Y Genedl Gymreig

TY FY NHAD. Pan oedd u undwr tonau adfyd Yn terfysgu calon biudd, Llais tangnefe !d dieiddiai'n hyfryd, Ac j ii d> iici fel y dydd Gwjwai trallod L'BU wres bdgof Ty eiii Tad. 0 mor bell yw'r cartref tyner Draw tubwut i'r byd >edd maith, Minau'n cwrdd a rhwystrau lawer Ac uiewn gwendid ar y duith, OawlIIJi rywbryJ Groetsi trothwy Ty t'in Tad. Dei; goludoedd lief i giirio Traul y fl. -i-ld. er iiieithe(I yw; Ar ,.j 1t\,¡J cawn Il'su'n teithio Er gwareeu dynolryw, i raid ofni TeitLio r ffordd i Dy ein Tad. Nid yw'r goi tliryuidcrau isod, Oud cenhndou ffyd don ne £ I'n gwahodd i wind ddibechod Ae ddeliv Ef; Croesaw awel Chwytha tua Thy eill Tad. Nid yw'r Mr a'r beuliau lawer Ond Uusirnau gododd Duw, lotono plant gortbryuider Tua'u hetifeddiaeth wiw; Llwybr goleu Gawn i ddedwydd Dy eiu Tad. Mae y plant yn awr ar wasgar Drwy bellafuedd eatg fyd o ararywiol barthau daear Daw y teulu adrc' i gyd; Man cyfarfod Dedwydd byth fydd Ty ein Tad. AWD yn hyf trwy rwystrau fyrddiwn Gan ymdrechu lawer awr; Drwy y poen a'r ofnau teithiwn Drwy y nos i gyrbaedd gwawr; Glyn marwolaeth, Dymll'r drws i Dy eiei Tad. H. CERNYW WILLIAMS. I

Yk EIRA, I Brwau pant o eira gwyn—oddeutu Yn ddiatal estyn, Dros bob gwig a brig pob bryn, Yn lleidillg ocr ddilledyn. Lledu ei fantell lydan—wna'r eira Dros ororau cvfan Try o'i fodd er troi y fan A'i wyddfod yn newyddfan. O'r golwg i'r dirgelion—anfona Fan fynydd yn union; Cuddia fri cii wtdd y fi on, A chwery ar ei clioron. Os am olwg ysmala-y chwiliwch, Dewch i weled yma :— Mawr, erwin. mor 0 eira Yw'r wlad oil dait gwrlid isi. R. J. DERFEL.

"GERLLAW Y DYFROEDD TAWEL'" Gerllaw y dyfroedd tawel Arweiiiia'r Bu,-ail Da; Lie cluda'r esmwyth awel Aroglau'r DwyfoI ha; Lie nolia pur orfoledd I loni'r enaid byw, Ar lanw dwfu tangnefedd A dardd o o, sedd Duw, Gerllaw y dyfroedd tawel II Y ceir adfywiad hoen, Mae'r Ilwyl,r yn ddiogel Heb gerryg geirwon poen Yn ddwyfol oddi uchod Y tarlld ei lieddweh cain, Ac ni ddaw dwylaw pechod O'i fewn i blanu drain. Gerllaw y dyfroedd tawel Yn ughau d porfa fras, Lie tyt Ulwyuhad yn uchel Dan hiaion Dwyfol ras Lie na ddaw pryder meddwl, Na dwfn cneidiol gur, I orphwys megis cwuiwl Ar ddydd cyfiinach bur. Gerllaw y dyfroedd tawel Mewn nef-gysgodfan glyd, 0 swn cyidiyrfus ryfel Sy'n (lif'a lie,id y byd; Er grym yr haint dinystriol Y cyegcd a barlia Mae nawdd y praidd ysbrydol Yu llaw y Bugail Da. Gerllaw y dyfroedd tawel Dwfr filiwn gwell na gwin, Lie caiff pecbadnr ddyebwol 0'1' auial poetb a blin Mae yma (loi i'r syched Gaed yn umahvih bai, Caitf enaid yma yfed Ddwfr Uonydd Duw, heb drai. Gerllaw y dyfroedd tawel "— Anfeidrol edyn gras, Gysgodant yn ddiogel Fwynhad y gorlan fras 0 dangnef aniweddol— Cyfrwysdra bydol flaidd Ni lwydda yn diagwyddol I darfu bi dd y praidd. MOil. RHYDFAB. I

—— t Bwvteir ugain mil o bwysi o fara bob dydd gan deulu Sultan Twrei. Ni ddigwyddodd un marwolaeth yn niysg cler;gwyr trwyddedig Esgobaeth Llanelwy yn ystod y flwyddyn ddiweddaf. Chafed Skin, Piles, Scalds, Cuts, Chilblains Chapped Hands, Sore Eyes, Sunburn, Earache, Neuralgic and Rheumatic Pains, Throat Colds and Skin Ailments quickly relieved by use of Calverts Carbolic Ointment. Large pots Is Id, faeh, at Chemist &c, or post free for ralue F. C. Calverts, Co., Manchester.

