Y Genedl Gymreig

I TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWAT EE. TK PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. Am Is Gc, Is 10c, 2s, 2s 4c, 2s 10c a 4s y pwys Darfu i Iarll Dinbych droi yn ol 1 j y cant J i'w denantiaid ar ei ystad ger Treffynon; I Mr P. P. Pennant 10 y cant, a'r Cadben 1 Corny, Bodrhyddau, 5 y cant.

n_ I SiKOL MON. I ?')?,?-.vy? (,' (,ti tv?trt?rc-I y cyngbor I, ,I- :"], OhiO r eyng..r p!OSHno!. 11 I,Iyd?l I?n.T?n-uadrir?tuuel '.),.? Y.H.,yn y G"» !h!. I CVDYM^EI.MT.AT). Ar gynygiad Mr Hugh Thomas, Y.H., yn cael ei eilio gan Mr G. J. Roberts, Y.H., [lusiwyd pleidlais o gvdy ndeinilad a theulu- oedd y diweddar Mr Richard Williams, Trcban, a'r diweddar Mr John Lloyd, Treiddou, yn eu profedigaeth; ac a Mr Richard Hughes, Caergybi, ft Mr Owen Morris, Caergybi, yn eu gwaeledd. I UXDEB BANGOR A BEAUMARIS. Darllenwyd llytbyr oddiwrth Fwrdd y Llywodraeth Leol o berthynas i gais Cj'ngor Sirul Arfon ar fod y plwyfydd peithynol i'r undeb u li'id ag sydd yn sir Gaernarfon yn cael eu ffurfio yn undeb, ar wahan i'r plwyfydd sydd yn sir Fon. Cynygini Mr T. W. Junes fod Cyngor Sirol Mon o'r fain nf.d ydoeid ddim yn cldymuuol i dori yr undeb i fyny, ac fel rbesymau drns hyny dywedai fod plwyfydd Mo wrthwynebol, ond er byny gorfodid hwy i adeiladu y tlotty. Yr adeg hono yr oedd y trethiant yn rhan Mon yn uwch nag yn rhan Arfon, ond yn ddiiynol yr oedd yr olaf wedi cynyddu, ond yn ugwyueb hynyna nid oedd yn deg i'r rhan wanaf orfod dioddef. Buasai In galedi mawr ar ran Mon i orfod adeiladu tlotty a gorfod eynhal swyddogion newyddion tra y mae y tlotty yn Mangor yn ddigon i'r oil. Hefyd fod nifer mawr o drigolion plwyfi Mon yn gweithio yn Alfon, ac y buasai yn anbeg i Mun orfod cynhal y cyfryw yn eu henaint. Eiliwyd y cynygiad gan Mr Thomas Ro- berts, Menai Bridge, ac attegwyd ef gam Mr G. J. Roberts, Y.H., a Mr Richard Roberts, Panthowell, a phasiwyd IIi, ELUSF-IVIU Y sIR. I Darllenwyd llythyr oddiwrth y Charity Commissioners yn hysbysu nas gallent wneyd dim yn nglyn ag ymchwiliad i olus- enau y sir, os na wnelai y Cynghor Sirol yinrwymo i ?Ilitau swm heb fod dros 300p tuagat ran o'r draul. Sylwai Mr LewiIJ Hughes ei fod ef yn methn gweled pa fodd y gellii oaiio allan Ddeddf y Cynghorau Plwyfol heb gael ym- chwiliad o'r fath. Cynygiai ef fod swm heb fod dros 300p yn cael ei ganiatau fel hancr y trsuliau. Eiliwyd y cynygiad gan Dr Roland Wil- liams, U.&. Cwynai Mr Hugh Thomas, U.H., fod y swm a otynid yn uchel. Gan mai hwn yd- oedd cyfarfod olaf y Cynghor, cynygiai af fal gwelliant fod y mater yn oael ei gyflwyno i'r ghor newydd. Eiliwyd y gwelliant gan Mr T. W. Wil- liams, U.K. Sylwai Mr A. McKillop, U.H., ea bod sisoes yn unfrydol wedi peuderfynu oaniatau 200p, ond gTTrthodai y Dirprwywyr fynad yn mlaen heb iddynt ymrwymo i roddi SOOp. Ax yr un pryd feallai na chyrhaeddai haner y treuliau y swin yna. Kid oedd of yn gwelad fod anrhyw fantais mewn gohirio nstwion i'r Cynghor newydd. Bydded iddynt ddangos i'r Cyaghor newydd eu bod hwy wedi gwneyd rhyw waith. Sylwai Mr T. Forcer Erans, U.H., tod y mater wedi bod Rill amser maith o flaeo J Oynghor, ac na ddeuai dim mantaii oi obirio. Mr Richard Roberts a sylwai fod ugeiniau o buuau yn y sir wedi myned ar goll nea i atnwanion na fwriedid hwy, ac felly dylid oael yinchwiliad. Tyiiwyd y gwelliant yn ol, a pbaaiwyd y ^■ygiud yn unfrydol. Y CYWGHORAT7 PLWYPOL. I Yr oedd amryw laterion yn nglyn ag etholiad Cynghorau Plwyfol a Dosbarth- iadol, yn nghyda cbcisiadau am Gynghorau Plwyf wedi eu derbyn i gael eu penderfyua gan y Oyaghor Sirol. Penderfynwyd oaniatau i'r plwyfydd can- lynol gael Cynghorau Plwyf:—Llanfihangel- tre'rbeirdd, Llaneugrad, Llanfihangelyn- howyn, Llanfairyneubwll, Coedana a Llech- cynfaerwyd. Yn y plwyfi canlynol yr oeddynt wedi metbu ethol oynghorydd dosbarth, a gwnaed archeb am etholiadau ynddynt:—Llanbedr- gocb, Llanrhyddlad, Llangadwaladr, a ijraetb. Yn Pentraetb yr oedd y Cyngbor Plwyf wedi gwrthod gwneyd y decluratitn gofynol yn ei adeg, a chaniatawyd iddynt ei wneyd yn awr. wyd