Y Llan

Y GAIR CYSSWYN BYR A BYW. GWOBR. Dan benill pedair llinell yr an i Eglwys y Per- ril)ion (gwel y LLAN. Awst laf). Aufoner y cyfansoddiadau i'r beirniad, sef 'Isfryn,' The Rectory, Llanaimpn, Cbwilog S.O., erbyn y dydd cyntaf o Fedi. oil o'r cyfansoddiadau i fod yn eiddo rhoddwr caredig y wobr. Gwobr, 58. i'r goreu 2.¡. 6c. i'r ail oreu. Buddug.—Etiglyn pert wrth foddcalon Buddug yn ddiau, ond pwy ydyw Buddug, ai rhyw bogen bengoch, tybed ?—' os coch&ch,' Y Wawr.—Llinellau a lliwiau gloewion mewn ambell air a broddeg, ond ymrodded y bardd i ddethol fwyfwy ymadrodd priodol a chydmariaeth gyson, gan ganu yn gwbl naturiol, megis, Llygad y dydd yf o'i chostrelau.' Dymunem awgrymu i'r bardd geisio cynllun fel &g i sierhau cyfanrwydd i'w gan. Ehed-jdd y Wawr,—Rhywbeth tebyg i'r wawr, 11 ond awgrymir yn y diweddglo fod yr ehedydd yn c&nu yn y nos, dan wynlliw y ser.' Dafi Lwyd o Lunden.-Wele un arall o hwiao- gerddi anfarwol Ned Puw ar ddull Marged fwyn Ucb Ifan,' a diau y bydd llawer iawn o ganu arni gan bobl ieuainc yn nw'r y mor ar eu gwyl- iau haf. Mae yn debyg fod Baled Newydd, sef CAn y Dadgyssylltwr o Fryn-Siongorffyn,' gan W. W. (pris ceiniog), wedi ysbrydoli Ned ar waethaf eitnuí ei awen lâs. Cofion calon at Ned; yr ydym yn falcb ei fod ar dir y byw o hyd, er yn nhir Nod er ys talm. Cynhauaf gwair.—Llinellau llwydion a llac tybed i chwi yfed gormod o lasdwr yn y gwair ? Darllenwch gynyrchion gwychaf y Golofn i feith- rin chwaeth, ac i gael syniad gweddol gywir am farddoniaeth. Cyfarfod Cunu. Wel, wel, yr ydych allan o di wn ymhell, gocosyn anwyl. Waeth i feirdd y LLAN gael dos i ch werthin am dro Ond mi allwch chwithau ddyfod I ganu gyda fi, Ond cofiwch, cyn gwnewch gychwyn, Am oario ym iff,i ii i.,

BUDDUG. Ni welwyd un anwylach-A boddus Na Buddug os cochach Ni welodd bardd un barddacb- Byd o f61 yw Bwdi' fach. W.

DINAH. Ail i'r wawr oleu liw'r arian,-ieuatige Fywiog rywiog Rian Yw Dinah-hynod anian 0 weddgar lwys hawddgar lan. Abercraf. GLAN ARTHEN.

DAFI LWYD 0 LUNZ)^V. Mae gan Dafi Lwyd o Lundan Delyn fawr a tbelyn fechan, Un i'w chwareu yn y Senedd, A'r llall i swyno saint y Gogledd. t, Mae gan Dafi Lwyd o Lunrfcm Megin fawr a megin fechan, Un i chwythu'r t&n yn danbaid, A'J llall i chwythu llwch i'n llygaid. Mae gan Dafi Lwyd o Lundaiz Qrafanc fawr a chrafanc feehan, Un i grafu'r pres i'w logell A'r llall i gneifio pobl erell. Mae gan Dafi Lwyd o Lundan Glocsen fawr a chlocsen fee han, Un i gicio coron Pryden A'r llall i gicio nyth cacynen. NED Puw.

