Y Genedl Gymreig

Cyngor Gonest yn Rhad i Ddarllenwyr y "Gened Crwalloddir pob darllenydd i ysgrifenu at Berchenogion DR WILLIAMS' PINK PILLS FOR PALE PEOPLE Os oes rhyw anhwyldeb, mawr neu fach, yn eich poeni -ysgrifenwoh, ac atebir ohwi yn onest, a dywedir wrthoch os ydyw Dr Williams' Pink Pills wedi iachau achos cyffelyb ar bersonau eraill, neu beidio. Sylwch, NID YDYM MEWN GWIRIONEDD YN GWERTHU I BERSONAU AG Y GWYDDOM NA WNANT EU HIACHAU. Cyfeiriad: Dr Williams' Medicine Company, 46, High Holborn Viaduct, London. E. C. Ysgrifenodd y Personau canlynol a chawsant gyngor a arweiniodd i'w hadferiad TRINIAETH FED DYGOL. Ei Hosgoi drwy Ysgrifenu am Gyngor. Bu Mrs Hannah Powell yn wae t am ddwy Hynedd, a(?yr oedd ei hafiechyd yn meddu arwyddion p&rygtus, gan fod ei hystumog yn chwyddo yn ddirfi?wr, ac yn rhoddi llawer o been iddi. Der?yniai ei meddyginiaeth o Ysbytty Rhad y MetropoH tan. "Aethum i gryn faintioli, meddai, "a dMfu i'r medd- ygon y ngbyngori i fyned i Sant Barthole- mew, i fyned dan driniaeth feddygol. Yr oedd yn barod i fyned dan yr oruchwyliaeth, ond gohiriwyd hyn am ddeng niwrnod ond dywedodd wrth y meddygon nas gallai ei d(li- oddef. Priodolid. ei haiiechyd i yBtumog ddolurus. Yr oedd y meddyg, yr hwn a siaradai yn garedig a chyda cydymdeimlad, a gytunai nad oedd rhagolygon am fywyd yn gyfartal i'r hyn fuasai yn rhaid iddi ei ddi- oddef; a chynghorodd hi i ohirio myned dan y driniaeth hyd nes y byddai raid. Ym- ddangosai fel pe wedi derbyn rhydd wellhad, ond buan y dychwelodd y boen a'r ehwydd yn yr ysttimog; ae ar ddydd Gwener y Grog- lith bu raid iddi fyned i'r gwely, lie y diodd- efodd boenau arteithiol am dair wythnos. Yr oedd yn analluog i droi yn ei gwely, a myneg- odd y meddygon iddi nas gallent wneyd dim yn ychwaneg tuag at ei gwella. Yr oedd ei meddwl yn awr yn tueddu i yned dan drin- iaeth feddygol, pan y clybu am y meddygin- iaethau a gafwyd drwy gymeryd Dr Williams' Pink Pills for Pale People. Penderfynodd ysgrifenu atDr Williams' Medicine Com- pany, 46, Holborn Viaduct, i ymholi a wnelai y pelenau yma ryw les iddi. Ateb- wyd hi fod y Pelenau yma wedi rhoddi givell- had i achos tebyg i'r eiddo hi; hithau a ben- derfynodd roddi prawf arnynt. Ar ol cvmer- yd tri blyehaid, dechreuodd deimlo ei hun vn well. I ddyfynu ei geiriau ei hun, "Wedi i mi gymeryd tri blychiad, teimlwn fel fy hunan gynt. Yr wy yn awr yn well nag y bum erioed." Darlunir Mrs Powell gan y rhai a'i gwelodd fel "yn edrych yn hynod o I dda." DYN A YSGRIFENU. El Wella ar ol Llawer Prawf j Yn ddiweddar, bu Mr H. Young, 21, Craig street, Airdrie, swydd Lanark, yn berygliis wae l "Ond," meddai, "yr wyf yn awr wedi myned heibio fy ngofid. Y mae dwy flynedd er pan y dechreuais ddioddef oddiwrth ddiffyg treul- iad. Yr oedd poen gwastadol yn fy ystumog ar 01 bwyd, Cefais feddyginiaeth gan y meddygon, a bum hofyd yn yr ysbytty yn Glasgow, Yn fuan iawn aethum mor ddrwg ag erioed. Yn ychwanegol at hyn, rhoddais brawf ar feddyginiaethau ereill he yd, y rhai a argymhellid i mi; ond y cyfan yn ofer." T?Ît\ '!f:>fr U -=,- =I'i\J51 i!:¡':¡il¡ II V 'I: "A oedd rhyw arwyddion ereill arnoch?" "Oedd; byddwn yn poeri gwaed bob boreu; a pharhaodd hyn am gryn amser." "Yr ydych yn dyweyd eich bod yn well yn awr. I ba beth y priodolwch eich gwellbad P" "Afi a ysgrifenais at Dr Williams' Medicine Company, gan eu hysbysu o natur fy afiechyd, a gofyn iddynt anfon i mi y Pelenau, os y tybiant y gwnant les. Atebasant yn 01 ddar- fod i Dr Williams' Pink Pills wneyd lies mewn achosion*tebyg i fy un i. Er hyny yr wyf wedi cymeryd tri blyehaid o Belenau Dr Williams, ac yr wy yn awr yn hollol iach." "Pa faint 0 amsor a fu cyn i chwi deimlo unrhyw effaith P" "Gwnaeth y blychaid cyntaf les i mi; ac wrth deimlo felly, penderfynais barhau i bry- meryd y pelenaii; a'r canlyniad yw, fy mod yn awr yn hollol iach. Ciliodd y chwydd ymaitb o'r ystumog, ac nid wyf yn awr yn poeri gwaed, yr hyn a barodd i mi ofni y dar- fodedigaeth. Mae y PeleDau hyn — i'w cael yn unig mewn am l en pine. wedi ei hargrapbu ag ino cech, ac enw )]awn Dr WiUiama' VJ Pink Pills for P?« ? ? People" arni. Nia <, I^i ydynt i'w cael nn d yri)—». rA 1 unig yn y fifurf hon. Mewn achos o am- J D heaafth, gwell Mfor'? ) ,C  O  yn UBiongyrcho! at y ""HP g-wnect?urwyr, K ? '?   ? ><.1 amgau v pris 2s 9c Fira on blwch, neu 13s M 90 am chwe bl?ct,. fy ?Si? ?edi?'e'?? ?t?AH ,Cy eirier. Dr Wil 46, Holborn Vinitict, London, E. G DIN 0 CHICHESTER. YN YSGRIFENU AM HYSBYSRWYDD AC YN EI GAEL. Aeth gohebydd y Chichester Observer" i gael allan "yr holl wir, a dim ond y gwir" gan foneddwr y dywedid am dano iddo gael adferiad rhyfedd drwy Belenau Piuk Dr Williams. Deuwyd o hyd i Mr Cresswell yn gweithio yn galed. Y mae yn hollol wir fy mod wedi oiel profiad rhyfedd," ebai Mr Cresswell. "Bum mor agos i farw ag yr oedd modd bod. Tua'r amser yma y flwyddyn o'r blaen, cludwyd fi gartref, ar ol i mi golli llawer o waed. Bum yn fy ngwely am dros wythnos. Ar ol hyn bum droion. Bu tri o feddygon gyda'u holl fedr yn gweini arnaf. Dywedid fy mod yn dyoddef oddi wrth ystumog dolurus. Teimlwn boen mawr bob amser ar ol bwyta, ac yr oeddwn yn fynych ynf wael. "YchyrIig fisoedd yn ol perswadiwyd fi i fyned i Chichester, a phrynu blychaid o Dr Williams' Pink Pills for Pale People. Ysgrifenais hefyd at y cwmni yn 40 Holborn Viaduct, Lh.ndain, am gynghor yn fy anhwyldeb. Hyn a roddwyd i mi yn rhad. Wrth gymeryd y pelenau gallwn fwynhau pryd da o fwyd. Yr oedd y ped- werydd pelen yn mynd yn syth i'r man I 1^' gwan. Yr oeddwn wedi rhoddi fy hun i fyny i farw, gan nas gallwn braidd gerdded. Yr wyf yn awr yn gallu gweithio, ac yn bwyta, heb deimlo unrhyw boen. Teimlaf fy hun fel dyn newydd." PROFA TYSTIOLAETHAU adferiadau diamheuol gan Dr Williams' Pink Pills for Pale People o'r afiechydon canlynol yn mhlith lluaws eraillj;—| Parlys Sciatica Locomotor Ataxy Niwralgia Spinal Disease Camdreuliad Gwendid Gwaed Colliant archwaeth Gwaed tlawd a dyfr- Anwyawst a'r can- Uyd lyniadau Gwynebpryd gwelw Erysipelas Curiad. y galon Scrofula Darfodedigaeth Afiechyd yr elwlod Gweadid cyffredinnl Afreoleidd-dra y St Vitus' dance rcenywod RicTets Orvdcymttlaa

