Yr Herald Cymraeg

Bwrdd Undeb Bangor. TEYRNGED I'R CLERiC. DYDD GWENER.—Mr Hugh Thomas (cad- t'irydd) yn llywyddu.—Darllenwyd. llythyr oddi- with gleic Cynghor Sirol Arfon yn hysbysu fod y dreth sirol yn ddyledus. Yr oedd y swm yn 4,900p, a. hysbysodd y Oerc (MxiR. R. Evans) nas gaiiai v Bwrdd ei thalu ar hyn o bryd gan fod ganddynt ofynion ereill.—Darllenwyd ad- roddiad y pwyllgor, cynnwyse-dig o aelodau rhanau Mon ac Arfon o'r Undeb, a benodwyd vn ddiweddar i ystyried cwestiwn yr ysbyty. Argyn.'hellai y pwyllgor nad doeth oedd iddynt symud yn y mater ar hyn o bryd, ond aw- CTi-yment y gellid defnyddio ystafell y Bwrdd a swyddfa v 4'lerc at an.canionyr ysby.ty, a chael swyddfa i'r clerc yn y dref.4Bu siarad ry.,aith ar y mater yn y BNv-rdd, ac yr oedd amryw I o'r aelodau o'r farn nad doeth fuasai eymud y swvddfa o'r ty, gan fod gan y clerc ddylanwad ar bawb a phobpeth. \r oedd ef vn ddvn oedd yn gofalu fod pobpeth yn cael ei wneyd yn briodol.—Pasiwyd i'r pwyllgor ys- Tvr ied v mater drachefn.

Bwrdd Undeb Ffestiniog. Y SIEIFYLLF'A AMANOL. DYIDD 3r_¡i"WRTH.£ W., Jones yn y BO'DDHAOtL". —Yr oedd adroddiad Mr L). Fowden Jones am ei yniweliad a'r ty yn dra •boddhaol pobpeth yn lan a threlmis.Pafiivvyd yn UTIOI ag angymihelhon y D. Te^id Joneo a W. Williams y svrm angenrheidiol at gyl- le>nwÎ. y ty. lonw,'t -v ty. EiRlE'IfUL.—Nododd IMlr Wm. Wi'iUams ddwyengraipht o rax a gedwid yn y ty, addyla.sai fod, yn ol ei farn ef, yn "nhai Undeb Llanrwst a Manchester, neu gael tal -trostynt.—Pasiwyd i'r clerc ymholi i hyn. ASRJANOL,—Tahvyd o allan elusen yn ystod v pyt-hefnos yn no^parth Tromadog, 75p Ffoo- tiniog, lllp "(cynnydd) Deudraeth, /Op (cyn- nyddl '(.yfan, 256p, ar gvfer 248p. Gofynid yn y tri dosparth 25&p. Yr oedd yn yr arian- dy 228p, ond gofynid 4048p yn y cyfarfod ac felly yr oedd diffyg o 1819p i ateb y gofyn. YR r QP.WYDIR'YN.—Yn adroddiad Mr Fowden Jones dywedid yba y ty am dri niwr- nod heb s'rwydryn ynddo. Ychwanegai nad 'oedd ond un cfef yn ystafell j cleifion. "YN GWARTO Y OWBL."—Dywedodd y swyddog elus^nol o Ffestiniog am un achos nad oedd damaid o fara nac ymenij-n yn y ty ad eg a -nodeti.-Aelod: Y mae y gwr mewn gwaith, ond yn gwario am ddiod.—Ymddiriedwyd y mater i'r swyddog i ofalu. "YN ElNIlIiL iGOtRJON Y DYDD.—Pan y cwynid ar ran un o nifer o frodyr oedd yn cwyno am da In cwm bychan at ,gadw eu tad: syiiwaii un gwarcheidwad fod hyn' yn gywilydd, (an yr eniilai y cyfiyw 5s y dydd. ),Ir J. Vaughan Williams, Tanymanod, Ffestiniog, ei fod, llawn ystyriaei'h, "w adi penderfynu vmneillduo o fod yn w:ll"cheidwa.(icvdw'èithioJ. Diolchai ain e:x ddewis.—'Pasiwyd, ct gynnyg Mr W. Owen, a chefnogiad lr !). Jones, dder- bvn y cyfryw. (Vmhellid gohirio dewis olyn- ydd.—'Mr W. Owen itim?—Y Oadeirvdd Am i&xi y Bwrdd yn fytlhan.—Mr D. 'Tegid Jones Nid oes eicieu dewis yr un o'r nhai hyn (gwarcheidwaid cydweithiol).—-Mr W. Owen Gweithiwr wedi ymneiliduo o waith sydd geny f fi Illewn golwg i'w gynnyig.—Gofynwyd a oedd y dewis yn gyfyr.gedig i r D. Tegid Jones: Dim o'r t'ath both (chwerthin). —il^usiwyd i ohirio. DIFIFYCf -A y Cadeirydd fod diffyg o 1200p, ac fod am dalu utn amryw. Pasiwyd 11 waggu am yr hyn sydd yn ddyledus gan arolygwyr y tlodion yn y plwyfi oedd ar ol.

Bwrdd Prif-ffyrdd Dolgellau. Cvnnahwyd ddvdd 'f-:adwrn--<Jr.i. G. Wil- liams, Dyffryn, yn IIywyddu.—Diolchodd Mr Tr"" am "William Williams, Penyfron, am gydym- deimlad y Bwrdd ag ef yn ei gysfcudd; a dywedai ei fod vn gwella.—Darllenwyd llvthyi oddiwrth (iynghor Plwyf Mallwyd, vn gofyn i'r Cynghor wella y llwybr o Gowarch i Orsaf Drws-y-Xant. Yr oedd craig wedi Itithro ya i Y He. Pasiwyd fod yr Aroiygydd i wella" y 1 llwybr.—Darllenwyd llythyr oddiwrth Cowards Llangollen, yn cwyno fod sefyllfa, y ffordd i 1 Blaenygryn mewn sefyllfa anfo^dhaol. Pas- iwyd fod y IlytliYr yn cael ei adael ar y bwrdd.

