Y Werin

MARCHNAD LLAFUR. Mae arwyddion gwellhau ar rai o gangen- Jiau ilafur, ac yr ydym yn dysgwyi y bydd gwaith yn ychwanegu yn ddyddiol. Ar yr Afon STyne, mae llongau yn cael llwythi ac y mae ymofyn am forwyr, yr hyn sydd yn ar- ddangoe fod cynydd mewn masnach. Ynyr ardiau lie yr adeiledir llongau, mae yr ang- liydwelediadau wedieuterfynu,ac archebion yn dyfod i fewn, a rhif y gweithwyr fu yn aegur yn lleihau. Yn masnach yr haiarn mae y prisiau isel yn parhau a'r fasnach yn farwaidd. Ilae gwaith ar y rheilffyrdd y-n iled fywiog. Parhau yn farwaidd mae y ^jweithfeydd glo, ac mewn amryw fanau nid ydynt yn gweithio ond pedwar diwrnod yn yr wythnos. Mae gwaith adeiladu yn myned ar gynydd yn Llundain a'r wlad; ac fel y mae y tywydd dymunol yn nesau dechreuir rhai adeiladau mawrion pryd y rhoddir gwaith i lawer o ddynion yn y gwahanol ganghenau. Mae gwaith cryddion yn well nag y bu, ac yebydig yn fwy o ofyn am ddynion. Ychwanegu y mae'r gofyn am adeila&svyr gwageni rheilffyrdd; buont yn gweithio amser byr, ond yn awr maent yn gweithio .amser llawa. Mae anghydweled- jadau am gyflog yn jswydd Amwythig yn mhlith gwteutliurwyr berwedyddion, pat- rymau, fitters, a gofaint, ac mae'r undeb yn anog y gweithwyr i gadw oddiyno hyd nes y gwastateir pethau. Lied farwaidd ydyw gweithiau ar bob math o gotwra. Marwaidd ydyw llafur amaethyddol, a gall y tywydd dymunol beri adfywiad yn fuan. Mae mwy na'r gofyn o lafurwyr cyffrsdm yn y farch- nad.

For a sustaining, comforting, and itourishin beverage, drink Cadbury's Pure Cocoa, and do net be persuaded to accept a substitute.

