Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
12 articles on this Page
Advertising
ENGLISH CALVINISTIG CHAPEL I BARMOUTH. TO BUILDERS. THE Committee are prepared to receive JL TENDEUS for the above. Plans and Speci- fications to be seen at Mr. G. Griffith, Chemist, Barmouth; and the Tenders to be addressed to Rev. R. H. Morgan, Barmouth, on or before the 5th day of January next. They do not bind them- selves to accept the lowest or any Tender. RICHARD OWEN, Architect, 982 h Liverpool. TO BUILDERS AND CONTRACTORS. INDEPENDENT CHAPEL (JERUSALEM), FOURCROSSES, FESTINIOG. THE Committee of the above Chapel are prepared to receive Tenders for building large additions and other alterations to their Chapel. Plans and specifications are to be seen with Air Morris Jones, merchaut, Blaenbywydd, Four- crosses. Tenders endorsed "Jerusalem Chapel" to be sent on or before January 4th, 1878, addressed to Mr J. T. Williams, Frondeg, Beth- amia, Festiniog. The Committee will not necessarily accept the lowest or any tender. OWEN MORRIS ROBERTS, Architect and Surveyor, o952g Portmadoc. TO BUILDERS AND COxNTRAOI'ORis. TALYSARN ASSEMBLY ROOM COMMITTEE. THE said Committee are prepared to receive TTENDERS for converting the old British School, Tillyaarn, into an Assembly Room. Plans and specifications are to be seen with Mr Elias Jones, Railway House, Talysam. Tenders to "be sent on or before the 2nd of January, 1878, en- dorsed Assembly Room." addressed to the Archi- tect. The Committee will not necessarily accept the lowest or any tender. OWEN MORRIS ROBERTS, Architect and Surveyor, GM9 Portmaddo. LLANFAsCRFECHAN. TO BE SOLD BY PRIVATE TREATY. THE DWELLING HOUSE and Premises' known as Craig y Don, situate in a most advantageous position close to the beach. The property is held for the residue of a term of 99 years, at a low ground rent. For farther particulars apply to Mr E. Philip Williams, Publio Accountant, Bethesda. a-961e MISS MAGGIE JONES (MEGAN d L A IV), SOPRANO, ADDYMUNA hysbysu ei bod yn barod i J'jL ymgymeryd a gwasunaer'm r-I Cyug- herd lau, Cyfarfodydd Lien, ddo ■ tllir cael ei thoierau trwy gyfeirio fol UCI..J„ ,¡fordd- Han, Lloc, near Holywell. HIF SIOII I YJFEA C GYMREIG, LIVERPOOL. R. 0. ROBERTS ADpYMUNA wneyd yn hysbys i drigolion Liverpool a'r cyffinian ei fod wedi ymgymeryd 1 chari& yn mlaen y busnes o BOOKSELLER, STATIONER, &c., yn No. 46, OLD HALL-STREET, LIVERPOOL. Gellir cael yma bob math o Lyfrau a Kewydd- (adiuron Cymreig a Seising, Hefyd Nautical Books. Rhwymir Llyfrau yn y Modd Goreu a Rhataf. 231h DARGANFYDDIAD GWERTHFAWR AT ADFERYD GWALLT. CARMAN'S HAIR RESTORER AGYDNABYDDIR i fod cystal os nad AgweU na Adferydd Mrs Allen, Rosettee, ac a-AM. Y mae hefyd yn rhatach. Nid llywied- ydd ydyw, ac ni chynwysa olew. Adfera wallt Uwyd i'w liw gwreiddiol. Symudaymaitlidandruf • phob amnhuredd oddiar y pen. Y mae yn atal j'r gwallt syrthio ymaith. Hyrwydda dyflant a ckryfhad y gyrallt, gan roddi iddo dlysni ac ym- ddaugosiad ieuanc, ac yn wir efe ydyw yr Adferydd gereu a rhataf a ddefnyddiwyd erioed. Ar werth yn unig mewn potelau mawrion, Is 6c yr uii. Anfonir parcel o dair potel, wedi eu paeÎo, i unrhyw fan yn y wlad ar dderbyniad 54 o stamps neu P.O.O. FABOTOIK EP OAS JOHN CARMAN, DISPENSING AND FAMILY CHEMIST, (Qualid by Examination), APOTHECARIES' HALL" TRBFFYNNOX. AGliNTS I — CAEIINARPO.V :—Mrs Griffith Owen, Druggist. FFUNT :—Mr Michael Jones, Chemist. Lmu-WL:—Evans, Sons, and Co., (goruchwylwyr cyfaawerthol) Gwerthir ef gan fferyllwyr parchus yn mhob tref. ir c gan e 587f K>i. TERMS, &C., APPLY TO THB PRINCIPAL. g-e-444—J YN Y WASG. AWDL CADAIR EISTEDDFOD GEN- EDLAETHOL CAERNARFON, OAK GWILYM ERYRI. RHAG i'r cyhoeddus awyddus am gael medd- tiantolygorche?stwaithhwagaeleusiomiyuhwy, acwedieanfod nad oedcl uu cyhoddwr atall yn fodd- lawti i ymgymeryd a'r anturiaeth, penderfynodd cyhoeddwr y GENEDL GYMREIG ei jjjiwrcasu ari chyhoeddi heb ychwaneg o oedi. Y mae AWDL IEUENCTYD yn awr yn y wasg, a bydd allan yn ebrwydd. Gan na chyhoeddir ond nifer terfynol, cynghor- wn bawb a fyno y trysor llenyddol hwu ei ddiogelu yn ddioed, trwy ddanfon archebion in swyddfa, neu trwy gyfrwng ein goruchwylwyr l'heolaidd yn mhob ardal. 0 BWYS I WEINIDOGION, PREGETHWIH, &c. YK AWR TM BAROD. y DYDDIADUR SABBOTHOL AM DDEUDDENG MLYNEDD. frit mewn Llian, 6c; Eoan, 9c; gyda Tuck, Is. Anfoner pob Archebion i Swyddfa y Genedi. y fau orou o bob man i brynu Dillad Meibion, Merched, a Phlant ydyw London House, Oonwy.- B. B. Davies, peTchenog. 