Y Genedl Gymreig

MR RICHARD DAVIES. A.S., YN MHORTHAETHWY. Nos Lun diweddaf, dathlwyd buddugoliaeth Mr Richard Davies, yr aelod anrhydeddus dros Fon, gvda rhwysg anarferol yn Mhorthaethwy. Chwif- iwyd banerau yn mhob eyfeirisid, a rhoddwyd derbyniad tywysogaidd i Mr Davies eVi briod, yn nghyda'i ddau fab. Llusgwyd y cerbyd drwy wahanol heolydd y lie, a blaen-. orwyd yr orymdaith a ffurflwyd gan Seindorf Bres Llangefni. Yn Bulkeley-square cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddus yn yr awyr agored, ac anerch wyd y dyrfa fawr a ymgynullodd gan Mr Dew, Llangefni (yr hwn a lywyddai), Mr Richard Davies, A.S., a Capt. Verney. Ffynai y brwd-. frydedd mwyaf. Claer-oleuwyd y tai ,a llosgwyd coelcerth fawr yn y gymydogaeth. Ymddengys adroddiad Uawn o'r gweithrediadau yn ein rhifyn nesaf.

BARN Y 'TIMES' AM MR WATKIN WILLIAMS, Q.C. Tra yn traethu ar yr elfen gyfreithiol yn iN ny. y Cyffredin, llefara y Times (prif newyddiadur Lloegr) fely canlyn am gymhwysderau Mr Watkin • Williams, yr ymgeisydd Rhyddfr.ydig dros Arfon:Er y gall ymwahaniad Mr Watkin Williams oddiwrth ei gyn-etholwyr ddibenumewn cau allan gyfreithiwr galluog a, phrofladol, gwas- anaeth yr hwn nas gall y Senedd ei hebgor yn hawdd, os nafydd iddo, yn wir, fodyn llwyddian. nus yn ei ymosodiad dewr ar gaerfa Doriaidd yn Ngogledd Cymru."

LATEST ELECTION NEWS. Lby TELDGRAFHJ GBNBDL Gymrbio," AND NORTH Wales Express" OFFICES, Monday Evening. MALMESBURY (1.) Former representation, Conservative. Walter Poweil. P 603 A. G. Kitching. L •• 310 Conservative Majority 293 SOUTH ESSEX (2). Former Representation, 2 Conservatives. 4741 T. C. Baring C 4741 ?.?ns:? 4626 N. B. Edwards L 4324 Leonard Lyell. L.. 4147 MIDDLESEX (2). Former representation, 2 Conservatives. Lord George Hamilton. C 12*904 Octavius Coope C 12.328 ,Helbert Gladstone. L 8876 MONMOUTHSHIRE (2). Former EepreMntatior, 2 Conservatives. Hon F. C. Morgan c  J. A. Rolls .C oM! "Hon. G. Brodnck ?'.?.  C. Warmington L 2927 WEST WORCESTERSHIRE (2) Former Representation, 2 Conservatives. SirE. Lechme're c *2973 F. W. Knight c 2913 Mr WiUis. ? 1231 LONDON UNIVERSITY (1). Former representation, 1 Liberal. R. LQwe L.. 1014, C. Charles c 535 Liberal Majority 479 KINCARDINESHIRE (1). Former representation, 1 Liberal. Sir Geo. JSalfour L 1037 David Sinclair. 0 500 Liberal majority 537 ST. IVES (I). Former Representation, Conservative. Sir D.Reed J, 487 C. 0. Ross. 0 439 Liberal majority 48 HADDINGTONSHIRE. former representation, Conservative. Lord Elchp C 469 Mr T. R. Buchanan. h •• 425 Conservative Majority 44 WEST KENT ffi). Sir C. H. MiUa. Bart. C 6403 VMCOUht Lcw18ham C 598$ H. M. Bompas, Q C L 4859 JoiuiH?y (tenant farmer) 0 .? 980 PEMBROKE BOROUGHS (1) Former representation, 1 Liberal. Hy. Geo. Allen L 1462 Thos.ChMltonMeyrick. C 1429 Liberal majority. 33 WATERFORD CITY (2) Former representation, 2 Home Rulers. R. Power. HR.. 661. i Edward Leamy. HR.. 494 i Purcell O'Gorman HR" 420 DUMFRIES BURGHS (1). Former Representation, 1 Liberal. Ernest Noel. L 1700 William Gordon. 0 872 Dr T. Byrne. 54

ELAMic'MMHMS er gosod elastics newyddion mewnhet' 8sgidian, a gwneyd gwaith cyffrediu. Y mae mewn trafn dda at weithio, ao anfomd ef ar brawf os rhoddid arian i lawr. Fe g8stiodd 9p, ond gwerthir ef am 2p 17" 6o.-OyfeMer,-5 anlag'8treet, Liverpool, g 38T2?ui

cajbrnabton. I ADDOLDY Pendbbf.—Bydd pwipud fendrer y 1 Sabboth nesaf yn cael ei "lanw" gan yr enwog I Ddr Bees (Hiraethog). Cambrit>gb LOCAL Eiamiwatiow."—Da genym ddpoll fod Peter Fraser, mab Mr Alexander Fraser, North-road, o'r dref hon, -wedi myned yn llwyd- iaiiiiuci drwy yrarholiad uohod yn y "3rd class h maulS." ..?. .« I II C?MDMTKM UNtTWU.. MiutuAtt.— Cristiouogaeth ai ynte aaBuach a ddylanwadodd fwyat tuagat wareiddio Ewrop P" ydoedd testyn dadl frwd yn y cymdeith»s uchod nos Feuoher, y loted cyflsol. Agorwyd gaii Mr W. Jones, Bangor- street, ar ran Cristionogaeth, a chan Mr W. O. Williams, dros Fasuach. Cymerwyd rhanyn yr ymddyddau gall nifer luosog o'r aelodau, ac yn eu mysg y ilywyda, gan yt hwn y cawsom aiaeth ar yr ochr fasnachol. Wedi rhaniad y ty, gwel. wyd fod mw frit o saith o blaid Cristionogaeth. —Nos Feroher, yr 17eg cynflsol, darllenwyd traethawd ar "Wyrtblau yn eu perthynas a dwyt- oldeb y Beibl," gan Mr Edwin Jones, Nelson Emporium. Agorwyd yr ymddyddan gan Mr J. Robinson Jones, Waterloo House, a dilynwyd ef gan amryw o'r cyfeillion. Gan mai hwn ydoedd •ein eyfarfod llenyddol olaf amy tymhor, traddod- odd y llywydd (y Parch Evan Jones) anerchiad cynes a chalonogol i'r aelodau, yn diolch iddynt -am eu llafur a'u Cyddlondeb, ac yn eu cynghori i ymcliwiliad pollach,-Gohabydd. Pkkppohmiad T "MRsaiAR.Gax fod yr etholiad sirol yn cymeryd lie heddyw (dydd Mawrth), barnwyd yn ddoeth i ohirio y perfform- iad mawreddog o'r "Messiah," yn Mhavilion Caernarfon,1 hyd ddyddiau i Mawrth a Mercher, y 27ain a'r 28ain cyflsol. Fel y gwelir oddiwrth hysbysiad mewn oolofn arall, bydd cerddorion ac ofEerynwyr o fri yn cymeryd rhan yn y gweith- rediadau. Nifer yr ofEerynwyr ydyw 32, amry w o ba rai fydd yn chwaieu offeryuau na chlywir nwy ond yn anaml yn Nghymru. Gyda'r fath gerddoifa ddetholedig, a chor ynrhifo oddeutu 150, diau y bydd y perfformiad yn un godidog yn mhobystyr. Bydd trens rhad yn rhedeg i Gaerpaifon nos Fercher, a disgwyliwn weled y Pavilion yn or- lawn ar yrachlysur. Y Mae yT ymdrechfa AT ETHOLWYR ARMN.- mae yr ymdrechfa boliticaidd yn awr. wedi.dechreu mewn gwirion- edd, a'r cwestiwn mawr sydd yn cael ei ddadleu gan y ddwy blaid.ydyw pa auaiMr Watkin Wil- liams ai Mr Pennant fydd eill cynrychiolydd yn y senedd nesaf. Ond y mae un cwestiwn wedi ei setlo, sef fod yr Hams campus am 4c y pwys a werthir yn y Farchnad Newydd, Caernarfon, wedi derby-n Uais unfrydol etholwyr ArfoD, yn enwedig y dosbarth gweithiol. o3924d Dychwbliad Y PARCH E. Hewibr Evans.—Diau ein bod yn datgan teimladau miloedd pan fynegwn ein Uawenydd o gael ar ddeall fod y gwr enwog uchod wedi dychwelyd, a'i lechyd yn Uawer iawn gwell nag y mae wedi bod. Ein dymuniad a'n eweddi vw ar idda gael llwyr adferiad, a hyny yn fuau. Y nos Sul diweddaf, rhoddodd Mr Evans ddeheulaw oymdeithas 117 o ymgeiswyr. newydd- ion am gyflawn aelodaeth yn yr eglwys. Golygfa brydferth a chalonogol iawn i'r eglwys a'r gwem- idog oedd gweled cynifer yn. cael eu derbyn i gymundeb, ar yr un pryd; ac y mae. y ffaith hon yn fwy calonogol lyth pan ystyriom eu bod oU yn bobl ieuaino, ao wedi eu dychwelyd at grefydd agos oU yn yatod y.flwyddyn.bop. Hit Wilham Pabky.—Yr ydym yn deall fod Mr William Parry, fitter, wedi gadael Cacmarfon am Carlisle, i'r dybea o lenwi swydd gyfrifol yno dan y Llywodraeth. Y mae Mr Parry yn hymod ar gyfrif ei ysbryd hynawsaoharedig, a l barodrwydd i roddi help lIaw, gyda pho.b achos da, a diau y teimlir colled fawr ar ei ol mewn gwahanol gylch- oedd yn Nghaernarfon, yn neillduol yn vgjn a cherddoriaeth a'r Pavilion. Nos Fawrtb, yr wythuos ddiweddaf, oyflwynwydi Mr Parry gan aelodau Uudeb Corawl Cfkornarfon anerchiad yspleuydd yn nghyda phwrs prydferth, ynoynwys deg punt, fel cydnabyddiaeth am ei wesanaeth ffw. rthfawr i'r cor.

