Y Clorianydd

PENILLION. "Pan go-spit d-dyn a cheiryddon am anwiredd, dattodit fel gwyfyn ei axdderchowgrwydd ef. — Salm xxxix. 11. Pan goepit a cheryddon llym, Ddyn am fai, dymchweli'i rym, Fe dderfydd tan dy ddwrn; Ei edwin sylwedd sydd yn -Lil I wyrdid lysieuyn gwan ei ffail, Heddyw'n tyfu yn ir ei ddail, Yfory yn y ffwrn Yn nghanol nos dymhestlog, ddm, Dan bwys euogrwydd be: an lu, Y griddfan f eriai-d gwael; 0! arbed, Arglwydd, trugarha, Oddiwrthyf, ymail'h, tyn dy bia- Yr esgyrn llawenhaj Wi A'th lachawdwriaetli hael. Gaerludd. R.O.

AMLWCH. Peno,dia,cl.-Da genyf dd'sall fod Mr D. H. Wil- liams, Wesley-street, mab y diweddiar Mr Williame, guajrd," London and North-Western Railway Company, wed'i cael ei benodi yn di~afaeliwT diroe y "brewery" (Amlwch) a elwir "A. B. O." Y CVnglior Diiue«ig. Y bonedthw-. Cadben L. Thomas. llong adeiladydd1, gafcxM- ei ddewis yn gadeirvdd y Cynghor hwn, a diojncu y gwnaiff ]<ajiw y swydd yn deilwng.

BANGOR. Darlithiau.—Y maJe'r Proffeswr Gretn, o Goleg y Brifysgol, wedi trefnu i draddodi cyfres o dda-r- lithiau air y "Fforddi i Gyfraiwi Addysg yn yr Ysgol Sul," yn Ysgoldy y Tabernacl, yn ystod mis- oedd y gauaf. Cymerodd' priodM Ie dydd Gwener yn Eglwys Gadeiriol Bangor cydrhAvng Sarah Ellen, merch hyrtaf Mr a Mrs Edward Daviæ, Crown and) Anchor, Well Street, Bangor, a William Parry, 21, Mas on-street, Hirael, Bangor. ,Yr oedd y rhoddion priodasol yn lluosog a buddiol. Y forwyn a'r gwas priodasol oadklynt Tom Parry (brawd y priodlfab) a, Miss A. M. Evans, Dean-street, Bangor. Aeth y par ieuanc am eu mis rwel i tir Ffillit. Pob llwyddiant iddynt. GTrasaiiaethwyd yn yr eglwys gan y ficer hynaf, y Parch William Edwards. Y Cwrt Bach.—Yn y llvs hwn, gynhaliwydl ddydd Llun, gTmaeth Mr Twigge Ellis gais ar ran Owen Morris, Bradchmelyn, am archeb weithredol. Swni ei ddyled1 oedid 25p 17s lie. Ymddangtosai Mr D. G. Davies dros y gofynwyr. Gorchymynwyxl iddo dalu yn llawn, yn ol 8s y mis.—Gwnaed cais gan Mr D. G. Davies am atal cynghaws yn erbyn Richard Roberts, Tanlan, Llanfairfeohan, a Richard Jones, Greenfieldr-terraoe, Llanfairfeclh-an, gan y bwriedid cael archeb weithredol yn y llys nesaf. -Rho'es y Baj-nwr ei ddyfarniad yn achos Mr H. C. Vincent yn erbyn Owmni PJieilil'ordd yr L. and N.-W. Ilawliai yr aoiiwynydd; 24p oddiar y cwmni, oherwydd: iddo orfod cario pethau angen- rliei-diol at adeiladu ei dy yn Nhreborth o Orsaf Porthaethwy, am fod y cwmni yn gwrthod eu dwyu i Orsaf Treborth- Daliai Mr Fenna dros y cwmui nas gellid gorfodi y cwmni i gario nwyddaut, ac nakd gorsa-f oedd Treborth a osodwydi yno wrth Ai-rueiud cytun-deb a pherciienog y tir wrtb. wneud y rhieil- ffordd i alluogi y perchenog i deithio gydia'r tren. Dyfarnodd. y Barnwr fod y Ddie>ddf Seneiddol yn darparu ar gyfer niwyddiau befyd, ac o ganlyniad rii-oddes ddyfarniad o bLaid Mr Vincent, gyda chostau bargyfreithiwr.

BEAUMARIS. Penodiad!. — Allan o nifer luosog o ymgeiswyr, penodwyd Mr William Williams, Rosemaiy-lane, yn gertiwr i'r Cynghor Trefol. Marwcdaethwa. Yr wythnos hon mae genyf i gofnodi am ymadawiad o'r fuchedd hon ddlau o'm cyd-drefwyr parchus-, sef Mr Henry Parry Jones, Summer Hill, wedi cyrhaedd oedran teg. Bu yr ymadaweidig yn swyddlog elusen yn y dref hon am flynyddau lawer, hyd yn ddiiveddlax, pan yr ym- neillduoddl ar fINvydd-dal. Boreu ddydd Gwener cymerodd yr angladd le, yr hwn oedd. breifat. Gwasanaethwyd gan y Parch H. J. Morgan, M.A, a ohariwyd) gweithrediadau yr amgladd gan Wil- liams and Co., Victoria House. Gedy lab (Mr Thornton Jones) a dwy ohwaer i alaru am dad hoffus. Boreu ddydd lafu dracbefn bu farw Mr John Williams, Croften-place, morwr, yn 82 mlwy<M oed. Byr fu ei gystudd—dim ond rhyw ddtiwrnod —wedi derbyn "stroke" o'r fath waethaf. Yr oedd yn hen gymeriad. hyncd mewn llawer ystyr, ac wedi treulio ei oes faith yn ei dref enedigol. Prydnawn Llun cludwyd ei weddillion marwol i r cemetery, pryd y gwasanaethwyd wrth y ty gan y Parch H. J. Morgan, M.A., ao ar lan y bedd gan y Parch D. Morris (\Y.). Cafodd angladd parchus, a'r "Union Jack" yn gorchuddio ei arohi, a'i gyd- forwyir yn gryno yn yr angladd. Heddwch i'w llwch hyd gajaiad yr udigorn.—TrefSvr.

