Y Genedl Gymreig

I Y GWENWINIAD YN liEBPWL. I Cymerodd heddgeidwaid Leipwl y ddynes FhmnagM, yr hon a gyhnddh o wenwyno er I :o .0 l'r ddalfa ddoe.

AQOR LLYSOEDD NEWYDD YN BRUSSELS. Ddoe "*rwyd "Y '4 d barn ""wyddion yn Brussels, gan y t d.U?g Leopold. Dywedai y Tywyoog ma! yt adeUadwaith hafddat yn Ewrop ydMdcL

TANIO TEISI GWAIR GER GWREC- SAM. Yn kwyr nos Sadwm canfy^dwyd fod tan wedi tori-allm yn nheisi gwair fferm Etddig Fach, ger Gwrecsam, yr hon sydd yn meddiant Mrs Jackson. Anfonwyd hysbysrwydd i Wrecsam, ao yr oedd r. Prince of WaMs Brigade yno yn uniocgyrchol. Deallwyd fod dwy dâø-y naill o wair a'r llal1 o wenitb-ar din, a bernid iddynt gael eu tanio gan ryw ddyhiryn neu ddyhirod. Methwyd a llwyr ddiffodd y tan hyd saith o'r gloch foreu Sul. Tybir. fod y golled tua phedwar cant o bunnau. Yr oedd yr eiddo wedi ei yswirio.

DYGWYDDIAD RHYFEDD AR REIL- FFORDD CAEB. A CHAERGYBI. Ddydd Gwener diweddaf cymerid milwr ffoedig o Dublin yn ol ar hyd y llineU hon yn ngotal mil- wyr ereill. Rbanodd teitbydd arall oedd yn digwydd bod yn y cerbyd gynwys ei botel wisoi gyda'r milwyr, a pherswadiodd y gwarchodwyr i dynu Ir handcuffs oddi ar ddwylaw y ffoadur. Pan gyrhaeddoda y t! an i Gaergybi yr oedd y milwr ffoedig ar goll am yr ail waith. Ymddengys iddo fyned allan drwy y ffunestr tra yr oedd y tign yn arafu wrth gyrhaedd at yr oisaf. Yr oedd y mil- wyr areillyn oysgn ar y pryd, ao felly y gwr a ranodd y wisci. Wedi deffro o'r olaf canfu fod ei oriawr a'i gadwen, m nghyda'i bwrs yn oynwys 30s, wedi cael eu. Kadratav

LLOFRUDDIAETH EOHRIDUS YN I LERPWL. Nos Sadwrn cyfiawnwyd llofruddiaeth echrydua yn Leipwl. Tia yr oedd pointsman" ar linell y Lancashire and Yolmite yn dilyn ei oruchwyliasth, clywai ddolefain uchel, ac wedi rhedeg allan canfu ddyn a dynes mewn sculffe ar fin 1 canal. Yn ddiweddarach 8" elodd y dyn yn taflu y ddynes i'r dwfr. Gwacddodd y "points- man," a rhedodd y llofrudd ymaith, ae ni welwyd dim ohono byth wed'yn. Deuwyd o hyd i gorph y druanes, yr hon oedd tua 23ain oed, yn fuan wedi y dygwyddiad, ond hyd yma nid ydyw wedi cael el hadnabod. Creda yr heddgeidwaid y gallant dd'od o hyd i'r llofrudd yn mhen ychydig cldyddisu. £

