Y Genedl Gymreig

BAM T BOBL. I Newydd:,on calonoy a'n cyrhaeddant I Ddyffryn Nantlle. Ymddengys fed y I rhwystr a sifai ar ffordd y symudiad i | sychu'r Dyffiyn wedi ei orchfygu, gan fod y pwyllgor wedi lhvyddo i ddyfod i gyt- tuadeb a'r Parch Mr Thomas, perchenog J than o'r tir yr eir trwyddo. Dian y bydd yn llawenydd diilawr gau ein darllenwyr ddeall hyn. Oeiaia Cygor Ion ddod i gyd-ddeall- twriaeth ft ChyDghorau Arfon, Dinbych, a Fflint parthed dyddiadau ffeiriau. An- hwylusdod a cholled ydyw ffeiriau yn cael eu dynal ar yr un dyddiau mewn gwahanol leoedd a da fydd&i, os gellir, eu trefnu mewn ffordd fyddo'n cyfarfod & hwylaa- dod y porthmyn. Cyboeddir mewn colofn arall ddau o lythyrau ar gwestiwn y rheilffordd o Fod- organ i Lanfair P.G. Amlwg yw fod Uythyr "Masnachwr" wedi cyffroi graddau o sylw yn y cwr yma o'r wlad. Ond liD peth ydyw yagrifenu llythyraa i newyddiadur, a pheth arall ydyw symud yn uilaen gyda'r pwnc yn ymarferol. Na fydded i'r Alonwysion anghofio yr olsf. Dylai arweinwyr y babl ymysgwyd a gafael yn y cwestiwn o ddifrif. Dywed M. 0." fod y tirfeddianwyr, lawer o henynt, boed a fyno, yn barod i roddi pob cynorthwy i'r symudiad. Da iawn. y cwestiwn yn awr yw, pwy gychwyna ? Pwy hefyd oud, fel yr awgryma "Am- aethwr," henaduriaid a chynghorwyr airol y cymydogaethau 1 Heblaw bod yn ael- odau o senedd y sir, medda y bonedd- igion hyn bob cymhwysder i gymeryd yr arweinyddiaetb. Po cychwyuent hwy fe ddilynai'r wlad ar eu bol. Bama M. 0." na fydd i'r rheilffordd ddrygu masnach Caernarfon mewn un modd, ond ei llesoli yn ddirfawr. Dibyna hyny ar pa inor agos i Borthfa'r Foci yr adeiledir y rheilffordd, a chredwn mai po agosaf yno y gwneir hi mai goreu oil fydd i'r wlad yn gyffreiinol. Gofyna gweision siopau Caernarfon am haner diwrnod o wyl yn yr wythnoB, sef cau un o'r gloch bob dydd Iau. Y maent wedi myned a deiseb o gwmpas, ac y m e yr oil o'r masnachwyr, oddigerth ryw haner dwain, wedi addaw cydsynio a'u cab. Gresyn fod yr hanner dwsin yn parhau yn ystyfnig. Ond i bawb gau ni fyddai neb ar ei golled. Bendith fawr i'r bechgyn a'r merched ieuainc fyddai cael cyfle unwaith yr wythnos i ddianc o gaethiwed y cownter i awyr iach y wlad. Y ffaith yw, fod oriau siopal1 lawer jaeithach nag y mae angan am iddynt fod. Bydded i'r bechgyn ymwroli ac ymladd brwydr deg a phenderfynol. Yn Lerpw), nod angen y siopwyr yw cau cynarach, Buont yn gosod e. cwyn- ion o flaen dau aelod Seneddol y dydd o'r blaen, sef y Mri W. H. Cross a Mattinson. Yn Lerpwl," meddai un o'r ddirprwy- aetb, Mr Graham, "yr ydym yn aughym- eradwyo y syniad o gael half holiday, gan ei fod yn profi yn ddinystr i lawer o fechgyn ieuainc." Dywedai fod Mesur i gael ei ddwyn i'r Senedd yn gorfodi mas- nachwyr i gau eu siopau yn gynarach, a sicrhai fod y mwyafrif mawr o'r mas- machwyr yn bleidiol iddo. Dywedai Mr Cross a Mr Mattinson eu bod yn cydolygu ag egwyddor y Mesur, ond nad oedd obaith ei basio y tymhor presenol. Ym- ddengys fod y Mesur crybwylledig yn cael ei byrwyddo gan Gynghrair y Gwas- anaethwyr Siopau. A ydyw. bechgyn Caernarfon yn perthyn i'r Cyngrair hwn Os cad ydynt—wel, bydded iddynt gymeryd yr awgrym, a dilyn esiampl eu brcdyr r argraphwyr. Colla Trefaldwyn wasanaeth yr CTcli- gadben Godfrey, fu yn brifgwnstabl yno er 888. Y mae wedi ei nodi yn brif- gwnstabl sir Derby. Gwnaeth enw da iddo ei hun yn Maldwyn mewn cysylltiad a helyntion y degwm. Enillodd serch yr amaothwyr trwy ei ddoethineb a'j bwyll. Dichon y buasai yn boddhau yr Eglwys- wyr yn well pe wedi dangos mwy o ysbryd ymladd a dial, a phe buasai wedi gosod ei ddynion i archolli penau y gwrthddegymwyr. Ond ni wnaeth hyny. Eiddnnwn iddo bob llwyddiant yn ei gylch newydd. Pwy a'i holyna yn Maldwyn ? Dyma gyfle i'rCyd bwyllgor ddangos ei wlad. garwch. Credwn y dylid ethol Cymro i'r awydd; ac os gellir ei gael, un o aelodau yr heddlu yn y air, Camgymeriad ydyw dewis dyeithryn heb brofiad o gwbl mewn materion heddgeidwadol. Hyd yma y rheol fyddai ethol ryw filwr na wyddai neb ond yr ynadon pwy fyddai i'r swydd. Y mae'n hen bryd bellach cael diwygiad trwyadl yn y mater hwn. Bydded i Gyd-bwyllgor Maldwyn ethol Cymro yn brifgwnstabl, a'r Cymro hwnw yn aelod .'r heddlu. Y dydd o'r blaen gwerthwyd amryw o lotiau o dir yn Mon, a chafwyd prisiau Thagorol am danynt Argoela hyn yn dda am gyflwr amaethyddiaeth yn y sir. Cwyno yu barhaus ydyw anianawd y rhan fwynf o'r amaethwyr, ond pan ddaw tir i'r farchnad rhoddant brisiau uchel am dano, Da genym weled arwyddion mor ffafÙI am yetad amaethyddiaeth yn yr hen sir."

DALIER SYLW !—Os ydyoh yn alodcef oddiwrth tjlefyd yr INFLUENZA, Anwyd. Peswcb, Diffyg Tceuliad, &c., dogn o LEONS COMPODSD GOUDKON SOLDTIOX a'u Uwyr wella, Defnyddir ef fel Lotion at Eczema, Psoriasisas phob aahwylder ar y eroen. Ond ei anadlu oeir esmwythad uniongyrchol oddiwrth Asthma a Bronchitis. Pria, 28 y botel. LEON'S COM- JPOBKD QOUUROM PASTILLES or BONBONS, at Anwyd, Crygni, Dolor Gwddf, &c.-Y maent yn wlrionsddol effeithiol. Pris 1B lie y blwch. Trwy bob fferyllydd Y goracbwylwyr yn Llandain ydynt, Newberry k Sons, King Edward Street, E.C. Nid rhaid i Daviet's Congh Mixtare wrth ganmoliseth- y mae wedi bod o flaen y cyhoedd er ys blynyddau, ac y mae y perchonog drwy draul a llafur di-ildio wedi ei berffeitbio yn y isth fodd fel y mae yn cael el gydnahod fel 4arganfyddiad gwerthfawr at yr anhwylderaa uchod. Y mae miloedd lawor wedi oael iaobad, ac yn gwneyd eu goreu i'w gymbell I eril1 sydd yn dyoddef. Ni raid cymeryd ond nn dose er profi el ddytanwad union-gyrchol yn rhyddhau y phlegm, yn clirio y llais, yn tynhesu y frest, Kaa weltbio pob anwyd ar ehrygni ymaith. Ni raid i neb ofni cialyn- iadau anwyd a pheawch ond gofalu fod poteliad o Davies's Cougn Mixture yn y ty. Bydd pob dyn yn fcddyg 'i'w deulu at holl anhwyiderau y gwddf a'r frest, o bydd Davis's Cough Mixture wrih ift, At warth gan bob drnggifct. INFLUENZ k.—k STKRHNO REMEDY.— II rHE OSLY PREVENTION AND CUKK."—M. Pasteur, tie celebrated Fronch Savant, recom- mends Langdalo's Pure Concentrated Distilled Efsence of Cinnamon as an unfailiDg remedy. and says no living disease-germ can resist for -nor,, tian a few hours, its antiseptic power, ljd., 2s 9d., and 4s 6d, per bottle. Post free xtra. Of all Chemist«, tores, &c. Ordinary -0 is F. Langdale, the lab 72 and 73, Hatton-gardsn, Londca.

