Y Genedl Gymreig

GWEINIDOGAETH NOETHLWM YR YSBRYD A'R TRI SWYDDOG EGLWYSIG. ![IT OLT(;YDD Y GE-;JIDL SYIIREIG."] SYR,-FE ddichou nad wyl yu eich cytarch Jl1 briodolyn neohreu fy llytliyr hwa, mwy n^^oeld- mi-, ).:1 íJ j1yt3yau blaenorol; ond 03 naa oi dd- vii, y mae bya y.i gysur genyi nad oeddwa ddim yn wybyddua o'r trosr Id, ac felly y Mae ya un maddeuadwy. Wrth dderHen yr enerchiad ymad- awol am >i' w^thnos hon, gwelaf fod mwy nag un s,th ly w y Genetil, ond byddwn aiferol o'u cy/arch with y t^itlunig1, "S>r;" ondohyj allan y mae arnaf ofa myned yn mhe'lach ar JgyfeUiou na ariocd w.,h gyfarch y it >ff Juosog bicienol with yrinteitl, ctinya fw-lat eu bod )n llawer, u'r Th,-i hyuy oil yn bilt ¡'"felUW¡r y boll vu Nphymta, a ihai yn L'oegr hefyd. Pan y mae Ty yr -A-glwyddi w, ii cau Plitn Frur yr Ktholnaiat a'i atal i fyned ya gy.'frith, dichon el bod hi yn hen bryd cael cwmpeini digon cryf a gfUuog i sefyll ft ein muriau i wel' i y dxirg yn dyfod o bell ae i rode,. allan sain yr udgom yn ddilon buan i'r gSd. Cirdvia fod yma adynion tra cnymhwys at ygwaithhwn. 0 hyn allau gall-An aiuubLd a ch-merfd y G nal Qymrrg fel "twl ein ham- yn Nghymiu." "Ond/'ImeddBi rhyw uo,"beth fl1 fodpan y mae cyr;fer o'n c.,weinidogiou mwya galluog >11 troi i tiaET^aethu byrddau ?' Wii.i ddewis y S loth dieron h ny )n L'yir yr Actau v rheswm a ddygid yu mls")n dTos ea nc-illiao otud hwa, Am nai cymceur y w i ni adael y we'nidogaeth a m aoi i mossriethu byrddiu." Yn ty J'itll jrv»)taaos ddiweddaf oviwe,8 )a fyr rm y t <;r ewydd j a jr e^lwys, nas g?"a9J\ y awyddo/ Huf. it a cnyflaw j' 8wydd)i oil, na'l a", godi at y d'ydcl 1, ond y ge^asai y 8wvddo ucnpf ymostw.ig a gwneyd v ddwy swydu furinl; ond yr amser honj Did o- !wa wCIli breuddwydio y baaswn yc ciel en.,braipht 0 dc'ynoi. Ai tjhd i mi !Igor 11ygaid 11u la!lwr o'n Welsh Fcert Arti, i Lui. grybwyllam ys¡:H alliog y Ev-n Roboits, o Gaein^'Joi), a tll J Salvation ArHiy,Ulazy maeat meid] uler mor îyo: wed dy:od i'r ncuu.e¡iFt.ld iys.uboyai iith V swyjd ;gf, set y acraconol, o'r eglwys, i, o'r wiv. 1, a lixncu yr boll swjddau iddyat eu honaiii ) oJ. U11 cyf,v,n heb a(ly weyd gair Rith neb fel csben- ifd, i- eu jnts a yun1 i fer. ium»i Gwe^idcgaeth N(H 'wm yr ïsb-jll" eydd yadcchreu dyl;d i Yr ? oeddwn wcJi meddwl fy mod w- Ji g,w)(O ya mhell ode i with y p'nc,ol\d)n dd:sr*ybod yt R) 11 i a e,nfod nad w v I w, cl;, myned mor bv"! t eg y i,ibio,s. Meddwl yr orddwn Y. >r ytjiiU lian gele;o dyfalu a nodi alig,,i y limits yt 0 dipob swyddog egiw>E:g i'w \1rdi:td 0 hyn sl:, a, ond panfoa Vogniliii ft (1.c 1 i wncyd i (I^r id a'r Lord Dtncons o'r e^lw^s, bydd ho )1) gwa^a 8.$' i lI,fer c.v.iilueb. Bydd yn cnwltU geavi teddwl am ambell hen glvstog 0 houynt ar ot ei oi- fente;lu hefyd, er fod ambeil un o r urdd hin yj meddu a-* nodw-idion twir Gi^tionogol. Y mvo arcaf oin, t-yr, eich bl'no a meitbdor yr w¡tl."IOS hon, a chan fod geuyf dipya yn ehelaeth i'lv ddy- weyd am y teir swydd, cl'cUon ilipi wclj i ipi. dd"- fceou a' hjnyr wytlmoahon, achy^yn^a j; nt^af aty.it bwr jngffbloll. Gan ddyo-• Hwydd fel »taj' eich ent?*oth acw-'i'i a phwysig,—Ydwyil Benjamin v. uN. Morfa Bychain. BENJA:.m ,.J \1>  Aj I: t'[r.' l!i;:oj. rr,AK Et'J. m:.L'flUTL !;l{L' Vi:Ai;S' S0A1\ fcr Toiiot arA fÜ):¡;i1:t::(t t:j¡ d ;¿:¡{ tJ:Ï: 1, to tli- w.'i.ihcu v.ihic; or suTiiuicr. I'lc,"(a: L ;• r n-.ss mvl clDpj'i:).' Gld ('yrywhere, in ta £ U'I lAul 8iz, 10, CJ. -d 2?. 6d.