DALTON EISTEDDFOD.—Cynhaliwyd eisteddfod yn y He uchod a ry 9fed, lOfed, a'r 11 eg. Er mai Saeson yw mwyafrif mawr y trigolion, cymerasant ran a chyfran yn nygiad yn mlaen yr eisteddfod, yr hon a fu yn un llwyddianus. Cor Barrow-in-Furness enillodd yn y brif gystadleuaeth, a chor Dalton yn yr ail gys- tadleuaeth. Gwasanaethwyd gan y pencerdd Eos y Berth ap Ac Eos y Berth, a Madame Katie Williams, R.A.M., Cafwyd cystadl- euaethau rhagorol y nbob adran, ac mae y Saeson yn clod i efelychu y Cymro bron yn mhob peth, ond canu penillion. Allforir yn agos i werth miliwn o gunau o feddyginiaethaii breintysgrifiedig o'r Deyrnas Gyfunol bob blwyddyn.

LLANAELHAIARN I LLENYDDOL.—Cynhaliwyd Cymdeithas Lenyddol y Babell, o dan arweiniad Mr R. E. Owens, Voelas House, nos Fawrth, pryd y eafwyd dadl ar y testyn, "Pa un ai mantais ai ynte anfantais yw priodi yn ipllane P" Cv- mprwyd yr ochr gadarnhaol gnu lr Riehard Owen, Brynygadfa a'r ochr nacaol gan Mr Robert Jones, Gellia. Ar 01 dadl booth ym- ranwyd, a chafwyd fod mwyafrif o bl:úd mai anfantais fawr ydocdd. Cafwyd papyr dy- ddorol ao addysgiadol ar "Ganipdaeth y cysegr," gan Mr R. H. Iozios, Heol-v-Babell, dadganwyd "Neges y blodeuyn," gan Mr Owon Roberts, Factri. Dartmoor, yr hwn le a feddiana un rhan o bump o swydd Devon, ydyw y darn tir mwyaf anwrteithiedig yn Lloegr. DAMEGION .-ESOP I'R PLANT.—Bydd y llyfr hwn allan o'r wasg yn mhen ychydig ddyddiau. Dylai pob plentyn ei feddu. Pris 3c. Swyddfa'r" Gl\nedl." COFIANT Y PARCH J. PRITCHARD, AMLWCH.—Bydd y gyfrol hon ilan o'r wasg yn mhen ychydig ddyddiau. Gan nad argreffir ond nifer cyfyngedig nfoner am dani yn ddioed i Swyddfa'r eiiedl." ——: ————— Y TADAU ANTBYNOL—Bydd rhifyn pumed—S. R. gan y Parch Keinion Tho- mas allan o'r wasg yr wythnos bon. Hefyd ail-argraffiad o'r rhifyn cyntaf—Dr. Arthur Jones, Bar." or, gan y Golygydd, yr un pryd. Yr oil i'w c .'1 o Swyddfa'r Genedl."

Y DYNION S Y'N MEDOWL &OØ EDBYCH YN I A WNANT Y OWYB I GOREU, 1 -v ( Y rhai a ofalant am eu tlwragoii. "h. MIU en Plant, ac am (UnTut eu Ima>iÍn. 80 a ¡ AMDDJFFYNANT I YWYDAU PAWB! :"yma y dynion a wyddant WERTH HUGHES'S BLOOD PIT-LS, Gofaler fod llun y Gallon ar bob blwh. hob hyu twyll yv. FEL MEDDYGINIAETH deuluaidd tT Y GWYNEGOV, LRMRTIOO, Y Bf,A-21- A THOEIADATJ AR Y CHOEX, P »r N \V VX YR OCHKAU, Y All. A 'HWYLDKU.K; fH .U'lJ,DIl"n:U ;,n U XEItVES GWA, AC iv-LBRa Y«BH PEN TOST, DJFFYQ BI ki AT F.V." pp,NDT)T-,)b, CLEFYN wnV ? -< Y?f !? Y Fwyac tueithiol o bob Meddyginiaeth I Fenywod. Y MAE Y PILLS !;H 'FEDPOL HYN YN G'.V.NKYD. Gwaed Newydd Y RITAl A Gwaed Par IB, B Gwaed Da AFIYD Gwaed Bras CYFANODDH" PEIDIWCH A CAMARWAIN I GYTOSYO -iiYW 4 GYHYGIR I CilWI. PARATOIR GAN JACOB HUGHES, Manufacturing Chemist, CARDIFF. A gwerthir gan bob Chc-mist a Gwert hw yt Patent Medicines am 18 1Aè, 'h, 9c. 4,. 6C neu danfoner eu gwerth mewn st.,upa ucu P.O. at y GoruchwyiwyT NeUMuot. Nkw- BKBT iBD SoiKe, I, A 3 EA"(\ Btreoi LaDIIa. B.C. ELI AT vOB CLWYF ,illta8 '9 Y mae Oomer's Bilm yn "fJJJ ag sydd yn iachau 01 wyf t'i ar yTraed, Cluniau, Pen, Gw Id GOMIE R'SErysipelxs, Maenan LliJiog a Digroenedd,Cornwydon,Bron irw au a Phen Bronan Dolurus, Piles Traed Chwysedig, Tor; Tortadau allan, a Crach yn Mhenan Plant, Liwgriadau, i dwyJaw.IToriaJol, Llygaid ac AmrantAu dolurus, Crafn, Scurvy, Owynegon, Cyical- au -loedus, Chwyddiadau, Tarwdeo, Mal- aethau, &c. Y mae yn hynod yn ei effaith. Rhodder prawf arno. Gofyner am Gomer's Balm," ar werth gan bob Chemist a Uwerth- wr Patent Medicine am Is lie, neu danfoner Is 3c mewn stamps at y darganfyddwr. Jacob Hughes, Manufturing Cbemit, Cardiff.

