Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
17 articles on this Page
[No title]
AT 1 IBClKDD."Fe| hysbysiad yn unig y ir anerchiadau priodasoi, coffad- ol, &c. Ni chymerir teilyngdod Heayddol felly 1 yetyriaeth. Am y lebon, ynofyner Wr cvhoeddwyr.
-I ER COF I
ER COF I AM Mrs Rowland Williams, Qronant, Llanfaathlu. Gwelais rinwodd yn blodeuo Yn nhiiiogatth oer y bedd Yn niffaethwth tpvyll pec-hod, Paradwysaidd oedd ei wedd Dyna Mrs Williams, Gronaut, Nes daeth angel a'i law wen I'w dadwreiddio, er ei phlanu. Yn y Wynia wiw uwchben. Y mao wylo am ba achos? Am y sy < ud i w. 11 gwJad, I well cartrof, i well cwmiii, Ac i lawer mwy mwynhad P Ie, i ddinas brif y bydoedd, I dy Tad oi Phrynwr cu,— Palas Br nliin y brcnhinoedd, Cyrchfa'r duwiol, f\dd neu fu. Ha, chwi wylwch am oich colled Cyngh r Nauir gwncwch; Dagrau'n olew e^nwythaol l'r dolliru, deimlad gewch. Ond gwell edrych tua'r Nefoedd: Gwelwch hi a. llygaid flydd Onid yd; odd murw'n elw? Hi yn wyniyucdig sydd. Angau, ni wriest ti ond agor Dorau aur y bywyd gwell; Gollwng ermid purwyn, hotsnwych, O'i ddaerol, drymllyd gell; Dal yn 01 yr hyn oedd farwol- Anfarwoiir ddydd a ddaw: An eu, rhaid oedd it' roi i fyny Fywyd o'th liaiarnaidd law. Eangderau o ddedwyddwch, Uchder, dyfoder, lied a hyd, Yn barliaui gyllwynanc iddi Newydd twyniant, newydd fyd. Wedi 'mwel'd a luyvdd o fydoedd, Ser, a hi uliau yn ddiri', Cartref can lid a digriSwch, Gwynfa-uyna'i chartref hi. Llanfachraeth, Mon. W. Ruvs WILLIAMS. I
MABWOLAETH PRIOD TUDNO.
MABWOLAETH PRIOD TUDNO. Y foneddlfies fwyo ddygwyd—l r bodd- Oer b u 8e oi roddwyd Tecach gwawr yn y llawr llwyd, A'i chali t h hi ni chollwyd. Y bardd anwyl, er pob urdd enwog,—tan Heillt ( &u trochionog, Mewn ty" > llwch mac tellog- A nlwl y glyn yn ael glog. Megis Aaron, ymf(ysura-yn Nuw'r Nef, at, ymdawela; Br Uym fi) d daeth diwedd da—i'th bri, d Mewn mudd hynod tmwy Ion a'i Me, dianua. t Jlrytticion, colwya. FSNLLYW. 1
GWELL HWYR NA I-HWYRACH. I
GWELL HWYR NA I HWYRACH. I I [GAN CHARLES READE.] I I I I PENNOD XV. I Yr oedd lluaws o rinweddau yn Hiwes, I taidwad y carchar, ond ni reolid hwy yn iawn. Nid dyn oedd efa i symud cam rbag gwrthwynsbiad- Yr oedd yn llawar mwy dyn ca Jones yr oedd fal cenllif, ac os ceisid ei rwystro drwy dallu categ fawr iddo, chwyrnai, gan fyned heibio iddi, o'i chylcb, a throsti gyda mwy o rym na chynt. "Mi a tyddaf yn feistr yn y caiehar yma, ydoedd cred Hawes. Tynodd ymaith haner I swper Robinson. haner ei frecwast y boren di?ynol, ? rhoddodd waith mawr iddo r' y cranc. With gwrs, effeithiodd tolli ei fwyd a'r llafur ychwanegol ar ei nerth, a methodd a gweithio gymaint. Am hyn rhwymwyd ef yn y peiiiant nffemol. Canfu y caplan i ef a bo agos i'w wasd oeri yn ei wythieuau. i Pa beth a wnaeth ?" I Ychydi? o waith gyda'r crane." i Gwelais i ef yn gweithio gyda'r crane I pan oeddwn yma y tro diweddaf." Heb wneyd digon o waith y mae." Ho! a gawsoch chwi orchymyn ceidwad I y ctchar ei hun 1" Do, syr." "Am ba gymaint o amser y mae i fod fel hyn I" Hyd nes y ceir gorcbymyn arall." c. Mi a fynaf weled beth yw effaith y gosb i yma ar y carcbaror, a chymaraf sylw o byo ynfyngbofnoalyfr," ebe'rcaplan. Pwysoddei gefn ar y mur, a thynodd ei gofoodlyfr allan. Parodd hyn i'r pJeoydwyr-Fry a Hodges -i edyerh ar eu gilydd. Dywedodd Fry am i Hodges gyrchu y ceidwbd.1 Ar ei ddy- cLweliad, gw,lodd Hodges fod y cwmni yn hollol fel y gadawedd hwy, end fod Robin- son yo llwytach, a'i waflau yn welwlas. Y mae y carcbaror ar lewygn," ebai y caplan yn sai-ag." Cymeryd arno y mae, syr, ebai Fry. "Bwc3d, Hodges." Taflwyd bweedaid o ddwfr droB y car. charor, yr hyna barodd i'r caplru waeddi, Gad chwarddodd y ddau swyddog. Mae yn dyfod ato ei bun, fel y gwelwch," ebai Hodges. Wrth gwrs, fe'i gollycgwch yn ibydd yn awr," ebai'r caplan. "Na wnawn, hyd oes y cawn orchymyn. Ar eich perygl os digwydd niwed i'r car- charor hwn-dyna i cbwi rvbudd." Daeth y ceidwad i mewn ar hyn. We], betb yw'r mater ? Dim, syr, ond fod ei barchedigaeth yn ein bygwth." Am ba beth y mae yn eich bygwth 1 Mr Hawes, dywedais wrth y dynijn hyn y buaswn yn en dal yn gyfrifol os digwyddai unrhyw niwed i'r carcharor. Yr wyf yn dy- weyd wrth ei fed bron a llewygu o dan y driniaeth yma, a daliaf chwi, Mr Hawes, yn gyfrifol am fywyd y dyn hwn." A beth wnewch chwi," ebai Hawes yn wawdlyd. Mr Hawes, yr wyf wedi en rhybuddio," ebai'r caplan yn adwys a dystaw. "Yr hyn a woeir genyf fi a wneir drwy gydsyniad yr ynadon ymweliadol. Y rhai hyn ydyat fy meistriaid, 8C nid nub arall." Ond ni welsant erioed garcharor yn cael 6i groeshoelio." Croeshoelio Beth ydych yn ei feddwl wrth groesboelio ?" I Onid ydych yn gweled a'ch llygaid eich hun fod y croulondeb yna yn groeshoeliad ?' "Na, ni welaf fi. 'Does yna ddim hoel- ion Ni ddefnyddir hoelion bob amser i groes- hoelio eeircortynauarbrydiau." Bath bynag ydyw y mae yr ynadon wedi ei weled, ooid ydynt, Fry 1" Do, syr, lawer gwaith." "Yna maddeued y nefoedd iddynt, a chyfarwydded fi,"ac aeth y caplan i'r gell yn brudd, gan syllu ar y Ileidr. Ba yno yn syn fyfyrio am haner awr. ina rhoddodd Hawes orchymyn i Evans i ddwyn Robinson i'r gysgell. Yn when amser aeth y caplan i gell Ro- binson, a gofynodd iddo, Gyfaill anwj 1, oes yr an ffordd i osgoi y cosbau dychryn- llyd yma ?" Dim ateb. Gofynwyd amryw gwestiynan ereill iddo, ond ni chaed atebiad. Parodd hyn i'r caplan fyned yn isel ei feddwl, a dechreaodd dybio fod Rjbinson yn greadur anferth; ac yn y teimlad yma ymostyngodd ar ei liniau, a dywedodd 0 Bdow, i'r Hwn y mae calonau pawb yn agored, goleaa fi fel y deallwyf galon fy mrawd cystuddiedig, a dysg fi pa fodd i wneyd rhyw dda iddo, a'i gysnro yn Dy air -drwy nerth Dy ras." Edrychodd Robinson arno gyda golwg gwyllt. Cododd y caplan oddi ar ei liciiaa, ac wrth edrych ar Robinson canfa ef yo crynn yu ddirfawr. Yr ydych yn wael," ebai. Gydag ystum gwyllt cyfeiriodd Robinson y caplan at y drwa, a throdd ei wyneb at y mar. Cyfarfn y caplan Evans oddi allan, a dywedodd yr olaf, "Nid wyf yn hoffi eich gweled chwi yn myned i'r gell yna, syr; nid yw y dyn i ym- ddiried iddo; y mae yn hynod o ryfedd." Beth ydych yn ei feddwl ? A oes arnoch ofn am ei reswm Y" "Paham nad oes, syr? Yr ydym wedi aofon llawer i'r gwallgofdy er pan wyf fi yma. Ah!" Ac aeth rhai o'r carchar yn nghynt ,oa