Bwrdd Pysgota. ADRODDIADAU'R CEIDWAID. DOSPARTH DYFI MAWDDACH A GLASLYN. Cynnaliwyd cyfarfod blynyddol y Bwrdd uchod yn Abermaw ddydd Iau. Yr oedd yn bresennol Mri David Thomas, Caernarfon; D. G. Jones, R. O. Jones, William Owen, Ffestiniog .J. R. Owen, IC. E. Breese, Porth- madog; John Evans, T Martin Williams, Aber- n.aw John Davies, Dvffryn; R. C. Anwyl, Penna! Morris Thomas, Corris E. Rowlands, Pe,iti;,I; (1., P. Jones, Penrhyndeudraeth; Dr J. Jones, Dolgellau Cvrnol Norton, Uwchgad- ben Bonsall, Cadben W. Buckelev^ R. D. Rich- Iards (clerc). Y CADEIRYDD NEWYDD. -A-r gynnygiad Mr Morris Thomas, vn cael gefnogi £ pn Mr Edward Rowlands, etholwv-d Mr D. Thon.as yn gadcirydd am y flwyddyn. Ar gynnygiad Dr Jones, yn cael ei gefnogi gam Mr G. P. Jones, etholwyd Mr D. G. Jones is-gndeirydd. Ysgrifenai Olerc Cynghor Sirol Aberteifi fod Syr Parrv-Pryee, Neuaddtrefawr: Uwchgad- i ben Bonsall, tFronfraith; a Pi-offeswr Ams- w^ori'h Davies, Aberystwyth, wedi eu penodi yn gynnrychio!wyr v Cynghor ar y Bwrdd. Ysg¡-.(fpTl:1; Clerc Cynghor Sirol Caernarfon fod Mri C. E. Bree-e, J. R. Owen, a Sidney Crick. iPort rn.,q,(iog, wedi eu penodi yn gynnrychiol- wvr y iCh-nghor hwnw ar v Bwrdd. CARTHFFFOS LLANBEDR. (Pel mater yn codi oddiar y cyt'nodion, Jy- wedodd Mr John Davies ei fod ef a Mr R. Pryg Owen wedi gwneyd ymchwiliad parthed man arliwysiad y garthffos yn Llanbedr i'r Afon Arfcro, a'u bod wedi cael allan mai perth- yn y n.ae y lie hwnw i blwyf Llanfair, ac yn y nae y lie hwnw i blwyf Llanfair, ac nid i blwyf Llanenddwyn fel y tybid, a chyn- nygiad fod y clerc yn galw trwy lythyr sylw Cynghor Dosparth Deudraeth at y niwed a I wnai vr ollvngfa i'r afen. • KiiiAvd gan Mr R. O. Jones, a phasiwyd. ADRODDIAD Y 'CEIDWAID. Dvwadai Mr Evan Evans fod yr Afon Dyfi yn ys-od y cliwarter wedi bod ar v cyfan mewn cyflwr rhagorol. Yr oedd mwy o lwydd wedi bod ar bysgota yn nghymydogeth Machynlleth ruic yn uv/ch i fynu. Dywedai Mb J. M. Jones nad oedd cwynion yn awr parthed herwhela yn nganghenau y Dyfi, Yr oedd rhai eogiaid i'w fweled yn yr afonydd. Cwynid fod gwaith ffern.wyr yn trodli defaid yn yr afonydd yn niweidiol, am fod v powdrau a ddefnyddid yn rhedeg iddynt. Awgrymai fod canghen-ffrwvdrau v Dyfi yn ca.3! eu clirio fel ag i wneyd ffordd i eogiaid i ddyfod yn uwch i fyny. Dywedai Mr James MrDonnJd fod v Fawdd- ach mewn cyflwr da1, oddiethr yn nghymvdog- j aeth jGeJliganjf yi> lie 'rhed dwfr gwaith y I GiS5^n i'f afon 'Mawddach. Nid oedd Uawer o bysgod wedi eu dal a1 rhwydi? am fod gormod I o ddwfr. < Ad-roddgi Mr W. lOlarke fod vn yr afon Artro ddigon o frithvlliad a bótl rhai eogiaid bycliain wedi eu dal yn ddiweddar Ac mewn cyflwr da. YT oedd Tnwy o lyswenod yn yr afon nag a welodd erioed. Dvwedai Mr Hugh Ellis fod 11 if *»"e (i bod 3*n Afon Glaslyn gan n.wyaf yn ystod y chwarter. a bod llawer o bysgod wedi myned i fyny i Beddgelert. Yr oedd y rhai a bysgot-ent a rhwydi wedi dal nifer dda o eogisid, er eu bod hwy vn cwvne mai ychydig a ddaliasant. Dywedodd 'Mr James (F«v»trell fod yn y Dysynni gryn lawer o bysgod, ond bvohain o faintioli, a bod yno gryn lawer o bysgota. Passiwvd fod i'r clerc vtgrifenu at Gwmni Gwaith v (j hsd IJl i ofyn iddvnt gvn.'eryd mesur- au i ata! i'r Afon Mawddach gael ei llygTU gan yr hvi m. rekd iddi o'r gnvaith. Rho^riodd Mr R. C. Anwyl adroddiad o'i ymweHirl a q Eee-argeiliog ac Aberllefenni narthed ymv-r;,4 y chwarelau a'r Afon Dnlas. i nhasiwvd dim gyda srolwg ar Rgargoiliog. Arehwvd i'r clerc vagrifenu at herchenosron Chwar,1 Aberilefenni i geisio ganddyn't- glirio yr vspirtbio-i o'r afon. Dae'h C'IVT1 fod r>er«oT>an yn dal eogiaid yn Afon Glarlvn heb drwydded briodoi. CVf2r\ydd"l'yd i'r c1e1-c wned ymhw¡;:r i'r ir.'ater.

Cynghor Dinesig Abermaw. Y FONEDMGES A'I GWN. Cynnaliwyd cyfarfod misol y Cynghor uohod ddydd Mawrth dan lvwyddiaeth Mr William Owen (cadeirydd).—Pasiwyd i wasgu ar Gwmni Rheilffyrdd v Cambrian i roddi Uidiardau ar draws y rheiltrordid ger Oumberlaitd-place.- Y sgrifenai Mr tH. T. Harvey, Northampton, fod gwisg ei wraig, gwerth 8s 11c, wedi ei ddifetha trwy. iddi eistedd ar fainc berthynol i r shelter ar y Parade, oedd newydd ei phaentio. Yr oedd yn barod i ddyfod a'r gwn i'w ddangos i'r Cynghor. Dymunai wybod beth oedd y Cynghor yn barod i'w wneyd yn ngwyneb y fath beth. Pasiwyd i adael y llythyr ar y h\yrdd.-Cvmer.a.d wvwyd gwaith Arolygydd y cerbydau llogi vn gwar-afun trwyddedau i yrvvyr heb brawfion o'u cym- hw^psderau.—Cy farwyddwyd yr Arolygydd i odr^jr:h i fewn pwy oedd gyfrifol am baentio v camp-ports, Cwmni v Nwy ynte y Cynghor. --D,y-,N-edodd yr Arolygydd yn ei adroddiad ;00 amryw bersonau yn treamaisu ar eiddo y Cynghor. Pasiwyd i dria. y mater mewn pwyllgor. Pasiwyd; fod yr heolvdd i'w glanhau bob iwvthnos yn hwyr nos Sadwrn.—^Pasiwyd i erlyn personau a daflant yapwriel i Ian y mor.—Darllenwyd llythyr oddiwrth FWTdd Llywodraeth Leol yn cadamhau penodiad Mr J. E. Evans fel Arolygydd. Ysgrifenai y Parch R. Thoonas yn galw syhv v Cvnghor at gyflwr peryglus y nrur ger 1 law Canel Siloam. Cyfarwyddyd yr Arolygydd i fvned i'r golwg. —Dywedai y Trethgasglydd ei fod wedi casghi o'r trethi y mia diweddaf v swm o 258p. Archwyd i'r Trethgasglydd ymgynghori a'r Clerc parthed y moddion mwyaf effexthiol gael i iewn y tretni oedd ddyledus am ddwfr yn rhanbarth Llanaber.

Cynghor Dosparth Deudraeth. CARTHIfFOSIAETH MINFFORDD. DYDD MAWRTH.—iMr D. Tegid Jones (cadeirydd) yn llywyddu.—Dywedodd y Clerc y goiygid tynu allan gytundeb a'r awd 1 Mod mil wraidd gyda golwg ar dreulion ffyrdd yn Nhrawsfynydd.—Boddlon oedd cyfarwyddwyr Cymdeithas Adeiladu Lleyn ac Eifionydd i dreulion rhesymol ynglyn a thai perthynol iddynt; ond teimlid y gofynid iddynt wneyd yr hyn na ddylasent.—-Ystyriai Mr W. Jones fod yr hyn at ysgrifenwyd yn dra rhesyrr-,o]. Svlwid mai perchenogion y tai a ddylai wneyd hyn.—Pasiwyd i roi dau fis o amser i'w rhoi mewn sefyllfa iechydol briodol.-Gofynai yr Arolygydd arrj gyfarfwyddiadau pellach gyda golwg ar gryn nifeT o berchenogion tai ereill oedd yn yr un sefyllfa.—Pasiwyd fod yr un rheol i'w chymwyso at y rhai hyn hefyd —Ni phasiwyd dim ar y cwestiwn y dylai y ffyrdd fod yn iddo cenedlaethol nac ar y cwestiwn yn ffafr ethol boneddigesau yn aelodau o fyrdd- au gwarcheidwaid.—Ystyriwyd llythyr Mr Thos. Lloyd, Harlech, at Bwyllgor Iechydol Sir Gaernarfon gyda golwg aT gwyn iechydol yn nghylch lladd-dv. Pasiwyd ateb fod gwelliant yn cael ei wneyd trwy adeiladu lladd-dy newydd yno.-Da-eth cwestiwn yr ysbyty heititus i sylw gyda svlwadau y Pwyllgor Iechydol ar y cyf- ryw. Gofynid am benderfyniad v Cynghor os pesid un.—Bamai y 'Cadeirydd n.ii cadw yn glir a'r .symud a ddylent hVfY. Golygai dreul- iau mawr.—Yr oedd gan Mr W. Jones lawer o gvdymdeimlad a'r hyn ddywedai y Cadeirydd, opd- nid adeg i siarad ar hyn oedd pan oedd pawb yn iaeh. Dylid darpar at adeg wahanol; a; dyna syniad y Pwyllgor Iechydol, cael sefydl- iad yn barod pan y byddai ei angen.—'Pasiwyd i ohirio nes clywed beth a wnai Cynghorau ereill yn y cylch.—Anfonai Mr Denniss nas gwelai cyfarwyddwyr y Cambrian yn ddoelh gymervd cwrs pellach gyda golwg ar Iwybr Pensarn. Yr oeddvs yn clywed fod gwrth- wvnebiad i hvn gan rai yn y plwyf.—Barn y n T oedd mai dyledswydd y Oyngbor Plwyf oedd ei drefnu a'i defnyddio, aic y gorph- wysai ar Gwmni y Cambrian brofi eu hawf hvry.NIT R. Evans A ydych yn pmio i ni wnevd hvn ?-Atebwvd eu bod, ac fod v clerc i anfon yr hyn a basiwvd gyda golwg ar hyn.— Gofvnai Mr M. E. Morris am weled cynlluniau carthffosiaeth Minffordd. Gallni ddangos diffyg pwvsig ynddynt. Goiygid iddo ei gweled. Yr oedd MT Osmond Williami, A.S., yn cm.-erad- wyo y cynlluniau, ac vr oedd v Mri Breese Jones a Casson yn gofyn am bris y Cynghor am y tir y gofynid am da.no.—Barna! y Cvng- hor n:i v nerchenog oedd i TOI v nris yn mlaen- af. Cododd v cwestiwn yn ddilvnol pa un »i x>rynu v tir ai ivrvdlesu a fvddai oreu. Tueddid vn ffafr v cynlbrn diweddaf. a nodid swm farnid fvddai yn briodol i'w dalu yn flynyddol. —iBu cwestiwn vr ail fenthveiad yn gvsvlltiol a gwaith dwfr Harlech tan sylw. Darllenwyd llvr.hyrni-' oddiwrth y Mri Foster a Westwood. peirianvdd a chymerwr v gwaith, pWeevw^d -oonderfvniadau. — Adroddai yr sirolvtrydd Mr Thomas Jonos fod rhsn o ffordd CwmnTYsor, ,11, Trawsfvnv^d, wedi ei niweidio yn bur ddifrifol gan lifogvdd. A rtryTnhal1»i gwalian i an^ddiff- V'1 yno.-Yr oedd ffordd newydd Tallfn, yn T/ln.Tideewvn, vn ^Vhpnol, yn baroà i'r cy- ho<y?d.—Yr oedd lOn vn vr ariandv vn ffafr y I 'Cynghor.—trenlin.i v ffvrdd oedd 16p.