ICHWARELWYRDYFFRYN NANT- LLE A'R FASNACH LECHAU. I [1T OLYGYDD Y "Gknedl Gyiibeio "] Un Go.Pwuo ag Sydd yn eael cryn lawer 0 s/lw yn y Dyffryn hwn yn bresencl ydyw sefyllfa y fasnach lechau, a da iawn ydyw gwaith dosbarth o weithwyr yn deSro ao yn dyfod i deimlo fod gau- ddynt iawnderau, ac fod yn ddyledswydd arnynt eu hamidiffyn-mai Lil gweithio yn unig fel yr anifail, heb gymaint a gofyn "Paham," na "Pha fodd yw ea lie. Na, y mae 0 gymaint pwys i'r gwelthiwr fod masnach yn llwyddianns ag yw i'r meistr, ac y mae yn ddyledswydd mororphwysedig ar y gweithiwr i wneyd ei rau tuag at ei llwydcl. iant a neb, ao yr wyf yn crcdu yn mhellach fod gan y gweithiwr hawl gyfreithlawn i wneyd ymchwil. iad i'w safyllfa pan na bydd yn llwyddiannus; ond-credaf mal y dull mwyaf tebyg i lwyddo ydyw d!wy feith,in teimladau da cydrhwng y me'str a'r gweithlwr-dy hi y naill blaid ar bob cyfrif barchu y llal), a meddu pob ymddiried yn eu gilydd. Y mae yn ffaith ddigon hysbys i bawb fod sifle gweithiwi y dyddiau pieseuol yn wahanol i'r hyn oedd ugain ncu ddeng mlynedd ar hugain yn ol; y mae hawliau a'u hiawnderau yn cael eu cydnabod yn wellau; eta: y mae un hawlfraint na cbydnabyddir hi yn gyffredinol, o'r hyn lloiaf na weithredir yn unol a'r gydnab- yddiaeth hono, sef hawl y gweithiwr i ddeall gwsrth ellafnr yn y farahnad. Ac y mae yn amlwg mai oddi ar auwybodaeth ya ycyteirial hwa y mae yr angbydwelediad presenol rhwng y gweith- wyr a rhai o oruchwylwyr y Dyffryn hwn yn tarddn. Yn sier, dylasai y gweithwyr fod yn me du mwy o wvbodaeth Vol y cyfeiiiad hwo. Nid fy atneau i yw ce sio penderfynu y cwestiwn mewn dadl, nid wyf ya honi ar un cyfrif fod genyf y galln na'r defnyddiau i wneyd k y iy, end yn twig galw sylw fy ngbyiweithwyr at ddau bfth: Yn gyntaf, y teimladjgarw fydd yn cael ei feithrin ya ein mysg tuag at rai o'n goiuchwylwyr gwa yu eitbat da mai peth perygine yw i weithiwr geuio sisrad llawer o blaid ymeistr, bnan y caiff y teitlo "gynffonwt" (ac ysywaeth y mae gormod o'r cyfryw yn ein mysg), ond dylai eia synwyr da ein cadw rhag coademnio neb cyn ei gael yn cuog. Na thybied neb fy mod yn dyweyd fod Mr O. T. Owens a'i ystadegaeth yn gy wir, a Mr W. J. Pairy a "Rhys" yn anghjwir; dim o'r fath betb. Yr oil wyf yn ei ddyweyd yw, y dylem gael prawf boddhaol cyn condemnio neb Ond pa fodd y galUa gael y prawf hwaw P Rhaid adlef mai tir tywyll a niwliog,a boHol ddyeitlr,yw y discount a'r price list i fwyafiif mawr 0 honoai fel gweithwyr. Byddaf yn synu yn ami wrth glywed ambell un yn siazadamdanyntmorddoeth. Yo awr, deu n at yr ail betb, set cynygiad Mr O. T. Owens. Yu sicr, gyfeillion, cis gallaf weled ei well, ac yr wyf jn credu y dylem ei dderbyn yn ddioed, a iheisio dyfod i bendeiiyniad pa ddau a nodir gyda i'r J. Parry i'n cynrychioli yn yr ymdrafodaeth. Fo all y goiji rhyw un pa faint well fyddwu, gan y gall O. T. Owens ein camaiwain fel y myno drwy ddadleu yr hyn a wel ef yn dda P Wel, yf ell a ddywedRf;) R hyn Os y bydd i ni.nodi thai 0 gwbl,gobeithi > y gwnawa nodi dynion ae nid piant. ina cawn foddlmraydd a siellydd ar y cwestiwa, ao os y # O. T. Owens wed! ceisio ein canurwaia, gallwn ei gyhuddo ac ymddwyn ato yn ol ei haeddiant gyda chydwybodau tawel; ac, o'r ochr arall, os y ceir prawf ei fod yn gywir, dylcm ei gydnabod ar bob cyfrif. CAUADOG. Syr,—Gwelaf fod y gofyniadan a gyfe;rials at Mr O. T. Oweo, Dorothea, y. nglyn a chofnoJiad cyfarfod y chwarelwyr yn Mhen-y-gtoeu, wedi esgor ar drafodaeth bwysig iawn a dyddorol yn ei phertbynas a dosbarth pWJsig y chwaielwyr. Swm a sylwedd atebiad Mr Owen i'r gofyiiadau hyny ydoedd yr hyn a ganlynNad ydyw yr hyn oeld yn weith ICOp 0 lechau yn 1876 yn iwy na gwerch 45p yn 1884. yn y Genedl am Medi y 3ydd, mae ysgrifenydd mcdrus a eilw ei hun yn Rhys wedi dyfod allan i geisio girrthbrofl gosodiadau Mr Owen. De. ebreua 11 Rhys 11 ei lythyr fel gwr yo teirnlo yn briodol bwysig. wydd y pwnc dan sylw. Dywed Erfyaiaf eich gofod i gywito camgyaeriad pwysfg sydd yn Ilythyr ,Mr 0. T. Owen, yn y Gonedl am Awst 20, mewn atebiad i Gofnodydd" cyfarfod y chwarelwyr yn Mhen-y-groes, pa un, os gadew;r ef, sydd yn debyg e gamarwain can- noedd 0 fy nghyd-chwarelwyr parthed gwerth eu Ilafoli cated yn y farchnad." Yn ddilynol i hyn rhydd "Rhys" daflen yn dangos prisiau deg o wahanol sizes am y blynyddoedd 1876, 1877, 1878, a 1884 Grcsyn 11a buasai y deflen yn cynwys yr bell iizes, acyn cynwys hefyd bob dosbarth, yn lIe y rhai goreu yn unig. Diwedda Rhys" fel hyn:- Gwelir yn amhvg oddi wrth y ffugrau uchod foi yr hyn oedd yn weith lOOp yn 1876 yn bresenol yn weith 5Sp 19s, a chaniatau 20 a 2! p' ;r cent, ac nid gwerth 45p, fel y dywed Mr Owen, ac y maent yn werth 62p 153 3c gyda 10 a 2J. Paidied ein goruchwyiiwyr/ystfawrXmeddwl ein bod;m gredu pjb peth a ddaw oddi wrthynt. Dyma fain colIn cannoedd o chwarelwyr ar 01 cyfarfod Pen heblaw Rhy?. With gymhaiu gosodiadau 1, Rhys fig eiddo Mr Owen,gwelir fod y gwahau- iaeth rhyngddynt ya fawr, Ve, yn rhy fawr i led yn gamgymeriad. With gyforbynu y naill a'r llall a'r daflen a gyhoeddwyd gan Mr W. J. Parry, llywydd Undeb y Chwarelwyr, fe welir ei fod ya fwy fyth. Yn hono dywed Mr Parry fod y Hechan yn uwch yn 188407:1: y cant nag oeddynt yn 1878, pryd y dywed Mr Owen eu bod drwyy discount yn 20 per ce it. yo is. Mae yn sicr mai amcan Mr Parry ya cyhocddi y do flan oedd Thoddi gwybodaeth i'r chwarelwyr am w rth eu llafur yn y farchnad, ac felly fod y daflen hono i fod ya art amddiffynol iddynt yn eu perthynas fVa cyficgtu. Ond oa yw yr hyn a ddy wed Mr Owen yn w'r, nid yw y dsflon ya worth dim. Yu wirmae yn waeth na diwcith, yn gymaint a'i bod yn camarwain mewn pwnc mor Dwyeig. Yn awr, cweatiwn pwyeig iawn i'r gweithwyr ydyw, Pwy sydd yn iawn P Beth y y wir eafoa ? acyn mha fodd y ceir y pwnc i dir diaraheuol ? Yn ei lythyr i'r Genedl ddiwediaf, mae Mr Owen yn gw/thod gwneyd dim yn mhellach a "Rhys," am ei fod yn 11 yogrifenu yu ngliysgod ffug enw," a chan ei fod ef yn d'od aUan dan ei enw ptiodol, nis gal' neb el feio. Peth arall, mae un itawddez yn niweidllythyr II Rbys" sydd yn dangos fod ganddo amen i friwio teimladau personol, yr hyn sydd yn hollol allan o'i le ar bwnc fel h/n, beth bynag, sef "eln goruchwylwyr trystfawt." Y mae Mr Owen yn barod i drafod y pwac gyda Mr W. J. Parry, am mai ei daflen et sydd wedi achosi y drafodaeth. Awgryma Mr Owen dri chyniiiin cthoeddus: d; wy y Genedl, ya gyfrinachol, neu "Fod i'r gweithwyr nodi dau 0 ddynion ag y mae ganddynt yr jmddiiird !lwjraf yn eu galiu a'u barn, yn nghyda Mr Party, i gyfarfod a thri 0 wyr oymhwys yn cynrychioli y thwarelau. Agwne, er ymchwiliad tiwyadl a chyflawn, a dyger yr ho.l ffeithiaudan yet)fiaeth, yna cyhoelder yr holl fftithiau f.1 ag i osod y gweithwyr a'r meistri ir dir teg a heddychol. Byddai i'r gweith- wyr gael cu boddloni yn hya, fC yn tier o deimlo yn llawer mwy ewyllyssar Y3 fu hyin- drcclion. Nid 003 un fanta;s 0 gadw petbau dan len, ond yn hytiach pob anfantais. Bydd i mi, hyd hyay, ddal yn gryf dros fy, Eagritt, saftaiyw yr hya oedd ya weith 103p yn 1876 ya fwy na gweith 45p yn 1884. Beth bynag a ellir ddyweyd am y ffiigrau sydd yn niwedi llythyr Mr Owen, rhaid i bawb gyd, tabod grym a thegwch ei gynyg'.ad, sef fol y pwnc i'w archwi"o jn drwypdl gan gyniychiolwyr y mciit,i a'r gweithwyr. Byddci hya ya beth newydd >n ei beithynai a'r f.iiwa-elau. Pethirill gosod"1 i law. sylfaen cjflafarcddiad ar gyfer y dylodol, a gallai fod ya wareli^ieth rhag crib. ddemaeth arlafur y fwelthiwt run ochr ac yn symbyl'ad iachusol i fwy 0 ymd,ech gan y gweith. wjr er yr ochr arall. Gobeithio, pa lihibr bynag agymeii', yce'ryaiohwi'iacl tû a boaeddig;dd, ac y mae yn yaiddangos i mi nud all y gweithwyr a swyddo^iou 1 tundeb wrthod y c?nygiad, heb fod ya euog o Vnthod yr hyn y maent wedi bod yn ceisio ei gael. Yr eiddoch, I Cjfxodydd.

ABERGYNOLWYN. Mae y bardd awenber a'r cyfaill cywir Nemor- ydd ar adael ei wlad a'i gyfeil'ion am Awstralia. Mae ei arosied ya mhlith chwarelwyr BiynEglwya am y tair blynedd diweddaf, fel prif ysgrifenydd V ch,oaral, wedi rhoi Ile dwfn iddo yn serch yr hell weithwyr, yn gystal a'i gyd-swyddogion n'i feistr, fel y maent wedi penderfynu dangos eu teimladau da tuag ato mew Janrheg a gyflwfnir iddo gan- dd) nt un o'r dyddiau nes t.—Vyfaill

CESAREA, LLANDWROG UCHAF. Haelioni" WILLIAM RATHBONE, Ysw., A.S.—- Diau ddarfod i ddarllenwyr y Geneil am yr wyth- ncs ddiweddaf ganfod y penawd uohod yn nglyn a cliyngherdd a gynhaliwyd yn y He erdiddylecn y capel. Y mae yr wyl hon, erbyn hyn, yn cael ei chynal yn ilynyddol, ac ar rai adegau yr ydym wedi gwneyd elw rhagorol oddi wrthi. Ond yr ydym wedi bod yn bar anifodus y ddau dro di- weddat drwy roddi amser cynhaliad y cyngherdaaa ar ddyddiau gwlawog ac ystormus dros ben, fel nad oeddyr elw, rnswn cy mhaiiaeth, ond bychan. Felly eleni, Lid ydym yn dJsLwyl elw mawr. Yr oedd pwyllgor y cyfryw gyngheidd, chwech non saith wythnos yn ol, wedi anfon cais at y bon- eddwr antbydeddus sydd a" enw uchcd am iddo roddi ei breaencldeb yn y cyfarfod fel cadeirydd. Ond am ryw resymau sydd heb fod yn wybyddus I ni, nid oedd yu gyfltus iddo gydsyaio a'n cais, o'r hyn lleiaf fe anfonodd ar y pryd ei fod yn ofni nas gallaigydsynio, a dallyddodd) I ymohebiaeth ae hyny. Ddechreu yr wythnos ddiweddaf, derby :i- iodd ysgiifenydd y cynghcrdd lythyr odd' With Mr Rathbone, ya dadgan ei ofli oherwydd b. jd .di bodyn analluog i roddi ei bresenoldeb yn cia mysg. ac yn amgauedig yr oedd Ch''llie am bum' gini, i'w cyflwyno fel rhodd haeliouus at ddidayledu y capel. Syrthiodd y newydd ar glustiau yr .rda1- wyr fel swn taran, ac nid oedd ya thy fuan genym gael cy:fleudra i basio pleidlais o ddiolchgarwck iddo am eirodd haelionus i ni. Nid dyma yr unig dro iddo gyfrauu tuag at achosion teilwag yn ein sir er pan y ma9 wedi d'od i gysylltiad a hi fol fi chyniychiolydd yn y Seaedd. Dymunwn hir oes iddo eto i'n cynrychioli, a chtedwn nad ydyw ei gysylltiad a'n s'r oni deohreuad at gyfies 0 bethau. llawer mwy o'i eiddo.—H. R P.

