Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
.LLITH 0 LEKPWL.
LLITH 0 LEKPWL. -t MR. GOL.Olywodd Mrs Lector yma yn ddiweddar fod Gladstone yn dysgwyl i FEDTDBWYR CYMREIG LERPWL leadio yn mhwnc y dadgyssylltiad a'r dad- waddoliad. 'Ohcelia I fawr. Beth ftyr ef am Fedyddwyr Cymreig y dref hon ?' Myaai i mi anfon,at y Parchedigiou J. Jones, Felin- foel, a J. S. James, Llandudno, i ofyn, a oedd rbyw wir yn y stori. Poeu bywyd ywbyw efo y marched yma, ar ol iddynt ddechreu ymyraeth a pholitics; ond y mae yn dda iawn eu cael mewn ambell gymmydogaetb, He y mae dynion yn rhy shy i ddangos eu Uiw. Bu cyfaill i mi yn ddiweddar dan arholiad manwl iawn, a'r cwestiwn mwyaf pwjsig a ofynid oedd, JWI YW Y LECTOR YNA WYS P Cyrhaeddodd yr belynt i gymmydogaeth clustiau yr hen wraig yma, a thybiodd yD union fod llu am ei farnu wrth ei drade neu wrth eu draed, gan eu bod mor awyddus i wybod pwy ydoedd; ond meddyiiai y dylid yn bytrach o lawer ei farnu wrth ei leferydd, ac us ceid perl o enau Lector, y dylid ei dder byn pwy byuag ydyw. Da iawn Misses. Y mae llawer heb fod yn ddigon call i hyn. Yr oedd yn cael hwyl garw wrthglywed pobl yn taeru mai nid y fi oedd Lector; ond bu bron cael flit wrth glywed riiywuu yn dweyd fod Lector yn un nor gyflym ac mor greulon, fel y buasai yu tcin uyu ae yu troi gweu tra byddai Mr M— yn chwilio am ei arfau. Dygwyddoddyr helynt hyn tra yr oeddwn oddicartref. Bydd yn llawen genych glywed yn ddiammheu fy rwod wedi cael rhyddid gan y wraig yma i fyued am DRO OBDICAKTREF. Yr oedd hWn yn ddrychfeddwl teilvrng o'i phen, ei chalon, a'i llogell. Y mae tuedd mewn dyn i fyned i'r melancholy wrth fod byth a hefyd o'r gwaith i'r gwely. Cefais licence wrth gyohwyn gan freniuesyr aelwyd i fyn'd lie mynwD, ond eadw yn glir & thories newyddanedig plwyf Ruabon. PenderfynaiB yn y fan i gychwyu i'r Iwerddeo, gan farnu yn fwy aurhydeddus i drigo yn mhlith Gwyddelod nag yn mhlith Ymneillduwyr Cymreig yn gwadu egwyddorion rhyddid. Yn fuan ar 01 gadael Lime street Station, disgynodd fy ilygaid ar Spiuther James, Llandudno. Ymdaangosai y brawd hwnw yo llawn gwaith-wor ffwdanus, fel nad oedd ganddo amser i of yo But yroeddwn. Niagwn o ba Ie yr oedd yn dyfod, nac i ba Ie yr oedd yn myned. Gallai ei fod ya gwyuebu am bwyllgorau y Town Council, y School Board, yr Ysgoloriaeth Gymreig, neu rhyw an neu xhyw lawer a bethau ereill. Sut by nag, yr oedd yn llawen genyf ei weled yn edrych mor wrol ac mor weithgar ar ol hit frwy< ro !lwy,ddianBUS ag offeiriaid anadna^ydfiii^ OaerwraBgon a Chaeruarfon. Pan yu gadaet glanau Mori v forio i'r Yuys Wtrdd, riiwng cy<Ha!dwrathiryBCaergybi, clywsom fod R Williams, Ysw., yn iacb, ac egiwys barchus B^€hel wedi codi ugain pnut > n nghytiog y gweinidog. Da iawn, Bethel S Dyma desti- monial, a'r ddwy ochr yn hardd. Bydd liou fa siampldda o Jerusalem FedydltteJig yr ynys. Y mae yn werth i wobrwyo gweinidog am aros. Hedd weh sefydlog, cariad sefydlog, croesaw sefydlog, a gweinidogaetb sefydlog, sydd yo ateb oreu i egwyddorion sefydlog fel eiddo y