Cynghor Dospaiih Dolgellau. OLEFYD COCH YN LLANBGIRYN. DYDD SADWRN. Tan lywyddifieth Mr M. G. Williams, Dvffryn. ADRODDIAD Y tSWYDDOG IECHYDOL. —Dangosai adroddiad Dr Hugh JCB.O« (y Swydd'og Iechydol) fod dan acnos o glaiyd coch wedi tori allan yn LLanegryn. ADRODDIAD YR AsROLYGYDD.Dywed- ai Mr John Edwardls fod yr un oedd wedi cymeryd y irwaith o gario lludw yn'Li -N-N-n'NVTit yn gwrthod myned i geisio y lludw i'r dosbarth ychwanegol, ond addawai wneyd ond iddo gael mwy o 4<p am y gwaith. Pasiwyd i roi y 4p iddo.—Yr oedd efe wedi bod yn gvfeledi y gratiau yn Nghorrie, a dywedai fod canol y ffordd yn y lie yn is nag ceddi yr ochrau. Pasiwyd i oedi gwneyd dim i'r gratiau 1n'd nes v bydd i'r ffordd gael ei gvrella. Gwynai hefyd. oherv/ydd fodgwaliau Glandwr mewn sefyllfa anfoddhaol. Pasiwyd i anfon rhybudd i'r "perchenog.—Yr oedd planiau o dy newydd Prifathraw yr Ysgol Ganolraddol Dolgellau yn dr«l i ryny a'r rheolau; a sylwodd y Clerc ei fod yn dv mawr, ac fod- y gost o'i adeiladu yn L500p. Y Uywydd Ac nid oedd dim o'i e is iau (chwerthxn).—-Pasiwyd y plan.

Cynghor Dospaiih Ueyr. CARTDHFFOSIAETH ABEEKOCH. DYDD ME.RCHER. Mr W. E. Williams, U.H. (cadeirydd), yn llywyddu. Yr oedd treui- ion ffyrdd bley-n yn 58p lis; Eifionydd, yn golygru trul ueiillduOl EM- ffordd "Lly'gaul," yn 82p lis.—Rhoddodd y Clerc ffrwyth ei ym- weliad ef a MT D. H. Pa-i-vy, ""1 hargyrnheli- ion gyda golwg ar ffordd Tuhwnti'iibwlch, a beth a ddyl-id ei wneyd yno. Yr oedld hefyd wedi ysigrifeiui at y Parch John 'Evvans ar hyn, ac yn gwahodd ymgiyng'norind, -a, adrndd mewn Cynghor dyfodol.—lOysurus oedd adi'oddiaa Dr Eraser. Nid oedd un aohos heintus. Yr oedd- is, dherwyrdd gwaeledd y plant, wedi oau Ysgol Llannor a.'i glanhau.—Pasiwyd i roi rhybudd- ion i amryw yn 'Ulanystumdwy a Eihydyclaf- dy aim W;eltiannau. RJioed pwys ar un en- gwipht vn y lie diweddaf. Yr oedd y ty yn cynTiwys gwraig a phxwrvp o blant, yn anghym- wyls i'w bresvTylio. IPiusi wyd i rybuddio y meddiannydd a'r ten-ant.N-!Id eymhwys oedd dwfr ffynnon Oae Meiwh, a. ddefnyddid yn Mhentrc Uchaf. Gellid ei dyogclu neu gael dwfr o lIe 'a.illlgyda, swm o dtraul. Yr oedd y 'Cynghor Tlwyf yno yn galw aylw at sefyllfa aiifoddhaol v ifynnon. Alegai Dr Evan« fod hyn yn wir. Bamai Mr 'H. Wdllifuniis fed y ffynnon yn iawn ond ei dvogelu. Pasiwyd i'r .i-rolygydd i ddadansoddi dwfr v ffynnon a dwfr I y Pengwyn, oodd yn nes i'r pen tret, a dwyn adroddiad ac ameAnu'rfrir o'r cost-au yn y ddau le erbyn y Cynghor nesaf.—'Yr oedd Cynghor Plwyf Llaniestvn wedi anfon yn nghylch yr hiawl honedig i fyued a gwartiheg trwy fuarth Ty'nllan i'r aifon i'w d'iodi. Darllenwyd llythyr maith ar hyn, a'r afresymoldeb i ofyn am fyned a gwartheg trwy fuarth ffarm neili- ducilJ ar d'raul perygl i bllant, etc., bath bynag a.m hawl i bersonau uniigol i fyned a'u llestri i 1 afon. Rboddodd y clerc fanyiion a öyniaa- au ar y cwestiwn, ond igohiriwyd gweithredu neo cael atelbion y ddiau '^ynnrychiolydd oddi- yno. oedd yn absemiol.—'Pasiwyd i'r Mri Dan- iel Jones a 'Wim. Griffith, Hirwaen, i fyned i weled Mr yn ngihvk'h citu allan ffordd Pli.osynmhen'lleah.—Gwahoddiai Cymdeithas er Amddiffyn Troed-lwyibrau i'r Cynghor uno mewn aelodaeh ynddi. Nid oedd y draul ond der swHt y flwyddyn. Pasiwyd i uno. —Ystyriwyd y cwestiwn o ethol is^bwyll^or ffordd newvdd Trefor. Ail-ethcl- wyd Mr D. H. DarJes a Mr J. F. Roberts, Oromtech.—Anfonai Mr Bovill fod y gronfa ddwtfryn Edeyrn wedi ei dyogehi, a.c nas gallad (la-nvra-in ddiigwydd.—Yr oedd Cynghor Plwyf Abersoah yn ateb y cwynion yn nghykh carth- ffoiiaetih ddiiffygiol Abersoch ac er yn cydna- bod eu (pwyiaigrwydd, awgryment ohirio y cwes- tiwn dymhor yr ymwelwyr. Pasiwyd i ohirio am ddau fis.—Hysbyswyd fod perchenogion y ddwy etifeddiaetih yn hollol Kxidlon i wneyd trefniadau i roi carthion gvvrthwynebus yno mewn He priodol.—iPasiwvd fod Mr C. Wil- liams, yr arolyndd, a nifer o aelodau y Cyng- hor Plwyf yn tx^efnu sut i gael gwelliant.— G'wrthwynebol oeddis yn y Sam i'r treulion o 200p a ^gynnyigid er gwella y c-yfienwad dwfr yno. Nodid o chwech i ddeg o resymau yn erbyn. Yr oedd yno un hen wraig wedi byw yno am 82 o flynyddoedd, ac wedi yfed o'r dwfr gyflea;vid am 60 o flynyddoedd, ac yn kwh. Pasiwyd i anfon copi o'r adroddiad i Dr Iraser, yr hwn oedd wedi gwneyd y gwvn Hysbyswyd fod y Cynghor Sir wedi c^di' y rhodd. at N-nea-d Pont Pigyrhos, Alberd.iron, o lotp i llicxp.—\ r oedd Cyng-hor Plwvf y^tumdwy, yn cwyno am fod y oorig ar y prif- ffyrdd yno yn freision. E'glurodd Air D II Parry sufc y bu hyn.