736i Mackintoshes, Umbrellas, a Dillad Oil, i'w cael ya yr helaethrwydd mwyaf yn siopau y Dilladwyr wmodlaethol, sef y Leeds House, Strydy Red Lion, a'r Dinorwic House, Stryd y Perth Mawr, Caer- narfon. o572 P"1 bynag sydd eisieu bargeinion mewn Dillad, TO awr yw eu hamser, oherwydd y mae Pierce a Williams wedi prynu Stoc Mr James Jones, Caer- gbi, am bris Uawer is nag a vostient. 681 HERBERT CARELESS CABINET MAKER, UPHOLSTERER AND COMPLETE HOUSE FURNISHER. GENERAL DRAPER, &,a., 54 AND 55, MOSTYN STREET, LLANDUDNO. AUCTIONEER AND VALUER. I ESTIMATES GIVEN. 193 193 ANRHEG YSBLENYDD i DDARLLENWYR Y "GENEDL," Gyda'r Genedi Gymreig yr wythnoa hon, anrliegir yr holl dderbyiiwyr gydag ALMANAC AM 1878, Y; OTIHTTS LITHOGRAPHED PORTRAIT O'R OWIR AXBHYDEDDUS W. E. GLADSTONE, A.S. Ac hefyd frmp o ARGLWYDD ABERDAR, LLVWYDD PRIFYSGOL ennUI, Y PARCII T. C.EDWARDS, M.A., PUIY ATURA.W T OOLBG, DI WEDDAR GOHEBYDD." Gwnaed y Darluniau gan un o brif lithographers Lloegr oddiar y photographs goreu y gellid eu cael o'r boneddwyr a nodwyd. Y mae Darllenwyr Y Gettedl eto at eu dowis,-fel gyda'r map ynddiweddar,—pa un a gymerant. Gallant gael Almanac gyda Darlun o Mr Gladstone yn unig, neu gyda'r Tri Boneddwr gyda'u gilydd. Cynwysa yr Almanac lawer lawn o foteriou gwerthfawr i bob dosbarbh. Y mae ynddo "GALENDÂR GYMREIG," •MANYL10N AM Y LLYTHYRD,Y, TRWYDDEDAU, STAMPIAU, OYTUN- DEBAU, &o., &o., TRAI A LLANW Y MOR AR ORORAU CYMRU, NEWIDIAD Y LLEUAD, Yn nghyda llawer o wybodaeth Grefyddol, Eisteddfodol, Sirol, a Masnachol. Bydded i bawb ofalu ei fod yn cael copi o'r Almanac gyda'r Genedl yr wythnos hon. Dymunwn ar i'r Dosbarthwyr anfon yn ddioed os bydd eisiau ychwaneg o gopiau nag y maent wedi rhoddi archeb am danynt. Bwriedir cyfyngu y supply."ilr wythnos hon. 'n__1
AT BIN GOHEBWYR. I
AT BIN GOHEBWYR. I HEN W EITHIWR.-Buasem yn cyhoeddi eich llythyr o blaid y Prudential Assurance pe buasai genyra amser i'w ail-ysgrifenu; ond, fel y mae, nie cymer un cysodydd y llythyr mewn llaw. Ymogelwch rhag atta]nodi o gwbl yn hytrach nag attalnodi rhwng pob gair o'r bron.. HEN LWYNOG.—Pe cyhoeddem eich ysgrifen er mor ddoniol ydyw, gosodem chwi yn agored i gosp cyfraith libel ar MT Griffith Davies, manager y Ffestiniog a Blaeuau Railway; gan hyny,- cymerwn drugatedd arnocli trwy daflu eich ysgrif i'r fasged: YLLTYB EBYKI.—Hyderwn eich bod yn ddigon cyfarwydd a defion boneddigeiddrwydd fel ag i beidio dychymygu y buasom yn cyhooddi eich llith memi atebiad i'r adolygiad a wnaed ar eich Odlau." Taflwn eich llythyr i'r fasged o drugaredd atocli chwi eich hun. MYOYB MEIKION.—Nis gallwn gyhoeddi dim ar y mater ond fel hysbysiad. I OAIA, sri.w I'ELLACH :—W. E., S. 0. J. P.VI.TU i" LAW Namorydd, Mervinian, Gwynedd F^clian, Edwin Jones, Ap Bogelyn, 0. W. Jones, Glan Ednant, loan Eryri, T. E. G., Golicbiaethau Eisteddfod Llanrwst, o Aber, ac o Batagonia. E. EI.ITYK WILLIAXii.-Coftweh mai nid trwy mfodaeth y cyhoeddir dim mewn newyddiadur, gwnaed sylwadau teg a dira-farn ar eich llyfr yn ol eich cais, a goreu fyddai gadael y mater yn y faR yna.
Advertising
Ø" Cyfeii-ier pob archebion, Post Office Orders a I Cheques i ROISEUT WILLIAMS, Carnarvon Printing I Works, Carnarvon.
ALLWEDD EIN ALMANAC.-I
ALLWEDD EIN ALMANAC. -I Gyda'r Gettedl yr wythnos hon fe dderbynia ein darllenwyr Almanac Cymreig yn anrheg. Gan wybod o honoin fod gwahaniaeth mewn chwaeth a dewisiad, daethom i'r penderfyniad o roddi i'n darllenwyr eu dewis o Almanac yn cynwys darlun cywir o'r Gwir Anrhydeddus W. E. GLADSTONE, ei hun, neu yr un a'r unrhyw Almanac gyda darluniau o ARGLWYDD ABER- DAR, cadeirydd Cynghor Prif-ysgol Cymru; y Parch. T. C. EDWARDS, y prif athraw, a'r UOHEBYDD, un o brif amddiffynwyr y sefydliad yn Aberystwyth. Ein hamcan cyntaf oedd i'r Brif-vsgol gael ei chynrychioli yn ein Almanac gan Arglwydd Aberdar, Parch T. C. Edwards, a Mr. Hugh Owen, Llundain, a gwnaethom yr amcan hwnw yn hysbys. Yr oedd y Gehebydd yn fyw ar y pryd, ond er ein colled fel cenedl, y mae yn awr ?n ei fedd; a diau y gwerth, fawrogir y darlun rhagorol sydd genym o hono ar ein Almanac gan ugeiniau 0 filoedd o'n cyd- wladwyr. Ar gdaer ddymuniad Mr. Hugh Owen ei hun, yr hwn oedd gyfaill calon i'r Gohebydd, yr ydym yn rhoddi darlun y naill yn lie y llall. Bydd eraill yn dymuno cael darlun y dyn rawyaf yn ei oes, nid amgen y Gwir Anrhydeddus
WILLIAM .EWART GLADSTONE,…