Y WAWR. Kgyr y wawr Ei dorau arian, Egyr hyd lawr Y dyft'ryn llydan Teifl i'r maes Belydrau gloe won, Symud ar laes Siffrwd awelon Eneinia'r wawr Rudd y glaswelltyn, A'r mynydd mawr Ga ei difervn; Gollwng yn rhydd Ei roil genhadau; Llygaid y dydd Yf o'i chostrelau. Esgyn y wawr Lis y ffurfafen, Yn neifiol sawr Tanllyd y fellten; Disgyn o'r nos Ddi-sathr glogwyni; Tyrr ar y rhos, Glychau'r goleuni. Ariana'r wawr Ffenestrilr bwchyn; Plyga hyd lawr Careg y trotbyn Ghwareua 'nghudd Ar gryd ac amdo; Cusana rudd Y Gweithiwr eflro. Abercraf. GLAN ARTHEN.

ADGOF. o Mari, dos yn awr i alw'r da, T alw, galw'r da, I alw, galw'r da I dre' ai, hyd y traeth Chwibanai'r gwynt, a chodai'r storm ei cbri, Ac wrthi ei hun yr aetb. Y llanw dig ymgripiai dros y traeth, Ymlaen ar hyd y traeth, Nes cuddiu'r oil o'r traeth Mor bell & welwn ni A dudew niwl a ddaeth i guddio'r tir, Ac adref ni ddaeth hi. I Ai gwymonyw, neuynte wallt rhyw fun, Aur-dresi bardd rby.1f fun, Rbyw ieuanc, dynei- fun, A welir uwch y rbwyd ? A welwyd dim erioed mor deg a'r gwallt A r frig y donn a gwyd ? Rhwyfasant hi yn ol ar frig y donn, Y greulon, frochus donn, Y greulon, wancus donn, r w bedd ar fin y traeth. Ond clywir eco'i llais o hyd yn galw'r da I dre' ar hyd y traeth. Cyf. GWILYM AERON.

Y DADVVADDOLWYR. At Olygydd Y LLAN A'R DYWYSOGAITH. SXR,—Gynt, ystyrid cenfigen y mwyaf dir- mygus o bob drygau ond yn awr fe wneir duw- ies o boni ac fe'i hurddasolir a'r enwau anrhyd- eddus cydraddoldeb ac annibyniaeth Ac mae'n ddiameu nad oes neb yn talu mwy o war- ogaeth iddi nag arweinwyr parchedig y blaid ddadgysylltiol, Gwrthwynebwyr mwyaf yr Eg- lwys yn Nghymru ydyw dynion ag sydd wedi cael eu (iallu gan genfigen. Uredaf fod mwyafrif yr Ymneillduwyr yn teimlo'n gareiig at yr Hen Eglwys. Am y gweddill, y mae y rhan fwyaf o honynt yn wrthwynebol iddi yn benaf am eu bod wedi cael eu twyllo a'u camarwain ac felly, ni fynwn er dim ddweyd dim yn angharedig am danynt. Ond beth am y bobl hyny ag sydd yn euog o'u twyllo Credaf na byddwn ymhell o'm lie pe dywedwn mai yn myflg y bobl hyn y deuid o hyd i efryddion a gwahangleifion Ymneilldu- aetb '—godinebwyr, torwyr amod, celwyddwyr, a lladron. Mae'n amlwg nad yw rhai o honynt hyd yma yn gwybod beth ydyw cywilydd, onide fe fuasai yn uffern arnynt ar y ddaear, ac fe gawsai y wlad lonydd ganddynt am bedwarugain mlynedd. Yn awr, pa gyfiawnder a chwareu teg sydd i'w disgwyl oddiwrth gymeriadau o'r fath yma ? Ac onid yw yn syndod fod dynion pwchus a rhinweddol yn rhoi cymaint gwrandawiad iddynt, yn lie chwilio ac edrych drostynt eu hunain a ydyw y pethau hyn felly.' Nid oes eisieu bod yn graffus iawn i weled nad oes dim yn rhy iselwael a brwnt gan rai o'r dadwaddolwyr i wneyd er mwyn cyraedd eu drwg-amcanion. Ant o amgylch i gynal cyfarfodydd, a thrwy rith- hanes a rhith-fligyrau ceisiant gamarwain a thwyllo. Ac os digwydd iddynt gael eu dal a'u dynoethi yn y papyrau, ceisiant amddiftyn eu hunain trwy chwareu ar eiriau, a thrwy arfer pethau a yatyrir y flfurfiiu gwaethaf ar gelwydd. A pban y gwelant na bydd dim yn tycio, ac mai y peth doethaf iddynt yw tewi, ceisiant trwy ryw ffordd neu gilydd roi argraff ar y wlad mai yr hyn sydd yn cyfrif am eu dystawrwydd yw eu I mawredd.' Mae'n debyg felly mai mawredd' Goliath y Philistiaid oedd yn cyfrif am ei ddys- tawrwydd yntau wedi i fachgen