LLYTHYR filN GOHEBYDP, LLUUDEINIG. LLUNDAIN, Nos Fettlaer. Mr Gladutmz, a'r Jleffilmu Gwy<Mdig.— Y /iy--Bar-x Mr {Jhambrfhin.—Mr Bright ei argyhoe&di.— Y Prif-wein- idftg yn, ymg&danihGU.—Tr&3iiad Lleol. —Daidl ddyddoroL—Ga.lv?r tirfeddiann- wyr i gyfi,if.- Y Llywodracth ac Addysg Ga,W'lraddol i (jymru,—Mr Michael Drjvitt yn Nhifr Cyffredin.—Harri Tudur ■a Chenediy Cifwy.—Y modd yr aden- "jllodd y thjmry c-zt, rhyddid.—Llwyddiant <CerddorH,on Gym-reig.—Eisteddfod Caer- narfon-, DirprwyaetJi Cymdeithas yr Eisteddfod G^nedlaethol.—Charles Ed- wards, awdwr Hanesy Ffydd."—Cyn- Uun Mr W. J. Parry o Lyivodraeth Sirci, Dakitholy a-c Ymherodrol.—Mesur Can y Taf imau ar y S(tbboth yn Durham. Prydnawn yfory, fe allai yn rhy ddiweddar i IIi anfon y manylion, dysgwylir y bydd i Mr Gladstone enwi y diwrnod ar ba un y bydd iddo osod o flaen y Ty ei gynllun gyda gclwg ar y mesurau Gwyddelig. Yn ol yr hysbysrwydd diweddaraf a gefais ar awdur- •dod y gellir yn gyffredin ddibynu arno, ;mae'n debygol mai'r diwrnod dewisedig fydd wythnos i ddydd Llun nesaf; ond creda rhai o brif aelodau yr Wrthblaid y teflir y dydd- iad yn mhellach. Ofer ef-isiopenderfynu cydrhwng y gwahanol gynlluniau sydd ger bron, gan nad oes neb eto wedi cael allan holl feddwl a bwriad Mr Gladstone. Dy- wedwyd wrthyf neithiwr gan un sydd yn mhell yn nghynghor y Llywodraeth ei bod ynffaitli, y cynygir defnyddio arian treth- dalwyr y deyrnas i brynu allan y tirfedd- iannwyr Gwyddelig, neu o leiaf rhyw gyfran arbenig o honynt. Yn hytrach na hyny byddai yn well gan lawer o Ryddfrydwyr selog syrthio yn ol ar awgrymiad Mr Michael Davitt, a gadael y tirfeddiacnwyr i drugar- edd Senedd Wyddelig. Ond cred y rhai mwyaf cymedrol fod y llwybr cyflawnach yn gorwedd rhwng y ddau eithaf hyn, ac ar sail yr un awdurdod ag o'r blaen gellir dy- weyd fod Mr Gladstone yn hollol ymwybodol o'r ddau berygl. Ar gyfrif hyny, tra yn dal at egwyddor ei gynllun, nid yw yn glynu wrth yr oil o'r manylion, ac mae'n lied bosibl y bydd i'r mesurau sydd mewn llaw gyf- newid cryn lawer yn y ffordd hon cyn y dygir hwy i'r amlwg. Ond pa gyfnewid- iadau bynag a wneir nid yw yn debyg y Uwyddir i foddloni Mr Chamberlain. Yn 01 pobpcth a glywaf, y mae Llywydd Bwrdd y Llywodraeth Leol wedi gwneyd ei feddwl i fyny i ymadael. Teimlir peth dyddordeb yn yr agwedd a gymerir gan Mr Bright yn y cyfwng presenol. Cafodd esboniad ar y cynllun gan Mr Gladstone, a dywedwyd ei fod wedi ei argyhoeddi; ond nid yw hy-ny yn hollol gywir. Teimla betrusdod eto, ac nid yw yn sicr pa lwybr a gymera. Rhoddir dadganiad bywiog i deimladau Mr Gladstone o dan yr amgylchiadau y cyfeirir atynt yn cartoon Mr Tenniel yr wythnos hon. Darlunir y Prif-weinidog fel Macbeth yn ymgadarnhau i gyfarfod ei wrthwynebwyr. Os yw y Thanes (Cham- berlain, Trevelyan, and Co.) am ei adael, rheswm da iddo ef ei hunan ymbarotoi. Gan edrych yn miaen i'r dyfodol Ilefa- This push Will cheer me ever, or disseat me now. Give me my armour. Y tu ol saif ei Seyton ffyddlon, Mr John Morley, gyda'i lurig a'i darian, ac unwaith yr ymwregysa "yr hen law" ynddynt, then, look out for blows." Credwn a go- beithiwn y bydd jei amddiffyniad yn fwy llwyddiannus na'r eiddo Macbeth. 0 leiaf, y mae'n gysur gwybod ei fod yn edrych yn mlaen yn hyderus ac yn galonog at ganlyniadau yr ymgyrch. Cefais olwg arno ddoe, ac yniddangosai mor ysgafn a heinyf a phe na byddai dim trymach yn pwyso ar ei ysgwyddau na rhyw ddyrys- bwnc yn Homer, neu un o anhawsderau gwyddonol Proffeswr Huxlby. Nid yw ynidebyg y cymer Mr Chamber- lain unrhyw.gam ymarferol tuag at ymddi- swyddo hyd nes y gesyd y Prif-weinidog ei gynlluniau ger.bron. Neithiwr cynrychiolai y Llywodraeth yn y Ty yn y ddadl ar Drethiad Lleol," yr hon a godwyd ar gyn- ygiad Mr Thorold Rogers, effaith yr hon ydoedd dadgan fod y drefn bresenol o drethu yn anghyfiawn. Syrthiai y trethi lleol, gydag ychydig o eithriadau, ar y deiliad, ac nid ar y perchenog. Yn ol tegwch dylai yr olaf dalu rhan o honynt. Yr oedd y drefn bresenol otrethu palasdai yn un annheg, ac ni thalai perchenogion ground rents ddim o'r treuliadau oedd yn angenrheidiol er gwneyd eu meddiannau o werth masnachol. Dyma osodiadau cynygiad Mr Thorold Rogers, ac