WILLIAM EWART GLADSTONE, A.S. | Y mae enw y boneddwr uchod, o'r hwn y I coir darlun cywir ar yr Almanac, k pha un yr I anrhegir ein darllenwyr gyda'r rhifya hwn, yn « ddiau yn adnabyddus i bob Cymro fol un o'r gwladweinwyr enwocaf yn y byd, fel arwr Rhyddfrydiaeth ein gwlad, 00 fel un sydd wedi gwneuthur mwy na neb i ddyrchafu Prydain Fawr mewn ystyr wleidyddol, masnachol, addysgiadol, moesol, a chrefyddol. Y mae ei enw wedi oyrhaedd i holl derfynau y byd gwar- eiddiedig-a digon priodol dyweyd, ei ddylan- wad hotyd. Pan ogyr ei enau ar unrhyw fater, y mae ei ymadroddion yn trydanu gyda chyf- lyindra melltenawl, a chyda nerth taranawl i gyrau eithaf y wlad; bydd holl adnoddau y pellebyr mown 11awn weithrediad yn dwyn ei eiriau i bob oyfeiriad,-hyd yn nod ar draws Mor y Werydd, a thros gyfandir Ewrop, fel y disgynant dros ei wefusau. Bydd prif newydd- iaduron y byd yn prysuro lledaeniad ei areithiau i'r miliwnau sydd bob amser yn edrych yn mlaen, ac yn disgwyl am y cyfryw; a gellir dyweyd am ei ysgrifau yr un modd. Ychydig yw y dynion am ba rai y gellir dyweyd hyn, ac nid ydym yn credu y gellir dyweyd oymaint am Arglwydd Beaconsfield, Prif-weinidog Prydain Fawr y foment hon,-ar wahan oddiwrth y ffaith ei fod yn arwain plaid wrthwynebol i'r hon ymao Mr. Gladstone wedi bod yh asgwrn cefn iddi am chwarter canrif o amser. Byddai yn rhaid i ni ysgriferiu cyfrolau lawor i draethu hanes llafur a gwaith Mr. Gladstone, 00 y mae allan o'n oyrhaedd i ddangos yr edmygedd d pha un yr edrychir amo gan bloidwyr rhyddid a moesoldeb yn mhob man. Ond digon i ni ddyweyd yma ein bod fel gwlad yn ddyledus iddo yn fwy na'r un gwladweinydd am y mesurau buddiol a ddygodd allan, ei wrthwyn- ebiad dewr i lu o fesurau anfaddiol, ae am ei ymdrechion clodwiw fel gwladweinydd. Yr ydym yn mwynhau Ilawer o bathau yn ddyddiol, efallai yn ddigon difcddwl o'r ffaith ein bod yn ddyledus i William Ewart Gladstone am y cyfryw. Gyda golwg ar Gymru y suae dall neu dri o r&symau ychwanegol y gellir eu nodi oddiar ba rai y mae serch y Cymro yn gryf tuag ato, yn annibynol ar y berthynas Boliticuidd. Y mae Mr Gladstone, yn y He cyntaf, wedi priodi boneddiges Gymreig, chwaer i'r diweddar Syr SUlphan Glynne, Barwnig, o Gastell Penarlag, swydd Fflint, (yr hon sydd yn fodryb i briod yr Anrhydeddus G. Douglas Pennant, Castell Penrhyn); y mae wedi cymeryd ei drigfod yn Nghastell Penarlag, ao ar amryw amgylchiadau yn ei fywyd oyhoeddus ni ai cawn yn mynegi ei hoffder mawr o Gymru a'r Cymry. Yr ydym hefyd wedi derby-n "pliment mawr oddiar ei law fwy nag unwaith; daeth i lywyddu yn un o'n heisteddfodau yn ddiweddar, ao y mae ei araeth arddorchog yn yr Wyddgrug, ar yr 22a.in o Awst, j,i nghof llawer o'n darllenwyr. Yn ei areithiau hefyd, ar amryw droion, mae wedi rhoddi gair da i Gymru, gan nodi yn arbenig amryw bethau yn nghylch ein llenydd- iaeth, a'n ohwaeth at addysg a moesau. Yn ddiweddaf oil, gallwn nodi iddo anrhydeddu Rhyddfrydwyr Mon gydag araeth ychydig wythnosau yn ol. Ond digon ar hyn. Rhoddwn ger bron ein darllenwyr ychydig o'i hanes. Ganwyd Mr. Gladstone yn Lerpwl yn y flwyddyn 1809. MasnaohwT cyfoothog ydoodd ei dad, i'r hwn yr oedd tri o feibion henach na gwrthddrych ein sylw. Troiliodd forou ei oes yn ngoleg Eton, ac oddiyno aeth i goleg Crist, Rhydychain, lie yr hynododd ei hun fel ysgol- haiggalluog. Yn y flwyddyn 1832, cyn bod yn dair-ar-hugain oed, dychwelwyd of i'r Senedrl, fel aelod dros Newark. Perthynai i'r blaid Geidwadol y pryd hyny. Yr oedd rhagolygon mor ddysglaer ynddo o allu anghyfeedin, fel y dewiswyd of gan Syr Robert Peel i swydd Iled bwysig yn y Trysorlys yn 1834. Yn y flwyddyn ddilynol, pan nad oedd ond chweeh-ar-h IU1* oed, gwnaed ef yn ysgrifenydd dros y Tref-T. 9? aethau. Yn yr un flwyddyn, daeth gweinydd- iaeth Syr Robert Peel i dorfyniad sydyn ar fesur Gwaddolion yr Eglwys yn yr Iwerddon, acaeth Mr. Gladstone allan o'i swydd hyd y flwyddyn 1841. Yn y flwyddyn hono, ail etholwyd Syr Robert Peel yn Brif-weinidog, a chan fod Mr. GladstQne yn gefnogwr cryf i Syr Robert yn achos Masnach-rydd, fe'i penodwyd gan y barwnig hwnw yn is-Lywydd i'r Bwrdd Mas- nach, yri aelod o'r Cyfrin-gyngor, ac yn Feistr y Bathdy. Masnach Rydd ydoedd pwno y dydd, 8C yn hyny y daeth galluoedd Mr. Gladstone i lawn weithrediad, ac yr enillodd boblogrwydd lawer. Yn 1843, gwnaed ef yn Llywydd y Bwrdd Masnach, so yn 1846, rhoddodd y swydd hono i fyny i fod yn Ysgrifenydd y Trofedig- aethau. Yr oedd yn un o brif bleidwyr diddymiad y Deddfau Yd, a chyda Richard Cobden, fe ddygodd oddi amgylcli y cytundeb masnachol rhwng Lloegr a Ffraine, yr hyn oedd yn Ilea mawr i'r wlad hon, yn erbyn gwrth- wynebiad oryf. Tua'r amser yma yr oedd Mr. Gladstone