BEYNGWEAN. "Entertainment" yn Ysgol y Bwrdd. Nos- Wener cynhaliwyd cyfarfod adioniadtol plant yr ysgol hon m yr oedd yr ystafeM yn orlawn. Y Parch E. E. Hughes, curad y plwyf, oedd i lywyddu, ond. oherwydd ei bresenoldeb yn y Gjti- liadledd Egiwysig yn Coiwyn Bay, nidi allai fod yn bresenol. Yn ei absenoideb cymerodd! y Pairch Mr Jones, Dolifor, cyn-gadeirydd Bwrdd Y sg-ol Llechylched, y gadair, a'r arweinydd ydoedd Mr Thomas Robei-ts, LmgrobS. Agorwyd y rhagkn- trwy i blant yr ysgol gianu Rhowch, 0 rhowch. Yna cafwydi yr unawd "Hen broccr bach gloew fy nam" yn bur dda. gan Master Richard Williams, Hen Shop. Ar ol cael y cydgan, "Roly-poly," gan y plant bach, adroddwyd "Teulu'r glep" yn bui dda. Yn nglyn a hyn sylwodd! y Cadeirydd foo; yr ysgol wedi gwella yn d-dirfawr mewn presenoldeJ) er ffiurfiad y Bwrdd Ysgol newydid. Fhvyddyn yn ol yr oedd yr M yn y fir gyda chyfartaltd- o 60 y cant, ond ar ol fh-vnu y "regular' attendiaince card"' yn wythnosol y mae wedi cyDyddu i 90 y cant am y ch'.ve' mis d'iweddui, y cynyd-d mwyaf yn Ynys Mon. Sylwodd hefyd fod) y rhanbarth hwn, a' chymeryd ei faint, yn,aLt.Lfon mwy o ysgolheigion i'r ysgolion canolxaddol nag unrhyw ysgol aa-au yn Mon. Yr oedd chweck yn Yiigol Caergybi ac un yn Llangefni oedd wedi -pasio y "London In- termediate Examination, ar ol cwrs yn yr ysgol hon. Hefyd chwech yn Y ¡<¡gol Sirol Beaumaris, tri o ba rai oedd wedi pasio aitiholiad y Bwrdd Ciuiolog Cymrei'g gydag anrhydedd yn y gwahanol •by ncia.u, yn nghyda tnri oedd newydd1 ddyfod' i mewn. Cafodd y plant canlynoi eu anrhegu — R. W. Hughes, Shop Wen-, È. J. Evams, Ysgol y Bwrdd Maggie Parry, High-street J. M. Evans, Ysgiol y Bwrdd; Thoa. Roberts. Bryn go; David John Parry, Hen Gdyn Owen K ughes, Tynearydd', "iteban; Maggie James, High-sti"«et; Mary WdJliaansi, Hen Odym; Elizabeth .Tone High-street. Infantsi: William Williams, Hen Shop; Willie Williams, Salem- street Griffith vTones, Higii-street; Eliza. Jones, Hi'gh-sireet; Annie Williams, Hen Odyn^ Cassie James, High-street; Anne Grace Hughes, Shop Wen; Jeonnie Jonts, High-street; Grace Roberts, Ty'nylli-dj.art; C-iiiivlog Evai^s, Yipol y BwixM; Tommy Humphrey«. Tan-Ion; Robert Jones, Bwlcyn. Dyma y rhagkn:—Cydgan, "Rhowcli, 0 rhowch," plant yr ysgol; unawd, ".Hen biceer bach gloew fy nain, Richard Williams, Ren Shop cydgan, "Roly-poly, infants; adiod'dSad, "Teulu'r glen." Sam Jones; cyfigan, "I'r ffynom fechan," plant yr ysgvl; tuiawd, "Missing beat," Gladys cydgan., "PUJSI" cat," infants; dadJ, "Minnie and Maudie," &weelt o on lb, plant yr ysgol-; rhanu1 gTFobrvvyon am "regular attendance;" cydgan, "Wos Ga!an," plant yr ysgol adroddiad, "How -do do?" MLi-f Lizzie Griffith', anerchiad gan y Cadeiiyddi; cydg-an, "Santa Claus," infante. Ym ddiweddarach caJ- wyd caneuon ac adroddiadau gU1 y plant. yn dkJa iawn, a dadganodd Miss Jones-, Glynbweh, yn ardderchog. Yn ol dull y Dr. Parry dadgaaiai, a chw;ireuai yr offeryn yr un pryd. Yn yr ail ran rhoddodd/ *Mr J. Cresvdson, ieu., ei dajarhinis-u hardd gyda'r "magic lantern" o'r rhyfel yn Neheu- dir Affrica, darlnn da o "Rhys Dafydd' a. dlOt luniau lleol campus, y rhai a roddaasot foddlon- rwydd mawr.

CAEENAEFONT Prewemoldeb yn yr Ysgolion. — Yn eat cyfarfod nos Lun cafcxld y Bwrdd Ysgol y beddhad o glywed fod y presenoldeb yu yr ysgolion yn well yn ym- arferol nag y bu erioed); mai eiddo ad ran y bech- gyn oeddi y goreu mewn gwirionedd er pan agor- wyd yr vsgoiion yn 1858. Er hyny, teimlai y Parch David Hughes yn resyn fod eto oddeutu pedwar cant o blant, ar gyfa.rtaledd. yn ab-senol c'r ysgol bob dydd.—Ystyriai y Cadeirydd sefyllfa p-bl-au yn galonogol iawn; ac yr 00011 Mr R. GwvneddoD Davies yn credu fod llawer o'r anhaws- der yn. codi* oddiwrth blant rhieni na vstyrid yn gyffredin yn mhlith y dosbarth gweithiol,y rnai a.r.fonid 1 ysgolion preifat, fte.-Y Swydd'og Gorfod ol a ddywedai xnaa tlodi ao a-fiechyd oedd yr achos o absenoldeb llawer o blant. Credai y Parch D. A loan Lloyd y byddai o fantais gwneud yn liysbys na MTtbodid plant i'r ysgol yn droedinoeth.— t Prifatliraw a ddywedodd na wrbhododd efe erioed dderbyn y cyfiyw, ond nad oedd ganddo ddim plant t-roednoeth yn yr ysgol ar hyn o bryd'. YR YNADLYS BWRDEISIOL. Cynhaliwyd y llys hwn ddydd Llun, o flaen y Maer (Mr R. 0. Roberts), Dr. R. Pany, Meistri Edward Hughes, M T. Morris, W. Hamer, a J. R. Pritchard. Harry Jones, Baptist-street, a gyhuddwvd o fod yn feddw ae afreolus. Cyhuddwy d ef hefyd o dori' r heddwch yn Baptisb-etreet.—-Yr Heddgeid- wad 22 iRobeais) a ddywedodd ddarfod iddo e( gael ei aJw i Baptist-street, ar y laf cyfisol, gan frawd y diffynjxid, yr hwn a ddywedodd fod y diffynydd yn lladd/ ei dad. Aeth y tys-t yno, • gwelodd y diffynydd ytn yniladd a'i diid. Yr oedd v diilyiiydd hefyd we<h tori ffenestr y ty. Yr oedd tyrfa o bobl wedi ymgaeglu yn yr heol.—Gwadodd. y Diffynydd iddo ymlodd a'i dad. Dywedodd mai ymladd gyda'i frawd yr oedd ef, a, daeth ei dad yno i geisio eu rhwystro.—Dirwywyd y diffynydd i 5s a'r costau am feddwdod, a rhwymwyd ef drosodd yn y swm o lOp i adwlr heddwch am chwe' mis, a dau feichiafon o op yr UIL Gorahymvnwyd ef fiefyd i diaJu y coStau. Oyhtidd.'wvd Robert Williams, onadurvrr, Ccier- narron, o fod yn feddw mewn ty trwyddedol. Dirwywyd ef i .5s a'r oc&-tau.Sy.;mdd y Maer ofe byddai i'r diffynydd1 ddyfod gerbron y llys eto y byddai iddynt ymoddwyn yn galed tuag ato. Joseph Elisor. Bank Quay, a wysiodd Thomas' Ashton, o'r un lie, o ymosod arno.—Ymddaagosai Mr M. E. Nee ai- ram yr achwynydd1, a Mr J. r. dros- y diffynydd. — Dywedodd Mr Nee ddarfod i'r achwynydd, ar yr 28ain cynfisol, fyned i "Taults" Mri Jones a. Price yn Hole-in-the-Wall- street geisio potel o "stout" i'w ferch, yr hon oedd yn wael ei hiechyd. Yno canfyddodd y diffynydd a dyn arall o'r enw Roberts..Yegydwodd Roberts ddwylaw gyda'r achwynydd, a cheisiodd Ashton hefyd ysgwyd llaw ag ef. Gwrthododd Elisor, oherwydd nad oedd wedi bod ar delerau da. ag ef. Aeth yr achwynydd allan, a dilynodd y diffynydd ef. Yn mhen yr heol yr oedd heddgeid- wad yn sefvli, ac aet-h Ashton aito ef i gwyrto yn nghylch yr ymrafael a fu rhyngddynt. Gorchmynodd yr heddgeidwad iddynt fyned adref Aeth y achwynydd un ffordd, ac aeth y diffynydd y ffordd arall" Cyfarfintmnt a'u gilydd dirachefn, a tharawodd Ashton ef yn ei ben.—Dywedodd yr Achwynydd. yn ysbod ei dystiolaeth, iddo wrthod ysgwyd llaw ag Ashton oherwydd ei fod wedi bod mewn ymrafaet a,'i wraig.—Anerohodd Mr J. T. Roberts y Fainc dros yr amddiffynia.d.-Y Diff- ynydd a ddywedodd fod gan yr achwynydd lid yn erbvn ei cliwiorydd, ac ar y diwmod dan sylw aeth ef (y diffF Jri) i "vaultsJonee n Price; ac, yn mheii ychydig, daeth yr achwynjdd yno, yr hwn a ddechreiuodd ymrafaalio r ef. Gofynodd r achwynycW: i'r tyst fyned allan gyditg ef, a cheisiodd ganddo ymladd. Addefcdd y tyst iddo daraw yr achwynydd, oherwydd ei fod ef yn meddwl fod yr achwynydd yn dyfod i'w d'aro ef, a gwnaetih hyny mewn hunari ajnddiffyniad. — Dirwyodd y Fainc Aahton i 2s 6c a'r costau Dirwywyd Michael Caeey, Ton'rallt, i 2s 6c a'r costau am ddefnyddio iaith anwtddus. Cyhuddwy<i John Prit-ehard, Pool-side, a John Morgan, Heol y Llyn, am feddwdod.—Dirwywyd Pritchard i 5s a'r ccstau, a Morgan i 2s 6c a'r costaw.

