Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
24 articles on this Page
Advertising
FINANCIAL. NO PRELIMINARY FEES. Money lent PRIVATELY lu Large or Smail Sums (not ON BORROWER'S OWN PRO- MISSORY NOTE. D NEARLY FORTY YEARS and now lending UPWARDS of ANNUALLY. Tc-i-nis, to geokgis PAKHE & SONS, 3. CRESCENT ROAD, RiiYL. Established 1870. 11628 o> iJw'j-jO, on Note of Hand alone, without ^ay or'tass, to aii Poisons worthy of R\.Uit' ^o Bondsmen ret] aired; Interest and meats arc exceedingly moderate, and can to suit Borrower's olIn convenience. j0u ;VI11 benelit by cieaiuiy direct witli us, as <k*a;.Q,au r€l^ ?n honourable and straightforward ^'as^1 sen'' ^y post if required, l'arti- gUj!.8 ICe on stating amount required. Privacy <-0 J" confidence, II. KAY and qp-'i-Tr. Market-street, Manchester. 24524p liUl^l^'ANT NOTICE. -LOANS from £ 10 to tan-f £ ramuc'' without delay, at any dis- Farn*' to Householders, Tradesmen, Publicans, U0 j,e^ and ail Classes, on personal security; liller-.st no trouble, strictly private, low ^y f°1!ov>l|g Weekly, Monthly, and WieVy^Repayujents;—Loan from 3s fiom vj ^20 Loan from 5s weekly; £ 60 Loan l)(k4j (1 3,^d weekly; £ 100 Loan from 2ba weekly, fcijj f11,1 an OiU-Estabhshcd Fir;;], ivhere you 011 straightforward Business. Don't be *pa i' Paymg extort'onate interest and heavy abovo your means.—SAMUELS and —.L. J0HN_DALTON-ST., JVIANCI-IESTER. IMPORTANT NOTICE. £10 {Dd upwards advanced, without delay, to liilnd and Oeuilcm&n, on simple Note of » <jn the followuig easy terms; — •^10 P.N- 5s Od weekly, ^5 P.N 6s 0d weekly. I-.a«-fv weekly. amount? in propoitiun. Strictest 'I liy ai-jni.eod.—S. CKAWFORD and CO., v^jatket-stic-.t, Manchester- ONVate Advances from £ 5 to £ J,coo n^?1110 Writtcu Prooaise to Repay, for any im- iatC\00<1 or private HSJ. Cash sent by post rvUi\y *on ciiu get nuney privately here, as in- ISr" are unnecessary. Genuine applications ^uuy,! The advance can bu paid bask by or iristtiir)ents, or if e"a Llic can remain cut up to live years UK interest ouly. Distance iiu object. Interest ««;a „ p,4J'u>ent:s lowest in Ungland. Strict privacy U or ward dealings guaranteed. Jiorruwers ajj.,i(3Xl'IJi'ti(i:iato interest elsewhere are requested 10 us, when existing loans can bo paid oil' ,1 advances made at. iniieii lower rale:) of in- cost 1j0t.i1 iiiii to invjiiiro but may save "ce by appiy lijg iu strict confidence for our UsPectU3 to Uw 1 Rational LOAN society, COI<PORATION ST., MANCHESTER Or I Q Cur District Cilices, lO, Dean Street, Bargor, -T" IS 87. JOl<E applying to Loan Oflicc-3 for Assist- 1.1 d. ttio fj,,IListrial l,ank, *viit>r-U*10 ai L> |'irod to iumK-h ;i(i visitce.-t any- ^t L'heapor rales than ^ny Loan Oilice.- — i']; r.articuUri to 5, St. Peter"j-iquaro, 0AGE.1 j REVERSIONS, Etc.; r-overal Al0r.ul,,ou,j; to* ad\ JJICO on abo\o low interest. '>?:)13: Rookery, Wolvorhaiuplon. 24724p (-IT a. (iy )r Gentleman for turns of EIGO and tin Imniediato application essential- -— "Pioneer" Office Cohvvii Bay. 24706 Music* MR-' BRYAN WARHURST. 0, cno noirmaster ot St. Ttiomas' Church, rt'SO Choirtnastei1 of St. Paul's Church, Colwyn Bay, t ^ITS OLD COLWYN AND COLWYN BAY CP EES DAYS AND FRIDAYS). i';¡j'(',5 lor the Associated Board of the «{ ~\Y Academy ol Music, the Royal College W s!c' lh0 Tri:ilry College of Music, •KX- PES XOFORTE, SINGING, IIAR- MONY, THEORY, Etc. Lai est musical successes. "vS: H.iytln House, Brighton Read, RHYL 22317p \1 F. GURNEY BARNE FT, A..Al. A R.C.AI ::()1) '<,c,iif,a Sinking). (Teaching Pianoforte). ot tbo Colwyn Bay Pliilharmonio (1 ] v r. Society, J| Vlr^ LESSONS in VOICE PRODUCTION, <%>,s<jl.O SINGING, PIANOFORTE and «t0 PLAYING, THEORY, HARMONY, arulnlatcs prepared toic all xecvgnised '•'ftcitioiis.—Address;— NOUMANIIURST, L'L A N E it C 11 R 0 AD" COLWYN BAY. 7 I 7 I peter EdWards, irus. Bac. I* J (Ndr illaiy) Y Professor oj Music ami Singing^ | J Aiiiiuficaior and Conductor, « y J ABERGELE. I JUST PUBLISHED. j 1 Chwareu yn yr Eira (" In the Snow V y lH'Children's Choirs—S.S.A. 1 7 |K?,.esJ Piece at Nat ional Hlisteddfod, Colvvyn J. A Sol la, 2d. O. N., 4d f 1 'oiijvv,^V R(lw^1'ds, Conductor of tbo well- I I Pem A<;1!'°cl Children's Choir— 'Cor Plant » e'' writes as follows: Yn yr Kira is T f "ling and a good test, piece for 1910." t I J 0sj-' SL'ITAULK FOll COMPETITIONS. V y 'Jpics ol T'le Welsh Publishing Cu. Ltd., | »L C?raaj von. I T A[ > t< < | -+- + RHOS-ON-SEA GOLF CLUB COLWYN BAY. 18-Flole Sporting Links (1). the Sea Front. Q qùb House on the Electric r^Way uniting Colwyn ^y and Llandudno. -4 Ai Open to Visitors. ePhone No. 48 COLWYN BAY 24767p BAY GOLF CLUB. Sprw VAXl, ,NG 9-HOLE COURSE. -A ROVE PWLLYCROCIIAN WOOD. LljV(,?'VlFORTflBLE CLUB HOUSE. l lUEONS AND REFRESHMENTS h COL PROVIDED. Vard a l'NG PEQUISITES STOCKED. I' St'nc!rrofessio,,al L" C.REEN. lIc^iarv xrJ1Ul>T10iN3- l'cl' AM«m. ^idenf\t nh2rs £ 1 13 and iJd- r Ue°tlen'i'n' £ 0 ir"- 0,]- UntJ-y \t £ 1 103 M. Ladies iniDG1- VcnWoincn £ 0 j0s- 0d Vl»it0r3 o 15s. Od. »w D(yr'r'rper ^ay • 78 p^r Week. ^TEHIL) I AS M' PEAC'OCK, Hon. SEC- fcieati«ld-rooidt L
CHESHIRE BRIGADE AT CONWAY.
