Y Genedl Gymreig

LLONGDDRYLLIADAII DYCR. RYNLLYD. Y mae goruchwyliwr Lloyd's yn Para, newydd dderbyn hysbysrwydd am ddrylliad y Uestr Porte- geaidd Laura, yr hyn a gymerodd le yn Salinas, ar arfordir Brazil. Ymddengys fod 300 o deithwyr ar ei bwrdd. Gorfodwyd hwy i ymadael o Ceara, mewn canlyniad i'r sychder dynystriol a fodolai yno. Allan o'r nifer yma, bu foddi 170. Pellebyr o Havre, a hysbysa am wrthdarawiad a gymerodd le rhwng yr agerlong Alliance, o South- ampton, a'r Francois Premier, o Havre. Bn agos i'r olaf gaei ei thori yn ddwy, a suddodd yn e b- rwydd. Lladdwyd un o'r teithwyr a cyfarfyddodd morwf a'i farwolaeth trwy foddi. Aeth yr ysgwner Nunnihaha, perthynol i Mr J. Morgan, Llanelli, i lawr yn Beddinged, ger Hens- burgh, tra ar ei mordaith o Hamburg i Sunderland. Achubwyd y dwylaw, ond aeth y llong yn ddrylliau. Y mae'r golled yn agos.i 800p. Derbyniwyd manylion am golliad y llestr Bryd- einig Joshua, perthynol i Lerpwl, yn Beypore, India. Gadawodd Middlesborough yn Ionawr di- weddaf, ac yr oedd ar ei bwrdd bedwar ar ddeg o ddwylaw, allan o ba rai y collwyd saith. (Jwelwn enw un Thomas Evans, saer llougau, yn y rhestr, ond nid yw enwau y dynion a foddwyd wedi eu gwneyd yn hysbys eto.

Y FFRWYDRIAD OFNADWY YN HAYDOCK. Y mae yr anhawsdemu a gyfarfyddant yr ym- chwilwyr yn y pwll uchod mor fawr fel ag i ddi- galoni y dewraf ohonynt bron. Fel y maent yii ceisio tori eu ffordd trwy'r galanastra, cyfarfyddir hwy gan. iwystrau dibaid, megia cwympiad y mur- iau ac arogl annymunol y cyrph, a'r gweddillion a ganfyddir yma a thraw. Darganfyddwyd dau gorph dan swm enfawr o rwbel a haiam dydd Gwener, a chafwyd cryn drafferth i'w hadnabod, oherwydd eu cyflwr darniedig. Bernir fod ychwaneg o gyrph yn y cyfeiriad hwn, a gwneir pob ymgais i ddyfod o hyd iddynt. Mewn cyfarfod a gynhaliwyd y dydd or blaen yn Manchester, pleidleisiwyd yn agos i bum cant o bunnoedd tuagat gynorthwyo gweddwon ac am- ddifaid y rhai a goUasant eu bywydau trwy y ddamwain arswydus hon. Gwneir pob ymdiech hefyd gan ddineswyr Caer i leddfu ychydig ar y dioddenadau, a chanfyddwn fod Lerpwl a tjtrefi mawrion eraill yn dilyn yr un esiampl clodwiw. T

GWRTHRYFEL Y KAFFIRIAID. I Newyddion o Cape Town, dyddiedig Mai 29ain, a hysbysant ddarfod i'r penaeth gwrthryfelgar Macomo, gyda 600 o frodonon ymladdgar, gael ei amgylchynu yn y-Waterkloof, Tir Kaffir, Deheudir Affrica, ar yr 22aiii. Ymosodwyd arnynt gan y milwyr Prydeinig, lladdwyd amryw Wrthryfehvyr, a chymerwyd y penaeth yn garcharor. Bu agos i'r penaeth cyndyn Kreli gael ei ddal yn ngenau yr afon Bashee. Parha y gwrthryfelwyr i ymsymud mewn minteioedd byehain, gan achosi cryn ddifrod mewn rhai manau yn y drefedigaeth. Llofrudd- iwyd amaethwr Ewropeaidd gaaddypt ar yr 22ain cynfisol, a llosgwyd lluaws o amaethdai. Ymosodwyd ar un o. sefyllfaoedd y gelyn yn Jackal's Vlei, ar y 23ain. Tanbelenwyd y He gan y milwyr, o dan arweiniad y Cadfridog Lanyon, a llwyddwyd i ddal yr archwrthryfelwyr. Lladd- wyd amryw A Kaiffriaid, a chlwyfwyd dau filwr Seisnig. Mewn ymgyrch ymosodol a gymerodd le ar y 29ain cynflsol, lladdwyd y penaeth Dukwana, a rhoddodd Sequani ei hun i fyny. Dywedir fod y penaeth carcharedig Sandili yn glwyfedig. Nid oes derfyn wedi cael ei roddi ar y llofruddiaethau. Yn ddiweddar, cigyddiwydd Sais o'r enw Mr Barness a'i deulu gan y brodorion o Griquays, yn Daniel's Kreil.

I MORWR 0 F ANGQR YN CAEL EI LARPIO GAN FORGI, Y mae llythyr wedi cael ei dderbyn oddiwrth Cadben Williams, llywydd y llong Alice Davies, yn hysbysu am achos difrifol a gymerodd le ar yr 16eg o Ebrill diweddaf- Ymddengys fod y llestr yn angoredig tnallau i arfordir Java, ac yn cael ei llwytho a choffi a siwgr. Yn groes i orchymyn y cadben aeth pedwar o'r dwylaw i ymdrochi yn y mor, yn mhen blaen y llong. Fel yr oedd eu cym- deithion. ar y dec yn edrych arnynt yn nofio yn y mor, gwelsant forgi mawr yn dyfod atynt. Rhodd- wyd y waedd am gymhorth, ond yr oedd yn rhy ddiweddar, oblegid rhuthrodd y pysgodyn rheibus at y cyntaf a welodd, a thorodd ef yn ddau. Diengodd y gweddill i fwrdd y llong. Ni amlygir enw y morwr ieuanc a gyfarfyddodd a'i farwolaeth yn y fath fodd dychrynllyd, ond hysbysir mai brodor o Fangor ydyw. Un o berchenogion yr Alice Divies, ydyw Mr Jones, Riverdale, Llan- elwy.

CYHUDDIAD 0 DYNGU ANUDON YN I ERBYN HEDDGEIDWAD 0 FON. Yn llys ynadol Beaumaris, ddydd Sadwm di- weddaf, gerbron y Maer (Dr Wynne Jones), y Dr Brisco Owen, aIr Milwriad Hampton Lewis, ey- buddwyd Owen Hughes, rhingyll heddgeidwadol, o'r dref hono, o dyngu anudon. Erlynwyd y di- ffynydd gan Mr S. R. Dew, ainddiffynwyd ef gan Mr J. A. Hughes, a gwyliwyd y gweithrediadau gan y Milwriad Thomas, y Prif Gwnstabl. Ym- gododd y eyhuddiad hwn oddiar achos awranda- wydynyllys hwn ar achlysur blaenorol. Ym- ddengys i gjmhwrf gymeryd 119 nos Lun y Sul- gwyn tuallan i'r restaurant cysylltiedig a'r Wil- liams-Bulkeley Hotel, pryd y cymerodd y diffy-n- ydd ddau ddyn i'r ddalfa. Tyngodd yr hedd- geidwad ddarfod i un ohonynt, eef dyn jeuanc o'r euw Stanley, gyflawniymosodiad arno. Y canlyn- iad fu i'r dyn ieuanc gael ei anfon 1 garchar am \Chwe' mis, ac i'r llall gael ei ddedfrydu i 5s a'r costau. Achosodd y ddedfryd drom a osodwyd ar Stanley i gryn sylw gael ei gymeryd o'r'helynt, ac yn awr erlynwyd yr heddgeidwad gan birthynasau y carcharor am iddo, meddent, dyngn auudon. Cymerodd yr achos presenol oddeutu pum' awr o amser y llys. Y tystion a holwyd oeddynt Miss Rilley, y barmaid; Owen Hughes, llyfrwerthydd; Thomas Jones, asiedydd, ac ereill. Amlygodd yr ynadon eu bwriad i draddodi y diffynydd i syfyll ei brawf yn y brawdlys nesaf ar y cyhuddiad o dyngu anudon, a gohiriwyd yr achos yn ffurfiol mewn trofn i allu gorplien y tytfiolaethau. R4yddhawyd y diffynydd o dan ftichiafon.

