Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
13 articles on this Page
! CMWEDL NADOLIG :I
CMWEDL NADOLIG I Rhwng" Heuhven a Storm. zn) Aetli 11 awer i Xadolig htibjol erpan oedd yr amgylchiadau camlymol yni weiadiwy yn nghvimydogaexfo Llaniair. ondi y mae yni fyw heddyw ar -Keius traddbdiad. Yr oedidi y gymydogaeth mor llawni o wylia.ii X adolig .yr .ad eg bono ag ydyw heukiyw—yr oedldi yr ho 11 bhvyf fel' b'.vxdd; gwledd. V lhvyn, celyn n'or llaiwii o wwrdd- \n y tai ag; o-e; .d -tit hael- d: a gTcKi?au\ Treulid nrson lawen fi> liau man y Ixneu, pryd' y á i n. Und, feallai. ar y cyni Nadso-Hg, y l>\ n MI L i;to, rids cj.K: ty yn y ,gym ydbgaetltmor die dù}dd! ag adnyd: Ga-l'lt- yr-Afon.—hern amaethdy eang, urdklasoi yr (ulwg, aimo, a swyn camrif gynarach, uï gyieh; and! nd welodd Gallt-yT-Afomi dieuiu ddedwyddach o dam ei gromghvyd- nag yd- oed<J Hywel Morgan, eri wi'adg Xedi, a:u hunig r'exch., Gay nor. Yr oedd tua dlwsim o weis- Mil a gweithwyr, a thaia hamer yr um nifer o> do-rwynion yn nigwasanaetn, Gallt-yr-Afon. Yr .oedd •liaiwenyddi yn acen pob llads. y no-son :\CJJlO; onid oedd Gaynor, unig ferch Gallt-yr- Afon, yn priodi dranoeth? Yr oeed: Hywel, Morgan ym ddhvylath o •<ldyi3-- eef-nlydan, a'i wyneb ar y tan: yn y •nrtriwr. Yr oedd ei. ddlwylaw wedi e-m sue io yn ddwfn yn llogella,u ei lodiran, ac ym ceislo drir y waddol i Gaymor, ac i geisioi gam ..YKM, y wxaiig. i'w gynorthwyo i wmeyd trafn « o ixeih-au; end! ei myfyrdkÝdi hi yn roam ydbedidi; a phai ryfedd ei I b >d yn troeiii ei bys yn ei phedtJg. yn frysiog ac yn aIat. bob yn ail? Dyntl fel oedd ei ■meddwl; yr oedd yn meddwl hym, ac yn teimlo fel arall, chwareu teg iddii. "Xeli fach/' meddai Hywel Morgan, I c, hi i ni neysl trefen ar be than, a, phen- vlerfynui faint o- waddol ro'\vn> ni i'r fercn, yma, "Da chi, Hywel ¡ peidivvch siaraJ a, fi. m a' ligoo o Cifid a-rno i heb feddHvl aim ivadldcl— xdli yr irmig fetch fel yma F atebai SeE. "J awcs i ferch," vchwanegaa Hywel, gam rod cam neu ddau yn ol at gyfeiriad y drws, herwvdd nidi oedd yntau ddirn, yn foddlom •ei cholli, end1 ei fod ym siaradl diipyn Yill iach, 'd,«\vch i ni rui pern atrni heimo, tabeth." Dyna gyfeiriad ymddydd&m y ddam yn ys- 'fed y nos.. Yr oexid Gaynor ynl rhywie yn, y 'ty. Yn y neuadd: yn mben: arall Gallt-vr- jJon yr oedd y gwteision a'r morwynaom yn> /S\\ rl_\ mu gam lawenytidl ai ff rad hineh ddi- .ni'wedl Yr oeddl ym adeg fywiog ymo—y r foedddlwyn1 o uchelwydid vn. mhob (,(-Yngl., ae un go olygus ya y caDlol-y rhai < .;did ffior wa>sam-ethgaT a'r medd. "Beib- *w-t ti yni :OTym:d i roi yn an,rlieg priodas, Wii )a:eh t' raeiddai Cati, un c'r mcrwymioni. with, y .gwas bach. "Hidfivvra ni ddim rhoi fy nghyfiog am .flwndclym iddi! ebe Wil ym hvf. "Beth wyt ti yn 8,0111 aaxii gyfiog, Wil bach, D1:ae ym dda dy fo>d yn cad dv fwyd am hwsmonia tÎ pyn. ,) "Taw di a son., Cati. mae mwv o raem 'büchau ma bleicii, arno- tithau." ccdid1 ateb pigog Wil. "Eitha reit, Wil. bach.' 'cbt- carn-r sioni- "edig.ym y gomgl, "maei well garn Cati blethu. ¡ sv. ylu na phlethu givallt Ondi yr oeddl Cati, y forwyni, weiT; <ymud ¡ yn ddiarwy bodl iddi, wrth gWirs., o dam y Hwyn \ichel\vy!<ld', a, wyddai, hi, ddtim, mes, iddi ieimloi WTil bach ytti llyfu mei 0&1ia.r ei gwefusau-—"fel ci ym llio rmewm stvvc," ebe un ",ir gvveisiom yn gellwieims, a chwarddasaiit. i. "Dere, Wil, bach, dy'k t ti ganu am y fusnes *iyni, ebe; uni o'r mere-hell "Dere can, '01 Pwy a "mi Prioda; i?' ebe ■Sali, y forwyn, bema'. "Ti ddyie gamui hona," sylwai un or gweisioni yn gellweirus. "Xa, cam di 'Gwyngalch Morgamwg'; mt yn gallu caaiu hono'n dda. ebe Gwilym; ,i'j:!r Fenvig. "Os wyt tiyn myntdi i ganlu, can 'Y ferch •o ebe Cati ym fwymaidd. "Yna. mi ganaf horni er dy fwym dii, Cati." ebe Wil, ac