BANGOR. CIFABFODYDD; LIOLCHGAHWCH.—Ddoe (dldd LInn), cynhaliwyd y cyfarfodydd hyn yn yr oil p gapelau y ddinas. Oauwyd y prif fasnt-.chdai yn y prydnawn, 110 yr oedd y cynull- iadau yn y gwahanol addoldai yn lluosog. CRRABFOD y GYMDEITHAS FEIBLAU.—NOS Lun cynhaliwyd cyfarfod blynyddol cangen Bangor o'r gymdeithas uchod yn yn y Penihyn Hall, dan lywydiiiaeth yr Arglwydd Esgob. Siaradwyd gan y Patch W. Glanffrwd Thomas, periglor Llanelwy (cynr/chiolydd y fam gymdeitbaa), ac ereill. CYMDEITHAS LENIDDOI Y TABKBNACX.—Testjn yr ymdrafodaeth yn ngbyfarfod y gymdeithas uched nos Falnth dlwedaafydoedd Dewisiad Lleol." Siaiadwjd o blaid y mesur gan Mri W. Thomas, John Hughes, a Robert Hughes, ao yn erbyn gan Mri. H. O. Hughes, Thomas Griffith, ac ereill. Ya ErHOLiAQ. THBFDII.—Y mae yr etholiad hwn, y cyntaf o dau y ireinlen newydd, bron yn ymyl, end bychan ydyw y dyddordeb sydd wedi ei ar- ddangos gan y trethdalwyr yn y mater hj d yn hyn. ir wythnos ddiweddaf cynhaliwyd airryw o gyfaifodydd cyhoeddus i'r dyben o notainatio ymgeiswyr am y seddau, ond tencit ydoedd y cynulliadau ynddytt, Be ni ddaethpwydvi ddim penderfymad boddhaol. Enwir y personan canlynul fel ymgeiswyr am gynrychioJaeth y gwahanol tcards, sef, Eastward:—Mri. Henry Lewis, Green;Bank W. J. Parry, Maes-y-groes; Robert Roberts, post-Ifefetr; John Williams, Garth Inn, William Thomas, contractor. South IVard:-Mri W. A. Dew, Wellfield Houise; Hoshach Roberts, chemist; John Pritchard, Bod Hyfryd; Morgan Richards, W. C. Davies, John Evans, butcher, a T. O. Lewis, Frondeg. Wist frard. Mri John Koberts, Brynadda; S. R. Dew, cyfreith- iwr; Dr Richards, Samuel Evans, Arvonia Build- ings; J. R. Brown, British Hotel, D. G. Davies, draper, aRicharl Davies, architect. North Ward: -Air W. B iyne, Menai View; Captain Hugh Savage, Mri John Evan Itobartii, W. E. Thomas, Bryn Hyfr/d; Richard Rowlands, Gwynfryn; David Williams, surveyor, a Captain J. R. Elli i. CYMDEITHAS DDADLEL-OL Y GWYB IBUAINC.- ANKBCHIAD AOOBIAliOL oLi Y Diox EDWAKIJS.— Oynhaliodd aelodau y gymdeithas anenwadol nchod y cyntaf o'u cyfarfodydd wythnoiol am y tymhorprcsenol nos Fiwrtbl liweddaf, va ystafell gyhoeddus y Qieeu's Head Cafe. Cymerwyd y gadair gan y Parch Samuel Davies (W). Yr oedd yn bresenol hefyd ar yr esgynlawr y Parchn Deon Bangor, D. Rowlands, M.A. (M.O.), Dan Davies (B.), W. R. Saunders (B.), T. Joms Humphreys (W.), Mr ff. Lloyd Jones, Ilywydd y gymdeithas, ac ereill. Wedi ychydig Sj lwadau gan y llywydd, galw d ar y Deon i an,?rch a cyfarfod, yr hwn a ddywedodd ei fod wedi cydslnla & chais Mr Lloyd Jones i draddodi yr anerchiad agoriadcl, ar yr amod lod i'reyfartod foddloni nrychydig sylwadau gwasgarog a difyfyr, gan nad oedd yr amser yn caniatau Iiddo barotoi, araeth deilwng o'r cynulliad presenoL Wedi eyfeirio yn fyr at gy. huddiad sathans Mr Homersham Cox yn erbyn cenedl y Cymry, Jywedodd yr areithiwr parclfeaig ei fod wedi dylod yno i ddangos ei gydymdeimlad i'r gymdeithas, amcan yr lion yooedd dysgu y bob! jeaoine i gymeryd dyddordeb mewn llenydd- iaetb, ac i ddiwylho eu meddyliau. Ar yr un pryd, credai nad ydoedd y materion yr ymdrinid It hwynt yn gyffredin 111 y cymdeithasau hyn, megys pynciau gwleidyddo!, cymdeith-isal, a chrefyddol, yn gytaddas i'w hymdrafol ynddynt, gan fod taedd yn y pynciau hyn i ddwyn pobl ieuaitc yn nghyd i ail-adrodd yr hyn a ddariienir ganddyntyn y newyddiaduron, a dyla fol gan gymdeithasau o'r fath amcan llawtr uwch na byny. Yr o(dd ganddo of bob parch i'r newydd- iaduiOJ, ond fel yr oedd yn hysbys i'r mwyaf tit o's rhai oedd yn bresenol, yr oedd yr erthygltu fel rheol wedi eu bysgrifenu yn frysiog, so yn gy. ffredin, nid ydyw awduron yr ysgrifau hyn nemawr ddoetfcaoh na'u cymydogion. Nid o,dd ef yn dymuno dyweyd dim yn anmharchus am y newyddiadur, oblegid y mae y wasg wedi gwneyd llawet o ddaioni yn y wJad, ond fel pobpsth arall, yr oedd gim y wasg ei lleoedd gweiniaid, a dylai cymdeitblilf o wyr ieuainc fel y rhai o'i then, chwilio am well defnyddiau i seilio eu dadleuon arnyut na'r hyn a geir yn y newyddiadur wyth- ncsol a dyddiol. Anogai hwynt i astudio un llyfr buddiol, i ddarllen pennod ohono yn gyson, a chael dadl yn nghylch y gwingneddau a osodir aliaa yn y pennodau byny. Byddai hyn yn rhwym o ychwanegu llawer at eu gwybcdaetiJ, eu treiddgarwch, a'u dadblygiad Crtdai ef yn gydwybfidol fod cenedl y Cymry yn meidu ar dalent ac athrylith, ond his gallai lai ni gofidio wrth welod lie ystyried y modd y maent yn cael eu gwasti affu yn y Dywysogaeth. Nid oedd yr dymuno dyweyd dim yn erbyn gwir farddoniaeth, ond byddai dyn a'r elfen farddonol ynddo, yu sicr o ddangos ibvwbeth newydd m«rn natur, a ihoddi bololaeta i ddrychfeddyliau aewyddion, yn phob tro 1 dailbnai In Mcmori 111 Tennyson, y bardd (Scisnig, teimlai yn lbarod i goroni a awdwf am ei fod yn moliannu bywyd a natur. G wir, yr oedd ganddytt faint fynir olerddoniaeth Gymraeg, ond am ddrychfeddyliau teilwng o ddynion rhefycnol, ni feddant jr un. Ar yr un pryd, yr oedd y personau hyny oeddynt yn meddu ar y ga lu i rigymu geiriau yn dalentog-nis gallai ef wneyd .hyny, pe byddai wrthi am flynj dd- oedd. 0111 nid oedd dim yn deilwng i'w alw ya farddonheth ynddo, ac Lid ydyw y p ereos i>u dreuliani eo. hunaii i gyfansoddi y fath sothsch oDd megys rhai yn arcdig y tywod, ac ais gallaut ddysgwyl ond cinlyniadau cyflelyb. Nis gall y gwir faidd ymguddio yn hir, ymao yn catu yu barhaus 8C i bobpeth, ae y mae eanddynt rai felly yn Nghymru. Y mae hwn yu canu mor naturiol a'r adryn-ond nid poo adcryn sydd yn gallu cann. Oa ydyw yr *ydd yn meddwl y gal —a I ganu vn gyeta: <*r ?M?, y mae ya camgyme? 18 ddfdawr; M y mM Uwwet o ddynion ya Ngh;ymm 7n ystyried eu hunainyn Mtdd, pan nad dyn, ond gwyddau. TyMai fod mwy 0 athrylith yn Nghymry nag sydd yn amlygi 'ig ar hyn o brV, onu ea bod heb fanteiaion i'w ddad- bJ1u. a hydeiaf y byddai i'r ymdrehíon a wueir y dyddiau hyn yn nglyn ag addysgf ddwyn y cyfryw I'r amlwg. ina gweaeth sylwadau ar lyfrau awduron amheus, gan ddangos, wedi'r eyfan, nad oes nnrhyw wirioneddau yn cael ea cyfleuynddynt ar nad ydynt i'w cael tisoes yn y Beibl. Dymuaai argraphu ar feddyliau ei wran- dwjimd oe i beryxl i unrhyw ddanganfyddiad gWfddoaol daro yn groes i wirioneddau y Beibl, oblegid onid Duw w-aeth bobpeth P Kid ydoedd bYWld, yn ei d,b ef, yn werth i'w fyw, os nad oes oyd arall ar ol hwn. an uid ..(I. evfnat), no <TyD?au!>ywjd. O?a! fodydyn?dd  ?"?* chariad," er yn dlawd, In  ??". na'r foethog sydd heb feddu gwybodth. ?? hyny, ea %!ed- <illwiho am wybodaetha doethLeb, • cheisio diwyl,Uo ? meddyliau. Yr oedd eu meddyhM yn gydymttth gwMt.ado[ iddynt, Be am bobcyMil y:o?td gMddyntBUwn o feddyliau. Gyda golwg ar yr ymModi?a. awneir amo meWD perthynaa i sylwadau a wnaeth aynyddau yn ol, dyweda: y gwh barchedig areithydd fod rhai personau yn ei ystyried yn wr hynod ragfarnllyd ond gallai ei ei eicihau nad felly yr oedd. Y geiriau a ddefnyddiwyd ganddo oeddynt 81 fod yn anmhosibl i ddyn ymddyeithrio oddi wrth 71: i Eglwys Gatholioaidd ao Apostolaidd heb ddyoddef coiled dragwyddol mewa canlyniad i hyny. Ond 4"i wrth yr Eglwys Gatholicaidd a: Apostolaidd nid oedd yn golygu yr Eglwys y p iithyna ef iddi, ond y gyfumretn hono o grefydi oedd yn dysgu f, gwirioneddau Duw. Y mae ym apmhosi I i ddyn ymddye'tbno oddi wrth y gwir a heb golli mewn cyfartaledd. Nidoedd yn gwadu am foment nad ocdd y parchedig gadeirydd (y Parch Samuol Davies) yn aelod o'r eglwye hono, ond aclod anftlh-erffaith ydoedd, a dymuuai ei weled ef ac ereill, yn nghyd ag ef ti hur, ya aelodau mwy cyflawn a pherffaith. Gobeithial pan ddeuai yr Eglwyswyr a'r Anghydffurfwyr i adnabod eu gilydd yn well, ac i gydgymysgu yn fwy â'u gilydd, y buasai y camddealltwriaethau hyn yn diflanu. Wedi y dioluhiadau arferol terfynwyd y cyfarfod.

TEISSIBAU LLYSIEUOL KERNICK AT LIDO LLYNGYit. <9T Pe bvddai maman yn gvvyb,d gwerth Teseaao hyn, fyddai dim UD tflnla bobrtdyut. Os ydych. yn dyoldet oddi wrth ddolur y Pen Anhwylderau Ger'iawg, Diffyg Traulintl raywmedd, Gowynwsfc, a Dalnr y Wjiicb, TitKlWCH BfJLENI LLYSLEUOL KERlC. maent ya fychain, ao folly ya hawd,(c ai nid yw yn anitanrheidiol i aros yn y ty tr > Y..11 ac y t wadi en treio gia Slotdd ao iradi en daiigaaa ':n"d".llUa.eth 1r ur YMWAUKD HEWN YCHYDIG DDYDDIAO ODDIWSTH UYUN CALED A MEMJALIO-N, AO HKPID 0 OLIWYCD TN NOHYMALATJ BYSKDD I Tt^sn.—Yr uuig feddygiiu-ioth efleltiuol ar ejioi y 1 hai byu ydyw i'laateil ikllar at Gyra Calel a Med lallon. Mat:ut vu w3h=,jl i bob Aiiitlrtirtyiiwyr (Std-Mi), aeu Umysgiaaau b=wt;'<ts; h'i. gff.rai v rha?u oamgylon y corn, ?ymudir yboeuynd?lwtreg, w ar fyrder feli Ilwyr ddlirreiddir. Ni wellheir cyrn moddalion a chwyddladau ar gymalau y trued mor ebrwydd, -.d -L, 11,?, uaion^yichul di,w?-thyb. O'lil' gwi?go unrhyw esgidiau Ya gyeurus S?n M?lC? Ui» aWl ar ol I Bl?to?ri Dellar g?l eu cymhwysy. Na chy- m,,rw??h, ar un 'wtrlJ, oich deuu I bfy"- rai c«o crati Oeir nwy mt?rn UlYcluLu, Prw is lie, Kan bob Freryllyd o'r bron. Yn rhydd <uwy y l.lytiiyrdy am H n uo? oe!moR. BodiorJ Labora"" Ul\yle.re, Jjou.km •MKW)Yomuitin ir ra !Au, !so '• X'AAAXCRON" A PODOI,HYLLW.l?-?LRIA Y hylif?l 1,, a d'U.tyUIr 0 WfeJlthhU yn m?idu P"W(,oJeddau Whaol tfatr /ennyddkil yu xijihyirrfy cyhoedd, ya riwddol ,,),-r le bhu ),ilz Yiti moddygmioetti t Mm. d>1f.. ;trf: 'h:rY3::I1 gryiiboail aui)aturiol4Swa«l. r iau, urwy«U ddlitaator ioi o todolaeth Y cytryw ydyw -oe. dan yr ysttSwd 9 S b?- diljYK4,i,.2e,U -iVF rhychOK, b;a» am.ymuncl ..r y genau yu y boren nm^ ya^der, anhwyldeb yr ysiuui^, L)wg lr W,i U?? 04 "W"'throda YU biiwV -iyuuwao)» o ararni.ia at j) awr adfoia y d^oddef^dd i fwynha-l ^ilrfu™ f a cnysur. WulMr > o'i ruth >ddloeelnj ur,!i»V, j V !,P^WR*" ii; yn y liedlord Labumr i MFBsy,, new o «ob R?o?d Labt??t ?j '.??? 'h?'?' .? ?M