yn myned yn fwy rhyddfrydig bob dydd; ac fe wnaeth lawer o les i achos rhyddid yn Itali trwy ei ysgrifeniadau. Yn 1847, ethelwyd ef yn aelod dros Brif-ysgol Rhydych- ain, ac yn y cyfwng hwn yr oedd yn anghyd- weled mor fynych gyda'i gyfeillion ar y mesur o lawnderau yr Iuddewon, fel y darfu iddo yn 1852 vmwahanu yn gwbl oddiwrth wyr, a gwrthododd gymeryd swydd yn ngwein- yddiaeth larll Derby. Yn yr un flwyddyn ailetholwyd ef dros goleg Rhydychain 30 y mae yn ffaith mewn hanesyddiaeth iddo ei hun dori i fyny y weinyddiaeth Dderbiaidd yn ei hieuenctid, pan gymerodd i fyny, ac y trinodd, y gyllideb a ddygasid yn mlaen gan Mr. Disraeli, yr hwn oedd Ganghellydd y Trysorlys ar y pryd. Wedi taflu allan y Llywodraeth, gwnaed Iarll Aberdeen yn Brif-weinidog, yr hwn a osododd Mr. Gladstone yn Ganghellydd y Trvaorlys, y swydd a lanwyd yn flaenorol gan Mr. Disraeli, a pharhaodd ynddi trwy y Weinyddiaeth hono. Daeth yr un swydd i'w ran dan Arglwydd Palmerston, ond rhoddodd y swydd i fyny oherwydd rhyw anghvdfod gyda golwg ar ym- chwiliad i gyflwr y fyddin o flaen Sebastopol, oherwydd yr oedd y Rhyfel Grimeaidd yn myned yn mlaen ar y pryd. Bu Mr. Gladstone yn llanw amryw swyddi eraill hyd 1859, pryd yr ail osodwyd ef gan Arglwydd Palmerston yn y Trysorlys. Yn 1860, tra yr oedd ysbryd Syr Robert Peel yn cynyddu yn ei wythienau, daeth a rhai o egwyddorion Masnach Rydd yn mlaen yn y gyllideb; ond yn y flwyddyn ddilynol, gellir dyweyd iddo gwblhau ei gynlluniau drwy dynu ymaith y doll oddiar bapyr, a symud pob toll a threth ormesol oedd ar y cof-lyfr. Yn 1865, oherwydd ei olygiadau Rhyddfrydol, pa rai a gyfrifwyd mewn rhai cylehoedd yn eithafol, fe derfynodd oi gysylltiad a'r Brif-ysgol yn Rhydychain, ac etholwyd ef dros Lancashire Ddeheuol. Bu farw Arglwydd Palmerston, a daeth Iarll Russell i'w swydd, yr hwn a ethol- odd Mr. Gladstone i'w hen swydd yn y Trysor- lys. Tua'r flwyddyn 1866, dygodd yn mlaen y Reform Bill a thrwy i'r Llywodraeth gael ei threchu ar y mesur hwnw, aeth y Weinyddiaeth allan o swydd. Yn 1868, yr oedd ysbryd Mr. Gladstone yn cyfodi tuag at ddadgysyDtiad yr Eglwys yn yr Iwerddon; a'r cam cyntaf a gymerodd yn y cyfeiriad hwnw ydoedd y Suspensory Bill. Yr oedd gweinyddiMth Doriaidd, gyda Disraeli wrth ei phen, ar y pryd ao ar i'r gwr hwnw apelio at y wlad, fe'i taflwyd allan o swydd, dychwelwyd y Rhyddfrydwyr, a gwnaed Gladstone yn Brif weinidog yn 1869. Ei brif orobestwaith wedi hyn ydoedd cario mesur y Dadgysylltiad yn yr Iwerddon. Y mae yn awr yn cynrychioli Greenwich. Fe a enw Mr Gladstone ar len hanesyddiaeth fel 1m sydd wedi arwain a chyfodi baner Rhyddid, ac wedi bod yn aylfaenydd plaid gref. Bydd nifer mawr o fesurau hefyd yn gysylltiedig a'i enw, yn mhlith pa rai y gellir nodi y Dadgysylltiad yn yr Iwerddon, Diddymiad Pryniant yn y Fyddin, y Mesur Addysg, y Deddfau Cyfreith- iol, y Ballot, &c.j 4c. Y mae ein harwr yn awdwr galluog, wedi ysgrifenu amryw lyfrau, ac y mae Homer, a'r hen awduron Groegaidd, wedi bod yn deatyn arbenig ei astudiaeth ar hyd ei oes. Ceir cynyrch ei ysgrifell yn fynych iawn yft y prif nsolion a'r chwarterolion; a chofir yn hir am yr ysgydwad a roddodd i'r Babaeth ychydig amser yn ol, pan ysgrifenodd ar Vaticaniaeth. Y mae ei syniadau grymus ar y Cwestiwn Dwyreiniol, sydd yn brif gwestiwn y dyddiau hyn, yn ddigon adnabyddus i bawb; a chan na chaniata ein gofod, ni a dynwn ein sylwadau ar y boneddwr enwog, o'r hwn y rhoddwn ddarlun, i derfyniad.
[No title]
Gwnaed pob ymdroch ar ein rhan i sicrhau Almanao gwerth ei anrhegu i'n miloedd darllenwyr. Ceir ynddo lawer 0 wybodaeth, ni a hyderwn, a fydd o werth i bawb. Y mae y Calendar wedi oi wneuthur mor Gymreig ag yr oedd modd, fel y gwelir oddiwrth y ffeithiau eys3illtiedig ag enwogion Cymru. Dylem gry- bwyll, wrth gyflwyno yr Almanao i'n darllen- wyr, ein bod yn gwneuthur hyny fel cydnabydd- i.t? o'r gefnogaeth a'r derbyniad gwresog a gawsoru oddiar eu dwylaw yn nghorph y flwyddyn 1877. Hyderwn y bydd i'n cyfeillion yn y dyfodol barhau y cyfryw; 110 ar ein rhan eiu hunain, addawn na bydd i ni fod yn ol yn eu gwasanaethu yn ffyddlon a chywir. Gyda golwg ar y papur, yr argraff, a'r maintioli, sicrhawn ein derbynwyr y cedwir hyny mewn sylw genym yn wastad; a chyda'r cynwysiad, y cywirdeb, a diweddarwch nbwyddion pwysig, gwnawn bob ymdrech i foddhau pawb. I fyny i'r amser yr ydym yn ysgrifenu. y mae yr ar- chebion i'n llaw yn galw am 30,000 o gopiau yr wythnos hon, 110 yr ydym yn cyflwyno pob un o honynt gyda dymuniadau cynhes am, FLWYDDYN NEWYDD DDA.
