Baner ac Amserau Cymru

EISTEDDFOD PENTRETYGWYN. Nos Iau yr wythnos o'r blaen. cynnaliwyd vr eisteddfod boblograidd uchod, yn yr hon y eadeiriwyd yn fedrtus gan y Cynghorwr Dan Jones, Llanymddyfri. Arweinydd, y Parch. J. Volander Jones. Beirxuad y gerddor- iaeth, Mr. Rhys Williams, Na-ntirn4c)r, a Mr. J. Owen, Cefmoly. Llenyddiaeth, y Parch. D. Rhydderch, B.A., Llanymddyfri. Trysor- ydd, Mr. Rhys Lewis. Esgairberfedd. Ys- grifenydd, Mr. J. James. Gellirydd. I dctechreu, caied anerchiad i'r pwrpas gan y cadeirydd. Yna, caed can agoriadol yr eisteddfod gan Mr. W. Lewis, Fronfelen, Gosen. y Rhaglen :— Acen y Golomen dlelg yn cynnygj—rhan- wyd1 y wobr rhwng Miss Mary Williams, iieoi ucha, Llanymddyfri, Halfway. Araeth. 'Y pwys o ddyweyd, y gwir- rhanwyd rhwng David Morgan, Cwmcoed- aeron. a J. Jones, Tirbach. Unawd, Pinacl Anrhydood '-rhanwyd rhwng VV. Rees Prydderch. Garddfai, a Josuah Jones. Halfway. Advodd, Curwcn yr haiarn tra fyddo yn booth '-goreu, Mr. W. J. Williams, Pant-y- celyn (un o acta y perganiedydd). Oanu contralto, Benditihiaist goed y meus- ydd '—1, LSSI Pima Davies, Goeallt. Atteb 6 gofyniad Ysgrythyrol i rai dan 13 cie,i--I, Mr. W. J. Williams, Pantycelyn; 2, Mr. W. R. Price, Ty uchaf, Peiitrety, gwyn. Deuawd. Yr Iesu wrth y llyw '—rhanwyd y wobr rhwng Ivor Davies a'i gyfaill, a Joseph Williams a'i gyfaill. Y^sgrif i ferched, Y gwragedd wrth y be,dd 'goreu, Miss James, Gellirydd. Soprano, Cryd gwag fy mhlentyn yw '— rliaiirt vd y wobr rhwng Miss M. Gwen Price, Pell;ü,ellün, a- Miss Kat-e Owen, Glantywi. Aaroudiitd i ferched, Y tir ar laTh y nior (Vol 4 yn cynnyg—goreu, Miss Price, Ty nchR. Pentretygwyn. u irawd, Sandon '—goreu, Mr. Rod- rics gyfeillion Hpn. den St. Stephana i rai drcs 60ain oed—rhanwyd y wobr rhwng Mr. R. Pearce, -ig Pontvet-ygwyisi, a Mr. Saxmdjers Morgjan, Llanyinddyfri. Yr Anffyddlwr a'r ystorm (V olander)- rhanwyd y wobr rhwng T. Jones, Llanerch 1'1'3 Opfnarthen. a D. T. Williams, Llwynber- J ,5;:r .< C mraeg, naw yn cynnyg—i-ba^- obr rhwng Mr. Ben Jones, llyth gludydd. Pentratygwyn, a Mr. J. Davies. Doifawr. '1, Niwl i'r Nef;' deg yn cynnyg James Ingram, Myddfai. ■ ddi cl Cvmm saith yn cynny; a:i;s, Heol Castell. Llan- i. •. • Y draethawd EJfenau cartref ded- •«-v 1 goii.ii, Mr. B. Jone, Ilythyr- i.diidydd. 6 Peawiill i'r tymnil-iorau-goreu, Mr. D. Harries Daviets Cilycwm. Y prif ddarn (Mendel sshon) tri chor 'H cvnny, arweinvdd, Mr. Ivor Da- vies Pentretygwyn. arweinydd, Mr. Wm. Rhys Prydderch; Llanymddyfri, a<rwedmvdki, Mr. W. Lloyd Williams. Yr olaf oodd y buddugol.-D-yfTi ap Tywi.

