Y Genedl Gymreig

KA.Y'3 COMPOUND E se^ce of L-n-oed, Ani a Peueg*, Squill, Tjlu, &,z., with Cblorodyae. Of all Chesiafs. Errs' COCOA.—PEBiiDD .10 ADIONOTI —" Drwy gymhorth gvrybodoeth gy9awi> o'r dedd/aa natariul aydd ya rhco:i gweithremadau trenliad bwyd a manth- londob, a tbrwy pvmbw;siad gafelas o riawsddaa Cosoa par a dsiholwlig, y mai Mr Epps wedi eyflwyoo i'n bwrdi boreufwyd ddiol fecthlawn » chwaethci, a ddiebon cin itwartd rhag lmwer o filiau trymion oddi wrthftdly n. Trwy dde'nyddiad daetb o'rcyfryw nwydd*ao yabsrtb, eiir yn rsddol dJwyn y evfan- Bodtiiad i aefyllfa y bydd, ya alluog i wrthsefyll pob tuodiiiad at afiashyd. Mio cunoed 0 afiechjdon dir. irelaidd yn eiu hirajyloha, ynbirodi ymoaod arnom ilabynaaty caft int fan gw. G,.Ilwa osgoi llawer 8Vrtb farwol trwy gadw ein hnnain mewn oytlwr d,og,l gy?!a pur, a diogt'l gy 'a grac.l pur, a cbvfunaoddiad wtdi ei faethu yn briodol. — Civil Sern^e G^uciref yaejml drwy ei ii7myL4ga mswa dwfr nea laeth berwedig. Uwertlur ef mown packet! yn unig, wadi o* harwydco II James Epps and Co, Homceopathic CbemUts, Londoa. Gwneutkurwyr Epps's Ohotolste, hefydei gwaaauaeth pr.doawnoi. a LYGS—alt CABCUNJL EXHJBITION.—Tbeto is every indication thattbis Exhibition wi-I be a-greit tnoaess. The num- ber of visitors is expected to be so large that arrauga- menta a, a beins maJof r an enoimprucat culaida the city. All th' apace set apirt for exhibitor-i is already beapoko. W" enders ani tbstCadbary Bros. have be- ing aupoiatid sole parvejo a ol the oicos ftad ohoso Lite OJUBNAIED at the Exhibitha.

CYMDEITHAS LENYDDOL LOX-f-POBTY A DEON BANGOR. "Turpi est aliad loqas, atiid 8111frs.S:snCl. SYR,-Mae Y ffaith i'r Deon Edwards, ychfd'g ddyddiau yn ol, addaw rhcdli anerchiad yn Nghapal Lon-y-pobty i itelodati y gymdeithas uchod, fel y buaaai yn naturiol dysgwyl, yn destyn ymddyddan i lawer, yn deetyn paragraph i oheb- wyr newyddiadurol, ac yn arbenig yn de,tyu o fawr syndod i'r rhai sydd wedi arfer gwrando ar, ac yn g.dnabyddus al ysgrifen-ada,.i y gwir barch'dig anerchydd. Pe daethai yr ad dew id oddi wrth yr Egcb, neu un 0 arch-ddeaconiaid yr Eglwys Gadeiriol, ni chymerid banner cymaint o sylw o'r peth; yu wir, mae yn amheus genyf a fuasai ymddaugosiad Farrar neu Wilberforce yn mhulupd capel bach y Lon yn creu cymaint o siarad ac ysgrifenu. Camgyaeriad dybryd fyddai pr!odoliyreffeltw&ubyni allu ac athr flith y Deon, beth bynag yw mesut ein barn am danynt. Ehoddir bod i'r siarad a'r syndod,mselu amlwll I nid gan unrbyw fawtedi all fsd yn y darlithydd, eithr gan yr hyn sydd yn codi o'i fychander ei gasineb a'i elyniaeth staughydfftirliaeth. Nid synn ohetwydd fod dyn o allusedd a ohythaedd- iadau Deon Bangor yn bwriadu rboddi anerchiad i gymdeithas feohan yn* Lott- y-pobty yinie dynion, oDd rbyfedda fod I 7 Dent, ao yntau yn mvnwesu cymaint o elyniaetu weuwynig at Jtmueillduaeth y Deon eo yntau wedi lletatn ao ysgrifenu cynifer o eiriau anfrawdol ac PBAhrletfonogol yn erbyn Aoghyd- j flurfwjrei f, d ef,yn anad neb, at fedr traddodi anerchiad mewn addoldy Ytnneillduol! Deon Bangor roewn capol! tsyced byd at y fath gyto newidiad anesbomadwy! Dy; a fel y safai addewid y Deon Edwards .7 y dechreu; a phe parh?'tt Mly, ni fna8ai gan Ym. ceiHdattyr 0-diu i'w wneyd ond eefyU gerllaw a rhyfeddu at y pethau hyn." Ond y mae y gwr pMchedi); erbyn hyn, er mWju dyfod i fycy ? 0f ei hun fel ymgorphoriad o anghysondeb (ar gais el ftyfeillion, meddir), wedi tori ei a ldewid. Yn y Queen's Head Oafe,ac nid yn y caps], yr anerchwyd y gymdeithas. Dyna i chwi fodau wedi liwyddo i fyued tahwrt i'r Deon tnewnoului a chiiutach- rwydd ysbryd. Hawdd y gallasai waeddi (cnide ?) Save me from my friends! Gwnyaddasyniadany Deon am dirl addowid aieg etholiad. A ces llai o ddrwg mewn tori addewid adegau ereill, tybed ? Nid "1 yn coleddu yr adgairwydd na r elyniaeth leiaf at y Deon Edwards; yr un pryd,y mae genyf, fel pob Ymneillduwr gloew, gnriad cryf tuagat bobpeth Ymneillduol; so ofer fydd i'r Deon ddysgwvl gwenau Ymneillduwyr ira yn parhau i archoili eu tsitmadaw Ut amerte amioilu esfo Gwyddai nas gallasai,ar ol addaw traddodi anerch- iad mewn cspal, er fod y gymfleitnas a dderoyn- iasai yr addewid yn anenwadol, dynu yr addewid yn ol heb dafla sarhad di-alw am dano at Ymneillduaeth, a briwio teiralidau Ymneillduwyr. Mae capet bychan a di- addurn Lon-y-pobty mor gysegredig yn nghalonau y Metholibtiaid Calflaaidl sg yey,v y wych a'r orgelfyddydol Eglwys Gadeiriol yn serchiadau Deou ac Eglwyswyr Eaugor. 'Jces gan Ymneillduwyr y ddinas esgobol, fel y cyfryw, ddim awydd am bresenoldeb neilldaol y Deon yn eu haddoldaij ond i'r Rraddau y mae hyny ya arwydd o draneedigneth ei ragfarn a'i slyniaeth ttlag atynt. Gall AnghydfEarfwyr Bangor hebgor ei nawddogaeth (patronage) yn y dyfodol, fel y maent wedi gwneyd yu y gorphenol. Ac 08 gallant wneyd heb ei nawddogaeth, gallant yn sicr wneyd heb ei sarhad. Mae capel Lon-y-pobty YI1 nnwyl iawn gAny M thodistfe.id. Mewn yehydig llatheni i hwn y llwyddodd eu tidau, lai na eha!).' mlynedd yn ol, pan oedd erleiigactb, Eglwyswyr y dyddiau hyny bron a'u llethu, i gael darn bychau o dir i adciladu y capel Ymaeillduol cyntaf ya y ddinas arno. Oherwydd hyn y mae y Deoa, with ddirmygu yr addoldy hwn, o angenrheidrwydd yn suddo dagr ei rsgfarn mewn man tyner iawn yn ea serchiadau. Buasai yr atimharch a'r earhad yn Ilai p3 nad addawasai ar y dechreu fyned i Loa- y-pobty. Gyda phethan bychaiu fel hyn y byddwn yn cael goIwg glir ar wir deimladau'r Deoa tuagat Ymneillduwyr. Gallasech feddwl fod oi y, "yd yn eang ryfeddol pin y bydd yn siarad ar b/noiau cyff.edino), megys pwne y c;log neu'r ymgorphoraeth; mae ei boblogrwydd mewn perfgl y pryd hyny. Peldied Anghydffurfwyr a bod yn or-barod i lyncu pob gafr melus allant dreiglo dros ei wefusan. Ni chesglir grawnwia oldi at ddrain," na fflgys oddi er yBg»U." Bellaoh gadawaf y Owir Barchedig Ddoon ac at at ymddygiad gwAsaidd y gymdeithas lenyddol. Faint bynag y syndod a gynyrcha ymddygiad Deon EdwArds, mae hon wed! rh?ddi achlyaur i syndod mwy. Dyma gymdoithas o Ymneillduwyr (ac eithrio un neu ddan) yn rhoddi ei efil ar insult anes^usodol Eglwyswr gir-eelogj Dyma gymdeithas anenwadol yn cydymffatfl) a chulni a rhagrith Eglwysyddol noeth i Ai fel hyn y bwriada yr aelodau ad-dalu i'r cyfeiUion yn Lon-y-pobty Oil oatedigrwvdd yn rhoddi yr addoldy 3t waaanaoth y gyrndolthas P Ai dyma eu dull o arddangos egwyddorion anenwadol ? Mao y peth yn anghredadffy, oad dyna y gwir. Nos Fawrth diweddaf bu aelodau y gymdeithas Ym neuKduol (úddi gerth mewn enw) hen yn llyfu y gwaed oddi ar y cleddyf fu yn trywanu Oil brodyr. Cawsant gyfleusdra rhagorollroddl dyrnod i an frawdgarweh yn ei wyneb; do, ond welo hwynt gyda ltwfrdra gwasaidd yu cyflawnhau yn eu hymddyglad sarhad y Deon, a thrwy hjny YI1 rhoddi careg yn erbyn olwyn rhyddid a chyù. raddoldeb crefyddol. Pan yn edrych ar b-thau fel hyn, ni fydd genyf yn ami ddim i'w wneyd end gsaeddi, O Ityddid maddeu cynifer o'th blant dy hun sydd yn dy fradychu. YEEITA SANS PICK. Baagor, Cad Hyd., 1883. 'VERlTl! BASS l'I!UR.