Bangor. CYMDBITHAS GKKRDLAKTHOI, Y MYFYRWYR.- Cynhaliwyd cyfarfod yn aglyn A'r gymdeithas achod nea Weier, Mawrth :hi'I, yu Ysgoldy yTwrgwyn. Yn absenoideb y UywyJd, J'roff, Phillips, cymerwyd y gadair gan y tryso ydd, Mr W. Lewis Joaes, M.a. Catwyd unarck- iad rha;»tirol gan y Proffiswr Keri Kvans.M.A., ar Y i!>oilio-.(i Conedlaethol," yn eyfiawnhau y syiDudiad presenal yn Nghymru a, dir athrouyddol. Hu rhydd-ymddiddan ar y pw=c ur ol i'r darlithyod eistedd i lawr, yo yr hwo y c?merwyd rhan gan Mr W. Lown JOnt1, Dr Gr.flith Evans, Parch J, Piilettou Jones, y Prif- athraw J ha Price, Mr Henry Lewis, Mr J. OrufTydd Haghes, a Mr John L)avioa.-W. Jmkll" Thomas, Yalrifdydd. Mae W. 0. Wiliiiras, Manchester Hoase, Bangor, yn dymuno dioloh i'w luosog gwsmer- iaid am y geftogaeth a dderbyaiedd yn ystod ei Sale, ac behd yn eu gwahodd i weled y etoc helaeth o nwyddau meyad at y tymor am brisiau hyaod o isel, weii eu prynu a gvfal neiilduol ya Llundain a Manchester. Telerau, arian parod yn Unig. -A DN-T.

DADGrSYLLTIAD A BADWADI). I OLIAD YR EGLWYS. I Cyfarfotlydd Llwyddianas yn I Mangor. I I 0 dan nawdd pwyllgor Ymgyrch y Vlid- .1 gyjylltiad yn Nghymru, ysgrifenydd gweith- gar yr hwn yw Mt F. Llewellyn Jones, B.A., cynhaliwyd dau o gyfarfodydd llwyddianus yu Maogor ddoe (ddydd LIDo) i bleidio Dadgysylitiad a Dadwaddoliad. Oymerodd y cyntaf le am ddau o'r gloch y prydnawn mewn ffordd o gjuhadledd o wyr blaenllaw yn Man as Arfon, o dm lywyddiaetb Mr Thomas Lawis, A.8. Daeth cynulliad da yn nghyd, yn oyowys, yn mhhth ereill, y Parchn Dt Rerber Evans, Gethin Davies, D D; DaaielRowlands, M A.; J. Machieth Bees, Lloyd Bryniog Roberts, Owen Davies, Prytherch Williams, D. Adams, B.A., Evan Jones, Ceidiog Robeiis, J. Paleaton Jones, B.A., J. Williams (Bangor), J. Hillier, Ishmael Evans, J. Donne, R. Eames Wil- liams, J. Griffish, Llaofairfechan; W. Evans (Monwyson), J. Mathews, Graig; A. J. Parry, J. Eiddon Jones, Ellis Jonos, Oyngborydd W. J. Parry (Cadeirydd Cyngor Sirol Arfon), Henadoriaid T. Ohailes Lewis, J. Evan Roberts, Cynghorwyr Henry Lewis, Lewis Hughea. W. J, Williams, Prifatbraw John Prito, Mri W. Tkomai, Beriah G. Evans (y "Genedl Gymraeg"); D, Raes (yr ?!,eraid CymraBg,") &0. Agjrodd y Osdeirydd y gweithrediadau trwy sylwi fod lie, fecdlai, i amhea ai Dad. gysylltiad nen Ddadwaddoliad oedd yr hyn oedd Cymra fwy o angen am llano; ond oredai hyn, mai hwn oadd y owestiwn a dynai fwyaf o sylw a'r hwn ag yr oedd y teimlad cryfaf yn ei ffaft (clywoh, clywoh). Ei farn ddiysgog ydoedd y btusai Dadgys- ylltiad yr ERlwys cddiwrth y WladvriaotbL yn fwy o fantais i'r Eglwys ei hunan nag hyd yo nod i YmneiMdnaeth 80 ar y tir hwo dylai cefnogwyr yi Fglwy ro d diy t i r eu hwn dylai cefnogwyr yi Eglwys roddt y itir presenoldeb mewn yohwaneg o gyfaifodydd o'r natar hwn, Darllenodd y Parch Dr Gatbin Davies bapur llafurfawr a gallaogar "Ddadsefydliad yr Eglwya oddiwrth y Wladwriaeth yn ei agweddau crefyddol" Siorhai y gwr parobedig fod pob arwyddion yn dangas fod Dadsefydliad wrth law. Yr oedd yr Eglwyayn xsgotland wedi ei thynghedu yr oedd yn gwestiwn y dydd yn Lloegr; ond yn Ngbymru yr oedd yn gwestiwn yr awr (uohel gymeradwyaeth). Yr oedd aetyllfa bresenol pethau yn gwneyd cam ag egwyddorion sylfaenol gwir Eglwys, sef oydraddoldeb, gwizfoddoirwydd, anmbyn- iaeth. Yr Henadsr T. C. Lewis a ddilynodd gyda phapur Saesneg ar yr 00 cwestiwn, gan ymwneyd ag ef yn ngofeani profiad yn y gorphenol, ei safyllfa bresenol, a phosibil- rwydd a thebygolrwydd y dyfodol. Cyfeir- iodd at ymddygiad diweddar y Deon Lawis gyda Dr Roland Rogers fel arddangosiad o'r ysbryd mwyaf cui, ac etc yr oedd yn gyfryw ag a gymeradwyid gan ddosbarth neilldnol pertbynol i Eglwys Loegr. Ond yr oedd y Deon yn Eglwyswr cyson (chwerthin a chymeradwyaeth). Pan wawriai diwrnod rhyddhad yr Eglwys byddai yr Eglwys wedi hyny yn alluog i wneyd ymaith a'r angbyifawnderau mawnon a nodweddent y gyfuodrefn bresenol, a'r drwgdeimlad a todolai yn bresenol (0 y m erad wy aeth). Yn nghwrs papyr ar "Ddadsefydliad a Dadwaddoliad yn eu perthynas neilldool a Chymru," dywedodd y Parch Prytherch Williams fod brawdgarweh allan o'r ewea- tiwn yn absenoldeb cydraddolcfob c^ ikiol, Rhwystrai y cysylltiad i wleicy .Uiaeth Cymrn fod yn bar. Yr oedd yr anmhnredd a fodolai ar hyn o bryd i'w briodoli i raddan belaeth i waith offeiriaid yn ymyryd cyd- rhwng titfeddisnwyr a thecantiaid. Aryr un pwnc darllenwyd papyr meistrol- gar gan Mr Lewis Hughes, yr hwn a gyf- yngodd ei bapyr i raddau pell i'r modd y camddefnyddir gwaddoliadan ac elastniu yn Mon. Ceid engraipht egluro hyn yo achos Ysgol Ramadegol Beaumatia, Ilywodraeth wyr yr hon a naent eo holl egni i wneyd yn ddirym ddarpariadau Deddf Addyag Ganolradd trwy fyned yn erbyn dyntnniadan y Cydbwyllgor, ae byd yrfnod Ddirprwywyr yr Elusenau (cymeradwyaeth). Ar dnrfyn darlleniad y papyran cynygiodd Dr Hetber Evans y peadetfyniad canlynol: Fod y gynhadledd hon o Ymneilldnwyr Mon ae Arfon o'r larn fod cysylltiad yr Eglwys a'r Wladwriaeth yn bollol aoghyson ag egwyddorion y grefydd Gristionogo ao ;n wtthwynebol i !add)Man goreu crefydd, ac yn anog i sylw Sinedd Prydain Fawr y pwyeigrwydd o ddwYD i fawn fesar o Ddad- gysylltiad a Dadwaudoliad Eglwys Loogr yn Ngbymra." Eiliwyd y cyoygiad gan y Parch W. Evans. Yna esgynodd Mr Owen Williams, Plas Lodwic, i'r llwyfan, a chynygiodd fel math o welliant fod cais yn cael ei wneyd at y Senedd i basio Dadgysylltiad i Gymrn ar linellau Dadgysylltiad yr Eglwye Wyddelig. Derbyniwyd hyn gyda llawer o atlghy- meradwyaeth, ao yn ddilynol pasiwyd y panderfyniad gwieiddiol. Terfynodd y gweithrediadau trwy i ddiolcbgarwch gael ea daln i'r cideirydd a'r siaradwyr, ar gynygiad y Parch Machreth Bees, yn cael ei eiho gan y Parch Eiddon Jones. CYFARFOD CYHOEDDUS. Cynbaliwyd cyfarfod oyhoeddus yn yr hwyr, o dan lywyddiaeth Mr D.'Lloyd George. A.S. Yr arfithwyr penodedig oeddynt y Parch Evan Jones, Abel Purry, J. Machreth Rees, Richud Morgan, Bethesda; Ishmael EvaDs, Mr W. J. Pairy (cadeirydd Cyngor Birol Arfon), Mr Samuel Hngbes (cadeirydd Cyngor Sirol Mon), a'r Cyns;horydd Hemy Lewis. Yr oedd nifer o offeiriaid, megys y Parch E. Hughes, Abermaw, a'r Parch Thomas Edwards (Gwynedd), wedi cyrbaedd i'r dref, a disgwylid iddynt dbro dan dderyn ag un ergyd trwy roddi en presenoldeb mewn cyfarfod Amddiffyniad yr Eglwys a' cyfarfod Dadgysylltiol.

