Yr Amserau

FFRAINC. I Y mae gweinvddiaeth bresenol Ffrainc wed: ei Sefydlu fel y canlyn Gwladyddiaetb, Fould Cv- llid, Bineau Gweithydd Cyhoedd, Magne Ach- osion Tratnor, Drouyn de Lhuyg; Llynges, Ducos; Cvfiawnder, Abbatucci; Addysg. iortoul; Car trefol, Persigny; Rhyfel, St. Arnaud; Gwleidiad- aeth (Police), Maupas. Cyhoeddwvd goddef.raith i'r boneddwyr alltud- iedig canlvnol gael dvchwelyd i ffrainc:—M. M. Creton, Duvergier de Hauranne, Chambolle, Thiers, De Remusat, a deg ereill. Dywedir fod y rbaith hon yn ffafr vr alltudion wedi rhoi bodd- Jonrwydd cvffredinol i'r bob] yn gyffredin. Y mae y symudiad am ddeisebion o blaid cyhoeddi yr ymberodraeth yn myned yn mlaen yn y aosparth- iadau yn gyffredinol, a dywedir nad oes ceb o'r nwdurdodau lleol mewn un man yn dangos y gwrtbwynebiad lleiaf. Anfonwyd un ddeiseb i Paris o'r Bas3es Alpes yn cynwys 30,000 o enwan, yn mysg pa rai yr oedd dros 200 o eyughorau bwr- deisdrefol, yn ercbi am gyboeddi y ffui-f ymherodi-ol o lywodraeth. Yn y Basses Alpes yr oedd y gwerinwyr mwynf penboeth ychydig amser yn ol. Mor gyfnewidiol ac anwadal ydyw dynion Pan ddeallwyd trwy hysbysiad yn y Moniteur, Awst 3, nad oedd y cytundeb trafnidol rbwns; Ffrainc a Belgium, yr hwn a derfynai y diwrnod hwnw, ddim wedi ei adnewyddu, ac nad yw y teimladau rhwng v ddwy wlad ar gystal telerau ag oeddvnt cyn gwneyd v cytundeb bwnw, parodd gvffroad mawr yn meddylian y cyffredin, ac achos- odd ostyngiad yn y cedsoddion (funds J ac er y dywedir yn y Debats yr estvnir y cytundeb er mwvn gwneyd un ncwydd, nid oes ond ychydig o vmddiried yn cael ei gynnyrchn, gan ei fod yn hysbys fod y cytundeb wedi terfvnu, ac nad yw llywodraetbaa Ffrainc a Belgium ar delerau mor dda, ag y gellid dysgwyl am ei estyniad. Dywad gobebydd y Sun fod ganddo reswm di gonol i ddyweyd, am y briodas y siaradwyd cy- maint am dani rhwng Louis Napoleon a'r Dywys- oges o deulu Wasa, na chymer hi le byth. Cieda fod anhawsderau anorfod ar y rfordd. Pan gofier am ei pherthynas a hêo deuluoedd breninol rhai o wlodydd y gogledd, yn enwedig a Nicholas o Rwsia, credwn ninau na fydd yn un golled i'r byd os na cbymer y briodas hon le byth canys gallai acblvsuro canlyniadau a aflouyddai heddwch Ewrop. Y mae cymaint o ddefnvddiau hvlosg bron yn mhob gwlad, fel y gwnai ychydig o dan eu benyn yn goelcerth gyffrediuol.

GERMANI. I Yn eisteddiad y Senedd Germanaidd, ary 29ain o'r mis diweddaf, mabwysiadwyd y cynnygion a osod wyd o flaen Awstria a Prwsia, yn gystal a chyhoeddiad bi-eniii Denmark, o'r 28ain lonawr, 1852, gan fwyafrif o 15 yn erbyn 2. Cymeradwy- wyd y gosodiadau a wnaethid o'r blaen gan Den- mark, yn llwyr a chyfangwbl, heb ddim cyfnewid- iad. Fel hyn y mae yr ymrafaelion rhwng Den- mark a'r Cyngreiriad Germanaidd, wedi eu bollol benderfydu a'u trefnu. Dywedir mewn llythyrau o Frankfort, y bwriedir sefydln, yn ol esiampl Awstria, ddirprwyaetii ganolbarth i wylio dros wasg Germany. Y mae y wasg yn wrthddrych dygasedd ac arswyd i lioll ormeswyr y ddaear. Dywcd y New Gazette of Prussia, o'r 6ed cyfisol, fod penaeth y police wedi anfon hysbysiad i'r golygydd, trwy awdurdod gor- chymyn y llywodraeth, yn ei rybuddio yn erbyn Cyhoeddi unrhyw erthygl a fyddo yn cynwys ymos odiadau creulon a chywilyddus or Lywydd y Wer- iniaeth Ffreugig; os amgen bydd raid iddo arfer mesurau caethion at y papyr hwnw. Mewn llytbyr o Dantzic, dyddiedig Gorphenaf 2!)ain, dywedir :— Y mae y cholera wedi gwneyd ei ail ymddangosiad yma, ac, fel arferol, wedi dyfod o Poland. Hyd yn hyn y mae wedi bod yn (ii-a marwol. 0 bob pump a gymerwyd ganddo, bu pedwar feirw." Yn ei symudiadau trwy y gwhanol wledydd eleni, cymer yn gymliwj-s yr un llwybr ag yn yr ymweliadau blaenorol a wnaeth. Nid oedd yn awr ddim newyddion gwladyddol o bwys o Awstria y mae yr ymherawdwr heb ddy- chwelvd o'i ymweliad a Huugari, lie y dywed newyddiaduron y llywodraeth ei fod yu cael y derbyniad mwyaf brwdfrvdig, ond llythyrau cyf riuachol o Huugari a dystlant yn hollol fel arall- mai oeraidd iawn yw derbyniad Francis yn y wlad hono.

DEHEUBARTH AFFRICA. Y Rhyfel Caffrariaidd. I Derbyniwyd newyddion o'r Cape of Good Hope byd ddeehveu y mis Govphenttf, oddiwrth bl1 ral y gwelir fod y rhyfel yn Caftraria mor anhebyg o derfynti ag ydoedd flwyddyn yn of. Y mae yr yspeiliadau o auifeiliaid yn parhan, liofruddiacthau yu cael ou cytiawui, miia ymladdau a'r terfysgwyr yn cymeryd lie, yn mha rai y lleddir ami un o'n milwyr, ac yr archollir ereill, a chafodd y mail ei hattal a'i hyspeilio o leiuf ddwywaith ac felly nid oes nemawr obaith i'r rhyfel treulfawr hwn, ar fywydati dynol ac ar feddiannau, ddybenu vn fuan. Gwnaeth y rhyfel hwn fwy o niwod* a rhwystr i wareiddiad ac efengyleiddiad Affrica Ddeheuol, nag a ellir ei adenill am lawer o fly- nyddoedd. Mehefin 12, fel yr oedJ naw o wageni. dan ofal Cadben Windlo a 34 o filwyr, yn myncd o Gra- ham's Town i brif lucstty y fyddin, cymerwyd hwy gau y Catfrariaid a'r Hottentotiaid gwrth- l'yfelgar, Lladdwyd naw o'r milwyr a dau o'r gyrwyr, ac archollwyd saith o'r mihvyr. Dywed y South African Advertiser, 11 Lianwal banes manwl o'r ymosodiadau, yr yspeiliadau, y llofi iuld- iaethau, yr ysgarmesau, a'r gorchestion personol, yn mha rai y mae y trefedigaethwyr wedi bod yn weithredwyr neu yn oddefwyr, lawer o golofnau o'u newyddiadur. Y mae annbrefn a pberygl, cygystal a rhyfel gweithredol, yn awr yn bethau cyffredin am fwy na banner cant o filltiroedd bob ocbr i'r llinell ororol, am ryw no milltir o hyd. Yr hancsion diweddaf a roddant achos i ofni fod minteioedd cryfion o ladron liofruddiog wedi ym- Befydlu yn mysg y mynyddoedd ac yn y coedwig- oedd, nid neppell oddiwrth drefydd Uitenhage a Port Elizabeth." Gwoaed ymosodiad gan y pencatrawd Bullor ar Waterkloof, He y lladdesid y pencatrawd Fordyee. Ymladdodd y Caffriaid yu wrol, ond gorfu iddynt ffoi o flaen y fyddin. Dystry.viwyd eu boll fythod. Ond cygynted ag y seiniwyd yr encil-uod, gwnaeth y Caffrial Ll eu hail-ymddangosiad, ac ymosododd miloedd o honynl. ar yr 61-warchlu ac ui allasai dim ond y maesfaguelau eu eadw draw. Gorphenaf 1, rhoddodd y ilywodracthwr Cath- cart gyboeddiad allan, yn hysbysu ei fwriad o wneyd ymosodiad gorchtygeiig ary penaeth cyn- dyn Kreli, gan alw ar y dinaswyr ar y gororau dwyreiniol i ddyfod allan i gynorthwyo bvddinoedd ei Mawrhydi, ar y Led o'r mis hwn, fel trwy hyny y rhoddor terfyn ar y rhyfel poeuus presenol. Y mae pinderfvniad y Llywodraethwr Cathcart ar achos y Marchluminanwr Hottentotaidd An- dreas Botha, yr hwn a ddedfrydwyd i farwolaeth am uctiel fradwriaeth, newydd gael ei gyboeddi ne'.vidir ei gosbedigaeth i gurchariad, meivn llufur- waith, am ei oes.