(Cvfeirier y Farddoniaeth i Eifionydd, Swyddfa r "Geneld," Caernarfon.)

———————————————— I AT Y BETRDD.-Fol hysbysiad yn unig y cyboeddir anerchiadau priodasol, ooffad- wriaethol, &e. Ni chymer teilyngdott darnau Ucnyddol felly i vstyriaeth. Am y telerau, ymofyner a'r cyhoeddwyr

EMYN CEXADOL. Tyred, Ysbrvd gras a bywyd, I fywhau'r gwywedig dir; Ar ororau duon angau Cvfod, Hul Cyfiawnder clir; Llawn tywyllweh yw'r anialwch, A marwolaeth wrtho'n nglyn; Marw'n ngwyneb tragwyddoldeb, Heb adnabod Cddwad dyn. Y mat* camwedd ac anwiredd Wedi troi eneidiau'n wyw; Ar ullorau'r eilun dduwiau Y mae barn vn Uosgi'n fyw Pa hyd, Arglwydd, enitf euogrwydd Greu allorau mor ddi lun? Disgyn, disgyn, a marworyn 0 dy ddwyfol dun dy Hun. Agor lygaid y paganiaid Ar dueddau Lybia bell; Brysia atynt, dyro iddynt Wvbod am ibertliatu gik-ell- Etyyrth moliant am faddeuant I dylwythau'r anial eras; Gad i anwar gvrau'r ddaear Glywed swn efengyl gras. Yn DYFED. Yn Aftrica.

Y MEDDWYN" FEL Y MAE; A CHYNGOR J IDDO. J Er oaddiig a th'wllwch cunfyddais v gwalch A'i wyneb mor welw, mor wrued a'r calch, Yn clapio fel crwthyn, a'i wewyr yn dost, A chynwys pi gylltl 'n d'od allan fel post; Ei lygaid yn llonydd, a'i iaith yn ddiraen, A'r gwirf yn ei blycio yn ol ac yn mlaen; Er ymgair, egniol nid ydyw mor hawdd Keshan tua chartref gan dwlcio pob clawdd. Cvnygiaf i'r meddwyn UII eyngor difeth,- 6fae pobpeth credadwy yn dweyd yr un peth,- Pleidia teetotal, a saf ar dir siwr, 'Rho heibio'r gwirodydd, ac arfer y dwr, Rhag ofn i dy flysiau dy ddenu i bant, akth gario ar genllil ofnadwy dy chwant, A'th ddryllio ynghreigiau aflendid difoes, A!th daflu i utfern yn niwedd dy oes. DEWI BEUNO. Bwlch y Gwynt., Clynnog.

PA LE MAE Y BAD ? Ar uoswaith ystormua Yn ymchnydd yr aig, Aeth llong fawr yn ddrylliau Yn erbyn y graig Ymruthrodd y morwyr I ollwng y bad, I gadw eu bvwyd Rhag angeu a brad. "Arosweh ychvdig," Y cadben a dd'wed I gyrchu ei berlau O'r caban fe red Mewn eiliad m<1{"r cadben Yn ol ar v bwrdd Ond hyrddiwvd y bad Gan y gwvntoedd i ffwrdd. "Pa le mae v bad Medd y cadben mewn braw, Gan edrych o'i amgylcb, A'i aur yn ei law; Mae'r tonau yn tori Y llong dan ei dra'd, Ac yntau yn gwaeddi, "Pa le mae y bad P" Ei fywyd a gollodfl Wrth gadw ei god: Ynfydrwydd y cadben Sydd heddyw yn nod I filoedd sy'n colli Eu bvwyd heb wad, Wrth gadw eu cyfoeth, A cholli y bad. Colwyn. GWILYM PEXLLYX. I

I ENGLYN CYFARCH I I J. Hughes-Jones, Ysw., Y.H., Aberdyfi, yn ei wl1eledd. Gwened Ion" o'i (tirioiii,tr iiii lioff, Tm 'n awr, yn ei selni A hyn yw 'ngwaedd a 'iigweddi: "Cystudd byr F'c i'r brawd difyr o Aberdvfi!"—E.

DAt" A DWI. I Dan ]pncyn a dwy lallces,au 0 g?n, A dwy g7 ,IdI ??- Dwy rod, a dau lo di les, Dau fochyn, a dwy fuches. r '1 Grœslon: IEUAN TWROG.

YR HEN FERCH. Llwydrudd, yn colli'i hoedran—o'i han- fodd, Y w'r Hen-fercli uiyddan., rn hynod, lawn o hunan,- A'i neuadd IWTS—anedd Ian. Xantyglyn. T. JONES. Xantygtyn.

