Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
Advertising
-=- >- At Ein Derbynwyr. j CTHOKTSDITI yv Amserau BDB WYTHO, Y m8 wedi (Ii fath. taotti, fel v gellir ei gyfejrio yn dclidad i tmrltyw bartli yn y beyrnas Gyfuuo1. Ei bris sydd f" 1 y caalyn BI.AFX-DAL,—15s. am fl -vyddyn "=?. Be. am Inner bUvyddyn 35. 9e. am flwVtt(Iyn; 7c3.(3c. a-n li,,tner 1)1-,I,Ivli Yn; 8s. (3c. am hai?er blwyddvn 4s. :k. !1m cUwarter blw tn. Ni waeir un sylw o tirehebion oddiwrth ddyeitviaid heb flaen-dal. Cyfriirier vrarchebion (ortlrrx) am yr A'lisrran i Mr. Jr.kn ZJoifl. Amserau Office, 17, Queen Anne-street, Laxrpool; [Lt: oit sydd i dderbyn yr holl daliadau. Gellir uiit'ou posture stumps (ceitiiogan) am 7s, tic. :t than hyny, ac Arci.tebi.)u (Pust Office Orders; am symaa uwchlawbyny. Nia gallwn sievhau yr an- fonir rhifynau yehwauegel i neb oddioit.hr i'w liareliebiou ddyfod i law ddeiiddvdd o leiaf, cyn dydd ei gyhoecldiad TRACT, Y LLYTHYHAU _R AKCHEBION" AM AAIAJF.—Disgwylir i bob j/ohebydd a derbynydd dalu traul cludiad ei holl lvthvr- aii ynghyd a threul v Post Office Orders. Cofier, 09 na hydd i stamp cvfati bol i doll y llythyv gael ei ddodi arno, y gorlvdd i'r derbynydd dalu toll ddeiibi iieti beidio derbyn y llythyr; gan lla dderbynii arian yu rhng-dal yn v llvthyrdai. ADNEWVDDC 'J ALIAN.\u.—Er mwyn i N derbynwyr ddeall pa bryd v bydd eu t Jiadaa i fyuy, rhoddir v rhifyn ulaf oud un 0 bob rhagdaliild inewn amlen fden, yn lift till- wen, a dialler mai y rhifyn nesaf fydd yr olaf, os na aduewyd.lir y taliad cyn cvhoe ldi y rhifyn canlynol. Caniateir yr elw ari'tn.-l i ddosparthwyf. DALIEP. SYLW.—Bydd pob Neu-yddiadur a gyfeirir i wlad drainor, neu i Diefedigaeth Frytanaidd, yn ddarostvngedig i gael'ei atal, oddieithr iddo g"el ei roddi yu v llythyrdy o fewn •aith niivrnod i ddydd ei gyhoeddiad. AT HYSBYSWYR. Gan mai yr Amserau ydvw y Newyddiadur helaet.haf ei gylchrediad yn y Dywvsog- aeth; v fa yrlyw y cyfrwng- goreu i gyhoeddi Hygbysiadau yn mysg y Cymry, Cvhoeddir unrhyw hvsbysiad heb fod uwehlaw tj llinell am 3s. a 2e. lun bob llineli (yn cymvys tua 60 o lythyrenau) ychwanegol. Llt'iheir y prisiau pan fydelLs yn mynychu cyhoeddi yr un Hysbysiad. | TO ADVERTISERS. I The Amserau being the most extensively circulated N'ews- paper in the Principality, is the best medium for publish- iii6l all of Advertiae- ments among the AVelsh peo- ple. The terms ftrelow :—^ix Jines and under, three shil- Ii and tlW pence for each additional line (containing about :;0 letters). Discount will be allowed un Advertise- IJ1enb repeatedly inserted.
I VR 3THOHAUAU.i
VR 3THOHAUAU. f Aeth tymhestloedd cryfion o fellt a tharanau, a ) rbyferthwy mawr yr etholiadau, gyda'u gilydd tros a tlmvy y wlad hon o gv,-r i gwr yn ystod yr wythnosau diweddaf. Cynbyrfodd a chymysgodd y naill y wybren natnnol drwyddi. Parasant fraw a dychryn mewn llawsroedd o fanau, a cholled ar feddiaonau a bywydau mewn amrvw leoedd. Cy- nhyrfodd a chymysgodd y llall feddylian a theiml- adau boll drigolioa y deyrnas mewn tref a gwlad yn fawr iawn. Yr oedd elfenau y dyrahestl wedi bod yn hir grynhoi, ac o'r diwedd ymdorodd allan yn nghynddaredd ei nei th paroftd bafog a diu- ystr nid bychan ar danguefedd a moesau llawer oedd o'n trelydd, a pbeth colled ar fywydau dynol befyd mewn rhai, Y mae y wybren naturiol a'r un wladwriaetbol hefyd wedi llonyddu waithian. Treiliodd yr elfenau ymrysougnr All neitboedd allan, a chydorphwysaut mewu llonyddwcb. Tra y parai v welit, a'r cenllys-, a'r ilifeiri,),Dt beth dinystr ar adeiladau a Hrwytbau y ddaear, edeith- ient hefyd er puro yr awyr, niwydo y nieusydd, tfrvvytbloni y llafur, fel y gadawsant ar y c) faii fwy o feadith ar eu hoi nag a wnaetbaLt o 911 rhaith. Gellir golygu y bydd efteithiau y storm wladwriaetbol rywbeth yn debyg yn y pea draw ac inegis nad yw tymhestl 0 fellt a tharanau ) n beth i'w dyinuno o'i rban ej bun, ond yn uaig fel peth angenrbeidiol yn aatui- i buro ac iachau yr awvrgylch, a ffrwythloni y ddaear felly nid y.v etholiad cyffcedinol yn beth dymunol ar uu cyfi if ynddo ei hunan, oud yn uuig fel peth angomheid- iol i wladwriaeth rydd-i bu-o ac iachau yr awyr- gylch wladwiiaethol, a dvyu egwyddurion yu mlaen i ffrwytblonrwydd ac aeddftsdrwydd. Y mae inellt a tharanau yn llawer Uai ofuadwy ua.'¡ daeargrynfaau y cawn hanes am danynt mewu parthau ereill o'r byd; ac felly y mae yr eUul- iadau cyffredinol mW-èlf cynhyrfus a ddigwydd- ant yn y wIall lion, yn annhraetbol lai ofnadwy na'r chwildroadau a dorant ailttn yu anvr ac j eilwaith yn y gwledydd no y mae eaethder a goraies yn gwtisgu ar y bobl, ac yn gwrthod iddynt eu hawl i d lswis dyniou i'w cyabrychioli yn Dghynghorau llywodraethol y teyrnasoedd. Cyfnewidia yr etholiad gryn lawer ar ysbryd Ty y Cyffredin, ond ycbydig iawn mewn eydititifar iaeth ar gryfder rhifjJijol y pleidiau gwithwyo j ebol. Bwriwrd aii-- • *—> Sis <ir. Oard- an y dref wallgofus hon, Mr. fhrsrnan, y .a. Thompson, a rbai ereill, y bydd mawr golled am danynt; ond bwriwyd allan rai ereill, ac yn eu plith Mr. Bagot, 0 Sir Ddinbych, ac y bydd yu dda iawn cael gwared 0 honvnt. Erioed ni fu cynnifer 0 Ymneillduwyr yn cis- tedd yu Nhy y Cyffredin ac a fydd yu y Senedd bresenol pan y daw yn nghyd. Y rnae y bonedd- Ion canlynol yn aelodau gyda'r Anuibvnwyr, y rhai ydynt wedi eu dychwelvd. Aid. Kershaw, yr hwn oedd 0 r blaen yn aelod dros Stockport; I Mr. Miall, dros Rochdale Mr. Barnes, dros Bol- ton Mr. Cheetham, dros randir ddeueuol Swvdd Lancaster; Aid. Challis, dros Finsbury Mr. A. Pellat, drog Soutbwaik; Mr. Hatfield dros She. field; Mr, Milligan, dros Bradford; Air. Eocles, dros Blackburn. O'r Bcdyddwyr, y mae Mr Peto, dros Norwich; Syr G. Goodman, dros Leeds; a Mr. Ball, dros Swydd Caergrawnt; u'r bwa, meddir, sydd yn ddiffyndollwr gwresog, ac yn gyfaill calon i Eghvys SefydJedig NVei wel, beth yn nesaf? Ac o'r WosloyaiJ, Mr. Wilkinson, dros Lainbetii. Ilcblaw y rhai hvu y mae lluaws 0 aelodau newyddion yn Yin neillduwyr trwyadl 0 ran eu hegwyddoriou a it yu llawn mor bell dros nob diwvgiad gwladul ac eglwysig ag yr a Mr. Miall ei hunan, lei y gallwn sicrhau y bydd plaid y dadgysyiltiad yu y Ty yu o gref. Mewn Haith, bydd yn blaid newydd !io!to: yno; oblegid nid oedd v gyfryw blaid yn b c, yno o'r bluet-i, Yr etholiad diwsdd ir a roddodd enedigaeth a bywyd i'r biaid wladwriaethol boti yn y Senedd; a dinu y pair glywed ei llaia yno cyn hir iawn. Y nm- vnddi amryw ddyuiou galluog o daleutau, a phenderlynol o ysbryd dvu- ion yn deall ac yn credu yr hYl1 y Illaeol jl1 ei broSesu, a dyniou a fynant wrandawiud yu y Ty. Sefydlodd yr etholiad bwnc rnasuach rvdd am byth, Ni sonir am adgyfodi ac adl'eru hon dreth j yr yd yn dragywydd mwy. Hyd yu llyn, yr ocdd rhai o'i hen gyfeillion aowyl a hoff yn ceibio go- beithio na fuasai t'arw yr hen ladi, ond mai mewu llewvg yr ydoedd. Hyderent o hyd v gallasai v doctoriaid Derby a Disraeli ei dadobru, a ihoddi I anadl einiocs yn ei flroenau oud weitbian