hyny," ebai'r dyn yn awgrymiadol. Rhoddodd y caplan ochenaid, ao edrych- odd gyda dychryn ar Evans. Canfa Evans hyoy, BC ebai yn brudd, "Ni ddylasech ddyfod i Ie fel hyn, syr; Bid yw yn gymwys i ebwi.,i Paham nad yw yn gymwys i mi 1" "S"yr, yr ydych yn ddyn rhy dda i ddyfod yma. Yr ydych yn siarad yn ynfyd, Mr Evans. Yn y lie cyntaf y mae 'rhy dde yn nniad rhyfedd o iaith, ac yn yr ail le po gwaethaf byddo lie mwyaf o angenrheidryydd sydd am rywan da yno. Ond hwyrach eich bod chwi yn 110 o'r rhai hyny sydd yn crsdu fod drygioni yn natariol gryfach na daioni. Cyfyd 11a o ddrwg-dybian o hyn wele an, fod y drygionns yn ddifrifol, a', daionns yn ddigyffro. Y mae daioni yn gryfach na drygioni. Y mae un gwr gwir dda mewn lie drwg fel ychydig lefain mewn llawer o does; gall lefoinio'r bobl. Pe bnasai Paul neu George Whitfield yn Ile Lot yn Sodom, baasai yno fwy na haner cant o ddynion da; ond nid dyma'r He i siarad am byn. Y mae arnaf eisieu i chwi gael m:nta>a o'ch profiad, Erans. Pan aethum at Robinson, a siarad yn garedig ag ef, crynodd i gyd drosto. Beth ar y ddaear y mae hyny yn ei feddwllll "Grynodd o, do, ac heb siarad gair ? "Do. Paham I" "Meddwl 'roeddwn, syr; meddwl 'roedd- wn. Ddarfu i chwi gyffwrdd ag ef 1" Cyffwrdd ag ef, naddo. I beth y baaswn i yn cyffwrdd ag ef ?" Wei, peidiwch a gwneyd, syr. Peidiwch myned yn agos ato. Cawsoch ddiangfa ryfedd. Yr oedd ar fedr neidio atoch." "Yrydych yn meddwl mai nwydwyllt ydoedd. Ah, ond ni roddodd yr argraff yna arnaf fi." Syr, a faoch chwi erioed yo tynn eich Haw ar byd ci dieithr 1" "Do." "Os bydd yn ysgwyd ei gynffon, pobpeth yn dda; ond tybiwch pe na waai hyny, beth awnaech 7" Own y bnasai yn fy mrathu." Wei, ydych chwi yn gweled at beth y cyfeiriaf." Ydwyf." Yna gwell i chwi adael y creadar dyn yna yn llonydd." Y Na wnaf! Ni byddai hyny ond yn ei adael gyda'r cyfaill gwaethaf allai gael." "Ond beth pe bnasai yn neidio atoch ?" Fe nsidia at ddyn cryfach nag ef ei han. Peidiwch a bod yn ynfyd, ETans."
! magg 6gmrtio.___
magg 6gmrtio. Y WESTERN MAIL," I Un o bapyrau galluocaf y Deyrnas yn ddiameu ydyw y Western ?ott, ond y mae yn chwerw iawn yn erbyn Ymneillduaeth. Gall oddef Rhyddfrydwr yn weddol dda, ond gwae pob capelwr! "Nidywyncolh nnthyw gyfle i o?wog allan ei wenwyn at Ymneillduaeth ac Ymneillduwyr," medd Lladmerydd yn y Tysl a'r Dydd. Nid wyf yn rhyfeddu dim fod y bobl sydd yn d?,byn eu ?.n 11 'yb.d.eth am Y.niliduaeth ao Ymneillduwyr Cymru o'r Western Mil mor druenus o anwybodus am danynt, ac mor llawo 0 ragfarn yn eu hevbyn; ao nid bychan ywcyfrif- oldeb y rhai yn unig er mwyn budr-elw sydd yn eu harwain ar gyfeiliom. YRIUDDEWON. Gwnaeth Mr Gladstone, medd y Dydd, )awer o ymdrecbion dro ar ol tro i enyn cydymdeiiulad Ewrop a'r Iuddewoa, oud cyn gwneyd byny byddai bob amser yn cael sicrwydd cyflawn ynghylch ei ffoithiau. Dyna ei anhawsder patthed yr helynt presenol ynglyn ag Inddewon Rwsia. Dymuna gael gwybadaeth gyflawn a sicr ynghylch yr erledigaethaa addluddefant, a'r cyfreithiau arbsnig hyny o'u heiddyut allant fod ya anghydweddul a chyfreithian Rwsia. Y mae ganddo ef ffydd gref mewn myned ymlaen yn y dull hwn, ond y mae yn dwyn ar gof ei fod i gynwya auaynedd a llafur parhaus, heblaw llawer o gyfrifoldeb." Yr unig gwestiwn sydd yn ymgynyg i'r Faner yw hwn:- Pa hyd y pery yr oruchwyliaeth fall hon ? Yr i argoelion arferol sydd yn blaenori cwymp yr ym- herodraeth w Y? cyfan, yn ol fel y gelir casglu ddi ?,th ian?,?? th yr oeoedd. Nid yn faith eto, gellir bud yn Bier, y bydd chwyldroad heb gymeryd lie yn RWBia, pryd y llwyr ddym- chwelir y teyrnach gorthrymui hwn ac o'r dad- feilion fe adgyfyd ymherodiaeth newydd yn yr hon y cartrefa cyfiawnder, ac y caiff Efengyl Crist rwydd redeg ac enill gogonedd mawr! NIFERYCYMDEITHASFAOEDD. Cair trafodaeth trwyadl a dysgedig yn y Goltvad prtlJed nifer y cymdeithasfaoedd Methodistaidd. Mae y cwestiwn yn un gwir bwysig, a ddylai gael ystyriaeth fwyaf gofalas y corph. Birna y Goleuad mai un nod y dylid ymestyn ato ydyw andeb agosach rhwng y cymanfaoead chwarterol a'r gymanfa gyffredinol. MR G. W. TAYLOR. -1 Geilw y Cymro ar y boneddwr achod dynn yn ol ei ymgeisiaeth am anrhydedd Seneddol yn Ngorllewin Dinbych. Hysbys yw fod Mr Taylor mewn tipyn o helbul cyf- reithiol parthed eiddo yn Awstralia. N id yw y Cymro yn proffesu ymdrin a theilyng- dod yr ach,)s, ac ni wyr pa un ai adwy ai ogof ydyw'r cyfwug. Pa fodd bynag am hyny, tybia mai doethineb ar ran :.Ir Taylor, a chyfiawnder a'r blaid Ryddfrydol, ydyw iddo ymneillduo o'i ymgeisiaeth. Y BEDYDDWYR AUTJORGAN. I Ymdiengys fod rhywrai yn nghymanfa Mynwy wedi gwneyd rhai sylwadau lied auffafriol am Ser en Cymru, Dywedai y Parch J. Jones na Iwyddai y Seren byth fel papyr yr enwad tra y byddai yn nwylaw clic." Dyma atebiad y Golygydd :— Caniataer i ni hysbysu Mr Jones nad yw y Seren yn nwylaw clic, ond os 4 i'r dwylaw ydynt am ei chrafangu yn bresenol, bydd Y" sicr o fod yn nwylaw clic; ac fel pobpeth yn y dwylaw hyny, a i'r llweh; ac os dygwydd hyn byth, ae os byddwn ninau byw a gweddol iach, addawu na. cha y papyr clicyddol fod wrtho ei hun yn ffurfaten ein hen- wad. 8YE JOHN PULESTON. I Traethodd Mr S. T. Evans, A.S., rai pethan pur hallt am y boneddwr nchod yn Nghaernarfon y dydd o'r blaen. Yn mysg pethaa eraill, dywedodd nad oedd ei sedd yo Devouport yn un ddyogel, ac y cawsai ei droi allan oddiyno yn yr etboliad nesaf. Fel y gallesid disgwyl, y mae hyn wedi cyth- rnddo y Gwalia. Dyma ddywed ein cyf- oesolyn Dymunem, er hyny, eylwi ar y newyddaf o'r peuau uchod, sef fod Syr John Puleston i gael ei wrthod gan etholwyr Pevonport." Wrth gwrs, pethau rhad iawn ydyw haeriadau. Ond a all Mr Evans brofi yr un diweddaf hwn ? Hyd nes y gwnelo hyny, nis gall etholwyr Adon. fel dynion craff a deallus, gysylltu unrhyw werth agef. Yr oeddym ni yn meddwl ei fod yn ddigon hysbys b:rlh. aiy aemg r;lct°S1hn ei S!: am hyny, fod sedd Devonport yn ddyogel iddo tra y dewisai aros yno, ac mai yr unig reswm pabam y croesodd ei feddwl am unwaith i'w rhoddi i fyny ydoedd ar daer erfyniad Ceidwadwyr Arfon ar fod iddo ddyfud yn ymgeisydd am y Bwidei3- drefi. DR PAN JONES YN CYSTWYO. I Yn y Celt y mae y Dr Pan yn cystwyo y Carnarvon and Denbigh Herald. Dywed ei fod yn euog o anghysondeb, camgyfieith- iadan, a bwnglereiddiwch. Nid oes ryw lawer o