Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
18 articles on this Page
IICfNGÂ WSYNERBT CHW A.BEL…
CfNGÂ WSYNERBT CHW A.BEL CWMORTHIN. Yn Llys Yatdel y Pearhya, ddydd Iaa, I dygodi Dr Fester, arelygydd mwaan dan y Llywodrastb, gyngaws ya erbyn swyddog- ion C-lwerel Cwaioitliin, Blaeoau Fteetioiog. am osgealujo cydymffurfio t't rbeolaa, atbsnig mewn acbosion o ddaasweiniaa. Cofir ddarfod i ddau ddyn, sef William Ellis, Tanygrisiau, a David Joaes, Liaurwat, gael ea lladd yn y chwarel hen ddechreu mis (Jhwefror diweddaf. Mewn ciniyoiad i't ddamwain hea y dygid y oyogaws presenol gan Dr Foster, dros yr hwun yr ymddangosai Mr Mottya Roberts, Caernaifon. Dros y diffyeyddion yr oedd Mr G. J. Hnmphieys, Colwyn Bay, a gwylid yr aekes ar ran perthyoasau an o'r dynion a laddwyd gas Mr W. George, Cncciath. Rbeddwyd tyst. iolaetbau cytfalyb i'r hyn a roddwyd ya y treagholiad gte Owea Thomas ac Ellis Roberti, das ridya a weithient ya yr no agor I'r diweddar William E lis a David Joaes. fa ei dystiolaeth dywedai Dr Foster ei fed o'r farn fod y dyaioa ya gweithio mewn He peryglus, as mai o dap yr agor y diegynodd y graig Rkeddwyd tyst olaethaa ya erbyn hyay gan swyddog- ion y ckwarel. Ba yr ynadon—a'r rhai yr eeii ehweob yn breseool—am gryn amser yn ystyriad an dyfarniad, ac yn y diwadd penderfynasant daflu yr aehat allan. Yr eadd yr yatafell ya orlawn yn ystod y gwrandawiad, gaa y eyoaerid dyddordeb mawr ya y cyngaws.
ICYFARFOD CHWARTEROL DIN-BYCH…
CYFARFOD CHWARTEROL DIN- BYCH A TFLINT. Cynhaliwyd y diweddaf yo Llanitwyfan, ar y tiyltdia. Iii. a Gweaer, Ebrill 7fsd a, t Bred. Cafwyd cynbadledd am ddaa y dydd cyntaf, pryd y llywyddwyd gan Mr Price Michael, Caergwrle, y cadeirydd am y flwyddyn. Pusiwyd :-1. Fod y cyfarfod nes»f i'w gynal yn nglya a'r Gymanfa, yr hon a gynkslir yn Niubycb, Mabefin 29.ia a'r 30aio. 2. Fod yr ysgrifenydd i roddi llythyrau cymeradwyaeth i'r brodyr y Parch W. Oliver, diweddar o Wrecsam, a G. LI. Evans, diweddar r. Stion, y naill i gyfundeb Caerfyrddin, a'r 11*11 i gyfundeb Dehcaol McrgaDwg. 3. Cyaygioad y Parch J. M. Jones, Caergwrle, to ailiodd y Parch Dr Pan Jones :—" Fed y gynbadladd hon yn teimlo yn ddwys oherwydd ma-wolaeth an. nisgwyliadwy y syfaill saredig, yr ysgolbaig gtvycb, &'r athraw gallnog, y Prof .'awr T. Lewis, Biogor; ac yn datgan ein cydym- deimlad dyfnaf ,'i weddw a'! unig ferch yn eu trallod, gan ddyosuno iddynt amddiffyn- iad Birnwr y gweddwon a Thad yr arnddi- faid." 4. Pasiwyd fod y brodyr caalyaol l I gynrychioli y oyfundebya ogbyaadledd t«r- blyoyddol Cymdeithas Rhyddfaad Crefydd, yr bon a gynhelir ya Llnndin, Mai 3ydd a'r 4ydd :-y P.irchn Dr Owen HlvaDS, D. B. Heeke, Owen Thorass, J. M. Gibbon, Peter Williams, a D. C. Joaes, Bero'. 5. Fod adgyweiriad eapel Horeb, Oehryfeel, i gaol ei ymddiried i'r brodyr Dr PIIR Jones, W. Caradog Jones, J. Davies (Love Lane), a T. Roberta (Wyddgrug). 6. Crnygiodd y Parch W. Caradog Johee, ac eiliwyd gan y Parch E. Daries, Caer:—" Gan ein bod yn llwyr fcredu fod ymyfed a meddwdod, a hyny, felyr ofnwn, ya rby fynycb yn mblith aolodau eglwysig, yn tueddo i wywo a bwyta nerth crelyddol yr eglwyai, ac i fod yndram- gwydd i wrandawyr yr efengyl, ein bod, fel cylbbadledd, yn penderfyau isel pregeth ddirwestal yn whob Cyftrfad Chwarterol." Dewiswyd y Parch Caradog Joiaes i bregetha yn y cyfarfod ar ol y uesar, yr hwn sydd i fod yn Peanel. 7. Yo naol 4 rhybadd bt?enorn). pasiwyd fod y cadeirydd i roddi ei M?chud wrth 8d1 y gadair. Ac hefyd fed cMgl itd, hyd y gellir trefau, yn mheb Cyfarfod Chwarterol, at y treuliau. 8. Gwnnth Mr Williams, Flfint, gais am gy- meradwyaeth i fvnei ar ofyn yr eglwysi i gasglu at ddiddyLda y capel, yr hyn a gaBiatawyd. 9. Rhoddwyd croesaw i'r Parch W. Powell, o'r America; a chan ei fod ar fyned y* ol i'w wlad fabwyaiedig, wedi bod yn ymdeithio yn ein plittt am ya age. i ddwy flynedd, awdurdodwyd yr ysgrifeaydd i roddi iddo lythyr yn datgan ein cymeradwyaeth o hono a'n parch taag ato yn ystod ei arosiad yma, a'o dymoniadau da i'w ddilya i'r Ameriea. -Rhoddadd Mr Caradog Jones rybadd y by-id iddo, yn y cyfarfod nesaf, gyoyg fod yr ysgrifeaydd i gael ei goetau teithio i'r cyfarjodydd cbwartsrol.—Yaa darllenodd Mr Williams, Fflint, bapar ar Y pwys o gadw yr addoliad teuluaidd." Cafwyd ppur gwir dda ac amseroL—Frej;ethwyd yn ystod y cyfarfod gan y Pa'chn W. W. Jones, B- ??I it? yr hwn a bregetbai ar y pwnc, sef "Ypwya o fyw otef?dd gerbron y byd," R. Roberts, Rhos; Wnion Evans, Battwe; W. Powell, America; E. R Thomas, Gwersyllt: T. Roberts, Wyddgrug; E Davies, Caer; a T. E. Thomas, Coedpoetb.