Mri J. Rice Roberts, A Penodwyd Mri J. Rice Roberts, A McKillop a J. Jones i wneyd ymchwiliad i gais Rhosybol am gael bod yn blwyf ar ei ben ei hun. Mewn rhai plwyfydd yr oedd y ddau neu ychwaneg isaf ar y rhesir wedi oael yr un nifer o bleidleisiau. Cynygiodd Mr Hugh Jones, U.H., ac eiliodd Mr Robert Jones, U.H., fod y cyng- horau plwyfol eu hunain yn y ileoedd hyny i gael ethol aelod neu aelodau i wneyd y ditfyg i fyny. Cynygiodd Mr Lewis Morris ac eitiodd Dr Roland Williams, U.H., welliant fod y mater yn cael ei benderfynu trwy dynu lots rhwng y rhai isaf. Pasiwyd y cynygiad gwreiddiol trwy fwy- afrif o un, ac felly bydd gan gynghorau plwyf y Ileoedd hyny bawl i ddewis un o'r rhai isaf, neu rhywun arall yn aelod. ETHOLIAD TRYBORYDD. Yr oedd Mr R. W. Hughes, manager y M. P. Bank, Llangefni, wedi ymddiswyddo o fod yn drysorydd ar ei ymadawiad, acfelly yr oedd angen olynydd iddo. Yroeddtriyn ymgeisio, s-sf Jfanagtrt 11 X. P. Bank, yr Old Bank, a'r Metropolitan Bank. Cynygiai yr N. P. Bank wneyd y gwaith yn rhad, ond heb ganiatau Hog ar y symiau fyddai yno. Cynygiai yr Old Bank roddi llog o Ip 10s y cant pan y byddai y swm mewn llaw dros 1,000P. Cyuygiai y Metropolitan Bank roddi llog o lp 10s Oc y cant pan y byddai y swm drcs 1,000p, a 2p y cant pan y byddai y swm mewn llaw dros 2,000p. Cynygiodd Mr T. W. Jones, U.H., fod Mr E. M. Roberts, manager y Metropolitan Bank yn cael ei benodi. Ystyriai ef eu bod yn rhwym o dderbyn y telerau goreu, ac ystyriai ef fod ymrwymiad Directors y Metropolitan Bank yn llawn cystal sicrwydd iddynt hwy am yr arian ag a fuasai eiddo y N.P. Bank. Eiliwj d y cynygiad gan Mr Owen Pierce, a phasiwyd ef yn unfrydol, .heb i neb arall gael ei gynyg. CYNILDEB. Sylwai Mr Hugh Thomas, U.H., mai hwn ydoedd y cyfarfod olaf, ac yr oedd yn bleser ganddo ef gynyg fod eu diolchgarwch gwresocaf yn cael ei gyflwyno i'r Cadeirydd am y medd debeuig, effeithiol, a boneddig- aidd yr oedd wedi cario y gwaith ya mlaen yn ystod y tair blynedd. Wrth wneyd hyny dvmunai wneyd yohydig sylwadau ar weinyddiad y Cynghor o faterion y Sir. Yr oeddynt wedi bod mewn swydd am chwe' biynedd. Yn flaenorol i byny yr oedd y gwaith yn cael ei gario yn mlaen gan yr ynadon, ac arferent hwy godi treth o chwe' cheiniog yn y bunt. Tynodd y Cynghor Sirol y dreth i lawr i bum' ceiniog y flwyddyn gyntaf i ddechreu, ac yna i geiniog a diinai, dwy geiniog, a dwy-a-diraai, fel nad oedd yr holl dreth yn ystod y chwe' blynedd ond swllt-a-dwy geiniog. Pe buasent wedi codi yr un swm a'r ynadon, buasent wedi cael 30,528p; yn lIe byn y SWill a godwyd oedd il,892p; fel ag yr oeddynt wedi oynilo 18,656. Ni buasai ef yn gwneyd y sylwadau hyn onibai fod rhai yn myned oddiamgylch a dyweyd eu bod wedi codi y trethi. Eiliwyd y bleidlais o ddiolchgarwch gan Mr T. W. Jones, U.H., a phasiwyd hi yn unfrydol.

I MARWOLAETfl AR^WYDI) RANDOLPJI CHUui^ilLL. Boreu Iau, am i gloel, bu Arglwydd RBndolph:1 H"; far, yn ei d £ yn Llundain ar obyJtll1 w. Yr oedd ei iechyd wedi bod vnU • .<r's blynyddau, a'r flwyddyn ddiwedda tll am daith o anigyleb y byd i gi isio ei nerth, ond pan y dychwelodd adref yr oedd mor wael fel yr ofnid ei farwo\acth bob munyd. Modd I bynag, daliodd am ychydig wythnosau, ond ,??y. amlwgfod ei ddiwedd wedi d'od. Trydydd mab ydoedd i'r seitbfed Due Marl- borough, a brawd i'r Due diweddaf. G"n- wyd ef ar y 13eg o Chwefror, 1849. Add ysgwyd ef yn Ngholeg Merton, Oxford. lie y graddipdd yn B.A., yn 1871. Yn 1874 priododd a merch i fasnachydd o New York, a'r un flwyddyn aeth i mewn i'r Senedd fel selod dros Woodstock, ond anaml y clywyd ei lais yn ystod Llywodraeth Mr Disraeli, yr bon a ddaeth i derfyniad yn 1880. Dysgu ei wers yn ngwleidyddiaeth y dydd yr oedd, ac ar ol i'r blaid Ryddfrydol gael ei dy- chwelyd i swydd yn y flwyddyn hono, de- chreuodd ddangos ei alluoedd fel ymosodwr cryf, a darganfyddwr beiau bob ei fath. Wedi marwolaath Arglwydd Beacons- fisld yr oedd yn anhawdd gwybod pwy fyddai ei olynydd. Arglwydd Salisbury Otdd wrth ben y blaid, a Syr Stafford North- cote yn arwtinydd yn