Y Genedl Gymreig

TYSTIOLAETHAU PWYSIG 0 BLAIÐ QUININE BITTERS • GWILYM EVANS. A 1 S Brynhyfryd, ger Abertawe. ^'1?* ydWyf W6di 711 gwerthu y "Quinine Bitters" amnub? ydd.. Y maent wedi gwneyd llawer o lea yn yr ardal yma, ac v mM ?fodol dysgL?riddynt. Yr ydwyf wedi sylwi yn fanol ar ?2 Yhrffith ar =DOI bersonau, ae w edi sylwi y-n L fanol r yr ydwyf wedi gweled rhz'r doluriau gwaothaf a allai neb Myohy°?y?oadoa!lwyr ???hau trwy ddofnyddio y meddyglyn yma Y mM plant 0 bO ryg yn oael eu U7yr MM ? hen, gwragedd a merched, oQ yn tystiolaethu IV health ?pMa- YmM-yn sine a naelLd eu darostwng ychydig yn eu pris, heb wanychu eu heSMth, gan fod can- i° £ •» d?oeu h?th.ond BSO ttir* -Yr Øl ooh yn serohog, ISAAC O;V Nh."y. FROM A LIVERPOOL CHEMIST. Sir,—I mite in  to your Quinine Bitten." I have kept it forthreeyean, and the sale is continually on the increase. All my customers who have ttenledd Tiit SspSeak 80 highly of its efficacy as a tonic, and pick-me-up in cases Of nervous debility and ck- ness that you ought to make the preparation better known in these parti s. ITf f^posasaiiMbleo, adopt 10-e further means to fmstrate the heartless manner your preparatinsl!! »0^" times substituted by unprincipled vendors. I enclose my card, not for p^hoafaon, but for the satisfaction of a £ y one who may enquire. (The name may be had on applica- tiou), Mr Gwilym Evans -m:os bol, Anglesey, Mawrth 24, 1880. tion?).i ?. Svr —Rhyfedd ydvw effaith eich dy!eisiad rhagorol, y Quinine Bi," nneeu u y v Yveegeeetteabblle e Tonic. Yr ydwyf yn teimlo mai fy nyledswydd yw dwyn ytioth iddo fel meddyginiaeth anmLns^^adwy ^fawr ^tuaag gat osod mewn trefn beirianwaith y corph dynol, a ovmua i ffwrdd y 9wahauol achoslOn a gynyrchant effeithiau poenus yn y cyfansoddiad. Cefais brawf teg am4o. Yr ydwyf yn wabtad yn ei argymhell 1  physigwriaeth lysieuol oreu a gaed erio i adfom ieohyd cy&edinol -Ydwyf, yr eiddoch yn ddiolchgar, r'TOwm illOHUs (Morien Mon). FBOM MR ISAAC ANTHONY, A?ONEER, D?VOB LODGE,  September 2, 1880. Your Quinine Bitt<-M have had a wonderful effect on me. It not only oured me, but ke? me in constant good health by taking an occasional dose. In this neighbour- hMd it is ?ow a ho?eh? remedy. Whenever I have any special or unusual on my .n?es, I fortify myself by taking yourprepar?on-Yours  ISAAC ANTHONY. FROM GRnTITH WILLIAMS, LIA"RCHYMEDD, ANGLESEY. Syr,-Da genyf gael y cyfleusdra i anfon gair o gmmohaeth i'ch Quinine Bitters/' Y maent yn dderbyniol iawn yn y gymydogaeth hon. Gwerthais lawer o honv? yn vs?d y blynyddoedd diweddaf, ac y mae y galwad am danynt yn parhau i Ky?u ?Moesmeddvginiaeth yn debyg iddynt at iselder ysbryd, din?gtraul, AAU8LON'ACLLURYNYPEN Yr eiddoor1.y"n9L- Medi 8 1880. a l?i'TH WILLIAMS. FEOM MR. JOHM JONES, HIGH STREET, ST. ASAPH, High-street, Medi, 1880. Anwvl Syr,-Yr ydwyf yn fynych yn dyoddef oddiwrth wendid mawr, M ar adegau yn fy llwyr orchfygu, fel nad aIM wneyd dim. Gallaf eich sicrhau, 'a hyny ?da dio!chgarwch, fod lID gostre c'r "Quinite Bitters" wedi gwneyd mwy o lea na dim a gefais erioed o'r blaen. Teimlais y dogn(<<?) cyntaf fel pe yn fy adfywio ac yn fy nerthu. Yn awr yr wyf yn gallu myned at fy mryd bwyd gyda gradd o fwynhad, yr hyn ydoedd o'r blaen yn orchwyl galed. Mae genyf fwy o ysbryd ac yni at waith nag a fu genyf er's llawer blwyddyn. Yn wir, yr ydwyf wedi derbyn y fath lea wrth gymeryd eich "Quinine Bitters" fel, rhagllaw, y bydd i mi ei argymhell i bob un a gyfarfyddaf fydd yn dyoddef oddiwrth wendid a mychdod. Yr eiddoch yn gywir^ J0NE8 JOHN JONES. FRoM HUGH OWEN (Huwco MON), CEMMAES, MON. Anwyl Syr,-Teimlaf yn ddyledswydd amaf hysbysu fod fy meiøtreø wedi teimlo lleshad annhraethol wrth ddefnyddio eich c. Quinine Bitters." Gwnaeth y gostrel gyntaf effaith daionus ami, ond bu yr ail yn foddion i'w gwella yn llwyr oddiwrth yr hyn oedd yn ei blino er's llawer o flynyddau. Yn mlaen yr eloch i wasanaethu dynoliaeth gyda y Quinine Bitters. X dwytyr eiaaocn, HUGH OWEN (Huwco MON). PENYGOITRE, LLANTYNYDD, CARMARTHENSHRRE. Syr -Bu fy llaw braidd yn gauedig gan y gwanegon am amryw fisoedd, a thrwy hyny yn hollol analluog i weithio. Cymerais ddwy botelaid o ch Quinine Bitters, a thrwy rinwedd y rhai y cefais hollol iachad.