Family Notices
gcueflijjdcigatt, grii/tmftiui, a Mnttoohrtban. Gonedi,g"thau. Corriec)o-gbrill 12, ya y liirraclu. Gwrecslm, p-iod Mr F E. CorriMi, 3rd Koyal Welch P'u.i!ie. N, ar fab. Hughen-Ebril 10, priod Mr John Hughes, bucar, barody, ilaolUn (treat, Diaoycb, ar fib. Hugh#*—Ebrill 10, priod Mr H. Hughim, cotch builtier, l>i»Dg"fui, ar fab-eyntaf aardif?. Hughes-Sbrill 8. priod Nor David Hoghes, com- muccial traveller, 8, Garuoni street. CaernarioD, ar fab. Owea-Ebrill 9 priod Mr Evan: D. Owen, Bron- .al, Carmel, Liandwrog, ar ferch. Robert!)'-Bbr?'!2 priod Mr J. T. Roœltø, Marino, N., ta Road. Caaroarfan. ar fab, Williami—Kbnll 10, priod Mr Wm. William-, coidwad yny CiwallgofdyiCaatlaRaad, Uicbych, IU ferch. Williiii.s— Ebrill 8, ynHenllao atraet, Dinbycb, pciod Mr E. M., Williams, KwellTdd i'r Fceohlnee, ar fab. Priod asan. Davies -Roberts Bbi ill 11, yo sghapal y Bed yddwyr, Gwrecsam, gaa y Parch D. Rhys J c. k. me a Mr Thomas i h. ub, y eufrea'rydd, Mr Robert Davits, Rbatdda, ft M18 Gwen Roberta, Chester atraet, Gwrecsan. Edwjrdf-RoOeits—Kbfill 15. y. Nghapel Park Hill. BtMor, gan y Parch W. Matthe". M A., a Mr Lbwis Morr)8. Mr John D. Jwardi 4 Misa Kate G. Roberts.—y ddau o 111, High H street, bangor. ,bo,t -Iriiiiams-Ebrill 10, ya ■fhspsl y Pmkyttrittid Cy«reg, Fitfilarenee 8treet. Lerpwl, Raa y Parch Jeha Hugkaa, M A., a'i gynaitkwyo gaa y Pa,ch 0. Owen, Mr ?ohn fiorbert, ad.?dy<td. A.6.1d, Ltrp? M?t M. K William., F?tt fll-, Le,pwi. Jobas—Jaaes—Kbrdl 13, ya athapel y Bedydd- wyr, Gwiecaaa, gaa 7 Parc ?.=- Tbomas a Mr T. Fttttt.?. T <ofr«tryd?, Mr Robert Hug ie§ J. Y.Co y B.rdd, T,on, Brymbo, A Mm Ma,¡al" AaD Jon_, K. r. Rhi<rabea. J. -Edwards—Bbrill 12, ya apbapel y Metho- J o:I;dč:fi.i;.briJ a:1 abt'r Tlieaas, Ebe**Mr, a Mr Mr J. D. 100", y oe! restrydd, Mr Edward Jones, Cefa, 4 Miaa Rott Haasah Edwards, Kerch Mr Tkts. Edwards, Peaybryn. Jonea—Williams—Ebrill 13, trwy drwydded, yn Nghapel Caeraalem, Catraarfon, gao y Parch Taomas Jones, Sardis, Diaorwic, Mr John Jones (Tenorydd Garmoa), ysgolfeistr Tsgol y Bwidd. Nebo, g?r DtMwat.t AiW M. J, Wff- liams, Sar.lie, Uinorwic. Jone.-JontjS-EbriJll,, yn ?htpet Be&bel, Pan ygro«i, gao y PArcbn J. Ft imstone a W. E. W?htmt, J.tíb;/ JIh:toDMra 1rD Thomas, Mr William Jones, Samariab, k Mr. Dileo Jones, Hendy. Peaygrees. Jones-Williams-Ebrill 16, yn swyddfa'r ool- rehtrydd, Caeraarfoo, gan Mr Daniel Thomas, Mr Ellis Jones, Bryadeulyn, & Miss Ann Wil- liams, Ynysyffurdd, Groealoo. Owen- Hughoi-Ebrill 13, yn Nghapel Talwrn, Mon, fr»n y Parch 0 Hughes, Froo, Mr R. 0.8n (Alwrn Moa). gynt 0 Heodre Howell. a Miss E. Hughes, Marian. Owen-Juneo-Ebrlll 18, yn swyddfa'r cofrcstr- ydd, gan Mr Daniel Thomas. Mr Thomas Ow :o, B<chwen, & Miss Sarah Jones, Tyddya- hir,—y ddau 0 Glynaog. Parry—Rjbeita-Ebrill 16. yn swyddfa'r eofrestr ydd. Caernarfon, gao Mr Daniel Thomas, Mr Thomas Parry, Toxteth Park, Lsrpwl, & Miaa Mary E. Roberts, Bryohyfryd, Croeeton. Parry-Üwens-EbrillI5, yn swyddfa'r cofrestr- ydd, Bangor, gn Mr Lewis Morris, Mr Hugh Parry. Dob. 4 Mios Ellen owenfi, Dinas—y ddau o Dregtrth, Lland gai. P,ice-Vale.time-Eii,r,ll 13, yn Nghapel Beth lehem, Rhos, ¡;ran y Parch R. Roberts, y gwein idog, a Mr J. Deab,Rh Jones. y cofreatrydd. Mr- William Edward Pries. Hall street. Rhos, i Miss ^arab Yalentine, Tfti Nant, Rhiwabon. Roberts .Innei—Ebrill 13, yn Nghapel Eugedi. C?lwyn Bay, gan y Parch Owea Evans, yn cmi ei gy.o,thwy. g.n y Parch H. D.?iee, Moel- tryiun (biawd-yn-nghyfraith y priodfab Mr g, E. Koaerta, National Provincial Bank, Ilan- chester, a Mi-s C, Jones, Conwy. Roberts— Evans—Ebrill 14, yn Nghapel Sioc, Ll..orw8t, gan y Parch Abraham Robeits, Lerpwl, yo cael ei gynorthwyo gan y Parch W. Roberta Johu Elias, mab hyoaf Mr Elias Roberts: Pwllheli, bg Elinor (Nellie), mercb hynaf Mr J.hn EUDS, Pi.t.,i. L!anrwt, WtX?mt-Bithet-Hbr.U 14, y? Ngh.l Jeru- salem, g,. y Parch Thomas H?Rhes a q Thoa Pheo?O, y coffMtrydd. Mr Th, WUhMM. adeiladydd, Southsea, & Miss Elizabeth Bitbel, Adwy'r Clawdd. Wilf.ams- Roberts—Ebrill 9, yn nghapel y Metho- di,ti..d C iltinaidd, Llanelwy, gtn y Parch B. Hunhea, Mr Robert Williams, Garred Fynydd, 1, Miss Mary Roberts, Pellywae8.-y ddau » blwyf Llauefydd. Willi:»ms~Laniel—Ebrill 18. yn Eglwys Lias- boblig, gan y Parch J. W, WYÐn. Jones, M.A., ifo-r, Mr Thomas Williams, clocsiwr, è. Misa Catherine Daniel, 33, Victoria street,-y ddau o GAeruarfon. Marwolaethau. Brewer—Ebrill 8, yn Llandain, Mr Wilson Brewer, yr hwa fu 4. flynyddaa yn n ..is anaeth y diweddar Syr Watkia Williams-Wvnn. Cheesman-Pbrill 10, yo 72 mlwydd oed, yn Pre- servaoCB Villa. Whittington road, Croesoswallt, Mr Jonathan Cheesman. Daulby-Ebrl:1 14. yn 67 mlwydd oed. Mr Daulby, Plas hit, Abeobury. Butt—Ebrill 13, yn Garreglwyd, MOB, Miss Batt. merch i'rB»rnwr Butt. Edwards—Ebrill 17, yn 65 mlwydd oed, Mr Henry Edwards, Ty'oyelwt, Rbostryf.in. Cymer y gladdedigaatb le prydnawn Sadwrn nesaf, yn Mynwent Lianwadi. am ddan o'r gloch. Evans-P,brill 4, ar ol hir gystidd, yn 75 mlwydd oed, Mr R bait Evans, Plasyffordd, Aberdaron. Ba yr yioadtwedig yn ddiacon ffyddlawn g/da'r Methodistiaid am 31 mlynedd. Cafoddangladd tywysogaidd. Edwaids—Ebrill 12, yn 14, Ogwen Terrace, Bethesda, yo 31 mlwydd oid, wedi pytbefuoe o gyktudd trwm a ddyoddefodd yn bynod dawal, John, unig fab Mr Edward Edward., draper. Dim cardiao. (Dymnsir i'r sewyddiadnron Aroericansidd gofnodi yr nchod), Evans Ebrill lO. yn y Glanaber Hotel, Bettws-y- coed, yn 66 mlwydd oed, Mr John Evans, gynt arolygydd yr beddgeidwaid yn Nghonwy. Ri,an; -.Ebrill 2, yn 85 mlwydd oeJ, Harriet, gweddw y diweddar Mr David Evans, Market street, Llanelli. Evaoa-Mawrtb 31, yn 13 mlwydd 001 (o'r dw ymyn goch), J. Evans, Glantowy Farm, Llan gadog Evans—Ebrill 10, yn 74 Anfield road, Lerpwl, ytL bum' mis oed, Edwin Glynse, baban Mr Samuel a Mil .6\, J. Evans. Ed wards-Ebrill 10, yn 39 mlwydd oed. Harriet Edwards, priod Mr William Edwards, grocer, w.t F.Itn. Griffitb-Mawrth 31, yn 10 mlwydd oed (o'r dwymyn goch), Lucy Margaret 7riffitb?s, House. L!an_gadog. Hhee!liW9. yn 46 mlwydd oed, An& Hnn?phreys, Glanrafon, Morfa Bychan. Ht?h?'—Ebr?l 7, yn 41 mlwydd oed, Mr Job. Hughes, cigyCd. Sun ?treet, Ffeatiniog. Hu?hM-?bnit 10, yn 15 mis oed, Albert, baban Mr Edwin HHghM, agrapbydd, 19, Muley road, Croescswalit. Ingham- Ebrill 7, trwy ddamwain, yn Lerpwl, Rushtoo Booth, ail fab y diweddar Mr George Ir gham, masnachwr gwlan, Bangor, yn 37 mlwydd oed. Jon.s-EbrillI2, yn M mlwydd oed, Mrs Jones, priod Mr R. Jones (Aaiodydd). Mona Cafe, L, neefai. Jones—Ebrill 10, yn 45 mlwydd oed, Mr John Jones, adeiladydd, 4. St. George's cresceut, Llaudndnn. Parry-Ebrill 6, yn 20 mlwydd oed, William Stecnd ile, trydydd fab Dr Joseph Parry, Car- tref. Penaith, Caerdydd. Jones—Ebrill 9, yn Bradford Heuse, High street, Bangor, yn 44 mlwydd oed, Mrs Jones, priod Mr K .bert Jones. Jones—Ebrill 7, yn 33 mlwydd oed, ya 8, Cawdor etreet, Lerpwl, Mr John Matthews, mab y d; wrddar Mr William a MMI Sarah Jones, gynt » Church street a Quten street, Rhyl. Morgan—Kbiill 17, yn :Jl mlwydd oed. John Francis, aDwyl fab Mr John Samnel Moigin, Hendre treet. Caernarfon. MOrrl-Y.bril111, yn un mio-or ddeg oed, Frls- cilla, baban y Parch K. R. Morris, Caaraar- (on. Roberts-Ebrill 3. yn 78 mtwydd oed, Cadben John Rubeits. Borth-y-Gest. Willisms—Ebrill 8. yn 79 mlwydd oed, Mr Hagh Williams, Glandwr terrace, Penygrees, Llan llyfni. (Bydded newyddiadaroa Ameranaidd mor gsrediga chofnodi hwn). Windsor—Ebrill 10. yo ol mlwydd oed, yn Parry's BUllùi'g. CrC)eosw.\lt. Mr C. Windsor. u --Eb, ill 9 n 53 mlwydd oed, Dorothy, priod Mr Wm. W,lhalM. a mam y diweddr Mr John 0.borneWiihtM* &A.M" a Mr R. Ffe.?tin WinittM. Monnt ftetMnt, BtMom Ffestiniog.