v mae pob gob aith o'r fath wedi ei gymeryd oddiaruynt. Gallant yn a>vr brynu a pharotoi eu gnlarwis^. oedd, a byddai burion i'r Carlton Club gynyg gwobr haelionus atn y l'arwuad oreu iddi. Y tloliou a lawcnlmnt p.in glywunt hyn. Yo orer yr aberthwyd miloeld ar filoedti o bunuau i bwr casu cytTynau adtywiol iddi. Y inae y ddau ddoctw wedi r!ca!i erbyn hyn mai ynfvdrwydd yn ymylu ar wallgol'rwydd lyddai cynyg ar ei hadferu. Pa beth a wnay w dnyddiaetli pay yingyfeifydd y Jyiiia amryw mui ymgynyg am boblogrwydd elmy ddwyn a (laen y Ty ryw fesurau b: 1 1 Ii >1 o ddiwygiad a wuant. Y mae cyfansoddiad y Tv y fath, na. allaut yu eu byw fyned yn mlaen yn y dordd a ddewiseut:—Ni allaut dvoi y cerbyd gwladwriustbol yn ei ol fel v dymunent, gan hyny, rhaid iJlyct naill ai ci'10 oddiar y ffordd, drwy roddi eu swydui i lyati, neu ymroi i fyned yn miaen gydagyspryl yr oes. An- hawdd iawn fydd ganddvnt oliwng en gafaelion Or awdiudod, ar 01 ii chael I\V dwylaw, ac auhawdd iawn fydd ganddvnt wasanaothu achos rhyddid a diwygiad yu groes i'w hewyilyiiau. Bydd yn gyf- yDg aroynt o'r ddau tu. Dibyna ar pa un ai oar- lad at enw ac awdurdod, ynte caiiad at yr eg- wyddorion a broffeeent bob ara^er, ydyw v rr>fal yn eu rnynwesau. dyb gylfiedin am Disraeli, y mwyaf galluog 0 houynt, yw. nad yw yn l,r s,,i Jit-n pa egwyddorioo a bleidia. mai fiiw ac awdurdod vn unig Y\V (I j]:J o! 8" y '?-na?..ni yr!n?n''u'.Q unig yw ei oilyo ». ar y r na'll «i yn ol, nf:u yn miaen, ar y Haw ddehau, neu yr a;c.Tr. ?ilyn ai 0] gwrthll.J:sc!¡ a diehcD fod Ihn'iVs O'j ol gwrthdd.-ych ei ymgais a dichci? fod Uu iws o'j j gvdswyddwyr yn ddynion o'r un yspryd ag ef Gweinyddiacth hollol ddiegwyddov ydyw'r wein. vddiaeth wedi bod er pan y mae with ei gilydd hyd yn hyn. Metlnvyd yn do,, a cbael ganddj ddywedyd beth ydoedd. Ceisiai ganu pob ton, heb fod gandii unrhyw don bennodol. Ymddygai fel pt) buasai yu aros i gap! gweled pa ffordd y troai yr etholiad allan cyn ffurfio ei hegwyddorion. G tt- wai Mi-. Coodon y weinyddiaath Derbvaidd, yn rhagrith ymgortforedig, ac efallai, mai dyna yr enw cymhwysaf iddi. Y mae yn amlwg y bydd gogvfartaledd nerth y pleidiau yn y Senedd newydd yn gyfryw na ddichon un blaid gario y llywodraeth yn rulaon ar ei hegwyddorion ei bun ac nid an- nhebygol ydyw nad Scnedd ferhoedleg iawn a fy( J. Y mae ynddi ddigon o nerth Toriaidd i atal mesur. au diwygiadol, ac y mae y diwygwyr yn .ddigon cryfion a lluosog i dagu mesurau toriaidd. I, ii 0 ffwythau penaf yr etholiad diweddar, fydd prysuro dydd goruchafiaeth y Tugel. Y mae hwn yn awr, wedi dyfod yu bwne y dydd. llhaid gad ael pob pwnc gwladwriaethol arall heibio nes eniil hwn. Argyhoeddwyd llaweroedd 0 feddyliau cyn- dyn, ag oeddynt o'r blaen wedi dal nerth pob dadl ac ymresymiad trosto, drwy yr hyn a welsaut ac a glywsant yr wythnosau diweddaf hyn, nes ydynt bellach yu cydnabod eu hunain yn ddychweledig- ion trwyadl ato. Y mae y trawster, a'r creulondeb, y gwasgu, y bygwth, yr hudo, a'r llwgi wobrwyo a fu 0 du y Toriaid yn etholiadau Caernarfon, Derby, Liverpool,—a llaweroedd o fanau ereill, wedi agot-yd Mygaid a chlustiau llaweroedd i weled a chlywed, yr hyn na fynent weled a clilyv, u, o'r blaen. Y mae genym uu aelod 0 Ogledd Cymru, Arg. G. Paget, yr aelod dros fwrdeisdrefi Mon, yn bleidiwr selog i'r Tugel. Clywsom fod Sir R. B. W. Bulkely, yr aelod dros Sir Fon, yn dcchreu mcddaln. Y mae yr Aurhyd. E. M. LI. Mostvn, yr aelod dros Sir Fflint, 0 du y tugel hefyd, os nad ydym yn camgymeryd. Deallwn fod Mr. Cobden wedi penderfynu cymeryd pwuc y tugel i fyuu o ddifrif, fel y cymerodd bWllC treth yr yd, ac nid oes eisieu doethach a gailuocach blaenor; yn wir, nid oes ei well, od oes ei gystal i'w gael. Y mae fod Mr. Cobden wedi yuigymeryd a'r gorchwyl, yu ddigon 0 wystl am lwyddiant buan yr am can, Yr ydym yn deall fod vn inryd rhai pcrsonau dylanwadol yn y dref bon, i gynyg sefydlu Cyn- grair Cenhedlaethol Cymreig, i wylio ysgogiadau y Senedd, a hyrwyddo mesurau diwygiadol; lIC yn neilltuol i graffu ar ymddygiadau yr aelodau Cvm- rdgynnhyyCyaredin.ynghydagoMua'ny&tadj rhestriadau yr etholwyr yn Siroedd a bwrdeisdrefi I Cymrn, ac am ymgeiswyr teilwng, pan ddelo etbol- iad, fel y byddis yn barod pan ddeio yr adeg. Disgwyliant gydweithrediad eu cyfeillion drwy Gymru oil. D;1 oedc1 genym ddeall fod hyn yn eu calonau, a hyderwn y cant gvdweithrediad uuol a chalonog holl garedigion rhyddid a diwvgiad yn y Dywysogaeth. O'n rhan ni, cynghoren fod i'r Cyngrair gyfyngu ei hun at y tugel yn uuig, a gadael pob cwest:wn arall o'r ueilldu nes p 'a ler- fynu hwn. Unwaith y gwneir efyn gyfraith, gahver ei enw ef Gad, canys bydd tyrfa yn dyfod ar ei ol, —tyrfa o ddiwygiadau pwysig ereill. Gwyr ei wrthwvnebwvr a'i gaseion hyny yn dda. G>vydd- aut cystal a neb, na sangent hwy, laweroedd 0 houyut, dros drothwy y Senedd-dy wedi hyny, Y mae pi enw yn fraw Ïw calonau, ond hwy a'i cyf- arfyddant yn y Senedd bresenol yn codi i'w iiwynebau yn llawer cryfaeh nag v gwelsant ef yno erioed o'r llaeu. Odid fawr uad ttr ei draws ef y syrth gweinyddiacth, Iarll Derby, ac y tyr ei j chrimogau. Bydd raid i Arg. J. Russell, yntau: ystwytho o'i flaen, neu roddi lie i rywun arall i brif weiuyddu. Bylll enw Cobden gyda y tug'd yn wrthddrych mwy 0 ddvgasedd a dychryn i'r Toriaid nag ydoedd o'r blaen, Rbyfedd fel y mae enw v gwr hwn yu ar P,, --—- ovva el urueu yn eikitnio ar p.n — Sir Gaernarfoa yr wythaos 0 lfaeu y ddiweddaf, i ofn ac arswyd syrthio ar yr holl wersyll Toriaidd yno. Cusglent yn union fod rhyw gynllwyn yn et-byii bywyd eu hawdurdod. Mcddylient fod rhvwuu i gael ei ddwyn yn miaen yn crbyn y i Milwriad Pennaut a-n gynhrycbiolaetli y Sir. 1 Rhedai brys uegeswyr nerth caruau y meirch o'r naill gwr i'r llall i'r Sir. Yr oedd y ffyrdd yn gwreicbioui o da-n rygniad gorvryllt y pedoiau allan a'r boneddigion dntain drachefu yu eu pryder a'u bofn, i yruofyn ple;d!eisiau, gyda'u bod wedi dychwelyd adief yn ddolurus eu liesgyrn, ar ol y gurfa a gawseut yn eLholiad y bwrdoisdrefi Ond gallaseut fod yu ddigon tawel, druain. Nid oedd lr Cobdeu yn meddwl dim am danynt; dychvvelui adref drwy y rhan bono o'r wlad, wedi bod ar uegeswilith bersonol drosto ei bun. j Ni alllvn derfynu heb lawen -gyfarch etholwyr i Swyddi Diubych a Ffliut, yn nvchweiiad Mr. BiddL]Ipll a Nlr. N.IOStVn i'W CVIIIJI'VC)IiOli. Enill- odd y flaenaf fuddugoiiaeth enwog yu etholiad Mr. Biddulph yn Ile Mr. Bagot; a chadwodd yr 1 olaf ei hanrhydedd yn adetholiad Mr. Mostyn, ac yi) ri,witliotila:l Mr POJI. Yr oedd yn orchest fawr i da flu diiFynd/llwr allan o gynhrychiola-th Sirol, a dychwelyd pl^idiwr masnacii rydd yn ei ie. Pob anrhdeclrl i cl)wl,etliolw.r Ddinbyeh! YIII- i drechasoch ymdrech deg; dechreuasoch yn bïyd- lawn, daliasoch ati yu lew, enillasoch oruchafiaeth fawr, ac yr ooddvoh yn ei haeduu. Yr oedd nerth oedd a dylauwadau crflon yn eich gwrthwynebu, oud maeddasoch hwy. Y maey caulyuiad yu glod i ciiwi ger bron y deyrnas. Prawf hYII rod yr