fel Dafydd fod yn ddigon digywilydd i anelu ato a'i ladd. Yn awr, onid yw yn hen bryd i'r terfysgwyr hyn gael eu gosod yn eu lleoedd ? Onide, pa beth a ddaw o bonom fel cenedl ? Onid yw yn ffaith fod dylanwad y dynionach hyn yn peri fod bechgyn yn tyfu i fyny yn ein plith heb feddu gronyn o anrhydedd a gwroldeb, na chymaint a gwybod beth yw eu bystyr ? Beth ond hyn oedd yn cyfrif am yr ymoaodiad annynol fu ar ferched y bleidlais yn Nghaernarfon a Llanystumdwy- poth wnaeth ein cenedl yn sport i'r byd ? Gyda Haw, o'r holl foneddigion parchedig oedd yn cymeryd rhan yn nghyfarfod dadgysylltiol Caer- narfon, ni chlywais fod cymaint ag un o honynt wedi dweyd gair o gondemniad ar y llwfriaid annynol oedd yn eu plith. Er cywilydd iddynt yr wyf yn dywedyd hyn. Gresyn na fuasent oil yn Llundain i gael gweled y gweddeidd-dra a'r urddasolrwydd oedd yn nodweddu y cant a haner o filoedd oedd wedi ymgynull yn Hyde Park ychydig wythnosau yn ol i sefyll dros iawn- derau yr Eglwys. Y mae yn ffaith anwadadwy mai yn y parthau mwyaf gwrth-Eglwysig o'r wlad y ceir y bobl fwyaf annynol a llwfr. Dyma beth ag y dylai pob Cymro gwladgarol ei gymeryd i ystyriaeth yn y cyfwng preaenol. Fel y dywed- wyd yn un o'r papurau, 'rhyfel ydyw i fod bellach rhyfel ysprydol mae'n wir ond rhyfel.' Ond gall Eglwyswyr fod yn sicr o hyn- fod gwinonedd o'u tu. Pe buasai gan y Dad- waddolwyr fel y cyfryw fodfedd o dir dan eu traed, ni buasai yn angenrheidiol i neb o honynt chwareu ar eiriau a chordded o amgylch y gwir wrth drafod y cwestiwn 'Pwy a yspeilir.Yr eiddoch, &c., Llaudinorwic. JOHN OWEN (Curad).

ENGLISH CORRESPONDENCE THE LUMSDEN CASE. Tu the Editor of the LLAN &,j; SIR,-The Court of Appeal, by a majority of two to one, has dismissed the Appeal in the Lumsden Case. The Master of the Rolls pointed- ly asked the Solicitor General whether he desired to press for costs. The Solicitor General replied that he did, and costs were given against Mr. Lumsden. In a Test Case that involves a question 8f general importance, this is an unusual course for the Crown to take. In the Minus Site Value Case in the House of fjords, costs were not given against either side, and this would seem to be the proper course to have pur- sued in this case. The Crown pressing for costs against a builder who has been taxed on an occasional profit in consequence of an interpre- tation of tjie Statute that was not contemplated by Parliament when the Bill was passed, is an- other illustration of the vindictive administra- tion of the Land Taxes by the Revenue Depart- ment. In this case, they are pressiug for their costs, although the claim they made was so un- just that the Chancellor of the Exchequer is now introducing a clause in the Revenue Bill to pro- tect builders against similar claims in future. If it were not for the support received from the Land Union, it is obvious that neither Mr. Lumsden nor any other builder could fight the Valuation Departpient in the courts. But had this case not have been fought the injustice would not have been remedied. The matter will be raised in the House of Commons on the • Revenue Bill, wheu the Chancellor of the Ex- chequer will be askd if the Government will, in the special circumstances, instruct the Solicitor General to re-consider the question.-I am, Sir, your obedient servant, E. G. PRILTYMA-I.