I ADDYSG A'R WEINIDOGAETH.I
ADDYSG A'R WEINIDOGAETH. Hen chwyldroadwr heb ei fath yw addysg, ac y mae yn peri eyfnewidiadau rhyfedd yn mhob rhyw sefydliad. Nid yw hyd yn nod crefydd yn ei ffurfiau allanol yn gallu osgoi dylanwadau addysg, ao y mae dlwylliant yn gweddnewid hyd yn nod y pwlpud Cymreig. Nid ein pwnc ar hyn o bryd yw ceisio penderfynu pa un ai er gwell ai er gwaeth y mae arddull y pwlpud Cymroig wedi cyfnowid yn ystod y blynyddoedd diweddaf; digon i ni yw galw sylw at y traws- ffurfiad, ac y mae yn amlwgi bawb nad g weini- dogaeth yr oes o'r blaen a wna ytro i'r oes hon. Nod angen pregethwyr yr hen bobl oedd apol- iadau at y teimlad, ond alpha ao omega ein pwlpud presenol yw y deall. Yr ydym yn gobeithiemai ymdrech fawr gweinidogaeth y dyfodol a fydd cyfuno y ddau, gan ystyried fod a wnelo yr efengyl å dyn yri ei holl gyneddfau, ac nid i rhanau ohono, oblegid ei hamcan mawr,' ar ol ei diosg o hugan gyfriniol duwin- yddiaoth, yw sierhau ymddadblygiad y Dyn Perffaith. Nid oes amheuaeth nad yw cynydd addysg yn coethi chwaeth ein cynulleidfaoedd, ac o ganlyniad y mae y pwlpud, fel pob sefydliad arall, yn dyfod beunydd yn fwy-fwy agored i feirniadaeth. Ni wna duwioldeb y pregethwr iawn am ddiffygion meddyliol, a disgwylir i'r gweinidog fod ar y blaen i'w gynulleidfa mown gwybodaeth a dawn yn oest, ai ag mewn oes ac ymarweddiad. Ni cliaiff dylni drugaredd am ei fod yn addurnedig å chadach gwyn a chob ddu, ac os yw dyn am gael gwrandawiad fel dysgawdwr rhaid iddo fedru, nid crochlefain hen frawddegau ystrydebol ei dadau, ond ar- gyhoeddi ei wrandawyr fod ganddo galop lawn ogariad at ei gyd-ddynion a phenidigon o bwyll ynddo i fod ynganwyll i'w goleuo. Hyn yn unig a geidw dylanwad y pwlpud, ac a rwystra mewn pryd y duedd sydd yn ol tystiolaeth un o wein- idogion enwocaf Cymru yn arwain talent un enwad i'r s?t fawr yn hytrach nag i'r pwlpud. Yr ydym ni yn credu mai anffaw ,I o'r mwyaf i'r wlad a fyddai rhyw duedd o'r fath, oblegid yr ydym ni yn credu am y weinidogaeth yr alwedigaeth ardderchocaf y gall dyn fynod iddi, a bod dysg, duwioldeb, a thalent yn anhebgorol angenrheidiol iddi yn yr oes hon, ac yn llawer mwy tebyg o fod yn fenditbiol nag yn yr urdd ddiaconiadd. Dylai y gweinidogion lawonychu fod gofynipn y cynulleidfaoedd yn codi bob blwyddyn, ac nid oes ond yr anwybodus a'r anghymwys a dybia fod eysegredigrwydd ei swydd yn darian iddo rhag beirniadaeth. Nid yw beirniadaoth deg yn anghoflo y ffaith fod pregethwyr Cymreig fel rheol yn hanu o'r dosbarth gweithiol, ac oblegid hyny yn ychydig a phrin eu manteision. Yrhynsyddynbw ysig, fod diwylliant y gweinidogion yn cadw ar y blaen i.ddiwylliant y cynulleidfaoedd. Yr ydym wrth gwrs yn yr holl sylwadau hyn yn cymeryd dylpnwad yr Yspryd yn ganiataol, fel yr elfen gyntaf yn Ilwyddiant y weinidogaoth. Ond yr ydym yn edrych ar ddylanwad yr Yspryd fel yn dilyu awydd ac ymdrech yn y pregethwr i wneyd y defnydd goreu o'i adnoddau ei hun, ae nid fel rhingyll diogi a seguryd. Yr ydym yn meddwl fod Ueygwvr yn Iled unfrydol gyda golwg ar ddwy elfen anhebgorol i barhad dylanwad y pwlpud Cymreig, sef ar fod y pregcthwr yn meddu gwybodaeth gyffrediriol dda, yn enwedig o'r iaith Saesoneg a llenydd- iaeth ei OoS, ae hefyd ar ei fod yn meddu adna- byddiaeth o'r byd a doetliineb i ymarweddu yn briodol a didramgwydd yn mhob cylch o gyin- doithas. Nid oes dim yn y pethau hyn yn groes i ysbrydolrwydd y weinidogaeth, a hwy a alluogant y pregethwyr i gyiphwy3o gwirion- eddau yr efengyl at fywyd beunyddiol y gwrandawyr. Y mae oes y pregethau duwin- yddol wedi myned heibio-hyny yw, y pro- gethau cynwysedig o ddognau cryfion o dduwinyddiaeth arddansoddol, ae nid yw y cynulleidfaoedd yn galw am dduwinyddiaeth, ond cyn belled ag y byddo yn ymwneyd a chrefydd ymarferol, cyn belled ag y byddo yn eu dysgu i fod yn well dynion a deiliaid 0 gymdeithas, ae yn eu hyfforddi yn eu dyled- swyddau tuagat Duw a ddyn. Hyd y blynydd- oedd diweddaf yr oedd y weinidogaeth Ym- neillduol yn Nghymru yn tarddu o'r werin, yn troi yn mysg y werin, ac yn apelio at y weiro, Ond y mae cyfnewidiad yn cymeryd lie yn gefyllfa gymdoithasol yr Ymneiilduwyr, ac yr ydym ni yn dadleu. yn awr dros i'n pregetbwyr gael eu cymh'so i ymwneyd a'r sefyll'fa newydd yn ogystal &'r hen. Mae yr Ymeill- duwyr yn deehreu mynod yn allu pwvsig yn y dosbarth canol a hyd yn nod y dosbarth uoh?f. Ofer yw y dyb fod dysg a pholish y Bala, neu Llangollen, neu Aberhonddu, yn ddigon i gynysgaeddu ein gweinidogion 4 holl arfau y filwriaeth gogyfer à'r to sydd yn codi. Nid yw y lleoedd hyn yn alluog i'w eynysgaeddu a'r grasusan eymdeithasol A ddisgwvlir yn ngwein- idogion y dyfodol. Ni oddefu mown gwcinidog o hyn allan drwstaneiddiwch gwerinaidd 80 an- foesgarweh anniwylliedig. Dylai gweinidog yr efengyl fod yn foneddwr yn ogystal ae yn Grist- ion esiampl o foeisgarweh, syberwyd, a bon- eddigeiddrwydd ymddygiad i'r rhai y byddo yn trigo yr eu mysg. O'r holl gyfundebau Ymnoill- duol y Wesleyaid Seisnig sydd wedi dyfod i weled hyn gyntaf, ac ymaenthwyyn gwpeyd ymdrech- ion ardderohog i sierhau addysg uwchraddol i'w I pregethwyr a'u haelodau. Y maent yn cadw i fyny nid yn unig ysgolion dyddiol rha 10r?I ond athrofeydd porthynol i'r enwad gyda di- gonedd o athrawon cymwys; 80 nid Y&t ymfoddloni ar y darpariaethau haelionus hyn, Oblegid y maent ya awr yn dechreu sefydlu ysgoloriaethau a oholegau neillduol iddynt eu hunain yn Nghaergrawnt a Rhydychain. Carem D1 welea y cyfundebau Cymreig yn cymeryd dalen o lyfr y Wesleyaid Seisnig. An- foner pigion ein dynion ieuaino o'rColegauCym- reig i Rydychain a Chaergrawnt. Pa up o'n htnwadau Cymreig a gymer y blaen mown mudiad o'r fath ? Beth fyddai i'r Methodist- iaid/fel y oorph lluosocaf oleiaf yn Ngogleid Cymru, wneyd rhywbeth yn y cyfeiriad (I godi safon diwylliant yn mysg y weinidogati'h. Y mae gan y Methodistiaid amryw gr>>nioydd cryfion, a thybed na all neillduo cyfnm o un ohonynt i estyn i'r eyfundeb y fraint y dadleuwn drosti. Rhodder i weinidogion yr efengyl bob mantais i gymhwyso eu hunain i'w gwaith, a galluoger hwynt i droi yn mysg. pob gradd a sefyllfa 0 gymdeithas ar dir cydradd, heb blygu i'r bonedd na fifalsio i wrong. Bydded i ar- weddwyr y cronfeydd feddwl am wasanaethu eu cenhedlaeth yn y cyfeiriad hwn, a neillduo rhyw gyfran fechan, pe na byddai ond i bal- mantu y ffordd.