SIR BENFRO. Qyttns^wyd yr tiehoidi ;Y11: Saundersioot, Mawrth Sfed a'r 9fed. Oade-irydd, y Parch. John Harries. Darlleawyd a. chadarnhawyd y oofnoidtion. CSyfllwynwyd diokihigarwch i Mr. T. G. Lewis am jywyddu m-or fedru:» yn ystod y ddwy flyn-edd ddiiwe.dldlaf, a dyinflln- wyd arno i roddi ed anerchiad yn nghyfar- fod mksol Walkiston, yn mus; Mai. Ymddir- iediwyd gofal eglwvsi Millin Cr(>s& a Burnett's Hild i'r Tarohn. W. a'T. Protlieroe. Darllenwyd llythyr cyllwyniad y Parch. George Thomas, B.A., o henaduria* • ') Mor- ganwig, a rhoddwyd iddb y derbyniad mrwylaf croesawgar ar ei ddychiweijiiad i'r sir, a dynv unwyd .iddk), bob kapu&rwiydd a llwyddiant yn ei faes newydd. Galwyd sylw1 gan y Parch. W. Mendus at hanes diwygiiad 1859, y Parch. J. J. Morgan, ac a-imogwyd yr egl- wysi i'w brynu a'i ddarllen. Annogwyd yr I cglwysi i anfon yn ddioed y "n fra n ddyledus i gronfa y Coleg Duwinvddol. P\v]]gor Blwj'dd-dial i Weinidogion Sen a Methedlig.— Dymumir ar i'r holl weinidogaoai anfon dydd- iad eu generligaetli i Mr. Phillip Tihomals, Glynifor, Neath, ysgrifenydd y pwyllgor. Pennodwyd y Paircihn. T. Griffiths, B.A., W. M. Williaimis, a M.r. B. Pbwell, U.H., yn bwyllgor i drefnu yr ymwieliad yn y rhan Saesneg «'r sir. Pennoidiwyd y Plarclhi. J. C. Davies, a Mr. T. G. Lewis i larcihwilio llyfr- aj,1 yr eglwys; e» yn eu hiadroddiiad rhoddas- ant ganimoliacth uchel i'r yisgrifenyddl. Yr oedd y cyfrifon mid yn unig: yn gywir, ond yn eglur a tferefnuiSL Dymunodd y eadeirydd ar yr eglwysi i lanrorn eu ca^ljiliad! art y Symmud!- i:ad Yimiotaodbl heb oedi. PasitTvyd pleid'lais o gvdymdeimlad a Mr. George Gwyther Tl'norne, yn ei alar iar ol ei Avraig. Mrs. Ros- s'r, Weston, gweddw y diweddar Mr. John Rersser; a Mr. David Jones. Doc Penfro, yn ei afiechyd. Pa&i'Wyd yn unfrydol, ein bvodi fel eiglwygi Saiesnc'lg yn bared d fabwypiadu cynlhin y Parch. W. P. Jones, M.A., •?.!)., parthed! cronfa y r,ir, end ar y telerlau fod pwyllgor arianol yn cael ei bennodi. Rhodd- wyd a.nnogaeth diaer i'r eglwy&i Ftydd, heb ysi- wirio yr adc'la d'iu i wineyd hyny Ihie oedi. Rhodduvyd rhybudd gan yr Henaidur S. Watts Williams, U.H., y byddai yn glailw1 sylw yn y iciyfarfod ■mitsiol nesaf at achos neill- diuol. Ymddiddlanwyd a'r bliaenoriaid, a chafwyd han ? yr achos yrt y lie t3.r cylch; a da oedd genym ddeall fod yr aellnos yn y lie wedi adfywio er clyfoddad y Parch. John yno. Enwydl yn arolygwyr yr ar- boliad blynyddol:—Beaelli, v Parch. John Harries: y Parch. B. Lewi-s; Saun- dersfoot, Mr. Williorms, Cdav.*en. Cynnelir y cvfprfod misol nesaf yn Treffynnoll, LIun a Mawrth, Fbrill y lSfed a'r 19e|g, Y oyfarfnd cyn.taf i ddee^reu arm eaith o'r gloch noisi Lun. Preeethwydgani y Parohn. W. M. Willibms, Oscar S. SymMid. B.A., T. Pro- thcroe, a W. Mendtus.