Iby'r Cyffredin. Ymddangosodd erthygl yn un o'r cylch- gronau dan y penawd, Mantell y Pro- phwyd," ao oddiwrth hon yr oedd yn amlwg niai Arglwydd Randolph oedd yr Eliseus oedd i ddilyn Elial. Cododd parti bychun yn Cyftredin dan arweiniad Arglwydd Randalpb, amcan yr bwn oedd ymosod yu ddidrugaredd ar y Llywodneth, s'r llall ei wneyd ef yn ben y blaid. Cymerodd Ar- glwydd Randolph ran bwysig mewn sefydlu Cynghrair y Friallen. Yn 1884, pan ddaeth Arglwydd Salisbury fal arweinydd y Toriaid i gymeryd awenau'r Llywodraeth rhaid eedd iddo roddi lIe i Arglwydd Ran- dolph, fsl Tsgiifanydd yr India. Yn 1885 ymgeisiodd yn erbyn Mr J. Bright ym Bir- mingham, &0, wrth gwtI, oafodd gurfa heb ei bath. Modd bynag, aafodd sedd yn Pad- dington, dros yr ÅJu yr aisteddodd byth ar hyny. Br ryndod i bawb, gwnaad af gan Arglwydd Salisbury yn Ganghallydd y Trysorlys ma Arweinydd Ty y Cyffrtdin yn Ngweiuyddiaith 1886; ac er eyndod byth ymddiewyddodd yn Bbagfyr yr an Iwyddyn, a chafodd Mr Goachao si I*. Byth ar yr adag hono nid ydyw wedi cymwyd Uawar o ran mewn gwlaidyddiaatb, 8e yn twy fally obsrwydd tod « iachyd w8di tori i lawT. Heddyw (dydd LInn), y aladdid ei arg- lwyddiatth yn nynwant Blaydon, ger Blen- heim, oartref y Due Hwlborough. Yn Blenheim y claadwyd y diweddar Ddnc, ond yn Blaydon y claddwyd ei ddau frawd. Cynhelid gwasnnaeth angladdol yn Llundain ar yr un pryd ag y cleddid ei weddillion yn Blaydon. Aadrooiena a ysgrifana fel y canlyn: — Tra yr oedd y wren forsit yn disgleirio yn y am chwMh o'r gloch boreu Iau diweddaf diffoddodd un o'r ser a fa am enyd feohan yn dnglemo yn llachar ar wybren bolitieaidd Prydain Fawr. Ni fu gwleid- yddwr ieuanc, or aensar William Pitt, yr ieueogaf, a ddieglairiodd mor danbaid ag y darfu Arglwydd Randolph nor ieaana. Pan nad ydoedd ood 11 mlwydd oed yr oedd wedi dringo i oefylifa mwcbaf Ty'r Cyffredin, nid amgan arwainydd y fy, a Changbellydd y Trysorlys, swydd na lanwyd gan ddyn mor ieuano er dyddiaa Pitt. Nis gall ed- mygydd MWlaf Randolph Churchill gyflawn- hau y modd a gymerodd y gwleidyddwr craffui i gyrhaadd ei uobelgaim. Dringodd i'r aafle ucbal y bu ynddi am bedwar mis trwy ffyrdd y buasai y diweddar wleidyddwyr enwog Syr Stafford Woriboote, a W. H. Smitk, yn edrych arnynt gyda dirmyg, sef, trwy diywanu & phsdallu a'l dafod pigog wleidyddwyr hen a phrofadig a wnaethant wasanaeth mawr i'w gwlad, tra yr oedd ef eto wedi ei rwymo mewn oadacbau, ac yn eistodd yn fa ban ar liuku ei famaeth. Fel siaradwr pigog, yr oedd yn olynydd teilwug o Beajamin Disraeli, a Daniel O'Ccnnell. Ond byr fu ei deynMMiad, oblegid methodd a chyd-dynu a'i gyd-watnidogion. Panafael- odd Arglwydd Saliabaij yn awenau y Llywodraeth, ar I y 3ydd o Awst, 1886, gwnaeth Arglwydd Randolph yn arweinydd Ty y Cyffredin, a Changhellydd y Trysorlys, a hyay nwchben, ac ar draul pasio heibio ddynion oeddynt wedi llanw swyddau pwysig, megis Mr Cross, Mr Smith, a Syr Michael Hicks-Beach, ao eraill. Ar y 22ain o Ragfyr yr un flwyddyn, ym- ddiswyddodd Arglwydd Randolph, a phan gyfarfyddodd y Ty, aeth i eistedd ar un o'r meinciau croes, i ddynodi mai aelod an- nibynol fyddai o hyny allan. Mae yn an- hawdd dweyd beth fu yr achos o'i ym- ddiswyddiad. Dywtdai rhai mai methu cytuno yr oedd n'i gyd-weinidogion gyda golwg ar gostau y llynges. Yr oedd efe yn tueddu at gynhildeb. Ond mae yn lied debyg fod rhywbeth gwahanol y tu ol i'r lien. Gwyddai pawb ei fod yn ddraen bigog yn ystlyi S rglwydd Salisbury, &0 y mae yn fwy na thebyg, pe gwyddid y cyfrinion, fod rhywbeth heblaw y pwnge o gynhildeb wedi achosi y rhwyg. Beth bynag am ei uehel- gais, a'i duedd i ddweyd pethau bryntion, fe addefa pawb oeddynt mewu cysylltiad ag ef pan yn llanw y swyddi o Yagrifenyddyr India a Changhellydd y Trysorlys ei fod yn un o farn addfed, &0 yn ggllu treiddio i fewn i'r gwaith oedd dan ei ofal yn gySym. ac effeithiol. Ond y mae y taf< d a fu yn dy- ddori Ty y Cyffredin gyda'i ffraethebion a'i goegni erbyn hyn wedi dietewi, a gweddus i ni aoghofio ei ddiffygion, ac ed-nygu talent- au diiglaer y gwleidyddwr trancedig.