CHESHIRE BRIGADE AT CONWAY. A RECORD POSTING. After an ahaenoc of eight years, the Cht-slsire Infantry Brigade are again enoamped 0 n the Conway Moria. Throughout Sunday morning, L'oiii 10 a.m. till 2 p.m., they poured into the anc.or.t town :n eight special trams- The men de-trained ;n [JNfcct order, tuid-er the superinten- <lenoo ot ih« Bngadicr-G<merai-Coionei Ominan- liiry, C-B., who has with him Major Sykes, Major Ba#nett Barker, C-B. (Brigade Major)- Major Jones (Bnga-de t-r and Sergeant-;},and Major Ciancey. of Stockport-. Directly after de-training the first meal was quickly served, and the men and officers paraded lor Church services. The Congleton Baftalion, whx-h comprises Congletcn, Maocleslield, San-dbacn, Nantwich, Wi'inisicw, and Bullington, under Sir W. Shack- eriy, is ar, full strength, with an establishment of 1013, which includes the full number of officers. Ail the non-commissioned officers of the bat- talion have joined for the full term of four years- The ether battalions have about 75 per cent, of their establishment. They are the 4th. from Birkenhead, under the command of Colonel Bret her ton; the 5th, from Chester, which also comprises Altririgham. If nuts ford, Hartford, Eroekharn, Runcorn, and Ilanford, under Col. Saver; the 6th, fiom Stockport, Stalybridge, Hyde, and Glo.3"op, in cOJllIl1.and of Colonel John- sou- The total number of officers and men in camp from each oi the five battaiions:— Other Officers.Ranks-]. 4th Battalion 29 677 104 Attached from Liverpool Brigade — 104 104 5th Battalion 24 6S2 716 &th Battalion 50 744 774 Attachevi from 5th N. Lane. 12 7th Battalion I 27 057 984 112 3186 3298 I Absent leave to sickness or for ciiier reasons, 180 offi0erg a.nd men. I THE Y.M.C A. The Y.M.C-A. autiiorities! have erected two large marquees jn the middle of the camp, ono for writing and reading and the other for use for short, service and concerts. Tho men have taken full advantage of the in- vitation to use the accommodation, and Sunday proved "a record day" in the marquees- The number of Letters and post ea.rvls written m the marque* t.h<> postage stamps were sold to t-!ie value of £ 6 1.3s od'- Tho money die posits] in 1 he savings bank was £ 14 2a 8d, B5 118 8d. Donations, etc.- amountcwl to £ 10 lis 9d, and the postal orders no.!d realised ill 105 5d. A score or more tables were ooeup:ed by busy writers- In the oilier tent music was provklcd. THE SMOKE PROBLEM:. The comp kitchens of two at least of the bat- talluns were on Sunday placed so c100 t4) the tents tha.t- the wind from the prevailing quarter drove the smoke from a couple of dozen (ires right into the lines. The smoke cannot fail to ho a discomfort to the otculiants of many tents when the wind is from a certain direction- The wooden sheds for thl use of cooks were erected by the Royal Engineers, so that the infantry troops had no option a« to the situation of the kitchens, but this question of the smoke nuisance iirglit be considered in future- A RAINY TGfTT. Oil night after tbo trooj>V arrival, the heavy showers ut rain fell. Tht-re wa.s, how- ever, practically no wind, and the men were qint,e snug beneath the canvas. They wen", simwuoned early on 1vlon,lay morn- ing to begin their fortnight's effort in the .ac- quirement of the art of wa,r. Even the humblest hitt.ie private in t-he ranks is now expected to learn- to light with hi« head as well as with his hand, and if a warrior of the old school had watched the troops at work on the Morfa to-day ho would havo soon that :t remarkable change had taken place in military methods. It is now expected, too, that, every man should as- similate the doctrine, that, ln-s ijr.sr, duty in war- fare is to take care of his own skm. That dic- tum, of course, needs inter pi re ting with duo re- gard to patriotism and the well-being of his com- rades. but he is" to remember that as a constitu- ent. of the army he is beat out of hospital and bothering the enemy to the utmost of his ability. On Monday morning the lain somewhat inter- rupted the drilling, but by taking shelter m the tents during tho heavier showers a good deal of the time was usefully put in without getting the men w-et. Some of tbe companies IJrüctised evo- lutions across the Morfa, getting into and suc- cessfully evolving from complicated tangles- Others again split- up into -tioii» a.nd squads, arid practised at..skirmishing. A men., in command oJ » non-comimissioned officer would extend in open order and III) on a £ tveu ]K)jut rüadiJy and rapidly, IIVt. at the ob soivle \ord of command, but at a Ii:gna.] frolll their ollieer. Tlw sergeant, if h" swung hil. arm Dike a bovvler delivering underhand meant ad- vance and extend; if her (ilki an overhand flour- ish he meant reinforce; if lie touched the crown of Lift csi'p and waved to the right he meant close up iIJ tlJ11 t, direction, and so un, the code used benrg well understood by hia sqlla1. EaeVi new order was signialled a. filight blow of his wliistlo It) attract Ih", attention of hici men Formerly the bugh-.r g-i to tLrediQII8 for opera- tions of all kinds* but now the only war call on tho hugj" is tlie alarm. A id u-Oier 01'<1,'[." are given by sigmiA. At, present the battalions arc armed with tlie old rifle, but tins adapted Lee-Met ford is to be o- .supplied, t-he liia-gnziihss of whieli will hold ten cartridges each. t and a leather bandolier, each with five little pouelies attached, capable of holding ten cart- ridges, held tvjether by a cliji in readimvss to be dropped into the magazine of the rifle- Thus each soldier carries c/mdorta.biy dis- trilHikd ahout. his ciiest and waist 100 rounds of ammunition. In action, if the advanced "line of skirvuislies llnd itself running abort of ammunition the men signal the fact to the rear by raismg their rifles above their heads mu/zlo tipwariks. If the enemy is seen■ the discovery is intimated by holding the. rifle by tl, butt with one hand and the muzzle with tlie other, horizontally above the head. An ihe signals and movements were duly practised as part, of Monday's work. The weather improved in the afternoon, and about four o'clock the carnfJ was bathed in brilliant sunshine- THE R.W.F. The 3rd Battalion RAV-F. recruit party, mils- tering 150, arrived at. Comvay on Saturday even ing, and are in command of Captain Wtliin .(,y badi -h,Liii, Llo^-kl They bail from Wrexham, and.aro all reenuiKs who have not yet compk>te<l tlueir six months' training. They w iU probably remain for about ;.i" weeks- when they will deviate most of their time to musketry exercises- Captaui Lloyd has wit.h him Lieutenants Mor- gan Jones. Cmwshay; Second Lieutenant Cuth- J( byrt; and Quartermaster Cleave. The battalion, in command of Lieutenant-Col. Godfrey, mustering 600, will arrive- on the 28th of June.
ST ASAPH (Denbigh) RURAL DISTRICT…
ST ASAPH (Denbigh) RURAL DISTRICT COUNCIL. DANGEROUS MOTORING AT LLANDDULAS. The monthly meeting' of this Council was held on Friday, when there were present, Mr Bennett Jones (chairman), the Rey. Canon C. F. Roberts, M essrs John Roberts, Win- Jones, Tbos. Evans, T, Salusbury, J. D. Jones, J. I I. Jones, Thos- Hughes, and Robert Davics (Bettws). with the Clerk (Mr Grimsley), and the Medical Officer (Dr. Lloyd Roberts)- A WARNING TO MOTORISTS. Canon Roberts called attention to the need for pkieing* notices warning motorist* of the danger of turning round the corner a-t Cliptcrfyn-road, Llanddulas, too rapidly, and he proposed ome- thing lie done in the matter. Mr Roberts (Llwyni), said there were scores of such places where notices were wanted if they started putting them up. Canon Roberta: Mr Roberts does not live there and possibly he does not care. The Chairman (to Canon Roberts) lie does not care about anybody but himself (iaug'htcr). It wis decided to write to the Ixxial Govern- ment Board on the matter- TENDERS. Tenders were, received for tihe supply of materials and cartage for the district roads and materials and cartage for the district roads and accepted. THE DRAINAGE OF LLANDDULAS- A lette.r was received from t.he Local Govern- ment Board in reference to the remarks of the Medical Officer of He-alth in regard to the drain- age of Tui Dulas and Pennington Terrace, ddulas, enquiring how the matter now stood. ('anon Roberts said the Parish Council fed considered tlie. question and found that fhc. .suirgv.sted drainage was impracticable. They considered that the time had not yet come when the worli should be undertaken- Nothing further was done in the matter.
Advertising
LADY AND SISTER, Mrs A. Wilkinson, of Nelson, had to have breakfast in bed for months owing to Wind Spasms. She took three boxes of Holdroyd's Gravel Pills. Now she writes: "I can get up and make breakfast for the whole family without ill effceCc, My sister, who suffered from weak kidneys, took one box, and it lias done her more good than pounds spent on medical men HOLDROYD'S PILLS are a positive cure for Backache, Lumbago, Rheumatism, Dropsy (Brights), Wind, Water Complaints, Diseases of Kidneys, Gout, ^eiati"a etc. Is ljd, all Chemists post free, 12 stamps. HOLDROYD'S MEDICAL HALL. Cleckheaton. Yorka. SCHOLASTIC—The Carnarvonshire Fduca- tioji Committee laftt week decided to allow Miss Mary Jun s, the cookery mistress at LJanfair- f chv> to travel daily to and from Be; heed a during'the three months she is in charge of the oentrc at Llanftin fechau. I overs of children will see that sweets supplied to them are of the best quality. You can de- pend on "Purity Brand" Sweets, they are ateo- lutely pura-
----_u_---AT EIN DARLLENWYR,
-_u_ AT EIN DARLLENWYR, Anfoner pob gohebia,eth i's GOLYGYDD CYMREIG. Swyddfa'r "Pioneer."
EISTEDDFOD GADEIRIOL MON.
EISTEDDFOD GADEIRIOL MON. CYRDDAU GWYCH YN AMLWCH, Cystadleuon Corawl Godidog. Trydectd Eisteddfod y gyfrcs sirol, a gynhal- iwvd yn Amlwch, y Llun a'r Mawrth diweddaf, ac y ;lJal"n amhvg ei bod yn ccrddecl o nertlr i nenh. Canmolid gweithgarweh ac aidd wlnd- garol pwyllgor Amlwch ar bob Haw, ac yr oeLid y trefniadau yn hyncd foddhaol.
