Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
24 articles on this Page
Caernarfon. I
Caernarfon. I Y BWRDD YSgOL. Mewn cyinriou cvfrinachol o'r Bwrdd penderfynwyd y telerau a gynygid goa" Mr Hughes, Coed- heleD, o berthynas a safle yr ysgol a fwriedir adeiladu yn nghwr uchaf Cae y Panlion, er y teimlid fod y pris a ofynid, 1450p yr acer, yn uchel. "Y TADAU MEXHODISTAIDI) oedd tes- tyn anerchiad addysgifldol a draddodwyd vn Beulah nos Iau diweddaf gan y Parch R D, Rowland (Anthropos). Eglurid yr IIDerobiad gyda'r Ilusern-lbdrith (magic lantern). Yr oedd y darluniau yn garnpus, ac yn ciel eu gosod ar y canvas gan Mr J. Elias Jones, Cannel, a Mr J. Jones, o'r swyddfa hon. Canodd y plant yn swynol yn ystod y eyf- fod. COR SILOH Bicit.-Nos Iau, yn Nghapel Siloh Bach, cafwyd gwledd ragorol i ddathlu llwyddiant y cor hwn mewn cys- tadleuaeth ddiweddar. Rhoddwyd y wledd gan un sydd mewn cysylHiad agos a'r lie ac a'r cor, ond nad ydyw am i'w enw 1'sel ei wneyd yn hysbys. Eisteddodd tua 60 wrth y byrddau, 47 o ba rai oedd vn aalodau o'r lor. Ar ol mwynhau y danteithion cyn- kaliwyd cvfarfod adloniadol, o dan lyw- yddiaeth y Parch J. E. Hughes, B.A., ac arweiniad Mr M. H. Edwards, New street (arweinydd y cor). Traddodwydanerchiadau yn llongyfarch y cor ar waith y gorffenol ac yn dymuno yn dda iddynt yn y dyfodol gan y Llywydd, Mri W. Parry, Tithebarn street; Thomas Owen, Bangor street; R. W. Pritchard, Coedmariou; J. Jones, Assheton terrace; a J. Wynn Parry, Tithebarn street. Hefyd,cafwyd adroddiadau barddonol gan Mr Morgans (Dainiol Fychan), a Miss Williams, Garnon street. Canodd y Cor amryw weithiau. Yr oedd yr holl drefniadau dan ofal Mr Rees W. Hughes, Garnon street. YMDDIKIEDOLWYII Y PoRini,ADD.—Cyn- haliwyd cyfarfod misol y Bwrdd hwn ddydd Mawrth, dan lywyddiaeth Mr J. Menzies (is-gadeirvdd), ar gynygiad yr hwn y pas- iwyd pleidlais o gydymdeitnlad a tha,ilii y diweddar Gadben W. H. Owen, Piai Pen- rliyn, yr hwn oedd yn aelod o'r Bwrdd.— Darllenwyd doiseb wedi ei barwyddo gan seiri Uongau, morwyr, ac eraill oeddynt yn aymeryd dyddordeb yn mhorthladd Caer- narfon, yn galw sylw at gyflwr difrif >1 y doe, obernvydd fod mwd wedi casglu ynddo i'rftth raddau fel ag i fod yn rhwystr i longau o faintioli neillduol fyne i ar y Patent Slip i gael eu hadgyweirio, a thrwy hyny beri colled ari-mol i weithwyr ac eraill. Darllenwyd llythyr i'r un perwyl oddiwrth Mr Edward H. Owen.-Ar gynygiad Mr J. Issard Davies, penderfynwyd cyflwyno y ddeiseb a'r llythyr i sylw P-vyllgor y Gi,reithfoydd Yn ystod mis Chwefror, ll- foriwyd í,lt;3 o dunelli o lecuau, o u cyter- bynn a 5,319 o dunelli am yr un cyfnod y flwyddyn ddiweddaf. Yn ystod misoedd Rhagfyr, lonawr, a Chwef- ror, allforiwyd 23,425 o dunelli o lfchau. 0'11 cyferbynu a 22,.395 o dunelli am y cyfnod eyferbyniol,—Gan i Mr liiichan, Aberdeen, —yr hwn a apwyntiwyd yn y eyÜrfod bhenor,1 yn glere y gweithiau allan o dros 70 0 ymgeiswyr,—wrthod yr apwyntiad o herwydd ei fod wedi ei benodi i Rwydd ar-ill, eyflwynai Pwyllgor y G>»eithfeydd yr enwaii ciulynol i'r Bwrdd o fysg y gweddill: Mr J. Randall, Portsmouth; Mr W. J. Morris, Poiitypridd a Mr H. Hughes, Caernarfou. —Cynygiodd Arglwydd Alex. Paaret, ac eil- iodd Mr J. Issard Dlwie., fod Mr H. Hughes YII cael ei benedi. Ary llaw arall,cynygiodd Mr J. Robinson, ac eiliodd Mr Dodsworth, benodiad Mr Randall. Ar ol peth trafod- aeth penodwyd y diweldaf trwy 13 yn erbyn U. YR YSGOL GANOLRADD. — Cynhaliwyd cyfarfod o lywodraethwyr yr ysgol ddydd MArcher, dan lywyddiaeth y cadeirydd (Mr J. Issard Davies). Adroddwyd fod Mr J. E. Williams, y Bwrdd Ysgol, Rhostryfan, wedi ei beuodi yn gynrychiolydi teuluoedd y plant a fynychent yr ysgol, yn lie y Parch T Gwynedd Boberts, yr hwn sydd wedi symud i Gonwy.—Cytlwynodd y Twyllgor Arianol adroddiad am y flivyddyn. Rhodd- wyd ar rldcall fod y gronfa adeiladu ar ddi- wedd y flwyddyn yn 1745p û., a chyfrifon yr addysg gelfyidydol yn 559)) Os ÕC, Yr oedd y derbyniadau yn cynwys tanysgiifi id o 1120p 12s Û0 gan y Llywodraethwyr S ral, a 977p 0s lc oddiwrth fees. Yr oedd y treuliau yn cynwys SWill o lOOp Os 4c fel rhent athrethi, 120p 7s 6cfelysgoloriaetliau, a 1330p 13s 4c fel cyflogau, &c., i'r athrawon. Yr oedd y gweddill mewn llaw ar ddiwedd y flwyddyn yn 5.jOp Os tk. Y GRONFA ARMENAIDD.—'M?e y gronfa leol yn cyraedd y swm o 29p 16s 10^c, yn cael ei wney 11 fyny fel y ca ilyn:ir R. I Thomas (au\r), Ip; Mr J. P. Gregory, 10s; I Miss Jone. Glanseiont, lp. C ipel Moriah DrPwy. lp Mr J. FJp.tchr, Ip; Mr D. Pierce, lp Mr B. N. Pavie*, lp; 8ymiau bychain, 4p 48 9c; cyfanswm, Sp 4s 9c. Salem: Mr J. R. Pritchard, Ip; symiau bvcDain, 3p 18s 7c cyfanswm, 4p 188 7c.1 Engedi,3plls?c. Capel y Maes, 3p 6s. Caersalem: Mr D. T. Lake, Ip: symi m 1 bychain, 1p 13s; cyfanswm, 2p 13s. Pen- dref, Jp 5s He. Niloh, lp os lc, Boulah. 9s. Capel Belyddwyr Groeslon, 3s 6o. Mrs Edwards, Twthill terrace, JOs. YNADLYS SIROL.—Ddydd Sadwrn—fter- bron Mri J. Menzies (cadeirydd), D. P. Wil- liams, J W. Jones, J. Issard Davics, J. O. Hughes, J. Robinson, J. Davios, Trevor Hughes, a Dr E Roberts—gwysiwyd amryw o dreih'lalwyr gan drethgasglwyr Llan- dlt-iniolen a Llandwrog am beidio talii y trethi. Mewn rhai ac'iosion caniatawyd haner y dreth, tra y gorchymynwyd i eraill dalu yr oil.—Gorchymynwyd J. Hugh Jones, Caeathraw, a Mary Owen, Caeathraw, i d11n'r costau am gadw cwn heb drwydded. —Dirwywyd Henry Evaus i 10s, yn cynwys y costau, am agor ei dy lluniaeth yn ystod oriau gwahar Idedig.—Am herwhela ar ysj tad y Faenol dirwywyd John Thomas i 27s, yn cynwys y costau.—Apeliai Judith Hughes, Llanrug, am archeb i orfodi Tiios. B. Roberts, Bryu'refail, i dalu tuagat gynal ei phlentyn anghyfreithlawu. Gwnaed archtb am 2s yr wythnos. Y CYTOOR TRKFOL.— Cynhaliwyd cy- farfod misol y Cyngor ddydd Mawrth, dan lywyddiaeth v Maer (Mr J. P. Gregory). —Penderfynwyd i ofyn am ganiatad Bwrdd Llywodr icth Leol i fenthyca 300p tuagat helaethu y pitellau dwfr yn nghymydog- aeth Victoria road a Vaynol Btreet. Ar gymhelliad Pwyllgor y 1,y penderfynwyd i ostwng pris y nwy o 4s 6c i 4s 3c y £1.- Adroddai Pwyllgor lechyd fod llythyr wedi ei dderbyn oddiwrth y Mri Evans and Lake yn hysbysu eu bod wedi prynu Feliu 8aiont a'r tir cysylltiedig, a chan y byddai yr adeilad yn rby fawr ar gyfer y busnes yr oeddynt yn bwriadu gario yn iniaen, ) r oeddynt yn dymuno neillduo rhan o'r adeilad at y pwrpas o ladd moch, ond cyn parotoi cynlluniau buasent yn dymuno ym- gynghori a'r pwyl'gor er cael ar ddeall a fuassnt yn caniatau y cais. Wedi ystyried y mater penderfynodd y pwyllgor i roddi pob hysbysrwydd i'r Mri Evans a Lake f berthynas i'r cyfleusterau yn y lladd-dai cyhoeclclus. CYByodd Mr O. Jones, ac eiliodcl Mr J. R. Hughes, fod y pwyllgor i ail-ystyrierl y mater.