IN Y TREN- I l Hie pwyllgor N08 SWBN, I L Mee pwyllgoz NOB SIDWBN. I BISTEDDrOD USTWI I m iboddi gwya a gwahawdd" i holl fairdd, Senonon. a 'tB ce;ddi:whdo;' dr;¡6: Prjdaln, i ylmg:rnull i'r oisedd a gjrnheht gerllaw BOreaf Edge Hill, ar ddydd Sadwru, Tachwedd 10. mae thai OylDry gor-selog yn dal yn gyyf nad ld yn unol 3 "defod a braint beirdd Ynys Prvdam" i gynal goisedd oddi allan i detfynau Clawdd Oils., ac y dylid cadw'r Eisteddfod yn Wthanol Biyni an Gwyllt Walia. Ondcaydymam rAw at "ddcfod a braint," y mae gan ein brodyr drwr holldeifynau yr Ynys o John OOloata i eithafoedd Cenyw (Cornwall), yr un hawl i'r orsedd a tbrigolion "Mon gu, mam y gân." Yr ydym yn tybied fod gan Llynlleifiad, ptif ddinas y Cimry," os cad fwy, beth bynag gymaint o bawl i'r orsedd ag unrhyw dref, oblegid lod mwy o dtiftcl ou Oymreig yn cyfaneddu yno nag mewn nnrhyw drefarallo dan yr haul. Y mae pwyUgor Biateddfod leipwl yn gweithio yn egniol, ac mewn floidd ddeheuig drcs ben taagat gael Eis- teddfod lwyddiannue, aa oa bydd iddynt fynod yn mlson lei ag y maent wedi cychwyn, bydd His. teddlod Lerpwl yn un o'r Kisteddfodau mwyaf llewyrchug o gynhaliw.vd erioed.—Xua chan' mil, xseddai Tori withyf, a ddysgwyiii Vr WYL DORIAIDD VS ¡O¡UKABIINARFON. Owarcbod pawb! o ba le y deuant ? Fe ddyweùaiiJ yn fy llythyr diweddaf nad oedd y Radioaluid i met yr un fath o docyn a'r Toiiald. Ond y mae hyn yn gamgymerlad, oblegid y mae ihal cannoedd o Kadicaliaid yn Mon ac Arfon wedi cael tosyn (hi* (llhr y Toiiaid), a phan gy/riflr y tocynau, bydd pob tocyn glas yn arwyddo mai Tori fydd wool myn d i mewn i r cyfarfod. Wn i ddim pa faint o'r twynau ccch sydd wedi eu hargraphu, dim llawer mae'n debyg, a chawn glywed ar y diwedd am y miloedd o Doiiaid oedd yn y eyfarfad, a dim ond ychydig gannocdd o Radicaliaid. Wel, syr, oa ydyw Syr Staffoid Nortlicote, a'r "tiagwyddol Rilkes" yn' dyfod i lawr i Gaernaifcn i'r dyben o addysgu y Cyakry sydd wedi eu camaiwaio gan egwjddoiion Radicalaidd,—os ydynt yn dyfod i etiifl yu ol i'r gorlan y rhai sydd wedi cyfeiliornl eu ffyidd," onid doetbach foasai cael llon'd y Pavilion obonynt, a gofyn i'r Toii-Aid aroa gaitief, In eu bod hwy eisoes yn iach yn y ffydd. Rhald ei thori m y fin yma heno. I ANDBONICU8.

