Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
DA R D 1) 0 NI A ETH. I
DA R D 1) 0 NI A ETH. c,,¡.J I 0 CL?)D I EVAN ?N,, I-v,, A1-1 r.1  c-C WLADGAEWiiffCu, SiC ?C. I ON, "MKBCH Mro\N." (r r [ I '{ I ( I '[ < I r.. I (Y fuddngol yn Eisteddfod y Cymar. Limit 28, 1851.J Ys addas rhoi clod, ar gan i foneddwr, k,, sN ',)erv, N,(!, -s; ??ctL..tnn<v!?'?n.y???- L'nwh?!??'.vr, Y!)(!e)'w??o'i ?'inmot ?!th??) yi oes Gwr yw svdd vu pfiitwn, o nnian trugarosfj Blue'ii noddwr godidog i'r gwan no i'r gwae. <)?uK.nn?w?ed,tDM'n?'??niv.Y!.serch'?, Mol' amI ei ehisen a'r "Hen It"r !hel." I-'ci ?;.nwyJ thwng brynKUt,wyr'I??'?o" Mor- Cartrelle gwdadgarwch a chariao yw mm Serch at ei lien wlad," fel hyny mae » amiwg, Sefydiodd ei gorsedd ar waelod ei Iron. n L Kid gwvehu cstroninid ai gyfoeth a wnaetn l'ill Llundüin lIa Fii-tine.. iia A'o rhwysg a'u (Tol fa w redd a'i daliodn yn gactn: Ei fro enedigol, sydd iddo'n hoflusach, Ka Ffrainc a'i gwaillanoedd u'r Facial yng a < Gymrn ei wlad," sydd llanereh brvdlerthaf o'r ddaear i ttvl ■ Ei sercli sydd yn wresog, at hon a'i iienyunautn, Illioi syau rlao a hedi wait!) J Ei hnwen a gar. a hoif'a'i rhererme!b Car iMt. fiou y <vn^y cu telyn a u Itiaiih. Ei dv svdd vn borth. v tiawd a'r am d .'i?.i?, fÇ r(: rl:l)(\j;t:\ l j ,'r i!}! (¡'( ,i iLl d, Rbed d«r dros ei rudd,a tliodda ei ueimma, Tra wrtho v tractha'r ang minis ei gwyu Uciidad?nyr:i:y'?t\nt".?'!?it!?", Anrhaeiho't ddaioni a wnaeth i'lIt l.\yy; II Drwy roi ar ei air, hiweroedd i tveituio, yn ?nLri'w<ai! C;tlii"iv v 1\i:! b:dL ei vmddvgisd, fel llawer {.end???. ]?,crvn-?i<?th??wna'??i:! o'r?:in; Ei )y.)W?.t-/d(H?'n,"<!ci??''d c!rdig, H,1 Ywo?yfc!?'?t??'y Llau. A!i i'r difalcb wr da, ff/rir luteddn e: scunmol, I'a fardd s" vdd alhi'tir i ddat.ran ei yiod Kid mynorf'ydd rhaid.i gw!ad-nrol, a'i eennivl tra'r d'laear vn bod t'oal iddo bir einioes, fo'a liawn <> dangnefedd, A rlsediad inewn mawredd liyd iiiiiucdd ei oes A'i weddi fo'n daer, at orsedd trniraredd, Mac balm i'r pendefu yn abcrtb y groes Kid cyfietli a mawredd, a geidvv yr enaid, Ae ni l elnsenan a'n barwaiu i'r nef; Tr.-Yrin-.<ed'J??n-w?f'Yr ?sn hen.-H?n)d. Boduli)ni)- y cy,,no(i ,^ig I-f. r.<S\VAM.ON. S'f SIR. 'AVin liowEi.LS, Treocs. HHYDDW Y IUEDDWL. !ALI ) R)'vdd\wc.!vt)vLryrp?.n Yi] '1,I)rczl A rbydd yw HVw y mynydvi ban, A i-]iN(I(l y?N- O.id turddwl, llawer rhvddacb yw,— Ei rj'ddid anmbrsiadwv fydd Ka feiddier rbwymo'r tneddwl gwiw,- Duw Tor a'i gwnaetb i fod yn rbydd. 1;1., ell r I'd naJ Lai; A ibar.Idie'r dwr lei n:ni \n bif rr geU'i! daw ei fl,1i:lr, Ond mciitiir!, na chad .vyner, e!v\v Ymatal gwell yn ddian {yd Kid eacthwas b>\»,—ond brer. yw, Dllw lor a'i gwnaeih i fod yn rbydd. Rbydd yw yr bafawelon rnnyn, Tra n.-ifiant o'r nelielder maitb A rbydd v nior wrth ebwyddo ewyn, A nefwrth ddod i'w daitii Ond rbvddaeb meddwl na bwynt oil,— Er cvmaint rbyd^id ganddynt sydd Kid oes eymbariaetb, — mae ar goil,— Y meddwl wnaed yn bcrJTaitk rydd. Or meddwl gwna yn fawr,—yn well Y mae na'r aur a'r geniaa eun Gwvlia'r gysegredi^aresl,— I liyth elvn yiia,na ddoed n:i! v t ]I c ii v ii a, ,) a (i (-I (I Ei lvwodraetbn vp. ei ddvdd Cn,1?'y rbvddid h\n,-gal m;(i Ym''dd'?twit?cd i /f?.' yn rhjtdJ. HcnUau, Medi Fvchan. CWYN Yit AAIDDIFAI). Ar foran ter bafaidd yr oeddwn yn rbodio ITyd Iv/vbr unimil avweiniai o'rn tsef, IJe na^l oedd ond r.mr w.W, Yn iiyfiyd ddvsuleirio tan ininlwen y nef, Yn araf uiilu vbrai riivw identyn ytnddifad, Ac arwydd o brtul.l- ler i'w wel'd yn ei Ei lygaid yn wlybion, a'i wyneb yn widw, A piiol) rbyw arwyddion o'i dyniad i'r bedd. Rhyw wresog dynemtb al ienwai fy inonwes, Wi tb ga-fod yr enctii a'i goiwg mor bindd, W) tll ?, w A g\\ yhiidd ofynwr. jutliasii'r wyt yn w»lo I'alnun mae y dagran yn gnbdii dy rnd i ? Pa reswm a'i' alaetb wvt Iieddyw yn ei deimlo ? Iietli barodd y prndd-der sy'n .arwelwi dy wedd f (inii) ()clieiiei(iiati Ow olid digynibar, mae nhad yn y beud Ae 0 er fy ngalar yn trynar daetb angau, Fy main oedd anwylaf a ddv^odd i r [ii'idd, Aeliosa hyn alar aiiby^ar i'm benaid, I,'v atura iN,tll ti* ni Y dodwyd fy ngheraint, mewn gv.r-ryd i or wedd, Gan ddwylaw prifelyn yr boil cbiviiolnw, Ow anfad ddinystryd S yw Hrenin v dvebiyn, A darodcl fv rliitiiit co iii, y rliai bNw. O fonwes, 0 fonwes, a ulwsfir gan alaetb, Fe giiiold fy ngbvsnr, fe wvwodd ly ngwedd, zi, -cf*ii,, G an dad til d I nnwy L, r sydd ii-ddyw mewn )(1 [1, Ae inwyaeii, bvtb inwvacb, ru-y n bkntyn aniddi- fad, Kis ?a))af?ae! ?wenn vn wyneb fy mam, Fy ngbalon sydd glwyfusiran saetbau blinderus,  Mewn gofid digynibar ymlwybraf bob earn. Ond er y gorlenwir fv monwes ag alaetb, Ac tT hyoid l brudd-der i welwi fy n^wedd, Kid ydwyf fi eto fel nnbeb ddim gebaith, Am ddedw\dd fo.loJact'i yn neynias yr ¡¡etlLl, Ae yno heh fiino eal seinio alawon, Ilcb alaetii, na gofid, na biraetb na pbnen; Ond perflaith ddedwydd weh,goriawnder o beddweb Fyiid bytb yn teyrnasu yn \^yneb yr Oen. Am llynv, fy enaid, ymostwng i't!) Grewr, Taer ymbil am feudith trvvy ystod dv oes, Ac liefvd am galon i Cylr.vngwr, Fu far'w'n wirfoddol ar bren garw'r yrocs A bydded benditbion y bryniau nefoiaidd, Yn llanvv fy enaid nes tdwyf j'r bedd, Ae yna cvriiaeddir eitb.ifion periieitbrwydd, I\as gellir eti difa gan airnui na'r bedd. Ulan yr A/on, 1S<>2. Euyh Glan Iat. Y H E D D. Llincltau a gyfansodihryd yn mwuccnt Kirk Draddan, Ynf/.s Ma»a:r. Dyma fansrrc lie prcswylfod, Yr boll oesau aeth o'r byd A'r boll oesaa sviid i ddyfod, Gyfarfyddant yma 'tigliyd. Dyma'r ty rbagderfynedig, 1 boll Iwytiiau daear i.n^r; Gwelir yma bawb yn d did dig, Neb yn fyeban— neb VII fawf. Yma gorwedd y pendefig, A'r eardotyn tlawd ei wedd; Rhnid i'r gwael a'r dyrehafedig, Fod yn gydradd yn v bedd. Kid oes yma neb yn earu, on nin ryfd-swn y dedd Prdbith he,ldwch sy'n teyrnasu, Trwy drigfanau oer y bedd. O mor a Y gorweddant oil mewn hdd; Kidocsy)n.ineb vn gweitluo, Nae yn nrddivi yn v bedd. G1 yn ty wy 11 welI — cysg■ >d anga1.1, Ni wasgara haul na liner, En pelydrmvl deg weniadau, Jjawr i'r <1 yO'ryn du ae <>er. Bro dystawrwydd a manvolai'tb, fdygrediijaetii sy'n nilsob wedd Kid oes degweh irie anwyldeb, Yi) oei- gll gwaelodion bedd. Ni(I yw atiir,,iii'ii (Ierl)yii Ymeratvdwyr area se id Ki wrandawa ar mi ddciseb, Dyga bawb i lwoii v bedd. Try glustfyddar i oehencidian, Galon (hist y weddw dbiwd Cbwerthin wna uwcli l>en ihdl ddagrat! a Ki tbosturia wrl!) y baban, Hacli diniv aid anwyl lion; Clnvytlia'i ganwyll fywyd ailan, Tra yn segn i llaetb y frou. Ki all eyfoetb 'ia''ar rwvstrov Marwol ddyrnod brenin braw, Rbaid i bawb ymostwng iddo, Plygu i'w jillung law. Arglwydd grasol dyro irvinortii. 1 fwynban tragwyddol bedd Gyda'r seinliau perffeitliiedig, Yn y wlad tu draw :'r bedd. las. Ar (;Lt"
[No title]
Auf-jaer pob Ooliebiaatli i'r Golygv'yr, \Y,li talu traul oi | ehluiliad, e.'i ehyfeirio fel To ihe Editors of thc Antxerau, 17, Queen Anne+street, Liiwpool." Ni wneir »ylw o oliebiaothau y rhai fydd yn dewi;) ysgrifenn dan jf,¡ge!1\nm, Oil.lieitlir iddynt ymddiriecl eu henwaupriotlol i'r Golygw\T. Nis uellir sicrliau cyhoeddiad mEltyw oliebiaetb (oddisiihr I! :vy<lllioa) os na bydd wedi eyrhaecld i'r swyddfa bedwar di '.vrnod cyn dydd cyiioeddiad Y1' A mnerau: 0" yn ddiweddur- !) "di, bydd raid yo'lirio ei eliylioeddiad hyd lifyn dyfodo!. Ni ymr.vynm y Golygwyr i aufoa yn ol unrhyw ysgrif a aughv- menidwyir ganddynt. Nid yw y Gelypwyr yn gyfrifol am walianol famau y Gohebwyr, nac yehwaith am eu hiaith.na'r dull yr ysirvjl'enant. Khaidcyfyuftu pob dadlo fewn tevtVnau l-hesyniol, ynitfadw oddiwrtli gecraetli a ohyndvn-ddadleu, a gocliel meitlider augiiymedrol, a difriaeth bersonol.