ar ei draedi ac ef. ac \m tywaJlt smiwy t> egni na melodiedd; ac wedd gorphen,, -yylwoddl un, o'r gweision. ei fed mi well camvr .2KL charwr, yr hyn gredaá: amrywi oeddl ym rganimoiiaeth amheus. "Falle fod! e vrir" ebe lUll o'r monv^tnioai', :2,;a;m edtych-ym syth ac awgrymiadol ar hwmw. "Helo S mae rhywrai yn dOtdi air y c'.Io.s," sylwai un cir gweisioni, a chlywidi siarad go iichel o'r cyfeiriadi hwinw-— "Dewch: fel. yraa,"—cydiwch ym vmraich —mae;r eira ym disgyn. ynt dr\vm/—"gewm •drwchi cyni y boreu/'—"ma,Q yn llamsw llygaad dyn,—"byddi yn ddiolchgar fod llygaid gemti. oedd sylwaciau.amryw1 leisiau oedd yn .eshau. "Cer mas i edeyefo pwÿ' sydd yma," eba, Sal wrth un a gyrhaieddi di\ cly widi wedym,—"nawr gam bwydl; fe gydia. i yn- y pen= hypt; codwch eich, treed fan hon," ac eiliads arall yr oeddynt yn yneucadd. • "Wi1 Brynrodyn,) ebe y bechgym a/r merch- ed, melm¡ s\-ndbdi, yr hWTl oedd' delymwr en- v,rog ,1' v dielym deires.; ac ar darawiad, YT 11 Sali a. Guto, y gwas. wedi gwmeyd lie ft>rldus i'r telynrwr a'i-'delym ysb ganol y 1 ac wedi ei ddiwallm ai chormedi 0 i i vr oedldi y cwmmi mewnl:&fweth Uawetv N I 1 "Nawr, fechgym a lodesi; ebe; Shenkin, V gwas "chi welwch modi i a Meuiig A er11 dod- vm.a ag: umi Oi delynwyr gotreu- ,ejn gwlad, ac o barch i Mishd.i.r a. Mishdire-s, ac. •>iii Gayno-r, 'darpar-wraig: AnieuTin, "LlwjTumadbg,. un o fechgyrt. ifenc goreu'r Stir, mae 'Brynro'dvm' yn inyii Icl, Ù1i difyru aim awr iiieu iid\\y.s: "Wel. lodes,i, beth. licech chi fi ware?'' ebe Brymrodyri. "Mi roddais fy ffamsi. mor bell," ebe Sal, gam chwerthim. "J "A ei di'r Ccryn: du," eiliai Cati. 1 "Ffanws wir," medda;V Telymwr, gam redeg diros y tanau, ac ar uarawiad, yr oedd vn tYwallt mielodedd y ddwy a.la,w Gymreig, a dm\-ymodd i fyny gyda, "Comsett William 1 Owen," a, tharawiadau tedlwmg o "Parry Ddal'l," o'r Wynmstsay. Yr oedd y gweison a'r mor\vymio!m wedi eu ;g\vefre'i.ddio,. Yn unioni Ôieg, yr oedd! Sali a theis-en N adÓlig1 a gwydraid o. ddiiod ûI flaen ttljmwr dall. Pe buasai 'Bry'nir:odyu,' yn hwareu garii7 mlyneddi cym hymy yn Gallt-yr- Aton, buasaii y gweisiom ym dfewmsio mewm breeches pen glim a sgidiam bwcl, a mwy o ,iin,au du'r dd.afad' yni y golwg gyda'r mierch- ad, ac yn liithro y paimamt, gydai modau mwyf- u's "Dawns y Glocsem." Hysbysoddiyi Telyu: wr fod gwleddi-ym Xghastell Dynefa'r dran- oieth, ac mad oedd am fod yni hWiyr; ac ar hyny, pwy- ddaeth i fewn; i'r neruadld wedi ciy wvd y; tanau aDldi Gaymor ac Aneurin—ei d'ym ifane. Wedi lloIllgyfatch y ewmni, ac ysgwyd Haw a.'r telynwr, codbdJi 'Brymnodyn' ar ei draed, a dywedbddi eii, fodl ynl chwarem "Mwynen Merch" o barch i'r ferch ifanc- Gay nor Morgan. Sarai Aneurm al Gaymor 0 dam yr ucbelwydd ar gamol yr ystafeil. Yr oedd1 Wil, y gwas, yn chwierthim yn ei gwrcwd b, tuctfm iddynt,. ac-ym tymui sylwi y morwymioni at y fFaith aygiymiiadbl. Yr oedd bylsedid y tdvnwr yni rhedeg yn ogleisiol ym ystlys ei delym n,es y! cwmnÍ. "Diolch i chrwi, William' e her Ameurim. • Ym awr, cym fod! y par ifanc yn 'madael, It neiff Gwilym air Fcrwig roi cam gyda'r tanau' ebs Shemkim, y gwa,s." "Wn i ddini) yn iawn! beth ganal i," eb0 Gwilyim. "Can 'Y Fodrwy Femdigaid! ebe hem alaw 'Cefn, Ydfa,' eiliai Shemkim. Cetrddbdd Gwilym at ymyl'y dcl\ >.1. a chan- od'eii y penilliom canlynol:—- "0 tan 'y mrom fe gyna serch, Yn bur i'r ferch lygad-<lrf.u. Tyf gwymfyd: rnab ynl ol ei throed Fel, diail ar goedJ y Gelli; Mi wela fyd: sydd' newydd greu Y 11. Horn yni ei 11 ygaidl j Mewm hxraeth wyf am weledldydd Y fodrwy syddi femdigaid. cl -a Mi glywaf dine o'r clochdly dbi,w! A'i roesaw per at risiau, Yr alior v,v:i—a'r lixv i rfioi I selic/i. glam wefusau; 0 gwdaf gariad gloyw'ni awr Yn lliwgar wawr edi llygaid'1. Mewm hirraet-b wyf aim weled- dydfel