TYMHOR AFIACH. Mae miloedd yn ein gwlad y tymhor hwn ni dioddef dan ryw atiechyd neu gilydd, a dywediad a glywir yn ddyddiol mown llawer ardal )"W "Dyma auaf afiach Byddai yeh- ydig o rew ae eira yn werthfawr iawn, ac yn iechvd i ni ae i'r ddaear." Hen draddodiad ar lafar gwlad yn nyddiau ein tadau, ae a glywir eto yn fynych gan hen bobl yw,- "Gauaf glas, mynwent fras." Diamheu fod yr hen wirair hwn wedi tarddu o'r ffaith fod llawer mwy o afiechyd a marwolaethau yn ein gwlad yn ystod misoedd sydd yn can- lyn gauaf Ilaith ac agored, nag ar ol gauaf oer a chaled. Ar 01 tymhor gaufolllaith a thyn- or, mae y cyfansoddiad yn fwy anghymwys i wynebu it gwrthsefyll y gwyntoedd llym a deifiol o'r Dwy rain, y rhai sydd yn ffynu yn gyffredin yn y gwanwj-n. Gan hyny, dylai pawb sydd yn dueddol i anhwylderau a elwir yn rhai gauafol, fod yn wvliadwrus a gofalus iawn o'u hiechyd, y tymhor hwn o'r flwyddyn, a chryfhau y cyf- ansoddiad i wrthsefyll yn llwyddianus ym- osodiadau y gwahanol anhwylderau y maent yn agored iddynt yn ystod y misoedd blin a gerwin sydd o'n blaen. Cydnebydd pawb sydd wedi rhoddi prawf arno nad oes dim mor pffcithiol i atal ymosodiadau y cyfryw glefydau a Quinine Bitters Gwilym Evans. Mae canoedd o dvstiolaethau o ,r wlad yn sierhau fod Bitters Gwilym Evans, nid yn unig yn cadw ymaith anhwylderau y gauaf a'r gwanwyn, os gwneir defnydd pryd- Ion o hono, ond ei fod y meddyglyn goreu sydd yn adiiabyddus i gryfhau y cyfansodd- iad, ae adfer nerth, yni, ac iechyd i rai yn dilioeni mown gwendid ar ol unrhyw dwym- yn neu afiechyd. Mae Bitters Gwilym Evans wedi enill y fath boblogrwydd fel meddyglyn adgryfhaol fel y mae amryw efolychiadau diwerth o hono yn cael eu cynyg i'r eyhoedd. Gocheler y rhai hyn trwy edrych fod enw Gwilym Evans ar y label, y stamp, a'r botel. Mae ar werth yn mhob man mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un. Gellir hefyd ei gael am y prisiau hyn trwy y post yn uniongyrehol oddiwrth y per- chenogion,—Quinine Bittors Manufacturing Company, Limited, Llanelly, South Wales. Y darn rheilffordd mwyaf costus yn yr holl fyd ydyw yr bon sydd cydrhwng y Mansion House ae Aldgate stations, Llundain. Y mae pob lnilldir ohoni yn costio yn agos i ddwy filiwn o bunnau. )[ae Cocoa Pur yn perffa, tri-nid ydyw ychwanegu drugs ato ond yn ei wnen-d yn llai o werth. Dvwed y "Lancet" "Cynrychiola Cocoa Cadbury y dosbarth uchaf o burdeb -Dylai y cyhoedd fod yn ochelgar rhae car1 oil twyllo i bryruj Cocoa wedi ei gvmvsirii

BWRDD YSGOL PLWYF LLA,;LLYF-NI. I Syr,—Byddaf ddiolchgar am ychydig o'cli gofod i alw sylw trethdalwyr ein plwyf at y Uwrdd uchod. Gall fod adeg yr etJioliad yn agoshau, luae yn llawn bryd i'r U>n Fwrdd roddi cyfrif o'u goruchwyliaeth yn ystod y tair blynedd sydd wedi myned lieibio, ao egluro mi y rheswm neu'r rhesymau dros y dreth addysg uchel sydd yn pwyso arnom. Ni fu trethi plwyf Llanllyfni erioed o'r blaen mor uehel, a chredaf nail oes yr un plwyf yn Ngogledd Cymru, a chymeryd pobpeth i ystyriaeth, yn cael ei ormesu mor drum a threthi a'n plwyf ni. Yn ngwvneb y ffeith- iati difrifol hyn, os bydd mwyafrif y treth- dalwyr yn pasio i ethol Bwrdd newydd, hyderaf y bydd i bob un o'r lien aelodau fod 'n d   vn ddigon dyngarol ac anrhydeddus i gyd- 1fio a phenderfyniad y cyfarfod, rhag 3,111fftl? i gostau afreidiol i bolio y plwyf, gan fod gormod o gostau a threthi diangen- rhaid yn ein gorlethu eisoes. Y mae gan ardal Penygroes dri aelod i'w cynrychioli, ac fel arfer, y ma("n debyg, y bydd eto y flwyddyn hon-sef Methodist, Annibynwr, a Bedyddiwr. Yn ol a ddeallaf y mae deall- twriaeth yn bodoli rhwlIg y cyfeillion ya Saron a Bethel er's rhai blynyddoedd, sef eu bodigael eu cynrychioli bob yn ail ethol- iad; ac felly gan Saron y bydd yr liawl i ddewis aelod i gynrychioli Methodistiaid Penygroes y tro liwn. Am ardal Talysarn, deallaf fod teinilad unfrydol yn nghylch ail; ethol un o'r hen Fivrdd, sef Mr Jones, y Llythyrdy, ac yn wir credaf fod y bonedd- wr hwn yn un o'r dynion goreu a fu mewn cysylltiad a'r Bwrdd Ysgol yn yr ardal erioed. Y mae yn anrhvdedd i'r ardal gael dyn o'i brofiad a'i ddoethineb i edrych ar 01 addysg plwyf. Am y ddau aelod araH, credaf na fydd cweryla yn ein plith. DeaHaf fod ynLlanllyfni deimlad hynod gryf a chy- ffredinol i gael "gwaed newydd" ar y Bwrdd; ac na fydd iddynt hwy yno fod yn foddlon i roddi costau diangenrhaid ar y, plwyf er caeletholiad. Mor bell ag y gallaf gasglii y boneddigion canlynol yw y rhai j mwyaf tebygol i ffurfio y llwnld newydd,- | a gallaf yn ddibetrus ddweyd, os etholir hwy y bydd yn un o'r Byrddau Isgol goreu yn ghymru, ae na fydd raid tuchan llawer yn hwy o dan y dreth addysg drom bresenol. I gynrychioli ardal Talysarn Mri O. Jones, Llythyrdy; J. Evans, Dorothea House; a Richard Jones, masnuchydd glo. Ardal Penygroes: Mr J. R. Roberts, Commercial HOllse; y Parch U, W. Jones, a Mr G. Ro- berts, asiedydd. Ardal Llanllyfni: Mri J. M. Williams, CIte mawr; J. Roberts, Man- chester House; a'r Parch T. Edward rheithor. Hyderaf y bydd yr awgrymiadau uchod yn foddion i hwyluso gwaith y treth- dalwyr yn yr etholiad agoshaol.—Ydivyf, Ae., TRETHDALWR.