LLITH SYLWEDYDD. I 03 caniata goddefgarwch golygwyra datllenwyr, 1n rghyel a'm diogi inau, ce.aiat draethu ty lien ynawrac tilwaita at ddalenau y Oenetil. Nifyrtd i mi rwymj fy hun WItli unrliyw ddosbarth neill- duol o bynciuu. Y tro hwn dechreuir gyda Y JórWEDDAR J. B. Yo dra buan ar ol 01 frawd hynod Gruffyad Rb s wele J. B. yntau weJi marw. Palod vw piwb i addei fed y g-sr parchedig yn feddiannil or ahrjlith ddysglaer a douiau cryficn. (iwrandew- ais bregethau o'i eiddo droion, > rhai a gytiwysent lawei mwy o faiddorai,tii na hanner awdla,,1 cud. eitiol ein hiaitb. Yr oeld ganddo allu arbunig i brydfeithu gwirioaedd, ae yr oedd ei ddychj rayg bob amser yu barod a gloew. Yr oedd ei Icdtlwl TO llawa yn wastsdtl, felly yr oedd yn cael ei gymhwyso yn naturic 1 i fod yn siarasiydd difyfyr rh«goroi. Darllonodd lawer; ftC yr oedd ei gof yn beiki,f i ddal yr bya a ddarlielai. Tra yn ym- ddyddan ag e! tua dwy flynedd yn ol goiynais iddo, "Mr Roberts, a tyddwch chwi yn (lrlle, llawer yn awr?' "X fyddaf," meddai yntuu, yaeidduU sydyn, "nid amser dailleu yw pan y mae dyn yn nesbau at bedwar ugain mlwydet oed, ond amser byw ar yr hyn a ddarllenodd; yr wyl yn myiyiio ac yn ytgiifenu." Siaradai a phreg- ethai bob amser yn fyr a thaubaid. Uwasgaia; berlau megys yn ddiaiwybod iddo ei livra. lSi hidiai yn nghanmoliaeth nae annhyglod ungwr am yr hyn a ddywedat. Yr oedd gwithwynebu yn natuiiol iddo. Ganwyd ef gyaa chleddyl yu ei law. Gwyr pawb nad ocdd o'r an syniadau ag odid neb. Annghytuuai hyd yn nod a'i enwad ei hun. Ysgrifeuai yn !led ddirmygusj am y Ttefnyddion Calfinaidd, ond er hyny cl/w- aia ef droion yn siarad yn barchus iawn am danynt. Y mae yn fy nghof fod mewn Sasuvn Fethodistaidd unwaith, yn "seiatfawr" yr hon y dygwyddoid J. R. fod. Galwodd y Parch Hugh Jones, Lerpwl, y llywydd, ar J. R. i siarad. Ufuddhaodd yntau. Ar ol dyweyd nad oedd o'r uo syniadau "a çhwl, y Methadus yma," fel y pwysleisiai mewn dull rhy aunghoeth i wr fol e?e, dechreuodd siarad am yr amser gynt, ao adrodd- odd gyd" rhwyddineb ac arddeliad arbenig ddarn o bregeth a glywodd gan Christmas Evans. Gida'r dernyp hwn rhoddodd y byd ar dan, ac eisteddodd i lawr yn nghanol edmygeid a chymeradwyaeth y goleuadaa maw/ioa oedd o'i ddeatu. Gyda golwg ar gredo duwinyddol J. R., anhawdd ei ddeffiaio, ac nid ots hamdden briodol i hyny yn awr. lly a sydd sicr, nid oedd na Cbaifiaaidd nao Atminaidd at yr lawn; ymgymysgai a a) niadau Dr Williams, Jenkyn, a Fuller. Er's hanner can' mlynedd yj ol, dadleuodd lawer yn erb/n syiiiadau Calfluaidd ar y "pum' pwynt," fel y gelwid hwy. Yr oedi yn dderbvnydd cyson ac yn ddarlleuydd maawl ar y Chrhtian World, ac mown Huaws o betnau eyd- olygai a syuiadau y Daily Tettgr(cph crefyddol hvjw. Daillenodd jn aiddgar ysgrifau y Parch Edward White sr Gcsbodigaeth Oragwyddoi," a dy ffedai w.thyf uuwaith yr yst^naiyr areithiau gan Y" un gwror yc bancs Moe3enHidd ar Gwyrap Dyn yn mhlith cyuyrchioa addfetat y dyddiau hyn. Gwawdiai gredo duwinyddol aawydd An- nibynwyr America, Edmygfi Be;chcr, a ohyd- ymdeimlai a llawer o'i syniadau. Yr oedd Dr Faiker hetyd yu wr mawr yn ei clwg. Yr oedd yn ddiamheu yn cydsyuio a Tennyson yu y Uinellaa: — "There live3 more faith in honest doubt, Btlieve ine, than in halt the cieeda." Ac yr oedd yn gefogydd gwresog i cgwyddo.Ioa Rliydd:fydig lihiEtoIlC a Blight. Nid oedd i Doineth elyu llymach na J. R. Cashai drais a goithrwm yn mhob flaif atno, Nid rhyw lawer cedd ganddo i'w ddyweyd w.th j Esteddfod. Eni'lold wobr am tfug-chwecl a* yr Herwbeli"r," yo .r.hyl, tuaj ugain mlyndd yn ol. Ysg.lfenodd amryw ddarnau o farddoaiaetb, iliai o honynt yn rhagorol. Ond byddaf ).1 ta-ldwlamdanotelam y diweddar Batch David Jones, Trebolth, fod mwy o'r bardd yn d'od i'r golwg yn ei bregethau npg yn ei baniiliou. Dau tsrdd hoffus iawn ganddo oedd Cowpar a Long fellow. Yn ei gymdeithaa yr ooid ya fonedJig- aidd a chroesawgar, yn ymddyddanydd difyrus ac adeiladol. Traethei ei syniadau ar bob mater yn groew a miniog; a pbe sifradsi ihywnn yn wahanol iddo, ymddangosai yn llawa o natur dda. A'i farnu oddi wrth ei ymddyddaaion at yr asl- wvd ac p* y ffotdd, gelUd casglu nid oedd hen wr addfwj jach ca o'aarcdioaeh nag ef yn y byd. Yn eicr, y mae cydycoddmlad y wladjyn ddwya g"d:i'r bybarch S. R ac efeyn fitb p-dw-,r iigi,i mlwydd a phcda'r, yn y biofedigae h 0 golli ei ddau fiawd mor agos o ran amser i'w gilydd. Boed i'r hen won na-chus gael dyddiau olnf ei fywyd yn llawn ayddauwch a thagnefcdd. Sylwbdydd.

A CAEtD.-To ALL WHO AR* S'JFFtRIN-O ViOit the errors and iudisoretion of youth, nervoils weakness, early detay, loss of manhood,I will send a recip3 that will cure you, FKEE OF CHARGE. This great remedy was discoveied by a missionary in South America. Sen-t a self- M'lressed envelope to the HEV JosEPH T. Inmax, Batton D., Veiv York City, U S.A Ymwakkd mswn YCHYDia Ddtddiatj ODDIWllTH Gykn CALED a Meddalion AO HEFID 0 Chwyi.d yn Nohyjiala j Bysedd y T«akd.—Yr ur-i» fediv^'iniaeth efftiihiol ar gyfer y ibai hyn v 'j'W Fiastsri Dollar at Gyrn Caled «. racudalion. Maent yn wabanol i bob Piasteri, Amddffynwyr (Shields), r.-a Gymywia-isu r'yf"n..wlJ a ddifei3iv.yd byd ya byn. Drwy t'eddila y rhaaau oamgylch > coi'n, symndir y boen yn ddiatrer, B3 nr fvrder fu'i ¡¡IVyr duiwreidiir. Ni wellheir cyrn meddalion a chwyddhdan ar gymalan y troed mor ebrwydd, and ceir lies uniongyrchol oddiwrthynt, Gellir (jft'iio uarbyw esgidiaa yn gysarus ya uh-u tair awr ar 01 Blastari Dellar gasl ei cymhwyso, Na chy- merweh ar un cyfrif, eicb dena i bryna rbai neb arall, Ceir bwy mewu blyeban, pris li IJ. gan bob Ffaryllydd o'r bron. Yn rhydd drwyy Liytbyrdy aml4 onodau ceinicg. Bedford Laboratory bayley-streat, Asa Bafo f irmanent, aul warrantl eu fH Pima\ Scro fula, Scarvv, Bad Leg. Skin and Blood D;9'853 and Sores of all ?, woaue with canGdon'-e rjixwu ?md o l:9aO':D wi;:ûd;: I SJ P1 Cmi8ta eyerywber#