I TRYSORAU CUDDIEDIG. Use pob dyn yn llawenhan pan y daw o hyd i ryw drysor fydd yn ychwanegu ei gyf- oeth. Mae llawer un wedi treulio blynyddau, ac wedi gwario llawer o gyfoeth er dyfod o hyd i drysorau cuddiedig. Mae digonedd 0 gyfoeth yu y byd pe gwybyddia pa le i chwilio am dano. Pa sawl ffortiwn sydd yn gorwedd yn y gangell-lys (chancery) yn aros i gael ei hawlio gan eu gwir berchenogion ? Y fatl oludoedd anrhaethol sydd wed i eu oladdu yn nyfnderoedd y mor! Y fath ben- tyrau o gyfoeth sydd yn guddiedig yn y ddaear, pe gwybyddau rbywrai y manau priodol i gloddio am danynt i Ottjl trysor mwy gwerthfawr na'r holl drysorau cuddiedig hyn, ac am yr hwn yr ymadawai. ami i oludog a'i holl gyfoeth a'i wychder yw iechyd da. Y ffordd oreu i sicrhau y trysor hwn yw, cryfhau y cyfan- soddiad trwy wneyd defnydd priodol ao am- serol o ddarpariaetb lysieuol adgryfhaol, a'r ddarpariaeth oreu o'r fath sydd wedi ei dar- ganfod byd yn byn yw Quinine Bitters Uwilym Evans. Mae llawer o bobl, nad oedd ganddynt ffydd o gwbl mewn meddyginiaethau breint- iedig, ar ol oael eu darbwyllo i wneyd prawf o'r Quinine Bitters, yn unfryd yn tystio ei fod yn eithriadol o effeithiol i adgyfnerthu a bywiocau yr ysbryd, a'i fod yn adfywio yr holl gyfansoddiad, ac yn gwneyd i ddyn deimlo yn ieuaDc ac yn hoew. Mae y medd- yglyn hwn yn ymlid afiechyd o'r cyfansodd- iad ac yn adfer i'r dyn y trysor gwerthfawr -ieetld, pan wedi ei golli. Rhodd- weh brawf. arno. Mae ar werth gan bob fferyllydd mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un, neu gellir ei gael yn ddidraul tr-wy y post oddiwrth y perchenogion -.—Quinine Bitters Manufacturing Co., Limited, Llanelly, I South Wales

I AMM-IM ) Cynhallwyu y .'tawdlys uchod yn Beau- rnaris, ddydd Llun, gerbron y Barmvr nt/halmars. Wrth anerch H uchel reithwyr, blaeuor pa rai ydoedd Syr R. Wi liarus- oulkeley, llongyfarchodd y barnwr hwy ar S truspdtlau yn" y si., gan nad oedd "nibyw p :rcharor i sefyll ei brawf. Hon ydoedd drydedd waith iddo gael y Pleser tm yn gweithredu fel bannvr dros Ogledd Cyiuru 0 fod yn bresenol mewn R DrawdJlI ys lie nad oedd garcharor i'w bvoli, a yderai y byddai yn disgyn i ran ei olynydd °ngyfaruh y rhai a fyddent JD gwasan- aethu fel uchel reithwyr.- Yna cyflwynodd yr Uchel Sirydd (Mr J. Roberta Cox) bJ; u fenyg gwyuion i'r barnwr. Gwrandawyd achos yn mha un y gwys! Elizabeth Thomas, dynes sengl yn byw yn Llanfecbell, ei brawd, Thomas Williams, adeiladydd, Lerpwl, am gadw yn ei feddiait, weithredoedd yn dal perthynas a phryniant eiddo a elwir Yr Ogo, yn mhlwyf Llan- fechell.— Ymddangosodd Mr Hsrbert W:I- Iiams (yn cael ei gvfarwyddo gan Mr Fan- ning Evans, Amlwch) ar ran yrachwynyddes, a Mr J. Bryn Roberts, A.S. (yn cael ei gyfarwyddo gan Mr Huw Rowland, Ban- gor), ar ran y diffynydd.- Yr amddiffyniad ydoedd nad oedd y gweithredoedd wedi eu dychwelyd oherwydd fod yr achwynyddes wedi rhoddi arian allan ar mortgage. ochr arall dadleuai yr achwynyddes ei bod wedi rhoddi arian i'r diffynydd i gario yn mlaen wa.th adeiladu yn Lerpwl.—Cymer- odd yr achos y rhan fwyaf o'r diwrnud. Dychwelwyd lheithfarn o blaid yr achwyn- yddes gyda'r costau.

TWYLLO'R DIMWE1). iI Mae pobl yn hawdd iawn i'w twyllo ryw- sut. Y dydd o'r blaen dadleuwyd cynllwyn o dwyll newydd spon mewn heddlys yn I Llundain. Cyhuddwyd dau Americanwr o gael arian trwy dwyll. Eu dull oedd hwn. Cyhoeddent hysbysiad mewn papyr newydd yn cynwys gwobr am roddi geiriau coll mewn brawddegau. Anfonwyd iniloedd o atebion i'r hysbysiadau, a derbyniodd pawb a ysgrifenodd lythyr atynt atebiad i'r par- wyl ei fod wedi enill 4p. Ac and iddo anfon lOs 6c i dalu am flwch o rywbeth a broffes- ent ei werthu, yr aufonid yr arian a'r blweh. Yr oedd angen saith o ferched ieuainc i ym- wneyd a'r atebion i'r llythyrau, a gellir cael amcan oddiwrth byny y nifer a dderbynient yn ddyddiol, ac yr oedd pob llythyr agos a dderbynid gan y carcharorion yn cynwys 10s 6c. Koreu bu stafaelodd yr heddgeid- waid y llythyrau oedd wedi eu tyfeirio stynt gyda'r post y boreu, a chynwysent 316 o postal orders am 10s & yr un, Oafwyd yn eu swyddfa naw o lythyrgodau perthynol i'r Uythyrdy. Yr oedd y llythyrau mor lluosog ar rai dyddiau fel yr arferid eu han- fon mewn oodau. Yr oedd y carcharorion yn byw yn foethus yn yr:Avenue Hotel. Gohiriwyd yr achos. Dau Americanwr newydd ddyfod i'r wlad hon ydyw y car- charorion.