ddyddordeb yn y basnes. Y PARCH JOHN EVANS (EGLWYSBACH) I l(el y canlyn yr ysgrifena yr "Hen Wr Llwyd yn y Owyliedydd wrth son am y Cyfarfod Talaethol yn Lerpwl:— Olywais nhw'n dyweyd fod y Parch John Evans (Eglwysbach) wedi cael Uond capel Mynydd Seion; ond y baasai yn well gan un- ar-ddeg o bob deuddeg oedd yno pe buasai Mr Evans yn pregethu yn iaith ei fam. Wrth gwrs, mae ifr Evans yn dda iawn gyda pha beth a gymer efe mewn Haw, ond barn y brodyr oedd mai y peth goreu o bob peth a all efe ei wneuthur yw pregethu lesu Grist yn yr iaith Gymraeg. Dyna fel y dywedai y gweinidogion y bum i mor ffodus a chael gair gyda hwynt. YB ESGOB LEWIS A'l BROSELYTIAID. I lei y canlyn y sylwa yr Herald Cymraeg ar fynegiadau yr Esgob Lewis yn ei Biars dair blynyddol:- O'r "dtaconiaid" a urddwyd ganddo yn yatod saith mlynedd, yr oedd pedwar, meddai, "yn aenorol yn weinidogion Ymneillduol." Ie, pedWM o fewn Mtth m yuedd. Pedwar o duriuoats. Pedwar na wna yr Jtsgob gymaint a'o henwi, llawer Ilai ein goleuo ar y paham a'r pa fodd y bu iddynt adael Ymneillduaeth. Pob croesaw iddo ef a'i Eglwys o ddychweledig- ion" o'r fath. Os troi at yr Fghvys a wnaethant mewn dull amheus, diau mai da ganddynt gael 4 idw eu henwau yn gudd. T CHWARELWYR A'R EISTEDDFOD. Cacmola y Rhedegydd y chwarelwyr am gyfranu mor haelfrydig tuagat yr Eistedd- fod dalaethol yn Ffestiniog. Y maent wedi peoderfynu gwneyd yr Eisteddfod yn llwyddiant. Pan gofir ei bod 1n golygu cyfrann. a choll' diwrnod ceu ddau 0 weithio, yn nghyda tbalu am fyned i mewn iel:a:y, y mae eu eel Eis- teddfodol yn werth son am d&n? ac yn peri i ddyn deimlo yn blch 0 gael eu canmol am yr abeith gwirioaeddol a wneir ganddynt yn eu haiddgarwch dros Gymru, Cymro a Chymrseg. Mae y pwylfgor wedi eu etfoBOS'i yn fawr wrth gly wed fod mater yr arian yn cael ei gymeryd i fyy gyda'r fath gr8digrwydd yn y chwarelau. I HEDDWCH. I BArna yr Wythnos fod llafur y Gymaeithas Heddwch yn dechreu dwyn flrwyth. Ba y gymdeithas hon yn gweitbio yn ddiwyd am flynyddau lawer yn wyneb anhiwsderau mawrion cyfrifid ei haelodau a'i chefnngwyr megis ynfydion, yn ymgeisio at yr hyn nas gellid ei gyraedd. Ond y mae amser wedi profi mai hwy oedd yn iawn, wedi'r cwbl. Y mae teyrnasoedd y ddaear wedi dyfod i wel3d fod cyfiafareddiad yn wall cynllun i setlo cwerylon na rhyfeL Y CADYMGYRCH SEISNIG. I "Teilwriaid Tooley Street" y geilw y Llan bwyllgor y cadymgyrch SWsnig. Natnriol ydyw i'r Eglwyswyr deimlo yn ddigofas wrth weled yr Ymneilldawyr yn apelio at Loegr. Gwyddant mai LI08,r ydyw y rhwyatr ar ffordd Dadgysylltiad. Unwaith y goleaer y Saeson bydd y ffordd yn ghr. Nid yw ryfedd yn y byd fod y datganiad n'r apol wedi oynhytfa digofaint y Z/an, "Hi chyhoediwyd erioed y fath honiadaa camarweiniol a chroes i'r j gwirionedd," &c., &c. Cawn weled cyn bo hir beth all hyd yn nod Teilwriaid Tooley Street" wneyd pan o ddifrif. I
[No title]
Lr^ r>i,<oiri>t v Farddoniaeth i EiRonydd, rtfO??'?.M??????MtHMfon].
WRTH GLECIOR CHWIP A GYRU.
WRTH GLECIOR CHWIP A GYRU. Cyn iti gychwyn f.lluti, A wnei di wiando gair, A pbeidio bod yn asyn Wrth fyn d a d :d i'r fflÜr? Wrtb glecio'r ellwip a gyru, A wnei di gollo'r ffaith Mai'r ceSyt sydd yn cMio, Mi'r oulfyl wnaiff y gw&iih; A'r??yt?yddodanyUMyth' Aw?ytI?tddynfMth ') c.ffyl deimlad, Mat'n blino megys dyn i phe bee'n galluk!iarad, ywedai wrth bob nn- Wrth glecio'r chwip a gyru, A wnei di gofio'r ffaith Y gall y celfyl dtimlo, A bliuo gyda'i waith- A bod y chwip yn briwio'i gnawd, Er nad oes ganddo iaith 't Mae'r ffordd yn ddigon 'lydan I bawb a ddaw guel lie; Ois up. bydd ar yr RSNY, Bydd dion Ilr y dde Wr'th glecio'r Lilwip a gyru, A wneidi gofio'r ffaith Fod rhau o fl(,rdd y do, rnas I bawb sydd ar ou taith, A bod yr asyn fel y mar,h Dan nodded gwlad a rbaith J 'Vae'r ceffyl sydd yn cario, A'r mul sydd yo y fen, r. ddigon hub un arall Cyffelyb uwch eu pea; Wrth glucio r chwip a gyru, A svi,ei di g,fio'r ffaith Fod ut, y. eithaf digon Uwcliben yr unrhyw waith- A bod y pedwur troed yn well J\a'i dcudroed at y liaithr R. J. DERI EL. I
ANEliCHIAD, I
ANEliCHIAD, I Cyflwynedig i fy mrawd-yn-nghyfraithi William Williams, Mason street, Cier, yn ei brofedigactii o goili ei briod. Xi, fy mrawd, ydd ddwfn dy "rallod, Chwerw b?ofild? colii'th brioa Un mor lawi* o gydymdeimlad Doetb, rinweddol, llawn o gariad. Colli hon sydd golled chwerw, Troi yr haf yn dywydd garw, Gwaeda calon ta>l a theulu,- Ar ei hoi bydd hir alaru. Dywed rhai na ddylem wylo,- Rhai na fedrant gydymdeimlo Wylo wnaeth ein lesu tirion,- Rhaid yw myn'd 'run ffordd a'r ga Ion. Wyla, gyfaill, yn dy hiraeth, Ond nid wylo mown anobaith 08 rhaid profi dyfroedd Mara, Dedwydd fj dd y nefol Wynfa. Ar ol hirfnith daith y dydd,-ebiedodd l'r odiaeth wlad ddedwydd; Heb anal yno beunydd, Uwch y boen yn iach y bydd. T. MOELFRYN WILLIAMS, I
CYFLWYNEDIG I
CYFLWYNEDIG I I fy mrawd, Dr Jenkin Lloyd, Bethesda, ar ei nDiad mewn glàn briodas 1 Miss Williams, 22, Ogwen terrace, o'r un lie, a nith i'w meddyg poblogaidd a'r Ilenor cooth, Dr Hughes, U H.,JBathesda. Yn Eden gytt4 a'r byd y rhoed i lawr Dy selliau, hen btiodas, deg dy wawr: Pan alwyd yr angyles. fenyw hardd, I undeb a pbertfeithrwydd pena'r ardd. Fan yma yr ordeiniwyd Y ddwyiol ordinhad, Fan yma hefyd collwyd Ei nefoedd o fwynhad Os tafiodd pechod gwmwl Ar dy ilurfafen dlos, Gobsith, fel angyles wen, A eurai'r dduaf cos. Dyoh'mygaf weled Adda Yn rho iio wrtho'i hun- Ar lanau yr Euphrates, A, yuddi wr,1'd ei lun- El ddwfn un grwydd tawel- Ei I>s"n bell ar goll, Nea angevddoli'i deimlad Am gael bod oil yn oil. By m-awd, ai ar y mynydd, Neu lanau'r Ogwen fawr, Y teimlaist" ddau yn well nag un" I deithio daear lawr ? Neu uol'd yr adnod hono YD Meibl mawr dy fam- "Nid da bod dyn ei hunan A rodd i'th galon lam? Dymnvaf ichwi, ddeuddyn lIon, Fendithi 11 goreu'r ddaear hon; Na toed unrhyw awel groes, I beri bli .der idd eich oes; J Yn dyne- boed, fel pwlith y nos, Yn wrefo.j, fel yr heulwen dlos; oyobv) net hr yn nghwmnrr uwr  weddue < idiodd gynt y dw'r Gwphod te' if at fwrdd y wledd, Ce-wch t'i ofi bias anfarwol hedd, Y Pef a wno arnoch chwi, Fef ;?6ii yr haul ar fron y Hi', Eic-h oes f yn hirhoedlog iawn Gorphe cr hi yn hwyr brydnawn; Ar- ar ol diwrnod llawn o waith, Jielus fydd cyrhaedd pen y daith. Sonth Villa, jElwy street, Rhyl. EDWARD LLOYD.