PENRHYNDEUDRAETH. Y BWRDD YS(IOL.-Dyma bwno y dydd ar hyd yr wythnos ddiweddaf. NosJLun, yr Sted cyftsol. cyubaliw; d alfairfed eyhceddusjyn YEgoly Bwidd i gefnogi yuiiseisiaeth Mri J. Patry, VA. Jones, a 11. Hughes, set y tri oedd wedi eu dewis mown eyfarfod cyhoeddus blaenorol. Llywyddid gan y Parch D. u. Evans. Cafwyd snrrchladau gan y tri ymgeisydd, a rhoddwyd cjlfeusdra i ofya un- I rbyw gwestiwn i'r ymgeiawyr. Ar y dtwedd pasiwyd dau benderfyniad yn oafnogi y tri lei ymgeiswyr teilwng, ao yn cymeradwyo canfas'o y gymydogaefi yn eu ffatr. Yr oedd y cyfarfod yu un digou h""yehol a thawal, er cad cedd un- frydedd ti.11.1 Ly bleidlals ar y cynygion ddyg. wyd ger bron. Arferwyd eryn iIc .eY, g i"d lun. d di  y 5 rwydd, yn neiiHuol gan rai, i ganfB5:0 y gymyd- 08aet. a chan ereiH mewn ?r?io dyMu beth fyddat tynged y gwalianol ymgeiswyr. YR ETHOLIAD.—Dydd Sadwrn, y 13eg eyfizol, ydoedd dydd y prawf i fod. Yr oedd tri booth wedt eu dstrpam-un yn Yagol y Bwrdd, yn Llan- frothen, y llall yn Yagol y Bwrdd, Talsarnau, a'r trydydd yn y Peurhyn. Nid oedd y brwdfrydedd yn gymaint ag a fuesid yn ddysgwyl wrth y siarad a'r son y dyddiau blaenorol, onl yr oedd yn eglur fod lluawa yn teimlo dyddordeb yn y petb. Nid oedd namddeu ya y .f em hyn I ymdiin I rhag- olygon yr eth&H?d na tbeUyngdod yr ymgei?wyr, oblegld cymwd yr amser i fyny m,wn tywaHt mel ditbion ar ben yr oners er. Erbyn myel i mown i'r bleidgeU gyda'r bwriad o blcUll.ieio, cafodd iluaws ar ddeall, er eu siomedigaetb, nad oedd ganddynt bleidlais, am fod eu heawau wedi eu gadael Align o'r assessment, Ni fu y fath ejgeulusdra gydag assessment erioed, mae'n yrù. ddancos. Abeithai amryw lawer i ddyfod i fctio, heb deiralo yramheuaeth leiaf am eu bawl, oblegid eu bod yu byw yu eu tai er'a bvnyddoold, ae ya talu trcth yu gy.-oadroatynt, oni ni chydnabyddid hwy, om fed y casglwr trethi wedi gadael eu henwau o'r assessment. Gwelsom rai wedi gweled bit ddyddiau," Be wodi treuiio eu hon ddyddiau yn y gymydogaeth, yn cael eu troi yn oL Uadwai y casglwr trethi lawet o dwiw fod tretb. yt ysgcl ya utliel. Faint o i trethi, tybed, sydd yn mjned i dalu y casglwr ? Oni fyddai yn gyfiawndet i'r rbai ataliwyd i bieidleiafo i gael peidb talu treth am y Uii blynedd nesaf ? Oad waeth heb ychwan- egu ar y mater hwn, oblegid fod yn debyg y bydd i'f annhrefn hara arwaia i gyftte.tidMd yn nbrefu pethau yn y dyfodol. Mae terfyn i bob goddef- garweh. Tm chwech o'r glcc'a dcchrcuwyd (yhif ga"v"'?,isiau, a phaa gyhoeddwyd y cal]yuial ca'wvd el fod fel y CMilyn: — Mr E. M. Roberts (W.). 825 „ H. Jones „ Lew's Joaea (M.C.) 470 „ H. Williams (E ) 462 R, J. Morris (E.) 418 „ R. Jones (M.O.) 322 D. R. Jones (M.O.) 237 H. Hughes (M.C.) 233 „ J. Pariy (A.) 213 R. Jones (M.O.) 83 Y saith bla naf fydd yn cyfansoddi y bwrdd am y tair blynedd dyfodol. DARHTH.—Nos Sadwrn, yn ben ar fwdwl yr etholiad, cafwyd darlith at" Yr Aipht a Chauaan," gaa y Parch 0. Jones, Pwllheli. Diau 01 fod ef wedi cael mwynhad mawr ar ei daith; a chaweom ninau ddwy awr a chwattar o'i hanes. Ofnwa fed yr etholiad wedi tynu oddi wrth elw y ddarlith.- Gohebydd.

BEELEA, MON. CYFABFOD PAKOBTITU.—Oynhaliodd yr eglwyll Annibynol yn y He uchod ea eyfarfod blynyddol Ian a Gweasr, Hydref 4/dd a'r 5ed. Y gweini- dogion ddaethant i wasanaethu oedd3 nt y Parchn. E. James, Nefyn; J. A. Roberts, B.D., Caargybi; R. P. Williams, Ebenezer; aT. E. Thomas, Alio.- gynolwyu. Catwyd preetha gafaelgar a hyawdl, a gwraudawiad Jias gellid dymuno ei well gan gynuileidfaoedd mawiioi^ Deallwn fod y casgl- iadanyn ihagerieleni rhagor un lfwyddyn. Tjlt. ioiaetb pawb a;} y baom ya siarad a hwy cellfod y eyfarfod hwn yn un o'r cyfarfodydd goreu a fu yn y lie eiioed, Yr coil yr hea Efengyl ya ei bias megys ya y dyddiau gynt, "fel gwlith.law ar invelit a rbawodydd at laswellt." Arosed ei effieiihiau daionus yn hir i ddwyn ffrwj tli i ogon- iant Daw.

