Yr Amserau

AT EIN GOLIEBWYIl. YiifJEisYDD a weI yn ein rhifyn diweddaf, fod '■ "Yrn ofvnydd" wedi rhoddi vr awgrym i Gyinrodorion Dirwcstol Merthyr Tydfil. C'?.wrDwvso?» a geisia genym gyhoeddi ei anerchiad cvd-deimtadol i Llywelyn d'w.og; ond gan ein bod yn gwybod mai uid da rhy o ddim," dyinunwn gael ein hesgusodi. A. B. C. (Cwmavoti.)—Gan nad ydym yn ewyllysio cefuogi un math o ehwhviadau teiJwrajdd, yr ydym yn gwrthud- cyhoeddi nodiadau ein gohebydd o Gwmaton ar awgrytnau Siencyn Ddwl." Tuebor yn rliv lawn i ni alia caniatau tie i anerehiadau at iiersonau ar.ghyhoedd, er fod yr un syJd o'n bJaenat1 yn awr yn cyfeirio 11 at un sydi "yn irctidd ddyixhu can ardderehog." G. Atiirod (Dolydd.) -Pc'r anfonai G. A., yn gystal ago amryw ohebwyr dyeitiir ereill, eu hysgrifau trwy ddwylaw dosparthwyr yr Anise ran yneu gwa- hanol ardaloed I, vr, hawddaeh genym ddibynu ar eu cywirdeb. Carwr y Tilooton a ddynjuna caei gwybod rhndd pwv jvv '■ Tir d'ylodion" phvyf L'enmaehnoI Gan hwy y mae hawl i'w osod a derbyn ei ardre'.li Pa amser, i bwy. a pl¡il fodtl y dylai yr oil o werth y tir gael ci gyfranu ? it. (Amlwch.)—^Nis gall unrhyw bcrsnn ladd dim o'r hyn a gyfrifir yn helwriaeth ar ei dir ci hun, lieb fod ganddo ysgrif-dystiad neu dnvydded yn ei aw- durdodi i wnend iiyny. Ond am yr hIYn y mac panddo drwydded, gall ef ladd a fvno o'r helwr- iaeth fyddo ar ei dir ei hun; a lladd hefyd ar dir eredl, mnr beii ag y bydd iddo gael caniatad y perchenogion. ileblaw hyna, yr ydym yn deali y gali yr ùwa y mae gnnddo drwydded, nid yn nnig i ladd" helwriaeth ei hun, ond hefyd roddi caniatad i'w denantiaid i ladd ar y tir a ddeiir ganddvnt; oblegid y mae Syr Jaiues Graham wedi rhoddi ccnad ilir denantiaid yn ddiweddar i ladd nnifer ag a ewyllvsiont cwnui'od «i'r ysgyfarnngod sydd ar v tyddyuol a ddeiir ganddynt, ond iddynt ■vneud hvny rhwng codiatl a niaclilu'liad litul; pcidio defuyddio g-rJ na pcitliL> lladd H udar; a pbeidio lladd yr evi-. y 27ain o Fedi, nac ar 01 y 27ain o Chwjiror. I)i r,As.- Er nas gallwn gydsynio A chais eir: goheh- ydd, cynygiwn y no liadau canlvnol i'w sylw:— Ar yr adeg y gwnaed cyfnewidiad yn nghy/iaith y degwni, gosod'-vvd v, in penodol o (u!ea;vv;n ar bob tyddvn, a phenodwvd ei ardreth yn i>i canolbris y gwenitb, yr haidd, a'r ceirett, \n pt),j v saith mlynedd a flaenorent yr adeg liono. I'enoiiwyd tin ran o dair o'r ardreth yn ol pris y gwenitli, un ran o dair yn >1 pris yr haidd, ac ua ran o duir yn 01 pris y ceirch. Ac er iiyny hvd yn awr, y mae arolygwr prisiau yr ydau yn rhv.yni o gyhoeUli rhestr ar ddecbreu pob blwyddyn, o ganoibrisian n ydau yn ystod y saith mlynedd disveddaf. A Tihan v mae yn gwneud iiyny, y mae yn bwrw allan y gvntaf or srJtb nilynedd oedd ganddo yn ei rcstr v Ihv'v Idyn tlaenorol, ac yn cymend yr wyth- n' v n ei I c. A dyini y rheoi Ii/oj yr lion y e\fartelir ardreth y degwm. Lr en^liraiHt, go- jyger fod v swm a benodwyd yn adegwm ar dy- ddvn vn cael ei brisio ar adeg ei bonodiad i £ 3; fod canoibris y gweniti) am y saith mlynedd eyn nyny vn IDs. y pwysel, yr haidd yn os. y pwysel, a'r ceireh yn 2s. I): y pwysd; yna gwelid ar un- waitli pa ( u gynyreh y tyiiyn lnvmv fvddai wedi ci benodi yn ddegwm, gan y byddai vn rhaid cad dau bwysel o weniiii i wneuti v drvdedd rati o'r ardreth ( £ 1); pedwar pwysil o haidd i wneud y dryJedd ran o'r arrlreth (I E I) ae wyth pwysel o geireli i wneud y rhan arall r ar- dreth ( £ 1). Ac yn y biynyddau dilynol, byddai i swm y degwin aros yr un, a goiygu y tri math a enwvd o ydau gyda-'u gilydd ond byddai yr ar- dreth vn eaei ei chyfartalu yn ol codiad neu os tvngiad canoibris yr vdau yn y"tot! y saith mlynedd diwcddaf o by I, a'r eyl'ncwidiad i gael ei wneud yn ol yr hyn a gyhoeddid ar ddschreu pub blwvdd- J. Drunvviasom ysgrifau oddiwrtli Eiias Elian, G. Ehrill. Alltllcfo Gyfeiliog, Philolethos, Goglcudwr, a J. J. (Caerwen.) Cant ein sylw cyn hir.

AT EIX DERBYXWYR. Cthoeddir yr Amseratt hob wvtiivos Y ir,»» wMi fi [;1t11 tioili, fol y ,'11j'r lli gyfoirio yn rl,lidiJU i unrliyw barili yu y Ðnyruas ~GytV.no!. Ei bris sydd t'el y canlyn :— Br.AEN-iMr.,—l-3s. am 7n. tie. RID lianer Wirv/Myn "o. Os. am clivrartei* blwyddyn. Os ah gohl,—17s. am flwydct- n I; am hau^r blwyddyn 43. :3e. am I Vn. >• i wiU-if ua sylw o archebion oddiwrth ddyeitiiriaid lieb iiacu-diil. CyMrieryrarchphton??r?t-.? am yr Amn'r-'Vi i Mr. John Jj'oyd, Amxeratt Office, 17, Queen A.nnp-stn't, Lirerpool; ac efc? ftvdd i ddevbyii vr li-.jll duliadan. Gellh' anion posta /e stamps (cfinio?u) inn 7s. 63. a than hyny, ac Archebion [Post Q?ec ?/-<t"r? am sv'mau invchlawhyny. Xin gailivn sicrhau yr an- Ord.P-s,l ,?t7ii gyiiiatt Ni4 fiierliati ?r ati- d.!yfDr!iht?djM(!dydduIei.nf,cyadyddeigyhoeddmd. XaA'-t. T I.T.TTIIYP.M' A-B ARCHEBtOX AM AKIAN.—Disffwylir i bob 'ohebvdd a derbynvdd ilc.lu traul eludiad eu in>11 lyiityr- All ynghvd a thraul v "Post Office Orders. Cotier, ns na bydd i stamp cvi'atchol i doll v llythyv gael ei d,{o,Ji arno, y 3 r derbynvdd dalu toll (Idettbl,lq,neit boidio derbyn y iiytiiyr an na dderbyuir arian yn rhag'-dal yn y llythynl.u. ADjfEWrnoc '1 aliadau.—Er mwyn i'n d*rl>ynwVr ddenll pa hrvd v bydd eu taliadau i fynv, rkoddir y ddan lit'yu olaf 0 b )b rhagduliad mewn amlen felen, yn lie un wen. fr-sf Caniatcir yr elw arferol i ddosparthwvr. D.mier SYLw,-Bydd pob Xewyddiadur a cryfeii-ir i wh'] •Irantor, nen i Dld,diaeth FrytantÍ'H, yn dilaro-tvivfedi^ i pa"i ei atal, oddieitlu- iddo cael ei roddi yn y llythyruy o few;) Saith niwrnod i ddyr.h1 ei gyhoeddiad. AT IIYSBYSWYR, I (nil mai yr Amserait ydyv y Newyddiadar Lelaethaf ei [ gvlchrodiad yn y Dywyso^- fleth; y 0) ydvw y cyfrwng pjrpa itrylioeddi rIy"ùysiaclan yn mystr y CN-mrv. Cyho#ddir it: hvw by-bysiad hr-li fod jr-vcUlaw '1 ilinell am 3s.; a 2c. em bob lliaeil (vn cyuwys tuft ychwanecrol. M-ili'-ir y [jrinir.u !>) fyddi^ yn mynycliu cybv.'tMi jr un jflysby^iad. TO ADVKRTISKlIS. Thp Amnrraii 11in tile most extensively circihited N'ewi- paper in th" Priucipfllity, id the b"qt medium for publish- ing all kinds of Advertise- mfuts among- the \V.lsl1 peo- pin. The terms are low :—Six lines anil mi'W, throe .shil- lintls and twi) pence f'»r c"'h a, I t li t; till, I nhunt ■'(> letters). Diseoiint will he alowed on Advertisc- | monis repeatedly inserted.