DYFFRYN CLWYD. Cynnalivvydi yr rujehodJ yn Prestatyn, Msaiwirth lOfed. Llywydd, Pa<r«h. R. J. Jones, Llanelidan. Arweiniwydl triwy ddar- llen a gweddio gan Mr. Morgan Williams, Llanei1wlY. Darllennyxl a chfaid!arnihia.wyd! cof- nodion y oyfarfod diwcdldaf. HYÐbyslwyd fod llythyrJU wedi eu derbryn o-didi (wirth Mr. Ro- bert Davies, Beftitwis; Is-aao Jones, Dywrth Jacob Jones, Henry Vaughan, Roibert Jones, Rhyl; Morris Jones, Llanrhatiadr; Thomas Roberts, Gellifor, a, Mrs. Williaimis, Groes Efa, yn diolch am gydymdeiimlad y cyfarfod mi&ol a. hwy mewn a&echyd a phrofedigfaethr au. Rihoadbdd y Parch. Ellis Jiaimes. Jones, M.A., rybudd! o gynnyg Fod oofnodion y ibiyif- arfod miisol yn cael eu hargi-aphu a'u liaiifon gyda'r rhagleni i bch egLwiys a phregethwr. Dewi;&wyd y Parch. J. TudnS Willmms, M.A., yn. aedod ar bwyllgor untreb yr Ysgolion Sab- bot.bol m dgiir biynedd. EnwyeT y Parch. R. Richiards, Mri. Elbenezer Evansi, rac Owen i. gyfirif iplei,dlells,iau ordeinio. Hys- byswyd nad oedd neb wedi cael y nifer digoai- ol o bkiidleisiau, a phiasiwyd i ainfon tafleni ertito i'r eiglwysi, tac iddynt g'ael eu dychwelyd erbyn Ebrill 7fed. Cadarnhawyd adirodtliad y birodyr bennodlwyd i fyned i Rhuddlan, lair achos neilldiiol. Cymmeradwywyd adroddliad pwjdlgor d viedion y capekiu yn unfrydol; sef, rod cronfa o 1,OOOp. yn oael ei chiasglu i gyn- northwyo eglwysi gweiniaid y cyfarfod misol i daltl eu dyledion. Y^mddiriedwyd1 y gwaiith o gasglu yr airian, i'r pwylJgor. Cyaiiimerad- wywyd! yn galonog gais eglwysi LlanEiamnan i fyned yn nilaen i adeiladu capel newydd eoff- adwriaethol i'r diweddar Baroh. Heairy Dadganwyd llawenydd fod' yr eglwye ei hun yn gvvcithio mor ragorol, a rhoddwyd1 cianiart- ad iddi ofyn aim< rcdldiioin i berfiomau o. fewn cylch y cyfarfod) milwl tuag at yr amcan. i Gwrandawyd h .uies yr acthos. a phroiiadlau y I swyddogion yn Rehobotiha. Prestatyn (S), o dan,ar,weiniad y Parch. Ellis J. Jones, tai Mr. j John, Hughes, Bettwis. Er yn tedttrio yn isel, ac yn cfni bod yn rhwystr i eraill, ty £ it- ia.i y brodiyr eu bodl yn caonui Iesu Grist, ac yn Ciael rnwy o ble&er yn ei waith 11a dim a fedd y ddaear faith.' Cynnelir cyfarfodydd! yn rheolaidd i'r plant la,' l' bobl ieuaingc yn Re- hoboth, ac y mae gwedd fwy Uewyrchus ar yr aohcis. yn ainbeniig yr Ysgol Sabbotbol, nag a. fu. Clafwyd1 adroddiad dymunol, hefyd, am sefvllfa yr achos yn y capel Siaesnig. I ar- wiadn. gyda hyn yn y oyfarfod imi-,sol nesraf, yr hwn a gynnelir yn RheAvl, Ebrill 21, Parch. 0. G. Griffiths, a M.r. Elias Owen, Towyn. Dygwydi I ncto of hand .am 200p. o Preista^ tyn (S), i'w ddi^ystrio. Darlleaiwyd parpur rhagorol gan Mr. Eibenezer Kvan-y., Nantglyn, ar y mater pennodedig: Yr Eglwys sydd yn dy dy di. Diolchwyd yn gynneis. i Mr. Evans 1iffi ei wasanaeth, a rhoddwyd annogaeth i fod yn ffyddlawn i ga-rio cynnwys y papur i'r eglwysi. Pennodwydi yr ysgrifenydd yn lIe y Parch. H. 0. Hughes d fyned i Soar, i gym- n;Qrt,hlwIYO yr cglwys i alw chwianeg o flaenor- iaid. Decihreuwyd cyfarfod y prydnaiwrn gan y Parch. R. Jones, Newmarket. Galwyd } sylw at wiahanol gasigluadaai: y Dry^orfa Gynncrthwyol, y Symm-udiad Ymosodol, yr Ychos-ion Saesmig, Tyste-b y Parch. T. *J. Wheldoin. a Cerflun Dr. Lewis Edwards. Rhoddodd y Parch. Ellis Ja-nies Jones, M.A., .i n1: ——■—

I I I iwn 'wi—fcCONOMiCAL