I ABERDAB. Yn agos i gapel y Methodistiaid o'r enw JUeunant y mae ysgol newydd y Bwrdd wedi ei hadeiladu, ac yr ydym yn oredu ei bod yn un o'r gweith- redoedd goreu a gymerodd le yma erioed, gaB. fod yr addysg a gyfrenir yma gan Mr Evans (Llygadog) yn dechreu gwneyd ei ol mewn moesoli llawer o'r plant oeddynt wedi eu gadael i dyfui. fyny yn ddi-ddyggyblaeth. Y mae Bwrdd Ysgol y plwyf hwn wedi gweithio yn ganmoladwy trwy adeiladu tair o ysgoldai helaeth at addysgu yr oes sydd yn codi, yr hyn o'r blaen oedd yn ddi £ ygiol druenus yn y pen hwn. o'r wlad.— Uwchmvnydb.—Dyma ydyw yr ardal bellaf yn Lleyn, ae nid anmhriodol. ei galw yn gynfEon sir Gaernarfon." GQlchir ei glanau o'r de-orllewin hyd ei gogledd-orllewiii gan ddyfroedd dwfn a chwymwyllt "Souiid Enlli." Yma, ger y mor, y mae Maen Melyn Lleyn," Ffynon Fair, a hen adfeilion Eglwys Fair, fu gynt yn gyrchfa y pererinion wrth fyned am y Fynachlog i Ynys Enlli. Yma befyd y mae signal-post y xrxnity er swasanaethu y goleudy yn Enlli er rhoddi arwydd pan bydd eisieu i gweh o Enlli iyned drosodd. Ar y tir o amgylch y post hwn y gwneir tanau hefyd i siarad a phobl Enlli pan y bydd galw neillduol am gwch i'w dwyn drosodd. BIl ardal Uwch-y-mynydd fel hyn yn enwog iawn yn yr amser gynt. Yma, yn nghyda'r ardaloedd cymy.. dogaethol, y bu y duwiol a'r diweddar Barch David Hughes, Llanengan, yn gwithio yn iIydd- Ion ac ymroddgar, ac y mae ffrwyth ei lafur i'w weled yma hyd heddyw. Ond byth wedi ei ym. adawiad, dywedai un fod Uwch-mynydd ar ei gogwydd i waered, a'i fod yn ofni ei gweled fel SHoh gy»t, yn troi yn Ichabod, gan fod y Cydd- loniaid yn darfod o'r tir. Ychydig yn ol, bu farw yma hen Gristion ffyddlon o'r enw Hugh Hugkes, Ngelog. yn 86 mlwydd oed, wedi dilyn yn ffyddlon a didramgwydd gyda chrefydd am dros 60 mlynedd. Bu farw yn hyderus, ar ol byr ao ysgafn gystudd, Chwefror 6ed, ac fe'i claddwyd yn barchus Chwefror 12fed, yn mynwent henafol Aberdaron. Ychydig ddyddiau cyn ei farw yr oedd yn y capel, ao fel bob amser yn siriol ac ymroddgar. Wedi ei gymeryd yn wael dymunai farw, ac adroddai yn eofn, "Byw i mi yw Crist, a marw sydd elw." Yr oedd yn weddiwr mawr. Er Bad oedd yn alluog a mawr mewn dyeg, yr oedd yn fawr mewn gweddi a ffyddlon- deb, ac yn gaKwr hen ffasiwn selog. Yr oedd ganddo doraeth o hen fesuiau a hen benillion. Ymweliad Me WATKIN WILLIAMS 4G ABERDARON. —Dydd Mawrth, y 30ain cynflsol, ymwelodd y gwron Rhyddfrydol uchod A'r lie hwn mewn rhwysg gwirioneddol, yn cael ei ddilyn gan gwmni Rnyddfrydol a thwymgalon. Gweleom ar yr esgynlawr y gwron a'i wraig, a boneddigion ereill; y llywydd, Mr Jones, y Bank; Mr Pugb, Mr Jarrett, Mr Darbishire, Mr John Edwards, Pwllheli; y Parch D. E. Davies, Pwllheli; Capt Henry Williams, Rhydlios (Rhyddfrydwr i'r earn); a'r brawd John Roberts, Aberdata, Rhydd- frydwr hwyliog i'r pen. Siaradodd Mr Watkin Williams yn Gymraeg, yn traethu ei ddaliadau gydag eglurder yn iaith y Cymro. Ar ol cael cyfarfod gwir foneddigaidd, heb ddim o'r difffad personol sydd yn nodweddu yr wrthblaid, ymad- awodd y dvrfa luosog gyda banllefau gwresog Watkin Williams for ever," Jones-Parry for ever," Lord Newborough for ever," Mr Glad- stone for ever," "Bright for ever," yn nghyda Uongyfarehiadau i bersonau ereill.—Morfab.

[ EGLWYS BAOH. r Dydd Gwener y Groglith cynhaliwyd cjjfarfod llenyddol a the parti yn nghapel y Wesleyaid yn y lie uchod. Rhoddwyd y byrddau gan Mrs Foulkes, Mrs Roberts, Mrs Evans, Pen-y-bryn Mrs Roberts, Bryn-y-fran; Mrs Jones, CroesOnen; Mrs Roberts, Tan'rallt; His Wynne, Dyftryn; Mrs Jones, Ty Mawr; Mrs Williams, Swan; Misses Jones, Fron; Miss Evans, Post Office; a Miss Lewis, Hand. Cafwyd tS rhagorol. Yn yr hwyr cafwyd cyfarfod llenyddol. IIlJwyddwya gany Parch David Richards. Enillwyd y gwobr- wyon gan y rhai oanlynol:—Am y traethawd, i ddynion: gor Mr Hugh Davies, Nant; ail, Mr John Gamer. Traethawd i ferohed: goreu, Miss E. Lewie, Hand; ail, Mrs Garner. Am ypenill- ion goreu rhanwyd y wobr rhwng Mr John Gamer a Mr John Williams. Am ganu: rhanwyd y wobr rhwng Miss Kate Jones, Miss M. Roberts, a Miss M. A. Jonés. Arwisgwyd hwy gan Mrs Richard. Gwasanaethwyd gan g3r y lie, dan ar- weiBiad Mr Jones, Croes Onen; a chan Miss Lewis, Miss Jones, Conwy; Mr Garner, Mr J. P. Griffiths, Conwy; aMrR. Davies. Chwareuwyd ar yr harmonium gan Mr J. O. Lloyd. — Un Oedd Yno.

FFLINT. U L 1  ?- I Ynadon Wbwyddion.—xmaaengys ioa yr Ar- glwydd Ganghellydd wedi penodi y boneddigion canlynol i weithredu fel ynadon yn mwrdeisdref Fflint :-0adben Phillip Pennant Pennant, Mr Sidney Knowles Muspratt, Dr Richard Jones, Mr Isaao Taylor, a Mr Alfred Kingsly Howard.

FFESTINIOG. u ..1 Cymanfa r Paso, ISSO.—Uynhaliodd y Metnod- istiaid Oalfinaidd eu cymanfa flynyddol yn y tair eglwys,-y Tabernaol, Bethesda, a Peniel. Cafwyd un o'r gwyliau mwyaf hyfryd a allesid ei ddymuno,—yr hin yn Hafriol, y cynulleidfaoedd yn lluosog, a'r weinidogaeth yn rymus ac effeith. iol. Y gweinidogion a wasanaethent eleni oedd. ynt y Parchn Dr,L. Edwards, Bala; Dr J. Harries Jones, D. Charles Davies, M.A., Llundain; Thomas Gray, Manchester; John Jones, fthoo; Owen Owens, Lerpwl; John Jones, Cei Newydd;. William John, Pen-y-bont; Evan Phillips, Castell-, newyddemlyn; a William Prydderch, GOPPa.¡ Hefyd cymhaUodd YR ANNIBYNWYR au gwyl flynyddol yn Maen- twrog. Pregethwyd yn nerthol gan y Parchn. Evans, Caernazfoa; Thomas, Glandwr; a James,. Nefyn.—LlwydM.