GWYR1 II MEWN RHEITHORDY Pigwyddiad Rhyfedd yn Suffolk. Tri neu bedwar mis yn ol (meddai yr Essex Telegraph ") cyhoeddasom hanesyn am iachad rhyfeddol merch ieuanc o Great Bentley, cyfeillion yr hon oeddynt wedi rhoddi i fyny bob gobaith am ei hadferiad. Y mae ail achos, yr hwii y mae gohebydd i'r Essex Telegraph wedi gwneyd (ymchwil- iad iddo yn ddiweddar, yn cadarnhau yr hyn a gyhoeddasom y pryd byny. Y mae meddyglyn rhyfeddol o effeithiol a syinl wedi ei ddarganfod, yr hwn sydd yn hollol ar wahan i bob meddyglyn arall, ac yn rhy- feddol o effeithiol at bob anhwyldeb. Galwodd gohebydd y Telegraph" yn Rheithordy Branthaw, a gwelodd Mrs Emily Youngs, yr hon a gadarnhaodd ar unwaith yr hyn oedd wedi ei ledaenn am ei hiaehad rhyfeddol. "Diolch i Dduw," meddai, gallaf weithio a chysgu yn awr, ac os oes rhywun yn dyoddef fel y gwnaethum i, bydd yn dda genyf roddi hysbysrwydd iddynt out i gael iachad. Yn nechreu y flwyddyn 1894," meddai Mrs Youngs, cefais fy nharo a phoenau crydcymalau yn fy mraich, yr hyn oedd mor ofnadwy fel yr oedd fy mraich yn hollol ddi- fudd i mi, nis gallwn weithio, nis gallwn gysgu, Jnis gallwn godi fy mraich at fy mhen, ac nis gallwn wisgo am danaf heb gynorthwy. Treiais bob math o bethau, ond i ddiui pwrpas, yna cefais fy jihendio gan feddyg profiadol, ac aethum i Harwich o dan drin- iaeth, oili daethum yn ol heb fod ddim yn well, ac yn hollol analIuvg i wneyd y gwaith angenrheidiol yn y ty. Tua'r adeg yma darllenais mewn un o'r newyddiad- uron lleol am iachad rhyfeddol gan Dr Wil- liams' Pink Pills for Pale People, a phen- derfynais roddi prawf arnynt. Ar ol cy- meryd un blychaid yr oeddwn lawer yn well. Prynais ail flychaid, a chyn fy mod wedi cymeryd ei haner yr oeddwn yn teimlo yn dda iawn. "Yr oedd fy mraich wedi llwyr wella, a theimlwn fy hun mewn gwell iecbyd nag a bum am lawer o fisoedd. Yr oedd yr iachad yn berffaith, ac yr wyf o'r farn fod pelenas Dr Williams yr. feddyginiaeth ardderchog. Yr wyt y.. awr yn alluog i weithio, ac i wneyd fy nyledswyddau teuluaidd gyda ?hieser. Y mae IIaweroedd o drueiniaid yn ioddef, y rhai ddylent gael gwybod y gall- ant gael eu hadfer i iechyd gan beleuau Pink Dr Williams." Y mae Dr Williams's Pink Pills yn wir feddyginiaeth at anhwylderau cyffelyb i grydeymalau, poen y giau, parlys, Loco- motor Ataxy, St. Vitus's Dance, cur gieu- 01 yn Y fem, a gwendid, lludded, afieehydon ygwaed, megys manwynion, tan eiddew par- haol, &c. Maent hefyd yn gryfhaol, ac ad- ferant i'r croen llwyd, gwelw, liw a graen iechyd; yn foddion penodol rhag holl an- hwylderau neillduol y rhyw fenywaidd ac i ddynion effeithiant wellhad trwyadl oddi- wrth anhwylderau a gyfodant oddi ar flinder, gorweithio, nen ormod rhysedd o unrhvw natur. Gwerthir Dr Williams's Pink Pills gan yr boll fferyllwyr, neu gellir eu cael yn union- gyruhol oddiwrth y Dr Williams's Medicine Company, 46, Holborn Viaduct, London, am 2s 9c y blwch, neu chwe' blychaid am 13s 9c. Ni werthir Pelenau Dr Williams yn rhyddion, neu wrth y dwsin, nac wrth y cant. Ni cheir hWYllt byth ond mewn pibellau coed bychain oddeutu dwy fodfedd o hyd, yn dwyn amleni, cylchlythyr o gyfar- wyddiadau y Dr Williams, ac amlen allanol ar bapyr gwyn-goch, ac argraff mewn inc coch o enw cytlawn Dr Williams's Pink Pills for Pale People.

Fel yr oedd d.u ddyn n ewn «h .arel yn Blochavin, yn agos i Glasgow, yn parotoi i danio twll, aeth yr ergyd allan a hyrddiwyd y ddau i bellder o amryw latheni. Anafwyd hwy yn drwm. Cynyddu mae'r drafnidineth ar Gamlas Manceinion. GIVKV AWAY. -"HOR:'U.'t£AN'S CHATA (Tea House) Is the title of the Almanack for 1895 published by the Pure Tea Import- ers, Horniman & Co., London. The picture vividly illustrates the custo.a of Tea dring- in the far East. LOCAL AGRNTS Carnar- von-Owens, High street; Davies, Bangor street. Bangor—Gregory. Market Stores, Holyhead —Bradsliaw. Market-street. Llan- fairfechan —Fiuon, J*st a Buildin,?s. Con- •v.-u' — Wiliiains, N.jvin—Johnstone 0".Inist. l'wllheh V'V11 Hih street. t?n?t.m -Crutt'? Cn"!u' Thomas, Grocer. Lt?ndudno Ho?td<*y G. iddaeth street.  Port Dinorwic-Owen, Frondeg; Llanfyllin I -Williams, Chemist .J -CC- I 'THE SECRET OF HEALTH.9 I Written by a Dip!o-nce of a London Ksspijal. I A Cojrjrt tvl, Bok "¡e: b- ■ 'ch II: o U:rH!OY SOAP gfn-Jj his or her mm lIlef .ddre-5 nnd 12 ) >.P Whappers, or carriage pal". to LEVER BROT!!ER5, United, Port Sunlight, r.t.ir CONTENTS.