Y Genedl Gymreig

IIanbedr. Yn yr heddlys, daeth achos rhyfedd yn mlaen. Cyhuddwyd dau fachgen o'r enw Evan Davies, Tanfforest, ac Evan Morgans, Llangybi, o roddi lien ffenestr a dillad twerched ar dan yn fferm Olinaichgatiol, oddeutu haner awr wedi un o'r gloch boren y 22ain o lonawr. Ymdlengys i'r diffyn- yddion fyn'd i'r /farm a chaocio y ffenestr. Gan nad oedd neb yn ateb, Laniwyd matsen a rhoddwyd hi trwy dwll yn y ffenestr er gwel'd a oedd rhywun yn yr yotafell. Cy- inerodi y lien a'r dillad din, a neidiodd yr eneth o'i gwely i roddi y tan allan. Evan Morgan a oleuodd y fatsen, ac agorodd yr eueth y drws iddo fyn'd i'r ty. Aeth y bachgen arall adref. Taflwyd yr achos allan oherwydd nad oeddis wedi prel fod y bechgyn wedi ceisio rhoddi y pethau ar d an. Yn y Llys Sirol, cauiatawyd gwarant am atafaelu ar eiddo David Evans ac eraill am ddogwm, ar gais y Parch H. Hughes, Llan- fihaaKelyrhos.

Liaurwst. DlRWIST.—Nos Lun, cynhaliwyd cyfar- fod gan y Temlwyr D&, pryd y darlleawyd papyr gan Mr Williams, London House, ar Y moddioa mwyaf effeithiol i sobreiddio y meddwon." Yna'cafwyd araeth rymus gan Mr T. R, Jones, Harp, ar yr un mater. Dadleuai yn gryf dros gymeryd pob cwra oedd yn bosibl meddwl am dano tuag at hyny mynu tai eyiadd»3 i'r gweithwyr; cael sefydliadau cyhoeddus i'w difyru mewn gwahanol ffyrdd myned o gwmpas, a choflo am danynt yn eu blinderau. PORTHI'R ANorteNoo.-Nos Fawrth a nos Ferchpr, mewn canlyniad i'r trueni oedd yn bodoli, cafwyd pwyllgorau cyffrelinol o'r dref, ac fe benderfynwyd yn unfrydol i agor yatafell tuag at roddi ymborth i'r anghenus, a thrwy o<feryno]iaeth MrWi!)?ms. London Houee, ac eraill, y me wedi myned Y" mlaen yn llwyddianus, ac amryw wedi cael eu gwala eiL digon. Yn mlaen, ddirwest- wyr a dyngarwyr Llanrirst, dyma waith teilwng.

Pwllhfli. Dydd Iau diweddaf dan nawdd Cym- deithas y Gwyr Ieuainc treuliodd yr aelodau ynghyd a IIu mawr o'u eyfaillion amser di- fyr dros ben gyda'u gilydd yn y Neuadd Drefol, Am bed war o'r gloch agorwyd y drysau i ddechreu, a bu ugeiniau yn pasio drwodd i fwynhau te o'r fath oreu oedd wedi ei barotoi. Bit y te ar y byrddau hyd yn agos i saith o'r gloch. Wedi hy.,y ad- drefnwyd y Neuadd a chyuhaliwyd cyng- herdd dan lywyddiaeth Mr Dudley Morgan, is-gadeirydd y gymdeithas. Yr oedd y neaadd yn orlawn. Cymerwyd rhan gan y Cor Meibion, Misses Kate Rowlands, L. Eames, a'r Mri John Pritchard, G. M. Ro- berts, John Ellis, a D. Griffith, mewn dat- ganu. Adroddwyd yn fedrus fJl nrferol gan Miss Nellie Roberts, a Mr W. J. Williams, a chwareuwyd gan Missus Dora Roberts, Winnie Jones, ac L. A. Jones. Fel y dy- wedodd y Cadairydd amcan y cyfarfod yd- oedd crei mwy o ddyddordeb yn y Y. M. A. a cheisio cael cefaogaeth y dref yn lied gyff- redinol. Yn ddiddadl y inae y gyiadeithas wedi gwneyd lies mawr i wyr ieuainge y dref, ac ond cael cefnogaeth sylweddol, yn gicr o droi allan yu uu o'r sufydlialau mwyaf dylanwadol. Dylem ddweyd i uifer utawr o gyfeillion roddi nwyddau a chyfranu tuag at y te, lie yn garedig iawn cymerodd nifer o foneddigesau mwyaf parehus y dref y te mewn llaw, ac iJdynt hwy y mae y clod am iddo droi allan yn gymaint llwyddiant.

Taiwin, Mon. Ddydd Mawrth mwynhaodd aelodau Ysgol Sul Methodistiaid Calfinaidd y lie hwu wledd o de a bara brith o'r fath orell. Yr oedd yr holl ddanteithion wedi eu par- otoi yn y modd goreu, yr hyn sydd glod nid bychan i lerched y Tahnn, Yr osdd yr hall drefniadau dan arolygiaeth Mr William Jones, Shop Chw^rel, a chariwyd hwy allan yn y modd goreu. Yn yr hwyr dilynol caed cyfarfod cystadleuol ac amrywiol i'r plant ae erem dan lywyddiaeth Mr Owen, Bryn Pren, ac arweiniad Mr William Jones, Llan- gefui. Beirniaid,—Mr Owen, Bryn Pren Mr T. J. Hughes, Ty Pine; Mr Cadwaladr Williams, Cadwaladr Ap Morus. Canwyd yn ystod y cyfarfod amryw weithiau gaa y rhai canlynol: —Mr Roberts a Mrs Price, Llangefni; Ap Moses, Gwilyin Huwcyn, Miss Nicholson, ac ereill. Gwobrwywyd llu ar y gwahanol destynau. Er bod eira trwehus ar y ddaear a'r rhew yn cloi pob man, yr oedd y capel eang wedi ei or- leuwi. C..tlJ oyfaiiud iiwyliojf. I

Tregaron. Yn yr Roddlys, dydd .Ma.vrth, cyhuddwyd David Richards, Llodrod, o iradw cerbyd heb dalu trwyd led. Gohiriwyd vr aohos am (is ap y teleran ,'1' diffyuydd dalu costau y diwrnod. Dirwywy.l l;'e¡ .tlorgan, Ivy Bush am dro.spis i ya y dydd i ciuvdio am helwriaeth, i 10s a'r c istau. a dirwywyd John Williams, Llauddewi BreS, a John ■ Davies o'r un lie, i 10s am wrtuuu ymadael o dafarnd v