DYMCHWELIAD CERBYDRES REIL. FFORDD. Cymerodd damwain ddychrynllyd le yn Quarry Gap, ger Bradford, ar linell y Great Northern, prydnawn dydd Sul diweddaf, trwy i gerbydres ddymchwelyd mewn troad lied sydyn ar y gledr- ffordd. Yn yfan bon, aeth y peiriant oddiar y rheiliau, gan luego y cerbydau i ganol pentwr o geryg, ac yna dymchwelodd. Llwyr ddrylliwyd amryw o'r cerbydau, eithr cafodd y teithwyr ddiangfa ryfeddol. Niweidiwyd y gwyliwr, a chwech o ddynion ieuainc. Torwyd ymaith fraich y taniwr, yr hwn hefyd a ysgaldiwyd ya ddychryn- Uyf J

GWEITHREDU CREULüNDEB AT BLENTYN YN NGHAERNARFON. Nos Sul diweddaf, cymerodd y Sergeant Roberts, Caernarfon, labrwr o'r enw William Williams, brodor o Gricoieth, ond yr kwn a drigai yn awr yn nghymydogaeth Ta^'rallt, i'r ddalfa ar y cy. huddiad o weithredu creulondeb at blrntyn bychan ei wraig, ar y noson flaenorol. Ymddengys i'r carcharor, oddeutu deg o'r gloch nos Sadwrn, fyned i'r ty, pryd yr oedd ei wraig yn rhoddi ei phlentyn dwy flwydd a haner oed yn ei wely. Wedi cyflawni hyny o orchwyl, aeth allan i wneyd rhyw neges neu gilydd, gan adael y gwr yn y ty gyda'r plentyn. Dychwetodd yn mhen haner awr, a chanfyddoad y drws yn gloedig. Gwrthodai y carcharor ganiatau iddi fyned i fetn. Modd itynag, llwyddckld i gael mynediad i'r ty, lie y gwelodd waed y plentyn yn ffryiio trwy lei ffroenau, ei enau, a'i glusdau. Sis riallai yr in bychan ychwaith ynganu gair. Aethpwyd i gyrchu y meddyg yn ddioed. Daeth jno, a chan- fyddodd fod y ptentyn yn dioddef oddiwrth ysgyt- iad yr ymenydd,! yn ughyda niweidiau a ddygwyd oddiamgyloh trwy gamdriniaeth. Pat, gymerwyd ef i'r ddalfa, dywedodd inal syrthio ofr gwely ar rhyw foes a wnaeth y plentyn. Gan ei fod yn wylo, rhoddodd "elap iddo ar ei gefn. Nid yw y meddyg yn bamu fod y plentyn aUjMi o berygl. Yr oedd corph yr un bychan yn lu-ddtt, ae argoel- ion amlwg arno iddo dderbyn trinie^eth chwerw oddiar law rhywun. Dýgwyd y carcharor gerbron yr ydadon ddydd LIon, pryd y gofynodd y Dirprwy Brif Gwnstabl Prothero; yr hwn a erlynas, am ohiriad yr achos hyd y llys nesaf, gan na wyddis a oes sicrwydd y bydd i'r plentyn fyv ai pefdio. Rhoddodd y RhingyU Roberts dystiolaeth gyda golwg ar y niweidiau ar gorph y plentyn. Gohiriwyd yr achos am wythnol.