YR YSGREPAN- [GAN JOHN BROWS.] _I Ai gwir fod pwyUgor EistoMfod Llynlleitiad yn twriadu cynyg gwobr am yr atebion i'r cwettiynau Cllulynol 1. Paliam yr oedd un o feirniaid (?) Eistedd- fod Caerdydd yn y b' yu ysgrifenu nod- ion" uwohben ei ysgrifau ar y bugoilgerddi ? 2. Pa rai ydynt yr onghreiphtiau mwyaf ffwlbriyddul yu y "nodion byny ? 3. Pa mor bell y mile yr enghreiphtiau a ddyfynir o'r cyfansoddiadau yn profi gallu a chymhwysder y oyfryw un i fod yn feirniad P 4. A ellwch chwi brofi fod yn yr enghreipbt- iau a nodir 80 a ganmolir gan awdwr y "nodion" un wreicbiouou o wir farddoniaeth; 011 nad ellweh, beth ydynt ? D.8.—Oyhoeddir yr atebion mass o law. • • Tri pheth y cwynil o'u plogid yn Nghymanfa y Wesleyaid yn NiubychAmlder y casgl- iadau, peidio oynal yr oedfa hwyrol yn y Cupel Mawr, a pheidio cydsynio a llythyr Mr Eiddon Jones i ddanfon dau neu dri o gynrychiolwyr i Oynadledd y Dadgj sylltiad yn Nghaernarfon. Mid cwestiwn politicaidd, debygwn, ydyw cydraddoldeb orefyddol, a chan fod naw o bob deg o Wesleyaid Goglodd Cymru yn bleidiol i ddadgygylltiad yr Eglwys, tybed fod y modd y gweithredwyd yn Ninbych yn deg a chyeon ? • • Dr J. Hughes, T^erpwl, mewn anerchiad yn ddiweddar a ddywedai" Y mae ar yr oes bresenol eisien cael pob peth yn bawld-enu chanu ydyw pobpeth, a rhaid cael hwnw yn hawdd ac arwynebol: yr wyf yn ofui y Vydd ein oaticdl-ni erbyn yr oes nesaf weli inyned yn Irby,w fth o adar i qyd." o Dywedodd Y Parch H. B. Williams, Gwrrc- sam pan yn siarad ar grefydd ai gwaith:- Nid ydyw gweddi ddoniol. a pliroliad uohel yn y cyfarfod eglwysig, yn ddim ond rhagrith a gadacl heb dalu am yr msteddleoodd am Ewyddyn, Ond dywcdir f,)d rhai yn gadael ardreth eu heisteddloocdd heb ei thalu am dair, pedair, a phum' mlynadd, a rhai am byth Ao y maoat yn grelyddol ijlwn. Ofnir y bydd yn rhaid i weinidogion poblog- aidd y Wesleyaid fod yn fwy cartrdfol 0 hyn allan, DCU roddi eu hunaia yn agored i gael eu galw i gyfrif am eu habBenoldeb gan orufh^ wroueylchdaith. Nido.genym.ndgob?o <od pob goruchwyliwr yr uu mor oneat & a,yd? Ion ?&'r pM?thwyr mewn pethau ereilll ?efyd. »■ "fiaohgen o Bentre'r-dwr a yagrifena Ai gwir fod y papyr Seisnig ar Ian y Ddyfrdwy wedi rho'i oymaint o le i ffol-gampau nes cyfyngu ar golofn y farddoniaeth gymaint nes y diflasodd y beirdd anfon eu cynyrohion, fel yr aeth bwrdd y golygydd talentog yn wi ac i4do yntan mown canlyniad erfyn am V& yr awen, 80 hefyd erfyn ar 01 d y ooloftM ereill gyiiilo ei ofed er mwyn rho'i lie i'r fardd- oniaeth yn y dyfodel P Drnan o'r beirdd os ydyw talentau y traed, &c., yn cael mwy o sylw na thalentau y penau. I ba le yr a ein teyrnas, tybed, Mr Brown ? Galwai Deoa Bangor ei araeth ger bron Cymdcithas Lenyddol Lon-y-pobty, alias Park mil, yr hon a draddodwyd yn y Qiteen's Cafè. yn un ddifyfyr a gwasgarog." Nid bob dydd y ceir gwr yn medau barn mor gywir am ei waith d hun. Parhaodd yr araeth am awr a chwarter: nn o ganlyniadau siaral "difyfyr a gwasgarog" ydyw fod y stori yn myned yn faith. • Yn y "Faner Bach" ymddangosodd para- graph i'r t porwyl a ganlyn" Beirniad y farddoniaeth ydoedd Alafon, sir Gaernar/ou." Pa augen dyweyd ed v y sir ? Pwy glywodd son am Alafon, sir Fon ? Nid dyn sir ydyw y cyfaill, ond dyn gwlad gyfan, a bydded holl ferched Efa yn famwyr. Lied awgrymiadol ydoedd gweled golygydd yr ?tmoMWtM. goiygyaa y ?e?'  gmgyn" Radi?a?d o Fangor yn yZ? yr wythnos ddiweddaf. Daw tro ar tyd, os deil pethan fel hyn. *•* Barna y Dean Fdwards mai y rhoswm paham y mae y Cymry mor Radicalaidd ydyw-fod cymaint o yfed tfi yn eu plith! Pa ryfedd fod y Toriaid mor awyddus i ddiogelu y cwrw i'r dosbarth gweithiol hyd yn nod gyda'r ciniaw ddydd Sul ? Dysgwylir i'r ddiod frig gynyrchu Ceidwadwyr, ar yr un tir a'r ymresymiad deon- aidd fod y te yn magu Radioaliaid. Bhaid fod Lladmerydd yn hoffi amryw- iaeth. Yn ei lith ddiweddaf yr oedd ganddo sylwadau ar y tri chymeriad cyhoedius a ganlyn:- Y Parch D. S. Jones, Cana (nid Galilea); Dr Begg, a Henry Irving. Bu Mr Henry Richard yn siarad yn Merthyr ar "Gig," a "Heddwch." DangoRai fod y naill a'r Wall yn destynau iachus, ac ynperthyu yn agos i'w gilydd. Nid oes modd cael llawer o gig heb hoddwch. Er gwgu o'r Amteroedd arno, y mae y Gokuai yn puhau i Ddinyatrio y Cyfun- deb." • Mawr a rhyfedd ydyw gwallau yr argraph- wasg. Esiampl: mewn cyfoesolyn bwriedid i adolygiad ymddangos ar y G- "greal cenedlaethol," ond yo lle hyny, trwy wall y oysodydd, gwnaed ef yn G- gruel cenedlaethol!" Y fath wrthuni I Pwy erioed welwyd yn defnyddio y geninen i wneyd gruel ? Dylasai y brawd yna gael pum* mlynedd o benyd-wasanaeth, lieu gael ei orfodi i siarad am y gweddill o'i oes yn y pedwar mesur ar hugain. Golygydd yr Amteroedd sydd gyfrifol am y sylw a ganlyn" Dygwyddodd i ni yn ddi- weddar weled hanes bywyd Jolrn Thomas, Aberteifi, yr hwn hefyd a gynwysai nifer o'i bregethau, wedi cael ei brynu mewn arwerthfa ar eiddo otfeiriad ocdd nowydd farw. Yr oedd yn eithaf amlwg fod y pregethau wedi eu pre- gethu gan yr offeiriad i gyd, gan fod ar ol pob un ohonynt, yn Haw yr offeiriad ei bun, pre- gethwyd y dydd a'r dydd o'r flwyddyn a'r flwyddyn. Yr oedd ô1 ei law hefyd ar y pre- getaau yn eu diwygio drwy dori allan bob oyfeiriad at ddynion fel "pechaduriaid." Troisom dro yn ol at borth eglwys wrth basio, a chlywsom un o bregethau y diweddar Mr Morgan, o'r Dyflryn, yn cael ei darllen gyda hwyl fawr. Ond yr hyn a'n gogleisiodd fwyaf yn ddiweddar oedd gweled offeiriad glin yn pocedu cyfrol owaith un o ddoctoriaid duwin- yddol Cymru sydd yn Ddadgysylltwr heb ei fath 'Doedd dim gwenwyn yn y pregethau! Ond cafodd yr offeiriad lawer gweU t&l am eu darllen nag a gafodd y Doctor wrtli eu cyfan- soddi." V Y mae etholiad Cynghor Trefol Caernarfon eleni yn debyg o fod yn un pwysig ynddo ei hun, ae yn oi ganlyniadau. Y mae John Trevor Williams, Ysw., yn mysg yr ymgeiswyr. Ymddangosodd ei "anerhiad II i'r etholwyr, yn nghyda gohebiaeth ddyddorol o'i ciddo yn newyddiadnron iBeisnig Caernarfon yr wythnos ddiweddaf. Gyda Haw, y mae efe yn un o'r ysgrifenwyr mwyaf poblogaidd a fedd y drof bono; y mae ei style a'i syniadau bob amser allltn o'r llwybr cytfredin. Fe.ly y tro hwn. Idea fawr Mr Trevor Williams ydyw gwneyd ymdrochle i Gaernarfon. Y mae am ei lleoli yn nghanol afon Menai, ar y lIeJyn tywodlyd sydd i'w ganfod ar drai rhwng Caernarfon a ferry Tal-y-foel. Cynygia yr engineer rha- mantus hwn wneyd pier o ochr Mor6 i ganol yr afon; yna gwneyd un crocs wrth ben hwnw, lie y dodir y lathing machines; ao yn olaf, cael agerlongi gaiio y teithwyr yn 01 a blaen i Gaernarfon. Dyna i chwi ddrychfeddwl, Mr Golygydd, teilwng o M. de Lessors! Sibrydir fod yn mryd ymgeisydd arall am sedd yn y cynghor trefol i gynyg scheme hollol wabanol i'r eiddo Mr Williams. Tebyg i hyn ydyw: Gwneyd dwy ferry, un bob ochr i'r Fenai, ychydig islaw y dref, lie y mae yr afon yn nofiadwy ar bob adog, a chael agerlong gref i hwylio rhyngddynt. Ac ar ochr Caernarfon cynygir cael tramway o'r ferry i'r dref, ar hyd yr hon y bydd trams yn rhecteg ya barhaus i gludo teithwyr o sir Fon, &c., i ganol y Maes, ac felly yn y fan mwyaf eyf- leus i fyned i'r farchnad. Dyna y ddau gynllun fydd yn rhanu y pleidleisiau yn yr etholiad agoshaol. Nid U i ddyfalu pa un yw y goreu caiff yr etholiad banderfynu y pwnc yna. Onid priodol iaw fuasai cynal oyfarfod cyhoeddus yn y Guild Hall, er mwyn iMr Wil- liams gaol egluro ei olygiadau F Dywedir i mi fod y scheme sydd ganddo wedi bod ya rhyw frood o yn medjyliau amryw o wýr mwyaf meddylgar y dref er's talm, ond nid oeddyntyri gallu rhoddi ffurf weledig a phendant i'r path. Erbyn hyn, daeth dyn cymhwys i lunio y scheme a'i hesbonio. Llwyddiant iddo. QWT manwl a choeth ydyw y Par A John Owen, M.A., Criccieth. Dyma fel y darlunia un o gerbydau rheilffordd Montreal: —" Yn un pen i'r cerbyd ar y nallllaw mae stove, ac ar y ilaw arall mater closet, yr hwu a ddofnyddir yn fynych a dirodres gan y ddau ryw." Bum yn darllen hanes y gynadledd a'r cyfar- fod dirwestol a gynhaliwyd yn Nmbych, yr wythnos a basiodd. Un o'r pynoiau yr ymdi in- wyd ag ef ydoedd,—" Pa beth a ellir wneyd er atal y rhyw feuywaidd rhag ymarier a'r diod- ydd moddwol P" Credaf fod sylwadau y Deon Edwards ar bwne y tfi yu dra theilwng o sylw yn y cysylltiid hwn. Dywed ef fod yfed tS deirgwaith yn y dydd yn sicr o beri i ferched a dynion deimlo yn wan a suddedig. Y canlyn- iid yw fod y togell, mewn llawer o fanau, yn rhagtlaenydd i'r botel gin. Ymbortb gwael sydd yn peri i lawer droi at y gwirf a'r porter. Cynghor un gohebydd i wragedd ffermwyr ydyw:—"Peidiwch a meddwl mai cysegru mynwentydd y byddweh wrth drill ymtmyn." Da iawn. *•* Adroddwyd yr ystorta ganlyn gan Mr Ro. berts (A.), Brymbo (gynt oLaneroh-y-inedd Aeth dynes o'r Llan aow i fyw i Hirael, Bangor, a chafodd y Llan ymadawiad ag un o'r rhai mwyaf daionus am ffraeo. Khyw foreu Llun JR ooddwn yn cerdded trwy Hirael wrth ddyehlyd o fy nghyhoeddiad yn Beau- maris, a phwr a glywn yn ffraeo ei hegni ond Mari! Ond gan gynted as y gwolodd hi fl, tiwoid yn y fan, a rhedodl ataf, gan ofyn, '0, Mr Koberts baoh, sut yr ydach chi,' &c., gan llosed a'r gog. Yn nghwxsyr ymddyddan, dy wedaia wrthi—' Wei, Man, d'wyt ti ddim yn ffraeo mor ddoniol yn Mangor agy byddet ti yn y U<m aow.' 'WeI (moddM Mthtu?, 'dydw &' yn gwybod dim am ahau d--d Hirael yma fel 'roeddwn i yn gwybod achau pobl y ilsn. Dywedir fod cuddiad cryfJer y, Parch M. D.Jones, Bala, fel ffrae-wr yn gar- wodd yn yr un fan a'r chwaer uchod-y mae yn ddiarhebolam wybod "achau" pawb. Yn y Dryck, am Medi 27, ymddangosodd darlun o Ewybr-nant," yr anedd lie y cyfieithwyd y Beibl i'r Gymraeg gan Dr Mor- gan. Awdwr y sketch ydyw Mr J. W. Jones, ao y mae-- ganddo, yn yr un rhifyn, erthygl ddyddorol ar hanes a gwaith yr Esgob Morgan. Un o'r ymwelwyr sydd wedi tyan mWyaf o sylw yn America yn ddiweddar ydyw Mr Owilym Evans, awdwr y Quinine Bitters- Dy- wedir y bydd cydymgais rhyngddo a Barnnm pwy a fedrj adverteisio orea ? Cawn weled sut y try pethau allan. Y\ Am erthyglau newyaaiaauroj, ayweu JJOOH Bangor:—" Nid ydyw awdwyr yr ysgrifau hyn nemawr doethach na'u oym'dogion." Bydd y Deon yn ysgrifenu ambell- i leading article ei hunan, Be am hyny y mae iddo hawl i ddyweyd ei brofiad.