—TH« MISSING BAG: A Compete 5tcn—Ivrnonucnow TO THE SCIKET or Hrotva — GOlD. TO HOME NUKSING — GU'.UB TO N".?I.G 1. INFI CTHU S II.LNF.SSF.* — OVR D'-IY TO CU R SH;. C?.?° How to P,,??-t 1tI. CHAPTBR-A o;w OK WAR-IN?SICK Dun. ?.? t?i?'   -USIIPUL HINTS FOR HEAPS 09 YAMFUES. T' t)* Books by I Popular Authors Oiven with Lifebuoy Soap. UFEBUOY SOAP Is a Carbolic Disinfectant Soap for use I" the Pre- vention of Sickness and the Preservation 01 Health, and Is guaranteed lperfectly Jure and free from any Injurious chemicals. j&U porch Mm of this soip can exchange the Wrappere, at the Duler's from whom the* buy the soap, for BOOKS. 4; ■> Am z=::===::= LEVER BROTHERS, Limited, Port Sunlight, neu Birkenhead, have received the acomp,oyiol1: Report LIFEBUOY ROYAL DISINFECTANT SOAP from Dr. Kart Enoch, Cheoiiscb, Hyiieii^dies Institut, Himburg. REPORT. The ezanlnatien of the samploot 'Lifebuoy Royal Disinfectant 50ap' furnished to me by Messrs. Lever Brothers, Limited, of Port Sunlight, Eng- had, gives the follow" log results as to Its action as sdisinfectant. Solutions 01 1, a and $per cent, of Lifebuoy Royal Disinfectant Soap In water were Bade. These solutions were brought to bear on a variety of clean cui. 1 ?19 -L 1. :1 I I ISINFECTANT FR t '4'1 Al?11,1?IIIC & tlvated (rerms or mU crobes (Bacillus), fa each ense a ccrtatn exact time being aI. lowed for the operation; and thus the capacity of thlssoapfor destroy. Ing the various live and growing germs was proved. THE RESULTS JRore as follows I.—The obstinate Ty. phoid Microbes, wlthf per ccnt. solution, were dead within 2 hours. a.—The operation of thla aoap 08 the Cholera Microbes was very remarkable, and abowed this soap is be In tho highest degree a disinfectant. These were taken from persons who had died of Cholera la Hamburg, and showed a result as loIIows:- Wltb tile a per cent, mixture. Cholera Microbes were dead within iS minutes. With the a per easo. same were dead within 5 minutes. ==-=" &-Ths Diphtheria Microbes were killed after a hoars with the a per cent, solution. 4.—The 8 per cent, solution was tried on fresh Carbuncle germs, and the result showed that the Kcrobe life was entirely extinct after 4 hoars. Prom the foregoing experiments It will be seen that the Lifebuoy Royal Disinfectant Soap la t Jawsrltl) disinfectant and exterminator of the various germs andlnlcrobes of disease. (PTGNSD) KARL ENOCH. Chtm. Byfim. Inst., Etmbaq, Bodes ?1?1RD? ??  ? ?y' ?????????????????????' J¡\- ? ?'     ?%  ATHLETIC F OT.RALL   1 os? ? M<m to all who have asea {  E?UMAN $ONS ? Co. ,? !??"' ?? ? EMCL?D???????.?.?? Per 150 Wrapp?a the aptend1d  Charge of the Dght A.'??de, For 180 Wvappm the splendid Pictore^'The Charge of the Light A.'igade IPIor   in good gilt frame, will oe sent carriage paid. Fall pnrliculnri on each Wrapper.^  .MFA'MTS F O O DmuDai Samples. Pamphlet end Prospectus post free on art-ticchcn V ymn CLI L|IMIC »Q For C0U^H|ioMCKfT!S M HWBBBBBBBB* S and BRONChmb. !• TI, I., Cllld, 1, Ad-111,w 2 EFIUWUIILI Ojl IBUiWtWM Price 2s. 6d.& 4s. 6d. per bottle.   I: 1°"1" S.F.. "k1jj'J'1 11; )'1)('r' aVaVa'aVaVe'e'e'a'a'a'eVa'a'a'e'e'e-eeeeW

COLOFN B E-Iii- EISTEDDFOD GORONOG RHOSDDU, GWRECSAM. PEYDDEST Y GOKON CHIST Yi EISTEDD WRTH FFYNOS JACOB." I Daeth 14 i law-rhai yn gytansoddialau tra gorchestol, amryw ohonynt yn tailyngu gwobr. Buasai yn dda genym po buasai I Yina bedair neu bump o gorODau. 1. "Sain." Pryddest led gyffredin. 2. Y Dysgybl Anwyl. "-Ail -adroddiad o'r hanes a ddyry yr efengylydd mewn my 1r- aeth. 3. Un o'r Dysybliou." Pryddest lawn o natur, ac yu darllen yn ystwyth. 4. 11 Ciinbreiisis.CyiangOddiad da, yn cynwys mwy o atbroniaeth a duwinyddiaeth nag 0 fardaoniaetb. 5. Myrtwydden."— Pryddest ddesgrif- iadol o'r amgylchiadau, ac yn cynwys llawer o feddyliau tlysion. 6. "Bline(lig.Pry,ldest lawn o deimlad. Gwna y bardd ddefuydd h tpus o'r ymadrodd Myfi yw hwnw." 7. Daniel."—Llawer o feddyliau coeth a gwir farddonol. Gallasai awdwr mor alluog ddewis rhai geiriau gwell mewn oyfansodd- iad mor orchestol. 8. "Hwyd ap Fyclian." Pryddest yn dwyn arwyddion o allu a cbwaetli tuhwnt i nmryw o'i gyd> mgeiswyr. ODd y mae eraill yu cynwys liWY o farddoniaeth. 9. 1, Awelon Mehefln."—Pryddest gyf- oethog o farddoniaetli, llawn o addysgiadau. 