BEIRNIAID, etc.
BEIRNIAID, etc. CerdJorol :Iri Harry Evans, Lerpwl; E. Ilurren Harding, Bangor; a D. D. Parry, Llan- rwst- Bai ddomaeth :—G wynedd, lob, a'r Athro J. Morris Jones, M.A. Rhyddiaeth, etc. :-Yr Athro J. E. LJoyd, M-A., Bangor; yr Athro W, Lewis Jones, M.A., eto; y Parch John Williams, Brvnsiencvn; y Parch Thomas Prichard, B.A., Amlwch; y Parch Thomas livana (A.), eto; Mr Edward Owen, Swyddfa'r India, LIundain; a Must Winnie Parry, Thornton Heath, Surrey. Cytieitliiadau, etc.: Yr Athro T. Hudson Wil- liams, M.A., Bangor; y Parch Owen Parry, r Cemacs; y Parch Owen Thomas, Amlwch; Mr E. W, Roberts, B.A., Llangefni; Mr E. O. JDne, Llangefni; a Mr John Matthews, Y.H., Amlwch. Adi-ode, 'aCtau:-Dfin;,ol Fychan a Trygarn. Arholwyr: Cad ben John Prichard, R.M.& Mauretania;" Cadben R. D- Roberts,' Lloyd's Agent, Caergybi; Mr W. Prythereh, Bodfeddau, Ty Croes; a Mr John Jones, Lhwn Onn, LJan- tair. ^Kenna, Maidenhead, Berks; .1rs Nirholla Jones, Penrho?, Llangefni; Mrs Matt news, Trehinon, Aniliwch; Mr8 Fanning £ vans, Mona Lodge, eto; Miss Emily Matthews, Irehinon eto; Miss Williams, Llanfair P.G. i-,1ss Roberts, Brynteg, Portliaethwy; Mr Mc- Dougall Cemaes; Mr W. Thomas, Y.H., Brvn fill.an; AJr George Hughes, surveyor, Middles- bro-on-Tees; Mr IL J. Evans, Bancor: Mr ■u Tv 8'°f, Bethesda; Mr Hughes, Bron- dilt, Dmbych; Mr Henry Jones, saddW, LJan- getni; Ah* Wickens, Bangor; a Cadben John Roberts, Perth Amlwch. 1 eyfeilvrvr oeddynt Mr Orwig Williams, Caer- narf°n; Miss Hughes, Abereilian; a Miss UwJams Jones, Craig wen, Amlwcii.
DYDD LLUN.
DYDD LLUN. YR ORSEDD. Didostiir oedd y eyinyiau fore Liun, ac achos- c'c j gw4«iwogy<id trymioij fawr eioiu a phrvder J r _Jii8-cettdtcKl\vyr ymroddgar. Yr oedd v tref- W}l" in chro gydar l,vg, I., a bywiog lawn oedd tieojytk! tei yr oedd yr av.r i Udechrcu y gweifchrediadau yn nesu. Daeth torfeydd gyda:r cerbydresi o ainryfal fanau, ond diau l'e dywvd-d J^tijraunol gadw liuuws adref fuasent yn vvydd- iOL.o pe am gen yr inn. Ychydjg wedi naw ymgynuliodd JJawe-roedd gerilaw y fvnedfa i'r orsat, he y tfurfiwyd gorymdaith,Trygcirti ac loan ?, \stwyth yn trefnu yn elleithiol. Ar y blaen ceid semdorf Amlwch, aeloclau y Cynghor osbaith, yna'r faner, ceidwad y cleckl (Rhyd- a,c W€,dl h-Vny torf o feirdd- Gorynidei'lh- 1_w ^c y r lieol i gyic'h vr Orsoiidi; jlo v cyinerwyd yr arweiniad gan livfrig. Ar 01 trwv LC0!r "TTi,a< aS°rwyd y defion vn ffurfiol i'Hecvdwch-" Caed cainc felus ar y aeivu gan Lelynores Gwyngyll ac Ap Eher.ydd yn cam. peniiiion gydag ergydion gwyeh nefJ peri IF lluaws nnghofio ileithder yr hin. Dilynwyd gydag anerchiadau byrion gan y beirdd s.ef Rlnd- fab, Caerwyn, Myfyr Mon, Dyfrydog, Trebor berdd^S a Meiiir-"hybarc.h batriarch y
Y CORAU CYNULLEIDF A OL.
Y CORAU CYNULLEIDF A OL. Tcunlid dyddordeb dwfn yn y gystadleuaeth i goran o un gynulleidfa am ganu canig dlos y cymydog cercldgar, y Paivh H. 0. Williams", Porth Amlwch. Vaeth tri chor vr; mlnen, sd, Cor Cynulleidfaol Moriah (Mr W. P. Iluuhes, A.C.), Cor Cynulleidfaol Bethel (Mr IT- Han Jones), a Chor Cynulleidfaol Weslevaid Amlwch (Mr Richard Davies)- Cyfres wawl-luniau o hen adeiladau yn Mon: 1, it. Davies, Star, Llanfair P.G.; 2, W. P. Tho- mas, Park School, Caergybi. Rhagorol oedd gornest y baritoniaid, "Bydd goleuni yn yr hwyr," eithr y pen-cantor oedd Mr I I)cn Radford Jones, Caernarfon- (Nfie'thu i'r Saesneg chwccb o cmvnc.11 Cym- reig: Miss Evans, Liscard (niercli yr lfybaroh Dr. Owen Evans). S(-,iii i'r gyi,.ulleidfa. faivr o(,(I,l in,. !(Ia(,i li Meibion Penmaenmawr 11a Chor Bangor yn mlaen i gys-tadlu ar "Croesi'r Anial," er i 15p gael eu cynyg yn wobr. Chwe' Hath o wlanen gartref a defnydd gwisg l'I1.' Pr',tchard, Ffactri, CCllI<lrè<
PENiMACKNO A'R CWM.
PENiMACKNO A'R CWM. MARWOb-AbTH.—Mawr yw profedigaetli Air Thomas a Kate Owens, Rhosgocn- Nid oes ond pythetnos o amser wedi myned heibio er pan lu tarw liachgen bacii iddynt yn wyth wythnos oed, ac wele, boreu LJuu diweddaf, bu farw baehgen bach arall iddynt, yn ddwy-flwydd oed, a chiadd- wyd ci weddiilion yn Mynwent Eglwys y PJwvf. Gweinyddwyd yn yr angladd gan y Parch B. Jones a Mr J. Williams, lay reader- Mae Air a Airs Owens yn bur ddiolchgar i bawb sydd wedi dangos eu cydymdeiniiad a. hwynt yn cu profedigaefli tnvy y ddau amgylehiad a ncdwyd.
Y Cyfarfod Cjiital.