n-'lMILI An LYWODMAKTil YR CNUf, D AT.E I Tin A V. Bwriadem fynerl yn mlaert gydu'n HonJilillu i tvahanol ddospoivtli o'n cydwladvvyr, end teimlwn (I t' -a un Homili ar y tcstuti a ddyno !ir uweh i hen hou. Y rpite aliai o'ti ey I c I i a' i c I l-oddi Iiomili iddi, f'c'ly rhaid i ni ymfodd'.oni ar draddodi un ami. Ni allwn ci hanerch lIi yn un- iobgyrchol, ond hwyrach y galiem beri rhyw ddy- lanwad bychan artu mown inodJ anuniongyrchol. Darllcnir yr Amser'tn gan uifnr o'n ovd-.vladwvr vn America, ac v mae ein cyfaill lfyddion y Cewidicr Anwio'inaidd, yn ofalns bob aniser i gvraoryd i fytia ein syniadaa, a'(i cylio.I.ii a'tt taouu yu nivsg j ei ddarlleawyr Oyinreig lluosog yno ac y mae gan lawei'oedd o honyut hwy alin i edeitiiio dvlanwad iiniingyrcliol av lodarau y llywodraeth y maeut yn ddciiiaid o l:oni. Tueddsvyd ni i ymgyraeryd a'r testiin lnvn, drwv d laid!en y llylr hyno l Itwnw, a clwir Uncle TÙln, Cabin; or Xo/ro Life in the Slave States of !imcritj.ga.n Harriet Boechcr Stowe—Hyfr ag svdd yn rhedeg fel trydan drwv y byd, a. tlirwy gaionau dyniun Rwareiddiedig pob gsvlad yn y dyddiau livu—liyt'f ag sydd yn debygol, ie, yn sicro wneud mwv tu'igat d iiddyma v i ffjidd-dra o gaethwas- jaeth na dim a wnaoJ erioed yn y Ifordd bono o'r LIaen. Wodi ci ddaillen. tarcwid ein mcddwl yn rymus gan yr ymadrodd—"Yn Haw gwraig y gwerth yr Arglwydd Sisera," a tlieimiwn ar ein caion i arall pirio yraadroddion ereill o eiddo Detjora, a'u cyin- Invyso at awdares y UytV ltwn :—" b'n lilki 'r 1/1/ riet Beech'r Stowe, goruweh j'tcntj.edd y bnbell. hi lluw a estynodd hi at y pnpur, aï Hue dJehau ni hhi yr ysyrifenyddbm, Iii (t bwy odd yaeilavas- i-wtk, uc a do rod I ci hen cf ywanodd hejyl, a t.hryiwinntld ei >:a Itis et. W rth ei thrned yr ym- j'ryoin-ld •J■ yru> syrth.iodd yn j'trw." Do, hi a hwy. o-ld, ac a wanodd ai-ials mivy ereul.-uvn a drygionus ddeng siiliwn o weithiaa, nar Sisera hwnw a Iioeliodd Jacl gwraig Fdebery Cenead gynt, ci arlaia witti y ddaear. JJisgyncd, ac fe a ddis trvna, bendithion aryrddiynaa o gaethion truain, yu ga<vodydd ar ci phot), a bydd coffaiiwriaeth J-I.trflet Bi ee h cL- Stowe fen hyd dcriy u- \r oeddetn bob amsnr yn cdrych gydag atgas- rwyael a ffioidd dod ar y gacthwasiaolli American- aidd, and n;d oedd gsnym uu dychyinyg ei fod y fat-ii an1:1 eni' l ys,, y iiiiin fath angenfil ysgyvnun a mellrligcdig ng ydvw, ncs i ni ddarllen Uncle Toms Cabin. Dywed yr a\v- i dares ddarfod iddi ymdrechu ei arddangos vn ei Ore L-, a gwactiiaf. Tybia ddavfocl illdi lwyddo i bortreiadu yr oelii- oreu yn deg IIOnd 0 medd hi, "pwy a all ddywcdvd yr bvn sydd eto yn aros yn gmldiedig yn y DytTVyn cys god angeu hWIlW, sydd yn gonvedd yr ochr arall T Y mao yn rhyfedd genym na bcasai rhyw lnn- icdydd celiydd wedi meddwl cyn hyn am baentio arddangosiad o ddinas Washington, eisteddle llyw- odraeth yr Unol Daleithiau. Y fath ddrych i'r byd a fyudai! Tybiwch eich bod yn gwelod neu add ei Scnedd, yn adeilad orwech yr olg ami, yn sefyll yn y fan acw. Dyna'r fan y daw hufen doctbineb y Taleithiau i flfurfio eyfi-eitliiau yr Un- deb; ac yn y fan ynn, ychydig amser yn ol, y ffurf- iwyd ac y cadarnhawyd y ddeddfanwirgreulonben- af o hono.oholi anwirddeddfau yr oesoedd,-cvfraith er liymgospi pwy bynag o fewn yr Undeb a geffid yn euog o cstyn Haw o gynhorthwy i IIn ffoadur j negroaidd yn ei yradrech i ddiangc o bair huiam ei gaethiwed Yn y fan draw y saif Tend Anni byniaeth ~gogoniant y Talcithian, ac yn gerfiedig arni, liiiv."DRD.' Annibyniaeth Gwnakth Duw BOB L)YN yn GYDR.\DD mews hawliau A bueiniau Ac yn y fau at-all, marchnadle y caethion; lie y dodir cyrff ac eneidiau dynion i fyned dan forth- j wyl yr arwerthwr cyhoeddus fel anifeiliaid Lie y rhwygu* ac y sotlirir dan draed iawndcrau gwerth- fawrocaf, a tlieimladau tyneraf dynoliaeth. Jë, dyua y feta y gwerthir gwyr oddiwrtli eu gwragedd, gwragedd oddiwrtli eu gwyr, rhieni aphlant oddi- wrtli cu gilydd, byth i gyfarfod mwy, end oclid, y ddaear! O'r fan ynn. dyrchafodd myrtlll fyrdd- iwn o ocheaeidiau trymach na'r tywod, o galouau drvliiedig gan end, at orseddfainc Tad y tostur- iaetba',1. Gwlvciiwyd pahnant y fitil yna a cliaw- odydd o ddagrau hoilltion iniloedd o druciniaid caetliion a gorthrvmcdig. Do, llofodd y gareg o far Tetnl riiyddid, yn y fan acw ganwaitli, mewn ad>ein:aid i ddo'iofain alaothus y caethion yn y fan hon 0 ffc. Taro a'th law, a chur ath droed," ddarllenydd, a dywed, Oh rhag yr holl llieidd dra a'r drygioni a wnoir yn y fan hon. Na ddisgyned arno na gwlith na gwlaw, na llewyrch haul na. lleuad, na soren, na chanwyll, hyd nes y purer ef od liwrth ci halogedigaeth. Y mac yn anmhosibl darllen Uncle Tom's Cabin heb i boll deimladau y galon gael eu cyffroi. Weith- iall bydd ein tei:n!ad digofus yn caol y feistrol- aetii ar bob teisnlad arall. Dan ddvlanwad hwn, dynuinasem f;d i'r holl gacthion, a holl wir gyfeill- ion on riiyddid, gael eu symud o Daleithiau y I caethiwel, a bod i'r darn hwnw o'r byd, a holl blcidwyr y cacthiwed arno, gael ei lifio odliwrth gorfi y ddaear, a rhoddi hergwd iddo i'r gwagle tragwyddoi, ties daetiiai ar draws cylchlwybr y blaned nesaf, ac i hono rodJi cic iado i gyrliaedd blacn troed y nesaf ati hithau, a hono drachofn at y llall, ac o'r diwedd iddo ddyfod i gyrhaedd un o'r coinedau, ac i hono cir.viflo ei chynilon am dano, aï gludo i'w ebanlyn drwy holl ororau ei clivlch- dro, a chomet arall yn ei ddilyn i'w fflangeliu a'i ehyn!J;J1l drwy holl ystod yr yuidaith. Bryd arall cynhyrlid y teimlall o ddinnyg a ffioidd-dod yn y fynwos, ao y mynas-n gael holl gatliod gwylltion yi auialwch, a hod twnciod y dilfacthweh y naill i chwyrnu a tbisiau a plioeri, a'r lleill i fingamu adgasrwydd i wyneb y llywodraeth—llywodraeth a ystyria ei hun yn olauedig a Christionogol, ac eto sydd yn cynnal, yn amddiffyn, ac yn arddel y I gaethw<isiaeth fwystfilaidd hou, fel un o'i sefydl- i iadau. Ond Och ()un pa beth addywedwn pan leddyliorn fod aoiouau a blaenoviaid eglwysig o amrywiol enwadau yn mysg y caetlifeist; i ?