Clynnog.-__-I
Clynnog. GWLEDD DK. -Llydd (Jwener, yr wytnnos ddiweddiif,caed gwledd o de a hara brith o'r fath a garai pawb yn Nghljnnog. Yn yr hwyr, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddns ac amrywiaethyl o dan arweiniad Mr R. W. Jones, Rhosgadfan. Y cadeirydd ydoedd Mr H. W. Hughes. Cafwyd auerchiadau barddonol dyddorol i'r te gan Hywel Todnr, Mcrfin, Mri R. R. R barts, U. Parry, H ngb Owen R. Powell Roberts, a Mies Jane Griffiths. Yn ystod y cyfarfod cyflwynwyd nifer o lyfrau gwerthtawr i'r plant fel gwobrau 8m cidyagn yn y Bend of Hope. Gwasanaethwyd mewn oanu ac adrodd gan Mri Edwi" Wynn Roberts, H. D. Williams, Csleg y Brif Ysgol, Bangor; 0. Parry, Richard Hogbes, vr. G. Jones, Talysarn R. J. Jones, Misi Sally Roberts, a chor meibion yr Ysgol Hamadegol. CVMDEITHAS LENYDDOL YB EFRYDWYR. -Cykibaliudd yr efrydwyr eu cymdeithas am y mis diweddaf-a'r mis diweddaf o'r I tymhor-dan lywyddiaeth Mr T. O. Jones. Rhoddwn yn fyr gynwye y rhaglen am y mie :-Pllpyr, "John Banyan," gan y llyw- ydd papyr, "Caniadaeth y cysegr," Mr Richard Hughes, Shop; dadl, Pa no ai gweiiiidigaftth deithiol ynte aa sefydlog yw yr oreu i g/farfod 11.,( anghenioa yr oes 1" Agorwyd gaD Mri R. J. Joaes, Peniel (sefydlog), a William Jones, Bwlan (teithiol), a cbafwyd mwyafrif o blaid gweinidogaeth deithiol. Cin gan Mr Morgan W. Griffiths, Talysarn. Rhyddymddiddan, "Dlrwest." Agarwylt gan Mr W. Vaughan Jones, Waen. fawr. Cin ddirwestol gan Mr W. G. Jones. Talysaro. Penderfyuwyd eio bod, fel cym deitbas o efrydwyr ienainc, ya yttyried ei bod yn llawo bryd i roddi llywodraethiad y fasrach feddwol yn hollol yn nwylaw y trethaalwyr. Dadl, Pa on ai dyddian cyffredin ai cyfoodau yw ystyr dyddian' Genesis i. 7 Agorwyd gan y Mri W. J. Williams, Dolyddeleu (dyddian), a R. W. Jones (oyfuodsu). Yr cedd mwyafrif n blaid y syuiad mai dyddian cyffredin ydynt. Rhan-gin R'n y parti, Y Gwanwyn," dau arweioiad Mr R. J. Jones. Yr wytbnos ddiweddaf, cyn ymadael t'n gilvdd am wyl- iau'r PHSg, cynhaliwyd cyfarfod amryw- iaethcl, yn yr hwn y cymerwyd rban gan yr holl ailodau eeddyct yn bresenol mewn aciredd, areithio, neu ganu. Wedi cjflwyno diolchgirwch i'r swyddogion, jmwahanwyd gan deimlo fod y cymdeithas wedi gwneyd lies yn mhob medd.
Advertising
COFGOLOFNAU1 COFGULURNA I QTOO HELAETH o Lechf iea, Merble, O a ficotcK (Irnnite, ys y OEMETKR1? »?OKKS, D1HOKWIC STREET (yn ymyl y Drill Hall aowyrt) CAER^aRF^N. R. WIL- LI >M-, I'rchcnor.
Advertising
COFiiQLOFNAU. STOO FA.WR. CYN PRYNU COFGOLOFJvf BYDDED I CHWI ALW GYDA HUGH JONES MARBLE WORKS, CAERNARFON. Artrraphwyd a chyhoeddwyd droe y Welsh National Press Compaay, Limtket gan w W. Davies a'i Gwmnl, yn en swyddfa l'e Harbour Caernarfon.
BARN Y BOBL.j
BARN Y BOBL. Chwith gan gannoedd lawer o ffermwyr caaolbarth Mon fydd clywed am farwol- seth Mri Jones, Mona Cafe, Llangefni. Yr oedd Mrs Jones, trwy ei sirioldeb a'i charedigrwydd, wedi anwylo ei hun i I gylck eang o gyfeillion, a diau y teimlir colled ddirfawr ar ei hoi. Cydymdeimlir ya fawr l'i phriod, Asiedydd, yintan yn' un o ragorolion y ddaear, parod ei wasan Mth a'i gymwynaa i bawb. Y Nefoedd ei cyauro ef a'i dri mab yn eu profedig- aeth lem a chwerw. Da genym ddeall fod y Parch ETan Reherts, DyfFryn (gynt o Engedi, Caer- narfon), yn graddol wella o'r anhwyldeb bliji sydd wedi ci garcharu er's amser maith bellach. Eiddunwn iddo adferiad biiaa a Uiryr, a llawer o ddyddiau eto i lafurio yn ngwinllan ei Arglwydd. Brwydr botth fu etholiad y Bwrdd Yegol yn yr Abermaw. Yn yr hen Fwrdd yr otdd gan bob enwad un eynrychiolydd, ac yr oedd y cyhoedd yn feddlawn ail ddewis yr hen aelodau. Ond wele'r Eglwyswyr, dead ell y Parch Edward Hughes a'r "ddau giwrad," yn d'od âg ail ymgeisydd Eglwyeig allan, gan frollo y gallent, pe mynent, sicrhau dychweliad tri ymgeiydd, Metliasant, foddbynag, ag ethol dau. Penderfvnodd y Methodistiaid dd'od ag ail ymgeisydd allan, 8ef y Parch Gwynore Davies. Cafodd Mr Davies ei ddychwelyd ar ben y pW, ae yr oedd yr ymgeisydd Methodist- arall, sef Mr G. Griffiths, i fewn. I Go law, Ymneillduwyr yr Abermaw, am rei y fatb gurfa i'r Eglwyawyr. Ni fydd y Eglwyswyr mor batod yn y dyfodol i drachwantu mwy aa'u rhan gyfiawn o'r yabail. Y gwyn a glywid y dydd o'r blaen yn Nghyfarfod Misol Gorllewin Meirionydd oedd fad yn anhawdd cael tir i adeiladu tfti gweinidogion. Mae tirfeddiannwyr y sir yn gwrthod gwerthu na rhoi prydles- oedd ar dir at y pwrpas hwn. Wrth gwra nid oes oDd un rheswm yn bosibl am en gwrthodiad, sef yw hwnw, dia!garwch a gelyniaeth. Ai ooid yw yn reayn ac 3 n foldith fod nob personau unigol yn maddu y fath awdurdod ar y tir a grewyd at wasanaeth y ddynoliaeth 1 Bydd Mawrth yr oedd meddygon Gopl odd Cymru yn ymgynulledig yn eu ,oyfit, fod bly nyddol yn Llanfairfochan. Qynygiwyd fod Cymru yn hawlio cael cynrychiolaeth uniongyrchol ar y Cyng- hor Meddygol Cyffredinol. Siaradodd un meddyg, a dim oud un, yn erbyn y cynygiad, a chododd llu eu llais yn by- awdl o'i blaid. Dyddorol yw sylwi fod ein meddygon mor iach yn y ffydd gen- edlaethol. Nid oes adran yn y fyddin Ryddfrydol yn rhagori ar yr adran feddygol mewn yni a dewrder. Y mae gjyyddooiaeth a Rhyddfrydiaeth bob amser mewn cydgordiad dwfn a'u gilydd. Mr R. B. Evans, Bethesda, ydyw ysgrif- enydd newydd UnJeb Gwarcheidwaid Baagor a Beaumaris. Credwn fod y di-wisiad yn un hapus, gangfod Mr Evans wedi profi ei bun yn wr o fedr a deheu- rwydd mewn gvraith o'r natur yma. Cvnhaliwyd cyfarfod blynyddol tanys- grifwyr Coleg Normalaidd Bangor ddydd Mawrth. Yr oedd gan y Prifathraw Prico adroddiad boddhaol a chalonogol i'w gyflwyno i'r cyfkrfod. Ymddengys fod y coleg yn parhau i lwyddo, ac fod yr efrydwyr yn enill safle uchel yn yr arholiadau. Dengys hyn fod yr athrawon yn cyflawni en dyledawyddau mewn dull canmoladwy. Bu ychydig o boethder yn y cvfarfod yn ngliylch dewis aolodau newyidion ar y pwyllgor. Y cwestiwn I oedd, a ddylid dewia gwyr nad oeddynt yo tinysgrifio