Cynghor Ffestiniog. Y GARTHFFOS. ATAL GWEITHWY-R. V\E,NE,AIr David Willianvs yn Uy. wyddii —Adroddai y clerc gwaith -tl fd 50 0 ddynxon ar y bacteria bed. Yr oedd saxth wedi ymadael yn ystod y mis. Aed yn mlaen yn foddhaol iawn gyda'r gwaith. Gan tod digon o gerxg wedi eu malu at wneyd con- crete, byddai yn ofynol at.al rhai o'r gweith- wyr, a thexmlai fod gormod yn gweithio ar y gwaith cyffi-edinol.—Pasxwyd i gael adroddiad ar nifer y tai sydd wedi eu cysylltu a'r brif oibeil ddwfr.—Pasiwyd i anfon rhvbudd at- berchenogion tai Closygraig y byddid yn atal y dwtr i'r tai om thelid y rlient dwfr gan y tai-ddalwyr. Canlyniad hyn fyddai i'r Cyng- hor ddyfarnu y tai yn anghymwys i fyw yn- ddynt.—Mewn aitebiad i gwyn oddiwrth Mr Bowton, yn nglyn a diffyg cyflenwad digonoi o ddwfr, pasiwyd fod y Cynghor yn. gwadu bob cyfrifoldeb gan fod y pibellau yn eiddo preifat Darllenwydt llythyr oddiwrth Mr R. W. ^aughan yn hysbysu fod y gwaith angenrheid- iOl eT atal gorlifiad Llyn Tafarn Trip i'r ffordd, wedi gi orphen.—Cyfarwyddwyd y peirianydd i ddwyn adroddiad ar y cyfryw.-Cyinymffurf- iwyd a. chais oddiwrth Bwrdd (Settle trwy fab- wysiadu y penderfvniad Fod yr adeg wedi do;l pan y dvlai yr holl brif-ff\-rdd gael eu cadw o'r Cyllid Ymerhodrol.—-Pasiwyd i anfon copi o'r penderfvniad i'r Bwrdd yn Llundain, ac i Air Osmond Williams, A.S.—Penderfynwvd cymeryd gofal adgyweirio y ffordd dros y pont- ydd ar linell y Great Western am y swm o lOp y flwyddyn.—Ar gynnygiad Mr W. Owen, a chefnogiad Mr J. Cadwaladr, pasiwyd i bar- hau y cynllun presennol o gsglu y rhenti am ddwfr, ac fod rhestr o'r oil ol-ddyledion i'w chyflwyno i'r Pwyllgor Arianol bob chwarter, ac fod rhvbudd yn cael ei roddi yn mhob achos lie bydd chwarter o ol-ddyled, i'r perchenog a'r ty-ddaliwr, os na thelir vswn: dv-ediis ar nnwaith v byddie yn troi y dwfr i frwrdd.- Pasiwyd fod y personau gawsant y gwair o'r square a'r bacteria beds i dalu am ei dori, ac fod y gwair yn y dyfodol i'w gynnyg am bris i'r cymerwr sydd dan v Cynghor.—Ar gynnygiad Air W. Owen a chefnogiad Mr J. Lloyd Jones, pasiwyd fod evtundeb y Cynghor a'r Llyfrgell- I vdd i'w ail-ystyried.—^Caeglwyd 504p yn ystod y ^iis.—A il-apwvntiwyd Mr George Davies yn arolysvdd iechydol am dair blynedd.—Pender- fynwvd rhoddi wythnos o rybudd i 13 o'r gweithwyr ar y bacteria beds, gan nad oedd gwaith iddynt.-Arg-nhelIai Pwyllgor y Garthffosydd fod D. Davies yn cael codiad yn ei gyflog 0 3s 9c i 4 y dydd.—Pasiwyd fod y mater i'w ystyried gan y Pwyllgor Arianol. —Dewiswvd Mr E. lJoyd Powell yn gadeir- vdd Pwyllgor y L'vfrgell, a Mr X. Jones, 1,lan, yn is-gaderrydd.

Cynghor Gwledig Llanrwst. OARTHFFOS TALYCAFN. DYDD MAWRTH.—Y Parch H. Rawson Wliliams yn cadei rio.—Adroddwyd fod ffordd Maesgwvn wedi ei hadgyweirio, a coonmolodd yr Is-gadieirydd v gwaith yn fawr iawn. Yr oedd y rhan hwnw o'r plwyf yn dra diokhgar i'r Cynghor am yr hyn a wnaethant i gyfarfod a'u cais ar y -lie perygkis hwnw. Ar gynygiad Mr John Roberts, a chefnogiad Mr William Williams, pasiwyd i gymeryd v ffordd i f>"ny o dan of a. I Cvrarh or.— Dywedodd yr Ai-olvgydd iddo ef a Dr' Frazer fyned i olwg y Garthffos yn Nhalycafn, am yr hon y cwynai Air David Hughes, Llythyrdy. tGwelsant.lr Hughes, ac yr oedd ef yn eu bygwth a chyt'raith oni wneid rhywbeth i'r Ile oar unwaith. Aethant wedi hvny at y ferch i'r shop, a dywedodd hi nad oedd arogt o gw'bl yn codi o'r lie, ond fod v garthffos vn hvill vr ochr arail i'w ty.-Dvwed- odd yr Is-gadeirydd ei bod yn anhawdd iddynt all-u gwneyd dim yn y mater hyd nes y ceid adroddiad' ysgrifenedig y Swyddog Meddvgol ar y lie.—Pasiwyd 1 ohirio hyd ne.s y oeid gan- oddiwrth Dr Frazer.-Hysbyrod:dv Clerc fod cyfrifoldeb y U-vnglior .,vdar rhai oedd yn eu gwasanaeth vn 920p v ttwvddyn, a phasiwyd^ l yswirio gyda'r British General am 2ip 6s. Yr oedd 15 o gwmniau wi>di a.nfon. a'r uwtchaf ohonynt yn "gofyn 8p 4s.Dywedod¿ y Clerc fod eu cferbyniadau yn sefyll fel y canlyn: Trethi, 916p; o'r Cynghor" Sirol, £ 50; Thoddion o'r Dreth Amaethyddol, 201p; cyfanswm, 1158p. Gwariwyd ar y ^ffvrddj 1063p a symiau ereill yn gwneyd cy'answm o 1247p.— Cafwyd trafodaeth ar gylch-lythyr Cynghor Settle fod cais yn cael ei wneyd. i o»od cynal v r>rnff-ffyrdld yn draul ar yr Ymerodraeth. Yr oedd dwy farn ar y mater, gan y dadleuai un ochr fod y cynvgiad yn golvrn i bawb gyd-dlalu oeddynt yn defnyddio y tfvrdd ond daliai yr ochr arall vr elai rheolaeth y ffyrdd o'u dwylaw ac y bvddent yn gorfod tain rhagor at v draul na? oeddynt yn awr. Fel v mae yn brasennol vr awdurdod leol sydd yn gofalu am y tfyrd(f, yn pender- fynu faint i'w war 10, yn codi yr arian. ac. yn gwneyd y gwaith.—Pasiwyd i ohirio y mater hyd y Cynghor nesaf.