10. Iago Slab Alpheus,Pryddest yn ymestyn dros 420 o linellau ond nid yn yr hyd yn unig y rbagora, y mae l'.avver o ir- eidd-der yr awen wir yn y cyfansoddiad hwn. Ond y mae un mm dditu wedi cryuhoi y meddyliau i gyleb llai a mwy addysgindol. 11. Eneiniad.Y mae y bardd hwn yn trin y testyn yn fwy manwl nag amryw o'i gydymgeiswyr. Er ei fod yn un o deulu yr awen wir, y mae yn y gystadleuueth hon rai IIlWY barddonol. 12. "Omnia Vincit Labor. "-Prytidest lawn o farddoniaetli fyw. 01(1 y mae ganddo ngeiniau o liuellau hLb ddal dim dim perthynas a'r testyn, er mor ragorol. 13. Hael Catadog." -Cyfansoddiad tra gorchestol, llawn barddoniaetb, heb golli ei olwg ar y testyn o gwbl. Cynwys addysg- iadau campns. 14. Gerizim." Cynlluu gwreiddiol. Cyfansoddiad barddonol. trullasai wneyd ambell linell yn giyfa;b. Y mae y pump diweddaf yn teilyngu gwobr, ond gan nad oes ond un i'w chael, wrth gymeryd pobpetb i ystyriaeth, dyfamwn y wobr i Gerizim."  DM OQWIW. M?WDDNf. t

NOSWEITrtlAU Y GAUAF Gwyr pawb ohonom pa mor drymaidd ydyw hir nos gauaf, ac ambell waith y mae'r amser Jii pwyso yn drwm ar y moidwl, and a ddarfu r peth mo'ch taro pa mor ddifyr y gellid pasior amser heibio, gydag ychy iig waith i ch dyddon. Y mae gwen yn un o'r ?hved?.?thM mwyaf 8Y.1 Jef?dio? chan y geU d ^el y defa- vddiau yn syth o'r mehMU, ??hd dibynu y cew. h y defnyddiau goreu. ntonwch gordyn X?.t i'r Providence Milts Spinning Co., f$?nt 'N' Bradford, Yorks, gy^h enw &'ch cyfeiriad, ac anf,nir i ehwi samplau, yn Mhyd?r holl fanylion pa fodd 1 weu gyda '?i?unir hy..by.<u ?.ddi?? sydd ?'aro?i at y gauaf dyfodol  i ferchea wedi eu ?vceyd or Virgin Re^ece Stock?tte wedi rhoddi y toaaUmr>yJdlH-yra £ am lawer 0 ny?yddoedd Gwerthir hwynt yn barod i w (rwisM. neu gwerthir y dcfnydd wrt y Hath i'r bone(ILig?,a. hy,?y sydd yn d^ewis gwneyd eu dillad euhun?n.. ??feMMK "8" 0 Lewi.<ham.My6edo O?S 1893:Dy??V hefyd ddyweyd fTekh Viryi* F/eere Stockinette yn 9^goyn arddTchoa. Vr wyf wedieu gwosgo am dnneu Wwir Saf, ac nU V^.vnt yn ^dd^ya 6o. ArbrlU'-l.l »- at v;u;¿ú tiiL-nt I =. geWø erio4"

AT Y PAKOH I>. 1. THOMAS, LLANRWST SYR,—Yn y Genodl" ddiweddaf gwelais eich banes mewn cyfarfod undebol yn eicli tref yn gwneyd ymosodiad ar reugoedd y gelyn. Caniatewch i mi eich llongyfarch ar eich gwroldeb a'ch sel dros foesoldeb ein gwlad. Mae dameg y ddwy botel yn eitbaf gwir am lawer lie arall yn Ngbymru, ysyw- aeth, Na chymerwcb eich dychryn gan y protest" a wnaed mewn cyfarfod yn y Town Hall. Yr ydych chwi wedi taro yr hoelen ar ei phen. Gwyddoch o'r goren, pan ddywedir rhywbeth am denlu, mai y perthynasau a deimlant gyntaf. Felly yn y mater hwn. Pa les y mac billiards yn ei wneyd i neb P Maeur, wedi profi yn ddiwerth i ugeiniau o'n pobl ieua;uc. Tn sicr, y I mae'n bryd Igyfarfodydd chwarterol a misol Cymru alw sylw at a chyhoeddi rhyfel yn erbyn chwareuon yroes. Daliwch ati, frawd anwyl, a bydded i'n holl weiuidogion ddilyn eich hesiampl, heb ofni gwg neb.—Yr eiddoch, UN TW CARU Y BOBL HUAKC. I Penygroes, Llarillyfni. I

ARIANDY GIMiilim A i DINEUDIR CYMRU. Cynbaliwyd y it.h, cyfarfod blynyddo o berchanogion Ariaady Goglodd a Deheudir Cymru ddydd Mawrth, yn y raw Associa- tion Rooms, Lerpwl. Llywjddwyd gan Mr Thomat Brocklebank, yn atsenoldeb Mr Geo. Rae, oadeirydd y cyfarwyddwyr. Tr oedd yn breaenal luaws mawi- o gyfran- ddalwyr. Yn eu hadroddiad dywedai y cyfarwydd- wyr fod y dirwasgiad masnachol parbllu8 wedi tffeitbio yn anffafriol ar enillion JY ariandy. Cyfanswm yr holl enillion, yn lynwls gweddill o 20,321p 5s 60 o'r cyfrifon diweddaf, ydoedd 193,926p 19s 9c. O'rswtn h wn yr oerid yn ofynol tynu trealiau y brif swyddfa, 62 o ganghaoau, a deuddeg o ie- ganghenau, yn cynwys cylogau, Ac., yn cyrhaedd y awm o 85,486p 15s. Byddai hyn yn gadael 108,441p 4s 9c. Yr oedd rhan- ddaliadal1 yn ol 10 y cant am y naill banar blwyddyn, a bonuses yn ol y cant am y naill haner blwyddyn wedi eu talu, yr hyn, gyda threth yr inewm ar yr enillion, a gyr- haeddai y swm o 93,301p 17s, gun gario yn mlaen i'r cyfrifon riesaf y swm o 15,139p 7s 9c. Y cadeirydd wrth gynyg fod yr adroddiad i'w fabNysiadu, a sylwodd fod y rhai oedd- ynt yn dal cysyllt'ad ag ariandai wedi gor- fod myned trwy gryn anbawsderau yn ystod y flwyddyn. Y rheswm am hyn, i raddau helaeth, ydoedd gor-gynyrchiad a'r dirwasg- iad masnasbol a fodolai mewn canlyniad. Yr oedd yr enillion yn