Y fod'rwy sydidi fe'»digai: Difvru'n hedd, ei dwyfrom hi Maei Uamwi fy llawemydd1. Ac fel y Dywi loylw li Gar lomi rhwnig iT lemyddi Adduntedi mab addiumedl merchi! Fain gwlwm serch fy ensid', Mewmi hiraeith wyf ami wx-led dydd Y fodrwy sydd femdiigaid." "Nos da, gyfeilliom., a Nadolig lawen) i ch,wi 1 oil," ebe Aneurin, tra ynl gwasgu ryw- beth yn nghildtwrm y telymor, tra yn, yuisad^ael, a. chiira golio am ei dtliwrncndl priodias drainr Cieth. "Yr um fath i chwitiiam," ebe y cmom yn unlilaiis, Ila: llawer o'i fathr ehe Wil, y gwas bach, gain chwierthim "Taw son, y ffwl," oedd! 'SJllwt ceryddbl Cati, gan; dybio oedd! yni mgeiriaui bratho-g Wil. Aeth Gaynor i hebrwng' Ameurim allan. Codai y lieu ad ym welw ylDl ngwy brem o 1 as gwamaiddt Gorchudidid y dfeear gan geuimem 01 éira, a brym a, dfcl yo: huno yn r.ihawelwch arddierchog. ariam,. Nidi oedd su a.vt.-l YllJ anadlu yn mrigiau y llwym betdw oteddl ym yr yrnyl. Nid oiedd ond swni y tan- au ddifyrai yt neua<ld JIll glywadwy. Mor brydifeuth oedidl y ddlaear dan; wynder oedd Ddw to!—mor airddierchog y ffurfafem, fel gardd d'am gmwd hajfaiddl 01 ser-roisynam— mor swynol oedd! maw jig telym ym nystaw- rwvddl cyfrinioJi ca.lomau ieuainc oedd dan fendiith 'serch'-—oedd yn wyniachj n,Ù dtlaear, yn lo-ewach nar mefoedd, yn feluaach na'r miWvS,ig. (Fw Gorphem )111 Einl Nesaf.)
----:0 TRIM SARAN.i
-0 TRIM SARAN. Mr Golygydd,—• Pttr anamul y gweiir gair )"11\, eich colofmau gwerthfawr o'r lie cyflymrgynyddod hwn. M.aie byrnv i'w gyfrif efallai am: nad oes yma nteb ym cvmerydi dydldbrdeb mewm cofntodd a chvhoeddli haimes y Lie. Beth liyiuig, mae yma lawer 01 bethau ym fasnaehol a chrefydd- 01 ag y ma,a yni werth en c\ hoed<li. Metwm ystyr fasmachol a, gweithfaol ym -ddiois, mae dtyfodbl disiglaer i'r lie;—"niae'n cJ:eu "Y Di bresemol mae galw meill- duol am v glo careg; mae'r 'demand'' ynr fwy mar 'a-upply' o gryrn dipym; mae rnarchnad- oedd newwddlioni yni agor ell) drysau iddb yn barhaus. GVlrii mwy o'r mwydd du, DTOS y cledram o Trimsa,ran. yn bresemol nJag erioed, a dyu^iedir y byd'dl i'r 'output' gael, ei d'dyblu yn fuam iawnt. Ago-rir gwaith newydidi yma ar hym o bryd, a fyiddi yn dtebygol o droi allami yn um o'r gorem ym y parthau ymia. Gasodia* crushing a, wasihing machines i fyny gyda,'r gwelliantau diweddaraf. Prif oruchwyiiwr y cwnmi ydyw Mr W. D. Rooke. a thalli ei arolygiaeth ef a Mr H. H. William*. Miming En gi, re er, dygir petham yn mlaeni yn hwylus. Mae galw maiwr ami lowyr profiadol ynna ar hym o bryd. Dechreuir rhedeg y Workman's, Train yma ddiechr-eu'r fiwyddiym o Burry Port a Cydweli, yr hyn fydd yn beth mewydd! hollol i'r ard'al. Sibrydir hefyd1; y byddi tua h,aimer cant o dai i gaiet, eu hadeiladiu yma yn fuam. Floreat! Gair eto, mewm ystyr griefyddbl. Dydd Sul, y 7fed o'r mis hwm, talodd, cwmm o frodyr a, chwioryddi ielia,inc, o Tabernacl, Burry Port, ymiweiliad a'r lie'. Cynaliasamt ddarn gyfarfodl o ryw ;fa,th 01 Sacr-edl En!terta,n> m,emt ym Xoddfa., capel y Bedydbvyr. ac ym ddiddlad'l ni ddarfu i mi w.ramlo ar well parti gydla'u gilyddi yn yl lie erioed; yr oeddymt ym adroddwyr a cherddoriom o>'r radd flaenaf; 'treat' oedd em gwrando ym adlroddi a, chanu. Ym sicr maei Gwilymi: Elli, D. R. John, a Joseph Da,vies ym werth, mymedl bellder ffor-ddi i'w gwramdo, Gwmaeth y lied 11 hefyd eu gwaith ym ardderchog, sef Mrs. (".room, Rebecca Thomas, Rees Da vies. Theophilus Reynolds, a"i gyfeilliom. LlywyddKvyd! ym v prydmaiwm ym ddSehemig gam Mr George Reynolds, Burry Port ac ym yr hwyr gam Mr T. E. Davies, M.E. Hydierwm fod y cyfar- fodyddi hyn wedi bod ym adigyfnerthiad i'r eglwys fecham; a'n, dymumiadl ydryw, am iddi enill tir, myraed' ym mlaem oi nerth i merth,. IIAeq; y fecham yn fil, a'r wael yn gemedl gref." Ardalwtr.