COLOFN Y HADGïSYLLTIAD. KODIAOAU A FFBITHIAV. Ya Ngbylmod Chwaiterol DcoDiauu lAion, 11 bwn a gynhaliwyd yn Llantaelog, Mou, pasiwyd y jmderfyniad a ganlynY moddioa y dylid eu jnabwys!ada er gwithweithlo ymdrechion Oym. demasy Dadgysylltiad yn y ddeoniaetb." Ni Adywedit dim am uitui y moddion. Oynoithwyai Deon Bangor at yr acblysur, a d» hyny > CADYN frngailinM diddim ydyw oSeirlald Moa at lwyfan cyboeddus a'r pulpud, gydag yehydig iasa o eitbrladau, • • Tmgynullodd nifeto Ddadgysylltwjr porn yn Ughyd yn Nghaomatfon yr wythucs diweddaf er g-eyd y ttefaiadau angentheidiol ar gyfer y gymadladd ?r 8jdd i'? chy?I ? y??yn Na&wedd nesaf, gan GymdeithM Rhyddhad Gtefydd. V Ow.1?, oadl with Bylh1Jthyr P?'? ■ ??ddwyd ar McAr<n 7 ? h™ fod JJ°A.od Owdnyddol Oymdeithu y D?g?y'lt.ad ?t bd ya ddyfal drefuu ar gyfer gwaith y gauat_• ?ndwynycwe.tiwn 6e?"yS.?dd. cym.nr .?t?. ary tymhor dyfodol J* dd?n gerb?y .yh.edd yn Yogotland Cby?. V.icdir cy.d dwy gy?ledd yn y ^^tltS ya Abwtswe, at y 1?.? Da?ed? 11U yn Nghaematfon, ur yr 20? o-r ? '?? t?d.u ar ?fer cy? cyf? 0 {ulodjii .yh.eddu. i egluro y matr 1'r cYhOOdI yn ei Wftbuiol arwoid-u. o o Bbydd y cynadleddau byn tawr totals i wosgar gwybodaeth yn ei ffutf ddiwedduiaf am weithgar- vcb ymatferol sefydliadau yr Eglwys WlaI, ft dwyn holl beirlannwaith y gymdeithas I ystal o etteithlolrwydd, fel na bo ganbleldwyt goleuedig cydraddoldob ddim i'w wneyd ond gwylio yr adeg; a phan ddelo amaer cyfaddas, ihoddi ergyd efleithiol i'r gyfundrefn sydd eisoeø yo gandiyH drwvddi draw. V mftO yn amlwg ddigou fod aw/ddogion y gymdeithas o ddifrif yn ym. wrcgyea at ou gorehwyl, ao y mae eu llwyddianfc yn y gorphenol yn profl Bad breuddwydwyr mo hinynt. Ar yr un pryd, yehydig a allant ei wneyd ond mewn undeb a Dadgyej'lltwyrdrwy yr holl wlad; iawn, S'ID hyny, eu pwaitb yn npelio am udwoithrediad pwyllog, onddiwrthdro, y eyfryv. Hydetwn nad yn ofer yr a eu oymbeliion, eithr y dilyalr hwy & chydyraroddiad bywiog a chalonog. Sid oes neb a wfr pa bath a gymer Ie yn nghorph y ddwy flynedd nesat; galwer allan y nerthoedd, gmti hyny, a chymhwyser hwy i weithrodu yn offelthiol drwy gynil cyfarfoJydd ynmhobcwmwd a tbalaeth, pentref a dinas, drwy yr boll wlad. • • • At ol dwya a hir ystyriaetb, daeth arwoddwyr y gymdeitbas i'r pondoifyniad fod yr adeg briodol wedi gwawrio pryd y dylid dwyn cweetiwn y adgysylltiad gerbron T/ y Oyflredin, a chael barn a phlddab y S:aedl arno. Hyd yma, bodd. lonwyd ar ymdrocbion haonerog yn y Sonedd. Eithr o hyn allan ymloddir brwydrau penaf rhydd- had crofydd oddi tan iau y Llywodraeth ar lawr Tf y Oyflredin. Ac fol prawl o ffydd y gym. dalthas, dfgaa i'w dywoyd fod yn ei bryd i ym- 13dl ar hyd yr holl liaell — L!oegr, Ysgatland, a Ohymra. Y mie yu wybyddus or's tro fod Mr Dick Peddie a Mr Dillw/n waii ymgymeryd ohonynt on hunaia it dwyn y Dadgysylltiad yn Ysgotland a Chymtu getbrou y Sonedd, ao ar ol cyaeryd troswcliad craff, tinfu arweddwyt y gymdeitbas nad oedd ganddynt neb cymhwysacb D'I Hr Hoary Khhard i ymgymeryd ig aohos Lloegr. Wedi llawer o betruoo, boddlouodd Mr Riobard i gymeryd gofal y gaagon hono o'r gwaitb—a'r anbawddaf o lawer iawn. Ar y dyb. iaeth y bydd yn dja gan ein datllonwyr woled y cynygijn yn nglyn a'r tilr toyrms, dodir hwy yma;— • • LtOBOtt: Cynygiai Mr Pod Eglw,-o liiegr, tel eefydliid, yn dodi ar y Sjnadd ddyled- niyddan naa ga'l yn efleithiol eu oyflawni; oymsr oldi ar yr Eglwya yr awdardod i rejleiddio ei haobosion el hnn; gwna anghyflawnder & dosbarth mawt o'r bablogaath; ao y mae yn nlweidlol i faddiannau crefyddol a gwleidyddo! y geoell, aJ an byoy nl ddylid mwyach ei cbynal. o Cmau Cyvjiiai Mr Dillwyn 'Yn gymaint a bol Eglwye Loegr yn Nghymru wedi aflwyddo yn ei hamcan proflesedig fbl cyfrwng hyrwyddiant buddiansau crelyd1011 Oymry, ec am nad yw yn gweinidogasthu end i lelafrif bychan o'r ttigolion, y mae ei pharhad i el Eglwys Sefydledig yn_y D/wysogasth yn afreolaidd, ao yn anghyflawnder yr hwn na ddylai yn hwy fodoli." • • YeoOTLlND: Ct/nj'g atl Mr Pedlie Vocl y ty hwn o'r fern fad oynhaliaeth yr Eglwys Sefydl- edig yn Yagotland yn anamddiffynadwy ar dir oyhoeddus, a'i bod, ya amgylcbiadau eglwysig y wild, yn anghyflawnder amlwg; ao y dylid llunio meanr er Dadgysylltiad yr Eglwys yn Yagotlaud yn ddiymarcs." • • Boddhaus ydyw gweled ambeU un o brif at. weitwyr yr Eglwys Wladol yn allnog i ddarllen arwyddion digamsynlol yr amserau. Ba Dr EUicott, esgob Gloucester a Briiitol,yn progethu y dydd o'r blaon yn Swindon. C/tuerod i ei destyn o'r Hobreaid x. 25 (yr argraphiid diwygiedig), A'ch bad yn gweled y dydd yn nesbau." Parai y geirlau i'r esgob goflo fad dydd prawfaohyf newidiad i'r Fain Eglwys ynneshan. "Neshaodd y dydd," ebe efe, yn yr hwn y mae parthynas yr Bghrys a'r Llywodraeth wedi bod yn myned o dan, se i fyned o dan, gyfnewidlad gradlol, dystiw, 5C ar brydian gyfacwidiadau difrifol yn eu harwydd. oetd." Adgofiai ei wrandavyr nad ydyw yr Bglwya yn gymesurol i'r genedl. Yr oedd y tel- erra newyddion, a'r ad-drofniadau a wnaed yn augmrbeidiol gan y ffaith hon, yr hon, yn ol el dyb ef, a gychwynodd pan ddilowyd y d.,eth EllWle-y. weladwy ar hyd holl fadlad addysgol ya y wlad hon, o ddyddiad yr hyn a elwir yn AAran cydwybod." Nid OC8 dim yn amlycach oddi wrth eirlai yr esgob n*'i tod yn'gweled ac yn cydoabod mai ofor brwydrs a nerthoedd snoica- fygol. Nis gall, ao ai wna, "ond cynghoii y praidd 1 fod yn ff/ddlawa ac ymostyDgol: meith' rha ffydd yn nghenadaeth aantaidd a dyfodol gogoneddas eln Beglwya, lie nfadd-dod Uawen