Y Cymro

Y MOR-GWISGOEDD Y MOR. J.)YLAI Rhiooi a Gwaroheidwaid sydd â.'u bwriad i ,.411ton eu plant i'r mdr, ac yn byw bellder o Lerpwl, .YI1 y lie cyntaf ymohebu a r Don, Lord Street, am ei t'htJr fanwl o Wisgoedd i fechgyn yn troi allan i'r todr; neu, os yn y dref, galwcb, a gwelwoh y nwydd. fI.\i ddangoair yn eu Hadran Forawl. Gan eu bod yn gwueud y owbl eu hunain, gellir oael siwtiau cyflawn brisiau oytanwerthol, yn rhedeg o 7p.» 10p.r 15p.1 'f°P fynu—Anfonir Rheetr o'r priaiau a phob man^l- on ond oyfeirio i'r Adran Forawl The Don ASSOOla- :t..u, Lord Siirtjoo a Paradise Street, Liverpool,

Yr Ymdrechwyr Crefyddot. DDYDD Sadwrn diweddaf cynaliWyd cyfarfctdydd blynyddol Undeb Cymdeithasau Ymdrech Crefydd- ol leuenctyd Lerpwl a'r Cyffihiau yn nghapel Fit, clarence Street, pryd y daeth lluaws yn Dgtivd. l a chaed cyfarfodydd gwir lwyddianus. Yn y prydnawn, am 3 o'r gloch, cynaliwyd cyuad- ledd yn y Ddarlithfa, yr is-lywydd (Parch W. O. Jones) yn y gadair. Wedi canu emyn, ac i Mr < )s- boine Jones ddechreu y cyfarfod, traddododd y cadeirydd anerchiad byr yn llongyfarch yr U ndeb ar yr olwg a welid arno. Dywedai fod y mudiad wedi gwneud llawer o ddaioni eisoes yn eglwysi Cymreig y ddinas, a hyderai y profai y cyfarfodydd yu fen- dith eto i'r mudiad. Darllenodd Miss E. B. Thomas, David Street, bapyr rhagorol ar Ymgysegriad." Cymerai olwg eang ar ystyr y gair, gan nodi y rhesymau tros ym- gysegru, a'r fendithsy'n deilliaw o hrny. Yna caed trafodaeth ddyddorol ar y mater, pan y cymerwyd rhan gan Mr T. T. Phillips, Gt. Mersey Street Mr John Evans, Newsham Park; Miss Hughes, 'Lis- card Road a Mr T. C. Jones, Anfield. Wedi i Miss Edith Jones, Fitzclarence Street, ganu unawd gysegredig, caed papyr ar Arfogaeth y Cristion gan Mr D. L. Evans, Grove Street— papyr campus ac amserol. Prif arfogaeth y Crist- ion oedd trysori Gair Duw yn y cof, parhau mewn gweddi, a gweithgarwch crefyddol. Cymerwyd rhan yn yr ymdrafodaeth gan Mri.W III Jones, Crosshall Street; W J Williams, Marsh Lane, a Rd. Rowlands, Tabernacl. Terfynwyd y cyfarfod trwy weddi gan y Parch 0 L Roberts. Yr oedd dros 150 o aelodau yn bresenol. Am bump o'r gloch, aeth yr holl aelodau i gyd- fwynhau y danteithion a ddarparesid yn yr ysgoldy. Cyfarfod yr Hwyr. Am 6-80 o'r gloch, cynaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn y capel dan lywyddiaeth y Parch 0 L Roberts, llywydd yr Undeb. Ar ol canu, agorwyd y cyfarfod trwy ddarllen a gweddio gan Mr R T Williams, An- field; ac yna rhoddodd Mr M W Humphreys, Gars- ton. ddatganiad o "Arglwydd, cona Dafydd." Yn nghwrs ei anerchiad, sylwodd y Cadeirydd mai nodweddion amlycaf yr Undeb ydoedd gweithgarwch a brwdfrydedd, a bod arwyddion amlwg i'w canfod yn y dyddiau hyn na fydd i'r gwaith da fyned i lawr pan syrthio'r henafgwyr, gan fod to ieuanc ^n codi sydd yn barod i roddi euhysgwyddau odan yr Arch. Yr oedd y cymdeithasau hyn eisoes wedi gwneuthur y 11 llawer o ddaioni yn y byd, a'u dylanwad yn fawr yn yr eglwysi. Testyn o lawenydd i eglwys Dduw yw y rhagolygon ysplenydd am y dyfodol yn nglyn a hwynt. O'r diwedd, cymerodd y cymdeithasau hyn