CAERGYBI. Ysgol Sabbothol y Tabernacl (A.) —Mewn cyfar- fod o bwyllgor yr ysgol uchod, a gynhaliwyd Sabboth. Medi 29ain; galwodd Mr H. Jones, siuper- 0 intendent engineer, Upper Park-street, sylw y cyfar- fod at yr ymgaiB a. wneir i ledaenu cylchrediad newyddiaduron trwy eu gwerthu yn ein tref ar y Sa-bboth. Mabwysiadwyd y pr-naerfy-niad canlyn- oj, ac ar gynygiad Mr J. T. Griffith, Bod Griffith, yn cael ei eilio gan Mr R. Mon Williams, paisiwyd ein bod i'w anfcal 1 wahanol Ysgolion Sabbothol y dref.: "Ein bod fel Yol Sabbothol yn erfyn yn y modd t-aeraf ar aelodau, yn neillduol pobl ieuainc, i beidio rhoddi unrhyw fath o gefnog- aeth i'r ymgais trwy ei brynu, etc., ac os y bernir yn oreu ein bod fel Ysgolion Sabbothol y dref i anfon "protest" i'r awdusdodau yn erbyn halogi Dydd yr Arglwydd; trwy ei wert-hu ar y Sul.

GAEEWEN. Cymdeithas Lenyddol.—Cyfarfu pwyllgor yn y Neuadd Gyhoeddus yn ddiweddar er ffurfio cym- deithas lenyddol i wyr ieuainc at y gauaf dyfodol. Etbolwyd Mr Henry Jones, Bod Gwilym, yn gadeir- ydd, a Mr W. H. Williams, Rhos Ddu, yn ygrrifal" ydd. Cimerwyd rhan yn yr ymdxafodaet-h gan y Cadeirydd, Mri R- James Jones, Llosgyrodyn, a Phrifysgol, Bangor; Thomas Owen, Tynewydd; J. Lewis, Ysgol y Bwrdd; W. Hughes, yr Ysgol Genedlaet-hol; D. Thomas, Conway House; W. Roberts, Tyddyn Ucliaf, ac amryw eraill. Pemder- fynwyd'cyhoeddi yn yr holl addoldai ffuxfiad y gym- deithas, zio arp-mhell bechgyn ieuainc yr ardal i ymuno er cyfoethcgi eu "meddyliau a chyfoeth iachus llenyddiaeth eu gwlad, a. threulio oriau di- fyrus yn y gauaf mewn mwynhad o'r cyfiyw. Lienor.