OABTH,, „. „ ,-A Tr U Y GBLYN A?R .lfBWYDK. -.LJ:GUYVu..v. -.&"1' PI n??S'? ei araeth ragorol y testy' 5?? ?ynBghapel Y Bedyddwyr. i gynulliad p?? ? phMs. Oafwyd sylwadau gM y Parohn F BM's. Pen.y-bry? a J. RobtnMn, Ll,uilin a'r llywydd, y Parch W. Williams, Sin, ?roaodd tua deg-ar-hngain yn ol fel TemlwyTDttadu-weetwyr.-CMfaM?? -L -j\ U. Tbmlydbiaeth DDA. -Weal, ametli aiaeigar au Plenvdd Williams, nos Fawrth, Mawrth 23ain, ar- .hosodd tua deg.ar-?gain yupt.-y ????' fel rhai am adnewyddu Temlyddiaeth a't UeiU i a^r- wvddnodi dirwest. Y nos lau canlynol, bu amryw q Demlwyr Da Llangollenyn cynorthwyo pobl y. Garth i ail-eetydlu teml. PLANT y FALL.-Nos lau, Mawrth 25ain, taflodd rhai o blanty fall ddwy lidigr4 haiarn fawr oddiar eu bachau. Perthynect i Mr G. Edwards, com merchants, Trevor ffouse. Taflasant hefyd dri o .:1.31: 1.AW. -+. gnSpiaU ceilg ma?non oau?c uouaa t ct?rtaaant ddrws cryl oddiwrth un o r cottages a berthynant i'r un boneddwr,. a thaflasant ef ar ochrenbankmeat y ffordd fawr yn ymyl y gnsiau sydd yn myned i lawr at Trevor station, llinell Rhiwabon a Dolgellau. Clywsom fody boneddwr baelionus yn cynyg, 20p o wobr am gael gwybod pwy a wnaeth y drwg hwn. Y mae Mr G. Edwards yn hynod dda am wueyd gwaith i ddynion, ae am roddi at achosion teilwng: a dyma 8i dil! !— Qoheiydd.

l-aWERNAFFIELD, ger y WYDDGBUQ. I Nos Lun cynhaliwyd pumed cyfarfod iJenyddol Soar (A) yn ysgoldy y lie uchod, dan lywyddiaeth Mr P. Hughes. Prif atdyniad y cyfarfod hwn yd- oedd datganiad o'r d6n "Bavaria" (Stephens a .Jones). Ni ddaeth ond un parti yn mlaen, nc, fel ■y sylwedd y beirriiad, efe oedd y goreu a'r gwaelaf, a dyfarnwyd ef yn deilwng o'r wobr. Am bedwar o benillion wyth llinell ar. u Ffyddlondeb," dy. farnwyd eiddo Mr E: Goodwin yn oreu. Daeth i .Is* bump o draethodau ar "Y cynllun goreu i •athraw Ysgal Sul er sicrhau llwyddiant ei ddoe- barth," ond dyfamwyd eiddo Mr M. J. Hughes, Gwemymynydd, ys oreu. Cafwyd eaneuon pur swynol gan Miss Jones, Bryn'rogo', a boneddiges ieuano arall na chawsom ei- henw; ac yr oedd -areithiau byr a phwrpasol y Parch T. Roberts (A)-, ■ Wyddgrug, yn dra derbyniol. Haedda Mr Edmund Jones, Bryn Coch, ein diolchgarwch mwyat am ei laiM gyda'r camu. Ar y cyfan, caf- ■wyd cyfarfod da; a hyderwn, er mwyn yr amcan, sef trysorfa clwb -y plant, ei fod wedi troi yn llwvddiant.—Gwernyid.

I SPENNYMOOB. I Dydd Gwener y Groglith, cynhaliwyd te patti a chvngherdd gan aelodau yr Eglwys Rydd yn y lie uchod, sef yn Ysgoldy y Presbyteriaid, lie y maent yn addoli. Eisteddodd nifer luosog i fwyn. hau eu hunain ar y dauteithion oedd wedi eu 'harlwyo ar eu cyfer. Yr oedd pawb yn edrych yn hapus uwchben y byrddau llawnion, a'r gweinidog, &c., yn gofalu fod pawb yn cael chwareu teg.- Am 7 yn yr hwyr cynhaliwyd cyngherdd, o dan lywyddiaeth y Parch R. Jones, pryd yr aeth y Cambrian Glee Party, o dan arweiniad Mr D. Thomas, trwy eu gwaith yn ganmoladwy dros ben. Wele enwau y cantorion:-Misees M. litISI, -ol S. A. Bethel, a MlsE. Erans, Miss  Jenes, Ludhoe; Nti' .tri. p' j Jon?es, It- O?wers 'G. Davies, T. Fr..cis. S. D.vi? a D t?4' Za 'dar h rmoniumg?ll )Atoem r  Sykes. YN MMMtfOTON.LANB, dydd Sul y P?' ?' haliwyd j?fMfod prgethu gan Y W81eYaid Pregethodd eu gweini og, y Parch Evan j1/J 4 M?ilUam Aubrey i 8ynulleidfa barchus

TAXSABNAU. ?YLCHW!L UAMHUM, SoAIU—CFHIiqU— W 7 gylchwyl uchod eleni, fel arfer, ddy? ?  Pasg, a chafwyd un o'r cylchwyliau goreu a fa erioed yn e& hardal. Llvwvddid  prydnawn gan Mr 1" H. Th £ E! a chy& H? hwyr can y Parch W. Griffith (W ) yl- ydd yn y ddau gyfarfod ydocdd TM??"' Enillwyd y gadair ar y brYddest, 'F?'X- i Mair a'r lesu i'r Aipht, gan Mr Lew ? ttl Mair a'r Iesu i'r Aipht,' gan Mr Lewi9 Jones Llanddulas, Abergele, aUano l?f;o?J"?' Enillwyd gwobrau am draethodau gan MriT?Wyr- Roberts Demiolen; Hugh Rober 9 Robert jMon, David Williams, ae Ellii vZ! ,3 '> ?.Cla Talsamau. Ac ar wahanol bethau eraiU gau Joh Williams a James Owen, Harlech- Eva? a Richard Jones, CaO'n- 7-c-d; W Evanq vj Evans, R. Robrts, J. R. Jasson, ? i?*'4 Robert Williams, Owen Jones, TalMrnau ?' Roberts, Harlech. Canwyd yn rhagorol ,? cor, o dan arweiniad Eos Tecwyn c 4.' 'Adgoaom y Morwr' yn gampup gan Mr J. i? ?ones, Talsamau. Chwareuid y cyfeiliant o?i gan Mr R. B. Owen, Ffeatiaiog Gw??, y gaddr ydoedd Mr Evan R.b-rts, tJSSS^ yr d t 'i?1 7n ? 0'rrhai h3rddaf a gore a W"M.

trebobth. llwyddiant aiBDDTooL.—llyfrydwch i lawe, fydd deall fod Mr Richard Jones, nai i Mr David Jones,Ty'n achyn-gynorthwywr Dr Bobert, Ffestiniog, wedi enill y wobr a'r tWrs yn adt Midwifery a DMM<M of Womm md Children TO Mhnfye?ol Edinburgh. Hefyd efe a eniUodd l.t clan Honoura yn nosbarth "Practice of Physic" yn y Brifysgol grybwylledig. Y mae h? '°" brawf chwanegol na raid t Gymro, gydag Tauoad dyladwy, ofni ymgystadlu a Sais ac Ysaotyn ya mhrif eisteddleoedd gwybodaeth a dysg.- gohebudd.

TREHERBBRT. Cafwyd perfformiad ardderchog o cantata Plant y Tlotty' (Gwilym Gwent) yn y Public Hall, nos lau, Mawrth 18fed, gan Gor Undebol Libanus, Treherbert, a Noddfa, Treorky. Yr oedd y cor yn rhifo tua 300 ac orchestra part I) waith Caradog. Yr oedd y String Band, lieg mewn rhlf, o dan arweiniad Caradog, gyda piano ac harmonium. Dyma y tro cyntaf i'r cantata boblogaidd hon gael ei pherfformio gydag orchestra, er ei bod wedi cael el pherfformio yma o'r blaen gan gor arall heb fand. Yr oedd y lie yn orlawn, a pnawb yn ymddangos yn cael pleser wrth wrando.—Qohebydd.