Y CYNLLUN I SYCIIU DYFFRYN NANTLLE. Er mai digyffro ydyw hanea y symudiad ochod wedi bod yn ystod yr yehydig wythnosan diweddaf, da genym allndyweyd, oddiwrth y Dewyddion diweddaf a ddaethant i law, fod y gwaith yn myned yn mlaen yn fuldngoliaethns. Yr anhawsder a barai lawer o bryder i'r pwyllgor ar hyd yr amser ydoedd eu hanallu i ddyfod i delerau gyda'r Parch Mr Thomas er pwrcisti darn o dir ag oedd ef yn bercben arno. Erbyn hyn y mae cytnndeb boddbaol wedi dvfod iddo eyd- rhwng Mr Jhomas a Mr Gwynne Hughes, perchenog etifeddiaeth Dorothea, ac felly y mae yr oil o'r tir angenrheidiol wedi ei sicrhan. Nid oes vn awr amheuseth yn meddwl neb us bydd y gwaith o gario allan V cyollan mewn ffordd ymarferol yn cael ei gychwyn ar fyrder.

I Lerpwl. I CYMANFA GERDDORUL WASLKYJR) LKB- PWL A'R CYFFINIAU.—Cynbaliwyd y Oy- I maofa uchod yn Mynydd Seicn, Princes Avenue, nos Lun, yr 2Sain cynflsol. Yr arwtinydd cerddcrol ydoedd Mr R. Wilfred Jenes, R.A.M., Llundain, a cbRareuwyd ar yr organ gin Mr Cidwaladr Owen. Cafwyd datganiad effeitbiil o'r anthemau Moliant i Ddaw" (Miss Watt3 Hughes), a "Sinctas" (Abbe Vogler) ynghyd a'r tonau canlynol,- Sarah," Silesia," "Spohr," "Pool street," Anrelia," Bavaria," a St. Joho," (allan o gMgliad Northyn). Yn sicr dyma y Gymanfa oreu amwyaf ??ddiMuaagaf- wyd eto. Yn y blynyddo aeth heibio yr oeidym yo teimlo m?i pet anhawdd oedd ceu awydd yn ein cymanfacedd canu; ond eibyn eleni y mae pethau wedinewid; daethaot ?n Haoedd i Fynydd Seion y Maoa dan sylw, hyd nad oedd bron le iw cynwys. Gobeithiwn fod hwn yn ddechreuad cyfn id newydd yn ein banes fel enwad, ac y gwefir gwell llewyrch ar ein cann cyn- nnHeidhnL Y cadeirydd ydoedd Mr J. R. Pritchard..

CRONICL YR EGLWYSI. I Dyrchafwyd y Parch R. JoneJ, eurad Porthaethny, i reithoriaeth Bettwaycoed, Caniataodd Arglwydd Ttedegar dir i I eglwys y Bedyddwyr yn Llanfroches i adeiladu ty i'w gweinidog. Cafodd y Parch Owen Lloyd (M.C.) Mynyddisa, alwad i fyoed i fngeilio eglwys Caergwrle. Cafodd Mr Heary Jones, o Goleg Aoni- bynol Bala-Banger, alwad oddiwrth eglwysi Trawsfynydd, Penystryd a Jornsalem. Oyfraooid yr Henadur Thomas Williams, Y.H., Merthyr Tydfil, y 8wm 0 gan punt at dysteb jiibilir Dr John Thomas, Lerpwl. Sibrydir fod gweicidog adoebyddus gyda'r Trefn/ddion Caitinaidd yn sir Ddinbych ar fin myned drosodd i'r Eglwys Sefydledig, Ordeiciwyd Mr IJetikyn James, 'o Goleg Coffadwrtaathol Aberhonddn, yn weioidog ar eglwysi Hooke a Middle Hill, Penfro. Dywad y Columbia fod hen eglwys Cynon- fardd ya America yn edrych yn mlaen yn awyddos at yr amser y bydd iddo fyned yn ol atynt. Ni fwriada y Parck J., 0. Hugkoe, gwein- idog y Bedyddwyr yn Nghaersalen, Ebbw Vale, cewid ei aelwyi gtefyddol, er i eglwysi oryfaoh geisio ei ddenn oddiyno. Adeiledir capel newydd, i gynwys dau gant o bersonau, gaa yr Anaibynwyr yn y Waengolengoed, ger Llanelwy: yr Uchged- ben Birch roddodd y tir. Dydd Sal dtehrensdd y Parch J. Vyinwy Morgan, diweddaf o Lerpwl, ar ei waith fel bngail eglwys y Cyaalleidfaolwyr Beibnig, Gelliwaetad Road, Pentypridd. Bu Miss Jones a kliis Evans, Absraeron, yn pregethn 80 yn oaDIl yn dra effeithiol ddydd Sal ye nghapel Bedyddwyr Tondu > gynnlleidfaeedd mawrion. Derbyniodd Mr J. A. Hughes, Caergybi, yr hwn sydd ar hyn I) bryd yn Ngholeg Aberhondda, wahoddiad i weinidogaetha eglwys Seisnig Pontnewynydd, Mynwy. Dyddorol yw deallnad oes llai na deunaw o Gymry ar y maes eenhadol traraor mewn cysylltiad a Chymdeithas Geahadol y JBedyddwyr. < I Brifysgol Yale, yn yr America, y bwriada Mr J. Llewelyn, o Goleg Aonibynol Bangor, fyned, ac nid i gymeryd gofal yr eglwya Seisnig yn Seafoith. Y mae y Parch E. T. Jones,St Dogmell's, sir Benfro, wedi derbyn galwad fel bugail i eglwys Fedyddiel Jerusalem, Llwynpia: a bwriada ddechren ar ei ddyledswyddaa yn mis Mai. Yehydig amser yn ol eyfeewidiodd y Parch C. Taked, un o weinidegion y Bedydd- wyr yn Lerpwl, bwlpudan gyda Mr Armstrong, gweinidog gyda'r Undodwyr yn y dref hono. Agorwyd cipel newydd perthynol i'r Wesleyaid yn Tylorstawn, pryd y pregeth- wyd gan y Parchn J. Griffiths, T. Morgan, ac R. Lewis. Coatiodd yr adeilad wyth gant o boniu. Gwna Wesleyaid y Dehendir ymdrech i sicrhau oynhaliad y Gynhadledd am 1893 yn Nghaerdydd. Os y llwyddant hon fydd y waith gyntaf iddi gael ei chynal yn Nghymrn. Rhydd y South TVales Star ganmoliaeth nchel i'r Parch Christmas Lewis ar ei ym- sefydliad fel gwainidog yr eglwys Fethodist- aidd yn Barry. Dywed mai efe oedd y siaradwr cyboeddQs gorea yn Gymraeg a Saesneg a berthynai i Goleg Caerdydd. Arfaetha Bedyddwyr sir Pyawy ddwyn allan gyhoeddiad misol ceiniog at wasanaeth yr eglwysi yn y air. Y Proffeswr J. M. Davies, M.A., atbraw clasnrol Coleg Pont- ypool, fydd y golygydd. Daw y rhifyn cyntaf allan yn Mehefia. Yo mhlith yr ymwelwyr a'r America yr haf dyfedol ceir y Parchn Griffith Ellis, Bootle; Abraham Roberta, Lerpwl; Owen Evans, Colwyn Bay; a'r Paroh Owea Hnghes, Llangefni. Myned yno ar wahodd- iad yr eglwysi Cymreig waa y gwyr hyn. Y" Nghyfarfod Misol Dwyrain Mergao- wg, hyobysid fod y symiau canlynol wedi en tala 0 ddyled y capelanBlaenclydach' 21JOp Dinse. 60p; Tylorstowo, 250p; Porth, 300p Pontymister, 35p; Herman, Dowlais, 60p. Gweithred deilwng o efelychiad yw eiddo yr Hybaroh Edward Matthews, Ewenni, yo rhci ei lyfran grynswth i Goleg Trefecca. Gresyn fod llyfrleydd anmhrisiadw1 rhai o'r pregethwyr a'r dnwiuyddion gorea yn csel eu gwasgaru i bedwar ban y byd, ya lie eu crynhoi i fanau lie y gall pregethwyr ydyfodol fanteiaio arnynt. Ddechren y flwyddyn'addawodd Rheithor Coity ychwanegu bum gwaith y ewm a gasglai unrhyw Derson 0 hyny hyd y Pasg at y gronfa adeilidu. Casglodd ei giwrad (y Parch Rees Morris) y swm o gan punt: a chyda pham cast puot y rheithor, a chasgl- iadan personau ereill, ceir pentwr par dda yn y gronfa. Cynhaliwyd ewasanaeth coffadwriaethol i'r Proffeawr Henry Griffith, yn Barnet. Arweioid gan ei gyfaill mynwesol, y Parch Edward White, yr hwn a siaradodd yo nchel am y gwasanaeth mawr a wnaeth yn ei oes. Dylanwadodd er daioni ar y cenhadon enwog, y Parch Griffith John, ac ar y di, weddar Batch J. Ogmore Davies, a lluaws ereill. gHelynt rhyfedd yw penodiad ficer Hay- dock. Cafodd y Paroh J. C. Caton ei enwi i'r fywioliaeth gan y perchenog, eithrgwrth- oda Archesgob Caerefroggsniatan trwydded iddo weinyddu ynddo. Apeliodd y plwyf- olion, yn cael ea hatega gan Esgob Lerpwl, at yr Atcheagob, yn erfyn arno ganiataa i Mr Caton weioydda y swydd, e:thr parhau yn ystyfnig wnj ei Ras o Gaerefrog. Mae eglwys y Tabernaol, Caerdydd, yn parhau yn ei gweithgarwch yn mhob cylcb, o dan weinidogaeth y Parch Chas. Davies, gynt o Fangor. Nos Fawrth diweddaf cynhaliwyd gwyl y Band of II pf, dan arweinisd- Mr Tom Piics, a chymetudd Tom Griffith (Liew Gwawr), Cynon Davies, Miss Brinimead Thomas, a Miss Maggie Thomas, ac ereill, ran yn y gwaith. Llywyddai yr Hybarch Archddiacon Howel nos Sadwrn mewn cyfarfod o Obeitlila Unedig Gwrecsam a'r nylch. Yr cedd Mr Ben Tillet, ysgrifenydd adnabyddus Undeb y Llafarwyr mewn cysylltiad a Dociau Llnndain, a'r hwa a etholwyd yn ddiweddar yn Henadur gan Gynghor Birol Llundain, yn bresenol, a thraddododd anerchiad hyawdl. Mae Mr Tillet yn bregethwr cynorthwyol cymeradwy gyda'r Wesleyaid. Noa Sadwrn diweddaf cynhaliwyd eyfar- fod chwarterol o weinidogion a swyddogioo Cylchdaith Wesleyaidd Shaw street, Lerpwl, pryd y pasiwyd yn nofrydol bleidlais o gyd- ymdeimlad awfn y cyfarfod gyda'r Parch John Thomas, D.D., yn ei aflechyd. Hiaradwyd ge rian caredig iawn am Dr Thomas. Cyfeiriwyd at ei barodrwydd bob amsar i helpn'r Wesleyaid, ac at ei wasan- aeth anrhaethol i'w genedl yn ystod yr haner canrif diweldaf; ac unai piwb i obeithio y gwelid yr Hybarch Ddoetoi yn en plith yo fuan.