[No title]
o: Y rhai parotaf i ryfygu mewn hawddfyd yw y rhaii parotaf i anobedthio meiwm adfyd. Y corph i wasamaiethu yr enaddi, a'r ddau i wasamethu Duw. Dylem rcdio wrth reel, ac nadl with, siampl.
Treoynon.
Treoynon. DAMWAIN ANGEUOL. Tra yr oedd John Harries, 52 oed, Bell Street, y lie uehod, yn dyfod oddiwrth ei waith yn nglofa Nantmelyn, tarawyd ef i lawr gan nifer o ddrams. Anafwyd ef i'r fath raddau fel y bu farw pan yn dy od i fyny o'r pwli. Yr oedd yr ymadawedig yn aelod ffyddlawn yn eglwys Siloa, Aberdar, a theimlir coiled ar ei ol. Gadawodd ar ei ol weddw a dau o blant i alaru eu colled.
:o: MAEN COF "MYFYR WYX."
:o: MAEN COF "MYFYR WYX." Byddaf yn wir ddiolchgar am bairhadl d ch caredigrwydidl arferoi. Dymumaf yni garedi, adgofio cyfeilliom y mudiad) uchod o'm trefmiadau. Byddus ym cyfarfodi pryd- ma,wmi Sadwrn, ar of y, Xadolig yni Aberdar, ger yl Cardiff Castle Coffee Tavern, am oddeutui 3 o'r gloch, a chychwyn, oddi yno mewm brakes am 3.30 o bellaf aim y Ceme- tery. Bydd; Mr John James (Iago Fwyaf), Cadleirydd y Pwyllgor, yn dadorchuddio y ma em oddtemtm 4 air gloch. RhodDiwn wa- hoddûad: i bawb caredigiom i fod! yn bresen- 011. Byddi cyfarfod: cyhoeddus i'w gynal yn y Cardtirf Castle Coffee Tavern, yn ystafell y cyfrinfaoedd, wedi dychwelyd o'r Ceme- tery, am 5 o'r gloch. Croesaw i bawb i fod yn bresemol. Mae. amryw on, prif feirdd a llemorion, wedi add'aw amerch y cwrdd. Dewch Yl1 gryno Y Llyfrau Casglu.—Un,waithi etc. dymuH'- af geisio gam y cyfeilliom hymy sydd wedi cael llyfraiu, i'w damfom i ma yni eu hoi. Peidiwch amufyddha,u, d'a chwi Taflem e,to o'r tamysgrifwyr: Taffem Mr Wm. George (Myfyr Dyfed), I ¡ Poaiitv gwaith. Mr D1. Evarns,, Duke of York o 2 o I Wim. George (Myfyr Dyfed) o 2 o 'Enoch Lewis, A. C. o 1 o Gwilym Thomas o 1 o Ed. Rees 0 1, 0 Jacob Meredith o 1 o £0 8 o Tuflem Mr John Skym, (loam Deyrn), Aber. Mr Johm Skym, o 5 o Thos. Jones o 1 o David Morgan .010 David Skym .010 £ ° 8 ° Taflem lago Fwyaf (Ychwenegol). Mr LI. N. Williams (Ap Canv Coch) 0 5 0 William Parker o 3 o J. H. James .026 John, Higom 0 2 0 Evan Rees o [ o Taflenl (Ycbwanegol) Bayron. Mr Tailiesym James o 2 6 Wm. Llew,elym o 2 6 John, Jones, Dyffrym o 2 C Syiitau.J. Williams, Thos. Lloyd. Chwe .0 L Cheimiogam. Johm Arthur, Arthur James; David James. Taflem (ychwamegol) Mr D. Davies1, Cwmbach. Mr D. J. Davies o 1 o Rees Jontes o 1 o J. J. James o 1 o Taflem (ychwamegol) Eos Dar. Mr D. Evamisi (Asaph Rhomdda) 050 Dl. Jenkins, Cwmdiar o 2 6 G. M. Evans, "Tariam" I 10 G. Thomas (Gutyn Hydref). o 10 6 Wm." James (Eos Morgamwg). 026 Taflem Mr T. Evans, College Street. Mr Thos. Evans 0 10 6 Miss B. Evans .026 Mrs. G. E .Howelis .026 Ch.we' Ch,ein,iogau,D,. 'Evans, Sam. Rhys, Henry Rule, Wm. Buckley. Taflem "Dewi Fyrchami". Dewi Fychani o 5 o Mr Morgan o o 6 Mr W. Jomes o c 6 Taflem Mr Evan, Powell >A.CV. Sirhowy. Mr David Williams (Myfyr Ddu) 330 Jonah Phillips I 1 o Jonathan Phillips o 101 6 Johm Gunter o 2 6 A. S. Evams o 2 6 Bern Philhps .026 Evani Powell .020 Sylltau: Charles Lloyd, R. Evams, Thomas J. Jones; ai David Williams1, 6c. Taflen Mr Tom1 Cynon. Mr Tom Cynon o 3 3 (Llyfr heb dd'od i law!.) Crymodeb o'r Taflemau. I Johm James (Iago- Fwyaf) 3 9 o I Dam Hughes (Bay-ram) x 14 o David. Davies, Cwmbach o 17 o W. Davies (Belmont),- Aberamam 206 Eos Dar, Mardiy 3 8 6 Henry Harries;, Aberamani c 14 6 John Williams (loam Ynys Aman) 2 7 0 J. Gwemdiraieth Williams, Mardy 3 o o Thomas Evams;, College street, Abe. dar 0 17 6 David, Davies (Dewi Fychan). 060 W m. George (Myfyr Dyfed) o 8 o Johm Skym (loan Deyrm) Aber. 080 Evam Powell, A.C., Sirhowy 5 7 6 Tom Cynon, Trecynom, o 3 3 £ 25 0 9 Brysied' y cyfeilliom ereill i didanifotn) eu, llyfrau fel y gallom gam y cyfrdfom, ai chyf- lwyno y gweddill i'r weddiW yn: y cyfarfod1 cy- hoeddus wedi y dadorchuddiad. Diolch i chwi garedigiom hoff am bob cynorthwy. Gwyliau llawen i chwi oil. Yr eiddoch yni seTchog, Eos DAR.