[No title]
Y mae cyflwr masnach yn y Deheudir mor isol a digalon fel nad oes fawr lewyrch o obaith i'r miloedd sydd yn dioddef o newyn. Y mae masnach wedi ei pharlysu, ac wedi bod yn marweiddio yn raddol er's amser, nes o'r diwedd y mae pethau yn waeth yn awr nag y buont erioed. Truenus yw meddwl am y y tlodi sydd wedi disgyn ar yr ardaloedd mwyaf poblogaidd; a gollir yn ddigon priodol ddyweyd fod y newyn dl1 wedi ymrithio dros y wlad gyfoethog hoii yn ddiarwybod i ni yn y Gogledd,-fel .? y daeth y nowyn Indiaidd yn ddiweddar. ?a yr am- gylchiad hwnw yr oedd pob caloa deimladol yn yinestyn cynorthwy i'r dioddefwyr anffortunus- gyda'r parodrwydd mwyaf. Yr oedd adrodd- iadau y newyddiaduron a'r darluniau erchyll yn cynhyrfu dyngarweh Prydain Fawr, fel yr oedd cymorth yn disgyn wrth y miloedd yn ddyddiol. Er nad oes modd cydmaru y naill amgylchiad gyda'r llall, y mae yn sicr fod trueni y Cymro yn y Deheudir, sydd gyda'i doulu hob ddim i'w cynal, yn llawn cymaint ag ydoedd i'r pagan Indiaidd. Rhagolygon y tywydd a'r cynhauaf ydoedd yn llewyrchu neu yn tywyllu yn yr India, ond y mae y tebygol- rwydd o adfywiad. yn masnach y Deheudir yn dywyll iawn. Pruddaidd iawn i'r glowyr yw hyn. Y mae 500 0 weithfeydd nad ydynt yn clirio y costau o'u gweithio, ac enwir un a fu yn golled yn nghorph y flwyddyn o 42,000p. Y mae y meistriaid yn Sir Forganwg yn gwerthu y glo swllt y dunell o dan y peth y mae yn ei gostio iddynt. Gwelir felly nad y gweithwyr yn unig yw y dioddefwyr. Hyderwn na bydd i Gymy y Gogledd, lie y mae masnach yn hynod fywiog ar y eyfan, yn llai parod i estyn help i'w cymydogion a'u cydgenedl. Gwnaed llawer iawn dros yr India yn y siroedd hyn, a chan fod hyny yn awr drosodd, yn sicr ni bydd neb yn llai trugarog am fod yr achos mor agos iddynt.
[No title]
Y mao symudiadau y byddinoedd ar faes y frwydr yn awgrymu nad yw y diwedd yn mhell iawn yn y dyfodol. Dywedir fod Suleiman Pasha dan awdurdod i adael Bulgaria, er mwyu casglu o'r holl luoedd yn Roumelia. Bydd y gweddill 0 north Twrci wedi ei grynhoi, ac I) ran manteision mewn gwell sefyllfa, ond y mae cyflwr 0 fyddin o'r fath yn awr fel nas gellir disgwyl rhyw lawer oddiwrthynt. Y mae ym- ddiried y Porte yn y fyddin yn ymysgwyd, yn sicr gan eu bod yn galw am gyfryngiad y gallu- oedd eraill. Y mae Rwsia yn ysgogi am gario ei banerau yn mlaen mor boll ag y bo modd, a phellaf y cyfeiria ei chamrau dros dir y Twrc yn yr un cyfartaledd y bydd ei hawliau yn cynyddu.
[No title]
Achoswyd cynhwrf mawr yn mhob cwr o'r doyrnas yr wythnos ddiweddaf, pan sibrydid fod y Senedd i gyfarfod fis eyii yr adeg, ao yr oedd rhai o bapyrau Llundain yn ceisio gyru pethau yn wacth drwy gyhoeddi fod cenad wedi ei roddi i baratei ar gyfer rhyfel. Y mae yn lied sier fod anghydfod yn bodoli yn y Wein- yddiaeth, ac fod cwrs eu gweithrediadau yn. hollol dywyll i'r byd tuallan. Dywed y Daily News mai galw y Senodd ynghyd a wna y Prif- weinidog i osod o'u blaen resymau dros gam y bydd wedi oi gymeryd yn flaenorol. Nid yw yn afresymol meddwl na all hyny gymeryd He, ond hyd nes gwelir tynged Twrci, y mae yn lied ansier. Fodd bynag, y mae sylwadau y Czar yn ei araeth yn St. Petersburg yn swnio yn lied fygythiol. Awgryma ei fod yntau yn ddigon parod hefyd, i sefyll ei dir dros ei hawliau, a dywed mai Lloegr yw yr unig deyrnas sydd yn anghytuno a bwriadau Rwsia. Pa fodd bynag nid yw ton araeth yr Ymherawdwr yn galonog iawn i ni, yn enwedig pan gofir fod tueddiadau uchelgeisiol y Czar yn uwch hyd yn nod na'i ymadroddion.