HWN A'R LLALL,L Pasiodd Mr EVAK EVANS, arolygydd 'l Cyigbor Sirol Arloo, yn anrhydeddus fel Asaociite Member of the Inst.tnte ot Civil Eogineers." Eie. meddir, yw yr unig un yn Ngbymra sydd wedi dringo i hyn. Oblegid y dirwasgiad yn y fasnach alcan aiff chwech o olehwyr Llansamlet drosodd i'r Unol Daleithiau. Nos Lon, yn y Plough Inn, anrhegwyd hwy i Beibl bob nn gan en cydweithwyr. Ymddiswyddodd y Parch John Pagh, fel gweinidog eglwys Clifton Road, Caerdydd, er yasgyflwyne yn fwy llwyr i'r gwaith cenhadol y mae ef a Mr Seth Joshua yn ei ddwyn yn mlaen. Bwriedir adeiladu dwy neuadd fawr, y rhai a gynwysant fil o bersonaa bob no. Gosodwyd ceryg coffad- wriaethol nn o honynt yn barod. Cjflwynwyd dysgl arian i Mr W. D. JHBKUY, Lincoln's Inn, ar ran nifer o gyfeillion. Oafoddhefyd auerchiadgorenredig hardd-3,r hwn a wnaed gan Mr J. A. Yaughan, Cearmarfon-ya mila nn y cydna- byddid y gwasanaeth a wnaeth i eglwysi Ymneilldool ac i Goleg Annibynol y Bala, ac i addysg ya gyffredinol. Sefydlwyd y Parch W. WILLIAMS (di- weddar o Frycheiniog) fel gweinidog eglwys Seisoigy Presbytariaid yn Mhenmaentnawr ddydd Mercher. Cymerwyd rhan yn y cyfarfod gan y Parsho. Thomas Roberts, Bathesda; J. Paleaton Jones, M.A., Bangor; y P,ifathraw Price y Parch D. B. Davies F. M- Morgan; a Caleb Williams, Mri C. H. Dat bishire, a David Roberts. Mae Mesar ALF. THOMAS ya blino ysbryd cyfiawn y wasg Doriaidd. Yo ei awydd i regu Alfred a'i Fesar dywed fod cyfaill o weinidog Ymneilldnol" i Mr Thomas wedi desgrifior mesur fel "Welsh Snbjagation Bill." Ymddengys mai "y cyfaill yn y voinidogieth yw Mr Gibsan, galygydd v Cambrian New, Aberystwyth, agtfyr pawb nad yw Mr Gibaon yn arfer bod yn ffryndiau mawr i'r gwainidogion. Yr nn papyr hefyd wnaeth gam I MABON drwy ddweyd ddarfod iddo ysgrifenn i bapyr Cymr only two Welsh members below the weakest spoke in the debate." Y ffaith yw mai nid Mabon ysgrifenodd yr erthygl, ac mai below the gangway," acnid "below the weakest," oedd y geiriaa. Dysged beirniaid y Oymry siarad Cymraeg cyn deohrea cyfieitbu; canys os amgan ceir eto clean Bhoes" fel cyfieithiado "clea shoe 1" Deil y Cymry ea tir ya mhobman. Gwelsom fod Cymraes yn Woolwich, sef Miss MARTHA WILLIAMS, merch y diweddar Batch John Williams, Penclawdd, yn ddi. weddar wedi enill cryn anrhydedd yn nglyn a'r St. John's Ambulance yn y lie milwrol hwnw. Ba 'yr HENADUR B. LBWIS, Abergafeni, farw o dan amgylcbiadan gefldus ddydd Mawith. Ar gyrbaeddiad y gerbydres am 3.30 y prydnawn i Bontnewydd Isaf canfyddwyd Mr Lewls wedi marw yaddi Tybir mat clefyd y galoa a fa achoa ei farwolaeth. Rbyddfrydwr blaenllaw ydoedd, acyn nghyfarfod oyntaf Cynghor newydd Mynwy ail-etholwyd ef yn henadar. Hwyrach na *yr pawb fod Cymry Ameriua wedi' cyfranu mil o gioia at lytrgell newydd Coleg Aberystwyth. Casglwyd Yllwm hwn drwy ymdrechion y Dr T. C. Edwards, Bale, diweddar brifathraw y coleg, tra y bu ar daith yn yr Unol Daleithiau. Gyrodd eymro o Awatralia hefyd bam cant o bunnau er budd y coleg, gyda dymuniad eu bod yn cael ea gwario ar y corridor. Dywed cyfoesolyn fod y "Parch CYN- DDYLAN JONES, IJanidlocs, wedi gosod ei ymddiswyddiaa yo nwylaw Pwyllgor y (lymdeithas Feiblaidd fel cynrychiolyd d dros y De." Rhyfeda, onitS ? Hyd lies y gwersom y nodyn nchod tybiem mai Dr CYNHAFAL JONES oedd yn byw yn Lianidloes, ac nad oedd a wnelai A'r Feibl Gymdeithas, tra mai yn Nghaerdydd y preswylia Dr Cynddvlan Jones, goruohwyl lwry Gymdeithas. Pe baasii ein cyfoesolyn wedi gweitbredu fel y gwnaeth papyran ereill, a chydnabod mai yn y "Genedl" yr ymddangoscdd gyntaf, baasai o bosibl wadi diaac o'r pwll y syrthiodd iddo. Mewn rhityn diweddar o'r Welth Tf eehly ymddengys darlun o'r PEOFFESWR RHYs, yn nghydag erthygl fywgraffyddol dra dyddorol gan Mr Yoang Evans. Fel y gwyddis, bu y Proffeswr, am nn oyfnod, yn oadw ysgol yn Rhosybol, Mon. Yno y cafodd ei haner oren," a tbra yno yr ymfflamychws an bardd am dano mai a ganlyn Rhys baoh o Rosybol: Hyll wybedyn hollwybodol, Draaa o'r aelod dros sir Feirionydd. Ei enw yw T. E. ELLIS, Yn Nhy y Cytrredin ceir aelod arall o'r enw J. E. Ellis. Br mwyn peidio cymysga'r ddau, geilw rhai o gyfeillion y llanc o Cynlas et yn ,Tom" Ellis, IItU, cs am fod yn foneddigaidd iawn, Mr Thomas" Ellis. Ond mae papyr Toriaidd Lerpwl wadi dyryau'r ewbl, a souia am dano yn awr fel Mr John" Kliis Gwell i'r aelod dros Feirion newid ei enw, ac arwyddo ei hon 0 hyn allan yn "Bn CJolaa."