-Ydwyf, yr eiddodi^gyda^idd^anvch, HANNAH T]S. YSGBIFENA UN 0 aiR BENFRO FEL Y CANLYN:- Sir —I had been laid up for five months with a severe attack of jaundice, and had the advice of all the leading medical men in the neighbourhood, besides consulting by letter an eminent physician in London. It was the old story-nothing appeared to do me any good-and I was getting very, very weak, and my appetite was completely gone, and I felt pain in my two sides, in the pit of my stomach, and breast, and was always costive. I was not living, but lingering, and I had become despondent and hopeless. I tried your Quinine Bitters at the request of a friend. I tried them more to please him than with any hopes of receiving any benefits. Fancy, my dear sir, my surprise and joy when, at the end of nize days, I was almost free from all pain, and am now well and hearty as before. FROM MR. JOHN LLWYD (IOAN CyNmGi, MYNYDD CYNFFIO. Syr,-Bum yn dyoddef llawer oddiwrth ddolur yn fy mhen, iselder ysbryd, diffyg archwaeth at fwyd, ac ar ol ei fwyta, blinder mawr. Prynais boielaid 4s 6c oddiwrth Mr Richard Jenkins, Kenfig Hill, ao ar ol i mi ei chymeryd teimlais fy hun wedi adferyd i'm iechyd arferol. ac yn alluog i ddilyn fy ngalwedigaeth. Yr ydwyf wedi eu cymer- adwyo i ereill, a thystiolaeth y rhai hyny yw eu bod wedi derbyn lies anrhaethol trwy- ddynt, a byddaf yn teimlo yn ddyledswydd amaf eu cadw bob amser fel trysor penaf y tealu. 0, 4448 LORNE HOUSE, HIGH-STREET, BANGOR. LLWYR GLIRIO'R STOCK. C. RICHARDS & CO., DILLADWYR, DDYMUNANT wneyd yn hysbys i bawb eu bod wedi penderfynu cynyg y cyfan o'r l. BRETIIYNAU a'r DILLAI) tre zhagorol am OSTYNGIAD DIRFAWR, er mwjn ymadael &'r :eiddo cyn ail-ddechreu er y Deilwriaeth. Mae y Stoc yn cynw s Beavers, Brethynau Duon y West of England, Ripps, Heltons, Doeskins, Ifnyddiau Cobau mewn amrYWlaeth mawr, 011 yn wir ragorol; hefyd amr) wiaeth mawr o Tweeds Scotch a Cheviot), Defuyddiau Trowausau, Brethyuau Livrai, ac felly yn mlaen. Torir y cyfan yn Ian at Bintiau, neu gwerthir hwy wrth y llath, fel y dewiso y cwsmer. PORTMANTEAUS, SHAWLS. BUGS, &c., &o. Cyuygir hefyd amrywiaeth mawr o Ddilladau rhagorol (a weithiwyd gan mwyaf yn y lie); hefyd, rrs, Ties, Frontø, l'oleri, Menyg, a Retiau. Gan fod hwn yn aberth gwirioneddol, cynghonr y oyhoeJd i gymeryd mantais ar yr amgylchiad i -f.eyd eu hangheBion i fyny yn gymharol ddigost. Mae y Sale wedi dechreu, ac i barhau ft gwerthu y cyfan. af790 d 1YLCH WYL LENYDDOL A CHERDD- J OROL YSGOL SABBOTilOL Y TABrm. VOL, BANGOR, DYDD IAU DTRCHAFAEL, ,1 26ain, 1881. CYSTADLEUAETH GORAWL (AGORED I'R BTD). I'r Cor (beb fod dan 30 mewn nifer) a ddatgano ■ ei y Cydgan, "All we like sheep," allan o'r Gwobr, £5 5a, a baton i'r arweinydd. irni -.id, Mr J. Thomas, B.A., Normal College, Mr William Williams, arweinydd y Bangor oral Society. Knwiui y Corau i'w hanfon erbyn yr 22am o Fai ysgrifenydd- RICHARD WILLIAMS. Bangor. 041dl-i t\ IL GYLCHWYL LENYDDOL LLAN- i F.KCHYMEDD, dyddHunyPa?g.ISS!. I'r oor lieb fod dan 30 o nifer a gano ereu r Awel Fwyn" (o'r Cerddor Uymmg, M. Goreu, Lo 6s, a thlws aur gwerth dau i i'r arweinydd. ? I'r car heb fod dan 30 o nifer a gano ore. l i. 0 Dduw" (D. Jenkins). Gwobr, £ 6 6s, a ;M ,vg viir gwerth dau gini i'r arweinydd. t;eirutad:-D Jenkins, Ysw., Mus. Bac. eirrhestr gyflawn o'r testynau, ynnghydai C -nan i'w cyfleithu, ond anfon tii stamp dimai at r, agrifonyddion, T. WILLTAM9, Ironmonger, r 197-M W. J. WILLIAMS, Stanley House. DYN, RHYDBID, GWYBODAETtl." WKLL D'YSG /TV NA GOLUD." B ) vnDED hysbys i'r oannoedd sydd yn ym- J1 ) hdi yn nghylch Cyfarfod Cystadleuol Blyn. dol Ysiol Sabboth >l Great Mersey-street, Lor- t..1. y cynlielir ef yn yr ALBERT HALL, J ou-street, Scetland-road, NOS FAWRTH, K.r. VWft 25ain, 1881, prvd y gwobrwyir y I I,, ■! u2wvr mewn Barddoniaeth. Rhyddiaeth, a rddoriaeth. Bydd hefyd DD WY GYSTAD- I.;JAETA GORAWL BWYSIG. yn nghyda i' i .soUnawdau, &c. ■ • 9. Pob manylion yn ei gylch i'w cael ond .n at un o'r ysanfenyddiou- W. A. LLOYD (Glas Alwen), 58, Foley-street. E. M. PARRY, 34, Westminster-road. <3^784—d li,-)TS AND SHOES FOR THE MILLION WI1-LIAM HALL, AND SHOE RUNUFACTUAZR, 284, HIGH-STREET, BANGOR, fA ^S always in stock a large and well- t i. btock of Ladies, Gentlemen, ard (ii Irene' Boots and Shoes, in all styles and qunli all our own make. Nailed Boots, from 5a lid upwards. „ Shooting Booto, from 6a lid. v. omuii's Klastic Boots, frem 29 9d. Leather Boote, from 3s 6d v pttM neatly and quickly executed, 1" -Siopb iupplied at wholemle pri An é.ø17 call will oblige. 11. 4:181-111 j WANTED, in Anglesea, a good plain YV Oook, and Dairy Maid (two cows kept), also an experienced Housemaid, -Address, A.B.O., N. y. Exprttt Office, Carnarvon. B4796c TO TAILOR8.—Wanted immediately, a Tgood General hand. None but steady men need apply.