at y sefydliad 1 Atebwyd y I cwestiwn yn y nacaol, a gwrthodwyd ethol rhai boneddigion am yr unig reawm nad oeddynt yn tanysgrifiu.. Anoga, W. P." amaothwyr Mon i I CEurfio undeb. Dyga yn mlaen resymau aryfion, ac enwa luaws o'r gelynion sy'n augno gwaed y ffermwr druan. Us o'r I gelynion ydyw y masnachwr ymonyn. Ai tybcd nad yw W. P." yn ei gosod hi yn rhy hallt ar y cyfaill gwasanaotbgar hwn ) Gelyn mwyaf a chreulonaf y ffexmwyr ydyw yr arglwydd tir, a dylent ymuuo yn gatrawd gref i ymladd yn erbyn y monster hwn sy'n eu gwasgu i'r llawr. Bydded i boll aal.ethwyr Mon, ac amaothwyr pob man arall o ran hyny, ddarllen llythyr "W. P. yn ofalus ac ystyriol. Dylent ddeftro bellach i sylwedd- oli eu scfyllfa. Cymerid graddau mwy na chyffredin o ddyddordeb yn etholiad y Bwrdd Lleol yn Metheeda y flwyddyn hon. Y rheswm am hyny oedd fod y gweithwyr wedi deffroi i sylweddoli eu cyfrifoldeb, ac i deimlo y dylent wneyd eu llais yn glywadwy mewn materion lleol. Llwydd- aaunt i ddychwelyd un cynrychiolydd i' ur i'r Bwrdd, sef Mr David Walters, enybryn. Dyma ddechreuad rhagorol. Hydorwn y bydd chwarelwyr Bethesda yn myned ymlaen yn y cyfeiriad hwn. Yn dJiweddar bu damwain angouol yn Chwarel Cwmorthin, Blaenau Ffestin- iog, a'r dydd o'r blaen dygwyd cyng- aws yn erbyn y Cwmui gan Dr Foster, arolygydd mwngloddiau Gogledd Cymru. 1 Yn Ltys Ynadol Penrhyndeudraeth y gwrandawyd yr achos; yr hwn a daflwyd allan. Nia gellir bod ya rhy fanwl a ,¡\ "albarbaol gydag achosion o'r fath yma. pwnc mawr ydyw gorfodi perchenogion chwarelau a mwngioddiau i ofalu am ddiogelwch eu gweithwyr. Nid ydym yn dweyd dim am yr achos y cyfeirir ato. Dddiwrth y ffaith iddo gael ei daflu allan gan yr ynadon yr ydym yn casglu cas gellir beio swyddogion Cwmorthin am y ddamwain echrydus gymerodd le yno, Ar yr un pryd nis gallwn lai na llawen- hau fod Dr Foster yn gwylio drus ddiogel- wch y gweithwyr mot egniol. Dro yn ol galwyd sylw yn ein colofnau St y prisiad a wneir yn Undeb Caernarfon. Heddyw gwelir dau lythyr arall ar y cwestiwu. Profir fod y dyddordeb yn /yfTiodinol gan y ffaith fod y naill lythyr ftidi ei ysgrifenn o un eith.i i'r Undeb 7n vrfon, a'r Hall o'r eithaf arall yn kri. Ergydy ddiu lythyr ydyw mai ionhe" ac anghyfiiwa ydyw cymeryd y rue ,t a threth yr incwm yn safon y dre'n, Y rheswm am hyn yw fod y rhciiti mor anwastad, fel y dengys Svhvcdydd"a "Mothdalwr." Oliorwydd hyny trymheir y beichiau ydynt eisoosyn rhy ti I WM, tra yr ysg-ifnhoir y rhai ydynt I gydm,trol ysgeifn. Dywed Sylwedydd iod Uudeb Bangor wocii ceisio gwneyd yr fc-y ceisir ei wneyd yn awr gan Undeb Oacitiarfon, ac i'r ymgais droi allan yn ¡ iethiunt. Os felly, paham na ddysgai, Uudeb Caernarfon wers od'ivrth yr j aflwyddianthwnw ? Awgrymaein cyfoes- olyn mai tref Caemarfon sydd wrth wraidd y cyfnewidiad hwn, a dywerlant nad yw ond cyBllun anonest i daflu rhan o faich y dref ar ysgwyddau y wlad. Boed a fyuo am hyny, y mae y cwestiwn yn un gwir bwysig, a dylai y trothdalwyr ei ystyried yn ofalus cyn yr elo yn rhy ddiweddar.
I Y CYMRY ODDICARTREF.
I Y CYMRY ODDICARTREF. I I. EISTEDDFOD FAWR Y BYD." I [GAN DAFYDD RHISIA.RT]. Fel y erybwyllwyd drwy golofnan y Genedl c't blaea yo ddiweddar, Chicago ydyw caaolbwynt y greadigaath erbyn heddyw. Gallir drweyd fod llygaid yr holl bit ddynol arni. Ymhlith hail drigoliea y gwledydd o bob llwjtk, iaiib, a abonadl, pob lliw a HuB, pab gradd a ssf/llfa, gwataidd 10 anwataitld, caath a rhydct, yn BteUttaaiaid, yn Babyddioa, ya Gan grafyddwyr, a Phaganiaid. Y theswm am hyn ydyw fud pob prif orcbestwaitb y ganrif ban (os nad yn wir prif orchestwaith yr oeeoedd), yn myoed i gymeryd 11a yno ya ystod y flwyddyn neuf atwo celf a dyfais 4c. Maellawer i'" ddy",yd am ryfedllloda. Chicago a'i "Ftitir" yn ea gwahanel gysylltiajan ond ni bydd i mi wnunthar hyny yn yr ysgiif bresenol. Mae y newydd- iaduran eisoes yn orooiolo yn fanwl bob peth yoglyn a gweithieditdau y Ffair, eto ni ddywadir Bemawr ddim am y than bwya*;g a gymer ein ceoedl ni yn yr antnriuth. Gan hyny rhaid i ni ddefnyddio y waag Gymraig i'e perwyl hyny, y gallu hwnw nydd at wasanaeth y genedl i ymladd brwydraa ei hiawndaraa. Fel yr awgrymwyd ganyf, er i'r Ffair Fawr fod yu llwyddiant yo mhob yotyr, a phob eangen oheni, mal yn anheb gerol angheDiheidiot i'r Eisteddfod fod ya llwyddiant, cherwydd mae eyfarwyddwyr yr Eistaddfad yn oydwe thredn a cbyfarwydd- wyr y Ffair, ao y 1818 y 11 W rld's Fair Diieetara" ya beQderfyool na fydd y gait "methianth i'w gael ya Dgairiadnr "Ffair Fa wr y Byd* Mae Cyairy'r Amtrioa ya d wya mawr ael droa bobpeth Cymreig. Mae ambott i "Betbma" i'w gaal yma fel yn Ngbymru. Mae eithriad i bob rheol. Ond fel rnaol mae Oymry'r America yn frwd- frydig iawm droa on hiaitb, ell gwlad, a'. erafydd. MteHawtfiawao Eiiteddfodam miwr « dro i dra wedi Mel ou cypal ar y oyfandir o New York i San Francisoo. Hefyd mae llawer iawn o gymanfaoedd a chyagberddaa raawrion a phwysig wedi cael eu eyoal o dro i dra yn yr un wlad, ao ar byd yr un llwybrau. A gallaf ya ddibetrns ddwyn tyetiolaeth na In cyonlliidaa mwy brwd- trydig gan y Cymry yn un man dan haul e o d, eia lluosigrwydd Ii'n llwyddiant yn ffeitiiian anwrthwyoebadwy. Mae Cymry'r America yn dyfod ya adnabyddas i genbedloedd erfill ac i'r wUdwriauth drwy ei llenyddiaetb a'i cbrefydd, nid yn gymaint drwy gyfrwngei hiaitb-80 mor fnan eg y gwelir yr oes sydd yn codi yn diiuyddio ei dysg a'i aiwylliant mewa cystadleuaetb, a obenbedloedd ereili. Mor fuin a hyny y cydnebydd cenedloedd ereill werthfawiedd ein llenyddiafth. Yn awr, Mr Got., mae Eisteddfod Fawr y Byd yn myoed i gael ei cbytial, aid yn Nghymra, Lloegr, na Lian- rwst; nid yn nghanol y Cymry a'r Saeson yn neig, mae yn sghanol y btiidd, y lienor- ion, yr hecafiaetbwyr, a'r Derwyddon a geir o fewn cylcb e&cb Ynys Prydain no, syr, cynhelir Eisteddfod fawr Chicago yn nghaosl prif feddylwyr y ddaBAr, yn fe;rdd, > yo gerddorion, yn llenorion, yn bregethwyr, I yn