THE NEW PARLIAMENT. L. C. Elected up to Saturday evening 271 1.39 Elected to-day (Monday) 8 12 Total 279 151 PARTY GAINS- Conservative Seats won by Liberals 81 Liberal Seats won by Conservatives 21 Net Liberal gain 60

MARWOLA-ETH MRS EVANS, BROOM HALL. I Drwg genym ddeall am farwolaeth Mrs Evans, I driod Mr Owen Evans, Broom Hall, ger Pwll. heli. Cymerodd yr amgylchiad le ddydd Iau, a diau y bydd yn achos o alar cyffredinol.

I BETH AM Y FFARMWR? I GWNEYD CYTUNDEB A'R CYTHRAUL. Wei, fe'n cyh.ddir ni y ffarmwyr 0 fod y rhai mwyaf dwl ac anwybodus mewn politics sydd yny wlad, ac yr wyf fl yn credu fod yn rhaid dywedyd, Y dystiolaeth hon sydd wir "amy rhan fwyaf ohonom. Dywedir fod y chwarelwyr a chrefftwyr ereill yn wleidyddwyr go lew. Yr wyf yn coflo i'r enwog Hugh Miller gydmaru gweithwyr y gwa- hanol grefitau gyda golwg ar eu gwybodaeth gyfEredinol, a'i fam oedd mai y crydd yw yr helaethaf ei wybadaeth a chywiraf ei fam; a gwelsom brawf o hyny lawer gwaith pan fyddai cryn nifer wedi ymgasglu ar ddechreunos i weithdy y crtdd; bron bob amser y crydd ei hun fyddai meistr y gynulleidfa. Am hyny yn awr, chwi gryddion a chrefftwyr i gyd, a phawb sydd yn meddu ar wybodaeth am bynciau y dydd, codwch allan a dowch i edrych am danom, ac i gyfranu i ni dipyn 0 egwyddorion, canys y mae llawer ohonom yn hollol amddifad ohonynt. Y mae llawer ffarmwr, os bydd wedi votio yr un ffordd a'i feistr, yn ddigon tawel y bydd wedi gwneyd ei ddyledswydd. Diau fod ami un ohonom wedi ein tynu i'r trap erbyn hyn,-rhai o'u hanfodd; canys y mae am. bell un ohonom ninau yn ddysgybl Rhyddfrvd- iaeth, ond yn guddiedig, rhag ofn yr Iuddewon. Yn awr, beth ydyw ein dyledswydd P Pa un ai boddloni i aros yn y fagl ynte gwneyd rhyw ysgil i ddyfod ohoni P Pa fodd y gallwn ddyfod ? Wel, pe dcuai rhywun i'n goleuo a'n hargyhoeddi ein bod wedi cyflawni yr hyn na ddylasem, onid ein dyledswydd fyddai ei ddadwneyd P Pe byddem wedi prynu anifail neu olferyn, a chael allan ar ol gwneyd ein bod wedi cael ein twyllo, oni wnaem ymdrech i ymryddhau oddiwrth y fargen ? Gwir y dylem wneyd hyny trwy gyd. ddealltwriaeth a'r gwerthydd. Wel, wrth liyny, a ddylem ni fyned at y pleidgeisydd a'n hudodd i alw ein gair yn ol ? Na, gallwn beidio, canys nid ydyw egwyddor deddf y Balot yn gofvp i ni wneyd, am ein bod wedi gwneyd peth n.:i oedd gen) m liawl i'w wneyd. Yr oedd gan Lather -forwyn unwaith, yr hon oedd yn un go ddrwg ei thymhi t, ae yn rhy dueddol ar adegau i daflu ei chylehau, ac mewn pang felly, un diwrnod, ymadawodd o'i was- anaeth heb na rheswm na rhybudd, ae aeth. adref. Yn mhen peth amser wedi hyny eymerwyd hi yn glaf, ac yn y sefyllfa hono, wrth edrych ar y rhan a aethai heibio o'i bywyd, aeth yn bur anesmwyth ei mheddwl, ac yn ei chyfyngdra an- fonodd i ofyn i'w hen feistr ddyfod i ymweled a hi. Daeth yr hen ddiwygiwr ar ei chais, ac ar ol. dyfod i'w golwg gofynodd iddi, 11 Wel, Betsy, beth yw y mater ?" Hithau, mewn ton edifeiriol, a dywedodd, Gwnaethum dro annheilwng iawn & chwi trwy ymadael o'ch gwasanaeth heb achos." Wel," ebe yntau, nid ydyw hyny ddim llawer o bwys. A oes dim araIl P" II Oes," ebe hithau, "yrwyf wedi gwerthu fy hunan i'r cythraul." Ho," ebe yntau draehefn, Did ydyw hyny yn ddim llawer o bwys. A oes dim arall?" "Kac oes," ebe hithau. "Wel," meddai yntau, "ni saif eich cytundeb a'r cythraul ddim, canys nid oedd genych hawl i wneyd y fargen, canys nid chwi a biau eich hunan, ond Duw." Nid oedd eisiau i Betsy fyned atyr hen was i alw y fargeR yn ol debyg, lie nid oes eisiau i ninau fyned at 1 ef, na'r un o'i feibion, ialw ein fote yn ol. Ffaumwr o Amos.

BRENHINES PRYDAIN FAWR, A. CHYN-YMERODRE8 FFRAINC AS BERERINDOD. Tra y mae ein gwlad yn fyw drwyddi, ac yn ymferwi gan gynwrf etholiadol, y mae y Tenia Brenhinol wedi ymneillduo ar y Cyfandir. Ar Y 25ain cynflsol, gadawoddein Brcnhinesrasusol,ar dywysoges Beatrice, y deyrnas hon am yr Almaen. Prif amcan y daith ydyw talu ymweliad a Darmstadt, lle y gorwedd gweddillion y Dywysoges Alice, o felus goffadwriaeth. Dyga ein Brenhines gyda hi flodau dewisedig, a choronbleth hardd, gyda'r bwriad o'u gosod er Serehus gôf" ar ddaear bêdd y Dywysoges addfwyn a dyngarel. Yn dra rhyfedd, yr un dydd ac y gadawodd ei Mawrhydi Gastell Windsor, er talu ymweliad a I hoff ferch, yr oedd y Gyn-Ymherodres Eugene- yn cefnu ar Southampton, am wlad bell y Zulu, er mwyn eweled v llanerch lie v svrthiodd ei baefcgen gobeithiol,—y Tywysig Ymhero.lrol, yn aberthi gynddaredd anwariaid. Cyd-darawiad pur hynod, onide? Dwy Ymerhodres yn cyd-gychwyll ar bererindod er talu gwarogaeth eu cnlonau i goffadwriaeth y m'1rw. Yr un yv effeithwn hiraeth a galar yu y pulas ac yn y bwthyn. Argraphwyd a OhyhiK tdwyd y,i 'Aw)J,I)A Y G??o ei. NKW HA&BOUB, OüBNU1I!. !< ???S? wlLllAMS,dros yCamarvoc :ew"P"i>' and lnx Co, Limited, a obyhood.Uf h.r,? *an Msejrj tng Ca, SmitL t &u. CMtttt-sMwt. I«p* I. w6rtb yn mhob MaU?ty BookfttU yc N?hy'?'; a c?*" ?TM BuW Umt o DdoZo yf ?"  p  I.in,IJI. DY, D 1?, ?BHILL gtod ?Sa

DWYREINBARTH SUSSEX. Ysgrifena Arglwydd Hartington at bwyllgor Khyddfrydol dwyreinbarth Sussex i ddatgan ei lawenydd fod ymdrechfa i gymeryd lie yno. Efe a fama ei fod yn dra p'nvysig i fuddugoliaethau "Rhyddfrydol yn y bwrdeisdrefl gael ei ddilyn gan rai cyfatebol yn y sir-edi. Ond cael hyn, bydd mwyafrif y Rhyddfrydwyr yn cynryohioli pob dosbarth o gymdeithas.