—bod gweinidogion yr athrawon, Ooiegau i'w caei yn mlilith el bleidwyr, dynion a feiddiant gcisio ei amddiffyn a'i csgusodi  allan o'r Ysgryth,nu:) Pa r?. ?,i M anffvjJiaeth yn ffynu yn y tir? Na adrodder hyn yn G atht-- Drachefn, pan y'n dygir i olwg dyoddefiadau y caethion, ac i glyw s-vi eu griddfanau anobeithiol, heb neb i'w cysuro -pan welwn anil un o honynt yn gallu gweddio dro3 e;i poenydwvr dan y triu iaethau chwervvaf, y mae ein calon YI1 barod i les- meirio o'n me.vn gau deisnladau o dosturi, edmvg- edd, a cnydymdeirnlad, a thori allan yn ngeiriau I yr Angel, "0 Arglwydd y lluoedd, pa hy^d na I thrngarhei wrth drtie-iniaid dy bobl. Oui ddial Duw ei etholedigiou sydd yn liefain arno ddydd a nos Gwn¡t, eft,) a win. Y nrao cyfi iwnder a barn ïr rhai gortliryniedig oil dry Iliad iau acbil- d lannedd y gorthrymyd 1, wedi eu hysgrifenu ar tub tudalou agos yn ei air, a haws i'r nef a'r ddaear balJu a myned hedda, nag ydyw i un iod nac un tipyn o'i air ef ballu, hyd oni chwblliaer oil. Pan feddylio.'ii futl yn miilith y caethion truenus hyn, inaws o anwyliaid y ncroedd, rhai a brynwyd a gwaed y Gwaredwr, a d Iygwyd i ryddid gogonedd us plant Unw, ac a wnaed yn frenhinoedd ac yn ofFeiriuid i'r Goruchaf, yr ydytU yn b iro 1 i wuedai, Dvfador nawr yw dy farnedigaethau," Mor ancliwiiiadwy yw ei farnau ef, a'i ffyrdd, inor anolrheinadwy ydynt!" Mor annherfynol yw ei f,(Id diakedd gwaed ei weinioii a. gopa yr ellog auedifoiriol. Pwy na ddewisai fod yn ngliyfiwr y caeth woJïr cwbl, yn 11 ytndl nag yn nghytlwr ei orthrymydd. Terfvna yr awdures ei llyfr yo yr ymadrodiioii cynbyrfus a gaulyn Y mae hon yn oes ar y byd, pan y mae y ccn- hedlocdll yn tcrfys:a ao yn ysgogi. Y raue (lylan- wad nerthol yn gweitiiio, yn cynhyrfu ac yn ys- gwyd y hyd, megis a daoargryn. Ac a ydyw America yu ddyogel ? Pob cenedl ag sydd yn dwyn yn ei mynwcs y fath drais ac anghyfiawnder, y mae ynddi elfenau dinystr a chwildroad. "Canys beth yw y dylanwad nerthol sydd fel hyn yn cynhyrchu yn mhoh iaith a chenedl, yr oehen- eidiau auuhraotliadwy hyn am ryddid ac ymwared dyn ? "0 Eglwys Crist, darllen arwyddion yr amserau Ai nid cynhyrcii gweithrediad ei Ysbryd ef, yr ])%ii y ii);ie ei ct,) dlvfbj, t'z ell"-llvs i gael ei gwueuthur ar y ddaear megis y mae vu y nefoedd, ydynt ? "'Ond pwy a oddef ddydd ei ddyfcdiad el" canys y dydd hwuw a lysg fel ffkvi-ii ac efe a fydd yn dyst cyilym yn crbyn camatalwyr cyHog y cyf logedig, a'r rhai sydd yn gorthrymu y weddw a'r amddifad, ac yn troi hcibio y tlawd yn y porth ac efe a ddryliiay gortliryrnydd.' Ai nid oes rhywbetb yn ofnadwy yn v geiriau hyn i genedl ag sydd yn ineithrin yn ei mvnwes y 1'atb angbyQawuder an fad ? Gristionogioti bob ti-o y Lycil-lkvcli N,ii Dele(I dv Deyrnas," a ellwch cliwi anghofio fod v cyflawniad yn ovmvys yuddo, 'ddydd dial yn nghyda blwyddyn ci Wared igion ?' Y mac dydd o ras eto yn cael ei 0331] o'n blaon Y mae y 1 alesthiau a Dehuuol vn clIog iger bron Duw: ac y mae gan yr eglwys Gristion- ago I gyfrif trwm i ùtcb Ïdlh i,¡"lr\ y y m uno i amùùiífyn anghyiiawndcr a chreuiondeb, ac i wncyd cydfeddiant cyflVedin o l.echod ac auwiredd y ged.r acbub yr Yndcb gwladwriaethol rb? din- :ystr-ondtrwyediien-wcb. c?i-r.vndcr a thru?r C;.d;obh.gtdn.dsic.hydy..vy?.?i??. ?wyddolynnatm-,d.wyyrhonys.?!,i.,??? j meiin p'tn ei bwner i'r mor, nag ydy.v v <»yf raith bono yn llywodraeth foosal y goruchat'— y bydd i drais a cin oidondeb ddwyn dialcud y Duw Ilollalluog ar geuhedloedd anodifeiriol. O na wybyddai America ynte yn ei dydd hwn y |»:;Uiau a Dyweuir yn ami, nad ydym ni yn gymhwys i 'anni nac ymyvaeth aim ;Vr mater hwn,—ein hod yn anwybodus or amgylchiadau a'r anhawsdemu sydd ar fiordd rhyddhad y cacthiau-na ddaeth yr amser cto, &0, Amj<jilchi(td<m, anhawsderau, yr conger! Ymaith a'r fath fFng e?gusodion, Bydd amgylchiadau ac anhawsderau ar y lfordd byth, ae felly ni ddavv yr amser byth. Ni ddeil dad! yr amgylchiadau, anhawsderau, ac amser, mwy na charth 0 flaon tan ysol, yn wyncb hou iadau cyf- iawnder ac uniondeb. Er ei fod yn bir oedi, fe dyr ar draws pob amgylchiadau ac anhawsderau ryw ddiwrnod cyn hir; a chyhoeddir Jubilee yn- i wared y caethion, pan na bydd yr amgylchiadau v sonir am danynt yn aeddfetach, na'r anhawsderau yn llai nag ydynt y dydd heddyw. Ond i ba ddyben y darllenwch y fath Iiomili faith ar y gacthwasiaeth Americanaidd i ni yn Nghymru?' Gall cin darllenwyr ofyn. AVel, yr ydym wedi ateb y gofyniad mewn rhan eisoes. A pheth arall, y mae lluaws mawr 0'0 cydwladwvr yn parhaus ymfudo i'r Taleithiau ac ewyllysiem fod yr holl ymfudwyr Cymreig wedi eu gwrciddio a'u seilio mewn gelyniacth anghymodlon yu erbyn yr vsgymunbeth; fod pob un 0 honynt yn ymdvng- hedu i arfer pob dylanwad a ddichon iddo byth ei gyrhaeddyd, yn erbyn y trawsder ofnadwy. Petli arall cto; dymunem fcithrin cydymdeiml- ad caruaidd d thrueiniaid goithrymedig yn mhob man, yn tnynwesau ein cyd wladvvyr. Ilboddasaut brawf yn aclios Hungari, fod yr elfen hawdd-javol yn gref ynddynt, ac yr oedd yn gysur i'r ymdrctdi- wyr glewion hyny yn ei-byri gormes, gael ar ddeall fod ein cenedl bellonil III, yu cydymdeimlo a bwy yn en hadfyd; a dycbwelasant gydnabyddiaeth ddwys-udiolchus am dano, ac y mae Tad y tostur- iaetlitt,i )-ii edi-ycl:i yn garedig ar gvdynideimlad ei greaduriaid a'u gilydd yn eu hadfyd. Yn olaf, ac yu benaf, dymunem i Gristionogion Cymru, i "goiio y rhai sy'n rhwym," yn eu gweddiau, fel pe byddent yn rhwym gyda liwynt, Gwneir cofFa am filwyr a morwyr, a chleifion a thlodion yn ein gweddiau yn fynych, ac y mae hyny yu dda. and anfynych y crybwyilir am y caethwas druan. Pe meddyliem fwy am ei sefyllfa ni allem lai na theimio, ocheneidio ac yrahil trosto Mewn atebiad i daer weddiau ei bobl, y cyflawua i yr Arglwydd adclewidion ci air, am ddyfodiad a llwyddiant ei deyrnas dros y byd ac fel y liwydda ei deyrnas of, y derfydd trais a gorthrymdor o'r ddaear. Carera weled y gwahanol enwadau yn Nghymru yn ymuno i gynnal cy far fod Gweddi am ryddiiad y Caethion Americanaidd, unwaith yn mhob lie. Yna gallern gredu nadyn ofer yr aethai ein Iiomili hon.