ddysgiwdwyr, yn henaflaetliwyr, &c., nc hfyd, ichwanegaf, yn Dgbanol brenhin- oedd, ymberawawyr, a thywysogien, a bodan urddasol ereill, dra. Mae digwydd- iadau yr wyl fawr hen i giel eu cofrfistrn ar gofieatr amser dyddiau'r driaear. Bydd banes am Eisteddfod fawr y byd i'w gael yn holl lenyddiaeth gwledydd cred. Onid ydyw yn bwygg, gaB hyny, i gydweithrediad a cbyd-ddeall- t,vriaoth hollol fod yn bedoli cydrhwng yr holl fyd Cymreig P Nid oes yn awr amser i'w golli i bvyst, cloriana, na beirniadu dim o'r gweitbrediadan; na, amser i weithio ydyw hi, ac amser i dderbyn pob math o awgrrmiadan gwerthfawr a cbymhwys, yn nghyda phob help ag sydd ddiehonadwyei roddi i Gymmrodorion Chicago" er en cynorthwyo a'n bwylnso yn en gwaith. Mae ganddynt waith arotbrol mewn llaw, ac mas mawr angea am gydweitbrediad union- gyrchol Cymry gwladgar a chenedlgarol yn mhob cwr o'r byd. Gellir cydweithredu mewn amrywiol ffyrdd.'ondyn fwyaf arbenig hwyracb, drwy gymeryd thares. Dywedai nn masnachwr cyfrifol wrthyf iddo ef gymeryd gwerth 600 o ddoleri o shares am ei fed yn ei ystyried yn good paying invest- ment," a phahim y rhaid edrych i'r un cyfeiriad arall pan y meddylir y bydd mewa nn cyngherdd y fan leiaf 25,000 o bobl. Gwneir hyn o sylw genyf am y rhif nchod, yr hwn a ddeogya yn arathiol o fawr i angrbedadyn, ond er ei wneyd yn grad- adyn, dywedaf fod yr ystafell a fwr- iedir i gynal 30,000 o bobl yn cael ei rhoddi gan gyfarwyddwyr y Ffair i gyfar- wyddwvr yr Eisteddfod at on gwasaoaeth am wytbnos gyfan, ao y mae yr ystafell boo ar y "Fairgrounds," ac nid y tnallan i'r gwersyll, ac ni cbynholir uo matb o enter- tainment o fewn i derfynam y Ffair am y dyddial1 hyny ond beth fydd gan y Cymry. Gelwir y ddyddian hyny ar "Gatendar swyddogol" yn "Welsh days of tha Fair," ao felly ni bydd gan y miloedd pobl fydd yn bresenol na roaD arall i fyn'd gyda'r nos ond i'r Cyngherdd mawreddog gynbelir bob nos gan brif dalentan y geoedl, yn cael en cynnrthwyo gan rai o blitb cenhedloedd ereill, mae yn bosibl. Wele tin o'r llnawa rbesymaa a ddygir yn mlaen er prefi y rhagolygon am lwyddiaat na fa ei gyffelyb erioed yn banes y byd. Rhan arall bwysig tnagat lwyddiant yr Eisteddfod fydd cael cystadlenaethan da o bob natar, a cban fod yna gymaint o des- tynau o ddydilordBb cyffrediDol yn Gymraeg a Saesne;, a gwobrwyon rhagorot yn cael ea cynyg, mae o bwys i OVlDry o Gymra ddyfod yn mlaen yn wrol ac eofn i gystadln a'a cyd-genedl yn yr America, ao i orehfygn, ce gellir, bob ymdrech o eiddo nnrhyw genedl estronnl. Er ei bod yn anrhydedd mawr i ni gael cynsl yr Eisteddfod gyda'r fath rWJsg a mawredd yn ngbanol y fath ogon- iant, eto ni fyddai ya un aurhydedd i ni golli ein henw da fill carddorior, datganwyr, a chyfansoddwyr, Jcc. Peth arall achebg-trol angbenrheidiol i Iwyidiant yr Eisteddfod fydd fed ein eymeriad fel cenedl foesal, ac uchel grefyddol, yn cael ei brofi a'i gadarn- ban gan bron boll drigelion y byd; ao er gwneyd y prawf yn sicr dylid fod yn bre- menol filoedd ar filoedd c'r genedl o Gymrn, heblaw y mileedd Cymry a fydd yn bre- senol o bob ewr o'r Amerioa. Gldawer i ni ddaegos i'r byd yn ein gwyl fawreddog eia glowclor a'n gloywder fel Cymry. Gair neu ddau eto, Mr Gol., 08 gwelwch ya dda, rbag ofn i ddarllenwyr yr ysgrif bon feddwl nad oes dim yn ein cyobyrfa y ta yma i'r weilgi, ond yr Eei&teddfod.a'i cbysylltiadau llenyddol a cherddorol. Dymnnaf yn mhellach hysbysa fod dar- psriaetb gan Gymmrodorion Ckicago tnagat gael un o'r cymanfaoedd pregethu mwyaf a gitwyd erioed, a disgwyliwn mai Y80 y bydd nefoadd a daur wedi cye-gyfarfod. Disgwyliwn, wrth gwra, y bydd rhai o bigion y pwlpud Cymreig o bob enwad yn brosenol y pryd hwnw. Cymanfa nndebol ac ateDwadol fawreddog a gynhelir. Fel yr awgrymwyd, cynhelir yr Eisteddfod am bum' niwrrnod, sef ar ddyddiaa Lino, Mawrth, Morcher, lau, Gwener, a Sadwrn ac ar y Sal cynhelir cyfarfodydd pregethu, a't holl gorau buddngol yn no cor mawr, yo cael eu harwain gan yr hen gerddor diwylliedig, y Proffeswr J. P. Jones, Chicago, ac o bosibl gan Dr Parry, Jenkins, Rogers, Ill: araill. Oni fydd yn werth abettbu ychydig mown difrif, ddirllenydd hynaws, er cael bod yo y gymanfa ryfedd, yn yr hon y bydd ein gwir gymeriad fel gwlad o bob) yn cael ei ddat- guddio g tbron yr holl fyd, yn nghyda dir- gehveh tio cryfd-r yn eu holl blygion 1 I Byddii'n botnM: fil men bymibeg cant o Gymry ?'d gd. 'A g lydd ar fwrdd yr an Itettr, a dychweiyd drMhefa gyda'a gilydd yn I tuiiea y mis, ar 01 lawynbaa yr Eistfddfed y gymanfa, a gwaled rkyfaddodaa y FUi; a I Chicago. Rhyw 5»p fydd ya hen ddigca i dalu yr holl drealiau fydd yn Ohioago, a'r I.) fso ata fig, With gwrgrkaid i yiwyr a 1 dictwyr gisl mwy as hyny, am fod cwtw a chwisgi yn uwch yno nag ydyw ya Nfchymru B?ddt) 50p arall yn ddigon pria iddynt hwy, ond anagwo y doebikith h?n i Moe aiief. Oud carwn awgryoau i ami i ddyn ieuano, ps y byddai iddo roddi heikia ar anwaith yr arian y mae yn ei wario am ddiodydd. y byddai than mawr o'r arian wedi eu eyaile erbyn yr adeg hono, 08 nad yr all. Gadawor i ai weled oynrychiolaatb dda o chwaialwyr diwylliedig B^basda, Llaebotis, Fieatiaiog, Naatlle, a manan ereili, yn Chioag* yn ua gosgorddln m<wr- eddog. Na adawer i dafarnan Cymra, feobgfn talentog, i fwyahan yr hyn a wnai let t'oh oarph, i'ch maddyliau, 10 i'ch eaeidian. Fat no o't Gogledd, wrth gwri tarwn weled edr yn Met ei ffarfio yn eyarychioli y Gogledd, er seal Cymru. gydd ya y gloriia, ao nid thyw an cor neilldnel. Eto gan fod yoa y fan ltiaf 4idau gftr o'r Da yn bwriadn eystadln paham mas gellir ftol cdr o chwarelwyr, dan arweiniad arweiaydd modrus, Da genyf ddeall fod yaa grawri yi) y gwersyll yn y cyfeiriad hwa. Gadawer i ni gael ychydig o syniadau drwy'r wasg yn ddioed ar hyn. Mae y frwydr i fed y galetaf a ymladdwyd erioed mewa 116a, aweo, a chin, gan fod yr holl gyatadleu- aethaa yn agored i'r byd.-a bydd yr holl fyd yn bteseaol ya ngbyd a'r arohdderwydd C'iwydfardd.