nid oedd gan areithwy,r y naill ochr na'r llall brin reswm i'w ddwyn yn eu herbyn. Dygodd Syr Richard Paget well- iant yn mlaen yn cydnabod egwyddor cyn- ygiad Mr Rogers, ond yn gofyn am fesur cynwysfawr, yn --ymeryd i ystyriaeth holl gwestiwn Trethiad. Cymeradwyai Mr Chamberlain y cynygiad a'r gwelliant, ond awgrymodd y priodoldeb o'u tynu yn ol ac aros am y Mesur sydd mewn golwg gan y Llywodraeth. Ni dderbyniwyd yr awgrym- iad ac ymranwyd ar y gwelliant. Pleid- .leisiodd Mr Rathbone, ac amryw aelodau Rhyddfrydol, o'i blaid, ar yr egwyddor ei tod yn cynwys cynygiad Mr Rogers ac yn myned tu hwnt iddo. Fodd bynag, coll- wydy gwelliant drwy fwyafrif o 19, ae wedi i Syr Michael Beach gwyno fod Mr Cham- berlain, er yn'cymeradwyo y gwelliant, wedi pleidleisio yn ei erbyn, ac i Mr Gathorne Hardy addef iddo ddyfod i'r Ty ar ol einiaw. pasiwyd y cynygiad gyda mwyifrif o4Q. Atebiad amwys a gafodd Mr Yeo i:w gwestiwn o berthynas i'r rheswm paham yr oedd y Llywodraeth, ar ol ffurfio Mesur Addysg Ganolra.1dol i Gymru ar sail Ad- roddiad y Deyartinental Committee a ym- welodd a'r Dywysogaeth dro yn ol, yn awr yngohirio y mesur hyd nes y ceid adroddiad I y pwyllgor sydd yn gwneyd ymchwiliad i weithrediad Mesurau yr Ysgolion Gwadd- olog. Dywedodd Dr Lyon Playfair, mewn atebiad, os derbynid yr adroddiad mewn pryd yr ymdrechai y Llywodraeth ddwyn yn mlaen y Mesur Addysg cyn terfyn y tymhor. Hyd y gwneir hyny y mae'n debyg fod yn rhaid aros yn y tywyllwch o barthed i'r cymhellion sydd yn ysgogi y Weinydd- iaeth gyda'r cwestiwn hwn. Nid yw atebiad Iarll Spencer (Llywydd y Cynghor Addysg) i'r llythyr a anfonwyd ato ar ran yr aelodau Cymreig gan Mr Henry Richard, yn gwneuthur y pwnc ddim eglurach. Fe geir mesur yn ystod y tymhor os bydd hyny yn practicable." Os oes unrhyw amheuaeth ar y pen hwn, fe ddylai yr aelodau Seneddol Cymreig ofalm ei wneyd yn practicable." Ni wnaiff yr hen esgus y tro. Embarass the Government," neti beidio, fe ddylai Cymru gael lie yn y programme, ac os gall Mr Henry Richard, a Rhyddfrydwyr mor selog ag yntau, sefyll yn dyn yn erbyn y LlywodTaeth-ar Gwestiwn Heddwch, er enghrarpht, nid ydym yn gweled paham nas gellir cymeryd cwrs yr un mor benderfynol I ar fater o'r pwysigrvrydd mwyaf i'r Dywys- ogaeth. Yn mhlith yr ymwelwyr a'r Ty yr wyth- nos hon, yr un a dynai fwyaf o sylw ydoedd Mr Michael Davitt. Dygid ef yno, yn un peth, gan y prinder, yn wir, newyn, sydd yn ffynu yn Ngorllewinbarth yr Iwerddon. Y mae pwyllgor, ar yr hwn y gweithrea Mr Rathbone, wrth y gwaith o drefnu mesurau er cynorthwyo y dyoddefwyr. Ar yr un mater y daeth Mr Davitt i fyny i ymgyng- hori a Mr John Morley. Tra yr oedd yn y Ty cefais ar ddeall ganddo fod ei ymweliad a'r Dywysogaeth wedi rhoddi iddo syniad uchel am wybodaeth boliticaidd y Cymry. Yr unig beth a'i synai ydoedd eti bod, yn ngwyneb y wybodaeth hono, wedi aros mor dawel cyhyd o dan y lluaws anfanteision tirol, gwleidyddol, ac Eglwysig sydd yn eu beichio. Tybiai ei bod yn llawn bryd iddynt ddeffro i hawlio, ac i ddal i hawlio nes cael, eu hiawnderau. Mewn ysgrif a ddarllenwyd nos lau di- weddaf, gan Mr J. Roland Phillips, bar- gyfreithiwr, i Gymdeithas y Cymmrodorion, cafwyd ymdrafod ar y cwestiwn o ymddyg- iad Brenhin Harri y Seithfed tuagat ei gydwladwyr y Cymry. Dangosodd Mr Phillips i gychwyn, ddarfod i Harri Tudor gael ei ddwyn i fynu fel Cymro ac iddo yfed yn helaeth o'r traddodiadau cenedl- aethol yn nghylch Arthur a'i Ford Gron. Cafodd y traddodiadau hyn yn nghyda'r ddysgeidiaeth fynachaidd a gyfranwyd iddo ddylanwad arbenig ar ei fywyd. Pan aeth ef a'i fam i alltudiaeth yn Llydaw, dilyn- wyd hwy gan amryw o Gymry a barhausant yn ffyddlon iddo trwy bob tywydd, a phan ymhen yspaid y daeth yn ol i ymdrechu am y goron, dilynwyd ef i Faes Bosworth gan luaws mawr o filwyr Cymreig trwy gyn- northwy y rhai mae'n ddiau yr enillodd y dydd. Yn awr, cyhuddir Harri o fod nid yn unig yn grintachlyd ond yn anniolchgar. Gwadai Mr Phillips fod y cyhuddiad hwn yn un cywir, ac y mae'n bleser genym ychwanegu iddo allu dangos fod y brenhin Cymreig cyntaf a eisteddodd ar orsedd Lloegr wedi ymddwyn yn deilwng o'i arwr Arthur trwy gydnabod yn helaeth o leiaf yn yr ystyr