f jtnt. TY'R OYFFREDIN.f)YDD MERCHBR, MEHEFIN I 19eo. Y Llefarydd a ddywedodd ei fod wedi deroyn gohebiaeth oddiwrth famwr yr etholiad yn ei hysbysu nad oedd Mr Grey yn bwriadu ymdrechu dim yn rliagor yn achos yr etholiad dros North- umberland. Treuliwyd y gweddill o'r dydd mewn ystyried Ysgrif Symudiad Anghymwysderau Benywod, ail- ddarlleniad yr hon a gynygiwyd gan Mr Courtney. Dadleuodd fod y benywod, y cynygid rhoddi y bleidlais etholiadol iddynt, yn gyfartal i'r dynion mewn gwybodaeth, gallu meddyliol, a phob cym- hwyster parth barn ar bynciau gwleidyddol; a chan ei fod ef yn credu y byddai i'r ysgrif dueddu i ddyrchafu cymeriad y rhyw fenywaidd, trwy roddi iddynt yr etholtraint, efe a hawliai ail- ddarlleniad yr ysgrif. Yr oedd Mr Palmer, Mr Sergeant Shorlock, Mr Bleunerhasset, a Syr H. Jackson, yn mysg cefn- ugwyr y mesur. Mr Gorst a achwynai fod y Ceidwadwyr, tra yn yr Wrthblaid, yn cefnogi yr ysgrif, ond yn awr, yr oeddynt yn hollol ddifater yn ei gylch. Mr Beresford Hope a wawdiai Mr Gorst oher- wydd ei fod yn cymeryd arno fod yn arweinydd y blaid Geidwadol, gan haeru na fu i'r "mesur truenus a gwaradwyddus hwn" erioed gael ei dderbyn gan na Cheidwadwyr na Rhyddfrydwyr fel mesur plaid. Mr Greene a ddywedodd ei fod ef yn baro(I i eistedd mewn gwrthwynebiad i'r ysgrif "hyd ddydd brawd." Pan ranwyd y Ty, cafwyd mwyafrif o 79 yn erbyn y mesur. TY'R ARGLWYDDI.-DYDD IAU. Ail-ddarllenwyd Ysgrif Penod Truro. Amcan yr ysgrif hon ydyw gosod i lawr sylfaen dean and chapter esgobaeth newydd Truro; a dyna gymaint a wnaeth Tr Arglwvddi heddyw.. TY'R CYFFREDIN.—DYDD IAU. Ifewn atebiad i amryw gwestiynau, dywedodd Mr Cross ei fod wedi cael ei argyhoeddi fod yn rhaid cael deddf newydd g.vda golwg ar ethol- bleidiau yn Exeter. Hefyd, efe a roddodd swm a sylwedd ymddiddan a gafodd efe gydag arolygydd dros y Llywodraeth yn nghyleh y ffrwydriad diweddar yn Haydock, a dywedodd fbd gan yr arolygydd hwnw y syniad uchaf am reoleiddiad y lofa hono, ac fod y ddamwain wedi digwydd yn y gvfran fwyaf anhebygol o'r holl waith i'r dry- Icbillpb ymeryd lle. •Y Twnai CyfEredinol a ddywedodd ei fod yn gobelthio yn sicr y gallai ddodi ei ysgrif newydd, yr hon a gydgrynhoai yr holl hen ddeddfau, ger- bron y Ty cyn dechreu y Brawdlysoedd Canol Haf. Treuliwyd y gweddill o amser y Ty mewn trafod pwnc fEyrdd a phontydd yn Ysgotland. I TY'R ARGLWYDDI.-DYDD GWENER. Anaml y canfyddir cynifer o arglwyddi yn cyd- ymgynuH ag y gwelwyd heddyw. Yr oeddynt wedi bod yn anarfetol o ddiog yn ddiweddar, fel pe na buasai dim o bwys i'w ystyried. Nid oedd hyd yn nod y cytundeb a'r Cownt Schouvaloff yn ddigon i lenwi y Tý, ond heddyw, yr oedd yn llawn. Y prif bwnc mewn daal ydoedd Addysg O molradd Gwyddelig. Yr Arglwydd Ganghellydd a ddygodd y pwnc hwn i sylw, yn ganlynol i addewid a wnaed yn Araeth y Frenhines ar agoriad y Senedd. Ailddarllenwyd yr ysgrif, a gohiriwyd y Ty am bum' munud ar hugain wedi chwech. TY'R CYFFREDIN.—DYDD GWEMER. I Cymerodd y Llefarydd y gadair am ddeg munud wedi dau o'r gloch y prydnawn. COLL BYJD- MEWN MWNGLODDIAU. Mr Burt a roddodd rybudd y byddai iddo ef, bedair wythnos i'r dydd hwn, alw sylw y Ty at y coll bywydau oherwydd ffrwydriadau mewn mwn- gloddiau yn y Doyraas Gyfunol, a chynyg pender- fyniad ar y mater. Mewn atebiad iMr Walter James dywedodd Syr M. Hicks-Beach nad oedd y Llywodraeth wedi derbyn unrhyw hysbysrwydd fod rhyfel wedi tori allan thwng y Prydeiniaid a'r Zulus, ond fod yn bosibl, oherwj dd cyflwr terfysglyd y wlad, y byddai raid danfon milwyr yno o'r Cape. Wedi trafod amryw bynciau heb fod o unrhyw ddyddordeb cyffredinol, gohiriwyd y Ty am saith o'r gloch, ac ail-gyfarfyddwyd am naw yn yr hwyr. UAMWEINJAU MEWN (JLOFEYDD. Mr MacDonald mewn araeth faith, a barhaodd dros ddwy awr a haner, a alwodd sylw at amlder damweiniau mewn mwngloddiau a gweithfeydd glIJ. Gwnaeth adolygiad manwl ar bob cyfraith a basiwyd ar y pwnc hwn, hyd lies y terfynwyd gyda'r Act Rheoleiddiad Mwngloddiau. Gyda diffyg neu ddau yn yr Act hono, efe a ddatganodd ei Iwyr ymddiried ynddi, pe y caffai ei holl ddar- pariadau eu cario allan. Teimlai yn sicr y gallesid osgoi yr holl drychinebau a ddyehrynodd y wlad yn ddiweddar. Gwrthdystiodd yn erbyn y cy- huddiad fod ganddo unrhyw deimlad drwg at ly meistri fel dosbarth, er ei fod ef, fel cynrychiolydd y mwnwyr, yn teimlo yn ddigofus pa bryd bynag y gfryddid fod esgeulusdod wedi cael ei brofi. Ei amcan ef ydoedd nerthu dwylaw y meistri da, ac atal damweiniau yn y dyfodol trwy ddiofalwch y meistri gwael. Efe a ddiolchai i'r Ysgrifenydd Cartrefol am y sylw yr oedd wedi ei dalu i'r mater, ond efe a ddadleuai, yr un pryd, nad oedd yn bosibl cael diwygiad heb arolygiad mwy trylwyr. Cefnogwyd Mr MacDonald gan Mr Burt, yr hwn, yn ystod ei araeth bwyllog, a ddywedodd nad oedd efe yn credu fod yr arolygwyr yn defn- yddio yr holl awdurdod a roddid iddynt gan y gyf- raith, ac efe a obeithiai y byddai i'r Ysgrifenydd Cartrefol edrych i mewn i'r mater. Fel glowr ymarferol efe a gondemniai yr orfodaeth i ddefn- yddio "lamp diogelwch" a pheidio saethu'r graig a phowdwr, oblegid fod y ddamwain fwyaf dychrynllyd ar gof a chadw wedi digwydd mewn mwnglawdd lie yr oedd y ddeddf hon wedi cael ei chario allan i fanylrwydd. Cymerodd amryw aelodau anrhydeddus ran yn y ddadl, a symiwyd y cyfan i fyny gan yr Ysgrif- enydd Cartrefol yn y fath fodd boddhaol fel ag i beri i Mr MacDonald dynu ei benderfyniad yn ol. Gohiriwyd y Ty am ddeng munud i Un o'r gloch y bore. TY'R ARGLWYDDI.—DYDB LLUN, MEHEFIN 24. Ymgynullodd yr Arglwyddi, am bump o'r gloch y prydnawn. CYFRAITH Y TLODION. I Ar y cynygiad am yijiffurflo yn bwyllgor ar Ysgrif Gwelliant Cyfraith y Tlodion (1876), Iarll Fortesque a wrthwynebodd y cynygiad a wnaed gyda golwg ar arian a ddichon y tlodion plwyfog fod wedi eu buddsoddi mewn cyindeith- asan cyfeiHgar, a galwodd sylw at y dull a ddil- ynid gan Warcheidwaid o dynu cynorthwy plwyfol yn ol os ca'nt ar ddeall fod y tlawd yn meddu hawl ar gronfa unrhyw gymdeithas gyfeillgar. Arglwydd Redesdale a gymerai olwg gyffelyb ar yr sgrif, yrhon, ebe fe, oedd yn groes i bob sysiad o gyfiawnder. Due Richmond a Gordon a aiighytunai a'r ddau Arglwydd urddasol oedd_newydd lefaru, a dywed- odd mai y cwestiwn mawr oedd, a oedd cymdeith- asau cyfeillgar mewn gwirionedd yn llesol i'r cyhoedd yn gyffredinol. Credai ef eu bod wedi bod yn foddion i wneyd llawer o ddaioni, a gobeithiai y byddai i'r Ty gydnabod yr egwyddor a amddiffynid gan yr Ysgrif hon, sef cefnogi y defnyddiad o'r cymdeithasau gan y dosparthiadau tlotaf yn y wlad. Ar ol ychydig ddadlu, aeth yr Ysgrif trwy bwyllgor heb un gwelliant, ac aeth yr Arglwyddi1 adref yn gynar. TY'R CYFFREDIN,—TOD LLVS, MBH. 24. 1 Cvmerodd y Llefarydd y gadair am bedwar olr-i gloch. Wedi peth siarad, "ar draws ac ar hyd," ar bynciau o ddim oad dyddordeb Heol, yu gystal a thramor, aed yn inlaenat- I YSGRIF CLEFYDAU HEISTUS (ANIFEILIAID). Syr H. Selwyn-lbbeston a gynygiodd ail-ddar- lleniad Yegrif Clefydon Heintus Anifeiliaid, yr hon oedd yn sylfaenedig ar adroddiad pwjllgor a ffurfiwyd yn 1877, pan oedd clefydon y traed a'r genau, ctefydon yr ysgyfaint, a heintiau eraill yh ffyiiu yn 1872 a 1877; a plian drosglwyddwyd yr anifefliaid i'r wlad a RIolau n dro's lwyddwyd  yr anifeiliaid i'r wlad hon yn 1§77. Yr oedd Ysgrif 1869-diffygiou yr hon y ceisicl eu gwella yn yr Ysgrif bresenol,—yn rhoddi i'r Cynghor Oyfrinol yr hawl i wahardd trosglwyddiad IIni. feiliaid o wiedydd lie yr oedd heintiau yn ffynu, a gorchymyn Uadd anifeiliaid yn mhob portbladd -Ile y caent eu glanio; tra yr oedd anifeiliaid a ddygid o.wledydd dihaint, ar ol cael en cadw yn y porthladd am ddeuddeng awr, er mwyn cael eu harchwilio, yn cael eu hanfon i tiurhyw barth o'r wlad. Gan hyny, yr oedd ein diogetweh yn dibynu yn gwbl iar gael gwybodaeth brydlawn o donad allan haint anifeiliaid mewn gwledydd tramor, ao effeitliiolrwydd yr archwiliad yn y porthladdoedd He y glenid anifeiliaid yn y wlad hwn. Gwir fod gan fyrddau Ueol hawl i wneyd eu rteolau en hun- ain gyda golwg ar symud anifeiliaid Q le i le, i iarchnadoedd a ffeiriau, ond gall fod 411 o'r c) f ryw fyrddau lleol, yr oedd eu trefniadau yn dra anghydnaws à'u gilydd, fel nas gellid eael diogel- wch gwirioneddol rhag toriad alias glefydon heintus. Nid cwestiwn amaetUwyr yfloead hwn, eithr pwnc i'r pryuwyr a'r bwytawyr. Yr hyn oedd eisiau ydoedd cefnogi cynyrch ctirtrefol, gyda chynorthwy o wledydd tramor, fel ag i sicr- hau cyflawnder o gigfwyd i'r cyhoedd. Yr oeddy tystiolaethau gerbron ypwyllgor yn 1869 yn profl fod prisiau cigoedd yn myned yu aruthrol o uchel oherwydd lleihad mewn magu anifeiliaid gan yr ofn a ffynai am doriad allan glefydau heintus yn eu mysg; ac nid oedd efe yn meddwl y byddai gorfodlladd pob anifail ar ei laniad mewn porth- ladd yn debyg o leihau y cyflenwad o wledydd tramor. Mr W. E. Forster a gynygiodd ar fod i'r Ty ddadgan ei farn y byddai deddfu ar i bob anifail pasgedig a lenid yn mhorthladd Llundain gyfyngu ar y cyflenwad o ymborth, a chyfodi y prisiau, ac o ganlyniad, na ddylid gwneyd hyny yn orfodol gan Act Seneddol. Nid oedd efe am wrthwynebu yr ail-ddarlleniad, oblegid yr oedd yr Ysgrif yn cynwys rhai erthyglau ag yr oedd efe yn eu dy- muno'n fawr. Tra'n cydymdeimlo a'r ffermwyr yn y colledion a gawsant, nid oedd yn credu y dylid eu diogelu hwynt ar draul y cyhoedd yn gyfEre- dinol. Credai nad gedl ystyriaeth ddigonol yn cael ei rhoddi i'r cyflenwad o wledydd tramor, yr hyn oedd wedi dwyn 210,000 o wartheg, 900,000 o ddefaid, a 66,000 o foch i'r wlad hon yn ystod pum' mlynedd o amser, yr hyn oedd yl1 gyfran ddirfawr o'r cyflenwad o gigfwyd. Credai y byddai i'r ddeddf a gynygid, sef Uadd pob anifail yn y porthladd, neu eu cadw am ddeuddeg awr cyn cael eu symud, leihau pump ar hugain v cant ar y cyflenwad tranu>r. Yr oedd efe wedi cyflwyno deisebau oddiwrth agos holl gymdeithasau cyd- weithredol Lloegr yn erbyn y Uadd gorfodol yma, yr hyn nad oedd yn cael ei gyfiawnhau gan fodol- aeth haint yn Norway, Denmark, Sweden, Por- tugal, ueu Spaen. Wedi i'r Ysgrif gael ei chyf. lwjpo, yr oedd yr Unol Dalaethau a Canada wedi cael eu rhyddhau oddiwrth y rheol gaeth hon. Ond nid oedd hyny yn ddigon. Nid oedd gan- ddynt hawl i basio deddf i attal cludiad anifeiliaid o wledydd tramor hyd nes y byddent wedi difodi heintiau a ddichen fod yn Uechu o fewn ein tiriog- aeth ein hunain. Cymerodd amryw aelodau anrhydeddus ran yn y ddadl, yr hon a barhaodd am amser maith. Mr Muntz a ddadleuai foi mwy o heintiau anifeiJiaid yn Lloegl ei hun nag yn holl Ffrainc, Germani, a Holland gyda'u gilydd; ac yr oedd yn ynfydrwydd tybied ein bod yn trosglwyddo yr holl heintiau o wledydd tramor. Gwir fod y rinderpest —pla'r gwartheg-wedi dechreu yn Rwsia, oher- wydd y dull diffygiol o letya'r anifeiliaid yno; ond, yn y flwyddyn 1865, fe ddaeth y pla hwnw yn gartrefol yn y wlad hon. Yr oedd clwyf y traed a'r genau, a chlwyf yr ysgyfaint, wedi gwreiddio yn y wlad hon oherwydd amryfal achosion, ac yr oedd yn afresymol meddwl y gellid ei welIa, neu y gellid perswadio ffermwyr i fagu gwartheg trwy ladd pob amfail tramojf y foment y glenid hwynt yn =hl.ddoedd y wlad hon. Ar gynygiad Mr Rathbone, gohiriwyd y ddadl, yr hon i-ydd yn cael ei hystyried yn bwysig iawn gan fwyafrif yr aelodau.