¡ TROSEDDAU. -I Dydd Sul aetb dyn i dy coffi yn Lambeth, a dynes, yr bon a dybid oedd yn wraig iddo, i ym- OfYll am lety, yr hyn a gauiatawyd iddynt, ond yn bur anewyllysgar, gan fed y wraig yn ymddangos yn bur feddw. Ar ol ei rboi hi yn ei gwely, dech- reuodd y dyn ddyweyd ychydig o'i hanes wrth wr y ty pan yn ymborthi. Dywedodd ei fod wedi cael ei droi o luaws o leoedd o herwydd meddwdod ei wraig. Yr oeddynt wedi cychwyn o Foi-rest Hill, gan Iwriadu cerdded i'r dref, ac yr oedd efo yn cario eu cist a'r cwd teithio, a chan ei fod o gan lyniad yn analluog i ofalu am ei wraig, yr oedd hi wedi sjrthio ar y ffoi-dcl lawer o weithiau ac wedi anafu ei bun yu dost, a bu raid iddo gymeryd cerbyd. Yn y nos wedi i'r ddau fyned i'w gwelyau, clywai rhyw un yn y ty lais yn gwaeddi Pam na ddowch chwi i'ch gwely ?" a "Beth ydych chwi yn ei wrieyd you" Yn tnhen enyd aethpwyd i'r ystafell, a chafwyd y dyn yn crogi wrth hoelen yu y mur. Yr oedd y wraig yn gorwedd yn y gwely yn ei ymyi, yn hollol ddideimlad. Y rheithfarn ydoedd "Gwallgofrwydd amserol." Yr wytbuos ddiweddaf cwerylodd dyn ieuangc a'i ddarparwraig, ac er ei fod yn ddeg ar hugain oed, tafbdd ei hUll i'r Tafwys yu Wapping a bodd- odd. Cafwyd plentyn bychan wedi ei foddi mewn afon yn Nottingham, ychydig o ddyddiau yn of. Caf wyd un arall wedi byny yn agos i'r un lie dran- noeth. Cynhaliwyd tvengboliad ar gorff milwr, yr hwn a gyfarfu a'i farwolaeth drwy iddo gaei ei drywanu gan filwr arall, yr hwn oedd yn y liuesty yn Dub- lin. Mae'n ymddangos fod y ddau filwr wedi dod i mewn i'r liuesty nos Sadwrn yn feddwon. Ar ol iddynt fyned i'w gwelyau, pasiodd ychydig o eiriau cas le rhyngddynt, a chodasant yn y tywyllwch, i ymladd a'u gilydd. Pan ddygwyd goleuni i'r ystafell, cafwyd fod y trengedig wedi ei drywanu gan y carcharor a bidog oedd yn yr ystafell. Dygwyd rheithfarn yn unol a'r fleithiau uchod. Yr oedd hanner y rlieithwyr yn filwyr. Traddodwyd y carcharor i gymeryd ei brawf. Nos Lun torwyd i mewn gan haid o ladron i dy Mr. Gerrard, amaethwr, yr hwn sydd yn bvw ar ochr y Ifordd yn arwain o beutref Didshury. Tua naw o'r gloch yr oedd y teulu wedi myned i'w gwelyau, ac yn mhen ychydig iawn wedi byny clywsant niter o wyr yn rhuthro i fynu'r huarth at gefn y ty. Pan edrychwyd allan drwy ffol)estr y cefn, canfuwyd pedwar neu bump o ddynion yu gwisgo gorchudd ar eu gwynebau, y rhai a fygyth- iasant eu saethu. Rhedodd Mr. a Mrs. Gerrard i'r ffenestri ereill ocddynt yu gwynebu y ffordd, ac yuo cyfarfuwyd hwynt a dun ddyu a gynau gan- ddynt. Yna torodd y dynion i mewn i'r ty, a gosodasant bob un o'r toulu yn garcharorion mewn ystafell. Daeth un o'r gweision i mown i'r ty tra yr oeddynt hwy yn gwneyd hyn, ond llwyddodd y lladron beiddgar i ymatlyd ynddo a'i osod yn tan yn yr ystafell gyda hwynt. Wedi hyny, cymeras- ant bob un eu carcharorion a chloisant hwynt mewn cellar. Chwiliasant y ty, cymerasant £10, llawer iawn o ddiliad, oriawr Mr. Gerrard, ynghyd a'i wn, ac wedi hyny arosasant am oddeutu awr i I ymborthi yn dawel ar gig eidion, bara a chaws a chwrw Yr oedd yno oddeutu wyth o honynt o gwhl. Nid ydys eto wedi llwyddo i'w dal. Mac'n resyn fod cynnifer o ladi-adati beiddgar fel hyn yn cymeryd lie dro ar ol tro, mor agos i'n trefydd mawrion, heb ddim yn cne] ei wneyd tuagat chwalu y minteioedd lladron sydd yn eu cyflawni. Nid cea nemawr i leidr yn y deyrnas nad ydyw yn berflaith hysbys i'r heddgeidwaid non i'r detectives, a gwyddis mai ar ladrad y maent yn byw. Ai ty bed nad ellid dyfeisio rhyw gvnllnn drwy ba un y gellid cymeryd y i-ilai hyn i'r ddaifa, er nas gellid dwyn cyluiddiad penodol yn eu hertlyn, heb ar vr un pryd beryglu rbyddid dynion gonest ? Dywedir fod Francis Berry, yr hwn a <l.liony<aa iwyd cVlydcl Sadwrn yn Armagh, yu yr lwerddoii, am geisio llofraddio Mr. Meredith Chambre wedi gwneyd rhai datguddiedigaefchau lied bwysig y diwruod cyn ei ddieuyddiad. Cymerwyd oi eiriau i lawr mown ysgrifen, a dywedir ei fod yn cyhuddo tri neu bedwar ereill o fod yn gyfrauog vn yr un trosedd. Pan ar yr ysgafiaid, dywedodd y tros- eddwr, Foueddwyr, yr wyf yn dyrnuno arnoch oil weddio dros fy enaid, oblegid yr wyf wedi bod yn bechadur mawr. Pe byddai i chwi Babyddion gymeryd cynghor eieh hoffeiriaic1, Di fyddai genvcb ond ychydig o bethau fel hyn i'w gweled. Yr wyf yn gweddio ar Dduw a'r Forwyn Fendigedig, am iddi drugarhau wrthvf yn awr ac yn awr fy marw- olaoth. Yr Arglwydd a drugarhao wrth fy enaid."

CREULONDERAU lEWN GWYRYFDY. I Yn mrawdlys Guildford, ddydd Iau, tynodd yr aclios Griffith v. Del Espina.sse ae arall" sylw mawr. Yr oedd y gyhuddgwyn yn hysbysu tod yr acbwynydd, yr hon oedd yn dwyu y cyhuddiad drwy ei hewythr, gan ei bod hi ei hunan yn eneth ieuangc, wedi cael ei gosod o dan ofal y diffynwyr, y rhai oeddent yu edrych ar ol Lleiandy Pabaidd yn Norwood, a'r rhai a ymrwyrnasant i ddarparu digonedd o ymborth, ac angenrheidiau ereill. Cwynid nad oeddid wedi cadw at yr ymrwysniad hwnw, nad oedd yr eneth wedi cael digouedd o ymborth, cu bod wedi ei horweithio, a'u bod wcdi ei chvfyngu yn angbyfreitiriol, ac wedi ei chamdrin ei CIIV F)'DILI yn angliyf' mew fi\rdd ereill; ac mai y canlyniad ydoedd, ei bod wedi gwaelu yn ei hiechyd, anhwyldeb corfforol wedi vmadyd ynddi, a'i bod yn y diivedd wedi colli un o'i llygtâd, Dywedai yr acbwynydd ei bod yu 1-3 oed, ae yn amddifad gan ei bod hi a'i modryb yn Babyddion, fod Dr. Wiseman (y Cardiual) wedi ei gosod yn Lleiandy biin lftir- glwyddes, yn Norwood, yn Hydref 1810 fod ei hymborth yn gyfansoddedig o gawl wedi ei wneyd o rice a gwer, yr liwii a roddid iddi deirgwaith yn y dydd en bod weithiau yn cael cigfwyd i'w cin- iaw ac i swper mai bara a bresych a gaent; ei bod yn ami yn gorfod gwneyd penyd, trwy eistedd am amser maith a'i gwyneb wedi ei droi at bared wedi ei wyngalchu i orwedd ar ei gwyneb ar y llawr, wedi ei rhwymo fel nas gallai ysgogi; cael ei gosod mewn cell dywell ar ei phon ei bun, &c. Dywedai ei bod hi ac ereill o'r gwyryfon, ar yr t ichlysur o ymweliad Cardinal Wisemau a'r set'ydl- iad, wedi cael eu gorchymyu i gyllwyno gwisg i'w Arddercbognvydd, ac yr oedd hi i ddyweyd ei bod hi wedi gwncyd riian o'r cyfryw wisg, ond yn lie hyny, gan ei bod yn anfoddlawn i ddyweyd auwir- edd, ei bod wedi tori allan i wylo ei bod mewn canlyniad wedi cael triniaeth mor chwerw, fel y bu raid iddi hysbysu y peth i'w modryb, yr hon aï cymcrodd hi ymaitb, Dywedodd dau feddyg eu bod yn credit mai yr achos o afiechyd yr eneth oedd ei bod wcdi ei hainddifadu o ymborth priodol a maethiawn. Nid oedd neb i gadarnhau tystiol aeth yr eneth, ac yr oedd yn cael ei wadu yn hollol gan y diffynyddion, a chan rai o'r gwyryfon ereill, Ar ol i'r rheitbwyr fod yn abaeuol am awr a ban- ner, dygasant reithlarn yn erbyn yr achwynydd.