Y Cyfarfod Cjiital. Dechreuwyd yn lied brydion, ac yr" oedd cvn- uljiad gweu-uoi yn breseuoi. y cadeii-^dd jti, oeud Mr Edward Roberta, y",w., M-A. (eyu, arn„ in ei I'awrhydi), ac yr oedd yr a wen an vn ngotai y pioliadoi a'r medru.s R. Mon. licb go!] an rhoes yr olwynion ar waith, ac aeic liretn y gweithrediadau C'ainc id us ar y deiyu gar, Delytiores Gwvngvil. Gwaitb Ceif; (a) Olew-ddariun ar leu 0 olygfa jn dal cy-sylltiail ag un o enwogion Mon. Rhoed yr ail wobr i R. E. Williams, Mynydd-mwyn, Lja n^r<jln iniHid. Olew-ddarlun o dir-olygfa Coridwoii Roberts- 1 ynybryn, lalsarnau- Dwfr-ddarlun, "Aeiwyd yn Mon. I, Lemuel Jiridson, Amlwch, u. "Milwr," nad atebodd gyfartaJ. Ymgeisiodd saith ar yr hir-a-thoddaid- *'Y Morusiaid," a rhanwyd y wobr rhwng Cyffdy l.'laenaii 1~ ie^tiiii< -e, a Grutivdd Gru°,J' vn gyfartal- ° 3 liaddododd Mr S. J. Evans anerchiad oynes. Cyfieithu i r GYHlraeg, "Crossing the Bar" (Tcnnyxon)- Allan o 13 o ymgeiswvr y hudd- Ugol ydoodd Mr G, 0. Jones, 3, Church-street, Pwllheli- Pedwarawd, "0, deuweh bawb ag' sydd sych- odig. Un ddaeth yn mlaen, ac yn deilwng o'r wobr, sef MisN Nancy Williams, Beaumaris; Mr Tegfan Roberts, a Mr E. R. Jones, Caergybi. Unawd tenor, "Can y bardd wi th farw:" M: Tegfan Roberts- Startsio a smwddio: Mrs Innea, Rhosgoeb AmlwcJi, enillodd y ddwy wobr gyntaf- h'fug-chwedl, "Bywyd pentrefo.l yn Mon." Allan o bump rhanwyd y fair gird "rhwng y Parch J. Tywi Jones, Glais. Deheurlir Cvmru (gynt o Llanfair M.E ). a Mr O. G" Priteliard (Oliver Donn), Lerpwl. Er y cynygid chwe' gird am y traethawd goreii ar Ila.iHvs Beirdti Mon o 1775 hyd 1875" ni yirigeisiodd and dau, no yr oedd y goreu, gef "Anorphenol" yn anheilwng o'r wobr. IJna.wd ar y berdoneg, "Country Dance:" Miss M. C. Owen, Caergybi; a rhoed ail wobr i MISB NeUie Hughes. Pens-,ii-ii., Amlwch. C5aine- a phenillion gan y Delynores ac Ap Ehodydd. Yr oedd y fath amheuthyn yn c, I] canu fel y bu raid t'r Ap gnnu "Pastai Fawr Llan- goJlen. nes oedd pawb yu cu hwyliau goreu- Dyddoiol oedd y gystadleuaeth deuawd soprano ac alto, "Y Gwanwyn Mwyn:" Emllwyd gi n Miss Annie Ellis, Llanerchvmedd. a. Master T. G. Davie", Caergybi- Gwaith eel! Pwyntil ddanun o unrhyw gv- meriad adnabyddus yn Aitdweh: Richard Lemuel Bridson, Amlwch. Pwyntd-dclarJun o long o Amlwch: Harry Wil- liams, Mynydd Mwyn. Llanerchymedd- I Darlun o wrthddrvch bywiog: W, H. Eliis. 84, Burton-street, Lerpwl. Darlun o wrthddrvch clifvwvd: .T. T- Da vies. Star, Llanfair P.G-" Cfyfarchiad Nadolig wedi ei bsenrc: 0. Mostyn Y\ il li an us, Mynydd Mwyn. Rhoddodd Deiniol Fychan adroddiad gwefreidd- iol o "Carwn ein gwlad." Cvstadleuaeth parti a ga-no yn oreu rhangan a. reddir ar y pryd. Dau barti ddaeth yn mlaen, a dyfarnwyd parti Bangor, dan arweiniad Mr Rd, Davies, yn oreu- Talwyd diolch oynes i'r Cadeirydd gan y Parch J. J- Richards (cadeirydd y Pwyllgor Cyffredin- ol), yn cael el eilic gan y Parch T. Prichard, B-A (Ficerdy), cadeirydd y Pwyllgor Llenyddol. Deuwycl yn awr a-t y BRIF GYST ADLEr AETH GORAWL. ac yr oedd tyrfa fawr yn y babell erbyn hyn. Cvnygid gwobr o 40p i'r ccr a gana-i oieu "Y Dymhastl'' (Dr- Rogers) a "Bryn Cialfaria" (J- ll Roberts). Canodd y corau yn y drefn gan- lvnol:— 1.—Amlwch (Parch Owen Thomas). 2.—Caergybi (Mr Hugh Williams). 3.-Bangor (Mr Richard Davies)- 4—Llangefni (Mr T. H. Hughes). 5,-Beaumalis (Mr Tegfan Roberts). With ddod at y dyfaraiad dywededd Mr Evans eu bod ill tri yn unfani- Yr oedd yn gystuidleu- acth dd;), iawn, ond y duedd gyffredinol yn y corau oedd cadw at farciau myneg'iant ar y co-pi heb gofio fod mynegiarit uwoh Ïw gyraedd- Rlioddent y mareiau canlynol i bob cor:—Arn- Iwch, 25 a 25-50; Caergybi, 32 a 34—66; Ban- gor, 30 a 258; .Llangefni, 26 aLletu- 23 Ymgeisiodd 48 ar yr onglyn "Mynydd Paris:" Yr hen gampwr, Morwyllt, Llangefni, oedd y goreu. Wclte'r englyn :— Drwy'r ddaiar Mynydd Parys--yn; inbob bro Am ei bres y'n hysbys; t Am agor ei ddor cldyrye Aetn I ieng gyfocth (! 1 1Y8.
Cyfarfod yr Hwyr.
Cyfarfod yr Hwyr. Gan i'r hm hafeiddio daetb Iiu mswr fr dref yn y-stod y prydnawn, ac yr oedd y cynuliiad yn lla-wer gwell yn nghyfarfod yr hwyl" Wrth y llyw yr Canon Davies (Dyfrig), cot: tu raid trael.hu pair am ei ddoniau hys-bv3. Y cadeir- ydd oedd Mr Elii.s J. Griffith, A.S- A j* o! i Mr Tegfan Roberts, y buddugcl yn y cyfarfod cyntaf. ganu "Iaifh anwyl fy ngwlad" yn rha.goroJ, aed drwy y dyfarniadau a. ganJyn:— Cyfieithu i'r Lladin ddau rmyu Cymreig: "Die Aberdai'on," on,1 ni atebodd. Mynegodd Dyfrig fod ArdaJydd Men yn eyf- ranu purn' gini er budd yr Eist,-(Idfo.(I-derbyii- rv.yd y newydd gyda brw'dfrydedd. Caed anerchiad hvawdi can vr hybarch Meilir Mon- Par o bedolau march John Jones, Llanddardel, a rhoed aii wobr i "Hywel." Caed cystadleuaeth y dylesid.caei ei cbyffelyb yn amlach ar lwyf»n yr Eisteddfod, sef canu ar y delyn "Ymdaith Gwyr Harlech" a "Dafydd y Garrcg Wen-" Yn anffodus ni ddaeth ond un ferch c'tlos yn mlaen, sef Miss Eva Griffiths.. Caer- gybi. Ymgeisiodd 23 or y delyr.eg "Hwyvddydd Haf," a'r ore-n oedd "Gwen," sef A wen Mona., Dwvran, barddones nodedig o lirain a llwvdd- ianus- Un o gystadkuon goroeu y dydd oedd yr un i so- prano, "Rwy'n caru per awel yr hwyrddydd." Daeth pedair o rianedd mwynlais i'r llwvfan. a'r 's oreu oedd Miss Annie Moreton Jones, Caernar- fon. Arholiad "Gwybo4aeth ymarferol ar amaeth- yddaaeth." Ymgeisiodd tri, a llongyferchid y pwyllgor am ddod a chystadieuaeth o'r fath i gvlcli yr Eisteddfod. Yr oedd y tri ymgeisydd yn glotl i unrhyw ardsl- Y goreu oedd Mr Owen, Dwygir, Amlwch; ail, Mr Samuel Prydd- ercli, Pwllgynen. Llanerchymedd. Adrodd "Araeth Llewelyn-" 0 b1.it11 Huaws daeth pod war i't- Dwyfan, a Dewi Mcirion oedd fuddugol. Deuawd tenor a hass. "Pa beth yw Mr Tegfan Roberts a Mr E. R. Jones, Caergybi, yn oreu. Caed arawd fer a. hyawd! gan Dyfrig, yn ey- mhell mwy o svlw i agweddau ymarferol bywyd yn hytrach nag ymfrrostio cymaint yn y gor- phenol a'i fawrion- C'anodd Cor Caergybi yn oroliestol v darnau y buont Iwyddianus vnddvnt vn v cdndod blaen- orol. J ffasgL.ad heb fed yn cvnwvs llai na 50 o ddi- cidanion c-vmhwys i'w dcfnydd;o an arweinydd- ion cyfarfodvdd llenyddol. Ymgeisiai chwenh, a'r goreu gyda chanmoliaeth IJchel oedd Mr W. Thomas, Penygrafg, Rhosymeirch.