-Apply at Bradford House, Llan- gofni. o4793 i TO TAILORS.-Wanted immediately, a TOeneral good hand. Constant work for a sober man.—Apply,—Robert Evans, Cloth Hall, Llanberis. o4798 i Allan o'r Wa'.1, Rhifyn Oyntaf o 4 4 y PWLPUD YN BETHANIA." Pris Is. JL (drwy y post la. le.). Y mae dau rifyn arall i ddyfod allan, ao i fod yn barod yn fuan.— Pob archebion i R. Hughes, Baptist Minister, Maesteg. o 4792-d iii awr yn baroi, ? ?EINION BERWYN," sef detholiad o weithiau barddonol Hugh Maurice Hughes, Croesoswallt. Pris mewn Ilian hardd, Is; mewn amlen bapyr, 6c; dtwy y Post, Is lc, a 6Jd. Yr elw arferol i Lyfrwerthwyr.-I'w gael gan yr Awdwr,-Hugh Maurice Hughes, Oswestry. a 4795-h BYDD MR H. ROWLANDS, 93, Kensing- J) ton, Lerpwl, yn LLANGEFNT, yn nhy Miss Jones, Market Yaults, Rhagfyr 23ain, o wyth hyd chweoh o'r gloch. G4783-d GREAT BARGAINS IN WELSH AND OTHER BOOKS. JOHN PRYSE, Printer and Publisher Llan- v idloes, Mont., having determined to CLBAB 1PP his entire stock of Books, mostly in Welsh and English, has made a part up in ASSOBTED IIAR, outs (about 500 in number). Each Parcel will be offered at a SHALL PART oy ITS OBIQINAL VALUE; Hid further particulars will be sent free to any a,ldretim for three halfpenny stamps, sent as above. o4304d GWAITH PIBELLAU (PIPES) AT \T DDIIAENIO TIROEDD, TOWYN, ABER- GELE. Pibellau (Pipes) o li hyd 6 modfedd, wedi eu gwi:euthur o'r clai goreu, pa un sydd yn glir oddi- wrth geryg calch. T mae siding o'r gwaith i Reilffordd Caer a Chaergybi (Chester and Holyhead Railway), fel y gellir eu hanfon i Gymru ac i Loegr, neu mewn llongau o afon Vcryd. Rhyl, pa un sydd agoa ft gwajth.—Ymofyner a J., Williams, Towyn Tilery, Abergele. G 4768 z HENDRE DDU, GER DOLBENMAEN. ARWERTHIANT AR DDA BYW A MARW, to. It A 1 MS. D. JONES, wedi derbyn orlarwyddyd (gan deulu y diweddar Mr 0. H. Davies), I Werthu ar Auction, yn y De uchod, ar ddydd lau, Rhagfyr 23ain, 1880, YR HOLL STOO, Yn cynwys 3 o fuchod godro da; 3 eto tewioa; 5 o heffrod cryfion; 4 o geffylau; 2 o foch tewfon; car a hames; o frwyau, Ao., &c. Hefyd y gwalr a'r holl offer hwsmonaeth; yn nghyda'r on o ddodrefn y ty. Rhoddir coel yn unol &'t ammodau fel yr hys- bysir ar y pryd. Yr auction i ddechreu am 11 o'r gloch y boreu. a 4794 a

19dabum a xarw,olu4igv. [Iwwir idl o nellt am bob englyn neu bennill a gyhotddir yn y golofn htm. Gellir anfon y til mewn pottage ttampt.] GENEDIGAETHAU. Jones Rhag. 1, priod Mr R. Lloyd Jones, Isling ton House, Llanfairfechan, ar ferch. Jones Rhag. 8, priod Mr Humphrey Jones, Bridge-street, Corris, ar ferch. Richards-Tach. 26, yn 46, Madoc-street, Porth. madog, priod Oadben David Richards, barque Mary Evam, ar fab. Roberts -Rhag priod Dr. Roberts, M.D., Tal- arvor, Cricciith 5: ar fab. Roberts—Rhag. 5, priod Oadben John Roberts, Ty'n-y-grisiau, Criccieth, ar ferch. PRIODASAU. Edensor—Jones—Rhag. 9, yn Eglwys St. Michael. in the Hamlet, gany Parch. J. R. Eyre, Thomas William, mab hynaf y diweddar William Eden. sor, Ashbourne, ftg Elizabeth, merch leuengaf y diweddar David Jones, Bank -place, Machynlleth. Hughes-Davies-Rhag. 8, trwy drwydded, yn nghapel Horeb, Penmaenmawr, gan y Parch T. R. Davies (Crugwvson), yn cael ei gynorthwyo gan y Parch. W. Ceinion Thomas, Mr R. H. Hughes, poitmaiter, Four-crosses, Festiniog, & Miss MaRgie Davies, Post-office, Colwyn. Hughea—Thomas—Tach. 17, yn New York, yn eu hanedd eu hunain, gan y Parch. G. H. Hum. phreys, Mr Crcmwell Hughes, diweddar o Gymru, & Miss Lizzie Thomas, o'r ddinsi uchod. Mae y briodasferch yn chwaer i'r teithiwr enwog W. O. Thomas. Pritchard-Parry-Taeh. 18, yn nghapel Llanrug, gan y Parch. J. E. Jones a Mr W. R. Whiteside, cofrestrydd, Mr Robert Pritchar I, Llwyn Hyf. ryd, 4 Miss Jane Parry, Bryn Hafod-y ddau o Lenrug. Thomas-Davies-Rhag. 8, trwy drwydded, yn nghapel Bethel, Rhosesmor, gan y Parch. Ben iamin Jones, Bagillt, Mr William Thomas, Merddyn, Caergybi, & Miss Kate Ann Daviep, Lletty'r-eos, Rhosesmor. Walker-Quiun-Rbag. 8, yn Eglwys Walton, gan y Parch. T. Majar Lester, Hugh Walker, Pwll. heli, a Frances Alicia, meroh hynaf Peter QuinD, Lerpwl. MARWOLAETHAU. Arlett-Rhag. 1, yn Llandyrnog, ger Dinbych, yn ei 88ain mlwydd, William Arlett. Dew-Rhag. 5, yn 40 mlwydd oed, Mr Thomas Dew, sa >r, Castell, Dinbych. Tach. 16, yn 45 mlwydd oed, Margaret, anwyl briod Mr James Farey, Llundain, a merch henaf Mr George McLean, Pentrefelin, ger Porthmadog. Fraser -Rhag. 9, yn 5 mlwydd a 10 mis oed, Jane Anne, tspdedd ferch y Parch. S. A. Fraser, Llanfair P.G., M8n. Hughes—Tach. 