call eu tori i lawr yu mhob cyfeiriad. Braidd y gellid dysgwyl y gallai eu henillion, fel y dangosid yn y fan- tolen am y flwyddyn adiweddaf, fod cystal yn y dyfodol ag ydoedd wedi bod hyd yn hyn, ae yn hyn nid oeddynt yn wahauol i ereill, canys nid oedd gauddynt amheuaeth nad oeddynt wedi gweled fod amryw ariandai wedi methu cadw i fyny eu rhanddaliadau arferol. Yr oeddynt hwy, o'r ochr arall, a chredai fod y mwyafrif o ariandai Lerpwl wedi gallu gwney-l rhanddaliadau (dividends) ar yr un raddfa ag o'rjblaen (cymeradwyaeth). >i id yn gymaint am eu bod wedi gwneuthur enillioa digonol yu ystod y flwyddyn i wueyd hyny, ond am fod ganddynt elw mewn llaw o'r blynyddoedd blaenorol. fel y bu raid iddynt ddisgyn ar y cyfanswm a ddychwelwyd drosodd o'r flwyddyn ddiweddaf, yr hon, fel y mae yn ddealledig, sydd yn gronfa a ged- wir mewn llaw tuagat yr aincan penodol yr I oeddynt wedi ei defnyddio. Yn Nodua--ao yr oedd hyny yn galonogol—yr oedd eu dy- ledion drwg lawer islaw y cyfartaledd (clywch, clywch). Nid oodd yn cldoetb pro. phwydo mewn perthynas a'r dyfodol, ond nid oedd yn gofyn llawer o ddoethineb i allu dyweyd os na wellheir amgykbiadau ni byddai dim i'w wneyd ond gostwng y rban- ddaliadau. Gobeitbient, fodd bynag, y byddai i bethau walla, fel ag i osgoi gwneuthur hyny. Y prif amgylchiad yn eu hanes yn ystod y flwyddyn oeddymneillduad Mr R. Meredith Jones, eu harolygydd yn Lerpwl, ar y 30ain o Fehefin diwedttaf, ar ol bod yn ngwasanaeth yr ariandy am 52 inlynedd. I lanw y swydd yr oedd Mr Thomas Rowland Hughes wadi ei apwyntio, yn yr bwn yr oedd gan y cyfarwyddwyr bob ymddiriedaeth (cymeradwyaeth). Eiliwyd y cynygiad gan Mr Joseph Bean- sire, a mabwysiadwyd yr adroddiad. Cynygiodd Mr R. Nicholson, U.H., ail- etholiad Mri Kobeit Clover Beazley a John I Bibby fel cyfarwyddwyr. Eiliwyd gan Mr J, B, Harrison, a phaa- iwyd. Cynygiodd Mr Robert Shaw fod diolch- g"i y cyfranddalwyr yn cael ei gyflwyno i'r cyfarwyddwyr am eu gwaeanaeth gwerth- fawr, ac fod y swm o 3500p i gael ei roddi iddynt fel cydnabyddiaeth am y flwyddyn bresenol. Eiliwyd y cynygiad gan Mr W. C. Aik- man, a phasiwyd ef yn unfrydol. Y Cadeiryild, wrth gydnabod y bleidlais, a sylwodd fod y cyfarwyddwyr bob amser yn baiod ac yu ewyllysgar i gymeryd man- tais ar b b eyfleusara i wella sefyllfa yr ar- iandy (cymeradwyaeth). Cynygiodd y Cynghorydd E. Paull fod y Mri Harnood Banner a'i Fab i'w hapwyntio yn archwilwyr am y flwyddyn bresenol am y Iwm o 31op. Eiliwyd y cynygiad gan Admiral Jones Parry, a phasiwyd. Cynygiodd Mr R. W. Jores fod diolch- garweh y cyfranddalwyr yn cael ei roddi i'r arolygwyr a swyddogion eraill yr arirfndy. rth eilio, dywedodd Mr Edward Rae ei fod yn gallu gwertbfawrogi gwasanaeth y swyddogion fel cyfranddalwyr a fu am bedair biynedd yn ngwasanaeth yr ariandy. Talodd deyrnged i werthfawredd Mr R. Meredith Jones. Wedi pasio y penderfyniad, dywedodd Mr T. Rowland Hughes, mewn atcbiad, y byddai i swyddogion yr ariandy wei thfawr- ogi y dadganiad o ymddiriedaeth ynddynt. Daeth y gweithrediadau i derfyniad .yda I phleidlais o ddiolcbgarwch i'r oadeiryddV

What! these spoiled hands are causelby Wash- ing day, I am surprised, get MATCHLESS' CLEAN- SER SOAP at onM, I pray. 3

COFADAIL LSA WEiAN. Yn nghyfarfod rheolaidd y "Wyddorfa," sef cyfarfod llenyddol ac adloni idol Cymry West Pullman, Chicago, Ion. 9, galwodd y Llywydd R.O., mewn araeth fywiog, sylw at y symudiad hwu yn Nghymru, a bod gwahoddiad yn cael ei estyn i Gymru y Tal aetbau Unedig i gyfranu at y gofadail. Yna cynygiodd WT. Deuaraeth Jones (o Benrbyn- deudraetb), a chefnogodd Mr D. R. Jones, Cambria, Wis. (nai i'r anfarwol Barch J. Jones, Talysam), ein bod yn gwueyd casgl- iad at y gofadail y mis 11emf, a'i anfon yn enw y Wyddorfa" i'r drysofa i Gymra. Mr Trevor J1 > ^brawd i Dr Jones, Dol. gellau), yr hwu gy, ,in'r btirld Ceninog, oedd ar yinweliad a'r Wyddorfa, a Mr H. U. Jones, flferyllydd, Bangor, a wnaeth syl- wadau cymeradwyol, a'i bod yn anrhydedd i gymdeithas ieuanc a bywiog West Pullman ei bod yn cymtryd y flaenoriaeth yn hyn yn Chicago, ac yn yr Unol Dal tetllau. Yn ol pob argoelion y mae Cymrodoiion Chicago wedi marw. Ysgrifenydd y Wyddorfa ydyw Mr D. Jones (Dafydd Rhisiart), mab i'r Parch Daniel D. J ones, Bangor; trysor- ydd, Proff D. Ll. Jones, mab i'r diweddar Mr J. Lloyd Jones, Talysani; is-lywydd, Bvdwelltydd.