afael yn Nghymru. Rhyfedd mor araf y buom fel cenedl i gymeryd y mudiad hwn i fynu. Pwysai ar y dymunoldeb o fwy o undeb rhwng y cymdeithasau hyn a'r eglwys; a dangosed yr aelodau nerth eu crefydd, nid trwy ymffrost nac mewn geiriau, ond yn ein bywyd a'n hymarweddiad. Meithriner parod- rwydd i bob gwaith, a hyny mewn cylchoedd eang. Y Parch Samuel Roberts, Seacombe.adraddododd anerchiad ar Ddidwylledd (Sincey-ity). Y mae yn bosibl i'r mudiad hwn wneud niwed os na fydd wedi cymeryd gafael yn nghalonau yr aelodau. Y mae'r cyfrifoldeb yn fawr, a pherygl i amrywiol am- canion ein tynu i mewn. Rhaid i'r aelodau fod yn argyhoeddedig fod yma waith, a'u bod hwythau wedi eu galw i'w gyflawni. Rhaid iddo fod yn nghalon ac yn enaid yr aelodau. Rhaid wrth ffydd- londeb, argyhoeddiad, a didwylledd. Y mae'n bosibl i Phariseaeth gael ei fagu yma, oni bydd ein hym- roddiad wedi ei sylfaenu ar egwyddorionopriodol. Anogai hwynt i beidio bod yn rhy grefyddol o rhyw un cyfeiriad ar draul esgeuluso a cholli agweddau eraill ar grefydd. Y mae annghysondeb bywyd proffeswyr crefydd yn foddion i greu anffyddwyr yn mhlith y rhai sydd yn edrvch or-noin. Os nad ydym yn ddidwyll, yr ydym yn csllwair a chrefydd. Surdoes y Phariseaid ydyw bywyd arwynebol a thwyllodrus. Mater anerchiad y Parch Wm Owen, Webster Road, ydoedd Y dirgel a'r cyhoeddus mewn cref- ydd." Dylai ein crefydd gynwys y ddwy elf en yma, a chydbwysedd yn y ddwy. Gwna rhai eu crefydd i fynu i gyd o'r dirgel ar draul esgeuluso y cyhoeddus, ac eraill yn hollol i'r gwrthwyneb. Tuedda y naill at feithrin mynachaeth a'r llall phariseaeth. O'r cyfeiriad olaf y mae perygl y dyddiau hyn. Crefydd yn y golwg—y llwyfan, y capel a'rgymanfa, a phobl yn myned i dybio mai rhywbeth i'w dangos ydyw crefydd. Gwasgai yn ddwys ar iddynt gofio fod pethau mawrion hanfodol cyntaf crefydd i gymeryd lie o'r golwg, rhyngom a Duw, yn yr enaid a bod y grefydd gyhoeddus yn tarddu o hyny. "Dros Grist a'i Eglwys ydyw arwyddair y gymdeithas ac os ydym am ei weithio allan, rhaid myned i'r dir- gel i gael nerth i weithio yn y cyhoedd. Ar ol yr anerchiadau rhagorol, cafwyd dadganiad eto gan Mr Humphreys, Y penill adroddai fy nhad." Wedi hyny, aethpwyd trwy y Gwasanaeth Ymgysegriad dan arweiniad y Cadeirydd. Galwyd enwau'r gwahanol gymdeithasau fel y canlyn, a chod- ent hwythau ar eu traed gan ateb trwy ganu, adrodd, neu weddio, fel y dewisent :-Anfield Road,, Fitz- clarence Street, Bethlehem, Marsh Lane, Webster Road, Tabernacl, Crosshall Street, Chatham Street, Park Road, Newsham Park, Great Mersey Street, Liscard Road, Clarendon Road, David Street, Peel Road. Stanley Road, Waterloo, a Grove Street. Gwelir fod 18 o gymdeithasau yn yr Undeb-12 o Fethodistiaid a chwech o Annibynwyr. Pa le y mae'r enwadau eraill ? Atebodd y gweinidogion, diaconiaid, a'r gwahanol bwyllgorau i'w henwau yr un modd, a therfynwyd trwy i bawb godi a chyd-adrodd yr ymrwymiad. Golwg ddymunol oedd ar gapelaid helaeth o bobl ieuainc wedi cyfarfod i amcan mor ragorol, ac yr oedd rhyw naws hyfryd ar yr holl weithrediadau. Yr oedd yr holl drefniadau yn bobpeth allesid ddy- muno, er clod i'r ysgrifenydd gweithgar, Mr John Lewis. Hyderwn fod llwyddiant mawr yn aros yr Undeb hwn, ac y bydd i bob aelod personol wneud ei oreu i gyrhaedd y nod uchel a osododd o'i flaen, a hyny yn gydwybodol, didwyll, a didderbynwyneb Dros Grist a'i Eglwys." o-

