Y Genedl Gymreig

Y Cynghoran Sirol. Y BALOT A CHANFASIO. Ysgrifena "Etholwf Rhydofrydig lythyr amse/ol iawn yn galw sylw Rhyddfrydwyr at ddiffygion y gorphenol a dyledswyddau y dyfolol. Air ol eylwi ar orehfygiad y blaid Ryddfrydol mewn manau lIyd.'r Cynghor Sirol, dywed :—" Bellaoh sid oes dim gwell i'w wneyd na cbymeryd gwers oddiwtth yr amgylchiad hwn at y dyfodol. Ac yn gyn- taf oil, edtycher am ryw beraonau o ddylan- wad a net, yn rahob ardal, i ofalu am yr achos Rbyddfrydig. Y mae diffyg mawr o hyn yn Nolwyddelen, beth bynag. Hefyd, yn aeilldusl dyeger i'r etholwyr wneyd defcyJd o'r balot, a llw11 nacau gwneyd addewid i on blaid, fel y diddymer y can- fasio o arferiad. Dyma yw y drwg sydd In dyrysu pobl weiniaid yn 14n. Y mae llwyr angen am gael cyfriith i anghyfreithloni y canfasio yma eto o'n plitb, ac hyd ooi oheir hyny yn gyfraith, perswadier y bobl i beidio addaw i neb, pwy bynag. Gan ein bod wedi llwyddo i gael braint war wertbfawr trwy ymdiech mawr ein seaeddwyr, pa leswm i ni b3idio ei defnyddio ar 01 ei chael. Gan fod peb tebygolrwydd y cymer y etholiad cyffredinol le yn fuau, y IDal ya Uawa bryd deffro ati o ddifrif i oleno y wlad am werth y tugel, ao i berswadio y bobl l w werth- fawrogi; ac ond cael hyny o gwtopas, ni raid ofni am y canlyniad, oblegid Rhydd- frydwyr yw y bebl o ran ea hegwyddotion. Nid yw o nemawr ddiben i'r Toriaid orfol- uddu llawer oherwydd ein irwstaoeiddiweb gyda'r etholiad diweddar, a aeddwl fod y rhod wedi troi. 0, na, nid felly chwaith ni a ddenwo allan yn yr etholiad ayfftedmol yn ein lliw priodol, ac a biotwim iddynt beth ydym mewn gwirionedd." ESBONIO D/KOBLWCH DOLWYDDNLXN.7 Ysgrifena "Etbolwr Rhyddfrydig" leabomo dirgelwoh ettboliad Dolwyddelen a Bfattws- yeoed. Dywed Ryw fodd ifl ddaeth yr etholiad yma atom fel boreugwaith a haf, yn dawel a digynwrf iawn: ycbydig oedd wedi deffro yn iawn at waith y dydd. Nid oedd y fyddin o dan arfan, car yatHyti i ymladd wedi ein meddiann. Hefyd nid cedd y lluaws yo edrych ar etholiad y llys eirol yn un politicaidd nac o nemawr o bwys. Heblaw hyny, nid oedd yr hen .?l,'d, Eli Evans, yn rbyw awyddas iawn am Mfylt, yn hytrach anogai y blaid i edrych am rywnn arall yu ei Ie. Pa fodd byr,ag, cymerodd y blaid Dotiaidd tantais ar y wedd yma, ac achubasant y blaen i ganfasio yr holl blwyf o gwr i gwr. A chawsant gan y liuaws addewidion yn eu cythlwng, yn ddifeddwl ddrwg o beth oeddynt yn ei wneyd. Ac wedi rhoddi yr addewid, safasant at en gair, ac ni dayud en beio am hyny. Peth arall hefyd, a'r achos cryfaf o'r owbl cedd, mai goruchwyliwr yr yotal oedd yr ymgeisydd. Y mae grym anwrthwynebol braidd mewn presenoldeb ystiward, pan ddelo i yaiofyn tfafr y rhai 6ydd yn bwriadn dyfod ar ei ofyn ef, hwyrach yn fusn nen efallai newydd gael ryw tfafmu ganddo. Ac yn sicr, y mae Mr Mclntyre yn oruchwyliwr cymeradwy iawn. Felly cafedd groesaw rhwydd, nid yn unig gaa Doriaid, ond hefyd gan Ryddfrydwyr yn ea cwsgmegis; ie, meddaf, rhaid mai yn en owsg yr oeddynt, pan na ystyriasant y diffygion sydd yo en oynrychiolydd dewis- edig; sef, yn laf, Ysgotiad unieithog yw; yn 2il, agent yr ystad ydyw; ao yn 3ydd, Tori mewn enw yw. Pa rageriaethau bynag aydd ynddo fel d i n a gornchwyliwr, nid yw ya gynrychiclydd iawn i Ryddfrydwyt a Gymry Ymneilldnol. DOLGALLAU A'I CHAHWEDD.- Y sgtifeoa Wmphre Dafydd 11 lythyr chwerw iawn, yn yr hwn y beia Anghydffurfwyr Dol- gellau am roi cant ac ngain o bleid. leisian i Mr Owen, Hengwrt, yr hwn, ebe fe, nad yw wedi dangos y cyd- ymdeimlad lleiaf ag Anghydffurfwyr, na pharch i'w gweinidogion. Yna a yn mlaen fel byn :—" Dywedir am adeg ar y byd y chwilir am ddyn ond pa bydd. Ai tybed ei bod wedi myned felly mewn difrif yn nhref Dolgellau ? Chwiliwch am ddyn yn mysg y cant ac ngain yma, beth ydych yn ei gaell cysgod, rhyw phantasma ar lun dyn. Egwyddor dyn wedi cilio feleysgod, a dim ond caawd yn aros, a hwnw o ddaear goch iawn. Hyd nes y dysga boneddwr sefyll dros yr hyn sydd iawn, ac ymddwyn yn garedig tuagat ei gyd-ddynion, er heb gyd- olygu ag ef, gadawer ef i ddifyru ei hunan oreu y gall. Nid oes obaith gwella gwyr arianog ein gwlad 08 na ymddygir tnag atynt yn ol en gworth. A thre y mae genym ddynioa da a gwerthfawr yn y oyrbaedd, pabam yr anfonir rhai fel hyn i gynghoran ein gwlad, Be i ba beth en hanfonir ? Pe buasai pysgota non hela nen chware yn y pwne y mae yn anhawdd gwybod am neb mwy medrns a chymwys; ond am alia i farnu pethau cynghorau nid oes hwnw wedi cael ei amlyga yoddynt. Y mae anfon oports- men i gynghor yr nn path yn nnion a r hyn y mae y Ceidwadwyr yn ei wneyd yo y Senedd er's blynyddoedd, set pasio mesurau y Rhyddfrydwyr .'n gwneyd nad ydynt werth dim eu gwneyd-yn gyfryw na wnant weithio."