TEN EMINENT WELSHMEN. To the Editor of the LLAN AND DYWYSOGAETH. Sir,-I am rather surprised at the decision of the judges on the merits of the ten eminent Welshmen. Why include Henry VII., who can as justly be called a Frenchman as a Welshman, and General Picton in the list ? What achieve- ment for Wales can be placed to their credit ? If we look at the list of persons who had the highest number of votes, we find that Griffith Jones, Llanddowror, had 137 competitors in his favour, while General Picton had only 49. Now, surely, Griffith Jones has done more for Wales than General Picton. What about the 150.212 children and adults tuight to read and write in the fourteen years between 174G and 1760 by means of his afforts ? What about his influence in obtaining 30,000 copies of the Bible and 2,000 Testaments in Welsh for Wales, of the editions of 1746 and 1752 of the Bible 1 What about his influence as a preacher, and his influence again on behalf of the Society for Promoting Christian Knowledge in collecting money towards printing the Welsh Bible. And what about his literary work, which amounts to twelve items without counting the Welsh Piety.' Some of his catechisms have been through six editions. Are all those deeds to be ignored ?—I am, &c., YSPRYD GRIFFITH JONES.

YSTRAD. OFFERTN NEWYDD.— Mae offeryn cerdd Eglwys y Plwyf wedi gwasanaethu yn dda am flynyddau melthioti-dros ddeng mlyn- edd ar hugain, ac, erbyn hyn, wedi myn'd i ben. Rhaid yw cael un newydd, ac un mwy priodol i'r adeilad cysegredig. Fe garem gael organ-mae genym organ chamber' yn barod, ond mae llawer o wrthwynebiadau yn awr i organ, felly boddlonwn ar 4 harmonium da. Rhoddir llyfrau i gasglyddion yn ddioed I ofyn ewyllys da plwyfolion a chyfeillion tuag ato. Gan fod corau yn y plwyfi cylch- ynol yn canu yma ar y Sulgwyn, hyderwn gael ychydig gymorth cyfeillion caredig o'r tuallan, a gwyddom na'n siomir. Gobeithir cael transposing harmonium erbyn gwyl y diolcbgarwch. Ac os oes rbywun yn dwyn cysylltiad ag Ystrad a wel y llinellau yma yn dymuno ein cynorthwyo, bydd yn dda gan y Ficer dderbyn eu rhoddion drwy'r post, a byddwn ddiolchgar am bob rhodd, mawr neu fychan. Bydd eisieu L30 o leiaf. Pwy wna'n cynorthwyo ni ? 'PRIZE.'—Mae un o fechgyn y plwyf, sef Mr. John Garfield Davies, Tynyfron, wedi dychwelyd adref o Yagol enwog Ystrad Meurig a dau prize' yn ei feddiant-un am basio arholiad, ac un arall yn y ffurf o 'scholarship' fel 'Senior Scholar' yr yagol c enwog hon. Dymunwn ei longyfarch ar ei lwyddiant, gan ddymuno iddo lwyddiant i fyned ymlaen yn ei gwrs addysgiadol. LLONGYFARCHIAD.—Un o'r newyddion goreu ddarllenais i erioed oedd gweled mewn new- yddiadur o'r de foreu Llun fod y Parch. T. Jesse Jones, rheithor Gellygaer, wedi ei benodi gan Esgob Llandaf i fod yn ganon trigianol yn lie y Parch. C. E. T. Griffich, ficer Machen, yr hwn yw Deon newydd Llandaf. Y mae Mr. Jones yn wir deilwng t5 o'i ddyrchafiad. Yr wyf yn ei adwaen yn awr er's blynyddau-er pan oeddwn fehcurad Llanfabon yn yr un ddeoniaeth wladol, sef Caerphilly, dros ba un y mae Mr. Jones yn awr yn Ddeon Gwladol. Nid oesyn Esgobaeth Llandaf un offeirlad mwy egniol a llafurus yn ngwaith yr Eglwya, ac yn enwedig ar y llwyfan amddiffynol, na'r gwr hynaws o Gellygaer. Y mae wedi llafurio mewnamser ac allan o amser yn ddiwyd, galluog, ac eff- eithiol dros yr Eglwys a'i hiawnderau, ac yn wir haedda ei gydnabyddiaeth a'r anrhydedd y mae y dyrchafiad hwn yn ei osod arno. Caffed flynyddau lawer eto o ddefnyddioldeb i wisgo'r teitl newydd-Canon T. Jesse Jones, Gellygaer. 