BBYMBO. I Cynhaliwyd Eisteddfod Flynyddol Engedi, Brymbo, ddydd .Gweuer, Mawrth 26ain, o dan lywyddiaeth Mr G. Osborne Morgan, A.S., Q.O., a Mr Ebenzer Jones, Birkenhead. Dechreuwyd yr Eisteddfod am ddau o'r gloch. Wedi cael can aethpwyd In milieu .gyda gwaith yr Eisteddfod, ond y mae'r progam yu rhy faith i ni enwi y cwbl. Cafwyd cystadleuaeth ar ddatganu "Gwna bob- peth a wnei fel Cymro pur" (Prof. Jenkins, M.B.) Daeth un ar ddeg yn mlaen i ganu, onddyfarnodd Alaw Ddu y wobr i E. W. Parry, Lodge. Am y traethawd goreu ar Pwysigrwydd Addysg Deu. luaidd," Mrs Jones, Vron School, a farnwyd yn oreu. I'r tenor a gano oren Can y Tywysog." Un yn cyuyg, a dyfaruwyd ef yn deilwngo lianer y wobr, sef H. JI. Hughes, Croesoswallt. Am y •ehwe' penill goren ar "Pren gwybodaeth da a drwggoreu, Edward M. Edwards, Talwrn ao hdyd am y traethawd goreu ar "Anghysondeb Rhyfel i Christionogaethgoreu, Edward M. Edwards, Talwrn. Datganu Yr Arglwydd sydd ynTeyrnasu" (D. Emlyn Evaue). Gwobr, 8p., a t lwil anan. Daeth dau gor yn mitten, set Cor Broughton, o dan arweiniad Mr Edwin Cunnah a Cor Wreosam, o dan arweiniad Mr W. M. Roberts, Wrecsam. Trefnwyd trwy y balot i gor Brough- ton ganu yn gynrlal. ilyluruuuu y uarswr y wodx i'r cor diweddaf a ganodd, eef Wrecsam; ac yna terfynwyd cyfarfod y prydnawn Yn yr hwyr, am saith, cafwyd cyngherdd mawreddog. Gwasan- aethwyd ynddo gan Mjs A. Morgan Evans, U.O. W." Eos (Jet^digiou, Miss Cordelia Powell, Alaw Ddu, a'r cor a'r cautorion buddugol. Chwareuwyd ar y piano gan Mr E. Jones, Bee Hivo. Hefyd yn y cyngherdd cafwyd cyetadleuaeth i gor o'r un gyuulleidfa a gano oreu Disgwyliaf am yr Ar- glwydd," gan Alaw Ddu; gwobr, 2p, a baton i'r anreinydd. Daeth tri chor yn mlaen, sef Cor Bry mbo, o dan arweiniad Edward Hughes; Cor Engedi, o dan arweiniad John Howard; II Chor Wrecsam, o dan arweiniad Roberts; ond dyfarn- wyd y wobr i (ivr Brymbo, Teitynp goj fere • digion, a Miss Powell, a'r cor ganmoliaetk neni- duol am wasanaethu a chanu mor ardderc og; ac hefyd Neiflon, yr Ilotweinydd. Yr oedd y capel yn orlawn. yn yr hwyr. Rhoddodd y Bedyddwyr fenthyg eu capel i gynal y eyfurfodydd hyn. Wrth dertynu y cyngherdd diolchodd y Parch E. Bo- berts, gweinidog Engedi, i bawb a roddasant eu ewasanaeth yn nglyn a'r cyfarfodydd. Rhoddodd Mr Osborne Morgan dair punt tuagat yr Eistedd- fod.- Un o'r lk.

BBYNKIB STATION. w'ø,1 OrFARFOD UTSTADLBUOL.^oyniittiiwjrui v fod hwn yn nghapel y Methodistiaid Calnuaicia, nos Lun Y PRig. In absenoldeb Mr Hughes, Caerau, yr hwn oedd wedi ei benodi i, fod yn llywydd, llywyddwyd y oyfarfod gan y Parch Henry Hughes, gweinidog y lie. Yr oed y capel yn orlawn o bob wedi ymgyuull, o bob owr o'r cymydogaethau o amgyloh. Wrth weled cynifer o r ieuenctyd yn bresenol, oafwyd araeth ragorol can Mr Hughes yn nglyn agymddygiadyi ieuenc- tyd ary gwyliau yr amser a basiodd. x ouaaug- wJr ar y gwahanol destynau oeddynt y rhdi can- lynol:-Traethodau, D. Evans, 'y Feliu Mr R. Davies, Llys Ivor, Bhoslan. Barddoniaeth: John Roberts, Gam. Cerddoriaeth: Party o dan ly- wyddiaeth Mr J. Jones, Glandwyfach, Party o Soar, Mr Evans, Felin, ali gyfaill; Robert Hughes, Hendrenantcall. Amrywiaeth, adroddiadau: Isaac Evans, Felin; Miss Williams, Llyiityn Gwyn. Dar Iten difyfyr; Miss L. Roberts, Ystyfnallt; Griffith Jones, Garn. Llythyr: Owen Jones, Bryn'refail. Oyfleithiad: Mr Davies, station. master. Areithio difyfyr: John Griffith, Gam. Y beirniaid oedd ynt y Parch P. W. Jones, Penygroes, a'r Parch H. Roberts (Hywel Tudur), Clynog.-Hawsydd.

I DINBYOH. I YR Ethohad.—i mae'r oerw etonaaoi yn y fwrdeiadref hon wedi llynou pob' pth arall iddo ei hun. Y mae pob lie i gredu yr etholir Syr Robert Cunliffe yn gynrychiolydd y bwideisdrefi hyn. Nos Wener diweddaf cynhaliodd y Tori- aid gyfarfod, gyda drysau cauedig, i "ffrindiau a chefnogwyr" Mr Kenyon. Trwy y dydd lau a dydd Gwener 6wnaed pob ymdrech i roddi der- byniad iddo ar ei ddyfodiad i'r dref nos Wener. Ymwelodd boneddigion a boneddigesau yn ystod y ddau ddiwrnod a phob ty, gan wasgu ya galed ar bawb i ddyfod i'r proeution, a' gadawent yshod- enau gleision yn y tai i'r gwtr, a'u gwragedd, a u plant, i'w defnyddio yn yr arddangosiad. Ond rhad ømo! y titw disylw! Yr oedd yn y proetssion BUMP-AR-HUGAIN yn meddu pleidlais! Tybiodd dau hogyn boueddig eu bod yn ddigon o.ddynion i wawdiu- en gwrthwynebwyr fel yrelent yn mlaen. Methodd y dorf enfawr a goddef y sarhad. Ymos- odwyd ar, a chwalwyd y proeestion i bob cwr. Llanwyd y ddwy farchnadfa gan y Rhyddfrydwyr, a throdd cyfarfod Mr Kenyon allan yn fethiant truenue. Yr oedd seindorf y Gwirfoddolwyr yn chwaren o flaen y proemion; ond yn yr'ysgarmes, taflodd rhywun briddtaejf drwyy drum, gan ei dryllio yn yfflon. Yr oedd yr heddgeidwaid (yn cynwys nifer luosog o rai dyeithr, wedi dyfod i'r dref ar gyfer y noson yn benodol) yn y fan mewn moment, a chymerasant ddyn o'r enw William Jones; hawker, i fyny. Dydd Sadwrn, goUyng- wyd ef yn rhydd, o dan feichiafon, hyd ddydd Linn.—Cael Corfh Plentyn HBWN Absb oedd y si a daen- wyd drwy y dref ddydd lau. Ymddengys fod amryw o fechgyn yn chwareu yn un o'r caeau sydd yn rhedeg gydaj ochr Lon Gooh, pan yr edrychodd un ohonynt o dan gareg a groesai yr aber, ac y gwelodd gwdyn yn y dwfr. Wedi ei dynu allan a'i agor canfyddwyd ynddo gorpli DfentYa wed! Uyxru yn'fawr.