ainaethwyr Cymreig yn fvy goleuedig fel dosparth, nag amaethwyr l!aw,jr 0 ranau 0 Loegr, ac nad ydynt mor hawdd eu tw 'N-lio d'i- f-i-i Dim Pabyld- iaeth ychwaith, ag y tybiai rbai eu bod. Dangos- asant en hod yn llygadog i weled dnvy y lieu a gcisid godi 0 flaen eu Hygaid i guddio gwir am canion y blaid ragritiiiol a god cut y cri hwnw. Yr ydyin yn cydiaweubau a n cyfeillion yn y ddwy Sir yn nghanlyuiad buddugoliaethus eu hym- drecliiou. Am Mr- Biddulph a Mr. Mostyn, v maent i raddau annhraetbol yn fwv dewisol na'u dau wrth- ymgeiswyr end rhaid i ni ddywedyd er hyny, cu bod mewn amryw bethau yn mhell yn ol o fod yr hyn v dymunem en bod. Ni ddichon Eglwyswyr o'r fath y cyfl'esant hwy eu bod, gynhryehioli yu deg a llawn syniadau mwyafrif o'r etholwyr, y rhai ydynt Ymneillduwyr. Y mae y ddau am ddyogelu y eysylltiad hyd N' I' f! tildr; ie., feddvliem, am gildw yr Elwys yn Iworddon, y trawster gwrtlnraaf dan haul y uefoedd, yn debyg i'r peth ydyw yn awr. Ond efallai y deuant gam yn mlaen j eto. Nid ydym yn ddiobaith am Mr. Biddulph, 0 leiaf: ymddeugys ei fod ef wedi dysgu cryn lawer yn ddiwoddar. Ni clnvenychem weled yr till o I, d 1 an yu c:\81 eu bwrw allan a:lI gwrthod gau v I- ethoiwyr, ond y mae yr amsnr wedi dyfod, pit r) y bydd raid, ac y lDyn Ymneillduwyr Cymni gael cynnvycliiolwyr a vvnant lawn g' yfiawnder au syniadau. Am g. nbrycl.iolD.eth Sir Gaevoarfon Bwr- deisdreif, credu yr ydym fod y Mil^-riad Peiiiiu.tit a Mr. B. idughes wed. ell hethol am y tin diw.^daf 'I. 1 -y gallant ganti yn tach 1 w hflnrhycledj Seneddol rm dCI tyno tyrnor yr un bresenol, os na ddigvpydd etholiad cyfh-edinot yn fuan iavr», cyu y cuffiv i iiiiser i wnevd y darpariadau anglfnrheidiul i\v hanfori i'w ffordd eu hunain. Na toddylied c' y' eiiliou rhyddid yno am ddim Uai gurclsesty tro n':saf na j byddiiHu eu hunain oddiwrth v ddau gyda'u potbau yn br^s^uol, y m-iooi fO) Sjr ua bod ond egwyddorion'hollol grocsion iddvnt, a bleidir gan y ddau sydd mewn enw o gynhrychiolwyr trostynt. Mr. Davies ydyw gwir 'gynhrychiolydd v bwr deisdrefi, a'r un yn hollol ydyw egwyddorion y mwyafrif o etholwyr y Sir. Humbug perffaith ydyw galw Mr Pennant a Mr. IJughes yn gyn- hrychiolwyr y naill a'r llall; gwyddant hyny en hunain yn eithaf da. Y mao Cymru wedi dyoddef ei humbugio yn ddigon hir bellach, ac ni oddc.Ja hyny yn llawer hwy. Unwaith y caflb y tugel, hi a ddengys both ydyw ei hegwyddorion yn y dynion a etllolir ganddi i'r Senedd Yr arwyddair gan hyny 0 hyn allaii fJddo, "y Tugel y Tugel!" Hysbysir y bydd i fwy 0 ddeisebaa yn erbyn etholiadau gael eu cyfiwyno yn Nhy y Cyffredin eleni, pan ddelo y Senedd at ei gilydd, nag a fu ar ol un etholiad er ys llawer iawn 0 flyavddau. Y mae un Dadleuydd wedi cytuno i gymeryd pump ar litigain o erlyniadati eisoes. Y'l y rliestr o'i, manau sydd wedi penderfynu gwneyd ymdrech i ddadethol y rhai a safarit yn gynhryehiolwyr idd- ynt mewn enw, y mae Derby, Cockermouth, Barn- staple, Huddersfield, Harwich, a Cbaergaint. Os llwydda yr ymgais am Hudderbfiuid, Lydd un YmneiUduwr yn rhagor yn y Seuodd, sef Mr. Willans, yr hwn sydd yu aelod eglwysig gvda'r Aunibynwyr. Y mae yn deilwng 0 sylw, mai Toriaiu ydyw v rbai y gwueir ymdrech ïw cleol ymaith Lob un. Ni welsom eto fod cymaint ag un diwygiwr yn cael ei fwgwth. Y mae hyn yn (Ivwei-d Doi-ictitl, otiid yw ? Beth dcbygech^chwi ? Eh ? C'oswch eich penau drnain.
YR -ET I - _i-THOL.!ADAU.…
YR ET  _i-THOL.!ADAU.  AVR. j Dygwvd Mr. Cardwell yr hwn a wrtlio,l%vd Z.-Ii doriaid Liverpool, i'r maes yn swydd Ayr, ar yr un!'t:d awr ar ddlg, i wrtiiwynebu y 31ilwriad Biair. Yr oedd llawer o Jdyddordeb ynglyn a'r penodiad ddydd Sadwrn wythnos i'r diweddaf. Tra yr oedd cynygvdd y boneddwr olaf yn siarad, gwnaeth dyn ei ymddan- gosiad yn y dorf yn cario y sty lien, ae ami y geiriau canlynol "Gwoùr o tIOO %Veii-colli lieu wedi mynect ar gvfeiliom—Egwyddorioa Arglwvdd Derby l'inof vner a'r Milwriad Hinter filiir." Nid oedd Mr. Cardwell yn bresenol. Cynygiwyd ef gao Mr. Oswald eynhrychiolydd y Sirvn y Sent.dd ddiweddaf. Dywedodd Mr. Oswald mai larll Eglinton oedd wedi dod a Mr. B!air yn miaen, ac mai efe trwy ei ddylamv ad mawr yn y Sir oedd am ei gefnogi. Traddod- odd Mr. Oswald araeth dda, a dywedodd, gan fod v Peeliaid iiion a diflauu,mai ei gvngor ef ydoedd bod iddynt alw eu hunain o hyny allan yn rbyddfrydwvr fel yr oedd efe y pryd hyny (uehel gynieradwyacth yr hwn a adnewvddwyd ùrachefu a thniehefn) Bvdded i ni fyne) yn ralaen meddai a ffurfio plaid rhydtlfrydij trjref fel y gal!o:n ymlid y blai-l sydd yu awr mewn gallu, ond sydd heb, os "jf ti yn deall yn iawn, ffddu utfncsratth v wlad. Yr oedd mwyafrif v dwylaw o blaul Mr. Carrlnell, ond yn anffodus yr oedd nifer fwyaf o enwau yr ethol- wyr yn ei erbyn. SWVUD BEDFORD; Yr oedd llawer iawn o frwd.'rydedd yn aiietlioliad y Milwriad Gilpin (Dcrbyad) ae Aiglvwdd II. sell (rliyddfryd*ir) ddydd Lluri. Y petl) 111 wyaf pwys- ig ydoedd yr ycbydig eiriau a ddisijynasaut i.Udiar wi.fusau Arg. Hussell, pertlivnas ir diweddar I.rif j' Wtinidog, Os danfunir fi i' Seuedll etl) (mt'ddai) eefnogaf lielaethiad gwladlywiad v diweddar Svr li. Peel (eymeradwvaetb). Rhoddaf helyd fy ngiiefnog- aeth galonog i lielaethiad yr etlndfraint ae i ryw gvn- llun o addysgiant (eymeradwyaetli). O dan v ilvw- odraeth ddiweddar yr o drethoedd, a bydd yn dda gen vi ^y nortbwyo i ostwng vehwaneg. Nis gallaf er hyny allan obeithion ti(-Iiel -,v.vr, ol)legi(i y cvfr>» obaith ond yr wyf vn cliiiiiino y inewn if >rdd ilai gonnes.d ar y bobl." Tarawodd 1111 dyn o'r dorf yr b )tde;i ar td phen trwv w ieddi, Yi yrdycli yn dymuno iddo ddod o rent] y ti feiidiauw'yr." —pryd yr y ellwatn godd Arglwvdd 11. Russell, ëy marn i ar hyny ydyw y byddai yn well i'r ilienti gaJi en gostwn, nn. und bobl vn dd ud. (jwaedd odd yr un liais o'i- dorf Cymerweh liyna i lawr cliwi sydd yn adroddwvr i'f newyd liaduron," cais v mae yn dda genym tael eydsyaio a hL wrDD BrCKISGIJHL Nif.-r v rhai ableidlcisiasant dros v gwahanol vin- gciswyr ydynt fel y Ctlllyil 1909 I Disraeli 19'jS "0" ¡,HH I. cc. 6ti,;5 Y mae o 5000 i (>000 o enwau arv rhestr. Dis^wvl- id y buasai Disrueii yn gwney I ei yui.idangosiad'ar I ol ei etholiad er mwyn rhoi araeth yciiwaivaol iddsut. ond ni wnaetli yr iiudidwr ei yunddangosiad GUN j ei rnd wedi cael pi ethul, nid oedd \n gwtled un an i genriieidrwydd (mae'n debyg) i synu'r gwlade;du-.vyr a'i ddatgnddiedigaethau digylie!) b. SWVDD IIKNKFORHD.