Bangor. DABLITH GAN Dn EMRrS JOKES.—O dan nawddCymdeithas y Feaai, traddododd Dr Einrys Jones, Manchester, ddarlith ddyddorol yn y Penrbyn Hall, noa Sadwin, ar "Gynydd a Dirywiad," yn nglyn k hanesiaeth naturiol. Cymerwyd y gadair gan yi Esgob, CYMDEITHAS LESYDDOL TWBGWYN.—Yr wythnos ddiweddaf oynhaliwyd oyfarfotf arferol y gymdeit'nis nchoj, nos Ian, o dan lywyddiaeth Mr Hugh Lloyd Jones. Dar- i llenwyd papyr gallnog ar Bregethu a Phregethwyr," gnn Mr Edgar Evans, yr I hwn, gyda ilaw, sydd yn ftyr i'r diweddar Mr John Evans, yr hen ysgolfeistr adna- byddus o Aberystwyth. ADDYSG GANOLBABD — Cymerwyd y cyn- llnn addysg i ystynaeth gan y cyngor dinjsig mswa cyfarfod arbenig, ddydd Mawrth, o dan lywyddiaeth y Maer (Uch- gadben Savage). Gwnai yr is bwyllgor a benodwyd i ystyried y cynimn loaws o awgrymiadaa. Argymhellent yn neilldaol fod i well telerau arianol gael en rhoddi i Fangor yn ngwyneb y ffaith fod Ysgo' y Friars yn cael ei chymeryd ymaith, a barnent fod yr amser a ganiateir i'r dosbarthiadan lleiaf i benierfynn ar ysgolion lawer yn ormod. Mabwysiadwyd y oynllnn gydag awgrymiadau y pwyllgor, a datganodd y Maer ei obaith y byddai i Bangor eto gael vsgol i fechgyn yn ychwanegol at Ysgol y liafs. Mae W. 0. Williams, Manchester Haase, Bangor, yn dymuno diolob i'w luopog gwsmer- iairl am y gefnogaeth a dderbyniodd yn ystod ei Sale, ac hefyd yn en gwahodd i weled y atoc helaeth o nwyddan newydd at y tymor am brisiau hynod o isel, wedi eu prynn a gofal neilldaol ya Llundain a Manchester. Telcrau, arian parod yn unig.-ADNr.

ROUGH ON RATS" clears out Raw, Mice Cockroaches, Water Bugs, Flies. Beetles, Iotbs, Anw, Bed-bugs, Hen Hot. Insects, Potato Bugs, Sparrows, Shunks, Weazels, Gophers, Chipmunka, Moles, Musfc Fats, Jack itabbits, Squirrels. 7id and Is boxes, a Keuil Chemists. "Rough on roo^hachet gives instant relief. 8d at Chemists.

I MEIRIONYDD. Cynhaliwyd cyfarfnd oyntaf CfBghy Sirol Meirionydd ddydd lau yn y Neuadd Sirol, Dulgellau. Cymeiwyd y gadair gan Dr Edward Jones, y cyn-gade rydd. Dar- llenwyd Ilytbyr oddiwrth Mr Popel Q.C., yn gofldio na allasai fod yn bresenol, ac yr hwn y dywedai y dylai y cadeirydd newydd fod yn gaiJn deall y Gymraog. BTETFLIAD CADEIBYDD. Mr J. Parry Jones, Ffestiniog, a gynyg- iodd fod Mr Osmond Williams, Castell Deudraeth, yn cael ei ethol yn gadeirydd. Eiliwyd ef gan Mr Haydn Jones, Towyn, a chariwyd y cynygiad yn nnirydol. With gymeryd y gadair diolchai Mr Williams am yr anrhydedd a osodwyd arno. STROL HINADURWD. Dewiswyd y rhai canlynol fel henadariaid: Dr Jones, Dolgellau, 39 o bleidleisian yr Anrhydeddas Wynn, Rag, 39; Andreas Roberts, E. H. Jonathan, 33 John Hughes, Ff-stiniog, 29 Evan Jones, Bala, 33; Lewis Lewis, Abermaw, 32. Yn mhlith eraill a enwyd yr oadd y Mri W. Davies, Cae'rblaidd; J. Jones, Ynysfor; Richard Roberts, Trawsfyoydd; Owen Blaney Wynn, Michael D. Joaes, Edward Peters, E. C. Owen, &a. I IS GADEIRYDD. Ar gynygiad Mr Edward Griffitb, a chefnogiad Mr Lewis Lswis, etholwyd Mr ThomaB Jones, Bryn Melyn, yo is-gad eirydd. AMBER Y CYFARFODYDD. Pasiwyd fod i'r Cynghor gael ei gynal fel v canlyn: Mai 5ed, Awn 4ydd, Tachwedd 3ydd, 1892, a Mawrth 16eg, 1893. OWALLQOFDY DINBYCR. Mr Edward Griffith a gynygiai fod yr amser wedi dod i ystyried yn derfynol gyda golwg ar = y sefydliad uchod. Yr oedd nwdardodaa y sefydliad hwnw wedi gorfod anfon 55 i wallgofdai eraill o ddiffyg lie. Cefnogwyd ef gan y Milwriad Evans- Lloyd. Dr Edward Jonas a deimlai nad oedd angen y cynygiad a'r cefnogiad hwn, gan fod y Cynghor wedi pasio i wneyd hyny pan ddeuai yr adeg. SWYDDOG MEDDYGOL. Gofynai Cyngor Sirol Arfon ar fed i't Cynghor hwn anfon cynrychiolwyr i gyn- hadledd a gynhelir yn Nghaernarfon er yatyried y priodoldeb o ddewis swyddog meddygol dros y ddwy sir. Enwyd y Mri Charles Williams, Dr Roberta, a Mr J. Davies. CYNGHOB CEHEDLABTHOL. I Dr Hughes, Bala, a gyoygiodd fod y Cynghor hwn yo oymeradwyo amcanion Cynghor Cdnedlaethol Undebol Cymru a Mynwy, as fod tri o aelodau i gael en penodi fel cynrychiolwyr iddo o'r Cynghor hwa. Sylwai Dr Hughes fod y Cynghor hwnw i fod yn annibynol ar unrhyw blaid bolitic- aidd. Rhai o'i brif amcanion oedd cael mwy o hawl i bendeifynu materien i'r Cynghoran Sirol, ag sydd ar bya o bryd yn meddiant y Llywodraetb estyn i'n Colegau yn Nghymra y gallu i gaoiatau graddau ac hefyd fod i Gymru ddod i mewo am rai o'r gwaddoliadau a geir ynglyn a MnseumR. Sylwodd fod Tsgotland a'r Iwerddon yn I cael ea miioedd. Cefnogwyd Dr Hnghes gan Mr Bannet Jones. Enwyd Dr Edward Jones, Dr Hnghes, a Mr W. R, M. Wynne. PWTLL30B ARIANOL. I Yr Anrhydeddus Charles Wynn, Bult; Mri W. Foulkes Jones, Evan Jones, Dr Hnghes, J. Parry Jones, E, P. Jones, Dr Edward Jones, R. O. Jones, C. E. J. Owoc, Haydn Jones, Dr Charles Williams, a Dr Humphreys. ARIANOL. I Darllenodd Dr Edward Jones, amcan- gyfrif o gostau yn nglyn a'r Cynghor yn ystod y flwyddyn ddyfodol. Ceid oddi wrth drwyddedan, dirwyon, &c., y ewm o 8167p. Yr oedd amcangyfrif o'r gost yn 14,990p, yn gadael diffyg o 6823p. I gyfar. fod hyn yr oedd y pwyllgor yo credu y gwnai tieth o 6c yn y bunt gyfaifod y awm. Yn y fan hon sylwai Dr Jones mai costatj yr etholiad diweddaf oedd 860p wedi ei dynu i lawr o lBGOp. Y costau eleni oeddynt 280p.