[ CYDGYNGflORFA BERLIN. A ganlyn sydd grynhodeb o sefyllfa pethau i fynu i nos Sadwrn diweddaf:— Yr oedd y dirprwywyr yn deaU eu bod i gyd- gyfarfod bob yn ail diwrnod. Er hyny, ni chyn- haliwyd cyfarfod o gwbl ddydd Gwener. Pellebyr o Berlin a ddywed fod yr eiateddiad wedi cael ei ohirio hyd ddydd Sadwrn yn unol a chais cynrych- iolwyr Lloegr, Awstria, a Rwsia, y rhai sydd yn cynhal cynhadleddau cyfrinachol gyda'r bwriad o gytuno ar seiliau penderfyniad tynged Bwlgaria. Yn ol y pellebron a dderbyniwyd o Berlin hyd haner nos, nos Sadwrn, nid oedd y materion yn cael eu trafod gyda rhyw gyfeiUgarwch neillduol. Denfyn Reuter bellebyr yn hysbysu fod y dirprwy-' wyr Rwsiaidd yn dechreti pwyntio allan fod terfyn ar amynedd gwladwriaeth sydd wedi aberthu cymaint, ac nas gaUfforddio digio yteimladgwlad- garol sydd yn ffynu trwy yr hoU wlad. Dywedir hefyd fod y Dirprwywyr Bwsiaidd yn datgan nag gallant hwy fyned un cam tu hwnt i'r amodau a ganiatawyd eisoes gan y Count Schouvaloff. Gohebydd neillduol y Pall Mall Gazette a ddywed nad ydyw y cytrafodion yn myned yn mlaen yn gwbl ioddhaol i Rwsia, oherwydd y cyfeillgarwch adnewyddol sydd yn ffynu cydrhwng Lloegr ac Awstria, yr hyn.a orfoda Rwsia wneyd y.aostyng- iad mwy nag a hawlid ganddi o'r blaen. Pellebyr o Vienna a ddywed fod y cyd-ddeall- twriaeth rhwng Lloegr ac Awstria yn fwy cadarn nag erioed, ac os bydd raid, bydd y ddwy wlad yn barod i gydweitlirejdu a'u gilydd mewn materion nas gellir eu dwyn gerbron y Gydgynghorfa. Y Journal ie St. Petersburg am ddydd Sadwrn a gyhudda y Porte o ymdrechu i enyn annealltwr- iaeth a chenfigen cydrhwng y gwahanol Alluoedd trwy daenu adroddiadau tywyllodrus, Yr ydym yn credu," ebe'r Journal, y bydd i'r Galluoedd wybod pa fodd i fesur nerth gwrthsafol Rwsia, a hyderwn y bydd iddynt ei gorfodi i barchu ae ym ostwng i'r nerth hwnw." Y CWESTIWN BWLGARAIDD. Gohebydd neillduol y Daily Xew8 a bellebxodd fel y canlyn:— fe I y canlyn:- BERLIN, Nos Sadwrn. Heddyw y bu'r eisteddiad hwyaf a gafwyd eto, ac fe wnae cryn lawer o waith pwysig. Yn yr hwyr,- rhoddwyd cyngherdd ardderchog yu y Zoologial Gardens er anrhydedd i'r Llysgenhadon. Rhoddwyd cymeradwyaeth brwdfrydig i authemau cenhediaethol gwahanol wledydd a gynrychiolid. Yr oedd dros ddeugain mil o bobl wedi ymgynull i'r He. BERLIN, Nos Sul. Yn ystod yr eisteddiad ddoe, ypwnc Bwlgaraidd a fu yn benaf dau sylw. Yr oedd Rwsiar Lloegr, Germani, ac Awstria, eisoes wedi cytuno ar ffurfio Bwlgaria Ogleddol hyd y Balkanau. Hefyd, yr oeddys wedi hen gytuno i fEurflo Gwladwriaeth Gristionogol hunan-lywodraethol i'r deheubarth o'r Balkanau o dan delerau arbenigol: ond y mae y cynygiad newydd a wneir yn awr gan Arglwydd B=d, gyda chynorthwy Awstria, sef ar fod i'r bylchau o'r tu dehau i'r Balkanau gael eu cadw yn nWylaw'r Tyrcod, wedi enyn dadl frwdfrydig. Aeth Awstria mor bell a bygwth tynu yn ol o'r Gydgynghorfa, os na chytunid a'r telerau hyn. Yr oedd y mater heb ei benderfynu ddwy awr cyn cyfarfyddiad y Gynadledd ddoe. Modd bynag, yr oedd pellebyr wedi cael ci ddanfon i ofyn cynghor y Gzar, ac yn ystod yr eisteddiad, der- byniwyd atebiad oddiwrth ei Parfrhydi yn hys- bysu ei fod ef yn foddlawn i'r Tyrcod gadw meddiant o Ddeheubarth y Balkanau, ar yr amod bendant fod Sandjak Sofia I gael ei rhoddi i fyny, ac arna fyddai i filwyr Tyrcaidd aros yn y dalaeth Gristionogol o'r tu deheuol i'r Balkanau. Oblegid pwysigrwydd y cytrafodion ddoe, yr oedd y Tywysog GortschackofE yn dra awyddus am fod yn bresenol, ond lluddiwyd ef gan afiechyd. Ofna ei gyfeillion ei fod am gael ymosodiad o'r gout yn ei ymysgaroedd. PARIS, Nos Sul. Cyhoeddir yma y pellebyr a ganlyn, a ddanfon- wyd o Berlin ar v 23ain eyfisol Fe sicrheir i mi fod yr eisteddiad ddoe yn bendant a phendi- faddeu, ae y gellir ystyried pwnc Bwlgaria fel wedi ei benderfynu. Y mae y Tyrcod i gaefw meddiant o holl linellau y Balkanau, hyd yn nod cael caniatad i adeiladu amddiffynfeydd yn y bylchau, y rhai sydd yn Uawer haws i'w ham- ddiffyn nag ydyw y Quadrilateral. Hwyagaawant feddiant o Bourgas, yr hwn sydd yn borthladd rhagotol. Yn ol y trefniant hwn, ni chyst y rhyfel i Dwrci ddim ond Bwlgaria Ogleddol, ac iawn arianol sydd i gael ei benderfynu ar ol hyn. Cymerodd Ffrainc ran bwsig yn hyn Tra yn dangos cydymdeimlad a Rwsia; nl ddarfu iddi hi betruso, er mwyn heddwch Ewrop, gefnogi cynyg- ion Arglwydd Beaconsfleld. Y mae'r Count AndraMy wedi cyflwyno ei ddiolchgarwch gwresog i M. Waddington am ei gydweithrediad. ( i III II < tm