[No title]
-:0:- Ar foreur y Xadolig yr arferidt tori y dieisem gymtaf g;am y miwyafrif o'rl hemi bobl. Gwnaed hym yn fwyaf nedlldbol wedi dtych- w^lyd o'r' Plygain. TeimJaf ym ddwy^ fod Had o bwys ym cael ei roddi ar oriam cynr a had: yr olaf \-n awr.
MOUNTAIN ASH.I
MOUNTAIN ASH. Cyst adieu cJ.. Goddefwch i mi, Mr Gol., drwy eich papyr clod'wiw i dymu sydw- carwyr cerd,doria,eth ac adrodd at yr hysbysiadi sydd1 i'w weled mewm colofm arall am y gyngberdd gystadleuol gymelir yrb Neuadid! Fawr y (iweithwyr y dyddi Merchefr diweddfaf yn y flwyddym hOoTh. Danh fomer am y rhaglend ar umwaith, lie, y mae v imanydion! am dani. Cynygir: gwobrau ar- dderchog am gamu ac adrodd1^—^3 3s a chwpan hard'd am, umrhynv gan. Chwi gaT- wyr yr Eisteddfod, dewch yn llu i gynyg a'm y gwobrau ardderchog yma. Cymgherddol. Adeg ryfeddbl yon v lie hwn, am gyngherdd- n au yw yr adeg; honi. Nos: Lun:, yn Xeuadd Xewydd y Gweithwyr, cvmalioddl Eglwys Mynydd Pisgah, Miscim, gyngherdid fawredd- og, pryd yr oedd! yn cyrneryxi rham ynddi y personau canlymolSoprano, Miss Tyd- ball, Caerdydd] contralto, Ivhss. B. Evans, Builtb; tenor, Mr R. Thomas, Llanelli; hass, Mr David Hughes, R.A.M.; crythor, I r Mr Bern George, Tredegar; cyfeilydd, Mr R. Howells, Aberdar, ym mghyda. Cher M'eibion a cherddbrfa yr eglwys. Cafwyd lie llawm, a chyngherdd arddierchog. Nos Iau, yn yr mm Neuadd1, cymaliodd eg- SC lwys Bethel, Mrscin, ei ehyngherddr blynydd- ol, pryd' yr oedd; yn gwasamiaethm y personau camlymol<»—Soprano-, Miss S. M. Lewis, R.A.M.; contralto1, Miss R. Thomas (Llinos Pennar); tenor, Mr G. Richard's, R.A,.M. j bass, Mr Enilyn Davies, A.R.C.M.; crythor- es; Miss C. J. Tilney, G.S.M.; perdbnwr, Master P'ercy Hughes; cyfeilyddi, Mr R. Ro-we.H.s, Aberdar. Cafwyd lie llawm y 110s he;] hefyd, a gwledd o'r fath, oreu 0 gerddor- iaieth. Nidi ydym ym cofio dy,vedi gwell cyf- uriad o gamtoriom erioed1. YI1 oeddem, yn teimlo fod pob un o homymt yn feistr aT ei waith. Adilomiadbl. Nos Lun, yn Festri Bethamia, cvnaliwyd cyfarfod; adioniiadol dai dros ben, dam lyw- yddiaeth Mr Jenkim Thomas, un. o ddiacon- iaid yr eglwys. Plant ac aelodiam yr eglwys ac ereill yn cymeryd rham ynddb. Xos Sadwrn, yn y N euadld: Drefol, cvnal- iWFli cyfarfodi ardderchog gan y Cor DirL w-estol, daTIl r.nvfiniat-th Mr H. Llewelyn. Cadeiriwyd- yn ddieheui g yn y cydarfod hwn gam, y Parch. E. V. Tydiman. Yr oedd yr unawdau, yr adro-dd'ia<la.u, etc., ym cael eu hegluro drwy gymotrth, y •lantern.' Yr oedd hwn yn un o'r cyfarfodyddi goreu sydld wedi en cynaJ eto. Y mae y cor yma, i'w gammol yn fawr ami yr yrndtrech, wneir ganddvnt i g-ynal y cyfarfodyddi hyn. Gobeithio y coromir eu llafur a llwyddiant mawr. Perfformdad. Yr ydym: ym edrych yn mlaem gyd!a boddi- had at yr wythnos nesaf, pryd! y bydd' Cor y Rhos, dan arweiniad Mr S. Powell, Yn rhoddi dat garni ad o'r ganta wd, "Princess Juju," yl1 cael eu cymorthwyo gan rai a brif ..irt orion a! chanrtoresau y cylch. Rhoddir j) irfformiad mos Fercher a nos Xadolig yn } Xemadd, Xewyddi Dewch yn llu er llanw'r lie. Cewch chwithau, fwymiamt yn ddible.