MON. I Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf Cynghor newydd Mon ddydd lau. Llywyddid gan Mr Hugh Thomas, ao yr oedd bron yr oil o'r Cynghorwyr yn bresenol; darllenwyd llyth- yrau 0 ymddibeurad am eu habsenoldeb oddiwrth Syr Richard Bulkeley, Mr J. Rice Roberts, Mr Lewis Morris, Mr A. McKillop, a Mr E. Williams. ETHOLIAD CADEIRYDD. I Y Parch D. Rees a gynygiodd fod Mr Samuel Hagbes yn cael ei ethol yn gadeirydd. Mr O. E. Jones a eiliodd y cynygiad. Mr John Hughes, Frondeg, a gyoygiodd ail etholiad Mr Hugh Thomas. Dywedodd ei fod yn deall fod clique wedi ei gynhal yr wythnos ddiweddaf, pryd y peoderfynwyd fod boneddwr neiliduot yn cael ei benodi i'r awydd. Protestiai ef (Mr John Hughes) na ddylai penodiad cadeirydd fyned i ddwylaw yr un clic, Dac byd yn nod i Gyfarfod Miscl y Methodistiaid. Mr Juseph Williams a gefnogodd y gwell- iant. Pleidleisiodd chwecb dros y gwelliant, an etholwyd Mr Samuel Hughes gyda mwyaftif mawr. Gan nad redd Mr Hngbea yn bresenol, cydsyniodd Mr Hugh Thomas i lywyddu y cyfarfod. ETHOLIAD HENADURIAID. I Etholwyd y rhai canlynol yn heoadnriaid: Mr Harry Clegg, 35 o bleidleisian; y Parch S. A. Fraser, 34; Mr Richard Hnghes, Caergybi, 34; Mr T. W. Jones, Porthaethwy, 34; Dr E. P. Edwards, 32; Mr Samuel Hngbes, 30; Mr J. Williami, Plirc Nowydd, 23. ETHOLIAD IS-GADEIRYDD. I Cynygiodd y Parch S. A. Fraser y Dr Roland Williams yo is-gadeirydd am y flwyddyn ddyfodol. Mr H. H. Hughes, Caergybi, a eiliodd; a phasiwyd y cynygiad yn unfrydol. PWYLLGOB YR HRDDGEIDWAID. I Etholwyd y boneddigion canlynol ar Bwyllgor yr Heddgeidwaid: Dr Roland Williams, Mri 0. H. Foulkes, Owen Morris, David Roberts, John Lloyd, R:)bert Jones, A. McKillop, Lewis Haghes, Richard Ro- berts, T. W. Jones, Hugh Thomas, a Herry Roberts. Y PWYLLGOR ARIABOL. Etholwyd y rhai oanlynol ar y pwyllgor hwnMri J. Rice Roberts, W. Prytbetch, W. R, Jones, A. McKillop, G. J. Roberts, R. P. Jones, Harry Clegg, Richard Williams (Treban), W. Griffith, 0. Pierce, Hugh Thomas, Thomas Jones, 0. Lloyd Jones, J. Jones (Llanerchymedd); a J. R. Hughes. FFAIB LLANGEFNI. Hysbyswyd fod Bwrdd Lleol Llangefni wedi newid y (fair oedd i'w ohynnal yno ddydd LluD y Pasg i'r diwrnod canlynol, a phenodwyd pwyllgor i ystyried y priodoldeb o ail-drefnu y ffeiriau yn y sir.

I DANWAIN MEWN GLOF A. Nos Wener, yn Ngwrecsam, cynhaliwyd trengholiad o flaen Mr R H. Thelwall, ar gorph Edward Ingham, Nerqais, yr hwn a gyfarfu a niweidiaa trymion yn nglofa Summerhill. Ymddengys ei fod of ac amryw o ddynion ereill yn eangu shaft y lofa hono, pryd y gwelwyd y trancedig yn syrthio, a ckodwyd ef i fyny mewn cjftwr diymadfertb, a bu farw ar y ffordd i'r yabyty. Dycfcwelwyd rbeithfam agored.

TW.trcA a dyrysu eieh hymenyM yn nghylch y dyn yn y lieuad, ond aetudiweh y | dyn pn eich dU<ad chwi eieh hnnan. f* Oyddai i bob person nnigol gymeryd y I gcf. l mwyaf sydd yn bosiblohono ei h ioan darfyddai son am diotai a chyffelyb sefydl- iadau. Mae Jlawer o synwyr yo yr ben ddy- wediad, "Deckrena cuedigrwydd gartref." Pan mae yo rhaid i ddyn naill ai nofioai boddi, bydd yn sicr o wDeyd "mgail egniol, a dweyd y lleiaf, i noflo GtJlai ein bodyn nnrsio gormod ar ein gilydd. Fel xaewo byddin, felly mewn eymdeitham-yr fiyv yn dibynu fel unigolion ar y eadfridog a'r dorf. Peth drwg iawn ydyw byn, canys gwna i ddya yntddibyna ar I". ae mewft rhifedi yn hytrach aag yn ei ddewrder a'i grebwyll ef ei honan. 0 ganlyoiad, pan ddaw gofidian, yr ydym yn anmhorod heb wybod pa fodd i'w hymtadd aoi'w eoncwetio. Er enghraifft, dyma eia hen gyfaill, Mr John Wilkinsoo, o Norbury, Whkchnrch, Salop, yr hwn ddywedodd wrth gyfaill iddo ychydig amser yn ol: Facbgen, y mae drosodd gyda mi." Paham y tybiai hyny J Oherwydd fod y mediygon wedi ei roddi i fyny i farw o'r darfodedigaeth Yr oedd yn ddigon i'w ddychryna os oedd y darfoded- igaeth wedi cael gafael arno. Ond a ydoedd I Ië. dyna'r cwestiwn. Dywed ei baces fel byn: "Yr wyf yruty/ed," meddai, o deulu cryf ae iach ac i fyny i wanwyn, 1883, yr eeidwo bob amser yn iach. Gallwn godi pwyean, rhedeg, nen neidio am y goren gydag nndyn, a gallwn gerdded deng milldir ar hngain y dydd yn hawdd. Oddenta mis Ebrill y flwyddyn hono teimUis rywbatb ya dyfod drosof a gymsrodd afael tyo yoof. Ar y cychwyn taimlwn yn drymaidd a blinedig, gyda theimlad ymsuddol a darfodedig yn fy ystumog, a phoen yn fy ochr a rhwcg fy ysgwyddau. Daeth fy nghroen i edrych yn tailow, ac yr oedd gwyn fy llygaid wedi eu cymysgu ychydig t lliw melyn. Yr oedd genyf flas drwg yn fy ngenau, yn enwedig yn y boreuau. Gorchuddid fy ngenau a'm tafod I rhyw orchndd seimlyd, a deuai rhywbeth tebyg i ddwfr i fyoy o fy ystumog i fy ogeoau a Diangodd fy arebwaetb, a llwyddodd yr ychydig allwn fwyta i roddi i mi boen mawr. Teimlwn rywbeth yn fy ngwasgn yn fy rarest a fy owy ystlys, a deuais yn wanach wanach ao yn bur isel yo fy ysbrydoedd. Yr oedd fel pe na buasai na bywyd use ysbryd wedi ei adael ynwyf. "0 dipyo l beth decbrenais beeychu, yr hyn achesodd i mi golli llawer o gtvag. Yn wir, cia gallwn orphwys y noa o'i berwydd. Gorweddwn yn effro trwy gydol y nos yn pesychu ao yn poeri. Gydag amser deaais mor wan fal mai prin y gallaswn symnd. Pan wnawn i fentto allan gorfyddid fi i orphwys beanydd fel y cerddwn i fyny'r ffyrdd rhag i mi ddigwydd syrthio. Rhoddais brawf ar bob mathc gyfiferiau, a bdm dan law'r meddyg, ond heb gael dim ymwared. Yn y ffirdd hoo y treuliais chwe' rois o amser. Tybiai fy ffryndiaa a'm cydnabod fy mod yn tori i lawr, ao nad oeddwn i fod yn y byd hwn yn hir. Un diwrnod gofycodd cyfaill i mi, Mr Thomas B.teman, ceidwad helwtiaetb, Marbary, wrth fy ngweled mor ddrwg, pa fodd yr oedd fy anhwyldeb. Atebais inau: Y rate wedi g-rphen am danaf; nis meodiaf byth eto, facbgen.' "Yna dywedodd: Pid dyweyd hynyna hyd oni byddct wedi rhoddi prawf ar Mother Seigels Curative Syrup.' Ac aeth ymlaen i ddweyd wrthyf pa fodd yr oedd y feddygniaeth jna wedi ei iachau pan yr ydoedd wrth ddrws angau, ec wedi ei gyfodi i fyny gan y meddygon fel un yn dioddef oddiwrth y darfodedigaeth. Pollv, rhag gadael dim bob ei wneyd aofooais i Whitchurch a pbryo. nis y feddyginiaetb. Wedi cymeryd tair potelaid, yr oedd pob trimlad o boen a sahock wedify tigadaeli gallwn fwyta unrhyw beth, a gadawodd y peawch a'r poeri, yn ogyatal a'r poeo yn y frest, fi yn llwyr, ac yr ceddwn yn ddyn iach. Byddaf yo mynegn i bawb pa fodd y bu i Mother Seigel's Syrup achub fy mywyd, ac y mae i chwi bob rbyddid i gyhoeddi yr uchod, fel y gall dioddefwyr MeiU wybod uchod, beth j'w wneyd. "(Arwyddwyd) JonN WILKINSON, Swydd Norbary, "Whitchurch, Salop." Yr oedd achosion y ddau ddyn yma, Bate. man a Wilkinson, bron yr un yn ea poenao a'u nodweddion. Yroed4 y ddau yo dyoddef oddiwrth ddiffyg treatiad a cbamdreoliad. Yr oedd y ddau yn ofni'r darfodedigaeth, a gwellhawydy ddao gan yr un feddyginiaetb. Pa faint, wedi en blino fel hwythau, sydd yn y wlad hon 1 Cannoedd o filoedd O! 'r dyddiau trymaidd ofnadwy y mae yn rhaid iddynt fyned trwyddynt ar y ffordd i'r briddell, caoya oa na estynir cymhorth iddynt byddact yn sicr o farw A ydych cbwi, sy'n daillen y llinellan byn, yn nn o'r dorf ddyoddefgar hon 1 neu a ydych yn adnabod rbywon aydd yn perthyn iddi P Dywedwn un gair wrtiJych-peidiwch disgwyl mendio trwy aros a disgwyl yn ddystaw. Astudiwoh y dyn eydd yn eich dillad chwi eioh honan. fieu gwnewch fel y gwelwch yo oreu yn ot eich baro, ac ar y gair sydd yn cael ei roddi i'r feddyginiaeth sydd ganddi'r fath djstion i brofi ei galla.

