Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

21 articles on this Page

YR WYTHNOS. 1 I --:G:--

News
Cite
Share

YR WYTHNOS. 1 -G: Y MYNACHOD YN NGHYMRU. Ni dderfydd rhyfeddodau,' ebe yr hen air a gwireddir hyn yn yr hanes ddaw o Ddeheudir Cymra f04.yoo fagaid o fynachod ar ymsefydlu yn Pembre, yn agos i Lanelh. Perthynant i'r urdd Fenedictaidd, a gelwir hwy hefyd yn Fynachod Duon,' nid oherwydd eu cam foeaau, eithr oher. wydd eu gwisg. Ymddengys fod rhyw arglwydd tir o'r enw Ashburnham wedi eu hanrhegu a thy a darn o ddaear, a bwriadant hwythau ddilyn yr alwedig- aeth o amaethu a gwareiddio y Cymry. Dyweuir ea bod yn ffermwyr deheuig a gwyddonol, ac y gwnai yr amaethwyr Cymreig yn ddoeth i graffu ar eu dull o amaetfcu. Ni fyddai dim drwg mewn cymeryd ychydig amaethyddiaeth dda hyd yn nod oddiwrth Fynach Du ond gwarchod ni (ebai cy- foesolyn) rhag cymeryd dim o grefydd Rhufain. Y mae yn mhell ar ol yr oes. Gan y daw y Mynachod Duon hyn o Llydaw, gellid tybio eu bod yn gryn Gymry, oblegid adar o'r un nyth yn wreiddiol ydynt, ac y mae y ddwy iaith yn dra thebyg i'w gilydd. Yr unig beth sydd genym yn erbyn y brodyr hyn ydyw y bwr- iadant fuchfrechu y Cymry a Phabyddiaeth, yn yr hyn y gobeithiwn na Iwyddant ddim. 0 ran pob peth arall, cynghorwn y Cymry i fod yn weddus tuag atynt. Y mae rhai pethau da a swynol i Gymro yn y brodyr hyn, sef y maent yn hoff o weddio a cbanu, ac hefyd y maent yn gampus mewn gwneyd caws*. Beth hoffa Cymro yu fwy na chaws, oddigerth pregeth, can, neu bibell ? Ofnwn y cam fwy o ddylanwad ar y Cymro fel gwneuthurwyr caws nag fel crefyddwyr. Gallai atnbell i gosyn da a blasus droi yn brofedigaeth i ambell i Gymro fyned i berthyn i'r capel Pabyddol. ac os felly, bydd yu rhaid i'r pregethwyr o wauauol enwadau yraroi i garo y Pabyddion mewn ywneyd caws, yr hyn fyddai yn fwy o fudd nag ysgrifenu awdlau, pry- ddestau, ac englynion uisylwedd. Nid allan o'i Ie fyddai taro yr awdl allan Heisteddfod Gen- edlaethol, a rhoi cosyn yn ei lie, a phenodi un o'r Mynachod Duon hyn yn feirniad, gan ei gymeil i ysgrifenu beiruiadaeth fanwl a hySbrddtadd ynglyn a gwneyd yr amheuthyn, neu yr enllyn,' fel ei gelwir ef yn y De. Nid oes dadl na fyddai ymarferiadau o'r fath yn fwy buddiol i ni na llawer o feirniadaethau barddonol ar awdlau, &c. Y DDAEAR YN TROI YN ARAFACH. Hysbys yw y trydd y ddaear ar ei hechel un- waith bob pedair awr ar hugain. Miliynau o tlyuyddoedd yn ol yr i eud hyd y dydd yn 22 o orhu, a miliynau cyn hyny nid ydoedd ond 21 o oriau. Fel yr edrycbir yn 01 gwelir i'r ddaear dioi yn gyflymach a chvflymach. Pan yr oedd ein dydd yn bedair awr o hyd byddai y lleuad ree^n cyffyrddiad a gwyneb y ddaear. Fel yr oedd dydd y 1yd yn hwyhau elai y lleuad yn mhellach. Y mae dydd y ddaear yn awr yn llai lia mis cylehdro y ddaear. Cilia