Bedyddwyr. Ar ol orwydro am dalua 0 ddyddiau yn ngwlad y Gwyddel 0 gwmpas Dubliii, Londonderry, Cork, a Kilarney,dych welaig yn wrol i Lerpwl, ac un o'r pethau eyntaf a. glywais ar ol entro y Lector Oet- tage oedd Lizzie Sarah yn siarad, a beth oedd yn geisio wneyd ond aralleirio heu linellau adnabyddus i ateb ehwaeth ei mam fel hyn :— I*a wlad wedi siarad sydd Mor lan a Lerpwl lonydd P" Faint byuag o wir a barddouiaeth sydd yn yr aralleiriad, yr oedd teulu ty ni mewn hwyl. Ar ol i'r adeg h w yliog hon fyned heibio, troais i ddarllen y daily papers, a disgynodd fy Ilygaid yn uuion fel barcud ar glw ar lIANn BEDYDD HYNOD YN BODFAKI. Yn debyg i Lyn yr oedd yr amgylchiadau. Yr oedd bachgen ieuanc, mab i rieni o Fed yddwyr, yn awyddus i ymuno ag Eglwys Loegr; ond yr oedd yn aufoddlon i wueyd hyny heb gael ei drochi. Y canlyniad fu, i guradplwyf Bodfari, DyfIryn Olwyd, ymgytn- meryd a'r gorchwyl e'i drochi mewu naut yn y pentref. Gosodwyd plank dros y nant, ar ba un y safai y curad, a tkirochodd yr ym geisydd yn y dwfr. Y mae gweinyddu bedydd fel hyuya rhwym o ymddangos yn od i bawb a ddarllenant banes Philip a'r Euuuch yn myned i waerad ill dau i'r dwfr. Synem i weled uti o leading papers y dref hon yn galw peth fel byayn" immersion in the orthodox style of the Baptists." Nis gall bedydd fel hyn fod yn iawn, yn ol Syniad unrhyw Fed yddiwr uniawngred. Beth mewn digrif a ddy wedai y P.arch. R. Jones, Llanllyfai, am y bedydd plank? Y mae h WD yn ail i fedydd plat.t ouid yw ? Y mae llawer lawn o waith dysgu ar y byd, seu o:r hyn leiaf, ar y bobl etto. Synai y wraig yma un diwrnod i weled cyboeddiad parcbua i'r Bedyddwyr yn galw Eglwys Loegr yn fam eglwys Os yw byn yu wir, meddai, y mae yn rhaid fod y Bed yddwyr yn llawer helaoil nâ'u mam. Go dda onite ? Y mae yo rhyfedd na welai pawb ddryobfeddwl mor syml a hwn. Ygwirionedd ydyw, Did oes neb mor ddall a'r rhai na fyn- ant weled. Amser a balla i mi sylwi ar shape y brodyr un ac un yn OREIL GWEINIDOGION Y GYMMANIPA. Digon yw dweyd fod yr oil yn edrych gyatal ag y gallant o dau yr amgylchiadau. Of own nad yw yn adeg fauteisiol i dynu llun pre- geth wr, os bydd newydd fod wrthi yn pregethu saith neu wythE) weithiau yn ddiorphwys Ar y cyfan y mae yn dda eleni; yn well o lawer na llynedd. Credwn y gellid ei chael yn well o lawer etto, ondileibau llafur corff- orol a meddyliol pregethwyr y gytnmanfa. Pa fodd y gellir gwneyd hyny sydd gwestiwn dyrus iawn. Y mae pawb yn methu gwneyd dim o bono. Y mae yr ystadegaeth a gy- hoeddwyd mewn cyssylltiad â. THESTUNAU Y GYMMANFA eleni yn dra manwl. Gall wneyd lies mawr yn y dyfo iol, gyda gofal i gael yr oll yagywir Y mae yn bawdd cael hyny, ond i ysgrifen yddion yr eglwysi datu sylw i'r pwnc. A phabam y rhaid bod ar ol i'r brodyr yn Nghymru, tra y mae genym y fath stoo o ddynion digon galluog i rifo preswylwyr y byd adnabyddus? Bydd hwn yn fknteisiol iawn i ymfudwyr Bedyddiedig i Loegr, er ei galluogi: i gael gafael yu y capel Oymreig ar unwaith cyn dechren ymgolli yn mysg Sam- ariaid Seisnigaidd. LBCTOB.