L L Y T II Y U O DDI WRTH…
L L Y T II Y U O DDI WRTH Y HHKX FFARMWR. ¡ Jli dclyliwn i wrth lythin- Myddyliwr yn y Mv- se;e euti y dwaothu boj Glygwr papur Sasneg Bangor clnvedi broclii nyrwinoi with a i, 8g with y Sfethodistied a'r Myiidnwrs bod vg vm, yn aciios y lecsixvn yma. a mi ddyliwn hofnd nac ydi hfrm ryle-dd yn y bud. canys tnan r tartars yn Sir Gen- v rwiiii i bod hi clavcdi niun d i'r j j }>o:i yn bm art)vu nhw. Liliw gryadar rhyibdd o Gi Mi roydd ou te-tmid chvdig nm-'cr no', bod mylldnotb yn j;wayt!i na Phvbyddielh, ond man o n drYd\J y nvan, ¡Lid ydi Gwudogion v Mvlidrnvrs Yn Nghyiury ddim Uawn c!nwi(ythed a r ifeiricd L' .ibcdd yn v Weid'foa Mau o n coisio ma^n 't:'i:l;.IlTl;T:Jg;í1J;)Hg¡¡l'¡) Ii ga ¡\(: O!JJ.'tl w!ud yma, ag vu ceisio !!adda.i' Bvbytbicth I'iivb yddion y \yorddou run gwunt. Man rliw wondid nr ben y dun yn ddigon siwr i ehi, h!a\v bod orvvg yn i galon o- Ond waytii iddo fo roid i ffidil yr. to vii bwyr, tydi 0 onrwel ci n ey faith y l!y:id. M t ail o ar corgi bach, y Cymro, gvl- iiii,io faint tynan iiluv. Noitli v bobol ddim end chwcrtliin am i poiic nbw. "o (I v S!rimc!!WCih troid ur stwaiog rlnvrei tna Bangor yn arw iawn, ag man v Glygwr druan yn cfisio gi.oyd Ihnver lawn o liynu, ai cldanos o n rhwbetb eiij'vtjUyd rvfed.iol ein waythed ar scrlw dobic chji. Fodre Mjddylnvr ddim rboid yn. i bon o t y !)c 'f' ) y ,L 'at! i .h svr I W n" r h b wi d j 0 d¡¡lliü!¡ m)fI,\ll L'] d iauos Ud?!in!)'.vy | ]>?rig o irydyclr.id y g?y?.d OOi.lJen lJl!w yn i !>ry.T-«iii ) er mwiin iir»v e lvv a ldiio^io r bobol fawr, a n gwaitb nhw y tartars VI) gwasgud pobol yn i vi i'w cydwybode. Ffamcan i oydd rhygtlaynu y bobol drien oydd mown perig, rhng iddun nbw rnollwa dan Jauwad serlw y tartars, drwn ddanos | iddun nlnv y cantor nilleu nhw os gnayn nhw felln. Ceisied rliwstro pobol rbag mynd vn Sea- vn Ceisio gwueud Scariots ioud v wlad roydden n bwthe. Gyda mod i n son a in y s •; iw, rni glow is chwodel i go ddigri am dro d.lygwyddo:!d ti-e "-ii Gyuarfou yn d Iwodd.r. Alan yn y dru bono h4ncyn nernail, rhwn oydd s,o" iawn t.ost Mr anlser y Iccsiwn. Mi welod l y I'la!ic r,,v ddiwrnod un gwr rnawr 0 r tartars o r gymdog th ar v stryt, a mi red odd i geisio rbvy lion scriw o ei)wo,ll gay! gen nvnn, a mi abvodd ar ol y gwr byneddig, "Mr hwn a Invn," be fo, pryu. weh y scriw yma gin i:—scriw dda iawn vdi !ii— mi w'ortha i rllwld ami hi,-tyda:l ui, p;I))1 Mr. Davis, yn gnon 1 dim byd ft scriws: mi fidd yn b-wuhis iawn i Chi erbun y lecsiwn nesa ni hid iWil i mor llawer a'i riioid hi i cbi am duiin, ;,f i' own a lnvn, 1JHt vdaeii ehi u licio i pln'yund lii. Man r ll-iae hwiiw n gallacb na llawer s'vn i styri^ ed on wirioti. ilau gin inc lot 0 bon allwn i werthud, a man arua i fins weitbii! (I"N.ct,tisio iiliw. Mi all byudigion, ne stiwardied j Sir Gynarfon, no rw Sir arall, dihvud yma I "v spectio nhw, os lician nbw. Mun'n dda iuwagin i weld fod pobol Sir Fvr ioniuld cinvi del fro ati hi or diwe id. V il proc- iodd nlnv, tae nbw mor onest a ehv t 'addo oud wa&ch am liynu, i eayl nhw »t i die-iswidd vdi'r Synwn i ddim na i fi fudd v M em bar trost Sir f yrionndd y tro nesa. Y fi ddylen nliw lectio heth buultg, Riikn Ffap.mwu
-I YR AXRHYD'-JD?US FI LWl{L…
YR AXRHYD'-JD?US FI LWl{L D E. G. D. PE?NA?T, PENRHYN CA?r!?. Ma. GC)L.Yr wN- yn meddwl eieh hod wedl beio gormo.l ar y gwr bonheddig sydd a'i enw uweb j ben yr ysgrif lion, yn aelios ei ymddygiad yn gwrth- f orl riioddi tir i adeiladu Capel i'r Hedyddwyr, ae yr j wyf vn sier y meddyliecdi ehwi yr un f;Hl] cic!) hun pe b\ddeeh yn gwybod am .r r 11 1111 garjdigrwvdd a'r I) y mnvse d d a ddangosodd at yr Y mneiii lu» vr S o dro i dro. Clvw.iis nido d.lweyd y b;iasai vn rboi tir i'r i'edyddwvr pe Imaseat yn my Keel a to mewn dull boneddigaidd, ae ar adeg briodol. Ae eriid yw wedi riioddi tir i Yintieiliduwsr i adeiladu Capeb mewn llawer o fainiu ? Y mae o Ieiaf 6 neu 7 o Gapelau YmneilMuol wedi eu liadeiladu ar ei dir ef ¡n Betkesda a'r ert!íllii: 11, Acy?t?e?'e.Urh?dthtir ;]eni i adci!adn C!!pct yn Nant y bet'.ws. Ae wrth uofio, ai ei dir ef V mae Addoldv V rIdhiJ{jLtiaid (':i?)n!nd.1 yn N-hapel Curig. Ac'lieblaw h\!)?,y t-n e I l i- ",e(i  mae Mr. Pennant wedi bod \n fwy bael yn riioddi ad ci d;r i Ynineiibiuvryr na nemawr wr bonheddig yn ?X?hymru,obi('?i.)f.;H:t.ir???Hdgerd.)iht.-?t'thyn perthvn i'r rlian fw\af o'r Capebui a adeiladwyd ar ci dir ef. A dyledswydd arbenig yr Ybnneiildnwyr vw eydnabod ei garedigrwydd y') ddiolebgar, ae nid beio arno. Hfvd, v mal' Mr. Pennant yn deilwng !f)?!?d a phareh mawr am ei ynidreeliion difiino a'i | liaelioni an^liydmaroi tnag at adeiladu a thyual j Ysgolion Dyddiol, i reddi addysg i blunt, tlodmn. j Wjtii ystyried v pet!«au a nodwyd, yr wyf yn me Idwl eic li bf,(l c bvfdra i Li,) y gwr bonheddig haelionus a ehn heb aehos. Yr eiddoch. Uiiullcciiid. Ci?" Cydnabvddwn fod v boneddwr y eyfeiria ein ,)IiebNd(I ato %e(ii 1?)lc o ddaioui mewn g'wulJauo] a:'daloedd, cto H vdvm In ystyried ar yr un prvd, fod ei ymddygiad y: v/ ?i).s y ato (Ii-,) yn ol. i.id Vd uni-r vn i?t.r,. oiid iief%l ai,iiii,;Iwll?, o foneddwr o'i sefyiltu a'i anrhydeddusiavJydd el— GOL.