LLANGEFNI. Cor Mawr.—Bwrkida Mr T. H. Hughes, arlun- ydd, godi cor mawr ar gyfer Eisteddfod y Pasc. Dechi euir rhag blaen. Mae yn dda genym weled fod Mr 0. Trevor Williams yn dyfod yn mlaen yn ganipus tuag at adferiad llwyr. Bydd yn allu-og i fyned yn mlaen gydÙ swydd milfeddygol yr wythnos nesaf. Llwyddiant Cerddorol.—Da genym ddeall fod Miss Florence E. Parry, Tyddyn Vr aen, Llangefni, wedi pasio yn liwyddiaaius yn yr arholiad, ac wedi enill y gra-dd o A.C. (rhoddedig gan y Tonic Sol-Ffa Ool- k-ge). Wyres ydyw Miss Parry i Mr Owen Pany, Bwlchyfen. Y mae canu yn y te-idu. Eled rhagddl yw dymuniad-Ewyilvgiw-r dta. Cymdeithas Lenyddol Moriah.-—Nos Wener, da-n lywyddiaeth Mr He-nry Jones, traddododd y Parch 4Juhn Williams anerchiad dyddorol i aelod'au y gymdeithas uchod ar "Adgofion am rai o hen bre- geth-wyr Methodistiaid. Clbjfinaadd- Mon." Siarad- wyd yn mhellach gan y Ilywydd a'r Parch James Donne. Penuel.—Dydd Llun, y 14eg cyfisol, am bedwar o'r gloch, huiiwyd y byrddau yn ysgoldy" y lie uchod, a rhoddwyd tei yn rhad ac am dldlim i holl blant Penuel; ac, yn yr hwyr. am saith, rhoddwyd "treat" iddynt hwy ac eraill gan Mr Thomas Stirrup Lewis o 156 o "lantern views" rhagorol o olvgfeydd America, Ewrop, Llundain, a chasgliad o r<ii amrywiol eraill. Lglurid y "ddarlith" gan Mr T. H. Hugheai; ac wedi i Mr W. Williams, High-street, gynyg, a Mr W. H. PiTtheech, Bod- eilio, eilio dioichgaTWciL oalonog i Mr Lews, ym- wuhanodd pawb wedi dierbyn awr a haner o fttwr foddliad. Cynghor Dinesi^.—Yn nghyfarfod y Cyngbor, a gynhaliwyd dydd Liun, dan lywyddiaeth Mr Ro- Lert Jones., deibyniwyd' adroddiad Pwyllgor yr IdeilaAau iCr lechyd Gyhoeddus, yr hwn argymhella: cvfaxwy&wyr y Mona Cafe yn cael ysgr;fenu atynt i ofyn iddynt beidio gosod cerbyduu yn y fyjMidia o J5ulkeley-square i Church-street gan ei bod ar ddyddiau ffair a marchnad yn berygius o gyfyng fod y 31ri T. Lewis a.'i Gyf. i anfcn cyn- Hu o'r adeilad fwriedix ei wneud yn nghefn Shop y Bont; fod axolygydd y dwfr wedi cael naw o ddiffygion yn y pibellau dwfr er y cyfarfod o'r bLaect, ac fod yn y gronfa chwe' tixtedfedd .0 ddwfr yn fcf<e»enrol iiad, yw adeiladau ar yr ochr ogledd- ddwyreiniol i Higft-^treet i ddod a tfenestad yn fwy al an na'r mesur a dynwyd allan gaai y pwyllgor; fod cytunckfe ysgrifenedig i'w wneud yn nihob am- gylchiad lie y byddo dwfr am gael ei ddefnyddio at adeiladu, a threth o bum' swllt y cant ar werth yr adfeiladau, a jxhauri svllt cyn dechreu cysylltu. —Deibyniwyd adrodditd! Pwyllgor y Farchnad a'r Cyfi-ifon, r-ef fod gwecùtil o 23p yn lla.w y tiysor vfVl yn ffair y Cvag" fod taliadiau i'r swjn o 39p 108 60 i'w gwnt-udj; fod, yr arolygydd wedi talu y cyfanjrwm o 32p 109 3c yn ystod y ddau fis diweddaf: fod y 1rethgasglydd wedi casglu 278o 17s 0±c yn ystod yr un aimser.—Derbyniw^yd llvfhyr (ddiwrth Mr J- S. Laurie yn awgrvmu fod i'r Ciynghor ail-gymeryd y Neucidd Drefol a'r iarch- nad ar derfyn y brydles« yn ol rhent safydlog, a thalu haner yr hyn fyddai o broffid Syr Richard Bulkelev. Gofynai un oo a fyddai i Mr Laurie gymeryd haner y goUed pe ddgwyd&-d felly, a sylwai y gallai hyn ddigwydd1 gan fod derbyn- iada-u y farchnad yn aniryii-io yn fawr ac fod cryn lawer o "risk" yn ngiyn a, hi. PendeTfynwyd hysbysu Mr Laurie nad ydyw y Cynghor yn borod i gymeryd y neuadd ar delera-u felly, a gofyn iddo roddi rhent a phrydles resymoL—Gwnaed cais am drwydded i wneud a defnyddio adeiladau fel lladd- dv yn Yard y Foundry gan Mri R. Jone* a'i Fab. Caniatawvd trwydded am bum' mlynedd1, a cliymer- adwywyd* cynlluniau j lladd dy a'r adeiladau cysylltiol.—Pende,rfynwyd fod Pwyllgor v Farchnad a'r Cyfrifon i gyfarfod nos Fercher o hyn allan. Ymadawiad.—Diamheu mai gyda graddau helaeth o hwyrfrydigrwydd y derbyni a cylch cyffredinol o gyfeillion a chydnaJtwd yr bysbysrwydd am yma- dawiid' sydyn y cyfaill ie-uane, Mr J. W. Evans, o Firi-i y itri Gray a'i Gwmni, o'n mysg. Yn ystod y tair neu'r pedair blynedd y bu yn ein tref cniilodd ei si: ioldeb aï sylw bywiog pan waith gymera-dwyaeth neillduol lluaws o gwsmer- iaid. Ond' mae- yn ddiamheu mai yn y cylch cerdd- orol y teimlir mwyaf o golled ar ei ol. Fel dadgan- wr yr oedd wedi eniil saJle arbenig, a chredwn nad gorniod dweyd ei fod yn rhestr flaenaf dadganwyr Mon, inam Cymru. Heblaw bod yn ddadganwr yr oedd Mr Evans hefyd yn gerddor. Treuliodd lawer o arian ac amser i ddeall cyfrinion y gelf ardderchog hono, a chyrhaeddodd radda-ir helaeth o ddiwylliant yn y cyfeiriadi hwnw, fel y profai y lluaws acian ac aur-dlysau a enillodd fel arweinydd oorawl. Ond er wedi cyrhaedd safle anrbydeddus, eto i gyd pleser ei galon fyddai cyfiwyno ei allu a:i ddiwyll- iant at wasanaeth y cyhoedd. Nid anaml yr ym- gymerai, a'i lais cyfoethog, a chynorthwyo mewn iichoeion crefvddol a chymdeit-hasol. a hyny heb feddwl aID dal ond y t-al ag sydd yn disgyn i ran p-.b un tebyg i Mr Evans, sef y ple>ser sydd! i'w gael yn y gwaith. Yr OtXld hefyd yn wr ieuanc o gymer- iad moesol •diamh^nol; enillai lledneisrwydd ei ysbryd a hynawsedfi ei natur edmygedd cyffredinol. Yr oedd yn wr diosgeulus ei orchwyl, gonest a diA-nxliongar. Diiimheu y teimla cylch eang yn ch.vith ei go'li o'n plith, ond llawen genym ddea-11 ei fod yn. ymadael i ymgymeryd a ohylch uwch o ddylediswyddau yn Nebeudir Cymru, gyda dymun- iadau goreu meistriaid a chydweithwyr, fel y tystiai y tlws. etc., a gyflwvnasant iddo, ac nid oes genym ninau ond dymuno iddo bob llwyddiant yn ei gylch newydd, fel yr englynodd un brawd yn mhlith nifer o gyfeillion WTth ffarwelio: — r'f_1 ,-T" r uvudws uc-ruiugai iitw—yiisi I aisy Mewn hwy-1 ga' i anwylo; Yn ddi-brin anrhydedd bro, Rhoddir i wr a'i haeddo. Sieryd wynebau siriol—yn amlwg Fyw deimlad edmygol; A'u dymuniad gwastadol-—ar Ion d-ant Yw oes o lwydidiant a bri sylweddol.

LLANDDONA. Y mae yn bleser genym gofnodi y ilaith fod y Gwir Anrhydeddus Axglwydd Stanley o Alderley imwaith eto wedi gwneud rliodd anrhydeddus o 200p er ychwanegu cyflog gweinidog y plwyf hwn. Bydded i lawer eraill ddilyn esiampl deilwng y boneddwr haelionus o Benrhos.