GAEBWJSN. I SaiTHFBD Gylchwyl Lenyddol y Paso.—1 Eleni, yn yehwanegol at y cyfarfodydd arforol cvnhaliwyd cyngherdd nos Sadwrn y Pasg. Y" arweinydd ydaedd Plenydd. Cymerwyd rhan ynddo gan Miss Jennie Williams a Mr W. Davies, dau o ddisgyblion y Dr Parry, o Brif ysgol Cymru; COY yr Eisteddfod, dan lywyddiaeth fedru's Mr Williams, Tyddyn Llywarch; cyfeil- ydd, Miss Williams, Tyddyn Llywarch.-Dydd Llun cynhaliwyd y cyfarfod cyntaf am haner awr un. Cadeirydd, John R. Davies, Ysw., Treborth, mab hynaf yr aelod anrhydeddus dros y sir: Cafwyd anerchiad dyddorol, yn Gymraeg, gan y cadeirydd, yr hwn a ddadganai y pleser a deimlai wrth gael dyfod i lywyddu cyfarfod tawel o ganol y cynhwrf a'r berw etholiadoL Arweinid y cyfarfod gan Plenydd, yn ei ddull hapus arferol.. Wedi cael ein, "Pistyll y llan," gan Mr W: Davies, aed yn mlaen yn y drefa a ganlyn:— Allan o ddeg o ymgeiswyr, dyfamwyd y wobr am yr englynion, "Y gwir yn erbyn y byd," i Meigant, Oaemarfon. Dan g6r a ddaeth J'n mlaen i gystadlu ar yr anthem angladdol, Gwyn eifydygwr" (Jarrett Roberts). Gwobr, 7p 7s a thlws arian i'r arweinydd. Cor Lianllechi I yn- fuddugol. Am y patchwork quilt gwobrwywyd Miss Lizzie Willtantir, Fron Cottage, Penmaen- mawr. Am gyfleithu i'r Saesneg, Air Humphrey Haghes, Caernarfon, oedd y goreu, allan o 36 o ymgeiswyr. Y buddugol ar y penillion, "Melus yw hiin y gweithiwr ydoedd Meigant, Caernar- fon. Hannah Owen, milliner, Gaerwen, a dderbyniodd y wobr am y fingering Wool Scarf oreu. Dyfamwyd y wobr o bedair punt, a thlws arian i'r arweinydd, am ganu, "Ardfln o flaen- gwyntoedd" (Dr Parry) i gor Gam Dolbenmaen. Allan o 14eg o ymgeiswyr ar y bryddeet, Machludiad yr Haul," Cadvan Davies, Ruthyn, ydoedd y buddugol. Am adrodd cafodd MrJ. Owen, Llanerohymedd, ei wobrwyo. Am y gramadegu dyfamwyd y wobr i Mr H. Hughes, pupil-teacher, Llangefni. Am gyfansoddi ton, y 1 goreu ydoedd Afan Alaw. Aberystwvth. I Miss- I Margaret Lloyd, Graig-wen, Llangristiolus, y dyfamwyd y wobr am gyfleithu i'r, Saesneg (cyfyngeig i fetched). Am y traethodau, "Addysg yr Aelwyd," &c., loan Maldwyn, Menal Bridge,1 ao "Aelwydtab," yn gyfartal. Arwisgwyd yr ymgeiswyr buddugol gan Miss 0. Davies, 4Trfeboith; Miss Annie a Miss Maggie Williams, Berw Uch9' j Miss Williams, o Lerpwl; Miss Williams, Shop, Llanddaniel; Miss Jones, G..rZ Factory; Miss Thomas, Hen. shop; a Dr Owen, Llangefni. Oyflwynodd y cadeirydd hefyd 5s i W. H. Joues, bachgen bach o Langefni, am adrodd.-Am chwech o'r gloch cafwyd cyng-' herdd,—yr un rhai yn cymeryd rhan ynddo a'r cyfarfod nos Sadwrn. Cafwyd cyngherdd ardderchog. Wrth fyned adret o Langefni nos Sadwru diweddaf, ar ol olywed result y p31, ctfodd Richard Davies, Ysw., A.S., Treborth, dder. byniad brwdfrydfg yn y Gaerwen, lIe yr cedd ugeminu lawer, er ei bod yn tynu at haner nos, ug i'' I r, or i wedi ymgasglu gyda gorchs, golouedig, i ddangos en Uawenydd, Be i longyfarch y boneddwr anrhydeddus ar ei ddyehweliad buddugoliaethus, 1- _'1 .1..1, ergwaetnai 1).011 j \lu".11JU\UlUlwl.r. Yr oedd golwg lawer debycach i garcharoiion yn cael eu-gwylio ar toaws o'r ar bobl mewn gwlad rydd. Er eu cywilydd y gellir dweyd na bu diwedd ar j bygwth yn yr etholiad hwn, a gwyddom m mi Wtii eugorf«di i grog 1 "Z^of naeWd eu h1œddbi i T<Aio dMs y i

I. LLANFACHRAETH, MOM. I Pdmmed Gylchwyl Lknyddol.—Cynhaliwyd y tyichwyl hon Llun y Pasc. Am ddau o'r gloch 'prydnawn, dechreuwyd y cyfarfod cystadleuol, pryd y gwobrwywyd amryw mewn cerddoriaeth, &c. -Enillwyd y wbbr ar y Crynodeb byr eglur. haol o bedair penod gyntaf o 'Athrawiaeth yr 'lawn' (Dr Edwards)," gan Mr H. Hughes, Caer- harfon. Englyn i'i' Enfys, buddugol, Mach- taeth Mon. Cafwyd cystadleuaeth bwysig ar y prif destyn barddonol, sefpryddest-" Cydwybod." Derbyniwydpymtlieg o gyfahsoddiadau, ac uehel ganmolwyd wyth gan y beirhiad. Y buddugol ydoedd "Darfelydd," ac atebwyd i'r enw gan Machraeth Mbn.—Yn yr hwyr, am haner awr Wedi chwech, cynhaliwyd cyngherdd poblogaidd dan Iywyddiaeth y Parch J. Edwards. Arwein- ydd, Ceulanydd. Cymerwyd h.. yn y cyng- herdd gan Ceulanydd, Pehcerdd Cybi, Miss Swaine, Mr Xf. R. Williams, Mr W. Jones, Paiti o Gaergybi, y Parch Mr Edwards, C3r yr Aelwyd, y C8r Undebol, &6.

LLANGOLLEN. I  LLWYDDIANT MM'DY<M?—Aj restr yr ymgeis- ,WyTllw d dinnua y,, arholiad rag. bro'o."l Coleg 3reiniol y Meddygc?n, da genym weled enw Pryce I Jones Pugh, cub Mr Samflel Pugh, Eagles Inn, I o'r dref hon.

MANCHESTER. I AT Dewi Mawddwy.—Cjredwyf fod llawer o gyn,rchion baiddonol wedi cael eu hawlio (7D an 1'yfreithlon) yn y gwahanol gyfarfodydd cys- t.1?nol a gynhaliwyd yn Manceinion yn ddi- weddar, gan rai na wyddent y gwahaniaeth rhwng mesur Psalm ac englyn. Da genyf eich bod wedi codi y pwnc hwn i sylw y cyhoedd. Dymunol iawn hefyd gan y lluaws fyddai cael prawf digonol genych chwithau mai chwi yw gwir awdwr y oywydd a hawliwyd genych i Godiad yr Haul," am yr hwn y derbyniasoch haner'y wobr ,gyntaf yn nghyfarfed Moss Side, 1878.-Yr eiddoch.—Un Amheut.

I MYDDFAI. I GWYL Db.—Dydd Llun, Mawrth 29ain, cyn- haliwyd gwyl de flynyddol yr Anaibynwyr. Daeth tytfa luosog o blant yn nghyd i gael eu diwallu a digonedd o de a bara brith. Rhoddwyd y wledd eleni gan. Mr Walters, Beili Glas, a Mr Thomas, Trallwm. Gwasanaethwyd gan Mrs Richards, Miss Thomas, Tialiwtn; a Miss Thomas, Berllan-dywyll. Cafwyd gwledd ardderchog, ac wedi i bawb fwynhau y wledd i'r corph, caf- wyd gwledd drachefn i'r meddwl, YN YR BwYR, trwy gynal cyfarfod adroddiadol, o dan lywyddiaeth y Parch D. Richards, gwein- idog. Dechreuwyd y cyfarfod trwy anerchiad byr i'r te gan T. J. Morgans. Adroddwyd amryw ddarnau yn dda a phwrpasol gan y plant. Dyg. wyd gwaith cerddorol y cyfarfod yn mlaen yn y drefn ganlynol 0 i'enctyd, clywch,' gan gor y plant, o dan arweiniad Mr J. Griffitks. Plant y Beibl,' gan y cdr. 'Rwy'n methu peidio wylo, gan Miss Jane Morgan a'i p harti. Cynghorion fy Mam,' gan J. Griffiths. Os ydyw canu'r ddaear hon,' gan y cor. Holl breswylwyr daear, de'wch,' gan T. Williams a J. Griffiths. Yr eneth fach,' gan Miss Jane. Morgans. 'Byddin Dirwest,' gan y cor. Y Weddw Fam,' gan Miss Thomas. Y Blewyn Gwyn,' gan Mrs Hughes. 'Rhowch, 0 ihowch,, gan y cor. Yr oedd yr oil o'r cauu yn dda, ond yn neillduol felly Yr eneth fach,' gan Miss Morgans, .a'r 'Blewyn Gwyn,' ..gan Mrs Hughes. Hefyd cafwyd amryw areith- iau,-Mr John Griffiths, ar .'CwydwybodJohn Thomas, ar I Wraig y gweithiwr;' a W. Morgans, ar 'Areithio.' Terfynwyd y cyfarfod trwy i bump o fechgyn adiodd y ddadl, Daniel yn ffau y llewod.'—Qohebydd.

I NANT, LLEYN. Cynhaliodd Ysgol SabbotUol y Nant ei chyfarfod cystadleuol blynyddol nos:Lun y Pasg. Llywydd- wyd yn fedrus gan y Parch W. Jones, M.A., Nant. Yr oedd. y beirniaid yn rhai cartrefol oddigerth beirniaid y darllen a'r adrodd, sef Afri J. Williams, Garn, a R. Williams, Caerau. Gwobrwywyd y plant am ysgrifenu, dysgu rhanau o'r Hyjforddwr a'r Rhodd Naill; ateb cwestiynau, darllen, datganu, ac adrodd. Hefyd gwobrwy- wyd y bobl ieuainc fel y canlyn: -Traethawd ar 'HanesPaul:' goreu, Mr G. Tennar, Factory; ail, Mr O. Roberts, Betris. Traethawd ar Hanes y Tabernacl:' goreu, Miss L. Williams, Shop y Nant; ail, Miss H. Roberts, Betris. Am ddysgu ac adrodd i. a ii.. Thessaloniaid: goreu, Miss A. Jones, Tyddyn-yr-liaint; ail, Miss J. Williams, Ffridd; trydedd, Miss L. Williams, Shop y Nant. Oyfansoddi ton: goretf, Mr J. Goodman. Penill- ion, Yr Athraw Anffyddlon :1 y goreu ydoedd yr heu ddiacon, Mr W. Jones, Pandy; ail, T. Wil- liams, 'Rallt. Beirniad y farddoniaeth ydoedd Eryr Gwynedd. Oaed cyfarfod rhagorol.-B. 9. Soch.