- -I Y DEGWM ARARDRtn^T I…
Y DEGWM AR ARDRtn^T Mtt. Got,— Yn un o rifvuan'r yo mis A?st,?we!at?"??)dyhwr,"ynei?.N.)i,?n,' araith Syr II. Pulkelev, ael »d A!6n, f?d.p? itrtitli S.yi- It. f?tilk-cle hawliau gwreiddiol' sef hawliau i'r eiddo Eglwv.sig. Mewn rhifyndyhmli g(,IlcbN,dd aritil, wi-tli ti, vdiad-iii n('hoLLnad YWY dy\vediad a ddyfvnwy'd yn gywii- Y mac?Mcddytiwr" ?'ll 1):iod,)Ii v g,)So,'I i i Syr R. Hulkeley. Yn yr .h?.?-)7'«a[n yr Sfed cyfisol, y mae traetbawd gan » \V. A. vn yr hw') y dvwedir, Gwyddir bod G?v  ,( I t l ii- b,)? y r'.ian fwy at o waddolion Eghvys Locgr yn pcrthy' n r.)ari r?,?? i ?vvs f,f)C,-F yii )111 ;'11 w1'ciddi,¡) i'r Pabyddion, a" bod tad maethod a mam niaeihod, [y .d'ydli"dJ "s"f breninoedd a breninesan niyinpwyol, wedi eu trosglwyddo—weitb iau i'r Fam-Eghvys, ae weithiau i'r Ferch-Eghws — yn ol ae yn nihieu ond o'r diwedd cafodd yrFglwvs lb otestanaidd afael arnynt. Ae Indi'n, Y mae 1 dyebymyg pob t<g!wyswr goleue iigyn riiwymo gan ? (I ys 1) 1- li(?ii f ae ,-tl)adau vn ce?d,ltcl \Yr?]<)!en'" H'Hr drw)' y li.oi-orau, a'r cathedrals, a'r abbeys, a. i nionaendai, ae yn dt)Ytjdy('yp[jj<u[hnt oIl vdynt ciddum IIi. Ymin iiach, —" Y mae swn traed v perelieuogion gwreiddiol yn peri anesmwyth- der i Jris berelienogion preseno! y niynaeb logvdd ?-r?ad-da),?.. Yna?r,?i!h- 'ca?i.!n.,dy?? Aleld wedi traethu ei farn ar y gosojiad,— bod v gijhebydd a sylwodd arci vs?rifvneierh'v'?— ?b..?rK.Huikciuy,a'\V. A or un fan.. Nid \dvvyt am ddatgaa fy nhyb o bertiiynas i'r f'y gwaaanol (,!y?i?d.a)Yi)?y tro bwn. ()iid, "'yd?'cii ?u?.?)?vn?hyny?.rf?na?Y?tt'.j;Yff..usd?. !'yh.jnnun)riad))ysbvs!ad fvmu!ny?,:nnyd??? wnsi..v,arhy,,?t.?dnrddywcd?.t.?!to?d.?y ?h.bydJn?uJ,yrh.nsyddynu., .?vyym?r.cr? sef-nawelai yn ei iyw _reS,vm vn ngwailh vr an- nghyctiluriwyr yn gnvgnaeb ta!u y d.g.vm aV.intb ii?,liy(i!l'tiri\vvi- yti yniiieidduwyr, dam y degvvm i'r elerigwr ag Tr tir- t I a i).v (1, Y.n?y<!ywcdi?d hwn yn cael ..i ,n ,.j,?? ?.n?vvr,a-.t?u?yr,rrr..aiav?ddi.id?..?ta !?vy tc. hyn I a ctdu.oni ar;itiiol'a .<d ?f:?thy d??.n?rdr.):hi???,?,t?i.' c&nys ;;c?i.?ud y d?v. fe?.??'rm.i??do..id t'ir? :na:nt <i r deg'-vm yu cu rlleDtÍ." Ary)ha!)fa?rara)i <)'re?u?i.vn.sef trais evd ?v'.?' v inae cleMgwyr yu ate'), bod deddfia )c?.!iL tn"?s ',T U!J linn yr bon y ey'northwyir mil- \\yr, yn dt\usar g-d";l't;o:! ¡¡awe/ ae III;,I' Un rbeswm sydd i wrtbwynebu y naill a'r Hall." Nid vpilicdaelliaf ui awr ar y ganghen bon o'r ddadl. Ond yn bytr.eh rbo ldaf fy niarn ar, a fy nibr..fiad fy itr, a fy iiii)r,, f i;tt i tv j bun yn lighyleb, yg dyniad peaodoi" Pa ddaioni n;-¡,¡¡;u! a ddiLi,¡i i dena¡¡tia,d tlnyj'. )'m,:ILtliad lrdh u!;{d!?rU)un?'?L':uti),a'it:).!h)) ddosba.lh arall?'' Cydun:1 s ac: Yuiiieiildmvyr, niae'u debvg [1.1 f-"ld.,i yn un daioni i'r tenanliaid Os eodid cy, uuaint a'r swm a ddyddymid yn yr ardretb yn union- i^yrehol, fed pe bae ammod yn yr afaelrwym [{((I,'e] y'n crybvvyll,os dileuid byth y degvvni fod yr ardreth i ipdsvmaiiaa bynv yn fwy. Oad nid rbaid i mi d-dweyd nad oes ammod lei livna yu arferedig. Ibgoi) gwir fod gweision y tenantiaid, ae yn en \vc([? gueiSion y perehenogion, vn meddwl ae yn traetbn inai gwell I'yddai i'r tenmt daln eyniaiut a'r ()t-?Ym,ynyctnvant'?<)! at u- ardreth, i'r UJd"tJ' IiI'. "("'dc,td,"n?'d.iat)t, ''?c !?d!ai fel)y, fe uariai y iti, iadnu, gwaliau (/ nee work)," &e., &c. t)nd gadawal' ddatganiad y gweision heb ond yn unig ei grybwyil. a'i adae! i ystvriaeth tenantiaid." Fe we! y darllenydd foil yn gysylltiedig a'r v d_>bosodiad y byddai'r tirfeddianydd yn sier o yn union yr un faint a'r gostvngiad taliad o lierwydd dyddvmiad y degwm. iybiwyf mai hytiyna vw y colyn ar yr lnvn v mae'r boll bwngc yn troi. Os felly, le ddylai'r. eweftnvn y;ael ei c-f- n fel hyn Os y eodai'r tir y c.,)ciai'r tir b ere!) en op ion eu bardretboedd pe dyddvtnid v (legviii tCrdrctit Eghvys?' 1 sier," medd y •TTuyr lion. •' Na wnaent," medd y gwyr ileyg, o leiafeynifer o honynt sydd yn bleidiol i ddyddymiad undeb yr Eglwys a'r wladwriaetb, ac vn ceisio clirio yr amalweh dyr^slyd sydd u amgyleb PWIlC yr undeb. Rheswin cryfaf yr Eglwvswyr dros v byddai'r perehenogion yn sicro,,ro(lilr rhenl" yw," y byddai'r tyddvn neu r ty yn werth gymaintyn fwy ag yw'r dreth ddileuedig." Ond, dyma'r cwestiwn eto, A fyddai'r ty- ddyn neu r ty yn werth gymaint yn fwy a'r diddymiad pe ar weitb yn v larch nad dir? Y mae hyna yn ani- hejs, ei y line n wir lod pob dvn wrth feddwl prynu tyddvn m-u dy, yn eymeryd i'w gyfrif yr alldreuliadau a'r daUeyisiadau blyuyddol ond yn Lleegr, Cyumi, a r Ysgouaiid, pethau ereill sydd yn troi'r fantol pan yn anmbenderlynal yn nglivleh prynu, Megis lleol- oeb, ansawdd, seiyllfa, cymydogaeth. Rliaroriaeth dnigelwe.) l anan. Cydmariaeth tiriogaeth ag eiddo o i naturarailo ran eu gwerth gwahanredol a phertbyn- ol f-1 ehysoaiad (investment j ar y pryd. Nid oes neb with feddwl prynu, yn hoii a oes teb.vg"o!rwyJd i'r >.i<-th bon a r dreth arall gael ei lleiban neu ei dileu. .Nid yw perelienogion ychwaith yn arfer eodi a gostwng yr ardreth i fyun ae i lawr, yn ol ae y oiiaen, yn ol eynydd a lieih:ul v trethoedd, hyiiv j yw, yn Lloegr, Cyinru, ae Ysgotland. Y J;J:\¡¡'r Iwerddon yn yehydig eithriad yn y peth hwu, fel yn mhob peth arall. Ond eymerwn y gwledydd noi in:t 1, ae fe sail y gosouiad, Mae'n wir fod meddiaiiwyr yn caniatau, hyny yw, yn troi yn ol.hyn me.' d iy!)yyw, y nti'u)-,fio t h y)), a hyn y r amsertu drwg. Oud v mae amserau drwg a da wrth wreiddyn gwerth tyddvn, ty, a pimb math arail o eiddo. heth pe bae i Ctrcth tt-dilln (poor j'a/t'} yn cael ei j be baa yn gyUredinol yn Lloegr a Cbymrn i un j swilt y bunt, yr hyn sydd. yn dra tliebyg o gyinervd lie vu fu -mi, a yw y elerigwyr a'u pleichvyrjn medd- wl y eodai'r landlords yn eu ardreth ion gymaint a'r gostyngiad? Gwvddys fod y dreth bona vn awr ■ncA-n llawer man yn uweb 'na'r dreth degwm, ae wedi bod yn llawer iann uweb, Nid degwm bump a'r bagnio v cant yn gyllredini i. hyny yw, pum swilt v bunt o'r riient. Wei, y mae'r dretii tloeion yn avvr g;ymaint a bynv mewn rhai manna yn Nghyuiru, ae wedi bod yn Linear ddeg a pheuwar ugain y cant, sef douna-.v swllt y bunt mewn rhai plwyfydd yn Lloegr. Ond pan felly nid oedd rbent tir, tyddvn, neu dy, yn trostwng yn'" g"vf- art:il i godiad t', t yr "amserau drwg," fel eu Relwir hwyoedd eodiad' v df,,¡I¡ a gostyngiad y rbent. jvlae'n wir fod tai mewn trel'ydd mawrion yn gyfl'redinol, oddigerth I fdit'.idam, wedi gostwn« vn eu prisbsn gwerthol a ^oso lol; ac, fe allai, tir "liefyd wedi s yi) ei brts mewn ibai manan, pan oedd trethoedd yii i-y (Iredinol yn eodi; ond fy boniud a fy mhr diad i yw, nddaitn i at-tli,et)i tii- a tilitiI d yr u eh el drethoedd, ond eileithiau oedd v ddau, sef y gostnigiad yn mbris gwerthol a goso.b.l tai a thir oedd, a'r trethoedd uebel, effeithiau, tueddaf, o'r un aehos, set yr "amserau drwg." Fydd neb mor (I'ol a dweyd fod y trethoedd uehel wedi g-.vneud yr amseroedd drwg, a'r gostyngiad yn ngwevtii tir a thai wedi eodi'r trethoedd. llaerai rhai !cltyer't!Um,m;i'n\Yir,ganddwcv.! fed tneddianinvyr ei ido tiriogaethol yn cael gorrnod o eaill ine-Aii eyd nariaetii i feddianw'yr eiddo arall: ae fedy llwvtlianty trethoedd ar diriogaeth. Cymerwn I.ynlleifiad yn enghraifft fod t'vddyn- 0 a thai yn dvoddef yn y ddau beth, sef coliad y a oiidi wrth yr amserau drwg.j X1 e dd.ietb y flwvddyn ddrwg, 1817, ae v mae dar lieu wyr eieh papur yn deail, mae'n sic", yr aelios he!) I 1 ni; aros i ddwevd. Wei, fe gyuyddai y tivtboedd i :e iv'.rid miloedd drwy'r deyrnas ailan o a bwy, oddiar wahanol irvrubeliiad- j ,I (I* riia; i f,)A yn agos i foddion ymfudol, ac ereill uyda bwinciau gwaban d. Betb hyna, r!n-po!