DWYRAIN MEIRIONYDD. CYNNALIWYD y cyfarfod misol uchod yn Nghari-og, Mawrth 8fed a'r 9fed. Llywydd- ion, y Parch. H. A. Jones, a. Mr. J. W. Roberts, U.H. Arweiniwyd gyda'r rhanau defoslynol y dydd cyntaf gan y Parch. W. M. Williams; a'r Mri. John Davies, Llanddertel; Henry H ghes, Cynfal; a David Hughes, Bryn eglwys Cadarnhawyd cofnodion y cyf- arfod m'sol blaenorol. Wedi trafodaeth helaeth pasiwyd i gynnal cyminanfa ddirwestoi i gylch y cyfarfod misol eleni etto. Gan fod rhaglen y gwaith yn un drom, ni chafwyd ond ychydig eiriau gan y Parch. H. A. Jones ar derfyn ei dynimor fel llywydd; P. galwodd ar Mr. J. W. Roberts i'w olynu. Diolchwyd i Mr. Jones am lywyddu mor ddeheuig ac urddasol. Gwnaed coffhad serchog am y Parch. John Jones, Llan- drillo; a'r Meistri David Roberts, Llanfor; Edward Jones, Cwmtirmynach; a Jonn Roberts, Cefn brith—yr oil yn ddynion lanwent eu gwa- hanol gylchoedd gydag ymroddiad ac effeithiol- rwydd. Pisiwyd i aiifon llythyrau o gydym- deimlad a'u teuluoedd, ac, hefyd, a Mr. Thomas Hughes, Liangwm, sydd wedi colli chwaer, ac a Mr. J. D. Jones, Dinniael, yn ei v aeleid. Hys- bysAvyd fod gair wedi ei dderbyn oddi wrth deulu Bodrenig a Mr. Thomas Hughes, Llan- gwm, yn cydnabod cydymdeinilad y frawdol- iaeth a hwynt. Darlleiwyd cerdyn oddi wrth y Parch. E. James Jones, M.A., yn adgoffa y bydd yn augenrheidiol i geisiadau am 'grants' o'r Genhadaeth Gartrefol a Thrysorfa yr Achos- ion Sacsnig fod mewn Haw cyn neu ar y dydd cyntaf o Fai.' Cafwyd ainser gwlithog yn gwrandaw ar flaenoriaid yr eglwys yn dyweyd eu profiadau, o dan arweiniad Mr. Morris Peters. Yn ol yr hanes a roddwyd, y mae'r achos yn Ngharrog yn nodedig o lewyrclius— pawb yno yn llawn gwres a gwaith, a nosweith- iau yr wythnos yn llwythog o gyfarfodydd ben- dithiol. Cyhoeddwyd y cyfarfod misol nesaf i fod yn Nhal y bont, Ebrill 5ed a'r 6ed, pryd y derbynir blaenoriaid newyddion yn aelodau o'r cyfarfod mi?ol. Ilollr hwy gan Mr. D. H. Howell ar 'Ail enedigaeth,' yn ol y Cyffes Ffydd,' Erthygl xxvi.; Yr H yfforddwr,' rhan o'r Sfedbennod; a Geiriadur Charles' ar 'Ad. enedigaeth a sancteiddhad.' Yn yr un cyfarfod dewisir ysgrifenydd i'r Drysorfa Fenthyciol, yn lie y diweddar Mr. Jones, Llandrillo. Cynnelir y cyfarfod misol dilynol yn Ngheryg y druidion, Ebrill 28ain a'r 29ain. Mater y seiat yn haI- y-bont:—' Sanctaiddi wydd a weddai Pth dy, 0 Argtwydd byth;' Salm xciii. 5. Dewiswyd Mr. R. T. Vaughan yn aelod o Bwyllgor yr Athrofa, Mr. Lloyd Jones yn geidwad y gist, y Parch. J. Howell Hughes yn drysorydd, a Mr. Robert Evans, Bala, yn ysgrifenydd y Drysorfa Gyn- northwyol, a'r Parch. H. M. Roberts i ysgrifenu anerchiad o llaen yr Adroddiad Cenhadol. Gwahoddwyd efrydwyr blaenorol Athrofa'r Bala i ymuno a'r undeb sydd wedi ei ffurfio. Pennodwyd y Mri. Robert Jones, Llwyn einion; J. W. Jones, Cefn brith; a R. Evans, i dder- byn y casgliadau a darllenwyd y rhestr gan- linol:- P. s. c. I Ach( son Saesmg. 11 4 4 1 Ach(sioi-i Neivydclion. 14 8 3^ Tysteb J. J. W. 2 0 0 Myfynvyr 0 7 4 Cerfiun Dr. Echmrds. 0 11 0 I Mater yr yrndriniaelh ydoedd, I Cai-tref a I chrefydd.' Gwrnaeth Mr. Edward Williams, Cynwyd, sylwadau nodedig o darawiadol ac effeithiol wrth agor y mater, a gofidid yn fawr na buasai yn ilai ati yn hwy. Cafwyd ychydig Irian gan amryw, a diolchwyd i Mr. Williams am agor y mater mewn ffordd mor nodweddiad- c 01, ac mewn ysbryd in' r ragorol. Yn genadwri o ddosbarth Penllyn daeth sdroddiad pwyllgor fu'n gwneyd ymchwiliad i'r angen am v n ;yd I darpariaeth grefyddol ar gyfer ardal yi- A!, en:g; < a chyttunwyd i symmud yn mlaen ar unwaith I gyda'r mater, ac awdnrdodwyd y pwyllgor i I weithredu fel y gwelo'n ddosth, ac i ddwyn ad- • roddiad i'r cyfarfod misol negaf. Hysbyswyd fod Mrs. Jones yn barod i roddi tir a swrn syl- weddol at godi adeilad, a diolchwyd yn gynnes iddi am ei chynnygiad haelionus. Uwnaed yn hysbys fod Capel Celyn yn addfed