"UNCLE TOM'S CA81:"=-=! I I -U -NCf,P: TONI'S CABIN. (Allan o'r Leeds Mercury.") i Os oes un dyn yn gymhwys i roi barn ddiduedd ar gaethwasiaeth yn yrUnol Daleithiau, ond barn sydd "yn tueddu i litiiaru y drwg, mwy na pheidio, I aril Carlisle vdyw y dyn hwnw. A(hlcforlc1 <YW-r 0 bob plaid yn y wlad bono, fod y golygiad a gy- mcrodd ei Arghvyddiacth arnynt hwy all sofydl- iadau, yn ei aracth a draddododd yn Mechauics Institution Leeds, ac agyhoeddwyd yn Longman's Travelliny^ IAbrctry ac a leuaenwyd yn America, nid yn unig yn un gyfiawn a tlseg, ond yn un dyner a charedig. y, oodd yn ddiau yn awvddus i beidio ag anafu y teimladau cenedlaethol, nac i ddigio y rhai hyny ag oeddent wedi ei dderbyu yu garedig. Heblaw hyny, yr oedd ei Arghvyddiacth yn debyg, oddiwrtli ei sefyllfa a'i nodwedd, i Kyfar- 1 fod a pliob petil oedd fwyaf dvmunol yn y wlad, ac i beidio a gweled neinawr ag oedd yn wrthun ac annymunol. Eto ni phetrusodd Arglwydd Carlisle a aatgan mewn geiriait gonest a difrtfu), ei deimlad 0 ddrwg ysgel.a- caothwasmeth. ac c'r perygl oodd yn crogi uweb ben y Weriniaeth oddi- wrtli Ilyny, Y mae yn rhnid edryeh ar oiygiad y cyfryw un, ar y pwne 0 gaethwasiaeth, ar yr adeg bresenol, fel golygiad y baruwr tnwyaf pwyllog a goleuedig, a'r tyst mwyaf cywir. Y l')ue ci Ar- j giwyduiaeth wedi ein iiaimiydetVlu dr,.vy cltluii,,Il i ni y llythyv canlynol, yn datgin ei dystiolaeth rfvhoecldus 0 blaid llyfr hynod Mrs. Beeeher Stowe, iyrhvvnyr ydym yn ci daer gymiieli i sylw ein darllcnwyr:- Castell Naworth, Medi 6, 1852. "Fy Anwyl Mr. Baines, Yr wyf yn ysgrifenu qair i ddiolch i chwi inor gvfrinachol neu mor Cfv- hoeddus ag y gweloch yn (Ida, am eid,) sylvvadau campus ar y llyfr rlmgorol hwnw, Uncle Tom's Cabin. Yr oedd yn rlioi mwy o bleser i mi gan fy mud wedl cael fy ngwangaloni mewn manan ereill. Nid oes pa {odd bynng und ychydig o faterion, iii nfid oes yr un, nad ydyw ein teimladau yn rhedeg yr nn ffordd. fllewn perthynas i'r llyfr o dan syhv, y mae ei atlirylith, ei deimlad, a'iddigrifwch yn ildigon ynddynt en hunain i'w ganuiol vn njjolwg ei nifer anferth o ddarllenwyr. Yr wyf yn teimlo fy mod wedi gweled a \ytJ()tl digon i argylioeddi fv meddwl fy hun o'i gywirdeb, ei degweh, a'i aYddlundeb. Yr eiddoeh yn ffyddlon, CARLISLE. Pa mol, ddeniadol bynag ar seiliau personol ydvw y caniatad a roddir i gyhoeddi y llythyryn caredig a ehaumoliaethol ueiiod, yr ydyrn yn caol em dylanwadti yn lhrwer mwy, yr ydym yn hyderu, gan y dyniuniad i alluogi yr larll anrhyde-ddua i roddi pwys ei awdnrdod uchei o blaid llyfr earnpns Mrs. Beeclier Stowe. Nidun brwdfrydig difeddwl. yn cae! ei gario ymaith gan ei deimladau i ydyw A rglwydd Carlisle; ond v mae yn wladydd- wi o broliad holaoth, 0 olvgiadau eang, o farn owynog, yr hwn a'i lvgaid ei liuii sydd wedi gwel- ed yr hyn y mae Mrs. Stowe wedi eu darhmio, ac uedi symud yn IOYSg, ac wedi ymddyddan yn rliydt] a, dynion cyhoeddus yr America, yn y Tid- eithiau caethwasiol a'r rhai rhydd hefyd. Yr ydym yn ail ddvweyd, gan hyny, nad oes modd cael ud cvmliwysach i iarnu teilyngdod y llyfr yr un tn i'r Werydd, ac y bydd i opiniwn Arglwydd Carlisle gadainhau human pob] y wlad hon mewn pertbyn- i as i ddarluniad Airs- Stowe o fywyd Negroaidd yn Nhalaethiau Caethwasiol yr America.

I Y DIWEDDAR DDUC WELLINGTON. Y mae ei Mawrhydi wedi datgan yn gyboeddus, drwy y Prif Weinidog, ei dymuniad fod i'r parch | sydd Lfiin y wlad i enw a chofFadwriaeth y diwedd- ar Wellington, i gael ei ainlvgu drwy gladdedig- aeth gyboeddus, a bod" gwcddilliotl manvol y diweddar enwog a pharclms Brit' Lywvdd, ar gost y wlad, a chyda'r Loti ddih'it'jfdeb syddyn dd\ied- j us i fawrodd yr achlysur, i gael eu gosod yn eglwys Gadeiriol St. Paul, ac ytio i oiphwvs wrth ,,I- Nelsol),-y prif lywydd niilwrol mwyaf, wrth ocbr y prif lywydd llyngesol rnwvaf, a adlewyrchodd ogoniant ar Loegr erioed." Y mue'r Frenbiues hefyd yn awyddus fod i'r avwydd yrna o gvdua byddiacth udiolchgar beidio gael ei hamddifadu 0 ddim a all ro Idi nodwedd cenedlaethol iddo fod y cvfryw anrliydedd i beidio ymddangos fel yu y Goron yn unig, ond fod i ddau Dy y Senedd gad y cyfleusdra i ymuno a'i Mawr- liyh me a n t.ilu anrhydedd i goifadwriaeth un nas j gall un Sais ei enwi heb ymflVost a galar. Erys corlTyr lien Oduc gan hvny yn nghasteli Walmer, j gyda gward o anrliydodu yu ei wylied, "hvel no" y Jt'rbynia'r Freuiuues gydsyniud fIVivlioi y Senedd o I. dull y bydd yn ddylndswydd ar wcinidogion ei I Mawrhydi i gynyg i'r ddau Dy ar er, hymgynulliad | i w ghuidu.' Mewn perthynas i'r lie a ddewiswyd yn orphwysle i gorfi y Due, y mae'J' Moniin/j Chro- j nide yn ysgrifonu fel y ennlyn — "Y mae ei Mawr- hydi wedi penderfynn mai y lie mwyaf cymhwys i .i i y lie [?I 11 %VN-S i lwch y llywydd inawr i orphwys } dyw o clan v uonfwd bono, Ile y wyia gogoniant uwch bedd X,d"on: a bydd catan y genedl yu cyd daro a'r poudorlyuiad. Y mae y mauteision sydd ynglyn a'r Cfjiwys gadeiriol i gvilawni y serenioni, a'r holi j adgolion sydd yu gys\litiedig a hi, a'i chymwysder i tod yn orphwysle i weddiilion marvvol y Due enwog, tu hwnt i bob cwestiwn ac y mae rhyw- beth yn nistawrwydd eydmariaethol y lie, wrtii ei gystadlu a Westminster Abbey, sydd yu ci wneyd yn gymeradwy gall y teimlad cyffredin. Gan sefyll wrtli v bedd hwnw, 11a y gorwedd y dl; i, i -adben—yn amrywio mewn nodwedd, ac wedi eu | gwahanu oddiwrtli cu giiytid gan oddeutu banner i eanrii yn eu marwolaethau, etc yr 1111 yn cu teiuil ad purhaua o'u dyledswydd—bydd ein holynwyr yn dyweyd :— | And ne'er held marble in its trust Of two sueli wondrous men the dust. Vel cadly wyddion niilwrol a llyngesol mae'r geiriau hyn ond odid N-11 g'ynir; odd o'n rhan ni yrydvtn yn credu y bvdd em hoiv uwyr yu galiu canfod lhu .a. o ddynion 11-itvcr mwy "wondro!;8" yn yr ypfvr ueiiod, na'r ddau hyn, er mor enwog :J rhvlldwvr oeddynt. .1 ;I r swydd 0 Prif Gadlywvdd ^uluoedd ei Mawrhydi wedi ei riioi i' r Prif l-a g law, Arghvvdd Harduige. G.!mv?\!ArghvyddH;i?'!n'?\n?s?i Ymutiodd a'r t\ddin yn 1701, ac eniihidd* enwog- '? vwydd yn Vspaen a Pliortugal. A'i'c"d! efe b(;ivd yu Waterloo, a choliodd ci lav; cliwith, am vr bvn yn]aeyodcr?n?obrda! (pn¡sÙm), y, ocld yn Llywydd Cy fired inol lndiu 0 Ehriil, 1344, hyd 1 inawr, 1848, ac yr oedd yn bresenol fel y cyfryw, ac yn ail iiiewn awdurdod, yn y bi wvdrau ar y Sut]y yn libagfyr, 1845, a Tonawr, 184G. Am ei wasanaeth ar yr achlysuron hyn, derbvniodd ddi- olch garweh y Senedd, a (I Bendefiw- aeth. Derby ni odd hefyd ddiohdigarwch Cwin- peini yr India. Ddwyreiniol, dinasi'raint Ll indain, blwydd-dal 0 bum mil o bunaii oddiwrtli Gwm- peini yr India Ddwvreiniol, a blwydd-dal o dair mil 0 bunau oddiwrtli v Senedd, am lywydei ddau olynydd nesaf yn y bendefigaeth.