NEWYDDION CYMREICr, I GOGLEDD. Y MARCHNAOOEDD —Gweuitb, o 14s. i las. yi 168 o bwysau; Haidd, dim yn cael ei werthu; Ceireh, 0 (>s. i Is. yr 105 o bwysau; Blawd Ceirch, o 13s. i 1 is. yr 120 o bwysau; Cloron, o 4s. i 5s. y 210 o bwysau, neu 3 phwys am le Hwyaid, o 2s. Ge. i 3s. 3c. y ewpl; Wyau, o 10 i 12 ain 6c.; Ymen" yn fTres, o 9c. i lie. y pwys; eto hallt, o 8c. i 9e. y pwys. Yr anifeihaid—pryniad y CelTylau yn lied farwaldd, a r prisiau yn is LlOl blwyddiaid) o E3 i £ o yr un; Eidionau, o £ ,j j £ 7 ■ a'r Aonair y 11 gwerthu yn dda; y Defaid Jehydig- yn is eu prisiau na'r marchnadoeiid diweddaf; y Moth yn ac yn gwerthu yu rhwydd. BALA-—Wythnos i neithivvr, cvnnaliodd Egiwys- wyr y lie gv/arfod i areithio ar Addysg, yn Liysdy y Sir. Y prif siarad wyr ocddynt Esiob Llanelwy, a'r Parch. R. Pnh, Llanecil. Yr oedd sylwalan yr Esgob ar addysg yn dra syml a difrifol. Dywedai fod addysg wiadol yn derchafu ei pherchenog yn mvssr ei gyd-ddynion, a bod cyfranu addysg grefyddol y.{ u'n 0 ddyledswyddau pwysicaf y nai1l dllyn tua:; at y llall. Ond am sylwadau Mr. Pugh, eu tuedd benaf ydoedd iselhau Yinneillduaeth, a dyrcbafu "ein Heglwys." —IJywavch Hen. [Dymunem gyf hvyno ein diolebgarweh i Eglwyswyr y Bala am amlyiru syniadau mor uchel o barth y, pan y dywedent mai trwy ei ddylanwad ef yr efieithiwyd y cynhwrfRadicaiaidd" sydd wedi dechreu yn awr yn Meirioi.-G(,r. I CARMEL, GER TREFFYNNON.—NOS LInn, Awst 9fed traddododd y Parch. E. Stephen, l)wv(fvf>ltdii, ei ddarlith orgampus ar "Gcrddoriaeth Gyuireig" yn yn y lie uchod. Llywyddwyd y cyfarfod yu dra medrus a doeth gan y Parch. W. Jones (IV ) Yr oedd yr adeilad yn orlawn, a pharhaodd y darlithydd dros ddwy awr; ac yn ystod yr ainser maith yna cadwodd y prynulleidfa luosog yn berflaith wrth eu bodd, er fod y lIe yn hynod atighysurus I wrando o herwydd y poethder, a thystiai lIuaws na buasent vn blino pe buasent yno am ddwy awr ychwaneg; ac yn wir galiesid yn liawdd cdeall hvny wrth agwedd y dorf yn gwrando. Yr oedd v ddarlith drwyddi yn hynod fuddiol ac adeiladol, yn enwedig i gantor- ion ac yr ydyra yn goheithio y bydd canlyniadau daionns yn ei dilyn, drwy fod yehwancg o zel a di- wydrwydd yn cael eu cynyrehu mewn ieuengctid yn gyffredinol at v rhan bwysig hon o'r gwasanaeth crefyddol. Boddhawyd y gynulleidfa befyd yn fawr wrth wrando ar gantorion y lie yn canu amryw donau ar jr achlysur, yn enwedig wrth ystyried maint y lie. Yr oedd ilafur a diwydrwydd i'w gan- fod yn hawdd arnynt. Gobeithio y parhant JII eu hymdrechion gyda y rhan yma o'r gwaitb, ac y b'ydd- ant cyn bo hir yn gewri yn y gelfyddyd ac am ben pobpeth, y bydd iddynt fod o nifer y teulu dedwydd hyny a fydd (ar ol darfod a chanu y llawr) yn canu yr anthem "Iddo Ef," mew II "ardal lawn o aur delynau. —U11 huff .0 tJf1.}1Jl- -.A.' ..v.. ABERSOCU, LLANENGAN. Cynnaliwyd cyfarfod blynyddol yn y lie uchod ar y 2(>ain a'r 27ain' o Gor- phenaf. Y gweinidogion a gynortlnvyasant ynddo oeddynt-R, Roberts, Ceidio; R. P. Griffiths, Pwll- heli; D. lloberts, Caernarfon; D. Griffith, Bethel; D. Cirifflth, ien., Bethel; T. Griffith, Rhoslm- a W. Ambrose, Forth illadog;-a da geuvm allu h'ysbysu fod arwyddion daionus ar ei ol. Daeth amrai o'r newydd i ymofyn am Ie yn eglwys Dduw, ac ni a obeithiwn mai blafntlrwyth ydynt o'r rhai a gawsant eu hargyhoeddi odditan vveinidogaeth mor nertliol ac a gafodd ei thraddodi ar byd y cyfarfod. Goheb- ydd, [Dywed Gohebydd" arall i'r un gweinidogion gynnal cyfarfod cyffelyb yn Nebo, ar y 29iiiii a'r 3Uaiii o'r un mis, He y cafwyd cyfarfod rhqgoi-ol (ida.3 CONWY.—Ar y 9fed cyfisol cynnaliwyd cvfarfod gwir ddifyrus a buddiol yn nghapel y trefnyddion Calfinaidd yn y He hwn, o dan ]ywy<ldja<] v Parch R. Hughes. Treuliwyd yr awr gyntaf i holi yr ieu- engctid, gan y Parch. R. Owen, gynt o Rhostryfan, mewn gwahanol faterlUn a ddygant g-ysylltiad a dysgeidiaeth, moesoldeb, dirwest, a ehrefydd Caf- wyd atebion parod, a cilyivir. Yna anerchwyd y gwyddfodolion ar ddirwest gan y boneddwyr YV II Darby, Ysw., Brymbo; R. C. Hawlins, Ysw., IJone Mills, (yn Saesneg); a Charles Hushes Ysw., Gwrecsam, (yn Gymraeg.) Cafodd yr anerchiadau y derbyniad mwaf croesawus gan nifer luosog o wrnndawyr cyfnfol iawn, a hyderir v bydd iddynt cfleithio yn dda ar achos dirwest yn" y dref a'r Vv- nivdogaeth.— E. R. &J KHETLFFORDD ImWSG CAEHNARFOS A PHORTU MA DOC. Mewn cyfarfod a gynnaliwyd yn Nghaer- narfon wythnos I dJoe, ymgynullodd nifer luosog o'r boneddwyr mwyaf dylanwadol yn Arf„n a Mohion i ystyried y priodoldeb o ',vi:e.vd cynyg at g-nel liiuell o Rheíltlunlrl rhwnq Caernarfon a Phorth Madoc, ac a oes tebygolrwydd y gellid lIwyddo. Llywydflwyd y cyfarfod gan yr Anrhydeddus Colonel Pennant, A.S. Bwrieuid i linell a gynvgid fyned o Gaernar- fon, yr ocnr orllewinol i Lanllvfni, o dan Nantcall, heibio'r Pantglas i Lanystumdwy; yna bod iddi dd i! ar y chnith drvvv Criccieth, ac oddiyno i Bortb Madoc—yn 22 o filldiroedd o hyd. Mor bell ag y gellid barnu oddiwrth duedd y rhai ocddynt bresen- ol, y mae 1wb tebygolrwydd y bydd i'r cynyg gael ei roddi mewn gweithrediad. i»Ol.QELt.AL.—LLd rufedd Dj-M y »4«in o r mis diweddaf, gwelwytl elnveeh o bersonau »ra I oed ran as yn cyweirio gwair ar g-ac Doly^warthtg, Brifhdir, ger Dolgellau, eu lioedran fel y canlvn :— Thomas Richards, y perehenog, 72 mlwydd. Elinor Richards, ei wraig 79 „ Mary Richards, ei chv-vaer 71 „ Griffith Griffith, ei was. 70 Mary Rces, ymwelvddes 80 „ Mary Williains, eto 78 „ Y cwhl. 453 Darfu idr'ynt drin a chario 17 o hvythi o wair yr un II dydd heb gymorth neb ond eu bunain. Hir ocs eto iddynt, medd—Vu/can. CAERGYBI,— Dydd Llun wythnos i'r diweddaf, yr oedd y llong Kate," o Yarmouth, yn v portbladd hwn, a thrwy ryw anfTawd, syrthiodd un W. Bowles, morwr perthynol iddi, ar ei ben ar ochr y llong, a bu farw yn mhen ychydig fynydau. Yr oedd y trcngcd- ig yn frodor I) Yarmouth, yn 46 oed, a gadawodd wraig a 4 o blant i alaru ar ei ol. Rheithfarn, Marwolaeth ddamweiniul.J. D. I DEHEUDIR. I CEREDIGION.— Yn y ffeiriau a gynnelid yn y Sir on yr wythnos o'r biaen, gwertbid gwartheg brith- ron am 0 £ 5 10s. i Xo JOs., a'r rhai hyspion yn amrywio o £ 3 jqs_ i X6. Y cef}y|au yn gwerthu yn r iwydd, ac am brisiau lied uchel. Y stors yn aUl- rywio o H t ?t )os. A'r gwlan vn gwcrthu yn '?yddamot0c.i)s.ypwy? ABERDAR. -Ar y 6ed cfisol, cymerodd arholiad !e ar v ?s?ot Frytanaidd yn y ;Ie hwn, pryd y profwyd .,n ° yn y ?-ahano! gange??an a ddysgir o-nr?HDechretnvyd gyda Rhifyddiaeth ys?'U"! f lT' 0^ aed yn miaen ?yda Hanesiaeth, If'itbv 1 r » leitliyddiaeth, Daearyddiaeth, &c.; a cafodd y bon- edd?r yboneJdi?esau, ac ercill oeddynt brescuoi, eu boddhau ln fawr yn mhob rhan o'r arholiad. Catwyd pra?hon 0 fedrusrwydd a pharodrwydd y plant, yn gystal ag 0 ddeall da a diwvdrwydd yr athraw. Diau, os ta Mr. Anthony fywyd a ehefnog- aeth, y ceir gweled ol ei lafur yn yr ardal hon am lawer o oesau. Bydded iddo fawr lwyddiant yW dymuniad (dftnant-Ap Site. DINBYCII Y PYRGOD.— Ymwelodd Princess Olden- burgn a'i gwr a 1 lie hwn yr wythnos cyn y d.liweddab gyda y bwriad o aros dros aymor yr haf; ond o her- wydd nad aHent gael I lety cyfaddas, ymadawsant ac acthant tua Torquay. Mae hyn yn dipyn o an- niliareh i'r lie hwn. LLAXGATWO, MYNWY.—Dydd Gwener wythnos i r diweddaf, cymerodd dygwyddiad galarus le yu y He hwn. Mae yn debyg fod cloddfeydd ceryg calch eang yn y gymydogacth, a rhywfodd syrthiodd 60.000 o dunelli i lawr, a chladdwyd dau ddyn, os nad mwy, danynt. Nis geliir rhoddi un rheswm pa i'odd y syrthiodd. CAKRDYDD.— Yr wythnos cyn y ddiweddaf, cafodd dyn ieuangc u'r enw Evan Jones ei wasgaru i farw, olaeth gan ddwy bedrolfen, ar y rheilffordd yn agos i'r lie hwn. CAERFYRDDi-Agorwvd capt,l newydd y Pabydd- ion yn y lie hwn gyda rhwys^fawredd a gorwvehder mawr. Rhyfedd y fath gyfundraeth gymysglyd yw Pabyddiaeth. Nid oedd y cynulliadau yn liuosog iawn yn y boreu na'r liwyr. Profa y capel hwn lu- aws o ddynion yn fuan, a dengys i'r byd hyd a lied egwyddor llawer un sydd yn awr yn bloeddio clodydd Protestaniaetii. Gobeithio y eailf yr hen lane 0 Hnfain achos i ofidio ei fod wedi ei dwyllo yn y Cymry, pan feddyliai eu bod mor benwan a throi at ei sothach twyllodrus ef.— YmncWdnwr. CAERFYRDDIN. Cynhaliwyd flair yn y dref hon dydd Iau diweddaf. Yr oedd lluaws mawr o bob math o anifeiliaid yno, y rhai a wcrthwyd am brisiau da iawn. YSTALYFERA. Y mae gwaith Alean (Tin works) newvdd wedl godi yn y lie hwn yn ddiweddar.yr hyn sydd wedi per ychwanegiad at y boblogaeth, ac at rif ein cyflaw niadau da a drwg; ond fel y mae yn ar- ferol mew n cy nidliadau o r fath, y mae mwy o cyn ydil mewn drwg nag mewn. daioni. Y mae'n wir fid viiia rai dynion sobr a theilwng, ond llawer mwy o'r fath ag a eilw y Stiis the scum of society," ac v mae meddwi ac ymiadd yn (lynu i raddau dyehryn 11yd yn ein plith, yn enwedig ar nos Sadwrn y talu; yr oedd hVIJY nos Sadwrn dnveddaf, 11 gailesid meJd, (t ga?lesi(i iiiel d wl wrth fyned hcibio yr 11 Old and New Swans'' oddeutu haner nos fod boll gadwynau Satau wedi eu datod, ac yntau wedi casglu y cenedloedd i ryfel a'u gilydd. Ond yr oeddynt mor feddwon fel nad oedd ynt: yn gailit gvvneuthur fawr niwaid i'w gilydd, eithr ilwyddasant i (lori coes hen wr yn ns I driugain oed, yr hwn oedd ar y pryd, yn ol ei arfer, gvmaint dan ddylanwad y ddioden fel nas gwyr yn v byd pa fodd y dygwyddodd yr anfTawd, ac nid oedd gan y lieill o'r cymdeithion hamdden i ofulu am eu person- au eamdriniedig eu bunain, chwaethach gofalu am goesau Aloses Williams. Cafodd yr hen wranfl'odus gynorthwy a chydymdeitnhul Mr. Jones, y llaw- feddyg, a byderir y caill wellad buan, ac y eyiner ofal rhagllaw ring niyned i blill, y fath unwariaid.— Cymro,