Cynghor Plwyf Uandwrog. DARLITHOEDD AR AAIAETHYDDIAETH. NO'S FAWRTH.—'Air G. Efias Hughes yn v gadair —Cafwyd adroddiad gan bwyllgor y flwybrau am sefyllfa llwybr y GTafog. Pen- derfynwyd gwahodd cynygion 1 w adcryweirio, yrnrhyd a llwvbr Coed y Gilwern, a'u bod, yn gofyn i Mr Inigo Jones osod fencing cydrhwng v ]lwybr a'r fiyn a>n ei fod yn uerygluS.—" tenderfynwyd rhoddi Ilidiart ar Iw..J- Hafot- tywen ac adgyweirio camia ar lwybr iyny- werglodd.—Pasiwyd- i wneyd cai& at Goleg Bangor am ddarlithoeddd ar rtmaethyddiaeth, i'w "traddodi yn Nant-lle v gauaf djVodol. Penderfynwvd. fod yr ysgnfenydd- yn anfon llythyr at v Cynghor Dosbarth i a!w eu sylw at yr oediad yn dechreu carthffosi v Groeslon. Dylaaa.i y gwaith fod wedi ei orphen fisoedd vn ol. Rhoddwyd caniata-d i bwyllgor y Ilwybrau wario dwy bunt yn ychwanegol_ aT hvybr Bryneithin.—^Pasiwyd i roddi Ilidiart yn lie v gamfa. haiarn beryglus yn ymyl Pare y Bell. Yr oedd Llanllyfni yn barod i d,-Llu banner y eost am ei bod aT derfyn y ddau blWyf.—Cob iri wyd ystyried v ipriodol deb o geisio cael dau aelod dros v phvyf ar i- Cynghor Sir hyd nes bvdd y pwyllgor benodwyd wedi gwneud ymchwiliad pellach.—Penod^-d nwyll- gor i edi-ych i mewn i'r gwyn fod ffvnon Min- ffordd, Groeslon, yn agored i gael ei llygru.

Ynadlys Bangor MEISTR TRUGAROG. DYDD MAWRTH. Gerbron J. Evan Roberts, Yew. (eadejrydO-), ac ynadon ereill. YMDDYGIAD GWARTHUS. — Cvhuddwyd llanc o'r enw Culshaw, o Lt?rpwl, o fod yn feddw ac afreolus yn y dref y Sul blaenorol. Tystiwyd v gwelwyd y diffynydd yn .eddKv. Yr oedd hefyd yn defnyd:dio iaith aflan ac yn ymddwyn yn war tin w. Heiyd cyhuddwvd ef o geisio cael diod trwy ddweyd anwiredd.— Tystiodd Airs Holden, o Westy yr Union, Garth, ddarfod i'r diffynydd, alw vn ei f-hy nos Sul diweddaf. Rhoes ei enw a'i gyfeiriad iddi ac o ganlymad Thoes hithau ddiod iddo.- TVystiodd y Rhingyl! Jones (9) ddartod' i Cul- shaw dd'wevd wrth-o ef ei fod yn c^-ni y nos Sadwrn ibmenarol yn Nglanadda.—iDirwywyd ef i ddeg swllt a'r costau yn mhob un o'r ddau &chos neu bvthefnos o garohar. GWETTHRED GARFJDIG. Cyhuddwyd pump o fechgyn o'r dref yn gweithio yn v irvYaith lleohi ^er y cei o adael eu g-waith heb roddi rhytyudd- priodol. Erlynid gan Mr Rumsev Williams, yr hwn a ddywedodd fodl V meistri yn barod i gymeryd rhai o'r bechgyn vn ol. Dywedodd y Cadeirydd fed gan y bechgyn achos diolch i'w meistri. Tvnwvd v wys yn 01. Amddiffynwyd gan Mr Sam. Lewis. YN HiOFF O"R TLOTY.—'Yrnddaaigosodd Mr R. B. ar ran Bwrdd Undeb Bangor, i erlyn nirer o bersonau am beidio cvnal rhai o'u pert-hynasau a'u eada-el i ddibynu ar yr Undeb. Mewn un achos oyhi^rMwydt nifer o fechcyn o beidio cyna-I en tfld, yn ysbyty y ty. Ar ran y diffynyddic-n tystiodd b,-av,!cl iddvnt mai myned i'r tloty o'i fodd wnaeth eu I tad Nid ooiid ganddo hawl o 21,A-bi i fod yno. Yr oeddynt bwv yn barod i d'darparu cart-ref iddo. Nis gal-lai neb ei atal rhag myned i'r tloty.—Archodd y Fainc i'r meibion dalu at gynhaliaeth eu tad. ,OW MEDDWDOD. Cyhuddai yr Heddwas .vloTris (24) Wm. Jones, Pentraeth. o fod yn feddw yn v dref. Add-efodd v diffvnydd' y trosedd, a dirwywyd ef i banner coron a'r cottau.

Ynadlys Abermaw. LLADRATA DILLAD. DYDD GWENER.—Gerbron H. J. Wright, isw., ac ynadon ereill. LLONGYFARCH.—Liongyfarchodd y Fainc y Prif Gwnstabl ar ei ymddangosiad cyntaf yn y llys er pan ei penodwyd i'r swydd, a dad- ganwyd yr ymddiried Ilwyraf ynddo i gario allan ddyledswyddau y sNvydd.-Llongyfarch- wyd hefyd yr Arolygydd Stephen Owen ar ei ddyrchafiad. Ymunai Mr Guthrie Jonea yn galonog yn y llongyfarchiadau. TROSGLWYDDO TRWYDDED.—Ar gaia Air G. Jones, trosglwyddwyd trwydded y Crown 'Hotel, oddiwrth Mr E. M. Motley i Archibald J. Scott. LLADRATA.—Cyhuddwyd Alberfc Youncr Levenshnlme, o ladrata dillad gwiego, eiddo Mrs Atchelry, Arthog; ac hefyd o ladrata nwyddau o siop Mr Morris Jones, cyfrwvwr Abermaw, gyda'r hwn yr oedd wedi bod vn gweithio am oddeutu n.,is.-Addefo,dd y cy- huddedig ei fod yn euog.—Anfonwyd ef I gar- char am bvthefnos am bob un o'r cyhuddiadau HEB OLEU.—Cyhuddwyd William Joni Tyddyn Mm, Dyffryn, o yru ei feisicl heb oleuni.-Dini,v 5s.—Am dmsedd tebvg dirwy- wyd William Evans, Cae'rddaniel, Llanaber i 28 8c.

Y "TRAETHODYDD." Dyma ddywed Cemlyn yn y Weekly Mail," Caerdvdd, am "Traethodydd" rhifyn Gorph- enaf :—Er mai efe yw'r hynaf o'r oofnodolion Cymreig, nid oes un arwydd o henaint na mus- grellni yn niwyg nac erthyglau'r "Traethod- ydd, ac y mae rhifyn Gorphenaf yn un hynod o raienms. Ysgfrif afaelgar ydyw JCiddo Mr Caleb Rees, B.A., ar "Addysg a'r Genedl," a chvffyrdda ynddi ag ambell i fan gwan yn ein cyfundrefn sydd yn peri cryn bryder i garedig- ion addysg. Yna da.w ysgrif ddyddorol ar "Ab ItheI," gan Glaslyn, ac y mae'r hen lenor profiadol drwy r ysgrif hon yn sicr o unioni f-yniadan lIawer un am wasanaetB Ab Ithel i'w oes a i wlad. Llawer o guro a phriodoli llawer o ofergoeliaeth iddo sydd wedi bod arno, os nad avygrymid rywbeth gwaeth gan ambell un; ond enill mawr i Gymru fuaeai cael gwasanaeth mor ewvllvsgar gan ei gyhuddwjT, os ydvnt yn meddu ar fedr hafal i eiddo Ab Ithel vn v cyfeiriad hwnw. Er mai math o adolvgiad yd- yw ar gyfrol o bregethau, diau mai'r ysgrif fwyaf dyddorol yn y rhifyn ydyw eiddo y Parch T. R. Jones. Towvn, ar "Homilian Em- rys Ap I wan." Yr oedd Ap Iwan yn un o'r meddylwvr goTeu fu erioed yn mhulpud CymTU, er na chafodd fnwr o gyhoeddu'srwvdd yn uch- wvlian ei genedl, na'i enw ad ychwaith, o ran nvny. Drwvddo draw y mae'r rhifyn hwn yn hvnod ddvddorol. a goreucrwyr y genedl yn ym- drin ;1, phrif bynciau y dydd, megis "Etifedd- aeth," gan Garmon "Yr Awen a Ballodd," can Mr E. Morgan iHumpbreys 0( Y Cysegr- edig mewn Cerddori^eth," gan Pedr Alaw; Duwinyddiaefh vr- Eglwysi Rvddion," gan y Proffo«wr T. Pees. AT.A. "Robert ab owilym Ddu," gan Cvhi, etc. Y mae gan Eilir hefyd ddnrn bsTddono! hVTIod swvnol, "Paul yn Rhufain." e. fpl y gwvr darllenwvr y golofn lion, nid yw Eilir .-V-n Loll,vrnq dim o'i law heb frvj yn ornhenedig.—(Swyddfa'r Herald," Caernarfon.).