4, yn Sandridge, la., yn ei phres. wylfod ei hun, yn 49 mlwydd oed, o'r pneumonia, Mrs Maria Hughes, priod Mr John Hughes. Merch ydoedd i 5oh? Jorris y saer, Llanstephan, D.O. Oafodd ei geni yn Nghaerfyrddin, a dech. reuodd ei gyrfa briodasol yn Dowlais. Oddi- yno symudasant i Mountain Ash, o'r hwn le ymfudasant i'r America tua phymtheng mlynedd yn 01. Hughes-Rhag. 2, yn Eglwyseg Mill, ger Llan- gollen, yn 77 mlwydd oed, Jane, gweddw Simon Hughes, melinydd, Llysfasi, Llanfair, ger Rhufiyn. Hughes-Rhag. 4, yn 47 mlwydd oed, yn 38, Landseer-road, Everton, Lerpwl, Mary, gweddw y diweddar Owen Hughes. Jenkins-Mai 24, yn Paraguay, America Ddeheuol, yn 30 mlwydd oed, Robert William, unig fab y diweddar Ebenezer Jenkins, Lerpwl, gynt o Abercastell, sir Benfro. Jones—Medi 24, yn Newport, Ky., yn 56 mlwydd oed, Mr Owen E. Jones. Ganwyd ef yn Erw Gocb, plwyf Llansantffraid Glan Oonwy, sir Ddinbych. Jones-Hyd. 29, yn West Bangor, Pa., yn 60 mlwydd oed, Thomas W. Jones. Yr oedd yn enedigol o Bethesda. Jones—Hyd. 31, yn Deanville, Ill., Thomas H. Jones, yn 70 mlwydd oed. Credir i'r ymadaw- edig gael ei eni a'i ddwyn i fyny yn ardal Pont- robert, plwyf Meifod, sir Drefaldwya. Jones-Tach. 9, yn 70 mlwydd oed, yn swydd Vanwert, 0, Evan T. Jones. Genedigolydoedd o Mangwyrfon, D.O. Jones-Rhag. 6, yn 43 mlwydd oed, Jane, gwraig John Jones, 'Rofft Bach, Mandudno. Claddwya John JDondeesd, df Newydd, vn mynwent Sant Tud- no, gan y Parch. Owen Jones. Jones-Rhag. 7, ar 81 hir gystudd, Mr Robert Jones, Stryd Henllan, Dinbych, yn fwX adna- byddus, "Robert Jones, Henllan." Ni fu y trancedig yr un un ar ol ei daflu gan gerbyd i'r drSn a wneid ac a wylid ganddo yn y nos yn yfitod y gauaf diweddaf. Oafodd gladdedigaeth barchus ddydd Gwener diweddaf. Jones-Rhag 11, ar ol yohydig ddyddiau o gys. tudd. yn 14 mlwydd oed, Wullam, bachgen Mr John Jones, Stryd Henllan, Dinbych (gynt o Eglwysbach). Jones-Rhag. 13, yn 22 mlwydd oed, John, mab Mr a Mrs John a Mary Jones, Minffordd, Pen- isa'rwaen. Yr oedd yn fachgen ieuanc dichlyn- aidd, ao yn aelod o eglwys Ysgoldy, Llan. ddeiniolen. Cafodd gystudd maitb, yr hwn a ddioddefodd yn dawel, a chredwn mai mawr elw fu marwolaeth iddo. Y nefoedd a gynorth- wyo ei berthynasau hoff i ddal yn ngwyneb y brofedigaeth lem. Oedi'n hir, yn wir, bu John—ar drothwy Oer draethell yr afon," Va dysgwyl ei anwyl Ion—'i alw'n glau I'r nef orielau at 'r anfarwolion. Heb ball, ei gyflwr bellach Yw golud a hoe& mewn gwlad iach. Penisa'rwaen. -dp Deiniol. McLean—Rhag 7, yn 81 mlwydd oed, Margaret, anwyl briod Mr George McLean, Pentrefelin, ger Porthmadog. Yr oedd yr ymadawedig yn un o'r cymeriadau mwyaf disglaer, a thei%lir ycnouu at ei hoi gan gylch eang o gyfeilllon a pherth- yuasau. Oladdwyd hi y dydd Sadwrn canlynol yn mynwMt vnyseynhaiarn. Owens-Tach. 21, yn Rose Cottage, Colwyn Bay, yn 27 mlwydd oed, Richard Owens. Owens-Rhag. 4, yn 67 mlwydd oed, Mrs Owens, gweddw Mr Evan Owens, gynt o 123, Queen's- road, Lerpwl. Owens-Rhag. 8, yn ei breswylfod, Isallt Fawr, Caergybi, yn 65 mlwydd oed, Owen Owens. Roberts Tach. 4, yn Oshkosh, Wis., yn 77 mlwydd oed, Edward Roberts. Ganwyd a mag- wyd ef yn Nyffr?n Clwyd, sir Ddinbych, o'r hwn le yr ymfudodd i'r America yn Hydref y flwyddyn 1851. ° ? me ca yn Roberts—Tach. 6, yn 71 mlwydd oed, Mr Hugh Roberts, Madryn, Remsen, N.Y. Aeth Mr Roberts, i'r America gyda'i deu!a o sir Gaernar fon agos i 68 mlynedd yn ol, a bu yn cartrefu byth oddiar hyny yn ardal Remsen. Yroeddyn ddyn tawel, gonest, diymhongar, addfwyn, car. edig, parod i helpu y gwan a'r anghenus, ac yn haelionus iawn tuag at yr eglwys yn Bethel, lie yr oedd yn aelod er's blynyddoedd. Roberts-Tach. 10, yn yr oedran teg o85 mlwydd, Mrs Grace Roberts, priod Mr Hugh Roberts, Ohwaen Wen, Uantrlsant, Môn. Cladlwyd hi yn mynwent Llantrisant ar yr 16eg o'r un mis. Roberte-Tllch. 27, ar ol cystudd trwm, yn 19 mlwydd oed, Elizabeth, merch ieuengaf Mrs Roberts, 'Rallt, Llangaffo. Williams-Tach. 29, ar ol cystudd trwm, yn 80 mlwydd oed, Mr Owen Williams, Treferwydd, Llandiygarn, Mon. Williams—Rhag. 4, yn Manchester, Matilda, priod G. C. Williams, a phedwayedd ferch R. Haworth, Litherland. Williams—Rhag. 6, yn 332, Old Cheater-road, Rock Ferry, yn 12 mlwydd oed, Theo. Talbot, ail fab Theophilus Williams Williams-Rbag. 7, yn 47, Renshaw-street, Ler- pwl, yn 14 mis oed, Mary Beatrice, merch teu. engaf William Williams. ArgrepMr pob matho MOTJSNINQCARD8 I yu swyddfa'r dentil Oymreig, Caernarfon, yn ddestlus, ar fyr rybudd, ac am y prisiau mwyaf rheeymol.