DYDD MAWRTH. --
DYDD MAWRTH. Yr oedd mwyn dor Mehefin yn y fTurfnfen, a'r awel bore hoddyvv ac arwydd v ceid tiriondeb gweiiau'i' haul i dreulio'r dvdd. Paiodd hyn lou- der mawr as yr oedd pawb yn eu hwyliau goreu pal) ymgynul'wyd gcr yr orsaf i ffuriio'n orvm- daith yn yr un drefn a'r bore blaenorol, I!'yda'r prif-fardd Job a'r Verniaid llenyddol yn Macn- orij a lleng o feijild yn clilyn. Job oedd yr Archdderwydd gweinyddol, ac agorodd yr Orsedd gydag urddas. Caed cainc j gan Telynores Gwyngyll, a chanodd Ap Ehed- J ydd bendlion nodedig am eu pertrwydd a'u tar- awiadau llool hapus, a cliafodd glap calonog gan y doi'f. Dilynwyd gyda choffhad serchog ain y ddiweddai' Buddug gan Trygarn ac R, Mon, ac y dod. Dilynwyd gyda choffhad serchog ain y ddiweddar Buddug gan Trygarn ac R- Mon, ac adroddodd Mr R. R Thomas y ddau benill tlws a ganlyn i'r un perwyft: Neges ei bywyd oedd canu, Canu i'r prydferth a'r pur, Swyn a hudofiaeth ei l.hcl.vTi Barlysai olid a chur; Gwawl atifarwoldeb sy'n !!a.thi-ri Caneuon Buddug i gyd, Iliraethai fel b'odau Hefin Na byddai yn haf o hyd. Diangod-d o ferw'r ganaf, I gartref yr haf i fyw. A lililethoclit ei hemvn olaf Wrth groesi yn mra.ch ei Duw; [ Ar tethrau'r mynyddoe..id gwynion V trwsiodd ei thclyn lan, A phelydr .vr haul tJ:agwyddo! Yw bywvd ei nhewvdd gan- R. R. THOMAS. Dilynwyd gydag anerchiadau gan y beirdd, a. daetii yn mlaen:—Llew Llwydiarth, R, R. Parry, Gwiilym Einion, Rhydfab, a Trelwr Mon. Caed arawd hen ond hyawdl gan Meilir Mon. Cy- hoeddwyd prif dest.ynau Eisteddfod Bea urnaris gan Mr J. T. Williams, Llangoed ac yna cau- wyd yr Orsedd.
Y Trydydd Cyfarfod.
Y Trydydd Cyfarfod. YTr oedd torf luosog yn y babejj pan ddeebreu- wyd gweithrediadau yr ail ddydd- Mr James Venmore, Y.H., Lerpwl, un o frodorion Mon, yn llywyddu, ac yr oedd yr awenau yn Haw Mr T. J. William^, ysgolfeistr St. Paul's, Bangor, a phrofodd ei hun yn arwcinydd diamgen. Wele drefn y gweithrediadau :— (.'Janu hapus gyda'r delyn. Nid oedd yr un o'r ddau gywvdd a ddanfon- wvd i niewn yn deihvng o'r wobr. Cyfieithu i'r Saesneg "Y Ffenestri Aur Mr O. E. Jones, Llanfair-yn-Nghomw v. Cynygivvyd gwobr o bu)n' gini am yr arwein- lyfr goieli 1 Amlwcii a'r ardal. ao ymgeisiodd tri- Yr oreu gyda chanmoliaeth uehaf y beirn- iad oedd Miss Hughes, Bull Bay. Arlun o arwyddiair: Lewis S- Jones, Y Shop Dùodrcfn, Church-street, Llangefni. Ffram drych Mr D. Thomas, Aberdar. Pane] cerfiedig raeivn coed: Miss Marv Griffith Rhosybo!. C'ongl-faen: Dim ieilvn-ddd. Panel cerfiedig mewn jlechi'aen: T. R. Wil- liams, Llangefni. Adrodd "Y Gof," i feciigyn dan 16cg oed: 1, T. Rogers Jones, Bangor; 2, W. Roberts, Bod- ed er 11; 3, D T. Garland, Llangefni. Unawd soprano neu alto, "GwJad y Canu" (oyfyngedig i Fon): Miss Gvvladys Griffith, Pen- sarn (meroh y diweddar Eos Eilian). Adrodd "Can Gwraig y Pysgotwr" (i enethod dan 160,g oed): 1, Annie Thomas, Pi eswylfa, Llanfechell, ac Annie Jones, Belan, Llynfaes; 2, Jennie Parry Jones, Fungig, Llanddaniel. Patrwm o ysgwner: Mr John Williams, Porth Amlwch. Dadganu gj'da r delyn Robert Owen, LJall- erchymedd, a rhoed gwobr ychwanegol gan y Llywydd i Mr Owen Jones, un Han cerdd- gar. GYSTADLEUAETH CORAU MON. Mawr oedd y brwdfrydedd pan ddeuwyd at gystadleuaeth corau Mon. Cynvgid gwobr o 15p 1 r coi heb fod dan 40 na thros 60 mown nifor a -an ganai oreu "O, ltefara, addfwyn lesu" (D. Evans). Daett, y corau yn mlaen yn y drefn gan- augoecJ (Mi- loan Jones), Llanfecliel! (Mr H. Parry Edwards), Cor Gwvngyll, Llanfair P.G. (Mr John Owen, A-C.), Cor Llanerchy- medd (Mr H. J. Thomas, A.L.C.M.), Cor Portli- Jetnwy (Mr SenoglesJ. ao Am.'woa (J Parch Owen Thvuiiiis). Mat o rciTyn: Robert Portb Am- iweh, Deuwyd yn nesaf at y gwaith dyddorol o GADEIPJO Y BARDD BUDDUGOL. Y r cedd y babell en fawr bro 11 yn or! awn pan y galwyd ar tu o ieirdd i'r tlwyfan gan y Cof- iadur Trygarn, a golygfa harddwych ydoedd hon pan gyfododd lob, .J1Ù, 2- edd, ar ei aswy,—i ddarilcn y feirniadaeth ar bedair-ar-ddeg o bryddestau ag oeddis wed: dder* byn ar y testy 11 "A bydd y Liywodraeth ar Ii: ysgYiydd Ei." Yn nghwrs ei sylwadau riiagar- weimoi, dywedodd lob fed gryn haner cwsin o'r ymgciswyr yn gwir deilyngu'r wobr; ac yr oedd hyn yn brawf, eba.i, fod gwaitb y beirniaid yn atal y wobr yn y ganghen hen y liynedd wedi bed yn symbyliad i ragovacb gwaith eleni- Y bardd buddugol ydoedd Mr 0. Caerwyn Ro- berts, Bangor, D. cbadeiriwyd el yn ol braint a. defawd beiidd Ynys Prydain. Seiniwyd y corn gwlad gan Mr R, Owen, Llanerchymedd, a chyiT-hwyd y prrf-fardd mcwn rhwysg i'r llwyfan g'an R. Mon a Meilir Mon. Fel ag y gDrym- deithul tua'r llwyfan, dadgunwyd yr ymdeith- gall orolifygol arferol gan y seindorf. Gosod- wy-cl y bardd buddugol yn er gadair, ac arwein- Jwyd yn ddeiieuig aeremoni gan Job a Gwynedd. Cafwyd anercliiadau barddonol a llongyfarchiadol gar: R. Mon, R. R. Parry, Dein- ioi Fychan, Lkw Llwydiarth, Rhydfab, R. R. Thomas, Gwilym Owen, Ellis Roberts, Ehfrydog, Awen Mona, Glan Cefni, Gwilym Einion, Glan Rhosyddj Myfyr Mon, a Rhyddiad. Dadganwyd Can y Cadeirio rnewii rnodd swynol gan Miss Gwladys Roberts, a dygwyd y seremoni orwych i derfymad boddhaol. Unawd i blant, "Robin Goch:" 1, Gladys May Wnharns. Caergybi; 2, T. S. Piuilips, LIang-dill; 3, T. S. Evans, Caergybi. Caed y gan odidog "Owm Llewelyn," vn l'hag- orol, gan Mr David Husrhes, R.A M- Y RHIAINGERDDlT LLWYDD BARDD LLEOL. Ymgeisiodd pedwar ar y rhiangerdd "Bron- wen," ac yr oedd gwobr o dair gini i awdwr yr oreu- Yr oedd cyfansoddiadau gwych vn y gys- tadleuaeth hon, ond yr oreu gyda'r gymeradwv- neth uchaf ydoedd eiddo y bardd ieuanc awenber, R. R. Thomas, Amlwch. Cafodd dderbvniad calonog gan y dorf pan esgynodd y llwyfan i dderbyn y wobr. Cyfansot-di anthem gynulleidfaol. Er i naw ymgais am wobr o bum' punt, nid oedd v cvn- yrchion 0 ansawdd uchel. Rhoed haner y" wobr i Mr W, H. Ibbetson, Ilklev, ger Leeds. CORAU Y Pi j ANT. Dwfn iawn yw hudoliaetb gwenau a lleisiau plant, ac yr oedd y gystadleuaeth iddynt iiwy yn un 0 ort uon yr Eisteddfod. Cynygiwyd 5p a th'iws arian "'1" cor goreu, a 2p Vr" ail, a ganai oreu "Y Tylwyth Teg" (D. Lloyd Evans). Can- odd y corau yn y drefn ganlvnol:—Llanerchy- medd (Mr Owen Owens), Ysgol y Cynghor, Am- lwcii (Air Wr- Thomas Jones). Ceniaes (Mr Henrv Jones), Llangefni (Mr R. Williams), Caergybi (Mrs C. A. liug-he-), a Tan'rallt, Penvsroes {Mr T. H. Iltighes). I Mr Ilurren Harding yr ymddiriedwvd tra- ddodi y feirniadaeth, a dywedodd fod mynegiant 3 coiau iJysion a giv U'^ant yn rliywbeth i'\v gan- mol yn neihduol. Yr oedd" eu tonyddiaeth ar y eyfaii yn rhagorol—yn well nag Jtddo y corau mawr (eymeradwyaeth). Wedi ncdi rliai o an- hebgorion canu coraWl plant, dywedodd fod y tri beirniad yn dvfarnu y wobr gyntaf i Go"r Caergybi, a'r ail 1 Gov Llangefni- Dcrbvniwyd y dyfarmad" gyda chvmeradwv- I aeth
Y Cyfarfod Olaf.