Advertising
COCOA CADBURY. Dyma Cocoa sydd yn feddianol ar adnoddau cnawd-gy- nyrchiol ac yn trosalwyddo nerth a grymns- der grolol. "—Health, v.
COLOFN Y GERDD. i
COLOFN Y GERDD. i [OAN GKKDDOR CYMRBIO]. I HANDEL A'l FEIRNIAID. I Yn ddiweddar crybwyllais fod rhyw rai ya awr yn dweyd fod Handel yn hen ffasiwn, ae fad ei lithriadau yn boenua, ao fod ei ait-adroddiadan yn afreidiol a di- fadd. Y gwir am dani yw mae rhai wedi myned mor bell a chyfnewid ei weithiau, an gwneyd yn ddiweddarach eu harddull. it un sydd wedi gwneyd y cam mwyaf yn y ffordd hon ydyw un o'r onw Robert Frarz, ond nid yw wedi cael ei ffordd ei bun yn holiol dawel, ac nid yw ei Iwybr yn holiol glir oddiwrth rwystraa. Hawdd y gallwn ddeall fod rhai yn ei gondemnio ac yn ymosod arno. Os nad yw cerddonaeth Handel wrth fodd un, dylai chwilio am 11 "I _'1 .J_: gerddoriaetn arall a tyddai yn aeoycacu ut foddhau, ac nid cyfnewid dim ar waith neb. Pa mor allnog bynag ydyw Robert Franz nid yw yn gwneyd yn deilwng o garddor. Ac wrth ymyraeth a cbyfansoddiadau y fath awdwr, dengys fod ganddo lawn mwv o hunan dyb nag sydd lesol iddo ef ac ereill. Nid Handel fydd Handel ar ol iddo gael ei ddwbio â Franz. Doniol ydyw y darlan gwawdlyd sydd yn myned o amgylch y byd cerddorol, yn yr hwn y gosodir allan un yn ceisio lliwio cofadail, a heddgeidwad yn dyfol heibio, 8e yn ei orchymyo yn mlaen. Fel hyn mae yr ymddiddan rhwng y dyn sydd a'r brwsh paent yn ei law a'r hedd- geidwad Policeman J.B.: Hallo! what are yer np to ? E.P.: A touching up the old 'a o.-Pol iceman J.B.: Yer muslnt touch the monimenta. Move on. CERDDORIAETH YN YR TiSGOLION DYDDIOL. Mae adroddiad arholwyr yBgolion ayddiol ein gwlad am y flwyddyn 1890 yn un dyddorol iawn mewn ystyr gerddorol; ac wrth ei gydmara agadroddiad 1883-dimond saitn mlynedd yn ol-fe welir fod cyfnewid- iadau mawr wedi bod. Ya 1883 canu wrth y glast ydoedd y mwyaf poblogaidd o lawer. Yr oedd 2,662,142 wedi eu dysgu fel hyn, gogyfer a'r arholiad, a dim ond 691,979 wedi eu haddysgu yn ol cyfundrefn y Tonic Sol:ffa, a 216,130 yn ol cyfandrefu Hullah, neu yr ben nodiant. Ond erbyn 1890 yr oedd 2,809,567 wedi ea haddysga yn ol y Tonic Sol-ffa, a dim ond 1,324,027 wedi eu hadjysgu wrth y glgst. Dyna gyfnewidiad mawr ouide, mewn can lleied o amser. Teg ydyw dyweyd hefyd, fod nifer y rhai a addysgwyd vn 01 yr hen nodiant wedi cynyddu i 377,081. Dengys hyn nad oes ond ychydig o athrawon, a'r rhai hyny yn lleihau, yn foddlawn ar yr hen ddull Ilafurus a difndd o addysga cana, dull nad yw yn gwneyd dim Ilea i neb. MR HENRY RUSSELL. .1 Y chydig o gantorion sydd nad ydyw y. enw hwn yn adnabyddus iddynt. Mae e1 ganeaon yn boblagaidd iawn mae rhai 04OLynt wedi bod yn mysg ycaneuoo mwyaf poblogaidd a ganwyd erioed. Pwy na chlyvodd "Cheer, boys, cheer 1" Mae efe wedi cyhoeddi 800 o ganenon. Wrth gwrs, mae llawer ohonynt wedi eu hanghofio, ac wedi matha gwneyd dim mwy ca gallu dyfod i'r goleuni i ddangos eu hunain, ae i berswadio y byd nad oedd ynddyut fywyd. Gwerthai ei ganeuon am y nesaf peth i ddim. Dywedir na chafodd bedwar cant o banau am yr 800 o ganeuon, sef llai na deg swllt yr un. Punt a gafodd am y gan boblogaidd Cheer, bays, eheer." Dywedir fod uo argraphydd wedi gwneyd ffortiwn gydag on o'i ganeuon, ac iddo fod yn ddigon haelfrydig i roddi iddo y swm enfawr o ddeg punt yn ychwanegol at y bunt a dalwyd yn y dechreu. Ganwyd ef yn Sheerness, yn y fiwyddyn 1813, bron ar ei therfln, sef Rhagfyr 24. Felly mae efe mtwn gwth o oedran yn awr, ond er ei fod yn agosi bedwar ugaio oed, dywedir ei fod mor llawen a nwyfus ag erioed. Aeth drosodd i'r America pan yn ugain oed, a chafodd le fel organydd, mewn eglwys Bresbyteraidd yn Rochester, N.Y. Ba yn Hwyddianas iawn yno, a chasglodd swm mawr o arian. Bu ei gyog- herddau yn hynod lwyddianus, a gwuaeth ddeng mil o bunnan mewn un fiwyddyn. Yr oedd hyny yn beth hynod iawn y pryd hyny Ba tro digrifol iawn yn mlwyddyn jiwhli ein brenhines ni, 1887. Cyfansodd- odd g&o newydd i'r amgylchiad dan yr enw Oar Empress Qaeen." Cafodd yr ar- graphydd lawer o boen a thraffertu gyda'r Hythyrau dirifedi oedd yn dylifo ato i'w gondemnio am ei dwyll a'i ddichell, ac yn ei osod allan fel dyn o'r fath waethaf. Tybio yr oedd yr ysgrifenwyr fod yr awdwr wedi marw er's blynyddau, ac edrychent ar waith y cyhoeddwr fel y twyll mwyaf annynol. Cafodd Mr Russell ei bun lawer o drafferth i berswadio rhai ei fod yn fyw. Dywedir nas gall efe oddef y pruddaidd a'r galaras I mewn cerddoriaeth, a'i fod yo dyweyd mai llawenhaa a dyddanu yw amcan cerddor- iaeth. DR E. II. TURPiN. I I Y chydig sydd nad yw y gwr gallaog hwn yn adnabyddus iddynt, Fel beirniad y rhagora ef.. Yn ddiweddar ba yn Areithio mewn cyfarfod mawr dan nawdd Undeb yr Yegolion Sabbothol. Wrth gwrs, yr ochr gerddorol i'r cwestiwn oedd ganddo. Con. demniai gerddoriaetb ddiweddar yr Ysgolion Sabbothol, yn neilldaol felly rhai Sankey, a rhai o'r an arddnll. Dywedai y dylai cerdd- oriaeth yr Yagol Sabbothol fod yn sillawg, ae heb lawer o wahaniaetb mydr ynJdynt, fel "Rockingham," "London New," &c. Dylai yr anthem gael mwy o le na'r don am ei bod yn fwy eang ac amrywiol. Dywedai