Cych?Hodd "?"Y aid Porth eaoy?tfod  bly.ydd. ? ? Cyd "dy yPdd. ?T "hj_ yd gan y Parchn ) J. Roberts, Caerdydd; T. J. Pritcaard, Uan- .?.i; ac R. LewM, Fetnd?le. <

I CWMNI YSWIRIOL Y TBIDKMIAL. I Yn e?n rhifyn am y, W,11om ddmedd?f ?oybl?id"i,?,ddil?,,Ibty. ;ddolycwmni uchod, yn gystal a'r adroddiad am j pom b)yaed? a der?miRha?yf 31ain, 1891. Dangcsii yr adroddiadau byn fod nifer y bywydau a yswiriwyd gyda'r Cwmni hwn, a awm (II trys rfeydd, yn llawer mwy nag r eiddo unrhyw gwmni arall yn Ewrop. Rhifai y bywydau yswiriedig 9,880,103, lieu y bed wared d ran o boblogaetu y deyraag, a chymaiot bedair gwaitb a phobiogaeih Cymrn. Cyrb.ed&i y cronfeydd y swm anfarth o 14? miliwn o booan, neu fwy o bedair miHwn nag eiddo nnrhyw gwmni bywyd-yswhiol araH yn Mbrydain Fawr. Er fod gwoiihrsdiadau y Cwmni mor eang, 0 nifer y swyddogion toot aruthrol, oto y mae costau y cwreni hwn mewn cyfar- taledd i eiddo cwmniau ereill yn llawer is iiag eiddo y cwmnian hyay. Er fod cymaint a gwerth 355.989po fnsoes newydd yn yatod y flwyddyn i'w dalu am dano, eto yr ccdd y trenliaa wedi en cslw i lawr i 10 y cant, tri mai cyfartiledd y cwmniau sreill o'r un natnr yw 15 y cant. Hefyd yr oedd awm y busnob uewydd yo yr Adran Gyffredin yn unig yo fwy aag eiddo y saitb gwmni mwyaf agesaf ato. Y, oedd y gweddill mewn llaw yn fwy nag a-fa gan nnrhyw gwmnijbywyd-yswirioj. Prydeinig, sef 1,624,Wp, yr hwn a fuasai 250,000p yn fwy oni buasai am ymweliad yranwydwst. Profireangder gweitbred'adw y cwnrini hwn gan y J&ith fod cynifer a 250,0ncp wedi en talu mewn hawl au ar farwolaeth persooau o'r anwydwst yn nuig. yr hyn, wrth gwrs, aetfeitbiodd ynanffafriol ar y bonm, fel ag y gwnaeth hefyd i ryw raddau ar gwmniau ereill. Mae yr adroddiadan, a'a cymeryd gyda'a gilydd, yn rhti tra boddhaol; a diamheu y bydd i dalwyr yswirebau wedi ea dsrllen, a gweled øwm y eronfeydd a't gofal mawr a gymerir er dewis lleoedd diogel i fadisoddi, yr arian, ac yn arbenig y dyatyssrrif a rodd- odd y cyfrifydd bydnawog, Mr Bailey, deimlo nad yw ea hymddinedaeth wedi ei gamleoli o gwbl. Dylai y ffaith fod cyfrifoa y Prudential wedi cael ea harohwiho a'a eymeradwyo gan swyddfa cyfrifwyr anni- bynol enweg, sef eiddo Deloitte, Dover, Griffiths, a'n Cwmoi, ychwanegu hefyd at feddlonrwydd pawb sydd ya dwyn cysyilt- iad a'r owmai hwn, oi fod mewn cyflwr diogel. Yr arolygwr sydd yn gofalu am y partbaa hyo yw Mr J. W. Jonee, Preswylfs, Caer- narfon, a da iawn genym ddeall ei fod y fiwyddyn ddiweddaf eto wedi galla dangoe, ffrwyth boddhaol iawn ar ei ymdrechion, yn gymaint felly fel y derbyniodd gymerad- wyaeth arbenig gan y Cyfarwyddwyr. Ategwyd ei ymdreehton mewn modd can- moladwy gan yr arolygwyr cynoomyol, Y, Mri W. Hnghes, 28, Caollepa, Bangor; E. E. Jones, Holborn House, Caergybi; M. T. Jones, Qolefffryn, Llangefni; W. Hnghes, 4, Thomas street, Caernarfon; O. Lloyd, Prudential House, Cwmyglo, a chau nifer mawr o oruchwylwyr Ileol ywroddedig- iawn.