Y Cyfarfod Olaf. 1 r oc-dd y babell yn orlawn yn y cyfarfod hwyrol, a thredd allan yn goron iu* Eisteddfod fedda: lawer o nodweddion rhagorol. Y cadeir- ydd cedd Mr John Edwards, Lerpwl, a fagwyd yn Llaneiiian, a chafcdd dd-srbymad brwd ,-an ei hen ardalwyr- Traddododd "anerchiad cvnes o wladgarwch. Tryganl ffraeth oedd wrth y llyw, ac y mao ei arabedd yn ddiarhebol. Cad- wodd y dorf fawr yn ddiddig ac mewu Invyl (Ida. .Ar o! 1 Ger Llanfair roddi dadganiad gwych o'r darn y buont fuddugol arno yn y prvdnawn, caed Cystad'euaetb yr unawd tenor neu bass. "Yr hyn a garaf ii" (T. D. Edwards), a'r enillvdd oed„d Mr N. McNeil, Llanerchymedd. Unaw cl ar y crwtii "NoctUino No. 9 (Chopin): Master Sefh Owen, Talysain, vr hwn a gafodd glod uchaf Air Harry Evans. Apeliockl am gynorthwy 1 dalentau c;,l>'e'yb j'r baehn-en buddugol. ° i^x'* buddugol Caergybi mor weirerddiol, iel y bu raid iddynt ail ganu nes v. ii\j 1.;t\\D. Unawd contralto, "O! ryfedd groes:" Miss A. E. Davies, Penrhyndeudraeth, yr hell a row ddatganiad gorchestol (Ainu gyda'r delyn, Ap Ehodydd a Thelynores Gwyngyjl. Yr oedd y gweddil!. o'r dicfnlen o natur gynghcrddoJ feJ y canJyn — Unawd, "Y mao anwyl hen wlad," Mi,s Gwladys Roberts; unawd "Yr hyn a garaf h" (T. D. Edwards), y buddug- wyr; unawd, "I'm a Roamer" (Mendelssohn), Mr David Hughes; unawd, "The Russian Nightingale" (Alsbrieif), l\E,s Evangeline Florence; unawd, "Save me, O! God" (Ran- deggar), Miss Gwladys. Roberts; unawd, "Three bird songs" (Liza Lehmann), Miss Evangeline Florence; recit. and aria, "Ol Ruddier than the Cherry" (Handel), Mr David Hughc; deuawd (a) "A streamlet full of flowers" (Caracciolo), (b) Nearest and dearest. Miss Evangeline Fiorenct; and Mi. Gwladys Roberts; unawd, "Merch y Cadbcn," Mr David Hughes; triawd, "Queen of the Night" (Smart), Miss Evangeline Florence, Miss Gwladys Roberts, and Mr D. Hughes.
-----------Llythyrau y Morrusiaid.
Llythyrau y Morrusiaid. seithfed ran o'r llythyrau dyddorol hyn wedi dod o'r wasg, ao mae'n amheutbyn cael cipdreni ar hanes y bywyd Cymreig J n LIundam gant a hanncr o fhnyddau yn ol, fel ag a geir yn y cyfrolau gvverthfawr hyn. Y r ocrld Richard Moiris yn dal swydd bwysig dan y Liywod- raeth yma, ac o ganlyniad rhydd hanes aiiiviv o bersonau cyhoeddus yn ei epistolau i'r frodyr a'i gyfoil] 1011 yn Ng-hymru. Mcwn llith o'i eiddo Pri-' at Morys Prisiart, dyddiedig Hydref 28, li"60, dy wed "Duw a ystyria, wrt-hym i gyd, dynia'r Brenhin goreu dan haul wedi niarw'n syoyn foreu dydd Sadwrn diweddaf, Ibydref 25, sadh or gloch- Nefoedd i'w cnaid a Duw wnel i'r Breniii newydd, Sior y Trydydd (yr h\\n sydd yn y 22 flwyddyn o'i oedran) ddilyn cynghor cynghorwyr ei daid, onide fe :g'aift y gelyn Ffrengig aehos mawr i orfoleddu." Firainc cedd bwgan mawr yr "Imperialists" yn yr oes iionno, ue loedd y naill wlad fel y llal yn gwylia lNb &\mudiad, milwrol, a llyngesol, yn g'ywir fel y gwyhr yr Almaen a Piirydain hedciyw gan y wasg felen. Wedi Breiiiii mae'n worth cael oipdrem ar gyllwr oymdeithasol y oyinod Actli pawb i alaru ar ol eu teyrn, ae inae liyiuiy yn cffcithio ar y fasiiach mewn brothyn du "l)yma r brethvn du wcdi codi o 16s a 18s y Hath i 27& a 30s y 11ath, ac y mae'r teIlwriaid sydd yn gweithio an banner coron y dydd wedi codi cu oyfioga-n i 7s 6c i 10s y dydd; felly, iiiae, 71 gorfod ariiom i d.alu'n ddrud am alar wigoedd." Mcwn llythyr at ei frawd gwna yr un cyfeir- iad, ao addefa yn hwuuw fod y pris mor uchel fel yr oedd wedi penderfynnu i beidio cael dulad newydd a-m dri mis u k-iaf- Cymerai'r brodyr hyn ddyddoreb neilltuol yn hen lonyddiaeth y gliiodl, ac mae'r cyfeiriadau ami a geir ganddynt am hen lawsygrifau Cym- reig, a lie y cedwid hwynt, yn brawf eu bod ar n ce' eu goreu yn ce-isio dod o hyd i h-en drysorau lien cu. gwlad. Rhagor na hyn, hwynt hwy oeddent noddwyr peiinaf Goronwy Owen a Icuan Brydydd IIir. Dyma ddywed Lewis yn un o'j lyt' yrau pan yn cyfeirio at ryw ysgolor ieuanc o Rydy- chen "G'*esyn na buasai hwn yna yn brydydd. onid ydyw, fel y eawsa-I leuan Brydydd Hir un i gydyfed fel dwy hwyaden yn gwlychu ell pig'au."
-..--__--------------IE (JAN…
IE (JAN GLAN GEIRIONYDD. Y cawr enw-og Geirionydd,—a an wvd Yn freiniol Emynydd; Er hyned yr awenydd, 11yd y Ears ei glod a fydd- LJanrwat. T. HERBERT HUGHES.