| POLAND. I Derbyniwyd newyddion o Posen, ddydd Llun, yn hysbysu am derfysg a gymerodd le yn Kalisch ar y 4iiwrnod blaenorol rhwng y Pabyddioa a'r luddewon a'r Protestaniaid. Ymddengys mai personau yn dal cysylltiad a gorymdaith Babyddol a ddechreuodd y cweryl. Torwyd i fewn i'r Synagog, llwyr ddinystriwyd pobpeth o fewn yr adeilad, chwalwyd amryw siopau, a lladdwyd tri ar ddeg o bersonau. Bu yn angeurheidiol cael cynorthwy milwrol cyn y gallesid atal y terfj sg.

I MEXICO. PeUebyr o New York, dyddiedig Mehefin 24, a hysbysa i newyddion gyrhaedd yno o barthed i'r gwrthryfel yn Mexico. Adroddir fod adran o feirehfllwyr yr Unol Daleithau wedi cyfarfod a ehwmni o filwyr Mexicaidd a orchymynwyd i roddi y gwrthryfel i lawr yn nghymydogaeth Saragossa. Archodd cadfridog y milwyr Americanaidd i'r Mexicaiiiaid ymadael o'r tinogaeth, i'r hyn y cyd. eyniasatit. Aeth y meirchfilwyr wedi hyny yn mlaen, ond dychwelasant cyn hir, heb ddal yr un o'r gwrthryfelwyr.

INDIA. I Dentyn gohebydd y Times yn Calcutta fanylion am achos difrifol iawn a ymgododd oddiar y newyn diweddar. Yn Bellary, ychydig am?er yn ol euogfarnwyd plentyn saith mlwydd oed am irv? flawni llofruddiaeth. Sylwodd y Barnwr fod ystori y plenty n a'r fam yn un ddifrifol i'r eithaf ac yn profi fod angen a thrueni mawryn bodoli yn eu cartref yn ya tod y newyn dychrynUyd. Yr oedd chwaer fechan y plentya ar fin marw o newyn, ac yr oedd y fam yn dioddef oddiwrth dwymyn ac yn | analluog i roddi ymborth iddi. O'r diwedd, yn orphwyilediggan floeddiadall yr un fechan, rhodd- wyd hi yn uwylaw y plentyn saith mlwydd, yr hwn, yn unol cl ehyfarwyddiadau ei riant, a daf- lodd ei chwaer i waelod y ffynon. Rhoddwyd maddeuant cyflawn i'r llofrudd ieuanc. Nid yw yr uchod ond un o'r cannoedd achosion poenus a ddaeth i ran trueiniaid India yn ystod y newyn sobr a fu yn anrheithio y wlad.

SPAEN. 0 Madrid, daw newyddion am afiechyd peryglus Brenines Spaen. Ni choleddir unrhyw obaitii am ei hadferiad, ac y mae aelodau teulu Montpensier wedi cael eu galw i'r Palas. Rhoddwyd y Sacra- mentau olaf i'r Frenines oddeutu pump o'r gloch boreu ddydd Llun, yn mhresenoldeb y Brenin, a'r gweddill o'r teulu a'r gweinidogion.