MR. LOWE YN KIDDMIMINSTEU. Gwnaeth Mr. Lowe, yr aelod dros Ividderminstor, rai syhvadau rlmgorol yn ei araeth rvmus ar y weiuyddiaeth bresenol yn y ciuiaw a roddodd ei et hoi wyr iddo. Dywedai nad ydoedd v peryglon a fygythid oddiwrtli weriniaeth i'r goron a'r e"iwys, i y dcyrngadair a'r allor, end bwgan i'n dyclu-yrui ac heblaw hyny, nid y weiuyddiaeth bresenol oedd y dynion i atal ymosodiadau gweriniaeth, os oedd perygl oddiwrtn hyny,—dynion a;.r oeddvnt wedi gosod dosbarth yn erbyn aosbarth, "gin ein dvsgu i fyw fel anifeiliaid gwylltion yn cnoi a thraflyngcu ein gilydd." Ilawdd iawn yclyw siarud am "atal rhuthriadau gweriniaeth," ond nis gellir llywodr- aethii y wlad hon, fel Ffrainc neu Germani, drwy y cleddyf. Yr ydym ni (ehe Mr. Lowe) yn bobl mid, ac yr ydym yn penderfynu mynu ein ifoi-dd. (Uchel gymeradwyaeth.) Ac os bydd i ni ddewis-yr llyn, gobeithiwyf, na wnawn byth—newid ein cyfan- soddiad rhagorol am weriniaeth, nid fy Arglwydd Derby, na fv Arglwydd Malmesluiry—(chwerthin- iad)—na SyrF. Kelly-(chwerthiniall ychwllneg(1) -Da, na mil o'r cyfryw ddynion, y rhai sydd wedi ymuno a 11 gilydd er's cymaint o amser i wrthwyn- ebu ein riiyddid mastiac-liol-(elywch, elyweli)-a allai atal symudiad barn v bob] un fodfedd. (Cy- meradwyaeth.) Ond pan y mae'r gwyr hyn yn son am "atal gweriniaeth," y maent nid yn unig yn canolygu am eu gallu eu hunain (oblegid nid oes neb wedi gwneyd mwy tuag at hyrwyddo eg- wyddorion gweriniaethol, drwy gyplysu a'r cri am helaethiad ein setydliudau cyhoeddus deimlad 0 anghyfiawnder), ond y maent wedi gwneyd mwy —y mllent yn camgymeryd amcan a dyben llyw- odraeth. Lfaliai yn Ifrainc, pan y mae'r bobl yn etliol Llywydd, en bod yn etilol meistr; ond nid felly y mae yn Lloegr; yr ydym ni yn penodi ein gwuinidogion, nid i feistroli aruora, ond i wneyd ein bewyllys. (Gymeradwyaeth.) Oddiwrthym ni y maent yn derbyn eu gallu. (Uebel gymerad- wyaeth ) Nid i'li lintal a'n rheoleiddio b yrydym ni yn penodi llywodraeth; ond yr ydym yn ei phenodi i ddwyn cleddyf cyfiawnder, i gosbi tros- odd wyr, i iyulI ufudd-dod i'r cyfreithiau, ond nid i sefyll ar ubrdd llais y wiad-iiid i ddywcyd wrth ewyllys unedig ceuedl fawr, "Hyd yma yr evell a dirn yn mhellach." (Gymeradwyaeth.) Gallwn osod ein tcriyn ein hunain-gùllwn wocyd cyf- reithiau i ni eiu hunain, a gosod ein torfynau ein hunain, heb chwdio am reoleiddiad oddiwrtli ddynion sydd wedi methu yn hynod yn mhoh egwyddor a bleidiasant—(clywch)—a'r rhai sydd yn awr yn ceisio gvvella eu canisyniad drwy wadu eu hegwyddorion er mwyn cadw eu lie a'u swydd, (Uebel waeddi 'Clyweh, clywch.') Ond mi af ychydig yn mhellach, a rlyweclaf nid yn unig nid vdyw yn ddyledswydd y Llywodraeth i sefyll ar ffordd barn y wlad, hyd yn nod pe tybid fod y farn hono yn un anghywir, ond mi ddywedat' fod y dynion hyny yn annlluog i ddarllen arwycldioll yr amserau, yn anghymwys i gael llywodraeth plant dynion i'w dwyhiw, yn anghymwys i gael eu gwneyd yn gylYifol am lLlirn mwy na'u hanibdau disyhv eu hunain, lias gallant ddarllen y dyddiau hyn, pa un ai er lies ynte ades, er dedwyddweh vnto an ned wydd well yr lil ddynol, yn ol ewyllys anolrheinadwy Awdwr hollddoeth y Lyd, ducdl anwrthwynebol at gydwastadrwydd gwerinol (Uchel waeddi I CINI\i,eii.') Nid wyf yn dyweyd pa un ai testun goiid ynte teslun llawonydd ydyw hyn ouel hyn a ddywedaf, fod yu rhaid fod y dyn hwnw yn ddall nas gall weled v duedd hou."

EFFEITHIAU RUM. j Y mae'r Boston Herald yu rlioi yr hanes ofnadwy a gaulyn: — [larnieT awr wedi saith nos Sadwrn, neidiodd dyn o'r enw Jaines Mahoncy, yr hwn sydd yn byw yn iM;>son-street, tra o dan efTeithinn yr enyddglwyf, neu hnint y meddwon, o'i welv, a eiinn gymervd eylloil fawr vn ei law, rhuthrndd i ystafcit g-vfagos, ac ym- osodudd ar Wvthlel o'r enw John Kilman, t^an ei dr.l'wanll yn dost yo ei fol, ac cfnir y bydd ci ghvyf yn un angeuol. Kliedodd BIrs. Malionev i'r heol, a thvnodd ei ?w?pddi:u)an luaws mawr bold at v tv yo yv' r hwn yi- oe d i y ?,n  fer v gyllell yr oedd y gwa)!?«fd()yn njpddwl yn arfer gvllell j angeuol. Cynyddodd y doif yn fi?r, ae mewn ychydig o funydau neidiodd y dvn drwy Henestr ag-orctl, a'r gylldl yI2 ci law. v dorf gan ei ymddanp;osiad, a lf'oisant ar bob tu tra y ?imt ar trt y rhuthrodd y Jfwallgofddyn arnynt, g-an arfer ei gvllell waedlyd, a chlwyfo ar v dill' i')- as\Y\' liawb oeddynt o'i flaen. Nid oedd ganddo ddim ain dano ond crys o'whinen goeh, a ehyiia'i walit yn sei'vll yn svtli ar ei ben, a'i farf lie!) ei lieiliio, yr oedd hyd yn nod ei ymddangosiud yn arsvvydns. Mr. Joseph Hunnewtll, vr hwn a dynwyd i'r lie gydag ereill, a drywanwvd vn ei ac er fod ei glivy wcdi ei drin gan Did. Hayes a Hard, ofnir y bydd iddo broti yn farwol. Blr. ikl'Loughliw, yr hwn sydd vn byw yn Wesley place. Hanover-street, linstnn, yn eerdJed gyda honeddiges yn agos i'r lie, p-vd y daeth Maboney ::tvnt 'bin ddyrehafu ei cyllell. Pan welodd Mr. ^1'Loghlin fod diange yn beth anmhosib!, osgbodd y ddvrnod oelid ar syrthiu ar v foiieddiges, drwy neidio o'i'blaen, a pheri id(1i lii;han ddialle am ei beiwioes; ac wrth geisio aeliub v foneddiges, tarawyd ef i la,, r drwy iddo gael ei drywanu yn ei aided a'r gyllell, ae ofnir na bydd byw. Diangodd y foneddi^es ymaith heb wybod am y I niwed a dderbynindd Mr. M'i/ounhlin. Canfu y gwallgofddvn hi, a rhedodd ar ei lml draeliefn. Ffodd j ^yntedil yn Bow.street, ae ymguddiodd tu ol i fariJ, ond prin y gallodd gyrhaedd y He hwnw, nad oedd Mahoncy yn v cvute Id yn chwiiio am dani, ae un- waitli yr oedd o fewn yehvdig 0 litileiii iddi. [dw\ddodd y foneddiges i ddiange heb dderbyn un ni wed. Trvwanwvrl un o'r enw O'Hum yn ngwaelod ei fol, a thrywanwyd un arall o'r un enw yn ei ghin ■ ond er fod y ddau wedi derbyn niweidiati dwf, dis gwyiir ria fydd yr un o lionynt yn farwol. DerbYII- jodd un Mali a 11, Gwvddel, (>!) oed, drywaniad yn ngb^r isaf ei gefn. Clwyfwyd ilawer ereill, enwau I vrhai sydd yn anhysbys i ni. Anelodd ei gyllell at un foneddiges, ond er bod ei gwisg wedi ei tliori, lieb (I(Ierl)yii till Deri).Ii,)(I,i lit] | glwyf yn ei fraieh, un arall glwyf yn ei" goes, &c. C'lwyhvyd un hiichgen yn ei glun yn dost. Rhedodd Mahoney i swyddfa eoliestrydd y ddinas, ar ol tiiflu y gyllell yinaith, lie yr ymaflwyd ynddo ac y eymerwvd ef i'r ddalfa. Y mae gan Kihnan wraig a tiiri o blant, ac yr oedd yn hyw yn v ty tryda Ma honey. Yr oedd Mr. Hunnewed ychydig yn well ddoe. Y mae Mahoney yn arddwr, ac edrvehir arno vn grlTredin fel dyn heddycliol. Yn ddiweddar y I mae wcdi bod vn wallrnt o dan ellcithian y ddiod | fcddwol. Nos iVener, aeth i mewn i ystafell y wraiy; a bwyed yn ei hw, rtlJ dyngn y lladdai efe hi ond uid oe!d hi yn ofni un niwed, ae o ganlyniad ni hysbysodd y peth i'r heddguidwaid. Y11 vstod yr liwyr eymerwyd Mahon w i'r carcliar.