: o: HOREB, LLMDCOED.
o: HOREB, LLMDCOED. C'vnaliwyfl cyfarfodi yn festri y capel uchod nos Werner diwwkfaf, er mwvm eroe-sawu y gwr ieuanc D. P. Ro-barts ar ei, ddychw'eliad o Brifysgol Bangor, i dreulio ei Wyliaui Xadolig gartref. Teimlai Band' of Hope y lie1 fod; ed lwyddiamt o'r fath fel ag.i haiwlio rhyw gydmabyddiaeth oddiar eu llaw. Felly rhoasant eu pemau yn nghyd, ac erbyn mos Werner yr oedd gamddymt 'd!esk' a (foun- tain pen' yn barodl i'w cyflwymo iddo. Llyw- ydd y cyfarfod oedd Mr D. E. Davies, yr 11,wn a alwodd ar y personam camlynol i gy- nieryd rham:—Adirodd, Joel Williams, Jenr kin Rees, Gwilym Howells, a. dadl gan Willie Jones a, J. M. Phillips: ca-mu, Annie Owen, Mattie Phillips, D. W. Joines, D. H. Morris, a J. Thomas; duett ar y piano, Miss. Emy Da,\ies a Miss L. H. Davies. 0 Cyflwymwyd y rhoddiomi air ram y Band of Hope gan Danriel J-ontes, ei heTh athra,w. Rhoddbdd gammoliaeth uchel i'r brand ieu- anc, a dymumodd iddio fawr hvyddiamt ym y dyf odol, ac yn) wir, hyn) oedki! llais y cyfai- fod, sef dymiumo pob llwyddiant i'r brawdj ieuanc ar ei yrfa. ddyfodb'l. Diolchwyd yni gymhes ami d-anynt gam, Mr D. P. Roberts, ac wedi hytny cafwyd bardd- onoaeth gymhwys iri amgylchiafJI oddiwrth Jemkim Rees a John Jomes, a, rhoddodd; y gweinidbg hefydl (Parch W. S. Davies), gan- moJiaeth uchel i'r brawdi iemamc. Cyn-y-giwyd1 dioIchga,nvch y cyfarfod. i'r llywydd gami Mr Jenkim Rees, ac eiliwyd1 ef gan Mr W. Davies. PashVydi vn frwfrydig. Cafwyd cjdarfodi o'r fath, oreu.
-:0:--GARNANT.I
-:0: GARNANT. Llemyddol. Nos Sadw^rm, Rhagfyr 13 eg, yn Stepney Hall, cynaliwyd, cyfarfodi cystadlemol dam nawddi Y'sgol Sabbothol y lie. Llywyddwyd gaili Mr Evan Williams, un 01 ddaacomiaid parch us eglwys Bethel. Beimåad y canu. Mr Harry Owen, Garnant; a'r amrpviaeth-, Mr Morgan; Llewelyn, Ysgol y Gwynfryn. Cyfeiliwyd ym ddehemig iawm galiJi Miss Jane Williams, Gwalia Villa. Gw'obrwywyd, fel y canlvn :-Unœsd! alto i ferchedi dan 10 oed;. Lizzie Jones. Brymcoeh; adroddiad i rai dan 10 oed; Melvin Evans, Garnant; uiiawcl i feohgvTv ran 15 oed', Gower Rees, Glana.m- mani; uma-wd i ferchedi dan: IS oed;, Lizzie Jcnes, Bryncoch; ateb chwech, o ofyniadau ar Hanes Iesu. Garfield Powell a: Willie Rees.: unawd i fechgym dan- 10 oed;, Hopkin Rt ts. Xamtmadn-; araeth. • ar y pryd, Fred1 Mortimer a Daniel Henry Davies; umawd ba' John Evans, Garnant; mnawd i ferched. Lizzie Jones, Bryncoch adroddiad, Joseph Evans, Brymcethin Bach unawd} ar. y ber- doraeg, Jane Williams; pedwarawdl, John Jones a'i g\'feillioni. Diweddwyxl) tnvy dalu diolchgarwch, gwresocaf y cyfarfod; i bob un fu yn cymeryd rhan.
[No title]
-:0:- Y mae, gwiriomedd fel corcym, gellwxh ei z, gadw i lawr tra y byddwchi yn ei wasgub ond y ma,e yn sicr o ddyfod i fyny fr wyneb yn y diweddL
Advertising
Your Furniture will not ml take a higher polish than \g| YI: I OLDE OAK9 0 n I Furniture Paste 1 "m Elot on It. HB For all articles 01 furniture and all liiH. et wcodworb. It P» H Is cleanly, easy, and economical to use, ami without Its Egg H equal on the market. A abort use ol II wilt convince y»n EyH Msm of tbe truth of these statements. ffl| H IIHPOItYAKTi-'Vi OLDE OAK' FUHIVITt»i PASTE leaves KB M *0 stickiness behind. Those who bave tried elber pr«> fflj H parations will know what a boon this is. agM Joseph Pickering & Sons, Ltd.,
NODION MIX Y FFORDD.I
NODION MIX Y FFORDD. I GAN Eos HAFOD. Xos lam diweddiaf perfformiwvdi y ga,n,ta,wd "Xight of Glory?'' ("Xosoni o Ogomiamt") gan gor perthynol i Eglwys St. David's, Tom Cymerodd hyn le yn yr Eglwys, a, daeth cyn- ulliad lluosog i wramdo. Ar-wiaiwy d y cor gan> Mr Tcim Roy all; a'r cyfeilwyr oeddenit, orgjanydd, Mr A, D. Collier, Gelli; cry thwr, Mr Frank Smith. Clywais i'r Parch. W. Lewis, Ficer Yscradyfodwg. draddbdi an- erchi-ad amseroJ a, (diynnysfawr. Y Parch, J. C. li: :i- n y,w' curad g\veithgar yr Eglwys j hon. Nos Fercher diw^edd&f, cy-flwiyniwyd1 tysteb j i Mr Joseph John, glowr. Ystrad;, Rhomdda, am