ao ewyllyagar i bob thyw awdurdodau oyfreithlawn pa un bynag a fyddont 81 Eglwysig ai gwladol." • • Ynj CongrtgatioHalut am y mis hwn y mae y golygydd, y Par(.h J. G. itogag, yn ysgiifenn gydel holl narth a'i flu arferol ar "A ydym ni yn Angbydffarfwyr ?" mown atebiad i'r Church Qomgfrly Review, yr hwn mewn erthygl ar Bnwadnr Ynineillduaetb Seisnig," a gats wyr- drol ystyr briodol a chywir y gair Anghydflarf- .yr." JMlJiJeØ Løct/lru yr Undob Cynulleidfaol eydd wedi cyneu Hid y chwarterolyn Anglioan- ..Idod. Myn ofe mai en wan gwatianol ar Eglwys- WJt yn JJ amaer gynt oedd "AnghydSatnwf" a "Puritan," ao fod y gwtr8 wisgant yr enwaa hyn yn elynol bollol i Ymneillduaeth. Oydnebydd Mr Bogers fod tii gradd neu ddadblygiad i'r tmn "AnghydSarnwr." sef (1) Yn ycyfnod cyntaf ni olynid afadd-dod i ffaiflsu, a rhoddwyd yr enwar y parti Puritanaidd, yr hwn a gymerodd oi safle ar yt oohr Browstanaidd, fel ag y eymer Defodwyr ein dyddiau ui ar yr ochr wi t awynebol, gan ym- "d"ln at y gyfraith gyda llwyr ddiyetyrweb. (2) Yn yt ail utnod gofynid am ufndd-dod Eyddlio i Barntn, a c?,ymhwyeid yt enw at y rhai a w-rthl l «nt. (3) A'r trydydd cyfnod, o'r pryd hwnw hyd ? awr, a defnyddir of bellach fel fe? cyflredinol I ddynodi yr holl YmaeiUdnwyi-. Tyh'odd y 9'w??et fod ndI d'od ar draws plot y Da gy- aylltwyr, ond erbyu byn y mae ei boll latur wedi ei ctiwalu lel mwlwg c lliea y gwyot. V Rhydd y Church Advocate y Ceithiau canlynol geibron el ddailleawyr.er dangoa ymlediad cyflym pla ofnadwy, y BAbaeth ya Eglwys Loegr. Oyf- ynga ei ffoithiau i eglwysi Llundain yn nnig. It Yn 1S69 yr oedd yn Llundain 401 o eglwyei yn meddu ar y peth a elwir yn choral communion; erbyn hyn y mae eu thit yn 173. Yn yr un flwyddyn yr oedd yno 185 o eglwysi yn cadw y peth a alwa. t yn Siintt Day Servim, erbyn hyn y mae eu rbif yn 482. Yuyr un flwyddyn yr oedd 14 o eglwyai yn goddef en hofleiriaid i ymwisgo yu yr hyn a alwant yn euchamtie vestinents, er- byn hyn y maeat yn S7. Yr un flwyddyn nid !oeid 'y wenwisg y n y pulpud I i'w gweled yno yn un-Ile; erbyn hyn » mae y priestly rote yn cael ei gwisgo gan oftciriald dim llai na 685 o eglwysi. Yn yr un flwyddyn, wyth o eglwysi oedd yn ar- ferol a pliararogli ag arogl-darth, erbyn hyn y mae eu nifor yn 60. Hyd y flwyddyn 1873 yr oedd addurniadau blodeuog I yn ddyeithr bollol yu yr eglwysi, erbyn hyn y mae 256 yn cael eu hadd- urno ganddynt. Hyd y flwyddyn 1873 yr oedd goleuni yr allor I yn beth dyeithr, erbyn hyn y mao yn caol ei arfor gan 64 o eglwysi. Yn 1874 y defuyddiwyd yr ealmard position gan 74 TO eglwysi, erbyn hyn y mae cyuifer a 30i yn ei gol- eid. Yn 1876 yr oedd 37 o eglwyai yn Ilosgi canwyllau ar yr allor,' erbyn hyn 1 mae 61 yn gwneyd hyny." Y mao y surdoes yn epleau drwy holl oglwyst y Sefydliad, yr unig obaith am iechyd Protestauiacth ydyw DadgysylJtu a Dadwaddoli yr eglwja.

Y PLEIDIAU GWLEIBYDBOL A'D RIIAGOLYGON. F \RAETH GAN MR OsBDns-B MOBOAM.] Ehyludd i'r Rhyddfrydwyr.—Yr Aehdau Cym- reig au Sfwaith yn y Senedd.-ltfr Homersiiam Cox a'r Cymru.—Yr Ymgyrch Geidutadol— Dyfodkvl Syr S. Seaford i "Midlotitian" Cg mru. Yn Cefn Mawr, ger Rhiwabo*. yr wythnos cial- wsddaf, gwnaeth Mr Osborne Morgan y sylwadau rliagorol a ganlyn:— Weli iddo long7farch y Rhyddfrydwyr yn y iban hono o'r wlad ar ffurflad,oangen V Cefn o Gymdeithaaau Bhyddfrydig sit Ddinbyoh, dy- wedai fod y cyfryw drefniftdau o weith mawr yn y dyddiau presenol. Yr oeddysit Y. Lzyftyllgau gyfaewid golygiadau rhwng yr aelod a l gynryeh- lolnethau, yn gystal ag yn fan eanoiog or noddi a dosbarthu barn gyhoeddua y rhan hwnw o'r wlad (clywob, clywcb). Heblaw hyny, yr oeddynt yn cyfleawi y rhwymya hwnw o undeb, hcb yr hwn y r oedd y blaid Eyddfrydig yu debyg o ddirywlo i fod yu derfysaiwjr annysgybledig. Yn y pafTgl hwn 1 gorwodd yr ueig si^wns eydd gan yr With. blaid. Yr oedd holl areithiau yr arwemwyr Ceid- wadol yn danges eu bad yn gobeithio Lawer mwy oddi Wtth ywra ?id eu gwrthwynebwyr nag oddi wrih eu ncith en bnnnin. Yr hen ?,i? 'e..dd —Ymraniadau yn mysg y Rhyddfdwyr oedd eyf- leasdta y Ceidwadwyr. Oa gaUai efe Metro ihoddi cyngbor ymarferol i'r blaid Byddfrydig yn yr etholleid nesaf, dyna ydoedd. Dewiswcb y dyn gorea, lie yna cauwch eich thengoedd (clywcb, clywcb); ond uwchlaw pb peth, gochelwch rhag ymgeiawyr annibynol (cymeradwyaetb mawr). Yr oedd y cyfryw ymgeiswyr yn fleiddiaid Ceid- wadol wedi ymwisgo mewn dillad defaid Rhydd- frydig (ch.ve: thin a chymeradwyasth)—y ihai oedd yn cael ou gosod yn mlaen gan y loriaid— uen dynion oe-ldynt yn gofalu yehydig fnn am eu hegwyddorioa, a llawer iawn am daaynt eu hunaia. y rbai a addaweot bobpeth i bawb, ac ceddynt yn bobpeth i bawb (oymeradwyaeth mawr). Ditgelwcb y gorohfygiad yn 1874 oedd ymr&nindau ya eii. mysg eu hunain, yr hyn a ddygodd oddi amgylch chwe' blynedd o lywodr. actli Geidwadol, gyda'i diffygion parhaus, ei rhyfeloedd a eon am isfeloodd, a'i gwladlywiaeth o bjlor a gogJulaut (eymeradwyaeth mawr a cbweithin). A oeddynt hwy mor funa we4i anghollo gwers galed yr amaer a aeth heibio ? Bydded idlyut gymeryd ethollad Manchester i'w bystymeth. Yr oedd Dr Pankhurst-ym. geisydd allnlbynol-wedi amlygu el fwriad i sefyil lei ymgeisydd am yt eiateddle gyda help, neu or gwaethaf, y Gymdeitbas Hyddfrydig. Yr oedd y New Oant" Bhyddfrydwr wedi penderfynu-yn ddoeth neu yn antloeth-oherwydd rhesymau y gwyddent hwy OIon, yn erbyn ei etholiad. Yr oedd yn rhaid fod Dr Pankhurst, o dan yr am. gylchiadau hyny, yn "wybod L-d gauddo gyatal siawns o gynrychioli Manchester