I . th1!lbbhm ItaI. I
I th1!lbbhm ItaI. I Y Stoc Helaethaf 0 DDILLAD READY MADE yn Nghaeroarfon, ie, yn Nghymru, i'w child yn Siopau y Dilladwyr Cenedlaethol, sef y Leeds House, Stryd y Red Lion, a'r Dinorwic House, Stryd y Forth Mawr. Caernarfon. 6572 GWYI.NOS 1877.Fel arferol, bydd Weeleyaid Crinrcic; y dref hon yn cadw gwylnos y flwyddyn hon yn nghapcl Ebenezer nos Lun nesat. Cymerir rhan yn y gweitlirediadaii gan gfir detholedig, o dan arweiniad Mr Humphrey Williams, a thra. ddodir wegeth ar yr achlysnr gan y Parch E. Evans, Llanrhaiadr. Bydd cyfarfod pregethu )n cael ei gynhal yn y He ar y diwrnod canlynol, a di.wylir amryw weinidogion i bregethu. Yll AGERLONO "JA JA."—Oddeutu baner awr wedi deuddeg ddydd LIun diweddaf, canfyddwyd arwyddidli o yfyngoder or fwrdd y Ja Ja, pan yn angoredig vn mavi llanduduo, mewib canlyniad i ddamwain a ddigwyddodd i'r peiriant. Chwythai yn galed ar y pryd; ae er fod y mur vn dra thonog, llwrddodd y bywvdfarl i gyrhaedd yr agerlong, ae i ddwyn y dwylaw yn ddiogel i Landudno. Ni ebawsom fanylion pellach. CYFAIHPI> PITEOETHR PENNREP.—Cafwyd cyfar- fodydd rhagorol o dda yn nghupel Annibynol Pendref nos a dydd Nadoiig, a chynulleidfaoedd lluMog: yn yr oil. Y pregethwyr oeddynt y ParchnIlowells, Ffestiniog; Williams, Bethesda; a Proberf, Porthmadog. Casglwyd oddeutu 170p tuagat ddiddyledu y capel, a phMI ddaw y gweddiil o'r addewidion i law disgwylir v bydd y swm yn 200p. Methodd Mr James, Nefyn, a rhoddi ei brcflenoldeb ar yr achlysur oherwydd afiechyd, a llanwvd y bwlcii yn garedig set yr achlysur gan Mr Howella, am yr hon gymwynas y dymuna gweinidog ac eglwys Pendref ddiolch iddo yn wresog. 4b BwRÐD y GWARCHEIDWAIO.—Yr oedd '1'1' aelodau caulynol yn bresenol yn ngbyfarfod dvyfd Sadwrn diweddafMeistri R. Jones (cadoirydd). J. Jones (Caernarfon), E. H. Owen. T. Hughe*, W. Jones, J. Lloyd, E. Griffith, D. Thomas, J. Jones (Llun- wnda) R. Williams, R. Owen. E. Williams, J. Thomas, Elias Williams, H. Williams, ao R. Roberts. Cadamhawyd swm y galwadan ar y ¡ trethi, sef 2430p, c.m y chwai ter nesaf. Cymerodd ymddiddan faith le gyda golw<> ar gymhelliadan y • pwyllgor a benodwyd i edrych 1 mewn i gyflwr y j ty. Pendcrfynwyri gwrthod eynygiad y cynghor trefol i gyfleawi y ty & dwfr 0 bibellau y dref, a gohmwyd y pwnc am chwe' m? ????? 9AU4 V pwyUgor 1 drofnu. moddion i ?wnp',?'' ?? ffynon. Cyfarwydd?-dyr pgr:f..r, tUdd .'r eai, at Fwrdd y Llywodritl' awdurdodau yno gyfnewid rheoia'  ''?  sef fod iddynt bumpio dwfr a ?I??'??'*n <?nn!: chwalu ocwm a thori corn? —r rnu' ddiolchgarwch i Dr Evausf y 2^ ple¡ FMMaua Uy?Qweddi?h.?r'? ? ?? Feiblau a Llyfrau Gweddi Oyff^ anrbeg. y ty.-CyfajM?m y cymhortb?ai?n ?; ?yM??' nos diweddaf, 340P 2s &T 'eto V 7 Mk? idlog, 35p 19.6c yn Uawy try 1 ') '1 a, d  nos, 12. YS d 1 P1thef. YM?D?WIAD MR Jo?M, SrATM?. goM yr ydym yu d.aU fod Mr ? ?"?Vdt llywydd gorsaf y ?eiISordd y? dr? ? ymddiswyddo o WManaeth y L '? ? f h Company Llanwodd yn a?no? ? ? rall"aj ysghf?dd a chyfnfydd od??'??i. b« ngorsaf Caergyta, ac wedi hyny bu y{¡n1 hll'!J. Yl fon am )'sd pedair blynedd I ?''?M. Fel prawf G" fedr yn nsh?L ""?'"???; ?Urdyweydiddol?dd? prfh 80 ^J«' odd pawb, yn enwedig teithwvr am, 'Vh*-Vr.» gymf ei hynawsedd a'r d,"li'd a"ntchN.It, a? c?uron a'u hwyluadod mew?n ?M?h ? .?? ''? ? teimlir colled fawr ar ei 01. Ar dd h, a <ti.? ~au Seiri»u a lynlau setlo, dangosai Mr j„« 'Mr, mawr panycyaawDieiswydd gan .?' ? ? achlysnr ochelyd damweiniM t?v ar be. p?adau ar gyfer yram?khiada'u h?? '??- yr orsaf ?an dyrfaoeddanhvdiy ??'wM yr orsaf gan dyrfaoedd anh.diin ?.?? y* sieryderbynir y newydd am ci J* gydagoadgan drigolion ycynTS,?? ac yn enwed?g-an gw??i y rheS/th'u hyu, i Mr Jones gael ei benodi yn 3 htaIln. Pont-y-nant, Pwllheli, L?idydn o eiddo I l ea s ?, ch*»reli Lupton & Co. Dymunem iddo e" «V' r, 1 Uos Uwyddiant yn eu cylch newydd aue.; bob ADMLDT r BaBTD3WY!t.—?e T. ?' llawer o flynyddoedd beUueh M-F y ,?"<?Tr i gynal cyfarfod W a gwyl lem-tlLi' dd wyr Nadolig, a chawsom y fraiut 0 hi Y"dydd fodydd dyddorol y a?dyn hon?, gloch yn y prydnawn, cynhaliwyd (Tf,,??'' ? ? °'r gweinyddwyd wrth y byrddau ary??'? ? Mrs Owen Dancs, Mr?JoBM, TwthiJ;; J!iJJ Roberts, Pool-street, a Mrs rarrv ?'* Roberts, Pool'Broct, a MN price <■■■ raco.MK DaTie8, Pant farm, a' y« W n;ter" borough-.treet Ym?lodd ?,?td.?' ?M?od h? yn y.ll y prydnawn wV c^ am haner awr wedi cllwmh Uenyddol, pryd y Uywyddw^ ^^W Danes, gwemidog. Y rhai a eniU? wobrwyon oeddynt Mri R. Mt.i?nt j?f HO&'rI Jones, Richard Jones, Post Office J. ?'' ShirehaU-street, ao Anelyf. Da-U'??' I' hanol feirniadaethM gan Mr John Roberb ?" .treet. y rhai oeddynt yn fyrMi'rp?'