-Sylwodd Mr M. T. Morris nad oedd gan y pwyllgor ddim i'w ystyded. Yroedd ceisiadau cyflelyb wedi eu gwneyd at y pwyllgor o'r blaen, ond gwrthodwyd hWYI a phe caniateid y cais presenol buasent yn gosod ou hunain mewn satle anymunol. Rhoddwyd rhesymau yn erhyn caniatau y cais gan Dr Praser ac ereill. Yr oedd cyflawnder o le yn y lladd-dai cy- hoeddus. Fodd bynag os oedd y Mri Evans a Lake yn dymuno gwneyd c lis pellach yr oedd iddynt b rffaith ryddid i wneyd hyny. —Hysbyswyd nad oedd ond un tender, sef eiddo Mr T.QOIQ is Wynne, wedi ei dderbyn i wneyd y gwelliantau yn oohr Mon i'r borth- fa, ond gan fod y pris -443p 17s 6c-uwch- lswyr amcangyfrif gwrthodwyd ef, a phen- derfvnwyd gofyn am tenders ar wahan i [ wneyd y w^j-u'.o-se i'r i r li;.f.i. —(Mwyd 8ylw at yr an?hyBeustrt Mhoeid yn yr artaftrwyfodyboblyngo7-I fod myned i mewn ac allan trwy yr un drws.—Rho?dodd Mr M. T. Morris ar ddeall fod y carthffosydd yn Henwalia wed' tu cario allan mewn dull boddhaol gan yr arolygydd (Mr E. Ll. Jones).- PenderfYu- wyd fod y dreth i fod yo 2i 3c yn y hwnt. Am y tair blynedd diweddaf yr oedd y dreth wedi bod fel y canlyn :-1 93, 3a; 1894, 2s 9c; 1895, 2s 6c. Yr oedd gweddill o 1,430p yu ffafr y Gorphoraeth —Hysbyswyd fod Cyngor Dosbarth Dwyran yn baroi i gydweithredu a'r Cyngor o berthynas i'r rheilffordd ysgafu o Talyfoel i Gaerwen a Niwbwrch. LLYS YNADOL BWRDHISIOL. Headyw (ddydd Llun)~gerbron Mr Richard Thomas maer), Mri J. R. Pritchard, R. Roberts, H. Jones, J. Issard Davies, Dr Parry a Dr Griffith-rljrwywyd J. Edwards, ownlyglo, i Ss fie, yn cyuwys y costau, am furl yn feddw ao afreolus a David Edwards, Mark lane, i 5s a'r costau am gyffelyb drosedd.—Cy- hnddwyd Margaret Roberts, Goodman st., Liaitberis, o ladrata bonet a gwlawlen, perthynol i Jane Williams, Tynewydd, Rhostryfan, a mackintosh porthynol i Margaret Jones, Caeathraw, o'r Bod- arfou Temperance, Caernarfon; a cape o orsaf Caernarfon. Erlynid gan yr Is-brif Gwnstabl C. Davies.—Y Rhiiigyll J. Griffith a ddywedo id ei fod wedi derb yn I hysbysrwydd o Bodarfon Temperance, ar yr 2il cyfisol, am y llarlrad, « gWJllletL ym- chwiliad, a chafudd hyd i'r gar chares yn nhy ei modryb yn Bethel. -Jane Williams, Ty Newydd, Rhostryfan, a dystiodd ei bod wedi myned gyd t'i chwaer i Bodarfon Tem- perance. Gwelodd Margaret Roberts yno. Gwelodd fod ei phethau wedi colli oddeutu dau o'r gbch. Ell gworth ydoedd 5s 6c yr un.—Margaret Jones, Caeathraw, a dystiorld ei bod yn myned ar yr 2il cyfinol i Colwyn Bay, a'i bod wedi galw yn Bodarfon Tem- peranc ar ei ffordd. Pan oedd yn y ty, coll- odd ei mackintosh. Ei gwerth oedd 27s lie. Mrs Hughes, o orsaf Caernarfon, a dystiodd ei bod, oddeutu 10 o'r gloch y boreu yr 2il cyfisol, wedi canfod fod cape porthynol iddi hi wedi colli.—Rhingyll Griffith a ail 81 wyd, I ac & dystio l(I ei fod wedi canfod y cape a'r mackintosh yn nhy modryb y garchares yn Sarr)D.-Cytaddefod,i y garchares ei heuog- rwydd, a de Ifrydwyd hi i fis o garchar. ) Y FARCEINkl).-Yinenyn ffres, Is 3c i Is j õc y pw-ys; ymenyn hallt,ls i 0-i 00c y pwys; j wyau, 20 i 22 am Is; d ifednod, 3s 6c i 4s 0c y I cwpl; bwyaid, 2s 9ji 3,,¡ Oc yrun; gwyddau, Os (J., i Os yr uu; biff, 2c i 9c y pwys; mutton 7c i 9c; pore, 5c i 8c; veal, 6c i 8c; lamb, 10j i Is pytatws, hen, 3s Oc i 4s 6c y sach.
! Llnnrwst.I
Llnnrwst. TAN.—Am un o'r gloch forou Llun y Pasg tarawvd y dref a braw gan-y waedd fod Bradford Honse at dan. Cyn pen yctiydig fynydau yr oedd y peiriant yno, ae er uad oedd ond yell/dig o'r tanddiffo idwyr yno, aicrhawyd digon o ddwylaw fel ag i allu gosod y peiriant ar lawn waith, yr hyn a wnaethant yn ganmoladwy o fuan. Am yr awr a haner cyntaf nis gellid dweyd pa un o'r ddwy elfeu orehfygai, gan mor fygythiol yr ymddangosai. Yr oedd yn amlwg o'r dechreu nas gallesid llwyddo i enill ditu allan o'r Bradford House. Yr oedd yr adeiladau o gwmpas ya sefyll perygl, sf m'idnacbdai Mri Wilkins, ?ery, W. Will?aus & Co., a T. Lewis, Bangor, ond llwyddwyd i gadw Y tan tu fewn i Bradford House ei hun. Erbyn tua phedwar o'r gloch yr oedd yr elfeu wedi ymwthio i fynu o'r shop trwy bob ystafell, tie allau drwy y to. Dywedir fod colled Mr Wynne tua dwy fil o bunau.
Hoeltryfan.-
Hoeltryfan. MARWOLAETII.—Noa FerCber, wedi hir gystudd, yn 65 mlwydd oed, t) u farw Mr Owen Jones, Bryiillwyd. Bu yu ddiaeou ifyddlou a gweithgar yn eglwys Hermon (A.) am flynyddau lawer. Teimlir coiled a chwithdod mawr yn y cylch hwn am dano. Treuliodd ei oos yn Chwarel Panyrorziedd. Perchid ef gan ei gydweithwyr yn gystal a chan swyddogion y chwarel a'r meistr. Cydymdeimlir yn fawr a'i werldw ac a'i Want, ac hefyd a'i unig frawd, y Parch W. W. Jones, Pisgah, yr hwn yntau sydd yn hynodwaelar hyn o bryd. Cleddiref ddydd Mercher nesaf (Ebrill lofed), am ddau yu y prydnawn yn Mynwent Hermon. Angladd cyhoeddus,—Galarus,
Advertising
PPJF FASNACHDAI GOGLEDD CYMRB. PRIF FASNAC ???? GWERTH ?OQO_ M? ONWYDDAU DUÀPÉRY FFASIYNAU DIVEDDARAE, SHOW ROOMS MAWR YN ORLAWN SHOW DAYS- GWENEI)t A SADWRN NESAF. ANFONWCH AM Y "ELSON ILLUSTEATEf) MAGAZINE" YN AWR YX BAROD. NELSON EMPORIUM, CAERNARFON. Morris a Davies, Perchenoyion.
DAMWAIN Y WYDDFA.
DAMWAIN Y WYDDFA. CL ADDEDIG AETH MR ELLIS Ar foreu tawel hu diweddaf yr heb- ryngwyd gweddillion y b..n«-Mwr c-arolig. a'r cyfaill pur, Mr ,Ellis Gntbr, Roberts Padarn Villa Hotel, i dy 1"; gartref. Claddwyd ef yn Mynwent St. i'ciis. Gwas- anaethwyd yn y ty <? yn yr egbwys gau P?rch Da  d barchu8 Reithor y plwyf, sef y Parch y?" Jones. Yrogasglodd nifer luosog o edrych wyr oddeutu'r gwesty, Cyrtymdeimlir yn fawr a'i dad a'i fain, y rhai a drigant )"11 awr yn yr Abermaw gyda'n inhtrch a u mhab- yn-ngbyfraith, Mr Lewis Wilson Roberts. Maeothwy bellach wedi cyrhaedd oedran tog, ac adeg eu noswyl heb fod yn mhell, fel mai dyrnod drom iddynt ydoedd colli eu hunig fab,ia a hyny tnlyr oedd efe yn ei lawn nerth, ao ar leied o rybud I. Da genym ddeall fod oi briod ieuanc, Mrs Roberts, yn d la eijhuohyd, er yn hiraethus am dano. Hefyd cydymdeimlir yn ddwys a dwy cbwaer yr ymadawedig, Mrs Roberts, priod Mr L. Wilson Roberts, a Mrs Davies, priod Mr A. Davies, o Ddubiin. YR YMCHWILIAD. 6 11 Gwelir mewn colofn arall aaroacuaa uawn o weithrediadau y trangholiad y diwrnod cyntaf. Gohiriwyd ef hyd heddyw^ddydd Mawrtb). Nid oes sicrwydd eto a wneir ym- chwiliad gan y Llywodraeth. Ar ei gyf- rifoldeb ei bun y daeth y Major Marindia i lawr. BorelL hu cyrhaeddodd Syr Ben-1 jamin Baker, lIywydd Cymdeithas Frenbino y Peirianwyr, a Mr Pass more, goruchwyl- iwr cwmni cyfundrefn yr Abt yn y wlad hon. Buont yu archwilio y llinell a'r mal- urion, ond hyd yn hyn nid ydynt wedi dat- gan eu barn ar achos y ddamwain. Diau y ceir hyny yn y trengholiad gohiriedig. Dy- wedir fod gwerth y peiriant a aeth tros y dibvn vn IOOOD. I ACHOS Y DDAMWAIN. I Amrywiol yw y gwahanol dybiaetbau a I goleddir am achos y ddamwain. Tybia llawer mai ar y ffordd yr oedd y bai, ond [ credwn y ceir allati uid oes i hyny Hwyrach mai y rheswea dros y d damwaiu oedd fod y ddau gerbyd llwythog yn rhy ¡ drwm i'r p9iriant, lie i hyny beri iddo gyflymu yn ormodol fel ag i golli ei afael yn y rack.