I EWYDnIOX CltEFYDDOL. | Cafodd y Parch Hugh Price Hughes dderbyniad ardtterchog gan ei gyfeillion yn Llundaiu, ar ei ddychweliad o'i yinduith yn yr Ital, lie y bu yn aros am rai wythnosau er mwyn ei iechyd. Cyfarfyddodd ei gyfeillion ef a'i briod yn St. James's Hill. Pan ddacth y gwr parchedig a Mrs Hughes ar yr esgyn- lawr, ni roddwyd banllefau, ond cododd y gynulleidfa fawr ar eu traei a chanwyd I Dad y trugareddau," yn hynod o effeithiol. Darfu i'r digwyddiad hwn effeithio yu ddwys ar Mr a Mrs Hughes. Da genyui ddeall fod y gweinidog poblogaidd wedi cael llwyr ad- feriad, a bod Mrs Hughes Yllllawer gwell. Mae geuyrn i gofnodi marwolaeth y Parch John Jeukyns, rheithor Pentraeth. Bu yn gurad Glanogwen o 1S67 i 1873, pryd y eodwyd ef i fywoliaetb Peumachuo. Y flwyddyn dfUweddafpollodwyd ef yn rbeithor Pentraeth a Phorthaethwy. Bu yn llafurio yn esgobaeth Bangor am 27 mlynedd. Dechreua'r Parch Thonas Pierce (Mordaf), Llanfairfechan, ar ei weinidogaeth yn Llan- idloes yn gynar y mis nesaf. Dydd Mercher diweddaf, cyrhaeddodd y Pareh Bismark Dav.es, Chicago,, ei ardal enedigol, Llanuwchllyu. Bwriada aros yn "yr hen wlad byd ddechreu mis Mawrth. Dydd Mawrth diweddaf yr ail-agcrwyd Coleg Duwiny, idol y Bala ar ol gwyliau'r Nadolig. Cyuhelir bob blwyddyn yr wyth- nos ar ol yr wythuos weddio gyfarfod ydd pregethu gau y myfyrwyr a'r athrawon mewn tua deg-ar-hugain o gapelau yn Milen- llyn ac Edeyrnion. Edrychir yn mlaen bob blwyddyn at y cyfarfodydd hyny gyda chryn ddyddordeb. Dechreua cyfuod newydd yn hanes y "Drysorfa y mis hwn. Ar ol hir ympryd gwnaed cyfnewidiad y sooiwyd cymaint am danu, a chwanegwyd wytli tudalen at ei faintioli. Da genym allu dyweyd fod y golygydd wedi gwueyd defnydd da o estyn cortynau ei babell. Mae rhywbeth yn ag- wedd allanol y rhifyn hwn, yn gystal ag yn ei gynwym, yu rhagori ar ▼ rbifynau bJaen- orol. Mae darlun y Parch William James, B.A., Manchester, "yn true to naturea'r nodindau ar y gwrthddrych yn dangog gwerthfawrogiad o'i gymeriad gwir deilwng. Iae "Hell ysgolfeistr Mr Charles," gan y Parch Robert Owen, M.A., Pennal, yn ddifyr ac adeiladol, a "Dalen newydd o'r hen amseroedd" yn cyfuno hoewdsr y lienor a difrifoldeb y pregethwr yn erthygl allnog y Parch W. R. Jones (Goleufryn), Nis gall neb a'i darlleno beidio a theimlo ei hunan yn well ben a chalon ar dd«chreu blwyddyn. Mae Cydwybod Lan" Mr Daniel Owen, Y.H., y Wyddgrug, yn rhwym o chwanegu at ddyddordeb a phoblogrwydd y Drysor- fa." Pe na buasai ei enw wrthi buasai yn hawdd deall mai cynyrch meddwl prif nofelydd Cymru ydyw, ac y mae yn sicr fod Nadolig Hen Filwr gan y bardd-bre- gothwr diddan, Anthropos, yn un o'r pethau goreu, o'r llawer o bethau dyddorol a ysgrif- enodd er's llawer dydd. Nid oes yr un Methodist gwir galon a waiafuna wrth y Dryøorfa" pe na byddai dim ond gwaith a cbymdeithasau y Cyfundeb ynddi. Mae detholiad o amryfal ddigwyddiadau mewn cysylltiad a'r Cyfundeb yn gyflawn, heb fod yu faith ac yn feichus ji'r darllenydd. Fe'n siomir yn fawr, os na bydd i'r anturiaeth newydd bon, mewn ystyr fasnachol, heb son am werth a phwysau ysbrydol yr hen gy- hoeddiad hwn, droi allan yn llwyddiant per- ffaith. Mae unrhrw gylcbgrawn ag y byddo gan Elis Wyn o Wyr'ai, Bardd Coronog Eistedd- fod Caernarfou 1880, ar Fuddugoliaeth y Gross," yn sier o fod yn fiasus. Arwydd- eiriau Yr Haul" yn ddigou naturiol ydyw "Tn ngwyneb haul llygad goleuni," a "Gair DulY yn uehaf," Mae'r arwydd- eiriau hyn yn cvffwrdd a chalon pob Cymro, a phob Cristion, Y mae rhifyn Ionawr yn eadw i fyny Bafon y cylchgrawn Eglwysig bwn. Agorir rhifyn cyntaf 189o gyda Phregeth ar gyfer gwyl gerddorol gan y Canon Ellis Roberts (Elis Wyn o Wyrfai). Pregetb fer a blasus. Yr erthygl a dyna fwyaf o sylw yn y rhifyn hwn, wrth gwrs, yw eiddo un o'r golygwyr, sef y Parch Robt. Williams, M.A., Dolwyddelen, ar Y Prif- athraw Dr Charles Edwards a'r Eglwys." Mae sylwadau ar yr erthygl hon wedi ym- ddangos eisoes yn y Genedl." A'i gymeryd drwyddo draw, mae'r Haul" yn dra dyddorol, Mae "Nodiadau Cyffredinol" y "Llusern" yn up-to-date yn rhifyn Ionawr, fel bob mis. Adgoffa ysgrifenydd y Nodiadau y dar- llenwy■• fod Deddf Adysg, 1870, yn awr wedi cael ch warter canrif o einioes, a da ydyw edrych ar y Ddeddf bono fel un o ddigwyddiadau pwysicaf y gan- rif hon. Fe ddarparwyd trwyddi fodd- ion addysg ar gyfer pob plentyn a euir, ae fe roddwyd grym deddf i'r syniad fod yn rhaid i bob plentyn a enir gaelrhyw gymaint o addysg yu ei ben yn gystal a bwyd yn ei gylla. Dadblygiadau pellach o'r hyn a wnaed yn 1870 yw y di- wygiadau addysgol mawrion a gawsom yn y blynyddoedd diweddaf. Cychwyna Miss M. L. Jones Griffith, Nant Peris, a dar- llenwyr y Llusern am daith i Ffair y Byd ae yn ol. Os bydd hanes pob diwrnod o'r fordaith mor ddyddorol a hanes y diwr- nod cyntaf, yr ydym yn addaw i ni ein huuain fordaith a thaith dros y cyfandir mawr gysurus dros ben yn nghwiani Miss Griffith. I" Pwyllgorau ydyw testyn "Crito," a chritic dros ben ydyw. Er fod y Golygydd yn ei ro'i ar ei warning i gadw o fewn terfynau, am ei foil yn tueddu i fyned- at yr ymylon, dyweder a ddyweder, mae llawer o wirionedd yn rbedeg trwy yr ysgrif. Fel hyn y terfyna "Crito" ei ysgrif A phan y mae awdurdod ac yni yn colli o'r set fawr, y mae yr eglwys hono ar y ffordd i i rywle heblaw ar i fyny. W u i ddim a ganiatewch chwi i mi, Mr Gol., ddweyd tipyn eto yn lied fuaD ar bwyll- gorau ereill yn y cyfundeb. Yr wyf mewn awydd, os caniatewch i mi," Rhydd y Gol. ganiatad iddo. Da iawn. Mae y gwersi ar hanes teithiau Paul, gan Mr J. E. Jones, yn werthfawr i aelodau yr Ysol Sul, a Gwersi yr Ysgol Sul yn ddyddorol, fel arfer. Dylai y LInsern" gael derbyniad helaeth, oher- wyrld hi a rydd "Iewyrch i lwybrau pawb a'i darlleno. Cynhaliwyd cyfarfod [mis >1 gweinidogion Annibynol Dyffryn Conwy ddydd Llun, Ion. H, o dan lywyddiaeth y Parch D. P. Duvies, Penmaenmawr. Pasiwyd penderfyniad yo dadgan llawenydd y frawdoliaeth fod y Pirch Keinion Thomas wedi peadei?fynu .ros yn Llanfairfechan. Pn»iwyd hefyd benderfyniad yn dadgaH llawenydd y cyfar- fod fod y Llywodraeth wedi penderfynu mynu cael ymchwiliad i'r creulonderau Ar- meniadil. Dadganodd y cyfarfod eu hiin- nghymersdwyaeth k gwaith Cwmni y Lon- don and Noith-Western yn troi gweithwyr Cyuireig o'u gwasanaeth, a phasiwyd pen- derfyniad ar y pwnc.

————  GIYKN AWAY. -"HOR:iIAN'B CHAYA (Tea House) Is the title of the Almanack for 1895 published by the Pure Tea Import- ers, Horniinan & Co., London. The picture vividly illustrates the eustoji of TOil dring- in the far East. LOCAL AGENTS Carnar- von-Owens, High street; Davies, Bangor street. Bangor- Gregory. Market Stores, Holyhead —Bradsiia'V Market-street. Llan- fairfechan -Fincn, Uast.e Buildings. Con- way—Williams, Chemist; Nevin -JohDStOUe Chemist. Pwllheli Owen High street. Blaenau—Cratton, Chemist Thomas, Grocer. Llandudno Holliday Gloddaeth street. Port Dinorwic-Oweu, Frondeg; Llaufyllin —Williams, Chemist.