KODION AMERICANAIDD. [O',r DrycA a'r Wwi.l Clywsom mai yn Chicago y mae y (diweddar Batch) G. H. Humphrey, M.A., yn dilyn ei bro. ffesjtriaeth fel cyfieithiwr. Y dydd arall priodwyd dyn o'r enw Philo a march ieuano o'r enw Sophy, a sylwodd tod uno ei enw âg enw y foneddiges yn ei roddi mewn meddiant o Philosophy. Rhoddodd Llywodraethwr Iowa orchymyn i aufon milwyr i swydd Keokuk, Ile yr ofnir gwith- darawiai rhnag y glowyr a'r negroaid a gyrchw/d yao gan y cwmni gorthrymus. Dywed Mrs Skidmore, o New York, ei bod yn 120 mlwydd o- J. Bu iddi bump 0 wyr, ac y mae wedi ymnocio yr un bib am 55 mlynedd. Dywed tod George Washington wedi ei chusanu unwaith. Pan aeth Mrs Garfield i Farmington, Conn, yn ddiwcldari osod ei merch yn yr ysgol, ysgrifenodd eihenwar goflyfr y gwestty yn "Mrs Brown." Gwaaeth hyn er cael llonyddwch gan chwedleu- wyr. Bydd yn dda gan gyfeillion Aneutin Jones, ar. OlygWi psreiau New York, gael ar ddeall fod Bwidd y Commissioners wedi codi ei gyfleg 1,000 o ddoleri y flwyddyn, yr hyn sydd yn awr ya cyr- haedd 4 000 o ddoleri. Rhoddodd rhyw ddyhirod dia yn mausoleum y diw, ddar Lywodraethwr E. D. Morgar, New York, yn ngladdfa Cedar Hill, a niweiliwydni i'r swm o 25,030 o ddoleri. Yr oedd cyrph y Llywodraethwr Morgan, ei ddau fab, gwraig a dau blentyn un mab, yn y vault, ond ni effeithiodd y gwres arnynt. Cyhocddwyd yn y Century am Medi y flwyddynhon y caed nUn wrth prchwiKo y ddeiliadebddiwedd- af nad ces my Talaethan unelig ond 28.601,676 o bobl wyaion gene-ligol 0 lieni gwynion, wedi eu geci yn y wlad hon,allan o boblogaeth o 50,000,000! Mae y gweddill yn bobl dduon a thramoriaid. Tra y bu Cleveland, ytymgelsydd Democratlidd am yr arlywyddiaetb, yn sirydd, cafodd y pleser —iddo et-o grogi dau WyddeJ. Am y weithred syml a dyledswyddol hono y mae y Saeson. meddir, yn eon am ei ganoneiddlo Y gwasana^ th mwyaf ellir wneyd i Brydain, oddi gerth pleidio masnach rydd, yw cro&i Gwyddelod. Torodd tan ellau yn ngwaith glo Bueh Ridge, Shamokin, Pa., aT yr 21ain eylisol, gsn nchosi dinystr mawr. Pryaodd y cwmni waith Green- back, gyda'r amcan o dori twnel o hono er goil* wng dwfr i'r gwaith llosgedig. Wrth g/fiawni hyn o or-bwyl, mygayd faith o ddynion gan y nwy gwenwynig a ymwthiodd drwy yr holltau ja ddi. rybudd idciynt. Yr oedd y coll!,dion )a yr Unol Dalaethau drwy dan mis Goiphenaf d'weddaf yn fwy na'r un Gar. phenaf er y flwyddyn 1866. Yr ocdd colladion Gorphensf, 188t, yn 8,800,000 o ddoleii; ya 1880 yn 5,325,330 o ddoleri; yn 1881 yn 8,061,400 o ddoleri; 7,127,990 o ddoleii ya 1882; a 8,177,168 yn 18S3. Y mae yn ffaith ddigalon i'r cwmni tu yswi-iawl fod eu eolldion yn cynyddn pan y mae masnach yn gyffrcdinol mor farwaidd. Ysgiifena Mr U. O. Phillips i'r St. Lou's Globe Democrat i ddadgan tod Mr Blaine, yr ymgeisydd Gweilnol am yi erlywyddiaetb, yn henu o linach freninol Gymreig-olyheinia ef cyn bel'ci a Gruffydd ap Cyaitn a Rhodri Maw*. Fel j t oedd bachgen un nrlwyddjar ddeg oed, o'r enw John Hopkins, a'i ben allan drwy ffencstr, ac yn cdrych i'r Lucas Shaft, 8cranton, Pa., daeth y cerbyd glo i lawr yn sydya, a thoiwyd pen y tru?n odd! w.th ei goiph. Oyhocddwyd vn newyddiaduron Cotmciicut yr wjthnos ddi weddat fad George N. Wilto j, labrwr tlawd ya Winstci, wedi dyfod yn etifeud o filiwn o ddoleri dtffy farwolaeth perthynas jn Leitb, Scotland. Syrtbiodd gweitblwr, o'r enw William Piob;rN, mewn eri;ad âf; \1 Miss Jenny Tracy, merch i 8maethu yo Oxford, N.Y., ac am na pbriodat hi ef, eaethodd bi drwy ei phen. OymerwvdRob-Tt3 i'r carchar, ac yr oedd y bobl yn gwaeddi ya uchel am ei lynch'o.

PWLLHELI. Y Cynavaf. ? mao yr Jamaethwyr oddi amgylch y dref yn brysur gyda'r ýd. Oherwydd i'r hln droi yn anffafriol, y Mae y cynauaf braidd yn ddiweidar eleni, ond os deil yr hin mor braf am ychydig ddiwrnodau, bydd y cyfaa wedi ei gael i ddiddesrwydd. Ymwelwye.—Y mae yr ycnwelwyrwediymadael braidd i gyd erbyn byn, Nii ydym yn coflo gwekd eymai,it yma ag eleni, or oad ydym yn gwybod y rhif. Diau pe y gwaeid gwell parotoadau ar eu cyler y byddai y rhif yn llt-wer mwy. Dibwest.—Yn mysgy psthau ereiil sydd i fod yma yr wythnos nesaf, y niae S)r Llewelyn Turner yn areithio ar ddirwest n03 Fawrth, yn Neuadd y Dref. Dian y cyfaet yUuaws y eyCe o'i gtywed.— Murcus.

BALADEULYN, NANTLLK Busd-qynoherdd. Gynhaliwyd cyngherll mawreddog ya y He uchod nos Wener, y 12isli cyfisol. Y cadeiiydd oeid W. A. Di-bishi-e, Yaw., D.H., ac ya ab3eaoIdeb yr arweiuydd, T. Lloyd Jones, Ysw., F.U.G.S., Ít) atweimodd y parchjs gadeirydd. F.) gymerodl y iha; canlyud ran >nddo:—Ap Glaalyti, Miss Fanny R'chards, Caer- netfon; W. A. Dacbiahire, Ysw. (dyma y tio cyntaf iddo ef selyll i fyuy fel daiganwr er pan J mae yn einplith); Mr O. M Jones (Eas Caifaa), Rhosttyfan; Mr G Jones (Glan Pe,is), Carmel; Mr fiooert Jones (Fronti'aith), R Tryfau, a Mc R. Jones (Ehedydd Eiflon), (4,ra Mae yn do'iamheu mai dyma y cyngherdd mwyaf poblogaidd a iu yn y Dyfl»yn er's Ilawer o amser, ac yr oedd plwb yn tystio mai dyma y dadgar.u goreu a glywsaLt braidd ciio-I vn yr un cyughordd, y dadgsnwyr on ruowa bWYI, er fod y He mor d) n. ac Wy yn anhawdd canu. Da genjci welei y fats iiyddlon- deb ).1 y caut nion i roddi eu p'esanoldeb sr ol addaw d'od. Ni chafodd y iwy'ljor eu sioml ond gan un paii-i yn unig, a da lydiat i'r rhai hyny ihag J aw gofio geiriau y Gv. Doeth, Gwell i ti heb adluncdu, nag i ti adduaeiu a bod hob dahl." Gwithddrych y cyugherdd oedd y bra vd Mr W. M. Will'ams, Baiadealyn-tei'Mce, ya ei b'r wael- edd, a da geaym dtleaniddo droi elw anrhydedd:1s iddo. Fe fyddai tob amser yn barod i wneyd yr hvn fyddai j n ei allu gyda ch¡'fodJdd elusenol o'r fath hwa. Temlad bondd;gaidd a brawdol oe Id pen y oyfeil'ion a gymerasaat lan yu y c- ag- herdd awn drwy rodii ea gwrsanacth yn ihad. Ond drwg geuyf ddeall nal yw pawb yu ratddu y teitnlad ucnod hyd yn noi yn y Dyfit)a jcia, sercii iddynt' gael cjmhorth cyjaherddawl i de'tingo i'r safloo'dy maent. ran yr eir i ofyn iddynt roddi eu gwasanaeth mewn cjiigharddau elusenol fel yr nchod, ni fyddant yn teddlawa d'od, a ihoddant csgusodion gwagsaw dros eu hanewyll- yegai sch.— Un oedd yno.