> | peth, fe leuwid j dref. Yr oedd nnvy o boblogaetb o gan mil yndii nag erioed. F,to i lawr ;Yr rbenti. [ i od:d i ae i fvilli a'r t^etho-dd deag nnl o dai gwe'g i on, er y mter anghyilredinol i ei c at y trig.dion. Wei,y mae'r "amserau da," fel ou dvfod. Y nine, o ganlyniad, v trethoe Id yn it-el, a'r ardretb oedd yn eodi—pris tir a thai yn eodi. i)e'r el,,i treth tlodion yn v dref bona i clair cciuiog y bunt yn lIe i dri swllt lei y bu, ni wnelai bynv y.iddo ei bun i h. is tir a thai god:; eto, fe godai pris tir a thai; ood 111,1 « lierwydd gastvngiad v dreth, O' nage, ond o herwydd yr un peth ag a wed, gostwng y dreth, sef amserau ilwyddiaans. Mc?--t ?iir,!)(:ydv?d.tv!)??d'r?''v?-Lhtei' hnu yn clSeilbh ar vveiab tyddysi, yn svine.Ub-i ae yn ¡; Y mae pris r; '1' i\: ;) 1' :1 i1( I. yti y;n I 'ii)niii yn beuaf ar agwedd yr arn.c-raH. [ Gelbd yu bawdd hi-lyd nodi ac cgundiiiu > .3 uliad y I ilii tb ne vd >I, sef i Tnci>me Tux. Ntd boo v !i- ddi ei bunan, we li etreithio ar werth tir 'a tbaii. "Ae os larfu, y mae r amserau da wedi ysgubo i n:'rdl b?b asgidii o Ovini. iiri)law ihesvmau s'\ • i \n :I:)r1,)¡ d :rI:I¡ i I nl!)¡:¡1 i \Yi \Il: \I/¡!I¡;l'n¡:l¡ n'1inl \'l: gelbd ymbeiactlui ar y il'iah nad yw landlords vn > ais: glo yn ol ae yn inlaen, ie, iblim yngailu gwnend, byriy yw, e'o gostyngi.'id a ehodiad, diddymiad a gosodiayl tretnoedd. Ni feiddiai'r landlords avvgrynin yn y r.td leial eu ha% 'v(i,i iii;iiit,lis o ;¡da'inni it bwrp<lôai'r :J(;<LI i dlJantLd er ¡¡¡Ivyn ey.lwybod, pe felly, byddai'r Senedd i lawr ary mia.aianwyr yn union. Mae'n sier na cheisiai'r fsenedd basio eyfraith ) atal y perehenogion rhag c?hf.en?,<md .?w.Ln Ts'r Cy!rn..in ["d a.dod- ?y rya?H ,.[ p?d,.n.?i,,ny,.cHMdi?!hau eang ?.ysb.?Yd?yncy?d?ant?sarhaeti?.i ?.nxidui,c.a.?rw?dwe!cdynhurjiuanr?vdr.th !!c?.d.neubcthbyn?-,a-?rymiadneur}-ht)ddvn ngbvicli un ar y perehenogion. Os penderfynai Tv'r Cd¡':edin, o.!diar ."tyriaetb;HI evdwyb(Hol, fIr} nl:!Î('h i.ni'n?it?Lud v d.jvnrisi??.t cn h v s' 'af'o'ri'i fc i?:?'r?,?n?d?vdthn-diad.drwyb.,?str..n-co (?!(l !o p?!) pt-r()!e'it)?.accrh?H .'Iciau h..)H sf-ward /W,(ft'rindiau Hhen Ffariuwr)! a boll funolb" yn"<rciau eyiVe tbwvr erail Cymru. O! fe fyddai gormod o gywilydd ar y tirfeddian- wyr i geisio eni!l y fantais a bwipasid i'r tir -ymer- wIr. I. i s y A,a( l Fe fyddai llais y wlad (public utnnion,) yn rliv gryf yn y lath amgylehiad. Y mae llawer o vstyriaethan ereill annadleuadwy, ond y mae arnaf ofn eieh hi no ehwi a'(di darllen- f. vr. Caf weled b,th a wannveh ehwi a' n hys^rif ae addawaf y bydd y ddsfodol yn fvratdi,ae yni.idibynaf yn eieh barn olygyddol ciiwi i benderfynu a fydu hi ',f pwrpa'; n('1l beidio. Mali -22, 1852. S.
"LXCLETO;.rSCA!_;IX."
"LXCLETO;.rSCA!IX." Mit. Gol.,— A ddaliasoeb chwi ar Uncle Tom's CabIn," nad oes gvllehb iddo yn mysg unrbyw lyfr- au'i oes? Os geljir ystyried unrhyw I wyddiadau mewn oes, gellir ystyried y llyfryn lnvn yn d lygwyddiad yn yr oes bresenol; er hyny, y mae yn ddygwyddiad a ddysyw\lid gan yr ihs, vn ddvg- wvddiad a amlygwyd vn eibr-al, ae vn daVgwydd- i.id sydd yn cael ti dderbyn a'i gredu feI pe byd dai yn rhyw ddatguddiad addawedig. Y m-.e'n wir fod evholau Mr. Carlvle yn liynod o'r dyddorol, ae yn denu syhv ilaweroedd Rweitliiau Dickers vn llawn addysg a difyrweh, a 1 lyfrati Syr Walter Scott, a Air. 'v,'v;i o a et >, ni bu i'w hymddaugosiad daro ar dant eydym doim'ad y eylhe'dilJ, ac nirl ol'ddynt yn cyh:.teb i'un rhyw ddysgvvyliadau neilldind oeddyntyii meddiann" y gyrndeithas ddynol ar y pryd. Y* mae y llyfrau a n uaiit hyny, yu ddvgwyddiadau hollo! mewn oes. Dywiidlr fod tradband Malthas ar Ibiblogrw'vdd, ac id Ten au Aniaoaeth, sa„ jyr. ArooM, vvedi gwneod hyny, i raddau lbal belaetb, am eu bod yn cyfateb i bni angen, a phrif ddymuniad yr oes ar yr a legau eu eyhoeddwyal. Felly iiefyd y g" ellir dweyd am y 11yfryn 0 e;ddo Mrs. Stowe, ei fodyn eynwvs cryuudebamty?edi?odyb?yf!'rcdimdy)-f)cs. Y?? yn cymeradwvo ae yn celaogi y eydyuideanhi 1 <ii- llwy il Invnw sydd yn eydfyned a ediynvdd gwvbod aedl y n my sg dynolryu'. V mae ei gynwvsiad wtvli ei anaohi gan yr y;,bryd newydd hwn'w sydd yn pry- snr fcddnanu v gC4cdtaeth, Y mal' .'n ¡La¡v,)yu ('nul p?? .??"??"t.t'y!edi?,u v mae'r e.-oesawiad a ga yn idaegr, yn gystai ac yn America, vn brawl amiwg o duedd werinaidd yr oes. loau gem f eieh bod '),I, o strati, yn gwybod eyn hyn pa beth y w eyinv'ysi.id y liyl'r, ond er mwyn v rhai hyny nad ydynt yn gwy bod, eynygiaf ileli s-vl\v y r.odiadau eanlvnid. Un ele Tom's Cabin" sydd enw wrth yr lnvn y gelwid un o dai y Negroaid, perchenog yr liwu ydoedd yn Orelniedy-.id oefyddol, ae ele ydyw y prii arwr yn y chweol. Y Negro hwn o aid ereill) ydoedd yn latii o isoruchwyiiwr i feistr carcd)a, yr bwn mwn cyfyng-?ynghor a orf?wyd i'w wer'iiu. Mewn cunlyniad, cafodd 'bunas ei symu-i i bartli debeuol y wdad, lie y eyfarfyddodd ag amryw siomedigaethau ae anhapion,wrth ymofyn am ry4l?li, DCS o?r diwel(i i?1(1,) (,i wertilu I o'r itteistradoedd creulonaf a thrwy greede.ndeb h?n?f'c'itiaddwyd. JOfc a ddyoddefodd y trioiaeth auch.ve!'w.d?yda? ymroddiad (.'ristion, ac a ym udygoiid lei merthyr ac arwr bydy mvnyd diweddaf. iiu Hi w y .hau ei flydd yn toddion f !u?yh(?(!d!)hi?C! cgreuhM.iaid.o'erwyr.a?watwarwyr? Yr oedd yn (bio ei hun vn bortread o wir Gristion. Y mae banes antuiiaethau I onus ai ol ci vsgariaetli od C. wraig a i deulu, yu dwyn i sylw y dariienydd amryw ueuluoedd ereill yn nghaelh-daleithiau yr Amenea, heboiW lianes y prit arwr. Nyni a g-awl hetyd han. es yr is-arwr yn mherson caethwis c, yr hwn a weithreda odeliar gyuihelliadan bydot ac sydd | y a diangc gyda'i wraig i Canada. Arweiuia bancs y j r.'iai hyn v ibtrllcnydd ai deuinoedd o Grynwyr, ac crtiil u uih lyt.unt llu;iul I\a, iio rhai a faelerant mewai eaetbweision yn y deheubarth. Y mae v 11 vfr yn cynwys lJdyd amlygiadau llawnion 0 deimiadau haelfrydig a naturiol v Negroaid. Y j mae digrifweh, dwysder, a chyftro, wedi eu cy- ndlkthu drwy bob tudalen o bono—y mar yn ddigon 1 beri i'r darllenydd wenu ac wylo bob yii til irleid- vn, ae y mae dyddordel) y clnvedi yn cael ei gadw i fynn i'r fath raddau fel nas gall y darllenydd flino ri, i. Feddyiiwn i mai y rlian a gynyreba iciafo d''ifyrwch, drwy yrlndilvfr, ydyw pregeth yr hen St. Clair, er fod bono yn 1 11 o hyawdledd, a hwnw yn llosgi i'r byw. Yn mherson Mrs. St. Clair, nyni a sawn gyn'lun cyflawn o ddynes hunanol a di- Er v i (ieimlad. Er lbrwned jdyw y llyfryn hwn o eiilun- iau Negroaidd a hanesion dyddorol ereill. nid wyf yn tybied mai hyny yn unig sydd yn ei wneyd mor ang- Lylfredin o bobiogaidd, ond yn bytrach y duedd sydd yn ei gynwysiad i ddwyn oddiamgyleh yr liyii y mae pob cenedl wareiddiedig yn ei ehwenvcli ae yn ei obeitbio, sefdiddymiad eaetbwasiaetb dyna sydd yn I (i,i Y11 ci wneyd yn bobiogaidd—dyna darddle ei lwyddiant, Y mae'r cbwedi yn arwain y meddwl at betbau nwysicaf dynolryw, yn dvmhorol ac yn ysbrydnl- caetb"!lsiaeth tl c',fc;n¡t!-I'2.wddfn! yma, a gobaith da am fywyd sydd well yn y i>\d a I (i a w. Y mie'r udroddiadnu yn v eb«edi, yn ngiivd ag eglnrbadau yr awdures albmg arv-yut, yn cry fhau gryin yr ym boliad yn mhob tudaom. tSi a I'aechreua drwy ym- oiyii pa ddylanwad sy gar, g'elydd ar uratod letnau y byd. A ydyw crefydd yn argymhell ymostyr.giad yu y eaetbwas, ac yn eyfiawnhau yr hwn sy'n maelera mewn eaetbweision ? A ydyw dyoddeliadau y byw- ydhwni gael eu gwobrwyo mewn byd dyh.-did ? A ydyw dvnion i ymdiUvyn yny bywyd Inui, bd eu har- ,4. .?.);t Lni- | v.