unigol y gwasanaeth mawr a wnaethpwyd iddo gan ei gydwladwyr. Rhoddodd y cyfeiriad at frwydr Maes Bosworth achlysur i Dr Isambard Owen yr hwn a lanwai y gadair i sylwi mai yn y frwydr hono, os iawn y cofiai, y chwifiwyd am y tro diweddaf mewn rhyfel Faner y Ddraig Goch. Y tro hwnw chwifiwyd hi ar yr ochr orchfygol, a chludwyd hi gan y gorchfygwr oddiyno i'w gosod oehr yn ochr a'r Royal Standard of England" yn West- minster Abbey. Gwelai Dr Owen yn hyn arwydd fod y Cymry nid yn unig wedi helpu Harri Tudor i enill Gorsedd Lloegr, ond ar yr un pryd wedi enill yn ol y rhyddid a gollasant yn nyddiau Edward I. O'r pryd hwnw allan, er na symudwyd eu holl anfan- teision am lawer blwyddyn wedi hyny, hawliai fod Cymru yn sefyll yn hollol ar yr un tir a Lloegr, a gwrthdystiai yn y modd mwyaf pendant yn erbyn y syniad fod Cymru wrth dderbyn atebiad i'w gofynion cyfiawn gan y Llywodraeth yn derbyn un math o ffafr. Yr oedd mewn.sefyllfa i'w hawlio, ac nid oedd eisieu iddi fyned i'r llweh wrth wneuthur hyny. Er nad ydyw ein safle gerddorol fel cenedl -ys dywed Mr Emlyn Evans yn ei bapur dyddorol ar "Ddiwylliant Cerddorol yn Nghymru, a ddarllenwyd y dydd o'r blaen i Gymdeithas Gymreig Caerdydd—yn bob- peth y gellid ei ddymuno, y mae yn hyf- rydwch cofnodi fod plant "gwlad y gan" yn parhau li dd'od i'r ffrynt yn y struggle am flaenoriaeth. Yr wythnos ddiweddaf, llwyddodd dwy Gymraes, y naill o Dowlais, a'r |llall o Lansantffraid, i enill dwy ysgolor- iaeth yn y Royal College of Music. Bu agos i Gymuoes arall o Ferthyr enill y drydedd ysgoloriaeth. Yr wyf yn deall hefyd fod rhagolygon gyrfa Mr Dan Price o'r un coleg yn cael eu hystyried mor addawol gan yr awdurdodau fel ag i'w cyfreithloni i estyn ei ysgoloriaeth yntau am flwyddyn yn ychwaneg. Ac nid dyma'r <5ll. Allan o dri chant o ymgeiswyr da genyf ddyweyd ncai Mr J. Haydn Parry, mab Dr Parry, a ddewiswyd ddoe yn Assistant Professor of Music o dan Mr Eaton Faning yn Ysgol Harrow. Ar wahoddiad Pwyllgor Eisteddfod Caer- narfon y mae Cynghor Cymdeithas yr Eis- teddfod Genedlaethol wedi penodi y bon- eddigion canlynol, sef Mr J. H. Puleston, A.S., Mr W. Cornwallis West, A.S., Mr W. E. Davies, a "thad y Beirdd" Clwydfardd, yn ^ddirprwyaeth i gyfarfod y pwyllgor mewn ymgynghoriad ar wahanol faterion perthynol i Eisteddfod J886. Cynhelir cyfarfod i'r perwyl hwnw prydnawn Sadwrn nesaf yn Nghaemarfon. Yforu darllenir ysgrif i Gymdeithas y Cymmrodorion gan Mr Ivor James o Gaerdydd, ar Charles Edwards: awdwr 'Hanes y Ffydd Ddiffuant,' a'i amserau." Y mae Mr James wedi dyfod o hyd i amryw gofnodion pwysig o'r cyfnod dan sylw, a theifl ei ysgrif gryn oleuoi ar hanes eglwysig Cymru. Yr wyf yn deall y bydd iddo draddodi yr un papur nos Wener nesaf o flaen Cymdeithas y Fenai yn Mangor. Mor beU yn ol ag 1882 cyhoeddodd Mr W. J. Parry, o Coetmor Hall, Bethesda, bamphledyn yn cynnwys ysgrif o'i eiddo a ddarllenwyd yn un o gyfarfodydd Cym- deithas y Cymmrodorion yn Eisteddfod Dinbych. Y tentyn oedd "Llywodraeth Sirol, Daleithol ac Ymherodrol." Cofus genyf fod amryw Ryddfrydwyr lied selog y pryd hwnw yn tybio fod Mr Parry wedi ei eni o leiaf ganrif o flaen ei oes. Gan fod llawer o bethau yn y pamphledyn bychan yn dal cysylltiad agos a helyntion y cyfwng presennol mae'n werth dyweyd fod amryw o awgrymiadau ei awdwr erbyn hyn wedi eu derbyn. Er enghraifft cymeradwyai gynrychiolaethau un aelod. Fe wyr pawb fod y Mesur Ad-drefniadol wedi dwyn hyny o gwmpas. Triugain mil oedd rhif y boblogaeth a gynygiai i ffurfio dosbarth- iadau etholiadol. Ar gyfartaledd pum, deg a chwech, o filoedd yw poblogaeth y dosbarthiadau fel y ffurfiwyd hwynt. Aw- grymodd hefyd Senedd i'r Iwerddon ar linellau neillduol. Pan ddel Mesur Mr Gladstone allan credwn y ceir ynddo gryn lawer o agosrwydd at yr awgrymiadau dan sylw, yr hyn a dyweyd y lleiaf a brawf fod Mr W. J. Parry yn un o'r dynion hyny sy'n gweled ymhell. Nos Fercher, yn Nhy y Cyffredin, cyn- nygiodd Mr T. Fry ail-ddarlleniad mesur cau y tafarnau ar y Sabboth yu Durham. Cefnogwyd y mesur ar ran y Llywodraeth gan Mr Childers a gwrthwynebwyd ef gan Mr Melvain a Mr W. F. Lawrence. Pan roddwyd y cynnygiad i fyny pasiwyd yr ail- ddarlleniad gan 163 yn erbyn S2.