ag oedd ganddo i ddringo i fYDY i'r clochdy uchaf yn y ddimes, ao o eietedd yn ochr y ceiliog gwynt (chwerthin mawr a eltymeradwsaath). Eto, yr oedd yn bender- fynol o gaiio ei yrageisiaetb yn mlaen, gyda'r can- lyniad o anrbe^u y Toriaid a buddugoiiaeth amlwg, a gwneyd el hun yn destyn gwawd. Gobeithiai efe y byddai i bron bob dyn yr oedd yn ei anerch yn awr yn etholwr droa y 8'r cyn i ddadgorphoriad y Senedd gymeryd lie. Yr oedd yr Belodau Oymrcig wedi c > el eu cyhuddo o fod yn ddifater a d'.ofal, ond nid oedd efe yn coflo am un cwestiwa oedd yn dwyn cysylitiad uIJÍongYlchol neu anuniongyrohol a Chymru ar nad oedd yr aelodau dros Gymru weoi mynu gwrandawiad yn Nhy y Oyflredin (olywch. clywcb), tra yr oeddynt yn meddu y synwyr da i fod yn ddystaw, pan, fel yr oedd yn dygwydd yn gyson yn y Benedd hon, y golygai freieth a rhwystraeth yr un path (eymeradwyaeth). Yr oedd toesur Cau y Tafarnau ar y Sabboth yn Ngbymra, yr hwn a ddygwyd yn mlasu gan Mr John Roberts, A.S., ynddo ei hun yn fesur a gir. Iwyd trwy ymrocJdiai yr aelodau Cymreig (cym- eradwyaoth). Ac ai nid oedd yr un dyaionwedi cael glll y Llywodiaeth y SWnl (II 8000p yn llYn- yddol tuagat y colegui Oymreii? (eymeradwyaeth mawr). Yr oedd y ToiiiiJ yn galw hyny yn swm bychan a diwerth; ond pa bryd y clarfu iddynt hwy gael dim tebyg iddo (chwerthin) P Wedi hyny, dyna Fesur Oladdfaydd Oyhoeddns Mr Henry Richard, yr hwn a obeithiai efoei weled wedi ei gaiio (clywch, clywch), ae yr oedd y cad- eirydtl wedi cyfeirio yn garedig at ei ymdrechten gwael o berthynas i'r Mesnr Claddfeydd (eymer- adwyaeth Inawr). Dymunai ddyweyd un gait mewn eglul-had i an cwestiwn cysylltiedig a'r meeur hwnw, yr hwn oedd yn dyfod yn gwestiwn y dydd yn wlwyf cymydogaethol y Rhos-gol- ygai gwettiwn y claddfeydd oyhoeddus. Nidoedd ei fesur ef, fel y safai ar y deehreu, ond me,a, y fynwent; ac, fel y cyfryw, dywedai ei fod, at y cyfan, wedi bad yn llwytldiant diamheuol (eymer. adwyaetb). Ond yr oedd rhai o'i gyfeillion, pa ral oedd yn gweithredu oddi ar yr egwyddor fod banner torth yn well na dim bara o gwbl, wedi gwasgu arno i gyffwrdd II chwestiwn y oladdfeydd oyhoeddus. Ond nid oedd Mesur Oladdu 18S0 wedi ei amcaija, ao nid oedd erioed wedi cySwidd 8 chwestiwn y claddfeydJ cyhoeddu*. Yr oedd yn rhaii i'.r mater ddyfod o flaea Ty y Oyffredin y flwyddyn neear, neu y flwyddyn wedi hyny; ac yr o idd yn sicr, pan y denai, y byddai yr aelodau Oymreig ar y blaen (eymeradwyaeth). Yr oedd yna fesur arall wedi ei addaw, Mesnr Addysg U/mreig (clywcb, clywch)—mcsur a roddai fodd, had i'r Ithyddfrydwyr, efe a dybiai, ond a synai y Ceidwadwyr (chwerthin). Wedi hyny, yr oedd yna bobl yn dywejd, Pabam yr .oeddych heb sytnud Mr Homersham Cox? (eymeradwyaeth a chwerthin); a'r sylw a glywodd, y dydd o'rblaen, ydoedd, O! pe buasal genym banner dwsin o adodau Oymreig a wyddent beth cedd eu dyled- swydd, gwnaid y fath holynt yn ei gyloh yn y Seuedd fel y buasai yn cael ei yru o'i le mewn pymthegnos 0 amser." Ond yr oodd y bonsddig- ion hyn yn anghoflo nad oedd y Senedd yn eistedd yr adeg y traddododd Mr Homersham Coz y sylw- adau vr oadd cvmllint wedi bad-yu cael ei ddvwerd arnynt, ao hefyd ddarfod iddo ef (Mr Osborne Morgan) yn 1872, pan y cafodd ei apwyntio yn foinwryn llys y maa-ddyledion, basiopenderfyn- iad yn Nhy y Oyflredin yn condemnio yr apwynt- iad (eymeradwyaeth mawr). Wrth gwrø. yr oedd yn rhaid cyfeirio y cwestiwn 0 berthynasiymddyg. iad Mr Cox i alluoedd uwch; oud nÏ3 gallai efe and dyneyd nad oedd ei sylwadan yn rhai barnol na doeth (oymeradwyaeth mawr). Hi oedd efe yn amheu nad oedd wedi gwrandaw eymaiut o dystfon yn ystod ei ymaiferiad hirfaith Vi alwed- igaeth a Mr Cox; ac yr oedd efe yn adgoflo, pan yr arferid cymeryd tystioheth drwy dvst-lw, fod yna lawer iawu o anudonlaeth yn cael ei gjfUwni; ond ni ddarfu iddo erioed sefyll mewn llys, a dyweyd fod pobl Lloegr ya tyngu anudon i eithaflon ofn- adwy (eymeradwyaeth). Yr oedd yna ffrwydrad mawr Oeidwadol wedi bod yn mhob un o'r tair teyrnas, er Doe gallai efe lai na meddwl eu bod Wfdi gadael i'r pylor fyned braidd yn lliith. Tra yrfoedd Mr Gibson wedi bad lyn Ltan-belanu yn Dumfries, yr oedd Arglwydd Cranbrook wedi bod yn ceisio cymeryd meddiant o gadarnle It bydd- frydiaeth 3 n t irmiugbam, ac yr oedd Syr S,, aflord Northcota wedi ymgymetyd I gwaith mW1 an- obeithiol i yr oedd yu dyfod o hinsawdd hyfryd Ulster i "stormio" y sir oedd wedi cael ei galw yn Midlothian Gymru (eymeradwyaeth). Ond yr oadd dewrder hyd yn nod yria i gael ei dymhern gmi synwyr, oblegid yr oedd wedi sylwi ei fod yn Ciol ci hyubysu yn bendant fod y mynediad i'r ar. ddacgosiad Oeidwadol mawr yn Nghaernarfon trwy docyn yn unig (chweithin). Yn awr, beth oedd amcan 11 holl gyNegMa hyn. Nh mUai yr Wrthblaid gael geitia? digon celyd am y Llywodr. aeth bresenol, crynhoi eu gweithredoedd drwgi fyny mewn uu frawddeg-yr oeddynt wedi gadael heb ei wneyd yr hyn a ddylasent ei wneyd, ao yr oeddyct wedi gwneyd y pethau hyny Dm ddylasent eu gwneuthur. Pell oddi wrtho ef fyddai gwadu nad oedd y Llywodraeth wedi gwneyd camgymer. iadau ond jn ffedus iddynt hwy, pan yr oedd y Llywodraeth wedi gwneyd camgymeriad, yr oedd yr Withblaid wedi bod yn ddigon caredig i'w cynorthwyo o'r anhawsier drwy wneyd un mwy fyth (eymeradwyaeth), a gallai Mr Gladstone ddytveyd wrth Arglwydd Salisbury, fel y dywedodd Charles II. wrth el frilwd James, "Ni bydd iddynt fy lladd i, er eich gosod chwi ar yr oraedd" (chwerthin mawr a chymeradwyaeth). Bydded iddynt edrych ar yr Iweiddon. A oedd yn bosibl Uywodraetliu y wlad hono yn fw, tgg a chadarn nag y gwnaed 1U ystod y deunaw mis diweddaf gan Arglwydd Speneer a Mr Trevelyau ? (cymer- adwyaath). Diweddodd trwy ddadgan el hyder y bydd i lawer o waith eto gael el WDeyd trwy 1m. drechion uuol y Rhyddfrydwyr, 0 dan arweiaiad y gwla 1weinydd mwyaf syddyn fyw (eymeradwy- aeth mawr),