AMERICA. Mae Fernando Wood yn dangos ei ddanedd ac yn cau ei ddyrnau yn fygythiol, oherwydd fod y Gydgynghorfa yn gomedd credu y daw mwy o arian i'r Drysorfa ar ol lleihau y tariff Mabwysiadofld Cynhadledd Methodistiaid Wes- leyaidd Deheuol yr Atlanta, yr wythnos ddi- weddaf, benderfyniad i wahodd eu brodyr yn y Gogledd i gydgyfarfod mewn cynadIedd gyffre- dinol yn Boston, Rhagfyr 25, 1884, i ddathlu anmlwydd cyntaf yr enwad yn America. Pellebyr o Washington, a dderbyniwyd ddydd LIun, a wada yr adroddiad fod yr Indiaid yn bwriadu codi mewn gwrthryfel yn Wisconsin. Hysbysa hefyd fad yr ofnau yn lleihau. Taflwyd perchenogion rhan isaf o ddinas New York i bryder yn ddiweddar, oherwydd yr amheu- aeth a fodola mewn perthynas i deitl y tir sydd yn eu meddiant. Mae disgynyddion un Robert Ed wards (CymroP) yn honi eu bod yn etifeddion i 90,000,000 o ddoleri o dir, sef 30 o etwau, ar waelod Broadway, yn union i'r gogledd o'r Battery! Cymerodd George III. brydles ar ytir i ddibenion milwrol, yn 1772, am 99 o flynyddoedd; ac mae yr amser wedi rhedeg allan er's saith mlynedd. Dy- wedir fod disgynyddion Robert Edwards yn lluosog iawn dros y wlad, ac y gallant yn awr ail-feddiauu yr eiddo

CORWYM OFNADWY. TRYCHINEB CYBIRY YN AMERICA. A ganlyn sydd dalfyriad o lythyr a ddanfonwyd i'r Drych gan G) mro cenedlgarol, sef Mr John T. Jones, yr hwn a ysgrifenao Dodgeville, Wisconsin. Yn hollol annibynol ar deilyngdod lleuyddol yr ohebiaeth, nis gall lai na pheri dyddordeb i luaws o'n darlleawyr sydd yn gwybod am y personau a nodir yn yr ohebiaeth fywiog a ganlyn:- DODGEVILLE, WIS., Mai 25.—Ganol nos, y 23ain cyfisol, dyma genad yn curo wrth fy nrws, yn Dodgeville, ac yn dyweyd fod ty fy mam, Hannah Jones, yn Picatouica, ugain milldir oddiyma, a dau dy eraill, yn "deilchion man," wedi eu lefelu gan gorwynt dychrynllyd, ar ei tfordd o'r Gorliewin i'r Dwyrain, taa thri o'r gloch y prydnawn, ond fod fy mam yn fyw ac iach. a neb wedi eu Uadd! Aethum yno boreu dranoeth, a gwelais y dinystr a'r galanastra-y tri thy yn deilchion man, wedi eu cario yn ddigon pell oddiwrth eu sylfaeni; a thy Mrs John T Phillips, hen wraig weddw tua 75 aed, yr ochr ddwyreiniol o'r ffordd, a'i do wedi 61 gario ymaith, a'r beudy yn deilehion. Can belled ag yr wyf wedi clywed hyd yma, ni wnaeth yr ystorm niwed i'r gorllewin o ardal Picatonica. Dywedodd un dyn wrthyf ei fod ef ac eraill yn sefyll ar y ffordd fawr, ar y prairie, tua thair mill- dir i'r gogledd-orllewin o'r Capel Ceryg," ac fod cwmwl dudew yr olwg amo yn dyfod o'r de- ddwyrain, ac un arall o'r gorllewin, ac i'r ddau, fel dau gawr "hagr eu gwead," ymgofleidio ac ymgusanu tua milltir i'r gorllewin o dy John E. Morgan, y Cymro pellaf i'r gorllewin. Ac ar hyn, twrf gerwinawl-a glywid Nes oedd glewion nerthawl Yn syn, mewn dychryn di-dawl, Yn y man annymunawl." Ac eto nid twrf fel twrf taranau ydoedd, and Twrf corwynt, drowynt o draw, Yn yr awyr yn rhuaw. Yn wir, y desgrifiad canlynol eto o Rothsey Castle, Caledfryu, ond newid donau" i elfenau" (serch rhoddi un sill yn ormodol) yw y desgrifiad goreu ellir gael /)'r ystorom ofnadwy hon ar dir:— Dan chwiban d'ai allan o'i 'stafellau A heriai fydoedd drwy'i gynhyrfladau; A Duw a roddodd lacld i raddau, I flrwyn gadwynog y flyrnig elienau; Rhuthrodd, fe ddyrnodd y ddau—'sglyfaethgar Drwy 'u bar anwar, nes duo'r wybrenau! Yna cychwynodd i'r Dwyrain trwy goedwig John E. Morgan a Richard Humphreys, gan blygu a thori, codi a chwalu, a chario ymaith yn ei Uwybr goedydd, tai, ysguboriau, ffwrneisiau, dar- Uawdai, ysgoldai, a lladd a chlwyfo yr hen, yr ieuane, y canol oed, y cryf, y gwan, y tlawd, y cyfoethog, y duwiol a'r annuwiol, yn feibion a merched—pawb a phobpeth yn y cyfeiriad yr oedd yn myned! Na, aroser, nid yw hynyna yn hollol gywir ychwaith; oblegid ar ei ffordd drwy y brvn- iau a'r dyffrynoedd, y creigiau a'r coedwigoedd rhwng Picatonica a therfyn ei gyrfa, ymsaothai. i fyny weithiau megys i entrych yr awyr, gan btsio heibio ambell i ddol a choedwig heb eu eyffwrdd, ac yna fel peth byw yn gweled a chlywed, a deaU, rhuthrai ar ei hysglyfaeth Gwnaeth yn Uyth- renol fel yna pan ar ei thaith drwy ogleddbarth Mineral Point. Lefelodd a thorodd yn chwilfriw man dy costus dyn cyfoethog o'r enw John Spenseg, gan godi ei ysbor gannoedd o droed- feddi i'r awyr a lladd mam ei wraig Mrs Waller, Dubuque. Gwnaed yr un peth gyda thy Gwyddel tlawd, gan ei ladd ef. a chlwyfo yn dost ei dair merch; a chyda thy EUmyn tlawd o'r enw Leon- ard, gan ladd ei wraig; a chyda thy Mr Adding- ton, gan gario ei wraig ymaith, a'i ehlwyfo yn dos, I a'run fath i thy agwraig Benj*anu*n Bennett. Yna eymerodd afael yn nhy Mr Jacke, gan ei droi o gwmpas, a chario ei do haner milltir i ffordd, ae fel peth byw, cymerodd naid g/da chyflymdra mellten i fyny i'r awyr, gan basio heb wneyd un niwed oddieithr yr hyn a ddeilliai oddiwrth y llifeiriaut o ddwfr a'i dilynai am haner milltir. Eto, pan gyrhaeddodd yn agos uwchben ty a dar- llawdy Charles Gilman, rhuthrodd i lawr arnynt gan gymeryd ymaith yn gyfan, i bellder maith, ei dy ef a thy oymydog, a tho ei ddarllawdy, a chwalu y rhan uchaf o'r gwaliau, a chario ymaith ei ysgubor, a thori a chario. ymaith bob coeden o'i berllan afalau, a Uadd Mrs Meyers, a Mrs Bohan, a chlwyfo yn dost Miss Jenk, eymydogion Gilman. Fel yr elai i'r dwyrain ymgryfhai ae ymgynddeir- iogai. Rhuthrai yn mlaen i'r wlad gan lefelu a distrywio ar un waith, weithiau dai ac ysguboriau aoysgoldai, a thro arall, fel cath yn enwareu 4 Uygoden, Iluchiai hwynt i'r awyr fel teganau plant. Codcdd ysgoldy District No. 13, Mineral Point, a'i lon'd o blant oddiar ei sylfaeni, a thaflodd ef gin' troedfedd o'i ffordd, gan ladd, fel y mae yn fhyfedd dyweyd, ondtrio'r plant! Aeth yn ei flaen i a thros derfyn dwyreiniol swydd Iowa, ae i Dane, gan ganlyn yn mlaen yr un fath yn ei ddinystr ar eiddo a bywydau. Nis gwyddom ar hyn o bryd pa gau belled yr aeth i 'r dwyrain; ond mae tua ugain wedi eu lladd yn y swydd hon (Iowa) a llawer ychwaneg yn anhebyg o fyw ar ol eu clwyfo. Ond i droi yn ol i ardal Picatonica. Yr oedd Edward Williams a'i wraig wedi myned i'r farchnad i Mineral Point, ac heb dd'od adref, ond ni wnaed niwed i'r un o'r plant. Niweidiodd beth ar gongl yr ysgubor, achyfododd das wair yn ei chrynswth, gan chwareu A hi megis a thegan, a'i throi o gwmpas, ond dim ei chwjlu. Oddi yma yr oedd ei llwybr i fyny allt dros ridge, i lawr drwy goedwig i ddol Robert W. Hughes, i fyny Uethr ae i gae gwastad John M. Owens, y gwehydd (Bardd Tonic) ac am chwarter miUtir drwv eieae. at pi dy ef, a thy ei 4b, Frank, fy mam, Hannah Jones, i'r North and South Lane, ac ar draws y ffordd at dy a beudy 3lis John T. Phillips. Yr oedd y tri ty eyutaf ar yr ochr orUewinol i North and South Lane, haner milltir i'r gogledd o'r Capel Ceryg, chwarter milltir i'r gogledd o gapel yr A., a thy Mrs Phillips i'r dwyrain o'r ffordd-ty John M. Owens, y mwyaf gogleddol two story hoiae-yiia ty fy mam, tua 200 troedfedd i'r De; yna ty Frank Owens, tua 200 troedfcdd i'r De o dy fy mam. Yr oedd gwraig a dau blentyn Frank Owens yn ei absenoldeb ef, a chan feddwl fod ystorm yn agoshau, wedi myned i dy Mr Owens. Yr oedd Mrs John M. Owens a fy mam yn y seiat yn Capel Ceryg; yr oodd chwech o ber- sonau—John M. Oweus, Mrs Frank Owens a'i dau blentyn, a'i chwaer, a mab John Davies, cymydog, yn nhy John M. Owens, ac wedi cauy drws arnynt pan y tarawodd y storm y ty. Nid lluchio pob peth o'i blaen yn mhob amgylchiad yr ydoedd, ond gwasgodd at eu gilydd ddwy ochr y ty-yr ochr ddwyreiniol yn gystal a'r orrewinol, cyn cymeryd y cyfan, y ty a'i gynwysiad oddiar ei aylfeini, a'i daflu tua 60 troedfedd, a'i dori yn deilchion, a gwasgaru y darnau dros y ffordd i lot Mrs Phillips, a chae John. W. Jones. Ac eto rhyfedd yw dweyd na chafodd neb ond yr hen Fardd Tonic a Mrs Frank Owens unanaf Ond cawsant hwy eu hanafu yn dost, ond y maent yn gwella. Cariodd dy Frank fel tegan heb un niwed iddo nes ei goUyngodd i lawr gan' troedfedd oddi- wrth ei sylfaen. Mae coeden brafE ddwy lath i'r gorllewin o ochr ty fy mam, a saif hono yno heb niweidio ond ychydig ar ei changenau, ac eto eymerodd y ty a thair coeden, a pyst a fence oedd ynfront y ty o fewii 15 troedfedd i'r ty, i ffordd- y coed a'r pyst yn lefel a'r ddaear. Yr oedd Mrs Phillips ar draws y ffordd yn ei beudy ar y pryd. Cymerwyd y beudy ymaith dros ei phen, a chyda hyny dyma hi yn cael ei pheltio gyda darnau o'r tai ar draws y ffoldd, a'i rowlio, a'i ?th?? throsi yn mhl:th y <-MMi-A. Cafodd ei h??' dost dros ei holl gorph, un agoriad I!y¿:¡ '1: thalcen i'w choryn. Oni bai ei bod yn )' 1\ v': hynod o gref, buMa: wedi ei Uadd m d?'?'- Aeth y storm oddiyn: aehymerodd do ty Slam,; Thomas, chwarter inilldir i'r dwyrain ("ph, Muff, ac ysgubor John Lewis yu nes i'r <tin i ac oddiyma croesodd ddol wair John Le?glc-Q1, goedwig John W. Jones ac eraill, gan fro(jj a'u Iluchio fel pabwyr, ac at Ie newvdd y Yp Cc^ Hugh Hughcs, gweinidog y B., hen ie J\ <l?tb PhiUips. Distrywiodd yr ystablau y? 0 d 'f. bedodd y ty; aeth yn mlaen drwy y coe; 01\ ar. meryd ymaith do ty F. CoUinson, ac gal\ ,/?Y. drwy goedwig at dy David R. DaviR ga¿nhrt¡iili'Q & a distrywio coed, ac ystablau, a gr;nar" C It'll&rr:, gwmpas y ty, a chodi to y gegin, a c" ddau bjn fel ag y gorfu i'r tiH o dan y ffWYI\g¡¡ "1 ymaith, a thorodd yn ddau o dan ddrw?e??', ao yna ymagorodd ochr neu ffrynt y ty S Y ifry¡¡" y ty droedfedd o'i Ie at y gorhewin Ca{?? olwyn i ?ty? Mr Davies bedair milldir i ffoJ !l:l Lladdodd wraig rhwug yma a MmeM)p pan yn gweithio yn ei gardd. Cymer?.o? meithion i adrodd holl hanes yr Y8toun oSf *'? hon. Yr ydym pewydd gl.ywed iddi gyra^^ hon. Yr ydym;pewydd gl.ywed iddi gyraedd ?z mhell i'r dwyrain tuagat Madison a JetFenm )':¡ ladd neu ddinystrio agos i bawb a phobpeth""?a? ffordd. Y mae yr holl hanesion yn doreato ,:i eithaf. Yr oedd agos yn augredadwy gcnYi4 Ir o hanesion am y fath gyNafan. Ond W1 *1^ wyf yn barod i gredu braidd unrhyw betht'11' ddangosiadol anmhosibl ?i nghylch y fath y,t; Y mac degau o dystion cywir yn dweyd fod ?P' fawn Spcnseg wedi ei chyfodi yn d chm?^ gannoedd o droedfeddi i'r awyr fel tegan pi 'lr.h "God moves in a mysterious ?y His wonders to perform." I ,JOHN T. Jon.