'Rwy'n sicr fod hwn yn un o'r penodiadau mwyaf poblogaidd a derbyniol a wnaed mewn unrhyw esgobaeth erioed. More power to your elbow, Canon Jesse Jones. BANK HOLIDAY.—Gwyl boblogaidd iawn yw Bank Holiday' mis Awst' 'Roedd canoedd o bobl yn myned trwy Ystrad dydd Sadwrn, a dydd Sul ysywaeth, i Aberaeron ac Aber- ystwytb mewn pob math o gerbydau-celr, brakes, motor cars, motor bikes, a push bikes. A dyna lwch-fal cymylau. Yr oedd y tywydd yn fendigedig, yr heol yn sych, ac o ganlyniad codai'r llwch fel 'roedd ceir modur yn gwibio heibio yn gymylau i'r awyr. Da fyddai cael cawod i olehi'r coed ac i iachau dipyn o'r awyr. Un adeg nos Sadwrn fe basiodd rhyw naw o fotor cycles un ar ol y llall; y drivers gyda'u spectols yn edrych fel rhes o ellyllod yn codi dwst yn dew, ac yn gadael arogl ar eu holau. Wfft iddi nhw y creaduriaid drewllyd, hyll Gwelais un neu ddau a merch wrth eu scil, yn edrych yn bur beryglus. Odd rhyfedd mor lleied o ddamweiniau sydd yn digwydd ag ystyried y nifer a'r cyflymdra a pha un yr a'r holl ger- bydau hyn o bob math ar hyd y ffyrdd. Anaml iawn y digwydd damwain, a da hyny. TRIP.—Ysgol Sul Ystrad wedi penderfyull myned am drip i Aberaeron eleni, ac y maent wedi dewis dydd Mercher, y 13eg o Awst, ar ba un i fyn'd i lawr i'r mor- rhal i fyn'd iddo I ymdrochi, neu i ymolch fel y dywedir yma, eraill i olchi eu trade (traed), ac eraill i ohwareu ar y traeth, a hel cregin pawb i difyru eu hunain yn ol eu fancy,' ac i wneyd y goreu o'r dlwrnod. Gobeithio y peru y tywydd braf, hafaidd hwn tan hyny. COLLED —Mr. Davies, Lloyd Jack, wedi cael colled sydyn prydnawn Sul ddiweddaf. Fe drigodd caseg gwerth £,30 yn ddisymwth pin yn pori yn y cae cafwyd hi wedi trigo, a phorfa yn ei phen. Beruir mai clefyd y galon oedd ei dolur. Yr amaethwr yn cael ami ergyd cis fel hwn-ceffyl neu fuwch yn trigo yn sydyn. A rhyfedd mor dawel mae'r ffarmwr yn cymeryd colledion fel hyn. Cofio cwyno a ffirmwr oedd newydd golli tarw gwertbfawr (fel y gwnaeth Mr. Evans, y Fro, yn ddiweddar). 'Oh,' meddai efe yn ddigon tawel a philosophaidd, mae profit and loss yn y fusnes, a rhaid cymeryd y ddau gyda'u gilydd.' Peth rhyfedd yw cyfarwyddo a phob peth. Ond di fuasai i'r amaethwr insiwrio ei anifeiliaid fel y mae yn insiwrio ei wair, ei ydlan, a'i dai maes buaBai y golled yn cael ei leddfu dipyn wrth waeyd hyny. PIGIO.-Wedi bod yn darllen un o Iyfrau I Miss M. E. Braddon yr wythnos ddiweddaf fel newid, a dyma rai o'r pigion doetha nod- ais wrth ddarllen y Green Curtain When you've got to climb a ladder, it's best to keep your eyes on the top.' I There's always someone waiting round the corner to trip us up, if we don't walk steadily.' Lives are not measured by years, but by living.' God pardons those who do not pardon themselves.' I will die of hunger rather than take credit for a loaf.' Ever is a long word.' Prayer will remove your mountain of doubt. Obedience will lead to faith-and with faith all is won.' EGWYDDOR.