DIRGELWCH YN MANGOR. I Ar gyrbaeddiad y gerbydres 9.40 o Bethesda yn ngorsaf Felin Hen, aeth gwraig at BaRh Evans, y gnard, a dywedodd wrtho fod ei mbab yn y cerbyd olaf. Aeth Evans gyda hi taag yno, ond cafodd ef yn wag, ao yna aed yn mlaen i Fanfor. Ar gyrhaeddiad yr orsaf hono, sylwyd fod drwa y corbyd yn agored, ae wrth woeyd archwil- iad manylach, cafwyd hyd i waed ai y llawr, ac oriawr arian ar y sedd. Nid oedd unrhyw arwydd o ymdrechfa yn y cerbyd, eithr ar y footboard yr oedd dl esgid drom mewn gffaed. Hysbvswyd Mr Jones, y gorsaf feistr, o'r amgylchiad, ac anfonwyd peiriant a swyddogion arno yn ol i Betheada, er gweled a allasai fod rhywna yn gorwedd ar ymyl y Ilinell. Fodd bynag, ni ohanfyddwyd neb. Ni wnaed nnrhyw adroddiad awyddogol i'r heddgeidwaid yn nghylch yr amgylchiad nchod, ond yr aglnrhad a roddit arno ydyw i ddau o chwarelwyr Bsthesda fyned i ymladd yn y gerbydres, ac iddynt, rhlig cael en dal, ddianc allan yr ocbr chwith i'r ger- bydres. Y mae tebygolrwydi y oeir clywed ychwaneg am yr helynt gerbron yr ynadon,

I YMDDISWYD3IAD BABNWR CYMREIG. Mae y Barnwr Bryamor Jones wadi rhai rhybudd o'i ymddiswyddiad. Bwriada ddod allan fel ymgeisydd Rhyddfrydol dros etholaeth yn Lloegr, ac er mwyn ei allaogi i wneyd hyny abertha swydd gwerth l,500p y flwyddyn. Mab ydyw i'r diweddar Barch Thomas Jones, Abertawe, j a brawd i'r Prifathraw Yiriamn Jones, Coleg Prifysgol Caerdydd.

BEETLES, COCKROACHES, ANTS, WATER BOGS. The most effective and per- manent remedy is -for two or three nights to spriakle "ROUGH ON RATS" dry powder un- mixed on,in,about,and down the sink and drain pipe; scatter it well but thinly alljover the sink. First thing in the morning wash it all away down the drain pipe; repeat two or three nishta, when all the insects from garret to cellar will disappear. The secret of this it in the faat that wherever the bags or insects may be during the day, they must go to the sinks for water during the night. Ihey can't stand "ROUGH ON RATS" in their water. This is the quickest, most effective and satisfactory remedy, "BOUGH ON RATS "being a poison, it should be used in this way only at nightst and washed away early in the morning ,IRO OGEL ON UATS" is in 7id and, Is boxes a 1 Chemlet-i.

I Ffestiniog. I CxMDKirHAS Y UWYR iKffAJWC.—Cyn- hkliwyd cyfarfod y Gymdeithas hon nos I Fercher, Air T. J. Williams yn y gadair. Piif stdyaiad y cyfartod c.edd d&rlith gin y Parch U'. Paii Huwa ar Fyuyfldoedd Cymru a'a dylaDwad ar y genedl." Fel y bujsil yo diigwyl, cafwyd gwledd o'r fata I oieu. Cufwyd caneuon yn ystod y cyfarfod gan y Mri T. H. Roberts, a D. Williams. t CYSIDEITHAS LKNYDDOL BBYNBOWYDD. —Cynhaliwyd cytarfud terfyn)t y gym- deithas uchod am y tymor presttnol n.)s ltu. Llywyddwyd gan y Parch, W. Pari Haws, B.D. Cymerwydrhanyoddodrw adtodd, oiQD, areithio, kc., gan y Mri W. 0. Jones, W. Parry, R. R. Hughes, T. A. Hughes, John Offen, R. O. Williams, Griffith Joaes, Morgan Jones, a David Jones. Yn ychwanegol at byn, cafwyd gwledd ragorol, yr hIJn a birotowyd gan Mr D. J. Jones, o Ddirwasty y Granville. ETIIOLIAD Y BWRDD LLXOL.—Dyma brif bwao y dydd yma, ac ni fa echeiiad er's talm yn peri cymaiat II siarad, dadleu, a phro- tfwydo. Padairsidd sydd i'w llanw, ac y mae tri o'r hen ymgeiswyr yn sefyll, sef y Mri A. M. Danlop, Robert Roberts (Dol- awel), a Csdwaladr Roberts Yr ymgeis wyr etaili yw y Mri Owen J. Owen, Rbiw John Morgan, Canton Hense; Richard Bowton, Graigddu; a Dr Richard Jones Bydd y papyran ya cael ea cassia heddyw (ddydd Mawrth), a chyfrifir hwy ddydd Mercher, pryd y gwneir y cml)n:ac1 yn bysbyc, APIBCHYD MR OWBN ERW FAIR. —Dtwg genym hysbysu fod y boneddwr adnabyddus nchod yn beryglus o wael, a choleddir, ar hyn o bryd, ofnaa atn ei arlfer. iad. Tarawyd ef taag wythnos yn ol pan yn y gladdfa yn dilyn ei ernchwylian fel prif glerc o dan y Mri Oakeley a Dunlop. Erbyn hyn, deallwn ei fod yn dioddef o dan pneumonia. Yr oedd Mr Jones newydd gael ei ettol ar y Bwrdd Ysgol a'i ail-ethol ar Fwrdd y Owarcheidwaid, ac y mae bob amser w., < bod yo 00 o wyr mwyaf cyhoeddns yr ardal. Hydderir yn fawr y bydd, cyn y cyhoeddir y llinellau hyn, wadi troi ar wella. CYFARFOD LLBNYDDOL BOWYDD.—Cyn- haliwyd y cyfarfpd hwn ddydd Sidwrn. Yo y prydnawn mwynhaodd y plant wledd ragorol o de a baratowyd ar eu cyfer gan niter o foneddigesan perthynol i'r cap31; hafyd gwobrwywyd amryw o fechgyn a genethod am ateb miv-vn arholiadau, L-c. Yo yr hwyr cynhaliwyd cyfarfod llenyddot a cherddorol dan lywyddi?tb yr Henadar Andreas Roberts. Gwobrwywyd y personiQ canlynol: William WiiHama, Moant Pleasant; Ifor John Jones, Dosbartli G. Roberts a Dsabarth T. Owen Miss Ro- berts, Dorfil road; Lewis Jjnea, Robert Hamphreys, Gwen Williams, Catherine Anne Roberts, Richard Lloyd Jones, Ap)l- lonia Owen, a John Lewis Jones; Dos- birthiadaa Mias Gwea Edwards, Misa Hannah Owen, a Mis E. Owen, Deiniol;" Parti dan arweiniad Mr Meredydd Roberts. Yn ystod y cyfarfod datganwyd gan Mrs Williams (Llincs Gwa'ia), Misa Jane M. Edwards, Bjwydd View; Mr Meredydd Roberts, Mi Edward Jones, Miss Lloyd, Miss Owen, a Miss Hannah Jane Roberts. Beirniadwvd gan y Parchn D. Hoskins, M.A., R. J. Williams; Mri W. Jones (Fres. tinfab), Edward Williams (YSROI Uwch- raddA), Ellyn, 0. J. Owen, Hngh Hughes, R. J. Davies, Q. J. Williams, &o. Cafwyd cyfattod llacs^g a hwyltog iawn. Y BWRDD LLEOL. Cynhaliwyd y Bwrdd hwn ddydd Sidwrn, pryd yi oedd yn bresenol, y Mri A. M. Dunlop (cadeir- ydd), William Davies, Robert Roberts, Cadwaladr Rnborts, Dr Vaughan Roberts, C. Warren Roberts, William Owen, R. Walker Daviea (clerc), R. Pritchard (arol- ygydd). F Gwaith Nwy.-Darilenwyd adroddiad maith ar y Gwaith Nwy, yr hwn a barato- wyd gan Mr John Smith, Bingor. Aw- grymai amryw welliantin mewn oysylltiad ig ef. Gan na roddai amcangyfrif o draul y cyfryw, gohiriwyd cymeryd y gwelliaatau i ystyriaeth. Y Gfo.—Yn unil a chymeradwyaeth y pwyUgor arianol, pasiwyd i bysbysebu am ddau can' tunell o lo at y gwaith owy. Adroddiad yr Arolygydd.— Eiysbysai Mr Pritchard iddo ymweled a'r gwahanol bobdai Q lladd-dai oedd yn yr ardal, a'a cael bron i gyd mewn lefyllfa lied foddhaol. Peiriant i Dori Veri 'g.-Penodwyd y Mri William Davies a C. Warren R.berts i ddwyn adroddiad i'r bwrdd nesaf yn nghylch y prtodoldeb o gael peiriant i dori ceryg. Arolygydd y Qrwaith Nwy.—Pasiwyd fod i Mr Thomas Hnghes, arolygydd y gwaith hwn, roddi ei breaenoldeb 0 bya allan yn aghyfarfodydd y Bwrad. Y PeUehyr i Danygritiau.—Pasiwyd i ganiataa i'r Llywodraeth roddi pilion psllebyr ar hyd y ffordd i Danygrisiau ar amodan neilldaol. Y Llys Ynadol. Darlienwyl llythyr oddiwrth bwyllgor aydd yn gweithb tuagat Mtydtn Hys ynadol yn y Blaeoao, yn gofyn am ba swm y gosodai y bwrdd ystafell fawr y farchnadfa tuagat gynal llys o'r fatb, os llwyddid i gael nn. Paaiwyd i roddi Sr ystafell am y gost 0 ltnhan a goleno yn unig. Y Ltyfrgell Rydd. Cyfarwyddwyd y clerc i symad yn mlaen gyda threfniadau tuagat bolio y plwyf yn nglyn a'r cais am fyned o dan Ddeddf y Llyfrgelloedd Bbydd- ion.