angladd Y DTWEDDAR MK W II.…
angladd Y DTWEDDAR MK W II. OtVEN, PLAS PENIUIYX. I Hebryngwyd gweddilliony diweddar Mr W. H. Owen, i fynwent Llanidan, boreu MAWrth. Yr oedd yr angladd yn un cyf- rinachol o'r ty i'r Lodge, ac yoa ymunwyd ag ef gan nifer fawr o'r cyhoedd. Gwasan- aethwyù wrth y ty gan' y Parch John Wil- liams, Dwyran, ac yn y fynwent gan y Parch D. J. Lewis, fleer yr eglwys, Yr oedd trefn yr orymdaith fel y cqvlyn Cor Capal Methodistiaid Dwyran (yr hwn a ganoid nifer a emynau ary ffordd). Y cerbyd cyntaf, Dr W. Watkin Roberts, Caernarfon; Dr Efans, Bryngwyn Hall Dwyran. Parch D. J. liewis, ficer, Llanidan a'r Parch John Williams, Gorphwysfa, Dwyran; Yr elor- gerbyd a'r bearers, Captiin Jones, Mri T. Carrol, Thomas Jones, William Jones, T. Taylor, Robert ./ones, W. Thomas a Johu Jones. Dilynwyd gan gerbyd yr ymadaw- edig. Y tryd dd ce-byd, Mri Thomas Owen, Rhyddgaer (brawd); E. H. Owen, Ty Coch, Caernarfon (nai); a J. H. Griffith, Clynnog, Llangeinwen. Y pedwerydd cerbyd, Mri Humphrey Owen, Rhyddgaer (nai); O. K. Jones, Bootle; a L, R. Thomas. eyfroitbiwr, Caernarfon. Y pumed cerbyd, Mrs Owen, housekeeper, a Miss Hughes, Pitts Penrhyn. Aufonwyd cerbydau gan y rhai c'tnlynol :-Mr J. Evans, Llys Llew; Mr T. Jones, Cefu Maesoglan Cadben R. Roberts, Niwbwrch; Mr H. O. Hughes, Cefnmawr; Dr Roberts, Menai Bridge; Mr J. Lloyd Griffith, C iersrybi; Mr Owen, Ty Mawr, Dwyrnn; Mr Thomas, Ty'nybuarth; Cadben Rewinds, Bryntirion, Dwyran Mr Owen, T' y'. ?,d d D yra- (dau gerbyd); Mr M. Jone, Rodlew; Mr Pri?. ??d Dinam Hall; Mr W. Edwards, Menaifron; Mrs Jones, Treina; Cadben Roberts, Dwyran; Mr Owen, Ty'npwll, Llangaffo; Mr Jones, Gelliniog Wen; Mr J. Jones, Niw- bwrch; Mr Owen, Taicochion; Parch Jones, Talgwynedd; Mr Owen Williams, Ysgoldy, Uwyran; Mr J. R. Davies, Menai Bridge; Mr Harry Clegg, Plas Llanfair; Mr H. Edwards, Rose Mount, Caergybi. Yn mysg eraill gwelsom heyd y rhai can- lyiol yn bresenol: Mr R. f. J on's, draper, Niwbwrch; Clidball Jones, Foel Stoios; Parch E. Hughes, Dtugeinwen; Mr*.l. Owen, Uanfair; Mr Parry, Menai Inn; Mr Morgan, Pias y Borth; Mr Thomas, Post Office, Llangaffo; Mr Richard Williams, Bodwrog; Mr Roberts, Trefarthen Mr R. Thomas (Maer Caernarfon); Mr Hugh Richards, Caernarfon; Mr Owen Evaus, Mr Richard Rowlands, Mr W. Roberts, Mr lien Jones, Mr E. E. Joiathin; Mr G. R. Rees, Caernarfon; Mr Henry Owen, Caernarfon Cipt Elias, Capt Morris Evans, Capt Parry, Mr H. Jones, Mirble WorL-s; Thomas Edwards, &c. Mri Pierce a Williams, Y1 Afr Aur, oedd yr undertakers, acbariasaut allan y trefnianau i foddlonrwydd. Gwuaed yr arch, yr hou oedd a dderw, gan Mr Robert Jones, Dwyran.
Advertising
Argr.&r CarJiau C< dx ywyl a r' y canlyn :-l>ws;a, 3»; Dc.xrkii:. Tri Ewsin, 5c; Hauer Cant, Ci; Cant, 10s Anfoner tal gyda'r sxcheb i Swyddfa r CeBedl," Caernarfon. Argr.pU,, yl r Ar?rapu?y'ttUoyho???w?d ?'u uw??'? W48g Genedlaeth?l ?ymret? (Cyf), Caer- narfon. f
CWElSIl)0«, «^AliH -? VI }'F)})'…
CWElSIl)0«, «^AliH -? V }'F)})' Borcu MerchQr, dychrynwyd pobl Llan-  y newydd fod Mr  ?, S?.. ? v ce?wydd fod Mr  eael ith?yd A it !K? Mt'h y ? ?ch JoMh EvMS i r1 hJJh« Ymddengvs ei fod wedi gadra'epl f coaHtrttrreot f y prydnawn cynt i fynd i gladded,gaeth Llanbedr, ac iddo farw r y ffordd. Yr yn S5, ^.wSnefd LAddiysS gwyd ef yn Ngholeg eaerfvrddiu, & cbadwai /soi Y" u—wi.
TBI CHANHLWYDOIAI) ) NEUABDLWYIK
TBI CHANHLWYDOIAI) ) NEUABDLWYIK Dydd Mercher a dydd Iau cynhaliwyd oyfarfod dyadorol iawn yn Nenaddlwyd. Yr wythnos ddiweddaf y dethlid tri ehan- mlwyddiant sefydliad yr eglwya, a chan- udw»ddi»nt sefydliad y diweddar Dr Phillips fel ei gweinidoe. Mile olynydd Dr Phillij I, y patriarch W. Fvaus, Aberaeron, yn iyw, a llywyddodd ar y cyfarfodydd. Dyma'r unig eglwyg, m"e'n debyg, yn y Dywysogaeth a all ymfalchio yn y ffaith o gael dim ond dau weinidog mewn canrif. Addysgwyd amryw o enwogion pwlpud yr Annibynwyr dan Dr Phillips yn Neuadd- lwyd.
DA"*WAIN I OLWYNWR GEH CA8TELL…
DA"*WAIN I OLWYNWR GEH CA8TELL Y WAEX. Cyfatfyddodd cyfreithiwr o Soutbport, o'r enw Mr J. Yates, a damwain ddifrifol er Castell y Waen yr wythnos ddiweddaf. Teith;odd Mr Yates, ei briod, ei fab, a chyfaill i Wreesam, a chvmerasant bob un ei olwynur. Pan ar ffor ld Caergybi daeth- ant i allt serth yn diweddu ar y bont dros yr afon Ceiri, Aeth Mr Yates i lawr vr allt gyda cbyflynider niawr, ond wrth droi yn y gwaelod tuflwyd ef oddiar ei olwynur ar ei ben i dl.men o gerrig, gan daro ei ben yn erbyn post y pellebyr. Aed ago ef yn ol i Gastell y Waen, yn dioddef dan niweidiau arswy"us i'w ben.
I P>YYLLUOlt HKDULl! DINBYOn.
P>YYLLUOlt HKDULl! DINBYOn. Llywyddodd Mr Griffith Boscawen ar gyf- ar/od yn Ngwrecsam, ddydd Mawrtb, 0 anod yn N?wrfcs?m, ddydd  h o bwyllgor heddlu Dinbych. Gwrtliodai Mr W. G. Dodd, Llangollen, weithradu ar y pwyH?nr. Yt}riwyd y p]aniau i eacgu vr ar1eiladau sirol yn Ngwrecsam, ac ar y i.-r wedd cyflwynwyd y planiau i'r is-bwyllgor, gyda gorchymynion i adeiladu ail lys. Yn ei adroddiad yr oedd y Prifgwnstabl ynhys- bj su fod cynydd o un mewn troseddau di- frifol, a S3 o droseddau eraill. Cyhnddwyd 20H o bersouau o feddwdod, 2G am yfed ar y Sal. Ccsbwyd dau allan o'r pedwar tafarn- wr a gyhuddwyd o dori y deddfau trwydded- 01. IJywedai y dadanaoddwr fod 40 o wahanol samniau o lefrith a chwisci wedi eu da lansoddi ganddo. Cosbwyd pedwar am droi'r ddeddt yn nglyn a byn. Penderfynwyd trwy fwyafrif o ddeg, yn erbyn dau, talli y swin o Kip 4s a wariwyd gan swyddogion y 14th Hussars, y rliai a alwyd allan i gadw'r heddweh yn uglyn a streio y glowyr. Dy- wedid fod yr amser wedi mynd heibio i dalu yr arian yn awr, ond sylwai y Cadeirydd os gellid cael cydsyniad Bwrdd Llywodraeth Leol y gellid talu yr arian.