?"t oedd y capel yn ?rlawn, a chau fod v rhS  0 rcyfarfod wedi cymeryd cryn  Ilawer o'r gynulleidfa w?li,?? alSi gly wed y cor, dan arwemiad Mr Hichard\?iM'. ynperCormio "Cantawd Ty?y.? Cvmru? oedd yn amlwg fod y cor w?di cael M haddvi yn dda cyn ymgymeryd a'r gorch?? o d?t? y ?ntawdhon oblegid aethaut dr?df ^™ rhagorol. Haedda yr Arweinydd g;.du? am ei ^l! ^Ulg^narWul"; T daZu ydoedd Mr WiU,am Owen, Pr,?g?' .? S i?? trwy ei "?? yn ??oro' M arM Gohebydd arall a ys?riipna: "Gresyn My proam mor faith. Buasai un rhau \a digon. Yr oedd yn amlwg fod amynedd i gyn11ll. cidfa yn cael el drethu i raddau helaetli, gan i lawer fyncd allan heb gael y fraint a glfwed dal- ganiad rhagorol o'r gantawd. Ni chafodd v eôr, ychvraith, chwareu teg i wneyd perffaith rrvfiawii der ar gwaith, gan ei bod oddeutu deg o'r glock pan ddechreuwyd y demyn, a lluaws o'r ynlllleidlll yn eu haflonyddu trwy fyned allan Y'I barhaw Cynghorem y cor i neillduo noswaitli arbeniml i roddi ail ddatganiad o'r gantawd-dyweder To mhen ychydig fisoedd. Ileblaw hyny, y mae'r capel yn llawer rhy fychan i gynhal y craalliad lluosog a fynyetia ) r wyl ddvdd Nadoiig, a dt- munem wel'd yr hyrwyddwyr yn y dyMol yi defnyddio y Guild Hall neu'r Pariiion at r pwrpas. LLYS YR YNADON BWRDErSIOL, Dm LLUV, Rhag. 24ain.-Gerbron Mr (i It Eees. Anifail Crwydredig. Am adae,,l i'w anifail grwydro tua Cae Croes, Henwalia, dirwywrd Henry Hope, i Is 6c 0 gostau. Meddwdod.—Am gyflawni y trosedd luvn dydd Sul diweddaf, gorfu i un o'r enw ETan Williams, dalu 5s a'r- cosatu.—David Williams, Ceuuaut, a brofwyd yn euog o'r un trosedd a dinvywyd ytitau i 5s a'r costau. 1 Cardotta.—Dygwyd John JIarsTi (dyndall) i fyny ar y cyhuddiad o fod yn cardotta yn North Road. Gwadodd ef y cyhuddiad, lie ychwauegotld trwy ddyweyd na ddarfu iddo wneuthur hyny n deunaw mis yn 01, pan y rhwvstrwyd tf gan Y fainc. Ni wnelai ddim rhagor na sefyll ger ochr y ffordd i werthu matches. Os oeid) lit yn AMIleu ei ddallineb, byddai iddo, ar eu cais, anion i rhyw sefydliad am certificate fel ag i gadarahau ei fod yn hollol ddall. Yr oedd wedi gwneuthur ci gartref yma, ac nid oedd yn bwriadu myned i ffordd. Rhaid oedd iddo wrth rywlieth at ei fywoliaeth, ac nis gallai gyflawni cim UMII; nid oedd yn gofyn dim oddi ar y plwyf. S-.hvodd y fainc, os ceid of yn euog o'r eyfryw eto)/' .uifonid of i garchar am saith niwrnod. Gollumg Sadhau 0 LawdSryll.—Cyhudlwyu Jaiuee Harvey, am ollwng saethau allan 0 lawd,Jrill, tJ ffordd Bontnewydd, dydd Sul diweddaf. Vr oedd cyhuddiad 3-11 ei erbyn liefi-d 0 fod yn feddw. Tyntiai yr amddiffynydd iddo brynu y llawddryll fel anrheg i'w feistr, ac iddo ar y ffordd ci ar- chwilio, a gollyngodd yehydig erg;, 1011 allan. Yr oedd y llawddrvll yn uu hynod newydd iddo ef, a dyna paham IT oedd yn rhoddi prawf arno. Gwadai ei fod yn f d d. Wedi cael tystiolaeth gan yr heddgeidwad rliif 34, yr hwn y dystiai iddo glywed ergyd yn "i.vned allan, ac iddo fyned i'r cyfeiriad hwnw a ehanfoft mlli James Harvey ydoedd y person a'i gollyngodd. Dirwywyd- ef i 13a a'r costau.
CYSTADLKUAKTH GORAWL AC YM-RYSONFA…
CYSTADLKUAKTH GORAWL AC YM- RYSONFA SEINDYRF YN NirfiAKk- NAl'FON. n 11 Cyulialiwyd yr wyl gerddorol uchod yn 31 haoen Haiarn Caernarfon ddydd Llun (iiweddaf. to* fod yr hin mor annymunol yn y :ioreti, nid odd nifer yr ymwelwyr a ddaeth i'r iref mor i'? ag y dymunasid, ac 0 ganlyniad teneu ydoedd Y cynulliad yn y Pavilion. islc,id cyfarfod da, a rliai cystadisuaetbnu hywisg a dvddorol. Y beirniaid oeaiynt 3tri J. Owen (Uwain Alaw), Caer; Ite Rogers, rgvlldd Eglwys Gadoiriol Bangor; a Mr Seaton Ricks, R S.K., diweddar arweinydd Seindorf Satra»< 7 Traedfilwyr. Arweiniwyd y gweitlirediarku P Llew Llwyfo, ae aethpwyd trwyddynt Yn y uuli canlynol  Cån, ? "Hen WIad ? Nbadau p? <?' Alaw, y ynul1eidfayn ymimo yn y C!JJ¡¡.. Cystadleuaeth mewn (ht"anu yr una'a""l traito—'?! thout?ftttcH<.t" (Uandetj; ?-'?? 21, Dwy ymgcMi dd. ?f Mi? Timmfs lJanr:or, ,II M? (ayn?y C)OM, Llaun. Sy?oad t? Alaw mai yehydig ia.wu 0 wahatu.?th on. uatgamad y naiJI a'r IlaU; yr ocdd y <M? 1*1?l- geisydd yn ddifEypol me-? eyd d, on ."f- wydmynegiant da ganddynt. 0 9 III Zd dim 1% ?"&Yd 6nd rhanu y wobr. Cr{adlcueth mewn datganu !tN.w?.?* "Bid me discourse" (Bishop). Un y'"P l'}d j ?f MiSd JoiMs, AsAetcu-terssce, ?"?,' Rhoddodd y bci/niaid ?tumoli?th uc? J fc  tore8 ieuanc hon, a dyfarnwyd hi yn t"uw 0 wobr. ,h Wedi hynT. rafwyd ar?c? mgorol23n Y Tar. a Canon Evans, 0 D" aeer CMruartou.  dderb?iwvd ?vda chvun-Ndwyactb ^yn vatod v cvfa!?d, dpve?(ut I y g*r parc' rAd ocdd??uUdo ef amJd?tn y cyfar 0 ■ V^ir oc,i(i -ii)geii i,.ido ef :iind(l;I ff.s,n v .yn '?"?"dd ydoedd fod eu eyfe;llifoi y lki,,son yn ddi?f am ycyModydd cys????„?.)? Ychydig ddyddmu yn ol ym'M'"???  yu 1 y?. yn cyt-?s cy{<irMM Hed?.,tt)t?rUyi