I YR HEN WR LLOX. R'y,b yn hen dad, William, dywehi rhyw lane, Eich llaeswallt a'ch barf sydd yn wyn, Ond lion y'ch er hyny, a chryfach na mi,— O d'wedvvrch pa fodd y mae hyn ? Mae'm giau i'n weinion, l1'm harchwaeth yn watl, Ae ofnwyf mai nychit yr wyf, Ond, er dwywaith fy oed, eich nerth chwi barlia Fel pe na b'ai diwedd i'c:h nwyf. Mac'n rhaid fod rhyw achos i'ch iechyd di-iil, Ac hefyd. i'm nychdod mawr i; Rhu'wn haner fy ughyfoeth am feddia:it o'ch nerth, O d'wedwcb ei(h Secret i mi. 'Rwy'n iacbus a nerthol," atebai'r ben wr, 'Rwy'n fywiog, a dedwydd, a rhydd, Ac os hoffech wybo paham 'rwyf fel byn, Yr ateb yn syml iawn sydd: Na fliuweh feddygon, na lyncwcb Bill mwy, Ond gyrweh, nac oed well yn hwy, Am Gwilym Evans' Quinine Bitters; y peth raid i'ch gael, Ar ei fynych ddefnyddio, 0, byddweh yn hael, Ae ni theiiulwch yn afiach byth rowy. Meddvglyn ilysieuol digymhar yw Quinine Bitters Gwilym Evans. Mao wedi bod ger- bron y cyhoedd yu y wlad hon am dros ugain mlynedd, ae mae ei boblogrwydd yu cynyddu yn barhaus. Tystiolaeth pawb sydd wedi rhoddi prawf teg arno yw, ei fod yn Feddyginiaeth Deuluaidd Anghydmarol. Erbyn hyn y mae yn adnabyddus yn Illhob rhano'r bvd. Cynwysa rinwe Idau adgryf- j haol y prif lysiau meddyginiaethol syld yn adnabyddus i'r oes hot;. G.tcbeler pob Liel- yohiad o hono, ac edryclior fod euw Gwilym Evans ar bob label staUJp a photel. Mae ar werth gan b .b fferyllydd, mewn p jtcli 2* 9c, a 4s 60 yr un.

I" "AE LLUN I1 i L i Y FEL qp OA !.ON i! V\ AR BOH iiLU'Oil 0 HUGHKSS HLOOI) PILLS. JIL, B 1IYX TiVVLL I'D I'W Y mae "HUGHES'S BLOOD PILLS" a luii y galon arnyut yu Fe Myge'ii i-'t i at y Gwaed, y Croen, y Nerves, y Cylla, yr Afu Arenau. NI WELODD Y BYD ElTEBYG Y m h o b afiechyd ac yr ydym yn gwy- bod am dano y mae I I HUGH ESI'S BLOOD PILLS, wedi gwneyd mwy o d<3aioni na neb arall. ell, 11 GAIR AT Y BOBL. Pan y bydd Gwr neu Wrttitz, Niab nou Fercb, yn dioddef oddiiwrth Waed Drwg Tarddiantau v Croen,Poen P >n, Afu Drwg, Diffyg Traul, Gwynt, Biliousness. Nerves Egwan, Gwynegou, Cyl a Gwan, Poen yr Arenau ae yn y C.!fii C,)rff rwyin -ll, Piles, &c., yr hyn oil sydd ya tarddii od liar Waed Drwg a Gwati, cynierer UU-illl'.S'S HLOOb PLLLS Y rhai a'ch gwellhant yn bur fuan. Lin wllwr ya caol Oil hiaehau yn flyuyddol. 4W Y MAENT YN IACHATJ PAN BYDD BOB PETIi ARALL YN K-STHX;. FHILLY HEB 01 I Danfoner am danynt oddiwrth y Chemist neu Werthwr Patent Medicines. Fit pris 'w Is. ltc" 2s. 9c., a 4s. 6c., neu danfoner gan amgau Stamps at y Darg tnfyd Iwr, JACOB HUGHES,. J/,fetnU!iJ,CtIU'¡ílQ C/¿ r ni'it, PEMiUTE. c lllDLFF Yr hwn a'u iatifoiit gyda Thro.v i y Post Agent yn AwriCa-MR WILLIAMS, Medical Hall. PI VIlIOllth, Penn. YN DDI VU Y PKRKUME M WYAF ARDDERCHOG YW .??, CRAB-APPL? '?B? BLOSSOMS tCRAB-APPi-^ I???N (H I B B A B H A 0 L) Dyma'r Perfume mwyaf svvynol a da, ac mewn yehydig fi?. ,-1 d m'l WCtli rytUIr5.d He unaran ..?ctC??'?WX)'? ystafelloeild boufddigcMU j —. & — mawrion Llnn(bin, Pari., a New j1" ARUO.'fAUT. omu cocKtimura k. 6e, 4, a y botel. A-3 Cci 4s r"'< a y hotel. ?'rab-?PP' jwMthiryitmhohm.tn.Gt-neit J y" unigiran y [,qj newawoVioitMH 'liOWXPEilFUMl'.aY CO i77 NEWS; rilitFU.N[!IY Co I Um¡! wneuthi?r yr y Crown !t. Loiidon. ki LOBE J^URNISHlNCi^lOMPANY Dodrefuwyr Tai Cyflawn, Cyfanwerthol, Mauwerthol. 12 H, 16, a 1H, PEMBI'.OKB PLACE, LERPWL. DCDREFN AM ARIAN. NEU AR Y GYFUNDREFN LOG-FENTHYCIOL AM BRISIAU ARIAN PAiWD. CWMNI DODREFNOL Y OLOBE yw yr hynaf a'r eangaf o'r rhai sydd yn dwyn ymlaen fasnach ar y gyfundr-fn log-fenthy- dol yn y talaetbau; y maent vu cytlenwi dodrefn i dai, gwestai, a phalasau, llawer iawn rhatach nag y gwna y mwyafrif o'r masnachdai sydd yn gwerthu am arian parod yn unig. Yr ydyin yn alluog i wneyd hyn drwy fod g-myrn gyfalaf mawr at ein g-alwad ac hefyd drwy ein bod yn wneuthurwyr y prif nwyddan a werthwn. NID DIM TREULI VU YOIl T/) 1- )!. AR EIN CYFU.VDREb'N MS- THYCIOL. Y mae eiii dull teg a chyfluv o ddwyn ein masnacb yn mlaen, a' telerau rhesymol, a'r prisiau isel mor 1l,llIabYIldlls trwy Ogledd Llocgr a Chynou, fel nad 00>1 eisieu yeh aneg 0 sylwadau. ..e1er"l1 cyifrcdillO!, y rhai, fodd bynag gellir eu newid i gyfarfod cyflensdertu ein cwsmoiiaid. Talialau wythnos-il, misol a chwarterol — Swiu y pryrdnntlOp, Tjad 0 3 6 yr fJnol, „ 20[J, It 0 5 0 ol)p, „ 0 10 0 loop, 0 17 6 4 0 0 Bydd iarchwiliad O'II Stoc roddi ar ¡¡Il- waith foddbad i'r rhai sydd yn bwriada pwrcasu, in bod yn rhoddi gwell gwerth a the'erau haew ldach o daligd .u na'r un -m..w¡. naehdv cyffelyb yn y Talaethau. DODREFN IK AM ARI.W, NEU AR GYFUNDRKFN LOG-VP-NTUYCIOL Anfonir Goygleni uewy I liou, Rdagleu fawr Gdn-l yiadol, Barn y '.V rig, a'i- Prif- restr l-w,' llythyr ly ar ar :!n s, l. Enwoh y papyr hwn. GLOBE FURNISHING COMPANY 12, 14, lri, a IS, PE.VIHROXE PLACK, LEliPWL. (S7 aUUVSVLLTIAD Os myn y darllenyau ddadieiiMn newyddion da auwr hwynebol o blaid Didgy^yUtiad darllener "Amddiffyniad i'r Methodistiaid," gan Mr Charles o'r Bala." Cvfieithjedig gan Henry IIugh?i, Biynkir. I'w gael gan y cyfleithydd, Bryulca- Statiou Garn, R.§.0., a chan y Llyfr,verthwyr,