YSOOLIOX (;UI.R,\DH MHlt ION. Y Hwrdtl Ll.vwodraetlit>l. Cynhaliwyd cyfarfod o'r uchod yu y p"la. prydnawn Marcher, oJ (1. lywyddiaeth y Dr Edward Jones, D,Iel1:¡lI. Hefyd yr oedd yn bresenol Mri Thomas E. Ellis, A.S., Dr Hughes, B da John Adams, Abermaw H. Haydn Jones, Towyn; E. Parry Jones, Ffestiniog; Mrs Burton, Hula P.O.Jones, Andreas Roberts, W. 1J. Evans, a D. G. Williams, Ffestiniog; a Mr Thomas Jones, Rrynmelvn. frif waith y cyfarfod ydoedd penderfynu pit fodd i ranu y SWill o 239p cydrhwng plita ysgol y sir. Er mwyn egluro, gwell efallai ydyw sylwi fod y dreth o ddimai yn > bunt a g dwyd oddiar y sir tuagat yr v golion Canolraddol yn gwneyd y mwtii 0 57." Yn y cyfarfod diweddaf a gynhaliwyd .11 yr Abermaw, rhanwyd 333p o'r arian byu cydrhwng ysgolion y Bala, Dolgellau, Towyn, a'r Abermaw— san adael Ffestiniog allan,—ac yr oedd pob un o'r lleoedd hyn yn derbyn grant oddiwrth y Llywodraeth cyfatebol i'r swm a ddorbyn- ient oddiwrth y dreth. Y gweddill, gan hyny, o'r .í2p yduedd y 239p. Mr W. P. Evans a gynygiai fod Ffes- tiniog i gael U.3 y caut o'r eyfanswiti o 572p, ac nid 0 'r 239p. Mewn geiriau ereil!, fod gan Ffe«tiniog hawl i 200p o'r 239p. Dywedai Mr Evans nad oeddynt yu gofyn am ddim ond yr hyn oedd d,'g a chyrtawn iddynt ei gael ae fod hyny wedi ei addaw iddynt yu y cyfarfod blaenorol. Gofynodd Mr Ellis a oedd rhyw benderfyniad ar y llyfr. Attebodd Mr Evans fod hyny ar lawr. Dywedodd y cadeirydd nad oedd yr hyn a vvaaethant o'r blaeu yn iawu. Yr oeddynt wedi penderfynu fod yr arian i gael eu rhanu rhwng y pum' dosbarth, ac wedi tynu allan y rl<l"l/l" felly. Ond yr oedd y Dirprwywyr Elus.,nol wedi dweyd nas gellid gwneyd hyny, ae fod yn rhaid rkanu yr arian rhwng yr ysgolion, ac nid rhwng y dosbarthiadau. Mr |Ellis; Felly cafodd eich trefniadau ei hanghymeradwyo gan y Dirprwywyr Elusenol ? Y Cadeirydd L)o. Dadleuai Mr Evans mai wedi llenwi i fyny y schedules yn anghywir yr oed,lynt, ae nad oedd yn ymyraeth o gwbl a hawl Ffestiniog i dderbyn 35 y cant o'r cyfanswm. Yna darllenodd y clerc lythyr y Dir- prwywyr Elusenol, yr hwn a ddywedai fod yr arian i'w rhanu rhwng v dosbartk- iadau. Cefnogodd Mr E. Parry Jones gynygiad Mr Evans. Cynygiodd Mr Haydn •lonen, fel gwelliant, fod Ffestiniog i gael 35 y o'r gweddill o 239p, ac niri o'r cyfan- Ebai Mr Haydn Jones Oi hydd i nyo I Mr Evans gael ei garin byddai i festmi i^ gael ei rhan am bedwar mis ar ddeg, a hwythau heb wario dim. Y mae'r dosbarthiadau eraill wedi cychwyn ysgolion, ac wedi myned i gostau mawr. ac heb dder- by* dim eto." Credai v gallai Ffestiniog fentro bod ychydig yn fwy dioddefgar, ac ychydig yn fwy hael hefyd. Cefnogodd Dr Hughes, a dywedodd ei fod yn gwneyd hyny er mwyn cael dadleu y mater, ond nid oedd yn ymrwymo i bleidleisio dros y gwelliant. Siaradodd Mr John Adams yn gryf dros y gwelliant. Methai a gweld mymryn o gyf- iawnder yu nghais y brodyr o Ffestiniog. Yr oedd yr Abermaw wedi cario yr ysgol yn mlaen er mis Mai diweddaf, Be yr oeddynt o dan orfoclaeth i wneyd hyny, onide ni buasent yn cael ysgol o gwbl. Yr oedd Ffestiniog yn ceisio hawlio rhan o'r dreth am gyfnod, pryd nad oedd ganddynt ysgol o gwbl. Yr cedd Ffestiniog wedi aros am I fisoedd law r ar ol y pedwar dosbarth at-all heb gychwyn ygol. Yr oedd yn ymddangos iddo ef fod Ffestin- iog wedi dyfod yno heb ddiiu ymresyuiiad, ond yn unis eu bod wedi cario yr arian by force. Dadleuai Mr Andreas Roberts na chymerai Ffestiniog lawer am ofya riim Ollri tegwch. Yr oeddynt hwy y»o wedi tali treth, ac yr oeddynt yndisgwyl eael eurhan o honi. Mr Thomas Jones a sylwai mai 239p oedd i'w rhanu, ac nad oedd gan Ffes- tiniog hawl i ddim ond ei rhan o hwn. Atebodd Mr W. P. Evans nad oedd Mr Jones yn y cyfarfod diwelrhf a gynbaliwyd yn yr Abermaw. Ga'lai Ffestiniog hawlio a chael ei rhan o'r 333p yn y cyfarfod hwnw pe buasai yn ewyllysio. Ond darfu iddynt hwy beidio cymeryd dim, a hyny er mwyn gwneyd y Creamry yrunti yn fwy i'r pelair ysgol arall, a sierhawyd Ffestiniog na by ldai i hyny ei hamddifadu hi o'i rhan gyflawa o'r cvfanswm. Yr oedd eu cais hwy yn awr yn unol a'r addewid roddwyd iddynt yn yr Abermaw. Awgrymodd y Cadeirydd y priodoldeb o gyflwyno yr achos i'r Dir- prwywyr Elusenol i gael eu bam hwy arno, ond gwnsgai Mr D. G. Williams ac ereill am beaderfynu y mater yn y fan a'r Ile. Yr oedd arnynt angen yr arian ar unwaith. Dr Hughes Onid yw yn bosibl i ni ddyfod i benderfyniad ueol ar y mater heb fyned i bleidlais ? Mr W. P. Evans: Gwneyd cyfiawnder a'ch cymydogion ydyw y y en- derfyniad goreu ellwch wneyd. Cynygiodd Mr Haydn Jones fod y mater yn cael ei an- fon i'r Dirprwywyr Elusenol i gael ea dyfarniad hwy, a chefnogodd Dr Hughes. Dywedodd Mr Ellis pi fod yn ystyriod y dylni gwaith gael ei gydnabod. Yr oodd Towyn wedi dechreu gweithio wyth mis a Dolgellau ddeuddeg mis o flaen Ffestiniog. Yn awr, a oedd yn ddoeth ar Ffestiniog i hawlio bod ar yr un tir a'r lleoedd hyn, a hithau heb wcithio ditu ? Ar hyny, yn ol ei dyb ef, y dylid edrych, ac apeliai at Fles- tiniog am edrych ar y mater yn y goleuni hwnw. Wedi siarad pellach o bob tu, pen- derfynwyd fod y mater i gael ei setlo yn y cyfarfod. Dros gynygiad Mr Haydn Jones fod Ffestiniog i gael 35 y cant o'r 239p yn Ilnig, pleidleisiodd y rhai canlynolHaydn Jones, Dr Hughes, John Adams, Thomas Jones a Mrs Burton. Dros i Ffestiniog gael 25 y cant o'r cyfanswm o -)72p, pleidlaisio d y rhai canlynol:-R. 0. Jones, W. P. Evans, D. G. Williams, Andreas Robtrt*, ac E. Parry-Jones. Ni phleidleisiodd y cadeirydd na Mr T. E. Ellis. Felly yr cfdd pump o bob ochr. Dywedodd y cadeirjdd fod y mater yn gorphwys ar ei bleidlais < f. Oud ni roddai ei bleidlais, oblegid teimlai fodr cwestiwn yn rhy bwysig. Dywedai y byddai iddo gyflwyno y mater i'r Dirprwy- wyr Elusenol. Ond pwysai amryw o'r acl- odau arno i roddi ei ddyfarniad, ac y byddai iddynt hwvthau foddloni. Ar olpeth ystyr- iteth rhoddodd y cadeirydd ei bleidlais yn ffafr cynygiad Mr Haydn JoBR".

GWElSION Y RItEtLFFORDD. Mewn cyfarfod o Gymrodorion Caerdydd, y uoson o'r blzten, ai, gynygiad Dyf"d,yncael ei eilio gan Idriswyn, pasiwyd penderfyniad cryf o gondemniad ar waith Cwmni y London and Nortll Western yn troi eu gweithwyr ymBith am nas gsllent siarad bueoaeg. iaiOfjid iod i ey lw'r beueuii gael ei dynu at y ouitar*

A Iterdyfl. t MOR:;AITK EVUYMTS. Ddydd Linn, ■cafodd yr y^wini "Mervinia" (Cadbeu J. Morgan) ei ilusgo i f.wn ir porthladd hwn gMk yr u^orhmg T«Wphi»tu> Hwyliodd 4 Sa«, M.,rr K- ar yr -Main n Ragfyr, am Annan, yn Ysgot'and, ond cyt'arfyddodd a ihywydd imwr, y inill y storm nr 01 Y, llall yn ei goddiwoddyd. Dydd lau, gyrwyd hi 1 Fau CertMliiriun, ■> elian ims gall ii fynd yn ei blacu llygwyù Iii yma gl\n y "'Tl'll"phone.' Tr Oedd y d wir »'r glo ar fwrdd yr ysgwner -wedi diuto-i. Ar dywydd teg gallesid gwuevd y siwrutti mewn deg neu ddeuddeg i niwrnod.

Alwrsrole. MARWOIAKTII Mi: EAHWAKER. Dydd Mercher, bu firwV ?oneddwr adnabyddul,l Mr J. l?. yti ei bi-(?iNvylff),I, 10 y 1!0 hwn. Buamaynydd)M yn gweitluedn yn gideirydd hen fwrdd lleol Abergel(.- a a gwnieth lawer (?r gwella yr ardal Ef. oedd ar ben y pc! yu etholiad diweddar Cyngor Doabtr'h Ab(,,r-? gele. Yr un?d hefyd yn henafiaethydd o Mfle bur 'tchc!. Otddwyd ei weddillion ddydd Sadwrn.