G E N E D I G A E t EI A U PRIODASAU A MARWOLAETHAU, Gorph. 29, EBen, gwraig Mr. W. Morris, Com- I?sgoyodd? r. IV. il f orr i s, Com- mercial Traveller, Rushoime, Manceinion, ar fcrch. Awst 5, gwraig Mr. David Prichard cyllidvdd' Porthdynfucr, ar fab. 10, gwraig Mr. John Wynne, Pcngw£rn Hall, Llangollen, ar fab. Priodwyd, Gorph. 26, yn Edwys llanengan, BIr. Evan Prichard, asiedydd, Llanengan, a Catherine Parry Abersoch. > 31, yn Harlech, Mr. D. Morris, Ilvvvydd y llong Eliza Ann, Porth Madoc, a Miss Alice Lloyd, Llechwedd Ddu, ger Harlech. 31, yn Nghapel (A.) Llanehvy, Mr. Wil- liam Batten, a Miss Maria Williams, y ddau o Ddin bycii. 31, yn yr un lie, Mr. Thomas Roberts, a Miss Ann Williams, y ddau o Ddinbych. Awst 2, yn Swyddfa'r Cofrestrydd, Llanelwy, Mr. Thomas Morris, a Miss Margaret Jones, y ddau o Ddinbych. 3, yn Eglwys Llangian, Mr. William Wil- ? !iams,sacr macn, a Mrs. Ann Jones, y ddau o M\n- ytho, LIcyn. 4, yn Eglwys Llanbeblig. 3Ir. William Par- ry, Eldon Cottage, a Miss Elizabeth Owen, y ddau o Gaernarfon. 7, yn Saron, ger Castell Newydd, Emlyn, gan y Parch J. Williams, Mr. Timothy Thomas, lheinydd, Castell Newydd, Emlyn, a Miss Anne George, mcrcb henaf Mr. John George, Poutreselly, 7, yn Nghapel Newydd y Bala, Mr. Hum- phrey Thomas, calchwr, a Miss Elizabeth Llovd, Tyfolog. —— 9, yn Llanbadarnfawr, Ceredigion, Mr. David Jones, morwr, a Margaret, mereh Mr. J. Jones, llywydd y llong John & Ann, y ddau o Aberystwyth. 10, yn Nghapel (B.) Nefyn, Mr. Robert Evans, g<d, a Mrs. Ann Roberts, masnachwraig, y ddau o Nefyn. 10, yn Llaneurgain, Fflint, Mr. Williams, masnachydd coed, Canning-street, yn y dref hon, a Miss Martha Gardner, Leadbrook, Sir Fflint. Awst 10, trwy drvvydded, yn Eglwys Rhaiadrgwy, Mr. John Pryse, llyfrwerthwr, a Mrs. Jane Mill's, gweddw y diweddar Mr. Richard Mills, y ddau o Lanidloes. I Sian gain a'i Sion gu,—llwyddiant, Byd llawen boed ichwi; A chaffoch bawb ileli h■>fTi, Bur iawn hynt mewn braint a bii. WELLWISIIER. II, yn Eglwys St. Bride, yn y dref hon, Air. Robert Parry, adeiladydd, ac Elizabeth, merch Mr. W. Jonathan, Heaumaris. 13, yn Nghapel y Trefnvcldion Calfinaidd, Corwen, Mr. Robert Jones, a Mrs. Margaret Grif- fiths, v ddau o Gynwyd. Bu Farw, Awst 7, y Parch. Stanley Morgan, Person Eglwys Fair, Llanrwst: oed 27. 8, Margaret, gwraig John Jones, Ysw., Ys- grifenydd Bwrdeisdref Beaumaris: oed 87. 8, Mr. Thomas Cook, torwr ceffylul1, Rhos- street, Rhuthyn. 9, Mr. Thomas Williams, Post Office Place, Bangor: oed 37. 10, Mr William Hughes, tailiwr, gynt o Danyrhiwiau, Llanbedrog, ger Pwllheli: oed tiO. It), Catherine, gwraig Mr. D. Vaughan, llif- iwr, Rot Llanelwy oed ti4. 13, Mrs. Richards, boneddiges O. Richards. Ysw., meddyg, Bala: oed 49. 15, Mr. John Anwyl, siopwr, Dremeirch- ion, Swydd Fllint: oed 89.