ICapel Coffa i Hiraethog. v FEL y gwyr pob Cymro, yn eglwys Annibynol Llan- sannan y dechreuodd Dr William Rees bregethu. Y mae'r eglwys hono'n awr wedi penderfynu codi capel newydd mewn man mwy cyfleus yn y pentraf tawel na'r hen. Gelwir yr addoldy newydd yn" Gapel Coffa Hiraethog," ac ni bydd nepell oddiwrth j j gofgolofn bardd a ddadorchuddiwyd yn ddiweddar. -0- I Dywedai Syr Wilfrid Lawson yn Manceinion yr j wythnos ddiweddaf mai un o elynion penaf a,ch,s i llwyrymwrthodiad oedd y pwlpud ei hun. Gellir dwevd hefyd fod llu mawr yn y pwlpud heddyw yn tlynion i hieddwch.

Cofofp Btrwttet. DiliWKST A MAHNAOH. Yi.iHYCHG syiw. rbagor a haeddat, a gaiii v cy»ylltiad sydd rhwng &obrwydd gwlad ai Ilvvyddianc jnas- nae-h-OJ. Apelia dirwestwyr yn benaf at yafcyriaetbau moesol yr aehos—fel y mae meddwdod cenedlaethol yn ymweithio i ddmystr cenedlaethol, ac i ddallineb a dideimladrwycid crefyddol ac ysprydol. Ond saethu uwch Em penau i lawer o ddynion, yn enw- eaig o tihth y Saeson, ydyw son am bethau lelly ac y mae yn timid eymhwyso'r ddadl wtsithiau at sefyll- ta meddwl y neb sydd i'w argyhoeddi. Fe wnaed hyn gan Mr J. H. Wilson, A.S., a,a un o arwemwyr ilafar y wlad, wrth anereh cynulliad y dydd o'r blaen yn Ngogiedd Lloegr. Dadleuai dros sobrwydd fel modd ion cynildeb a darbodaeth, ac y buasas y oailiynau meiyn a werir bob blwyddvn ar y diodydd yn cael^en barbed a'u troi i ddybenion mas- nach, y dyogelid uwohatiaeBh masnaeijol Prydain ar wleaydd eraJlL Un arall fa'n dweyd yn ffraeth iawn i'r un cyfeiriad ydoeud Mr Lief Jones, M.A., yn nghyfarfod blyn- yddol yr J.K.A. yr wythnos ddiweddaf. Mab vd- yw ef, ffly gv/yddis, i'r div eddar Bareh Thomas Jones, Abertawe, a brawd y Prifathraw Viriamu Jones, C'aerdydd. Y m»e yn siaradwr gwych, yn gallu dwcyd pethau pert, eofiadwy, fel v gall Iberiaid Daf y bron i gyd y mae hefyd wedi dringo yn uehel yn ngolwg yr Alliance a cbylchoedd eraill dir- west yn Lloegr, ac yn yiageisydd Rhvddfrydol dew- isedig gogyfer iÙ Senedd pan ddaw'r oyfie. Bvddai yn galtaeliad i Hyddfrydiaeth, ac yn ddraenen yn ystiys Seneddwyr y ddwyblaui sydd yn dal cysylitiad anaohaidd a darllawdai. Ond dyma ddywedai Mr Jones yn y cyfarfod uchod -Foil y pendorfynia.d a gynygiai efe yn codi'r cwes- tiwn, A ydyw meddwdod yn talu i faanach y wlad ? A dyma fel y psofodd nad ydyw. Gwelodd an o nwyadau y Fasnach wedi ei orpben a'i droi allan ar heol yn Manceinion y dydd o'r blaen. Yr oedd yn iudr, yr hyn a barai golled i'r fasnaeh sebon; ya bennoeth, ac felly yn colledu'r fasnach hetiau heb goier, tei, na chrys, a dyna golled i'r busnes hwnw; tyilau yn ei got ai lodrau, a dyna ddrwg i'r teiliwr ei draed trwy ei esgidiau, a'r crydd yntau yn dy, ol def. Ac fel yna, nid oedd yr un fasnach nad oedd y diod- ydd yn ei niweidio. Galwodd Mr Chamberlain v fasnach mewn diodydd meddwol yn ddiwydiant