LLANFACHHAEH. Cyfarfod Brwdfrydig o'r Cwrdd Plwyf.—Daeth nifer luosog or trethdalwyr i Ysgoldy y Bwrdd nos Fercher, y 9fed cyfisol, i roddi eu llais gyda golwg ar oleuo lampau y pentref. Erbyn yr awr benodedig i did-echr-eu yr oedd yr yMafell yn llawn. ac etholwyd Mr J. Price, Penyrorsedd. i'r gadair. Wedi i'r Cadeirydd1 wneud ychydig syiwadau lhag- arweiniol yn nghylch dyben eu galw yn nghyd, gwahoddodd pwy bynag oedd o blaidl goleuo y pentref y gauaf hwn, fel arferol, am godi i fyny i osod eu rhesymau gerbron. Atebwyd i'r cais yn uniongyrchol, gydag amryw resymau, yn gosod1 allan y lies cyffredinol a moesol oedd yn dieilliaw oddiwrth hyny, ac nad oodd hyny o dreth a. delid yn un achos i gwyno yn ei chylcli gan yr aniaetli- wyr. tra y maentumid fod y pontrefwyr yn talu am ddal tyrchcd ar eu tir hwy than eTS ugain mlynedd. Dadieuai yr ochr wrthwynebol fod y pentref a'r cylch wedi gwneud heb y goleuni yn ystod eu hoes- hwy, a pham nad ellir eto, pan y gorfodir pob amaethwr ac eraill i gario goleuni ar eu cerbydau? Cynygiodd Mr Rowlands, Machraeth View, yn cael ei eilio gan> Mr E. Williams, Bryn- celyn, fod y lampau i gael eu goleuo fel arfer. Fel gwelliant, cynygiodd Mr J. Jones, feedfordden- wen, yn cael ei eilio gan Mr J. Hughes, Penygongl. fod yr ardal i wneud hebddynt, rhag ychwanegu: 9 y trethi. Rhoddiodd y Cadeirydd y gwelliant a'r cynygiad i fyny, pan y gwel-wyd' fod mwyafrif o blaid y gwelliant. Cofgolofn i'r Di wed dar Machraeth Mon. Nos Wener, vir lleg eyfiisol, galwyd pwyllgor rliag- oor otv a wI mewn cysylltiad ag arihydeddu coffadwriaÆth y biirdd a.'r arwcinydd: poblogaidd, y diweddar Machraeth Mon, yn Ysgoldy y Bwrdd, am saithi o'r gloch. Daeth amryw gyfeillion ac t-wyliyswyr da yn nghyd, a bu i eraill anfon llythyrau ac hys.bysrn'ydd o'u hanallu i fod yn bresenol, ond vn amlygu sel a chydweithrediad yn yr achos gwir deilwng hwn. Bu y Dr. E. P. Edwards, Y.H., Mynyddygof; Mri R. R. Parry, Brynala; J. R. Parry, Tyddyn Blawd, a James E. Hughes, olerc y Gwarcheidwaid, ac eraill. yn y Valley, yn traiod y pricdoldeb i Ynys Mon a pharthau eraiil godi cofgolofn ar fedd y diweddar anwyl fardd, a deallir fod y gwladgarwyr uchod yn barod i weithredu a chynorthwyo hyd eithaf eu gall-u ymdrechion y pwyllgor lleol. Yn y cyfarfodl nos Wener etholwyd y Parch D. Jones (Odwyn), rheithor y plwyf, yn gadeirydd; Mr R. Lloyd Powell, Reade House, yn ys'grifenydd, a'r Parch D. P. Bevan, gweinidog y Bedyddwyr, yn drysorydd. Tynwyd allan restr o enwau y Pwyll- gor Gweithiol, a bydd y rhai hyn yn cyfarfod ar fyrder. Trefnwyd i'r gronfa fod yn agored hyd ddiwedd y flwydkiyn, pan y cymerir cyfrif o'r holl danysgrifiadau gan y cyfeillion yr ymddiriedir y llyfrau ca-sglu iddynt, ac yna. gosodir i fyny y gof- golofn yn ddiymdroi. Yn awr dyma gyfie i feirdd, llenorion, cyfeillion, a holl edmygwyr y diweddar hoff fardd i ddangos eu parch' diffuant i'w goffadwriaeth. Gwaea-naethodd ei genedl, ei iaith. d'i wlad, a hyny yn ffyddlon iawn, trwy anhaws- derau sydd wybydrlus i bawb, a thrwy ddihoenedd a phob tywydd. Brithwyd ein newyddiaduTon a'n cylchgronau am flynyddoedd yn ddiball hyd yr awr o!af a ehynyrch ei awen gref. Rhoddodd1 ei wasroiaeth ugeimau o weithiau ar hyd a lled; y wlad fel arweinydd i'n cyfarfodydd llenyddol, a hyny yn y ddi-dal. i helpu'r tlawd, claf, neu drallodedig. Tra yn gwasanaethu yn y cymeriad uchod y syrthiodd yn aiberth i anwyd trwm a brysurodd ei yrfa ddefnyddiol. Gorphwys ei weddillion yn Myn- went Pontyrarw, yn yr ochr nesaf i'r ffordd, a phan osodir y gofgolofn i fyny bydd yn amlwg i bob edrychydd a ddaw dros y bont i'r pentref. GydwLadgarwyr anwyl, gadawer iddi fod felly yn un deilwng, a'r unig ffordd i sicrhau un, felly ydyw trwy anfon tanysgrifiadau da i'r trysorvdd neu y caisglyddion. Myner rho'i anrhydedd teilwng i goffadwriaeth un y mae y wlad yn gyffredinol mes-n dyltoc1 iddo. Da- ge-nym fcysbysu fod cych- wynictd da vr gronfa wedi ei wneud yn y pwyllgor cyntaf hwn gan y rhai oedd yn brewnol a'r gwaith da wedi ei ddechreu o ddifrif.