Abormaw I CYMBELTUAS Y TKKTHDALWYR—Cynhal- iwyd cyfarfod o'r gymdeithas hon nos Wener, o dun lywyddiaeth Mr John Evans Porkiiigton terne >. Dewiswyd y rhai oun- lynol yn swyddo^'ion ain y nwyddyu ddy- •fodol:—Catleirydd, Mr 'John Evans, 11, Porkington tonae<>; is-lywryddion, Mri Evan Jones, 1, Porkigton; .1. P.Jones, Beehive; Morris J. Morris, Glmglasfor; trysorydd, •Owt n W. Mori is, Olauglasfor; ysgrifen- yddion, Mri William Tones, Beach road a John Lloyd Marine terrace. CTKGOR DISESTO.—OjnhSliwyd cyfarfrtd •'r cynglior ddydd Gwetier, o dan, lywydd- iseth y Parcli Gwynoro Davies. Yr oedd yr oil o'r a'loilnu yn bresenol. Gwaith y cy- farfod yiloedd cuel cyfrif o sefyllfa arianol y bwrdd. Yn y cvfarfod diweddaf yr oedd rhai o'r jdatiiau a s[M)cificalii>n8 y gwaith dwfr ar goll. Erbyn y cyfarfod heddyw cafwyd rluli ohonynt. Yr oedd y ipacifioa- lioni eto yn eisien. Dywedai Mr Thomas Roberts ei fod woii trosglwyddo copi o bob plan a phob specification i'r bwrdd, a dy- ?wedai ? M r Pyh?s ei fod wedi rhoddi y cyfan i'r diweddar surveyor. Addefai y olerc nad oedd wedi cadw tlh. cofnodion o'r hyn a roddai allan i'r aurreyor naco'r hynaddeuai imaewn. Ystyri¡¡i n"d oedd an<ln am hYIIY. Ar ol dadleu am beth amser, ac heb gael rlim goleuni, dywedaiy clideirydd, tla byddai iddc flymud modfi dd yn mlaen heb gael y •wybodaetb oeddynt yn geisio. Yna cynyg- iodd Mr John Richards, a chefnogodd Jfr John Adams, a plmsiwyd, fod cais yu cael ei aufon ut Mri George i yuigynghori a'r twrdd. Anfonwyd am Mr William George, a daeth i mown yn uniongyrohol. Cyn ym- rynghori a Mr George aethpwyd yn mLien i drafod ychydig o faterion dibwys. Ym- ddengys oddiwi th adroddiad y trethgasglydd fod lOOOp wc li eu casglu yu ystod y tair wvthnos diweddaf.

Aberystwyth. I Da genyin ddeall fod Mr R. Llewelyn Jone8, ail fab y diweddar Dr Morris Jones «'r dref hon, wedi pisio ei arholiad diweddaf am M.R.C.S., L.R.C.P. ac L.S.A. Y mae ya awr yn feddyg li wyddedig. Prydnawn Sleivher, agorwyd nodachfa dan nawdd eapel y Presbyteriaid Seisnig, ganyMaer, Yra;?eati cedd codi aiian i brynu darn (? (iir yn ago* i'r capel preenol, chychwyn trysorfa i adeiladu festri aewydd, yn lie yr un breseuol, sydd yn rhy fycban i'r ^ynulHidfa, Gweithiwyd yn ddiflino gan y pwyllgor i wneyd y inudiad yn llwyddiant, a iliau fod y devbyniadau dydd JI..c1.wr u IflU wedi talu i ryw raddau am y gweithgarweh hwn. Cafodd dyneti ieuanc oedd ar ei ffordd i'r Ysgol Sul broflad auymunol yn Slorth Parade ar gyfer niop Mr J. H. Edwards. Byrthiodd owynqi o eira o ben y tai arni, lie yn 11a rliedeg i'w cliynorthwyo, edrychai aifer 0 ddyui m ieuaiuc sydd bob amser yn sefyllian o gwmpas, yn ddifater, gan chwer- tkia am ei phen. Oud aeth eraill ati, a gallodd fyn'il adri-f yn fuan. TaSNcnroLtADAr. —Nos Ian, cyrihaliodd Mr S. Evans, trengholydd, ymchwiliad i aehoa marwolaeth Maud M. Jones, dau fix oed, morch i Mr R. Jones, Cambrian Street, yr hon a fu farw mewn ffit lonawr 30ain cyp 1 Dr A. Thomas fedru cyrhaedd y ty. OYII- haliwyd trengholiad liefyd ar blentyu tri atit oed Mr C. Dawson, 9, Skinner street, yr kon a fit farw yn y gwely gyda'i laliam. Daffrodd y wraig oddeutu tri o'r gloch ac vr oedd y plentyn yn fyw, ond pin ddeffrodd draohefn am saith o'r gloch yr oedd y plentyn yn farw wrth ei hochr. Marwol- aatha* o achosion naturiol" oedd y rlieith- farnau. Cynbaliwvd cyfarfod blynyddol caagen Aberystwyth o'r Gymdeithas er atal Crell- londeb at Anifeiliaid, ddydd Sadwrn, dan lywyddiaeth Mrs W. WtUiams. Bronh.?utog. Zb".? dodd yr ysgrifenydd Mrs E. Jain" adroddiad o'r gwaith da a wneir gan y gym- daitbRS, a chadarnhawyd ef. Ail-etholwyd w awrddoffiou.

Amlwch. I Y GYMDEITHAS DUIUWESTOI,.— -1 3 nhal iwyd cviarfod y gymdeithas lion yn yr Assembly Room, nos Sul, dan lywyddiaeth Mr R. Pierce Williams. Cafwyd anerch- iadau rhagorol gan y Parch W. PriU-har l, Pentraeth, a'r llywvdd. Trefnwyd fod y cyfarfodydd o hyn allau i'w cynal am haner awr wedi pedwni' y prydnawn. UKDBB CAXI'.— Da genym ddeall fod mudiad ar droed yn y dref hon i sefydlu "Undeb Canu Cynulleidfaol" ihwng y gwa hanol enwadau yn y dr f a'r Boi th. Y prif eymudwyr ydynt y Parch T. Nicholls Roberts (W), eadeirydd y pwyllpor; Meistri Dav d Jones, watchmaker; R. Roberts, Leeds House; W. Jones, Salem street; Divid Owen, Salem street; R. Pierce Williams, Salem street Robert Owen, tobacconist; W. Jones, assistaut overseer, ysgrifenydd. Eiddunwn bob llwyddiant i'r eyfeillion cevddorol hyn i wella caniadaeth y cysegr yn y dref. CYFARFOD LLKNVBDOL YR EOLWYS. Nos Fercher, yn yr Assemblv Room, cyn- haliwyd cyfarfod llenyddol Eglwys Bleth, dan lywyddiaeth Mr W. Fanning, cyfreith- iwr, ac arweinyddiaeth y Parch D. Picton Da vies, y beirniaid oeddyut Dr W. Evans, (Tudur), Llanerchymedd; Parchn Roberts, Llanfechell; Richards, Menai Bridge; Davies, Llanddaniel; Xi", Iffeave a Miss Berry. Y buddugwyr yn y gwahanol gys- tadleuaethau oeildynt:—Mri T. Pritcbard, ysgclfeistr, Rliosybol; Roberts, ysgolfeistr yr ysgol genedlaethol Mrs Roberts, vr ysgolfeistres Parch T. Picton Davies; Mri Thomas Williams, Pelicein; W. Lewis. Pri Master W. D. Owen, Mouli Street Jfr. Owen Evans, Bcthesda Street J. W. ivyffin, Regent House; W. Hughes, Pen- vhyd; Master Robert Morgan, Dinorb^n Square; Master Iorwerth LI. Jones; Miss Cassie Lemin, Mona View; Miss Kate Mor- gan, Dinorbem S quare parti o Rliosybol, D. Jones a'i bsrti, cor eglwys Aiulwch dan arweiniad Mr David Jones, Bull Inn. Gweithredwyd fel ysgrifenydd gan Mr R. T. Roberts, yr Afr Aur, yr hwn a wnaetb ei waitb yn ddeheuig a ghanmolftdwy iawn.

Arthog. DARLITH.—Nos Iau traddododd Mr Owen I Edwards, Abermaw, ei ddftrlilh ar y testyn "Yr hen bobol a'r ben bethau." Cadeirwyd gan Mr Martin Williams. ( YR EIKA.— Clywais un hen wr yn dweyd wrthyf nad oedd yn cofio cymaint onwd 0 eifll yn y gymydogaeth yma ers pymtheng nilynedd ar hugain ag sydd i'w weled yma y dyddiau hyn.

Brymbo. I LLOSGI I FAUWOLABTH. Dydd Llun eynhaliodd Mr Wynne Ev tnq, y trcngholyirl. ymohwiliad i achos marwolaeth genetb fach i wraig weddw o'r enw Davies, a drigai yn y Greeu, Brymbo. Ymddengys i Mrs Davies adael y drancedig a dan olentyn arall yn eu gwely, a merch henach i lawr y grisiau, tra vr Alai hi i edrych am rywun oedd yn wsel. Oododd y drancedig i olen canwyll yn y tan, lie neth ei chrys nos ,n wnflfnn. Llos^wyd y fechan mor drwm fel y bu farw o'rniweid- iau. Dychwelwyd rheithfarn iddi losgi yn idamweiniol.