CWRDD MISOL CWM ABERDAR.
CWRDD MISOL CWM ABERDAR. Cynnaliwyd y cwrdd uchod yn y Graig, Mountain Ash, Ebrill 30iin, 1877. Ya y gyfeillach am dri o'r gloch, wedi i'r Parch. E. Evans, Hirwaun (y cadeirydd), ddarllen rhan o'r ysgrytbyr, ac i'r brawd J. Eppyut Jones anerch gorsedd gras, darfu i'r brodyr canlynol siarad ar y pwnc, sef Dyledswydd yr eglwys at y byd,' Parch. E. EvaBN a J. Eppynt Jones, Hirwaun W. Morgan, J. George, a J. Rees, Mountain Ash; 0 Davies a'r Parch. W. Samuel, C wmbach; a T. Morgan, Aberdar. Yn y gynnadledd, penderfyuwyd :— 1. Fod y cwrdd nesaf i'w gynnal ar yr 21ain o fis Mai, yn Nghalfaria, Aberdar. 2 Fod yr un pwnc i fod o dau sylw y gyf- eillach nesaf ag oedd yma. sef, Ddyledswydd yr Eglwys at y Byd." Y brawd R. James, Cwmbach, i i g< r yr yuaddyd*!an. 3. Fod y brawd T. Davies, Aberaman, i bregethu ar Y Pechod Parod," a'r brawd J. Mills, Abernant, i bregethu ar y pwnc a welo efe yu oreu, yu y cwrdd misol nesaf. Yn y cwrdd hwyrol, pregethwyd yn ddylanwadol gan y brodyr E, Evaus, Hirwaun, a W. Samuel, Cwmbach. LEWIS WILLIAMS, Ysg. pro tern.
[No title]
LLANDDOGET.-Ar ddydd Sul, Ebrill 22ain, cynnaliwyd cyfarfod pregethu ya nghapel y Bed- yddwyr yn y lie hWli, pryd y cafwyd gwasanaeth effeitbiol y Parcnn. E. Parry, Ffestiniog, a J. Jones (Iolo MOD), Fforddlas. Ar ddiwedd yr oedfa brydollwnol cafodd naw y frainfc o ddilyn y Gwaredwr yn yr ordinhad o fedydd. Cafwyct eyf- arfod bendithiol, ae arwyddion digonol fod 1 Duw yr achub yn bresenol.