1 BALA Dydd S?wm.-Yme?yn ffres, Is 4c i 11 ÓlT pWJØ. W?n,de?Mnaw]lt. COBWIN Dydd Gwener.-Ymenyn, Is 50 y p? ??10 ?n swllt. Pytatws, 1. yr hob ffiJCl 10 y PWY' j mollgig, 7o i 8c: moohgig, 7. i 9c. OAoas08wu.LT, Dydd Macher.-Gwenith coch, o 6s 1 7s y 75 pwys; celrch newydd, o 4B 9c i 5s 1'1. Diviitow JJyaa JUOHJUW.—v*ww«uu U iuo A to 168 ?'J?'b?d, o Us i 14s yr 147 pwya; ceirch, o 6d i 8a vr 105 p?ya. Ymenyn ffres, h 5c i 18 8c y pwy?. W' o deg i unmddeg am ewllt. GwRao;A, ?y? hu.-Gwenith coch, o 6s 60 i 6860; haidd main, o 4s i 58 8c; ceiroh newydd, y 46 nwys 3s i 4& 9o Ymenyn, o Ie 4c i Is 6c y PWy?M.w!a, .3a6c 1 48 Uc ewpl; hwyaid, o LTss y owpl. Yeb, 0 9oMOo y pwys; moll- gig, 0 9c i 100, "'18U, wyth am 8wllt. LtAwooiiBN, Dydd Sadwrn.—Gwenith gwyn, y 75 pwys o 6s 60 i 7s 3c; gwenith coch, o 6s 3o i 7s haidd at fragu, o 5s 3c i 5s 6c; haidd at falu, o 4a 6c i 53; ceirch, y 70 pwys, o 3s 3c i 4s. Yoh gig, o 7cl 10c; mollgig, o 7c i 9c. Ymenyn, o Is 4c i Is 5c. Wyau, deg am swllt. RHTJTHVX, Dydd Lluu.—Gwenith coch newydd, o 18s i 20s; ceirch newydd, o 7s i 9s 6c; haidd at fragu, o 13s i 15s; haidd at falu, o 10s i its. Ychgig, o 8c i 10c y pwys; mollgig, o 7c i 9c. Ffowls o 28 60 i 3s 60 y cwpl; hwyaid, o 38 i 4s. Ymenyn, o Is 3c i Is So. Wyau, pedwar-ar-ddeg am swllt. LMNGEpNi, Rhagfyr 9.—HaMd, 29a i 30s; (e 1 'b 17s i 17s 6c Ntwd ceirch, Ms i 31s y aach; ych gig, 7c i 10J y pwys; Hogi?, 7c i 9c; mo li?; o 8c i 90; mochgig, 8c i 90: hwyaid, 5s y c w pl; ffowls, 2s6oi2s8cycwpl; cig twroi, 8c i 10c y pwys; gwyddau, 59 i 5s 6cyr uu; ymenyn, Is 7c y pwya; wyau, wyth am swllt. LERPWI. (ANIFBILIAID), Rhagfyr 53.-Anifeit- iaid goreu, o 7Jc i 8!Q y pwys; ail.raddol, o 5!0 i 7 t j defaid, o 8c i 10ii y pwys.

MR. W. A. D ARBlSHIRE presents his Mt.:Pllments to all his many Liberal friends, and requests them, as a particular favour, to abandon the notion of presenting him with a testimonial of any kind. 0.4797,0

q:?-YGmMI Gymreig am yr wythnos ddiweddaf. -Er i ui argrapbu amryw gannoedd mwy nag arferol o'r rhifyn diweddaf, methasom a chyflenwi nifer mawr o orders, a hyny oblegid na chyrhaeddasant ein swyddfa yn ddigon prydlawn. Nid oes cymaint a chopi yn aros ar law. Yn cael ei barotoi Vr wasg, ALMANAC GYMRAEG am 1881, yr hwn a gyflwynir i holl ddarllenieyr y GENEDL G YMREIG ar ddiwedd y lfwyddyn. Bydded i'n dosbarth- wyr fod mor garedig ag anfon orders am gopiou ychwanegol o'r papyr i'n swyddfa nor fuan ag y byddo moid.

EIN RHYDDID GWLADOL A UHRfi- FYDDOL. I Y mae yr holl awyrgyloh yn llawn braw a chwynfan ar gyfrif erledigaethau crefyddol. Eisoes y mae carcharau y deyrnas yn prysur gyfnewid o fod yn wrthddrychau ofn ac ar. swyd pobl dduwiol, i fod yn fanau cysegredig yn ngolwg llawer ohonynt, ar gyfrif y "mer- thyrau clerigol sydd yn gorfod dioddef o'u mewn. Ai tybed fod diwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg i weled gweithrediadau cyffelyb i'r eiddo Mari a Bonner, Elizabeth a Whitgift, Siarl y Oyntaf a'r Ail, a Laud? Syniad nodedig. po hwyaf yr arhosir mewn trosweliad meddyliol u-yvch ei ben, ydyw y ffaith fod rhai o offeiriaid Eglwys Loegr yn ddyledus yr wythnosau hyn am eti rhyddid crefyddol i Grynwr duwiolfrydig fel yr An- rhydeddus John Bright. Yn sicr, y mae tro rhyfedd wedi d'od ar fyd er dyddiau William Uywysog Orange. Y pryd hwnw y caniata- wyd am y waith gyntaf i'r Crynwr y rhyddid gwladol o beidio myned ar ei lw mewn llys barn, ac ni wnaed yr un ddeddf barhaol ar y mater hyd onid esgynodd ty- lwyth breninol Brunswick i'r freniniaeth. Megys yr holl Ymneillduwyr ereill, profodd y Crynwyr hefyd, er eu ffarfiad cyntaf yn mlynyddoedd terfysglyd y Weriniaeth, waethaf culni a chenfigen a ohrwilondeb y blaid Esgobaethol; ond o'r diwedd, yn y flwyddyn 1880 o oedran ein Harglwydd, weln Grynwr agawenauawdurdod gwlad wriaethol Prydain yn ei law, a pharhad rhyddid cre- fyddol a gwladol aelodau amlwg a defnyddiol o'r Eglwys Wladol yn grogedig wrth ei wregys Diau mai felly yr ymsynia y Parch Mr Green, offeiriad Defodol un o eglwysi Manchester; ond hyd nes y pen- derfynir tynged ei gyd-droseddwyr y carcharorion Dale ac Enraght—ni chaniata Mr Bright i'r gyfraith osod ei dwylaw arno. Odid na addefir gan bawb ei bod wedi myned yn rhy bell o'r dydd i garcharu dyn- ion ar gyfrif eu hanufudd-dod i ddeddfau eglwysig. Ar yr un pryd, rhaid fod tywyll- wch barnoI wadi gorddiwes y bobl hyny a aut n amgyloh y wlad i bregethu