I PENRHYNDEUDRAETH. Dydd Sadflrn,y 6el eydiol, cafodd p'a..t y tlotty trip i'r Abermaw, dan ofal Mr J. Pa. ry-Jones, y meistr, yn cael ei gyno'thwyo gau atbrawon, athiawesau, a chyfeillion Yegol Sabbothol y lie, eef y Misses Gsyea Willlan"?, Jana Wi'l'aais, Grace Wil'iams, Mr! Hen?y Jones Gr.'filth Jones, John Williams, David Owen, a Wil'ia-a Jones, arwein- ydd y gad. Yr osdd y trefniadau o naiti y clud- iad a'r b»ydydd yn bobpeth a e'1id ddymuno, ac oni bai am wiyb'viaeth yc hin, diau y buasM y d'wraod i'r rhai bychain yn hynod 0 dejifyrus. De-byniwyd cotedigrwyddmawr yn yr Aber. maw JJ law y Parchu David Davies ac R. H. Morgau, 1tA ae ereill. Rholdwyd yr ysgoldy cyfieus cysy'lticd'g ag aidoldy y Methodistipid at eu gwasanaeth,e y parotowyd gwledd "rdderchog iddynt, ac yn yrhwyrcynhal wydcyfa-fodamtyw- aethol hyaod hwyliog, Mr D. Giiffith Davies, Poithmadog, yn y gad-. it. At ol canu t,u gycllTI. eidfiol, catwyd auerchiad g^erthfawr gan y Parch D. Dav:es, a choiwyd y tioau caulyaol gan y plant:—"Fy Ngwaredw," "Yt Hyfryd Wiad," "PobÐeth yn dda," I Ge:riau Bywyd," "At 1 iu yr a'oD," "Mis Upi;" hefyd, y ihai canlynol easi y fabanol (in/an's):—"Sae me." "Fidd'e," "(Jock. spairow." Oa.wyd 8dr0dd¡ad,u 3.111 Thomas Jones, Jane Pany, Kate Pierce Thomas, a I aura Jones. Yn ystod y pryd iawn, tra y.' oedd y pTiut ) n cnu ger y beich er difjiwoh y gvylefodollon, da-fa iCapt Owen o'r sgwner Catherine, i waeyd or aiwyniddyatgael trip eto. Yn y cyfavfod <?iolch*y<' y a g^ahesi bawb am eu catcdigrwydd gan Mr Jou-s, Dvdd Llui d,acleft yn y t! tty, cafodd y plant wlcad sT,'ll, y rhan fwyaf diwy g"' 'd-'giwydd y MIsses Fry a Mr Fry, A.S., d-cs Bi.stol; y rhai hefyd a rodd?"?.'it fyglys i'w ranu rhwag y rhsi mewol oecl. Nid ces gorrnoj 0 gaumoli.telh i'w r jldi ar y moid medrus y mle Mr a Mis J. pal-F Jones ja ilywydduy s:fydliad. N:d yn unig gofal- anS \addiwyd dros fudai nmiu y t etnl Iwyr, ondl gwe.thr lant yagym'uwys fel rhieni i'r tlawd a'r amdd;fad. Mseaddys grefyddol, yn ogrsf I all: aidysg fydol y plant,yn ¡¡gOB at e\t e:tlonu. DloiY ell hy.ntOdc1J"d c1¡¡¡ino yi; eu C-- I twiliad ctdv y. bodol o'u dyl Iswyddau y mae y wiad o'r d-w-id weji dyiod i rdych nry s>fydHad reeivn modd df. rhagfarv. Ta dd'au y mac i.ldi nt eu gffobr.

CROESOSWrALLT. Arholiadau Llfoi. Ehydych.».:x,—Cynhp':wyd Arholiadau L'eol Rhydyhaia ja N^h-oe'^wpilt tmy t'ocyntaf yn inis Goipheua; d-w idaf. Wale yma restr 0 eawau y rhsi auont ya 'Iwydc'iannug ya nghyda'r subjids ya mha rai y., ceddjnt yn oasto I-Senior, 3ydl Dosborth Uibs A. J. Jon 1 i'rel-'raiiiary Subj L:ts, Scripture, i. ■' tiry, Geo. raphy, Burke's Fren h R iOlution, French. Cyr- h?eld?ddMsa Jones i'r ?it d?os&Kth yn Bmke HMo!aG?g)-.tph/; ac a Ijs6.\yd hiMgy? N r prhol'ad gan Ll ?s J. E. Jants, Uswest,y 001. legate School—/?t0)-. 2'I dd(?ba<th: E. W. Jonel, Preliminary Subjcc's, Scnpture, History, Geography, Shakcspoaie, Algebra, Euclid, French, Latin, Greek. Addysgwyd ef gan Mr Owen Owen, M.A., Oswestry high School. Trydydd dosbaith: Thomas J. Jehu, Pteiirnuiary Subjects: Scrip, ture, Geography, History; Sn«kespea»e, Euclid, Algebra. Addyagwyd efyn Ojwestry High School. M. Douglas Nicholson, Preliminary Sabj-cts: Scripture, Geography, H'stcry, Shakespeare, Ea. clid, Algebra. Aidysgwyd ef yn Oswestry High School. W. M. Maxwell, Pr.-1'minary Subjfcts • Pc.iptore, LAtin, Freuch. A'dvs^wyd ef can Dr C,ca -age, The Old ti,.Il ol Wellington. Miss M. V. Grahan-Lloyd, iary Subjects- Scripture, Geography, History, Shfkjpejre, French; 0 ysgol Miss Yates, Severn Side, Shrewsbury. Miss E. Wallan, Pre. liiiiaary Subjects: Scripture, Geography, His. tJr¡, Shakespaaro, French, Drawing; o altss Yates, Severn Side, Sbr3Wabur¡.P.,¡ yc 011 o'rymgeiswyr yn NghroasoswaMt yn .ryddiaanua ya Arithmetic. English GrammComposition a Dictation. Mae emryw o symewidiadau wedi ea dwyn i mown gyda golwg ar yr arholiadau hyn ya ddiweddar er mantais a chyfbuadra irgvr-hanol ysgolbD, ac mae nifer yr ymgefswyr mewn can. lyniad yn cynyddu yn gyflym. Bydd yr arholiad nasaf yn dechreu ar y 13eg o Oiphenaf, 1885 a cheir y manylion o berthynas iddo drwy an!on at | yr ysgrifenydd lleol, Mr Owen Owen, M.A., Ofl. W +';Otdj lLäJ.