-einir gan gwrs nutur hyny y w, ei ddeddf.iu alldn- ol, yn eu cysylitii.d a dyn, ai ynte fel eu eyfarwyddir gan egwyddorion ac nrebiadan peudant Cristionog- adh J A ydyw ymroddiad o dan y fllangell yn ban- fodoi i'r athrawiaetb a addysgir gan Gristionogaeth ? A vdyw v taleitliiau a'r dvnion hyny a ymdrechant, i,ii barod i ymdreehu am eu hiaw.n- derau fei dvnion, yn eyfeilii.rni ? Y mae'r awdures yn coroni Cristionogueth a gogoniant, ac yn estvn iddi balmwydd buadugoliaetb. Hi a geidw olwg trwy ei boll draithawd ar egwyddorion evntaf lIyw- odvaeth, ac ameanion diweddaf crefydd— pethau y mae y riivw ddynol, nid yn unig yn siarad yn en eyieh; ond befyd yn hiraetbu am iddynt gael eu dwyn i arferiad. Y mae pob braw.ddeg yn eynwvs ga wedd er defl'ro )-r y gwclont- gy- w-ilydd a dyledswydd yn eu lihviau jiriodo!. Gyda goiwg ar gvwreinrwyiid eyi'unsoddiad y lhfr, nid oes oim yn riivw nodedig iawn ynddo. V mae'r geirlunian yn by nod o dhsion mae'n wir, or.d y mae yn eglur v gallesid eu gwneyd i ymdciangosyu Ji.nver mwy eyfanedig. Y mae'r awdures fel pe b-aasai yn ofni dylyn y Negroaid i eithation eu direudi. pan y nute gwahanol liodweddion y meistriaal I I C;! u gosod ailan ganddi yn h'.nod o fanw l a ac ond o(l? I I., d 4 f!' ci hameau hi ynI hn. vma. Petb arall sydd vn cael ei ddwyn i sylw yn y g\f rol fechan honydvw, arferiou teulnnidd ir American- iaid; prin y gellir darilen un tudalen o honi na ehv- farfyddir a banes r:iyw benau gwJanog byeiiuin vn rholio ar y llawr, neu fodryb Dinah neu Chloe, neu ynte Georges a Mis Evas, ac yn f> nyeh iuwn te'ii (!Yirir i sN' lw, vil v iieti N'" parlawr, ac yn Wiistnd yn ym wneyd a rbyw arferioii teuluaidd. Ae wrth i ni v.-hvi ar yr suferion hyny, yr ydvm yn gweled f »d pi ait yr Unol Daleitbiau yn cael eu dwyn i fynu gvda llawer il ui o oial a phoeu, ae vn mwynbau llawer mwy o ryddid na'r plant a ddygir i fynu yn Ihuop. Tybir yn gy fired in fod y gofal a'r boon a gvmerir i gaetiiiwo plant yu Ewiop, yn foddion i dderehal'u y trigidi ui y naill oes ar ol y llail. Dielion fod bvnavn gywir gyda gohvg ar vr hyn a ystyrir yn d-ierehafiad linn y bendeSg! etb (hi?«scw I.N r t c) sy?.! Nr: i c (I i i i u! i v gailuoedd hyny ::1 vnnUtirit-dwxd t 1':(: t 1;'(:li(:¡¡;it;: !n?fL))cri?vYnt Ylk y J dt-??rYvth;?,ach:m i atiier idd,nt <In:l':lu eV!il;l;nt <I;: f\ddu I'll ae yn rbesymol yn aw;, r laebusoi rhyddid ac felly, fe sicrheir eynydd cymdeithasol y genedi ar unwaitb.; a thra y sicrheir evnydd evu» leitbas eenedl trwy ?!")yddid a meithria.a I priodol, sierbeir )?f'-dd.t- :t¡{;i::I :¥; ;ï, ;I; '1: sylw mewn niodd mor ueiiwng ?:m Harriet ii eec her W■ t'l derfynn, nid oes genyf gyda golwg ar feitb der fy ysgrif, oad erfyti eieh maddeuant; a piie gad- wn. mi a amlygwn y teiinlad anfoddlawn sydd vn fy uiead'anu wrth tedd^l rud v dun luosoeaf « lawer (I'm cyctge,:e(ll, yn rhwym o gael eu hy'inddifadu o'r difyrweh, yr addysg, a'r a mean ogospeddus a audvgir yn y gsfrol feehau hon, am ei bod uiewi: iaitiiVad ydynt yn ei deaii. rvbiwy f, pe baasai rvw un yu ev- niei'y.1 arno yr anloriaeth o'i ehyifeitlui a'i chyiioeddi yny Gymraeg, y baasai iddi gael ei deibyn gydn'r | croesawiad pena f Yn y'' )!Yd<'r y b' d 1 i rywaiu gv- j meiy d by a yn?atci ystvriaeth yn -Jdiocd, 'y gor ji fhv.ys, j Y_ r ei Idocb yn bareiius, j ['i/'C'I'l:tl"S MfspA. ^2" Gwi'l ein golte-byld mewn col ofu arall yn v riiif- • yn bwn, i luns; fod yn y!Th?!-?di?" ya aires- i t :I:i ::i ?;@:t ;f;: J:: ;:ii:f; {'f; y bu yulau, a phe ?a!?'!H(!d'irb'.?ym)e:?:!U!)? -1; c ?N' 1-. ev d nfl!I':nder á chY;jwsi;¡d Unela Tom's Cabin," with pi drosÎ i iaith eiu I cydgem-dl, byddai dda geuvm n.ddi ewpl o goJ- ol'aau vn vrdin-.ermi bob w\l:os, i urosghvyebio i a«durwaitli nru ddy ddorol )m;h:o.'?! ein d.u' IkiJIqr, Ae wed; iddo gael ei (kh-.yn i syiw yn y mod,| hwn. geliid crynhoi y eyfan ynn?!iyd, a'u cvboeibli vu llyfr am bris mor is:.d fel na i en nac ieuangc y n mysg ein c, IgcJledl fod el) (ler- b, nwvr a'n dospartliwyr mor garedig a gadaei i ) e I az- j ag y gallont. — Gol.
! Y MliaSFl. j
Y MliaSFl. Svr,—Yn yr Aaiscrau er's yehydiar fisoed'l yn ol i erybvvyllwyd i Mr. John UrI:}t, \;1 ;"t:-d v Milisia vn y Senedd, gynyg gweiiiaut, se; nad oedd fll tngellu nae unrhyw gosb gorfl'oroi arali ofod o dan ddeddf y Milisia. G wrthwy nebwy-d gweliiant Sir. Bright gyda mwyabif mawr. Sai ii y blaid filwrol ui y T'y yu ilvn o biaid y Cul-o-uiac W el, gad- awn iudvnt ci ebael. Ond rbag i un (bn ieuangc o Gymro gymeryd i hudo i ymrestru i'r -Uilisai, ae ar yr un pryd iry i'.y?-.il?chobartttib?nuyin.tn?ci.t?ym.??'?.?? (ieitoas He-Id>veh newydd gyhoea a, ya Gyoiraeg, ar iii;itil", t' 0"' h?"?lYll bL¡w. Cynwysa'r p!?'?? doarluu o greadur truen- ust?yndyuditef'y?osbiu'swydus.?y?i??.j?s?! ba?t.?aidd.sefM.tn.?eIiiad. Y 1!1,-IC a,- y i dyn d)-unnyn y d,lrlun, yn ar-;wvd ?- y (j.).???j?'? breiehiau we ii eu rhwymo ??i'L'Mi—t-??.y,jj.,?_; "?nm]}n'rot \'n sJ'yti?'?riLr.v—y?},,)?.????.? HLtnnfii naw-caiuc y"ci law ;n myned i daro— v tab', rddwvr yr ochr arad \n cur,¡'r er :11\1 !'?i,!iv?rcciiteydd y dYo.:dt.'(y<].—yn?.p.?,?i??j !?\v'\n'!?svddnr'byd y ecin noetb, a'r cnawd yn eodi yii dalpiau od.liai vi e:-gyrn. O olygfa arswyd- | us! Y yn d(l, it l?; j'?\?ti;.?,.??;jy K?yt h enau. Y mae'r aifeiud yn wart a i' ag?!ad,! ae yii warti) i n ceneolaetli. | !h/ddai yn dda ped aufonid am nifer o'r papur- lèli hyn i b,)b ti-ef, ;ic zirflit d..M?,,? 11-t-1) i>e eu gosodid i ?ir 11,c?iluli a)r j ysgc.ddai, y gefeiaau, a r gweithdai, y byrddau a'r I muriau, yn mhob )k y ccn dYllH!\j ¡'W d1: ¡leH. Pc'r unai yeliydig gv/eiiiiou (atiirawon yr y-?.)!inn Sub neu rwvrai ereill, a tbeimlad ynddnlt dros cu gwlad) a'u gilydd i anion gwerth dan sullt o penny stamps i Trie Secretary ol the Peace Society, ID, New Broad Street, London," atifoani iddynt yn ol, yn union, pimi jiaid, tlla baner caul o'r placards. Gellir anion j unrbyw nifer o dan bvvys drwy'r llythyrdy am eh we' stamp. Er iiiwrvn i ddarllcowyr yr Aiwcrau gael gwybod aa iicth a gyiiwy.sa y bapnr-len beblaw y daidun, yr wyf vn anfon i choi eilun o honi, gan byderu y bnid j ciiwi ei badargrali'u a'i cbyfleu yn eicii rhifvn ij aesaf. Yr eiddoch,&c., Yr Goheuydd o Lxndain. i •- FFL \NG E i,!A' YN Y MIEISI v." I "fFL\C;SLLU YN Y :\lILI.I L" r ":nhc'r adfJl\ yn il"t:)Ji"j ymror]j,¡ n oJyc;¡:s hyd cill er ']!1 41N III')[) lea i!l?i, i ym'cstru I yn wirfo.idoi i'r ??.s:a. Byddai 'yn d.;?! ddvniou :f¡)j J i ;( ';lj'i:¡ ;ii:'W; n. ?"?- d eyn riioddi florild i ddeniadau eu teuit»v"vr. Y mae un o ddarbo laetbau y ddc.?: fel y eanlvu:— n ystod yr amser y by'dJ v Mda-ia vn vmgvn- ulledig, geili unrbyw sw ydawr, nid o da:i rua! t'a J :¡; 1, .:j: '¡,i:r ,r.i:: ?m!'i!)y.v d rosed d a ?i' .iv. n wvd gan uu o'r dvuion j ivddont dan ei olal, yr hwn a goshsr vn ol darbod j uethau y derfysgr--nt!i ( Mutv.rj Art). Yr ana art sydd t; t;: :I. ¡'! :l;I\' t;' ( :Il /i i ,¡ ii,)'!¡]d(:) :.) \l, cai! nL&¡Le,J ar gein noeth V trosedaar, a r ??m- j uaw-eynlioii. Pun oedd yr ysgrif o flaen Ty v Cvfi'red.y», gwnaed (;ynY? gy f oc-.vi d h\u?:(.;)?Ir. John Bright, aeiod di'?s.H aHuhc?'e' Cynygiodd v gwelliant eanlymd: —Nad oedd fllmgella, nac unrhyw gosb goril'oroi :Hal: j fod ila-,i NSL?l"f v N% ii a I aelo-lau mihvrol i' i'raiut <> ddefnyddio y gaih i iyn? ar un cyfnf. (ddhvyd y gwelliant trwy fwyaf- ri! o 1 ?-?7. 