0YFARFOD CHWARTEROL MOUGANWG,
0YFARFOD CHWARTEROL MOUGANWG, Yr hwn a gynnaliwjd yn Noidfa. Treo oi, illi 2il a'r 3vd<i yn yr bwn y penderfynwyd ar y pethau canlynol, gyda phetbau ereill :— "D\3' -_R_J!3, _"L_J. x. ruu peuueriyinaaau y cyiariea ciiwarmroi diweddaf yu cael eu derbyn a'u cadarnhau. 2. Fod yr ysgrifenydd i anfon llythyr. yn cyn- nWYB peaSerfyuiad y cwrdd chwarter diweddaf, o barthed W, Rheidiol Griffiths, at eglwys Siloara, Caerdydd. er galw ei sylw )n uniorsgyrchol at y cyfry w bsnderfyniad. 3 Wedi cael ar ddeall fod llywydd parchus Athrofa.PontvpOol yn penderfyim ymdaiswyddo. yr ydym yn ostYFJgedig awgrymu i sylw y cyfar- fod blynyddol yr angenrheidrwydd, er sicrhau cefnogfieth a chydweithrediad yr -.eglwysi Cym- yr eg.wysi reig, gau fo damryw Gymry yn ireddu y cymhwys- derau hanfodol. ïr lywyddiaeth, iddynt gym hell Cymro i'r gadair dduwinyddol ac yn taer ddymnno ar bob Cylnro sydd a hawl ganddo i bleidieisio i fod yn breseuol yn y cyfarfod blyn- yddol nesaf. 4. Fod teimlad yr eglwysi, &c., am y diweddar Barch. J. Rufus Wiliiams i gael ei ddwyn ger- bron yn nghynnadleddy gymmaufa, a bod sylw o hyn i gael ei osod ar y Rhagdrefn. 5. Fod y gynnadledd yn rhoddi ei chefnogaeth i eglwys Salem, Caerdydd, i h jlaethu y veitry, a gwneyd gwelliannau ereill ar y capel. 6 Fod y gangen o egl wys y Porth ag sydd yn cyfarfod yn Mhontygwaith yn cael cefnogaeth y gynnadledd i adeiladu vestry newydd. 7. Fo t llythyron o ollyngdod i gael eu rhoddi i'r Parch. T. John, diweddar o'r Ynyslwyd, a W. Walters, diweddar o'r Berthlwyd, o'r gym- manfa hon i gymmanfa Mynwy. 8. Fod cais eglwys y Pil at y gynnadledd yn cael ei ohirio hyd y gymmanfa. 9. Fod deiseb yn cael ei hanfon o'r, gynnad- ledd hon i'r Senedd.dai o berthynas i Fesur Gladdu y Llywodraeth, wedi ei arwyddo gan y Cadeirydd dros eglwysi y gymmanfa. 10 Fod y oyfarfod hwn yn mawr gymmer- adwyoy penderfyniadau ag y mae yr anrhydeddns W. E Gladstone wedi rhoddi rhybydd o'i fwriad i'w dwyn o ftaen y Ty Cyffreain dydd Llun nesaf, Mai 7fed, ac yn gobeithic y bydd i'n Aelodau Seneddol sirol a bwrdeisdrefol perthynol i sir Forganwg, roddi iddo y gefnogaeth fwyaf galoiiog. 11. Fod y gynnadledd hon yn cyawyno ei diolchgarwoh gwresocaf i Mr Osborne Alorgan,- A.S., am ei ymdrechion diflino i gario trwy y Ty Oyffredin ei Ftsur Oladdu, ac yn dymuno datgan ei chymmeradwyaeth galonog o'r mesur hwnw ae, ar yr un pryd, nad yw y gynnadledd yn der- byn un mesur fel yn derfyniad cyfiawn o'r mater hwn a'r na fyddo yn dileu yn llwyr o'r weithred o gysegru y tir yr effaith a gyfynga y tir fyddo wedi ei bwrcasu gan arian y cyhoedd at wasan- aeth lin dospasth o'r cyfundeb, neu un sect, ar draul can allan pawb ereill. 12. Fod y gynnadledd yn dymuno ar ein heglwyei oil ag ydynt heb anfon eu hychydig sylltau at gynnal y cyrddau trimisol, i'w hanfon i'r trysorydd yn union, sef Mr W. Grove, Grocer, Ma steg, fel y gaao wneyd y cyfrifon yn gywir erbyn y gymmanfa. 13 Fod swyddwyr y gymmanfa, a'r Parchn. 