Caernarfon. MARWOLAETH MISS EDWARDS.—Drwg genym hysbysu am far?oheth Miss Edwards, yr hon a (a am Hynyddau yo brifathrawes adran y genr-tUod 0 ysgolion y bwrdd yn y dref hon am flyuyddoedd. Bo raid iddi ymddiswyddo oblegid gwaeledd iechyd, eithr yr oedd wedi gwella yn ddi- weddar, ac wedi ymgymeryd a gofal yr yagot yn Llanengao, yn yr hwn le y bu farw o'r bronchitis 008 Fawrth diweddaf. Ddydd Linn cladd syd hi yn mjnwent Llanbeblig. Daeth tyrfa fawr yn ngfcyd, ac yn en plith tua dan gant o enethod ysgol y bwrdd. MASNACHDY Y Mal MORRIS A DAVIES. Y n ddiddadl cid oes ball ar antnriaetb y masnachwyr enwog nchod. Yn awr y maent wedi ychwanegn darn helaeth a phwysia at ea masnachdy adnabyddns y Nelson Em- porium. Oddeutn pedwar mis yn ol pryn- asant y Liver Establishment oddiar weddw Mr H. W. Hogbes, ond er mwyn cael boll adranau en masnach o dan yr nn to y maent wedi symnd y stoe helaeth o ddilladau dynion ag oedd yn y Liver i ystafelloedd hardd a helaeth a safant cydrhwng y Nelson a masnachdy Mr Edward Hughes. Cedwir yma ddiikdau dynion a meiohed o'r ffasiynan diweddaraf, ao uwchben oeir un o'r shew rooms mwyat eang ac atdyniadol yn Ngogledd Cymru. Y mae y Mri Morris a Davies yn barod i gyfarfod a'r archobion trymaf In mhob cangen, gin fod ganddynt, yn mhlith cyfleusderau ereill, weithdy a gynwysa haner cant BeD driugain o deilwr- iaid.

Pisgah. Cynhaliwyd cylarioa uenyaaoi a cneracrnro yn y lie uchod ddydd Sadwrn, Mawrth 26ain Arweiniwyd gan Mr R. Roberts (L!ew GlaO. rw on yn nghyfnrfodl dau o'r gloch gan y rhai canlynol:—Elizabeth Jones, W. Parry, Laura J. Thomas, Owen Evans, Hugh Price, L. J. Thomas, Lizz y Williams, Evan Price, Mrs K. Parry, Richard thrice, Griffith T. Jones, J. T. Jones, Richard Pritchard, D. LL Parry, William Parry, L. J. Thomas. Y llywydd yn y cyfarfod chwech o'r gloch ydoeid Mr Beriah Gwynfe Evans, swyddfa'r "Genedl," Caernarfon, ai arwoiuiwyd gan Mr R. Rjbtrts (Llew Glas), Cricoieth. Eaillwyd y gwobrwyon gan y rhai canlynol: J. 0, Jenkins, Dolau; Miss M. A. Jones, Richard Price, Griffith Lloyd, L. J. Thomas, Mary A. Owens, Jane Hoberts, John Ifughes, Griffitti Hughes, Hugh LI. Pritohard, Rhostryfan R'chard Lloyd,-W B. Williams, cor Taly-arn (dau arweiniad M A. Henderson), cor Pisgah (dan arweiniad M I R.Uoyd) Y beirniaid oeddynt: y Parchn LI Davies, W. W. ?ea. Mr T. Howe))s (Hyw& Cynon), a Mr Beriah G. Evan&

 ——— I Gwneir miliwn|o binan ysgrifena bob mis yn Birwingbam. I Gorchudd'? miliwn o boM 69 o aceri o ? dir. Oymerai miliwn o bunnau ddqu ddiwrnod at bymtheg i ddyn 811 yfrif,

Dolgellau. YSOOL DR WILLIAMS. Dydd Gwener. cynhaliwyd cyfartod ya yr ysgol hon ar derfyn y tymhor, i'r dybea o ranu y gwobr- wyon. Cymerwyd y gadair, ya absenoideb Mr Greaves, gan Dr Edward Joaes, Cae'r- ffynon. Aed trwy programme dyddorol. CYNOHBRDO.—Deailwa fad Cymdeithas Garddorolldrisy Q gwneyd pirotoadiugogyfer ftchyagherdd a twiudant ityasi er badd Mr Norman McLeod Jones,—y brawi ieaan a enillodd yr ysgoloriaeth yn y Rjyac College of Music. Bwriedir datgana gwahanol ddamau o'r Messiah," El,j th, a "J adaø Maccabeas," ynddo. AUCTION. — Dydd Sidwrn, gwerthwyd gOBodiad y Marian Mawr trwy auction i Mr Richard Richards, carrier, am y swm o 45p am flwyddyn. Helyd, gosodwyd caaau pertbyaol i Dolnwcheogryd, i Mr QrilEth Ellis, am y IW. o 25p. ac no arall am 30p Y BWRDD LLKOL —Dydd Lloo, cynhal- iwyd cyfarfod y Bwrdd nchod. Pteseaol: Dr Lloyd Williams (cadeitydd), Mri Francis Evans, John Edwards, W. Williams, wbtch- maker K. Rtehards, carriar; Humphrey Morris, chemist; Mr W. R. Daviee, clorc, a W. Jones, arolygydd. Agorwyd yr estimate* am waeyd pavtmtnt o tlaèll capel Seisnig yr Annibynwyr. Yr oedd dau wedi eu derbyn, 88f un Meistri Jonathan Saith ac Evan Jones, am 8p fx; ac un Mr C. Lloyd am 3p 6J. Derbyniwyd yr elaf ar y dealltwr- iaeth fod yr eglwya i gymeryd un ran o dai o'r draal.—Pasiwyd gadael adolygu y bye laws byd nos yr etholid y bwrdd newydd. Hefyd, trefnid er cael gwell arolygiaeth ar weithwyr y bwrdd.—Dieth dan gynygiad i mewo am wneyd y ddyfrffos yn ag,;s i'. lladd-6^, uo Mr L. R. Jamej am 6p 189, ao un Mri Smith a Jones am 7p. Derbyniwyd yr olaf, 8--