I TRYCHINEB HAYDOCK. Gohebydd o'r fan a'r lie a ysgrifena yr anerehais chwi o'r blaen y maeytren???? cyntaf wedi cael ei gynal ar g) rph yr aaffii. "'f yn Wood Pit, Haydock. CynhaliwydytreM? yn ngwesty yr Hwrdd, o aaeuytreng:iolyd?r edig, Mr Drisseld, a rheithwyr parchus. y t?'  a roddwyd oedd eiddo )n' iolaeth gyntaf a roddwyd oedd eiddo Hit: Cavey, yr hwn a ddywedodd ei fod ef '? ? ,;?'' yn Wood Pit oddeutu wyth mis yn 01 ac ') amser hyny, ei fod wedi darganfod nwy qJ? chymerodd ef ddim o sylw yn mheUach, ond /H wedi gyru y nwy allan drwy ddcIuYddio !i v gwynt at y pwrpas. Sarah Howard, tra yn rhoddi ei thystiolaetj ran ei mab, a ddywedai ei fod ef wedi bol cysgu i lawr yn y pwll, o dan effeithiau uw- J. dydd Iau blaenorol i'r ddamwain. Elizabeth Thompson, tra yn rlnddi ei thy, aeth hithau, ar ran ei hanwyl briod, a ddyw £ j ei fod ef wedi ei atal gyda'i waith hyd onichifej y nwy o'i ddosran ef o'r gwaith. Mary Fox a ddywedai fod ei gwr yn ClYyno t;) nos oherwydd y nwy a lochesai yn y gwaith. Elizabeth Green a dystiodd fod ei M ?-?'. gweled rhywbeth na ddylasai fod, drwy ba dychrynwyd ef gymaint fel nas a]ituiiM at ei ;i am rai dyddiau ar ol hyny: ond, fel mewn 1;?., o amgylchiadau ag y gellir eu cofnodi, aeth ? waith, a dyma a'i cyfarfyddodd. Tri rais 'J y digwyddodd hyn. Michael Nolan a ddywedai fod ei fab dyweyd wrtho ef, oddeutu deuddeng mis jr. pan y digwyddai damwain yn Wood Pit ychydig fyddai rhif y rhai a fyddai ynddiaago; danchwa. Yr oedd yno un dyn wedi adwaen corph ei fÙ serch ei fod ef (y tad) yn ddall. Yr oedd wedi U yn gwella ychydig ar csgidiau coed (clogs) ei Li noson gynt; felly, wrth ro-ldi ei ddwylaw ar domen y clogsiau, efe a allai dyngu mai fab oeddynt. Un arall a adnabyddwyd wra clust-dlysau, pa rai yr oedd ef yn eu gwisgo ya i glustiau. Un arall a adnabyddwyd drwy ei wedi colli y bys mawr ar y llaw chwith. Un m': wrth rhyw ddernyn o wlanen goch, a pha M!- oedd ei fam wedi bod yn clytio ei ddillad gwait'-r noson flaenorol. Yr wyf yn cofnoli hyn fel mr; o ddrychfeddwl o'r galanastra oedd i'w weUi- gj rph y truemiaid. Gondus yw adrodd fod 90 > wragedd gweddwon wedi eu gadael i alaru ar 0: a gwyr, a thros gant a haner o blant bach amdliiai heb dadau jjiwyach i ofalu am angenrheiuj bywyd iddynt. and y mae j'n hyfryd meddwl il Priod y weddw a Thad yr amddifaid eto yn in. Y mae yn dda srenyf roi ar ddeaH i ddarllen'rr Uuosog y Oenedl fod dyngarwyr wedi yraaiu •! ffurfio cronfa, a'u bod wedi casglu y swm o 13)h eisoes. Nid ydynt am fod yn llonydd hyd d chasglant y swm o 2600p, a llogau y rhai i ft: i at gadw y trueiniaid anffodus. Drwg genyf g: nodi yn y fan yma mai araf iawn y maent yn dn o hyd i gyrph y rhai sydd heb ddyfod o'r pwll, j phan y daw rhai i fyny, y mae yn anniodd: myned yn agos atynt, gan y sawyr sydd I w fel, erbyn hyn, y mae yr eirch with ben y pwil barod i'w derbyn, heb na'u golchi na thynu eu M ddillad oddi amdanynt. Cymaint o aruser a yw cymeryd ychydig, a hyny gan lleied f¡. sydd modd, i dreio adnabod y cyrph maiuriell; Y cyfan ag sydd wedi eu cael hyd heno o'r dy:): anffodus ydyw 154; felly y mae llawer yc eto. Y mae gobaith cryf yn ffynu y deuan; o iddynt yn ystod yr wythnos bresenol. EIU.LWIS:A:-