I CYADEITIIA, ]tYI)DFRYI)OI,…
I CYADEITIIA, ]tYI)DFRYI)OI, IUFION. I AltAETH GAN MR J. BRYN ROBERTS, A.S. Cyfarfyddodd pwyllgor cweithinl Cyni- deithas Kyddfrydol EiBon yn Mhwllbeli, ddydd Mercher diweddaf, dan lywyddiaeth Mr Elias Jones, Talysarn. Gwnawd trefn- iadau i gario y gwaith Rhyddfrydol yn mlaen yn y gwahanol ddosbarthiadau, a phenodwyd eynrychiol^yr. Prif fater yr ymdrafodaetb a gymerodd le yno oedd Mesur Addvsg y Llywodraeth. Gan fod Mr Bryn Boberts, A.S., yn bresenol, darfu iddo ef wneyd ychydig o sylwadau ar y mesur. Yr oedd yn eglur oddiwrth y mesur msi ei am- can ydoedd rhoddi ychwaoeg o ftnteision i ysgolion gwirfoddol, a Ilesteirio ysgoliun y Byrddau. Gwolid fod yn y tuosur rai agweddau manteisiol i Gymru. Gellid edrych ar yr awdurdod a roduid i'r Pwyllgw Sirol fel awdurdod a ddichon wneyd daioni yn Nghymru nid oedd llawer a berygl yn bod. Ond nid felly yu Lleegr. Eto, trwy weith- rediad, gill.t ddyfod yn axtf'intuie i Gyuiru. Os y ffurfir corphoraeth sirol i ofulu um addysg, bydd yn anhiwdd yn y man cadw rheolaeth briodol ar y cyfryw; os teflir y gwaith oddiar ysgwyddau y Swyddfa Addysg, ac ar ysgwyddau awdurdod sirol, esgeulusir y gwaith, syrth y safonau, a dirywÏt1 aridyg. Hyd eto, nid oedd yu eglur faint o bawl a roddid i'r awdurdodau lleol. Byddai i Swyddfa Addysg gadw arolygwyr i ofalu, o bosibl, na fyddai i'r awdurdodau lleol esgeuluso eu gwaith. Nis gellir disgwyl i awdurdo(I lleol ac awdurdod sirol neu sranolos; weithio yn thydd a da. Bydd gan y Swyddfa Addysg ei harolygwyr, a bydd gan yr awdurdod canolog rai hetyd, Anmhosibl fydd cael gwoitbio esu,vyth rhyngddynt. Nid oedd eisieu gwneyd fe hyn ag addysg elfenol yn Nghymru: yr oedd yn myned yn mtaea yn rbasrorol. Ymosodiad ar y Byrddau Ysgol oedd yr ymddygiad hwn. Yr oedd y cynygiad yn ormodol. Ofnid y byddai i'r amcauion anuniongyrchol fod o unfautais i'r Byrddau Ysjol. Rlioddid hawl i'r awdurdod sirol i daflu Byrddau Ysgoiiou i fyny, ac i gario yr ysgolion yn mlaen yn y lfbrdd adybient h wy yu oreu. Y Bwidd Lleol oedd y goreu i gario y gwaith yu mlaen. Efe a wyddai am yr holl arugylcbiadaii. Os byddai yn. dyweder Porthmadog, ysgolion, Bwrdd Ysgol Porthmadog fyddaily goreu i ofalu am danynt, ac nid rhyw awdurdod caiiolog yn y sir. Os yr awdurdod olaf a ofalai am yr ysolion, byddai yn sicr o esgeuluso ei ddyleiswydduu yn y man. A pheth arall, byddai yn bosibl i auffawd ddigwydd drwy yr hyn y ca'i gelyniou y Bwrdd Ysgol y mwyafrif ar yr awdurdod canolog, ac yna diddymid rhyw fwrdd ysgol, nid am fod mwyafrif y tretbdalwyr o'r farn hono, ond oherwydd fod gorinod o yoigeiswyr am y seddau. Yr oedd eisieu sicrwydd yn y Mesur na wneid mo'r pethau hyn cyn cyflwrdd ar mater. ir oect-i y p^awar swllt o grant yn afrosymol o annbeg. Bhoddid yr arian at ysgolion yr Eglwys, a j hefyd at ysgolion y Byrddau mewn lleoedd teueu eu poblogaeth. Mewn lleoedd o'r fath yr oedd sefyllfa y trethdalwyr yn druenus yu amI. Tra yeai yr ysgolion Eg- lwysig gynorthvvy o'r Trysorlys, byddai ys-1 goliou y Byrddau i gyd ar y dreth leol. Afresyinol ydoeid gwiieyd tiyny. Gellid cyfeirio at Llanllyfui. Kfallai na fyddai dim eisieu diuieu yno at yr ysgol, oDd yn Ngblyuog gellid cael digon o arian o'r gronfa Ymerodrol, beb gael dim o'r dreth leol. Ni fyddai hyny yn deg. Fe ddylai y 4s grant fyned i ysgafnhau baich y tretb- dalwyr, ac nid i ysgafnhau llogellau cyfrmi- wyr tit ysgolion enwadol. Bydd yr arian yn cael eu cymhwyso at gynorthwyo y cyf- ranwyr byn i gadw eu hysgjliou enwadol. Y gwirionedd oedd yr oedd y pwys'tu yn nglyn a chadw yr ysgolion gwirfoddol wedi mvned yn annioJ.{jefol gan flii o'r Eglwys- WYf, ac yr oedd arnynt eisieu cael help 0 rywle arall. Mewn gwirionedd, tra yr oedd yr Eglwyswyr yn cael eu crefydd ar gost y wbd ac heb dalu dim am dani, yr oedd arnynt hefyd eisieu cael eu hysgolion aIR ddirn. Nid oedd lleygwyr yr Eglwys we ii blino ar y Byrddau Ysgol. Y parsoniaid oedd yn solog dros yr ysgolion gwi-folliol, ac eisieu en rhoddi ar y dreth. Yr oedd yn rhy fuan eto i allu dweyd yn iawn am a i- ranau y Mesur. Gellid yinddiried yn yr aelodau Cymreig y gwnaent hwy eu goreu i ddaugos mor niweidul ydoedd y Mesur. 8(»radwya ar y Mesur gan Dr Rowlands, Llanaelhaiarn; Mr W. Anthony (Maer Pwll. heli), Parch J. Eiddon Jones, Mr W. J. Wil- liams, (yr ysgrifenydd), Mr J. Davies, a Mr R. G. Humphreys (R. o Fadog). Pasiwyd penderfyniad yn condemnio y Mesur, a threfnwyd cynal cyfarfodydd yn y wlad i'w wrthwvnebu.
Advertising
TE PTKFTLDLJ MAZAWAX'TEE, TE PERAIDD MAZAWATTEE, n; PEUAIDD MtZAWATTEE. TE PHKAtDI) MAZAWATTEE. n; PERA'DD MAZAWATTEE. Mewup.u,'edi a liiiinn, boh G: eor.