hefyd fod eisieu dwyn y gerddoriaetb i gyf- aeb i chwaeth ae arddnll yr oes hon. Dy I wedai drachefn ei fod yn hoffi y tonau oedd yn boddloni ei nain. A ydyw dyn yn myned yn ffolach pan yn ddoctor na phan yn ddyn avml ? Yote a oes caniatad i ddoctor ddyweyd pethan gwahanol i ddynion eraill ? Cadwed y Doctor o fewn ei gylch, ac felly caidw ei anrhydadd, yn ddiamhen. Tybed a ydyw Dr Tarpin mor aowybodns o allaoedd a manteision deiliaid Ysgolion Sabbothoi fel ag i edrych arnynt oddi ar yr nn safle a'r coran mawr yn Ltundaint Cofier nad oes ond plant yn Ysgolion Sabbothol Lloegr, a'r ychydig athrawon ac athrawesao. Ac eto, dyma un o brif feirniaid y wlad yn llefarn am danynt yn yr nn arddnll, ac yn edrych arnynt oddi ar yr un safle ag y Ilefara ac yr edrycha ar gymdeithasta eerddorol Pethau fel hyn ydyw pegiau onglog mewn tyllau crynion. ♦ ■
OES Y DARGANFYDDIADAU.I
OES Y DARGANFYDDIADAU. Y mae yo winonedd na bu yr un oes mor enwog am ei darganfyddiadau a'r nn bresenol. Gwneirdarganfyddiadau newyddion yn barhausyn y gwyddorau a'r celfyddydau, Nid oes yr un wyddor wedi gwneyd y fath welliantau a chynydd a'r wyddor feddyg- iniaetbol, a chydnabyddir yn gyffredinol mai y darganfyddiad meddyginiaetUol pwysicaf a mwyaf llesol yr oes yw Quinine Bitters Gwilym Evans. Meddyglyn llyeienol yw < ddefnyddir yn helaeth mewn amryw wledydd gan gleifion yn dioddef oddiwrth lawer math o wendidau a chlefydau, ac os ees unrhyw werth i'w roddt ar dystiolaeth ddynol, mae effeithiolrwydd y feddyginiaeth hon wedi ei brofi tuhwnt i amhenaeth. Heblaw y awm priodol o quinine yn mhob dogo, cynwysa rinweddau iachaol amryw eraill o brif lysiau meddyginiaethol y byd; megil lartapaHUa, mffrum, crvtynllys afant, cynghavs, a dantyllew, wedi eu cyfuno yn y cydbwysedd mwyaf hapus a ffodus, ac yn y modd mwyaf oelfyddydgar a medrus sydd yn bosibl, i sicrhau gweithrediad cyflawn yr hoU elfenau rbinweddol a iachaol a gynwysa y oyfifyr, Mae y meddyglyn hwn, Quinine Bitters Gwilym Evans yn ffrwyth arbrawfladau gofalus, ac ymchwiliad manwl am nifer o flyn- yddau gan y darganfyddwr, yr hwn sydd yn un o fferyllwyr mwyaf medrus y deyrnas. Mae wedi enill yr enwofodyn "Feddyg- iniaeth Lysienol Berffeithiaf yr Oes," ae un a gymeradwyir gan brif feddygon gwahanol wledydd at anhwylderau y cylla, yr afu, y gian a'r freat. Mae ar werth gan bob fferyllydd mewn poteli 28 9c a 4a 6c yr un. Goehelweh dwyUwyr. Mae enw "Gwilym Evans' Quinine Bitters ar bob label, stamp, a photel o'r gwir Quinine Bitters, Anfonir ef hefyd yn ddi- diaal drwy y post am y prisiau uchod gan y henogion:-Quinine Bitters Manofactaring Co., limited, Uuell" Sooth Wales.
MORDEITHIO YN Y DYDDIAU GYiNT
MORDEITHIO YN Y DYDDIAU GYiNT SEF, HANES MORDAITH 0 GAERNARFON I OGLEDD AMERICA, DR1 CHWARTER CANRIF YN OL. (Parhad). 25ain, yn chwythu awel gref o'n hoi; aethom heibio hen Benrhyn Kinsale, yn yr Iwerddon a'r amser boraufwyd, torodd nn o'r hwylbrenau uehaf, olaf, heb niwaid i neb darfu i'r Uongwyr frysio myned i fyny i gael y flarnau o'r hwylbren i lawr; a chafwyd un arall, gyda buandra, i fyny yn ei le; a cViodwyd yr hwyliau arno drachefo*. aethom heibio i lestr oedd yn hwylio yr nn ffordd a ninau.-Am 11 o'r gloch, aethom heibio'r Penrhyn-eglar (Cape Clear); y tir mwyaf i'r gorllewin ddehaa, o'r Iwerdd- on. Yr oedd genym o ffordd, o'r lie hwn, i St. John, Brunswick newydd, 2473 o fill- diroedd :-i Boston, ar lin nniawn, 2579: i ddechren porthladd York newydd, 2776 ae i ddechreu afon Philadelphia, 2893 o filldir- oedd ar lin uniawn aID haner awr wedi nnarddeg o'r gloch, cyfarfaom ag an o lyngesau'r Brenhin, yr hon a daniodd un o'i dryllian mawrion, yn arwydd am ini aros iddynt gael ein chwilio; darfu iddynt ddanfon eu eweh i fewn ini; ac wedi iddynt gael boddlondeb, hwy a'n gadawsant i tyned rhagom en dyledswydd yw chwilio na fyddo neb celfyddwr ya cael ei gymeryd ymaith, ac mae'r gyfeaith yn ei wahardd ae hefyd, i fynu gwybod, a ydyw pob uu wedipirotoi digon o gyuhaliaeth, a dwfr, am dri mis o amser, ac os canfyddir gwall yn y pethau hyD, y maent yn dyekwelyd y liestr i'r porthladd Liesaf atynt.—Am haner dydd, yr oedd y cad ben yn cymeryd golwg ar y cwmpas, i wybod beth oedd y tir yn sefyll oddiwrthym, sef rhyw le a alwant Mizen head; oddi yma, 'rwyf yn deall yr oeddym yn cymeryd ein hymadawiad claf: yr oedd yn sefyll oddiwrthytn, i'r dwyrain ogledd, oddeutn para' milldir; yr oeddym ya Ilywio i'r gorilowin ogledd orilewin; a r gwynt yn agos i'r dwyrain, pwnc deheuaf, yn chwythu awel gyson a hyfryd iawn; a'r llestr yn myned yn liithrig a chyflym; a gwyneb y dyfroedd yn chwalu'n wyn, o bob to iddi; yn rhwygo ei ffordd trwy'r hen for, yn nerthol lawn; ac er hyny, wrth edrych draw o'i hoi, ni allai neb ganfod arwydd leiaf o'r llwybr trwyddo. Ar hyd y ffordd hon mae aneirif lwythau trymion, gwerthfawr, yn cael en tiosglwyddo, o'r gwerthfawr, i'r llall. Ar hyd y ffordd hon mae amrywiol o genhadon, yn dwyn trysoran gwerthfawr, ya cael eu daufon i eitbaf daear, i fynegi newyddion da o lawenydd mawr, i rai yn eisteJd mewn tywyllwch a chysgod angau; ar hyd y ffordd hon y daeth j genadwri fwyaf gwerthfawr edoed i Loegr sef fod y ddwy-blaid ddig wedi en cymodi; ac yn awr, fod Gogoniant yn y goracbaf i Dduw, ae ar y ddaear tangnef- edd i ddynion ewyllys da." Yr hyn werthfawr newyddion a ddstqanwyd, gan nn o ysprydion gwasanaethgar y llys fry, a caydag ef liaws 0 lu nefol, yn cadamhau'r newyddion ac yn molianu Duw. Mi a fedd- yliwn fod, yn ein dyddiaa ni, y brophwyd- oliabth bono yn cael ei cbyfl-iwni (mewn rhan) yn Esaah xviii. 