i godi ty gweinidog, ac yn bwriadu sicrhau tir yn ddiym- droi. Pasiwyd ein bod yn llawenychu o glywed hyn, ac yn awdurdodi pwyllgor y meddiannau i'w cyfarwyddo a'u cynnorthwyo yn y mater, ac i ddwyn adreddiad i'r cyfarfod misol nesaf. Adroddai y cenhadon fu yn Nghorwen fod yr eglwys yno wedi dewis y Mri. J. P. Hughes, H. O. liichards, a John Williams yn flaenoriaid. Rhoddodd y trysorydd ei adroddiad blynyddol. Llawenyel-ijd arn f od ystad ycyllidmor foddhao], a diolchwyd i'r trysorydd am ei waith. Pau y daeth adroddiad pwyllgor yr Ysgol Sul ger bron 11 9 gwelwyd yr arweiniai rhai rhanau o hono j gryn siarad a dadleu, a gohiriwyd hyd y cyfarfod misol nesaf yr adranau rhif 1-7, a 10. Pasiwyd y gweddill gyda'r chwanegiad fod Tystysgrif i'w

&1D C7xn.rU Y LLYFR Y MAE PAWB YN SON AM DA NO. "GWELEDYDD Y GLYN." Gan WILYM LLYWELYN. .¡ Mae ganddo genadwri newydd i'w oca. Mewn gair mae dawn y nofelydd ganddo. '— F Faner. A first book to excite a decided curosity as to writer's potential force.' -—Mr. Ernest Rhys m the Man Chester Guardian." II "A writer who wields a pen from which much may be expected in futtire, "-Western Mail. Yr wyf wedi darllen y llyfr gyda, bias anarferol. Ni fcddyliais fod y fath wledd o m blaon."—Mr. L. J Roberts, M.A. "Ystori ragorol, ond y mae yn fwy na liyny. Y ma2 yuddi weledigaeth a neges gwladgarwr galluog. — Mr. T. Qwynne Jones. Mr. T. Qwynne Jones. "The book reveals possibilities of much distinction as a writer of T. Marchant Williams, K. C., D. L., in the" Nationalist." I Dipyn o gamp tydd i neb ddarllen y gyfrol hon yn holtol Y Glorian. Y mae y gyfrol yn darllen yn rhwydd a naturiol, ac yn cynnwys cryw dipyn o feddv.d cudd a breuddwydio y Celt."— Y Drysorfa. Medr yr awdwr ysgrifenu'n gain a tharawgar—gwna hyny ar hyd y ffordd.. Teimlir fel wrth glywec pregethwr ieuangc newydd, Wel, y mae yna ryivbeih yn hivn. Y GwyHedi/dd Newydd. I Ynghyd llu o rai cyfielyb. v JPris, 2sJ;' 6< neu J,s. Telerau arferol i Lyfrwerthwyr. Trwy y Post:—2s. 6c, neu Is. 2c. v I THE ARIAONIC3 Ltd., MOLD, N. WALES. -;r. :w.

LLANFAIR GAEREINION. PERFFORMIAD 'RHYS LEWIS.' NGS Fawrth, yr 8fed o'r mis hwn, bu Cwmni Dramayddol o'r wlad yn rhoddi perfformiad campus o'r gwaith uchod. Y lIe a ddewiswyd ganddynt oedd ysgol Rhiw hiraeth, rhyw dair milldir o'r dref. Yr oedd son am y ddrama hon wedi myned yn mhell ac agos, gan fod peth o r fath yn gwbl newydd yn y cylchoedd ac nid yw vn rhyfedd iddi droi yn attyniad i ugeiniau lawer ddy'fod ynghyd. Y' r oedd y cyinmeriadau bron i gyd yn'lled gyfarwydd a bod ar y llwyfan er's hlynyddoedd ynglyn a chyfarfodydd dir- j westol yn Soar a Bethlehem, &c. Dynion a merched ieuaingc sydd wedi arfer a bod yn flaenllaw a gweithgar gyda gwahanol ranau y gwaith goreu.' Dechreu y liwyddyn hon y darfu iddynt ymgymmeryd a dysga Rhys Lewis;' ac er fod gan y rhan fwyaf o honynt ddwy a thair milldir i gcrdded i'r man cyfar- fod,' a hyny ddwy waith yn yr wythnos yn ami, etto buont yn ffyddlawn drwy bob math o hin. Dengys hyn beth all rhai penderfynol ac hunan- aberthol wneyd. Yr oeddynt wedi dysgu eu gwahanol ranau yn rhyfeddol o gywir. Ac nid yw y dysgu allan ond rhan cymmbarol ddibwys o'r gwaith: gweithio allan y gwahanol gym- meriadau ydyw y pwysicaf, a'r mwyaf anhawdd o gryn lawer. A tilystiolacth gyffredmol yr ardal yw, fod hyny wedi ei wneyd gan y cwmnj hwn i raddau agos yn berffaith. Cynnrvchiolid y gwahanol gymineriad.m gan y personau canlynol:—•' Rhys Lewis,' Mr. Tom Evans, Cwm llwynog. Lewis,' Miss Maggie Evans. 