I-Caergybi. -
Caergybi. YJt ODTDDIOK—Uyaaaliwyd eyfarfoa arbenig e', Odyddiou oos Fawrth, Mr O. M. Lewis ya y gtdair. Derbyniwyd 1111- ddiswyddiad y tryiorydd, Mr W' Roberts, Ponybryn, Porthyfolin, yr kwa a tamwodd y awydd am 14 mlyaedd. Yr oedd pamp o ymgeisayr am y awydd, sef Mri David Jcaej, 27, London Read William Joaes, W ater strest; fiiifEth Jeaee, Williams street; Thomas David, Market street a Rishard Rowlsizin, Cybi strait. Yr oedd cynalliad mawr iawn ya bresenel, a shafeild Mr David Jones fwyafrif ya y ploiiliisiad ayataf. Yatddiswyddodd Mr Robert Maitia, yr hwn eydd Wail ymadael i Crewe, fel yugrifenydd, wedi gwasanaetha am S nea 9 mlynerld. Ymgeisiwyd am y lie galS Mr Will,am Griffith, 16, Lower Park street; Owen Jones (Pencerdd Cybi); R. W. Hogbes, Longford terrace a J. C. Jeakina, Londen road, a cbafodd Mr ;William Griffith ei etbol. MARWOLAETH MBROH I JtrSTICB Ðn-r. —Dydd Mereher, ar ol oystndd lied fyr, bu farw Miss Butt, mercb i Justice Butt, yr hoq oadd yo Firos ya Girreglwyd, gyda'i chwaqr MTs Biaaaquet, ffwraig Cadben Bosarqiet, o'r rbyfel loog teptune. ETHOLIAD T GWABCHKIDWAID Dydd L!un cyfritwyd y pi-idleisian yn etheliad y Gwarchaidwaid yn Undeb Coergfb, o dan ar,ilygiaeth Mr Jomes E. Hughes, y swyddog dychweliadol. Am y saith sedd dros blwyf Cuergybi yr oedd ienddeg n ynsg«swyr, y rlulol a sifent fel y caalyn :— Yr ymgeiswyr JllwyddiaunasDr Roland Williams, 1,056 Mr Owen Hugkcs, Careg Domits. 947 Capt John Owen, 147; Mr J. Lloyd Griffith. M.A,, 822; Mr Thain&s Roberts, Quean's terrace, 788; Mr William K vi, 766 Capt Georgi Lewis, 765. Yr vngeiswyr affivydiifnons Mr Cermac Flanagan, 477; Mr J&hn Thomas, Vtica Hons*, 345 Mr Samuel Jones, Treddaniel, 313; Mr W. H. Parry, Gareg Fawr, 307; Mr Robett Parry, Newry atrest, 218. Ya mhlwyf Aberffraw yr oedd tri ym- geiswyr am y ddwy sedd, a aifent fel y canlyn Mr Efugh Jones, Ty Mawr, 153 Mr Richard Hughes, Phil Llargwyfan, 152 Mr Richard Jones, Carrig Myes, 130. Y BWRDD LLEOL.-Cynhsliffyd cyf- arfod arferol y Bwrdd hwa ddydd Mer- cker, pryd yr oedd yn brairenol Mr William Griffith, yn y gadair Capt J. Owen, Capt G. Lewis, Mri Richard Hughes, Thomas Roberts, R. Moa Wil- liams, Robert Pritchard, S. J. Griffith, W. S. Owen, ac O. Hughes. Yr Adeilttd yn Laners And,—Sylwedd Mr W. S. Owen fod llawer ya y dref yn ambens a oedd yr adeilad a wneir yn Land's Ead gan Mr J. M. Prichard, U.H., ya ddiogel ai nad oedd, a dymueai ef gaal barn yr arolygvdd ar hya, ac befyd, a fessai rhyw gyfrifoldeb ar y Bwrdd pe dygwyddai rhyw ddamwain.- -Atebai yr arolygydd y boasai yn dda Randdo ef weied marlin pob adeilact yn cael eu gwneyd mor gadara t'r rbai hyn. Yr oedd y ceryg gorea, a grafel a chalch clAD. yn cael au delnyddie, ao nid oedd ef yn meddwl y gallesid cael gwell sylfaeo gan pe bnaaid yn myned yn ddyfnach y daethid i glai glis. Oil oedd yno ryw berygl yo nglyn i'r gwaith yr oedd y eyfryw.-Amlygodd Mr Owen ai foddhad yn yr atebiad. Chwareu y Bel Droed.—Ymddaognodd Dr Roland Williams o fiaen r Bwrdd i gwyno fod y rhai a fyddai ya chwaren y bat drued ar y Rscreatioa Grauad yn tresmasn ar ai dir ef trwy fyned droaodd yn barhanii yno ar ol y be1.—Cafwyd ymdrafodaeth faith ar hyn, a gwnaed amryw gynygion—rhai am wahardd chwarea pel droed >yno o gwbl, eraill am eu symnd yn mhellacit ya mlaen, ac ereili am ea rhybaddlo. Ya y diwedd penderfynwyd gas fod amryw gwynion wedi eu derbyn o dro i dro yn nglyn A hyn, i ofyn i'r heddgeidwaid rybaddio y rhai fydd yn ohwarea yao i beidio tresmasn, ac as na eUid ei atal trwy hys, eu bod yn gwabardd obwareu o gwbl yn y lie. Yr Etholiad— Gwnaed canlyniad yr ethol. iad yn hysbys, ac befyd hysbyswyd mai y tredliau cysylltiol â't cyfryw ydoedd 14p 4s.
Talwrn, Hon.
Talwrn, Hon. YMBWYMIAD PRIODASOL. —Crewyd tipyn o adloniant ohwilfrydol, os nad difyrweh yn ymylu ar lawenydd, yn y pentref tawel hwn ddydd Mercher diweddaf, Ebrill 13eg. Yr achlysur o'r! chwilfrydedd ydoedd priodas Mr R. Owen (Alwrn Mon), gynt o Hendre- towel, gyda Miss Hughes, o'r Marian. Cymerodd yr ordeiniad le yo addoldy y Methodistiaid am ddeg o'r ebch yn y bore. Y gweinyddydd ydGodd y P?roh 0. Hughes, (Frcn), y gwainidog, 5r hwn a gya?wnodd y gwaaaoaeth mewn modd doeth a dyladwy iawn, yn ubresanoldeb y Parch H. Hughes, y oofrestrydd a thystion assigledig eraill. Rhwydd h) nt fo iddynt ya eu bywyd newydd. Dal y bo'nt byd ael y bedd, I rodio brig anrhydedd.
I Llanrwst
I Llanrwst ETHOLIAD Y BWHDD TSGOL.-Er pob ymgiis o eiddo y tretbdalwyr I arbed coatau etholiad, byny fu raid gael. Tr oedd naw o ymgeiswyr am y saith sedd, a therfynodd y pleidleisio fel y canlyn Dr Jones, y 684; Mri E. J. Williams, Rhydlan. fair, 615; G. Wynne, Bradford House, 547 Griffith Jones, Watling street, 444; J. Hughes, Llewelyn terrace, 442; W. J. W'Utdmf), Regent House, 3?2; E. Mills, Willi "Hmesl' ig? 387 H- Joaee, County Court bail ff, 380; W. J. Rabertl (G"i1ym Cow. lyd), 135. BWEDD Y GWABCHKIDWAID.—Dydd LIon gwnaed yn hysbys gaolyniad y pleidleisio ar y bwrdd hwn. Tariynodd yn ffafr y pump y penderfynwyd arnynt ya y festri flyn- yddol, fel y cinlyn:—Mri Jobo Jones, Felin Uehaf, 391; B. J. Williams, Rbyd- lanfair, 383 Edward Edwards, Rhyd y Creua, 352 E. Mills, Plas Helig, 3(1 W. Williams, Preswylfa, 317 J. Jones, Glan A her, 285; W. J. Roberta (Gwilym Uowlyd), 132. "KEEP TO THE RIGHT.Dyna ydoedd testyn darlith atnsarol ao addysgiadol a draddodwyd yn Ngbapel Seion nos lau, i gynulleidfa luosog. gan y Parch H. Barrow Williams, Llandudno. Yn mysg y rhai oeddynt yn cynylt y diolchiadau arferol yr oedd y Parch D. S. Thomas, Ebenezer. Da oedd genym ei weled, a dymanwn bob Uwyddisnt iddo yn ei faei newydd.