rwystro careg dr nemfwd gisympo ar y cyfaill ieuanc William: Rees Thomas, yn nglofa, y Gelli, mis Awst d'iweddaf. Yr oedd y bachgen a enwyd uchod- o dan tm I gareg ym barod, ac wedi ei niweidio ym fawr. Ca.wm fod John, hefyd; wedi ei anafu ar ei gefni, pan' wmaeth os-od ei hell nerth o dan gaireg arall oedd ar gwvmpo ar ei gydymaith .1 Z;1 ieuanc. Pam cldaeth, cymiorthv\y atynt hawdd I o-eddl deall eu bod; mewm perygl o golli eu bywydi. Teinilodd y gweithw\T fod Joseph John yn hawlio eu sylw a: chydina byddi aeth o« deil- ymgdod arm y gwitvldi-b amserol wmaeth ddamgos. Mev\m cyfarfodi cyhceddus gym-1 aliwyd yni Xgwestdy Gelligaled, cy7flwym wyd iddd ddarluo gwerthif awr o hono ei hum, a Beibl Cym-reig. Derbvniodd y blaenaf ar ran; y tanivsgrifwyr gani Mr Hall, goruchwyi- iwT tamddaearol Tynybedw a.'r ail gam Mr Henry Arokes, llywydd y cyfarfod. Gwnaed syhvadau gart amiyw o siarad^yr am yr hyTJi gymhellodld roddiad yr anrhiegiom. Gwelais b wymt, ac mae y gweithvvyr i'w cammol am eu gwedthred amrhydeddusw j Cvnaliwyd Nofdachfa a, gwyl de yn nglyn. ag Eglwys St. David's, Gyfeillon, ger Pontv- pridd, dydd lam diweddaf. Yr elw at dreuliam cyisylltiedig a'r adeilad cysegredig. Ficer plwvf Llanwyno yw y PaTch. Llywclyn Llovd-Davies. Yr oedd ynr bresemol, fel aI- fer." Yn vr Eglwys uchod1 y tradtd'ododd y Parch E. T. Davies, B.A., ym awr Canon Davies, Pwllheli, ei bregeth gymtaf. Mr Davies vw awd'vvr i, Gramadeg Cymreig rhagorol, II "Cydymaith y (^miro.' Arferai fod yn oer iawm ym y dyffrym hwn: In flymydd'am rmadth ym ol. Byddai gweithwyr a 11 am o waith yn berwydd hyn am ra.i mis- oedd vn ddidor. Arferemt ddiwydirwydd a gallu clrwy wneyd ysgubeliam rhai a werthid o chwech i wyth geinaog; a basgedau o chwe' cheiniog i ddemmaiw ceimiog yr um. 'Er meWTI: I prydier a; gofid, cawsamt bleser wrth y gorch- wyl. —— Gwnaeth y plamt a'u mamau gasglu coll em er gwmeyd ltd it i wmeyd ba sgedau a scolpau, a bedw i warn ysgubell. Vn yr amser hwmw clywid llawer son am "Hem Wialem Fedw I Fy Mani:" Yr oedd ei gwel'd lawer pryd ym well na, 'chernod' v chddfiau hyn. Gwclir fod! y mwyafrtf, foddi bynag, o'r hem bobl yn gorfod gwney-d llawer o waith, ac mev.-n' llawer modd er cael, "y ddau bem i'r llinymi i gwrdd. Yr oeddiemt yn fwy dediwydd dam a;m;gyichia,d'am fel hyn na, llawer o. urddasol-1 ion arianog y wlad. Yn Hebron, Ton, nos Fawrth diiweddaf, j traddododd y Parch. E. W. Davies, y gwein- idog, ddiarlith aT y testym, "Tal;th i Gamaam." Cynorthwywydi Mr D avies drwy ddamgos I golygfeydd limsermawl gain Mr Edward- D. | Thomas. M wym-hawyd y ddarlith -an, wramr daw\r a.stud. Dechreuir dathiu y XTadolig vn wresog. | Gywaf ddatganu hen ddamau cyfanvydd.. Yn, eu plith cymer "Hem vVladi fy -Nhadau" Ie amlwg. Cj'famsodd'wyd; y geiriau galli y ) diw-eddar Mr Evam James- (Ieuam ap Iago). Pomtvpndd-; a'r gerddoriaeth gan ei fab, Mr James Ja-me-s, y telymor. Brom na, ddywedaf nad oes ma brymi ma- bro nad yw wedi clywed1 v cvfuniad gwdadgarol h:w11i mewm awen a ch-tsrdd! erbym- hym Yr vdymi ym ddyledbs i'r dd'am fed cenedl. Gwmes egluro y cysylltia,dau hym i nifer o j vsgolheigion ieuainc dro ym ol, a buont mor garedig a dtogos em boddhad1 am hyny. Ychwamegais, fod; Evan, yn gyfystyr a Ieuam, a James yn dai perthyma,s gyffelyb a, Iago; (ap' yn golygu ffiklh. Yn eglurach, fod leuan ap Iago yn gyfystyr a Evan. mab James. C\fansoddOd<i! Mr James amryw o ganeuon derbyniol ereill, sef adnabyddus gam a chytJ- ganc- 0 rho'web J mi fwth A thehm r mi grwth, Yn rhywie vn ?\ghvmm fymvddig. Mae: Alaw Ddl] wedi ieuo cerddoriaeth hapus a'r olaf. Yr wythnos ddivreddaf claddwyd, gweddill-, ion, Mari Williams o'r Wig, ger Pemybont- j ar-Ogwy. Cia.