y lleuad yn mhellach oddiwrthym, ond y mae dydd y ddaear yn hwyhau. CERDDED AR EI BEN. Mae Paris yn cymeryct dyddordeb mawr ar hyn o bryd mewn dyn enw Baptiste, yr bwn sydd yn rhoddi arddangosiadau e'i garupau yn Cass>n<» de Paris. Daniad yw o geriedl, ac ymffrostia fod ei henafiaid wedi bod yn acrobats am dri chant o flynyddau. Pan yu blentyn, rnsddai ef ei hunan, rhyw harier call yr ystyrid ef, ond yr oedd wedi dysgu sefyli ar ei ben, a cherddodd y ffordd bono yn mhell cyd iddo ddeall y ffordd ] ddefnyddio ei goesau. Percheoog circus oedd ei dad, ac yr oedd yr un bychan yn bur fuan yn cymeryd ei dro yn mysg y chwareuwyr Sid yw ond tair-mlwydd-ar- hugain oed; mae wedi teithio bron drwy boll man, a gall siarad wyth o wahanol ieithoedd yn hyawdl. —gorchestwaith llawer mwy hynod hyd yn nod na cherdded ar ei ben. Pythefnos sydd er pan mae wedi ymgymeryd a hen driciau ei fboed. I foddi cyfaill y dydd o'r blaen, hopiodd ar ei ben ar hyd bwrdd. Dywed- udd y cyfaill am dano wrth reolwr y Cassino, gyda'r canlyniad iddo gael ei gymeryd i roddi arddangosiad cyhooddua yno. Gwaboddwyd ef i swyddfeydd y newyddiadnron, a hopiai o gwmpaB y byrddau golygyddol. heb gynorthwy ei freicbiau o gwbl. Dywed ei f yn barod i gerdded ar ei beu am haner milldir o bellder am 40,000 tfrancs. Gesyd gap bychan wedi ei badio ar ei ben. teifl ei draed i fyny, ac yna aiff yn mlaen i hcpian. Y PAB. Y mae y Pab Leo XIII. wedi pssio ei 93 mlwydd oed, ac yn teimlo yn rhyfeddol o bwylua, o hen ddyn o'r fath oed. Bydded fyw ymlaen hyd yn gant, oblegid y mae yn addurn i'r grefydd y en y fraint o fod yn ben ami. Dylai Pabydd- iaeth hefyd fod yn ddiolchgar i Brotestaniaeth a gware;ddiad, er iddi en gwrthwynebu hyd eithaf ei gallu, obleaid ychydig fyddai y Pabau byw ar en gorseddau pm yr oedd anwareiddiwch mewn mewn Vri. V mae y byd wedi gwella yn fawr er dyddiau Martin Luther a Calfin, a chydgyfranoga y Babyddiaeth o'r gwelliantau. Y FASNACH YD. Yr oedd yr adn ddiad swyddogol o bnf farch. cadoedd Lloegr a Cbymru yn gosod cyfartaledd pnsiau y gwenith Prydoinig am yr wythnos ddi- lc y chwarter o 480 pwys, yr un fath ag ydoedd yr wytlmoa flaenoroI; ond wrth ei gyferbynu a chyfartaledd yr un wythnos flwyddyn yn ol, pryd y Matai yn 27s Ic y chwar- ter canfyddir gcstyiiiiiad yn awr i'r graddau o 2s y chwarter. Gosodtd y swm wedi ei werthu yn 49,360 o chwarterau, yr hyn oedd yn uwch o 853 o chwartenu na sp*m yr wythnos hlaen, ond yr byn a ddengyf ostyngiad o 7,034 o chwar- terau o'i gymharn a chyfartaledd yr wythnos y flwyddyn daiweddaf, set GO,643 o chwarterau. Yctiydig iawn o ofyn oedd ar y ywenith Prydeinig vn Marchnadfa Yd Lluudain ddechren'r wythnos ddiweddaf ond yr oedd y pryuwyr, fodd byr ag, yn glynu wrth yr hen brisiau yn gaaarn ynglyn a hyny o fasnach a gerid yn mlaen. Am y gweddill