I CRONICL TB EGtWTSI. I-
I CRONICL TB EGtWTSI. I I Ccdwyd cofadail hardd ar feddrol y di- j weddar Barch John Thomas, Cierfyrddiu. Derbyniodd y Parch Robert Davies, Rbuallt, yr alwad i weiaidegaethu yn eglwjs Fsthodistaidd Seisnig Treffynoa. | Gwneir cisgliadau at adeiladn eglwys newydd yn KnoslLnerchrngog. CasAlocid y ficar yo ddiweddar ddan gant o bunau at glirio dyled oedd ar yr T agol Genedlaathol. Mr C. R. Jonea, Y.H., Liaiifyllio, a etbol- wyd yn llywydd, a'r Pawch D. Roberts, D.D., owlems", ya is lywydd Undeb Ansibyn- wyr Seisnig Gjgledd Oymra. Cafodd eglwyai y Bedyddwyryn Nehendir Cymtu golled fawr yn marwolaeth Mr D. J cus," hwa a fit am SI mlynedd yn ddiacon ya eglwys Neyland, Henadur B. Lewis, T.H., Akergafsni, tryserydd 0.1., Pant- ypwl, a chilsfn gadarn i ityddfrydiaeth yn air Fyawy. Nid llawer o gyfathrach sydd yn atfer bedoli rbwng olarigwyr Eglwys Loegr a gweiaidogioa Ymneilldaol: ac yn wyneb y ffiith anwadadwy boa dyddorol yw darllen sai rhaitkor y plwyf oedd y cadeirydd yn aghyfarfod ynadawol y Parch D. Rbys (M,C.), yr hwn sydd ya symad o Lanbsdr i Defyneg. 11 Cywdoithas y Fori Gron yw enw un sydd mean cysyiltiid ig eglwyi y Method- istiaid ya Rhosllaaerahragog. Cyuhtliwyd eyfarfod mewa cyiylltiad A hi yr wythaoa ddiwsddaf, yr hwn oedd o catur lenyddol a cherddorol. Ba, Paroha W. Towyn Jents, Gwmaman, a W. Jaaas, Martbyr, ya oynbal oyfarfod progethu yn nghapel yr Annil^ynwyr, Coed- peeth, y 4iibboth a'r Llan. Oymaiat oedd y gynalleidfa ass Lon, fal y ba raid myned allan i gyakal yr cedfa, a phiagsthid o fleaesk y capel. Gwahoddpdd eglwys Seisnig yr Annibyn- wyr yn Hlrwaen Mr EnD JoseR, ogole Coffadwriaethol Aberhoadda, i'w gweinidog- aetlku. Oyakaliwyd cy/arfadydd i ssfydla y Parch T. G. Joaes,diweddar o Glasbary, fol goein- idog ar eglwys y Bedyddwyr ya y Ty Da. Cafwyd owrdd te yn y prydaawa, a chyfar- fed eyheeddna yn yr hwyr, yn yr bwn y oymerwyd rhao gan laaws mawr o weiaidog- ion y eylch, Cymerodd cryn adfywiad le yn ddiweddar yn eglwys yr Annibynwyr Seisnig ya Beau- fort, pryd yr yckwanegasid dros bedwar i again at aelodau yr eglwyi. Medi laf y daw ymddiswyddiad y Dr Bvans fel athraw y Lane Theological Seminary i rym, eitkr oiiff ganiatad i ym- adael ar ei ddyledewyddau fel athraw Hebteig yn Ngholeg y Bala. Y Paag oynhaliwyd y eyfarfod pregethu blynyddol yn nghapel y Weslnyaid, Traws- fyoydd, pryd y gwaa3niethwyd gan y Parchn J. Cadvan Davies, D. Jones, Rbiw- las a Mr Wm. Roberts, Maeutwrog. Yr oedd arddeliad neilldaol ar y genadwri. I Cafodd y Parch Jonathan Evans, y Trallwm, alwad i fed yn weinidog ar eglwys Bant loan (A), Buekley. Cynhelir Cymdeithaafa y De, bettkynot i'r Methodistiaid Calfiaaidd, yr wythDoa nesit. yn Nghaaaewydd. Dydd laufyddy "diwrnod mawr," pryd y pregetbir gan y Prifathraw T. C. Edwards, D.D., y Bala; y Prifathraw Owen Prys, Treiecca; y Parch J. Pdeston Jones, M.A., Bangor, ao ereili obtif bregeth- wyr y Corph. Newyddion calenogol ddaw i law am Wesleyaeth ym yr India. Va y rbaa fwyaf o'r oylobdeitbian yno adroddir am luosogiad nifer yr aelodau egl wysig. Mae y eynydd ar byn o bryd yn 237, yr byo sydd yn gyfartal i saith y cant. Mae y Parch P. Constable Ellis, M.A., rheithor Llanfairfechan, yn gorwedd yn beryglus glaf, Dyrchafwyd y Parch J. Morgan, M.A., periglor Glanogwen, gan Eigob Bltngor i ganoDiaeth atrhydeddua ya yr Eglwys Gadairiol. Ar Ddawusio" y traetba y Prifathraw T. C. Edwards, D D., y Bala, ei len yn rhifyn Ebrill o'r "Monthly Tid itige "-an o gyhoeddiadau swyddogol y Methodistiaid. Gyrwyd ato i ofyn ei farn am ddawnsio, a dywed yotau nad oes ganddo wrthwynebiad i'w thraethu, yn arbeaig gan y bu laid iddo beaderfyou y mater yn Aberystwyth. Yinddo ei bun," meddai, yn hollol ar wabaa i nnrhyw gamddefnyddiad o hono Dell rywbeth peryglns all fod raewn oysylltia 1 Ag ef, cymeraf yn ganiataol nad oes norbyw wrthwynebiad i ddawnaio mwy nag i nnrhyw ffaif arall o ymarferiad adloniadol, megys croqaet a tenuis. Nid yw dawnsio yn perthya i'r un dosbaith o hleserm a gamblo. Yn y perygl o'i gamddefoyddio y mae y gwrthwynebiad cryfaf iddo, a cban hyny rhaid i ci yatyried pa nn a ydyw y perygl hwn yn anwabanadwy I'r dawnsio ei hunan. Ba raid i mi wyneoo y cwestiwn hwo mewn cysylltiad i'r myfyrwyr yn Aberystwyth, a daethum i'r caBgliad nad oedd y perygl yn asiwabaaadwy, neu o leiaf y gellid ei leibau yn fawr. Credwn y bnasai wedi ei ddiddymu yn ymarferol ond i mi fyiin gweled yr amodau canlynol yn cael ea cario allan Fod y ddawns i gael ei chynbal yo y coleg, fed y gwahoddiadao i gael ea oyfyngn i'r sawl oedd yn dwyn eysylltiad i'r coleg, fod rhyw rai o'r athrawon aeu ea gwragedd i fod yn bresecol, na fyddo diodydd meddwol i gael en hyfed, fod y dawnsio l ddarfad ar awr gynar, &a. Credaf hyny eto, er fy mod yn gwybod fed ereili ya barnn yn wahanul. I mi ymddengys mai y cwestiwn pwysicaf yw, a ellit osgoi y perygl i gamddefoyddio y cyfleusderau yn nglyn a dawnsfeydd. Os y gellir gwneyd hyny, credaf mai camgym- eriad mawr yw i grefyddwyt gondemnio yr hyn sydd ddioiwed a tbrwy byny by in gwelediad clir y gydwybod yn nghylch yr hyn sydd yn ddrygioni mewo gwirionedd."
IEISTEDDFOD T RHYL. I
I EISTEDDFOD T RHYL. I Ya mhwyllgor yt Eisteddfod, a gynhal- hryd yr wythnoa ddiweddaf, pendarfynwyd fod yi Bistaddfed i gael ei chyabal ar y ehweched o Fedi "f tri diwrnod canlynol, ac aid yn Awsc, fat y penderfynwyd yn lfaeu- orol. Cafodd llnawa o brif foneddigi. on eu henwi fel llywyddion so is-Iywyddion.
Advertising
Cafodd gwraig a'i henw Hannah Godiffyn Salford, ddydd Mercher, ei thraddodi yn Mrawdlys Maucainiori, am roi pleatyn pom' mis oed mewa pobty poeth yn ystod abaen- oldeb ei fam. Yr oedd y plentyu, pan y'i cymerwyd allan, wedi blistro. The Bad-bag, in hat weather, he's abont. To quickly and permanently rid your beds of Bag, miza small bu: of "Rough oil Rata" thoroaghly with a qnarter pouod of lard, or other gr 41 es othet ?retat; with this mixture fill all boles, opening cracks, and cKTicea,) in the bed- stead. This method never fils. effective and lasting. Cat this out. "Rough on Rata is in 7id and la boxes at Chemists. DALIER SYLW t-Os ydych yn dlOOdø oddiwrth glefyd yr INFLUENZA, Anwyd Peswoh, Ditfyg Trenliad, &c., dogn o LEONS COMPOUND GOODBON SOLUTION t'n Ilwyt wella, Defnyddir ef fel Lotion at Eczema, Psoriaeism phob ashwyldor ar y croon. Ond ei anadlu oeir esmwythad uniongyrchol oddiwrth Asthma a Bronchitis. PriB, 2s y botel. LBOSI'S COM. POUND GOIDKON PASTILIgg or BONBONS, at Anwyd, Crygni, Dotar Gwddf, &c.-Y maent yn wtrioaeddol effeithiol. Pris Is lie y blwch. Trwy bob fferyllydd Y gorochwylwyr yn Llnndain ydynt, Newbeny & Sons, Kng 1 Edward Street, N.C.
r HWN A LLALL.