—Gwr parchus, aelod o'r Eg- lwys yn-, wedi penderfynu, efe a'i ferch, i fyned un Sul i edrych am ei fam oedranus, gan weled y tywydd yn braf. Yn sydyn fe gofiodd mae y Sul cyntaf o'r mis ydoedd — Sul y Cymundeb. Beth pe bae pawb fel ni ein dau,' meddal wrtho ei hun I faint fyddai yn yr Eglwys i ufuddhau i'r gorchymyn, Gwnewch hyn er cof am danaf! Faint o gasgliad fyddai yno i dalu treuliadau'r Eg- lwyo ? Faint o ganu fyddai yno? Fath wasan- aeth pe bae pawb fol ni V medde'r dyn wrtho ei hun. Pe bae pawb fel y ni, fe fyddai rhaid rhoddi'r gwasanaeth i gofio am angeu'r Groes i fyny a chau'r drws Wel, fedrwn ni ddim help y tro hwn—fe fydd yr hen fam yn ein disgwyl, a trneni siomi'r hen wraig; fe anfonaf rhywfaint i'r casgliad, ac fe dreiwn y n beidio myn'd eto ar Sul y Cymundeb, beth bynag, i unman ond i'r Eglwya os I eh fyddwn'— dyna egwyddor iawn. Gwyn fyd na wnelai pawb, pob Cymunwr a Chymunwraig, yr un peth a'r gwr egwyddorol hwn-gwneyd yr un peaderfyniad. Nid chwedl mohono, ond ffaith wirioneddol. 0 bob Sul, yn bendifaddeu Sul y Cymundeb ddylai fod y mwyaf cysegredig i'r gwir Gristlon a gar ei Arglwydd. Cofiwn am orchymyn St. Paul, Nac esgeuluswch eich cyd gynulliad fel yw arfer rhai,' hln arfer wael. Pa fodd y gallwn ni ddisgwyl iddo Ef gofio am danom nt-coflo ein nerthu a'n cymeryd ato Ei Hun yn y dyfodol-os na chofiwn ni am dano Ef yn awr ? Yn awr mae meddwl a gweithreJu; fe all fod yn rhy diweddar yfory. Peth mawr yw egwyddor dda ymhob dyn, ond yn y Cristion y mae yn hanfodol augenrheidiol. PROPHWYDOLIAETH.—Dyma rigwm rhyfedd a ysgrifenwyd yn y flwyddyu 1714, yn agos i ddau gan' mlynedd yn ol, gan un Maria Matthewe, Bowerbank Hall, Cumberland. Mae y rhigwm yn dyddorol iawn yn awr:- George shall live and rule until Evil advised they use the Church ill, And take the parsonage and purse, From Wales therefor shall come the curse, And a new Church ill-born and bred Corrupt shall live when George is dead. Pwy George oedd y Maria yma yn ragweled! Ai George y 5ed neu'r George o Griocieth ? Y flwyddyn nesaf, pan y cynygir y Mesur gwael i'r Ty Isaf y 3ydd waith, bydd y bro- phwydoliaeth yn 2)0 mlynedd ar ben— 1714—1914. Beth bynag felldith, fydd dim y P3 bendith ar y camwedd mawr hwn na'i wneuthurwyr cib-ddall.- R E.D.

LLANBEDR-PO NT-STEPHAN. YMWELWYR—Daeth rhai canoedd oymwel- wyr i'r dref yr wythnos hon i fwynhau y golygfeydd swynol a'r awelon lach, ac erys rhai yma am beth amser eto. LLWYDDIANT. Dymunaf longyfarch Mr. D. J. Thomas, o Yagol Coleg Dewl Sant, ar ei waith yn enill ysgolorlaeth o lOOp. y flwyddyn yn Ngholeg Yspytty y Brifysgol, Llundain. Mab ydyw y g*r ieuanc hwn i Mr. a Mrs. Thomas, Ffosyffin, Callan. Mae ei Iwyddiant yn brawf arall o ragoroldeb yr addysg gyfrenir yn Ysgol Coleg Dewi Sant, dan arolygiaeth y Parch. W. LI. Footman, y prifathraw. LLWYDDIANT EISTKDDFODOL. Llwyddodd parti Mr. Terwyn Davies, o'r dref hon, i ranu y wobr gyda pharti o Bontyberem am ganu y pedwarawd Though I walk,' yn eitteddfod Caerfyrddin ddydd Litin, am yr hyn y cyn- ygid gwobr o Sp.-X.