ond na, yr oedd hyny yn anmhosibl. oblegyd nod- wedd pob diwydiant ydoedd ychwanegu at gyfoeth a hapusrwydd cartrefi'r wlad—yn union y gwrthwyn- eb i'r hyn a wna y Fasnach mewn diodydd. DIRWEST A GWEINIDOOION. Mr Charles Roberts, M.A. -gwron Osgoldcross-a sylwai yn yr un cyfarfod fod y oadeirydd wedi gofyn iddo ef bregethu tipyn i glerigwyr a gweinidogion ar eu dyledswydd at ddirwest fel arweinwyr crefyddol y wlad. Ond dewisodd Mr Roberts bwiie mwy cyd- naws ganddo-cil-heolydd y trefi mawrion fel tyst- lolaeth i effeithiau ac ofnadwyaeth meddwdod. Ty- bed nad 08H gormod o ddylorni ar weitiidogioa yn y cysylltiad dirwestol? Y mae eu galwedigaeth yn un bwysig, ac ya eu dal ar drostan oyhoeddusrwydd i raddau mawr; ac o syrtb un ohonynt i'r ffos, bydd mil yn ei gystwyo am bob un fydd yn ei godi. Deng- ys ystadegau yr Eglwys Rydd a. Sefydledig fod y dosbarth hwn ar y b'aen, megys y dylai fod, mewn llwyrymwrthodiad, ac mewn gvvasanacth rhad ac am ddito yn mhlaid yr egwyddor." DIBWEST A SENKDDWYR. 0 blith ein gweision cyhoeddus, Seneddwyr sydd fwyaf ar ol mewn argyhoeddiad dirwestol, ae yn gallu scotsio" yr olwyn ddirwestol yn fwyaf eff- eithiol Y mae olrhain y buddianau aflan sydd yn rheoli barn a thafod cynifer o aelodau Ty'r Cyffredin yn gyru rhai i revi as eraill i id -alondid ond y mae'n gysur meddwl fod go e ni mwy llym yn treiddio i'r cysylitsadau hyn iuig erioed o'r biaen, a bod safon bywyd cyhoeddus Pwlpud, Senedd, a Chynghorau yn dal i godi yn sicr os yn raddol. O METHU MYNED I NEWID A WYR. Ar ddiwrnod marchnad yn nhref C un o ardaloedd weithfaol Cymru, cyfarfu dwy gyfeillea yn ddiweddar, a chlywyd yr ymddiddan canlynol rhyng- ddynt. 'R ydach chi'n edrych yn reit dda, Gwen, gwell nag y gwelais chwi er's talwm,-sitit mae John a'r teulu ? gofynai un. Wel," atebai y llall, "'rydw i a'r plant yn o lew, ond 'tydy John ddim agos iach. Mae yn flin gan fy nghalon na fuaswn wedi gwneud iddo fyned i newid awyr yr haf ddi- weddaf. Mae o'n gorfod gweithio yn galed, ao 'rydw i'n ofni y bydd wedi gildio oyn y gauaf gan nad yw ei iechyd cystal ag yr arferai fod. Hoifai yntau fyned i rywle am dro and dywed nas gall fforddio yned eleni gan fod y cyflogau wedi bod mor isel." We], Gwen," atebai ei chyfeilles mwy profiadol, "niraid i chwi otidio llawer, geilwch osgoi pob perygl iddo dori i lawr os geilwch gael ganddo gymer- yd ewrs o Bitters Gwilym Evans mewn pryd. Bydd Dafydd yn arfer cymeryd cwrs ohono bob blwyddyn ychydig wythnosau cyn y gauaf. a gwyddoch nad yw byth yn colli ei waith yn y gauaf, er ei fod yn ami yn agored i'r tywydd, ac yn gorfod dal ati nes vw yn wlyb at y croen. Ac nid yw nemawr byth yn cael anwyd Nid yw y ffaith a nodwyd gan y wraig yn y geiriau uchod ond prawf ychwanegol o effeithiolrwydd an- nghydmarol Bitters Gwilym Evans i gryfhau y eyfansoddiad, a'i alluogi i wrthsefyll ymosodiadau afiechyd. Gwerthir mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un gan bob fferyllydd, neu gellir ei gael trwy y post am y prisiau hyn yn ttniongyrchol oddiwrth y perchen- ogion Quinine Bitters Manufacturing Co., Limit- ed, Llaneliv, South Wales.