0. W. James H. W. Hughes, Dinas J. W. Maurice, Blaencwm L. Jones, Treherbert W. Morris, Treorci D. Davies, Treorci J. O. Griffiths, Ton W. James, Pentre; D. C. Jones, Cwmpark; a J. R. Jones, Llwynpia, i fod yn bwyllgor i wneyd i fyny ragdrefn y gymmanfa, y -1 ao i gyfarfod yn Jerusalem, Llwynpia, am 12 o'r gloch dydd Mawrth, Mai 14eg. 14, Fod y cwrdd chwarter nesaf i gael ei gyn- nal yn Bethania, Castellnedd, ar y Mercher a'r Iau cynfcaf o Awst. Y gynnadledd i ddeehreu am ddau o'r gloch y dydd cyntaf. 15. Fod tysteb yr ysgrifenydd yn cael ei gohirio hyd gwrdd chwarter Awst, ac i gael ei chyflwyno iddo y pryd hwnw, dros y gymmanfa, gan Mrs Joseph, Tydraw, Dunraven Colliery, ac yn oael ei chyunorthwyo gan foneddigesau ereill. Ceir olywed yn fanyich gan yr ysgrifenyddion, Parchn. J. W. Maurice, Blaencwm a J. Lewis, Maeeteg. X ttWAiSAaAlSI'11 UXHOEDDOB. Pregethwyd y nos gyntaf mewn wyth o gapeli cymmydogaethol y Bedyddwyr. heblaw capel Noddfa, gan y Parchn. J. Vaughan, Merthyr J. Evans, Cwmdar T. Jones, Pendarren; H. Jenkins, Patau J. Lewis. Maesteg B. Thomas, Narberth D. Jones, Potthoawi E. Jones, Maesteg D. Thomas, Resolven J. Cole, I Merthyr; J. Williams, Dowlais J. Purrish, Abercanaid. J. Evans, Pontypwl; B. Evans, Gadlys; I. Jones, diweddar Twynyrodyn; D. L'oyd, Caerdydd; W. Evans. diweddar Cwrt- uewydd. Yn Noddfa, y nos gyntaf, dechreuwyd gan y Parch. E. Davies, Poutlottyn a phregeth- wyd gan y Parchn. J. Y. Jones, Gilfach Goch; E. Evai s, Ritwain a C. Williams, Ystalyfera. Am 10 dmnoeth, dechreuwyd gan y Parch. D. •K-nes, Porthoawl a phregethwyd gan y Parchn. T. Humphreys, Cwmaman B. Thomas., Narberth; a N. Tnomas, Caerdydd. Am 2, dranoeth, dech ■ rtuwyd gan y Parch. J Erans, Poutypwl a phregethwyd ^au y i-archn J. Evaus, Cwrndar; J. P. Williams, D. LI., Rhymni a B. Evans, Castellnedd. Am hanner awr wedi chwech, dechreuwyd gan Mr R. Richards, Birmingham a phregethwyd gan y Parchn. J. Jones, Cwmogwy; G. Thomas, Croesypark a W. Williams, Mouu. tain Ash. Cafwya cyfa-fodydd rhagorol 0 dda. Cafwyd dyladwadau dwyfol gyda y pie-ethuu, a ch^nnulleidfaoead mawrion yu y capel mawr a hardd hwn. Yr oedd parotoadau yr eghvys a'i pharchus weinidog yn bob peth a aliesiU eu dysgwyi. Dymunwtl drosglwyado ein diolchgar- woh mwyaf gwresog lddynt hwy a'r ardalyddion am eu earedigrwydd, yn unol a theimlad y gweinidogion a'r cenadon ag oeddynt yn bre- senol. BENJAMIN EVANS, Ysg. ♦ ■■
[No title]
FLOBIIINE !—FOE THE TBBTa AND BBBATH.—A few drops of the liquid "Floriline sprinkled on a wet tooth-brush produoea a pleasant lather, which thoroughly cleanses the teeth from all parasites or impurites, hardens tho gums, prevents tartar, stops decay, gives to the teeth a peculiar pearly-whiteness, and a delightful fragrance to the brea-th Itremoves all unpleasant odour arising from decayed teeth or tobaeoo smoke. "The Fragrant Floriline," being composed in part of Honey and sweet herbs, is deli- oious to the taste, and the greatest toilet discovery of the age. Price 2s 6d, of all Chemists and Perfumers. Prepared by Henry C. GALLUP, 493, Oxford-street, London.