—Ter/)/s//<>edii ii yr byspvsiad Swyddol o sefyllfa yr etholiad yn Heuffordd ddydd Llun, eododd anbawsder mewn pertbynas i'r cwrs a ddylid ei gvmervd gan fod v Jlyfrau yn eyruvys rhestr emvau yr etlndwyr a bleid". leisiasent wedi eu dryllio enn derfvsgwvr, brydnawn ddydd Sadwni. Ysgrifena goliebydd i'r Dai'y Xcrs tel y eaidyn :-—u Gellir olrbuin yr ludl ddigwyddiad- au gondns a eliywilyddns hyn i'r (faith fod nifer o iicvius meddvvon wedi eael en dwvn yn nilaen gau v toriaid, i gefnogi ttehos anmhoblogaidd. a bod yr lieddgeidwaid werli eu dwvn 01 bellder ffordd, 'v rhai a edryehid arnynt fel dicitliritit) a phleidwvr v toriaid. Yr oedd trais o'r fath waethaf yn cael ei arfer tuayut raro 'r ethid« vr tlotaf. (iwelid merelied vn dilvn eu gwyr, ag oectayntyn eael eu f-orfodi i bleidleisio dros y ton dan wyll), a ehuro en dwybtw, ac Yr oedd rh; i o'r plei.deiswvr eu hunain yn dan^os yrun teimladao. Ond yr oeddynt yn siwr „ gaci eu handwvo vn eu ha'.Dgy lehiadau bydo!, oni lygrent en eydw'ybodau, a tlwri ell haddewidioIl hehd meW!) j¡aWt-r (I aml.{v!eh ladau. iNi v^randawai eu meistri.vid ea!cd ar ddiui esgus mewn pertbynas i'w hadJ.e.Iuu. Clvwai, Uwei o son am ormes, ond nid am ddim eyffelyb i'r gor;ites a arferwyd gilil ilenautmid ar en gweision eu U'n ^e Mr. Lewis yr yingeisydd rhvddfryJ- ar hwn oedd yr isafur V rhestr" vu prlorloli ci goLpiann t yn gyfangwbl ,i'r dylanwud a'r I,v-. thhm a arferwyd ortod, yr etholwyr tlotaf i bleidleisio yn grotsi weydwybodau. MIDDLESEX. Y r oedd yr ymdrech yn Middlesex, yn un o'r rhai caktiif or hvll ymchecliion etholiadcd y iliac Mr Osborne, yr ymgeisydd r!,y klfrydig, yn meddu ar y fath ddawn ac arabedd, yn gallu cdm:ipi„ mor dost, ac vn meddu ar v fath grallder i ganf > i, a'r fath alii; digy del y b i ddynoetlii rhagrith a thwvll, fel y buasa- yn ddaioui mawr i'r Derby Disraeliaid pe eawsid ym- adawiad o'd wrtho yn y Senedd. I'r dyben hwnw danfonwyd Ardalydd B/audford, gwr ieuaugc uuig gymwvsder yr hwn ydyw fod g.-mdda bareli mawr i'r bendeiigaeth ac i Lglwys Llleg-r fel y niae wedi ei sefydlu gan y wladwriaetb. Seiliai yr Ardalydd ei hawl am gymcradwyaeth ar ei Brotestaniaeth, ond fel yr oedd uiwyaf anffodus yr oedd fel Mr. Forbes Mackenzie wedi pleidleisio dros wadd<diad Maynooth Ond yn ainr yr oedd am wnevd fel arall os canai fie us 1: a. Y cri yn erbyn Mr. Osborne yd^ed i ei fod wedi gwrthwynebu a phieidleisio yn erbyn Deddf v Ttitlau Eglwysig, a cliybuddwyd ef o fod mewn cytiglirair a'r Cfir,linil W,seiii-in. Ond er y ewbl vr oedd Mr. Osborne yn abl i ain(iiiiq.yii ei tsrotestaii. iaeth mewn inodd debeiiig, ac er holl aflonyddiveh plaid yr Ardalydd, llwydiodd Mr. Osborne i dafln ll'rwd o arabedd Uyui ar ei wrtbwynelivd 1, ag oedd yn ddigon IW ysgnbo ymaitb oni buasai ei fod vn eael ti gefnogi gau y Bendefi,g;ieth Doriaidd. Nid oedd Sir. Osborne yn cael ei ddyehrynu fvmryn gan cvnhwrf'ei wrthwym-bwyr y rhai oeddynt vn bloeddio a "3Iaynootb" a'r evfl'elyb, ond yr oedd gwialen ei byawdledd yn barod ganddo wrtb law bob amser, a jjwlychodd hi yn y g.diii yn awr ac eilwaith nan fyddai hyny yo anócnrhcLiwJ. Gal! dyn waeddi,' E^h-ys, Egb.vys,' Vn barbnns (meddar- ae heb fod yn ddvn eretyddol er hyny. Nid vdyw v eorfran yn cael ei ystyried yn aderyn cret- yddol am e i f,, (I Icrew(,i,,tn Nil barhaus oddiar ben pinael vr Eglwvs. Ond wrtb gwrs, y uiae yr ardul- veld yn eael ei ddwyn yn ml.u u gan blaid o'r vnadon a'r ca ll idd yn ben arnynt, bo> erldvrsydd mor bobl.. ogiiidd tel y mac wedi eael ei wrthod ddwywaith pan yn cynyg ei hun nddiur yr liustiuiis hyn; ac v maent wedl cad allan fod yr Ardalydd anrhvdedd- us yn ail Sunt Sior Brotestanaidd, sant cinlynol r!n-Z¡rtid a l'h,vtansuddif\¡ly wlad h"n, (Cyuieradwy- atth.) Y niae yr Arg!w>dd ar.rhydedcius yn dvfod yr miaen fel gwron I'rotestaunuth, (eynieradwy- j ac,-tli a (ivN%'e(',ir wttl)vcil in it,, p<>pvraii guaradwyd ins yna, v rhai v mae yn dda eenyf feddwl na 1 ydvnt yn dyfod allan ond ar adeg etholiad, fy moil i yn bleidiol i'r ymosodiad Pabaid tra y mae etc yn gyfaij neillduol i sefydl- iadau Protest .n iidd ein gwlad. Er pryd y mae Pror- testaoiaeth neji toii allan a bhignro yn erledisja.etli ? Ai nid rlnfc Id iawn ydyw fud y planliigvn hwn bob amser yn addf-du ac yu b'oiieuo niorhard I yn awyr Kvleb gyniies etholiad eyll'redinol ? Ond peth rliy- fedd ydyw fod v planhigyn hwn yn cael ei ddad wreiddio o weiy brwd toriaet'i Blenheim, a'i fod yn vna-Jdanjjns ar hustings Middlesex yn gawr o Brot st- ant? Y r «yf dywedyd urthyeh, etliohvyr ac all .it- e!h md rn erhyn _vnio»ndia<' y Pab e, boniad an y !lw r, i^Lehcl gymcradwynsth ) E r 1) ft to y mae Ardalydd Blandford wedi ei daro a'r fit dost yma oMaynooth ? Yn y flvvvddyn 1845, cefuogodd yr Ardalydd anrhydeddus Syr R. Peel, pan yn cynyg 'i (ldv am gael caniitad i ddyfod a rheitlis^nf i mewu i gy meryd arian y wlad i wneyd Coleg Maynootli yn sef- ydiiad gwastadol. Pan ddvgodd yr urddas,dion Pro- testanaidd hyny yn Nhy vCyHredin, Spooner, Forbes McKenzie, a S bthorp gynygiad yn miaen i dvnu yr arian ] Aiuynooth allan o'r Consoli-luti-d ni phleidiodd yr Ardalydd un amser o blaid yr hvn a elvrir yn lies Protestaniaet'i. Ond am daiiaf ii. yr hwn y dywedirfv mod yn gyf.iill i Cardinal Wiseman, un na welais erioed run hono,-my fl, yr hwn y dy wedir wrthveh sydd yn bleidiol i ymosodiad Pau- ,tid(i,-betli a wuaethum i y pryd hyny Dvwedais na fydiiwn i byth yn blaid i gvmeryd arian pobl Lloegr i waddoli Od'eiriaid Pabaidil yn yr Iwerddon, a chefnogais gynyyiad Mr. Ward. (Liais,' Yr oedd- veh am yspeilio^ yr Eglwys.') Oeddwn, yr Eglwvs Wvddelig, orgyfoethog bono sydd yn waradwyd(1 i chwi, ac yn waradwydd i se.'ydliadau v wlad. (Cy- meradwyaeth.) Pa le yr oedd Ardalydd Blandford y pryd hyny 1 Wel, fe bleidiodd yn ein heibyn." I)ywedir wrthych (ebe Mr. Osborne ycbydig yn miaen) oni bydd i chwi ethol Ardalydd Blandford acbefnogwyr llywodraeth fel efe. (Llais, Y mae arnoch eisiau swydd.') Pe byddai arnaf eisiau lie, fel yr awgryma fy ngbyfaillcymwynasgar rr v ehw th, eallaswn gael un. (Cymeradwyaeth ac uehel waeddi, Pa faintV) Wet, y iiiae yii wir mai nid lie gwerth £ 7000 yn y flwyddvn yn y llythyrdy; (eymeradwy iitth a chweithiniad;) ond yr oedd yn un gvveri.li €20 0 yn y flwyddyn, yr hyn y mac'n ddiamheu y bvd iai yn dda gan lawer o iionoeh ei gnel. Ond wrthoJais v lie hwnw, oblegid nid oeddwn yn ei y: tvr. ied yn gyson ag uriitlas cynryehiolydd y' Sir' brif- ddiuasol hon i ddal swydd o dan y llywodraeth. (Cymeradwvaetli.) Wel, dvwedir wrthveh, fel yr oeddwn am sylwi, gan gyfaill larll Derby, mai y dyIifa ddaw ar ei 01 ef. Y niae hyny yn peri i mi feddwl am y piyf'copyn, yr hwn a dy'dodd fod di wedd "y i:yd wedi dyfod pan ysgubwyd ei we ef aith. (C'hweithiniaii mawr.) Pe deuai y fldif ofnadwy hwnw yr wyf li yn gobeithio y ii- yr enfys disglaer ar ei ol, ynjfyr hwn yjbydd lliwiau anirywiol cin synjadau gwladwriaethol \u cael eu lumo, a'r lion a ulIJg',v!cÍta'r deyrnas fel arwydil o heddweh a ded.vyddsvi:li pachatis." (Cymeradwy- actu.) Nos Lun, anerehodd Osborne g\far fod iiiakir 0 etholwyr. Yn ystod ei araeth, wrtb gyfeirio at yr angenrbeidrwydd am y to„el, dywedodd fod yn eithaf j hysbys fod y llywodraeth wedi arfer$:rew yn y corff Y iad ei dad. yr hwn urdu welIi cynryehioli Roches- ter inewn deg o etholiadau, yr ou(i(i etil.)I- wyr yu dyfod i mewn a dagrau yn eu Hygaid, gan i ddywevd nas gallent bleidleisio drosto, gan y eollent eu gwaith drwy hyny. (• Cywil v dd. ) Yr oedd llywodraeth wedi dylanwadu