2. Ac er yr 110:1 bwysau a'r llwythau y mae'r ffordd hon yn ei dwyn, nid oes byth alwad ar ei thrafoel- wyr i'w chyweirio nid oes na chofl i bora, nallidiartarni; nid oes, yn naturiol, gaii un mwy na'r liall bawl iddi; ffordd rydd i bawb, ffordd y Bfenfcia ydyw mae'n hi yn eang iawn ni eilic (i sicrwydd) ganfod et hyd, ua'i .lied; ond y mae el thrafaelwyr ya prufi llawer o rwystrau ae anfautsision, yn ami ar hyd-ddi; a7 y m ie ei Gwneuth- urwr yn peri, yn ami, i'w wynt ciyf chwythu ami, yr hyn sy'u ei gwneuthur yn aowastad a bryniog iawn, ae yn psryglu eu theithwyr fel ag y mae calonau y rhai mwyaf caled o'i fforddolion yn cryna ac yn arswydo yn ami; ond, pin y gorchymyno ei Llywodr- aethwr i'w wynt ostegu, ym, mae twrf ei dyfroedd hithau'a distewi, a cheir h.'n wastad drachefn ond y mae anesmwythdev yn ei natur, oblegid, ar ol y tawelwch meithaf ceir e: gweled yn afionydd y mae arni, yn rhai conglau, ladron enbydus, yn byw wrth yspeilio'r diniwaid y rhai sydd mor annedwydd a sytthio i'w dwylaw, braidd y cant un drugaredd. Y rhai sy'n bwiiidu trafaelio yn mhell ar hyd-ddi, y mae'n ofynol eu bod wedi cyraedd dysg a gwybod- aeth priodol i natnr eu taith ac iddynt barotoi darlun-len, ewnipas, o chwadrant; onid e, ansicr iawn yr ant yn ddiangol byth; mae'n ofynol iddynt befyd, or bud yn fwy sier o'u lie, ddwyn gyda hwy blwm a llinyn go hir; a cheisto pob ryw bethan angt'n- rheidiol at eu cynhaLaetu; nid oes arni na ffair, na marchcad, na 'sturdy, tafarn, neu hotel i'r teithwyr blinedig i gael pethau anganrheidiol: mao'n rhaid i bwb barotoi digonedd at eu taith mae'n ofynol i'w theithwyr fod yn ofalns am en llwybrau, a'r milldiroedd maent yn drafaelio oblegid, nid oes arni, mewn un nun, ddim myneg- byst, na dywediad faint o bellder sydd rhyngthynt a'r dref neu'r wlad nesaf atynt; neu gerrig milldiroedd, i ddangos pa faint o bellder y maent wedi myned ar eu taith. f mae er hyny, mewn amryw leoedd, dyrau yn dangos goleuni yn y nos, i arwyddo bod perygl yn agos atynt; nen, fod yno fynedfa i borthladd diogel, yr hyn sy'n dderbyniol iawn gan y morwyr, er bod y Uongau yn cael eu trethu yn o uchel, am en goleuni ond yr hyn sydd yn gwneuthur y taliad yn bar anfoddbaol, yn ami, yw bod gorfod talu agos bris dwbl, am lawer goleu, ac sydd yn rhoddi ond rnegys ll=wyrch gwan; a llawer tro y maent yn diffodd pan mae'n bosibl yr angenrhaid mwyaf withynt; hyn sydd wedi bod yn achos o long-ddryllud, ar rai troion. Tebyg i hyn yw llawer gwr ar y tir, yr hwn sydd a'i dil yn fawr, ac yn rhoddi ond goleuni bach, egwan iawn, mewn sefyllfa gyhoeddus, eglur.—Yn yr hwyr y dydd hn, cynhaliwyd cyfarfod gweddi cyhoeddus a diolchwydam ein dwyn yn ddiangol oddiwrth y tir, a'n dyfod mor gysnrus, hyd yn hyn. 26ain, y gwynt yn parhau'n deg, a'r hin yn o hyfryd; aethom gryn lawer o ffordd neithwyr. Cafwyd gorchymyn oddiwrth y cadben am i'r mor-deithwyr, ddyfod, y naill baner o honynt, a'ugwelyau, a'u dillad, ar y dec i gael gwynt, a'u sychu,ac arfer moddi In i ymgadw yn JAn, tnsg lit gadw ieebyd yo ein plith. Am haner dydd, sylwyd ar un gwr yn myned at y cadben, pan oedd yn eym- eryd sylw ar yr haul, ae a gwyoeb gudd, yn gofyn, "A fedrweh chwi gar.fod Llan- trwcblyn, trwy hwn yna 1" Yr wyf yu tybied, pe geilid deall oddifewn wrth yr olwg oddiallan, y ceid yno ddymuuiad yn dweyd, rhowch i minau edrych, i gael un olwg ychwanegol ar fy hen drigfa, am byth; ond, hyn nis medrai'r cadbsn nae yntau gael, pe codid hwy filldiroedd uwchlaw wyneb y dyfroedd. Diweddwyd y diwrnod bWD, gyda darllen, canu mawl, a gweddio. (I barhau.)
ILLANGEFNI.I
LLANGEFNI. I Y FARCHNAD.-Mebefin 4. Ceirob, 193 y y peg. Pytatws, log y Bach. Ymenyn tires, too y pwys. Wyau, 18 i 20 am Is. Hwyaid, 09 00 i 2s 00 yr un. Dofednod, 1B 4c i Is 6c yr nn. Beef, 7c i 9c y pwys. Mutton, 90 i 10c y pwys. Cig oen, Ucji Is y pwys. Cig Ho, 7c i 80 y pwys. Pore, 6c i 7o y pwya. Moch tewion, 30 i 31C y pwys, Perchyll, 8s i 12s y pen. » m m —
Advertising
Gwellheir y cryd cymalatt gan Coleman's Concentrated Mustard Oil. Ar werth gan yr holl Grocers a'r Fteryllwyr am Is y botel, Y mae cyfeillion ienainc eglwys y Method- istiaid Calfinaidd, Falmouth road, Llnn- dain (eglwys y Parch E. James Jones, M.A ), wedi rhcddi gwahoddiad unfrydol i Mr Edward Owen, R.A.M, i dd'od yno i'w cynorthwyo gyda'r cauta yn ei wah&nol ranau, ac i'w haddysgu yn egwyddorion cerddoriaetb, a diau y bydd yn gaffaeliad mawr i'r eglwys. Siarada golygydd y Mtdical AfI,,1 In y modd uwchaf am COOOA CABETTRY fel diodi ymborth i gleifion yn herwydd ei bnrdeb, el I' ansawdd ucW, a doddadwyaeth mawr; II chynghora yr Atwed.gMth Feddygol i gofio, wrth 8ymerØdwyo CoooA, fod enw CADBOB? Sr ) nnrbyw kbec/n vn sicrwrddo burdeb j
I YRANWYDWST (INFLUENZA).