KlSVK»UFODOADElKlOLGffTB|…
KlSVK»UFODOADElKlOLGffTB| lEUAIN? OWRECSAM. Dydd Gwener y Groglith cynhaliwyd I chweched Eisteddfod flynyddol y Gwyr Iouainc yn Ngwrecsam. Yn fore tyrai r bobl i'r dref o bob cyfeiriad, fel erbyn 9.30 yr oedd yr heolydd ya llawnion. Daeth y trenau arbenig o Fanceinion, Lerpwl, Ffes- tiniog a Chorwen, n lluoedd i mewn, ac yr oedd swu yr udgyrn yn deffro cysgaduriaid Gwrecsam. Ar ol cystadleuaeth "MaIch" y Seiudyrf Cymreig, pryd y rhanwyd y wobr rhwng Gwrecsam a Ffestiniog, llanwyd y neuadd hyd at yr yrnylon, ac aetbpwyd ym- laen a rhaglen y boreu fel y canlyn: Ar- weiniwyd gan Hwfa Mon ac Eifionydd, a llywyddwyd gan y boneddwr hynaws Mr A. Neabold Palmer, Gwrecsam. Sais ydyw Mr Palmer, wedi byw yma bellach er's pymtheng mlynedd, ae wedi meistroli y Gyinraeg yn gampus, ac wedi gwneuthur llawer dros yr ardaloedd hyu mewn eh wilio allau eu hynaf- iaethau hanesyddol, ae wedi ysgrifeuu rhai cvlrolau ar y cyfryw, ae y mae trigolion y dref dau rwymau mawr i Mr Palmer am ei waian.ieth aumbrisiadwy. Dechreuwyd trwy ganu Banerein Gwlad gan Mr Turn Thomas, gyda chymeradwyaeth uchel. An- erchiadau barddonol gan Eifionyd i, Hwfa Mon a Meurig üybi. Nid oedd yr un o'r Baith ymgeiswyr ary "Photographs yn deilwng o'r tlws aur. Rhauwyd y wobr am y "Tray Cloth" rhwng Miss C. E. Owen, Rhosddu, a Miss Edith Dodd, Caer. Mr Nath. N. Thomns enillodd y gini am y "Pen aadick Sketch" o Cadwgan. Daeth M ymlaen ar yr unawd baritone, Y Milwr Clwyfedig," goreu, Tom Jones, Llanarmon- yn-Ial, Y tair telyneg,"gwobr tlws arian ar lun telyn, goreu allan o 16, R. Athron Thomas, Ffestiniog. Yn nesaf cyflwynwyd y llywydd gan Mr R. Bryan (cadeirydd y pwyllgor). Cafwyd anerchiad rhagorol gau Mr Palmer yu y ddwy iaith, a chafodd dderbyniad gwresog. Triawd, Sleep, gentle lady," goreu, parti R. E. Hopwood, ducumerhill. Goreu o bump ar y "Traethawd hanesyddol a beirniadol ar Morgan Llwyd o Wyuedd" ydoedd J. H. Roberts, Bala. Carrie Wright, Cefn Mawr, oedd yr oreu allan o 12 ar yr uuawd soprano, Merch y Morwr." Rhanwyd gwobr aiD yr englyn i'r Cyfnos rhwng E. 11. Lloyd, Trealaw, Pontypridd, a Dowi Glan Teifi, CaernarfoD. Yn uesaf deuwyd at but gystaULouaetn y eyfarfod, ac yn wir brif gys- tadleuaeth y dydd, sef y corau meibion, ar )I,,rtyrs of the Arout" (De Rille). G.vobr lOp ,10s Oc. Erbyn hyn yr oedd y neuadd yn orlawn, a'r brwdfryoedd yn uchel. Rhoddwyd y beirniad, Dr Parry, o r tu ol i screen ynddiogsl, a daeth saith gor yuilaen alian o'r naw oedd wedi anion eu henwau i mewn, a rhoddodd Dr Parry fareiau iddynt yn y drefn y eanasant. Marcia-i cyilivwn, 100. Brought- -u, <0, Rbos, 37; Liverpool Welsh vocal, t»b Walton Park, iili; Llanfrotheu, 100; Acre- fair, 75; Meibio-i Gwalia, Lerpwl, 65. Der- byniwyd y dyfarniad gyda baiillefau o wymeradwyaeth, a galwyd ar arweinydd Cor Llaafrothen, Mr C. Williams, ymlaen i dderbyn y wobr. Cystadleuaeth garnpus oedd hon. Pasiwyd diolcbgarwch i'r Llyw- ydd, yn cael ei gynyg gan Mr R. Dodd, a'i gefnogi gan Mr Dan Thomas.—Am 1 30, cafwyd 13and March arall, a chymerodd tair seindorf raa ynddi, a rhoddwyd y wobr o £1 Is Oc i Seindorf Bradford, Manchester. —Gyfarfod y Prydnawn. —Llanwyd y neuadd eto erbyn 2 30. Y Proffeswr T. Darlington, M. A., oedd yn y gadair. Cafwyd anerch- iadau barddonol gan Eifionydd, Meurig Uyhi, Jeremiah Evans, a Maelfryn. Can, Gwlad yr eisteddfodau," gan Miss Juanitt Joivs. Ni atobodd y bu-Idiigwr ar y cyf- ieithiad i'w euw. Unawd tenor, Gwlad y bryniau," 21 o ymgeiswyr, goreu, Mr Wiiliam Jones, Rhos. Un cor cymysg ddaeth yn mlaen am y wobr am ddatganu "Mae'f eigion mewn hecld" (J. W. Parson Price), sef Cor y Celn (dan arweiuud John Wright). Cafwyd datganiad da, a dyfamwyd hwv yn di;iiwi>s o'r wuLr. o.fy(i anerchiad Cym- raeg gwefriol gan y Proffeswr Darlington, ues rhoi y gynulleidfa ar dan. Adrodd 0'1' Farn Ftwr" (Goronwy Owen); ym- geiswyr, 18 rhanwyd rhwng Mrs M. Kobeits, Adwy'r clawdd, a Mr D. W. Roberts, Bwlchgwyn. Beirniaid, Parch Griffith Owen a Dewi Ogwen. Unawd contralto, The he.vanly song (Hamilton Gray); yr oreu, allan o 17, Miss Gweufron Jones, Cefia. Darllenwyd boirniadaeth Mr 0. M. Edwards a'r Proffeswr J. Morris Jone, ar y Ddraina (bob fod dan 300 llinell) at- Eduyfod Fycb,UI," gwobr, cadtdr dderw gwerth £ o 58 0c, gau Mr B, Bryan. Yr oedd chwHch wedi ymgei;¡o, ond nid oåd yr un wedi llwvJdo i ttyfansoddi drama deil wng o'r gadair, ac felly ataliwyd y gadair. Hysbyswyd fod y pwyllgor yn bwri-tdu rhoddi yr un testyn y tro nesaf eto, gan ychwanegu £ 4 4s 00 ut y gadair. Yn nesaf cafwyd detholiati ar y dtlyn gau Delynores Lleifiad. Un parti ddaeth y,ulaen ar y ddeaawd, Y ddau delynor," erfod 12 wedi anfon eu henwau i fewn, a dyfarnwyd hwy yn deilwng o'r wobr, sef Robert Jones, Llanaruion, ac Ed. Joues, Hroughton. Un cor ddaeth yn mlaen ar y brif gystadleuaeth gorawl, i gorau heb f)d dan 60 o leisiau- (a) "Then roundabout the starry throne" (Handel); (b) Chwyth, t'wyn awel Mai" (Broome), Gwobr, 20p, ac arweiuffon gwerth Ip Is. Cafwyd dadganiad CMiupus gan got- Acrfair (dan arweiniad Mr J. T. Gabriel), ac yn wir deilwug o'r wobr. Yn olaf, daeth- pwyd at gystadleuaeth y seiudyrf pres, "Saint Paul" (Mendelssohn), Gwobr, 12p 12s. Rhoddwyd Dr Parry tu ol i'r screen, a chwareuwyd yn y drefn glulyn)1 ,-GlCIIIll of Sunshiue (Birkenhead); Llan Ffestiniog, Gwrecsam, a Bradford (Manchester). Cys- tadleuaeth ardderchog, end y cyntaf yn oreu. Cynygiwyd diolcbgarwch gan Mr It. liryan.ach'fnogwydgan Mr Jeremiah Evans. Yn ystol y ddau gyfarfod, cafwyd anerch- iadau gau Hwfa Mon. Cj/»gh>rdi yn yr Hwyr.—Dechreuwyd y cyfaifod am 7.30,dan lywyddiaeth Dr Kuno Meyer, Lerpwl, a chymerwyd rhau gan y rhai caulynol:- Orpheus Choral Society, Miss Uwhdys Wil- liams Anerchiad gin y llywydd mewn Cym- raeg glttii glüew; Air O. ^ilyrddiu Jeremy, Miss Juanita Jones, Telynores Lleifiad, Mr Tom Thomas. Heiyd, bu Dr Kuno Meyer yn etiria gyda'r tannnu
I .1'1"" L 1111 V" .
I .1'1"" L 1111 V" GWOBRWYON Y PASG. -Daeth y Ffestin- iogiaid allan yn anrhydeddus fel avfer yn ngwahanol ranau y wltl ddyddiau gwyl y j Pasg eleni eto. Yn Abermaw cafodd y .Seindorf f. innadapth g-impus, a rhoddwyd op at y wobr gynygieuig id ivnt. Cafodd y cor, dan arweiniad Mr O. T. Jones,A.C yn Llangefni, hefyd y llawryf yurhwydd, a da geDym weld ein cyfaiil leuanc yn dringo i fyny trwy lawer o auÎ>mteision i fryn an- rhydedd fel carddor ae arweinydd cerddorol. Yn uihlith y personau unigol o'r ardal gaf- odd wobrwyon gailwn nodi Elfvn, cadeir- fart'd yr Abermaw, a chafodd hefyd dlws, I arian a SWill o arian bathol. Yu Llangefni bu Bryfdir yn llwyddianus i ychwanegu at ei amrywiol dlysau—un aur eto. Ueallwn hefyJ. i amry iv o'r cantoiion gael gwobrwyon mown gwahanol fanau, yn gystal ag amryw erdll o'n beirdd, me,is Athron, GJyu Myfyr, &o. AHDDAXGOSV.V Y LLUNGIV'YN.- GwDeir parotoadau gan y pwyllgor hwn cleni i olJgu cylch yr arddangot'a, lie y uiae y rh ig- olygon yn bur iurldhwl. Cynygir CWPllO arian ysplenydd gan y Mri Morgan Lloyd and Sons, gwiu fasnachwyr, Caernarfon, ain y cefiyl goreu ar y uiaes i ddibenion am- aethyddol. Y moe y gwpan yu cael ei dangos yn ffeuestr Mr J. R. lYans, High st. (IWLkl) Y PY.UAMII)FAV yG'Oedd testyn darlith ddyddorol a phoblogaidd gan Dyfed nos Fawrth yn y Rhiw. Yr oedd y cyfeill- ion ya y lie wedi dod a hyn o gwmpas er cael otferyn cymhwys yn vestry room y C%pel Mt fnth y cyfarfooydd wyth- -.??? 3S ?' s'? ? ? '? e, ?"
Mwbwroh...I
Mwbwroh. I MAWL-WASANAETII.—Cynhaliwyd cytar- fOd 0 fawl-wasanaeth yn nghapel y Meth- odistiaid CaISnftidd yn y He hwu nos Wener y Groglith. Mywydiwyd gan Mr Ha,?h Evans, a dadganwyd amryw donau a'r anthem, "Py nyddiaii a ddarfuant (H. Davies), o dan arweiniad Mr J. O. Hughes, A.C. Canodd Mr J. O. Hughes, Evertou, hefyd dair gwaith yn bur effeithiol, a chaf- wyd anerchiadau pwrpasol gan y Parch J. Gwyddno Jones,Wdliam Joues,a'r Llywydd. Cyfeiliwyd gan Mr D, Piyse Jones, L.T.S.C. Yr oedd y cynuiliad yn dda, a'r cyfarfod oil yn bur effeithiol. Dyma'r tyftrfod cyntaf o'r natur yma yny cylchoedd hyn, a hyderwu y ceir cyfarfod tebyg eto.