o'r wythnos yr oedd y fasnach yn hynod o ddi- lewyrch, ac ar ei diwedd go&odid pris y Kwynion anreu yn 30s. a'r cochion goreu o 278 6c i 28s Gc. Yr oedd y cyflenwad o wenith a ddaeth i Lundain yn ystod yr wythnos ychydig uwchlaw 44.000. Marw-udd ydoedd y fasnach yrglyn a'r yd yma hefyd, ond yr oedd prisiau yr wythnos flaeuorol yn cael eu cynal i fyny. Parhaodd yr acwedd hon ar y fasnach am y gweddill o'r wythnos, ac ar ei diwedd goaodid prig y No. 1 Northern Manitoba yn 338 6c South Russian, 30s 6c i 338 6c Red Winter, 308 6c i 33R 6c Danzig, 33a-yr oil wedi eu glanio Wala Wala, 31s tic; No. 1 Hard Manitoba (newydd), 338 9c i 34s River Plate, o 318 i 32s 9c—yr oil heb eu cludiad. HEN FYNWENT SACSONAIDB. Mae mynwent Sacsonaidd wedi cael ei dargan- fod yn Kettering, m«wn oanlyniad i gloddio. Mae Mr George, o Amgueddfa Northampton, o'r farn ei bod yn 1,300 mlwydd oed. Mae yr ystenau a ganfyddwyd ynddi yn amrywio mewn maintioli, tfurf, a'r marciau sydd arnynt; y mwyaf ohonynt yn ddeng modfedd o uchder a den* modfedd ar ei thraws. Mae pedair ohonyiit bion yn berfTaith. pedair mewn darnau mawrion, ac y mae 11 n ereill yn faluriedisr. Yn ychwanegol at ergyrn llostredii! »»iityddwyd yu yr ystenau denwyd o hvcS i lidmi. o addurn pres a yleioiau gwydr. Bydd i'r casgiiad i gyd gael eu hanfon i Amgueddfa Northampton. HUNANLADDIAD SYR HECTOR MACDONALD. Cyflawnodd y Cadfridog Syr Hector Macdonald hun'anladdiad ddydd Mercher, yn Refin", Paris. Yr oedd y Cadfridoe Macdonuld ■wpdi bodi yn arnH yn Pans er yr 20fed o'r mia diweddaf, ac yr oedd wedi arwyddo'r llyfr yn y gwesty enw priodul ei hunan, gan roddi ei oed yn 43 mlwydd, ac ycbwauegai ei fod yn dyfod o Lundain. Oddeutu dan o'r gloch brydnawn ddydd Mercher. aeth ruorwyn i yftafell Syr Hector Macdonald. a cbanfyddodd y Cadfridog ar lawr, gydllJi ben yn gorphwys yn erbyn y bwrdd, a chlwyf ery,111"wddryll ar ochr ei wyneb. Aii'fonwyri am yr awdurdodau heddgeidwadol, y Thai a <•-daethant a meddyg gyda hwy. Tybir i'r yumdnwedig gyflawni yr anfadwaith rh wng un a d«u ° r iloch yn y prydnawn. Ni | chan'y 'dwyd dim o wt-ith nac ysgrifau yn ei dim o wt-ith nac ysgrifau yn ei glud^b'fi. Ar y bwrdd yr oedd dau nodyn byr, ond dy- wedir nan oeddynt yn dwyn yr nn cysylltiad a'r hunanladdiad. Hjsbysodd y Prif-swyddog Heddgeidwadol y G weinidog Tramor, yr hwn a hy" bys..dd y Llys- genad Prydeinig am farwolaeth Syr Hect,r Mac- donald. Gosodwyd corff y Cadfridog i orwedd ar y gwely yn yr ystafell y canfyddwyd ef.

LLAHLLWHI.

LLANWRDA

CASTE LLNEWYDD-E MLYU.

Advertising

ALLTYWALIS.

MANORDILO.

LLANWENOC.

ITRAETH ABERAERON.

CEINEWYDD.

Y PARCH. S. THOMAS, NEWMARKET.

Advertising

Y LLAETHFERCH.j

ER COF

B KDD A Ro RAFF

|Y DYN MEDDW.

'PLANET Y DIAFOL.'

BACON.

Advertising

Carmarthenshire Stud Company.

Advertising