CYNGHAWS YN ERBYN CLWB PELDROEDIAWG. Dydd Mawrth, yn llys y Manddyledioa, Caernarfon, gerbron y Barnwr Horatio Lloyd, dygodd clwb peldroed Crwydriaid, Caernarfon, gynghaws am adfeddianniad y swm o 28s oddiar glwb peldroed Llanrwst. Erlynid gan Mr F. A. Evans, Caernarfon, ac amddiffynid gan Mr Jones, Llanrwst. Yr oedd ymrysonfa wedi ei threfnu rhwng y threfnu rhwng y ddau glwb, argraphwyd hysbysleni, a llogwyd maes, ond ar y funyd olaf anfonodd y Llanrwstiaid hysbysrwydd i'w gwrthwynebwyr eu bod hwy yn analluog i droi i fyny. Yn ddilynol, dygwyd y cyng- haws presenol yn eu herbyn er sicrhau ad- feddianniad y costau ag yr aethpwyd iddynt yn nglyn a'r ymrysonfa. Dywedodd ei An- rhydedd nad oedd rhwymedigaeth ar glwb Llanrwst i chwareu o gwbl, ac felly taflodd yr achos allan.

ANGHYDWELEDIAD RHWNG T CLERIGWYR. DIGOESI EI WRTHWYNEBYDD. Daeth anghydwelediad a fodolai rhwng dau glerigwr o'r enwau y Parch Alfred Powell a'r Parch John A. Williams, i der- tyniad lied anhapus y dydd o'r blaen. Ym- ddengys fod y ddau yn weinidogion ar ddwy o eglwysi gwrthwynebol yn Contentia Neck, North Caroline, ac nid oeddynt yn caru eu gilydd fel brodyr er's peth amser, ac ar y 27ain o Chwefror, cyfnewidiwyd geiriau lied frwd, ac heb fod yn hollol ysgrythyrol, rhyng- ddynt I'u gilydd. Y boreu dilynol aeth y Parch Mr Williams, yn arfogedig a bwyell, yn nghyda'i wraig a'i ferch, y rhai a garient gyllill hirion a miniog gyda hwynt, at bres- wylfod y Parch Mr Howell, gyda'r bwriad o hawlio eglurhad ar bethau, a thrwy hyny osod pethau ar sylfaeni mwy boddhaol cyd- rhyngddynt. Ar eu dynesiad at y ty gwn- aeth Mr Powell ei ymddangosiad yn y drws yn arfogedig a dryll, pa un a gyfeiriai yn awgrymiadol at ei ymwelwyr, er rhoddi ar ddeall iddynt nad oedd eu presenoldeb yn dderbyniol. Fel dyn call a chwaethug, awgrymodd Mr Williams y priodoldeb idd- ynt i eacilio tua thref; ond Miss Williams, yr hon sydd yn eneth ieuasc wrol a nwyd- wyllt, a wthiodd ei thad yn mlaen, gan lefaia, Dowch yn mlaen, nhad nid yw ei hen ddryll sengl yn llwythog." Yna, yn an- alluog i wrthsefyll y cymhelliad symbyliadol hwn, rhuthrodd Mr Williams yn mlaen a'i fwyell wedi ei chodi i fyny mewn dull byg- ythioL Gadawodd Mr Powell iddo ddyfod o fewn deuddeng troedfedd i'r ty, yna goll- yngodd gynwysiad y dryll i'w goesau. Wedi hyny, cauodd a bariodd y drws, ail lwyth- odd ei ddryll, a bygythiodd saethu ei fam a'r ferch drwy y ffenestr. Erbyn hyn, ar- gyheeddwyd Mrs a Miss Williams Bad oedd Mr Powell mewn tymher gariadus a brawd- ol, ac o dan yr amgylchiadau penderfynas- ant ohirio eu hymweliad hyd rhyw adeg arall, ac felly ymneillduasant, gaa lusgo Mr Williams gyda hwynt. Ofna y meddygon- y bydd raid iddynt dori ymaith ddwy goes Mr Williams, gan fod yr ergyd wedi eu rhidyllio yn echrydus. Mewn hunanam- ddiffyniad, tystiai Mr Powell ei fod ef wedi ei anmharu gan y gymalwst i'r fath raddaji, fel nas gallai groesawu ei ymwelwyr ond drwy gyfrwng y dryll; er hyny gofidia yn fawr ddarfod fddo wneyd y fath ddifrod ar goesau ei frawd yn y weinidogaeth.