0 ganhasiad, y m..e'r lll ingellu yn aros; ac y mae p)')u:t?vn)'-csai'r?l:i.s:d, yn agoie-d i'r J') gretil.i wn a gwai tiois bon, trwy ddedryd ewrt niih\rub Aplnth yw natur y god) luin! Ddynion j ieuainc, edrycbwch ar v daidun y cyfeiriwyd ato. ac j yn a daidlcnweh yr Inlnj;d ca!JJuwJ am IHange.! a M ei durlunirgau iygad dvstion. Wedi diosg y carcharor by d at ei wasg, a rhwymo ei arddyrnau, ei gluniau, ei benliniau, a'i ligyrnau wrth un o'r tri jihawl. rbydd y tabyrddwr eyniaf bum Hlangell ar ugain iddo; yna ie'i caulyarir gan un arail a fllanged-gath i.in, ac fellv yn v iilaen, nes y j Oo'r gosb drosodd. (iorf.'inr y t.ib; rddwvr ieuainc l j foil yu bresenol eren c\ neiino a'r olygfa, a'u eyanwvso i d lefnyddio y III mgell mewn amser dyfod-d. Mew n I rhai amgylehiadau. fe'u defnyd.:ir i {u,lJ ¡ li" \J Y i d_v oudefwr a'u tabyiddaa. j Ar y llaw chwith, saif y Drum Major, dyled.. swydd yr iiwn yw cyfrif y fliangellau mewn 'amsrr "raf" ae hefyd, ofalu fod v til mgellwr 'yn gwneyd ei ddyledswydd yn ddiarbed. Dywed llygad-dyst,— '• (iweluis dabyrddwr yn y Coldstream Guards, Nil wylo yn eiddilaidd, ac yn ar.alluog i daro gydag egni yn ystod y pum fflmgell ar hugain a'r Drum Major yn ei guro ynr barbaus a'i wialen er ei gadw gyda'i ddyleds"> yd?. 1'y!.iri?fydf«d y Drum Mar r i weled nad blaenan cv?Horau ??th yn y;?d iyr- s t i G A- e I United Service Magazine, No. I So (1844.) y ineddyg milwrol vn gwylied v dyoddefydd yn astud. "3Iae y ddefod wedi ei gwnevd, fel y bydd yn anjenrbeidiol fod swyd log meddygol yn bresenol pan fo dyn yn cae! ei gosbi." Syr Charles Grey, y diweddar Judge Advocate General, a ddywed- ai. Nid yw yn angenrheidiol fod y swyddog medd- ygol yn bresenoJ j'r dyben o liniarti poen, neu leihau dyoddctaint; ond i gael ailan derfynau eitbaf god 1- djJnt (ÍYDO! Sw\¡'dog, yr hwn nedd wcdi bod yn ,lahnddwr, a dr1y\dai, ".Am wytb m]y¡¡edd, fy n'yledswydd wrth- j yn ydoedd di-iii(,ii o le;?-if Nr ?ythn?'s. ByJdn' fyniH?dya ??ed drostvnt, o'm pcniini?ui?urynfymhen.' Byddwn yn a'??ydu ni-ell, l,(!wn vr, a?-?v.(I,, uryrehol i'm hvstafel! er diarc sylw y miiwar, a ghn, ban fy nillad a'm person oddiwrth waed fy r.ghyd- nhvyr. Tynaii a golcbais ymaith oddiar fv nillad, ddarnau o groen a chnawd oeddvnt wed; eu fllan gellu ymaith oddiar gefn y dyoddefwr tvlawd." diae y fllangell-gath yn cael ei gwnend i fynv o naw caing-c, a phump cwhvm caled ar bob un; fellv y mae pum crd.ivm _a deugain yn disgyn bob ergvil ar gefn y dyoddefydd. Mae y rhai hyn nid yn un-g yn tynu gwaed, ond hefyd yn darnio ymaith y eroen a'rcna? d yn dameidiau. Dywed Inspector Martha! Y mae iddi naw cordyn caled, ;tuag un'.fodfedd Pi hualn o byd bob un, a naw cwlwm ar bob un. Fe bysbys^yd i mi gan ddynion," medd un swyddog, eu bod yn teimio dan bob crgyd fel pe bvddai Cu h"(l 1,),)I) c-r.T',d fel pe c.i.t." ?:s n.'U-.vn, ?au hyny, ryf?ddu fod y d\()dLf- N, y r y,isnell f?twm plwm, le!, trwy eu airgnoi, y gallant obeithio am yehydig seibiant oddi- vvrtti Udirdyniadaii y boen ac nid v dvm ychwaith } u 3ynu at en lsetain truennsam dritgaredd a dtrfr. Y mae l'ry,! cyraaf y gath yn amljwio v cr< en yn gittli vn j aniongyrtiiol tnvy rediad y gwaeci, a'r cefn vn van- j ddangos led pe byddai wedi ei (:aenrl!u cli,,ffi cr iN' f,I R hyny cyn i'r ail ergyd gael ei roddi. Svr Charles N_apitra <ldywe>iai, (iwehiis law er o ganoedd yn caei eu f-llangellu, a svlwais yn wastad -in y eroen wedi ei dynu yruaith yn net, ei flinga I yn holhd, fod y poen rnwyaf ya cdjn, ac y dyoddefent j y gweddiil heb un oehenaid. Gorweddcnt vn ami Iel riiai heb ac yinddang-.sai v tab",rddwvr lei pe bnasent yu filangellu clamp ognawa marw." Dywed rhai swyddogion milwraidd fod Ihaa dost'-dd y gosp yn ael ei mwyimi, &e. Pa fo id v galiaat hu-y wy nod ? Ni ddyi.ddefasant hi erioed. Oulegid y bobl gyflredin yn unig a ellir filangellu yn y fyddin a'r Milisia. Nid yw y swyddogion dani by tli! Ond wele ddi sgriliad o honi gan un a'i dy- [ oddefodd ei hun, Alexander v,.i y Scotch Greets, yn 18-52. i ser.iraat-major, yr hwn a sr-fai y tu oi, a llyfr a phwyntel yn ei law, i gyfrif pob fllaugell, a roddodd Y 'Farrier Simpson, gwriewch eieh dyledswydd." Y modd i gyflawni y ddyledswvdd oono ydyw. troi y gath ddwyw-uth o amgyieb y pen, rhoi ergyd, tynu eynllon y gath trwy fysedd v llaw ehwith, i'w rhyddbau oddiwrth groen, cnawd, neu ei h?,I'i-aii ti,'w,,iitli vn ddivvx-,ai',Ii o gwnipas y pen, a tharo ergyd, ae felly yu y blaen. bob tro. hyd y diwedd. Cyoicrodd Simpson y ?at? fel v goico.ymynwy d m,:¡ c !;nl:1 è\; c 1\1{\'5: ond tennlais rhyw boen ofnadwy rhwng fy vsgw'vd dd- n.?,d:i:!fy;??(ijf, H hwn a redodd i eWll1cdd fv "Iii ft,)Ydl, ae f-??sed,l ;i, la,,vr a,- <t!??ufyn?h?.?mfei pe fy iigii,)rq i.s v vn uehel, n y buasai yn garedigrwydd yn Simp- son i b'adio f'y nharo yr un fandrachefn. Daeth y n m;,wn vr ai! Yèl:t1¡, a tbarawodd fi yehydig yn is, a t!Wild; y nn¡t y fll mgelliad evntaf 111 febi«, a'i g', maaru a bono. Rhilo id y sen/cant major. A throdd y/arrier y gath o gwmpas ei ben, A v i t?,i? i ei M')?t;harnafynrhy?!emapb?deli pen yr ysgwydd die, a dywed odd y rbifwr, Tri.' Yr oed'd pad ell \rys?"tydd mor de)!n!a?w?'a?uti!rhann'rcotH;a ddaeth y gath ar bade!! pen yr ysgwydd chwith, ae i'r rbifwr ddwevd, 1 Pedwah, Uimhvn fv boll gnawi v:i ervnu trwy bo!) gewvn. o wadnau h niuaed i goryn ly mbeo. Yr oedd \r amser rhwng p'!b ergyd yu ymddaiigos yn boenns o bir, ond eto denai yr ergyd nesaf yn rb v fuan. Yrct'dd yn is lawr, a theimlwn mai y gwaethaf y(!"cdd. Gwnaeth v gair 1 Pump i mi ddechreu ar rify-idiaetb 'eddyl- od; nid yw hyn, meddy li wn, ond y ddeugcinfed ran o'r peth wyf i gael. Daeth y Crwech." ac oddi vno -? I? Halt.' Sat odd Saapson yn oj, a cbytiserodd ndganwr ieu- anc F;i ga!h, yr hwn n" oedd werli bod ,\11 m,ndhl blaen. a deelireuo Id. Yr oedd wedi bod yn aifer ei law lawer gwaitii ar draw-ht yn yr ystabl, neu >a«.h o flawd Ihf, a gallai drin y gath mor gelfvdd a neb pwy hynag. liiioddodd i mi ergydion ofaadwv ar fy oehrau, yn gyntaf ar un ochr, ae vna ar vl'a!i. Ceisio Id rbyw un ganddo daro vn uweb, ins gwn J'lia tarawodd ar v manau cignoetii a chwvdd- edig, He y buasai Simpson yn ymarferyd, 'vbiwn. nb\ 11 by a, fod poenau fy ysg) laird yn m aeth nag eiddo fy nghefn. Teirnlwn fel pe buasai rhaoaa mrwnol fV nghorlf ar ymdori; gaiiaswn waeddi, ac nil N-c. na fuaswn yn dyoddef ilai oddi with v gosp pe buasai y penderfynoldeb bwnw, y dywed Ymenyddwyr sydd yn cael ei arddangos yn fv mhen yn gryf, yn cauiatan i mi dori r Yr oedihvn wedi pen der fynu y buaswai farw evn rho; albni aehwyniad neu oehenaid. Cefais fy Lm un- rhwystro i ddod ailan draehefn, rhoddais fy nhafod rlnvng fy nantald, deiiais ef yno, a bu agos i mi ei dori yn ddau. Rhwng y gwaed a redai o'm tafod s a'm gwt-fusnu, y rliai hefyd a gnoaswai, a'r gwaed a redai o'm hysgyfaint, neu rvw ran fewnol a dorwyd gan y p;>enr.u dirdyniadal, yr oeddwn ar fygu, a'm gwvueb u !J!?i ddu." tr"j v pl.tbau hvn !Jri!)io g-v,1a chwprth :?! gvda golwg ar y Milisia, trwy dd'\weclyd, er fod yr ■' Act'' yn rhoi awdurdod i Sangellu, ond na | fydd iddi gael ei gosod mewn grym byth. Y mae'r | at'- b i hyn vn driphlyg :— L ?.)'.odd Cvtraith M??m?ns?? o'r ba:} yn v wlad hon, y mae yn ffaith anwadadwy t?d dYui()n yn cael eu fl'argeilu mewn medd oiu- a d w v. '2 Y mae inge l lu N, eae! ei ddw\n ym l aen yn '1 \t: :l' f, i,!N;;lI u( '}I i; ¡ dl;I'rY fod y gof-p h m wedi cael ei gweiiivddu IUi o » eitbiau v ilyuedd yn v hchan; a dadleuwyd in N!iy v C\ i Trci.iin v hvddai v fil-in^ell yn f?-y angen- )h?: i ;d vu v SMisia na g vn y Fyddin, am fod y j cynhit yu treulio l.ai o at:isc;'datiudys?? b!?L'tti? na'r olaf. 3. Os na fwriedid f'cfn\ '?. v c?,?th naw eynffon, ;)'t?:?u v gwatbwynebwyd cwelli.int Mr. !>r gbt 1 ■' :re ¡ cJ Y 1)\ d ;( l:¡l\ l. Ii ¡ i greiu y bvddai tefuogwvr IMdr-ia mor gib idail a ciiad'v cyfraitli sy?d yn gwarthrucdo v ?Ini?ia, mewn grym heb fwriaclu ei defnvddio? r; i leiaf o hunan-barcb, pei.iiweii a bod mo IToaon » gweitha eieh hunai.i \11 irfodrloi, am ia w hem punt neu chweeh, i gael eieh sariju.i a'el; daaa.gu yn y Milissa. Os gv. neweb, bydd vn rbaid i efn-. i beidio acbwyn os go-i;r cv.Vp eicb tl1:d:1C0 yn wrvmiau gwaedlyd ar cefi,zu tioetiji,,ii.'