CAEBNAEFON. I CSPABPOD CBNADOL.—Nos Lun cynhaliwyd eyf- ariod ceaadol yn Nghapel Ebenezjr, pan y tra- ddodwyd anerchiadau gan y Parch leatte Davies, Talsarnau, ac ereill. CYMDEITHAS LBNYDBOI. CAPBI. SEISNIG CASTLE.- BQUABB.—Oynhaliodd aelodau y gymdeithas hon eu cyfarfod cyntaf am y tymhor hwa nos Ian die weddaf, pryd y traddododd y Parch O. Edwards, H.A. (Uywydd y gymdeithas), ddarlith dra dyeg- edig ar Pt to Plato," yn yr hwn y traetha ar anlaiwoldeb yr enaid. Llvwyddid y cyfarfod can Mr T. W. Fergus, Poet Office. OWGHEEDD.—Mos Iau CynbBUWyd cyngherdd yn y Neuadd Drefol, dan lywyddiaeth Mr L. Lewlp, yn absenoldeb Syr L'ewelyn Turner, er budd clwb diiladu Ysgol Glan-y-m6r. Gwastn* aethwyd gan y rhai canlynqlMisses Fanny Richards, M. J. Williams, Oastle-street; Annie Hope; H»i Torn Harris, W. Parry, David Jones, I Henry Edwards, leu., ar y berdoneg, a Ch8r Glan- y-mor, o dan arweiciad Mr W. Joaes. Clfeiliwyd ar y berdoneg gan Mr J. Williams. Yn ystod y cyngherdd cymerodd cyatadleuaetbau le am y dad- = goreu o unawdau detholedig gan y cys- tadleuwyr. Yr oedd y neuadd yn orlawn. Etholiad PEIF-ATHKAW I Qoma HrrFosriE- IADOL CAEUNAHFON.—Djdd LluD cynhaliwyd cy- farfod o danysgrifwyr i'r coleg uchod yn Mangor, i'r pwrpas o ethol prif-athraw yn olynydd i'r Parch J. Sidney Boucher, M,A.yr hwn a ymddiswydd- odd yn ddiweddar. Yr oedd yn bresenol Esgob Bangor (yn llywyddu), Deon Bangor, 11. Arch- ddiaconiaid Ffoulkes, Evans, a Smart; Canoniaid Evan Lewis, Dolgellau; Kichatdeon, Oorwen; y Paichn J. Pryce, P. Constable Ellis, Osbonie Williams, Watkin Williams, y Milwriad Sackville- West, Mil Townshend Mainwaring, Sandbach, R. Luck, ypgrifenydd mygedol, &c. Ymgeisial pedwar- my-hugain am y swydd, ac o'r nifer hwn dewiswyd y Parch Mr Fairchild, is-athiawcoleg HyfEorddiadol Voik, a diweddar bril-athiaw Coleg Hyfioiddiadol Cutham, Rhydychain. CYFAKPONTUU DIOLCIIOASWCH. —Cynhaliwyd y cyfarfodydd uohod yn eglwysi Sefydledig Oymreig y dref hon nos Fawith diweddaf.a thrwy y dydd can- lynol. Yn Eglwys Sant Dewi, Twthill, nos Fawith, traddodwyd pregeth rymus gan y Parch E. T. Davies, B.A., fleer Aberdyft. Yr oedd yr adeilad yn orlawn. Boreu ddydd Me:oher,>yn JSglwys LilanceDjig, pregetuwyd gan y i'arcn JB. T. Davies, B A.; y prydnawn, yn Eglwys Sant Dcwi, gan y Parch W. Jones, Porthdinotwig; ac yn yr hwyr yn Eglwys St. Mair, gan y Parch D. Morgan, fleer Penihyndeudraetii. Yn ystod y gwaeanaeth rhoddwyd dadganiad o'r anthem Molwch yr Arglwydd" (Bradwea), gan y cor, dan arweiaiad Mr W. Farren. Chwareuwyd ar yr offeryngan Dr Owen, Sfyd-fawr. LLYS YR YNADPN BWBDEISIOL.—Dydd LluD, getbron Mr L. Lewis a Mr Walter Hughes,—Noah Jjovell, Tan'rallt, a gyhuddai Patrick Casey, o'r un ardal, o'i fygwth, ar y 6ad cyfisol. Vm. ddougvs, oddi wrth dyrtiolaeth yr erlynydd, i'r diffynydd, yn cael el ganlyn gan ei fab, ddyfod i'w dy oddeutu chwarter i ddeuddeg ar noswaith y diwrnod crybwylledig, gan falurio y llestri a bygwtb ei ladd. Yr oed<t gan y diffynydd yn ei feddiant haiarn sodro.- Gorchymynwyd iddo chwilio am ddau o feichiafon yn y swm oJ5p yr un, a rhwymwyd ef ef hun yn y swm o lOp, i gadw'r heddwch am chwe' mis.—Cyhuddwyd William tBatbgate, gwerthwr ffrwythau, o fod yn feddw ac afreolus ar yr lleg cyfisol. Dirwywyd ef i 2s 8ch a'r costau. Cyhuddwyd ef Tn mhellach o ymosod ar Elizabeth Ann Edwards aryrlleg cyfisol. Ymddangosal Mr Roberts ar ran y diffynydd. Yr achwynyddes a ddywedai i'r diffynydd ddyfod t'w thy nos Feroher, y 13eg cyfisol, a bygythiodd ei lladd, a phan y gorchymynodd ef i fyned allan o'r ty, tarawodd hi. Daeth i'r ty drachefn y boreu dydd Ian dilynol, a gafaelodd mewn pwysau gan geisio ei thaio, ond methodd yn ei amcan. Wedi i Mr Roberts anerch 1. faiuc dros yr amddiffyn- iad, ihwymwyd y diffynvdd yn y 8wm o lOp i gadw'r heddwch am chwe' mis.—Cyhuddwyd Ed. ward Davies, gOt, ttenwaiiau, o fod yn feddw ac afreolus ar yr lleg oyflsol, a dirwywyd ef i 10s a'r costau. Eto, Hugh Davies, morwr, am yr an trosedd a ddirwywyd i 5s a'r costan. LLYS YR YNADON BIROL.-Dydd Sadwrn, ger- bron Oapt Wynn Griffith (cadeirydd), Mr W. T. Poole, Dr Taylor Morgan, a Mr Meczies, cyhudd-, wyd John Lewis, landlord y Bryngwna Inn, Ce. athraw, o tod yn feddw yn ei dy cyn adeg cau, ar y 5ad cyfisol; cyhuddwyd el wra'g hefyd o'r un trosedd, ond ni wnaeth ei hymddingoalad. Hedd- geldwad J. Jones (24) a dystlai iddo fod yn cerdded helbio y tafarndy oddeutu hanaer awr wedi naw ar y diwtnod crybwylledig, a chlywodd laia y diffyn- ydd, yr liwa a waeddai yn uchel fel pe byddai yn derfysgly d. Aeth i mewn i'r ty, yn cael ei ddilyn gan swyddog arall, oddeutu Jdeug mynyd i ddeg, a gwelsant Mrs Lewis yn y bar yn feddw, ac yr oedd y diffynydd, yr hwn a arferai.iaith lygredig, yn y seler, a daeth i fyny gyda chanwyll yn eilaw yn mhresenoldeb y ddau swyddog. Gafynodd Mrs Lewis iddynt gymeryd diod, ond gwrthod- asant. Adeg c-tu ydoedd deg o'r gloch. Addefai y diffynydd ei fod yn euog o'r trosedd, oud gwadai fod ei wraig jn feddw, "oud mai wedi gwylltio o'i achos ef yr oedd, gan mai temper go ddrwg oedd ganddi." Dirwywyd ef i 10i a'r costau, a gorchymynwyd fod y wraig i wueuthur ei hyrnddangosiad yn X 11} s nesaf.— Marlba Roberts, Glangwna-terrace, Cae-athraw, a gyhuddai Jane Williams, o'r un lie, o'ibygwth ar y lCfsd cyfisol. YmddaugoBai Mr J. A. Hughes ar ran y ddiffynyddes. Cyfododd yr anghytundeb hwn mewn pertbynas i gylI" idr. Rhwymwyd hwy i gadw yr heddwch am chwe' mis yn y swm o 5jp.