I PWNC Y PYSGOD. Mae'r ddadl sydd wedi eodi rlnvng y wlad hon, neu yn hytrach rhwng llywodraeth y wlad hon ng America, yn edrych yn ddigon hyII, a dywedyd y lIeiafalll dam. Mae r ystwr sydd wedi ei greu yn yr Unol Daleithiau mewn canlyniad yn fawr dros ben. Fel yr hysbysasora yn ein rhifyn blaenorol, y mae iaitli gref iawn wedi cael ei defnyddio, nid yn tinig yn newyddiaduron y Taleithiau, ond gan y Senedd- wyr, a chan Mr. Webster, yr ysgrifenvdd i'r llywodr- aeth vn Washington. Y mae'r Llywydd befyd wedi danfbn allan longau rhyfel i amd iillyn y llougau pys- gota Americanaiad. Fel hyny mac heddwch y ddwy wlad fwyaf ardderchog dan haul yn caul ei beryglu drwy yr ymyriad sydyn hwn ar ran ein hysgnfen- vdd Trefedigaethol ni, Syr John Partington. Nid ydyrn yn ineddwl fod v peryg lleiaf i'r ddadl hon ddi- iiiewi) i-liyfel i-Livng y ddwy wlad. canlyniadau yr hyn fyddai yn arswydus; eto, y mae bod llongau rhyfel y ddwy wlad wedi eu gosod yn yr un dwr, yn ngolwg eu gilydd,yn ys?yrny?u areugihdd, a l!yw- ydJion y nailI yn meddusyniad mor uchct am a .i li'l, y dedd LloJr ag sydd gany Hall anj auxbjd^tldl y Tal t eithiav, yn iiraud'hertrtwcil y ddwy^wlatj 1 orphwys edefyn pur frau. Gwyddom iiiri ni(I y dynion mwy- af tebyg 0 gadw heddwch a chydgorditu! y.lyw Ilyw yd( i i,)ii l l oii,(tii rliyf* ?ti gos,)t,l yddion llongau rhyfel gwrthwynehol, wedi eu gosod i ainddiflyn plcidiaa gelynol. Yciivdig o sarhad, o dyrnher ddrwg, o awydd gormodol i ddial am ymyr- iad diangenrhaid, a dyna'r anghydfod yn dechreu- ychydig o dan yn cael ei enyn, a dyna goleerth rhy- fel yn (fitglu. Nid ydym yn meddwi, mcddwn eto, v bydd hyn yn cymeryd lie, and bydd ein gwaredigaeth rliag y fath ganlyniadau trychinebus i'w biiodoli yn ddiau i synwyr cyffredin a theimlad da pohl y ddwy wlad,yn hytrach nag i fedrusrwydd a symvyr ywerin- yddiaeth bresenol. Er inwyn deall y ddad!, dvlem adgofio i'n darllen. wyr fod Nova Scotia yn perthyn i'r deyrnas hon. Fe WC ar y wlad eang hon ar y map gerllaw y rl.' al1 ei-lhi• au Uncdi. Yn ol y cytundeb rbwng y wlad hon a'r Taleithiau, a basiwyd yn Hvdref 1S i8. y mae gat) y Taleithiau ^lawl i bysgota ar v rhan hono o gost NewfoundlWd, o Benrhyn Ray hyd vn- ysoedd Ramean, ar gost gorllewinol a gogled'dol Newfoundland, o Benrhyn Ray i ynvsoedd Qaispen, a'r ynysoedd Magdalene, a hefyd ar amorfeydd, porthladdoedd, a chregyllaa y cost o Fynydd Joly ar y cost deheuol, hyd at a thrwy Ciulfor Bellisle." "Ac a defnyddio iaith y cytundeb eto) y mac yr L'nol Daleitiiiau yn rhoi i fynu am byth bob bawl a fvyn, hawyd lieu a honwyd o'r blaen gan y trigoiion, i gy meryd, sychu, ncu lialltu pysgod, ar neu o fewn tair milltir torol oddiwrth unrhyw un o arfordiroedd, angoifevdd, crrgyllau, neu borthladdoedd tiriogaeth- an ei Mawrhydi Prydeinaidd yn America, heb fod yn gynvvysedig o fewn y terfynau crybwylledi-g. Mae'r holl ddadl mewn perthynas i esboniad geirian y cytundeb hwn. Hona'r trefedigaethwyr Prydein- aidd tiad oes gan yr Unol Daleitbwyr hall bysgota o fewn tair milldir oddiwrth linell wedi ei thynu 0 un pet, rliyn yr angorfa (bay) i'r llall, tra mae'r Taleith- wyr yn lioili mai y meddwl ydyw tair niilldir oddi- wrth gost unrhyw angorfa, ac felly os bydd cog yr angorfa ncu'r buy yn llai na chwe milltir y maent yn cael eu cau allan o gwbl. Pa un sydd yn iawn yd- yw'r cwestiwn mewn dadl. Hyd y blynyddoedd di- wddiif. nid. oedd un ymgais yn cael ei wneyd i gario allan olvgiadau eithafol y naill blaid mwy na'r llall. Yn 1815, pan oedd Arglwydd Derby (Stanley y pryd hyny) yn Ysgrifenydd Trefedigaethol,rhoddwyd can- iatad i'r Uno I Daleithwyr bysgota yn y Bay of Fiuidy, heb ar yr un pryd roi i fynu yr bawl o ddal at es- boniad y wlad hon o'r cytundeb. Gwnaeth yr Amer- icauiaid ddefnydd cyflawn o'r caniatM I. wnw, at: y maent wedi parhau i wneyd hyny hyd yn bresenol. Y canlyniad a fu, fod y trcfedigaethwyr wedi danfon i'r Swyddfa Drefedigaethol dro ar oftro i gwyno o herwydd fod yr Americauiaid yn myned dros ben eu hawliau, drwy bysgota o fewn y terfynau gwahardf- edig. Ond ni chymerodd y llywodraeth un cam tuag at atal hyn hyd nes y daeth y Weiny idiaeth bresenol i awdurdod, pryd y darfu i'r laill Maimersbury a Svr John Packing-ton gymeryd llwybr puregniol i weith- redu. "Nid ydyw yn ymddangos," ebe'r Morning Chronicle, fod y Seneddwyr hyn wedi dyehymygu mai moesgarwch yn gystal a doethineb fuasai iddynt roi rhybudd o'r golygiad oeddynt hwy yn ei wneyd ar dro-seddas y llongau Americanaidd. Gan eu bod yn anwyhodus o arterion trafodiaeth rbwng gwlell ydd gwareiddiedig, ac befyd o dymher y bobLyr oedd a wnelent a hwynt, defnyddient y dull mwyaf sarhaus ac annoeth a allesid ei ddychymygu. Danf<>nwyd tair ar ddeg o longau rhyfel i'r lie i'r dyben iiiatln debyg o twgwth a dyehrynu. Y mae yn annichon arlwy meddwi am lwybr mwy niweidiol i honi hawl. Yn ddian, yr oedd modd cael rhyw lwybr arall i der- fynU nghydfod mor ddibwys ag Unol Daleithiau yr America. Nid anliawdd fuasai nodi'a fanol y dyfroedd ynmha laiyi oedd camatad i longau Americanaidd I bysgota heb ar yr un pryd aberthnyr un o'r manteis- 1011ag owldynt vn wir werthfawr i'r trefedigaothau; oii?l ynno hyny yr y?y?, wedi dcfnyddio y llwybr niwya be,us. -Jaen wir y dywedir wrthym yn y p?yrau 01 y I^israeliaidd mai bwriad y gweinid- ogion yn danton ? ?""?" hyn allan ydedd yn ulli?, ,i v py?,,()ta ar hyd y glanau, yr hyn Oecict Yr Amcncaniaid yn honi hawl ynddo mcwn un modd. Ond os g?r hyn, y mae'n dnwni inaAI cm bod "tteih d'ihiyddio moddion mor fawr i ateb dyben mor facn; oblegid yr ydym wedi Ibvyddo i dramgwyddo cenedl grt5f drwy ein dull o amddi-   y?nthwy yn ci gwadu."—Y mae'r IVecMj t A?? and Chronicle befyd yn gofyn, os dyma yn umg oedd amcan y Hywodmeth pan v dan- I f')lHVyd y l)og:tU rhyfel hyn yn sydyn ad?bu'd, 1'am y daifu iddynt ymaflyd yn ddioed yn y llongau pysgota Americanaidd ar y tir cu bod yn troseddu cytundeb IS 18/ Beth ydyw ineddwl llytbyr Syr John at Lyw^ldion y Trefedigaethau, dvdd- iedig yr fid o fis Mai diweddaf, yn mha un v dywcd ei fod wecli danfon allan y llongau rlufjl (lyhon penodol o orfodi ufudd-dod i gytuncleb 1818? Pa. iOLid hefyd os nad oedd dim mwy mewn bwriud nag attal y llongau Americanaidd i bysgota ar hyd y glanau, yr hyn Had ydoedd yr American- iaid yn hom hawl iddo mewn un modd, fod yr holl bobl yn yr Unol Daleithiau, ic, fod Mr. Webster ei" hunan, dyn nad ydyw yn debyg iawn o gamgymeryd ar later mor bwysig, a'r hwn sydd yn mJddu vr boll hysbysrwydd swyddol ar v sut y bu, yr ydym yn gofyn, i holl bob! yr Cnol Daleithiau, ir wasg gyhoeddus, ar sv/yddogion cylioeddus gael eu twyllo mor fawr mewn perthynas i mnclln "llynges fechan'' Syr John Pakington?" Mao yr un papvr yn awgrymu fod lie i ofni fod y llywo'draeth dori- aidd bresenol yn edrych yn gilwgus ar gynydd y teimlad cyfeillgar oedcl yu bod"jj rhwng pobl y wlad hon a'r weriniaeth fawr orllewinoI, [1 hn, I yn dda ganddynt gael cyHensdra i wneyd rbywbetb i wIth- weithio hyny, tra y maent ii: yi- un pryd yn gwnevd eu heg-ni i sofyll ar dir cy feillgar a gortlirymwyr y cy fan dir. vdn-w'r i,,iitli rt rIiN .f(,I(rir a (I(Iet'ii- yddir gan rai o newyddiaduron yr Unol Daleithiau yn haeddu nemawr o syhr, oblegid gwvddus nad ydyw'r cyfryw iaith yn cael cymeradwvaeth ond gan ychydig o nifer, y Gwyddelod l'ahaiÜtl yn benaf. Y mae y wasg yn y wlad hon yn gylfredin yn fed esboniad Lloegr ar eiriaii cvtundeb IHIH yn gywir, ac ar yr un pryd heiant waith y Weinyddiaeth bresenol yn defnyddio y llwylir a gvmerwvd i'w gario allan. Os oedd yn angenrheidioi, fel y dywed y Hominy Chronicle, i fynu ufudd-dod i lytbvren cytundeb 1818, y lleiaf a allasai yr Amèricaniaid ci ddisgwyl ydocdd rhyhudd prydlon, ac awgrvmiad boneddigaidd. Yn lie hyny y maent yn tyriu yn ol freintiau a hir fwynlmwyd gan y pysgo(lwyr Ameri- canaidd, a'r rhai oeddynt wedi myned i edrych ar y peth fel hawl, a hyny yn y modd mwyaf sarhaus a bygythkd. Ac nid yn iiitig hyny, ond ymathvyd yn y llongau Americanaidd yn yr unig angorfa ag y can- iatawyd iddy?tt bysgota ynddi gan Arglwydd Derby ei bun yn 1843. Y iiiae'r I)aily Neirs i'll llawn mor dost yn erbyn ymddvgiad y llywodraeth. '-Yn lie llythyrau (modd y papvr hwnw) y iiiaciit wedi danfon cyfiegran ar draws y Werydd. Yn lie danfon at Mr. Crampton i Washington, y maent wedi danfon .y llyngesydd Seymour i'r Bay or Fundy; ac yn lie defnyddio yrnresyraiad ac ymdrafodaeth, y maent wedi anturio ar ymosodiad a rhyfel. Y mae'r Globe, er yn addef tod y llywodraeth wedi bod yn euog o ychydig o annocthineb, yn beio'r cynhwrf American- ai(l(,t ar yi- aellos, ti-a y iiiac,'r Suit yn fotl Weinyddiaeth bresenol wedi ymddwyn yn hollol ddi- fai. Y nl5 I" es er yn addef mai yr esboniad Prydeinaidd ar y cytundeb sydd gywir, yn beio yinddygiad y llywodraeth bresenol ar yr ach- os. Fel y sylwyd, y mae'r Morning Herald, papyr y llywodraeth, yn cyfiawnhau gwaitli ein llongau ni yn cymeryd llongau pysgota yr Americaniaid, gan haeru eu bod wedi eu cymeryd yn y rhan hIVnw o ang- orfa Fundy na clianiatawyd i'r llongau Americanaidd bysgota ynddi erioed, set' o fwn ergyd catddrull i'r cost Prydeinaidd. Ond nis gallwn yn gnsrbl goelio hyn. Os oamanveiniwyd pobl y wlad hon yn y peth hwn. y mae pobl yr Unol Daleithiau wedi en cam- arwain befyd, fel y dywed y Times. "Y mae yn eithaf eglur fod Mr. Webster, yr hwn sydd yn ineddu modllio11 digonol i alia barnu, wedi cael ei diieddu i edrych ar yr ymddygiadau hyn yn y leuni a addefir yn awr sydd yn lei lis; ac os ydyw'r llywodraeth Dcrbyaidd yn gwabaniaethu dim oddi- wrth yr Unol Daleithiau mewn perthynas i unrhyw hawliau, nill yilyw hyn ond dangos fel y gall y llywodraeth hon guddio ei hamcanion fel ag i gam- arwain dwy genedl ar yr un amser. Mae'n eithaf gwir, beth bynag v mae'r Weinyddiaeth bresnol yn ac wedi bod yn ei wncyd yn yr achos, ei fad 'I?? rhywbelh na wnaethpwyd ino hono gan lywodraeth- an olynol am lawer o ilynyddavi, ac y mae'r ffaith yma yn ddigon i gondemnio gweithred mor sydyn ar adeg mor aninbriodol." Gallwn sylwi wrth derfynu, nad ydyw'r holl ystwr yma mewn perthynas i bwnc y pysgod ond yn dangos yr angenrhcidrwydd am ryw ddull arall o benderfynu dadleuon rhwng gwahanol wledydd gwar- aidd heblaw yr hen ddull barbaraidd o osod llongau rhyfel yn erbyn eu gilydd. Byddai dewis dyn o'r ddwy wlad, ac i'r rhai hyny ddewis trydydd i hen- derfynu y ddadl, yn llawer (loetliacii i wledydd Cristionogol a gwaraidd na tlirwy danio magnclau y naill at y llall. Mae golygwyr y Standard, ddydd LJun diweddaf, yn dyweyd y gallant yn benderfynol hysbysu i'w dar- llenwyr fed y ddadl bresenol wedi ei therfynu. Y telerau ydynt, fod i'r Americaniaid gael rbyddid i bysgota mewn dyfroedd Prydcimg a'r Prydeiniaid 1 bysgota mewn dyfroedd Americanaidd, ond yn ddar- ostyngedig o'r ddentu i'r rheol gyffredin yn gwahardd i longau dieithr bysgota o tair mIUdir i dir nad ydynt yn perthyn iddo. Y tair milldir i gael eu mesur eddiwrth y tir agosaf, heb un gwa- haniaeth rhwng angorfa a'r mor agored. Mac'r f-),i y llywodraeth Ameri- canaidd yn cydnabod na roddwvd un achos tram- gwydd iddynt, ond yn unig fod y llywodraeth yma heb roi rhybudd priodol eu bod yn bwriadu am- ddirlyn ei llongau pysgota gyda mwy o ddyfidwch na c'nynt. OILIT Vr N (IVIII vii Ile(I amheus o hyn.