PENRHOS, GER RAGLA.N, MYNWY. Mae Deon a Glwysgor Llandaf wedi dyr- chafu y Parch. H. L. Davies, B. A., curad hynaf Briton Ferry, yn Ficer Penrhos, un o'r lleoedd harddaf yn y sir, i ganlyn y Parch. Ddr. Austin. Bn Mr. Davies yn gyd-weithiwr ll'yddlon a'r Fieer am yn agos i naw mlynedd, a da gan g&noedd yn Briton Ferry weled gwalth a ffyddlondeb yn derbyn cydnabydd- iaeth. NTyner y PERL ymbob tý yn Nghymru.

Marchnadoedd. ABERTEIFI, Ddydd Sadwrn. Marchnad fechall iawn oedd bon dydd Sad wrn. Ymenyu goreu, yn lympiau heb eu halltu, i'w blendio yn y ffactri yn cyrhaedd 101c y pwys; tra y cadwodd ymenyn yn bwysi rholiau ei bris yn Is Ie y pwyg. Wyau yn 19 yr un. Masnach yn weddol i ddofednod-ttowls ieuainge, o 2s 6 i 3: hen ffowls, 2s 3c hwyaid, Is y pwys. Biff yn codi, a gwnai o 9c i 1 Icy pwys: veal, o 8c i 10: a lamb, 10c y pwys. BIRMINGHAM, Dydd Ian. Y eyflenwad o wartheg yn lied fychan, ac ychydig fusnes a wnaed. Y pvisiau :-B:Iff, o 6tc i 8}c. y 4 pwye myton, o 7c. i 9c. lamb, o 91;c, i JOe. y pwys. Cyflenwad bychan o foch, ond y fasnach yn weddol: moch bacwn a moch i'w tori yn gwertbu yn ol 13s. yr 20 pwys a hychod, 12s. yr 20 pwys BRYXBIGA, Ddydd Llun.—Cyflenwad pur weddol oedd yn y farchnad; ond y cynulliad yn dda, a gwnaed busnes da, er fod gwartheg wedi en taflu yn ol ychydig oherwydd yr hin sych, a diffyg porthiant. Yr oedd 200 o ddefaid, iiyn, a moch, ac oddeutu deuddeg o wartheg tewion ac ystor ar werth. Heffrod tewion yn gwneyd i fyny i 15p., a heffrod gyda lloi, i fyny 14p. 10s. Gwnaed masuaeh ragorol mewn defaid ac tf-yn. Y corlanau goreu o yn yn gwerthu i fyny i 55s. yr un; mamogau Radnor sychion, i fyny i 38s.; moch pyre, i fyny i 70s. Perchyll, hefyd, yn gwerthu yn dda, a dangosai y farchnad bob 0 0 arwydd o welliant. CABR, DJydd Iau.—Yr oedd cyflenwad da o wartheg yn y farchnad, a chynulliad gweddol o brynwyr, pryd y cliriwyd y farch- nad yn lied lwyr. Y prisiau:—Buehod llaeth, 18p. i 23p. y pen swynogod, 14p. i lip. a heffrod, 9p. i 14p. CASTELLEWYDD EMLYN, Ddydd Gwener. Yr oedd y prisiau fel y canlyn Pyre (yn fyw), 8s Oc i Os 00 yr 20ain pwys; perchyll o wyth i ddeng wythnos oed, o 20s i 24s y pen; defaid (yn fyw), 4c i 4ic y pwys *yn (yn fyw) 40 i 41c y pwys; ednod ieuainc, o 4s Oc i 5s 6c y cwpl; lloi (yn fyw), o 4c i 4 £ c y pwys leir, o 2s 6c i 3s 5c y cwpl; hwyaid, o 4s 6s i 5s 6c Y cwpl; wyau, 12 am Is; ymenyn ffres, yn rhollau, 11 e y pwys; eto, yn dalpau heb halen, ac mewn llestri, 10ic i 11e ypwys; da ieuainc tew yn fyw, o 32s i 36s ycanpwys; gwartheg a theirw tew (yn fyw), o 28s i 32s y canpwys. DINBYCH, Ddydd Mercher.