Cymry Efrog Newydd. [Gal yr ANEHYDEDDCS T. L. JAMES, cYU. Bost-feistr CySradiaol yr Unol Daleilh- iaa] Bwelftis nidiid yn y newyddiaduron tod fy cghyfaill Bstiata Gwynte Evans yn tori ei gysylltiacl a uewyddiadunn Caerdydd ae yn symad i Gaornarfon, Mae ei euw mor adcabyddua i Gymry Americj ag yw i drigolicn yr Hen Wlad. Ni fedd y Cymry dros wyneb y ddaear amddiffynydd i'w hiawnderau sydd yn fwy ymroddgar to aohunanol m Mr Bv&ns, theimla'r genedl ddylei o ddiolch iddo am ei ymdrechion dibaid o blaid Cymro, Cymru, a Chymraeg. Sydd i bapuraa ceneilaethofy Caerntrfon feddu dyddordeb newydd i Gymry America oherwydd cysyiltiad Mr Evans a hwy. Am danaf fy hun rhai i mi restru fy hun fel lanysgtifiwr cyiaa iddynt. Dicbon y bydd ychydig nodisn am danom ninaa ymi yn ddydderol hefyd i'r cyfeillion gartref a danfonaf bellaoh i'r Genedl, fal yr arferwo woeud gynt i'r Cardiff Timtt, ambell air o'n hanss. Datblwyd Owyl Dewi eleni fol arfer gan Gymdeithas Dawi Sant. Wele eileb o'r diefulon wasgajwyd oyu y cyfarfod. Ar y wyneb-ddalen, yn Gymraeg a Saesneg, yr Oedd a gazilyn TAX J€AWDD CYMDEITHAS DEWI SANT TALAETH EFROG NEWYDD. Oynholir nwasanaeta Uymreig yn EGLWYS Y NEFOL ORPHWYSFA, Rhif 551, Rhodfa 6, thwag heolydd 45 a 46, Efrog Newydd. JfOS FAWBTH, CHWBFROR 23AIN, 1392, AM 7.45 O'B GI,OCH. TBADDODIB PEEGITH GAN T RHKITHOR, PABCH D. PABKEB MORGAN, D.D. Gwahoddir i'r Cwrdd holl Gymry Efrog Newydd a'r trefydd cylehynol. Oana cynulleidfaol, a chorau unedig Eglwyai Cymreig y ddinas ya oynorthwyo. Arwemydd, Mr R. W. Hughes. Organydd, Prof. J. Hayden Morris. NODI AD: Bwriedir gwneyd caagliad er badd Elusen-gro&fa'i Gymdsithaa. Oddifewn ceid ttefn y cyfarfod, fel a ganlyo 1. Canp Emyn. Dyma Babell y cyfarfod." 2. Gweddi. 3. (lanu Emyn, Daw mawr y rhyfeddodau maith." 4. Dai lien o'r Hen Destam.-nt, 5. Cann Emyn. Ymgryined pawb i lawr." 6. Darllen o'r Testament Newydd. 7. Cann Emyn. OB dof fi trwy'r anialwcb." 8. Pregeth. 9. Caagliad. 10. Cann Emyn. 0 gariad! 0 gariad! anfeidrol ei faint." 11. Y findith. Brodor o Gaerdydd ydyw Dr Parker Morgan, a thradododd ini bregeth rymus, toilwog o'r pwlpnd Cymreig. Yr oedd y cana hefyd yn wir odidog. Teimlem ar ddiwedd y cyfarfod yn falch o'n cenedl ae o'n crefyod.

Cymry Rhydychain. (QAN EDWARD ANWYL]. Cynhaliwyd nos Fawrth gyngherdd yn y Constitutional Hall, Rhydychain, gan Mr William Divies, Magdalen College, ya cael ei gynortbw gaa Mrs Davies (Mrs Clara laighto %Iglias EtBel Bevans, Mr John Lomas, agdalen CoHege Misses Kate a Nellie Chliu. Cyfeiliwyd ar y berdoneg gan Dr J. Varley Roberta Mas. Doc., organ- yidColeg Magdalen. Yr oedd yn gyngherdd da te llduol. Gwnaeth pob an o'r caatorion a'r chwareuwyr en rban yn dra rbagoroi. Y th cyntaf ar y rhaglen oedd quartette gan Mrs Clara LeiBMon, Miss Etb1 Bevan, a'r Mri Davies a Lomas, "Brightly dawns our wedding day" (Sullivan). Y path Insaf oedd violin solos, Romauoe" (Papini) a "Spanish Dance (Sarasate) gan Miss Kate Chaplin. Nid yw M;S8 Chaplin ond ieuanc, ond y mac yn chwaroa yn .rhagorol. Yr oedd ei nodan pianissimo yo neilldaol o dda. Chwarenai hefyd gydtt chryn lawer o ysbryd use cyneu brwdtrydedd y gynnll- eidfa. Nid oes raid dweyd fod y dorf yo mynu esel encores ganddi. Y g&n nEsaf oedd I feat no-foe (Pinsuti) gan Mr J. Lamas. T mae gan Mr Lomas lais bass rhagorol, a chafodd yntau hefyd gafltaoliaeth alonog y cynulliad. Cawsom ar ol hyny The ;flight of spa (Bevan) gan Miss Ethel Bevans, B.A.M. Plesiodd Miss Bevans htfyd y bobl yn fawr. Chwarenodd Miss Nellie Chaplin ar y bErdoneg y ddau ddarn "Prelnde" (Chopin) a "Vaise" (Mosy-Kowski). OhwareuoddMiss Chaplia yn dra chwaethus. Nid otti raid dweyd tod Mr Wm. Davies wedi eanu yn rhagorol y gan The sailor's frave" (Sullivan), M chwaith fod Mrs iavies wedi rhoddi boddhad wrth ganu The three gilts," ein newydd o waith Mr Wm. Davies. Chwarenwyd y "violin obligato gan Miss Kate Chaplin. Y peth olaf yn y rhan gyntaf o'r rhagien oedd denawd, The moon has raised (Benedict) gan Mri W. Davics a J. Lomas. Yn yr ail ran y peth cyntaf oedd violin solo Medita- tion" (H. Lane Wilson), gsn Miss Kate Chaplin. Yn nesaf cifwyd deuawd, "Over the hawthorn hedge" (Glover), gan Mrs Clara Leighton a Miss Ethel Bevans. Boddhawyd y gynulleidfa gan y gin hon gymaint a chan ddim ar y rhaglen. Yna cafwyd ein (I an Mr Wm. Davies, Tha Bay of Biscay" (J. Davy). Boddhawyd y dotf yn fawr yn hon eto. Yn nesaf caiwyd tin a geirian Italaidd, "Air, with variations" (Proch), gan Mr Davies. Yma, feallai, y dangosodci Mrs Davies fwyaf o'i gatlu. Rbeddai y gan hon ddigon o tcopc lddi i ddefoyddio compus anghyfftedin ei llais a'r llywodraetb mawr eydd gatddi arno. Qwrandawyd gyda bias ueillduol ar y violin solo, "Legende" (Wiemawski), gan Miss Kate Cbaplin. Dangosodd y dorf yr nn gymetadwyaeth ar ddiwedd y darn hwn ag ar diiwead y lleill a chwarenodd Miss Chaplin. Caiwyd yn nessf gin "Oh! oh! hear the wild winds blows" (Mattei), gan Mr Lomas. Plesiwyd y gynulleidfa yn fawr iawn gan gin Miss Ethel Bevans, By the river (Wadbam), a cban gan Mis Clara LeigbtoD, "For all etrnity" (Mascheroni). gyda violin obligato gan Miss Caaplin. Y peth olaf oil redd pedwarawd, "Good sight, beloved" (Pinsuti), gan Mrs Dav e<, MISS Ethel Bevans, a'r Mri Davies a Lomas. Y mac y cyfaill Wm. Davies yn parhau i gyfansoddi mor felns ag erioed. Caffed hir ees i gyfoethogi cerddoriaeth Cymru a Lioege eto.

CADAIR Y OYMRAEix YN ABERYSTWYTH. Dywedir fod Mr E. Anwyl, B.A., di- weddar Ysgolwr o ttoleg Oriel, Rhydychain, yn ymgeisydd am Gadair y Gymraog yn Aberyetwytb. Fel y mae'n wybyddus, y mae Mr Anwyl yn First Class Man yn y Clasuron yn Rbydychaiu, ac wedi enill antbydedd nchel mewn arholiadau ar Ieith- yddiaeth Qymbarol. Drwy ei waith ieith- vddel vraddyrcbafodd i'r dosbarth oyntaf yn „Avbcliad ata Ysgcloriaath Pri/ysgoly Werddon. Y mae wedi gwneyd Ieithydd- iaath Geltig yn brif bWllC ei efrydiaeth. Nid yo unig y mae wedi efrydn y Gymraeg,hen a diweddar, o dan y Proffeswr Rhys, ond hefyd yr iaith arall yna Bydd mor anhebgorol angenrheidiol i efrydydd manwlo'r Gymraeg, Baf yr hen Wy de, oseg.