a bygwth mewn in >dd digyffelyb; ac yr oedd yn credu pan gyfaifyddai y 'j Seaeld y dadlenid y fath lvgredigaeth a* llwgi wobrwyaeth fel ag i beri iddo ddyehrvn amy canlyn- J iadau." Y'na rhoddo id Mr. Osborne (ldesgrilLllI (J'r llwg-rwobrwyaeth yn Derby, am yr byn y gwelir liys bysiaeth mewn cwr arall u'n papyr; a dywedodd IJlS ? I a d Y-e(,,) d l ii,is i gallai byth grybwyll enw Mr. Beresfrod heb Jeiuila-i cryf o ffijidd-dod gwladwriaethol, oblegid yr oedd yii ei ystyried yn un )Ir dynion mwyaf s?.tbtv?nebus a I ?v?rfu ag ef erioed, ac yr oedd wcdi dylv,ej-d wrtho vn ei wvneh. (Cymeradwyaeth.) Mewn anereh'ad arall, dywedodd Mr. Osborne with yr etholwyr am iddynt beidio a cbytneryd eu twyllo i feddwl tilti cwestiwn o Brotestaniaeth net, Babyddiaeth oedd yn y cbwareu. Cwestiwn ydyw (meddai) o de, a siwgr, a bara. (" A chlt," ebe rbyw un o'r dorf.) Le, a ehig hefyd. Y mae yn dda genyf 1 fy ngh'vfaill a'r gwydrau am ei drwyn fy adgoiio, _II Cig !ldy(' Ie, li) Da l' tarw..NJd tarl'r .'ab .r\vw'r ewestiwn mewn un modd. (Chwerthiniad tn?v).) Mewn cyfeirial at ei d oddiad isci, dyweJai, -Pebuaswt)ynArgt?ydd r% ,it yii dad i'r haul.f yn frawd i'r lb uad, ae yn disgyn yn llinach j v mwncmawr, buaswn yn uwebaf ar v rhestr. Ond hyu a WII, na fuaswn yn te yll tnewn sefydia uiwy aiirbvdeddus na r un yr wyf ynddi yn bresenol. ■ C'ynvreh vr etholiad oedd fel y eauiyn:— Arg. R. Grosvcnor .037 Mr. Osborne 439/) Aidai%(I(i 1. 4228 TE'.vvou NOKTHAMPTON (gogleddbarlh). Y mae t'-rtys?opd.t w?? cymcryd Ile yn VVe'lin? borough, 11,?. V' y holl. ??"'?'y'' yn'y?'?'? n.)c))w\r,n'rmt?sU-Ktidy))dd)!'ynd?n?yr. F?yr vr et!)?,liltil vll ta.?,.i"-yd v fod Mr. Fitz viilia n (y 3-1) goiiiecl,i dYf'.?ty"??'??"?"????''?? y"y'??"??"' hyd yn n" p" e!bol;d ef; ac o gaulyinad ma: dau h'v,l yn ]1" 1),' elll,)11(1 er, On i gan foil anhaws | der eyfreitliio! i dyna yn ol, aethpwyd Llaa. Yr oedd y t iriaid j yn dyfod i fyny i bleidleisio mewn ymfl'rost mawr —'yuigynuilodd niicr o weithwyr cvtlredin o am- gyleli y bwth yn Wellingborough, v rhai oeddynt \n amlygii eu digofaiut yn awr ac eilwaith with weled dynion mawr, eorffol, a da allan yn camddefnyddio ■ eu breintiau, frwy blei iio tretlr.i cu bara liwv (yr edrvchwyr). Yu lie et isio h<-d>ivelm y i vfr. w, yr oedd V tonad, y naill ar ol y llall, pan yn rhui eu pleidla s, yn eo cythruddo tnvy ediiw iddvnt fod Fitzwilliain wedi eu gadael. O'r di edd, daeth am- aelliwr ieuanc yu uilieu, a cymerodd arno yinuno a'r dorf, a dcehreuo id gaum d y uorfii fawr, a ilywedod.l y rbl.d.\ai dc ei bej.this i Filzdlum yn ullj. Wedi eyriiae id y b.vth, gw.ieildodd allan \n ueht-1 fei y clywai y dorf," Stafford (y toriad) YUlwig," uc yna trod I at y dwrf, a ebward lo l<t yn uehel am eu penau. Y'r oedd amynedd yr ediyebwyr, y riiai oedd- nt yn gweled eu mantais fel hyn yu cael ei aberthu, a hwytbau yu eael eu hamddifadu o'r etbolfraint, erbyn hyn wedi dyfod i'r pen, a thaflwvd careg at yr amaethwr penboet'i. Troes yntau atvnt, a chan ddangos ei flou iddynt, bygythiodd dori pen "y cvutaf a ddeuai ato. Ar liyti dyuia'r ceng yn eael ell J I Lic i i i,) ar 1),,i) tu; rlli" llucbio ar bob tu; rhedodd yr jsgrifwyr am eu hein ioes, )'IJ m:,hyda'r JlladolJ" Ill; :;gld),}d,¡ y dorf y bw th ymaitli mewn ycbydig (I amscr. A Jth y teri'- ysg yn miaen fel hyn nes ydoedd oddentu oO o'r i ddwy ochr wedi eu hanilfu yn dost. Cuiierwyd uu heddgeidwad ymaitb lei marw. D,tet!í y wit'wy!' () WceJou I u:;t<:g-u r terlys¡; I NOIU'IU'MBERHNI) (yoyiI) trt/i). Y mac Syr Oeoige Grey wedi eael ei orthfigo yn y ^ir S,tn i^derbyad. Yr oed 1 cymaiul o drais a sere 11 i'' y n cael ei arfer yn erbyn Syr George Grey, fel yr oeod yn hawdd eaufod nad oedd y tng-el lTWr wrtllwyneool ganddo ag ydoedd ainser a lu. Y luau ei ciriaii fel y canlyn Uu alr yebwaneg snewn perthynas 1 r cyfnewidiadau judetieaidd byuy y ey'e'.rir atyut gan ty oghyfaill, sef y tugel, neu v ^yfuiulretu o bleidleisiad dirgel. Ni wnaf ond dyweyd hyn, er ly nio;l yn ystyried fod peryglon a niaiiteision y gyfuudrefn bono yn cael eu liiwyhau vn oimodoi, ac er fy mud yn aaiheu ei hefieith- joldeb, rhaid i mi ddyweyd tod y personal! hyny \11 ein my>g "g sydd yn arfer dylauwad annh.-g, a c i ft s\dd Y u arfcr :oin!). g a taiais, ar blei deiswyr goriest. (Y na gwacddndd JIr, Coiimgwood 0 Glittit,)u,,Eiiw,enw, a iliai awgryui- iadnu. ) (iofynir i rni enwi y rhai hyny sydd wedi arfer dylariwad armheg ar yr etholwyr, ac wedi creu dyinuniad am y tllCI. Bu agos i mi ddy- weyd cu bod yn lieng. Oöd s-allwn en wi t'ithriatlau anrhydeddus i hyny,—dynion a ymattaiiasant rbag arfer eu dylauwad i'r dyhen o ainddifadu'r etholwr o ymarferiad ibydil y fraint y mae y cylausoddiad wedi ei rtifiyneiddwylaw. Alite'n dda genyl j ddeail jfod yr aifefiadau byn yn anmhoblogaidd, oblegid yr wyf yu siwr Illal y ilwybr i wney'd y eri o blaid y tugel yn auwrthwynebol gan ulJrlnw lywodraeth ydyw. Mae yn llawen genyf fod v trus- Jjd yn cael" ei wadu. Yr wyf yn hyderu y bydd i'r etholwyr hyny y rhai a ddywedasant wrthyfy binis ent yn rhoi eu picidlais i mi, ond a ddy' wedasant, wyddoch lei yr ydym yn cael eIlI eaethiwo, ar 01 clywed 31r. Codingwood a'i gyfeillion yn gwndu pob dylariwad annbeg, ystyried eu hunain yn rhydd 1 bleidleisio drosof fi. ORKNEY A ZETLAND. Yr oedd Mr. J.? A,gi-ydd Dctu"leuydd (7'?;? JL?"M?), Dcrbyad wrth gwrs, yn erbyn MI. | Dundas, yr hwn sydd o syniadau rln da fry dig. j jj)jjypL-n?'??"?'?b'??Lin)td)?-t d iaf. Cynier yr?thoti?''?????''???"?''?'?'????"?'?s!.d. Addefodd y blaenaf ei fod yn erbyn gwaudoliad Maynooth. Ondp.)foddy?:tH etun\([-iyi)ua.MrJ Chnstoplier, Canghellvdd Ducinetb ."Swydd (iaerwer vd.vc''?"??'?''??"'y"'??''g?wch,obit?id a, I lt,d I itigli?ei hun yn rhyddfasnaehwr. "\)s wrtb fasnach rydd y meddyhr (meddai) beuderfyn- iMd??"'?"g'?'???'?"'?Y"<Jdt<heU),yrwyt Vn rhyddfasnaehwr; os wrtb fasnach rvdd v goly'gir )y idio dioy.i dim i nicini i wneijd i f:/ny am gollcd y hon, >/r wyf yn >'liyddfustrichwr. bWY un EFROG (?ft?/tr«? <?<\7e?<)?/?. 11, (ld/¡ Mr. Cvbdi'ti. I)yd,l S ?.d?%,rii, a Denis,?ii ,Hddi?r!?.?'cb.ad. !)y?j.,dd?r.(;?dcue.?d wed. p.-nderiy'iU,cyndyMiad A?. Derby i'w swvdd, i beidio ?'y8?'n<'r<.sb:uthian?r- .l?Yin'? ??y'? ?'? '?'y. f? y K."l.u yr etholwyr ??c.Y?usd?.dde..?sunoh.,nynteu!?na.n nan ??? oedd yn ''?'-YS v t'y??t ei enw ef yn ca.J ei gymysgu m;r gyh,,e ldus tinrhynv ai-all ag ydoedd a r;hyddiasnaeh. Oiid y I)e fl i \\rtb yr. at.al'th wyr drnaln, ,g-a n Illeid w)!' larll -r i?lt'cri i?ieth id?i)-t. y d'vgent Mp.a?f,<t cte (MrLotj.)en) wedi dianc. vr oedd yn awr yn dyfod <uht.?nauet«,?y,-uedd?nri)oi iter i ryw un ymladd ag ef :tr y pwuc 0 fasnach rvdd, y"YP-?Lh?nsoHledd?),yn?ese?n.rafvny de'vn'.ts"'n"?'?"'?'?cth.di.id-.d Yr oedd yn en' cvfarfod h?-yy')"?[rhYddf.?t]!tcbwyrond)? oil eti I)o(i %,ii betij a )Iy;, wrth'rvddfasn?ch? ?"??'?.;andd?yrmnhc?MH) ? Uciaf o ?y?irdch dvbenion ei g3faill (?,. Denisou), oblegid vr oed I wedi CI Wft?d vn ?!:y vC?re.hn? n:d \nnt!is:y"g?'