YCHYDIG O'R HYN A WELAF AC A GLYWAF. MR GOL.Y mae yn anmhosibl I ddyn fyned heibio ? golygfoydd &'i cylehyna )a y byd, a thtwy feiwadau cymdeithas sydd o bob tu iddo, hob We ed lower, a cblywrl mwy. Ymegy r go- lyg'a ar ol golygfa o flaen ei lypaid, a disgyna ar ol nevydd at dabyrt-dau ei RIU-tiau. Gall be dio tylwi 'lawer, ocd rhaid iddo cd>ych o'i gwmpae rhag iddo golli ei bu-i a rbid iddo beidio "tici y glist iydd'r" at bob newjdd, rhug msi newyddion »m dano ef lydd rhai o hony at. Adeg i fod yn eC-a yw .It UIl bresenol. Ond er l'uosoced y golygfevdd, a chan am!- l y newydd- ion, credwa ci bod yn anmhosibl i ni wel-I na cblywtd uurh>w beth na elllt' ).1 hawdd dynu rhyw addys^iadau oddi wi ,ho- ydd, I ef dda neu ddrwg. "Y mae dully bydhwa yn myn* d hcibio" yn gyflym, ac hefyd yn ddigon PTaf, fel y gallv, a gipio atrl i addysg a erya jn ei hetfeitb'au wr¡ i'r t'yd ei hun fyned heibio. Drwy eioh c n'atid, Mr ttoi., bwriadwyf aifon i chwi, Hl awr ae eilwaith, ychyd'g o'r hyn a wolaf ac a gly waf; gan hydetu na f/dd hyny ya annerbyniol gan, nac yn actadd- iol i ddar'lenwyr 1'uosog y Oencdl Gym-tig. Nis galht lynei heibio heb grybwyll am y CYNOHEKDD CYMREIG a gawsom y noswaith o'r blaen yma yn Nghwm- a fan. Heu alawon a genid ) nddo, a dewisem ucihyw un 0 honynt o flaen cyfrolau o fath ambell rigwm b ledndd newydd a glywsoIll mewn cyng- herddau cy a hyn. Os am dr, at ddadgauiadol, myner dadgauwyr clasurol yr oes i ddadgau hen alawou Oymreig. Chwareuwyd y delyn yn fedrus, wrth gwis, gan Mr Grufydd, telynor y Wir Anihyd- eddus Lady Llanover (Gwenynen Gwent); a chan el ferch, Mrs Richards, yr hon a ddadganodd ddwy hen alaw hefyd. Aeta ei thad a hithau oddi yma a'u coronau ar eu penau. Cyjier- wyd rhan heiyd gan Eos Tydti1. Yr oedd Miss S. 0. Morris iLlinoa y Dy^-y^), U O.W., Abertawe, ar ei huchelffa, ao y mae ptwb a'i L;Iywt>dd )a gwybod beth yw ystyt hyoy. Ac yt oedd Mr W. Thomas \&>s Weuallt), Oastelliedd, ya ei oreu'a-j. Ere oedd y daJgauydd goreu a gl) wsom ni eiioed, a dyaa faraan I ltwor ereill. am daao. Diau y buasai Gydar Wawt" ya c)Z- ateb yn well i'r Llinos nag iddo ef, ac yr ydym yn sicr y buasai Y Gwecith GWjJl" ya cyfoteb yn well iddo ef nag i'r I lines. Nid cystal yr hoffem y Llinos PIU gana' "Myft sydd fachgen itut.ac ffol," arhywbeth yn debyg oeddem pan ganef yr Eos, Bu galed iawa y brwydro, A'm hunwrl biiod yno, Yn gorwedd wedi ei glwyfo." Cdbr, nid ydym yn eu beio hwjr am hyn. Gwyddom ei fod ya oddefol. Clywsom eu hynach yn gwueyd yr ui fath. Oad ein baia fechan ni ydyw y bmsai hya ya iwy goddefol genym, po buasai yn fwy nodwcddol. Gwn y maddeua y swyaol Llinos a'r pera'dd Eos i mi am yr awgryin: Canal Cot Penuel y.i sAyaol d-os ben, a da,igogai yr arweinydd gal'uog, MW. Evans, ei fod yn teistrolgar et ei wfith. L1 j wyddwyd gan y Parch R. A'len, Brfn. Canodd >r hell doif"Hen Wiad fy Nhadan" i dd'w^ldu. Mae yu "awn bryd i "God blcis the Prince of Wt les" gael ychydig seibisnt bellah. A phe cerid ambsll folawi i "Dyvysog ein Hiachawdwjiaeth" i ddiwcddu ambell gyngberdd weitHau, cr- Iwn fed Tywysog Cj mrjjyn fodd'on rhanu ag Ef. Ymai • awyd o'r cynghetdd mewn fcodt'had. Mae Jlawcr o bcthau ere:)l ar ein mcJdwl mewa pjrthynas i'r cyagheidd godidig hwn, ond rhag i ri gael en cjhtiddo o teithder, diau fod vn well ei gadael hi ar hyn. Oyfeiliwyd gan Mr W. Lewis, Cwmafon. LTawenydd i'n calon oedd gvelc i darlun a bras- l,aelliad o fy Nyd eiu eydwladwr I GRIFFITH JOHN, China, yn y Christian HerM, yf wythnos ddiwedd- af. Hytrach )u f) I fydyw y pottteid a geir o hono, oad y mas ya gyawysfawr iawa. Mae llawer o ryfeddodau yn ngljn ag heiea ei fywyd. Derbyci*yd e £ >a aelod yn Ebenezsr, Aaertawo, pan ydocld ya 8 irlwydd oed. De-hreuold bre. gethu p u ).1 U. Aeth i Ohina pan ya 23, ac y rate ya awr ya; 52, ac.we?i liafutio ya egji'ol yn mysg y Chineg 1d am )r ysbaido29 mlynedd. Hyderwn fod iddo lawer o ddydliau ar y ddaeat eio. Deallwn fod yaios j^'ad Ffrainc ar Caina yn peri gofiddwys Udo, a diau mai gorea pa gyntaf y gosyd y flajnaf ei chledd ya y wau. 0 na ddeu ai y byd i crciu fel Emiys mai Se^^rdod yw clod y clrdd, A rh*d ) w ei enrhydeJd." Ond fe ddaw, eithr n!d yn amser Griffith John, ysyweeth. Dymunwn nawnddydd beddycholliddo. Bydd ei enw yn fytbglcdug, a bydd dylaowpd ei laiar ya ganfyddadwy "yn j)br Siuim" hyd ddiweJd amser.-Mcii Sicd, cychavwyd I E1SIBDDF0D yn Mhonybont-ar-Ogwy; a chefais yr hyftydwcl, a'r anhyfrydweh o fod ynddi. Dechreuwyd cyf- arfody boreu tua'r amser y dylasai d.'iweddu, sef taa deuddeg o'r glcch Rhaid bod yn fEolach gydag Eisteddfod na cbydag uorhyw gyfartod arall. Y Parch W. Oscar Owens, gweinidog yr Annibynw^r yn y Ile, ydoedd y "ywydd, a'r ar- weinydd a'r beirniad weitbiau. Cydolygwu, ben a chslon, a'r s)niad ddyw lodd cyia;ll w,chym am dano, sef" el fod yn greadur defoydd'ol lawn mown swyddi o'r lath." Be;rniad y gerddcilaetb ydo'dd Mr W. PallY. "leader of the Camb.Ian Choral Society, B 'kcnhea:1" medd y rhaglen. Beirniad y farddoniaeth, 1 Rhyddercb, Glau llirau. Eu y rhan fWIBf or dydd ).1 wlawog iawa. Cythelidt yr E st-dd?od ya y Farohnadle; a pha le y ceid adaasach lie i f-saach na march- nadleP Cyawyse1 y rhaglen lawar c awrywiaeth. Ao yt odd y gwobrau yu rheiymol iawa, end o-id rhfi o'r "amodau" ja siv'ie'lwnj o'r E'. t ddfod. YnSacsoneg yr oridjat e* y rha-,Ien. Yr un gyataf ydoedd, fod y cylauscldiadau i'w haofou i'r ysgrifenydd. Nid ydym w li de,I eta beth wnllo hwaw a hwy. Pe anfonaiid hwy i'r bei ^ia.l. i Glan Haran, bjpseut ganddo bedwar diwiaod'ya n-byit nag osddynt. L^yuai w.chytn na chafodd daigon o amser i feii^iadu ■ a dyw, j. odd ya 0I!03t w.th na chafodd atrser "i fenylu" ar y traethodau; ac hawdd y orciaf hyny, oblegid yr Wi; yn sicr na ddeallodd ond y nrjdf pethl i ddim ar ui o hony at. Dyma amod P"ell. beuhyaai i Ail Eist, :lc"od E',y l' vddol EJ1J8 imibyaol y Taoeiiaol, Pen-y- bant a--og* a g^aha'iwyd ja y Fareli-ur^e, ddyddl'un, M' J' y.' 8fci, 1834, sef, Cimp-tit- ors on csays Pid poetry ti 13 nrrunt or t ) have someone to renr"3eict them, otllei 'e the oi'as wi" ta x. thhelj." Wele;8 t. hona o'r b aen, ddr-'ion»dd? G%ra nd-%wa )a mhe'lach, p- i lI"fonit, d ui i dy gjarycbioM, pe bydt1 t mor ffodt19 a; eo'1\ y. hanner coron g Nobr em yt engl>a goreu i'r "Cawci," cl, w, "Thepi'z3ofa back seat ticket will be kopt i the euc_r': iul com- petitor is not pment." Wn i ya y byd pi bryd y daw y Saeson 10J ddi-,on Uuoaog (?) j a Nghj j] x i RsnM F-'t ldtodeahun,iu. Maent hwy a'D Die Shon Dafydd:a!d"i_b-OU dyoL.) x*,o )then sOJC> iad C.tmreio. Yriyld. at fel yn eu horiau y^fvt- r-f ja Mhen-y-bont. Hon vdoedd F F"V dl,od S.isD'ge ddi?f y bum i: u ''i hydjahya. |iilnw.'d a'lau » Ov.nracg a Siesone., Oon'ol o beth ydoe Id cl> # i U:c?- a ceisio cyi- i it'lU tst!c:Yt a'ojc'i -,I C, at!t i'r Saesoicg. Pa-i yn vr ymO'ech, cymeiodd ci Sa manege! adea- ydd fel colomen," ac eh dodd i ben tir G8el..1>rOD, o'r J1.e y daeth Maa ja debyg eu bod) hnl wed' eyboold, "y.1 y papu" mci Saesoceg fupTi cjTarfod y pryd'ia'A.). Grcsya na ddlip-ect at h)llY, \.1 I'ecymysgi ge ,iau anwyl yc lien cog aowjlJf it ge'riau mdfdridd y SJ'on. aegsych, "yn gawliog un a'u ;¡!J.t, With deriyau, ddarl'euydd, goddef i mi ddyweyd i mi hefyd feael1 lawer o hyffydwch >a Mheu-v-bout. Y c?iu jn sftynol iawJ, a e ,h):arfyddris a chyi- eill oa hoffas iawa genyf — dydd wych. OffaiatoD. IFAN A pan.