YRANWYDWST (INFLUENZA). Y FEDDYGINIAETH FAWR SULPHUR. brKai blynyddan yn 01 gwnMtn meaaygou ffawf pur Iwyddiftpus ar sulphurous acid, yn y urfo:wchewyn ('?e!<),tnagat{Gddygio, aechn yr Anwy iwat a Pheu-lifiant. Golnid ef Y Feddyginiaeth Fawr Sulphur." Nid oedd afiechydon y "microbes" a'r "bacille" (màn rouynau byw a ehedent o'r awyrgyleh l r corph) mov adnabyddus y pryd hyny ag ydynt yn awr, ge nid oedd y ffiith, fo allai, lawn mor wybyddus fod y driniaeth grybwylledig yn ddinystrydd mawr ar y pryfedach "mierobi," I ac fe¡;y y:i eff ithio!. Uytid defnyddio triniieth y Hllwch ewyn (srpiy) o dan arolygiaeth meddyg, gan y dylid ei chymhwyso yn ochel- gar a chymedrol. Dull mwy syml o gyraedd ca.ilyuiadui rhagocheliadol ae iachaol ydyw defnyddioFrazera Suiphu- Tablets yn fewnol- Ant i fewn i'r gwaed drwy'r borth wythien I mewn Cinlyniad i'r cyfnewidiadau fferyllol yr ant da .ynt yn y coluddion, yn y ffurf o awyr sulphur sur, yr hwn sydd yn afiechyd wrth I weithydd, ae felly yn afiechyd ataLydd a'r hwn sydd hefyd yn wrthfraenol (yn ltu idiaa malldod a bywhad y microbi"), ae felly yn I iachaol. Yn anffodus, mae pob sail i dybio y bydd i'r I Anwydwst ymledaenu, ac ymddengys fol ffurf yr afiechyd yn fwy llym a marwol eleni na l llynedd. Nid yw ar un cyfrif agos mor wybyddus ag y djlasai fod, mai y rheswm fod cynifer yn diane, ac mor ychydig, mewn cyd. mariaecb, yn cael eu taro i lawr ydyw y flaith fod y rhai blaenaf yn meddu gwell iechyd a phurach gwaed na'r lIoiU. Mae rhago. heliad yn wed nag iachad, ac nid oes unrhyw feddyg iniaeth mor syml, dyogel, a dymunol at afiych ydou sy'n ymosod ar y gwaed a Fraser's Sulphur Tablets. Vr A»wydw*t sydd afiecliyd grawn.fywydol (mieroiic). Eheda y "microbes' i'r gwaed. Gan hyny, rhaid yn ol natur pethm fod unrhyw feddyginiaeth a bura y gwaed nc a leddfa'r dwymyn, fel y gwoa Frazer's Sulphur Tablets, yn rhwym o fod ya llesol. Nid awn mor bell ag i ddyweyd y oadwant draw ymos odiad oddiwrth bawb, end dywedwn yn ben- dant y gwnant hyny yn y mwyafrif o achosion, a lleihau grym a ffyrnigrwydd yr ymosodiad yn y gweddill. Fel rhagocheliad, rhaid ell cymeryd, wrth gwrs, yn ddigon buan, a phar hau i'w eymeryd am y,paid rhesymol o amser Gweithreda Frazer's Sulphur Tablets yn natur- iol, a gellir priodoli eu rhiuwedd penaf i'r defnyddiad rheolaidi o'r dogaui fel y cyfar- wyJdir,. sef-dau ddemyn ya y dydd mewn achosinll cyffredin, a thri neu bedwar pan fydd peiygl i'w ofni. Gellir eu cymeryd yn gysyllt iedig a thriniaeth y Huwch ewyn, a bydd naill gynorthwyo y llall; dylai yr olaf, er hyny, fel yr awrymwyd eisoes, gael ei gymhwyso dan gyfarwyddyd meddyg profiadol. Os yw yr Anwydwat arnoch chwi nou rai o'r c,iddoeb, priodcl -yw deall y feddygddysg am afiechyd grawn fywydol (microbi disease-) fel yr Anwydwst. Achosir arwyddion yr afiechyd —brwdaniaeth, gwandid, &c,, nid yn gymaint gan y "microbes" eu hunain a ensn yr ysgarthion llygredig a fwriant allan i'r gwaed, i-c,, yr hwn a wenwyna ae a wywa weithred- iad yr holl aliuoedd naturiol. Gan hyn, ma" dau bech yn angenrheidiol. Un ydyw y dylid diuyst-io y microbes a charthu eu hadau allan or corph psth arall, y dylid iachau yr effeithiau a adawyd ar ol, onidi, sicr yw y bydd i gnwd arall o'r aflwydd bywydol gael ei fagu. Yn awr, mae Frazar'o Sulphur Tablets yn moddu yr hoU ansoddau angenrheidiol i gyrhacld yr amcanion hyn, Mient yn elynol i'r bywyd "miorobe," ra mae eu gallu tarfol ac yndidiil ar ddidoliadau yr elwlod a'r croen mor ileaol fol y bwriant yn llythyrenol allai; o'r eerpn lawer o fater gwenwyr.ig. Yna y m ient yn puro'r gwaed, ac yn ei lanhau ef a ctiwjfdylliu y croen oddiwr'.h ysgarthiun l'ygredig y microbes," drwy y ffordd syml o jylnewid yn fforylhl bob mater niweidiol i fod n elienau diddrwg a diniwet. Felly lliniarsnt dwymyn, ac y maent o wtrth mawr wrthy.iidrin A phob anhwylder ag sydd yn turddu o'r gwaed; tra, ar yr un pryd, yn rliydd tail- symla dyogel. Y maent mor ddyogel i ferched a phlant ag ydynt i ddynion; lie am symledd, dyogelwcn, ae effeithiolrwydd nid oen ganddynt gydymgeisydd cyfartal fel aiedd- ygioiaeth deuluaidd. Ar ol ymosodiad o'r An- wydwst, mynycb y gadowir y dyoddefydd mewn cyflwr owendid o llesgodd, a dylid rhoddi i'r cyfryw Frazer's Ferroids, cryfhaydd newydd gw rthfawr, i ddwyn yn ol yr ar chwtieth, i adfery 1 nerth a hoetus. wydd, lie i roddi hyiwythedd a grym i'r cyfansoddiad. Frazor's Sulphur Tablets a Frazer's Ferroida (Cryfhaydd) a wneir i fyny mown sypyriau, pris Is lc (yn rhydd drwy'r post Isic), ae I anfonir hwynt yn ddi-dal ac yn rhydd drwy'i llythyrdy ar dderbyniad cais am danynt, fel y sralioch EU PROFI HWYNT YN DDI-DAL yn neillduedd eich cartref eich hun, a'u iarnu yn ol eu gwerth a'u teilyngdod, Tisgrifenwch yn fyr ac eglur, ac enweh y Genedl Gymr.i;, North Wales Obs6rver & Express, a'r Winn. Yr unig berchenogion, FRIZER & Co., 11, Lvsdgate Square, London, E.C.
Advertising
LLEWELYN PARRL. SEP FFUG-HANES YN GOSOD ALLAN ECHRYSLONRWYDD BYWYD Y MEDDWYN A BENDITHION LLWYRYMWRTHODIADI GAN LLEW LLWYFO. Gellir cael vr uchod yn awr wedi ei arrdphu yn Llyfr, pris 6c. Diwy y post 7J. Telerau arferol i Lyfrwerthwyr. Archebion i'w hanfon i Swyddfa'r Gened Caernarfon. MODRWYAli PRIODASOL GWERTHIR MODRWYAU PRIODASOi. D'r AUR GOREU am y PRISIAT ISELAF yn HEN SHOP JOHN HUGHES, Stiyd Liyn, Caernarfon ROBERTS AC OWEN, PERCHENOGIOK ANFONIR CERDYN I FFITIO YN HAD DKWY Y POST. BANUOK, AND JSOKTH WALKS BENEFIT BUILDING SOCIETY. Established 1872. Incorporated 1874. President and Chairman of Directors: Dr. RICEIARDS, Bangor. SHARES, L10 EACH. SUBSCRIPTION, 2s 6D PER SHARE PER MONTH. ADVANCES. Money advanced on Freehold or Leasehold Property for 10, 15 and 20 ywao to be repaid by M..?hI? instalments. For f.?, partiulars &PBly John Lloyd Accountant, Masonic al1, &ngor, Managing Director. AT FONEDDIGESAU CYMRU. DARLLENWCH HWN. PRYNWCH yu lIuiongyrchol o'r Ware- -L house yn Lerpwl, yn 57, West Derby. stceet, lie y gellwch gael am arian,yn ol prisiau CYFAN WERTHOL, unrhyw hyd o ddefnydd- iau dilladau mewn Cashmeres du a lliwiau, Merinos,Cashmerettes, Beiges, Serges, Tweeds, Amazon cloths, Vigoreaux, Yelvets, Silks, Plushes, a Fancy Goods yn yr holl shades mwyaf newydd, o swllt y llath i fyny, wedi eu hanfon i'ch drws yn ddi-draul. Anfsuir pat- cymau er dewis ar dderbyniad llythyr neu post. card yn Gymraeg neuSiesneg. Argymhellir yn neillduol ein stwffiau dau led am 2s 60 y Hath yn wir ragorol, a'r goreu yn y ieyrnas. SAMUEL & Co., 44, Needham Road, Liverpool. SYMUDIADAU AUERLONGATT Y MRI EVAN JONES & CO., CAERD Y Df-, Caerdydd, Mehefin 6ed, 1891. SOUTH CAMBRIA S.S., wedi gadael Carth- agena am Rotterdam, Mehefin 3ydd. Stem WALES, s.s., wedi cyrhaedd Bord- eaux o Fiume, Mehefin 6ed. QANFORD'S POISON for killing rats answers well. After one dressing I I found 136 dead cex morning.