Bangor. Nos Fsrcher bu cor wobrwyedig bistedd- lod ddiweddar Penuel yn cyfranogi o swper a barotowyd ar eu cyfer yn Wicklow Tem- iierance Hotel. Wedi clirio y byrddau treuliwyd y noswuitb >>iewn tnodd difyrus. Yn Neuadd y Peurhyn nor Fercher tradd- odwyd darlitb gan Mr W. Edwards, Bun- bury, sir Gaer, ar Gvfundrefn Gothen- burg: ei llwyddiant yn Norway a Sweden, a'r bwriad i'w mabwysiadu yn y wlad hon." Darlnniwvd y ddarlith trwy gyfrwng y magic lantern. Y BWKDD YSOOL —Cynhaliwyd cyfarfod miiol y bwrdd uchod nos Luu iliweddaf dan lywyddiaeth y Prifathraw Pi-ice.-Darilen- wyd Ilythyr oddiwrth ad ran Addysg yn gwrthod ar hyn o bryd roddi caniat-Ad i ado;ladu ysgol i fabanod yn y Garth, gan fod yn yinddangop y byddai yr ysgol yn ddigotiol i gynwys y rhai a'i mynyohaut yn ystod y flwyddyn hon. Ar yr un pryd cymeradwyant fod y bwrdd i drafod y mater gyila Mr E. Roberts, M A., arholydd y dosbarth. LLys Yit YNADO. Cynba.\iwyd y 11 yn uchod ddydd Mawrth, gerbron Mr T. Lewis lie ynadon ereill. -Ar gais Mr S. R. Dew, t'osglwyddwyd trwydded y James street Vaults i Mr J. J. Watkins, cyn-heddgeidwad. —Dirwywvd F. W. Tyler, trwydd^dwr y Royal Stag Vault., Bethesda, i os a'r oostau am fod yn feddw yn ei dy. Erlynwyd gan Mr S. R, Dew, ao aiaddiffynwyd gan Mr Thornton Joues. Profwyd yr ftehos gac y Khingyll Thomas Jones. -('yliuddwyd Owen Williams (" Owen Minffordd "), Robert G. Roberts, a John Parry, o drospasu mewn ymuhwit am helwriaeth ar fferm Tyddya Eilin, eiddo Arglwydd Penrhyn. Rhoddwyd tystiolaeth o blaid yr ei-lyniad gan Griffith Jones, ceidwad helwriaeth. Gorchymynwyd i Roberts dalu 20s a'r conUu, a Williams, yr hwn a euogbrofwyd 74 o waitMau yn rlaon- orol, i 40s a'r costau. Rhyddhawyd y Hall ar daliad y costau. —Yn nthellach cyhudd- wyd Robert Q, Roberts, ac Owea Williams I (Owen Minffordd) o fod mewn meddiant anghyfreithlawn o rwydau ar y 14eg cyn- fisol. Erlynwyd ar ran yr heddgeidwoid gan Mr S. A. Dew. Tystiodd yr heddgeid- wad E. Owen i'r dififynyddion a dau ereill redeg ymaith pan welsant ef, ond eanlynodd ar eu holau, a thaflodd Williams ar lawr dair o rwydi yu mesur GO o latheni yr un. Dirwywyd y ddau ddiffynydd i 20s a'r costau yr un, a chyinei wyd meddiant o'r rhwydi gan yr heddgeidwaid.—Cyhuddwyd y Mri Jones Bros, a'u Cwinni, gwaith Ueohau y Garth, o droseddu Deddf y Ffactri trwy gadw bachgen o'r enw James Griffith i weithio oriau ychwanegol ar y 13og o Rag- fyr. Erlynwyd gan Mr A. tie wis, arolygydd y Ffact is tros Ogledd Cymru.— O blaid yr aiuddiffvmud cvfaddefai Mr W. Huw Row- land y trosedd, ond dadleuai fod y baohgen wedi gweithio heb wybodaeth y parehenog- ion, a phan wybu y foreman ei oedrau atalio id ef. Fodd byuag, oyu i'r bachgen ymatal, gwnaeth MrHileditch, is-arolygydd y ffactris, ei ymdiangosiad.—Nid oedd y fainc yn barnu fod yna fwriad i gyflawni y trosedd, a thaflwyd yr achos allau ar daliad y costau.—J. Walter Roberts, a J. Thomas, brodyr-yn-nghyfraith, Llanfairfechan, a gy- huddwyd o ymosod ar John Jones,cbwarelwr, o'r un ardal, ar y Her cynfisol. Erlynwyd gau Mr Griffith Jones (Mri Jones a James), lie auidditfytxwyd gan Mr Thoruton Jones. Vmddengys i'r erlynydd fod yn nghwmni Roberts yn y Victoiia Inn, Llanfairfechan, ar bryduawn y diwruotl dan sylw, Ymau- awsant oddeutu pedwar 0'( gloch, a phau wedi tnyned ychydig bellder, deohreuodd Roberts ymosod arna, a thaflodd of ar lawr gan oi gicio. Yn ddilynol gwnaeth Thomas ei ymddangosiad, a chynorthwyodd yo yr ymosodiad. Dadleuai Mr Thorutou Jones mai yr erlynydd achosodd yr ymrafael, a daeth Thomas i'r fan gyda'r bwriad o wahati-a y ddao. Dirwywyd Thomas i 10s a'r sosrtau, ond taflwyd yr achos allan yn erbyn y llall. Am asgeuluso ei blaut, y rhai ydyut ar hyn o bryd yn nhlotty Bai-gor, anfor-wyd Hugh Humphreys, saer maen, i garchar am fis, Cyhu'ldwyd Frank Mollis, Bangor, gau Gwmni RheiltFordd y Loudon and North- W cstern, o deithio heb docyn o Fatigor i Fflint. Erlynwyd gan Mr Fonna. Ar y 16eg oynifsol cododd y diffyuydd docyn i iyned gyda'r gerbydres ychydig wedi un i Aber. Mewn canlyniad i hysbysrwydd a dderbyniodd aeth Detective Smart gyda'r gerbydres, ond oherwydd ns gallodd weled y diffynydd yn (lisgyn yn Aber aeth yn inhellach. Yn Nhreffynon rhoddodd y di- ffynydd i'r ctsglydd docyn o Ftin-or i GAer oedd wedi ei arfer yu flaenorol. Yn Ngbaer aeth y detective ato, ac wedi ei arholi dad- ganodd y diffynydd ei ofid am yr hyn a wnMth. Dros yi amddiffyniad dadleuai Mr Thornton Jones i'r diffynydd gamgymeryd y tocyn F, fwriadodd roddi i'r casglydd yn Nhreffynon, gan fod ganddo yn ei feddiant ar y pryd docyn anil hollol gyfieithlawn o Fangor i Gaer. Cred ii y fainc fod yr ackos wedi ei brofi, a dirwyasant y diffynydd i 10s a'r costau. I Beaumaris. YR YSGOJ, RAMADEQOX.—Dydd Gwener, cynhaliwyd cyf*rfod terfyuol -feoffejs yr y ol Ramadegol, Esgob Baagor yu y gadair. Tyuwyd alkn adroddiad o sefyllfa arianol yr ysgol, yr hwn a gacittrnhtwid, a phen derfynwyd trosglwyddo holl weith- reloedd, &c., 'yr ysgid i'r bwrdd llywadr. aethol sirol. Yn nghwrs y gweithrediadau, sylwodd yr esgob na wuaed erioed fwy o anghyfiawuder a dynion nitg yn yr acholl hwn. Bu'r feoffees rn gweinyddu ac yn rheoli'r ysgol a'r ystad am tua dau can' mlvnedd, 110 or ei fod ef yn bLndiol i sefydla yr ysgolion canolradd newydd, eto yr oedd yn beth rhyfedd, wi th gveu y bwrdd newydd, gau allan ohono bob un o aelodau yr hen fwrdd, y rhai a wnaethant eu gwaith aior razorol.

Cadoxton-Barrj. 0."1 PLENTY* MRWN MASVACITDY.—■ OS Sadwrn aeth Mrs Scam:ell, gwraig i labrwr, i fasnachdy Mr T. Walters, grocer, Main street, o'r lie hwn, i bryau rhyw nwyddau. Cymerwyd hi yn wacl, ac wedi ei symud i ystafell o'r neillda rhaddodd en- edigaeth i eneth. Yn nihen ychydig dasth meddyg yuo. a symadwyd y fam a'r baban mewn cerbyd adref.

(Vrwrs DIRWKST.—Cynhaliwyd cyfarfod (lirwestol yn nghapel y Wesleyaid, dan lywyddiaeth Mr J. Herbert Lewis, A.S. Cafwyd areith- iau rhagorol gan y cadeirydd a Mr D. R. Daniel, Fourcrosses. CYNGOR PLWTF.—Nos Lun cynhaliwyd all gyfarfod y cynghor phryf. Cafwyd trafodaeth faith ar elusenau'r plwyf. Yn y diwedd pendfirfynwyd pwyllgor i wnoyd ymchwiliad iddynt.