?y'?? difl ,,vll ci r!n)-t' agored w addefedig. ond yn yr hn!tiUhi:tu twyNodu''?'"c(Id"d'c?)ctdd?y)iy),n':?:) "Ond, f?uedd'vy',(M?dda! Mr. Cnbth.)'y,?;? ia?n .dd" gael el wybod mewD He a all fuii p?rUnan gorllewinol iy-vydd Efrog yn cytuno nid %,I tlu wrthvyncbu (I i I ITI (I f(, I fi r, .4rtit. wynebu y ddyfais ncv; vdi hono yr hon sydd \\di cael ei besbonio gan un o'r boneddwyr afu yn siarad ¡¡'m blaen, fel dyf'ais i ainddiOyn eu llogellau eu i hunain ar gost eiddo ereil1. Yroedd y gyfitndrefn o drosglwyddo tret hi oddiar y tir ar ysgwyaldau y | rhai hyny nad ydynt yn meddu tir, yn gan mil llai ejfiawr-adwy na'r hen gynllun o dilifl'y nJolliaeth. Y r < edd M. Thiers, yr hwn svdJ ei bunyn ddinynth'Mwr, wedi dyweyd fod yn Ffnline lawer illIYv III'eWI1 nd. Wt' J i  mwy n)p\?n c y < )  mariaeth o'r t?e:!)".?! t y.) cac! eu c;.di oddiar v tir n:? svd 1 yn y w!ad lion, a chyaiervd i mewn ein boll dretiii e;,iiredinol a lieol. (Clyweh. clyweh.) Ond v mac ewestiwn arall ag y mae yn rhaid ei arfod ar y pen hwn. Bydd raid i'r lnf ddiaiiwyr ddangos sut y mae'r amaethwr i dderbyn nn fan- tais trwv drosglwyd Had v trethoedd fel iiyn oddiar dir. (CIvwell, elyweb.) Yo wir dyiua'r cynygiad mwyaf digywdydd a welais i erioed yn fv mywyd. Y mae'r bobl sydd yn meddu'r tir yn dyweyd wrth y rhai hyny sydd yn meddu'r arian svdd yn gonvedd arno, Awn i g\franogaeth (> artnership) a'n gilydd i ael rhyddhad oddiwrth drethi; a tiira y gudawn chw i, yr amaethw yr, i dalu eich tollau ar gymun- roddion a pbravvebion ar yr holl eiddo sydd genych chwi mewn ffordd o arian weli eu rhoi allan ar wyneh y tir, ni thalwn ni (ii-etli felly ar y tie ei hun an.' (Clvwch, clyweh.) Dyna d,ic(,,Iireu'r c%-turi(itl); ond beth y maent yn ei wneyd wedi hyny Yr yd vm yn cynyg fmeddant) i symud ymaitii v beiehiau trYlllioll syo\d yn disgvn ar y tir, a'u trosglwyddo ar | y cyfddylged (consolidated /•nid).' Yii awr, wrth y cyfddylged y v eyliid a godir oddiar dè, a I ciloffi, a siwgr, a r'cyft' lyb; a'r cj nygiad drwyddo ydyw hyn,-fod i'r tirfeddiaiinwvr symud ymaith y tretlioeu'd v maent IIwv yu eu tain eu liunain, a'tl trosglwyddo ar yr ityn yr ydven chwi a'r ainaeth- wyr yn ei dalu. (Clyweh ) Cynygiad go ddigvwil ydd yr wvf yn tybied. fCymeradwyaeth ) Onid j ydyw yn beth rbyfedd fod un tenant o amaethwr i'w j gael i ymuao yu y fath gvfran»gaeth a hon ? Nis j gallaf ei eybonio ond fel byn:—Yr wyf vn meddwl fy mod yn gweled amacthwr yaa o'ni blaen, ac mi i gadwuf fy ngolwg arno, i edryeb aiy esbon- iad i yn cyffwrd j ag ef ai pcidio. (Cinvertbiniad.) Bvddaf weitliiau yn esponio y peth fel hvn:—Y mae ainaethwyr yn meddwl ddiamueu mai braint fawr iawn ydyw eael ymunu a'r biaid bendehgaidd i ymgais am yr 1111 peth (ebwertiiiniad) Pan el Due Rochester i Cbiebcster y dylai fyned 1 mewn gyda phlaid o ainaethwyr i d ia) i fynii on mawr cyffredin sef am<ldifl'yriiad diwy-Irwv id cai'treiVd. i (ehwcrfliinia 1 a ehymeradwyaeth ) Nid oes un am- ficii,ictli yn (y IUcrllwl nad ydyw amaethwyr y wlad hon wedi cael eu dallu yn fawr i'w lies eu hunain t!wy apeliad fel iiyn at eu hunanoldrb (clyweh) Y mae fy ngbyfaill acw, yr amaethwr, yn rhwbio ei wYllch fel )' bydJai yn teimlo hyn. Y mae genysn lawer o ystor'iau a (lamhegion sydd yn eglnro inewn alegori y dull hwno apelio at huuandyb y biaid wan- afer mwyn eu perswadio i yniuno mewn rhyw orch- wyl a'r blaid gryfaf; y mae un o honynt yn turo i fy meddwl yn awr—y rhy fel y:i inha un y cymerodd a'r corach raIL Aeth y cuwr a'r coraeh ef) eu gilydd 1 ryfel, a gosododd y cawr v orach o'i flaen a Yn a vr rhuthra iddynt fv maehgen byeh an glew 1 chti ydyw'r un i yuiosod arnynt tua eu crothau a'u coesau tor ymaith liniau y creadur acw. A gwnaeth y corach hyny, ond buan y collodd ei fraich yn yr yingyreh, tra y diangodd y cawr yn ddi anaf. Ond eaninolodd y cawr y corach am ei wrol- (It-b, ae a,-tli iii uilaen^nes colli ei ddwy fraich all goes, ac nid hyd nes yr oedd yn agos a chael ei ladd, y deallodd ej fod wedi eael ei dwyiio (ebwertiiiniad a cbvmeradwyaeth). Wcly mae ennhr.tint arall, yi- ieir a fynent ddawnsio gyda'r mid (chwerthiniad), yr oedd yn beth pur ddeniadol i'r creaduriaid bychain hyny gael ymuno mewn dawn.? gyda'r fath anifel gornchel a'r mill (chwert hiniad); ond deuilasanteu bud yn cael eu mathru a bod eu hadenydd yn cael eu dryllio, a buan v deallasant eu bod yn talu yn rhy ddrud am eu bunandybiaeth. (ycbydig o waeddi Cwestiwn" ac arwyddion o gymeradwyaeth; ac ueliel waeddi "eweh yn tiilieii," "y mae liyna y 11 cyfTw-rdd a Imy,") Cyfyngaf fy hun yn fanwl ut y cwestiwn, ond os oes rliyw foneddwr yma, syd i, wed i'r ewhl. yn Ddifl'yndollwr ("Oes") cad web eieli Hygaid arno — nid oes ganddo ddim busnes yma, oblegid vr ydym ni oil yu rhyd 'fasnaehwyr (chwerth- iniad a ehymeradwyaeth). Y mae a wnelom a hyvv- odraeth. yr hon os wyf fi yn ei deall-ond nid ydyw yn hawdd deall egluriadao Mr. Disraeli yn swydd Buckingham (< lywch clyweh) -y mae a wneioin a llyw- o l i aeth sydd yn'bwriadu newid ei thir—ac ar ol ar wain yr amaelhwyr am rai blvnyddiiu, i'm tyb i, red.eg ar ol Diflyndoiliaeth, sydd am eu gusod yn v wlad (idychyinygol o ail drefniad y treth; (eynierad wyaeth). Yn a -vr vr wyf yn meddwl fod a uucloiu a hwy yi) y lle cvutaf lei lly wodractli ddillyiulollol; ac yr wyf n hyderu nad a wyth awr a deuguin heibio ar ol i'r Senedd ynigvf.trfod, cm i'r llywodraeth bres- enol gael ei dwvn i brawf teg ar y pwuc u fasnach rydd lieu ddiffyudolliaetli (uehel waeddi "clyweh clyweh.) Gaiewcii i ni wybod -ie neu uaJc-a vdyat y 11 ddifl'yndollwyr ? (cymeradwyaeth) Os ydynt yu rhyddfasllaehwyr-os bydd id lyut yu onest ac mewn gwirionedd wadn y syniadau y maent we li bod vn da lieu trostynt pan yn cyfansoddi yr with- biaid (eiyvvel), clywcb), nid wyf vn deall mai (v nyled swydd f-. l rbyddfasurichvvr fyddai goso I un lhwystr ar eu flordd, hyd yn nud pe by t'iant ar du dey Idelar- ydd yn y Senedd. Ond pe hyddwn i yn Ddillyntloll- wr. Pc bytld.vn i yn perthyn i'r dosbarth hwnw o tllwvt- SN''I(i c:-C(IU Ine%All DifVymioiiiacth, a piie gwelvvn fy mill lid i ar ol imncd i'r «lad I10110 0 addewid, meingeiau y Lirysorfa, trsvy broffesu egwvd 1- orion Dillyndolliaeth, yn gwadu eu hegwyddorion y foment y daetheut I ;iwdtiritt). vii tiuc('t(tol i I ddyweyd wrthynt, Foneddwvr, os ydych am ddad- gvllesu ucfdiiarhun, rhaid i cliwi wneyd hyny inewn | saehlian a lludw ac nid ar fe;ngeiau y Drysorla.' (chwerthiniad a chvmeradwvaetii) 0 ganlyu<ad yr wyf yn ofni, os bydd i'w cyfeillion yn v wlad wnevd j cyfiawnder a hwynt, lias gallant ddisgwyl barhau yn hir yn eu swydiau. (Clyweh, clyweh, a chymeiad wyaeth.) Dywedodd Mr. Denison ei fol yo, penderfynu myn d yn miaen yij iri-Ti masuaeh rydd, ac y jil-idleisiau efe dros ostyngiad y tiethi ar argenrheid iau bywvd, ac y pleidiau dros ostyngiad y iretti ar de i'r haner, yn Intrach na diddyiuiad y dieth oddiar frag. yn v prvdnawn, eisteddodd nifer o gvfeillion Mr. Cob leu i g"'iniawa yn y Fartdinad