HUGH DAVIES'S [COUGH MIXTURE I M NO MORB Difficulty of Breathing. i n NO MORB Sleepless Nights. H NO MORB Distressing Coughs. H DAVIES'S COUGH MIXTURE for COUGHS I DAVIES'S COUGH MIXTURE for COLDS « DAVIES'S COUGH MIXTURE for ASTHMA 1 DAVIES'S COUGH MIXTURE for BRONCHITIS g$ DAVIES'S COUGH MIXTURE for HOARSENESS M DAVIES'S COUGH MIXTURE for INFLUENZA I DAVIES'S COUGH MIXTURE for COLDS B DAVIES'S COUGH MIXTURE for COUGHS 1 DAVIES'S COUGH MIXTURE for SORE THROAT S DAVIES'S COUGH MIXTURE-Most Soothing 1 DAVIES'S COUGH MIXTURE warms the Chest B DAVIES'S COUGH MIXTURE dissolves the Phlegm K DAVIES'S COUGH MIXTURE-for SINGERS DAVIES'S COUGH MIXTURE-for PUBLIC B DAVIES'S COUGH MIXTURE SPEAKERS B THE GREAT WELSH REMEDY. THE GREAT WELSH REMEDY. fl 13d. and 2j9 Bottles. Sold Everywhere. Sweeter than Honey. Children like it. HUGH DAVIES, Chemist, MACHYNLLETH. U.A.T.D. Dosbarth Demi Cymreig Swyddi Lancaster a Chaer. YMGYRCH OIRWESTOl Cynelir CYFARFOD CYHOEDDUS. NOS WENER, HYDREF Sain, yn NCHAPEL CHEAT MERSEY STREET, Siaradwyr, CHARLES ROBERTS. Ysw., M.A. (ARWR OSGOLDCROSS.) Parch D 0 JONES (Mynydd Seion), a'r Parch W WYNN DAVIES. Cadeirydd, WILLIAM EVANS, Ysw., Y.H., Southport- Dechreuir y cyfarfod am 7-30. Taer wahoddir y darllenydd i fod yn bresenol. Cymdeithas Heddwch- I Cynadledd Rediwc4 yr Hague A. Rhyfel yq Neheudir Affrica. Trefuwyd Cyfarfodydd fel y canlyn i wrando anerchiadau gau MR. J. RHYDWEN PARRY, Biaenau Ffestiniog, goruchwyliwr y Gymdeithas yn Ngwynedd. Nos Iau, Hydref 26, vn Addoldv PARK ROAD. Llywydd, ELEAZER ROBEUTS, Y.H, Nos Wener. Hydref 27, vn Addoldv HOLT ROAD. IIvwydd. y Parch DAVID JONES. Dechreuir yr holl gyfarfodydd am chwarter i wyth Pawb a'r a gymerant gleddyf a ddifethir a cbleddyf." Cronfa Ugeinfed Canrif yr Annibynwyr. Cynelir Cyfarfod Mawvetklog Yn nglyn a'r symudiad uchod, yn Nghapei Great Ceorge Street, Liverpool, NOS IAU, HYDREF SCain, 1899., Cymerir y Gadair gan WILLI AM CROSFIELD, Ysw, Am 7-30 o'r gloch, a thraddodir areithiau gan y Parchn J. GUINNESS ROGERS. D.D., T. EYNON DAVIES, Llundain. Hefyd y NOS WENER ddilynol, Hydref 27ain, cynelir Cyfarfod i Blant yn yr un lie i ddechreu am (1-30 o'r gloch.