Ihnorwig.-_\..-"uI - r-.___t_1___
Ihnorwig. -u I r-t_1_ \JYNGH\n)u. UYNUTTIIWYU mllwreddo yu Yagotdy y Bwrdd y lie uchod, nos Wener, o dan lywyddiaeth y Parch J. Pulenton Jones, M.A. Yr oedd yr elw yn myned at gynorthwyo Mr J. B. Owen, yr hwn, oherwydd afiachyd, sydd yn gorfod ymadael o'r wlad hon i Ddeheubarth Affrica. Cafwyd ychydig sylwadau byr gan y llywydd, yna cymerwyd rhan yn y cyfar- fod gan y rbai canlynol; -Miss Gwiadys Hughes, Mri J. Pritchard, R. R. Williams, W. G. Jones, Jonah W. Owen, J. M. Roberts, Benjamin Edmunds, ynghyda parti o LI.mberi. o dan arweiniad Mr Jonah W. Owen. Gwnaeth Mr D. R Jones j yn hysbys fol yr Anrhydeddns W. W. Vivian wedi tanysgritio lp at y 17p i oedd yn clw. Wjdi talu y diolchadau ar- i ferol i'r llywydd, &c., terfynwyd un o'r cyf- artodydd goreu fu yn yr ardal hon erioed. I Cyfeiliwyd gan Mr R. J. Williams, Llan- beris.
Portlmethwy. L-_u'-_1! ?,…
Portlmethwy. L -_u '1 ?, ?, CYNGOR UIKBSIO.—JMOS cawrtu, cynuai- iwyd cyfarfod y Cyngor Dinesig, Mr T. O. Roberts yn llywyddu. Adroddai y pwyllgor arianol fod 22p wedi eu gwario ar y gwaith dwfr, &c., 2p 14x>4c fel cyflogau gweithwyr. Casglwyd 148p 16i o'r trethi yn ystod mis Mawrth. Yr oedd 40p lis 1 lc yn ddyledus o'r trethi. Cyflwynwyd cynygiad fod y Cyngor i wneyd ymdrech i dalu yn ol y ben- tby i'r Dirprwywyr, er mWYD cael ari"n ar fenthyg ar ???, erau mwy rhesymol. Pen- derfynwyd newid ffurf y demand note am y dreth fel ag i ddacgos y gwahanol drethi. Hysbysodd DrFraser, yr hwn a benodwyd yn swyddog ieohydol am flwyddyn, fod cy- fartaledd rhif y marwolaethau yn 35"3 y fil. Penodwyd Mri W. Jones, Fron; John Hughes, a G?orge Hand yu overseers. Ail- 1 benodwyd Owen Davies yn arolygydd budreddi.
i Bangor.
i Bangor. ARWERTHIADAU,-Dydd Gwener ba Mr John Prichard yn cynhal arwerihiant yn Ma.nor ar gyfian o ystad Bi-yu Coracb, ger Conwy', yn cynwys dros 13 o aceri. Gwerth- vvyd amryw o'r loti-iu am brisiau da. Dydd Sadwru yn Llanfaiifechan bu Mr Pritchard yn cynhal arwerthiant ar 40 o safleoedd adeiladu a thy prydlesol yn Washington terrace. Tynwyd y lotiau yn ol, ond yn dlnveddarach gwertb wyd ped war ohonynt yu gyfrinachol i Mr Humphrey Lewis, Conwy. RWRDD Y GWAROnEIDWAID.-CYnhaliwyd cvfarfod pythefnosoly Bwrdd dydd Gwener dan lywyddiaeth Mr Hugh Thomas (cadeir- y,j,i),_Yu ahsclloldeb yr Arglwyddes Pen- rhyn, yr hon sydd ya cymeryd cryn ddydd- ordeb yn y mater, gohiriwyd ystynaeth gohebiaeth oddiwrth Fwrdd Llywodraeth Lool n bertli, ntis i'r gyfundrefa o fyrddio
DDRYLLIAD LLONG GYRREIG. I
DDRYLLIAD LLONG GYRREIG. I Pelltbyr o Castletownsbend, ddydd Sad- wrn, a ddywed fod y Hong" Carnarvon- shire" perthynol i Lerpwl, ar cifforddo San Francisco gyda l.wyth.o yd,wedi rhedeg i'r lan, oddeutu 1,0 y tlboreu hwnw mewn niwl tew ar Yokane Point. Achnbwyd y dwylaw eu hunain In eu cwch, Ofnir y bydd i'r liong fynd yn ddryllau, oherwydd ni'ie'r roor yn go'.chi drcsti. Bethesda. CRONFA Y DIODDEFWVR YN AMIEYIA. Yn ychwanegol at y rhestr a ymddangosodd eisoes yn y Gene(il" daeth i law y trysor- ydd o Gapel Siloam (W.). 3p 38 0); Salem, Caellwynrydd (W.), 10s; Brynteg (M.C.), IIp 5s Oc. OVERSEERS.—Yn y Cyngor Dinesig (L)r Roberts yn y gidai ), dnrllenwyd Ilythyr oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth Leol yn caniatau cais y Cyngor i benodi overseers dros blwyf Bethesia; ac yn unol a'r awd- urdod hwnw etholwyd psdwir, sef Mri. W. Williams, Neu-vld Ne.vydd; G. Brymer, Ogweu terrace John JO'IPS Llyfrwerthyd i; a Dr Lloyd. Hysbyswyd ddtrfod casglu yn ystod y mis o drethi y swm o 72p 13s. CYMANFA GANU YR EGLWYSWYR.-Pryd'jl nawn a nos Sadwrn, yu E.dwys Glanogwen, cynbaliwyd cymanfa ganu, pryd y cymer- wyd rhan ynddi gan gorau eglwysi esgob)) yr ardal. Yr arweinydd ydoedd Mr Thomas Pierce, Pantygwair. Cyfeiliwyd a- yr organ gan Mr E. W, Thomas, St. Ann's, a chwareawyd hefyd gan y St ing Band, dan arweiniad Mr John I¡i)he,.t, organydd Glan Ogwen. Yr oedd Esgoh Bangor yn bresenol, ynghyda boll glerigivyr y cylch. Hefyd cafwyd anerchiad ar ganu mawl gan y Parch E. T. Davies (Dyfrig), Pwllheli. ETHOLIAD UWARCHP.IDWAID. —Mewn can- lyniad i'r bawl roddwyd i'r dosbarth yma gael dau ychwanegol o warcheidwaid, y mae yma etholiad i fod dydd Sadwrn nesaf Y mae p>dwar ar y ruafs am y ddwy seld, sef, Mrs W. J. Parry, CoetmorHall; Miss Jones, C'oth Hall; Mrs Dr Lloyd, a Mr Hugh Thomas, Llanllechid. Foliryn fyn- ych yn mha 18 y mae y Gymieithas Rydd- frydig y dyddiau hyn, pan y mae mat.r mor bwysig yn galw sylw yr ardal. CVMDEITHAS LF.NYDDOL GERLAN.—Dir- wynwyd tymor y gymdeithas uchod i bell yr wythnos ddiweddaf trwy gael gwledd ddan- teithiol, yr hon a ddarparwyd yn fedrus gan amryw o foueddiges i'l sydd yn aelodau O'r gymdeitiias. UioleUwyd yn gyuoa iddynt am dani. Wedi'r bwyta" fyned drosodd cafwyd cyfarfod dyddorol mewn canu ac adrodd dan lywyddiaeth y Parch John Owen, B.A., gweinidog, pryd y gwasanaeth- wyd gau Miss Ccridwen Williams, Miss Williams, Bronydd Bos Idwal, John Joues, Pant; Hugh Williams, Abercaseg, a'i barti; Evan H. EviTis, Pont uchaf. Offerynwyr oeddynt R. W. Parry, Bethesda; R. R. Morris. Trosyffordd. CYMRU SOBR.Nos Fercher, yn nghapel Hermon (M C.), bu tua 60 o aelodau y gym- deithas yu cynal cyfarfod, gyda'r amnan o sefydlu cangao gymdi.'ithas yn y lie. Llvw- yMwyd gan y Parch E. P. Jones, y gwein- idog; ac arweiniwyd gar Mr Thomas Grif- fith, Middle street. Dechreuwyd y cyfarfod gan Mr W. Edwards, Peuvbryn. Anerch- wyd y cyfarfod gin y Mri W. J. Parry, F.C.A., Coetmor Hall; W. Hughes, Pru- dential House, I'ant; R.5Tkomas, ("a Voer- llan; R. Thomas, Royal Oak Cafe R. Ro- berts, Brynbywen; ac R. Roberts, Grey street. Adroddwyd gan Mri R. Davies, Glanmeurig R. Griffith, Braichywain; T. It. Roberts, Braichmel/r. Datganwyd gan Mr W. Edwirds, JJav.es Court; Jlrs ljavies, Johns street; Miss M. J. Parry (Megan Llechid), Mrs Dwie< Penybryn a Masters Robert a Richard Williims. Penybryn; a'r gym leithas dan arweir.iad Mri D. Davies, Jo' n'j street, a R. II Thomas, Caerberllan; cyfeiliwyd gau M-i R. D tvies, Penyb:yn, a D. Davies, John's street. Cafwyd gair yn mhellach gan Mr Lloyd, DOlglas Hill, all- Parchn E P. Jones, B. 4., Hermon, a Wil- liam Griffiths, Amnna. Pasiwyd diolch- garweh gwresog i'r gymde'thas am idlynt dalu ymwliad a'r II Credir y sefydlir cangen gymdeithas yno yr wythnos nesif. Blaenorid yr orymdaith gan Mr Tom ShEeran g,da'r cornet, yr hwn sydi hynod fEyddlon yn ngwasanaeth y gytu leithas. Cafwyd cyfarfod rhagorol. CYLCIIWYL LEXYDDOL Y TABKRNACL.— Nosweithiau Gwener a Sidwrn diweddaf, cynhaliwyd cyfarfodydd llenyddol hynod lwyddianuus. Y llvwyddion oeddynt Dr Mills Roberts (meii v g y chwarel), a Mr J. A. James, cyfreithiwr Bangor. Yr arwein- yddim oeddynt Gaerwenydd a'r Cynghor- ydd Brymer. Y beirniad cerddorol ydoedd Mr W. T. S imiiel, G. & L. a'r datgeini .d, Mr Einlyn Davies, Lluudtin. Cyfeiliwyd gan Mr E. D Lloyd, organydl Bethesda. Enillwyd y gwob-wyon nos Wener gan y rhai caulynol—Catherine Otvens, Dorothy Evans, 0 M Williams. R H Jones, \V J Davies, R Price, II J.ines. Hope Hall; A J Jones, Cae Star, a'i chwaer enillasant am ganu deuawd R J mes, Gordon ter-aee; Kdith E Davies, Ceridwen Robe-ts, Elizi Davies, Esther Owen, R Parry, C telU-yr). grydd; H J Williams. Llanllechid MlIggie Price, Clriz i Davies, R Jones, 13eni bryii 3 Williams, Llanllechid; Lizzie B Thomas, Caellwyngrydd; Ann J Owens, Carneddi road D Bangor Jones a'i barti, ac R Jones a'i barti yu gyfartal.- Nos Rdwrn, enill'-vyd y gwobrwyon gin y rhai c,,tilyiiol:- Mr Jo'm Hughes, liate house; J. O. Monis, Penisa'rwaen; Mr William Thomas, Llidiart y gwenyn; Mrs Evans, High street, Bethesda; Mr J. W Jones. Llauberis; Mr Wil Roberts, Bangar; Mr J Riwland Jones, Caea nchaf, Llanberis Mr John S. Williams, O-rl tii, 11111 gvfansoddi tou, enillodd oddiar nifer fawr o gystadleu- wyr, a hyny gyda chaumoliaet'i ucliel; Mrs Thomas, Ffrwdgaled, enillodd am ganu y I don Prynedigaeth," cyfyngedig i rlli dros 50 mlwydd oed.