AT Y GOLYGYDD. TllmJ TATWS Hllfe BlRJDD. Syr,Y mae y wyddoniaeth o amaethydd>kveth wedi cyiinyddii gymaint erfDYll hyn, fel y dy- wedir gan wyddonvd4 mor enwog a Kro})otkin fod garddwyr yn igwneyd i ffwrdd a'r nuisance o bridd naturiol, ac yn dewis yn hytrach flawd mf, sothwh barcdy, a iphethau felly. Ym- ddervgysi fod dyn wedi gorchfvgu natur yn hyn fel mewrn pethau ereill. Bu amser pan y bydd- ai dyn yn codi ei hwyl !fech.an ao yn disgwy> yn amvneddgar am y igwynt i anfon ei Ion. yma a thraw. OTICI heddyw y mae ei wch ager y I yn myned i'r America boed hi ddrychin neu hindda. Y mae yn diystyru y gwynt. Felly' gyda y tir, gwres a phridd yw y pethau mwyaf hanifodol, ao y mae y creadur bach dyn wedi gorebfygu natur ac yn gwneyd ei dir ei hun, nid yn gofyn yn wylaidd a gosbyngedig i'r landlord am dyddyn baJoh, ond yn gwneyd y "three acres." Ni fydd eisi-eu Alesur y Alan Dyddynod yn fuan. Caiiff y neb a fyoo y meusydd a'r caeau fe fydd dyn yn gallu ty.fu pob peth yn y Dref—gallery uwch ben gallery yn esjyn i fyny fel Twr Baibel, a'r hinsawdd fe! y gwledydd ,poethaon. 'Disgwylir clywed ychwarreg am ryfeddodau amaethyddiaeth y:i fuan yn nhref Caernarfon gan wyddonwyr ffarmyddoil Colei; Biangor yn rhad ac yn rhydd i bawb.—Yr eiddoch, J R. JO.ES. Idan House. TRETHI T LANBIEDR, AIETRION. Syr,—Y"n eich rhifyn am yr "uythnos ddi- weddaf canfum lith gan un a eilw ei hun yn "Frodor." Y mae yn dda iawn genytf alhi bod yn ifoddion i roddi gair baoh 0 gymgihor i'-r brawd hwn am iddo beidio bod yn mor berson- ol. Felly ni buasai pawb yn ei adnalbod wrth ei ffugenw. Y mae yma ryw hen ddihardb yn dweyd mai "wrth ei y mae adnabod flog- 11 yn," ond dvwedaif finnau maoi wrth ei vagrif y mao adna'bod "BTodor," Dywed "Brodor ai tybed 'fod un a eilw ei hun yn "Dretbdalwr' yn un o ddau neu dri o bersonau sydd yn myncd oamgylch y ddaJ LUvyf Usef LLaniye,lr a Llanfair) i g-:imhnd:> y tri-golion. Na, nid felly y bu hi gyda'r tri hyn. Y mae yn hawdd gweled fod y brodyr hyn yn mr hell yn mlaen gyda'r gwaith, at yn weitihwyr da, yn 111110'0 gwaith a gymerant mewn HaW. Y mae Iiyny wedi ei ddan-gos yr wythnoo ddlvpddaf yn Nghynghor y dosparth yn y Penrhyn, ar y llwybr a arwain o'r pentref i'r Ordaf, meddant hy. Ond gofynai finnan. pa biyd y ma-a y llwybr hwn yn arwain i'r orsaf ? Pu beth fydd yx1 elw i'r dieithri&id os agorir hwn hefyd? Bydded i bawb gofio mai am-can Jlwybr yw byvhau ffordd ond dyma un yn gwneyd y ffordd yn hwy o lawer, aic nad 020S dim «'i eisieu mwy na,z sydd eisieu Ihv^brau ereiil oamgyloh. Mi gredaf fi fod y ffordd fawr yn ddigon da i'r yahydig ymwelwyr sydd yn dy- fod yma, i'w cerdded, nid oes yma ddoeparth o bolbl yn dyfod yma. fel y bydda ryw ddeg ae ugain m'ynodd yn ol; ac felly <sfer yw i'r t-reth- da'lwyr gaol gwagu arnynt gogyfer a'r rhai hyn. Ac od oes ar ibobl llanbedr elsieu dal y tren cyntaf, cofied pawib ohonynt mai y ffordd fawr yw y ffordd fe-raf. Ih;ud bod yn bur lygaid-agorcd yma yn y dyddi.au hyn, pan y mae cvnifer o Iwynogod yn troi o gvvmpai;, a phawlb am y dwfr i'w felin ei hun. Y uasw "Brodor" yn dyweyd mai o achos un dyn yn y lie yma v gwnaed y garthffos.. Gwir hob gair; ond gre^vn garw na 'buasai iddo ef a'i frodyr .gymeryd esiampl dda oddiwrth y gwr parch us yma, ac anb?d cymaint o gostan i'r plwyf ac y gwnaeth trwy roddi y tir i'r Oynghor i fyned trwyddo yn rhad a tha¡lu ihefyd am wneyd y gweithredoedd hefyd. Beth pe buasai y bon- eddwr hwn wedi codi tal a thresma.s hCtfyd am y tir? Pa faint a fuasai y trethi heddyw? Yr hwn sydd yn rhoddi mwyarf sydd yn cael ed- rych arno yn isaf. 'Beth pe 'buesai i'r bG-bl 'P.ydMryddl yma, yn rhoddi degwm beth y mae y brawd yma wedi ei reddi ? Buasai y pentref yma yn baradwys fach. Paiham na fuasai "Brodor" yn dyfod yn mlaen a dweyd mai ad'M'lad yr ysgol newydd sydd wedi ocdi y trethi yn ifavrr? Na; nds gallai. Un o ddysg- yblion y torthau ydywhwn eto. WoI, beth pe ba,em yn rhoddi gair bach o ddiolch i Mr Den- niss am ei lythyr rhagorol i'r Cynghor yn nglyn a'r liwybr. Y mae yn haeddu mil o "cheers" ac nid "three" am iddo ystyried mafter mor bwysig a gweithredu mor ddoeth. Oodod y CynghorPlwyf nad yw Mr Dennis*; yn myned o dan eli dyianwad ihwv; ac os bydd arnvni eisieu rhyw ffafraeth am iddynt ddyfod ai y trethdalwyr o hyn allan.—-Yr eiddoch, TRlETHDALWR.

Crissinger, 66ain mlwydd oed, newydd yai- brioai yn Pittsburg ar ol ca>rwriaeth 26ain mlvnedd. Cyflawnodd gwr hanner can' mlwydd oed o Liscard hunanladdiad, y dydd o'r blaen, drwy yn gyntaf yfed cwpanaid o laudanum, ac yna grogi ei hun. Am eu bod yn bwyta llai n-a, dynion, ni chodir ond hanner y tal ar ferched pan font bwyta yn ngweatai hen-ffasiwn yr Y&mis- dir.

SYMUDIADAU LLONGAU. j CARNARVON. ARRIVED.—Rhos Colwyn, Capt. Morre, j from Colwyn Bay Snowdon, Cox, Llandudno; Margaret Elizabeth, Parry, Point of Air; Rhos Travor, Smallman, Colwynl Bay; Eliza- beth, Elias, Runcorn. SAILED.—Rhoe Colwyn, Capt. Morre, to Colwyn 'Bay Snowdon, Cox, Llandudno Rhos Travor, Smallman Colwvn Bay. PORTMADOC. I ARRIVED.—Laura Griffijth, Capt. Jones, j from Carnarvon Volunteer, Daviee, Dublin; Rebecca, s.s., Roberts, Liverpool; Lady Neao, < Davies, Drogheda; Maude, Stevens, Cork; Enid, Lewis, Cardiff; Rosetta, Chugg, Moch- ras; Two Bros., Morris, Dublin. C,-A,IT.,ED. -Sarah Evans, Capt. Roberts, to Avrhims; Michael Kelly, Evans, Esbjerg; Olwen, Humphreys, Harburg; Lady Agnes, Williams, Aberdeen; Kate, Rice, Ipswich; John and Margaret, Williams, Cardiff; Re- beoca, s.t., Roberts, Liverpool; Falcon, Hum- phreys, Cardiff.