LERPWL. Eglwy-s Deiniol Sant. Dydd o lawen chwed l oedd y 6ed cyfisol gan gynulleidfa yr eglwys hon. Y dydd ydoedd a neillduasid ganddynt i groooawu y Parch Jacob Hughes, eu oaplan newydd, ar ei ddyfodiad i'w plith i'w gwasanaetihu. Hwyr y dydd crybwy'ledig, wedi cael gwledd sylweddol o'r danteithioii gorea i'r corph, aethpwyd at ail ran y cyfaifod, a chafwyd eilwaith wlWd-gwledd fxddyliol. 1'refnasid rliagieii gymysg, er mwyn hawlio dyddlordeb yn y gweithrediadau, a. ehafwyd prawfion 11 ystod y cyturfod fod' "digon o .yn'd yn mhobpeth. Yr oedd ardd el i ad yn cydfyned a'^ areithio a'r canu. Llywjddid ar y cynt-af gan euf cydwLadvvr caredig, y Parch J. A. Howell. M.A., fioer St. Bede's, ac uu o yinddiiitdolwyT yr eglwys, ond, gan fod ganddo ef ymrwyxniad i'w gyfiawni yr un noswuitii mewn nuin iiral, gorfu iddo ymadaw ar ganol y gwaith, pryd y cymerodd Mr W. Wiuiams, un o'r waideniaid, y gad bar lywyddol yn ei le. Oafwyd anerchiadau llon- cyfarchia-dol gan y Pa.rchn. R. Edwards (Infryn), Birkenhead; R. J. Barber Owen, curad, St. Duneteji, a. Mr John Pr ce, un o ymddiriedolwyr yr eglwys. Olhyd anerchiadau barddonol hefyd gan Carnalaw a Gwilvni Matliaiarn. Atebwyd yr oil yn ddelieuig ac i'r pwynt gan y Ca-plan. ac am- lineHodd y cyrdhm oedd ganddo mewn bwriad gyda gwaitli yr eglwys, ac wrth derfynu cafwyd amrry" o benillion hwylic-g ganddo yntau. Y prif ddad- geiniaid oeddynt: Misses Maggie Edwards. Cissi-e Edwards, a Lucy Randies, Mri J. R. Jones a Richard Thomas. Yr oedd rhanau cerddorol y cylarlod yn gyiangwbi dun ofal ac arweiniad v cyfeilydd, sef Mr Arthur G. Williams, organydd yr egl >vys. —Gohebydd. Ymweli.id Arglwydd Roberts.—Talodd Arglwydl Roberts vmwtTiad a Lerpwl ddydd Mawrt-h, a chytlwynodil fatbodynau rbyfed i'r Gwirfdddolwyr ac- eraill i/frthvnol i'r rhtmbarth ,>e.id wedi gwas- anaethu yn N-bendir Attr.oa. Er ei bod yr gwlawio tr\*y y dydd, jingyri-uilodl miloedd lawer er bod vn dyst:on o'r seivmoni hon. Anerchwjd v ol-i swyddogion a'r mihryr cyllndin wedi hyay gan Arglwydd Roberts, yr hwn a ddywedodd y iiuasai yn dda. iawn ganddo pe cawsai y rhyfel ei dwyn derfyniad, a'n bod ninau mewn heddwch unwaith eto. Yr oedd yna synia-l ar led. meddai, nad' oedd pob I)eLb h. aliesid ei wneud wedi L:tol ei wneud er UWYll y rbyfcl i deifyniad lnmn a boddthaol; ond yo' oecki de yn eu .sicihau mai nid felly yr oedd pethau, a Loci x-mdrech w-cdi cael ei gwneud can y ihai oedd a'r goiai aroynt yn N-:heudir .JTriea, yn gysrtnl a rhzn y rhai oedd yn gylIiíol i'r gened yr. gyffredinol, i ddwyn oddia-ugyioh y conivniad lnrnw yr 'n.'<idynt yn mawr ddynnno- am. dano. Nid oedd Aigfxvydd Kitchcnt-r. yn yr hwn, efe a dfcywedai, yr oedd ganddo yr ymddirie la.e'th llwyraf, irioed wedi gofyn unwaith am ddvnion. am geifylau, na,, tun ystorfeydd^ ar rad oedd wed.i eu cael yn tinior a rtwmai ci air v byddai ) hyny gael ei gaiia ailan yn barha-us, tra paadiaai y rhyf<l. Gofynai i'r genedl ddmgos yr amvnedd mawr a arddiango-swyd yn nyddiau tywyll llhagfyr, 1899. Yr oedd v sefyllfa yn wahanol yn awr i'r hyn oedd yr adeg hono. ond nid oedd y rhyfel anwat<-ad' oedu yn cael -ei cl^ario yn nilap-n yn a-WT yn uin liawdd i ymdrin a hi. Yr oedd y B vena id yn gwneud poll p£th o fewn eu gallu er osgoi dyfod i wrthdar-.vwiad a"n corpiduoedd ni pan nad oedd ganidynt ond -,ut' 'r un nifer o fllwyr; ac. yn wir. nid o«ddynt. hyd yn ddiweddar, wedi rhoddi unrhyw siawnfc i'n ead^ lywyddion ri, ac yr oedd efe yn gobtÚhio y byddai i fetliiamtea iymosodiad ar adran y Milwriad Keke. wich, a'r collediou trymion a gaw-sant yn yr yni- osoddad ar It^da. fyned yn mhell i'w hargylioeddi pa mior ofer oedd carilo y i-hyfel yn mlaen. Marwoiaeth a Chladdedigaetih Mrs Hannah Wil- liams. Bu y wraig rinweddol hon farw yn ei pknesfwyifcd', 71, Delamore-stroet, ar y dydd cyntaf o'r mis hwn. a dodwyd ei gweddillioo orphwys yn N-ghladdfa Smithdown-lane ar y 4ydd cyfisol, pryd y gweinyddwyd gan y Parch Eyan Williams, curad yr eglwys y peithynai yr Yill- a.dawedig iddi, sef St. Asaph, Kirkdale. Yr oedd torf luosog a pharchius wedi ymgynull i weled y gj-mwynas olaf yn cael ei gweini aim, ac ar lan y bedd gwaiid arwyddion galar a" amlygiad o deimladau dwysion a. hiraethus. Yr fwdd Mrs Williams yn enedigoi o Swydd Cailesti, ac yn ieuengaf o bump o ferched John Jones, Bryn Bella, Tremeir-chion, gerllaw Uaaielw-v. Dygwyd hi i fyny yn yr Egiwys Sefydledig, ond, pan briododd, ar ddymuniad ei phriod, Mr John Williams, ym- imodd gyda'r Weisleyaid. a chyda hwy y glynodd: tra fu ef b YW, ond, yn mhen nifer o flynyddoedd nr ol ei farwolaeth ef, dychweJodd hi yn ol i r Eglwys a roddasa-i fagwraeth grefxddol iddi yn ei mebyd. Yr oedd yr ymadawedig ar un adeg oÏ bywyd yn dra adnabyd-d-us yn aidbloedd Ffynon- groew a Mo&tyn, ac ar ol hyny yn mhen deheuol y ddinas hon. Aditaoyddad ILi, pan yn gydmarol ieuanc, fel cantores boydferth a swynoi, a gwnaeth ei phriod a hithaiu iddynt eu hunain enwau fe-1 If deuawdwyr. Yr oedd hi unwaith yn un o bnf "sopranos" cor detholedig, dan arweinyddiaeth y tliwcddar Lew LJwyfo. Hanai 0'1 un gweiieJytn a'r Parchn. Henry a William Rees, a phob am-ex y cyfarfyddem a hi rhyfeddem at ei gwynebpryd prydweddol. gan mor debyg ydoedd i eiddo y cyntaf o'r ddau frawd talentog. Yr oedd; Mrs Wil- liams bob amser yn weitliwraig dda yn yr glwys, a bu yn athrawes yn yr Ysgol Sul am tua. deg-ar- hugain o flynyddoedd ac o ran cyrhaeddiadau meddyliol yr ydoedd yn mhell uwchlaw y mwyafnf 0'1 ohydryw. Nid angliofiwn byt,h ddarlleniad pa,pyr o'i lieiddo yn N ghymdeithas Lenyddol Sant Asaph, pan oedd y gymdeithas hono yn uchder <i gogoniant. c daji lywyddiaeth y Parch J. Myfenydd Morgan. Llan-dudoch, ,ond y pryd hwnw oedd yn gurad Dewi Sant. Lerpwl, ar "Hanes a Chymeriad Ruth." y" oedd Mrs Williams wrth nia-tur yn wyneb-lawen a charedig, ac vn medru y ffordd gydai chydymdeimlad parod. yn rhwydd i gaJonau yr leuenctyd, a bu hi am lawer o flynydd- oedd yn wir fam yn Israel.* Ar ol marw ei phriod, ryw un-ml ynedd-ar-bvmtheg yn ol. bu hi yn byw gyda'i mab, ei hunig fab, Mr C. E. Williams, organydd llwyddianuB Eglwys Sant Abaph, a'r hwn y mawr gydymdeimlwn yn ei brofedigaeth ddofn o golli mam dyner a gofalus, un a aberthodd bob- peth o'r bron i'w gyeuro a'i ddyddaniu ef dan wahanol amgylchiadau bywyd. Bydd ei galled anadferadwy ef yn rhwym o beri chwithdod ir nycii i'n teimladau ninau. pail feddyliom nas gaP ,c j mwy ar y ddaear hon ddal eymundeb a'r tn o "om mor hoff o hon?

MALLTEAETH. Cyfarfodl Pregethu. Cynhaliodd Methodistiaid Calfinaidd y He uchod eu cyfarfod pregethu, pryd y gwasaaiaethwyd gan y gweinidogion canlynol -Y Parch William Jones, Ti-emadog, a'r Parch Thomas Jones, Rhostyllen. CafWTd un o'r etfarfodydcl. mwyaf hapus welwyd erioed yn v lie, ac arwyddion o lewyrch gwj-neb yr Arglwydd. Yr oedd y cynulliadau yn lluosog, a'r gwrandawiad yn astud iawn. Ymunodd pedwar o'r newydd a'r eglwys. El<:d yr achos yn y lie ar gynydd pellach.—T. R

PENMYNYDD. Dioichgarwch am y Cynhauaf. Cynhaliwyd cyfarfodydd dioichgarwch am y cynha.uaf yn eglwys y phryf ddydd Mawrth. yr 8fed o Hydref. Gwejn- vddwyd y Cymun Bendigaid am 10.30 gan y fioer, yn cael ei gynorthwyo gan y Parch R O. R. Iho- ma-s, curad "Peiitraeth. Am 2.30 llafarganwyd y litani gan y Pairch R. 0. R. Tliomas, a pliregefoh- wyd gan y Parch W. D. Roberts, rheithor Llan- ddyfnan. Am 6.30 llafarganwyd y gwasanaeth liwyrol gan reitlior Llanddyfnan. a phregethwyd gan y Parch David Jones, ficer Penmaesnmawr. Casglviyd fel arferol at y Gymdeithas er Taenn'r Eiengyl mewn gwledydd tramoT.