Boreu Sabboth derbyniodd Sy.r H. D IVolff bellebyr oddiwrth Lywodraeth Bry- dain yn gorchymyn ymneillduad y mil wyr Prydeinig o'r Aipht yn ddioed.

DIM OND! —— Dim ond ychydig anwyd a pheswch, a dim ond ei esgeutuso, efe a arwain i'r Bronchitis, y Darfodedigaeth, a'r bedd. Dim ond cymeryd cwrs rheolaidd o Quinine Bitters Gwilym Evans gellir dianc rhag y peryglon bygythiedig. Dim ond ychydig boen yn y cylla, ychydig lai o archwaeth at fwyd, ycbydig wynt yn y frest, yw rhai o'r arwyddion cyntaf Ditfyg Treuliad. Dim ond cymeryd Quinine Bitters Gwilym Evans mewn pryd, ui fyddai dim ond mwynhad wrth bob pryd o fwyd. Dim ond ychydig boen rhwng yr ysgwyddau, neu y cymalau, neu ychydig flino sydd yn dangos perygl yn yr Afu. Dim ond Quinine Bitters Gwilym Evans sydd yn sicr o wella holl ddolriau yr Afu. Dim ond teimlo ychydig yn isel, ychydig yn drymaidd, oedd y dyn ar y cyntaf ond aeth yn raddol yn waeth waeth nes syrthio i ganol y pruddglwyf, ac i iselder ysbryd parhaol, nes gwneud bywyd yn faich iddo, a'i hell gyfeillion i flino yn ei gvlch. pe byddai ddim ond cymeryd cwrs dfc. o QuinineBitters Gwilym IS vans, a glynu wrtho. gyrid y pruddglwyf a'r meddyliau isel oil i Dim ond ychydig welwder yn ngwyneb y mab neu y ferch ieuanc oedd yr arwydd cyntaf o'r gwendid derfynodd yn angeuol. Dim ond gymeryd Quinine Bitters Gwilym Evans mewn pryd, byddai adferiad yn sier. Dim ond crio, ac edrych yn ddihwyl a pheidio dod yn mlaen wlla y baban ar y fron 08 na. fydd llaetfc y fam yn bur Dim ond J i'gr fam gymeryd Quinine Bitters Gwilym Evans, daw y plentyn yn gryfach arall. Mynwch ef heddyw. Iw gael gan bob Ffervllydd, neu oddiwrth y I Perchenog Mr Gwilym Evans, F.C.S., Llanelli, South Wales.

BRWYDRO YN Y SOUDAN. LLADDIAD PUM' CANT A HANER O'R GELYNION. Adroddir o Souahim fod yr Abysiniaid wedi llwyr orchfygu y gwrthryfelwyr ger Kassala, gan ladd 550 o honynt, ac y mae Osman Digna, mewn ofnadwyaeth am eu dynesiad yn mlaen, wedi adeiladu amddi- ffynffyEfa gydag wyth o fagnelau arni ar yr hen faes rhyfel yn Tamai. Mae y frech wen yn myned ar gynydd yn Tamai, ac y mae lluaws yn meirw yno yn ddyddiol.

Y SEFYLL ALLAN YN AMERICA, TERFYSGOEDD ENBYD. Mae y dynion yn parhau i sefyll allan ar y rheilffyrdd gorllewinol a deheuol yn yr Unol Dalaethau. Boreu Mercher ffurfiwyd cer- bydres hirfaith yn St. Louis ar y Linell Ddeheuol, yr hon a weithid gan ddynion newyddion. Gwnaeth y dynion sydd yn sefyll allan ymosodiad arni, ac anogasant y gyriedydd i adael y peiriant. Ymgynullodd y dynion yn dyrfaoedd mor niferus i gyffin- iau y cwmni fel y gorchymynodd yr hedd- geidwaid iddynt fyned o'r lie, ac ar eu gwaith yn gwrthod, galwyd corphlu o 150 o heddgeidwaid i'r fan, ac ymosodasant ar y dynion gan eu llwyr amgylchynu a thrin- iwyd amryw ohonynt yn lied erwin. Caf- wyd gyriedydd arall, ac aeth y gerbydres yn ei blaen yn llwyddianus. Ymddygwyd yn gyffelyb tuagat y terfysgwyr yn Denison, Texas. Mae y cylirO yn bur uchel ar hyd yr holl linell, ond y mae y terfysgwyr yn colli cydymdeimlad y wasg a'r cyhoedd, a thybir y daw yr anghydfod i derfyniad buan.

TYNERWCH GWRAIG. Dydd Mawrth, yn Heddlys Salford, tros- glwyddwyd dyn o'r enw Stacy i sefyll ei brawf yn ngwyneb y cyhuddiad o roddi ei wraig ar dan. Ar yr 16eg cynfisol, aeth y carcharor adref yn feddwl, ac mewn canlyn- iad i'w wraig yn gwrthod rhoddi arian iddo i gael cwrw, taflodd lusern oleuedig ati, yr hyn a daniodd ei dillad, a llosgwyd hithau yn echrydus, fel nad oedd ond newydd ddyfod allan o'r ysbyty. Dywedai y wraig yn y llys mai effaith damwain oedd y cyfan, a dadleuai dros ryddhad ei phriod, ond yr oedd yno ddigon o dystiolaethau ereill a brofent ddarfod i'r gwr daflu y llusern yn fwriadol.