NODION 0 GEREDIGION. I Llanbedr.—Te Parti YB Annibynwyr.—Dydd Gwener, y 26ain cynflsol, anrhegwyd plant Yegol =hr, .1 y He uchod & phryd o de a bara brith gan foneddigesau perthynol i'r gynulleidfa. Wedi i bawb gael eu digoni o'r danteithfwyd cliriwyd y byrddau er mwyn rhoddi lie i'r plant a fwriadent adrodd amryw ddamau ag oeddynt wedi eu dysgu. Oymerwyd y gadair gan y Parch J. Thomas, y gweinidog, ac agorodd y cyfarfod gydag araeth fer. Galwodd ar y beirdd i anerch y cyfarfod, a daeth dau yn mlaen. Yna adrodd- oddy plant, bob. oedran, ddemau yn rhagorol iawn. Cafwyd cyfarfod hynod o hwylus o'r dechreu i'r diwedd. OAPBL-Y-GROBS,—Dydd Sul, y 28aiu oynflsol, ymwelodd aelodau Ysgol Sabbothol Brynhafod (Bedyddwyr) & Chapel-y-Groes (Undodfaid). Dechreuwyd y cyfarfod trwy i ddwy ferch berth- ynol i'r ysgol uchod adrodd y civ. Psalm yn rhagorol. Canasaat amryw donau yn effeithiol iawn, ao adroddasant y chweched benod o ail lyfr Corinthiaid yn efEeithiol ac yn gyiMr iawn, a holwyd hwy gan Mr Thomas, gweinidog y lie. Yr oedd yn dda genyf weled ysgol Brynhafod yn talu ymweliad a ni yn Capel-y-Graes. Y mae hyn yn arwydd cryf fody byd yn dyfod yn nes i'wleyn barhaus, a bod muriau sectyddiaeth yn cael eu darostwng i'r ll&wr. Y mae Brynhafod wedi. rhoddi cryn help i wneuthur hvn. Y mae Yscol l Sabbothol Capel-y-Groes i dain ymweliad 3 Bryn- hafod mor fuan ag y byddo yn bosibl. DyddGwener y Groglith, cafodd plant yr ysgol uchod eu hanrhegu 3. phryd c de a bara brith. Yn yr hwyr cafwyd cyfarfod adloniadol, Be aeth y cwbl yn mlaen yn hwylus iawn.—Qohebydd..

NANTMOB. I .tisTBDDFOD Gadbiriol. — Prydnawn Llun y I rasg, cynnaliwyd oyfarfod cyntal y setyduaa uchod, yn nghapel Peniel. Yn absenoldeb Mr T. Williams, Bryn Croesor, y llywydd apwyntiedig, pasiwyd fod i'r Parch E. Lloyd (TegMyn) ym- gymeryd i llywyddo ac arwain, yr hyn a wnaeth •y» ddeheuig, ao er bfddJonrwydd oyffredinol. Ar y llwyfan yr oedd y Parch E. Lloyd (Tegfelyn), Glaslyn, Namorydd, yn nghyda'r Mri G. Evans, C.M., Croesor; W. Hughes, ysgrifenydd yr Eisteddfod; W. G. Parry, Owen Jones, a William Roberts, &c. Agorwyd y gweithrediadau trwy i'r cor ganu ton gynulleidf gynulleldfa yn cydganu. Yna cafwyd anerchiad pwrpasol gan regfelyu. Dyfamodd Mr Harrison, C.M., y wobr am y map goreu o England and Wales, i Mr Daniel Evans, ieu., Dinas-ddu; a'r ail wobr i Mr Evan Enoch Jones, Peniel. Cafwyd beimiadaeth Mr Evans, Croesor, ar y 1 Llythyrau Cymraeggoreu, eiddo Miss Catherine Owen, Gelli Rynn j ail, eiddo Mr E. E. Jones, Peniel. Rhoddwyd y wobr o 3s am y datganiad goreu o Cymro' (D. Emlyn Evans) i Mr W. M. Griffith, Carneddi. Darllenodd Mr Harrison feirniadaeth Mrs Horn, Dolfriog Hall, ar yr Hosanau Gwlan.' Tri o barau yn y gystadlenjieth. Goreu, eiddo Mrs Ellen Jones, Bwlch.llechog. Cafwyd beimiadaeth Glaslyn ar y pryddestau Dinystr Dinasoedd y Gwastadedd.' Un ymgeisydd, sef Mr Richard Griffith, Carneddi, eiddo yr bwn a fawr ganmolid can y beiruiad. Can, I fyny bo'r nod, gan Mr T. Caerfallwch Humphreys, Penrhyn, yn rhagorol. Mr G. Evans addyfarnodd Mr Robert Evans. DiDM I Ddu, yn oreu ar y crynhodeb Hanes Cenedl Israel dan y Ba n "Can gan y cor 'Y Oanaan glyd,' yn swynol á meistrolgar. Darllenodd Namorydd ei sylwadau beirniadol ar yr englynion i'r Ffynon.' pymtheg mewn llaw: oreu eiddo Mr Robert Evans, Dinas Ddu. Wele ei englyn:— Haelionus goatrel anian—yw'r ffynon, Orphenol a phurlait; Rhana'i dwr i ni o dan Wenau y net ei hunan. Darllenodd Mr G. Evans feimfadaeth y Parch J. Evans, B.A., Clynog, ar yr atebion i r cwes- tiynau o Berson a Gwaith yr Ysbryd Glan.' Tri ynymgeisio: goreu, eiddo Mr John T. Wil- liams, droesor. Am y chwe' phenill i'r 'Gwlith, I dyfamodd Glaslyn eiddo Mr John Hughes, Oer- ddwr, yn oreu. Pedwar o feirdd ar y maes. Cafwyd datganiad campus o'r pedwarawd Canu mae'r Eos' (J. Thomas) gan barti o Peniel. Yr oedd hwn yn un o'r darnau cystadleuol, a dy- farnwyd hwy yn cyfiawn deilyngu y wobr. Ar. wisgwyd eu harweinydd (Mr Davies) yn nghanol banllefau cymeradwyol y gwyddfodolion.-Yn y cyfwng hwn, cafwyd anerchiad'au gwresog ac adeiladol gan amryw o'n CI doniau lleol" ya dywedai Mr W. G. Parry. Canodd Mr T. Cacrfallwch Humphreys Tros y Mor' yn feistrolgar. Oys- tadleuaeth ar ganu y prif ddemyn cerddorol I Fy Ngwlad' (J. Thomas). Gwobr; 3p 3s. Ni ddaeth ond un cor yn mlaen i ganu y dernyn, set Cor Peniel, 0 dan arweiniad Mr W. Davies. Oanasant yn ardderchog, a dyfarnwyd hwy yn 11 awn deilyngu y wobr. Yua daeth Glaslyn yn mlaen i draddodi ei feirniadaeth ar destyn y gadair. Y testyn ydoedd 'Ffug-hanes, yri 'dal cys»lltiad a phlwyf Beddgeleit.' Dewiawyd Glaslyn, Tegfelyn, a Namorydd i ofalu am yr oil o'r seremoniau cadeiriol. Dywedodd y beirnfad iddo dderbyn tair o nofelau rhagorol; ond wecfi myned drostynt yn fanwl, yr oedd yn amlwg fod eiddo Mor- grugyn' yn tra riagori ar ei gVdymgfflsWyr, ac iddo ef y dyfamwyd y gadair. Galwodd Tegfelyn ar 'Morgrugyn' i wneuthur ei ymddansosiad, yr hwn agaed yn mherson Mr Eliaiir Gctfiin Jones, tailor and draper, Aberglaslyn. Yn ol y drefn arferol, arweiniodd Tegfelyn a Namorydd ef ar hyd y llwyfan at y gadair; a thra yr oeddid yn gwneuthur felly, ymddangosai y Igynulleidfa yn siriol a bywiog, gan amlygu eu llawenydd a'u cyiperadwyaeth trwy guro eu dwylaw. Gofynwyd am heddwch yn y ffurf arferol gan Namorydd, a chyhoeddwyd y buddugwr yn nofelydd wrth fraint a defawd nofelwyr y bedwaredd-ganrif-ar- bymtheg. Wedi myned drwy y gorchwyl arferol o dalu diolchgarwch i'r llywydd, beirniaid, a'r boneddigion a'r boneddigesau, terfynwyd gwaith. rediadau vr Eisteddfod.-N.

.1 PEN-Y-CAERAU. I Dyma ardal eang a chapel ardderchog ynddi, a chynulleidfa luosog, a llawer iawn o blant, y rhai a adygir i fyny yn hynod o foesol. "Gresyn calon," meddai un wrthyf, "na buasai yma weinidog gweithgar genym, gan fod yma faint fynir ole i weithio." Bu yr hen flaenorffyddlawn Robert Williams yn wael iawn yiJ. ddiweddar, ond dysgwyliwn y daw yntau fel y gog, i ganu yn beraidd eto at ddechreu Ebrill, gan ei fod eisoes yn dechreu d'od i'r capel yn achlysurol.—Qoh.