PRIODASGERDD I Mr W. George Roberts, coal merchant, Aniwytliig, i Miss Owen, Kingsland School. Heddyw card priodas, Fe unwyd dan ynghyd; Law yn llaw boecl iddynt, Gael teithio trwy y byd A phan ddrl pwysau bywyd, Cant sefyll yn gyttun, Gön wirio'r ben ctdibareb- Mai gwell yw dau nag un. Nid ydoedd Mr Roberts, Hyd heddyw'd gyflawn ddyn; 'Roedd nifer ei asenau Rywfod yn iyr o un. Ond wedi dyfal chwilio Ar ddyddiau gwaith a gwyl, Fe'i cafwy(I yn ymgiilid'o Rl.vng muriau Kingslanù School. Wel, earn a phriodi, Yw liaues oesau'r byd A dyraa dystiwyd, heddyw, Mai gwell )-TV trigo 'nghyd Ac os t.edd caru'n felus Mae'n sicr iawn gen i Mai niel i gyd yw'r bywyd Sydd yn eich aros chwi. Ond ofer ydyw disgwyl, Cael givtniu baf o hyd, Ac ofer meddwl dianc Heb deimlo pwysau'r byd Ond presenoldeb cariad Ar aehvyd iiil;ol rydd Oleuni ar y CWUlwl A dry y nos yn ddydd. Hyd yn.a llaw Rhagluniaeth I A'ch cadwodd rhiig pob tonn; 'Does deigiyu ar eicb gruddiau, Nil j.hrvder dall eieli bron. ic ar eii h gyrfa M wydd, Fy ngwi" ddynmniad i Yw Duw a pbob daiuni j I wenu amoeh chwi. I W. C. HowlkwDs (Celynydd). I Kingsland School. s elynydd),1

"YN YSOEH I Ystori am Arfordir Cymrn. I (NOFEL WOBHWYEIIIO ErsTEDDFOD GENEDL- I AF.inOL 1891). I GAN MRS BEYNON PTTDDICOMBE I (ARIANWEN) I pennod xxviii. I I DIOWYDDIADAU AGOSUAOL. I Prociodd loin y tan mawr hyd nes, wrth ei oleu, y gallent weled beth oedd wedi dig- wydd. Prysurodd I godi Nesta, gan adael Dai a Iolo i wffnyddu ar yr hHn wr, tra y rhedodd Iolo trwy yr ystorm i alw ar y cymvdogion agosaf. Nid yw Miss Nesta ond wedi llewygu. 'rwy'n meddwl," ebai Dai; "a wneweh chwi edrych ar ei bol, Mr Owythern ? Mae arna i ofn fod Deio druen wedi ei daro, ond hwyr- acb y daw ato eihun." ae Oh gadewuh hi i mi," ebai Hugh, a chan gvLceryd N"sh yn gi freichiau Cfisiodd rbyw flill i'w rboddi i orphwys arno, ond yn y goleu gwanaidd iiis galhi weled dim ond y gwely, ar yr liwii yr oeddynt yn barorl yn dodi yr hen wr i orwedd. Felly rhoddodd hi i lawr yn ei hoi ar y llawr, a chan ben- linio daliodd hi i fyny gystal ag y gallai, tra y ceisiai rwbio ei dwylaw. Diangodd geir- iau tyner o'i enau, tra y daliai hi yu anym- wybcdol yn ei freichiau. Nesta, Nesta murmurai yn ei chlust, deffrowch, ngbariad anwyl i Ymddangosai y geirian yn eyrhaedd ei henaid, oherwvdd ocheneidiodd, ac agorodd ei llygaid. Gwelodd Hugh yn plygu uwch ei phen, a theiudai ei anadl ar ei grudd. I I Beth yflyw'r mater?" ebai, gan geisio eiatedd i fyuy. Ond daliai Hugh hi yn ei freichiau, a gadawodd ei hun i bwyso arno tra y dychwelodd ei hynntybyddiaeth yn sraf. "Nesta, 'ngbariad i, a ydych yn well ? Fi ydyw, yr ydych yn berff.,ith ddiogel; dywed- wch un gair wrthyf, Nesta, 'rwy'n gofyn i chwi! Clywo (ld ei eiriau cariadus, a dychwelodd bywyd yu llifeiriant cyues i'w chalon. Wrtb oleu fflach arall gwelodd gorph yr hen wr ar y gwely ac Iolo a Dai yn plygu uweh ei ben, ac fel y daeth yr holl olygfa yu 101 i'w chof, crynodd with geisio detfro a chadw ei hun yn ddiofn y? 'Yr wyf yn iawn, Mr Hugh," ebai,, "ewcb i helpu lola, bwyrach fod Deio druan yn farw; 'rwy'n cofio'r cwbl 'rwan, oh eweb, a rbwbiweli ei ddwylaw, teflweh ddwfr oer ar ei wyueb, mnr ddigymorth ydwyf mae'n ddrwg genyf fy mod wedi achosi cymaint o draffe,tb Traffcrth ebai Hugh, gait ei gwasgu yn dynach yn ei freichiau. Y pryd hwn daeth Iola yn ol, gan ddwyn Bet Bullet gyda hi a goleu, ae ym fuan yr oedd Nesta yu alluog i'w cynorth- wyo i drefnu'r ystafell fecban, oherwydd Did oidd dim i'w wneyd i Deio druan. Rhoddodd Bet Ballet gorff y pererin oed- rauus, oedd i btidio teimlo yn flin ac yn newyullvd mwy, yn ei ystum naturiol. Yr oedd ei wyneb yn setlo i lawr i'w olwg amyneddgar digwniwl arferol, a chan ei fod er's blynyddau wedi bod mor welw a'r marmor gwyn, ymddangosai heb newid o gwbl ac edrychai fel pe bai yn mwyuhau owsg melus. Marc bychan glas ar ei ael, lie y tarawodd y fellten ef, oodd yn unig yn dangos fod dim allan o le, ac fel yr adrychai Hugh arno ac y deallodd mai in- yr ochr agosaf at Nesta y cafodd ei daro, crynai a throdd i edrych ami gyda gair cariadus, a gadwodd ya ofalus rhwng ei ddanedd, gan obeithio nad oedd wedi olywed y goirittu a ddiangodd o'i wefusau pan yr oedd hi yB anymwybodol. Ie, dyna lle yr oedd yn inch a dianaf, ac yn cynorthwyo Iola i wneyd y cartref tlawd yn gysurus,— cartref lie yr oedd y negesydd ofnad wy hwnw, sydd gyda'i gyffyrddiad yn rhoddi mantell o fawredd tie urddas hyn yn oed ar y tlottaf a'r He mwyaf disylw o'r hil ddynol. Pan yr oedd y cwbl wedi ei orphen, safodd Dai ac Iola am forneut i edrych i lawr ar ei wyneb gwyn gwelw. "Y mae yn braf iawn arno, Dai," ebai Iolo; gadewch i ni ei adsel 'rwan, y mae allan o'n cynorthwy. Bydd i Bel=" yma." Ac aetbut oil allan gan gau y drws a gadael i Bet wylio dros y marw. Yr oedd yr ystorm yn IliDiaru ond y nen yn ddu gan gymylau a'r hwyr yn dywyll a ?thryinai?id. Fel y prysurent tua'r Graig bont rhedodd y bythynwyr a]!on i'w cyfar- fod i gynyg iddynt gysgod a chynorthwy, ond pan y dywedodd Dai wrtbynt beth oedd wedi cymeryd lie troisant s rhcdasant tua bwthyn Deio, ac fel yr aethaut dygasant i gof weddi daer yr hen wr yn yr ogof, a'i amynedd a'i sirioldeb parliaus. "Dim angen IInvy, na phoen chwaitb," ebai un hen wraig, fel y prysurodd tua'r bwtbyn, bURswu bron yu dymuno bod yn ei Ie." Yr oedd y trai wedi gadael y Graigbont yn noctli, ond yr oedd y gWYllt yu chwythu y tonau mor galed yn erbyn oubr ogleddol y lie nes y codeut yn uehel, fel mewn tymer wrtb gyfarfod a gwrtbwynebiad; suddai rhai yn ol i wely du y mor, ond lhuthrai y lleill dros y Bont, gan redcg yn afonydd i'r mor yr oclir arall. Wrth gofio ofu Nesta yu ystod yr ystorm, synwyd Hugh wrth ei gweled mor ddiofn, gyda Iola, yn gwynebu y Bout. Yr oedd y taranau eto'n rhuo yn y pellder, ond yr oedd yn amlwg fod gwaetbaf yr ystorm drosodd. With groesi y Bont cymerai eu boll nerth i glldw yn sytli ar y ffordd, olierwydd cbwytbui y gwynt yn sydyn, gyda nerth ofnadwy, ac weitbiau gyrai hwyut i re(leg, ilro arall taflai hwynt at fill y dyfroedd tywyll. Aeth Dai gyda Iwynt gan gadw ei lygad yn barhaus ar Iola, ac yn barod i'w chynorthwyo os oecld angen. Yroedd pob un ohonyiit yn ddis- taw, ond nid oedd yr un yn teiralo mor drist a thrwm ei galon a Hugh. Yr oedd ef wedi bod yn byw mewn breuddwyd o'r hwn yr oedd yn araf ond yn sicr yn deffro pigai ei gydwybod ef, ac fel y cofwi am ei eiriau cariadus, tra y daliai Nesta yn ei freichiau, yr oedd yn ddiolcbgar i gofio ei bod yn anymwybodol, ae nas gallai ei glywed. Os oedd wedi bod yn hwyr yn deffro, yr oedd ei ddeffroad yu drwyadl a cliwerw, ae fel y gwyliai hi yn cael ei chwytbu gan y gwynt o'r nailI le i'r 1Ia11, dwrdiai ei hun yu enbyd. Y dyhiryn yr adyn dia^rhydeddus ebai wrtho ei hiin "ond y mae y breudd- wyd drosodd—rhai i mi ei rhoddi i fyny a rbaid i mi gael mantais i hyny ar unwaith." I lawr yn ugwaclod ei galon llochesai gobaitli ei bod yn ei garu, ond ceisiodd fygu y gobaith hwn. Pan, o'r diwedd, y cyr- hneridasant y tir, cawsant fod Mrs Morgan wedi anfon dau was i'w cyfarfod, a phan welodd Nesta Shoni a Shemi, dalioad allan ei llaw i Hugh, gan ddyweyd, 'Rwan, Mr Hiigli, ni raid i ch\vi dd'od yn mhellach, chwi welwch ein bod wedi cael digon o amddiffyniad." Teiudai Hugh ei fod wedi ei anfon ym- aitb, ac nis gallai beidio edrych yn bry- derus yn ei gwyneb i weled y rheswm. Ah nac oedd, nid o^ld digofaint yno, Hugh, dim ond gweu Lapus. "Oh! Nest A!" cblli Hugh wrtho eihun pan y gadawodd Iolo ne Iola a Dai yn y drofa tua'r Ficerdy, a ofvnwyd i unrhyw ddyn wneYlhhertb mor fawr?" Yr oedd Mr Gwytheru wedi mynd i'w wely yr oodd wedi dycbwelyd o farohog- aeth trivy'r ystorm, ae yr oed,' Martha wedi gwneyd iddo gymeryd rum poeth a me), a mynd i'w wely ar unwaith, lie yr oedd yn chwyrnu yn uchel fel yr eisteddai Hugh i lawr yu y study oedd o dan ei ys- tafell wely. Cymylau gwibiog a gwlaw a welid y diwrnod canlynol, ond aeth Hugh yn foreu i Ty Gwyn, ar gais Mr Gwythern. Yr oedd marwolaeth Deio Hughes trwy gael ei ladd gan fellten (oherwydd dargan- fyddwyd ei gyfenw, yr hwn na chlywyd er- ioed yn ystod ei fywyd, ar gas hen Feibl) wedi ywledll fel tan gwyllt trwy'r gymyd- ogaeth, ac yr oe Id Mr Gwythern yn teiiulo yn bryderus iawn i glywed Itlt yr oedd Nesta ar ol ei dychryn. Wel, yn wir," ebai Mrs Morgan, y mae Nesta yn dda iawn, gwell o lawer nag y mae yn ci haeddll! a hithau'n mynd mor ami i Yuysoer mae yn rh/fedd na iuasai. yr oil o bonoeh wedi eich lladd Teimlai Hugh ei foi ar dir pery glus, ond nis gallai beidio gofyn, Mae yn debyg nad yw Miss Nesta wedi m?ud .llan yn y gwlaw yma ?" Allan, naddo'n wir, Mr Hugh, y mae yn ddiogel ar y soffa yn y parlwr, ond an- foddlon iawn y,lyw i aros yno Ond yno y caiff fod trwy'r dydd. Yn aicr mae yn rhaid i mi gael bod yn feistres yu fy nhy fy hunan. Yr oedd ami eisieu inynil a brecwast y no iddo, os gwelwch yn dda, ar ol i beth mor ofnadwy ddigwydd dduB. Yr oedd yn ddrwg gan Hugh, ac eto yr oedd ei faich wedi ei ysgafnhau dipyn, pan welodd nas gallai weled Nestti y diwrnod hwnw. "We1, yfory y mae yn rhaid iddo fod ynte," tybiai, "os cat ei gweled, neu, hwyr- ach y buasai yn well i mi aros byd nes y bydd wedi dyfod dros ei dyohryu, 'toedd dim rhyfedd ei bod wedi dychryn, teimlais ivau dipyn oddiwrth." Yr oedd Mr Gwythern yn aros am dano yn y po-th pan ddychwelodd, ae yr oedd yo dda ganddo glywed na ddioddefodd Nesta ddim Diwed; yr oedd yn srulwg yn ffafryn mawr gyda'r Ficor. m Geneth dloa, Hugh, geneth fwyn onite, Hugh ? eh Ie," ebe Hugh, a newidiodd y pwnc. (1 barhau.")