i CYMANFA PWLLHELI. j
i CYMANFA PWLLHELI. j Ar yr Sfed, 91e1, a'r lofed cvfiso!, cvnnaliwvd 1 !tit iieli, pry yr vmgvnnuilodd tua dau gant o swyddog- ion eghvy si g, sef gweinidogion, pregeth wyr, a diaeon- < laid; a humid fod nifer y gwraadawyr ar y maes oddeutn ugain mil. Yr oedd yr bin vn dJ"a chysurus a manteisi d. !h?!2:?-ji tugolion y dref, a'i ham £ .t¡: ;i: ¡: ::] dyeit'iriaid, yu yr hyn yr oedd cyf ilhon o v.-a hauo l euwadau fel megys yn cy dymr;\so:¡ i p.mlvgu eu ????auc.r???t?h?syGwa?dwr. Yi'nH?fi gweiyau w edi eu parotoi tua banner cant vchwaneg i nag ydoedd yn bresenol. Ni !tncsi.i oangos mwy 0 groe»aw, a iiwiv gan 'nob en\v?d crcfydd1,i. n;1 a ddangoswyd ynv<jy!r.:i.fahti' Ym?bdf?j dros dringain mivne id er pan gvnaaliwvd y • iyan- ;'tS!! :I/}:l :;¡;u !¡ };(,;r ¡J: n h)i:; :J;; 11.\rv ;¡; y trigoliun w edi i; dIn.: i 1 vu eu ft'yddiondeb a'o z:d; oad yn by tiaeh y muent yu'eynyddti fwy hvy. Dyw"d! em goheoydd I a i?, 1, na welodd erioed gyfarf s;| m\ a i-lieGIaii;('l o'r de,,?lirii i'r diwedd — y:'J!?.?ydd\:)?h.w'Ht a dystaw, heb ddim o a! Ydi.)d-! III medd wo! i'w eaalad ar gymaint ag un o'r ugain | 1'r ocii,l v a,tli;i a (I fr?ilt)i ia?'!);yprc?e:hau?n dr;t ii?,t-tlii;l a a(.- arwyddion i,),d yr Arglwydd yn cvnorthw' vo ei weision i gylioeddi Ceidwad i fv.i eolledi -■ a dywed ein gobebvd oedranus—" Yr oedd L:ii,???' charted bra?d('[ bron yn lJl'rthit!J \'n y nfJ\ ¡nid eglwysig, a?i? g\? I: tll llei'(,l \!] i rei ( ili 1) C"l oedd." Cafodd y bi-.)uvrc?nh:toi eun??'d.].)i? wn.thcy?wnyweini)o??h:-Jo),nG!iditb. -?;lljt, It'C'iard Hughes a \V,ti?un M.?hes.Kcfv. ? Evan )?..crts,P..?ant. Y ?rched?.ona\v?e?s.nt la.i yn v gweiuyd-.i.iue.u cyhoeddus oed 'vut — David ?" .?s .?!r!).inh.  ); J .csD-mnL-,L!?n?fn!: V' Gw i ecsuin \v illiam Hughes, Lianrwst; .?.Y.J?r(hY.n. t)I.Yvdde!cn; Riebard H.?- 1,JrC}S .'??'Y' ?'?-?n! M?ari,D.?n;n.-)rv .?cs,??-.vcr;).).)), {.\?tk Rv?)!s. MaehyalietU; John Morgans, Sa Henfry; Thomas Jobj John Prytherob, i ron Lev,vu!v. !};,i;. • John Jones, Tremudoc; .?'Ut' i ooaias, i.lan !eilo Owen Th<.)'H?, Llun- ?.Lnt; f homas Cb-.ulcs Kvans, Thomas John, Cil- i geran; !!o-er Iv.iwards, WyJdgrug; Richard .Jones, I Sir Dre! ddwyn; Richard Herbert, Trefahhvyn; a John flogh .'s, Pont Robert. [ Y m::cy?.w? 1; If\S t'¡ ,( tdl;} \e/)"l i1:;1I ,l():, >,¡' I> it :1;' 'r rli.hu diwed Jul, o ddilTyg g-ded. — G a.j
AT Y "RHCN GRASWR, TY POBTY."
AT Y "RHCN GRASWR, TY POBTY." i S-'c.—Ar v.-y; yn de^.ii fori e;cn opinivnao ar ▼ !n?ii!betha'r  nail! beth a'r Hall, o dro i dro, yr? i r (I i a i derbyniol a chvmeradwv gan y wiad yn gvH'rcdinfd j ac fel un o'r ev iiyw, geddefweh i rni ddy we\d fy mod i inati yn mawr hofii eieh ysgrifau, ac yn cu durllen gyda byfrydweh a budd bob tro y bvddant yn cael eu cyhoeddi. Ae oblegid Inaiy yr wyf, i fy hun, yn gystai ag amryw ereill, yn deisyf arnoch ein c\nysg&et!.u a'Lh cpiniynau yn fwy mynych drwv r u, n papyr rhagorol, a hyny ar bethau yr yJym yn goribd dyoddef danynt, megys gorthrwm ein mej-trLdd tiroedd. a'r buhl s>vdd mewn awdurdod. Byddai yn dda coin ui gael eieh barn am ymnJygiad y rhai hyny sydd yn rhedeg i gymeryd tiroedd pool wrth eu penau, ac yn cvdio uiiies wrth faes, a was. naeh w rth frsnach a hefyd eicb opiniynau ar v degwm, y dreth eglwvs, yr Iwuses, a'r tlodion. Ac os bvddwch mor (Ida a rhoi eieh opiniwai ini hefvd 0 barth y swyddogion bynv sydd vn byw mor fras ar y plwyfydd, a eSwir Btli?ving Officers, yn nghvd a dv- iedswydd swyddogion ereill a elwir Guardians. Os by d! i ehwi sylwi ar y pethau a nodwyd, gallaf eicb sicrhau y derbyuiweh ddioleh amryw o ddarilenwvr liuosog yr Ahtse/uu heblaw yr citidoch yn ostynzeciiif, HEN AJ:AI:TH\VU. 1 iy§riY raae yn ddrwg genym glywed fod unrhyw I dir-fcadiaunydd yn yr un ardal a'n gohebydd wedi I darostwng cvmaint arno ei bun ag y dywedai foci i "y d-l yn v Itheu G raswr, druan, ae y dy lai yr i av, durdodau yinddwyn vr un modd tuag at yr Am- C V, g yr vniddyga L. Napoleon at rai o bapyraa Ffrainc. Deallwn hefyd fod gwr eglwysig yn yr | ua gy mydo-gaeth wedi vied yn lied ftelaethfo'r un I j* y sbnd a bod v Syr ac yntau yn cyduno i yanosod ar y <. R'Jen Graswr" a'r Amserau yn ddiarbed. Am yr amaethwyr y eyfeiria till gohebydd atynt, y maent yu teilyngu parch, am eu bod (a hw vnt-iiwy yn Eg!wyswyr)4 yn cymeradw vo didwyliedd yr Amserau vd lledaeniad yr egwyddorion a broffesu. -GuL.
RIIYVVCETII GWERTH EI DDARLLEN.