I Colwyn. I I Y rfAIR FAWB.—Dydd Gweuer, Mawrth 25, I oedd diwrnod y ffalr fawr yn Ngholwyn y mae y gwobrwyon a gynygir am yr aoifeihaid goreu yn y gwahanol ddosbarthiadau yn yr arddanghosta tion wl-di ei gwneyd yn sefydliad poblogaidd a phwysig neiilduol. Yr oedd yr ,,rddaag.sfa eeul yn rhagori ar yr un a gyn- hiliwyU yma etc. Y mae yr ysgrifonydd, Mr U. O. Williaws, ynghyda'r pwyllgor, yn haeddu canmoliaeth uchel an eu wefniadau doheuig. Mareh Mr Morris, Pei wys, enillodd y wobr flienaf yn nosbarth y meircn. CYllAIUOD CYUOKDBUS.—Nos Weaer, hwrth 25, cyuhuliwyd cyfarfod cyboeddus yn i sgol y Bwrdd, o dan lywyddiaeth y Pirch Moses Ellis, i ddaileu ha^linu yr yragebwyr Rhydd- frydol ae Ymneiilduol a-u y eeddau gweigion ar y Cyughor Sirol a'r Hwrdd LleoJ. Yr oedd nifer luosog o'r ddwy blaid yu bresenol, a chryn aflonydjwch yaiytg y Toriaid a'r Eglwyswyr ar y cychwyu; ond gorchfygwyd hwy ya tnaD, a bu ra d iddynt ymlawelu. Anerch-yd y cyf- arfod gan Mr Owen Williams, yr ymgeisydd am y aedd ar y Bwrdd Lleol a Mr John Ro- berts, yr ymgeisydd am y sedd ar y Cynghor Sirol. Wedi hyny eled anerchiad grymusgan yr arwr Rhyddfrydol, Spinther. Cyuygiwyd penderfyaiadau o blaid y ddau ymgebydd, a pha-iwyd hwy yn unfrydtl, oblegid yr oedd y lie wedi myned yn rhy booth i'r gwrtnwyaeb- wyr, a llithrasant allan 0 un i un. HWYL LENYDDOL FAWRKHDOU.—Nos Fercher, Ùlwrtl1 30, cynhaliwyd yr wyl unhod yn Neuadd Gyhoeddus y BIO, o dan lywyddiaeth y Henadur Thomas Parry, Llys Aled ae ar- weinyddiaetb yr Henadur Grillitta Jones, Conwy. Y beirniaid oeddynt yCynghorwr J, f. Griilitb-i, Conwy; Gwilym l'eullyn, Colwyn; Mr T. Williams, Osborne House; Mr 0. L oyd, Pend orlan Villa a Mr Aitkens. Knillwya y brif wobr gan gor Colwyn B.y. Ehauwyd y wobr rhwng Cor Pla-it Engedi a Cher Plant yr Eglwys Auuibynoi. Mr David Koberts,Colwyn, oedd y "uodugol ar y pedwar penill i'r diweddar Andrew Jones, Ty'nymaes. Mr ,Jvne! yag.l- feistr Llanfair Taihaiarn, oedd y buddugal ar y traethawd ar Swper yr Arglwydd." eyf- eiliwyd gan Miss \Villiftcns,Oaktielcl House. Yr o,ùd yr wyl yn cael ei chynal dan nawdd gwyr ieuainc EglwYB Annibynal Colwyn Bay; a bydd llwyddiant y cyfarfod hwn yu ddiau yn gymbelliad iddynt drefnu i gael gwyl ar gylch eangach y tio noaaf. ETHOLIAD Y BWRDD LLEOL.—Dydd Iau, Mawrth Slain, cyfrifwyd y pleidleisiau, a chaed fod yr hen aelod, Mr Owen Williams, wedi ei ddychwelyd gydag un ar ddeg o fwyat'if. Dtmgys hyn fud yr ymdrech yu un galed, a dengys hefyd fed VmneillduWyr a Koydd- frydwyr yn J Ngholwyn ag asgwrn cefn gandnynt, er holl ystryw Toriaeth ac Eglwya- yddiaeth.

COFGOLOFNAU! COFGOLOFNAUt STOO HELAETH o Lachfaen, Marble, )0 a Scotch Granite, yn y CEMETERY WORK*, DINORWW STREET (yn ymyl y Drill Hall newydd) OABRNARIF JN. R. WlL. LIAMS, Parchowg.