REMARKABLE DISAPPEARANCE I Of all Dirt from everything By using Hsdsoa't Dry Soap. BEWAKD!! Purity, Health, Perfect Satisfaction its regular daily nse

YR YSTOBM DDIWEDDAB.—GOLCHI CHWECH 0 FORWYR DROS T BWRDD. Wed! cyrhaedd 1 South Shields, boreu ddoe (ddydd Llun), hysbysodd dwylaw y llestr Undine perthynol i Siields, iddynt fod mewn tywydd enbyd y dyddiau blaenorol, ae i cVwech o'r dwy. law gael eu golchi dros y bwrdd. Lladdwyd y cadben, hefrd, ar 1 dec.

Y C EN A D WE SHAW A'R FJFRANCOD. Dywed y Ttlegraph, un o newyddiadnron Ffrainc, y bydd i'r Llywodrseth Ffiengig rodd! 2400p o iawn i Mr Shaw, yn nghyda gwneyd ym- ddiheurad I Arglwydd Granville.

COLEG GOGfLEDD CYMRU. I Rhag ofn na ail foa yn oresenoi yn y cyianoa sirol sydd. i'w gynal yn Nghaeinarfon ddydd Sadwrn nesaf, y mae y Parch E. Herber Evans wedi anfon i'r ysgrifenyddion ei rodd o again gini at Drysorfa Coleg y Gogledd. Mae Mr W. J. Parry hefyd yn dechieu ymsymud gyd& mater y llyfrgeU. —————— ——————

I Y mae y gronfa er amddiffyn O'Donnell, y gwr lofruddiodd Carey, yn awr wedi cyrhaedd i dair. mil- ar. ddeg o ddoleri. Cafodd dyn o'r enw Hubert Augustas Berry, yr hwn fu yn cymeryd than 18 ihyfelgyrch Tel-el- Kebir, ei ddirwyo i 12p yn Huddersfleld, yr wyth. nos ddiweddaf, am ymosod mewn modd cren- lawn ar heddgeldwad. Dydd Iau, yr wythnos ddiwedddaf, priododd heddgeldwad o'r enw Crawley, yn Dublin, 80 yn yr hwyr cwerylodd gyda dyn arall, yr hwn a'i trywanodd. Boreu dranoeth bu yr heidgeidwad farw. Mewn cyfarfod yn Croydon, nos Wener di- weddaf, pasiwyd pendedyniad yn aafr estln yr etholfraint i ferched. Ba Due Argyll ynareittia yn Glasgow vr wyth- nos ddiweddaf ar Ddaearegiaeth a'r Diluw." Nos Iau diweddaf eyflawnodd William Thomas, o Bedwas, hunan-laddiad trwy ymgrogi wrth goeden gerllaw ei dy. Foreu Gwener diweddaf bu farw Mrs Marwood, priod y diweddar ddienyddwr. Dywedid ei bod wedi troi i yfed yn arw yn ddiweddar, ac i hyny brysuro ei marwolaeth. Y mae Mr Eradlaugh wedi dadgan ei fwriad i getslo cymeryd ei sedd eto ddechreu y Senedd- dymhor nesaf. Aeth y Tony Krogmtinn, ysswner bsrthynol i Borthmadpg, i'r lau ddwy filldir y tuallan i Withernsea yr wythnos ddiwaddaf. Dysgwylid, fodd bynag, y gellir ei chael yn rhydd os ceid cymhorth dioed. Nid ydyw y Uestr wedi ei niweidio nemawr hyd yma. Tra yn chwareu pel droel yu Walsall ddydd Sadwrn diweddaf catodi un o'r enw Fred Jones aoafu ei goes, a bu raid ei gymeryd i Glafdy Wal. sall. Cwerylodd dau frawd o'r enwGourkeyn Dudley ddydd tlul diweddaf, a thrywanodd y naill y lIall â chyllell yn ei galon, nes peii arCholl angeuol. Foreu Sul, aeth swyddfa newyddiadur yn Strat. ford, Essex, ar dan. Y mae Eglwys St Jude, Lerpwl, wedi ef chau i fyny am ysbaid. Cafodd deanaw o tersonaa ea trosglwyddo i sefyll eu prawf yu Birkenhead ddydd Sadwrn ar y cyhuddiad o fod ya gyfranog mewn terfysg yn nglyn ít Byddin yr Iachawdwriaetb. Y mae heddgeidwad perthynol i Biimingham wedi enill yn ystod y pymthegnos diweddaf y swm o 1200p drwy redegfeydd ceffylau. Credir y bydi i'r g wedi ill arianol oddi with yr wyl gerddorol a gynhaliwyd yn Leeds yr wythnos ddiweddaf gyrhaedd y swm o 2DOOp. Yn Nottingham, cyhud id dynes o'r enw Mary Wood o achosi marwolaeth ei phlentyn drwy ei newynu. Dywedir fod y plentyD, yr hwn oeddyn ddau fis oed, yn yegafnach nag ) doedd pin auwyd ef. Anfonwyd y fam i garchar am dii mis. Yn Nhreffynnon, ddydd Sadwrn, cyhuddwyd Jamee Hincksmau, un o geldwaid helwriaeth ystld Mostyn, o gyflawni ymosodiad anweddaidd ar un o'r enw Ann Jane Jones.