NERTH CYMHAROL Y RHYDD- FRYDWYR A'R TORJAID YN YR YMDRECHFA BRESENOL. Ffaith a addeflr yn gyffrfcVn bellach, yw mai un o brif hynodion Mr Gladstone fel canghellydd y trysorlys ordd ei allu ("tafal i aoadlu anadlein- iOC3 barddcr-'ieth fsw i esg)».i sychion Cograu. Y mae rhai o'i areitliau er y Gyliideb yn mysg y cynyrchi m rh) f ldllf o'r n'itwr yma a ddarllenas- om erioed. Darllenwyd yra-eithiau hyngyda dy. bewyd go lawer ua na theiin'.asai cyn hyny nem. a\ os ("m dyddordeb, mown un math o ffugrau ond ffnt.au yir itc Id. Ac erbyn ysfcyried yn briodol, y raie yna rywbeth mewn ffuerau, pa mor dlcdiou n e-'?-ddouol bynag yr ymddangos- ant i'r meddwl ieuanc, gwyllt-ramantus. Ond y m e ffugrau a ffugrau. Dybyna eu gweith a'u pwysi&Tydd jn gyfangwblaryr hyn a gyrrych'olan^. Oy merer, er enghraipht, y llugr can' mil Gall g/nrychioli cau' mil o bunnau, can'mil o eivatl 0 d-r, neu gan'mil o ddyaion. Mae'r ail yu cyarychi li mwy o werth na'r cyntaf, a'r trydydd yn cyi'-yehio,; annhraetbol mwy o we.vh na'r ddau arr" yu nghyd. Fel ag y elyw. som Mr Samuel Morley ).1 sylwi unwaith, yn y dull s;a«', natrriol hwnw sydd yu gweddu mor dda iado, fod ru dyn o fwy gweitb, ac yn fwy pwysig, nag urthyw r'feroerwau o d;r. Nid a tfagrau yn cyarychio" puanoedd, syVtiu, a cheiniogttu y mn a fynorn yn breseuol, ond a ffugrau ja cynrychioli nifer o ddynion, a'r dyn- ion h>ay 'nO).11irb¡o" syniadau penodol arfater sydd ya O>nhyrra y wlado'riiaill beni'r Vp'I Ein hymofyrie I fydd, DBrH IW TYSTIILAETR FfUllUU AS T 5IATBE I MEWN DAI)If ? 0 ddechreu Gorphenaf hydyn awry mae Iluaws mawr a gyferfod/dd wee: eu cjaal j>»i mhob cfci o'r deyiaas, rhai c'tos, a rhoi yn erbyayc^/sa gvmerodd yr rglwJddi gyda Mesuryr Elholfrr'nt Haeral y wPg Doiiaidd, gyda'i gwyneb• galedwch aiferol, nad yw yr arddaagosiadau a wneir, a'r cyfarfodydd a giihellr, i wrthiystioyn erbya ym- ddyg-ai yr Arglayddi >a profi dim oil. A ohan- iataa am foment, er mWlù dael fol ygvv^jda hyn .l:or: lu eu haoii dau eu hunaftl,rhald eubod ya hu\i tuhv. at i fe ur 03 dysgwylie-it i ereill eu ordu, t.a y m ,ut hwy eu hunain a'u holl egnl, a thrwy bob y8tryw,ya ceisio creu arddangosiadau a ch3,ialeyfarfodydi n? I ydlat Sn profl d'm! Pen y dygff/dd (a d/gffyddiad ydy w), iddynt hwy gael arddangosiai gw< ddol lwyddianuus, fel yr un yn Manchester, y maeut a" ymlroi gan lawonydd. Y mae gweith ac ystryw y cyau!"a !au hyn yn newid ea cymeriad ar unwrith pan y cyrhelir hwy ya ifart Arglwydd Sal'sbury a'i dd''ynwyr yn Nhy yr Arglwydd'. Breidd na tbeimlwu fed ce--io d'noethi y fath ynfydrwydd, sydd mor amlwg i bawb, yn ormod a sa-had ar synwyr cyff-e(?:n ein da'l'enayr. Ceir yn y Pall MellI Budjet, am Awet 29, daflen gymhard o'r cyfarfodydd a genhaliwyd dros ao yn erb;n Ty N z Arglwyddi er Gvlph. 2. Oymerir gofal i hyjbysu mpl y cyfarfodydd hyny y rhoddir hancs am dan,, nt yi newyddiaduron Llundain yn unig a roddir yn y daflen. Y mae,n wybyddus fod llawer a gyfarfodydd dyladwadol wedi eu cynal yn ffifr y LIS ^oslraeth mewn parthau gwl' dig na cheir un crjb-. yll'ad am danynt yn newyddiaduron y Brif-ddinas. Ond nid ydym yn gwybod am ua cyfprfoi Toiiiidd wedi ei gynal na chafodd OymJU, L'o.^r, a L'anrwst, wybod am dauo drwy gyfrnag gwasg Lluuddn. Anfonwyd cylchljthy. oddi wrth yr awdurdodau goruebel, at jr holl gymdeithasau Toyi-,idd, faT.- a man, drwy y deyraas, ja eyfarwfddo, yn mysg pethau areill, fod i bob cyfarfod a gynhe''d yn ffafr yr Arglwyddi gael ei gyhoeddi ar unwaith yn nesydd- iaiuron y Brif-rtdinas—cyfarwyddyd y talwyd iddo sylw manwl ymaa yn ddlau. Dylid cadw hyn mewn cof, er mwyn cael syaiad gffeddol o gywit am y aefylll Crcdan nad pnuyddorol nac anfuddiol i'n dar- llenwyr fydd gosod ger eu bronau rai o'r fiagrau uchaf dros ac yn erbyn, megys ag y ceir hwynt ).1 y daflen sydd o'n blaen. Cymerwn y cyfar- fdydd ).1 erbyn Ty yr Arglwyddi yn nghynt. Gweithwyr Durham, Gorphenaf 5, 60,OJO; Edinburgh, Gjrphenaf 12, 60,003; Bristol-Coltan Hall, Gorpbenaf 14, 20,000. Un o'r cyfarfodydd mWjaf brwdfiydig a gynhaliwyd eiioed, hyd ja nod yn Br'stol. ua dydd, cyn* haliwyd un o'r cyfarfodydd mwyaf a welwid erioed ya Cambridge; un arall yn y Town He-11, Bir- mingham—"densely crowded geir nr gyfer hwn; un arall yu Clerkenwe)l>green, 20,000; ac un arall gorlawa jn Leeds. Eto,Gorphenaf 19,Southwark, 3,000; Battersea Po-k, 10,000; Moseley, 25,030; Lcsds eto, a flaea y Town Hall, 12,000. Accring ton, 10,00); Hyde Park, 30,000 yn yr un orym- daitb, a 100,000 ya y Park. Gorphenaf 24, Leicester, 30.000. Eto, Gorf.he.caf_25, Mnnchester, 31,000; Nottingham, Skating Rink, 10,000. Sheffield-Dzill Hal!, 8,000. Awst 2, Darlington, 10,000; Stockport, 10,000; Southampton, 15,OJO. Awst 4, B rmingham, 25,009 yn yr orymdaitb, a 103 000 yn y cyfaifcdydd. Awst 9, Loughborough, .0,003; Stilybridge gorymdaitb, 10,000; Burghley, Bradford, 13,000. Awst 16, Earlstown, Lancashire, 15,000; Wakefield gcrymdaith, 30,00) j Abercleeo-gorymdaith a chyfarfod, 15,000 yn yr orymdaith a 50,000 yn y man cyfar- fod. Awst 23, Burnley-gorymdaith, 10,000, Dunfeiinline, 30,000, Al", 10,000; Crowe, 20,000; Bury, gorymdaith, 12,000. Dyna ddigon ar hyn a bryd i wasanaethu yr amcan sydd genym mewol golwg. Ond yr ydym am i'r darllen- ydd golo nad yw y ffugrau hyn ond pigion o'r rhestr h't s.idd ger eia bron; tywysogijn y llu ydynt. Deuna bellach at y colofnau "ey ceir cofno^'ad o g> .'a'Todydd w li eu cyD.-1 dros Dy yr Arglwydd1. Nid yw y golofa gyntaf yn agos honner !lawn. At gyfer Goipbenat 18 ceit Barrow, 6000. T £ g yw hysbysu y dj sedit wrthym mai gweithwyr or Id- ynt. Gall hyny f( 1; ond gweithwyr pwy, atolwlfP Ceir eto pn 1. ,er Goiphenaf 28, Islewoith, !2COO; Gorphenaf 27, Welbeck Abbay—PIC-SIC! 10,000; Awst 4, Newport, Mon., 25,000; Awst 9,;Wan- chester, 20.000; Awst 23, Nostell Pdory, Jork. shire, 25,030 jay cyfarfod, ao 80,000 ya y Yo-k. Y maa y ffugrau nchol ya llefara drostyat eu hunain. Ni waeth pa faint a gordeddir arnynt gan ddjaion wedi ymwerthu i bob twyll ao anghyfuwnder. Tra na chynbaliwyd ond 78 0 cyfarfodydd, i-J, a rhoddi y pic nici i mewn yn y ey.eif, meaa amd.fE;aiad i yaiddyglfi yr Arglwyddõ, to 8-,1¡a"wyd 246 0 glfaIodydd i goudemiio eu hymddYb. ad, ac i alloga y Llj wodr. aeth. Y mae mwy ua mwy wedi ei « leyd o'r fEsith fad 25,000 yn y cyfc-fod yn Noste" Priory Paik, ddydd Sadwrn, Awst 23. Purion. Ond can. iatatr i ninau alw sylw at y ffaith fod mewn wy fch o'r vi-ar-ddeg 0 gyfatiodydd Bhyddfrydol a gyn- he'iw/d ar ydydd Stdwrn hwnw 98,0000 bersonau )..1 br senol, as fe ddaeth y rhai hyn yn nghyd er m», a s-ncan glVUdyddol pv.ysig. Nid hanjers on gwasf'dd eu hysbiyd mohonynt; nid rhai wedi eu o,lu yn nghyd tiw/ ymdrech anferth 0 biit 'f??'d a chaeau gwahanol siroedd, ond dynioa gwir d,1¡fl¡01 3a ymgasglu o honynt eu hunain wrth y iriloedd i withdystio yn erbyn traha itn,-by aisoddiadol dyn- ion uad ydynt yn cynrychioli nob ond hwy cu hnnain, eu tal, eu tirordd, a'u hari'eilisid. Ac y mae 3 a dyfod yn fwy atnlwg bob dydd fod y genedl a ddifrif, ac yu benderfynol a gario eu baia i fuddugoliaeth, oostlei a *<;o3t"o. Y mae j a. ddangos'adaa a'r cyfarfodyfld Rhydr1 eyeig 0 ran eu lhif, eu hansawdd, a'u toayn gytyw ag sydd wedi tafia dyebryn i gl"onau gortbrymwyr Tori- aidd. Y maont eiao 111 rbireiii d inn* Id, ao ja mplu ewyn uiev.-i cyEddaredd dipynhorth. Ac megys eg y bu yn etholiad 1880, fa 'y y bydd li yr ymc1*. ;hfa bs/sig hon. Fe ddangosir y tn. h«nt i bob amfceuieth fod y blaidRydd ,yc';g jay wlad hon, yn cad ci hnwat g' u brif wlodwein- ydd y gdnrif-Wmiam Ew!t Gladstone—ya gryhch ua uhob g"" are" gyc'Vu 6,'Iydd. Ond vid bob ymdrech, :,fir, a hono yn ymnech eg- uid heb ymdrecob:, "r y frivydr. ymddengys fod y cre»dur fii-ochw/'t, ucholffr jonhw aw, Arglwydd Sa'isbury, we(?! g»neyd oi f.ddwl i bny i weithu ei fywyd mor dd utsd byth ag y ga1!. Ni rydd ef a'i blaid i lyny tra y bydd cysgcd a obaith iddjat Iwjddo i at 1 Mcm- ;»• Etho'if'nt rhag dyfol yn gY>;c^h. Rhr'dp'•hau i ddv.i 11.1"1 y wlad i weit^rcdu yn ei ryen a'i ddylauwad oil- neithol ac auorh./gol ar fnn, :llib:on trahaus- falch Ty yr A'glwyddi; rhaid dt-1 ati i bwyso a goiphwvs ar eu gnvyat no pri iddynt unwa't i eto agor eu hamrantiu heiyrn, a ewelcd fod yu rhaid ildynt roddi i fyny i ofo yr I ya a wilhodant roddi fyay i gyfiawndor. Nid oes uu ystyria; t a bar iddynt Hdlo ac j cioatwng bdlach ond yr y tyiiaeth o'u c!¡(>gc¡wh hwy eu l unain a geJlir bod J n sicr nad ymostyngant 0 gffbl nes cael curla dda. Pan y dangosant duor d i wiugo a chicio, fel )4 3 r ar- gyiwag cyuhyrii a ptesanol o'u creadigaetli hwy eu hunain, yr unit; ffordd i ym Idwyn tuig atyat ydyw yn ol yr er w ddov cryfiawnhono:—" Ffrew- y'l i farch, ffrwyn i esya, a gtfia'en i gefn )i ynfyd." Er pan ysgrifenwyd 3 z uchod, ymae y cyn- bjiflad yn erbyn yr A-g!wydr" Toriaidd yn cyoyddu fwy-fwy, ac ymiepsb arwydlion na fydd o'ymra Byddirydig jn ol 0 waeyd ei rhan. UwniethCwiu Rhondda jn ardderchog iawaary 5ri cyflsol; a daeth Abeiia ve elleu yn deilwn; a hori ei hun or y 6;:1. Yr a id mlint yr arddaug- osiad 111 Abeitawe, a piyb^.fth d'ildio y lUll. oedd a safent ar y maes, yn nannedd y gwynt a'r gwlaw, i wrandaw ar yr eraithiau a draddodid, yn ddigon, gellid meddwl, i argyhoeddi pob dyn ya ei iawn bwyll mai dynion trwyadl dd tiifol oedd- ynt-dyaou yn deill yr hyn y maent yn ei gylch, ac nid gverinos 0 ddeilHon yn cael eu harwain gan dywyaogion deil'ion. A gellir cymervd Abeitawe ya tyniycLioliad tgiz yn y mater hwa o'r hya ydy w rha'iau ere!" 0 G/airu. Ymwregysel Cymru fel un £ i gymeryd rtian ya yrymdrcchfabwysi^ hon"ym'echfa sydd mor aicr yn ei chanlyniad eithaf aó ydyw cod lad a macbtudiad yr haul. Il, eJ.