EISTEDDFOD COLWYN BAY, GWYL DEWI, 1898. S)-r,-Byddweli gystid a chaniatiiu i mi trwy gyfrwng oich colofnau, gydnabod der- byniad cyfansoddiadau ar gyfer yr Eistedd- fod uchod, fel y eanlyn -rraotbawd, Dewi Siint a'i amserau (ü), Eusebius, I Cymmes, Dewi Hiraethlyn, Anfedrus, Sarn- ydd, Gwladganvr.—Traethawd, Gonest- rwydd" (8): Myfyrian, Joel, E. J., Aholiab, Rhode, Myfyr MaldwTn, Ezra, Obed Edom. —Testyn y gadair (14): Llafur^T, Geraint, Ap Emrys Llwyd, Hyderus, Rolant, Elidur, Canwjron, Medelwr Cymreig, Selyf, LIef, Awstyn, Etlifeiriol, Diolchgar, Tantalus.— Cywydd (2): Tlawd ftgwan, Pererin.-Eng- lyn (8): Cynlais, Ab Sior, Caradog, Meir- I ion, Llewelyn ab Gruffydd, Y Milwr, Der- wyddon, Hercules.—Ydwyf, Ac., GWYNEDDAWG.

ER COF AM Y DIWEDDAR BARCH I CANON MORGAN, BETHESDA. I Amlwg ei rinweddau of, Gwisgid bviy a naws y nef: Llawn o heddweh oedd ei fron- Siriol oi gyfarchiad lion: Gwenai arnom yn ddi gur-, Gwen o ddiniweidrwydd pur; Gwen a ddirfawr hoffem ni, Gwell heb ddichell ynddi hi,- Gwen o brofiad ac o bwyll, Gwen heb fod arni gysgod twyll Gwen o garedigrwydd byw,— Nid daiarol-dwyfol yw. Selog, gryf Eglwyswr oedd Ond dywedai weithiau'n g'oedd:- "Caraf bob mawrfrydig fLLrn- Rhyddfrydigrwydd at y earn Caraf bawb o syniad hael, A chashaf bob culni gwael." Cymdeithasai, megis brawd, Gyda'r Ymneillduwr tlawd; Dm rhinwcddol hoffai ef, o Haen dysg lieu dalent gref. Ganwaith ynddo ef y cawd Noddwr doeth i'r gwir dlawd: Chwith bod hebddo yn ein tref; Teimla llu o'i golli t'f. Os collasom ni e'n awr, Caed ef yn y dyrfa fawr Fytliol ganant yn y Nef Fawl soniarus iddo Ef. Bothesdit. GWERYDD WYLLT. I