-----Ponrliyinleudraeth.I
 Ponrliyinleudraeth. I MARWOLAETH ATR R. J. WILLIAMS.— Boreu Gwener y Groglith bu farw Mr Kobert Jones Williams, Glandon. Minffordd, vn 46ain mlwydd oed. Bu yn hir yo wael'ac yn nycliu, a diau i,10 ddicddef mwy na fedaylid, oherwydd ei fod mor ddistaw ac yu cashaucwyno. Dyncall a deanu ydoedd wedi gweei hawer yn Llcegr 1& manau eltill.
Family Notices
) UEMDIGAETHAU, I'RIOI)A,,i t', A MARWOLAPfJlA r Genedi^aethaa. Griffith-Ebrill 13, yn Llwyncelyn, Caer- narfon, priod Mr G. O. Griffith, tailor atd draper, Bridge street, ar ferch. Hughes -Ebrill 5, yn 12. Dinorwic street Caernarfou, priod Mr Edward Hugh'-S' ysgolfeistr Ysgolion Twthill, ar f.dj— cyntafanedig. Humph>-eys—Ebrill 12, priod Mr J. Humphreys, Pearl Assuranc • Superin- tendent, 6, Castle street, C.unurfon, ar ferch. Priodasan Siloh, Caernarfon, gan y i'.t^ca J. E. Hughes, B.A., yu cad ei grt'uvyo gw Mr J. R. Jones, cofrest-yli. R ¡b!rt Davies, Gland wr, Waenfawr, a J me E lea, merch henaf Mr W. Wi li mis, Ty Istf, Gwynfryn, Llanbclr (gynt o G i»rnarfon). E:I wards- Hughes -Ebrill 7, ya S.vyliu y Cofrestrydd, Bangor, gau Mr Lewis M )rris, M" Thomas E iwatd*, P .rc Parad- wys, a Miss K-tte Hugh's, X I L i i d lau o Langristiolus. Edwards—Jones— Yn SvyUfi'i' Cjf- restrydd, Csie-narfon, gm Mr Dniel Thomas, Mr Hugh Ed ward, Ii >P >adeb, Talysarn, a Miss Maria Jones, Kinmel terrace, l'Tl1,nt1!e, Hoile -Jt)hnson-Ebri',l 7, yn ElwYi St Cybi, Caergybi, gan y Parch K. Price, Curad, Mr Williaui Hoile, Naval Offi;é Maidstone, Kent, a Miss Enrua Johns :n, Plas Llaufawr, Caergybi. Hughes Jones- Trwy drwy Med, yn >7ghapel Penydre, Caern i^fon. gin y Parch G. Ceiiiog Roberts a Mr Diciel Thomas, Mr R. J. Hughes, Tan meredyll, Drwscoed. a Miss Kate Aun JJueg, Qaeliyn Arms, Khvd-ddu. Jones—Jones —Ebri'l 6, trwy drwviiei, vn Eglwys St Cybi, Cacgvbi, 11l y tVch Robert PriCf, Curad, Mr Owen Tones, Porthyfelin, a Miss Grace Ann Jjnes, Victoria Inn, Forthyfeliu—y diau o Gaergybi. Jones—Joues—Yn Swydtfi'r Cofrestrydd, Cliern, g m Mr Duuhl I'll vnas, Mr John R. Jonos, Ty'nyw "ir»!o Li,ewd 1. Talysarn, a Miss Maggie Jjties, D: u!lbe:i, Clynnog. Owen—Roberts —Ebrill 9. yn Nghapel Siloh, Porthdinorwig, gan y LVOI Owylia Roberts, Mr John Evar; O ven, Hali'-wiy Hotel, a Miss Eilen R »b -rts, M-.aai y ddau o Borth liuorwig. Gwenodd yr haul yn gynes, —a gweio Id Y gwanwyn melyndes; At yr oil, C'arind a'i wres Oedd o fewn y ddwy fynwt's, Merch ieuanc a 11 inc yn gwgeyd iiv-i fvtv Ar faes Sereli hyd t' tr-' A lor wenodd ar hwnw; Nawdd y nef f:) id iyu nliw.—(i. Roberts Griffiths Yu l,,y,i lfa'r Cof- rest"ydd, Caernarfon, gin Mr Daniel Thomas, Mr Robert E icerts, Bjot'e. a Miss Mary GriiR;h*, Tii yinano-i, Riijs- tryfau. Roberts -Hlighr -s -Eb,,il,i 3, vn Ntrhapel y Gerlan, Bet'iesda, gan y Parc'i Jjhn Owen, B.A., yn ciel ei aynortirvyogau y Pa-ch John Hughes, Widn-s, :\r¡:JÙ;¡'l Ü ,!wrts, Pen Pare, Llan^uarrad, » ili>s Miry Thoml\-lbb..rts-:U,.wrtl, ;¡r, yn y M-thodistiaid street. Fvertoil, Mr 11. \V. Thimas, chemist, Llanfairfocba-i, a M-'s-s M. E. Roberts (May), trydel,l ferch -IT- II-iry Roberts, 49, York terrace, a Maloc Villi, Liaitdcgf sn. Thomas-Sttrnh-Ehritt 4, yn SwyddfÙ Cofrestrydd, Caernarfon, gan Mr Dani -1 Thomas, Mr Huarh Tllomas R 1se Bank, a Miss Annie F. Sarah, Yorkshire terrace— y ddau o Benygroes. Manvoliietluin. Grifriths-Eb-ill 2, yn SO mlwyd-d oed, Mrs Elizabeth GrifiEthis, B.-ns, Nant Peris, Llanberis. Dymunir ar i'r papurau Americanaidd gofnodi yr uchod. flughes-Ebrili I, yn J wythnos oed. Henry Thomas, anwyl ble ltyn Thomas a Jane A. Hughes, Coed Howeii, Clynog. Hughes—Ebrill 11, yu ngha'tref ei wraig,- Minerva House, Poaygroe',—yn 33 mlwydd oed, Mr Lewis O. Hughes, Comberm^re-road, Stookwel. Llinlain. Brodor o O.cmirfon oedd yr ymadawedig, ond wedi yms^fydlii yn LUindsim er s tua deng mlynedd. Froedi yn dd)n ieuanc hoffus a charedijr, as yn un a pharch mawr iddo gan InNh »'i liidwaeuai. Dyodd- efodd gystadd caled yn hynod dawel am ysbaid m lid) o amser. Cydymdeimlir yn fawr a'i briod a'i dau blentyn byehan, ac a'i fam a'i chwiorv Id yn Nghaernar- fan. Cieddir ef bryduawu ddydd Iau nesaf yn Llanllyfni. Jones— Ebril! 11, ar of 12 awr o gystulu, yn 3 mlwydd oed, Eliinecl Tegil, anwyl ferch" Mr a Mrs L. i). Jones, vIrtU, Bangor. Williams- Yn 33S, High street. Bangor, ar ol hir gystudd, yn 52 mlwydl ceil, Elizabeth, priod Mr William illiams, clothier and outfitter. Dim carliau. Roberts—Ebrill 3, yn 71 ndwvd ) oed, John Riberts, Cross Row, Planting Houses, Trimdon Grange Collier)-, swy-M Durham (gynt o Lansmnan). Mawrth dilt'iiol, yuiga"gl"dd t^r'afa'A'" o'i gyd-gyfeillion yn <Jy:i:ty a S te-iou. I liebrwng ei weddillioii n'-rwol i dy ei br. I gartref, yn mynwent O'd Triiii ion.