Advertising
i III II III III I ■ I III HI IHI|HII»™—Mil mill Ðt-5' Garden and Bathing Tents From 18/6 to £3 111 Stock. I HOSE PIPE, GARDEN SEATS & CHAIRS. WIRE NETTING, EXTENDING WOOD TRELLIS LAWN MOWERS AND GARDEN TOOLS AT LOWEST PRICES. LAWN MOWERS REPAIRED and RE-GROUND (by competent workmen). New and Up-to-date Mail Carts, Bath Chairs ¡ and Children's Cots all Sale or Hire. r MARFELL, GENERAL AND FURNISHING IRONMONGER, :.tI ABERGELE ROAD (Corner of Greenfield Road), (Corner of Greenfield Road), COLWYN BAY. I
-------- -------__--------------------Dam…
Dam wain Ofnadwy yn Mangor. ANCEU B LAP: NO Si 0 DALYSARN. Prudd iawn cedd amgyJofciadnu marwolaeth Mr J, J. Griffith, B.Gr.i.adog, Taiysam, a gyi- arfu a danr.vam ofnadwy wrth yru ar ai feisicl form Sui o Fangv Fethesda. Ymddengys ei iod yn arc;, wraig yn Manger nos Sadwrn, ac iddo yn gynar foreu Sul gychwyn ar ci feisicl i gyfeiriad Bethesda, i gyf- arfod prog*ethu a gynelid gan y Mefiiodistraid Calfinaidu }no■ Cyn cychwyn eadwodd ddyled- svry-ud deuiluaidd, ac yr oedd yn lion iawn nan adawodd y ty. I,) Fangor UchaJ (lie yr arhosai Air Griffith) i Fan.gor isaJ y mac allt serth, ac yn rbjfetid iawn yr oedd dyn ieuanc o Lerpwl o'r emv Ro- bc-rts yn dod aljan o Ysbv. tty 1 ian-jor foreu Sul ar ol cyfarfod a darriwajn yn yr un !'e ag y cyf- arfu Mr Griffith ei farwolacth. Gwelwyd Mr Griffith yn gyru i lawr yr allt hon, a ehvir yn allt Glan afon. Pan gyrhaeddodd y gwaelod, aeth I wrthdarawiad a chlawdd. Ysigwyd ci fetsicl rym y gwrthdarawiad, a phan aed at Griffiths cafwyd ef yn anymwybodo-l Yr oedd archoll dwfn yn ei wegil, a llifai gwaed ohono ar y ffordd- Yr oedd olwyn blaen y beisicl wedi ei ddifetha, ond yn rhyfedd iawn Did oedd fare ar y lamp. Y CWESTS Dydd Llun. eynhaliodd Mr Pentir Williams, crwntr A.1-J011, gwest yn Manger ar gorph y trancedig. Tystiodd Richard Jones, gwerthwr He-frith, ei fod yn sefyli vd ei gerbyd ar waelod yr allt I pan y gwelodd GriffitJis yn dyfod i lawr or gefni ci feisicl yn gyllyniach nag y gwelodd neb yn flacnorol. (Jolynodd GriHitbs iddo symud ei gerbyd oddiary tfordd, yr hID a wnaeth- Rhutii: odd y trancedig fr nutr yn ngwaelod yr ailt, 0 syrthiodu ar lawr- Dywededd Theojibilus Evans, ilaethwr, fod Griffiths wedi ei basic ar ben yr allt- Rhybudd- iodd y tyst ef fod yr allt yn beryglus, ac ym- ddangosodd i'r tyst fel yn rhoddi ci brakes i'r olwynion- Ni welodd y tyst y ddamwain. Tystiodd y Parch II, N. Henderson, yr hwn a ymgdeddodd friwiau y trancedig yn y modd goreu y gallai, fod Griffiths wedi rnarw rhyw chwartcr a v. t we d i syrthio. Bwriwjd rheithfarn o "Farwolaeth ddamwein- iol, a pnasiodd y rheithwyr bleidlais o gydym- deimiad ar weddw a'r perthynasau- Awgrymai y rheithwyr hefyd fod ychwaneg o rybuddion o berygl yn cael eu gosod ar ben yr allt, ao hefyd rybudd yn gofyn 1 ddeurodwyr ctdisgyn cyll cyr. haedd rhiin sertli yr ailt- Dywedodd y Crwner fod yn ddrwg gn.nddo oherwydd fod y rheithwyr yn gorfod myned i'r mortuary presenol, yr hwn "oedd yn anfoddhaol ynddo ei hunan. ac mewn safle anfoddhaol iawn. Sylwodd hefyd ar nodwedd beryglus alit Glan- rafon, a rhyfeddui fod cymaint. o ieuainc yn deudrodi i lawr yr allt. yn ami. Yr oedd Air D. G Jones (Mri Ellis Davies a Jor.es) in bresenol ar ran y teulu-
Qwyl y Sulgwyn. --
Qwyl y Sulgwyn. Ma.e gwahanol laniau yn iighylch paham y rnae y Sul yma yn cael ei ahv yn "Sulgwyn." Cehvix y dydd hwn in Saesneg yn ein Llyfr G neddi yn Whit-Sutiday, a dywed rhai hiai llyg'- riad yw Whit o'r Saesneg Wit., neu wisdom — doetluneb; eraill a ddywedant rnai talfyriad yw Whit-Sunday o White-Sunday, set Sulgw\n- Wel, paham White-Sunday neu Sulgwyn? run fed y riiai a fedyddid yn yr Eglwys Foieaol yn cael eu gwisgo mewn clillad givytiion. Y11 ."Drych y Prif Oesoedd," tudalen 225. dy- wetur fel hyn:—"Tua'r drydedd oes, neu yclJ- ydig eyn hynv, yr appwyntiwyd i weinyddu be dydd ar ddau aniser o'r flwyddyn yn unig', set y Paso a'r Sulgwyn. • Ar ddydd Sul- gwyn y gwisg id y rhai newydd. fedyddio a gwisg wen; ao o'r achos hwnw, y galwyd y Sul hwnw Sulgwyn, oblegid y byddai rhai newydd fed- yddio yn myned yn finteioedd i'r.eglwysydd yn eu pc-isieu gwynion y dydd hwnw; Yr oedd y rhai a fedyddid yn myned i'r Eg- lwys bob dydd am wythnos yn eu gwisgoedd gwynion, gyda goleu o'u blaen, fel arwydd Cll bod wodi rhoddi heibio weithredoedd y tywyll- wch, a'u bod wcdi dyfod yn blant y goleuni, ] arwaiii bywyd nc-wydd a diniwed. Yr oedd gweddiau yn cael eu herfyn drostynt, ac yr oeddent yn cael cu haddysgu yn ffyrdd ac eg- wyddonon Cristionogaefh- Ond ar 01 hyn, pan nad oedd y rhan fwyaf o honynt ond babauod, c-yfnewidiwyd yr arferiad, a g'weinyckhvyd bed- ydd bob a-mser o'r llwyddyn, fel 1) neehrcuad Cristionogaetli. (Gwd Wheatly, tudal- 227) Ond beth yw Gwyl v Sulgwyn'; Mae yn un o prif wyliau yr Eglwys- Mac yn cael ci o-a1w yn Pentecost ar ddechreu ein Llyfrau G wed li Saesneg yn y Daiien o'r Nos Wyliau, etc. Ao or mwyn deal] eyflawn ystyr rhai o'r Gwyliau (Vistionogol rhaid i ni fyd yn 01 j'r Hen Dest.ament, a myfyrio ar y Gwyliau Iudd- lwig. Yr oedd tair gwyl arbenig' yn inhlit.h yr Is-raeliaid, ao yr ocdd yn ofynoj i bob gwryvv trwy'r hdl wlad fod yn bre-senol yddynt )11 yr Eglwys Iuddewi-g yn Jcru.saiem,' sef Gwyl y Paso, Gwyl y Pentecost, a Gwy] y Pebyll (Ex. xxxvi- 23) "Gwyliau y Perermion" (Pilgrima1^ Feasts) oeddent yn cael eu gaJw, am fod v teifii- wyr wrth orymdeithio yn canu "Sahnau v o'r 120 hyd y 134, pan yn riiyncd "1 (yny i'r Demi "Ant rhagddyiit bawb o nerth i 11crth, Nes cael yn brydferth ddjiod I'mddangos i Dduw ger ci fron Y11 Seion ei breswylfod. Yr oedd y dclwy Avyi gyntaf yn cyfateb 1n Pasc an Sulgwyn m. Nid oes gyda 11 i Wvl vn cvf- ateb yn hollol i Wyl y Pebyll gan fod hon yn rhagarwyddo y cynhauaf mawr yn niwedd y byd: "a'r medelwyr yw yr angylion" (St. Matt- xiii. 39), Yr.oedd GW) I y Pentecost yn cael ei chadw er cof (1) am roddiad y Ddeddf gan Dduw ar Fynydd Sinai, ao (2) am gvnhauaf yr haidd pan yr oedd dwy dorth y gyhwfan o r haidd newydcl yn cael eu cyflwyno fel bara y blacn-ffrwyt-h yn offrwm cy.hwfan ger bron Duw. Yr oedd Wyl hon yn cymervd mheu deng niwrnod a deugain ar ol y Pasc; Cllw arall arni oedd Gwyl yr Wythnosau, am ei bod yn mhen saith wythnos ar ol y Pasc- Gwyi y Gf. ra-it-h, a Gwyl y BlaenffrvVyth, oedd enwau eralli.
Arholiad Undeb Ysgolion y…
Arholiad Undeb Ysgolion y M.C. Yn yr arholiad uchod enillwyd y tlws aur gan Mr W. H Barrow WiHiams, Bootle; y tlws arian gan Mr R. C. Ilug'hesi Brynsiencyn, Mon; tlws bronze, Mr David Wynn, Pandy Tudur, Dyffryn Conwy•
-,----------'"--Tystebu Mr.…
Tystebu Mr. Lloyd George. I Dydd Mawrth, cyflwynwyd i Mr Lloyd George anerchiad hardd mewn "album" gan ei hen gyd- ysgolorion yIt. ysgol Lhinystumdw^ WTrth gyd- j.abod y warogaeth. rhoes y CaJig'hellydd adgof- ion dyddorol am ei ddyddiau ysgol gan dalu teyrnged nchd j'w hen feistr- Yr un dydd, bu i'r eanghel dd agor y chwareufa golff newydd yn Mhwllheli- Cyflwyn- wyd iddo ysgrol mewn casged arian. Dywedai y gobeithiui allu c'hwareu llawer ar y miies yn y dyfodol. Wrth siarad mewn gwledd ddilynol, sylwodd Mr Lloyd George fod dyled y wlad yn fawr i Mr Balfour a gwleidyddwyr eraill am wneud chwareu golff yn bohlogaidd, oherwydd yr oedd yn adloniant iach a huddiol.