GWEDI BRAT) A GOFII) GAN T. GWYNN JONES, DINBYCH. PENNOD XX. 11 POBOL FAWR." T mae, fe ddichon, rai cannoedd o flynyddoedd er pan gafodd yr hen iaith Gymraog ei llefaru gan Jarll, ac y aoos vn sicr na kfarwyd mo'ni 'n gywir gan neb o'r "bobol fawr er's amser maith bellacb. Mae'n wir y dywedir ddar- fod i'r Frenhines Victoria unwaith ddweyd, "Diotahynfawr i chi," ueu rywboth cyffelyb, ac fe fu agos i'r Gymracg ddod yn iaith ffasiynol y pryd hwnnw, canys fe groniclwyd y ffaith ym mhapurau'r bobol fawr, fel un o weithredoedd grasolaf y foneddiges Deutonaidd y bu Eben Fardd yn gorfoleddu am ei bod yn ferch haeddaannol i Farchudd o Wynedd." Yj mae yn wir hefyd ddarfod i fwy Hag un arglwydd lefaru rhyw ddeuair neu drio Gymrae glân gloyw yn yr Eisteddfod, ac fe gronidwyd hynny ym mhlith gorchestion y cyfryw bobol fawr. Ond fel rlieol, ni cheir byth neb uwch na Syr" yn medru'r hen iaith yn lied rigl. Fe orfu yr hen Gymraeg, lei y canodd un bardd, ymadael o'r cestyll a'r palasau, ac ymnoddi yn y fiermdai a'r bythynod. Ond, a dweyd y gwir, y mae ami, er gwaetha'r driniaeth i gyd, gystal gwedd ag erioed. ) Un anfantais yn unig a ddeilliodd iddi oherwydd y tro, sof mai go chwithig y gwedda ei gosod; yng ngenau pobol fawr," ac am hynny yr wyf finnan yn o swil wrth gyflwyno i'm darllonnwyr neb llai na mab i larll a ma b i feistr tir na fedrodd fwy o Gymraeg i nag a'i gwasanaethai i alw ryw deii ffordd neu bedair ar dywysog llywodraeth yr awyr. Y mae cwmni mor urddaaol yn lied ddieithr i werin gartiefol Cymru, a chan y ryl' y werin honno fwy am farddoniaeth, cerddor- iaeth, a diwinyddiaeth nag a wyr am helwriaeth, cbwareuydd- iaeth, a cbeffylau rhedeg, mae amaf ofn na fyddai y ewnini ¡¡ urddasol ddim yn gwmni difyr iddynt. Pa todd bynnag, er fod y Gymraeg yn dechre ymsiongci hyd yn oed mewn Ueoedd uchel, hwyraeh y maddeuir i mi am osod Mr. Percy Rupert Victor Greenhead, a'r Tra Anrhydtddus osod Mr. rei,cy ii,, Charles Wyldotte, mab i larll urddasol, a phen cyfaill Mr. Percy, i ddweyd peth o'u meddyliau, gweithfawr 101 poppeth prin, yn Saesneg. Yr oedd Mr. Percy Rupert ictor Greenhead yn fab i Afr. Horace Smyth Greenhead, perchen y Cast ll, yr hwn yntau oedd fab i Mr. Alexander bmith, masnachwr o Lundain, ac yntau drachefn yn fab i Mr. John Smith, gwystlwr a benthyciwr arian, o'r un ddinas. Fe welir oddiwrth hyn y gwyddai Mr. Percy Rupert V ictor Greenhead pwy oedd ei hen daid, eithr ni fedrai fynd ym mhellach yn ol, gan na thybiasai Mr. John gmith mai doeth a fyddai arno gadw enwau ei hynafiaid ar gof. Mae'n ddiau fod Mr. John Smit'i yn eitha' dyn yn e ddydd, fel y profai'r ffuith iddo adael cymmaint o arian i'w fab, ond rywfodd, ni chlywid byth mo Mr. Horace Smyth Greenhead na Mr. Percy Rupert Victor Greenhead yn son am Mr. John Smith. Fefyddenthwyynolrbaineutarddiadbob amser o'r hen deulu Cymreig a arferai fyw yn y Castell gynt. Prys oedd enw'r teulu hwnnw, ae fe ddigwyddodd i ferch yr olaf ohonnynt briodi Sais o'r enw Mr. Greenhead, a merch hwnnw drachefn a briododd Mr. Horace Smyth, tad Mr. Percy, a gweddus yw dweyd mai ar ol y briodas y chwanegodd efe'r I cyfenw Greenhead at ei enw ei hun. Am fab yr Iarll, yr oedd ei fonedd ef yn hysbys i holl bobol fawr y deyrnas, beth bynnag am y byd, er y dywedid fod un o'i hynafiaid wedi ymladd gornest ag Yspaenwr, a'i ladd, am ddweyd o'r Yspaenwr hwnnw na chlywsai erioed son awdeuluIarll- Da..th sefydlwr y teulu drosodd i'r wlad hon gvda Gwilym y Gorchfygwr a ddylswn ddweyd, a chafodd diroedd lawer yma ac acew hyd y wlud g n yr yspeiliwr hwnnw. Wrth gwrs, yr oedd gwaed y teulu 'n las iawn, a phoppetli a berthynai iddynt yn fonrddig. Yr oedd hyd yn nod eu cenylau yn foneddig, a medrid olrhain eu tarddiad vn ol ym mhell ryfeddol; ond nid mor bell a'r teulu, chwaith. Yr oedd yr un peth yn wir hefyd am y gwartbeg a gedwid yn y fferm gartief. Fel y mae n weddus disgwy], yr oedd teulu mor hen yn deulu tra urddasoI, yr oedd pobpeth a berthynai iddynt yn nrddaso], hyd yn oed eu gwendidau, eu pechodau, A u haflechyd. Er pan wnaed hynaif y teulu,—yr hwn hyd y gellir gwybod, oedd farchwas neu rywbeth cyffelyb i Wilym Fastardd-er pan wnaed hwnnw 'n wr mawr, ni fu 'r un o'i ddisgynyddion yn euog o feddianu rhyw Inwer o beth mor ddemocrataidd a meddw], ac y mae 'n hyspys fod amryw o houynt wedi mynd trwy 'r byd hob gymmaint a gwreich- louen o'r fath beth yn eu cyfansoddiad. ODd pa wahaniaeth oedd hynny ? Yr oedd y gwendid yn wendid urddasol, mown teulu mor hen, a thrwy ryw foddion fe fu i'r urddas bob amser orbwyso r gwendid. 1<:r fod yn hysbys ddarfod i hynafiad y teulu droi 'n dduwiul tua diwed'd ei oes, a chyfraDnu n lied hael tuagat fynachlog neu ddwy, ni ddywod hanes ddarfod i'r un o'i olafiaid droi yr un fath yn wir, mae 'n hyspys fod Uawer o honnynt yn bendeBgionUed becb?durus a Hac eu moesau; ond wedi 'r cwb', yr oeddynt yn bechaduriaid urddasol, a thrwy ryw toddion fe fu i'r urddas orbwyso 'r pechod, hyd yn oed yng ngolwg ofleiriaid a gw^r erill o grefydd a duwioldeb. Y mae o leiaf beth gwir yn y dywed- iad fod "pawb yn gydradd yn y bedd," ond digon prin y dengyshanes teulu 'r Iarll fod angau yn ddidderbynwyneb, canys fe fu pob un o'r teulu hyd y gwyddis, farw o f :iwo]a.-th yr urddasol, un nou ddau o honynt ar faes y gwaed, ond y rhan fwyaf o honynt adref o glefydon boneddigaidd ac urdd- aso Yn y inater o briodi, ni chollwyd erioed mo urddas y teulu; yr oedd yn wir fod bron bob un o'r aerod vn ei ddydd. wedi glan wiriom ar ryw dduwies wledig 0 isel radd, ond nid' efleitliiodd hynny erioed ar urddas y teulu. i 0 yr oedd teulu 'r Iarll yn deulu urddasoI! Yr oedd Mr Percy a'r Arglwydd Charles, f 11 y dywedwyd, yn gyfeillion mawr, a'u hoff ddifyrrwch pan ddeuai'r olaf i ymweled a'r Casbll a fyddai marchogaeth, saethn, pysgotta, a phethau cyffelyb-difyrrwch urddasol, wrth gwrs. I Un boreu, yr oedd gan Huws y Plismon neges fach i'w I chyflawni yn y wlad, ag yr oedd raid iddo ei gwneyd yn ei ddillad ei hun." Yr oedd hi'n fore hyfryd, ac effaith gwlaw bendithiol y noson cynt etto'n aros. Yr oedd yr awyr las yn ffres ac ysgafn, a llawn o bersawr myrdd o flodau gwylltion. i Canai'r adar mewn gornwy 1 dedwydd ym mhob IIwyn a I pherth, elawdd a chocden, a dyhidlai'r ehedydd ei "ddefnynau I can tra n esgyn ar ei aden lwyd" i las pell awyr hoyw'r bore. Nid oedd ffresni'r gwlaw etto wedi cilio oddiar y blode nac o'r awyr, er fod y gwres yn codi, a'i liw llwydgoch trwm yn graddol wasgu ar las tyner yr wybren, gin arwyddo diwrnod poeth anarferol. Hyd y gwastadedd maith tua'r mor, jjnbrysurai'r amaethwyr i chwalu'r mydylau gwair i orphen sychu at eu cario, a chyrrimysgai arogl esmwyth y gwair a sawr y grug a blode'r eithin a gludai hynny o awel ysgafn a ddeuai i lawr o'r mynyddoedil fel anadliad anian, dan bwys y gwres a raddol angerddolai fel y codai'r haul. Cerddai Huws y Plismon hyd y llwybvr i fyny'r rhiw heibio cii-trefjohn Llwyd, a sibrydai wrtho'i hun dan sychu'r chwys a fwrlymai o'i dalcen Ilydan, "Tywyll fore a gole lynydu sych y dyfroedd o'r afonydd." Croesodd Huws ar draws y Ilryn, a cli i-ii liir cyrhaci'dodd y Marian Mawr a ymcstynai am iflltiroedd y tu cen i'r Castell. Yr oedd yr I olwg yn un hardd, ac eisteddodd Huws ar lawr, dan gysgod pertli o ddrain duon, i'w gwylio, a gwrando ar yr hedydd a ganai yn yr entrysh uwch ei ben. Nid oedd swn i'w glywed yn unman, ond can yr hedydd, yn mynd yn wannach, wan- nacb, fel yr ymgollai'r telorydd bychan yn yr unig gyleh o las oedd bellach i'w weld ar holl amgant y wybren dawchog. Diflannodd yr hedydd, vr ni chlvwai Huwsmo'i gan mwyach; Y., oedd pob man yn ddistrw fel y bedd, a'r llanw o oleuni'n dod yn gryfacli, gryfach dros gyfoeth lliwiau'r marian. Yn sydyn, clywai IInws swn fel pe buasai yuo rywun yn ffullio ar draws y sialgraig ar lethr fechan ychydig bellter oddiwrtho. Troes Huws ei ben, a gwelai neb amgen na'r Arglwydd Charles yn dynesu tuag atto, a'i wn ar ei ysgwydd. I say, fellow., have. yoo seen any dawgs abeawt ? ebai'r Arglwydd Charles yn fawreddog, gan lusgo'i eiriau yn y dull urddasol diweddaraf a ddyfeisiwyd yia y cylchoedd pen- defigaidd. Ni chymmerodd Huws unrbyw sylw o'i gofyniad, ond dal- iodd i edrych ar liwiau'r mwsog o gwmpas ei draed. Syllodd y pendefig arno am eunyd, a gofynnodd drachefn mewn ton fawreddog uehelfryd Have yoo seen any dawgs abeawt, yoo there ? I Cododd Huws ei ben, gosododd ei benelinoedd ar y ddaear felfedald 1, ac ediychodd ym myw llygaid y pendefig, J gan ysmygu yn ddidaro, ond D- ddywedodd air. Cryehodd y pendefig ei dalcen, cystal a dweyd, c Wel dyma fwystfil!" ae wedi taflu ei ben yn ol yn drihaus, ebai,— Come, rustic! are yoo deaf ? Have yoo seen my dawgs I pllssin? Daliodd Huws i edrych arno yn ddigyffro, ac heb dynnu ei hibell o'i safn, na symmud modfedd, attebodd, gan ddynwared dull dioglyd y peudefig o lefaru—"Naw, but if yoo will have the goodness to advance, I will have seen one dawg pass! What!" ysgyrnygai'r pendefig, a'i wyneb yn gwynnn gan ddigofaint, "What! Do yoo know who you're talking to, yoo vagabond ? To another vagabond," attebai Huws mor ddidaro ag erioed. ac heb symmud Haw na throed. Rheeodd y pendefig, a chyn erflymed fellten, troes ffroen ei wn tuag at Huws. "Stop!" meddai llais yn ymyl, a ehyn i'r pendefig na Huws allu edrych i'r cyfeiriad o'r lie deuai'r llais, yr oedd yr Arglwydd Charles yn ymrolio ar lawr, ae Ivor Llwyd yn sefyll a'r gwn yn ei law. father a dangerous way of adjusting differences, gentle- men," ebai Ivor, gan ollwng y ddwy ergyd o'r gwn, a'i osoa ar lawr gerllaw. Cododd y pendefig ar ei draed, a chan daflu golwg milain ar Huws (yr hwn a orweddai'n berffaith ddigyffro o hyd) ac Ivor, gafaelodd yn ei wn, ac ebai wrth fynd- We'll meet again! "In thunder, lightning, or in rain, perhaps," ebai Huws gan godi ar ei draed a enwerthin yn galonog. 'Dawn i byth o'r fan 'ma, un tost ydech chi, Ruws," ebai Ivor gan edrych braidd yn amheus ar ol y pendefig, a ddiflan- nai dros gefnen ar y Marian ychydig oddiwrthynt. "Wel?" meddai Huws yn ei ffordd ddidaro arferol, wel, pam ?" "Pam, wir! ebai Ivor, gorwedd mor ddifater fan yna o flaen ffroon g vn llawn 0! attebai Huws, 'doedd 'i fys o ddim ar y gliccied, a 'doedd y gliccied ddim i fyny, fel y dylss'r neb daniodd y gwn wodyn wybod, a thasech chi wedi cadwch 'mynodd am eiliad, Mr. I.loyd, mi gawsech arbed y drafferth o daro'r gwr boneddig i lawr a thanio'i wn o, dyna'r cwbwl. Pwy oedd y gwr boneddig, tybed ? gofynnai Ivor. "0, dyna chi sampl oogoniant Lloegr," meddai Huws, mae o'n fab i larll a'i enw fo ydi Lord Charles." Chwiw! mi glywis Mr. Prys yn son am dano fo. Mae o'n arfer dwad i'r Castell, 'ddyliwn; a fo mae'n siwr welis i hefo Mr. Percy neithiwr yn marchogaeth ar geffyle drwy ganol ffa Harri Huws, Pen'rallt." Dyna'r dyn," ebai Huws, a fu 'rioed well dau adyn efo'u gilydd na fo a Mr. Percy, chwedel chithe. Lle'r ydecb chi'n mynd, Mr. Lloyd ? Mae gen i ryw dippyn o fusnes i tyny yn y wlad, a rhaid i mi 'i throi hi." Rhaid i minno frysio adre," obai Ivor, digwydd crwydro am dro ddaru mi wrth 'i bod hi mor braf, a finne heb ddim neillduol yn galw." Rhagluniaeth, Mr. Lloyd, rhagluniaeth," obai Hiivs, dasech chi heb ddigwydd troi i fyny, hwyrach wyr dyn y base gole drwydda i bellach! Bore da, Mr Lloyd," ac aeth Huws yn ei flaen dan chwerthin.