merthyr- draethDefodwyro ddosbarth Tooth a Belham Dale. Nid m^rthyron i awdiVrdod oydwybod ydyw y bobl hyn, oblegid, megy* ag y dywedodd yCpn JidqQll y. dydd o'r blaen yn St. Paul, y mae drws agored o'u blaenau i fyned allan i fyd rhyddid. Nifl gellir gwr- oniaid o/dwybod ohonynt tra yn rhy hoff o'u buddiannau eglwysig i wneyd yr hunan- aberthiad hwnw, a'u dwg hwy allan yn unionsyth o hualau caeth credo ac arferion y sefydliad crefyddol y maent yn aelodau ohono. Ar yr un pryd, nis gall yr un dyn ystyriol lai na d'od i benderfyniad, wrth ystyried arwyddion yr amserau, fodterfysg- oedd mewnol yr eglwye yn rnwym o esgor, a hyny ar fyrder, naill ai ar rwygiad eang a chyffredinol a ffurfiad enwad newydd o Es- gobaethwyr, neu ddadgysylltiad cyffredinol. Y diweddaf ydyw y tebycaf, ae o blaid hyn yr ymrydd y Defodwyr i weithio. Os nad ydyw hyn yn dwyn delw amlwg o law Rhagluniaeth yn nygiad oddiamgylch chwyldroad crefyddol na welodd y wlad hon ei debyg er dyddiau Harriyr Wythfed, a'r cyfan er enill anfesurol i grefydd, rhaid i ni addef nas adnabuasom ol llaw Rhag- luniaeth ar yr un ddalen o eiddo Hanes erioed. Y mae amgylchiadau presenol yr Eglwys Wladol, a'r ymgais beiddgar a wneir gan ei phlant hi ei hun, yn enw rhyddid cre- fyddol, i Babyddio ei harferion addoliadol, yn nghyda.'r cosbau a weinyddir amynt gan uchel-lys Arglwydd Penzance, yn hudo ein meddwl yn naturiol yn ol ar hyd llwybrau y canrifoedd i adolygu cyfodiad a chyn- ydd rhyddid crefyddol yn y deymas. Symbyliad effeithiol i hyn ydyw dygiad Deddf newydd y Claddedigaethau i arferiad yu y wlad, a'r culni a ddengys amryw o offeiriaid, a rhai esgobion, tuagat yr Ym- neillduwyr yn ngweithiad allan y ddeddf hono. Yr ydym lawer gwaith wedi bod yn chwenych gweled crynboad cyflawn o'r deddfau goddefol a'r deddfau pendant sydd wedi dwyn i'r Ymneillduwyr eu rhyddid gwladol a chrefyddol. Erbyn hyn y mae y cyfryw grynhodeb ymarferol a thra defn- yddiol o'r cyfreithiau wedi ei gael; y mae o fewn oyrhaedd y cyffredin; ac ar gyfrif ei werth arbenig i bob gwr a gar ddeall yn fanylaeh pa rai ydynt seiliau ei ryddid a'i iawnderau fel dinesydd a chrefyddwr, yr ydym yn awyddus am i'n cydwladwyr wybod am dano. Yr ydym yn cyfeirio at gyfrol fechan Mr John Jenkins, ar The Laws relating to Religious Liberty and Public Worshipsydd newydd ei chy- hoeddi gan Hodder a Stoughton. Bydd adolyguydaith-ogaathiwed llathol dyddiau Luther hyd yn bresenol-yn ddigon i argy hoeddi yr anghredadyn penaf mai cryf yw Gwirionedd, ac efe a orchfyga. Sicrhaer iawnder o blaid uurhyw fudiad, ac y mae pobpeth arall yn eiddo dyn ar unwaith. Ac ond ymddeffro i lawn vstyriaeth o'n dyled- swyddau, a r rhagorframt o gael bod yn offerynau yn llaw Oyfiawnder er ymosod ar orthrwm a thrais-bydded grefyddol, bydded wladol,—bydded hen, bydded newydd- anedig; er nas gellir cael buddugoliaeth mewn byr amser efallai, eto y mae y ffaith yn aros fod pob ymgais o'r fath er dyddiau y Diwygiad wedi ei goroni a llwyddiant yn sicrhau llwydd pob cyffelyb ymdrechion eto. Rhoddodd y Chwildroad Lutheraidd ar y Cyfandir enedigaeth i Buritaniaeth yn Lloegr; aeth carcharau y deyrnas yn frwd- welyau i'r blaid newydd; cynyddasant yn ddirfawr o dan effeithiau pob erledigaeth a'u cyfarfyddodd. 0 dan effeithiau Deddf Cydffurfiaeth, yn nyddiau Siarl yr Ail, gwel- odd dydd Bartholomew ddwy fil o wein- idogion puraf yr Eglwys yn cefnu arni am byth. Bu yr ymadawiad yn foddion i newid enw y blaid o fod yn Buritaniaid i fod yn Ymneillduwyr. Ymroddwyd y pryd hwnw i ffurfio actau ar ol astaa i'w llethu, ac yn nyddiau lago y oawsant seibiant am enyd. 0 dan gysgod nawdd y teyrn hwnw i'r Pabyddion y can- iatawyd iddynt ryddid cydwybod. 0 hyny allan y mae eu llwybrau yn myned yn oleu- ach, oleuach, gydag ychydig eithriadau, hyd ddyddiau y Georgiaid a'r Frenhines Victoria. Nid oes fodd taflu golwg frysiog ar hanes ymdrechion y bobl am ryddid heb sylwi ar y ffaith fod yr Esgobaethwyr a'r Toriaid yn anwahanol gysylltiedig i'u gilydd fel gorthrymwyr. Yr Ymneillduwyr fu yn gwneyd i fyny y blaid Ryddfrydig o'r dechreuad. Cyn cyfodiad y Puritaniaid nid oedd ond un blaid wladol yn y deyrnas, a hwynt-hwy sydd wedi parhau i gyflenwi rhengau y Rhyddfrydwyr hyd y dydd hwn mewn geiriau ereill, nid ydyw y blaid Ryddfrydig ond yr enw gwladol wrth ba un yr adnabyddir Ymneillduwyr crefyddol y deyrnas. -Ar yr olwg yma y mae yn fater o syndod ar amryw ystyron pa fodd y gall yr un