DARGANFYDDIAD CORPH ARALL YN CHWAREL DOROTHEA. Dydd Mercher, tra yr-oedd 'y gweithwyr yn symud ymaith y malurion o waelod chwarel Dorothea, darganfyddasant gorph arall, yr hwn oedd yn un o'r chwe' dyn a gladdwydodany cwymp oddeutu pymtheng mis yn ol. Yr oedd y corph wedi ei an- ffurfio yn echrydus, fel y cafwyd cryn drafferth i'w adnabod, ond o'r diwedd deall- wyd mai eiddo R. Thomas ydoedd. Mae yno bedwar o gyrph ereill i'w codi i fyny.

EFFEITHIAU HYNOD MESMERIAETH. Nos Fawrth, bu boneddwr o'r enw Mr L'Estrange yn ^gwneyd arddangosiadau hynod o'i alluoedd fel mesmerydd gerbron cynulliad o feddygon, cynrychiolwyr y wasg, ac ereill, yn Westminster Aquarium, Llundain. Galwodd ar bymtheg o bersonau yn mlaen ar y llwyfan, ac ar ol eu rhoddi i fyned drwy yr hantics mwyaf ysmala a chwerthinllyd, gorchymynodd i bedwar o honynt estyn eu tafodau allan, yna tynodd allan nodwydd ac edaf, gan ofyn i un -,o'r meddygon roddi y nodwydd drwy dafodau y pedwar, yr hwn a ufuddhaodd ar ol i'r mesmerydd sicrhau na byddai i'r un .'r dyn- ion deimlo unrhyw boen oddi wrth yr oruchwyliaeth. Yna chwareuodd Mr L'Estrange ar yr edef a'i fysedd, ac o'r di- wedd-tynodd hi yn llwyr drwy dafod pob un o'r dynion, y rhai, pan adferwyd hwynt i ymwybyddiaeth, a dystient na wyddent ddim o'r hyn a wnaed arnynt, ac nid oedd- ynt yn teimlo oddi wrth effeithiau y nod- wydd. Yn nesaf, gafaelodd mewn dyn arall, a gwnaeth ef yn hollol stiff, fel nas gallesid ei ystwytho wrth roddi ei wegil ar un gadair a'i draed ar gefn cadair aralL Yna eisteddodd y mesmeiriwr ar gylla y dyn, ond llithrodd un o'r cadeiriau a syrth- iodd y ddau i'r llawr, er hyny, ni adferwyd y dyn i'w deimladrwydd, a buwyd am gryn amser yn ei gael ato ei hun. Wedi hyny daeth arall o'r gwyddfodolion yn mlaen, a gwnaed ef mor ddideimlad fel y bu gwthio pinau i bob rhan o'i gorph yn aneffeithiol i ddwyn arwyddion o fywyd ynddo.

OS! OS! OS! Os yw eich TAD yn dechreu achwyn ar effeithiau Henaint mewn gwendid yn y cyUa, a'r galluoedd corphorol yn pallu, cyng- horwch ef i wneyd prawf ar Quinine Bitters Gwilym Evans. Mae ei effeithiau yn rhyfeddol. Os nad yw eich MAM mor gryf ag y bu, os yw yn achwyn am deimlad bliaedig a gwan, ac yn methu mwynhau ei bwyd, cymhellwcb hi i gymeryd Quinine Bitters Gwilym Evans. Gwna fod o les iddi. Os yw eich GWR wedi bod yn cael ei flino gan unrhyw amgylchiadau croes neu wedi bod yn gweithio yn fwy caled nag arfer, darbwyllwch ef i gymeryd Quinine Bitters Gwilym Evans. Tal ei ffordd ddeng waith drosodd mewn Iechyd a Chysur, a llwyddiant, a mwynhad bywyd. Os yw eich MAB neu eich MERCH yn achwyn dan anwyd, neu beswch, neu bronchitis, neu os ydych yn ofni y Darfodedigaeth, peidiwch oedi am an dydd, ond mynwch Quinine Bitters Gwilym Evans iddynt. Mae wedi achub bywydau canoedd o anwyliaid ereill. Os nad yw eich BABAN yn dyfod yn mlaen fel yr hoffech ei weled, bydded i'r fam gymeryd cwrs o Quinine Bitters Gwilym Evans; bydd hyny yn puro a chryfhau y gwaed, yn cy- foethogi llaeth y fam, ac felly yn peri i'r baban ddyfod yn mlaen yn well arall. Os oes genych GYFAILL neu BERTHYNAS yn gweithio orias meithion mewn ystafelloedd cauedig, mewn siopau, swyddfeydd, llaw- weithfeydd, pyllau glo, gweithiau alcan, neu fanau ereill lie byddo r awyr yn afiachus. cyng- horwch hwynt ar bob cyfrif i gymeryd Quinine Bitters Gtoilyn Evans Bydd yn sicr o estyn eu dyddiau. Mynwch ef cyn yr do yn Rhy Ddiweddar.-Pris 2s 9c; 48 6c aen Blychau tairpotel fawr 12s6a-

CUSAN GOSTFAWR. Yn Llys Sirol Kendal, cyhuddwyd amaethwr o'r enw Thomas Ewan, Fair Horn, Old Hutton, o wneuthur ymosodiad ar ei forwyn Annie Cooper, 18 mlwydd oed. Ymddengys oddi wrth y dystiolaeth ddarfod i Ewan ddychwelyd adref nos Sadwrn, 0> farchnad Kendal, mewn diod," ac mewn. canlyniad i'w ffyrnigrwydd bu raid i'w wraig ddianc oddi wrtho a myned adref at ei thad. Nos Sabboth, oddeutu amser godro, pan nad oedd neb yn y ty oddi gerth yr erlynes a'r diffynydd, gafaelodd Ewan yn yr eneth, dywedodd wrthi mai hi oedd ei eneth yn awr, gan nad oedd ganddo yr un wraig, tynodd hi ar ei lin, a chusanodd hi. Dirwyodd y fainc ef i 3p 8s 6c, a thystiai y carcharor mai dyna y gusan ddrutaf a gafodd erioed.