ANHWYIDBBAC x GWDBF.—Poeu a sychdOrROglas, ac anesmwytiider, yn achosi pesweh ac yn niweidia y llais. At yr anhwylderau hyn dtfnyddir Epps* Glycerine Jujubes. Yneigyffyrddiad i'r chwar. enau, y foment., cynHyrfir hwynt i sugno, y mae y Glycerine yn gweithreda ya hyuod effeithiol er iachad. Gwerthir ef yn uaig mewn blychau 7Jc a Is 1 jo, wedi eu harwyddo James Epps & ojo., Homoeopathic Ohemists". London."—Llythyr a ddeibyniwyd: "Foneddigion,-Byddal yn ddy- ddorol genycb, efallai, wybod fy mod, ar ol prawf helaeth o'r Glycerine Jujubes, wedi cael aUan eu bod o fudd neillduol (gyda ch) northwy meddygol Beu heb hyny) mewn pob aehos brcn o anhwyldeiau y gwddf. Y maent yn clirio ac yn meddalnau y llais.—Yr eiddoch yn ffyddlawn, GORDON HOLMES, L.R.C.P.E., Senior Physician of tae Municipal Throat and Ear Infirmary. alt. KAY'S TIC PILLS, a specific in Neuralgia. Face- Mhe,?.e. ?. !'0!t?e,M, KIIY BrOB-3 lia, F"

| NEWYDDION CTFFEADINOL. I I Ymwélwyd3. Cairo ddydd Mercher diweddaf ae I ?yetorm o Seallyag. Dhgynai ceryg cymaint a nMt-&?< i lawr yn y gamod. Am symud nnifeiliaid o Northumberland Cumberland heb drwyddsd, cafodd dyn o'r enw William Bryson ei ddirwyo yn Brampton i 120p. Y mae Madam Tussaud wedi ychwanagu, at ei chasglfad 0 ddelwau o enwoglon,, ddelw o'r di weddar ddienyddwr Marwood. Bydd i Mri Moody a Sankey gynal oyfarfodydd diwygiadol yn fuan yn Islington, Llundain. Y mae gwfi wedi ei chodi yn erbyn yr United Ireland, newyddiadur yltyrfwyr Gwyddelig, gan benaeth y Detective Dtpartmni yn Nublin. Y mae Mr Thomas Hughes, Q C., wedi cyrhaedd i Gaerlleon o New Rugby, y wladfa asefyaloddyn Tennessee. Ychydig amser yn ol protestiodd trigolion Ile o'r enw Caiey's-lane, yn NubUn, yn erbyn i'r lie gael ei barhau yn hwy dan yr un enw, 8C y mae yr awdurdodau trefol wedi cytuno i'w newid. Y mae Esgob Llanelwy yn bar gythryblua el feddwi yr herwydd nai ydyw Dnwioyddiaeth yn un o bynoian aetudlaetn yn y coleg sewyda i Ogledd Cymru. Pasiodd Methodistiaid Calflnaidd Deheudir Oymru, yn y Gymdeithaefa yn Mhont-y-pridd, yr wythnos ddiweddaf, bendetfyniad yn ffafr mesur Dadgysylltiad Mr Lillwyn. Y mae yn Mhiif-ysgol St. Petersburgh 2300 o efrydwyr. Bydd i Mr Davitt draddodi darlith ar Ddeddfau y Tir ddydd Mawitb, y 30ain cyneohyn St. James's Hall, Llundain. Y mae Mr Bradlaugh wedi rhoddi cltcll:cnflc i ddyn o'r enw Air H. O. Richards i ddadleu yn gyhoeddus byneiau gwleidyddol. Yn unol ig amodau neillduol derbyniodd y gwr Ir her, a chymer y ddadl le ar fyrder. Fel moddion i ddiwygicr Ty yr Arglwyddl, dy. wedai Mr W. S. Allen, A.S., y byddai yn beth d8 peidio rhoddi y teitl o arglwydd i neb ond am ei oes. Mr Pryce Jones, Newtown, fel y dywedir, fydd yt ymgeieydd TotiaMd nesaf am gysrychiol- aeth air Dietaldwyn. Bydd I Madam Patti hwylio o Leipwl am New York ar y 27ain oyfisoL Am gmysgu gum arabic a thybaco gyda gilydd, cafodd dyn yu N ublin ei ddirwyo i 25p. Cludwyd 289,335 o barseli gyda'r Post Parseli yn ystod yr wythos gyntaf y daeth i weithxediad. I? *ythted wythnos dadwyd 370,119. Bu Ynadon Sudbury am wyth awr ddydd lau diweddat yn piofi achosion yn nglyn a Byddin Iachawdwriaeth.

CROESOSWALLT. THB HIOH SCHOOL.-DagenymddeallfoclXrW. M. Griffiths, un o ycgolheigion Mr Owen Owen, M.A., wedi enill Ysgoloriaeth Dr Williams i fyned i Erit-ysgol Glasgow. A chymeryd i yatyriaeth yr amser byr, lIIe- n cymhaiiaeth, yn ystod pa un y bu Mr Griffiths yu parotoi, mae ei lwyddiauc ar yr achlytur preseriol ya dwyn clod nid yn unig ddo ef ei hun, ond hefyd i'r ysgol. Dyma yr ail ysgol- oriaeth agored ag sydd wedi ei heaill o ysgol Mr Owen yn ystod y flwyddyn bresenol.

PORTHDINORWIG. UIOLCHGARWCH AM Y CYNAUAF. — D/dd LluD, yr 8fed cyfisol, cynhaliwyd cyfarfodydddiolchgarwch am y cynauaf yu y gwahanol addoidai Ymneill- dnol. Yr oedd yn hawdd canfod fod rhyw arddel. iad neillduol ar y cyfaifadydd, yn arbenig felly ar un a gynhaliwyd yn Bathsnia y noson hoao. Yr oedd rhywbeth i'w deimlo yno nad anghofir mo- hono gan y rhai oedd yn bresenol.-Y mae yn dda genyf ddeall fed y TEMLWYR DA wedi ail gychwyn yn y gymydog- aeth eto, ac y mae golwg addawol iawn arnyut yn y cychwyn. Hyderaf yr dqt yn mlaeu gan cnill nerth, Be y bydd eu dylanwad ar y gymydogneth er daioai.—Pethau cyffredin iawn yn ein mysg y dyddiau hyn yw Tz PARTIBs.-Fe gymerodd y cyntaf le ar un o feusydd Mr Hugh Owen, Cetn, yn yr hwn yr oedd eynuUeidfa Bethania yn cydgyfranogi ohono; ao y mae y rhan flaenllaw a gymerodd Mr Owen i ddwyn y gwaith yn mlaen yn deilwng o sylw cy- hoeddus. Y mae y peth wedi difgyn fel p.a ar yr ardal, fel y mae yr hell enwadau yn cyfranogi o'r un peth, ondeu bod hwy dan iu—Savche.