r HWN A LLALL. Siis o'r enw Mr H. H. WALTEKTOX, o Lynsington, sydd wedi t:i b.'uodi yu bjst- feistr Llandudno, fel olytydd i Mr H. Melson. Ai g»nuod faasai disgwyl I Gyraro giel ei haned, mewn tret fel Llandnduo 1 Priedcdd yr HI buch SAMUEL EVANS, Llaodegla, Ebrill 5-d, 1842, ac y inae weii cael byw i waled hanasr cantit o fywyd priodasol. Y mie ef s't bnod yn dat ) n dirflon ac iiaidd yn 911 henaint. Do 01 WD mai Mr JOHIT J. WILLKTT a benodwyd yo Is-drafasddwr dros yr UDol Dahethau yn Wghaerdydd, yn lie Mr W. Brace Louie, yr hwn a ymddiswyddodd. Bu Mr Willett am uifar o flynyddoeld yo yswy ldfayn Nghaerdydd o dan yr Uch- gidatn Jones Ya ngbyfarfodydd Mai Cymdsithas Rhyddbad Cr«fydd eysrycbieltr yr aelodau Cymreig gan Mr T. E. ELLIS, t'r gweinia- ogion Yianeillduol gan y Parch W. PBDK WILLIAMS. Mae ALPRBD JINKITIS, er yn ddim ond labrwr cyffiedin mewo pwll glo ya Meithyr, yn gwlri,)'c ban diiarob, 11 Ye mbob gwlad y megir glew." Syrthiodd p'entyu pum' mlwydd oed i'r gamlas yn Abarcinaid, ond er fod brf o wyr gsrllaw, nid oood un a fentrai i mewn hydi nea i Alfred Jsnkias dd'od beibio. Neidiodd i fewn ae achsbodd fywd y byohan. Dyma'r trydfdd kywyd achubwyd gan y dewrya Alfred Jenkini. Tybed nas gall rhai o ddisgyayddien IOLO MOESAKWO godi iawn ar yrawdardodao yn Ngbatrdydd I Yn ddiweddar gOSJdwyd darlsa i fyBy yn y Llyfifa Rydd yno, a dywedwyd mai darlan Inlo ydoedd. Daeth newyddnr dyddiol ag eileb o'r darlnn allan, 10 ertbygl fawr ar y gwreiddiol. Ya awr ymddengys mai darlau rhywan na wyr neb pwy ydyw yw y darlon. &0 mai yr unig beth tebyg i Iolo yn y darlnn yw fod ei g6t yn Its. Ond aid Joseph yw pawb sydd ya gwisgo siaosd fraith. Druln o'r patriarch MIOHAHL D. JONES Fel pe aa bai gan yr hen Mwr ddigon eisoes i'w ateb am dtae, maa y Western Mail wedi tadsgi Emrys ap Iwan iddo. Dywei y newyddnr hwnw mai mab Michael yw Emrys,—end nid yw ond rheddi prawf ychwanegol o'r perygl o dynu casgliadau brysieg. Tebyg fed ein cyfoesolyn wedi syrtbio i'r amryfasedd,, hwn am fod ueibioa y Prifathraw yn arwyddo en hnaain Mihaegel sp Iwat" a Llwyd ap Iwan casgiodd y newyddar hwaw ya y fan mai brawd i'r brodyr hyn eedd ,I Emrys 8P Iwan." Pe byddai ya ddigan o ddw)- ieitbydll i wybod mai dallisa Cymreig yw yr n;hed ar enwau mor gyffrsdm a Michael Jenes, L'oyd Jones, ac Aasbresa Jones, bl1- asai wedi dianc rhag gwneyd ei aadyn yn dtBtyn chweithin,—csnys yn sicr ci fynai dadogi pob Jones yn Nghymra i'r hen Ficnael. Enillodd y Paroh EYNON DATIES glod- ydd mawr fel pregethwr yn Ysgoiland a Lloogr, yn ogystal ag yn Nghymra, ac y mae yn llawo mor gartrefol yn y Saesneg ag ydyw yn y Gymraeg. Er nad yw yn feistr ar gymaint hyawdledd t'i frawd, yr Ossiaa, eto y mae yn siaradwr nerthol. Dynodir ei breg e tbau gan frwdfrydedd dros ddyaeliaeth, a bydd bob amsat ya cymeryd yr oohr oleii i bethan, yr byn, mae'a sicr, sydd o ffydd gref, ddiysgog yn Nuw. Ha9 Syr JAMES HILLS-JOHNBS, o Ddolau Cethi, sydd wedi cymeryd than mor fiaeo- llaw yn Mhwyllgor Unedig sir GAeriv ddin, yn lilwr dewr, ac wedi oael y Victoria Cross,-yr anrhydedd ucbaf a allai dd'od i ran aiilwr. Priododd ferch i'r diweddar Furnwr J,)hn«s, pryd y mabwysiadodd enw teulu Dolau Cothi. Medd gydnabyddiaeth Ag Arglvvydi Roberta o Candahar. Er ei fod yn foneddwr golenedig, eto gwnaeth y camgyineriad o ymuno i'r blaid Dariaidd, ao enillodd sedd iddynt ar y Gyoghor Sirol.
CYMDEITHAS FEDDYGOL I GOGLEDD…
CYMDEITHAS FEDDYGOL I GOGLEDD CYMRU. Cymerodd eyfarfod haner blynyddol o aangeD Gogledd Cymru o'p, Gymdeithas Feddygol Frytanaidd Ie yn Llanfairfechan ddydd Mawith o dAn lywyddiaeth Dr J. Llewelyn Williams, y llywydd am y Hwy- ddyn. Oafwyd ymdrafodaeth ddyddorol ar lythyr maith a ddetbyniwyd oddiwrth Dr Rhys Griffith, M.B., yn dangos allan y dy- munoldeb o benodi un i gyDryehioli Cymru ar y Cyngor Meddygol Cyffredinol. Barn yr Yeg,ifenydd (Dr Jones-Morris) ydoedd ei bod yn rhy gynar i wneyd hyn. Nid oedd yu holl Gymra ond 800 o feddygon. tra yn siroedd Cier a Lancaster yr oedd 2,400, ac felly gallai y sirjedd hyn, pe y dymunent, hawlio tri o gyoryohiolwyr. Cefoogwyd golygiadau Dr Rbys Griffith gin Dr Wil- liams, Lerpwl, yr hwo a ddyweaudd fad gan Gymiu, fel cenedl, hawl i gael ei chynrych- ioli ar y oynghor. Mor bell ag yr oedd a wnelo y Dywysogaeth a'r mater bwo, cwes- tiwn o genedlaatboldeb ac nid o riledi ydoedd (cymeradwyaeth). Cafodd y oynyg- iad ei gefnogi yn mhellach gan Dr W. Jones, Rhiwabon, yr hwn a ddatganodd ei hyder y ceid cya bo hir weled coleg meddygol yo Ngbymru; gan Dr Emyr O- Price, B togor; a Dr Roberts, Porthaethwy Be yn ddilynol deawyd i'r :penderfyniad i ddeisebu y ;Cyfringyogor yn ffafr rhoddi i Gymra yr hawl i ethol an oynrycbiolydd ar y cyngor.
COLEG NORXALAIDD BANGOK.
COLEG NORXALAIDD BANGOK. Cynhaliwyd cyfarfed blynyddol y tanys- grifwyr i'r coleg nchod yn Maagor ddydd Mawrth. Yn absenoldeb Mr J. Bryn Roberts, A.S. (y llywydd), ethelwyd Mr David Hughes, Y.H., Lerpwl, i'r gadair.- Yn eu hadroddiad blynyddol cyfeiriai y pwyllgor at yrsrholiad arferol a gynbaliwyd yn nglyn i'r Coleg y Nadolig, pryd yo mhlith efrydwyr yr a'i flwyddyn pasiodd 12 yn yr adran gyntaf, 17 yn yr ail, ac no ya y trydydd o efrydwyr y flwyddyn gyntaf pasiodd 4 yn yr adran gyntaf, 17 yn yr ail, a 9 yn y trydydd. Pan arholwyd yc efrydwyr mewn cerddoriaeth yn mis Medi y flwyddyn ddiweddaf eafodd 96 4 y ctut ohonynt faro iau llawo, yr hyn oedd y safle uchaf a gyr- baeddwvd erioed or biaen gao y ooieg. U\todd yr oil o'r 30 efrydwyr a ymadawsint Wr Coleg y Nadolig diweddaf en pfaodi i ysgoliou yo mhen yehydig wytbncean ac yr oetid cyn-efrydwyr o'r Coleg wedi cyrhaedd safleoedd anrbydeddus mewn gwabsnol gylsboedd yn dciiweiidar. Eisteddodd 144 o ymgeiswyr yr arholiad am fyoediad i'r Coieg yn Ngorphenaf diweddaf. Denent o bob rhau o Uymrn, ac, o ganlyniad, o bob enwad crefyddoi, yn Eglwyswyr ac Ymneill- duwyr, ac wrth eu derbyn i mewn ni ofyaid yr un cwestiwn o barthed i'w cysylltiadau orefyddol. Yr oedd iechyd yr efrydwyr ar hyd y flwyddyn wedi bod yn dra boddhaol. Teimlid aoghyfleusira mawr oddiwrth ddiffyg He yn y ssfydliad, ae er fod y pwyll- or wedi bod yo ystyriad y mater am beth amser, eto yr oeddynt wedi ei gweled yn anhawdd i wneyd dim oblsgid y dranl. Dangosai y fantol-Ieu ariaaol fod gweddill o 47p 8s 100 yn ffafr y Coleg ar ddiwedd y flwyddyn.—Mabwysiadwyd yr adroddiad ar gynygiad Mr W. J. Parry, Y.H., yn cael ei eilio gan y Parch Owen Owen, Lerpwl. I lanw y deunaw sedd wftg ar y pwyllgor llywodraethol am y flwyddyn ddyfodol etholwyd y beneddigion a gaalyn M&«r Bangor (yr Ucbgadnpn Savage). Mri W. P. Mathews, Henry Liwis, a W. Thoniis (National Back of Wales), Banor; W. Cadwaladr Davies, D. H. Evans, a Syr Hagh Owen, Llnndain; Mri J. Lewis, Eithinog, Colwyn Bay B. R. Ratbbonp, Hugh Wil- liams, Porthaethwy; David Hughes, Stephen Davies, T. Edwards, a Robett Wil- liams, Kdge lace, La-pwl; Richard Roberts, Pjtt Howel; T. Willkms, Gwylfa Wil- liam Jones, Birmingham; a Robert Thomas, Criccietb.
i TR TVCHWILIAD IN XGLTIT…
i TR TVCHWILIAD IN XGLTIT kG YSGOL BEAUNARIS. Ya cin bairndciad o'r rnschwiliad swydd- ogol a ;ynbAliw4 yr wytbnos cya y ddi- w6dd af i al18eo ?avid Haghes ya ei chys- ylltiad a? Y?jt K?).??), dr?g Xtfym, ya atfwnido!, adael allan bob cyieiriad at I ua dystiolasts bwysig a roddwyd. Rbllr II" byd::t<t neb o dsn y rumsrgraph mai tystiol- aetbau o blaid clUlw yr ysgol fel sg y mae I a roddwyd ya anig, aylemdlyweyrt i'r Parch J uho Williams, yr bwa a weithreda fat ysgrifeaydd y pwyllgor 11..1 ya btryonle neyo, ddadlaa ya gryf dres rasa yr elasea rhWDg I y air. Dywedai mai kya ydsedd teimlad y trigolioa yn gyffredinol. Baroai befyd fod I y beblogaetb yo rb, fecbaa a'r sir ya rD., dlawd i alw am yagil fyrddiol o aatur eiddo Beaumaris.