PENMY^YDD PARYS. Te Parti.—Dydd Mawrth, yr 8fed cyfisol, cafodd plant Ysgol Sabbothol (M.C.) y lie uchod eu gwledd flynyddol. Yn yr hwyr, ac yn ddiweddglo ar yr wyl." traddododd y Parch W. Roberts, y Gorslwyd. ddarlith ardderclxjg ar un o hern gymeriadau -gjoewaa ein gwlad vn ei ddydd, a hwnw ydoedd yr anfarwol Barch Ebene^er Davies, gynt o Lanerchymedd. Reb arliw sebon 'rydym yn m-exitro dweyd fod Mr Roberts yn ddarhthydd hyawdl. ac yn ddyn a, chrochan ei fyfyrdod wedi ei lanw at yr ymylon a phethau da, ac hefyd mae'n me-ddu ar lygaid bywicg eiyraidd. Gobeithio bydd y d'lith a hidlodd) gyd':Ù hyawdledd mwyaf a-r fywyd a chy- meriad' yr uchod o les i bawb oedd yn ei wTandnw, ac heifyd yn parhau yn oleu fel llusern, fel y byddo o help i'r cyfryw rodio llwybr bywyd yn uniawn. Cafwyd cyfarfod da a chwaethus a chynulliad gweddol, pa rai oeddynt bob un yn ymddangos fel pe yn gwisgo mantell o weddusrwvdd. Ojti ter- fynu diolchodd Mr H. H. Williams, Ysgol y Bwrdd. i bawb am en gwrandawiad astud. ac hefyd i'r daxlithydd, yr hwn a wasaciaethodd yn rhad ac am ddim.-—Glan RhosydxL Y'sgrifenvdd arall a. erfyn y canlynoi Dydd Mawrth, Hydref 8fed, cynhaliwyd te parti yn yr Y ldy, Mynydd Parys. Daetbi cynulliad lied didia yn nghyd er y tywydd mawr a gafwyd. Gwasanaethodd y bonedd- igesau canlynoi wrth y byrddaw: Misses M. Hughes, Penynant; K. Parry. Dinam; S. J. Wil- liams, Penrhyn; D. A- Jones, Taldrwsib Bach; Mrs Pritchard, Rhwngc J. Roberts, Penybonc; J. Edwards, Nantglyn; A. Williams, Tanyrallt. Gwnaeth yr oil o'r uchod eu rhan i wnewd pawb a phobpeth o'u hamgylch yn ddedwydd a chysurus. Oherwydd gerwinder yr hdn ataliwyd chworeuon y plant, ond gofa'.odd y caredlig Mr W. Hughes, Ptnynant, am gyflawnder o felusion iddynt, a'r plant yn eu a a'u mwynhau gyda gwen iachus balch- der, a llawenydd yn dawnsio yn argraph- c-di,, ar eu hwynebau mewn diolch-garweh.Golwb- ydd.

PENSARN (Amlwch). Dydd Mawrth ydoedd ddydd o law en chwedfi yn ardaloedd Pensarn a. Llanwenilwyfo, yn foerwydd yr achlysur o briodas Miss, Jane Ellen Elias, Plas- iichaf, yn nghyd a Mr John Evans. Oastell, a. Brym- dausi, y ddau o Lanwenllwyfo. Hapus awr ydoedd' un o'r gloch y dydd uchod, ca-nys dyna:r" aWT y gwnaed y ddau yn un gan y Parch John Evan Wil- liams, ebrwyad y lie. Yr oedd yr eglwys yn o: Lawn o ewyllyswyr da y dda-m Yr oedd, y cawodydd o "rice" a "confetti" yn vmarllwys arnynt yn doraeth, a ehafwyd prydnawn hapus a dyddan yn nghartref y wraig ieuanc. Ymadaw odd y par ieuanc am 5.50 p.m. gyda'r tren o Amlwch. Yr oedd yr orsaf yn llawn o ewyllyswyr da idoynt x yn yroa-rlhvys cawodydd o fendithion ar eu pena-u. Aethant i (ire-ulio eu mis mel i Lynlleifiad a Daiblin. Yr oedd y banerau yn cyhwfanu yn yr awelon, a phontydd wedi eu codi yma a thraw, a r ergydion o'r magnelau am yr oil or dydd yn & diaoigoi-iad teg. yn ddiainesi, o deixma-flku da yr ardalwvr tuag atynt a pba mor ba-rcbus oeddynt yn sereh v gymydogaetb- Rhy mferus yw nodi yr anrhegion a dderbyniasant, a pharhasant i dder- bvn yn ddyddiol o'r cyfryw. Llwyddiant iddynt. -Vox Pop uii. Cyfarfodydd Dioichgarwch. — Dydd Llun nesaf ydyw y dydd apwyntiedi-g i ddiokii i Dad y "Trugareddau am y cynhauaf edeni. Beth fyddai i'r gwabanol enwadau yn yr ardal vmuno a'u gilydd yn y gwaith da uchod? Oredwn fod llawer 0 acllk-ian yn galw am hyn. Cvdvstyriwn bawb ein gilydd yn ngwyneb ansawdd yr achos yn ein mysg. Gwir yw y gwelir pobloedd' yn d'od i'r addoldai ar ddiwrnod cytfelvb na welir hwy byth ar adegau era 11 yn tywylJu drws addoldy, a." thTwy hyny ymddentgysi y cyn-ulleadfaoedd yn dra hapus o ran rhif, etc., ond y mae- gwendid o'r ochr arall yn galw am undeb, sef yr anhawsdetr i gad nirer digonol i gymeryd rhan yn y gwaith am y dydd Er yr oil," bydded i bob cynuileidfa. wneud eu troreu am y dydd, æ na chair undieb yn ein mysg. Gall y dywed rhywun ei bod hi wedi myned yn rhv ddiweddar at. hvu. Na ceir digon o amser i v Igyfaj-fod a chydymgyngbori a.t y cyfryw. Felly, heb golli aonser, ewch at y cyfryw orchwyl i geisio ffurfio y cyfryw undeb, chwi sw-vdklogion a'T rhai hyny sydd yn blaenon yn mhob cylcihi yn y gwahanol gapelau. Y mae tymor y gauaf d'od. Onid yw'n bosibl hefyd cael Undeb Beibl- aidd yn Ysgoldy Bozrah yn ystod y tymor. a hyny o dan reolaeth y bugail yno? Diameu y gwna les i lawer. Ceisler at v cyfryw.Aelod,. Syr,—0 dan y penawd uchod yn y "CSorianydd" am yr wythnos ddiweddaf ymddangosodd rhywbeth tcbyg i "comic sketch," gwaith y toeslycf gyfaill Minymynydd. Arwydd sicr ydoedd fod ei cleaniiig vntau drosodd am unwaith eto. MaA pawb a .v. 1 yn mhobman wedi gorp hn v gorchwyd f! 7 anhyf: a. ond angenrheidiO'] hwn erg rbiai misoeidd bellaci: ond am y cyfaill, mae ef gy<hÙ g-wttoitt. ? nuu- llawer iawn o .bethau fcrtull——^r oJ; ooc-d hawdvd canfo-d ei fod' yntau wedi gorphen o'r di- wedd, ac felly heb ddim i'w wneu^ and breuddwydio, debar, a llunio yr hyn ba? ydfetw wir; 0 r hyn Ileiaf dyna wnaeth yr wythnos cmi- wevi^ia: gyliuddo-dd fi o roddi ei hanes ef n;'r lantiir (b-U; bynag ydyw hono. hwnw non h:rny. yn nghcio-n; yr by barch lulyf- :M.a.e-'u wir iddo w wneut-hur y mewn dull -hynod' o foneddij). aidd a chymt-ryd {x;bpeth i ystynaeth. ond xfaSkidi 1 mi ei hysbys-u nad vd-n-yf ya dymuno ar un cyfril' cael fv nighyhuodo ar g?un im na boneddwr, pen-gol tramp, na r un e<Jv'OSTn fu vn ddigoi. v i gymeryd ei berswadio ei fed: yn fardd; a. c-liat) na chymerais erioed y gronyn lieiaf o ddydok>r<M> ynddo tJ, y lantar. 11ai g^wydnodau Sabbothol wm de. gallaf ei sicrhau yn y modd mwyaf pe-ndiamt nad ( a wnelwyf o cwbl- a. mater y !anf'-(r. a bvddtaf yn dr<j cLoichgar i dry* syi, os bvdd 1 ohw-k füd mor garedig a chadamhau "hyny. JBuaswn yrt di^gwyl yniddiheui-ad oddiwrth lawer am ddweyd celwydd arnaf. ond am Mii yxnyuydd caiff ef v pardwn loddii- i'r dosbarth y pert-hyn iddo. Yr e.'ddoch yn gywir. Mic. [Reit -wir. Mic.—Qol.j