CYFARFOD RISOL DYFFRVN I COVWY. I LhAXWDyo, Ionawr 16 a 17.—Llywydd, y Parch J. Williams, Colwyn Bay. Darllen- wyd llytbyr oddiwrth y cyn-lywydd, y Parch W. Roberts, Llanrwst, yn datgan ei ofid nad allasai foil yn bresenol, ac yn rhoddi ychydig o awgrymiadau er dwyn y gwaith yu mlaen yn fwy effeithiol. Cyflwynwyd diolchgarwch i Mr Roberts am y modd an- rhydeddus yr oedd wedi cyflawni ei waith fel llywydd yr haner blwyddyn diwoddaf. Cafwyd anerchiad lawn teimLd gan yr ysgrifenydd, y Parch E. Thomas, yrhwn oedd yn rhoddi ei swydd i fyny, gan ei fod wedi ymsefydlu yn weinidog yr eglwys yn Mheiiygroes, Tregarth. Cyflwynodd y llyfr a'r gwaith i'w olynydd, y Parch T. M. Jones, Penmachno. Amlygwyd gofid oherwydd colli cymdeithas a gwasanaeth gwerthfawr Mr Thomas, a diolchwyd yn gynes iddo am ei ffyddlundeb fel ysgrifenydd y flwyddyn ddiweddaf, gan ddymuno ei lwyddiant a'i gysur yn y maes newydd y mae wedi myned i lafurio ynddo, Penderfynwyd hefyd fod llythyr serchog o gyflwyniad yn cael ei roddi iddo i Gyfarfod Misol Arfon. Amlyg- wyd cydyindeimlad ag amryw frodyr cys- tuddiol a phrofedigaethus. Arweiniwyd yn yr ymddiddan gyda swyddogion y gwa- hanol eglwysi gan y Parchn Hugh Pugh, Penygraig, a D. Charles Evans, Conwy. Ceid fod golwg obeithiol a llwyddianus ar y gwaith yn y gwahanol leoedd. Cyfranog- wyd o Sacrament Swper yr Arglwydd. Gweiuyddwyd gan y Parcbn E. Daries, Trefriw; T. Jones, Llandudno; a W. Foulkes, Llangernyw, a chafwyd arwyddion o foddlonrwydd a phresenoldeb yr Arglwydd. Mae y Cyfarfod Misol nesaf i'w gynal yn Roewen, Chwefror 13 a 14; mater, Ath- rawiaeth y Cyfrifiad," i'w agor gan y Parch Dr Llugwy Owen. Darllenwyd adroddiad pwyllgor dirwest a phurdeb. Dymunwyd ar y swyddogion i gario y sylwadau a wnaed ar hyn i'r eglwysi, a threulio cyfarfod eglwysig neu ddau ar y mater diweddaf a bod iddo fod yn brif bwnc yu yr ymweliad a'r eglwysi. Cadarnhawyd cynllun o'r ym- weliad a ddarparesid gan swyddogion sglvpysig Llanduano, a dyrnunwyd ar i, tdo gael ei wneyd y mis nesaf. Darllenwyd cyhoeddiad i'r Parch Owen Jones, Denver, America, trwy gylch y Cyfarfod Misol. Cadarnhawyd rheolau newyddion yr Achos- ion Saesneg, gydag ychydig o gyfnuwidiad.