CWESTIWN I'R BONEDDIGESAU. 7w v Te eoteu i'w yfed ? Y mae gwerth enwog yn Llundain yn eicrhau fod y ?'R? Cro?'l'?M. Bouchong, am 28 y pwys,  i w yfed ?TM GoMon-T.p. yr hwu ?- ? wetU?t?y n ddtw?M.r am bion ei bwyMU ei n rao«n aur. G f w(h i'r grocer am X Cross' ?ce ?choug (cdrychwch S. ?n e i?ael), oewn pccynau alcan, c ?'t. y? ????'.??--??''? I'W'"

I ARHOLIAD SIROL MON. SYR,-Mae'r arlzoliadaa hyn wedi gwnsyd lIawer iawn o les i ni fel ysgolion y Method- istiaid yn Mon. Yn nglyn a'r achos mae llswer iawn o gam yn cael ei wneyd, a'r camwri bWDIV, mae lie i ofni, gan ami i ar- olygwr difeddwl yn peidio bod yn ddigon gofalns gydag oed yr ymgeiswyr. Mae y llafnr yn cael ei ranu i bedwar diiibarth dan 13, dros 13 a than 16, tros 16 ac o dan 21, ac i bob oed. Faint o ysgolion Mon I sydd wedi ymddwyn yn onest gyda gclwg I w o«l yr jmg»iswyi ? DySai atolygwr pob yBgel too yn sicr a gofalns gyda golwg ar oed y plant fydd yn ymgeisio. Olyweom M ol yr arholiad diweddaf fod llawer o Want dros 13, bron yn 16, yn sefyll yn y desbarth dan 13. Hefyd bechgyn ieuano droo 21 yo sefyll yn y dosbarth dan 21. Mae peth tel yna yn waith anonest gan atolygwr yr Ysgol Sol, ac os yw ef yn cael ei gamirwain dyna ddeiliaid yr yigol yn dweyd anwiredd ar goedd gwl id. Dylai y gwyliedyddion sydd yn cael eu penodi gan y pwyllgor (os ydynt yn ddynioa gOD est) ofalu noswaith yr ar- holiad am oed y plant fydd yn y ile. Os caiff allan fed y plant droa yr oed, dylai o gydwybad eu ihwystro i ateb yr un ewes tiwn yn y dosbarth hwnw. Mae ami i ysgol fechan sydd yn gweithreda yn onest gydag oed y plant yn cael cam dirfawr. Os gwelwn hyn yn cael ei wneyd eleni iboddwn eu henwau, enw yr ysgol y maent yn psrthyn iddi, ao enw yr arolygwr, ar goedd y wlad. (JAEWE UYFIAWNDEK,

I Ethol Swyddogion Newydd. j CAERNARFON. I Cyfarfu y Cynghor hwn yn N8Udd y I J Sir am un o'r gloch ddydd lau, o d- I lywyddiMth Mr D. f. WtHt&ms, pryd yr ) BTnøL CADBIBYDD. Y Cadeirydd & ddywedodd mai gwaith oyntaf y cynghor oedd dewis cadeirydd. Mr Spinther James a ddjwedodd fod ganddo ef enw beneddwr ag y teimlai ef yn sior a gymeradwyai ei hun ir boll Gyngor, Mf Mr W. J. Parry—(cymeradwyaeth^—yr hwn oedd wedi gweithredu am y tair blJn. edd diweddaf fel is gadeirydd, ac yr oedd y modd y oyflawnodd y dyledswyddau per- thynol i'r SWfdd heno yn profi ei fod yn gymhwys i lywyddu y oyngor. Mr T. E. Griffith a eiliodd y cynygiad. Mr Ellis Nanoey a sylwodd iod y owes- tiwn oedd o flaen y cynghsr yn an pwysig iawn. Dylai y ca?leirydd^fcd yn foneddwr lanwai y gadair er budd y trethdalwyr ac er anrhydedd y cyBghor yn gyffredinol (clywcb, clywch). Fel gwelliask dymunai gynyg boneddwr oedd wedi ariel oatio yn mlaen faterion cyhoeddus, an ag oedd yn tal:1 sylw manwl i'w ddyladswyddau, ac nn a wnai aberlh raiawr yo am oyflawniad. Cy- feiriai at Mr Greaves, arglwydd raghw y air (cymeradwyaeth). Mi Richard Thomas a eiliodd y gwelliant. Mr W. A. Darbishire, a gynygiodd fod Mr D. P. Williams yn oael ei ail etholyn gymaint a bod y cynghor hyd yn hyn ond yn ei fabandod. Gwnaeth Mr Williams ei waith yo dda ya y gnirphonol. Mr D. R. Williams a ddiolchodd i M„r Darbishire am y teimladan caredig a am- lygodd taagato, eithr yr oedd yn gwrthod yn bendant i'w enw fyned o flaen y eyfarfod. Gan naeiliwyd Mi D. P. Williams, rhodd- wyd y ddau gynygiad i'r cyfarfod, pryd y pleidleisiwyd fel y oanlynDros y gwell- iant, 20; droa y cynygiad gwreiddiol, 26, Cododd anghydwalediad yn nghylch pa fodd y thoddwyd nn bleidiais, pryd y cynygiodd y Milwriad West fod yr enwau ya cael en cofnodi. Mr lasard Davies a eiliodd. Ymranwyd eilwaith, pryd y pleidleisiodd yr on nifer dros y gwelliant, a 28 dros y oynygiad gwreiddiol. Y rhai a bleidleisias- ent dros y geUIaÐt oeddynt: Arglwydd Penrhyn, y yi,wriad Wtat, Mri John Wil- liams, George Farren, Edward H. Owen, R. Conway, Owen Enos, 0. H. Owen, EUis Nanney, Humphrey Ellis, Charles A. Jones, Issard Davies, Richard Thomas, W. A. Darbishire, E. G. Williams, Peter Mac- Intyre, Dr Hmhee (Nefyn), Dr Urey BJwarde, Dr Pritchard, a Dr Evan Roberts. Mr W. J. Parry, y cadeirydd newydd- etholedig, a ddywedodd: Dymuoaf ddioloh i chwi oil am yr anrhydedd mawr a osodas- ooh arnaf. Er fod y pleidlsisio ar linellau plaid, eto yetyriaf fy mod yn y gadair er gwasanaethu yr holl sir, a bydd i mi bob amsar gadw hyny mewn golwg (cymeradwy- I Mr W. A. Darbishire: Dymunaf ddyweyd yn y modd mwyaf pendant na ddarlu i mi bI eil1 elslo ar unrhyw tmetlau plaid. Mr Issard Davies: Dymunaf finan ddyweyd yr un peth droswyf fy han. Cynygiodd Mr John Hughes bleidlais o ddiolohgarwch i Mr D. P. Williams am ei wasanaeth yn y gadair yn y gorphenol. Mr Nanney a eiliodd, a jhasiwyd y oynyg- iad yn unfrydol. ETHOLIAD K-GADHIBYDD. u I. ?_. Mr George Brymer, a gyny" o" Mr Johu Hughes yn Met ei ethol fel is gadeirydd. Johy u ,,Iucgh hg. W. GrMEth a eiliodd y cynyg- I iad, ac ategwyd ef gan Mr Issard Davies, a I phasiwyd ef yn unfrydol. ETBOLIAD HEETADCBIAID. I Aed yn miaen i ethol henaduriaid i'r wyth gwagle a achoswyd drwy ymneilldnad yr Anrhydeddus Frederick Wynn, Mri Bryn Roberts, A.S., Lloyd George, A.S., D. P. Williams, John Jones, Hugh Owen, Robert Thomas, a Tadwal Davias. Cynygiwyd y rhai canlynolYr Anrhydeddus Frsderick Wyna, Mr J. Menzies, Cadben N. P. Stewart, y Milwriad Wyon F,nch, Cadben Wynne Griffith, Mr J. Bryn Roberts, A.S., Mr D. P. Williams. Dr Taylor Morgan, Mr Lloyd George, A.S., Mr Edward Jones, Mr Tadwal Davica, Dr Williams (Penmachno), Dr. R. Hughes (Penmaenmawr), a Mr Robert Rowlands. Etholwyd yr Anrhydeddus Frederick Wyan (U). 43 o bleidleisian; Mri D. P. Williams (R), 32 Tudwal Davies (R), 26; Elias Jones (R), 26; J. Bryn Roberts (R), 26 Lloyd Qeorge (R), 24; Edward Jones (R), 23 Dr W. M. Williams (2), 21. Oafodd 1 y boneddigion ereill y nifer canlynol o bleid- leisian Y Milwriad Wyon Finch, 20; Mr J. Menzies, 14; Parch Eli Evans, 14; Cad. ben Stewart, 13; Mr R. Rowlands, 13; Cadban Wynn Griffith, 6; Mr Robert Hughes (tilanfairfechan), 3; Dr Taylor Morgan, 1. PWYLLGOR VB HEDDGBIBWAID. Etholwyd y rhai canlynol ar Bwyllgor yr Heddgeidwaid :—Mri Spinther Jasnes, W. Williams, D. E. Davies, Parch R, W. Griffith, J. R. Pritchard, T. C. Lewis, Morris Jones, C. ii. Darbishire, J. Evan Roberts, George Brymer, Parch Howe1 Roberts, Mri W. Jones (Bodaden), D. P. Williams, Robert Thomas (Criccieth), a'r Anrhydeddus Frederick Wynn. PWYLLGOR ABIANOL. Etholwyd yr aelodau canlynol ar y pwyll- gar hwn Mri Greaves, Nanney, Wynn, Elias Jones, D. P. Williams, W. A. Darbi- shire, John Davies, Macintyre, T, E. Griffiths, J. E. Roberts, D. E. Davies, R. Thomas, RobertJHughes (Bangor), Thomas R. Jones, a Richard Thomas. CYFARFODYDD Y CYNGHOR. Ar gynygiad Mr Isaard Davies, yn cael ei eilio gan Mr Spinther James, peoderfynwyd fod y cyfarfod blynyddol i gael ei gynhal Mawrth 160s, a'r cyfarfodydd ohwarterol y dydd lau cyntaf yn misoedd Mai, Awst, a Thaohwedd. Er cyfleusdra yr aelodau o'r o'r wlad, ar gynygiad y Cadeirydd, yn cael ei eilio gan y Parch R. W. Giiffith, penderfynwyd fod y cyfarfodydd i ddeohreu am nn, ac nid deg o'r gioch. YMDDDSWYDDIAD. Darllenwyd Ilythyr oddiwrth Mr Assheton Smith yn ymddiawyddo fel henadur, gan naa gallai tod yn bresenol mor ami ag y dymanai. Ar gynygiad y Cadeirydd, pen- derfynwyd dadgan fod y sedd yn wag, a thoddwyd rhybudd y bydd i'r Cynghor yn y cyfarfod nesaf benodi henadur arall. POBTHLADD NODDFA. Gofynodd Mr Issard Davies beth oedd wedi dyfod o'r ddeiaeb benderfynwyd ei hanfon i Fwrdd Masnach gyda golwg ar wneyd porthladd noddfa yn Maa Abertoifi. Y Clero a bysbysodd fod gwaith yn nglyn ft etholiadau wedi lluddiaa iddi gael ei hanfon i fyny. SWYDBOG MIDDYGOL.  Apwyati?yd y Cadeirydd, Mr Greaves, a Dr Lloyd WtHtMM i ymgynghori gydag A" EIdd lechydol Sir GMtnatfon gyda golwg ar benodiad awddog meddygol. GO ST ATI Y SWYDDOG DYCHWELIADOL. Hysbysodd y Clero mai costau y swyddog dychweliadol ceddAm y sir, 355p, ar gyfer 1102p dair blynedd yn ol; y bwrdeis- drpfi. 120p, ar gyfer 190p. Piiodolai ran o'r gostyngiad i leihad yn nifar yr etholiadau, Penodwyd y rhai canlynol yo bwyllgor i'w hystyriedMri T. C. Lewis, J. E. Roberts, Issard Davies, a Chas. A. Jones. TIROIDD Y GOROIW. Ar gynygiad Mr Spinther James, yo cael ei eilio gan Mr Spinther James, penderfyn- wyd gofyn i Ddirprwywyr Tiroedd y Goron am fanylion o berthynas i Diroedd y Goron yn y sir. ADRODDIAD AH Y TAFARNAU. Mewn ateblad i Me J, R. Pritchard, dywedodd y Clero fod yr adroddiad ar gwestiwn y trwyddedan, a orchymynwyd gan yr ynadon, yn y VI' I Mr Spinther James a roddsdd rybudd erbyn y cyfarfod nesaf y byddai iddo gynyg fod adroddiad yn cal ei woeyd yn daogoi nifer y tafarnau a manylion ereill.