'Bob' brawd Rhys), Mr. Watkin P. Jones, Rhos aflo. Wil Bryan,' Mr. Rhys Lewis, Dol gf ell. Marged Pitars,' Miss Lizzie Evans, Cwm liwynog. Sergeant Williams,' Mr. J. LI. Jones, Pen y bryn. Tomos Bartley,' Mr. David E. Williams, Glan Banwy. 'Barbara,' Miss Sarah Jones, Rhos aflo. Miss Hughes' (chwaer Abel Hughes, Miss J. A. Jones Pentrc farm. 'James' 'brawd tad Rhys, Mr. J. Ll. Jones. Llettywraig Rhys a Williams,' Miss Anne Bucklev, Pen ybrvn. I NVilliaiiis y Myfynwr, Mr. J. Corbett, Cefn goieu. Yr Athraw,' Mr. D. Thomas, Llanfair Caereinion. Sus' dy- weddi Wil B "ya.n Miss Buckley. Ac' A reI- ygydd y Llwyfan,' Mr. W. Astley, Stingwern. Cadeirydd y cyfarfod oedd y Parch. Ifor Griffith, Llanfair Caereinion, a chaed anerchiad priodol iavm ganddo ar y dechreu. Hefyd, ar y diwedd, siaradodd y Parch. John Evans (M.U. j ychydig eiriau pwrpasol o ddiolch i'r cadeirydd, ac i bawb oedd wedi cynnorthwyo yn mhob modd, yn arbenig felly i Mrs. Buckley yr ysgolfeistres) am ei chroesaw pa cod a chynnes yn parotoi ymhorth i'r cwmni, ac amryw eraill. Cyn ymadael canodd y cwmni gyda'u gilydd Hen wlad fy r»hadau.' EINION.

f-: HOT CROSS BOM B The nicest and by far the fi 1 most digestible are those made S at home with BORWiCKS Lbakino powder =

SALEM, CASTELLNEWYDD EMLYN. Cynna-liw^/d -edstieddforl yni y nt." uchocl nos Fe'iicher, Mawrtb 2x1. Llywyddwyd gan. Dr. D.a.n Evaaae, Hawea. Y beirniaid oeddynt: —Carclcka-iacth, Mr. IJewellyn It. Bo wen, Abertawe. Traieithodau. barcldoaaiaeth, a'r adroddjadau, Parch. D. Bassetfc, Peinparc. Diictatdoiii Cymiraeg, Parch. J Green, B.A. Pxdzisi Bags, &c., Mns. Green. Celfyddyd- waitli, Mr. Daniel Davies, Aelybryn. Arluu- iaeth (drawing), Mr. J. T. Evans. Hull. Cafwyd cystadleuaeth lio-sog ar yr oil. Gwio-brwywyd fel y cai-lyn :—- Unawd dan cldeg oed—1, Miss Lizzie Isaac 2, Miss. Megaji James, y ddwy o Bryn-y- gwieinitla. Adroddiad elan 14 oed—irbanwyd y cyntaf rhwng Mr. Johney Jones Nanty,, a Mr. Gwilym Joiiieis, Viewgatle; 2) Miss M. Jones, West View. Unawd i fterchled idlan 14eg—1, MilSlS Lizzie Williams, Henllan; 2, Miss Evans, Salem. Unawd i fechgyn dan 14 oed—1, Mr. J. Davies, Bronrwi-on: 2, Mr. Thomas J. Jones, West View. Deuawd a rai dan; 14eg oed—1, Mr. J. Da- vie's, a Mifis Essi.e. Evans; 2, Miss Edith Jones, a Mr. Willie Jones, Salem. Pencil_ Sketch o'r Cerbyd Modur-Nid at- tebodd i'w ienw. Book-mark—irhanwyid) rhwaag Evans-, Dolgian, a Miss Thomas. Aberarthen.. Unawd iar y berdoiaieg—1, Miss EHjean Jones Drefach 2, Miss Esfiie EVMJIS.. Unawd soprano-Mi,sr, Evans, Llwyincadl- for FfonMr. Evan Jones, Brongest Villa. Unawd loaritaiio-Mr. Joseph Lewis, Pen- gelly. Unawel i'r rhaii 11la. ennillasant o'r blaJeill- Mr. J). Isaac Felindre. Prize Bag—Miss Thomas, Aberart'beni. Cor Cymmysg—Bwlchygroes. dan arwein- iad Mr. Thomas Daviee. Blaenai'oij. Englyniion—Ap Hefyn, Aberdar. Unawd biariton/s—Mr. D. Davies, Castelli- liewydd Emlyii. Tract bawd—Rhanwyd rrllnvng y Mri. D. Thomas, Tanygroes, a D. Rees, Gwynfryn Beulah. Cafwyd unawd gan y bein-niad, Mr. Bo wen, yr hon & fwynlaawyd yn fawr gan bawb. Unawd tenor—Mr. Hoary Daviels, Dre- fach. Permililion, Gyda'r 0: s '—Mr. Jones,, Rhymni. Hieir-u-nawd—Rhanwyd y wobr rhwng Miss Jones. Llandyfriog, a Mr. John Daviee, Fronlas, Beaxlah. Penniillion coffadwrdaetbol i Mr. a Davics. Cefnrnaosi Bach — Mr. Beniamiin (Cynfelin), Rhydlewis. Parti Mfeibion, Y delyn .aur '—Parti Hir- waeai, elaai arwedni,adl Mr. D. James, Ffyn- n.ons;ripi]. Dictation Cy-.iiri-ep,-T),o,s 16eg 10 ed-Mr. S Parry., Gwairllwyn. Dan IGee; oød-cyd- radd, R. Jorn- ac M. E Morgan. Dan 12 oed—Mir. Gwilym Jones, Newgate. Dan 10, Mr. Stanley Rees. Saliem. Yr oedd yr elw tuag at gael berdoneg i'r capel.Goihebydid.