I CASGLU'R DIWWM. Daeth achos rhyfedd am ddegwm gerbron y Barnwr Horatio Lloyd, yn Llys Sirol Tre- ffynon, ddydd Mawrth. Yr oedd Mr Uleaver, Llanelwy, wedi metbu cael allan pwy oedd landlord fferm Pengwern, Caer- wys, ac felly gwysiai y tenant, Thomas Jones, am ddyled o ddegwm o lp 10s 10c. Eglurodd ei Anrhydedd y gallai y swiu hwn os telid ef gau y tenant, gael ei dynu allan o'r l-heut; ond ofnai y diffynydd dalu gormorl. Yr oedd yn foddlawn talu dwy flynedd, ond nid tair. Yn y diwedd rhodd- odd y barnwr bythefnos iddo i dalu y swin a hawliwyd, gan ofyn iddo yu y cyfauiser gysgu ar y mater.

^YMEUIADAU MORVVINION. I Ni buasai gwraitf y ty bylh yn meddwl am grmeryd morwyu heb gymemd, a buasai raid cael hwnw o diogel, yn awr yr ydym ni (Cwmni Homocea) ya gofyn i'r oyhoedd ein cymeryd ar ein gair ein hunam, ond yr ydym yn cyhoeddi tystiolaethau nad oes unrhyw berchenog medd. yjfiniaeth bremliedig wedi derbyn eu bath erioed yn syml am nad oes yr un feddyginiaeth arall wedi srwneyd gwaith Homocea, osuvs y mae "YN CiFFWKL)B A'R LLH^.B.' I Dymuna yr Anrhyd. Mrs THOMPSON dystio" werth mawr" Honiocea fel meddyginiaeth at, Neuralgia, gan ei bod wedi derbyn mawr les drwyddo; mae gan Mrs Thompson felly bleser mawr i'w gynieradwyo yn wresog, a gadael i'w thystiolieh gael ei wneyd yn gyhueddus.— Aekworth itoor Top. Pontefract. Hillside, Bradmell, Berks, Mae gan Arglwyddes KEANE bbser mawr i gymeradwyo Hulno ea" fel meddyginiaeth anmhrisiadwy at Grydcymalau, Toriadau. Piles, a Sprains, etc. mae gauddi feddwl mor uchel ohono fel na byddai hebddo am arian, gan ei fod wedi ei llwyr wella oddiwrth Grydcymalau ae afiechvdon eraill. Y Parch J. WILI.IAMS BTJTCHElt, 35 ParkRoad East, Birkenhead, a ysgiifena:— "1I:Iae genyf bleser mawri gydymfFurfio a'ch caif ac mewn rhoddi mewn ysgrifen yr hyn a dilywedais wrthveh. Yr oeddwn yn eael fy mlino yn fawr ganj fath poenns o eczema. Methodd amryw feddygininetliau y rhoddai' brawf aniyut a rhoddi mwy nai; ymwared am ychydig amser i mi. Yn derfynol rhoddais brawf ar 'Homocea' gyda'r canlyniadau mwyaf hapus. Yr oedd Y riiyddhad yn uniongyrchol, a'r bvn sydd fwyyr oedd yn arhosol, a dilynodd gweUhad llwyr. Yn gywir. WILLIAMS BUTCHEE. II Hoyhtke. Anwyl Syrs,—Dymunaf ddiolch i chwi am y parotoad rhyfeddol hwnw, Homo- cea,' yr liwn yr ydym yn ei ddefnyddio at bron bob peth; ac yn ddiweddar yr oedc. gan fy mereh fach ddwyreinen ar ei phen, a dywedodd fy medayg y byddai raid tori ei gwallt yn gwta, Ond dewi"ais arier Homocea,' ac mewn pedwar diwmod yr oedd wedi llwyr gilio, a dywedodd y meddyg y dylwn roddi tysliolaeth i chwi, aefelly y bamaf Hn -u hefyd. Yn gywir, M. Al?)?.' Y .:?e yr boU dai cyf?,?w,?th.1 yn ,ad fawr o B o '?* Gellir ei gael gan fferyllWyr ac ereill am Is l|c neu 2s 9c y bofi^neu anfonir .f d,?y', Uythydy am Is 3o 'di th y goruchwyliwr cy"anwerthoJ, -W,Hitt ilton Spaare Birke.b?,ad. ?'??

COCOA CADBCKY.—" Diod ysgafn adfyw- iol, a threnlgar-Cocoa pur, ac o'r ansawdd oreu."—Meiticd Anniuil Arncangyfrifir y bydd i China mewn llai na óO mlynedd beidio allforio ta.