Y RHYFEL INDIAIDD YN AMERICA. Caufyddwn fod milwyr yr Unol Dalaethau 7, cael trafferth annghyffredin yn y parthaugsf leddol gyda'r Indiaid gwrthryfelgar, acosna bfoJ i ymosodiad pendant gael ei wneyd arnynt, dial: peryglir bywyd ag eiddo yr ymsefydlwyr. Y gwylliaid coehion hyn yn dangos agffedi ythiol iawn yn Wisconsin, Hey maent wedi cytoy cyfres o lofruddiaethau. PeUebyr o Philade^ a hysbysa fod sefyllfa bresenol y ryfelgar yn un fygythiol a pheryglus. Yn rhaa:J y Lavabed, y mae 1200 o ymladdwyr ar y brys:- gyda 6000 ar y gwastadedd, tra nad oes ond o filwyr yn barod i ymosod arnynt. Adroddda ? Cadfridog Crook, fod y Bannockiaid yn meddiffl^- scfylIfaoedd cadarn ar yr uchelfanau. Ychffan: mai mewn canlyniad i waith y Llywodraetlj1 ceisio en newynu yr ymgyfododd y llwyth mewn rhyfel. Y mae Uuaws o'r ymsefydlff^^ dianc i Fort Hadney, amddifEyiia yn Oregaf'^ heuol, lie nad oes ond dyrnaid o filwyr Hyscr:- gan y peUebron diweddaraf fod 900 o an»»>' yn ymdeithio i gyfeiriad Kort Hadney, ac ofv- na ddaw cymhorth buan, mai cigyddio y wyr a wnant. Yn mhellach, bygythia UffP- Shoshone ddinystrio Llinell Ganolbarthol h ffordd y Tavilfor y Nevada.

Dydd Llun, anfonodd ynadon Truro M?; garchar am bedwar diwrnod ar ddeg gy? '? caled, am nas gellid gweled neu bro& M S??;' unrhyw fodd cyfreithlawn i gádw ei hun. Gadawodd Arglwyddes Salisbury am Dieppe ba le y teithia i Berlin. Ni bydd i larll de Grey, A.S., sefyU dros Wg yn yr etholiad cyffredinol nesaf. Y r ymge: Rhyddfiydig ydyw yr Anrhydeddus Beilby La ley, Expck Park. ,.j Cyflawnodd milwr o'r enw Decaux Iofrud, yn Paris o dan yr amgylchiadau canlynol ddengys iddo gael ei,wahodd i frecwesta a ieuanc, cyfeilles iddo. Pau welodd efe Yl; wrth y bwrdd, trywanodd hi gyda'' g Wi;! Lladrataodd ei hariau. a diangodd ymaith. iddo wario y swm, rhoddodd ei hun i (ynr fr B geidwaid, gau eu hysbysu yn oeraidd, iddo ?.? lawni y Uofruddiacth mewn ysmaldod- Adroddir am haneayn rhyfedd o B??; Scindi, India Ddwyreiniol. Ymddeug)? "?.?; gredu fod ei feistr yu anfEyddlawn iddo, wia saethu yn farw. Wedi hyny, aeth ? M? chant o ergydion yn ei feddiaut, a saetUodd a ddaeth i gydgyfarfyddiad ag a f .Dth  milwrol i fyny a tharawodd y ?"!< ?'? ddryll, ond nfd cyn i'r olaf ladd chwech o W15" a niweidio amryw eridll. Anfonodd Cynghor Trefol PhUipopolii s 1J™. Jn j gydymdeimlad a pherchenog y Daily farwolaeth eu gohebydd galluog AIr MseGahl". Tarawyd dynes o'r enw Jane H'Gourke)lIfr',rl street, Lerpwl, gan "lorry," neu lavr., fechan, a chafodd ei niweidio yn y fath fodd bu farw. )01 Y mae'r Ysgrifenydd Cartrefol newydd hysbysrwydd swyddogol nad yw y Parch .1!r well yn wallgof. c ab);: Adroddir am ddamwain ofidus yn y R 'r.'J Island, Glendore, nos Sul diwedda fAeth C ,0 bersonau mown cwch o Roseberry, 011 fyddasant a chroeswyntoedd. DJlIlchweli. ewch, taflwyd y tefthwyr i'r mor a buofl" Yr oedd gwraig, yn mysg y trancedigion. ,¡íl Yn Alton, dydd LltUi, syrthiodd dyn o ben f i'r afon. Yr oedd yn gatael yn yr pryd, a rhywfodd neu gilydd daeth v3 droi, yn nghyda bachgen oedd ynddi, i'r p, bendramwuwgL ■: Coner mai yn y Farchnad Newydd y" ceir Cumberland Hame. 6c a 6?c y pwy? d .?; Y Stoc fwyaf ncwydd yn Nghymr? 0  Silk i'w cael yn y Leeds House, Stryd Red a'r Dinorwig House, Stryd y Porth Jlawf. L; tiarfon. Cadwaladra John Williamg,