SAETHU GWR YN LLANSANNAN. CRIDWAD HETjWRIAETH MEWS DALFA. Bu digwyddiad hynod yn Llansannan, ger Dinbych, noe lam diweddaf. Mewn ty bychan o'r enw Rryneglwys trigianai oeidwadi hel- wriaeth o'r enw William Roberts gyda'i wraig. Cwpl ienanc ydynt, ac nid oes llawer er pan briodwyd hwy. Oddeutui hanner awr wedi deg nos Lnn elai dyn ieuanc, o'r enw Edwin Jones, mab Mr Evan Jones, Bryn Aden, heibio v ty ar ei ffordd ad.ref o Gwern- llifion, ffermdy yn y gymydogaeth. Nid oes wybodaeth hyd sicrwvdd, a wnaeth Jones rywbeth i gyffroi "William Roberts; ond y mae'n wybyddus erbyn hyn ddarfod: i'r olaf ddyfod allan o'r ty, a gollwng ergyd o wn. Clywvd swn yr ergyd gan rhvwrai; a phan aethpwyd i'r fan. cafwvd Edwin Jones yn gorwedd ar y glaswellt mewn poenau arteithiol. Yr oedd wedi ei saethu- yn ei gefn. a gwaelod ei ben. Dywed v rhai a'i gwelodd Tod eigefn wedi ei ridvllu gan yr ergyd. Symudwyd ef i dy William Roberts, a chyn hir cyThaeddodd v plisman i'r fan, gyda, meddyg o Ddyffryn Aled. Tynodd yr olaf liaws itbawT o beleni o r briw. Addefodd William Roberts iddo ollwng yr ergyd, end nad oedd wedi -bwriadu saethu Jones. Bu yr olaf yn ymwybodol trwv y nos, ond dioddefai boenau arswydus. Y syndod yw ei fod yn fyw. Boren Iau cymerwyd William Roberts i'r (idalfkl. Y mae'r achos wedi creu gryn trvffro yn ardal Llansannan.

YSGOllON COSTFAWR I BENTREFI UN I GOSTIO DWY FTT, 0 BULAU I NANTYRIIIW. Yr. Nghynighor Gwledig Llanrwst, dydd Alawrth, y Parch iII. Rawson Williams yn ilyw- yddu, cyfiwynwyd cynllun newydd Nant- yrhinv i'w basio gan y Oynghor. Yr oedd y Pwylligor Sirol a't' Bwrdd Addysg wedi ei gy- meradwyo. Sylwodd Mr John Roberts nad oedd a wnel- ynt fel Oynghor a'r ,Vnllun ond fel yr oedd ei drefniadau iechydol yn dod dan eu gofal Yr oedd y cynllun yn un rhy goistfawr i feddwl -a,ni ei gario alJar. ysgol gwerth dwy fil o bun L3.11 mewn twll o le fel Nantyrhiw (c-hwertihin). Yrr Arolygydd Y'r oedd y tenders gafiwyd am adeiladu yr ysgol yn uchel. Gofynai un am naw cant o bunnau, y Illall ddeunaw cant, a'r trydydd yn IgQfyn dros ddwy fil o bunnau. Mr John IWberts Y mae y pe-th yn a.f- Ife^yintol. Ya.Zol gwerth a'hlyw dalith gant o bunnau oeddid yn feddwl am gael yn y lie. Ys Is -Gadei-rydd Y mae addysg plant Nant- yrhiw yn gydwerth a.g addjygli plant Colwyn Boy a Llandudno. Nia yw lie yn 'gwneyd dim gwahaniaeth. I Mr John Rioberts Yr ydym oil yn cyd- nabod hyny, ond nid adeilad sydd yn rhoddi addysg. Yr Is-Gadeirydd Addefir ar bob lla-w fill gan olvgfeydd adeiladau ddylanwad grymus ar feddyliau plant, a dyltd swneyd pobpeth o'u cwmpas mor siriol ac atdynjladol ag sydd modd. Mr Edward Edwards Pwy sydd i dalu y draul) hon? I Ts-Gadeirydd Y plwyf sydd i dalu un han- ner a'r sir yr banner arall. Dywedodd Mr John Roberts nad oedd yn debyg y b rddai i'r aynHun pr&sennol basio trwy Fwrdd Addysg y Doc-parth, ac felly nad oedd angeii am drafod'aeth pellach allQ. I 0<adiawYd y mater ar hyny.

CELU GENEDIGAETH YN RHYL. Ml.OFIAT) O'F-VAmVY GESfETH. Yn Ynadlys Rhyl dydd LJun, cyhuddwyd Jane MiHward, 21 mlwydd oed, Dinbych, o gelu genedigaeth plentyn gwryw yn Mhres- tatyn. Yr oedd y garcliares mewn gwasan- tatyn. Yr oedd y garcliares mewn gwasan- yn Prestatyn a diydd Sadwrn, AT olefin 15fed, oafodd ei dychrynu gan gi. Yn ystod y nos dioddeSodd yn ddydhrynHyd. Y diwrnod dilynol gaiwyd meddyg i mewn, ond ni ddrwg- dybid achos gw'rioneddol ei dioddefaint. Rhodd'odd y meddyg belen opiwrm iddi, ac aet'i yr eneth yn aiiymwybodol Plan ddaeth ati ei hun (dywedai wrth y ls, mewn ton d-dychryn- ^d^g)? gwelodd ei bod wodi rhoddi genedigaeth i blentyn. Edi-yvhodd arno, a gwelodd ed fod wedi marw. Trn mewn cyflwr o hanner ym- wyt)od«ilrYydd, llwyddodd i oisod y plentyn mw n bocfl tin, a-c i dynu y oau ad1 i lawr. i ddairfu iddi ei 'loi, ann nad oedd ganddi all wedd. Doeth nitii ei meistres vno, a erofyn- odd iddi w.isgo am dani, er iddynt allu ei .ijmud hi gartref i Ddinbych, yn ol gorchymyn y meddyg—ao nid oedd nelb yn amheu cyflwr yr eneth. Ac fel'ly dai'fu iddi lusgo ychydig o ddillad di^sti, a chafcdd ei ehlrdo mewn cer- byd i Ddinlbych, yn mhen ychydig oriau ar ol iddi roddi genedigaeth i blentyn. Pan gyr- haeddodd i Dd'in'bych galwodd ei thad ani faddtyg yn ddroed, Vr hwn a podded orehymyn iddi gae] ei eymud i'r yspytty ond ni wyddid yn mha gyfhu yr oedd yr eneth nes iddi fod yno am ddau ddiwmod, pan yr oedd yr hedd- geidwaid, hefyd, a dedhreu symud. Achub- wyd ei bywyd trwy gymeryd gweithrediad mewn pryd. f Plediai yr eneth mai ei bwried ydoedd anfon am y bocs, i awh gael ed wneyd, ac i'T plentyn gael ei gladdu fel rhyw blentyn marw arall; ond aeth yn Ay 6(\1 i allu gwneyd hyny. Penderaynodd yr ynadon d'afln yr achos allan ar ol rkoddi cerydd i'r eneth, yr hon aeth o'r 677 lips ada'i liileni.