KAY'S COMPOUND, a demolawt anodyss oxwo. torMt for Ooøgbe ud Colds, Mit. ?i., 29. 9d.; PMtMC.S). A UiRD.-To ALL 'WHO ABa OU"XFING n<m tha errors and in&mvtion of 78uth. nwvouo vmknw, .WleI, loss of manhood, &o., I wiUaena. recia t?t mU cnMMO, FEBE U? CEf?EGE. Thi< gM?t h.t(]Y wu disomem by a stdwomay in Boutb I Amarica. Set?' '?'.?jteaMd mvdop« to the itsv 10SEPR T. INMAH ?(e<tM D., ?M' York,

} "ANDEONIOUS A BILLIARDS. STB,—Ymddengya fod "Anti-cant" yn ben-, derfynol o geisio Befyll yn wrol dros ei WNn a throsel egwyddcrion, 110 yr ydym minau, drwy elch caniatad chwi, syr, am sefyll yr un mor beu- derfynol ar yr oohr arall. Ceisiwn wneyd sylw byr ar gymaint o'i lythyr diweddaf ag aydi yn dwyn perthynas a'r mater mewn dadl, a hyny mewn dull heb fod dipyn yn chwyddedigabost- fawr," Y mae yn dechreu y llythlf hwn gyda'r hen, hen, stozi am y bachgen yn chwareu A' r llaid at ochr y Sordd, ac y mae yn ceisio mewn modd trwstan dros ben ei chymhwyso at "Junius." Ond dyn, a'i helpo, y tSae'r gymhariaeth mor draenus o ddiSygiol fel nad yw yn gwasanaethn I ei amcan mewn modd yn y byd. Dywod yn nechrea ail barograph ei lythyr, Y mae yn anhawdd deal), pa fodd i ateb e: iythyr dl. weddaf," &e. Ydyw wir, "Anti-cant" druan, ac yn orchwyl aunhiaethol rhyjanhawdd i chwi, ac [yr wyf yn ddigen "ohwyddedig a boatfawr" heddyw eto i haeru, ei fod yn waitb thy anhawdd i atugenach dynion nag 11 Auti-oaiit." Gallea dybied oddi wrth arddull blentynaidd yr ysgtifen- ydd hwn mai ienaao iawn ydyw, ae ohertrydd hyny tueddir ni i Dosturio, a pheidio rhol ffou At ei wâr, mae'n rhy wiricm." Carem wybod pwy a roddea awdaidod i Auti_¡ cant dosbaithu ein rhesyman ya crbyn chwareu billiards 0 dan dri penawd. Tybed fod yn rbaid dyweyd unwaith yn rhagor fod ein gwrthwyaebiad i'r chwarea hwn yn tarddu oddi ar ymwybyddiaeth o'i ddylanwad niweidiol ar chwaeth a moes y sawl a ssfynir gan ei hudoliaet'a. Dyna, mown byr eiriaa, ein gosodiad o'r deehreu, a hwn fydd egwyddor sylfaenol ein sylwadau hyd y diwedd. Nid yw ond oferedd 1 Anti-cant" a'i ddilynwyr geisio pentyru ar eu gilydd ymadroddion gweigion gwael i'r dyben o geisio cuddio y gwirionedd syml hwn mewn caddug a thywyllwch. Do, f. ddywedodd It Junius" fod eylfaenwyr y sotydiad newydd hwn am wneyd e'r Bhyddfryd- wyr cystal gamblers ag ydyw y Ceidwadwyr, ac ni waeth i "Anti-cant" beidio na cheisio ei ber- swadio ei bod yn anmhosibi i aelodau y Olwb Diwygiadol yamilio o gwbl, am fod rheol bendant yn gwabardd hyny, canya ni bu reol erioed heb el throseddu. Fe wyr pob dyn sydd wedi sylwi, ac astudio rhyw gymaint aty uatut ddynol, nad oes hyfrfdwch na dyddordeb mswn unrhyw gyatadleu- aetli heb fod yno yehydig neu lawsr o etako yn yr ymrysonfa. Ni ddarfu i 51 Junius" erioed briodoli gau ddybenlou i aelodau y pwyllgor, fel y mae', Anti-cant" hwn yn ceisio awgrymu mewn modd mor faleisus. Gwan, gwas, yw ei ofyniad, "Ouid yw mor hawdd gwneyd gwyatlwyr o olygwyr newyddladurcn, pregothwyr yr Efengyl, neu flaenoriaid oglwyeig," &0. P Dywedwn ninau yn benderfynol, Nao ydyw; 80 ychwanegwn fod "Anti-cant" wedi arddangos diflyg baru bron anfaddeuol drwy lusgo y cyfryw ddosbartit i'r cysylitiad hwn. Y mae ei ymgais feiddgat at fod ya bert gyda'r gair "pwnio," a dygwyddais el ddeinyddio yn fy llythyr di.veddaf, yn ddigon i greu crechwen at ddyn o dan y cryd-oymalau. Ond maddeuer iddo, rhaid chwilio am fai yn thyw le neu gilydd, canys It Rhyw bicnio mae thai beaaydd, A Uuuio bai llo na bydd." Y mae "Anti-cant," yn yr ail benawd, yn ail adrodd fy ngosodiad, "Nid ydyw billiards yu deilwng e bwysigrwydd ein bodolaetb, nac yehwaith yn llesol mewn modd yn y byd." Er edrych at ol edrycbjjjdrwy ein gwydrau (peidied II Anti-cant It a cheuflgenu at y glisc gynghan- eddol yna), ac er Jnanwl ddosranu y ftawddeg uchod, nis gallwn weled dim ynddi yn galw am gyfsewidiad y meddwl, yr hyn 0. I gyfleithu yw edifoirweh. Yr ydwyf yn teimlo awydd canmol II Anti-cant" yn y fan hon am ddyfynu cymaint o'm Ilythyrau, oblegid antariaf ddyweyd yn wylaidd heb "chwydd na boat," mai dyma yr unig berlau sydd i'w cael yn ei gynyrchion amrwd a di- omcan. Y mae rhywbeth yn ddigrifol iawn yn y diniweidrstydd p!entynaidd, a'r dull llywaith a arddengys Anti-caat" pan y dywedjei ftJd wedi ceisio dangoj y lies sydd mewn b lliarde, a chan nad yw' Junius,' wadi 11 ngwrth-ddywedyd, nid ymhelaethaf ar y pwynt yma." Mor gynil ydyw dynion mawr o'u geiriau, onidt-P Os na byddwn yn glustiau ac yn Uygaid i gyd pin y bydd yr oracl yn llefaro, nid oes ail- gynyg i'w gael yn dragywydd Yn el drydydd penawd y mae 1n ail aclrcdd fy ngeiriau eto, yr hyn 8yd-l ymddygiad par ddoeth o'i elddo sylw arall fit wnaethym, sef fod b llhrds yn oael "dylanwad aaorchfygol bron" ar y cbwsrouwn, ac yn eu annhueddu at fynychu ty Dduw. Yr ydym o'r nu farn heddyw, ac yn ol pob tebyg yn bresenol byddwn yr un mor gadam yn y ffydd hou yfory Lefyd. Y mae "Auti-cant" yn cyflwyno i'n sylw esiampl I gadarnhau gosod- iad "Junius" yn y dull mwyaf pendant. Oy- feiria at fasnaohwr wedi ei "Iyncu i fyny" mor llwyr gan helyntion y byd hwn fel "11&8 gellir ei gael i siarad am ddim o'r bron ond pethau ei fas- naohdy," I wneyd dim o'r bron ond "prynu a gwotthu," nac i ymhyfrydu mewa dim na neb arall ond y fasnach hon a'r dosbatth eydd yn ei chario yn mlaen. Wtdi nodi yr enghraipht hon o ddiffyg "arfer y byd heb ei gamarfer, gofyna ynfuddugoliaethus, "Ondafynai I Janias I ddi- leu masnach, ohsrwydl fod rhai ^ouweiniaid yn cael eu gorswyno ganddi ? Tra y mae 11 Jua, ius" yn toimlo i'r byw dros gyflwr traenus y lluaws sydd mewn caethiwed gaa fydolrwydd eu calonau, dymuna alw sylw "Anti-cant" at y gwahaniaeth mawr sydd rhwng y chwareunr billiardi a'r mssnachwr. Chwareu y mae'r naill, tra y mae'r llall yn dilyn galwedigaeth gyfreith- lawn ac angenrheidiol. Nid oes unrbyw gym- hariaeth rhwng y ddwy esiampl. Teimla" Anti- cant" awydd i flmelo eto am arfer y gair "mil. oedd wrth son am y rhai syddjyn cael eu llithio i ddinystr a chollodigactb wrth gellwait a'r chwareu I I hwn. Yr ydym yn ail ddyweyd, a hyny gyda mwy o rym, 08 yn bssibl, nag o'r blaen, fod y "chwareu" yma, sydd mor anwyl yn seroltfadau "Anti-cant." vn troi vn "ehwurB i filoedd o ieuenctyd, nid Cymru yn unig, ond y deyrnas hon a'r byd ya gyffredinal. Yr ydym yn ddiolchgar iddo am ei wahodd- lad cynhes" i fyned gydag ef "rhyw ddiwrnod" i'r Olwb Diwygiadol i "weled y billiard. room, er mwyn iddo weled blaenoriaid eglwysig yn cael ad- loniant, boneddwyr parchus yn cael mwynhad, a ieuenctyd gcbeithiol yn enel Iles." Druain ohon- ynt! Os gwel "Anti-caut" yn dda adaei i mi wybod yr adeg y bydd game yn cael ei chwareu mewn eariad brawdel am bwys o dybaco rhwng blaenoriaid Moriah ac Engedi, Salem a Pendref, Ebenezer a Ohaersalem, deuaf gydag ef i weled yr olygfa ryfedd ao anhygoel hon. Ai gormod ydyw i bublOaernarfon ddysgwyl cael eu hettwau gan 11 Antiv cant P" Wrth derfynu, a chan adael heibio bob ysmaldcd, pruddaidd, yn wir, fydd yr adeg, a du lawn fydd y diwrnod, pan welir y rhai syddyn cymeryd amynt arwain ein cenedl at tin- wodd, moesoldeb, a chrefydd, wedi anghoflo eu hunain a'n galwedigaeth i'r fath raddsu fel ag i gydymffnrffa r byd yn ei bleserau gsreigion ac anuuwlol. Goidefwcb i ni apelio yn ddifrifol at ain gweinidogion a'n blaenoriaid crefyddol, a gofyn idlynt mewn difrifwoh teilwng o'r mater hwn, Ai tybed y gallant deimlo yn ddedwydd yn yr addeldy newydd ymadsel o awyrgy!ch afiachus y billitrds, y bagatelle, a'r curds; neu, o'r ochr arall, a yw yn bosibllddynt fyned o dan draws Turflad ysbrydol mor drwyadl fel ag i alln mwynhau cym- deithas y b lliird players newydd adael mynydd Selon a chwmni myrddiwn o saint as angylion ? Yr y4ym yn bantu fod yn anmhosibl i nnrhyw Griation roddi ei esiampl na'i ddylanwad o blaid y symudiad hwn.—Yr eiddoch, &o., J CUIUS. [Y mae y llythyr ucbod vu deifyn ar y ddadl hon, ar hyn o bryd.—Got ]

OYMRU A'R SWYDDOQ^ETHiU 0 DAN Y LLYWOBRAETH. S1:R -Nis gall unrhyw un sydd yn troi mewn cylchoedd Cymyeig, ac yn sylwi air don newyddiad- uron y Dywysoga^th, beidio gweled fod deffroad cenedlaethol yn eymeryd Ileydyddiaubya. Nid yn unig y mae addysg tiwchraddol yn cael He mawr ya ngolwg y wlad, ond y mae mÿoedd o Gymry ystyriol yn ymdeimlo fod yr amser wedi dyfed i wneuthur adolygiad trylwyr i sefyllfa sefydliadau a swyddogaethan yn Nghymru. M:e lie i ofni nad yw eia haelodau Seneddol wedi aylweddoli hyn. Nid ydynt yn orweinwyr y gouedl,oud yn ddilyuwyr cloffion; gau byay, y mae yn angenrheidol i'r waeg Gymreig ddyblu a threb- In ei hegni i dda! i fyny bob camwri yn wyucb y cyhoedd, wyntyllio eia hawliau fel cenedl, ac i ddangos i'n haelodau Soteddol eu bod wedi eu hanfoa i St Stephan nid yn uaig i gynoithwyo ya ngwaith yr Ymherodraeth, ond ar uu negea utill- duel, i wneyd gwaith cenedl y Oymry. Mae penodiadau diweddar i swyddau cyhoedddus mewn rhai o siroedd y Gogledd, a'r dydd o'r blaen yn Ngholeg Caerdydd, yn galw am ein hyst/riaeth a'n gwyliadwriaeth. Tuagat gael hyn, dymunaf wneyd oais atich i ymchwUio I benodiadau i swydd- au cyhoeddus yn Nghymru ya ystod y dog neu ugain mlynedd diweddaf, ac i gyhoeddi ffrwyth yr ymchwiliad, fel y gall y wlad farna drosti eu hun. Y nrif swvddofftethau clhoeddus ydynt: fa) Bitnwyr yr assizes a'r county courts. (b) ,ryddioa, prif-heddgeidwaid, a lord lieuteuants. (e) Ustukitld. (d) Archwilwyr: ysgolbn, mwnau, Ilaw-weith- feydd. (e) Esgobiona deoniaid. Yn gymii-t a bod y Cymty yn ymranu yn wiadol yn Ryddfrydwyr a Oheidwadwyr, ac yn grefyddol yn Ymneillduwyr ao Eglwyssvyr, a bad o leiaf naw o bob dog ohonynt yn Ymneillduwyr, a chyfartaledd mwy fyth yn Ryddfrydwyr, dyddorol iawn fuasai cael dosraniad cyfltwa o'r awyddau uchod, a gwybodieth fanwl pa uifer fu yn llanw pob swydd. (a) 0 Gymry ac o genedlaethau eren. (b) 0 Ryddfrydwyr ac o Geidwadwyr. (uc) 0 Ymneillduwyr ac o Eglwvswyr. Gan fod yr argrapn ar ledowi y wlad rod y lleiafrif yn genedlaetho), gwladol, a ebrefyddol, hyd yn hyn, wedi bo 1 yn cadw yswyddogaethau iddynt eu hunain, a bod yn llawn bryd i'r Cymry, ac yn arbenig Bhyddfrydwyr ao Ymneillduwyr Cymreig, gael gwybod y rheswm paham y cedwir hwr allan osafleoedd o aarhydedd a cbyfrifoldeb yn eu gwlad eu hunain. YMOFiNYDD.

AT WBINIDOGION YR EFENGYL AC AR-I WEINWYR CRBFYDD YN FFFSTINIOG. FONSDDIQIOK,—Dymucwn wybod pa fodd yi ydych yn 9FOIll cysoni e"ch ymddygiadau yn rhoddi eich pre3enoldeb yn y wledd a gynhaliwyd yn Assembly-rooms Blaenaa Ffestiniog, ar y 6d oyflssl, lie yr ydoedd y diodydd meddwol ya than mor arbenig yn ei daipariaethan, a defnydd mor belaeth yn cael eu gwneyd ohonynt, a'r addysg yr ydych wedi oi arfer gyfranu i ni, ac hefyd esiamolaufel pleidwyr eobrwydd ?—Vr clddoch. &c., 0KM moo.