SR.' om? ? rar? I "BLUECRO?S EE ii !?Q 6m=- uD 1j

Cser jybi. I LLWYDI)TI,ITT. Y Mae Vn I[aWenT.dll' genym ddesll fod Mr David Lloyd Clay, I mab ieutngaf Cadben Clay, wedi myned yn llwy idianas trwy ei arholiad terfynol fel meddyg. HYFRYDLK.—Y mae eglwya Hyfrydle yn symud yn mlaen i ddewis bugail fel olynydd i'r Parch W. R. Jones (G(jl(>ufrJn), so ym- ddaogys fod yr eglwys yn dra unfrydol o blaid y Parch J. Williams, Dinorwic.

Caerlleon. I PLEJVDD.—Tradl)d>)d(i Plenydd adar- lith ddirwastol yn ysgoldy capsl M.C. St John Street, nos Iau, dan lywyddiaeth y Parch Thomas Roberts. Cdwyd darlith lawn o ffraethineb ac athrylith, a chafwyd gwraudawiad astud. Dechreuwyd drwy daarllen a gn-eddio gan y Parch Elias Davies (A). Cyflwynwyd diolchgarwch i'r cadeirydd a'r darlithydd gan Mr Ezra John- H m, a'r Parch K. F. Wynne (ll). PLANT DIOAXTRIF.—Dydd Iau, yn y Neuadd Drefol, o dan lywyddiaeth Due Westminster, cynhaliwyd cyfarfod blynyddol cangen sir Gaer a Gogledd Cymru o'r Gym- deithas er darparu cartrefi i blaat digartref. Cyflwynwyd yr adroddiad am 1894, yr hwa a ddangosai gyuydd yo y cifraniadau, a theimlai y gymdeithas iddi ymddwyn yn ddoeth wrth ymgymeryd a gofal cartrefi St Marc, Caernarfon, a'r Narsery Cottage I Home" ger Bangor. Cafwyd anerchiadaa gan y llywydd ac Arglwydd Penrhyn.

Dolgellau. CYNBOR Durasio.—Cynhaliwyd cyfarfod o'r Cyngor Dinesig nos Fawrth diweddaf, o dan lywyddiaeth Mr J. Meyrick Jones. Yr oedd yu breseuol hefyd Mri R. Richards, 15. Wynne Williams, D. E. Hughes, Hugh Williams, T. H. Roberts, John Wil- liams, W. O. Williams, E. W. Evans, Dr John Jones, Cae'rffynon, a John Edwards; W. R. Davies, clerc, ac R. Barnett, clera cy- northwyol. Ar ol darllen a chadarnhau cof- nodion y cyfarfod blaenorol, daethpwyd at gw?atiwa Ffordd Penarlag. Dywedodd y ,w y byddai i'r wal ar oclir y ffordd hon gael ei gWDeyd yn bur fuan bella-h. I Mr John Williams a sylwodd fod y surveyor wedi dyweyd yn y cyfarfod blaenorol y byddai i Mr Nanney Williams roddi un dyn a'r Cyngor un dyn i wneyd y gwaith, ond luethai a gweled fod y Cyngor yn gyfrifol o gwbl. Mr Richard Richards a cfyuai a yd- oedd y Cyngor wedi bod yn gwneyd rbyw- beth i achosi i'r wal gael ei ohwalu. Os oaddynt, yr oedd yn dag iddynt roddi un dyn. Atebodd y Surveyor nad oeddynt, ond mai dyna ydoedd yr arferiad wedi bod gyda chlawdd terfyn, fod i'r bwrdd a'r perchenog tod yn gyfranog i ddwyn y draul. Cynyg- iodd Mr Johu Williams nad oftdd y Cyngor i roddi ditu cyuortwy. Cefaogodd Mr R. Richards. Mr D. E. Hughes a ddyuiunai wybod ai onid oedd y ffordd hon yn pertbyn i'r Cyngor ya ogvstal ag i Mr Nanu-y Wil- lilWl8 ? Sylwodi y Surveyor mai y bwrdd a wnaeth y ffordd wrth Twllcooh. Mr W. 0. Williams a gredai fed y wal ar eiddo preifat, ac IIHS gallai weled pa fodd y dylai y CyHgor fyned i gost. Dywedodd y Clerc mai yn ol IIythyren y gyfraith y perchenog ddylai godi y wal. Mr E. W. Evans a ofynai a oedd rhywun yu gwybod pa un ai clawdd terfyn ynte eiddo preifat ydoedd y wal. Atebodd y clerc mai oiddo preifat. "Yun," uieddai Mr E. W. Evars, "paharu yr ydym ni yn ymyraeth a'r gost f Mr W. O. Williams a ofynodd i'r surveyor a oedd efe wedi bod yn cytuno a Mr Nanuey Williams i roddi un dyn ar ran v bwrdd. Atebodd y surveyor yn y cadarn- haol. Yna eynygiodd Mr W. 0. Williams 8U bod yn sefyll at yr hyn yr oedd y sur- veyor wedi wueyd. Cefnogodd Mr E. W. Evans, a sylwodd mai am y rheswm fod y surveyor wedi cytuno a Mr N anuey Williams yr oeddynt yn cynyg hyn, ond yr oedd i fod yn gw b l n cyn),g hyn, ona Ir oadd i fod yn gwbl ddealledig nad oeddynt yn rhwymo eu hunain i wneyd peth cyffelyb eto. Rhoddwyd y gwelliant i r oyfarfod, a ¡ phasiwyd ef, Bu dadl led boeth yn nglyn phlaniau o eiddo Or John Jones, Bryn- ffynon, i godi adaikci newydd yn agos i'r lie bwuw. Y maa dadl y planiau wedi bod ar droed er's rhai luisoadd. Darlleuodd y cle,e adroddiad y pwyllgor a benodwyd i wneyd ymchwiliad i'r mater, yr hwn a gymerad- wyai fod y planiuii yn c-iel eu derbyu. Cynygioild Mr Hughes fod y planiau yn cael eu (lerhvit. a chefuogild «r J. H. Roberts, ■^fr a ddy nunai wyhod ur b* li,- yr u.l iynt yn cj'I:1draJwyo y plauiau y Caaeirvd l: Mr Hughes, a ellwch chwi roddi atebiad i'r cwostiwn ? Cododd Mr W. 0. Williams ar ei draed, a dywedodd fod y pwyllgor wedi edrych i mewn yn fauwl i'r evrestiwn, ic yr t)e(l(iyiit o'r farn na byddai i'r adeilad niweidio eiddo neb, a pho bai iddynt fyned i gyfreithio a Dr John Jones a pbrofi n.d oedd ganddo bawl i godi yr ad eilad ni byd,lent wedi euill cyuiaint a clr e' eheinioa; i'r Iref. Felly daeth y pwyllgor i'r penderfyniad mai doethineb ydoedd p isio y planiau. Mr John Edwarda a ofynodd ar bu faint o'r tir mewn dacll y bwriedid adeil- adu. Y Surveyor: 70 troidfedd. Dywed- odd Mr John Edwards f id yn ddrwt; gauddo orfod gwrthwynebu yr hyn yr oedd pwyll- gor mor gryf yn ei gymeradwyo. Wele 70 troedfedd o dir y cyhoedd yu cael ei daflu ymaith. Yr oedd Mr W. 0. Williams wedi dweyd jpa buasent yn gallu prun mM.y cyhoedd oedd pia y tir na buasai y dref chwe' caeiniog yn well er hyny. otid nid dyna oedd y pwnc, Faint bynag ydoedd gwerth y 70 troedfedd yma, nid osdd yn deilwng o unrhyw gyngor i ddweyd O, mae Dr Jones yn gyfoethog, ac fe fydd yn anhawdd profi m"i'r dref biau y tir, ac nid yw fawr o werth. Mi adawn ni i Dr Jones ei gael. Yr wyf fi yn dweyd nad oes gan y cyngor hawl i weithredu yn y dull yma ag eiddo y cyhoedd, faint bynag fydd ei werth. Yr oedd yr hen fwrdd-níd oedd yn ewyllysio son a chaninol yr hen fwrdd, oblegid buasai hyny yr tin fath a dyn yn canmawl ei wraig gyntaf wrth ei ail wraig, wedi sefyll yn gadarn yn erbyn gollwng y tir hwn o'n meddiant; ond wele y cyngor newydd yn plygu en gliniau ar unwaith." Ylla eynyg- iodd Mr Edwards fod y planiau yn cael eu hanfon yn ol i'r pwyllgor i'w hail ystyried. Mr W. O. Williams a ddywedold nad oedd wedi cael ei brofi fod y tir yn eiddo cyboeddus. Yr oedd Mr Edwards yn gwneyd cam ag ef, oblegid yr oedd gan y pwyllgor lawer o resymnu dros gymeryd y cwrs hwn. Mr Jokn Edwards a atebodd ei fod wedi delio i'r holl resymau a roddodd Mr Williams. Ond daliai Mr W. 0. Wil liams foi gan y pwyllgor lawer o resymau eraill. Dywedodd Mr Wynne Williams fod yn hawdd profi mai eiddo y oyhoedd ydoedd y tir hwn. Yr oedd ef yn gwybod am dano ers tros ugain mlynedd. Mr E. W. Evans a ddymunai wybod pa nn ai gofal am eiddo y cyhoedd ynte ofn y byddai i'r adeilad fod o ryw niwail i gapel y Bedyddwyr oedd o'r tu ol i'r holl ddadlu yma. Mr John Edwards a br. itestia yn erbyn y ftith ensyniad. Yr oedd ef yn amddiffyn yr hyn a ystyriai Y" eiddo i'r dref. Mr Wynne Wil?iains a gefnogodd gynygiad Mr Edwards, fod y planiau il_ hanfon yn ol i'r pwyllgor, a dywedai ei fod yn gwneyd hyny Did fel Bedyddiwr, ond fel trethdalwr. Rhoddwyd y mater i farn y crfarfod, a j»hleidleisiodd pedwar dros y gwelliant a chwech dros dderbyn y planiau. Pasiwyd i wneyd cais am bob hawl perthynol i'r overseers a'r churchwardens o fewn dosbarth y cyngor, ynghyda'r bawl i gadw llyfrau a phapurau perthynol i'r plwyfi, a rheolaeth pob eiddo plwyfol. Darllenwyd llythyr oddiwrth Gwmni'r Great Western mewn citebiad i gais a anfonwyd atynt gan y Bwrdd LIeol i redeg trens hwyr i Ddolgellau, eu bod wedi penderfynu i redeg trens bob dydd Mercher a dydd Sadwrn. Ar gynygiad Dr Jones, yn cael ei gefnosri gan Mr :Wynne Williams, pasiwyd fod diolehgarwch y cyngor yn cael ei anfon i'r cwmni.