Ffestiniog. Y FESTBI FLYNYDDOL —Cynhaliwyd non nos Sadwrn, yn y Neuidd Gynnll, pryd y daeth nifer fawr o'r t^tbdalwyr yn nghyd. Cymetwyd y gidair gan Mr J. Parry Jones, U.H., yr hlVo ar y decbrea a gynygiodd bIeidlais o gydymdeimlad A Mr William Davies, Cae'rblaidd, yn ei brcfedigaeth ddiweddar. Eiliwyd gan Mr Cadwaladr Robert, a phasiwyd yn unfrydol.—Hysbjs odd Mr Reas Roberts, un o'r overseers, fod yr excuse fist yn I I lp: ao ar gynygiad Mr Owen Jones, pasiwyd i'w chaniatau.—Darllenwyd llythyr wrth ficer Maentwrog yn hysbysn ei fod yn penodi Mr David Thomas, Llan, yn warden drosto ef. Dros y plwyfol- ion cynygiwyd ail ddliwisiad Mr Parry Jones. Mynai efe yrawrthod, gan ei fod wedi gwasanaethu am rai blynyddoedd, ond mynai y cyfarfod iddo sefyll, a phasiwyd hyny gydag UDfrydedd.—Cynygiwyd fod i Mr Rees Roberts arr s eto yn ei Bwydd fel un o'r overseers, oad er pasio yn unfryd iddo wneyd hyny, gwrthododd yn bendant, ac aeth allaa o'r cyfarfod. Yn ei le dewis- wyd Mr D. G. Williams, Bryngwyn, ac ail ddewiswyd Mr Lloyd Jones. Paeiwyd pleidlais o ddiolchgarwch cynhea i Mr Rees. Robeits am ei wasanaeth—Yna aed yn mlaen i ethcl gwarcheidwaid. Y rhai a ddewiswyd oedd y Mri Cadwaladr Roberts, Baarth Melyn Reea Roberts, Llya Dorfil Morris Jones, Blaeubowydd Dr Evans, Llys Meddyg Owen Jones, Erw Fair; David Williams. Wynne a Arms t HumphreygJones. Shop yr Hall; ac E. T. Richards, Llan, yr oil, oddigerth y diweddaE, yn hen aelodau o'r Bwrdd Gwarchcidiol. Yna daeth Mr J. Newton Jones, Banc, yn mlaen, a hysbysodd fod Pwyllgor yr Eisteddfod wedi penderfynu trosglwyddo 160s o'r dw tuag at scfydlu llyfrgell rydd yn Fourcrosses, ac iddi ganghenau yn Llan, Bethania, RViiw, a Than- ggrisiavi. Cynygiodd fod y festri yn cymer- ydwyo y syniad o fabwysiadu Deddf v Llyfr- n D t J one, aelloedd Rhyddio^. OefcogwyijganDr Jones. Cynygiodd Mr Thomas Jones, Bowydd road, a chefnogodd Mr EJward Roberts, Clogwyn Brith, fod i'r festri ymwrihod i'r syniad o fyned o dan y ddeddf oheiwjdd^y dreth. Yna siaradwyd yn bleidiol i'r symudiad gan Ffes- tinlab, Mri Owen Jones, John Davies, R. Owen Jones, a William Hughes, ac yn erbyn gan y Mri Edward Jones a John Williams Pan roddwyd y Imater i bleidiais 'cafwyd fod 150 o blaid mabwysiadu y Ddeddf, a 36 yn. erbyn. Derbyniwyd y ffigyrau gyda brwd. frydedd angbyfFredm ganjbleidwyr y Uyfrg(<ll. Bydd cyfcirfod cyhoeddus yn cael ei gynal yn fuan ya nglyn a'r symudiad.