RHOSESMOR. Cynhaliwyd cyfarfod cystadleuol yn nghapel y Methodistiaid Calfinaidd y lie uchod, dydd LIun y Pasg, pryd y llywyddwyd, gyda'r deheurwydd mwyaf; gan y Parch John Pryce Davies, M.A., Caerlleon. Dechreuwyd y cyfarfod prydnawnol trwy ganu yr' Hen Ganfed.' Wedi hyny cafwyd cystadleuaeth ar adrodd Y Baohgeu Gwyddelig,' &c., gan rai dan 12 oed: goreu, Mr E. Humphreys, Rhoseemor. Ateb cwestiynau o'r Rhodd Mam,' i rai dan 7 oed. Atebwyd yn gywir gan y pedwar ymgeisydd, sef John a William H. Bellis, a Wil- liam a Henry Thomas (brodyr). Ton, 'Cymra Wen,' gan Mr John Bellis, Fflint, yr hwn sydd wedi enill enwogrwydd mawr fel cerddor yn America; ond dealler mai genedigol ydyw o Rhoseemor. Beirniadaeth ar y llawysgrifen oreu o'r Psalm xxiii, i rai dan 12 oed; goreu, Daniel Rogers, Wern-y-gaer. Gwersar y Modulator, i rai dan 15 oed: goreu, Stephen Henry. Jones, Rhosesmor. Ateb cwestiynau o'r Rhodd Mam' i rai dan 12 oed goreu, Hannah Rogers, Wern-y- gaer. Ton gan Miss Amos a Mr Edward Jones, Rhoseamor, y rhai a ganasant yn swynol dros ben. Ateb cwestiynau o lyfr y Bamwyr: goren, Mr Edward Humphreys; ail oreu, Mr Daniel Lloyd, Rhoseamor. Ton gan Mr John Bellis, Fiaint. Beimiadaeth ar y traethodau ar Gyfrifoldeb Athrawon ac Athrawesau yr Ysgol Sabbothol:' goreu, Trebor Mai. Ton gan y cor.—Dechreuwyd eyfarfod yr hwyr trwy ganu y don'Tal-y-llyn.' Wedi hyny cafwyd anerchiad gan y llywydd. Ton gan Mr John Bellis, Fflint. Cystadlenaeth ar y rhydd-adroddiad. Rhanwydy wobr rhwng Mr E. Humphreys a Mr Thomas Bellis. Beimiadaeth ar y traethodau ar Gyrnhwysderau i wneyd gwraig rinweddol:' goreu, Mrs Ann Denman, Nant, Rhosesmor; ond er mai hi oedd yr oreu o ddigon, eto, oherwydd nad oedd yn perthyn i Ysgol. Sabbothol y lie, fe ddyfarnwyd y wobr gyntaf i'r ail oreu, eef Mrs Hannah Rogers, Wern. y-gaer; a'r ail wobr i Mrs Catherine Jones, Rhoseemor. Araeth ar ddirwest: goteu, Llai na'r Lleiaf. Can gan frodor o Dreffynon. Beirn. iadaeth ar ganu y don Dewch i'r Ysgol:' goreu, Mr P.. Williams a'i gyfeillion. Ateb cwestiynau o'r 'Hyfforddwr:' goreu, Llai na'r Lleiaf; ail oreu, Mr John Thompson. Ton gan Miss Mary Amos, yn wir dda. Beimiadaeth ar y tonau: goreu,.Mr William Roberts, Rhosesmor. Araeth ddityfyr: goreu, Cymro Glan- Beirniadaeth ar ganu y don 'Old Derby:' goreu, Mr Thomas Amos a'i gyfeillion. Triawd gan Miss Jemima Williams, Mr Peter Williams, a Mr Thomas Ames, y rhai a gawsant gymeradwyaeth uchel gan Mr Samuel Nuttall, Treffynon. Dadl, Y Morgrugyn a'r Meddwyn:' goreu, Mr Thomas Bellis a Mr Edward Humphteys. Darllen rlisn o lyfr y Diarbebion: goreu, un dieithr. Beimiadaeth ar y traethodau ar Efengyl Marc: goreu, Mr Thomas Wynne. Ton gan y cor. Can gan Mr John Bellisi. Fflint. Cystadleuaeth ar ganu y don I Ffarwel i ti, Gymru fad,' i gor heb fod dan 12 nac uwchlaw 16 mewn nifer. Daeth dau gor yn mlaen i ymgystadlu, sef Cor Llyn-y- pandy, o dan Ill. weiniad Air Edwaid Davies; a Chor Rhosesmor, o dan arweiniad Mr Peter Williams. Goreu, Cor Rhosesmor. Terfynwyd y cyfarfod trwy i gor y lie, yr hwn oedd dan arweiniad medrus Mr Joseph Jones-, ganu. Yr oedd cyflawnder o de a bara brith wedi eu darparu gogyfer a'r canoedd lawer oedd yn bresenol. Cafwyd eyfarfodydd hynod o fuddiol ac adeiladol, a'r capel yn orlawn. Y beirniaid oeddynt y Parch Michael Jones, Fflint, a Mr Samuel Nuttal, Treffynon.—Qohebydd.

SAINT CLEABS. I Cafodd aelodau Ysgol Sabbothol Seion eu I hanrhegu nawn Gwener y Groglith a the a bara I brith. Yn yr hwyr cafwyd cyfarfod cystadleuol buddiol a gwir ddyddorol. Llywyddwyd yn dde- heuig gan fugail y lie. sef y Patch R. H. Jones. Clorianwyd y cerddorion, yn fedrus ac i foddlon- rwydd, gan Mr T. Richards, Caerfyrddiu. Enill- wyd ar y gwahanol ddamau gan y personau canlynol:—Solo baritone, 'Y Oymro Bewr,' D. John, Pentre. Saprano solo, 1 Croesaw'r Wen. ynen,' M. Williams. Duett, Mae'r Ian gerllaw,' D. John a Thomas Davies. Quartette, Meddyl- lau am y Nefoedd,' D. John Wibarti. Tenorsolo, 'Golomen Wen,' J. Howells, Clifton House: Quartette, "Rwyn myn'd, fy mam,' D. John a't barti. Enillwyd ar yr adroddiadau gan Miss Margaret Williams. Araeth ddifyfyr, gan D. Harris. Whitland.-Gohthdd.

ETHOLIAD MIDLOTHIAN. BUPDUGOLIAETH MR GLADSTONE- Heddyw'r boren, dechreuoaa etholiad Midtoth ianoddifrif. Teimlay ddwyblaidyn drahyderua. Y nAe gwrth. fur wedi ei godi o gylch y Count House yn Edinburgh, lie y c friflr y pleidleisiau. -Pellebyr diweddarach ahyeb. sa fod y gwaith o fcleidleisrio yn oael ei ddwyn In mlaen yn dawel a phenderfynol. Yr oeild tuaohwarter vr etholwyr wedi pleidebu erbyu haner awr wedi naw yn y boreu. Gwna y ddwy ochr ddefnydd helaeth o gerbydau i ddwyn etholwyr i'r pol.-Cenadwri ddiweddarach a ddywed fod gwaith y polio yn mvned yn mlaen yn dra boddhaol. Gwneir y canlyniad yn hysbyatua saith o'r gloch, yn Edin- burgh. Disgwylir Mr Gladstone i'r dref tua phedwar o'r glocb, a bydd iddo draddodi anerch. lad wedi i'r goreUwyl gael ei ddwyn i derfyn. Y mae'r brwdfrydedd yn cynyddu. Pan ar fyned i'r wasg, "deibyniasom bellebyr arbenig, yn cynwys y newydd cynhyrflol fod Mr William Ewart Gladstone wedi dyfod allan yn fueldugoliaethusyn Midlothian. Fel hyn y safai vpleidleisiauar derfyn y pol:- Gladstone 1579 Dalkeith • • 1368 'MwyaMI. 211 I Bydd clywed y newydd pwysig hwn yn rhwym 0 greu yni newvdd yn y gwersyll Rhyddfrydol. Hablawadlowyroliu y clod uwchaf ar ymdIechion gwronaidd Mr Gladetoue, ao ar etholwyr cydwy- bodol Midlothian, y mae y fuddugoliaeth M- dderchog hon, yn un o amddiffynfeydd cadaniaf Toriaeth, yn galondid i ymgeiswyr Cymreig sydd ar Un brwydr o gyfEelyb nodwedd; ao yn sior dylai fod In symbylydd o'r fath fwyaf effeithiol i'r etholwyr. Ar drothwy yr ymdrechfa, dymunem annog holl etholwyr Arfon mewn modd neillduol, i ddangos yr un dewrder a'r eiddo etholwyr Mid- lothian, a dilys gredwn y bydd Mr Watkin Wil- liams yn eoncwerwr, ac Arfon y" rhydd.