Nefyn. I Mewn cyfarfod llaoteg o'r tanysgrifwyr, a gynhaliwyd yn y Nanhoron Arms, pen- derfynwyd cynal y bedwaredd arddangosfa geffylau, ewn, a dofeinod, yu Nefyn y flwyddyn kon. Etholwyd yr Uchgadben U. Lloyd T. Ivans yn llywydd, a Mr Robert i Evans, Tyddyn Cao, yn is-lywydd. Cyn- helir yr arddangosfa eleni ar raddfa hel- aethack tag erioed.

Waoufa«-r- CYFARFOD Ysa)L. -Cynhiliwyd cvtirrod I ysgolion Dosbarth Caernarfon yu y 0-ipel ] Mawr y Sihboth (Ian lyw- j y,i(ti,,cih 3fr Trknry O .veu, Morith, Caer- Tiarfon. y cyfi'ifon am y flwyddyn, yn d m }j:> fod y djsbirth mewn j gwedd a, ianol mewn sefyllfa lewyrcb.is. Yn y cyfarfod am ddeg cafwyd ymdiiuiaeth ar y muter penoded'sr, sef flunauymwad- iad yn nglyn a'r V"sn- Sabbothol" yr hwn a agorwyd yn ddeheuig gan Mr Henry Jones, Siloh, a siaradwyd yn iiihellach gan Mr J. E. Jones, Engdi, a'r Parch R. llum- plirevs, Bontnewydd. Yu y cyfarfod dilynol rhoddwyd anogaethau i lafurio yn nglyn a'r canu ac ar gvfer arholiad y gymanfa nes if, a phenodwyd pwyllgor i gfirior tretniadau allan. Yn y prydnawn arholwyd yr ysgol gan y Parch R. Humphreys, ac yn yr hwyr pregethwyd gan y Parch E. P. Joaes, B. Hermon.

Yard Mallii-iieth. I MARWOLAETH MR HUGH PRITCKARD, CAJ: WYDD.—Prydnawn Mercher. Ion. 23, bu farw Mr Hugh Pritchard, Cae Wydd, yu 35 mlwydd oed. Yr oedd yr ymadawedig yn ddyn a borchid yn fawr gan bawb o'i gydnabod. Ymreitrodd dat, faner Iesu pan yn ieuanc iawn, a phenderfynodd ddilyn yn ffyddlon hyd ei fedd. Niot oedd ueb ffyddlonach nag ef yn yr ysgol gau, yr Ysgol Sabbothol, a holl gynullisdau eglwys y Methodistiaid yn Sardis. Cymerai ddy- ddordeb noillduol yn holl amgylchiadau yr achos, ac nid oedd byth yn fwy wrth ei fodd na phan yn gweithio gyda chrefydd. De- wiswyd af yu ddiacon cyn cyraedd ei ugain mlwydd and, a Uanwodd y swydd yu hynod ffyddlon hyd ei fedd. Hofyd bu yo, ffyddlon a gweithgar fel blaenor cann, Dyrld Llun hebryngwyd yr llyn oed, I farwol o hono i fyn- went Bethel. Gwasanaethwyd gan y Parchn John Roberts, Taberuacl; Owen Williams, Bethel; a Mr O. Rowlands, Ty lawr. Yn mysg y gweinidogiou ereill ag oedd yn bre- senol yr oedd y Parchn W. Joues, Niw- bwrch; Evan Jones, Llangristiolua; D. Rees (A), Capel Mawr; a J. Thomas, Aber- ffraw. Canwyd amryw emynau ar y ffordd, o dan arweiniad Mr Thomas Humphreys. Cydymdei nlir yn fawr a'i weddw a'i ddau bleutyn, ac hefyd a'i fala weddw.

GWYRTH ABALL IN ASHTuJi Achos Dyddorol Diuesytld. I Y ruae gwyrth yn beth anhawdd, ac y mae adroddiadau rhyfedd, fel rheol, yn anghredadvvy. Ond pan gadarnheir hyn gan dystiolaeth bersonol diueswyr parehus, a phan wneir ymchwiliad gan y wasg, nis gellir yn hwy anghredu. Pa mor ryfedd bynag yw adroddiad, y mae, o dan yr arn- gylchiadau, yn hawddnch ei gredu na'i anghredu. Y mae cynrychiolydd yr Ash- ton Reporter" yn rhoddi manylion am- gylchiad ihyfedd. Dywedodd Mr WiUiam Leuvarne, Parisian Art Studio, yn adrodd hanes rhyfedd t-i wellhad. Rhaid i mi egluro," ebai Mr Leverne. "y sikrwd am danaf parth fy adferiai sydyn ar Gl cystudd trwm a maith. Am y deunaw mis diweadaf yr oedd poen". dir- fawr yn fy ystumog ac ar draws fy nghe ■, ac nis galiwn ddyweyd beth oedd y m r arnaf, Rhoddais brawf ar bob math 0 feddyginiaeth, ond ni chefais ryddhad. Teimlais yn hynod o wan, ac yr oedd fy ngolwg yn pallu, ac ar brydiau ymroliwn fel dyn meddw. O'r diwedd derbyniais newyddiadur oedd yn rhoddi oanes am un a iachawyd drwy Belenau Pine Dr Williams i Bobl Welw, ar ot i bob peth arall fethu. Penderfynais roddi prawf ariiynt, a phwrcesais flychiad. A gymerasoch chwi y Pelenau ?" Do, aii gymerais, a balch wyf o gael dweyd i mi gael rhyddhad buan, Diflanodd y tyndra ar draws fy mrest, fy archwaeth at fwyd a gryfhaodd, a bywiogodd fy ys- brydoedd." S1.wl blychind a gawsoch ?" Dau; ac yr wyf yn teimlo yn wahanol i'r hyn oeddwn ychydig fisoedd yn ol." Y rnae Dr Williamis's Pitik Pills yn wir feddyginiaeth at anhwylderau cyffelyb i grydeymalau, poen y giau, parlys, Loco- motor Ataxy, St. Vitus's Dance, cur gieu- ol yn y pen, a gwendid, llndded, afieehydon Gan fod y Pelenau yma mor effeithiol, y mae llu yn ceisio dynwared; ond teimla y perchenogion yn dra diolchgar i unrhyw berson neu bersonau yn rhywle a'u hysbysaut o'r twyll. Os bydd unrhyw am- heuaeth gwell i chwi anfon eu gwert'e. Gwneir y pelenou hyn gan Dr Williams Medicine Company, -16, Holborn Viaduct. London, am 2s 9c y blweh, neu chwe' blychaid am 13s 9c. Ni werthir Pelenau Dr Williams yn rhyddion, neu wrth y dwsin, nac wrth y cant. Ni cheir hwynt byth oud mown pibellau coed bychaid oddeutu dwy fodfedd o hyd, yn dwyn aniloni, cylchlythyr o gyfarwyddiadau y Dr Wilhaws, ac amlen allanol ar bapyr gwyn-goch, ac argraff mewu ine coch o enlY cyflawn Dr Wil- liams's Pink Pills for Pale People. Gellir eu cael oddiwrth y cwinni sm y prisiau uchod. Y mae Dr Williams's Pink Pills yn wir feddyginiaeth at anhwylderau cyffelyb i grydcymalau, Doen y giau, parlys, locomo- tor ataxy, St. Vitus's dance, cur gieuol yn y pen, a gweDdid, lluddcd, anechydon y gwaed, megys manwynion, tan eiddew par- haol, &c. Maent hefyd yn gryfhaol, ac ad- ferant i'r croen nwyrl, gwelw, liw a graen iechyd; yn foddion penodol rhag holl au- hwylderau neitlduol y rhyw fenywyidd; ac i ddynion effeithianfc wellnad trwyadl oddi- wrth aahwylderau a gyforlant oddiar flin der, gorweithie, neu ormod rhysedd o un- rhyw natur.