PORTH AMLWCH. Drwg genym orfod cofnodi am farwolaot3i Mis AnnJon.es. Upper Quay-street, a phriod Mr D. Jones garddwr. Tarawa d y chwaer uchod yn wael dydd Mawrth tra yn dod o negee. Strokes fu yn anu mor sydyn i'r ymadawedig. Daeth y meddyg. Dr. T. Jones, Brynhyfryd. yno yn uruongyrchol, a gwnaeth ei ran yn ganmoladwy. Cydymdeunlir a 1 phriod. y mab, a'r ferch, yn ngnyaa 1 etiwiorydd yn ev. galar mawr. Oj-mer- odd yr angladd le dydd Llun yn y oemeteTy. Nos Wener, lleg o'r mis hwn, cynhaliwyd gwyl o ddiolchgarwch am y cynhauaf toreithalog gawsom eleni, yn yr eglwys uchod. Traddododd y Parch D. Alban Lloyd, curad Caernarfon bregeth ragorol ar y geiiiiku.. "XiJ ue, ond un, sef Duw." Chwareuwyd yr offeTyn gan Miss Madeline Paynter, Bryntirion. Yr oedd yr eglwys wedi ei gwdsgo gydag yd, haidd, blodeu, ac amryw o vegetables, etc., gan Mrs J. C. Jones (Mona-street), Mrs James (Twrgw-n), a Miss Paynter (Bryntirion). Bu Ocir St. EJefh. mor garedig a dod i gynorthwyo fel arfer. Yr oedd yr adeilad e-vsk-gredig yn* orlawn.,o afidol- wyr.—Dewi.

TREBOHTH (ger Bangor). Adref o'r Rhyfel.—Daeth y Cadben Lloyd Davies. trydydd mab y diweddar Mr Richard lli, Treborth. ger Bangor, adref o'r rhyfel yr wythnos ddiweddaf. wedi bod yn y ffrynt am beth amser. Ymrestrodd y Cadben Nviev yn wirfoddol i fyned allan i ymladd a geiynion ei wlad. PerthynfLi i'r Imperial Yeomanry, ac y mae yn sicr fod yn ooa. gaai lawer ei weledl wedi dod yn ol yn iach a dianaf.

Aelwyd y Gan. LLYGAID MERCH. Dyrysa llawer llencyn Yn nghw-mni'r anwyl fun; Wrt.h edrych yn ei llygaids Mae'n colli arn'Ü'i hun Ac O mor amhawdd hefyd Yw peidio myn'd yn glaf Wrth edrych yn y llypid Sydd fel tywyniad hal, Mae rhyw beth cyfareddol Yn llygaid don merch 11 gm-neud i'r o-traf deimlo OacUwrth ergydion serch Pwv sydd all eidrych munud Yn llygaid gwi;biog mun Ka bydd yn catl ei hunan Mtwn breuddwyd1 ar ddi-hun? Bum i fy hun yn crwydro Yn nghwmni geneth dies, Pan cedci y Ileuo.3 diriooi Yn haner g-wynu r DŒ,1; Gwynfydais pan p"ffyiddaa« A liaw yr eneth lan, Ac 0 yr (,ef-I cl ei llygaid Yn fy ngorchfygun lain. Nis gallaf byth aughoflo!r Fath nef fwynheais i Pan oeddwn gynt m edrych I'w llygaid duon In; Ei llygaid oeddynt lawnion 0 diydan sanctaidd serch: 0 am gael byw bob amser Yn ngoleu llvgaid merch. Aber. R. J. ROWLANDS Y IYYDD. Y mynydd mawr. mae d'enw di Yn ddistaw yn fy S'WTDO i. Er pen yn llaw fy nhad; Yn eistedd ar dy ysgwydd draw, N eu' n rhodio'th lwybra-u ar bob llaw. I weled cyrau'r wlad. Mae'r awvdd ynof fi yn fawr Am gael dy ddringo di yn awr, Dan deimlad ysgafn Iron Ond ni fum i fel hyn erioed, Tra hyd fy ngham prin hyd fy nhroed. Mewn angen eiosieu ffon. Tra acw gynt 'rœdd hynod hood., A chroesaw o fwsoglyd s-dd, Lie hoff gan Gymry gynt Mor dda cael eistedd ar fy mainc I orpllnrvl ac i ganu cainc, V a ar feudwyoi hYllt. 0 bell 'rwy'n gallu dy fwynhau, Nid yw'th biydferthion yn prinba-tl Na r cyfoeth yn dy gol; :Mae' rhai yn nieddu eyflawn nerth I fyn'd ar draws dy greigia-u serth, A mi yn nihell ar ol. Mae- gwren £ a bonedvl yn y glyn Yn dotio at y lleoedd hyn, Hawddiomo-r na-tur dios; Rhaid mi droi am gartref draw. Gun adael oemder ar bob liaw, Oil o dan Jeni'r nos. Gerliaw mae'r ddol bir, wastad, lefn, Ni aihif gyny-g troi fy nghefn, Heb sylwi ar y Hi; o t na, chawn luest bugail mwyn, Yn rhywle gyda'r praaoid ar W'3î1. Ac yna dedwydd n. Ah fynyd-d cadarn yn ei sail, Fe welir d!iwrr.od heb ei ail, Bydd raid i titha.u ffoi Aiff crea-d1 oil yn dei.chion mall, Hi fydd yn ulw gan y tan, 0! am gael Ik 1 droi. EIXIOK

Hfinicn Cyffredinol. 1 D)--wed y'-Westmiuster Gazette" adaricd i rS L<aisd>G\viie ac Arglwydd London- deny ddvchwielild i llundain. Nis gallant alw y Wemyddiaeth yn nghyd; ond y macnt yn barod i waith. Rhoddodd Mr W. W. As-t-or 10,0001) tuagat gost swyddfeydd newydd y Gymdeithas Genedl- aethcl er atal C^reulandc-b at Blant. Y mae larll Roberts newydd gyrhaedd ei ddegfed fiwydd a thriugain. Ymestyna ei was- anaeth yn y fyddin i haner cant o fiyi^cdd. Sibiydir fc-d y Mri Solomon Andrews a': Fah, Caerdydd, wcdi prynu Ffordd Haiarn v Maw- ddwy gan Syr Edmund Buckley. Talodd Mr Sou-am on Andrews ymweliad a Dyffiryn Dvfi Tr wythnos o'r blaen. Y Sabboth diweddaf agorwyd capel Froncv- syllte, ger Llangollen, ar ol iddo gael ei aiV adeiladu am gost o 2000p. IVeigethid gan y Parchn. Dr. Owen Evans (diweddar o Lundain), a James Charles, Dinbych. Daethpwy-l o hyd i gorph dyn ieuanc o'r oi"W William Evans, yr hwn oedd wedi cael ei golli 0 Prestatyn ers rhai dyddiau. yn y mor yn agos i Point of Ayr, dydd Mawrih diweddxf. Oredir iddo foddi tia rn nudroai. Yn yr ystorm ddeclueu yr wythnos ddiweddaf svrthiodd coed en lyfanen yn y rhan hwnw o Bare yr Esgúb sydd yn gysyllt-iedig a'r eglwys gadeiriol yn Mangor. yn erbyn ffen^tr yr lwys ddywededig, a tliorwyd amryw o'r j-wydr- a.u. Rhyw ychydig cyn yr amser i'r dynioa: adael eu gwaith yn Nglofa. yr Hafod, Rhiwabon, dis- gynood rhan o'r nenfwd. a chafodd dyn !erurn^ o'r enw Thomss Daniel Lloyd. mab 1 nomas Lloyd, Ponkey, Ithiwa, ei ladd yn y fan. Hysbysir fod plwyfolion y Drefnewvdd wedi dvfod i'r penderfyniad i godi flfenestr ar yr ochr ddwyrein-iol i'r eglwys blwvfol, er cof 3JD v Frenhines Victoria. Bernir v bydd i'r ffen- es-tr gvwtio tna. 325p. ac v mae y swro 0 210p wedi ei danysgrifio eisoes. I