CmHAWS YN KRBYN CLER- IGWR 0 FETHESDA. Yu Llys Sirol Bangor, ddydd Llun, ger- bron y Barnwr Byr Horatio Lloyd, gwyiiodd Mrs Ellen Williams, Bethesda, y Canon Murgan, rheithor Glanogwen, am y swiu o op 15s, sef rhent dyledus am yr ardd gysyllt- iedig ag Ysgol Glanogwen. Ymddangosodd Mr Twigze Ellis (Mri Ellis a Davies), ar ran yr achwynyddes, a Mr S. R. Dew ar ran y diffynydd. Oddiwrth sylwadau Mr Ellis, ymddengys mai nifrch i'r achwynyddes oedd prifath- rawes Ysgol Qenethod Glanogwen, ac ya yr ardd gys.vlltiedig a'r ysgol houo fe dyfid gwair. O ldeutu wyth neu naw mlynedd yu 01 yr oedd yr achwynyddes yn gweitliredu fel goruchwyliwr ar ran ei merJh, a threfn- odd i werthu y gwair i un o'r ellw Lewis Ed- wards, gto fasnacbydd, yr hwn a gadwai nifer o wartheg. Cytunodd Edwards i dalu 23s y flwyddyn am y gwair. Ar derfyn yr ail flwyddyn ar ol y cytnndob hwn, bu y diffynyd 1 yn ymddyddan a'r aehwyn- v11,1,.9 yn nghyich y mater. Dywedodd y blaenat' lias gnUMgaoiittttUpnMy capel 0 g yleh y He, no y byddai raid i Lewis Edwards fyned ymaith. GAYllodd yr achwynyddes iddo beth a witai gyda'r gwair, ac otebodd y buasai ef yu ei gymeryd. Yna cytunwyd iddo gael y gwair ar yr un telerau ag y cafodd Edwards ef. a bu yu cyuauafu y gwair am bum' mlynedd. Gwnaed ceisiadau arnl at Canon Morgan am yr hyn ocdd ddyl- cdus and go.sodai y mater o'r neilldu. Ar ol marwolaeth ei mherch, anfonodd yr acb- wynyddes 'it y diffynydd ar y 30ain o Ebrill diweddaf yn gofyn am daliad, ac yn mheu tair wythnos derbyniodd atebiad yn uiha uu y dywedai fod y gwair wedi cael ei roddi fel snrl.eg iddo gan ei lllherch, ac nad oedd yn werth ychwaneg na phum' swllt. Dadleuai Mr Ellis nad oedd y diffynydd, gan ei fod yn g lerigwr, yn hoffi gweled Lewis Edwards, I yr hwn oedd yn Fethoaist, oamgyicn y Ill, ac mewn trefu i dro ymaith y dyn hwnoddi- ar y lie cytunodd i gymeryd y gwair ei hunan. Rhoddwyd tystiolaeth yu cadarnhau yr uchod gan Mrs Williams. Ychwanegodd i'r diffynyild ymweled a hi ar un achlysur, a gofynodd iddi fynychu yr eglwys, ac yn mhellach gofynodd am danysgrifiad t tiagat y genhaclacth. Gofynodd iddo yn gyntaf dalu yr hyn oedd ddyledus arno iddi. Mewn croes-boliad dywedodd y byddai yn achlys- urol yn mynychu y capel a'r eglwys. hg- lwyswraiyf ooddeimberch. Wedi rhoddi tystiolaeth gan Lewis fcd- wards, W Dywedodd Mr Dow fod yn hollol anheb- ygol fod Canon Morgan wedi dweyd yr hyn a haerid gan yr achwynyddes. Fel mater o ffaith cafodd y gwair ei roddi iddo fel an- rheg gan fercb yr achwynyddes. Rhoddwyd tystiolaeth gan y Canon Mor- gan, 'yr hwn a (I lywedodd iddo apwyutio Miss Williams yn brif athrawes Ysgol Glan- ogwen. Yr oedd y cyflog oddeutu 150p y flwyddyn ar gyfartaledd. Nid oedd air o wirionedd yn yr hyn a ddywododd yr achwynyddes mewn perthyuas i r ymddy- ddan a gymerodd le rhyngddynt. Nid oodd yr ardd erioed wedi ei gosod iddu. Y ffaith ydoedd d larfod i Miss Williams adael y ty cysylltiedig a'r ysgol am y rheswm nad allai fyw yno, a rhoddodd y gwair fel an- rheg i un o'i ferched, yr hon oedd yn ber- chenog merlyu. Cynygiodd iddi rywbeth am dano, ond gwrthododd gymeryd dim. Ymwelodd a Miss Williams yn ystod ei hafiechyd, ond ni wnaeth unrhyw grybwyll- iad wrtho yn nghyich yr ardd. Nid oedd ar delerau anffafriol gyda Miss Williams. Yn listedd wrth ochr Mr Twigge Ellis yr oedd y Parch Mr Williams, rnab i'r achwyn- yddes, yr Hwn sydd yu glerigwr yn yr Eglwys Scfydledig. We li i Canon Morgan orphen ei dystiolaeth dychwelodd i'w sedd, gan fyned heibio i Mr Williams ar y iffl)rtid. Ar y pryd hwn yr oedd Mr Dew yn anerch y Barnwr, a chan gyfeirio at Mr Williams dywedodd Nid wyf yn gwybod beth sydd gan y boneddwr hwn i'w wneyd a'r achos, ond clywais ef yn eglur yn galw Canon Morgan yn go lwvddwr. Atebodd Mr Ellis na ddarfu i Mr Williams wneutliur y fath sylw. Gwadodd Mr Williams yn bendant ddar- fod iddo arfer y geiriau y ewynid o'i herwydd. Yr oedd ar y pryd yn ymddiddan a Mr Ellis, ac ni ynganodd yr un gair wrth Canou Morgan. Rhoddwyd tystiolaeth bellach gan Miss Morgan, merch y diffynydd, a Miss Williams, yr hon fu ar un amser yn is-athrawes yn Ysgid Glanogwen, i'r perwyl ddarfod i Miss Williams roddi y gwair i ferch y Canon Mor2»n. Sylwodd y Barnwr fod y tystiolaethau yn gwrthdaro eu gilydd, ond nid oedd ganddo y petrusder lleiaf nad oedd y diffynydd yn teilyngu dyfarniad. Felly dyfarnodd o blaid y ditfynydd.

I nWROD PVSG0TA NEIRION. Cynhaliwy<l cyfarfod o'r bwrdd uchod yn Nemtdd y Sir, Abermaw, ddydd I?u, o dan I Jywyddiaeth Mr C. E. Munro Edwards, nntspr?u. Yr oedd h??yd yn brcsenoJ Mri Lewis Lewis, Abermaw; William Hughes, Dolgellau David Griffith Jones, Blaenau Ffestiniog Davies-Williams, Machynlleth Morris Thomas, Coiris; John Rowlands, Pennal; Milwriad Moreton, William Williams, Derwenlas; Thomas Watson, Aberdovcy Mr BonsatI, Machynlleth. Cyn dechreu ar waith y cyfarfod cyfeiriodd Mr Monis Thomas at y golled gafodd y bwrdd trwy farwolaeth Mr David Evans, Cem niaes, yr hwu ydoedd aelod ertiff a gweithgar iawn. ac ar gynygiad Mr Thomas, yn cael ei gefuogi gan Mr Lewis Lewis, pasiwyd pleidlais o gydyindeinilad a Mrs Evans, yn ei phrofedigaeth. Yn y cyfarfod diweddaf darllenwy/1 llytbyr oddiwrth Mr John Williams, Gwernhefiu, ar ran Mrs Royle, yn dweyd fod y fence a wnaeth y bwrdd wrth ochr yr afon Wnion ar dir Mrs Koyle wedi achosi c'.Iled ideli trwy orlifiad yr afon i dir Mrs Royle ar gyfer y lie y codwyd y fence, a phenodwyd pwyllgor l weled y lie. Aw- gryroodd y Cadeirydd y priodoldeb o 'anfon at Mr John Williams i ddwyn haner y gost. Byddai yr holl gost tuit 5p. Dywedodd Mr Humphreys, gwyliwr yr afon, fed y cae yn cael ei d"ri gan lit'ogyd I flynyddoedd cyn i'r bwrdd jvysgota got;; lence. Mr Davies- Williams a gynygiodd tu1 y mater yn cael ei ohirio, oblegid os byddai iddynt ddechreu rhoddi S) lw i fat.erion fel hyn y byddai raid iddynt wneu 1 yr un peth mewn dwsinal1 o engreifftiau. Cefnogodd Mr Lewis Lewis,ft phasiwyd. Darllenodd Mr David Griffith Jones alrod liai y pwyllgor i ystad y pysgfynedfa ger melin Bedd- gelynin, a chynghorai jfod ychydig gyfne- widiadau a gwelliantau yn cael eu gwneyd yn y lie. Ni byddai y gost ond ychydig, a chynghorai fod lp yn y flwyddyn j yn cael ei roddi i'r meilinydd am gau ac agor y ffl idiart. Attegwyd yr adroddiad gan Mr Thomas. Gwrthwynebai Mr Davies- Williams ar y tir fod y melinydr1 yn rhwym j o aruddiffvn y !pysgod fod y fflodiart yma wedi cael ei gwneyd er build y melinydd lie nid er mwyn y pyaod. ac felly fod y melin- ydd yn gyfrif'd am bob rhwystr i'r pysgod achosai y fflodiart dan ylw. Cynygiodd fad I eais yn cael ei anfon at Mr Fryer i edrych y lie a lleoedd cyffelyb. Cefnogodd Mr Morris Thomns, a phasiwyd. Cytlwynodd Mr Davies-Williams adroddiii(I y pwyllgor arianol, a sylwodd eu bod wedi urchwilio y cyfrifon a'u cael yn gywir. Yr oedd y swm mewn llaw ar ddecb-eu y flwyddyn 1894 yn l?Sp, ac ar ddiwedd y flwyddyn yn 53p. Sylwodd y clerc y byddent 34p yn fyr erbyn deohreu Mai. Yna gohiriwyd y cy- farfod am fis.