CVNGHAWS AN DDODREFN. I Dydd Mercher, yn Mrawdlys Caer, dygai J. Allen, peirianydd, gynghaws yn erbyn Humphrey Lewis, a Geoffrey Thomas am rtrespasu ac aUfaelu "1' ei ddo Irefn. 8ylwal Mr Bryn Roberts, dros yr erlynydd, fod yr erlynydd wedi bod am flynyddau fel peirian- ydd yn Spae", tra y cadwai ei fam dy yn Ngholwyn Bay,o'r enw St Pyrous, perthynol i Mr W. H. Lewis, Conwy. Yr oedd yr erlynydd gau feddwl priodi, wedi prynu llawer o ddodrefn a'u hanfon i dy ei fam yn Ngholwyn Bay, Aeth ei fam ar ol gyda'i rbent, ac yn lonawr diweddaf yr oedd mewn dyled am dri chwarter, neu 43p 10s, pall roddodd i Mr Lewis, ea laudlord filiau cyf- newid. Cymerodd yr erlynydd dy arall o'r euw Tynyffordd, a symuctwyd ei ddodrefn i'r ty hwnw. Pan glywodd Mr Lewis am hyn, a chan feddwl fod y dblrefn wedi ei symud er osgoi attafaeliad am rent, gwnaeth gais gerbron ynad a chafodd archeb: dan yr hon y torodd i mewn i Tyn- yffordd, ae y gafaeloedd yn y rlodrefn, i ac a'u gwerthorld oil. Daliai Mr Roberts y gallai y landlord atafaelu ar un- rhyw eidrlo heb fad yn jieithyn i'r tenant oedd yn ei dy ef. ond nis gallai wneyd hyny yn nky rhyw un arall, fel y gwnaeth Mr Lewis, felly gofynid am werth y dodrefn oedd yn eiddo'r erlynydd. Yn ystod gwran- dawiad yr achos, rhoddwyd tystiolaeth i wadu fod yr eiddo yn perthyn i'r erlynydd, ac fod Ty'uytfordd wedi ei rentu iddo. Rhoddwyd dj i^iuad v bUid j J—ij aj u J gyda'r costau. t

 u_- 'moasows "ai0YE-FiT?.'i^   PEp.FErION! I SOLD UY ??1,L DRLU' ?  Viuim A.rt ?MMM?y. D 10/6 R'?   ¡. ArproT«d^ bV h?W S#" T wutt*. A f; T" F"'T M'OUL -d the Corset S 1/ t;. At onee be lent you. MADE IN LENGTHS 13, 14 t f Ag" in all tomi. Write fur carne of nean-.t. Cu» øonon,D Robeiti, W"terloo n??WiU?'m?ne?"!)' Bnd);e ttr?t. BM?or. W. o. W.m., ?ueh&.tM HuMe;J.i'h.)m?.??7.U)shttr?t. Th- Comt for the adlioti? So am. in 41 coloun. 3s U. Permanent ad .re.ss 11-. '1 eStr.tL mii.»n,EC THB CORSET F x: HE MILU'iy 31'd. ill nil CO,.MU-* lid.

Aberwraa. Bwum GwA.unu-.iDWA.iD.—'Dydd Mer- cher cyiihaliivvd o\ 'arfod y bwrdd hwn. dan tywyd.1:?'h?.s?t?)tlcuRM-? Derbyn- hvyd duhJl \\c;i d l!1il pgrifenu gan Dr Jb1D8 )'U .1 j"wJerfyniatl y eyhrhll diwedtl,,f. t- tt, itit ?r •elodau yu an Ton void tiheurnd i Dr Evans ambewlorfyi-.rt'l y bwrdd »r y pwnc tawn. PendertVnu vd 1" y Cviigor Dosbarth iwerthu cerrig iddynt am 2s Ho y llwyth. Hysbysvvy fol I,! v Wv id'fK'th Leol yn gwrthod cynhal y cyfarfolydd yn ftsul, er foil y g>tiaith yn enniatau uyn. 1m hyny eynvgio-M an iddynt anfon i ofyn pwy oedd y liwrH hwn. "Ni phasiwyd ei gynygiad.

Conwy. I Cynhaliwyd oyfarfod blynyddol y Royal Cambrian Academy o Pdarlunwyr yn Plas Mawr, Conwy, pryd yr ail otholvryd Mr H. Clarenca Whaite yn llywydd, ao yr ethol- wyd Mr W. J. Clater yn ysgrifenydli, a'r han iwyddogion eraill i'w swyddi. Dang- oswyd fod yr Academy mewa cyflwr Uewyrchus. 0 flaeo y Maer, Dr R. A. Pritchard, ddydd Gwener, oyhuddwyd Morris Jones, saer maen, o Roe Wen, o niweidio merlyn yn Mhenmaenmawr, drwy ei drywanu. Gohiriwyd yr achos hyd heddyw (ddydd Llun), a gollyngwyd y diffynydd yn rhydd ar feichuiaeth. Connah's Quay. I TAI ANQHYUWYS.—Yn heddlye y lie hwn, ddydd Iaa, gwnaeth Mr Edward W. Jones, arolygydd iechydoi Undeb Treffynon, gais am archeb i gau Foel y Crio, ty bychan yo Helygain, a ffann y Liby, Rhesycae. Tystiai'r swyddog meddygol fod y tai yn hollol anghymwys i neb fyw ynddynt. Rhoddwyd gorchymyn i'r tai gael eu had- gyweirio, ac os na wneir hyny cyn pen yr wythno* fod y preswylwyr i gael eu symud ohonynt.

CroesMwallt. I Y DWYMTIT GoCH,- Tn IIlwrdd y Gwar- cheidwaid, dydd Llun, hyabyswyd fod chweoh o achosion o'r dwyrmyn goch a dau o'r tan iddwf o dan driaiaeth yn y tlotty.

Coedpoeth, -1 BITHKI.—Traddodwyd darlith yn y lie uchod, nos Lun diweddaf, gan Mr Thomai Charles (Carog), Coedpoeth, ar y testyn Awr gyda'r nserthyron." Ymdrin- iwyd yn ddeheuig gan y darlithydd ar dde- chrsuad a chyaydd, ynghydag erchylldra Pabyddiaeth, o ddechreuad teyrnasiad Harri VIII hyd ddiwadd teyrnasiad Mari Waed- 11yd. Hefyd, sylwodd yn dra phwrpasol ar wÚI&nol gymeriadau o blith y rhai a ferfch- yrid, yu jhjyda'r rhai a gymerent y rhan fwyaf blaenllaw ya eu merthyrdod, a j aangoisai y gwahanol gymeriadau i bwrpas j ymarferol. Ar y diwedd, cafwyd datganiad chwaethas o'r anthem, lesu fy Mhryawr (D. Jenkins), gan y cor, o dan arweiniad Mr Thomas Macdonald. Cafwyd eynulleidfa dda, a gwrandawiad astud. Croesor. CYTARFOD ADLONIADOL.-Nos Sadwrn, cynhiwydcyflrfod hwyliog o'r natur uchod. dan arweiniad medrus a doniol Mr R. J. Jones, Park. Agorwyd y cyfarfod gyda chin swynol gan y plant, din arweiniad Mr S. J. Owen. Aed ymlaan i wobrwyo y gwahanol ymgeiswyr buddugol ar y testynau -Aa ysgrifenu ystori, G. H. G., E Jones. Goreu am adrodd "Nos da," K. Griffith, j Cån gan y parti, yn wir dderbyniol. Goreu am adrodd darn o Farddoniaeth, hefyd ad- rodd penod wrth y rhif, C. A. Jones. Lizza Thomas oedd yr oreu am ddatganu. Papyr ar "Teithiau Paul," ateb cwestiynau, ateb cwestiynau arholiad ar yr Actau, goreu ar yr oil, C. A. Jones. D. Roberts enillodd am fanu solo. Arboliai safon 4, E. Jones, J. G. .nos, Thomas U. Willioms, eto Safon 5, G. H. C., L. ThomM, Maggie Williams. Cin gan Mr R. J. Jones, yn dderbyniol iawn. Adroddiad rhagorol Y Goleuni," gan Miss A. Owen. Ciu gan y parti yn rhagorol. Wedi talu dioleagirwch i'r llywydd a'r beirniaid, terfyno y cyfarfod.