-Ffowls, 4s 6c 58 6c y cwpl; hwyaid, o 5s 00 6s Oc y cwpl wyau, 9 a 10 am Is; ymenyn ffres, Od 12c i Is 2c y pwys; llestri bach, llcy pwys biff, 7c i lie y pwys; myton, 8e i 11e y pwys. lamb, 11c y pwys. Moch tewion (yn fyw), o 5c 1 5e y pwys. Gwlâu Seisnig, o Is i Is Ie y pwys; gwlan Cymreig, o 10-, i lIe y pwys. Pytatw newydd, dau bwys 2!e. LLANDEILO, Ddydd Sadwrn.—Ymenyn, yn bwysl, o Is Oe I Is 0^c y pwys eto, mewn tybiau, lie i Is Oc y pwys. Wyau, 11 a 12 am Is. Caws Cymreig, 5c i 6c ypwys. Caws Caerphili, 7c y pwya. Caws Cheddar, 9c y pwys, Ffowls, lIe i Is Oc y pwys. Hwyaid, lIe y pwys. Cwningod, 7c i 9c yr un. LLANRWST, Ddydd Mawrth.- Ymenyn ffres, 0 Is I Is Ie y pwys; ymenyn hallt, lOc Is y pwys gwlan, o 10c i lItc y pwys; ffowls, is Oc i 6s Oc y cwpl; bwyaid, o 5s. i 6s. y ewpl; wyau, 9 i 10 am Is; pytatw, o 6s 6c i 7s 6c y 112 pwys, biff, o 8c i 11c y pwys myton, o 7c i lie veal, 0 8c i 11c; pore, o 8c i 10c a lamb, o 9o 1 11c y pwys. Moch tewion, 51 c i 5Jc y 4 4 pwys. LLANYMDDYFUI, Ddydd Gwener.—Sefydlog oedd y farchnad, gyda'r prisiau canlynol:— Blawd o 32s i 37s 6c y sach bwyd ednod, a 15s 6c i lis y pwn blawd ceirch Cymru, 3c y pwys; eto, yr Alban, 21-c y pwys ban- 2 anas. un am lc, a 13 am Is. pys yn eu masgl, lie y pwys elg gwedder, o 9e i 10c y pwyp; caws Cymru, o 5c i 6c y pwys; ymenyn ffres, 10ci lIe y pwys; eto, hallt, mewn llestri, 9ic i 10c y pwys; gwlan, 10|c i Is y pwys; ffowls, 3s 6c 4s 6c y cwpl; hwyaid, o 4s 6c i 5s 9c y cwpl wyau, 14 a 15 am swllt; pytatw newydd, lei I y pwys; eirin mair, o 2c i 3c y chwart. TALGARTH, Dydd Gwener.—Y cynulliad o jddeutu y cyfartaledd, a'r galw yn weddol fywiog. Y prisiau :Vyau, 10 a 11 am Is; ymenyn, lIe a Is. ypwys; ffowls wedi eu trwsio, 4s 6c i 5s 6c y cwpl hwyald, o 5s 6c i 7s y ewpl eirin mair (gooseberries), 2c y chwart mefus, 3 a 4c y pwys curans duon, 3c y chwart: a chyrans cochion, 3e a 4c y chwart. FFYNONAU BUALLT, Dydd Llun. —Oherwydd yr hlu ragorol mae yn ei wneyd i'r cynhauaf, 'doedd ffermwyr ddim yn lluosog yn y farchnad hon. Y galw yn lied araf, a phrlsiau ystoc yn aros, i raddau mwy neu lai, fel o'r blaen. Yn adran cynyrchion fferm a llaethdy yr oedd wyau yn gwerthu o 10 i 11 am Is.; ymenyn, o Is. i Is. 2c. y pwys; tlowls byw, o 4s. i 4s. 6c. y cwpl; cywion, o 4s. i 5s. y cwpl hwyaid, o 5s. i 6s. y cwpl pytatw newydd, 1 0. y pwys. Cynygiwyd ycbydig o lys (whlnberries) ar werth. SALFORD, Ddydd Mawrtt., -Effeitbiau y gwyliau i'w canfod yn amlwg ar y farchnad heddyw, a'r cynulliad heb ddyfoi i fyuy a'r cyfartaledd. Y fasnach yn rheoli braidd yn araf. Galw tawel oedd yn adran y gwartheg, yn ol prisiau Jiweidar. Ni wnaei ond busnes byeban mewn defaid, ond cadwyd y prisiau i fyny yn weddol dda,