I Eisteddfod Gadeiriol Gwynedd, LLANDUDNO, 1900. I'w chynal yn MhafiSion Llandudno, Mawrth 1, 1900. RHESTR O'R TESTYNAU. ( 'I CERDDORIAETH.-Beirniad, Mr TOM PKICJK. Merfchyi-, Mr JOHN WILLIAMS, Organydd, Caernarfoa. Y Brif Gystsdleuaeth Gorawl—I'r cor heb fod dan 60 na throu 80 mewn nifer, a ddatgano orea, Cydgenwch i'j Ar- gtwydd (Tom Price', & Dyifryn Clwyd' (J B. Roberts. Mu" Bac). Gwobr, 25p, a Thelya Arian gwerth lOp 10s i'r Ar weinydd Yr Ail Gystacileuaeth Gorawl I'r cor heb fod dan 40 na thros 50 mewn nifer ? ddatgano oreu, O'r dyfr der y llefaia (W T Samuel). Gwobr, 8 > 88 a Chwpan Arian. Y Corau Meibion-I'r cor meibion a drtatgano oreu, Gwyr Philistia'( E) .Tenkins). Gwobr, 8p 8s, a Baton i'r Arweinydd. Y nifer i bsidio tiod yn llai na 25 na thros 40. Pedwarawd 1 Gad iJ a Spirit' (Bennett) Gwobr, 2p 2s, D- euawd, I Y Diau Arwr (W Davies). Gwobr, 30s. Unawd Soprano, Yr Arglwydd yw ff Mugail' (D Jenkinai. Gwobr, lp Is. Unawd Baritone. It is enough' (Eli j ah). Gwobr. lp Is. Unawd tenor, 'Dafydd y Gareg Wen.' Gwobr, lp Is. SBLN"DYRF PRES-Beirniad. Mr J 0 SHEPHERD, LerpwI. 'Songs ef Englatid '(Wright & Round). Gwobr, 15p. a Chwpan Ariaii awerth 5p 5s i'r Arweioydd, March, o'u detholiad eu hunain. Gwobr, lp Is Unawd ar y Cornet, Jenny Jones' (Wright & Sound). Gwobr, 10s 6ch. Unawd ar y Trombone, Send forth the call' (Wright Round). Gwcbr, 10s 6ch. BARDDONIAETH.Beirnlai. HWFA MON a CHADVAN" Testyn y Gadair- Am y bryddest oreu heb fod dr06 20 I llinell, ar'Y Bugail." Gwobr, Cadair Oderw gwerth 8p 6s. Hir a Thoddaid Ooffftdwriaethol i'r diweddar Esgob Uwv I o Wynedci. Gwobr, lus ticn. Englyn i Kramer.' Gwobr, 6s. Penillion Coffadwriaethol i'r ddiweddar Mrs Wynne, Fron- deg, Liandudno. Gwobr, 108 6ch. LLENYBDIAETH.—Beirniad, Mr BERIAH GWYXPE EVAN4 Traethawd, Dylanwtid Mr T K SHlia, A S., ar y Deffro?.1 Cenedlaethol yn JNghymru." Gwobr lp Is, a Darlun gwe.t i 4p 4s o'r diweddar Mr Ellis. ADRODDIADAU.—Beirr iaid, "DETNIOL FXCHAV, BEfLi-kit, a CHADVAN. I rai dros ddeunaw oed. Wraith Hewelyn ( /an EUed, au o'r Adroddwr g<Ht Deiuioi Fyehan). Gwobr, 10s 6ch I ni dan ddeunaw oeo, Dinystr Sotitiru. a Gomorrah (gan Gab Lleision o'r un casgliad) Gwobr, 7s 6ch, Am restr gjflawa o'r Te^tynau a'r Amodau, anfoner at yr Ysgrifenjdd,— Mr C LLWYFO T)( BKRTS, Central Chambers, Llandudno,