EISTEDDFOD GESEDLiEIHOL 1884.-AT I GEBDDOKION CYMRU BENBALiDR. SYS,—A fyddwch chwi mor garedig a chaniatau i mi yehydig o'ch gofod I ofyn cwestiwn i brif getddorion uymru, er mwyn cael eglurhad bodd- haol ar bwnc sydd ya cael ei bybyr ddadleu y dyddian hyn gan bwyllgor cerddorol yr Eisteddfod =ethol yn Lerpwi.-A aes 1D Nghympu dd/nicn a chanddynt leisiau alto? neu a oes yn abrefydd a phentrefydd poblogaidd Cyinru nifer digon Uucsog o'r cyfryw i wneyd i fyny y rhan hono o 1I.6r o lefsiau gwrywaidd o bymtheg- ar-hrgtialmevin nife*. Y mae y pwyllgor a uoclyd yn ddwy blaid ar y cwestiwn, ac o ran nifer yn dra chyfartal. Dywed uu tlaid nad oes lleisiau alto (gan ddynioa mewn oed) yn Nghymru, ac felly, os dewlsll damau ae Iddynt alto part i gyg. tadlu araynt, y ciuir y Oymry allan o'r gystadleu- aeth i leisiau gwrywaidd. Dadleua y bla'd arall fod a'to voices yn mysg y dosbarth a nodwyd, ond eu bod byd yn hyn mean rhm heb en diwyllio a'u dwyn i ymarferia-5, ac mai aa o ddyled- gwyddau arbenig pwyUgor yr Eisteddfod ydyw ihoddi cjfleusdra i'r cifrjw i wceyd defu- dd o'r talentau a roddwyd iddyct. Dyna, yn fyr, ydyw sylwedd y gwahaniaeth barn sydd yn crea llawer o siarad ofer yn y pwyllgor a nodwyd ar hyn o tryd. Yr wyf yn credu mai Dea ein o?dgene?l sydd mewn golwg gan y naiJl blaid a'r UaU, ae am fy mod yn ye?yvie y cweattwn yn un pwysig mewn mwy nag un ystyr, yr wyf yn eyflwyno y pwnc i sylw holl gerddoron adna- byddus Cymru, gan ddymuno cael gwybod eu bMn bM&adol hwy ar y mater, a hyny mor faan ag sydd modd, er cycorthwyo y pwyHgor i wneyd ?-yr hyn oydd_ fwyaf t?odan yr amg7l?hiadou Yr eiddoch yn gywir, OELLA,

NI DDYLAI YB ASWtDUIOU" OkN. LYXfOLi GAEL BU HfiSGEUIiUSO. Y mae yr a&eohyd yn deehreu gyntaf ydag anbwyl- der ysj{afn yn 3; c-lh, yr hwn, o esg?.ius., a eaoltaia ar yr h) g >rp&, gau gymryd i VIIM yr aven&u, y* afu, y pancreas, &e.yn wir, yr holl gyiundr«fn eliwar- eDol, ao y mae y dyoddefydd yn tceullo 'y- truenus nes y L,,d i hdd?..dlu 11?7till ddodMt. Oamgymerir yr n1leohyd ya ami am an- hwyiaetaa ercilt s ViyJd i'r ayld ofya iddo h' "a y owestiynau ?'??i:rbydd ya auuog 1 ben- derfynu pa un ai yw of ei hun yn un o'r dyoddefwr Ao?gc ,uyf boenau neu ?htkwsder mewa aw. ?lu i,r ol bwytal A oes yna deimUd trwm, poenus, yn eael et y. g.. f.,?e:?dl 1 A oos g y Uygaid 1, melyn I A oes yma lysnafeUd to v, 111101, ya ymgassSu d l(i ya y o" yn o»et el dtJC: k' i' :itlO!1dAYyaW y tJ1U:'gge:dl: t A oesynaboenynyroolir a'r cain! Aoesyaad.,i o lawcnder 0 gylea yr oohr dd. fel pe b'dJat yr arf,, ya mwhau! A oes yua fol-rwymedJ! A oes yna fag? benByfrdandod aeu benysgafnder Wl", god! ya sydya a oade orwoddoll A yw y rbedladau (secretions ) Vr elw 1,,odyn bria ao wedi eu lllwio yn gryf, gyda 1,)d nr 01 Befylil A yw y -dyaym?hw dq. bwyta, yn cael ei dnnya t/au wyntogrwydd neu ys- eyfogiad w, ,?, hoy?'1 A oes Yn, fy aloe t Oall y gwahanol nrwyd,Uon hyn bciàio f?l ya bresenol ar yr u u ams?. y maent yn poenydio y dyodd?,,?(11?o I)rd I brylIII -11 Ir ??hpd lawnyneniUtlr, vo. b'djl 1, "Y Ua a o bir hathad,bYdd yna besyohiad syeh, bacio. yn ,.el el ,L'Iyn ,t 'i ;bYld ychydig gan bas-boer!. 1'IIn INdo Y dyoddafydd yn wf. W. ya yr aftechyd y mo Y oroen Y gwisgo wedd lledlwyd, fudr, ae y -,?e y dwylaw a'r traed yn "I eu gorebuddio aehwyaoer glu-liol, 1"11 aa Y, au g;'ài°:V: rl:r f-Vy { n;f43mr: oenau y gewynwst yn ymddango^. ?o y mae y de, ael arferot yn Proll yn not" ddiles yn eroya yr an. hwylder aiteituiol olal. ocbreuad yr aileebyd hwn yw difiyg t.-euliad, a KwDewm byehan o'r fedlygin. iaethbliodol Bymud yrua shyd, os cymet1r hi yn et ddchreuad. Y mae afleeslgrwydd inwyafrif fad ilv a&eohyd 91-1 ei dri o'r PwYl,wn Be ya briodol yn el ddeoUrauad, pan D yn bryd yeh dig feddyglnlaeth eirelthio g -veubad; m byd ya nol we(H iddo gymeryd gafael gref, dyhd parhau I arfer y Jteddyginiaeth gy. faddus ?es y byddo poo o:im o'r fiechyd wedi ea .ymud Ilwyr, nes t'r awydd at fwyd ddyehwolyd, &a 1'r peii, ftia nmau treul 'ol gael eu hadferu I adyllfa iacb. y l?ddyginieth i?r.f offithi.l.f t h Id goadt? ?wu?w??i?L?cu?I'M? ?\rX&p? darp..r!aeth lYO!" wert.hir gan yr fferyuwyr a gwerthwyr med glnlaet!1 drwy y b d' a chan y perok- enogion, A J. It 21, F,?r,i.g n-r oad Londcn. B.O. y mRA y Syrup hwn yn erfrydio ai wraid4 n aflechyd au yu ei ymkd, ?,,Iddyn .f?dh. io at L.p. erch. en an a I IS iE -!i crlansoddiad. (Jofynweh i'eh fleryllydd ata"SKIi.iEL'a ?S?TI?': S?RUP." Y mfe ? "?gol'a Syrup anQ Pilla" gwirio e diol 4'r g ilia '• A. J. Whi!;e Limited." TteJl en ?rfl,i!gtrqtamp yw 0 irw,-th eyd yn gysylltiol a phob pt.l. boca. AI sydd ddytyniadRn o Iythyrau a dderbyn. iwyd er foaawr y laf, L2. oddi wrth fedygon ea'vog yn y wlad hOIiO ya tystio i deiiyngdod ein meddygia- iaetb. Ni fuasai y boneadigioa hyn yn perygla eu cymeriad- au eu bunain trwy cymer*dwyo nwyddaa diwerth, ao ni fna«ent yehwaith yn gwneuihut yr adroddiadau a ganlyn om bti atD ea pwybo laeth o'r ffaith — Tuomas Dale, Upporbridge, Holfatirth: —" Y mae eich Curativo Syrap yn gworthu ya hyaod dda, ac ya rhoddi pob boddioarwydd." W. Wilkensou,Rushden,Higham Ferrers"Yr wyf yn canfod cynydd parbaus yn y gofyniadaa aca y ini{O:; yr hyn a ddengya ei led ya caal ff&ir gan y bobl." J. M. Derby-street, NewcastleYr wyf yn gWlbod am cbosio., yn y rhai yr oedd, nid yn unig wedi I ?add(n, ond wedi lh;u Ya wlthredI, ar ol .1 .?fer ddau nen &i mlS. George Drnry, Santllw,1 Et t mi fod yn werth- wr meddyginiaathan breintebol yu awr, dros dder mlynedd ar hugaitt, eto aid wyf yn gwybsd tu y fath t werthu ar un feddygiaiaeth a'r hya a gafais ar eicb meddyginiaetb chwi, ao y mae amryw bersonau wwi fy by,byau o'r lies sydd ya dailliaw oddi witao. D'v wed fy mrawd ya Lincoln ya gyffslyb. X maa < gwerthiant yn hynod." Thomas Miller, Wednesfijld Y mae eich msdd. yginiaetbau wedi rhcdli pob boddioarwydd yn y gy. mydogaeth, Be mai amryw o fy ngbwemeriaid yn siarad yn nchel am Mother Seigel's Syrop." Win. Flower, Beceles Nid yw yn arferiad gonv i gymeradwyo unrhyw feddyginiaeth fnintebjl i fy nghwameriaid. Mown achosion unigal ohona bob amser y mae. genyf ail da i'w ddyv ey 1 am Mother Seigel tm gofynir am fy marn. P. S. Ballard, Haotaa Bassett: Yr wyf wed oyfarfod ag achosion bynad o iaehad trwy gymeryd sy, u" he yr wyf yn ei gymeraiwyo i fy holl awsmeriaid. G. H. White, 29, Commercial-street, Monntian Ash:—"Gallaf ynbcrsonol dystio i deiiyngdod eioh m1( itib ury, M P.S., 3, High-B.'reat, Qwreos- ain Yr wyf wedi cyiaeradwo Seig I Syrup oddi fy mhrofiad nnigol, a pherthynant iddo deilyngl, dai.-h I." W S Gla33 F"iockheim Y mae brMdd jr ffd) vemiMth freiuta?ol bar yn y fMohcad." Ed?rd Tamfiin, KLa?sten-apjn.Taamea—" mMygworthuntare? a?rapyo ol ei M.? eideilya?edcih. 'y Sama?J?es.Hyo?weU.?'Tmaewedi CIII rh fedAcdam y- y gymydo?eth h .U." 6 Henry Taffa, V arloo Place, LondcaJM' "v* ? da r oudi with Wraoiii?a sydd wed. ei arfer, Id ? 'iV f D. gyme??y" M bob cyM pM y «"*■»"lAh t?g?t y eamdrenhad. W COAGI?LINE.—<?m<mt for Broken A-tinl >« VA0 J- l3.Z8. Postage, 2d. Sdd everywhere Kay J Stockport. E'aBHc St:cking: Ch.m!?? af  MlfiMOtNES, Elastic St.ckings Chnmicals of evarr tad per Par at ptomply. j&yBr,