What! these spoiled hands are caused by Wash- 109 day, I am surprised, get MATCHLESS' CLE kN, SER SOAP at once, I pray.

-= GEIRIAU OLAF Y MILWR. Frodyr, bydded i ni drigo ynghyd mewn- tangnefedd a heddweh." Geiriau campus yw y rbai hyn, bob amser yn gyfaddas i'w traethu, ac maent yu neill- duol beraroglus fel rhai'u dyfod ol liar wefuaau ag y mae Angeu ar fedr e,. ae!io a,u byth. Yr ydym yn dyfynu a g?ntyn a))?n o newyd liadur Americanaidd. Darfu i Henry Lees, gwleidyddwr amlwg, tr, yn anerch cyfarfod yn South Norwalk ar yr 3tain o Hydref, syrthio i lawr yn farw o gltfyd y galon. Ei eiriau olaf oeddynt I I Frt)(lyr, bydded i ni drigo yughyd nwwn; tangnpfedd a heddwcli.' Yr oedd yu ddyn I tra adnabyddus fel yn perthyn i'r Graud Army." Pe buasai yr hen filwr hwn we h cwympo trwy i prgyd gwn dreiddio trwy ei ym?nydd ni allasai ei ddiwedd fod yu fwy sydyn. Y papyr a ddywed iddo farw o gletyd y galon. A yw hyuy'n debygol ? Nac ydyw o gwbl, o gymaint ag mai afiechyd aiigliyllrediu iawlI ydyw clefyd gwirioiiedd d y gal in. L!eddir mwy o bobl gan fellt nag v wueir I gan hwn. Gwir glefyd y galon ydyw ore- bychiad y bilionen ueu r croen tenea sydd o amgylch y galon, a achosir gan fliamegiad blaenorol: y tHamegiad yn cael ei gl-tiyreha gan grydcymalau a gowt, a'r gowt drachefu gan y gewyuau a genhedlir yn y cylla gan dditfyg treuliad a dyspepsia. Megis y dy- wedasoin, mae yr anhwyldeb hwn yn beth pur anghytfredin; gall person ei feddu a byw i fod yn ganuilwydd oed. Nid yw ei galon ond yn syml wedi colli'r nerth i bympio yr un owni o waed ag a wnaethai unwaith—dyna'r cwbl. Rhaid iddo gymeryd bywyd dipyn yn ysgafnach. Eitbr mae yr anhwyldeb sy'n myned dan yr enw "clefyd y glllon" yn beth gwahanol bollol. Gall merched egluro'r gwohaniaeth yn well na hyd yn nod y dynion. Darllener hwn er esiampl: Pan oeddwu yn ddwy- ar-bymtheg tulwydd oed, collais fy iechyd megis i gyd ar unwaith. Yn haf 1889 y dechreuais gael hyrddiau o deimladau llewygol a pheusyfrdanol. Yr oedd fy nhatod yn gell gWYIl drosto, fy archwaeth yn egwan ur ol bwyta byddwn yn cael poen yn y cyila, ac yn tori gwynt i fyny trwy'r holl amser. Byddwn bob amser yn wan a blinedig, a dim llai felly trwy fwyta nid oedd ymborth yn fy nghryfhau fel yr arferai wneyd. Uu diwrnod, tua diwedd yr Hydref can- lynol, pan mewu gwasanaeth gyda Mrs Firth, Bark Farm, Thornhill, aethuin ar ym- weliad a'm cartref. Wedi cyrliaedd yno yr oedd genyf y fath been a dyehlauiiad oddeu- tu'r galon fel ruai prin y gallwn sefyll ar fy nhraed. Dychrynodd hyu fy mam yn er- win, a chyrchodd rhai o'r cymydogion i'm cynorthwyo i fyned at y meddyg. Hwnw a ddywedodd Mae eich calou uiewii cy £ lwr brawychus; bydd raid i chwi fod yn ofalus. Nid ydych ar un cyfrif i frysio neu wneutliur unrhyw ymdrecli ffyrnig." Ni wnaeth cylfeiriau'r meddyg i mi ddim lies; aetbum yn waetb, a bu raid aruaf roddi fy lie i fyny. Yn fuan wedyn dnetj aruaf besweh poenus, a ihyw aflonyddweh yn y gwddf a'r frou a'm rhwystrai i gysgu'r nos. Eisteddwn i fyuy'u y gwely hyd dor- iad y dydd bron, yn pesychu a phoeri, ac yn flinach amser codi na phan yu myned i orphwys, Crynai fy nghoesau gan wendid gymaint fel nas gallwn selyll na cherdded ond pur ychydig, a rhaid oedd fy helpu i ymolchi a gwisgo lam danaf. Wei, dyma fel yr aeth pethau yn mlaen fis ar olmis. Uu diwrnod tybiodd fy inam fy mod yn marw, a rhedodd i nol Mrs Senior, cymydoges. Y mis Ionawr canlynol (lSyn), bu i Mr Kilner, o ffirm y Meistri Kiluer Bros Glass Bottle Manufacturers, Thornhill, Lees, ar- gymhell fod i mi fyned i Ysbytty Dewsbury. Fe aethum, ac arosais yno chwe mis ond ni wnaeth physig y doctor ddiui gwir les. Dal i gurio ymaith yr oeddwu yn barhaus, a dy- wedai publllad oedd un gobaith i mi fa-ndio. DywÚ pryd y clywais gyntaf am Mother Seigel's Curative Syrup. Darllenais am dano'n iachau achos cyffelyb i fy un i—dar- llenais ef mewn llyfryn byc.han. Aeth iy mam i nol y Syrup prynodd ef gait Mr J. Day, fferyllydd, Thornhill, Lees. 1 J wnaeth yr ychydig ddognau cyntaf i ni I ei mto'n well: esmwytliaodd y boen yn fy nghalon, a chytunodd fy mwyd a mi. Folly deliais ati i gymeryd y Syrup ac i ymwellhau. Cyn bo hir daetlium yn ddigon cryf i fyned i weithio. Fy Uiw hefyd, daeth hwnwynol, ac yr wyf wedi bod yu iach a chysurus byth er hyny. Pe gallaseui ei fforddio buasein wedi dodi manylion fy achos yn y uewydd- iaduron. (Arwyddwyd) HAXXAII MLI.N'ES, 18, Walker's Buildings, Brewery lane, I Thornhill, Lees, Hydref 12fed, 1892." Yn awr beth ydyw synwyr cyffredin prof- iad Miss Milnes ? Beth oedd ei liauwyldeb ? Diffyg treuliad a dyspepsia ydoedd. Nid oedd y trwbl gyd>»'r galon ond un o arwydd- ion anhwyldeb y cylla. Mewn gwirionodd, dyma'r ffaith sylfaeuol am "glefyd y galon," "methiant y galon," a phob aflonyddweh organaidd arall. Meddyginiaether yr achos gyda Seigel's Curative Syrup, ac aitf y can- lyidadau ymaitii gydag ef.

BRAWDLVS JHIÆwrN. I Cynhaliwyd brawdlys sir Drefaldwyn yn Nhrallwm ddydd Sadwrn, gerbron ei An- rhydedd y Barnwr Chalmers (birnwr Llys Sirol Birmingham), yn lie y Barnwr Ken- nedy. Yn ei araeth i'r rhdthwyr llungyf- archodd y barnwr yr uchel-reithwyr ar ab- senoldeb troseddau yn y sir. Nid oedd ond un achos i'w brofi. Cvhuddwvd John Smith, yr bwn oe Id yn flaenorol wedi ei gospi am drosedd anfad yn Ciewe, o roddi tan ar ystordy Mi i Phillips 'i F;tb, Llan- fyllin. l\Iewn amndiífynia,1 dywedai y car- charor ei fod yn feddw, ac U: wyddui bctb yr oedd yn ei wueyd. Cafwyd ef yn euog, a dedfrydwyd cf i garcbar gyda llafur caled am ddau fis.