YMDDYGIAD RHYFEDD YN FFLINT.
YMDDYGIAD RHYFEDD YN FFLINT. Arn Ff'int, ddydd hu, eyhuddwyd Wtn. Pen- nant-Ellis, Wellington-road, Rhyl, o feddwi ac ymddwyn yn afreolus. Mynegid iddo fyned i fasnaeiiidy ei dad ddydd Mercher, a thori ll'en- estr gyda, llawddryll, tra'i dad yn gorwedd yn farw yn y ty a a- y pryd. Gofynai y fam am amddiffyniad- Taflwyd y cyhuddiad allan, a rhwymwvd y cyhuddodig i gadvv'r heddweh tuag' at ci fam am ohweeh wythnos. MARVVOLAETH SYR H. GREEN-PRICE. Dydd Mercher bu farw Syr Richard Dansy Green-Price, yr all farwnig, yn ei balas, Stapeiey House, Trefyektwdd, ear Faeeyfed, yn ei 71ain flwydd o'i oedran. Yr oedd yn ynad heddweh dro.s sir Faesyfed a sir Henffordd, Ganwyd Syr Richard yn 138, a daeth i mewn i'r teitl ar ol ci dad yn 1887. Priododd yn 1863 gyda Clara, merch y Parch T. Powell, rheiihor Do res tone- Yr etifedd i'r farwniaeth ydyw mab hynaf Syr ) Richard, Robert Henry, yr hwn a anwvd vn 1872. ac a briododd dair blynedd yn ol gyda Lucille-, mcrch Mr Fred. G. Potter, New York. Y mae ystad y teulu yn cynwys tua 8800 o erwau. CIG AT Y SULGWYN. Dydd Llun diweddar, yn Smitlitieid, Abergele, cafodd Mr Charles P. Sheffield arwerthiai.t llwyddianus. Yr oedd nifer luosog anarferol o brynwyr yn bresenol o bob rhan o Og!cdd Cym- ru, sir Lancaster, sir Gaer, etc., a chliriwyd nifer anarferol- Oafwyd prisiau uchel am biff, a chyrhaeddai y mathau goreu 7Je, tr% y geJEd dweyd fod v stores yn cadw :1 Brisiau 0iwedda.r. Yr oedd galw da am y myllt reu, ft gwnaed masnach ragoro! yn yr arddangosiad da o WY!1 tewion. Yr ydym yn dyfynu rhai o'r "prisiau Mr Gratton, Foryd, 2 am 37p 2s 6c; Air Parry, Glan'rafon, 4 am 70p 2s 6c ac t fyny i 20p; Mr Roberts, Borth, 19p; Mr MattJiewe, Bettws, 2 am 26p 15s. Lloi i fyny i 3p 8s.. Defaid tewion, Mr Griffith Llandudno, i fyny i 3t"" 6c; Mr Owens, Hend-re Bach, 32s. Wyn tcwion, Mr Jones, Go bryn, 26s 6c; Mr Evans, Sirn/r, 23a bo, eto- • i" -• v. v 1 (.■»i s
Advertising
FRED. ROBERTS & SO. House Furnishers and Removers GET OUR ESTIMATE F 0 I Your Removal, Renovating Suites, Blinds, &<< Upholstering- Goods, AND Bedding- made up by us. TERMS :—CASH OR EASY PAYMENT^ PEN..Y..BRYN, OLD COLWYN. G. BEVAN & Co., Ironmongers, Plumbers, and Electricians, — Conway Road,— ,p? £ ne Colwyn Bay. 23.LHP WALTER T. SOUTHAM. OLD BREWERY BOTTLING STORES, LLANRWST. CELEBRATED PRIZE MEDAL ALES AND STOUT IN Cask, Pins, Firkins, Kits, and Barrels, Bott. Ale and Stout of the Finest Quality. Families and The Trade supplied in Town or Country. Representatives will call around, Messrs T. Chambers and John Evans, or orders may be sent to Brewery Stores. Prompt deliveries. 24654 GRIFFIN TEMPERANCE HOTEL. • BLAENAU FESTINIOG. MRS JOHN THOMAS desires to inform tho PUBLIC GENERALLY that she has RE- OPENED the above well-known Hotel, which ia situated in the Centre of the Town, within Two or Three Minutes' Walk of tho Three Local Statioii3, and within Easy Reach of tho most Romantic Scenery in Wales. VISITORS AND COMMERCIAL TRA- VELLERS ESPECIALLY CATERED FOR.. SPECIAL TERMS FOR WEEK-ENDS. WHITE HORSE HOTEL, CAPEL GARMON, NEAR BETTWSYCOED. Finest Mountain Air in Wales. Lovely Views- Splendid Accommodation for Visitors* WRITE FOR TERMS. EYESIGHT SPECIALISTS. Charnley dSons 17, Penrhyn ROAD, COLWYN BAY. 2-30 to 6-30 Wednesdays, 9-30 to jf. ADVICE FREE. COL. UNEQUALLED FOil QUALITY and PUrCR .4 Rowland & Co., WYNNSTAY CHAMBERS, COLWYN BAY. TILEPHOMK 92y 66071 c,; ;->' :< '1. 0: Darlingtan's Handbaoks "Nothing better could be wished for."—BRITISH WEESLV.' superior to ordinary guides." — DAILY CHRONICLE. Visitors to Londca (and Residents) should use DAR LI N GTO N'S Vp.ry emphatically tops them aJl.—DAILV GRAPHIC. •. i mmu LUHUUH A turfc BY E. C. COOK AND 5,h Edition Revised,; E. T. COOK. M.A. New Maps, B Ciyi/IDAIUC Maps and Plan*. CNVIKUNOa 6o Illustrations. The best Handbook to London ever issued."— LIVERPOOL DAILY POST. 6O IIIus. Maps & Plans, SI- 100 Illus. Maps & Plans, Bl» NORTH WALES DEVON & CORNWALL Visitors to Edinburgh, Glasgow, Brighton, Eastbouns, Hastings. St. Leonards, Worthing, Bournemouth, Exeter, Torquay, Paignton, Exmouth, Sidmouth, Teignmouth, Daw- lish, Plymuulh, Dartmouth, Dartmoor, Exmoor, Falmouth, The Lizard, Penzance, Land's End, Scilly Isles, St. Ives, Ncv- quay. Ti'itagel, Clovelly, Ilfracombt, Lynion, Minehtad, Bid* ford, Wye Valley, Severn Valley, Bath, Wcston*up«r-Mart, Malvern, Hereford, Worcester, Gloucester, Cheltenham, LZ- drindoa Welts, Brecon. Ross, Tintern, Llangollen, Aberystwyth, Torryn, Barmouth, Dolgelley, Harlech, Criccieth, PwUh" Llandudno, Rhyl, Conway. Colwyn Bay, Penmaemnattr, I;-1 (airfechan. Banger, Carnarvon, Beddgelnl, Snowdon. Festinieg Trefriw, Bettws-y-coed. Norwich. Yarmouth, Lowestoft, Net folk Broads, Isle of Wight, and Channel Islands should tt< Darlington's Handbooks. Post-free from Darlington ë- Co., Llangollen. Uugolleo:—Darlington & Co. Losdoa:—Simptdn'C Parle and New York: Brentano's. The Railway Bookstalls and all Booksellers. :2 ,<J¡-): ::y' ..> <#f¡:t¡1" ———— ————' r;m" CA ADA LlYWODRAETH HWNT-F0RAWL AGOSAF PBYDAIN. Iffl Y < YMEROBRAETH. DAN T FANER. BWYO-FASGED PRYDAIN. t60 ERWAU 0 DM Y LLYWOOflAETH i'w amaethu. FFERWrOO BiWYGJEDJS ar Delerau Esm wyth. Gwna RHENT DWY FLYNEDD am Fferm yn Lloegr brynu ar unwaitb Fferm Ddiwygiedig yma o faintioli cyfartal, yn ymyl scfydliadau llwyddianus. CARTREF1 DEDWY00 A CHYSUR MAGU ANiFEllIAID yn Llwyddiant. ANNIBYNIAETH yn gynar mewn bywyd. CYNAUAFAU TOREITHIOG. HIN IACHUS. TREiHI YSGAFN. MARCHNAOOEDD OA t BOB CYNYRCJL LLAETH-WERTHIANT yn Talu. FFRWYTHAU Oigurc. Am fapiau, pamphledau, a llawn fanylioo apelier at Mr. A. F. JURY, Canadian Govern- ment Agent, Old Castle Buildings, Liverpool? neu at Mr. J. OBED. SMITH, Assistant Supeiintendent of Canadian Emigration, 11 and 12, Charing Cross, London, S.W. ,J-