Dlnorwie. Yn y gymdtithas lenyddol nos Fawrth, dan lywyddiaeth y Parch J. Williams, caf- wyd anarchial gan Dr Mills Roberts ar gylchrediad y g a. Pan ei cydnabydd wyd trwy ddiolchararwoh, plio un a gynygiwyd ae a gofnogwyd gau Vri H, Evans a D. Davies, dywedodd y Dr fod yn bleser o'r mwyaf ganddo gael bod yn bresenol, ac 01 oedd wedi gallu bod o ryw gyaorthwy i ryw- rai oedd yn bresenol i ddeall yckydig ar y mater, fod hyny yn gymaint ag oedd yn ddisgwyl pan yn dod.

Ffestiniog. Y TYWYDD.—Er yr holl ymdrech a I wnaad yn ehwarelau Oakeley i gliro y lluwchfeydd er caellle i weithio, bu raid atal yr oll eto ddydd Gwener, gan fod cnwd eto I wedi disgyn. Y mae yn rlu,wi mer ffyrnig y dyddiau diweddaf fel yr ofnir nas gellir' cadw y cyflenwad dwfr at wasanaeth y trigolion, am fod y pibellaa yn rhewi. Y mae holl chwaTelau y gymdogaeth yn sefyll, ao yn ol pob tebyg felly y byddant yr wyth- nos ddyfodol. AKRHYDBDD I GTMRO. -Da E,enym weled fod y Parch D. Richards, M.A., ficer eglwys Dewi Sant, wedi ei ddewis i gymeryd rhan j arbeni g yn y Gwasanaeth Cymreig yn St. Paul, Llundain, Ddydd Gwyl Dewi eleni. Er nad yw Mr Richards wedi cyflawni onJ ychydig o'r gwrhydri a briodolid iddo eyn ei ddyfodiad gan lawer o'r Eglwyswyr, cydnabyddir yn rhwydd gan bawb a'i clywodd ei fod yn bregethwr rhagorol, ac nid oes amheuaeth nad ydyw wedi gwneyd llawer o gyfnewidiadau yn ei blwyf, ac yn I ei plith rai gwelliautau hefyd. AMRTWIOL.—Y mae Mr J. Griffith, o ysgol Slate Quarries, wedi pasio ei (arholiad am y flwyddyn gyntaf yn llwyddianus yn Ngholeg Aberystwyth.—Dywedir fod rhag- olygon am gyngberdd rhagorol i SeinJorf I Freiniol Oakeley, yr hon a gynelir yn fuan. —Deallwn fod Mr H. P. Mavbury, arol- ygydd y Cyngor Dinesig, wedi bod yn bur wael yn ddiweddar, ac yn analluog i fod o ¡ gwmpas. Hyderwn y ca adfariad buan.— Canlyniad y ddadl ar "A oes gan Kglwys Loegr ran mewn meithrin Pabyddiaetb," ydoedd, dyfarnu fod. Cafwyd dadl ddydd- orol yn nghymdeithM y Gwyr ieuainc ar y mater, a Uywyddwyd yn ddoeth gan Mr R. C. Jones. PEKFRORMIO CANTATA "JOSEPH." — Nos Iau, daeth cv'nulliad lluosog ynghyd i gaptl Ebenezer (W) i glywed cor y lie, daa arweiniad Mr O. 0. 1 lanielr, yn perfformio y gantata uchod, o waith Hugh Davies (Pen- cerdd Maelor). Llywyddwyd gan Mr Richard Roberts, Pengelli. Cymerwyd rhan yn y rhaglen gan Mri J. Thomas, :Park square; 0, 0. Daniels, a'r cor; a'r adrodd- iadau gan Tommy Davies, Gladstone ter- race; Sarah J. Richards, Geufron Ro- berts, Hafodlas; Tommy W. Jones, Bryn- awel, ac araryw eraill na chawsom en henw- au. Arddangosodd yr arweinydd a'r cor ol llafur mawr, ac y mae syfarfodydd fel hyn yn sicr o wneyd lies i'r gwrandawyr yn ogystal a symbylu llafur yn y plant. Hy- derwn y ca y rhai sydd yn llafurio gyda'r plant y gefnogaeth a deilyngant. Anerch- wyd y cj farfod gan! y llywydd, Parch R. I Mon Hughes. Mr Thomas Jones, Dick's Boat Denot. &c.

1- mo.. awraegam. I CYNGoR DOSBARTH.-Cynhali,yd eyfar- fod o Gyngor Dosbarth Gwledig yn y dref hon ddydd Iau, Cadben Griffith-Boscawen yn y gadair. Dywedai Dr Edward Davies fod eyfartaledd y marwolaethau am y mis yn 24'24 y fil y flwyddyn-y eyfartaledd uchaf am y deuddeng mis diweddaf. Der- byniodd hysbysrwydd am 23 achos o'r dwymyn goch, yr hyn a ddangosai leihad. dwyt?,d hefyd fod angen mawr am garth- ffosydd yn y Bryn. HELAKTHU'R FWRDEISDREF. Cynygia'r Cyngor Trefol fod terfynau'r dref sydd dllll eu hawdtirdod hwy i gael eu hestyn, fel agli gymeryd i fewn y fwrdeisdref -Seneddol. Dyddiau Mercher a lau, bu'r Major General Phipps-Carey, arolygwr Bwrdd Llywodr- aeth Leol, yn cynal ymchwiliad cyhoeddus i'r mater. Rhoddwyd tystiolaeth o blaici gan y Maer, aelodau'r Gorphoraeth, ac eraill. Gwrthwynebid gan amryw, lie yu eu mysg Gwmni Rhjrilffordd Gwrecsam a Connah's Quay. Ni wyddys eto beth fydd y dy- farniad. DARLITH.-Nos Wener, yr oedd y Parch H. Barrow Williams, Llandadno (cyn- weinidog y lIe). yn traddodi darlith. Yr H. Barrow lle) rlith wedi creu lltwer o oedd testyn y daarlith wOOi creu lIawer 0 frwdfrydedd a chywreinrwydd yn ein plith, sef' Y pedwar Methdist oddi C;1;. t;of ac, nid oedd y doethaf o bobl gall •wreewna wedi "Ihl dyiocl yn agos at yr atebiad cy wir t'r cwostiwn. 'Pwy yw y pedwar?' A ml a dyddorol oedd yresboniadau a rodd- wydd ar y otitya, ond yr oil ohonynt yn fethiaut hjllol, A m iwr oed y sytidod pan y g'.vuaed yn hysliys gan Air Williams enivau y Pedwar Muthudist' hyn. Qud lhag ofn fod y ddarlith rli,or.)! hon i gael ei thra- ddodi yn fuan eto yu rhywie—a gobsithio yr I wyf ei bo i cam a'r darlithydd poblogaidd ]I fuas ii i mi oil wlIg y secret alias.

Gwalchmai. ¡ Dydd Iau, y 2-lain, bu farw yr ain iethwr cyfrifol, y cymydog caredig, a'r Ciistion cywir Mr Eleazer Jones Williams, Ddrydwy, yn yr oelrau cynarol o 31ain mlwyHd. Fel gwleidyddwr yr oedd yn Rhyddfrydwr selog a gweithg ir, fel crefyddwr yr oedd yn ddi- acon ffyddlawn yn H,?lwvs yr Annibynwyr yn Gwalchmai. a bydd collai fawr ar ei ol yn y cylchoedd a nodwyd. Ddydd Merehar | hebryngwyd ei ran ftr?'oH fynwent LI in- beulan, pryd v .hath tvrfa lnosog 0 bob rban o'r wlad i dalu y ym"'1nu olaf id o. G",asan"ethwyd yn y ty cyn evehwyn gan y Pa"chn. H. Williams, W. Gdüths, Gwalcli- m,i; a H. Refs, Bryngwran; wrth y badd gaD y Parchn. J. Davies a T. A. Williams, curadiaid y plwyf, Gadawodd wraig Be un plentyn i alara ar ei ol. Ond y mae efe vn ddedwydd, ac er ei farw bydd ei goffa- dwi,iaoth yn birchus am amssr maith: hedd- weh i'w lweh. -T. R.

Uanenrad. Mae y Mij)r R. ap Hu Williams wedi dychwelyd yu ol 15 y cant yn ardrethoedd ei denantiaid. Haedda'r boneddwr hwn bob diolchgarvvch gan ei denantiaid, oblegid pan fyd<t eisieu adeilad newydd neu adgyw- eiriad y mae yn ei roddi ar y rhybudd lleiaf, 01 bydd yn lies i'r tenant.

Pontjpwl. TLODI MAWR. —Y mae pwyllgor cyn- orthwyo tlodion angheuog y dref wedi bod yn gwneyd gwaith da yn ddiweddar. Eis- teddasant am bedair awr un diwrnod i ystyried y ceisiadau, a rhauasant 200 o dorthau pedwar pwya. Oddiwrth yr ad- roddiadau dangoswyd fod pethau mewn sef- yllfa druenus iawn. Derbyniwyd 40p oddi- wrth Mr J. C. Hanbury, a phum tunell o lo oddiwrth Mr G. H. Daniel.