L)v'Kro()L.—7???,??,,?.?_???,,???.?? iwr,t..a 8 o'r gWh, yr ocd.l 4 o ddynion mewn rh?.-f??h ?udaiadyuij?,,??yJ'Ynmy?<f. Kitkdale lioad ae fel yr oeddynt yn troi i Great H'tne'-St.,acyn??.)yNuffeswu<.).act!uHitar draws 0 rit. 7, V Street, kirk(l,,ile, ei lit-iinv oedd Mrs Lew)s,<)ed 7.?. Ac mor fuan a y dca: ?.tnt!d.t.?.t?e. han:duYn dost, gyrusant vmaitli, ae nid ydys hut \n liyu wcdi gwybod pwy oeddynt (Tan I'<)(i y ??.cd..??!ti;,?),? ac nad oedd y ,h?:Ldd?thantaU?,,tatyncih?!nabnd,hi?..Y- incr?y?'<dy G og.ed?,,], ii)e%,s-n (L'imladrwvdd, a lu a barhaodd felly hul 4 „'r -doch b.?uS.dwrn.pdnybuiddi?adhivr.ui?H?i?. Yn?:niy'i"?<i'hah?ydrhe.th-htdi?iarcich.)rf!' a ehan nad oedd un tebvgolrwvdd y gtllid eael »afael ar y rhai a acliosasant ei lnarwolaeth, ar ddyumniad mab i'r draiigeedig, eauiata.wya rbeithfarn fod vn rlieitlifarii f(;(l yii Y mae'r 7?.? yn sylwi mor gysurus ydyw mcdd w!,t!-a y mae Llundain yn awr mor wag ymron a Pal'ny'a.y?.'euntynwcswiad?roivncutoo hhu l ci gwiad—y mae un pen uad ydywynMr- phwys. Y'?eD.s?Iiyne.stedd i ae yu gwy!ied em Hogeiiau. 1 n?e boneddwvr gwled- ig, a.inae?iwyr o dan fcisuiaid tir, a phawb sydd yn feioiuau eu hunain, Dell yn cwyrio oiierwvdd beichiau ar dir, ya cysgu yn fwy csmwyth mm- cnocd. Y maer y;tonn (ydd'ai yn arfor eodi tu<? amser y cyhyd J.i?dd a nos yii awr \n rhoi HO I  y evi ))'ti ?,l ?;)(1(1 a 110, yii a?N-r vri i-itoi llc i yu ddislaw, oblegid gwyr R-d Disraeli yu eOio."

A R Y W I A K T II I,)rpuF\rYn y: I.L!U¡: ('I.\i. "lí, A YN Ll.L ND.MX. time Vti ll'.VI' Y»j eiibef ha wild i frecwesta vn Llund.-au. i i.roli Ffrainc ar y bwrdd einiaw, a i'.ve h v d mewn pryd i gyda <d:vfei!ii->ri yn Llundain i 5wppCt'a y)'un dydd a fbulu on d vch'?'i:g mwv íf. ;Ù: 1i :,> "h, :F; 'J\ i:, denddeg awr. A gellir gwnevd !n!?d ar rvv\ ddvd.j 1 0 ii ?l u'!i?\\Y dd)dd, drwv f\ned qydu'r g rhydres sydd yn rvehwyn o L-m J a i ;.i ;tlli' 1; el:')lJ ;:y lll t\\¡¡i ,);' :I\¡i¡' i- hncdd Dover erbyn tna haniie:- awr wcdi deir, a«- yn mhen N' V v mae ageilong fuan yn gadael till %'ii mor■ eithwvr ar dir Ffrainc tua c'.ivvaitcr cvn un o'r gl.h. Y iniie I- ,i,erle,3tr yn eyebwyu yu ol ychydig wedi tri Fel hyn gellir treuiio dwy awr yu Ffrainc, a uw>. vi) Dover wrth ddyehwelyd, uc eto bod yu 0 r giocli y nos. ESGOB Jill YDY0 IT AIX A CuYFFESIAD — Ysgl'ifeU- odd uu 0 blwyfolion St. Mary, Reading, yn ddi- weddar at Esgob Rhydychain, yn cwyuo fod y Parch. Mr. Turner wedi traddodi pregeth yn fdeidio eyffcsiad a maddeuant offeiriadoi, ac yn jiiiodoli y gallu i iaeliau i'r ofl'eiriad, Atebodd yr esgob y gwahanol byngciau a osodwyd i lawr gall yr \sgrifenvdd, a dywed nad ydyw yn caol ond un ymadrodd sydd yn ymddangos iddo ef t'el yti *>[ isod allan yn rhy eang ac anoclielgar fanteisiou c.fies- ind, ac nas gael dim yn y bregeth ar y pen ofaf yn grocs i athrawiaeth i']glwys Loegr. Y mao yr esgob yn dyweyd yn ddilloesgui fod Eglwys Loegr yn dysgu, o dan rai amgylchiadau, fod cyffesu pechodau wrth weinidog Duw i gael ei gefnogi; a thrwy osodiad Duw, iod gras yn dilyn cywir ddefnyddiad maddeuant neu ollyndoJ ofleiriadol." Mewn perthynas i faddeuant, y mae yr Eglwys yu dysgu fod gweithredoedd a gyflawnir gan y gweinidog ordeiniedig yn "meddtl yndJyut allu nad ydynt yn meddu pe cyflawnid hwynt gan ddyuion ereill." Ow, ow. ai dyma'r Eglwys Bro- testanaidcl yr ydym yn talu am ei ciiynnai! Gresyn, osioe ?—P2r yr etholiad diweddaf, y mae holl nerth y Gymdeithas Goidwadol yn y drof hon wedi cael ei osod ar waith mewn ilawer modd, un o honynt ydyw danfon rhybuddion 0 w'thwvn- ebiadau i ethohvyr rhyddfrydig. Ar ol myned trwy en gwaith i'w boddlonrwvdd en hunain mewn pei,tliN,i-as i'r fwrdeisdref, dechrenwyd gvda'r sir. Yr oedd yr amser yn fyr, ac yr oedd pr-tii :,1'!1 nas gellid danfon y gwrtiiwyr.ebiadau angenrlieidiol cyn i'r amser a ganiateir yn ol v gvfnuth dd'od i ben. Profodd yr hen air, M wyaf v y rhwystr," yn wir yn yr umgylchiad hwn. D•> fonwyd 4000 o rybnddion, yn dwvu euw.ui etliol- wyr sirol.o'r swyddfa, achafwyd hwynt i mewn vn y llythyrdy pun ydoedd broil yn rhy ddiweddar. Ond, och resyn, nid oedd ond enw yr ethohvyr vr oeldid yn eu gwrthwynebu yn unig, lieb eu pres- wylfod, ac felly buont yn aros yn y 11ylhyriy nes yr ydoedd yn ddiweddar. TwH. Llundain—Y mne marwolaeth y Due Wellington yn rlioi cylleusdra i wneyd rhai o'r diwvgiadau hyny a of'vtii-I aii witliti.nol all Seneddol. oblegid v mae swyddau mewn Cv; sylltiad a'r Twr, sydd yn wai tli i ni fel gwlad. cario yn inlaen lywodraeth y castell, y mae yi.o geisbwl, rhaglaw, israglavv, ac argadben, cy!Ltu y rhai, gvda u gilydd, sydd yu cyrhaedd v swm o bedinr mil 0 bitnnau yn y flwyddyn, sef c. niaint a chyllog y Prif Weinidog, ond y mae cvmaint a hyn o wahauiaeth, y mae gan y Prif Weinidog ddigou o waith, ond nid oes gau y swyddogion livn oblegid allan o'r pedwar swyddog, y ceisbwl, v rhaglaw, yr israglaw, a'r argadben, nid oes ond tit) yo hyw ar y lie, a hwnw yd.yw'r argadben, dy ledswydd vr hwn ydyw gofalu am yr allwedil, sef gweithredu fel uchborthor. Y mae gofalu am yr "allvvodd" liwmv yn orchwvl costus a fhudiol dros ben Bob nos, y mae'r holl ovgorddwvr yn ymgynwll, ac v maent yn cario'r allweddau yn n a ii t 11 C,'ti i 0"- orvmdaitli, at argadben y Twr; y mae'r gwareh avvdlu yn troi allan, a'r swyddog vn gwaeu-.li alhm fel v maent yn dynesu, Pwy sydd yn dod ? '• Yr a' "Allweddau y Fienbmes Victoria." Y r! I r •jwiirchawdlu yn codi eu liarlati—vn dynmno ar i Ddnw feadithio ai hveddau v F.-eiih i nes Victoria Dygir yr alhveddau i'r argadben, ae y mae hyn yn costio pedair mil 0 biinnnu i'r wlad Esgob Exeter A'R GvFFKsoKr.r.