Yd. ) r oedd oSyr C. Wood, diweddar Gaughi-liydd I Trysorlys, yn y gad air. Mr. Cob ieu yn nghorif ei araeth a gy ffyrdd odd ag ad^y fanso Idiad tebvgol piei-li.iii yn y Senedd, | gan sylwi fod yn rhaid i'w or dosbaith swyddol ynigynghori gilydd, un edrvc'i beth a clill- ei wneyd er mwyn creu yehyoig o frwdf'rvdedd j cyn pen Inr yn y wlad ar ran yr hen blaid' rydd Yr oedd yn hollol gymeradwvo golygiad au S)r Charles Wood ar fateriou cyllidawl; oud am ddiwygiad Seneddol, byddai yn weil ganddo nd picidlais i an lyddai yn talu I'.j oarlreth, nag un fyddai weui cael ci drethn a tin eth y tlodion i'r swiii h\\ow, yn 01 cynygiad Argtwydd John Russell. Ae wedi hyny dyiia'r tugel. Yr oedd. yr etholiadau hyn, yn lie bod yn arddangosiad II aunibyniaeth trwy f"d pobi yn a'fer cu ba\,liau "wLdwriaethol yu teHitith y? fynych i'r rhai ocddynt yn m?ddu'i bieidlais. Cyfeiried l at Gymru, He, meddai, yr oedd y so civ yn cael ei arfer yu ddidrugaredd ar yr etlwl. wyr, ac er b )d y rhan fwyaf o etliolwyr Gwynedd yn dal sy'niadau rhyddfrydig yn ymylu ar weriniatth, vroedd ei chynryciiiolwyr gan mwyaf yn doriai Yroedd efe wedi clywed am lawer iawn o anghreiflt- iau o'mnodd yr oedd y pleidlciswyr yn caeleu hamddi- fadu o'u hawliau gwladwriaethol vr oedd efe yn eu trysori fel cynifer o lawddrul.iau bychain i'w tatyo fel rhesvmau o blaid y tugel, ac fe gynghorai efe i'w gyfeillion wneyd fel y gwnaeth yn Nghymru, i gasglu y tfeithiau hyn tra vr oeddynt yn fires vn y cot, i thirfio jiwyllgorau, act fed do casgliul o ffeithiau i droi atvnt. Yr oedd cwestiynau mawrion yn cad eu cario yn y wlad hon tiwy fleithiau. Ae yr oedd enghreifltiau neillduol yn dyfod yn nes adref o lawer 11a riiesyuiau cyfl'redinol. (Clyweh ) Yna adrodii- odd Mr. Cobden onghraifl't o'r modd yr oedd y screir wedi (-act ei arferyd yn Southampton. Dy-.ve.lodd I fod yn rhaid i bob plaul wneyd eu uieddwl i fyny i edryeb y cwestiwn hwn yn ei wyneb, a dyfeisio rhyw o Idion trwy ba rai y bvdd meddiant yr etholfrail;t yn fraint, yn He ïd y mae yn ;?vr yn felldith. Y"a rhoddes Mr. Cobdt;)) ddfs?rin ?i bywio? o'r blai<! sydd yn awr mewn awdurdod, a'u hamcanion; ond ni wnawn ond cam a hwynt peeeisiem eu talfyru, ae ni oddef ein terfynau i ni eu rhoi yn gyalawn.
LL,\VGIIW0i>R\VYAKTII YN DERBY.…
LL,\VGIIW0i>R\VYAKTII YN DERBY. } Dyd 1 Iau diweddaf bu ymchwiliad pellaeh i'r cvhuddiad yn erbyn y dyn Morgan, yr hwn a galwyd ag arian yn ei ft-ddiant mown vstafeii dy well yn y County Tavern, yu Derby. Uuor pethau p-,v,vsicaf a J(Iaetli i*i- golwg yu yr yin- etmiliad ddydd Iau vdoodd, fod Major Beresford, yr hwu sydd yn aelod o'r weinyddiaeUi bresenol, yti o liel")Ul, o liei-wv(lcl f,)(I giiii,ido law neillduol yn y drvvg. D ■, wedodd Mr. J. Keogl:, perthynas i'r aelod presenol dros Athlono, a'r hwn a l'u unwaith yn j agrilenydd i fwrdd cyfarwydd- vvyr Cwinpeini lleilfl'ordd Reading a Reigale, o 011 un yr oedd Major Beresford yn gadoirydd, y gallai dyngu fod y 11 vthyr canlynol, yn nghyd a'r amleu oedd am dano, yn llaw-ysgiifen Major William Beresford, A S. Yr oedd y llythyr wedi ei gyfeirio at Mr. rJoil 13 Frail, YsgrifenydJ yr Yrla, Am- wythig." "Y mae eisiau dyn da a. dyogel, yn meddu Viarn a chyflymdev, yn Derby vn ddioed. M?e'n dcb?tiits gcUwchch\Y)adac!eich)!epichhu"an;"s"?dt-.t- wch, danfonweh ryw n" v ?<')l?ch ymddiried ym.do vn eich He. )?dd\-d i Ido hned i Derby ar t'd.-rh?  )adhwn.!ndi?!].oamvC..unty'r?'n?nn!?hanot y dref, a darifou ei docyn at Cox, (Uotheis, a thyf., icl ). d?lro,i c. GLLer: I)N(I(i liviii ?D ddi?n. "W, B. "DyddUm). it I G:)!wodd Mr Mo? =;?w yr yn'?on ? v "1. yr hon!tddyw«diuyTLc!ide)?not oedd eiddo v Cftritou Club, DywedoJJyr heddgeidwad Fearn ei fod ef, mewn canlyuiad i hyshysiaeth a dderbyniodd. wedi mynod i'r County Tavern, ac ar oi myned i fynu'r grisiau, rhwystrsvyd iddo (vned i mewn gan ddvii oedd yn cadw'r drws, ond wodi iddo wnevd vi arwydèlion an(-eiii-lie;ti;ol cafodd fynediad i i iewii. i a chaibtd y caroiiaror Morgan yn vn ago» i'r lie tan, ai lyfr yn ei x i- oedd yn ei ddwyn yn nilaen,) ae yn v carchar cafwvd \r 1 am" ar ei berson. Dy wc-.i-xld T tySt fod Morgan ?auraruib??on. I ?. -tj. i • wt^di dyweyd witho mai lie gwuel oedd Derby, gan ei lod yu cymeryd cymaint i dalu am ddwy bleid- Jaig yu ei gartre' i f ag yr ydoedd am 20 yu Detliv, ac na fuasai yr arian oed 'i ganddo vn parhau id o am ddwy awr—efalla: dim un. Dywedodd Mor- gan fod yr ariau wedi ell rhoi iddo, ac y gallasent j hwy (sef yr heddgeidwaid) gael ariau fel vutau, na buasent yu dewis. Dywedai y tyst hwn hefyd fod Morgan wedi ei hvsbysu ei fod vvedi cael ei dwyiio, gan ei fod wedi dyfod YIlO i gymcrJd yr enwau wrth y bwth, a pho buasai yu gwybod pa orebwyj a roesid iddo, ua luasai byth vn cvchwvn oddi- enrtref,-foJ vi- ai-iiin wedi cuefeu rhoi iddo gau ddvn lied dal, vr hwn nad adwllellRi, ac nas galiat ei nodi allan drachel'n. oni b'ai iddo gael ytnddv- ddau ag eÏ, gan ei bod yn dywyll pan ddaeth efa ato, ac nid oedd dim gulcuni yn yr ysiafell. Cadarnhawvd yr un dystiolaeth gau yr liedi- geidwaid Hardy a Mellor. I Oalwyd Henry Sharrock, yr hwn a ddvwedodd ei fod yn gigydd wrth alwedigaeth bod dvri wedi dyfod ato ar ddydd yr etholiad, pan ydoedd etc yn gweithio yu v maes, i'w hysbysu fod mocbya iiido; iddo gael ei gymeryd i dafarndv, lie y rhoddwyd diod iddo yn rhad, a dywedwvd wrtho os pleidleisiai dros Mr. Horsfall, y eawsai ddwy bunt; mai ei nf ar y rhestr ydoedd 10o3 a'i fod wedi myned i ystaieil y pwyllgor, lie y derbyuiodd docyn i bleidleisio dros Horsfall, yr llyn a wnaetb, ac yna fe'i cymerwyd i'r County Tavern, i fynu'r j grisian, lie, pan yn troi ei gefn at y drwa, y rhoddwyd dwy bllllt yu ei law gilD rywun yu yr ystafelJ nas gallai ei weicd." Yn Hyfr v carcharor cafwyd wedi ei roi i lawr, "Riiif. 10i)3," a £ 2 gyf- erbyn ag ef. I Ar ol llawer (I yingvnglior; rhwng yr rusdon. pcuderfynwyd goiiwug y carcharor yn 1 Ly dd ar i't ichiau o ,.g:301J drosto ei hun, a X300 rbwng y udau feichiau. • Mochuiodd dau foneddwr i'r ssvai i augenrheidiol drostynt yn ddiocd. Mae'n resyn fod y carcharor wedi cael ei ollwog yn rhydd ar feichiau oil, oblcgid y mae pob He feddwl y bydd i'r Caijton Club, yr hwn glwb, mae yn ymddaugos, sydd yn hollolddiystyr o egwydd orion cyfiawnder, ddanfon y carcharor o'r wlad, a tlialu y symian dros y ddau feichiau. Pa un bynag, daw yr boil tater o Haen pwyllgor Tv v Cyffredin, pryd v gorlydd ar y dyn hwnw, Mr. Thomas Berry j Horsfail, fyned 0 dan arholiad manwl ac yrnchwil- gar. Er inwyri ei brofles uehel, hyderwn naj oedd | ganddo ef law yn y liwgrwobrwyaeth gwarthus i hwn. Bod y (yariton Club wedi dnnfoll mian t lawr i lwgrwobrwyo etholwyr Derby, a bod Major Beresford, aelod o r wemyddineth bresenol, a'r hvva a ddvwedodd wrth y bobl pan yn cu hauerch ar ddydd yr etholiad, ei fod yn eu ffioiddio fel y we. ririos wacthaf a welodd erioed, wedi danfon 1 Iy thy r i'r Auiwythig atn Iwgrsvobrwyydd da a dyogel," un yn meddu barn a chyHymder," sydd eglur.