-dd;vvyd hi Nm ei lie genedigol, r, 19 sef y Wig. Gwelodid, mae'n debyg, 89 ot fl wyddi. Yr oedd ei g\^r, Richard; Williams, yn ei hamgladd gyda- Uu ereill. Mae ef ya 87 niiwyiki' «-d.. a cMywaf ei fod yn teimb yn ddwys :aum ar dl ti hem eydmares lom ac anv.yCafadjv y plesef o siaaraid a hwynt driv.y.viith pan ar fy mliaith drwy y Im' yn ystod hfci vei-bi-ami. Htaiafgwr o Sant y Brid (St, B-rides Major) yw Richai-l Williams. Trrvv aim Richard; yw Rhisiart. Ca.vm fad yr h?ni bohl yn treuFiT v rham 1 hoes gyda f herthymiasam. id ynt yn arj.d Pontfaers, ac fod tynerweh y,r| cael ei ddanj »> :>no tuag atvnt. Ptt:> gwerthfawr yw hyn, yn eIlweGlg mewn g*.vih o oedran. Ar y 14 eg o- Hytlref diwecldaf, arhu-bw-.<i mab bycham, pum.; nilwyeld- oerèJ, Mr a; Mrs Harries, Avoexfcde road, Gelli, garr Hywel Davies, glowr, 16, Tydsaf road, yr un. -ar- dal, rhag bc-idi yn afora Rhondda. Achov la III odd: y digwyddiad cyffroms siarad. cyfTredinoI ar y pn-d, yn enwed-g presenoldeb medd'vvj a dewxder v cyfaill Hywel Davies. Ystyr'-} ef yn wrcm; m-own gv\dr>omedd. Gosodaf v ffssithiau yma. Ymddengys fod Hy wei yn ei welv yn gorphwys cym mym'-l at ei orchcAy"! gwaith i r lofa yr um' nosom. Yn sydyn ciywoW waesid: rwygol, a. gwnaeth ei gyffrod mor dscJwfixiredddiol mes codOtd l aj unwaith i wneyd a fedrai. Yr oèdd r hamer gwkgo. ond pam ddteallodd fod, plenr^ bychan anwyl V'n cael ei gario gan; v klf ddyfroedd, i eidiodd dTos y mur i'r crychi £ .u cynhynms. ac mean ychydig amser cydioccf yn y bychan a daeth ag ef ym ddyogel i jmiyl y lam, acyma c.?jiwyxl ef gart-ref mewn llawse^- ydid fel y geilir das-gwyi Hyn wmaeth Hy^v^I Davies er mev.m pen-"gl o golli ei fywydi a; y prydi Hyderaf y gwrseir tysdeb iddo am ei weithred ddymol ac ajuserol. Wele ^v.T.r yr boll ad-ai $'v)n ymgyftttl: .u bresemol a- < r Tyntyla, YstradL Gwe'Jsr hwynt amriaf gerllàw yr amaetbdv. Y fion- fraith, fwxal'-nen. pi a, yscytham. Tared y Coach y fram. hebog, Robin Goch, <Jryi.iv llwyd y berth, coch y berllan, ehedvddi, yr aged, llwyii y to. 'deryn du'r mymydfc,* screch y cc«sdi. dirndwy, comicell, neu brco- dd'u'r twynau Shind ben las, Twm pine, a Twm cap duo Gadewch i ni fodi yn gareniig i'r cj'feiliio.m plufic-g os deuamt gerllaw, hamnedd-dai yn ysto.d y tywy-dd oer a.'u godJi- weddast ninau. Hysbysir fod; amh-wylderau wedi bod Y!I fnovy nag arferoi yn apdial y T em yn ystod yr haner biwyddyn diweddaf. Yn eu. plith diyoddefwyd ~stu<idiau blin a, phervg^s^s. Yn ffodms. rmae rhif y marwolaeth; yn gvd- maToJ fycham. Proia hyn ffeithiau dymim- ol. Mae y Torn yn aidial boblog a phwyvig iawi,. Cyme"vyd dun cliwith Mr Tom Morris, gallofy<!d iT^harac), Canning street, Ton, ymaith y dy d' o'r blaen drwy effaith Œi::n- wsain afi i~yrarfyddt»dd pan vn ieuar<c. Clywe^l ei m-d yn g^-ella yn rhagorol d:«Ji ofal roe*' r\ z I Dr. Edward Hughes, Gtli. Cynelir Eisteddfod Bodrimgallt- yn y pr,J- nawm, a hwyr Nado-Eg. Perfformir y draeth- gan, HSt. Pavil" yr un dydd a, dranoeth, p,la Gymdeitbii,s Gorawl vPürth, dlan arwediE, Mr RhN-9 rvans. Mae yr eniwog datgamrAx, Mr Ben L>v;.es. i. gymeryd- rham. Yr dyddi-au pt:rffarmar y,"Messiah" a'r "Eli-ja.1* gan Gor Nr,<:M £ a. Treosrci^ danarweiniad Mr W. Thomas. Emwogion i gallu yr umawuam, etc. Mae ..r. r. a hen gymeriadau Cymreig wedi eu ,.1, a thywarchen, Cymuru ar eai beddau ,»r v Xadolig o'r blaien- Gwe^jf eisieu presen>.ldeb a gwemau sere hog ami ua 0 homymt. m: Io.edd o blant yr Y sgol Ddydtfl- iol lvfrau bychain a imawr, ac o ddy'ddonit'b a gewrth. neii'iluol r'r meddwl chwaethus. ys. rhüdcIinn yr ^.ythmos o'r blaem trwy gareciig- rwvdd eu a-thmrvvon a'u hathrawesa-u. Priodo^ ( 1 t 1 v nd gam holl ben 1* teuhlÜI Hi r ei 1. Arferai trim blaerxxriaid argraphu v cam] r»- 01 ym en a:'u' :Carry s bac-hptaa a amed i ni. mah a r<i»-ddwyd, i ni, a bydo y llywxxiiriaeth ar ei y:sgwydd ef, a. gel wir »:4 emwi ef, Rvfeddttl, CynighorwT, v ID-. w Cadatm, I d Tragwyddoldeb, Tywy>.K-g Tangnert --0-- NacUx g L^wen a Biwyddyn Xewydd; Dua. i bav.ti.
-:0':--CAERFYRDDIX.
-:0' CAERFYRDDIX. Xason G..>da'r Delyn Caj trdv.—Bu Watcym WT)n;r Dar. s I BryaOT vn rhodefi eu diar./Jb- gymgh I capel uchod. nos Iau. Iv.1. -4;. I 8 fed. gynulleidfa fawr. a hir fif -lifyrus ac adeiiiadol, tris,-«^l yn ha ben. C yraro.