—Y yfitill tl'ydololl i y 1 iad, Bani, Es?ob Ex('ter, yn parhau i ddangos ei ym]vniad wrth yr "Eglwys J?'tn G n th ol ig," ae co("tl;iwl.t-ll ei csLoniad ef. y ma? VII y?ddauucs nad vdrw v gicabanS-iii;tli. Raln'sa fUtijuULaiiu* J ;ù: Eulwys Babaidd ar gyHeau.ondbychan. Y mae vmohwiliad yn awr yu cael ei wneyd geihron yr Esgob i'r cyhtiddiadan a ddvgir yn erbvn j Parch. George Hundie Prynne ar dystijluethau I genethod y rhai a gyffesasant iddo. Daugoswyd fod Mr. Prynne vn arfer cyffesu a 1 hoi maddeu- ant yn Kglwys, a'i fod wcdi gofyn cwestiynau aflan i en- ethod, y rkli a In gydag ef \n cvflesu mewn' perthynas i'w teimladau a'u hymddygiadau ar adegau neillduol. Yr oedd yr arferiad yma o gyfJesu a gnfyn c\V('stiynan tDaidr1 \Ycli ei gario i'r fath raddau -an Prot'-stanaidd (?) Mr. Prynne, fel ag i beri cynhwrf cyffredinol yn y gytnvdogaetli. Yn niwedd yr yruehwiliad, er svn- dod t hawb, dywedodd yr Fsgob ei fod yn rhydd- Nv 1), (1 L hau Mr. Prynne oddiwrtli y eyhuddiad hyd yn nod o annoethineb mewn (iilyn eyffesiadau per- sonol, tvwy vr hwn foddion yrooddynannicbon udwy gwybod pa nifer o bcchaduriaid ieuainc a adferwyd o'u drygioni. Pa fodii bynag am hynv, ii.ci re  w Il i Pa fo,,I,i Ili) ebe ci ki-glwyddiaotli, yr oedd Mr. Prynne yn ym- ddangos, yn ddiamheuol, iddo of yn rhydd oddi- wrtli bob peth tebyg i fai. Derbyniwyd y geiriau I hyn gyda munnurau uchel, ae ni loihawyd y mur inuran hyn pan hysbysodd vr Esg'ob'ei vn bwriadii cyflawni y gwasauaeth 0 fe lvdd yn I'jglwys Mr. Prynne, ac yr erfyniodd ar ofleir iaid y dalaeth i ddod a u plant yfio li- yr achlysur. Luingddryi.liadau.—Gadawodd v Bhurtnore, Hon sg o by in th eg cant 0 dunolli, borthladd y hou yu rhwym i ios i' i- l?laf, I Orleans Newydd, gyda phodwar cant 0 eneidiau ar ei bwrud. Boren dvdd Sadwrn, rhedodd ar y tiaeth yn agos i Wexford yn yr Iwerddon Yr oeud v vn gvnhyrfus ar y pnd, a^ yr oedd otnau a dyod'defladau yr ymfudwvr a'r dwrlrfw yn fawr dros hen. Gwnaethpwvd pob vmgais i achub y Hong, a phan welwyd u as gellid gwneiit'iur hvny, gwnacth paWL) ymgais i achub v ihvytli drudi'awr 0 eneidiau oedd ar ei bwrdd. Wedi liawer 0 ym- drech, llwyddwyd i gael tri o gychod yn Uawn o ymfudwyr i'r lan yn ddyogel. Dact!] ynhydigo hysgodwyr a'u cychod i gynorthwyo v rhai ereill, a chyda liawer iawn 0 anhawsder, ac mewn pervgl mawr, achuhwyd pr.wb ond pump neu chwech Dywed rhai fod ychwanog wedi eu colli. Yr 110 noswaith, ac yn agos i'r un lie, rhedodd y llong Michall, yn rhwym o'r porthladd hwn i Gaer Cvs- tenyn, ar v tvaetb ac fel yr oedd goren'r hap yn yr amgvlchiad hwn, achubwyd yr holl ddwylaw. Y "Gadair waedi.yd "—Pan godwyd yr ysga- ffold i ddienyddio y llofrudd Treiber, ychydig ° 0 ddyddiau vn ol yn Munich, aeth lluaws o fon- eddigesau" (?) i fynu, ac eisteddasant yn y "gadair waedlyd" (y gadair yn yr hon y mae' troseddwr yn cael ei rwymo i dderbyn yr ergvd farwol) i edryeh sut yr edrychcnt ynddi." l'i R i- oc(t(i vi- orymdaith yn myned trwy yr heolydd i'r dienyddle, yr oedd un wraig yn ceisio euyn tosturi y dorf drwy ddangos plentyn, yr hwn, meddai, oodd eiddo'r troseddwr. 0 amgylch yr ysgatTold, cafodd liawer iawn eu hyspeilio, a chymerwyd rhai o'r Ihtdron i'r ddalfa. Curwyd nn dyn oedd wedi rhoi ei drol at wasanaeth y dorf am swm neillduol y pen, am fod ei geffyl wedi symud, ac wedi tailu I-I)tii o'i gwsryieriiii(l. Ar o! y dienvddiad, rhedodd gwyr a gwragedd i wlychu oil cadachau yn ngwaed iy dienyddiedig er meddyginiaethu'r darfoded- j igaeth, ac anhwylderau ereill. Dyma addysg foesol y crogbren 0 TnrxiAETii Pbydeinwyr AR Y CYI-kNDift -Dv- wed v Leicester Uletcury fod ty Dr. Paget, awd wr gwaith ar Hungari a Transylvania, yr hwn, er pan ymadawodd 0 Leicester, sydd wedi trigo vn Dres- den, wedi caei ei chwiiio ychydig 0 ddyddian yu 1, -i v( I ( I ;Iiii VLI 01 gan nifer o heddgeidwaid, v rhai a gymerasaat ei boll lythyrau, ei law-ysgrifau, a nifer mawr o lyfrau. Galwodd y gweinidog Prydeinnidd ar unwaith nr v gweinidog tramur am cglurbad; ac hefyd i ofyn, rnae'n debyg, am i'r llyfiau a'r pa- ryran gad Oil rhoi i fynv. Dywedodd y gwr hwn yn ddigon didaro nad ydoedd yn gwybod dim am y mater. Aetbpwyd i yrnofyn iÚ Ysgiifenydd Uart,efol end, ei-eded y iiel) a all, nid oodd hwn ycltwaith vn gwybod am ddim rbeswm dros y fath ymddygiad; ac felly gadawyd ..Dt- Paget mewn dirgelweh yn nghvlch yr achos o r yspeiliad diaclios a gwaradwyddus 1Iwn- gan swyddogion rheolaid>i Ni cblywsom a gafodd Dr. Paget ei bapyrau a'i lyfrau yn ol. Ar un o'r bwiiau buddugrdiaothus a godwyd vn HoanlJo yr wythnos ddiwcddaf, ar ymweliad" y Tywysog, yr oedd yn ysgrifenedig y geiriau can- JYlJol :—" Y mac tref Roanne.yn rhoLei hun i fynu i-Louis Napoleon" Sylwodd. un uedd "yn sefyll gerllaw, fod y ibs.-l' yn PHS wedi rlioi ci lu.n i

MANiON A HYNODSON. I j I .fitsdodwyd baei gen denddeg ced, o"r enw Jui.Q ;1,; r',i.ll j'IJildou l\H'l'l:Ol'OuglJ, Ú'i,l'!du &d:,¿, y l';J¡¡1 n.fu!'1í'.>'}d)'ri weit!} I r oedd Cj- fiognu swyivtogxn carcliar Edinburgh ?yhy;!?d.i ,"u c' t"k'¡ y "m o ??,7??: u'1." y i!l UtPd!d¡t:7(O.) I._ Pern; l'.»d yu eeel eu gwario yu dyB- y.i?o am wy-rvs (oysters ) y:j Llundaiu. ?'? yr Of',j.J y yn rhwyfo i lawr Coniston ycliydig d;iydi £ h;u yn ol, gweLaut tie id.- yu | I ue-uo uru« y 11% n iiT.-uldodii uu o houyuti ddtd yr yu: Iusg;ad, ac iw 11 Cl;nci j) C, l'),? RI '?Cei -?illi VO Prwsia. S:; ,I :k ,N t 1- 1 ti i, d, a cu >V::J:)I;d L,fo<¡! )\I:I:e:ti\\l:¡,t, e u 1 mae. y henines, er ei mawr anrhydedd, wedi gwrthod do.