RIIYVVCETII GWERTH EI DDARLLEN. Mr. Gor.—Ar brrdnawngwaitb yn ddiwedder, pan yn ll.odio ar yr heol, denwyd fv sylw gan god- iad bys fy rghyfaill Taliesyn o ElliOl]," unionais fy nghamrau tùag- ato yn y fynyd a cbyda fy mod r.'m trac t ar drothvry ei dv, cy merais fy arwain gan ei siriolaidd wen i ystafell o'r neilldu, lie y gusodwyd o'm blaen ariq-n dd o Ebcn Fardd. Disgwyliaswn lawer am gael gohvg arno, ond dyma v ]>ryd y cefais fy nymaniad. Ar ol i mi unwaith gael golwg llawn arno, uis gaiiaswn gael fv meddwl Wrth yi-tyrieJ y peth .'a edrych ar gywreinrwydd yr arlunisd, yn nglivda chlywed tjstioiaethau cedyrn ei fod yn ddarlun ciiieir o berson ein bybarch Eben, penderfvnodd y ey fail 1 Taliesyn a iftian i wneud nndrecb egniol cr riioddi niantais i bob gradd o bobl ddyfod yn fedd- ianol ar eilun o'r ardeb a ddenasai ein sylvv. Pen- derfynasom yn uniongyrcbol fl'uifio math o gi.wb, a rhoddi cyfie i bawb a ewyllysia roddi chwe' cheiidog 113 's 'I ri)?d0i yr wythnos yn y drysorfa. Yr oeddym yu ystyried, ond l ni gael cvniter o enwau ag a uaio am vrt neu ragor 1I hunynt yn wythuosol, y ca un neu yehwaneg ei feddianu yn inhub cyfarfod wytbnoso!. Feliyfu, J peiideifvnwyd ar ystafell, noswaith i gy fa rfod, Ys- gilfenvod, a Thrysorydd ac mor wired i cbwi a'r I pader, erbyn iieno, mae genym ddegau o enwau ary llyfr, oil yn ddynion o ymddiried. Yr ydym Yl1 liy- dtrus y bydd iddynt fod yn flyddlon hyd y diwedd. Gymrv anwyl, peidiweh a gadael i'r adeg lion fyncd heibio heb i ciivi wneyd eicb gorau er hy. rwyddo lledaeniad yr ardeb sydd dan syhv, drwy hoii Gvniru benbaladr. Daclau, dyma i cdiwi ar,- rheg i roddi i'cb plant ar duydd eu prioh.s; ac vn war, ehwithau Jar,iau, nid anmhriodol fyddai eicb gw eledi vn evflwyuo hwn fell wyrion a'ch VTyresau. A wvddoeh ehwi, ddarilenwvr yr Amserau, fod yn t::U genvf weled un dariun old eiu Hvbenezrr ar ys- tiysty fv nghymydog, na ihcyth mul o hen arluniau f'abiddol fel y gwelir yn am!. Alue cisiau rhoi her- ;']- rhai hyny i rywde tudraw i ragfyr y gorlle- win, fel na v.eiir mouynt mwy. Mae yn hyderus s:ci!\inachs.!ft\rantQr!ae!hyma.fyned yn ofer, ond y daw pawb allan fe! un gwr i roddi eu cynorthwy. Gwelii mi derfynu bellaeh, ond nid heb gofta fuel eisiau gw neud rhyw beth Lebiaw siarad. Llangollen. MiNFFounn.
LLOFFION GOUEB0L.
LLOFFION GOUEB0L. YMrrniAETH i Awstralia.—Mewn liythyr a dder- hvniasom y dydd o'r b l aen, oddi with ohebvdd o Flaen Cam.i, yr ydym yn gweled fod yr ymfudwyr a anlonir gan y Lh v.adraeth i Awstralia, yn cael eu dosparthn bob vn wvtb. ac y eaniateir i bob dosparth v dogiiau caulyiiol (I luniactli:—Bara, o pwy s bob dydd peilned, 2 bwys bob dydd; eigan, 4 pwys bub divda — (molit-gig ar ddyddiau Sul ac Iau; cig rnoch v a ciier a cioion ddyddii-.ti jiavrith a Sadwrn); yiiienvi), 3 phwvs Nr wvtbnos; reis, dan bwys a banner vr wythnos; rbe- sin, 4 pwys yr wythnos; aren wer (suet). 2 bwys vr wythnos; eloron, a pwys yr wythnos; te, banner pwys vr wythnos; cr-ffi, 3 chwarter pwys vr wythnos; sugr,6 phwys yr wythnos; eethw, chwarter pwvs yr wythnos; gwinegr, 1 pcint yr wythnos; blawd ceireh, pwys a banner y dydJ; triagl, 4-pwys yr wythnos a G galwvn o ddwfr bob dydd- Nid ydyw ein gohebvdd yn cadarnbau fod y rhestr yna yn gywir; gan hyny, efe a ddymuna ar i rvw un s.dd yn gwybod yn well nag ef ei piuofi a'i chywiro, os oes rhyw beth vn W,,i;us Twvll-al>uoddi-vt>ac.—Dy wed Ge.lyn Twyll" ei f.) dvii ofni nad ydyw rlian favM' o'r hanesion a all- fonir i'r Amserau, a rai cymydogaethau, amgen rhvw | adroddiadau cymysgvdig o war ac nr.wir, tebvg i'r d r"< di:t d d .\v\-ry'' L l\tran | adroddiadau a gyboeddwyd gan aw-dwyr y Llvfrau j Gieision," yn sier o waieud mwy o niw ;d nag o ies. V mae ein gohebydd yn gwybod am rai segimv'vr ymyrgar a ynsfaleb'i'.int mewn cyhoeddi uurhvw bethau dibvys, os tybiant fod ynddynt duedd i isel- hau eu eymydogioi), ac i ddenu ereili i'w taenu. yr !n"n sydd yn sier o ddarostwaig y eylrvw fel aeb-dau c\ inJeithas. Dywed ein gohebydd yn nihcllaeh. vr ystyria ef fod rhai colliadau yn y dynion goraf, a rhai eolliadtu yn y rhai gwaethaf; mai nid colliadau net daioni digw\'ddi.u]",l dVllio!l SV(L[ vn tfurfio ea iiodweddiad, «nd yu hytrach eu hymddyiliadaucv- tTredaiol. A tbybia el mai dyledswydd pob dyn ydyw sylwi mwy ar ei g dliadau ei hun nag ar eiddo a:all, a mwy ar rinwiddau ereill nag ar yr eiddo ei hun ac ymdreehu gadael ci ffyrdd drygionus ei hun, | ae efehehu ereili yn eu rhinweddau,-canmoI a thaenu eymaint ag a all ef ar bethau da ei gvmvdog-- jon, ac yingeisio ei oreu i'w hargyhoeddi o"u drwg. [Nis "galhrn Jai na chymeradivyo y syiwadau blaen- orol isy 1 w y rhai y mal"r" Cap)ll eu ffitio,"—gwel! peidio eyf irio at bersonau neillduol. Byodwn yn ceisio gochelvd yr hyn a anghymeradwya ein goheb- ydd hyd y gallom; ond y mae bron yn annichon i ni gadw at gywirdeb bob amser, gan nad oes geuvm "IW wneyd, gyda gohvg ar hanesion o'r fath, ond dibvnu ar gywirdeb eiu gohebwyr; ac y mae yn dda geii\m ailu fod a: y w o iion y jit, :i], !i- ddju yii \'n allu hysbysu fod amryw o !ionynt, mar ddidwvii yn eu hudroddiadan, fel nad ydym un amser ya cael aehwynaul o barth eu augh;. wirdeb. — Gol.] Yit aii v ei fed yn meddwl fod Golygwyr v gwabaool Gy- hoeikliadau yn derbyn mwy o ohebiaethau o jawer nag a gyhueddir ganddvut; ac y mae ef yn tvbied f .-d mwv yn cael eu gwrtllod yn swyddfa yr Amserau rag mewn unrhyw swyddfa arali, am nad oes ond veilvdig iawn o Leihau gvraelion yn dvfod ailan o hoai. Y mae ein gohebydd yu tybied hefyd, mai vclivdig iawn o ysgrifau a wrthodir yn swyddfaau y C..?,,ir.ro a'r Vo!-th TV(ites am fod eymaint o yii ctel ei ,?'li,,ed,'i yiicldvijt. HebIawbyn?. y mae yn tybied m .i y mwvaf cymerauwv o hoii y mzie yn tybied ju??i'v c' Ffaraiwr;" ;.c nid ydyw yn ofni j ,2n Ffar:,n,r;" a Rhen Graswa didderbyinvyneb, draiugwvddo wi th > am amlvgu hyny, gain eu budyn gwyb >d g\td ;)? vntau fo(i y Hbeu Ffarmwr" yn an\\ylyn C/a!w/c) gan 1)") riii rei g. I'a 1) 1- 'r d b y ny (i e? Yr.4???'??')V!'?'?cynt?!awtic'rf.ddedrych am iy thy r y iihen rianuwr; a e h w a: r gan hawl> ()f bron am nad ydyw y "riieu" wr yn ysgrifciiu vn dd:gon ami. Y mae e i !i gohebydd yn tvbied pc :1¡:t:; ]I:y Y!)lt;}IJ ,t';t;; ;):¡ :p; b y(1,]Ri evic,lire(,Iizll vr a'r darlleawyr yn Uawpr mwv bo ldhad; "n i y mae ya a.ul Ld' ar y v m] pryd y d:.d ioa fod l iawa r o b. t'ia.i yn ¡'i)"c,: s,} \l') !¡:¡,:('L,r ;:):¡;J.,t; neu vale lod ?j'?a yn grwgnucb ?c \.) r? v\stro :dd t la dau yn ei w.isgu—tialloitiiion bywvd vn ei inddias; ?.J.?.d yr hyn a. ev.y!?si; re ??Y(:Ja: i?.n .l y nv, ms gaiiai !.?i na deisyfu ei marwolaeth Ruvdiad i i a i a a n llosgi ad can .vru.Aa A THRwrTfi- i.a te. — L>yv*ed '• Crafwr, vn ei utebiud i >Vd y '>• rydd," io.i p,.1I cyfansoddiad :v1\el,1u; yn g\owys- e;g o wa b an il roaynau,—fod y ey fryw roiiynau vn z?,? d i gael ca dad gydaasadli, ou d fod y ) U;i;l ?) iddynt gavel eu d.fod;; eu bad yn aiJd yn ca d ea q f:'ewid o ran Haif a chysydltiadar., on-d h\ t: vn ,d ezi (ii,,Id.?-niu. vr haiarn a'r g.uiw\ 1 vn 'tt:t);t;l(:: ;¡l; \¡r:Jifl:ts,,¡i, partbu y temarau yn ol eu a wubanal anso idau, &.c & L.ft;? dd.. wed y n mli-'liach f->d ileitluler vn eifeithio mewn modd SlerylJawl ary temgau a y f- ansoddant yr ba'arn, a than yn elfeitdio ar temigau a gyfansoddaiit y ganwyll, nes ydynt yn cael ca dad- gvlansod ii a'u eyrnew id i sef. Ufa a S'urf wahan #i; a'r caulyniad yw, I'u.l yr mi sy iwed-iau yn haofodi, ond nid y!' yr ca cysya11: a L[t!. Ray dd ear. gol;eb.d enwau ar v gwaiiaaol ddospeirta o deaagau a uv?- :)¡IIl;l:rt '¡7 I;¡ :i; :¡la .'I d¡,: 11 ;'d" u¡;;t t:¡ yn enwau dyeithr i'r eydi'redm, oft re id fuasai i m e i cyhoeddi, gaa na rojdodd ein gohebydd unrhvw eglurbad arnynt. Fel ad -da'aad am vr a-v rrv:n ;u vii en%viu c),,Irei(i !,j I gan Wd y Cryd i," jieu ryw ohebvdd arail, —i'e rboddid haniiei" was o de m.vvu tep.-t ya eynwvs ;1'1: 1;),' :l :¡'" ,r: ::E; y?aar h w\s y d;th.,d?.a'?:.as.chn v dad fr uu gra i'dau ag yr oed ly ot eyn eu rho Mi vn v tea >t, — i !.aiil y i! id vr un v y -.an ag e Id a ev.; en a 1 Ae os ea i v. I d-i. a, ,3 w t •! d a a a e ;.j > m wyd yny dw ir {H-tlh