i YR ETHOLIADAU GWVDDELIG.…
YR ETHOLIADAU GWVDDELIG. Y mae'r frwydr rhwng toriaeth a rhyddid In yr Iwerddon YII frwd dros lien. Ar y naiii du y mae'r ineistriaid tir yn ceisio gan eu tenanti iid bleidleisirj yn erbyn eu cy iwybod.ui, tra ar y tu arall y mae eu haidd ddalibleidiol eu hunain o blairl y grefydd bab- aidd, yr hw n sydd yn cael ei enytiti gan y^cri yu er- byn Pabyddiaeth,vn eu tueddu i wrtiiwynebu pub vm. geisy Id sydd yn bleidiol i'r weinydiliaeth bresenol, ehefuogir hwynt yn y tueddiad hwn gan yr offeiriaid Pabaidd. Tried iir hwynt i wrthwyncbu eu meislr. iaid tir hefyd,gan fod y teimlad o blaid Cvnghrair y I'ciiai,ti,ii,i %ti.. ;(Iu y 11 I)itil",Itls. iialwedd ArgL Bernard gyf.ufod o i deuant ai 1 yu Cork,ac awgrym- idii\ nt mui ei <3<ivnnujiad vtloedd iddvnt bietd- leisio drlls y ddau Derbyiaid. Gomeddasaut yn ben- j derfynol.a ehododd un ln-n w r a siarad.odd fed v can- lyn:—" Yn yr etholiad diweddaf, pieidleisiasom 1 chwi yn groes i'n hegwyddorion, acyn erbyn ein cyd- nniaethwvr; oud yn jr etholiad preseuol, y mae eg- wyddor newydd yu y eh»ar«-u. Sid ydym am wadn ciii ic iii (lics v iii-nv a daflasant sailiad ar ein l1tdt'ciriaid, a ddinystrasant ein lieglwysi, a d liylliasant eiu balloran, a vinlidms ant y gwyryfon .>'1 lkiandai, ac a h!rud(li asant rin <yd <Jathohciaid yu Llo'-ur. Y tir svdd teiddoch chwi. Am fy nhyddin i gellwch fv lditoi allan o bono pan y N iiiac'j- wla(l i!n eaii-r, ae '-r lIlal: ulg-t)!,Cdd II) ¡¡dy :>¡ yn ,r Sir ar USI,L! a bJd,a¡ yn well genyl ti larw na pldeidlcisio dros elynion a gwartbiud Ivvyr fy nKhrefyUd." G resyn fod y fath wi oldeb vn ce.el e: ainly-^n o blaid gau grefydd, tra x mae llawer un yn Xghvm-u yn ihiiffygiul o wroldeb' i am ldifly 11 y wir grefydd. CvinereJ amaethwvr Cvmru esiauipl oihliwrth y Fi.bvdd toelgrefvddo! hwn. Y mae v fail) wioiaeb 11 deilwng o aehwi gweil. av%-er man vn yr I-- Y mae tcrfvsgoedd DlWn llawer man vn yr Iw erddon. gwahanol bleidiau vn vmosod ar eu gil- ydd gyda'r hod deimladau fly rni/ hyny nas gellir flurfio barn am danynt, gun y riiai hyny nad ydynt wedi bod yn y parthau Gwyddelig hvny He mae'r Orangeman a'r Babydd yn barod i frathu'r cleddyf yn nghalot.au eu gilydd yn aelios eu erefvddau, neii yr hyn a dybient liw v vn grefyddau. fit, riiaid gahv y milwyi ailan vn Coik, Limerifk.a Belfast, a man- all ereiil. Vroe-id y Urlysgwyr yn hollti penau eu gilydd, ac yu ymosod ar eu gilydd gyda ffyrnigrwydd aniieilai Id. Vn Clare, y mae brwydr boeth wedi cy- meryd He, gan fod yr ymgeisydd Derbvaidd yn uchaf ar y rhestr y dydd eyntaf. Yr oedd v niilwvrvu myned gyda thenantiaid Ardalydd Conyngham'trwy yr heolydd at y bwth. Hvsiwyd hwynt gan y bobl, a dywcd rnai fod ceryg wedi cael en taflu at y milwyr. Pa un by nag, rhoddodd v swyddog milwraidd or chymyn i sacthu arv bobl. Lladdwvd pump fehwech medd un banes) a cldwvfwyd saith. Dywetiir nad )cdd gau y bobl un math 0 eirf yn eu dw?)aw. Y mae r amgyIclnad wedi creu cynhwrf mawr yn vr 11 ill?lu'r %N-eiii creu c?-iii ,wr f iua wr yu vr
! GWROLDliB MEDDWL.
GWROLDliB MEDDWL. Y mae llawer nn o'r ymgeiswyr wedi J!\V vddo farchogaeth ar ysttlrm terfysg y bobloedd yn lIeli lew yn ystod yr ethoiiadau presenol. Oud efallai inai yr un a hvyddodd yn y dull hwn oreu oedd y cyfreith. iwr Guydideiig o'r enw Mr. Charles 0' Connell. liaeli- hanes yu cael ei adrodd fel livii vn y papurau Gwyddelig. Wedi hyny, dapth Mr. Char!es 0' Connell yn nilaen, yr h .vn a dderbyniwyd gyda hwtiadan. Arol cael digon o seibia t i ni allu ei glywed, dywed- odd—Mr Ueliel Sirydd ac etholwyr tref Ennis (hwt- iadan)—Mr. Uehel Sirydd (hwtia-au) — Mr. Uchd Sirydrt ac (hwtiadan) —Mr. L'chel Sir.i.dd- Mr. Uehel Sirydd — Mr. Uehel Sirydd ac etholwvr tref Ennis, yr wyf (hw tiadan). Wel, mi ddechreuaf eto—Mr. Uehel Slryrld ac cthlilwyr tref Ennis, yr wyf yn meddu vr aurhydedd o gvnvg i chwi ryddha. wr evhuddedig ei gvhuddwvr (hwtiadau, hysiau, a therfvsg. mawr) Wel, mae'n rhairl i mi ddechreu eto—Mr. Uehel Sirydd (ycbydig o derfysg). 3Ii ar. osaf yn awr hyd nes y hyddweh chwi wedi darfod, ac yna mi ddechreuaf drachefu. Ceisiodd yr offciriaid Pabaidd ag oeddvnt ar vr e*. v ri.ii oe,idynt )I[ yn eistedd vn ymyMr. J. D. Fitzgerald, ac air y chwith i'r Lebel Sirydd. tra yr oedd O'Gorman Mahon y diweddar aelod yn eisteud ar ei ddehtulaw, ac anerehodd Mr. Michael Hyncs, cyfreithiwr y bobl. gan en eynghori i fod yn dilistaw, ac i beidio peri un math o aflonyddwcti I'r siaridwr. Yr Uehel Siryild.— Eorch yn ralaen yn awr Mr 0 Connell, os gwelwcb yn dda. Jfr. O'Council.—Nac af, Syr, tra bvdd y murmur !leiaf vn y Ilvs. Mr I rt:htl Sirydd.— Yr wyf vn erfyn arnoch chwi bobl Ennis i fod mor ddistaw ag sydd modd. Yr wyf yn bur siwr mai dymuniad pob un o honoch yd- vw rhoi ehwareu teg i bawb ac yr wyf, gan hyny. yn hydcra y by"d i chwi wrando pob boneddwr a ddaw yn irll,ien ileii hanerch (cymeradwyaeth). Eweh yn miaen,gan hyny, yn awr, :1r O'Connell. Mr. O'Cornell.—Mr. Uehel Sirydd ac etholwyr Ennis,yr w\f vn meddu yr anrbydedd o gynyg i chwi rwldawr cyhuddedig ei gvbuddwyr ("uehel waeddi na, na," a therfysg roan r) Mr- Uehel Sirydd, yr n-yf yn meddu yr anrbydedd o gynyg i chwi ryddawr evhuddedig ei gyhuddwvr — vr w«f jn meddu yr an- rhydedd i gynyg V clvn a go. odd ei law ewynog ('cllel va (awtiadau mawr). Mr. ftliel .-iryc.d, yr Wvf yn galw arnoch i fvnv gwrandawiad ) mi, neu ynte go. hirio yr etlioliad hwn. Uehel Sirydd. Gwyr Ennis, os !na fydd i chwi beidio nflonvddu, rba)d ) mi hi,io yr emoiiad hyd ryw ddiwrnod arall. .?.. <3'C?.?/ Mr. I ehel Sirydd, yr wyf yn '"?? yr nnrhydedù ? ??"? (i?'s, Beth am v £ 1'0 Charley —hwtiadan). ?'- ??""?— Wel' mi drciaf unwaith eto. Crrr/ ?' «i■rydd. — Ie, ?p-np?h os gwe)wch yn dda, a jyr.dvxcn gystal a myned yn miaen o'r man y darfu a i)y(ld-,vell gystal a ?vnetl yn valaen u'r tdan y darfu ?-?""?—Na, Syr, osa??nyddir Hrbaid i tni g'i? dcehrenyn y deeh eu. Wi l vnte, dyma gyn- vg arni unwaith e'o (llais, yn siwr ni vvyddom o T)WY yr Yna et, mac'n rhaid i mi ga'd dechreu o'r newydd. Mr. Uehel Sirydd (lIais 1 ref 11, trefn, yn awr feclmyn). Yna eto Mr. Ueh- el Sirydd, dyna aflonvddiad ychwanegnl. Mr. I'chel Sirydd. ac etholwyr Ennis, yr wyf yn meddu yr an. rhuiidd o gyoyg i chwi ryddawr cyhuddedig ei gy. i,r -y dyn a gododd ni lqw evynoz, a(, ;A ar- ferodd ei dafod Inawdl j ddnllio v cadwinau h,-n-f ag 'eddynt u'r blaen yn ciii ll^fttheiro, &-c., &-c.