MATKRIOX rWlltKHj y\ r j SENEDD.
MATKRIOX rWlltKHj y\ r j SENEDD. Yn Nhy'r Cyffredin, ddydd Iau, dorfu i Mr Tudor Howell bwyso hawliau y llythvr- gludwyr gwlodig ar ystyriaeth y Postfeistr Cyffr.dinol. O.ilwodd Mr Lloyd George sy 1 w at y dyniunolcleb o ychwanegu y cyfleusderau llythyrol yn nelieularth sir Gaerne.rfon. Yr oedd y Cyngor Sir eisoes wedx deisebu yr Adran ar y mater. Y gwyn oedd, fel yr oedd petbau wedi eu trefnu ar hyn o bryd, fod llythyrau yn cyrhaedd i un rhati o'r dosbarth, o amgyleh Pwllheli, ar y fath awr fel yr oedd yn antuhosibl ateb gyda'r un post. Credai ef fod yn bosibl, trwy ad- drefnu gwasanaeth y tren, rod(li o ddwy i dair IIwr o amser rhwng dosbarthiad a chu^iziuid y llythyvau, fie yr oe-ld ef yn sicr pe buassi y Postfeistr Cyffredinol yn gwneyd cais at Gwmni Rheilffordd y London and North Western y buasent yn oyfarfod ei olygiadau ar y mater. Dymunai yn mliell- ach alw sylw at weithrediad y Llythyrdy o berthynas i enwau Cymreig. With ysgrif- enu i Aberdyfi dnrfu i olygydd uu o new- yddiaduron Caernarfon tabwysiadu y ffurf Gymreig o'i lythvremi, ond dychwelwyd y llythyr am nad oedd y lie yn aduabyddus. Yr oedd llawer o Gymry nad oeddynt yn gwybod am Abertawe ond yn unig wrth yr i-nw Cymreig. Hysbyswyd ef gai) un o athrawon colegawl yn N ghymru ei fod, wrth ysgrifenu i Groesoswallt, wedi defnyddio yr enw Cymreig, ollll bu y llythyr ar gyfeiliorn yn Aifrica cyn cyrnlloedd pen ei daith (chwerthin). Dadleuai ef y dyluifod clercod Cymreig yn yr Amwythig a inantu canolog ereill lie yr Riifonil'llythyruu Cymreig, yn ugystal ag yn y swyddfa lie yr nnfonid llytbyrau nas gellid eu dychwolyd na u les- bartliu, ao y dylid cadw rhestr o enwau Cymreig. Ategai Syr G. O. Morgan yr hyn a ddy- wedwyd gan yr aelod dros fwrdeiidivfi Arfon. Yv oedd y mater yn un b> chan, ond yn ddiau achosai gryn tlinder. Y ff atli oedl fod pobl yn cael eu costi am ù[ein rddio geiriau oeddynt yn cael eu harfer yn teuu- .ddiol. Apeliai Mr Heibert Lewis am well triri- iaeth i'rllythyrgliidvdd gwledig. Dymunui hefyd alw sylw y Llythyrdy at fater lleol yn did perthyiiaii a sir Mint, sef rhediad y y llvthyr-gerbyrires rhwng Caer a manau vn lir Ffliiit. Bu y mater hwn dan sylw y diweddar Mr Raikes pan yu Bostfeistr Cyft- rediuol, ond methodd a dod i ddealltwriaeth a ehwmni y rheilffordd. Yr oedd y gwyn o bertbynas i enwau Cymreig yn nn a deil- vncai sylw. Yu yr iuith Gymreig yr oedd y rhan helaethaf o'i oliebiaeth ef, ao m siaradai haner miliwn o b .bl yn Nghymru yr VIT> ;Aith m.all. Mewn atebiad i Mr Lloyd Goorne dywed- odd ilr Han bury o bertbynas i'r gwyn yn nghylch yr anghyfleusterauyn Mhwllheli a r cylch, y byddi iddo edrych fod gair yncael ei anfon at gwiuni y rheilffordd i edrych a oedd yn bosibl gwneyd i ffordd "'I' ot-diad oed(I YD cymeryd.IIe ar eu llinell, yr hyn oedd nid yn unig yn anghyfleus end yn dai- angenrhaid (elywch, clywch). 0 berthynas i'r cwestiwn arall na(1 oedd llythvruu yn cael en dosbarthu pan yr oe hi enwau y trefydd wedi eu hysgrifenu yu Gyinraeg yn lie Saesneg, byddai iddo, ar y deultt\vn-jtth fod yr enwau yn cael eu cadvr o fewn tet- fynau rhesymol, edrych ai aid oedd yn bosibl cario allan awgrymiad y boneddwr anrhyd- eddus sef parotoi rbestr o enwau Cyinroig mewn man canolog fel ag i wLpyd ymaith ag oediadau. Hysbysid ef fodd byMg nad oedd Uawcr o gwynion wedi cu dcrbyu gan v Llythyrdy, ).,I uddawm y byddm i bob achos unigol ajddygid i sylw awdurdof au y llythyrdy gael ei ywdrin yn umongyrchol (olywch, clywch). Yn Nhy'r CvHredm nos Wener, ar y btetd- Iais i gauiatllu 1,701,036p i orphen y snviu angenrheidiol tuagat gyflotau a tbreuliau ?dMn yr Inland Revenue, cwynai Mr Lloyd George Dal oedd c?n?t?d yn cael M roddi  ?ifi? a ffermwyr bycbam n.ewn .rhai .iroedd yn Nghymru i ga iw own Leo drwy d? i ?ry&arol deMd .c lIuifeiliaid. J Dv?uuM?wsyhv at uu ??'?- oed? yn bod dair o swyddfeyddd c?)o og tuagat ?c.Mon yr Inland R?enue ? !yn Llundain, y Hall yn Edinburgb, a'r clrydedd yn Dublin. Cre-ii ef y dylid hdyd Mtydlu swyddfa ganolig ar gyfer Cymro Awgrymai hyny am 3? rhe^wiu nad ocdd y sirocdd Cymreig vn cael eu eyfran ddyladwy o'r grants oddiwrtb wahanol dolb.u. Yr^<.1- ynt wedi eu c?da i r* snvm o .?py awYddvn. yr hwn ddyIasM fod wedi ei rod Hidd '? o?t.n y <?ddf.u ooMynt yn d?ru ? gyfer rhnddi grants. Cynyg? ef leihuu y 5()Ol) Ategai Mr Herbert Lewis vr hyn a ddy- wcdwydgMyr ?lod anrhy.eddu. a nod- odd engraillt o aughy?w?r o bdthynas i dreth y own. ?yJed?dMrH?bury ?d ocdd ef yn easglu fod cwyn o gwbl yn aibyn unrbyw swyddog neillduol ond nad oed] unffuit- iaeth vn ngweinyddiad treth y cwn. 0 berthynas i'r cais am gael'swyddfa g!lnolog Tr Inland Revenue yn ghymrtl byddm fddo wneyd ymchwiliad maiwl i r mater os gwnai y boneddwr anrhyjeddus osod yr boB ffeitbiau ger ei fron, Y- ^d aiiiheti- aeth wadi hod bob alUser p. un oe^dd m prd drei Cyru, ae Di1 ocdd ef ?n R PST'^ "• "'hp Eim,l JgysC?dydd? iti;isai ?bly Goaledd yn gwrthwynebii. Aid o,edd y: bonedclwr anrhy,ledds wc;.1 hoddl ffurf  i'w awgryiniad, S £ SS Sf od a'" uurhvw rÍ1eilwlU yn mlaen Vll ei ff4fr Q;Big;rth y'dywediad II!d otdd Cymru Y. oaJigerta J > d(,??; o'r r.nts oddiwrth ??'s? y ffeitbiau ger ei fron ;"dd Tf Jr, berffaith io idion i edrycM t dyrvm7u wedi derbyn unrhyw iic s oed  811ghyfil\wnder yn y gorl'h{'Hol, lie [S oedd, i   yu credu y', b,Isl y caUl awgrymi(I yn welliaut ymarfel'oJ. O?- 'NIC )r g an y boneddwr Atiogai 8,3-r GoorgO M ^orn Y boneddwr anrhydtddus i dderbyu, awgr^ym^. » y dros FtwdeMrea Arfw^ y bon. d? GoSdtiH M?r U_) .?d g" ?" rge ..d o-?ld y bon- GofidiatMrLjJ g?llu gweled ei £ dd yn'glit i roddi atebiad mwy bodd- haol. hi\Mi sylwa luu pellach gan Mr H. Lewis ymranwyd- 0 y gwelliaiit 3S Yn erbyn 113 Mwyafrif 7 J
- kl-,\ ??IFF?OiiDIVYR DA3i?5??????
kl- ??IFF?OiiDIVYR DA3i?5?????? d,i, ddifrifol le yngl?, ag °yS Due a Duces York a Brighton 5d?dy^ dd IIaai u Bwriadent dlu ymweuad a chynhadlec1d yr ysgoJfeistriaid. Gwnueth y buddiffoddwyr f-, dnv)' un0 Jau fire-escape h??p?u??? ,?? y?df.ith ar fin d'od h,ibi?, seth y dynion i'w l;ii,nftU^ Ar byn bel^°AllflcvtVn. ? anafwyd deuddeg o'r gwwr t?n ? ? heddgeidw? ddifrifol.