LLINELL ALLAN. Yn nxwyneb y gilw sydd am Je ar longau Itinell Allan y raae trefniadau wedi cael eu gwneyd i'r Grampian forio fel agerlong arbenig i Halifax, a St. John, N B., ddyd i Mawrth, Mawrth 22ain, Trefnir, hefyd, i'r Hesperian i alw yn Liverpool E'oril] 3ydd. i gyrnmeryd i mewn unrhyw deithwyr a ddy- laiunant forio yr wythnos hono oedd methu s'ci-hau He ar ngerlong driphlyg turbine' yr un cwmneini Virginian Y mae y Gramp- 1'm a'r II-p'-ri 11 yn (Hwv o w a r e- i ,i d -,i u díNHnr lhlplJ All n tvgw ^a" )eth ("fîn- (i a i a hvdd i hennprfvnÍHl v cwmpeirvi i w, p c- yd y tri gal wad cbwan^go! hw yn Liver- pool g".e1 ei werthfawrogi, yn ngwyneb y evfLusderau uwchraddol ddarpeirir ar gyfer teitliwyr (,'r I.,ii i'r Sydd dosbarth.

"l II CENHADAETH AP r-T ASLYN YN MALDWYN. CYCHWYNWYD y genhadaeth ddirwestol ac efeng laidd h n ar y 18fed o Ch-.vefrir, yn Llanfai5 Caereinion, (I dan Nawdd yr Eglwysi Rhyddion, ac yna dan nawdd Undeb Dirwest 1 Merched Maldwyn, o hyny yn mlaen, yn tenaf hyd yn Llauvddyn, Yr oedd y cynnnlUadau yn Iliosog a brwdfrydig drwy yr 011. o'r capelau; a phrawf diynnvad o Iw^ddianti y genhadaeth yd edd fod yr en gwrandawyr ya dilyn y eenhndwr am nosweithiau ya oIy»ioI, ac I'r cyfryw vr oedd 'caniadau y waredigaeth ya (IjIen pellder, a swn y d lyn aur' vn tori min a genvi deb y tywydd. Fel hyn cafodd eglwy-i cylch eu c.darnhau yn y ffydd ddirwestol ya y flfurf ef ^neylaidd ae effeithiol a gymmer Ap Cl slyrj i draethu a., chanti ei genadwri GOI-IEB,

Y mae dros 60ain mlynedd er pan agorwyd Pont- Menai,

I rybuddl o gynnygiad: Fed pwyllgor yn cael ei bennodi I ystyriedj cats eglwys. am gym- mhortih o unrhyw drys-orfa i gynnal gweimid- og. G'wauaied ooffbad lamn diwedldar Mr. David Jones, Tremeirehion, bmrvd' nedllditiol I 0 ffyddlawn a gwir dduAviol. Airchwyd i an- fen 11yt,hyr o gydymdeimlad at ei fercb, aci ;i\ Mri. Thomas Rioberts Trefnant, mewn af- ie."li;yd Henry WillianHs, Dyffryn (wedi colli chwaer), J. Clarke Jones, Rhuthyn (wedi colli ei fam). Amlygwyd cydymdeiimlad a Mr Owen WilMams, B-ooifari, yn ei brofedig- aetli o golli ei f>arm». GofynAvyd i Mr. J. T. JOIH-G gvflwvno cyd'yimdedmlad y cyfarfod mis- 01 Parohi, 0. Olwellis. Cadarnhawyd y broclyr a ganlyn yn ymwelwyr ar eglwysi Saesinig sydd yn dei byn grants 0 D-rysorfa yr Acl-hos, pn Saesnig Pensarn, Parch. J. I Glyn Davies a Mir. J. H. Lewis, Prestatyn Parch. E. W. Eva-ms a Lewis Ellis, Rhyl; Afonwen, Parch. J. D. Owen a Mr, W. Pryce Jones; Rhuthyn, Pa-rchi. R. Ph.D., a Mr. W. Parry, Ddnbych. Hy&bysodd trys- orydd yr Achosion Saesndg ei fed yn bwriadiu ymddiswyddo, a dtewisir brawd yn ei le yn y cyfarfod inisf 1 nesaf. Cynnelir yr Arholiad Cyfullidfebol Ebrill 27 a 28, ac mlae'-n ofynol i eii/waiu yr i