Nazareth, ger Llanllyfni. CYFABFOD ADLONI.LDOL -YO ngbapelyv Annibynwyr y He uchod, noa Wener diwedd. af, yr Heg cyfisol, cynhaliwyd cyfarfod adloniadol ynglyn a'r Gobeitblu. Cymrr- wyd y gadair gan y Parch R. Williams, y gweinidog, a chymerwyd rhan yn y gweith- rediadau gan amryw o gyfeillion y lie.

Finest Spring Medicine (Pamphlet Post Free) —Sir Aetley Coop?r's Sarsapariia. lavalnable Blood Purifier, Cures S xfula, Blotches, Pim- ples, Sores, and when Acrid Eruptions develop themselves, this is a perfect antidote. Sold at 2s 6d, 4s 6d, each. Of all chemi.ta, Sterae, &3.. or, post free under seal. Cd-extra.— E. F. Lang- dale Laboratory, 72, iiatton-Uarden, Loudon. —Estabia^ied 1777. COFUOLOFNAU. STOO FAWR. CYN PRYNU COFGOLOFN BYDDED I CHWI ALW GYDA HUGH JONES MARBLE WORKS, CAAERNARFON

II ^artonliftfjaa. Genedigaethan. Hughes -Mawrth 14, yn 4, Thomas street, Caer owfon, priod Mr W. Hughes, ansistaQt superin- tendent gyda'r Prudential Awuraooe Company, ar fab. Hughes—Mawrth 9. yn 26. Wellington terrse% Caernarloo, prrod Mr Thomas H.gh. b,ick and coal m.=t, ar f,?,.b. Priodasau. Davies—Williamx—Mawrth 12, ya N?hape! y Bedyddwyr, Abergele, pu y p arch Thomas Robert, vn mhresenoldeb lir H, Williams, cofrestrydd. Mr William Darieg, ft Miss Margaret Williams-y ddau 0 Laniairtalhaiarn. Darrocli—Winward—Mawrth 15, yn Nghapel Wt^leyaid, City Road, Caarlleon, gan y Parch Richard Peart, Mr John Darrock, Gorsaf Rheil. ffordd Caergybi, i Miss Emily Wioward, Stam- ford Hollows Ffarm, ger Caerlleon. John-Michell-Mawrtb 22, yn Nphapel Booth street, Manchester, trwy drwydded. gan y ParÓ W. G. Owen, gweinidog y briod?ferch. n o"l ei gynorthwye gan y PArch D. J6hu. Ï&b8ry;0h9 U. nJh:r:ui M:8 Mitchell, o'r un lie. Jones—Williams—Mawrth 10, yn N hapel Salem, Caornarfon, gan y Parch W. W. P' &h i o:'hrOofdbY Mr rcg'el Tho:: ii:.f: boeib, Mr Hugh O Jone^, Tanybwlcb, Carmel, & MiM Margaret Williams, T.lyllyal G.IOD. Priodas Mr Henry Jone" Menai stro'?t, VelinK"li, i Miss Ellen Williams, Birmingham Houss, o' un lie. Uhyw deg anrheg i Henry—yw Elan Anwylaidd. i awn tlysni; Da u ynun" I dyna hi :;8U:iodrtha hi. Morris — Bennyon—Mawxth 12, yn N«hap«l Seion, Gly,.c?iri?g, gan y Parch T. Idwal Jones, yo rebresenolaeb y cofre!trydd, M r Kdwatd Morris, Ty "Ill. ft Mi8 Ann Bennyon, o Ddnlywern. Williams-Hugbes-Mawnb VI, yn Ngharal 1 Graig, ger q.gor, Ran Parch WtUi?m M,tthews, M. A yn c"l i i gynorthwyo gan J H. Winiams.Di?wytft. !.fr??W?Ui? m,?b hynaf Mr John Wi iliam, Tieborth, V Miss Charlotte Hughes, o L anfairfechan. Marwalaethau. Davies-Mawrth 15, yn 13 TvA is oed, Tennie Mary. anwyl hlentyn Mr D. D aviea (Treuilyn), Pen gwern, Llanwnda, gwWerend, i hi ddechteu dywi d,—aeth yn o4 Aeth yn wan i ss .arad Ac i we'.y enciliad Ymaith o wydd man I a thad. JbanK-Mawrth IS. yn 1;2 mlwydd oed. Mn H?M.gwfddwy diwcar Mr Owen Eva'j?, gin fasnachydd, U&ero ? f?n. N?hM-Rh?fyr 10, ar fwrdd y ?am?'<!ft P;?,,u e 3, i, ar ei Mcrd?th i R?CRoon, Mr William Hughes, I-landwri)g. Jones-Rhagfyr 12, ar f Ivrdd y Cambrian Prints, Mr Evan Richard Jo nes, o Fangor. Jonei-Hawrth .3, yn 42 mlwydd oed, Mr John Jones, New street, 1 iefor, n. Pi.rrv-Mawrth 21, 1 a 75 mlwydd oed, yn dra disymwth, Mis S lary Parry, 61, Pool H ill Caernarfon. Prico--Mawrth 10, 'yn 77 mlwydd oed, yr Hybarch Henry Price, Rh; dwuym. Robei ts-Rhaglyr 'J 2, ar fwrdd y Cambrian Princets, Mr Huuh Robert., Porthdinorwig. Thoiiiu-Mawrth la, yn 25 llilwydd oed, Miss Margaret, Jane Thomas, Star Inn, Menai Bridge. Williams—Tach'/vedd lo, yn Rio Janeiro, Mr Hugh Willisana, o Nofyn. Willwmiv—Mawrth H, yn 1);, mlwydd oed, Mrs Williams, gweddw y diweddar Barch W. W l liams. Ty Calch, a aoerch ienengaf y diweddar Barch John Prydclerch, CyffryuGwyn, Mon- WiUiams—(>hwefror 2:1, yn 88 mlwydd oed, Mr D,id Williams, Bsrn Morfydd. Maenan, get Ll^arwst. Williams—Mawrth. R, yn 52 mlwydd oed, Miriam, anwyl briod M. Samuel Williams, Bronyfrel, Mynydd Lland.egai. (Dymunir at i'r newydd iaduton Amer-.canaidd gofn^di yr uchod). willieirs,s-Me,wrth 19, yn Waterloo Port, Caer- narfon, Mill Willian,d, gweddw y diweddar Mr W. H. Wil'.i,Ynu!, Llanidloes.

¡ COFGOTOFNAU! COFGOLOFN AU QTOC HELAETH o Lechfaeo. M»rW»; IO a Scotch Granite, yn y OEjflETERi Wo, RK DlNORWIC STREET (D yn.vl y Drill Hall newydd) CAERNARFON. R. WIL- LIAMS, Perchenog. Arcraphwyd a clivhoeddw-yd dros y W National Press Company, Limited, eun^ P. W. Davies a'i Gwmni. yo eu awyddfa ;{¡II Harbour Ca-ruarfon,