Y mae afiechyd ymysg v gwartheg yu dra chy- ffredin yn swydd Limerick. (Jollodd un fiermvvr Baitb o tuchod, un arall bvmtbeg, a'r cyfan yn ystod y tnir wythnos ddiweddaf. Oollodd lin bon- I eddwr ddeugaiu, ac tin ai till driugain 0 wailheg. FelyroeddMrTraHbrd.yrynadtatcdig.yn niyned allan o'r Town Hall yn Salford, gwnaeth lleidr rhyfygus gais at ysgiifiihan ei logell o'i chy- nwysiad ond daliwyd ef ar y weithred, a chafodd ei anfon i'r carchar am dri mis. Y genedigaetbau a restrwyd yn Llundain, yn yr wythnos a derfynodd y 7fed cyfisol, ydoedd I4uf, sef 751 o fochgyn a 7 L3 o enethod ac yr oedd y mnrwolaethau yn yr un umsor yn 11-it, sof 39-1 o feibion a 5:27 0 ferched. Dechreuir teimlo oddiwrth y synnnliad ymfud- ol: mewn flair a gynnaliwyd yn ddiweddar yn Il y ?,d 3-11 cl( l iwefld?ir vn swydd Wilts, lie y llogir lla furwyr, yr oedd priu- der mawr o honynt-dim haner digon i ateb i'r alwad am danynt. Morning Chronicle yn awgrymu y bydd i'r Weinyddiaeth bresenol gael ei gorchfygu ar ddew- ,:oi-aii, yii It,2 -Ilr. 'I r 13ar i ii, isiad Cadeirydd y rwyllgorau, yn He .Mr. T. Baring. .l\!ac'r whigiaid, mae'n ymddangos, yn penderfynu cael yr Anrhydeddus M. T. liaines. yr hwn oedd yn Llywydd Bwrdd Cyfraith y Tlodiou yn y Weinydd- iaeth ddiweddar. Lladdwyd pedwar o bersonau yn nghymydogaeth Manceinion, yr wythnos ddiweddaf, gan fellt, Gelwir yr ynifudiaeth Wyddelig yn Exodus. Y miie Punch yn dymuno i'r tebvgotrwvdd y ddau fynediad allan drwy i « offoiriaid v bobl" fyned I allan o'u biaen hwynt i'w harwam. Yn ystod yretholiad yn Swydd ifeivr.rd, dygwydd- 1 u'"l °'r Ynft<lon f"d in or ynty.! a dilyn c,;i<1mpl ddrwg Major Hcresibrd, drwy arfer iaith sarhaus am y 001>1: 111 ystod y terfysg a gymerodd le mewn canlyniad, ymariwyd yn yr Ynad sarhaus, aethpwyd ag et 1 lienestr uchaf un o ysdordai y dref, a clian ymallvd yn n— n ei lodrau, daliwyd efyn "grogedig yn y gwagle,' a'i ben i lawr, byd nes yr ymostyngodd 1 waeddi, "Pdasnach rydd am byth." Mae'r hanesion o'r Iwerdclon mewn perthynas i haint y cloron yn amrywio. Ond nid oes dim am- heuaeth nad ydyw wedi tori allan nid yn unig yno ond mewn rhai parthau o Loegr a'r Alban, er nad gyda'r un gerwindeb ag yr haerir gan rai. Yn mrawdlys Caer, yr wythnos ddiweddaf, dedfryd- wyd merch ieuanc, 2-t oed, o'r enw Ellen Roberts,. am adael ei phlcntyn annghyfreitblon yn ddiiunddi- Ifyn ar y maes, trwy yr hyn y bu barw, Yn yr un brawdlys, dygwyd William Thomas ger- bron o dan v cyhuddiad o ladd ei fam, yn Pre 11 ton, yn agos i Birkenhead, am yr hyn y rhoddasoin banes yn nn o'n rhifyn an diweddaf, a rhyddliawyd ef ar y tir ei fod yn orphwyllog. DyddMawrih, traddodwyd Thomas Jones a Wil- liam Williams, y rhai a gyhuddwyd o dderbvn arian drwy chryll yn y dref hon, dan esgus danfon ym- fndwyr i Awstralia, i gymeryd cu prawf yn y brawd- lys presenol. Dywed y Pays (newyddiadiu1 Ffrengig) fod llythvv 0 Vienna yn hy", bysu (oel ein llywodraeth ni wedi danfon at y llywodraeth Awstriaidd i sicrhau iddynt y cymerir y gofal mwyaf i attal i bresenoldeb Kos- suth yn Llundain, i gytbrvblu'r cyledlgarwch sydd i '?' rw e yn bresenol yn hanfodi rbwng Lloegr ae Awstria. A ydyw holl deimladau ein Hywiawdwyr Proie-Uan- aidd ni o blaid yr Awstriaid Pabyddol ? Ai nid oes gwreichionen o gydymdeiralad ymldynt at vr Hungariaid Proteslanaidd a'u Llywvdd enwo" a hy- awdl. Dywedir gan obebydd y Liverpool Albion, fod Disraeli yn ei sulks am na chydsynia Derby i ddi- swyddo 1 aril Maimersbury, yr hwn sydd wedi dangos ei bun mor annghymwys i lenwi ei swydd o Ys- grifenydd Tramor. DY.MGYHCURAN MEDDYGOL —Rhyw ddarganfydd- iad rhyfedd ydyw yr hyn a elwir genym yn Ddvmgyrcbiad Meddygol." Y mae rhyw fath 0 ddyngyrchiad yn gymhlethedig trwy holl anian hyny yw, tnedd anianyddol yn y naill wrthddrych i ddynesu at y llall, ac y duedd hon yn cael ei llywodraethu gan y cyfaddasrwydd gwahanol sy mewn gwahanol wrthddrychau i dclerbyn y nwyf dreiddiol a acbosa yr atdyniad. Yr oeddys yn gwybod am ddylanwad y nwyf hon yn y rhan fettelaidd o'r greadigaeth er ys blwyddi lawer; ond bychan foddylid y pryd hyny ei bod yn dylanw- adu oymaint, os nid mwy, ar y rhan anifoilaidd or greadigaeth, ac yn neillduol y cyfansoddind dynol. Yn ystod y blynyddoedd diweddaf, yr ydJs weùl f lion y iiiae cael allan mai drwy ddylanwad y nwyf hon y mae y rhan fwyaf o'r clefydau heintus, pan wedi gahict mown un cyfansoddiad, yn effeithio gweuyiiai gyfansoddiad arall. Ond heblaw fod anechjd yn cael oi drosghvyddo tnvy gyfnvng y mv\f dan sylw, y mae vn dda genym ddeall nCiy d tod yt) ddichonadwy trosglwyddo iechyd o'i- naill gyfan- soddiad i'r llall, drwy ddylanwad yr nil cyfiwng anianyddol. Yn mysg y rhai sy gwedi bod yn llwyddiannns i wneyd hyny, nid ydym yn gwybod am neb wedi bod yn fwy felly na'u cyd-drefwr, Mr. Joseph Thomas, am yr hwn y gwelir banes helaethach yn yr hysbysiad a w(,)ii, mewn cofofn arall o'r rhifyn bwn.