eu hanfon erbyn Ehrill 6ed. Penderfynwyd i. ddiadgiarniad y gymdeithasfa ar ficieisoldeb gael ei anfon i'r eglwy<sd, a.c i,ddo gael ei ddarllen yn y seiaifc, noson waith, a Sabbath, a thmfodaeth, befyd, fod arno. Rhicidfcliwyd ciani&tod i Pres- tatyn: gael gweithredoedd ysgoldy Towyn o'r safe.' Dewiswydl y Par'ch. H. 0. Hugheis1 I a Mr. R.. H. Roiberrtlsl i fyned i Cefn Berain; ¡ Parch. R. Ernest Jones a, Mr. Francis Do- well i fyned i Lanelidian Parch. H. Arthur Jones, Garo, a Mr. J. R. Owen, Dinbycih, i fyned i Peniiel, i gyiiiii -rili:wyo yr eglwy.sd, i •alw cbwianegi 101 K'wyididoedon. Hysbvswyd y bydd yn angemrheidliol i ge*s>aidiafu: aim granrt,s, o'r Grenihiadaetb Gartreifol a Thrvist- orfa yr Fglwvsi Saesnig fod mewn Haw cyn, neu ar v dydd cyntaf o Flai.' D'vwrmai cyf- arfod Dosbarth Abergele wybnd beth h, wneir i edryeh a, amgen faun vs"oldai newydddon m-ewn ardaloedkl o feyn cvlch v cyfarfod1 mir^ ol. neu >ar y terfynjaii -rhvngddo a- chivfarfod- ydd misol i-erai'l, a threfndr i'r miater P'ael svlw yn- nphvfarfioid imiiiHol Ebrill near Mlaii. Diweddwyd t-rwy wteddi gaii y llywydd. Diweddwyd trwy wteddi gaii y llywydd. -<9 _0.

rhoddi i'r dosbarth dan 2lain oed am ddy;gu a11.111 Gen. xlii-—1- Derbyniwyd pellebyr oddi wrth y Parch. John Williams, Brynsiengcyn, yn gofidio am ei anallu i fed yn bresennol ar ran Casgliad y Coleg, ac oedwyd gwneyd tvefniadau pellach yn Y mater. Cafwyd annogaeth an cryf ion i gwblhau casgliadau yr Achosion Newyddion a'r Achosion Saesnig; a galwyd sylw yr eglwysi at Gasgliad yr Ysbyttai sydd i'w dalu yn Ebrill, a'r Casgliad at Cerflun Dr. Edwards sydd i'w orphen "erbyn dechreu Mai. Rhoddodd Mr. R Lloyd Jones rvbudd o'r cynnygiad canlynel 'Fod dau frawd yn cael eu pennodi yn mhob cyfarfod misol i gasglu envelopes' y casgliadau, a'u bod i gyfhvyno y rhai perthynol i bob casgl- iad, heb eu hagor, i ysgrifenydd a thrysorydd y cawrIiacl hwnw.' Gan fod llawer o aelodau y cyfarfod misol o dan orfod i ymad^el, gadawyd hyd y cyfarfod misol nesaf y Crynodeb o Ad- roddiad yr Ymwelwyr. Ar gynnygiad Mr. R. Lloyd Jones, a chefnogiad y Parch. W. M. Williams, pennodwyd y personal! canlynol yn ymddiriedolwyr ar Gape! Tegid, Bala: —Y Parch. J. Howell Hughes, y Mri. David Jones, J. Lloyd Owen, Robert Lloyd Jones, Robert Evans, I). T. Morgans, J. W. Roberts, U.H., a'r Parchn. J. O. "Jones, B.A., a J. T. AInn Jone-yi, oil o'r Bala, a'r Mri. E. T. Roberts, Ty tan dderwen; R. T. Yaughan, Pen-isa'r- -ran; a'r Parch. Owen Ellis, Llannwchllyn. Wedi gwrandaw adroddiad arianol pwyll-oi- y myfyrwyr, pasiwyd i roddi saith bunt yr un i'r Mri. H. D. Lloyd, Thomas Williams, a W. Ff. Evans. Pregethwyd gan y Parchn. Owen Ellis, John Roberts, Rhyl, a John Roberts, B.A., j Liverpool.