ELUSEN YNTE GWLEID- YDDIAETH? Y noswaith o'r blaen, yn Assembly-rooms, Amlwch, o dan nawdd Arglwyddes Neave, cynhaliodd y Cadben Pritchard Rayner ei gyfarfod o fyned drwy ei driciau, a dywedir ei fod wedi eyflawni ei orchestion yn deilwng ohono ei hun. Dywedir mai ei brif amcan oedd cael arian at gynorthwyo cymdeithas Dorcas. "Nid &g us y ffolir hen adar." Casglwyd oddeutu un bunt ar bymtheg drwy fod Arglwyddes Neave wedi cymeryd lluaws o'r tocynau, a rhai boneddwyr ereil wedi rhoddi tocynau i'r dosbarth tlawd er mwyn i'r cyfarfod fod yn boblogaidd, &c. > Yr oedd rhai pethau yn ymddangos i mi yn anghyson. Yn un peth, nid oedd pwyll- gor cymdeithas Dorcas wedi galw am y bon- eddwr, nac yn meddwl gwneyd hyny ych- waith. Gall y gofynir, onid oedd Mrs yn gwybod am ei ddyfodiad, ac fod hyny yn ddigon o reswm dros i bawb ymostwng 1 Yr ydwyf yn cydnabod fod un foneddiges yn gwybod hyny, ond eto yn gwadu ei hawl heb gydsynio a'r oil o'r pwyllgor. Y mae yn bur debygol fod y foneddiges yn meddwl dallu llygaid y pwyllgor rhag ofn iddynt weled yr amcan oedd ganddi mewn golwg i gael y Cadben gwrol yma yn ei gysylltiad a'r achos hwn. Os oedd y foneddiges mewn awydd i'r boneddwr gael ychwaneg o sylw a theimlad yn y dref, paham na buasai yn ei gymell i gyfranu i dlodion Amlwch Ifel rhai lleoedd y mae rhai o'i gyfeillion yn goganu iddo ? Nid oes un He yn deilyngach ol garedigrwjrdd. Peth arall oedd yn ymddangos yn ber- ffaith anghyson ydoedd gweled crefyddwyr mewn. enw yn rhoddi eu presenoldeb yno, a chwrdd eglwysig ar yr un noswaith yn en capel. Nis gellir gwasanaethu Duw a B-L Waeth Pwy.

Q.WYBYD 1) ( > Nad oes yr am leiaf part*i-ivd rwvdd o a-'eru 1- terthu y gwailt. y fferyllwyr gorea K yay wrthym, ac y mae r." wf diweddar i'u gael o yn yr amryw ddargan- fyddiadau a wnaed. Addefir hefyd fod un o'r dargarifyddiadau hyn yn perchen rhinweddau nas ceir yn y lleill, a'r prawi goreu o'r rhagoriaethau hyny ydyw y gwerthiant anarferol sydd ar Wrallt Adferydd Bydglodus Mr S. A. Allen. CYDNABYDDIR GWALLT ADFERYDD MRS S. A. ALLEN gan bawb fel y mwyaf effeithiol at adferu, bywiocau, a phrydferthu y Gwallt. Rhydd i'r G wall t ymddangosiad sidanaidd a dysglaer, ac ataliaiddo golli ymaith, gan ei droi i'w liw natur- ol. Ni fetha byth droi. gwalltbrith i'w liw ieueng- aidd gwreiddiol. Effeithia' ar wraidd y gwallt, g roddi iddynt y maeth angenrheidiol er eu had-. feru. "UN BOTEI. A'I GWNAETH."—Dynai ddywediad llawer o'r rhai yr adferwyd eu gwallt i'w liw, naturiol ac y gorchuddiwydi eu moelyn a gwallt drwy ddefnyddiad un botelaid o WALLT ADFERYDD Mns S. AI ,!ALLEN. Nid lliwio y gwallt' a wna, ac nis gall wneutharj un niwaid. Y mae pob un sydd wedi arfer y ddarpar- iaeth hon yn ei chanmol. 0rI dymunech adferu eich gwallt i'w liw gwreiddiol a'i gad" felly drwy eich oes, prynwcb botelaid yn rldined. ARGRAPHWYD (dros y perchenogion a'r ey. hoeddwyr, y WELSH NATIONAL NEWS- PAPER Co., LIMITED) gan D. W. DaViel & Co., yn eu swyddfa, New Harbottf Caernarfon, Mawrth 27, 1886. • j