ARWERTHIANNAU. I I MR. JOHN PRITCHARD. I YT wythrtos ddiweddar, yn Alhorthaethwy, bu Air John Pritchard, Bangor, yn cynnal ar- warthi-aitt ar aniieiliaid. Gwerthwyd 27 o fustych, heffrod, a gwartheg aw., 15p y pen ar gyfartaledd. Gwerthwyr 164 o wyn am 24s 6c i 33s 6c yr un; 81 o famogiaid a mylLt" am 30s. i 42s yr un; 40 o rai mynydd eto am 19s 6c i 27s 6c yr un 3 o loi am 35s i 60s. Derbyn- iwyd mewn arian 807p. Cafwyd arwerthiant liwyddiannus iawn » chliriwyd yn lied dda. MR. E. H. OWEN A'I FAB. Dydd Sadwrn, yn yr Auction Mart, 6, Pool- hill, darfu i'r 'Mri. E. H. Owen a'i Fab, werthu fferm Twiyraerddyn, iCeunant, Llanrug, 5 acer am 355p; No. 58, Chapel-street, Caernarvon, i Mr Henry Thomaa, pensaer (dros un arall), I am 147p No. 13 eto, i Mr O. Jones, am loop I 2, Little Chapel-street, i Afr Edward Davies, am 145p. Y cyfreithwyr droe y ddau eiddo cYnta-f oeddynt v Mri. E. W. Davies ac ETan Jn; a thros y arweddill Mr Richard Roberta. Dydd Iau, y 18fed cyfisol, gwerth- odd yr un ffirm, yn y Neuad.d Drefol, Llan- I"fni. fferm Glan'rafon. Tregaian, 16 acer, am 912p 10, i'r tremant. Y cvfreithwyr oeddynt Mri E. W. Davies ac Evan Jones. ICR. R. G. JONES. Dydd JSfldwr* diweddaf. bu 'Mr Robert G. -Toaes, wneTthwr, Oaernarfon, yn gwerthu stoc R-enrhos, ltlw-qgadfan, ac hefyd dydd Llun, -toe o ddodrefn Gilwern Newydd, Rhoptryfan. Caf- wyd prisiau boddhaol yn y ddau le. Dydd Mawrth «ynna!iwyd y bedwaTydd ar bymtheg nrwer'.hiant fleol yn y Smithfield, CaernaTfon. Yr oedd nifer dda o anifeiliaid wedi dod yn nghyd. a gwertiwrd amryw o fustveh o 14p i 16n lOn; bnchod tewion o Un i 12p: cyplau, 33s v-vn, 22s i 84a y pen. Yr oedd- cyfanswm y sale boij yn 306p. Gwerthwyd yn gvfTinach- 01 yr wythnos hon gan yr un afWArthwr y fferm a elwir Dolaii Gwyn." Rhostryfan, i Mr Thos Hughes, tSaerhyg, lvhostryfan. a'r ty elwir Rafod Elen," Bethel, i MT Henry Hughes, Gwynast, ean. IL

AEEP.Y'STWYTH SHOW. JULY 23 and 24. Kindly Call at Stand No. 47 and 48 to Inspect SAMPLES of GRASSLAND in VAIPS, "WITHOUT" and "WiTH" ^LBEIIT'S BASIC SLAG, CUT from SAfE FIELD in EACH CASE VAST IAIPROVEMENT SHOWN AVTPHOUT EE-<S SEEING. Information at Stand as to Soil, Quantity of Basic Slag Applied, Date, etc. Also Pam- phlets and Photographs regarding use on Other Crops. CHEMICAL WORKS late H. & E. ALBERT. 15, FHILPOT LANE, LONDON. ALBERT H OTEL, MADOO STREET, LLANDUDNO. Wholesale and Retail Wine ft Spirit Merchant, Ealf-mmnte from the Railway Stfttioo. Sole Agent for Finoiater's Nourishing gtopf. JJY K I^S^g REGISTERED PLUMBERS, SANITARY AND HOT-WATER ENGINEERS GAS AND ELECTRIC BELL FITTERS 8, STANLEY-CRESCENT, HOLYHEAD. "fmaf.M Yr". àllT U H A R D iJL TACTICAL WATCH & CLOCKAfAEER, 34, STANLEY STREET, HOLYHEAD. A Large Stock of Gold and Silver Watr-hm, Olocb, Alarmi, Broochea, Charm*, Gold and anTer Chains, Keepers, Ringt. Eraeeilets, Ae-, Slecfepo-plated sma Silver Goods, L116 ——————————————————-———————— Established 1847. 0. E VA-NS AND SOX. COLLIERY AGENTS AND COAL MERCHANTS. Sole agents for the noted "Moss Hall" arlt- "Westminster Coals." Truck loads to any Station at Colliery Prioea. All kinds of Coals always kept in Stock. Contractors to His Majesty's Government, the Carnarvonshire County Council, 4c. Wharfs: Railway Station, Carnarvon. Office: Slate Quay, Carnarvon. c PENDREF PRIVATE HOTEL BANGOR STREET, CARNARVON. Five minutes' walk from Steamers, and three minutes' walk from Railway Station. LUNCHEONS READY ON ARRIVAL OF STEAMERS FROM LLANDUDNO. WELL-AIRED BEDS. MODERATE TARIFF. HOME COMFORTS. J. LEWIS JONES, r227 Proprietor. C. W. D ARBISHIR1, SLATS QUAY, CARNARVON, baa IWSMI appointed Agwot for THE NORTHERN ASSURANCE CO. Mi&blisi,M 1836). (FIRS & LTYI). Lowewt Hraj* sn applica&om C-an &780 f{wot.! termi r\Jr fcykfiwi Bur,1t.ry, Dtiet- Tnimtav ftoo* und !nd M1 IRISH TNTRRN ATIONAL EXCHANGES. fJlEREE GOOD DUBLIN HOTELS. a WYNN'S HOTET., Corner of Sackville and Lower Abbey Streets. Telegrams "Wynn'a, Dublin." CLARENCE HOTEL, Wellington Quay. Tele- grams "Clarence, Duilin." HOYAL EXCHANGE HOTEL, Parliament Street. Telegrams: "Comfort, Dublin." SPECIAL MODERATE TERMS QUOTED DrY RETURN OF POST. MR G. H. B.RUNTON, General Manager, formerly of Craig- side Hydro, Llandudno, and for six years General Manager for Bolianas, Chester. rl80 interesting and in- It.L structive BOOK can be had FREE de- scribing a safe, simple and Scientific System which has been practised for over 20 years with unexampled euc-ces-s, together with over 1000 Testimonials giving absolute proof that the severest cases of NERVOUS EXHAUS- TION, DECAY of VITAL FORCE, WASTING WEAKNESS,VAEICOCELE, etc., have been PERMANENTLY CURED WITHOUT Stomach Medicines, Electricity, Change of diet ,or habits, loss of time or occupation. A former sufferer writes "It has made life again worth living." Apply to-day, enclosing 2 stamps for postage in plain envelope and men- tion this paper. A. J. LEIGH, 92 and 93, Gt. RnaseH. Rt.. London. W,C r>?9 11 0 n—1 ■liiini—ni »1—m j A SAFE REMEDY I I FOR ALL SIIH & StOOD DISEASES If 7011 Ion fro. aay ditOMt 4- to aa iJD.:pu" riat8 of the Mood, gal* am KiLo SCUOTVUA, SCUSYT, BAD LEGS. BLOOD PIOISON. GLiKBUIAB SWELLINGS, ABSCESSES, SOBJSS, BOILS, FDfPLXS, BKEUMATiaM, GOUT, Ac., yo. ahomld teat the Tallie of Clarkc'a Blood Iditan, tke world. fsuHod Blood Purifier ad Rotorw., It iis wanmatod to alftwo the blood from all lapan savttwr fnmk fI ThoniKada of too-umoniills from all parts of the world. A ftMMmt os" is giten below LASTING CURE OF ECZEMA. Mr. JJJSCSS P.mrTu". at woo"-lo-utk. Dovwr. wnW :-I Tow M racolloot xmy i! aondinir to you fCtW m* bottl. Clszka's Blood JJiituxa' a yme MT" or I ua arua to My timt I w* quit* rM«or*d Itbinki- niuit be for kJo, jrtMi tlat I luft-ad from it, I 1fU mdIm a lor w-sl Y" 1m.t did sot dwive much lagLoAt. ;.i evex I b4 L I ohmll Ialmya roooAimom4 'CSarkVa Bloort MixtvM.' I abonld 1*»Y« wiitto* 1k» jon kufsr#, only havinf had Somm so badly, I thmcht it wmM iwroly br,ak out tat I an gtad to atate tkatit U ipaito I GLARKE'Sj '» I mfl WOSLSJ- BLOOD' |famed I «.«, 1 »LoaB I MIXTURE PURIFIER 1 On kc oMolsed of all ChM&lita tad | I Kwh, a/M p«r bottl*, AAd lit Ouot | I wtoWu aiz tint) tb* Qniaatfcty, 1A/- S I SKWAIVK OF IMITATIONS. I mm mm > 11 mtJfv mm mm > 11 mtJfv