—J. Bliss, Helsthorpe, Leighton. Send Is 2d to SAN FORD AND SON, Sandy Beds- and try it. QLOBE F URNISHINI, COMPANY Dod efnwyr Tai Cyflawn, Cyfanwerthol, a MaDwcrthol. 12, 14, 16, a 18, PEMBROKE PLACE, I LERPWL. DODREFN AM ARIAN, NEU AR Y GYF- UNDREFN LOG-FENTHYCIOL AM BRISIAU ARIAN PAROU. CWMNI DODBEFNOL Y GLOBE yw yr hynafa'r eangaf o'r rliaisyid yn dwyn yn m.aea fasnach ar y gyfundrcfa log.fenthyciol yu y t-laethau; y maent yu cytle .wi dodrefn i did, gwestai, a phalasau, ilawar i w n rhatach uzt4 y gwna y mwyafrif o'r ii>asiiachd d sydd yn g vertfiu a';ll arian parod yn u: ig. Yr ydym yn atluog I wneyd hyn dlWY f,3,1 genyn gyfalaf maw. at ein galwad, ac haiyd drwy do bod ya wautburwyr y prif nwyddau a wcrthwn. SID OES EISIEU SfCtiWYDD, UUI TREULlaU V'Ucf ,V -,NEGOL, AR EIiN C^fUN'DREFN LOU-FEcf- THYCIOL Y mae ein dull teg a ehyfiawu o ddwyn ein rnasn »eh yn rnlaon, a'n telerau r!i :-ymol, a'n pnsi.u ijel mor adnabyddua trwy Ogledd L:"e.r a Chymru, fel nad oes cis^a i ychwaneg o sylwadau, T-lerau cyffredinol, y rhai, foild bynag, y geliir eu cylnewid i gyfarfod cytl usderau eia /wsinefiaid. Tal'adau wytlmosol, misjl a dlw irterol yPryniaat lOp, Taliad 0 3 6 yr Snoe. 0 3 0 5,)p, It 0 1u 0 „ lOOp, „ 0 17 6 „ 500p, 4 0 0 „ Bydd i arthwiliad o n rstoc r. ddi Itr uawaith fudJhad j'r rhai S) dd yn bwriadu pwrcasa e n bi>d yn rhoddi gwell gwerih a theleraa ha vddach o daliidau na'r un masnachdy cytfjlyb yn y Talaathau. DODREFNIR AM ARIAN, NEU AR Y G YFUNDREFN LOG FKNTbl t CIOL. A..fouir Golygleni newyddion, Kha^len Fawr Driarluniadol, Barn y Wasg, a'r Pris-reatr drwy y llythyrdy ar archiud. Knwch y papyr hwn. GLOBE FURNISHING COMPANY. 2, 14, 16, a 18. PlølmOKE PL..CE. LERPWL. CYFANSODDIADAU NEWYDDION VAN ALAW DDU. MOTKTT Dyddiau dyu sydd fel glas- welltyn." I gorau o leisiau cymysg. Y ddaa nodiant, 4c. DUETT ddesgrifiadol, i Treble a Tenor "Y Ttlawd a'r Cyfoethog (The Poor and Rich), Yn y ddau nodiant, Is. D.S. Mao y ddau gyfansoddiad uchod i fod yn gyatadleuol yn Eisteddfod Genedlaethol Abertawe, 1891. Y Gôg" (The Cuekoo): Caaig i leisiau gwr- ywaidd; y geiriau gan Dyfed. Hen Nodiant, 4c; Sol-fa, 3c. Trai a Llanw Cin i Baritone non Mezzo- Soprano, yn y ddau nodiant, 6c. ANTHEM Fel y Tcsturia Tad buddusol ya oiatoddfod Dalaethol Porthmadog. Syml,2c. CA:>rATA syml YBog"edíg: "Y BugailDa" (The Good Shepherd). Y drydedd fil yn barod. Hen Nodiant (piano score), 2B 6c, 3, Sol-fa, is ec, Is 9c. C.hoeddedig gan yr awdwr-Ty Aaw, John troet, Llanelly. Anfoner am uatalogsi yflawn. MOO i,E'S MUSIC WAREHOUSE %tl- .I "? 4 Pianos, Har- moniums, ac A; ericanOr K>ns,Violins B njos, Gui- ta s, Flutes, ilia,os a Har- 'no inms ya ol ny r-R-ir Purchase Sys'em, Harmonlum h jllol newydd aoi 4 gini Arian Parod, neu 5s y mis am ddwy fly iedd, 26 mis, yr hyn fydd yn bo 10s. Accor- dians rhagorol iawn o 3a 6c. Gellir cael Cata- logue Darluniadol, gyda'r prieian a'r telerau, gan yr Agent fydd yn galw yn mh.b man bob mis, ond ymofyn a THOMaS MOORE, 1, North-road, Caernarfon. llUGfl OWEN GREENWICH 30DSE, iiIGH STREET, BANGOrf WATCHES Aur ac Arian, yn nghyd 0<iadwyni o bob math. Gan fod H. 0. wed oyned i gycundeb neillduol a manteisiol iwueuthurwyr enwocaf, galluogir ef i wertht yo iiyncd o isel. SPECTOL I BOB OEORAN. MUDBW/AU PRIODA HARDD. itoc Faw ynghydag yst .fell o'r noillda i'w dewis. REPABIO, GLANHAU, &c. Khydd H. 0. sylw arbenig i'r adran hon o'i butmes, c ni arbeda nnrhyw drafferth goi-la drlJ "¡'I01rwv,it:j i'w w".mer;qid EGYPTIAN 1/- HAIR 1/- RESTORER. SYMUOIAOAU AGERLU^GAU THOMAS, RACCLIFFE & Co., CAERDY L)D Caerdydd, Mehefin, 4ydd, 1891. OWKKLUAH THOMAS, 8.S, wodi gadael Newport am Huolva, Mai 30. IOLO MOEGANWO s.s., wedi gadael Caerdydd am Cagliarri, Mai 31. ANNE THOMAS, a.m., wedi cyrhaedd Rotter- dam o Bilbao, Mai 80. Kara THOMAS, S.B., "edi pasio Gibraltar am Belfast, Mehefin 3. TNNSIAT, S.S., wedi gyrhaedd Rotttrdaa o Huelva, Mai 31. WALTEB THOMAS, S.S., wedi cyrhaedd Barry o Antwerp, Mai 30. ■j.4LA, s.s., wedi gadeel Sulina am Gibraltar. Mihsfin 3. w. J. RADCUFFE, S.S., wedi gadael Peoarth am Port Said, Mehefin 2. OI-ABISSA RADOLOTB, K.S., wedi pasio Suez am Kurrachee, Mai 28. SAEAH RADCUFFE, S.S., wedi cyrhaedd Bombay o Port Said, Mehefin 3. MARY THOMAS, S.S., wedi cyrhaedd Port Said o Barry, Mehefin 3. JANE RADCLIFFB, S.S., wedi cyrhaedd Antwerp o Braila, Mehefin 2. DOUGLAS HILL, S.S., wedi pasio Port Said, am Belfast, Mehefin 2. LLANBEEIS, S.S., wedi pasio Malta am Hamburg, Mai 24. MANCHESTER, ».wedi gadael Bombay am Port Said, Mai 20. RENFREW, 8.S., wedi pasio Malta an Gibrrltar, ,Mai II. THE LIOFAL NATIONAL EISTEDDFOD OP *• WALES: GBEAT SUCCESi. NOTHING SUCOBEDS LIKE SUCCESS FRUIT! FRUIT 1 r RUIT WIUU FOK FS1CE LIST. fITZPATRICK The Wholesale fruit Merchant. The PITZPATKICK Commission A_;ent,l>oocf-<aft*r his owt PITZPATEIOK business :?-,Iy. Employs no FITiSPATiilOK velli eute, so by ?W .a FITZPATRICK sell cheaper. Can Imy right, 80 by thia PI IZ P iTRICK means sell riht. SSiipa only aouaA FI i ZPA Jltl :K stutfs guaranteed. Has been brngllC FITilPATRICK up in the Fruit and Vegetable 1liI- FLTZPATHICIE Life-loBR MoehenM. Serves liore FITZ P A.TKK K: people in ?uiea th" any other Firm n FI'IZPITHICK Lirerpool. Serves everybody and aMw-. FITZPATRICK body ? wholes pn?. j[ae i l FITZPATRI?;K sorM of English and Foreign Frnit FITZPATMCK CherhM. Pi-, U ?< (?t 'lTZPATttICK Onion ?ateaman JOHN FITZPATRICK, *> HOLESAXB MAJIKET, ??",CiEAU STREET, LIVERPOOL, N B —»Mouey Orders must in all casGg acwmpml order ,1, 0 u strangers, or good ?ference.Ito avoid a»y delay, f ease name thia paper I BEAD THIS, I TO ALL M-hft WHO wiifl to Marry and 'ive a kappr life, tul of Heath na Vigour; to those who an ehadows of their former selves*it is a boon; senc .or it luaROa, tr.. in enveiope* Aadieaa The Secretary S ft 4 Fimilan Sqaar, Sheffield Write to-day Alpost card rrn A n ir" i 1. u. \j SS w roumonger, BOKI BIUDIO Carnarvon. Before buying all. SECOND-HANI Bicycles and Tricycles for SALE. Old Bicyclu Bought and Repaked.- Large Dia. off list