GWEHELYTH GORONWY OWEN: ¡ Y mae son am ddisgynyddion Goronwy I Owen yn awr yn pallu yn y wlad hon. Ad- waenwn hen wr o'r enw Matthew Owen, yn I Mangor, 1iynydoau lawer vn ol, ?,7dn?? tbvd<?(ifo!u)]o'r!iin,)ehodumd;M). Yr oedd ef yn cydweithio a Macwy Mon yn ad- gyweiriad Eglwys Gadeiriol Bangor, yn 1805, neu oddeutu y flwyddyn hono: a dywedir iddvnt ddyfod o hyd i hen fainc ar ba un yr arferai bechgyn y Friars eistedd pan yn bre- senol yn y gwasanaeth; ac ar hono yr oedd y ddwy lythyren "G. O." wedi eu tori. Dy- wedai Macwy wrthvf nad oedd amheuaeth am y ffaith, a bod y Parch Richard Davie., M.A., un o athrawon Ysgol y Friars (ysgol- haig gwych, a hvnafiaethydd clodfawr), yn nghvda'i gyfaill, Dafydd Ddu EIJTi, yn barnu yn ddios mai gwaith llaw y bachgen Goronwy oeddynt. Modd bynag, cymerodd Matthew Owen feddiant yn y darn coed, ac a'i defn- yddiodd yn frame i ddarlun oedd ganddo. Yr oedd hono hyd yn ddiweddar yn medd- iant gwraig o'r enw Mrs Griffith, wyres i Matthew Owen, yn byw yn Penygroes, Llan- llyfni. Yr oedd Mr David Roberts, Sur- veyor sir Fon oddeutu 30 mlynedd yn ol, a breswyliai yn Miwmaris, yn hawlio ei fod yn un o'r teulu; a'i fab, Mr Goronwy Roberts, arolygwr adeiladau etifeddiaeth y Penrhyn, a fu farw yn ddiweddarach, a siaradai lawer J am ei haniad.* Y dydd o'r blaen yr oeddwn yn digwydd troi tudiilemui y "North Wales Gazette" am Mawrth 13, 1819, vn cynwys llythyr wedi si ysgrifenu gan "D. Thomas, o Landwrog" (Dafvd-, Ddu, mae'n debyg), yn galw sylw y I byd Cymreig at fachgenyn naw mlwydd oed, hynod" o addawol, o'r enw Richard Goronwy I Williams, o'r Dafarn Goch, yn mhlwyf Llan- fair-mathafarn-eithaf-yn-Mon. Yn nechreu y llythyr ceir yr englyn canlynol o waith Wil- ( liam Roberts, saer cerig, o'r un plwyf. Am y bachgen dywed "Synech pe "welech mewn gwir—ei fawr- Ddifyrddoeth a chywir; (ddawn Ar ddeiw Gronw gloyw yn glir Ei riddyn- ni ddiwreiddir." Yn canlyn yr ydym vn cael y llythyr y cvfeir- iwyd uchod ato. "DALIER SYLWRichard Goronwy Williams sydd fachgenyn tlawd, ac eithal llwm o ddiliad. Mab ydyw ef i orwyres 'Oronwy Euryoh,' wf taid y godidogaf fardd Goronwy Owain, a mab nith, ferch cefnder, i'r dywededig fardd. Mae'r bachgenyn yn nghylch naw mlwydd oed, ac heb gymhorth hyd yn oed ysgol Sabbothol (oherwydd na fodd wisg addas i guddio ei noethni), wedi dysgu darllen Cymraeg a Saesneg, ac ysgrif- enu vchydig. efe hefyd wedi dysgu rhan fawr o Ra,madeg R. Dafis, Xantglyn. ar datod leferydd. Mae yn ewampl nodedig o ran nerth cof ac athrylith naturiol; yn yr hvn bethau y mae efe, meddir, yn tebygoli i'w gar ev-n-oesol, Goronwy Owain. Gobeithio fod haelioni ddigon yn ynys glodfawr Mon tuagat gynorthwyo y bachgenyn doniol hwn, a'i arwain yn y blaen yn Uwybrau dysgeid- Udtti, gwv bod aeth, a rhinwedd. Diamheu na all canmolwyr barddoniaeth ixoronwy lai na theimlo cynhesrwydd serchiadol tuagat y bachgenyn tlawd, ond athrvlithgar, a enwyd uchod. "Mae yn ymddangos vn debygol fod y dyb a gynwysir yn un o ,/thyrau Mr Goronwy Owain (y rii;ti a mecnir eu hargraphu ar fyrder), yn cael ei cha.darnhau yn yr athrylith anghyfrredinol gyda'r hon y cynys- eaeaawvd y bachgenyn a grybwyllwyd uchod: ystyr geiriau Goronwy sydd yn rhedeg yn debyg i'r hyn a ganlyn: Pan ddi- gwyddo i ryw un lewyrchu yn ddisglaer, a rliaeori yn fawr ar ei gymydogion a'i gyd- wladwvr, o ran athrylith naturiol neu ddys- geidiaein—neu'r ddwy ynghyd, odid y bydd i'r cyffelyb athrylith a dysg ddisgyn i fedd- iant ei blant a'i wyrion; ond yn mhen hir amser—oes neu ddwy—ymddengys y cyfryw athrylith, neu ddawn a dysgeidiaeth, mewn rhvw un o'i hiliogaeth, yr hwn a lewyrcha vn enwog a rhagorol yn ei oes. Tybia un vserifenydd fod rlmi pethau yn digwydd yn y byd o ddynion yn debygol i'r hyn sydd yn digwydd yn y byd wybrenol; megis yn ym- ddangosiad y ser cynffonog; ond y mae vs- grifenydd y syniadau hyn yn chwenych gadael y dyb uchod a'i chvffelyb i sylw y dwthion a'r dysgedig. "Chwi, haelion, uwch heolydd,—yn addas Noddwch hynod ddysgydd Danghoswch degweh bob dydd I'w ddoniau a'i ddywenydd. "D. Tliomas. "Llandwrog, Chwef. 18, 1819." Xid wyf yn tybied i ddim gael ei wneyd yn Mon nac yn unman arall i'r bachgenyn hynod hwn, gan nad oes gymaint a gair wedi ym- ddangos yn y rhifynau dilynol o'r "Gazette" (papyr Bangor) yn gefnogol nac fel arall t'r iipel gan Dafydd Ddu. A gafodd efe fyw i gynyddu ac i ymenwogi sydd yn amheus. A oes rhai o ddarllenwyr y "Geninen" yn gwybod rhywbeth o'i hanes? Os oes, boed iddvnt draethu eu lien, pe na byddai ond o gj wreinrwydd.—Gwyneddon (3-n "Y Gen- inen" am Ionawr). Nid wyf yn cyffwrdd yma a hiliogaeth Goronwy yn America. Cofus gan y darllen- wvr i'w or-esgynvdd yn mherson meddyg enwog wneyd yn hysbys ei berthynas, yn ade" Eisteddfod Ffair y Byd yn Chicago.