TRWIN CERDDOTOL.—^ oedd trwyn Mozart yn .,r oedd trwl n Mcz irt yn Iled fawr, ae yn wrtbgyfeibyritol iawn i ciddo ei gyfaill Haydn, trwyn yr hwn oedd bron yn ffiat. Pasto.,d liawer o ddigrifwch rhyngddynt yu nghylch ea trwynau. Un diwrnod, mewn cym- deithas luosog a phwysig, yr oedd y pwno ccradorol yn cael ei ddadleu a gwuaeth Mczsit, mewn atebiad i'r ganmoliaetharoddididdo, gyng- wystl nad cedd nil ohonynt, hyd yn nod ei gyfaill Haydo, yn alluog i chwareu, ar yr olwg gyntaf,. ddernyn a gyfaasoddodd ef y boreu hwnw. Der- bjniodd flaydn yr her, a gesodwyd y dernyn cciddorol o'i fliea ar y berdoneg. Aeth Haydn 111 hawdd drwy.y rhan gyntaf ohono; yna yma- ta'iodd yn hyLod sydyn, gan deimlo ei bod yn anmhosibl iddo fyued yn mlaen yn mhellach. Yr oedd yn rhaid i'r ddwy law fod yn eithafion pellaf yr offeryi), tra yr oedd un nodyn yn y geiddoiiaeth yn hawlio yn feietrolgar i un ohonynt tod yn y canol. Yn y fan oytaddetodd Haydn ei fod wedi ei orchfygu. Yna cymerodd Mczirt i fyny y dernyn; a phan gyihaeddodd y nodyn dyrue, cyffyrddodd ef â.'i drwyn. Chwarddodd pawb yn galoaog, ao aid y Ueiaf.Haydn, yr hwn a gollodd y gyngwystl. DyweUodd un o gyfeillijn Mr Evans, Llwyn- ffoitun, wrtho rywdro, "Mr Evans, yrydych wedi clydo eich hunan yn go lew." i mae In oer. I my dear sir," ebe yntau; "ae hebla" hJny, y mae dillad y plant bob yr un lUll Jdanaf fi c.'r wraig." Ni bu iddo blant. MANTAIS PSNFOEIJNI.—" Yr Idych y .bacbgcn mwyaf hurt ydwyf yn adnabod," ebai ewythr penfoel mewu tymtier gioes, With ei nai. Wel," ebe'r bachgen, gan ctafiu trem ar ben moel el ewythr, "nis gellwch ddyegwyl i mi ddeall pethau .mor gyflym a chwi, oblegid nid oes aruoch chwi y drafferth o'u cael drwy eich gwallt TTNU Y DAN-NEDD.—" O 1y Anwyl syr," medda dyoddefydd druan wrth ddeintydd, dyma yr ail ddant a dynasoch allan mewn camgymeriad." Y mae'n ddrwg iawn genyf eyr," sylwai y llaw- feddyg anfedrus; ond ganuad oedd genyeh ond tri pan ddechreuais, byddaf yn siwr o fod yu iawn v tro nesaf." CwMNt INSIWBWL Y PEABL (Pearl Life da. suranct Company, Limited).—Mewn colofn arall o'r rhifyn hwn ceir adroddiad blynyddol y cwmni uchod, cyfa'.af (capital) yr hwn sydd yn gan' mil o bunnau, a'r hwn a gynrycliiolir yn y rhtln yma o'r wlad gan Mr J. Jones, 69, South Pen'rallt, Caer- narfon. Y mae'n ymddangos odai with yr ad. roddiad tod y cwmni wedi bod yn dia llwyddiannus y flwyddyn ddincddaf, a'r cyfarwyddwyr yn cael pob lie i ddysgwyl am lwyddiant cyffelyoyn y bl)IIlddau dyfodot. Yn nglyn a'r cwmni hwn y mae pobl wedi tyfu i fyuy yu meddu hawl i clw chwarterol (quarto- benefit) cs dsgwydd i farwol. aeth gymeryd lie ar ol derbyn yr yswireb (policy), a chyu i chwe' mis fyned hcibij, oddi eithr metro achos o fjrwolaeth ddamweiniol, pan y mae aelodau (assurers) yn meddu hawl liantais gyflawn a dioed. Canfyddir oddi wrth y daflen uchod fod y cwmui yswirioi hwn yn parhau mewn llwydd. iaut, pAn ystjrjem mai amcau neillduol y gym- deithas yma yw cario manteision yswiriant i ddrysau y llpfurwr mwyat cy ffred.n, a'r tlodion yn mhob ardal, mae yu galondid meddwl lod llwydd- iant cymdeitiiasisu fel hya yn argoel dda am gy- nildeb yn gyffrediaol. Nis gellir mesur na rbifo y trueni a aibeiwyd gan y Pearl Assurance Com- pany yn yfct >d y llwydjyn ddi.,eddaf drwy ei thaliadau prydlon mewn adegau mWYdf toicilouus. Yr oedd mown gwirionedd yn gymorth gwetth ei gael mewn cyfyngder. Mae yn tghof ein daiilen- wyr y galanjstra a ddygwyddodd rai misocti.1 vn 01 yu Suiiderlaad, pin y collodd nifer fawr o blant bychaiu eu bywyaau. Deallwn fod yn eu plith bymtheg o rai oedd wedi cael yswirio eu bywydau yn y Poarl Office, ae er mewn rhai amgylchiadau na ihalwyd ond ychydig geiciogsu, canfyddir oddi wrth yr adroddiai i'r holl claiiiiy gaal eu talu yn. iltwn, ac yn ddioediad.

Ychydig o'r aelodau Rhyddfrydig sydd wedi bod yn siarad yn ddiweddar. Yr olaf ohooynt oedd yr anrhydeddus George Os- borne Morgan. Tr oedd ei araeth ef yn y Ofn ddydd Litis, wythnos i'r diweddaf, yn an o'i gynyrchion hapusaf. Yr oedd yn an- mhosibl i Mr Morgan anog y blaid Bydd- frydig i amgaaoh gorchwjl nag ymdoddi y naill i'r llall. Perysfl Rhyddfrydwyr bob ainser ydyw ymraniadau, a chan nxd oes gux y blaid Geidwadol yr un gyfundrofn o ddiwygiad i'w gynyg i'r wlad, eu policy fydd rhann eu gwrthwynebwyr, ao i'r graddaa y Uwyddant yn hynyna, i r g-Adau hyny y cyll plaid Diwyg- iad ei gaiael ar y wlad. Y mae rhai gmyr eithafol yn eiti mysg yn ddiweddar -wedi bod yn marchogaeth yr hobi winonnol, Cymru i'r Cymry" unwaith yn rhagor. Gwyddom am ddau nen dri o Byddfrydwyr pybyr sydd yn cael eu blino yn dost gan bresenoldeb y Saeson yn y Dywysogaeth. Xiaoes y mae rhai ysgrifenwyr Toriaidd wedi ymaflyd yn y cri hwn, ac yn ei anwosu gyda sel teilwng o fater gwell. Gwelwn fod yr nnrhyw ysbryd, nea bertbynaB agoB iddo, wedi syrthio i fesur helaeth ar Gyfarfod Chwarterol y Methodistiaid Calfinaidd yn y Dehendir. Saeson Frif-ysgol ,Caerdydd syda yn en blino hwy. Cafodd penderiyn- iadau condemniol, celyd, sel eu cymeiadwy- aeth. Yn sdcr, nid amser i ymrann ao i ddiirio y naill wrth y Hall ydyw y WTWKHIOI. Dylid bod rn ddiolebgar am y dyddordo a gymenr gan Saeson ao Ysgotiaid yn ein symudiadau addysgol. A chan eu bod wedi sefydlnyn ein mysg, a mabwyeiadu ein gwlad fel eu cartref, atolwg, ai aid oes ganduynt terffaith bawl i gyfranogi o bob rneolaeth a mantels- ion fel ninaa ? Ond y mae yn bryd i gyfeill- ion Diwygiad yn mbobman ymholi ai drwy weithredn fel hyn y gwasanaetbir Uhyddfrydiaeth. Os dechrauir ymrann ao ymrwgo, y mae yn anhawdd gweled pa le y teriyna petbau. Ar y posibilrwydd hwn y mae Uygaid y blaid Dorfaidd, a dios genym y gwnant eu rhan i ddwyn y fath drychineb oddi amgylch. Yn yr etholiadau dyfodol ymgadwer oddi wrth yr aelodau annibynol sydd mor hoff o wthio en hunain ar yr etbolwyr o dan yr esgus eu bod yn d'od yn mlaen mewn nfudd-dod i "gais taer" nifer fawr a dylanwadol o'r etfcolwyr. A ydyw etholwyr bwrdeisdrefol MOD, ac etholwyr sirol.Maldwyn, yn fyw i w peryl yn y peth hwn? Arwyddair y Cyfdfrydwyr fyddo, Byth na ddyger ychwanes nag un ymgeisydd gotbron yr etholwyr.