[No title]
t.- \Nid ydym yn dal ein hunam ynyyfriftil a-at tyniadau ein cfohebwyr.
AT OLYGYDD "SEREN CYMRU."
AT OLYGYDD "SEREN CYMRU." AJSWYL SYR, — Mewn canlyniad i ofyniad "Casawr Twyli yn y SKKBN, ysgriferais nt fy anwyl frawd. a'm cyn gyunortbwywr, Mr T. W- Bei jarnin, a derbyniais yr atebiad cttnlyuol oddi- wrtho; a diolehaf i chwi os byddwch gyfwyned a'i osod yn y SEREN. Yr eiddoch, &c., Soar, Dinas. H. W. HUGHES. MR. GOL,—Yn y SEREN ddiweddaf mae rhyw un a eilw ei hun "Casawr Twyll" yu gofyn i mi, pa bryd y bum mown cymmundeb, neu gwrdd gweddi, yu Jerusalem, Llwyupia ? Y Sul di- weddaf, frawd, a'r wythnos ddiweddaf, y bum givrtref. Ydwyf, &c., Bwlchyfeo, Mon. T. W. BENJAMIN.
ALEOGRAPHIA, NEIJ LAW FER."""
ALEOGRAPHIA, NEIJ LAW FER. Mae y Parch. J. Williams, Pontypridd, wedi trefnu cynllun newydd, ond pur eifeithiol, i ysgrifenu Llaw Fer Gymreig. Y mae liawer ymgais wedi ei wneyd at hyn, yn enwedig yn Saesneg, gan Taylor, Odell, Pitman, a Redfern; ond y mae system Pitman yn ddiau yu rhagori arnynt oil mewn tlysni a chyflymdra. Tra y mae y Saeson yn meddu ar gyfrwng i osod meddvvl ar bapyr n-ior gyflym ag y gall dyn siarad. nis gwyddom am un gyfundrefn wedi ei chyfaddasu at yr iaith Gymraeg, a, sydd yn effeithiol i gyrhaedd yr amcan hwn, oddieithr yr un a awgrj-mir yma, yr hon a eilw yr awdwr yn Aleographia (iawn-ysgrif). Mae pob un sydd yn gorfod ysgrifenu liawer yn barod i gefnogi unrhyw gynliun i esm.vjtiiau y llafur caied hwn. A pha ddyn ieuanc diwylliedig nad yw wedi teimlo awydd ¡'ysgriIe;,u'ar bapyr lawer pregeth alinog wrth ei gwrandaw p Wrth y cyfryw dywedwn, Dysgwch Law Fer-dysgvioh Aleo- graphia. Bydd yn gynhorthwy mawr i ddiwyll- iant y meddwl. Gwna y sylw yc fwy eraflus, y cof yn fwy ea,ng, a'r llaw yu fwy cyflym. Bydd- wch yn galln gweled meddwl pan y traddodir ef, a'i gadw yn y meddwl ar ol ei we ed. Deuwch yn alluog i wahaniaethu y gwych oddiwrth y gwael. Nis gallwn edrych ar addysgiaeth ein ieuenctyd yn gyflawn heb y gangen bwysig hon. Maeyrawawryn rhoddi arwyddion newydd am y eydseiniaid a'r liafariaid. Mae trefn y llafariaid yn profi fod yr awdwr wedi myfyrio teithi a neiliJuolion yr iaith Gymraag yn dda. Mae y blaeuddodion a'r oiddodion yn ymddangos yn holiol gyfaddas i ysgrifenu yr hyn a lefarir. Er siampi, dyna y terfyniad edigaeth yn eynnwyw 27 symudiad (I eiddo yr ysgrifbin; ond yof Aleographia, dau symudiad i'r pin a wna yr oil. Gall y llaw ddilyn y llais yn 01 Aieographia, yr hyn nas gellir ei ddweyd am unrhyw system Gymreig arall o Law Fer. Pe byddaiargraffwyr yn gyffredin yn dysgu darllen Llaw Fer, byddent yn foddiou i ychwan- f egu deng mlynedd at oes llawer golygydd galluog- a llafurus. B. DAVIES.
i IGAIR BYR AT FEDYDDWYR BEDWELLTY.