MARCHNAD YR U, LIVERPOOL. Awst 17. Yr oedd y iasnach mewn Gwenith yr w'vtJinus ddiweddaf yn dra bywiog, a'r prisiau yn eodi IuJ\) dydd, lies yr ocddynt ddydd Gvrener yn 6c. y 70 pwys uwch ac am Beillied, yn 2s. y sached a'r bariled, Ond y mac y tywydd yn fwy flu.(riol y pedwar diwr- nod olaf; ac yn ein morchnad heddyw, ni ellid cad prisiati uchaf dydd Gwener: eithr gellir ystyried y codiad ei ys wythnos i heddyw yn 4c. y 70 pwys am Wenith, a Is. tic. y sached a'r bariled am Beillied. Haidd Ie. y GO pwys, Fta fie., a Brag Is. y grynog drutach. Dim cyfuewidiud mewn nwyddau ereill. s. d. s. a. OWEINTII, Lloegr, gwyn y 70 pwys.. 6 6i6 10 coch 11 6 0 6 h I?erddon. 5 8 0 5 6 10 11 amor, Cyf. Ewrop „ 6 0 6 8 Unol Dal. a Canada „ ..6068 HAton, y60.pvvys.. 3 6 3 10 BRAG, Lloegr, y Grynog Ymherodrol..55 0 59 0 CEII'.CU. Lioegr,&c ••y45pwy"s.. 2 10 3 3 I ki,ci-d(lo,,i < ..26 2 9 Tramor. ..0 0 0 0 FFA, Lluegr y Grynog Ymhcr..31 0 38 0 Iwerddon a'r Alban „ 30 0 33 0 Tramor .26 6 32 o Pys, ilw berwi, gwynion, „ ..36 0 38 0 brveiiion o 0 0 0 0 PEILLIED, goreu.y sach o 280 pwys..33 0 36 6 v rail. „ .,09 6;) 1 6 Ffrengig co.3:J 6 38 0 America .y baril o 196 pwys..21 9 24 0 BLAWD CEIRCH, y 240 pwys..22 0 26 6 GRAWN INDIA y 480 pwys..31 0 32 0 YMENYN, Iwerddon 112 pwys..65 0 75 3 CIG MOCH SUCH, Iwerddon ..52 0 53 0 America „ ..49 0 50 0

MARCHNAD LLUNDAIN. Mark Lane, Dydd Llun, ÁlVst 16. Ymgoilodd yr bin ddydd Gwener a dydd Sadwrn, ond wedi hyny dychwelodd y gwlawogydd. Yn ein marchnad heddyw nid oedd ond dangosiad prin o sam pIau o Wenith o'r siroudd cyfagos, a gofynai y gwerthwyr godiad mor fawr ag a roddai attalfa ar y fasnaeh ond gwerthwyd y cyfan cyn y diwcdd am o 3s. i 4s. y grynog o godiad ar brisiau dydd LInn diweddaf. Gofynid yr unrhyw godiad liefvd ar Wenith tramor, yr hwn a delid yn anewyliysgar. Peillied o Is. i 2s. y sached a'r bariled vii uwch. Dangosid amryw samplau o Haidd newydd da, yr hwn a werthai am o 3os. i 33s. y grynog. Ceid 6c. y grynog mwy o arian am Geirch da. Dim cyfnew- idiad mewn Ffa a Phys. S. C S. c GWENITH, Lloegr, gwyn, y Grynog\ 47 0 j 0-1 0 Ywiierodrol 0„ Lloegr, eoch 45 0 47 0 Tramor,Cyfandir Ewrop.37 0 51 a HAIDD, at Fragu &c 30 0 32 0 at Falu 2ri o 28 U BRAG, Lloegr 41 0 5U 0 CE!KCn, Hue?r. ? 0 22 0 Sc?and.? 0 23 0 21 0 Iwerddon 14 q 01 n FFA.LIoe?r.?8 U 37 0 Framcr.23 0 21 0 Pys, Lloegr, gwynion 31 o 36 0 brychion 31 0 33 0 PEILLIED, goreu, y sach o 280 pwys..36 0 410 vr ail 31 0 35 0 America, heb suro, .y baril..21 0 21 f)

C A NO L B RISIAU YMHERODROL. Am y chwech wythnos a derfynodd Awst 7. Gwenith. Ilaidd. Ceirch. Ffa. l'y S. s. d. s. d. s. d. s. d. s. d. 40 S 27 7 19 11 33 10 32 8