-oy n cymyurodd John Campbell Nciid, \sw.. am yr i:wn y cryb'vyiiij bytheluos yn oi. Ithoddu- yr arian 1 bertiiyuasau y treugedig Y boneddwr ag oodd yn ddiweddar vn der- byn irjOO yn y flwydayn, yn swydd Clare, yn awr yu nidotiy Bolierhuoy Dywed y Standard y bydil y Senedd yn cyfavfod i dralod go;uenwyhou cyhoeddus ddydd iau, Tach- wedd 1 Leg. Cafodd uiorwr FiVengig, 0 dan 10 ood. vr hwn a golltarnesid gau lys miiwrol am daro ei gauboi; a ciileddyf, ei ddienyddio yn Brest. Y mae esgob Lacou wedi anfofl IIvt'iyr bngeiliol yu a nog codi cglwys ar fyuydd La 6iiette, lie y dy- wed ddarfod i'r Forwyn Fair ymddangos yu ddi- weddar i'r bugcihaid Wedi i Mr. James rlolladav siarad am tua deng j myuyd, ddydd Llun wytlmos i'r diweddaf, mewu cyiariod cyhoeddus 0 gyfeiilion Mr. W. J. Fox yn Oldham, cto a eisteddo id i lawr ar gader, uc y uihoa ychydig fyuydau, hu furw. Nifer y genedigaethau a restrwvd yn Lltindain vr wythnos ddiweddaf, oedd l-idi, sef 718 o tech • ) gyn a 0 euetiiod a nifer y uuuwoiaethau oedd Old. | Ycimbg ddyddiau yn oi,mewn tafarn yn Dudlev, dnrfu i ddyu o'r enw Westwood, fwyta cath "wedi ei ehogiuio (el cwniugen," yr iloll a bwysai cll\e' pliwys ar 01 ei bliugo a'i giauhau. Y mae yn awr yn Piaistow ddynes ieuangc 20 j oed, 0 r enw dary Simmons, yr hon sydd yu cirwo' a o Y y mae v l.ys oanol ar boh liaw dros ciiwe' modiedd Ivli or enw Edw ard Cranson, p.) odd, geuedigol o "dt i.'Oiwicli, oud yn awr mown sefyiir'a dda yu Slioivdicii Liunii.un, Y,) a | modiedd o daldra. Dyweair fod carwriaeth yu myned ymlaeu rhwng y eawr a'r gawres, acy bydd yn terfyuu mewn priodas cyn pen hir. Wyf yn rhyfeddu beth sydd yu gwneyd fy 11 vg" j aid mor weiulaid ?" ebe coegyu with foueddwr. Y maent inewu lie 0 gwau," atchai vr olaf. uin i gaol eu hanfon i Australia. Vuirwvma pub dyn i aros yno In 1111 mlynedd, neu dalu dirwv 0 I'o". Eu eyflog f, dd 7s. be. y dydd, a tlielir eu | boil diaul i fyned yno. "J Yr WytilWh ddiweddaf, eymerwyd dynes i un o,t- elafdai yn i.iuridain, yr hou a lyngeasai wertii chwe ehemiog 0 sur surauig (oxalic acid). Ar yr vmehwiliad a wnaed i'r achos o flaen yr yuadon, dealhvyd na wr.aeth y meddygon ddeftiydd o'r cyll- sugnedydd, ond iddvnt ddetnyddio adwvnias (yil• i-inti-im), yr hon sydd yn a bu yn dwyiidianus i hen cylo^, a thr.vy hyny i achub bywyd y ciruanes. ¥ y I q modi yn Ilorston, 'yr w_,tunos ddiweddaf, gin faedd, yr hwn a'i lladdodd", O hei-wydd marwolaeth Due Wellington, v mao ei Mawrhydi a'r teulu bieniuoi wedi bod yneu gulurwisgoedd am wythnos. Darlleuwyd y.->t i.d > .pl1 bi-oti v Gym. deithas B'ydeinig, yn ddiweddar, gan y Parch Dr. Morgan, ar gyllvvr lsel y a mewn mo ill neillduol at yr ymtudiaeth neur exodus" cy lire dinol pi'esenol. Gwn.ieth rhaiaylw- a iau iied pryd y dv- wedodd Arohesgob Woataly, g-dag hvnawsedd mawr, y sn »e arnaf of.i ddoetor, o.cli 'jod wedi gadael it Y mae un Mrs. i'histmau wedi cyhoeddi rhyw y I¡W¡¡w IOU 0 wasiaetii iue.vn modo n: iiiiiuol yu "ordiuhad UUIV ei hun," ae y mae yn 'v:sio gwneyd aliau mai peth dv-iiuuo! a dyd.ioroi la^n \iiy lio yn gacthwas, Y iii ;ebe hi) o r enw Phiilis, v mae ei pons yn mlie'.i inchluw gernau—y unto ei diweur.vydd, ei gooe^irwydd, ei hymlyuiad wrth <dn teoio tu hwnt i nob peth. Byddai yn ddagenvf pe bi»'e y rhai sydii a-n ddiddyir.u caethwasiaetli ivnelelveiiu un o'i riiiuweddau sef gostyngeidd- | rwydd. Nid wyf yn gwybod am ddim" barddon- di\sach na'r euiy iiau a gaitodd i mi yn fy mabnndod y mae ei holi fywyd wedi bod yn gan- nioliaeth i'r lUol. Byddai yn dtla genyfpe-bydthii ly ngobaitb i am y nefoedd hauer eystal a'r eiddo hi, Y uia.e hi yu jiaethes yma, ond bydd yn srtnt yr ochr draw. Y mae yu aumhosild caol uu ym- ndrottd yn Xgbal>an few, thr Twin" sydd yn dan- gos niwed caetlnvasiaetb yn fwv ua hvn. Nis geii- ir ymdtlwy 11 tuagat seintiuu fel" tuagat betlitile, ond ga y mwyaf ansantaidd. Ychy ri;? 0 d ivddian yn 01 tmddo.Iwpl gwraig o'r enw AI a ry Price i gymeryd eiplnawf o dan v cy- hu Idiiui o geisio gwonwyno ei gwr a'i mab. Y mae dyn o r enw-James Sjarle wedi y?n"?'ytno i gerd ied miiidir bob hauer awr am dd?'yin 0 iianer-e,riau. Dywedir fod dyn yn Clare wedi ei lofruddio gau ei evv'ythr. Yehvdig o ddvd.liau vn ol eymerwyd tair tun el j 0 drewlwch ar y r afou Tafwys oedd heb dalu treth, Ni fn eri n'd gvnifer 0 ddieithriaid yn yr Iwerdd- on a'r flwyddyn hon. y ]III-ii i el h-'iiodi yn Ganghel'.ydd Rhydychaiu. Dywedir 1',1 y Gvmdeitlias Amddillynol Wyddel- ig mewn e* thvr is-d o eisiao arian- Dyweilir fol d'ywvsog Cymru am fyned i Nice i ymgryfhau. Cvuludiwyd trengho'iiad yr wythnos ddiweddaf yn Ijlundain ar go-ii' plentyn bychan a fygwyd drwy orwedd ar obenydd rhy feddal. Y mae yn byw yn Witerford (ebe'r Limerick Chronicle) hen wreigan 11 oed. Yrn ddiweddar derbyniodd yr cueiniad eithaf, ond yn aunisgwyl- iadwy gwellaodd draeliefn ac adferwyd hi i w chyn- efm iecliyd. Y tlwyddyn ddiweddaf aoth i Luu. dain i weled yr Arddangosiad Mawr. Mewn llythyr i'r Liverpool Albion, y mae Joseph Hume k-S. yn defuyddio v geii-iati it ga,.il\il:- Gallaf syhvi nas gellir cario alian fasnach rydd fel y mae'r cyliid yn awr yn cael ei godit oddieithr 1 chwe miiiwn neu saith gael ei godi drwy droth ar eiddo, fel yr wyf wedi erybwyll yu fy adroddiad a (-,Ylly(,ittis i'r pwyllgor ar y dreth ar .'iddo ac ar ol yr lio!! brofion a'r addefiadau gar. boo plaid o fanteision masuach rydd, me ten rhan, nid wyf yn ei ystyried yn betli posihl y bydd v wlad yn fodd- lawn i sefyll yn llonydd a goddef trethi amddiffyn- ol atgludol ar -2^3 o uwyddau Uaw-weithiol, a -i'2 o nwyddau o gynyrch amaethyddol a JJygir i tuewn i'r w'iad hon.

ANWASTADiiWYDi) Y LLYTHYUDOLL Til A MO it. G«'idir oddiwrtli v rhestr ganlynol o rai <1 r prii fanau vn y '.iy I, eu pedder o l,t)cgr, i'r a (leiir am b ib llvthvr a aufonir i.idyet, pa in ir amvastad vdyw y llythyi'doll <1 ^odir ur lytliy raa yn v wlad hon. Lie oedd. Pclidcr o Loi'jr. lull Ihj thy r sen,,I. s c. 21 0 10 Ostend 0 Ii Amsterdam 210 1 0 f Iain burgh 482 (I k *2 2 Copenhagen 7 1.5 o I') Vienna. 89(i 0 8 Lisbon. ()o.j t f) Stockholm ] no,-3 1 3 Gibraltar. ?? I 0 St.Pctcrsbo?it. t380 0" Ve")i(?c I .) ?''i?' 2372 0 5 New York 30: 0 (; Constantino'ple .)oi)o 3 3 Antigua 3009 I o Guadalonpc 3/>79 1 ,j 4310 I 2 Panama 4700 ) 0 nil) de Janeiro. 5200 2 0 ;t;3R 2 3 Cape of (-rood-Hope fi/00 I 0 Monte Yideo7-fOO 2 7 Buenos Ay res 7-500 ) 0 Valparaiso 80 0 2 I) Sydney I 0 New 2eaiand 11,0'0 0 H