GAIR BYR AT FEDYDDWYR BED- WELLTY. GYFEILLION P ARCHus,-Gwyddoeh fod ethol- iad Bwrdd Ysgol Bedwellty i gymmeryd lie ar y 18fed o'r mis hwn, ac mai aich dyledswydd yw edrych allan am ddynion addas i'ch Cynurychioli (gan mai yn enwadol yr ydych yn edrych ar y cwestiwn), yn hytrach na gwrandaw ar anwy- bodusion mympwyog, celwyddog, a chwerylgar, a chymmeryd eich arwain ganddynt. Da. genyf ddeall eich bod wedi pennodi Mr. Prich. ard, Glyn Ebbwy, i'ch gwasanaethu, atheimlwyf yn hyderus y gellwch ei osod yn uchei ar y poll. Y mae amryw o houom wedi appelio am wasan- aeth y Parch. J. P. Williams, Poutlottyn, ao y mae yntau wedi caniatau, ac wedi cael ei enwi yn rheolaidd fel ymgeisydd. Gan fy mod ya adnabyddus iawn a Williams a Prichard, ao nad wyf yn ddyeithr i'r plwyf nac i'r Bwrdd, wedi treulio o bedair ar ddeg i bumtheg mlynedd ya y blaenaf, a chwech mlynedd yn yr ail, dylwn wybod rhywbeth am y mater mewn cwestiwn* ac y mae'r dyddordeb a deimiwyf yn y Bwrdd y treuliais gymmaint o amser yn aelod o bono, yn hawlio i mi ryddid i gyhoeddi fy marn. Y farn hono yw, mai eich dyledswydd yw ethol Prich. ard a Williams i'ch gwasanaethu, tAoO y byddweh yn ymddwyn yn ffol ac yn annheilwng o honoch eichhunain trwy weithredu yn wahanol. Nid Wyf heb wybod fod yrhyu a gymmeradwywyf yn gioes i'r hyn a benderfynwyd gau rai ohonoch mewn cyfarfod a gyunaliwyd yn ddiweddar yn ) air. Perodd rhan o un o'r ptniifcrfyniadau i mi syudodagofia; oud gobeithiwyf y gwn* ystyr- iaeth fanylach eich dwyn i weled eich camsyn- iad, a pheru i chwi fabwysiadu fy awgrym o barthed y ddau ymgeisydd crybwylledig. Pe dywedwn fy mod yn deali y pwnc hwn yn well na'r rhan luoaocaf o honouh, efalfai na fyddai hyny ynheohod uas gelfid ei faddeu ac os felly, md wyf heb radd o hawl i wrandawiad. Nid oymmeradwyo yr hyn wyf yn fedawl sydd yn iawn yr ydwyf, oud eich annog i wneyd yr hyn yr wyf yn gwybod y dylech ei gyflawnu. Hawdd fyddai i mi ddwyn rhesymau or fath gryfaf di uj eich cynghori i duewis Williams a Ptichatd: ond golygwyi mai gwell yw peidio manylu. Ihwg fyddai gen., f glywed fod y pet ,au y llaf- uriodd rhai o honom mor guied o'u plaid yn cael eu dad wneyd gan y Bwrdd newydd ond yr wyf yn siery gwnay ddau a nodwyd eu goreu i am- ddiffyn y trefniadau y darfu i rai o honom ym- drechu cymmaint drostynt. Nid yw fod Mr. Williams yn byw mewn piwyf ara.l1 yn un ddadl yn ei erbyn yn mam dynion o feddwl a gwybod- aeth. Nid yn mha le y mae dyn yu byw, na'i gyssylltiad a'r trethi (fel yr awgryma'r manion) yw y pwnc, ond ei gymhwysder i'w waith. Prawf o wallgofrwydd fyddai haeru na ddylai Heury Richard gynnrychioii Merthyr, oblegid mai yn Llucdain, ac nid yn Merthyr, y mife yn byw. Yr eiddoch yn wir barchus, MATHKTE8. O.Y.—Yr wyf yn hoilol o'r un farn a gweiui- dogion Llanelli, &c., o barthed Mr Lewis. Efe ddylai olynu Dr. Thomas, a gobeithiwyf mai efe a gaiff y gadair dduwiuyddol yn Mhoutypwl.