LONDON CATTLE MARKET. Comparative Prices of corresponding weeks in 1851 and 1852 Per Stt/s. to sink the Oll,ils. Atnj. 18, 18-51. Aug. 16, 18-52. s, d. s. d. s. d s. d. Coarse k- !n!'croi- 't,,fast.; 2 4 to u i; 2 6 t,, 11 n Second ijuulity, ditto. 2 8 2 10 2 10 3 2 Prime large Oxen 3 0 3 4 3 4 3 6 Prime Scots, (Sic 3 6 3 8 3 8 3 lt> Coarse & inferior Sheep 3 0 3 2 3 2 3 1 Second quality, do 3 4 3 8 3 6 3 8 Primecoarse-woolled,do 3 10 4 0 3 10 4 0 Prime Southdown, do.. 4 2 4 4 4 2 44 Lambs. 4 0 4 8 4 10 5 4 l arge coarse Calves. 2 10 3 8 2 10 3 8 Prime small do. 3 8 3 10 3 8 4 0 Large Hogs. 3 0 3426 3 4 Neat slIlall Porkers. 36 3 10 3 6 3 8

LIVERPOOL CATTLE MARKET, dug. 13. Sinking the Offal. s. a. s. It Prime first class Heifers.per lb. 0 5 to 0 aj SccolJd cldSS ditto. 0 4i 0 5 Prime first class Oxen 0 5 0 5i Old Cows ?, Oxcli 0 4 0 4A Prime Wethers. 0 6$o u? Secoii(i quality 0 Ôt 0 6.1- Old Ewes. 0 5 0 5í Pigs per 1201bs. 0 0 0 o

PRICES CURRENT IN LIVERPOOL.—Aug. U. ggf Five per cent, additional payable on all articles subject to duly, except Sugar, Molasses, Spirits, and Clove need. BAlK, duty paid Quercitron, per cwt. 0 6 3 to 0 7 (> Oak, Dutch &. Flemish per ton. E 1 5 0 5 10 0 COCOA, in IJflluf,-fluty Trinidad Id., Brazil 2d. per lb per cwt. 3.-) 0 42 0 Brazil. 2J 0 25 0 COFFEE, in bond, duty on all sorts 3d, per lb. Jamaica, triage, & ordinary,per cwt. 30 0 41 0 Good and fine or(iiiiiry. 45 0 51 0 55 0 65 0 Good middling „ 68 0 75 0 Fine middling & fine. „ 80 0 120 0 0 0 0 0 GINGEH, duty, 5S. per cent. For Plant, I Os. Barbadoes, duty paid. 2.j 0 30 0 J.imaica )y 40 0 180 0 East India, in bo)id It) 0 17 6 GUANO, Peruvian, per ton, tJ 5 0 1:9 10 0 Iciiaboe. 6 10 0 7 (I 0 Other sorts „ 3 0 0 6 10 0 MOLASSES, duty 4s. i(1. per cwt. Berbice, Demerara, e. per cwt 11 6 to 15 6 Barbadoes &. Antigua, B 16 0 17 0 East lndia o 0 0 0 0 PEPPER, ilt bond,—duty, 6d. per lb. Black, per lb 0 4 0 41 White. 0 6 0 9 RICE, in boiid,-eititv, Carolina Is., E. I. 6d.per ewt. Carolina, ord. to mid. per ewt,1,5 6 16 6 Do. good to line 18 0 19 f, East India, ordinary 8 0 9 0 Do. mid. to good 9 6 10 3 Do. fine to 6 II 0 SUGAR, duty JOs. per cwt. moist brown .30 6 31 0 diy brown 31 6 33 0 middling .34 0 35 0 good 35 r, 37 0 fiue & very line 39 6 40 6 strong grain ,15 I) 42 0 TALLOW, duty Is. 6d. per cwt., Brit. Pas. Id. Peteisburgh, Y. C. per cwt.39 6 40 6 North American.< 0 38 0 Buenos Ayrcs. 3;} 0 38 0

METALS. London, August 13. 1 BRITISH IRON, PER TON. £ d. X. s. d. Bar, bolt and square ..5 0 0 to 5 <5 0 Nail rods (i 0 0 6 5 0 Hoops. 6 12 6 6 17 6 Sheets, singles 2 6 7 10 0 Bars, "it 7 6 4 10 0 Pig', do. 2 17 6 0 0 0 Uo- No. I, Clyde 1 17 G 2 0 0 BE ITlSH COPPER. Sheets,sheathing & bolts, per lb.0010 Old Copper, 0 0 9 Yetiow metal Sheathing.O 0 St Tough Cake,per ton..0 0 0 Tile 0 0 0 87 10 0 BRITISH LEAD. Pig 17 10 0 18 0 0 Sheet 18 10 0 Pile 19 0 0 — LIVERPOOL. Printed and Published by JOHN Lrnyf), at bis resi- dence, No. 17, Queen Anne-strcct, f,iverptio).- Wednesday, Aujust 18, 1852,

AMERICA. Boreu ddydd Llun diweddaf, cyrhaeddodd yr agerddiong L-'rytanaidd America y portliladd hwn, o Boston a. Halifax cychwynodd o'r He blaenaf or y 4ydd, ac o r oat ar y 6ed cyfisol. Yr Q??;; y? yr America M o forclelthwyr, a chryn swm 0 .,) all(l.ll. Gohirir y Senedd ar yr 31ain o'r mis hwn. Nid oes onc. ychychg o hysbysiad pellach mown per- th v ii as i'r Li fe N'(I(I. Ynditng,)"S fod y cyffio id a acbosai y cwestiwn hwn wedi lliniaru i iesur S ]1 ') ¡. 1 .:>U l' mawr. J. II y Senedd, ar yr 2fed cytisol, derbyn- iwyd nodyn oddiwrth y Llywydd ar y mater, ac adroddiad yr ysgrifeuydd gweithredol, yn absenol deb Mr. Webster, yn hysliysa fod y llyugesydd Perry wedi ei an foil i'r Pysgodleoedd, ager- i long rhyfel Mississippi, cr amdditfyu yr American- bid, Yinvsg y gohebiaethaa a osodid get bron y Senedd, yr oedd llythyr, dyddiedig Gor. 5, i8.y>; oddiwrth Mr. Crampton, y cynurychiolwr Brytan aidd, at Mr. Webster, yn yr hwn y rhoddai rybudd mewn dull cyfeiligar, o fwiiad y llywodraeth Frytanaidd i wrthwynebu gormesiad pysgodwyr yr Unci Ualeithiau. Cymerjdd dadlbu-yilig le ar y mater yn y Senedd, mewn canlyni_ ad. ac yna go hiriwyd y pwnc, Uymeiwyd aiiii-yw o lestii pysJ- ota yr Americauiaid, am droseddu y cytuudeli pysgodawl; a gwerthwyd un o honynt yn St John's, ar yr 2fed cylisol. Ond byderir y denir d gytuadeb tangoefeddus, a boddhaol i bob ochr, cyn per. hir. Yr cedd yr ymfudwyr Ellmynaidd, a aethant i Texas, wedi dyoddef yu ddychrynilyd odiJiwrth aiiechyd, yn benaf y cholera, yr hwn a ymosododd arnyot cygynted IIg y glaniasant, ac y maj yn el: ?l.( I Yr oe id dilyu ar eu teithiau i'r wlad. Yr oedd nifer mawr J o honynt wedi meirw. Y mae yn no edig nad yw yr afieehyd hwn yn cyffwrdd cto a llingolion y wlad yu mhurth G jriievvinol Texas. 0 Y mae ystormydd dinyst' iol o daranau a mellt wedi bod yn dra chyffiedinol yn yr Gnol Daleith- iau, cygystal,ag yn y wlad hon,a llawero eiddo wedi eu dytetha: megys ysguboriau a theisi o wenith a gwair Ar yr 31ain Gor. llosgwyd y liong Char- lotte, yn rhwym o New Orleans i Newport. Ei llwyth ydoedd 1700 o sachau o gotwm, yr hwn debygid a ymenynodd. Yn Mexico yr oedd y trigolion mewn cryn der- fysg, oherwydd ymosodiadau yr Iudiaid arnvnt. Yr oeddvnt wedi ymosod ar dref o fewn can milltir i'r brif ddinas. Dywedir i amryw frwydral1 gy- meryd lie rhwng y Mexicaniaid a'r Indiaid, yn mha rai y cafodd y blaenaf eu gorchfygu gyda cholledion trymion. Gelwir y Jlwyth Indiaidd ymosodol yr Yucatecas. Rhoddir ychydig o hanes cymanfa fawr y Mor- moniaid yn ein nesaf.

MARCHNAD Y GWLAN. Liverpool, Awst 14. Y mae marchnad y Gwlan yn ddivsgog-, a'r alwad yn parhau yn weddol o'r da, a gwnaed rhai gWrlb. iadau helaeth am y prisiau blacnorol-Am Cheviot da telir o 15!e. 16c. y pwys yn rhwydd. Ychvdig a wnaed o fasnaeh mewn Gwlan tramor, o herwydd bychandra y cyflentvad ar law. Laid flighland Wool,per 241bs. 9 9 10 9 White do. do. 12 0 13 6 Laid Crossed, do. unwashed., 11 0 12 6 Do. do. washed. 11 6 12 0 Laid Cheviot do. unwashed.. 11 0 13 0 Do. do. washed. 13 6 16 0 White Cheviot do. do. 22 0 24 0