Ymneillduwr gynal i fyny freichiau plaid sydd wedi ooa ar nya y canriioeaa yn gwneyd ei goreu i gadw pawb yn nghadwynau gorthrwm, ond y rhai hyny a ymostyngant i seinio eu siboleth hwy. Yn ngwyneb y taiogrwydd a ddangoswyd gan Dy yr Arglwyddi yn ddiweddar yn nglyn A"r Iwerddon, y mae yn naturiol i ddynion fyned i feddwl yn galed am y doethion a eisteddent yno, a chael eu tueddu i gredu nad oes ae na fu yr un dyben i fodolaeth yr arglwyddi fel dosbarth deddfwrol, ond atal y Cyffredin- wyr rhag dWYB oddiamgylch y diwygiadau hyny mewn byd ac eglwys y mae yr amser- oedd yn galw am danynt. Ond camgymior- iad fyddai tybio felly; y gwir yw, fod gan Dy yr Arglwyddi, ac amryw esgobion a eisteddasant yno o bryd i bryd, lechres Red enwog o weithredoedd sydd yn llewyrchu clod arnynt fel rhai a wnaethant eu rhan tuagat ddwyn i'r Ymneillduwyr eu hawliau crefyddol a dinesig. Bu adeg pryd yr oedd yn llawer mwy Rhyddfrydig na Thy y Cy- flredin. Ac y mae rhai o freninoedd Prydain, megys Williamjo Orange a'r Georgiaid, wedi bod yn llawer mwy dynol a Rhydldfrydig nag aelodau y ddau Dy Seneddol gyda'u gilydd. Nis gall yr Ymneillduwyr lai nag anwylo a pherarogli eu henwau hyd ddydd ymddidoliad pobpeth. Ond ai oymaint ydyw cynydd rhyddid gwladol a chrefyddol wedi bod yn y deyrnas, nis gallwn anghofio fod yr hyn a fwynheir genym yn ffrwyth canrifau o ddioddef a llafur. Nid ydyw pob iawnder eto wedi ei gael. Cafodd Victoria yr anrhydedd o lawnodi diddymiad Deddf Difreiniad yr Iuddewon, yn 1858 a 1860,-y rhan olaf o weddillion Actau Prawf a'r Corphoriaetlmu yn 1866,. y Trethi Eglwysig Gorfodol yn 1868, Actau. y Prawf Crefyddol yn y Prif-ysgolion yn 1871, a Rhyddfreiniad y Mynwentydd i'r Ym. noiuduwyr yn y flwydd-yia bresenol. Ond y mae tir eto i'w fedtiannu rhaid symud ymaith y caethiwed y mae gweisidogion Ymneillduol odditaso yn nglyn i gweinydd- iad priodasau; perffijithiad Deddf y Oladdu, a Dadgysylltiad a Dadwaddoliad, yr Eglwys Wladol. Ofor meddwl gorphwyso hyd nes y ceir hyn oil oddiamgylch, ac mor wired a bod y ceatyll ereill wedi ayrthio Pi llawr yr un gyffelyb dynged raid gyfarfod y gweddillion hyn o gaethiwed yr oesau. Cydymunwn & Mr John Bright a Mr Henry Riofiard i ddiolch i Mr Jenbma am ei waith dyddorol a chvwir, yr hwn nas gall lai na bod yn verthhwr M llawlyh M fate 0 bwyei grwy?d arbenig, ó,

EIN DARLUN, A phwy ydyw Mr Mundella? Efallai y temtir rhai o'n darllenwyr i ofyn y cwestiwn hwn. I'r cyfryw, m a ymdrechwn roddi atebiad goleu a chryno yn y llinellau a ganlyn. Ar y cyohwyn, gallwn sicrhau fod penawd ein hysgrif yn wr gwerth ei adnabod mewn mwy nag un yetyr. Er aad ydyw ei enw hyd yma wedi ei gronicla yn myeg "Men of the Time," eto v mae- ei hanes yn profi ei fod yn un o ddynion hynotaf yr amseroodd. Perthyna i'r frawd- oliaeth anrhydeddus hono sydd wedi ymgodi o ddyfnder dinodedd i uchelderau cyhoeddusrwydd a llwyddiant. Dyn" self- made ydyw; iddo ei hun a gwen Rhag- luniaeth y mae i ddiolch am y safle a gyrhaeddodd mewn gwybodaeth a dylan- wad. Dichon nad pawb sydd yn or-hoff o'r "Self-made man." Yn bur fynych, creadur dipyn yn hunanol ydyw. Tuedda i feddwl mai efe sydd wr, ae mai gydag ef y bydd marw doethineb. Clyweom am aelod seneddol o'r d, sbarth dan sylw, yr hwn, pa bryd bynag y cyfodai i siarad, a adgonai ei wrandawyr mai "self-made man" oedd efe. A wyddoch chwi," ebai Iarll Beaconsfield wrth gyfaill un dydd,—" a wyddoch chwi am yr I aelod anrhydeddus yr hwn nad oedd gan v Brenhin Mawr un cyfran yn ei grea. igaeth?" Both, a oes un felly ?" 0 gread- OQ8 atebai yr Iarll, gyda'i watwareg lera oni chlywsoch chwi am y self-made man?' Pwy bynag oedd mewn golvrg gan larll Beaconsfield, yf ydym yn hollol argyhoeddedig nad ydyw y sylw yn gym. hwysiadol at Mr Mundella. Nid ei arfer ef ydyw udganu ei glodydd a'i weithredoedd ei hun. Ond yr ydym yn prysuro i groniclo rhai o ffeithiau ei fywyd. Awgryma ei enw, ac y mae yn wirionedd, nad ydyw yn hanu o deulu Seisnig. Ffoadur Italaidd oedd ei dad, yr hwn a laniodd yn Iloegr tua'r flwyddyn 1820, mewn cyflwr adfydug a digeiniog. Ymsefydlodd yn Leicester fel athraw ieithoedd, ond salw a thlawd oedd ei amgylchiadau. Yn y cyfamser, priododd foneddiges o'r enw Rebecca Allsop, yr hon oedd wniad-wraig barchus yn Leices- ter. Ganwy" d John Anthony Mundella yn 1825, ac er na chafodd ei eni a ll*y arian yn ei enau, bendithiwyd ef k rhiaint tyner a chariadlawn. Dygwyd ei feddwl ieuanc i gyffyrddiad kg