ESGOB BANGOR YN LLYS Y MN-I DDYLEDION. Dydd Mercher, yn Llys Mau-ddyledion Poith- aethwy, gwrandawodd y Barnwr Hoiatio Lloyd ar gynghaws a ddygodd y Parch John Williams Meyrick, rheithor Llandogfan a Beaumaris, ) n erbyn Arglwydd Esgob Bangor, yn n-ha un yc hawliai y swm o 13s 3c oddiar ei arglwyddiaeth. Ymddangosodd Mr J. B. Allarson, Caercaiion, dros yr erlynydd, a Mr Malcolm Douglas, Bangor (fD. cael ei gyfarwyddo gan Mr R. H. Pritchard, ysgri'enydd yr eerob), dros y diffynydd, yr hwa oedd yn wyddfodol yn y llys. Mr Allanson, with agor y cwestiwn, a ddwed. odd fod yr erijaydd ya hawlio y swm 0 13s 3c oddi ar Arglwydd Esgob Bangor, sef arlan a dder- bjniwyd gan Mr Pritchard, ysg/ifenydd ei at- glwyddiaeth, fel degwm, a'r rhai a ddylasent gael eu talu i'r eilynydd. Dywrdid fod yr esgob wedi amddifadu y rheithor o fuddiaunau y fywioliaeth ond tystid ar ran yr erlynydd nad osdd y cyfryw amddifadiad wedi ei wneyd yn gyfreithlawn, ac fe.ly nad oedd grym yn \r hyn a wnaed. Ar ol i Mr A lanson waeyd cyfeiriadau at adgyweiriad rheithordy ac eglwys Beaumaris, eylwodd Mr Doughs eu bod hwy wedi cael eu camar.vafo pan yr erlynydd, gan en bod wedi eu hysbysu mai arian a dderbyniodd yr esgob am weinyddu piiudas ydoedd y swm ag y dadlevid yn ei gyl h. Ar ol ychydig ymgecraeth rhwng y dadleuydd a'r erlynydd patthed dull y blaenat yn eyfgrch yr olaf, hysbysodd yr erlynydd ddarfod i r esgob weinyddu priodas yn Eglwys Beaumaris oddeutu deng mlynedd yn ol, ac iddo gael cydnabyddiaeth gan y wraig ieuanc mewn papyr, pi un, yn ol tystiolatth y clochydd, a ddododd yn "Hogell ei ac nid oedd ef (yr arlynydd) wedi derbyn yr un ddimai o'r cyf yw; ond nid dyna arwein- iodd i'r cyaghaws presenol. Sicrbaodd Mr Douglas ei fod ef drwy yr holl amser 0 dau yr argraph mai y tal am wein. yddiad y briodas grybwylledig ydcedd asgwrn y gynhen yn yr achos hwn, ac nad oedd a fyno o gwbl âJ unthyw ddegwm o fath yn y byd, a thybiai foci cais iselwael wedi ei wneyd i'w eamarwain. Yn ddilynol gofynodd am ganiatad i obirio yr achos. Caniatawyd y c?is gan y barnwr, yr hwn a ddywcdodd ei fod el yn crcdu fod y diffynydd wedi ei gamarwain, a gorchymynodd i'r erlynydd dalu costau y ddwy ochr am y diwmod.

"3lx,pholisb LOTION," Bet hylif at iaeban Anhwyldbkaf y Ceobn drwy gymhwysiad ollanol Syrandir pob tara-iiad oroanawl o'r bron yn mhil yebydig ddiddian drwi dde £ iiyd<ad Snlpho'ine," n gwelir hwy yn gwywo »r fj^dor, hyd yn nod a byddoat, i fcob ymadaDgoa'ad, yn anfeddyginiaothop Plorynod oyffred'n, cochni, creitb'ia, llynorcd, cen, a garwedd, er blino y dyoaddefwjr am flynyddr. :dd, a chan nad pa mor d Iwfn y bydi?ont wedi gwrnid iio, r lwyr ddiBamrat 0 flaea tffeithioldab Salpho'i- hwn a dreiddia danynt. Dinyatria y man bryfail a r -hos.nt y tarddiadau anolygos a phc :nns hyn, « phar i'r croen va dieithrwd ymdo-ngoi ya glir, iaobtu a natnriol. GWGtt]¡ir golobdrw,11 0 "Bolpbo1ino" ,an bob Fferyllydd o'r bron Pria y potelau. 2a 9o. HIGH SCHOJL FOR Welsh (jIRLS AT ASHFORD. Owing to the applications daHy received for a mission into this well-known school, the Met Honourable aud Loyal Society of Antient Pr tins are now preparing, through the House Com!1"to, a new and commodious dormitory, which wilibe ready for the 29th of Septel). br next. The great. est discrimination is exercised in admiting only the most deserving cases as scholars. The total numbsr on the booki having now riun to tao iin. precrientei number of 143, a few vacancies ouly remain, and th-ae fof Higher-Pay Pchelvs. Among the latest alditionsis Miis Annie EHzab-tb Morton, n'>miuatel as a Founeeli,n Scholar by the Right Hon. The Lord Tre3 g v. Attentim is drawn to an adveitisment in to-uay's issue. THE Hccsehold Treasure.—Safe but certain in its action, Prepare Califoknian Bop ix pur:tl,- and sweetaus everything, expels dirt softens water, preserves food, destroys disease germs, and arrests decay. Excellent for Toilet and Laundry use. "The Queen of Antiseptics". Sold eva ywhere, Illustr.tedPaTticulars of itsDiscovery.TJsep, Recipes &a., with Sample Pocket, sent free for i stamps fi m the Works: Patent Borax Ooaipaay, Bit. I m'¡¡,¡!:J1.:¡;.

Adkewtddydd Rhad-lawn AT 7 Gwallt.' '—Locx- yer's Suwhcb Haib RE3TO-a' raowa r?hy<!ig ddyddiaa admyila y gwallt, a dwg r hwu fyddo yn frithwyn i'w l:w oyptefin^. Tra r'uagora ar li»Ud uu- hngyrohol, ao d' niweiJ.* y crosn. Ceir fod pavotoad Lockyer ya hafil i'r mwyaf ncbeiiiri?. Y tcan yn d li- gymhar am adfer gwallt i'w liw dechrenol, ac^ynyrcha wa w rhollolnata,iol. Nis gsliir r'uoidi pwor:'a gor- modol arno fel moddion i syma I inardoda chportùwyo tyfiant gwallt fyddo ya teDeuo. Kan fod eFe ar (sulphur) yn dra effeitbiol ar gyl'rif ei briodolaJdan oryf- haol, glauhaol, a lle901 ar wreidJiau y gwalit, arcryin- hellir Adaewyddydd Lockyer yn hydor:is, Mewn potelan mawr. am Is 6eh. Ar werth gaa E' £ ory!!wyr, Trinwyr Gwallt, a masnach wyr mewi), Peraroglaa yn mhob parth o'r Deyraas. BEIIARKABLE Dlq-A?PvATttNCE Of all Lilt from everything By using Hudeon'sExtr; c; of Soap. REWARD! I l Purity, Health, Perfect Satisfaction By its regular use N.B.-It is sa pure Dry Soap in fine powder, and lathers freely in Hot or Oold Water. l Heluj laiiUt-o-s— LiaUt u oa