SUT I GAEL PEEGETHU GWAEL.
oen bach orwedd oddimewn iddo heb ofni dim. Cynllun iawn fyddai hwli i gs^iw.^ gweinidog rhag myned yn rby falch ac ari- hawdd ei drin, a byddai yn sicr o gyrhaedd yr a mean, sef cael pregethu gwael. /11. Etto, er mwyn sicrhau pregethu gwael, rhoddwch ar ddeall i'ch gweinidog fod ei holl symudiadau yn cael eu gwylio gyda y manylrwydd mwyaf. Aed tri o arglwyddi y set fawr ato ben boreu dydd Llun, pan y byddo ef yn ddiffygiol ar ol llafur y dydd o'r blaen, i roddi yehydig wersi iddo sut i bregethu, sut i weddio, a sut i ymweled. Dywedent wrtho yr holl betbau annymunol sydd yn cael eu dweyd am dauo ar byd y He—y fath ddyn mawr, a'r fath bregethwr mawr, oedd ei ragflaen- ydd; pa faint mwy syral yr oedd gwraig hwnw yn gwisgl), a chymmaint yn well yr oedd plant hwnw yn ymddwyn. Os bydd rhywfaint o falchder a rhywfaint o ysbryd i'w gael yn y gweinidog ar ol cael rhyw dair gwers fel hyn, wel, y mae ei gyflwr yn an- obeithiol.. III. Etto, er mwyn sicrhau pregethu gwael, gofalwch roddi digon o waith iddo. Ni fydd peidio rhoddi bwyd iddo feallai yn ddigon. ByJd 11awer o waith a dim bwyd yn lied debyg o wneyd trefn arno. Pan y daw i ymweled a chwi, ceryddwch ef am na fuasai wedi dod yn gynt; dywedwch wltho pa mor fynych yr oedd eich gweinidog blaenorolyn ymweled a chwi. Cedwch ef yn barhaus ar y trot. Dysgwyliwch iddo brophwydo o'i lyfrgell os bydd chwaer yn glaf. Byddai y gweinidog blaenorol yn gwybod eyn pen yr awr os byddai y ddan- nodd, nell. y cur, neu y colic, neu rhyw anhwyldeb arall ar un o'r aelodau, a byddai yn bresenol yn y fan. O! y gweinidog o'r blaen, yr oedd hwnw yu ynignawdollad o -bob rhinwedd, ac o bob perffeithrwydd. Syndod na buasent wedi dal gafael yn yr angel hwnw tra yr oedd gyda hwynt! Cedwch ef i redeg wrth bob chwibaniad ar hyd yr wythnos. Pan, y bydd eisieu bed- yddio, anfonwch am weinidog clyeithr. Ac os na all, ar ol yr holl driniaeth hyn, roddi pregeth denau i chwi, anfonwch am danom ni, a gwnawn ni roddi yehydig gyfarwydd- iadau pellach iddo. Wrth gwrs, y mafc eithriad i bob rheol; ond pe bydda-i y cynllun ydym wedi ei roddi i lawr yn cael ei fabwysiadu yn gyff- redinol, yr ydym yn methu gweled y byddai raid i un eglwys mewn tref na gwlad ddyoddef yn hir o eisieu pregethu gwael. V BBBTAS.