(Seiubigactbatt, iriodasas, a .armabutbau. Genedjguthau. DtviM-Mtwrth 29, P,iO4 Me J*hn W. D&vie<, D t,,s, tN Hanf;"Hen, ar fab. FenwvcV—Mawrth 30, yn Cefn Hall. Wrexham, priod Cadben Fenwick, ar fab. Hugbes-Mawlth 25, yn Taiduon, Cosdyparc, Si Ann's, Bethesda, priod Mr John Hughes (Eoa Ceraint), Eglwys Gaieiriol Bangor, ar ferch. Jonea-Mawrth 24, priod Mr Richard Jones, 14, Park street, Dinbych, ar fab. Jones-Ma-th 28, yn Graig terrace, Dinbych, priod Mr John M. Jones, ar fab. IJoyd-Mawrth 29, priod Mr Simon Lloyd, creig- iwr, HaU street, Llaegollen, ar ferch. Morri-Ma.rth 14. yn 3, Shirehall street, Caer- narfon, priod Mr Herbert Morrs ar fab. OweD-Mawrtb 22, priod Mr T. Owen, Green lane, Llangollen, ar ferch. Powell—Mawrth 30, priod Mr Owen Powell, Brynhyfrjd terrace, Carrael, Llandwrog, ar fab. Sullivan—Ebrill 1. yn 61, Arvon Terrace, Caer- natfon, priod y Bandmaster M. Sullivan, y 4th Battalion Royal Welsh Fusiliers, ar fab. Thomas--Mswrtit SO, priod Mr Robert Thomas, torwr ceffylau. Henllan, ar fab. l Williams-Mawrth 30, yn 18 Fair View road. Hirael, Bang ir, priod Mr William Willianuli cysodydd, ar ferch. I Priodasau. Caffi,l -Ti ?k-Mawrth 29, yn nghapel yr Anni- bynw i,'hiwabon, Iran y Parch E. M. kdmunda I a Mr y. Denbigh Jones, cofrestrydd, Mr John Caffin, N'ewbridge, Rhiwabon, i Miss Eva Tick, Ce(D, !{,w.bün. j Hughes-harpe -Mawrth 17, yn Swyddfa'r Cof- lestrydd, Pwllbeli, goo Mr Edward Jones, Nefyn, Mr R W. litigho., Moriah terraoe, Llithf^i 4 Mi?s C. A. Sharpe, 53, Farren street, 'i- ?f() r, Lbl1elb",ialD. ughes_??, ,Iiams-Mawrth 29, yn ngbapel T.b- ra cl, Ua.f"mathafarneitba ga. y Parch J. Roberts a'r Parch & Thomm, L!acerchymedd, cofrwtr,'?id Mr Francis Hughe-, Cmmawr. Llaaie"tyu, & Mis Eiiz.Wth William-, i"y'a- ygongl. Lewis—J'>nes—Mawrth 23, yn ,Oapel Presbyter- .idd LY'J.re1.bl: San y Parch John Owens, M, D. J. J..e., 21, L.?e, 8-k,-ille street, Dublii'. 4g Kilinor, ail ferch Mr Wm. I&wii% Northumberland Temperanoe Hotel, Dublin, gyat o'r Talbot Hotel, Caergybi. Joaes-Dines—Mawrth 23, yn nghapel Clwyd street, Rhyl, gaa y Parch S. T, JODes, yn mhre!»">ldeb Mr E, Mills, cofrestrydd, Dinbych, Mr William Llewalya Jones, Csewybi, i 2din Sophia Uaries, Brynhyfryd, Diabye f. Jones- Jones—Ma with 24. yo aghapel y Meth- odistiai 1 Calfinaidd Llanrhaiadr, gan y Parch J. P. Hughes, Mr David Joass, argraphydd, Rhosymedre, & Miss Jons*, Market plaoe, LJaD. rhaiadr. JODeII-J"n81-Mllwrth 26, yn Siloh, Caernarfon, gan y PArch R. R. Morris, Mr Owen Jone4 Caeatlir w, Llaarug, i Misi Mary Ellen Joaea, Church street, Caernarfon. Phillips—Thomaa—Mawrth 26, yn Eglwys y Driadu i. SheeraeM-oa-Sea, Bert Phillips, mab hynaf Mr F. Phillips. Bridge House, Tonypaady, ft Dai-y, metch ieuengaf Mr Owen Thomas, Pentre Pritchaul-Williams—Mawrth 28, yn nghapel yr Annibvnwyr. Rhiwabon, gan y Parch E. M. EdmuJI s a Mr J. Denbigh Jones, cofrestrydd, Mr Wai. Pritchard t. Miss Elizabeth Williams -y d'u o Benycae, Ithiviabon. Robert. Owea—Mawrth 30, y. Dghapel y Meth- .di.ti?td Calioaidd y. b.tt?.y?..d, gn y Parch Dr Llugwy Owea (brawd v briodasftrch) y Pa,ck IL H-be,ts, M?.ff.rdd, Penrbvndeu- ,-tt,, i Mial C. OweD, B,Y.tawel. Bett.9- ycoed TC;:rc:.LI()Yd-Il.wrth 18. trwy drwydded, yn T ïI"Yd St- Pedr, HooBlet. LMda, gaa y Pwca Nt??oii Merrv. ficer, Mr Alfred James Taylor, I e: :rrt::terA t}=. {de;dalo; j?', E. Lloyd, pst faistr, Bryneglwys, it dia- Dych. Tl,, Pritchard -Mawrth 26, ya SwvLddfa'r ,icf,r..t, ydd, Cae-fo., Mr Go.,p Taylor, Eden HAII, Fenaaenmawr, 1 Miss Catherine Pritchard, Skinner 8tree" C*AruRrion. Teynon—Koberts—Mawrth 30, yn nghapel Nant ?.Wa,n, Llanbe gan y Chu J- Evans Owen, gweinidog, a R. W. Griffitla, Bethel, y "mhresenoMe* Mr J. R. Jones, cofrestrydd. Parch Tnoinas Jones Teynon, ig Elizabeth Roboin, Bryn(oleu, IJanberis, chwaer y Parch R. Roberts, Rhosllanerchrugog. Williams—K»ans—Mawrth 30, yn nghapel J Meth.?distiaid, Llaugilen, gn y E.,ch W. Foulk??, gweinidog, n mhresenoldeb Mr J. i: o!t:o! ll T::flia:' 40? P?l btreet? CaemarfoD," Miss Lizzie EV.D" merch vi r Enoch Ivans, pobydd, 13, Queen street, Llangollen. Iarwolaethan. I Barm.-bril11, yn 159 mlwydd oed, Mr David Earra i. 10, Ohapel street, Caernarfon. Cleddir ef bi v nawn Mercher. Bell—Afiwrth 28, yn Berse, Drelincoart, Gwreo- sam, Anne, gweddw y diweddar Mr Binning Bell, liroughton Farra, ac unig ferch y diweddar Surgioii-Mkjor Edward Davies, 13th Light Dragoims. Clarke —Mawrth 12, yn mhreswylfod ei brawd-yn- nghyfr«ith. 25, Rocky Bank road, Devonshire park, liirkenhead, Ellen, priod Mr John EL Clarke, Blaensu Ffestiniog. Davies Mawrth 26, yn 39 mlwydd oed, ar ol cyatu>! 1 hir th ?m. Mr E. W. Day* Gor- phwy'I. Trefor, LlaDaelbaiaro. D.?,e? Mawrth 18, yn fl.ydd a den a ad, DDd.tjas, ;rtro:e:o::h: a Mary Uavie&. Gwytberin, Davies —Mawrth 29, ye 6. mlwydd oed, Um Mary Davies, priod Mr John Davies. Gwespyr, ger M. styn. Edwards-Mawith 29. yn Llanengan, yn 37 mlwy Id oed, Miss Eliaaoeth Edwards, eya bril-!i stress yn Ypgol y Bwrdd (Genethod) Caern:<ifon, a merch y diweddar Mr Richard Edwards, saer llongan. Balaclava road, Caer- narfon. ElIis-Mawrtb 26, yn 56 mlwydd oed. Emily, priod Mr Goodman Ellis. cigydd, TreSynon. Evans—Mawrth 21, yn Rio ds Janeiro, o'r elwyf melyn, yn 35 mlwydd oed, Phillip Hecry Evans, aowyl ac unig fab Henry a Margaret Evans, UanmiM, ger Cowbridge.' Griffith-Maicii 27, Catherine, anwyl briod Mr Griffith Griffith, groeer, Taibacb, yn 32 mlwydd oed. Hughes -Mawrth 28, yn 73, Arnsdet street, Lerpw). yn 76 mlwydd oed, Jane. gweddw Mr David Hughes, Kensipgton a Garstoii, a metch hynaf y diweddar Mr John Hughes, pilot, BAI;^ »r. Jone<—Mawrth 240 yn Epworth Villa, Llanfair- fe,? h .!?. 86 mhvy id oe d Ruth J.?yl ter¡' :'c6WIC():1,t aeb h Mr J oseph Davies, C.S., a HIS Davies, WerD- ddu, iwyddelwern- Janos-Niawith 25, yn 91 mlwydd oed, Mr R. Jone*. T.iuybwlcb, Cerrigydruidion. Jones-.Mawrth 26, yn 58 mlwydd oed, Mrs Elear.or Jones, priod ltlr. David Jones, Cloe- ygrai Jones -Nfawith 26, yn 42 mlydd oed Mr Humphrey Jones, asiedydd, Springfield Villa, Dolgellau, mab it diweddar Mr Jobia Jone8. Pen? bryn. Jo:b{larth 27, yn ei breswylfod, 7. Janet street, Lerpwl. yn 69 mlwydd oed, Mr William Jone-. gynt o Talybont Llanfechell. Jones—Vlawrth 29, yn 6J mlwydd oed, Mr Robert Jones, Tynewydd-y-garth, Glantafoo, ger Corwen. Jones—Mawrth 30. yn Coedana. Rhostryfan, Marr t'et, anwyl briod Mr Ellis Jones. J»:ies—Mawrth 24, yn 54 mlwydd oed. Mrs Jones, Erin 1 At Owen Jonm TDhwu' i'r afoo, Eglw .Cl? Jones -Mawith 2S, yn ei boeswylfod. 1, St. Johim's cres;-nt. Canton, Evan Jones, shipbroker, yn 71 mlwydd oed, Joseph-Mawrth 23. yn Cwmcynfal, ger Plemll- iog, yn 78 mlwydd oed, Mr Robert Jost ph. Llewelyn—Mawith 29, yn Penrikyber VtlJa, yn Peiuhiwceiber, Mr Lleweiyn Llewelyn, gornch- wylnvr Glofa Penrikyber. Owen -Mawrth 28, yn 4<sCreswieh street, Lerpwl, Jolia Edward Owen (stone mason), gVDt o Gaernarfon, yn 39 mlwydd oed, a cbladdwyd ei weddilion y laf 0 Ebrill yn mynwent Kiik- dalo, Longmoor lane. Owen -Mawrth 2;). wedi hir nychdod, Mr R. Owen, pobydd. Bangor, ya 87 mlwydd oed Price—Mawrth 21. yn 51, Crwys road, Cathaya. Caeidydd, Mr Thomaa Price igyat o Aberd»r a Henllys, ger Newport), yn 61 mlwydd oed. Rich. ds-Mawtb 31, yn ±2 mlwvdd oed, y Parch D, Richards, gweinidog Wesleyaidd, Cae'narfou. Robeiti—Mawrth 18, yn New Cottage, Pen. ygrc'3, Tregaith, yn 58 mlwyda oed, Mr G Roberts. Sobvns—Mawrth 25, yn 60 mlwydd eed. Mr W. Roberts, mwnwr. Sarnau Naat, ger Llanrwst. Roge^— Mawrth 28, YD 83 mlwydd oed, Mn iW'-rs, gweddw Mr Owen Pogerv, Bod Dawel, T.1,I* :aob<Mawrth, 31, YD Garfield House, Lien, favtechan, Mr Jchn William Roberts, yn 2S mlwJd ?d. mab y diweddar Mr R. Rob erts, .,?,??ydd ERlwY" Gadeiri Bangor. ,r1,1, ?.M-?th 30, yn M-?.yrh.f, Trealaw, Mr T11 unas Thomas, grocer, gynt oTonypandy, yn 54 mlwydd oed. Willi con—Mawrth 24. yn 33 mlwydd oed. ar 01 eyctndd hit a thrwrn. Mrs Mary Anne Williams, priod Mr J. Williams, Lime street, Treior, Llanaelhaiarn. Willi-?,M-w,th 24, yn 82 mh.ydd oed, yn nhy Tenb perance flouse, Penian oti?, t, ei fireb, y 4r Eh. Williams, Llwynoa, LlAn P? ?holi Willi tins—Mawrth 26, vn Tynewydd, ShydIio«v Aburdaion, Cadben Heory Williams. C.G.

EPIC'S COCO& -C.UATA]rUL AND CQMJ«UT- iNo. By a thorough knowledge ef the. natural laws which govern the operations of digestion and nutrition, and by, a careful application of the fine properties of well- selected COCOA, Mr Epps has provided, ou- braakiaat tables with a delicately flavoured beverage which may sava na many heavy docuii V bills. It is by the judicious iaa of snch u. ticles of diet thata eonstitution may be gradually built up until strong enough to re- sist every tendency to disease. Hundreds of subtle maladies are floating around 11s ready to attack wherevar there is a weak point. We may jbcapemany a fatal shaft by keeping our- selves well fortified with pure blood and a proprrly nourished frame.' Civil Strviei GAz,ue.-Made simply with boiling water Of milk. Sold only in packets, by Grocers, labt led-IIJAmim Epps & Co., Homeopathic Chom.sts, London." COFGOLOFNAU. STOC FA WR. CYI; PRYNU COFGOLOFN BYDDED I UHvn ALW GYDA H TTGH JOIQES, MARRLE WORKS, CAAERNAPFON Artrrap.hwyd a chyhoeddwyd dros y II elsh :IS..ronal Press Compaay, L mited It I i Davies a'1 Gwmni, vn eu swydcfa cv, Harbour Caemarfov