S\tALDOD FFERMWR MEODW 0 fla-n ynadon Fflint cyhuddwyd Thomas Arrowney, ffermwr, Hanmer, o fod yn feddw tra yr oedd arfau tan yn ei feddiant. Tua deg o'r gloch nos Fawrth gwelodd dau foneddwr j aiffynyd l yn gorwedd ar draws y llwybr troed. Aethant ato, a thaniodd yntan wn oedd ganddo, gan geixio siethu un ohonynt. Dywedai csdeirydd y fainc with y diffyriyd l » gallasai f. d y:i cael ei gvhuddo o lo, ru,idiaeth, a dirwywyd ef i bum punt, yo cynwys y costtm.

MHAMSj FOOD For INFANTS a id INVALIDS. [ ? MELLIN'S FOOD w::? prepared is similar to Breast Milk. 2 S.-mples post f-eo from FOOD WORKS. PECKHAM. i.O\'EO.V. S 5. J fWDiTVa'S'S'B'B'C o"dyTrwrrcmldTrm tnnnnrs arms 6 strsm a o a- a & a a a X? ? IF YO;;oo;;¡SSING ?VEIGHT, ? S Try at once | ??z</?s | COD LIVER OIL | I EMULSION Palatable, Nutritious, and Tonic. | -IIW" Sample free on receipt of 2d. tor postage MELLIN'S EMULSION COMPLTY., D., 9 Ptckbam, London, S.B. 3 LgJUULg-fi-figgggflB8g 9 PP00 op qo oooqpQqooqqqoq oooqoqo