elfenau sylfaenol gwybod- aeth. Mor fuan ag y daeth i oedran cyfaddas, gosodwyd ef mewn ysgol ddyddioL Eithr byr fu ei bleserau fel "bachgen ysgol." Yn herwydd amgylchiadau cyf^ig y t.. i." gorfyddwyd ef i droi allan i eniu ei damaid pan yn ddeg oed. Dechreuodd mewn swyddfa argraphu. Parhaodd yn un o "ddidiaid y wasg" am ddwy flynedd. Yn ddilynol, prentisiwyd ef gyda mas- nachwr hosanau. Profodd ei hun y egwyddor-was ffyddlawn, diwyd a gonest. Yn y cyfnod hwn troes ei faddwl at wybod- aeth; penderfynodd ddiwyllio ei hun hyd eithaf ei allu. Gwnaeth ddefnydd teilwng o'i oriau hamddenol. Oynyddodd yn gyflym mewn dysg a phrofiad. Ymddyrch- afodd i fod yn oruchwyliwr mewn llaw- weithfa gotwm; ac erbyn iddo fod yn 23 mlwydd oed cawn ef yn symud i Notting- ham fel partner mewn firm oedd yn cario ei thrafodion yn mlaen ar raddfa hynod o eang. Oddiar hyny y mae gyrfa Mr Mundella wedi bod yn un hynod lwyddiannus. Yn rhinwedd ei gysylltiadau masnachol, a'i alluoedd amlwg, buan y daeth yn wr a ddylanwad yn nhref Nottingham. Cafodd ei ethol yn olynol yn Gynghorwr Trefol, Sirydd, Henadur, Ynad Heddwch, a Llywydd Ystafell Masnach. Ynyflwyddyn 1860, gwnaeth Mr Mundella enw iddo ei hun fel diwygiwr cymdeithasol. Rhoddes fod i'r hyn a adnabyddir er's blynyddaru bellach fel y 1, Nottingham Board of Arbi- tration and Conciliation for the Hosiery Trade,"—cynllun teg a doeth i benderfynu anghydwelediad rhwng meistri a gweithwyr. Profodd y Bwrdd hwn yn fendith anmhris- iadwy, a gwahoddwyd Mr Mandella i ym- weled a gwahanol drefi mawrion Lloegr er egluro ei gynllun mewn perthynas i strikes. Gyda'r bwriad hwn daeth i Sheffield, a rhoddes y fath foddhad i'r dosbarth gweith- iol fel y penderfynwyd ei ddewis yn ymgeis- ydd seneddol yn yr etholiad dilynol. Cydsyniodd yntau a'u dymuniad; ac yn 1868 dychwelwyd ef trwy. fwyafrif mawr, ac efe ydyw un o gynrychiolwyr Sheffield hyd heddyw. Dyna, ddaillenydd, ychydig ffeithiau noethion yn nglyn a Mr Mundella. Onid ydyw ei hanes yn addysgiadol, ao yn galonogol i'r sawl aydd yn awyddus i fod yn amgen na gwag-nod yn eu hoes, ac eto dan fyrdd o anfanteision? Rhoddes Mr Mundella ei. droed ar war anhawsder; esgynodd yn raddol a diogel i uchel-fanau cymdeithas,— Dos dithau a gwna yr un modd." 0 ran ei egwyddorion gwleidyddol perthyna Mr Mundella i'r adran Radicalaidd. Y mae efe o'r un ysgol a Joseph Cowen, Courtney, Thomas Burt, Joseph Chamber- lain, a Syr Charles Dilke. Pan yn wr ieuanc. yr oedd yn edmygydd gwresog o'r Siartiaid a'u hymdrechion. Ni fedd y dos- barth gweithiol gyfaill purach, ffyddlonach nag ef. Y mae ei gydymdeimlad a'r Great Unwashed" yn ddidwyll, ac ymdrecha yn d lifrifol ar eu rhan. Dyn y bobl ydyw yr aelod dros Sheffield; y mae efe yn un o'r bobl," a'u Heaoli hwynt ydyw amcan ei fywyd. Dyma nod ei holl lafur. March without the people," meddai Ledru Rollin, and you march into night." Ymdaith gyda'r "bobl,cyflawni ewyllys ei ethol- wyr ydyw arfer Mr Mundella. Er pan o fewn muriau St. Stephan, y mae wedi ymdrechu yn wrol o blaid y mesurau, hyny oeddynt a'u tuedd i leddfu caledi y gweith- iwr, ac ychwanegu at ei freintiau a'i gysuron. Dadleuodd yn frwd dros Fesuv Addysg yn wir, addefai Mr Gladstone fod ei araeth ar- Adeg ail- ld arlleniad ymesur hwnw yn alluoc- ach u ddigon na'runa draddodw yd ar ypwnc. Efe oedd un o bleidwyr ir.wyaf eofn y Factory Nine Hours Bill, a mesurau cyffelyb. Dengyahya mai ysgafnhau baichiau y werin, a dwyn oddiamgylch ddiwygiadau cyin- deithasol ydyw ei neges fawr fel gwleidydd- wr. Y deffiniad a rodde- Mr Gladstone o Radical ydoedd "dyn o- ddifrif." Yn y goleu hwn y mae Anthony John Mundelia yn drwyadl Radicalaidd. Y ma & earnestness ya argraphedig "1' oi w.\1I"bpryd, &c yn amlwg yn yr oil a wna. Nid cellweiradyo. mohono; gwr o argyhoeddiadau dyfnion ydy W, a dpI*a ya fold M y graig. Eithr gwy 'yn dda pa fodd i drin meddyliau pobl. Nid Ms braidd ei hafal fel areithydd yn yr aw agored. Y mae wrth ei fodd mewn i tori. Medda allu anarferol i lywodraethu y mob. Dawa werthfawr ydyw hon ar adeg othoKnd, yn enwedig yn nghaool gweithwyr Sheffield a'r amgylc, Oedd Ar yr adegau mwyaf cyffrous, pan roddir gwrandawiad i reswm nac apel, & phan. na anturia dyn o alluoedd cynradin 1 sefyll gerbron y dorf,—dyna y pryd y Mal areithyddiaethMr Mundella yn eigogoniant. I. Ni fyn ei orchfygu treiddia ei lais clochwdtt drwy y dyrfa, ymgyfyd uwchlaw yr holl floeddiadau gwrthwynebus, gan hnlio sf-W