Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
23 articles on this Page
I At ein Darllenwyr an Gohebvvyr.…
At ein Darllenwyr an Gohebvvyr. I IW Gwel ein darllenwyr foil y rhan fwyaf o gynwys- iad y rhifyn hwn, yn bethau a ddygant gysylltiad Union^yrchol a'r Ethoiiadau—pethau a fuasent yn myncd yn hoilol anamseroi pe gohiriasid eu cy- hoeddiad ac oherwydd hvna, yr ydyin wedi gor- fod gadael aiJaa amryw bcthau era)tf, er fod rhan- au helaeth o bonynt wedi eu cysodi; megis Y Feirniadaeth ar y cyfansoddiadau Harddonol" a anfonwyd i Eisteddfod Merthyr Tydfil.—Hauescvf- lawn o'r terfysg ofnadwy a symerndd le rhwng y gwyd Jelod a'r Saeson, yn Stockport, wytlinos i ddoe,- Hanes am ddau cant saitli deg a phedwar o tywytlau a goilwyu ar Iwrdu llong &c &c, Y rhai a gvhoeddwn yn ddiffael yn einVliifvn nesaf. Byddai dda dms ben t?enym pe bvddai rhvw 1 ohebydd yn mhob ardal trwy v Dvwvsogaeth mor garedig a•* anfon i n byspysu pa ddiwrnod y cvmer yr Etboliad ie yn ngwahanol siroedd a Bwrdeis- S dreli C ymru, fel na byddo i ni gysodi vr hyn a gsf- I eiria at v cyfryw Ethoiiadau os t\biwn na bydd id do ymddangos yn amserol. -lIe(yd, byddai dda Beoym gael liyspysiad pryd lawn o'r niodd y terfyn- ar ymdrechion vn y Kwuhauol Etlioiiadau. er Gail inai heddyw ydyw y dydd y penderfynir pa fod y try yr etboliad yn Liverpool, yr ydvm ar defy muni ad amryw o'n derbynwyr, yu gobirio cy- hoeddia(i y rhifyn hwn hyd oni bydd yr Etboliad drosodd, fel y gallom roddi vnddo grybwviliad byr o barth terfyn yr ymdrech, gan fwriadu rhoddi hanes cyflawnach yn ein rhifyn nesaf.
X E W y D D I 0 N TRAMOR.…
X E W y D D I 0 N TRAMOR. XEWYDDION TRAl\IOR. FFRAINC. Dydd Linn, Mehofln 23, vdoedd y diwrnod olaf ?- vooeld y (liwrnod olaf j gynnrvchiolwyr Ffrainc eistedd, a danfonolld y Llywydd genad wri gyfarchiadol atyut trwy law M. Edgar Noy, a dai-Ileiiw y d hi i'r cord'deddt'-wneuth- urol gan M. Billault ar derfvniad y gorcbwylion. j A gHnlyn syddJau o gyfarchiad L. Napoleon :— Foneddigiou,—Ar y munyd ag y mae eisleddiad 1852 yn terfynu, wyf yn Ùj muno dio]cb i chwi am eich cynorthwy, ac am y gefnogaeth ffyddlon a roddasoch i ddwyu yn mlaen sefydliadaunewydd j y wiad. Gwyddech pa fodd i wrthwyiiebu y perygl penaf i ddynion vmgynulledig—cael ea cipio ymaith gan chwiliVydedd — a chan daflu heibio bob teimladau, ymroddasoch at acliosion pwysig y wiad, yn gwyLoJ fod cyfuod nreithiau dygreidioi a diffnvyth wedi niyned heibio, a bod adeg at orucbwylion wedi dyfod. Ilhaid fod v I prawf cyntaf o gyfansoddiad, cvvbl Ffrengig yn ei darddiaci, wedi eich arg) hoeddi ein bod yn raedda ar elfenau llvwodraeth gref a rhydd. Nid yw awdurllotl mwyach yn wrthddrych digyflro, yn erbyu yr hwo y gaB pob math o wrthwynebwyr gyfeirio eu saetban yn ddibei-vgl. Y mae yn abl i wrthsefyll eu hymosodiadau, ac i ddilyn cynllun- drefa o hyn allan, heb orfod arfer ystry wiau na mes urau gormesol. Ar y ilaw arall, y mae gallu fl'rwynol y cymanfaoedd yn un difriiol, canys y mae dadl yn rbydd, a'r bleidlais ar y tretbion yu benderfyuol." Yna addawa ymosod i astudio mesurau buddiol yn nbymor clnvaliad y Senedd, i'w gosod o'u blaen pan gyfarfyddout nesaf. Gyda golwg ar yr w) I a gynualiwvd yn nns Mai, pan yn Hefaru am y mil- wyr, goll"vcga allan y ffregod babaidd a chableddus a gaDlyn Chwi a welwcb y lyddin uchelfrydig hon, yr hon a achubodd y wiad, yn ymgodi eto yn uwch yn mharchocrigaeth dynion, trwy beulinio yn ddefosiynol o fiaen dehy Duw, a gyfhvynid i'w golwg oddiar yr allor." Durbynid darlleniad y genadwri hon gyda boulleuu cymeradwyol. Dan- gosai yr anercbiad gi-yn lawer o diiedd i syithio i olygiadau y Senedd, yr byn a roddai foddioni wydd cytfVedincl. j Dydd lau diweddaf, gwnaed darganfyddiad pwysig yu Paris, mewn ty unigol yn Rui Reine Blanche, yr hwn nid oedd auigen na plielriapt wedi ei wneyd ar gynllun peiriant llofauldiog Fieschi gynt. Dywedir ei fod wedi ei wneyd yn dra chelfyddgar a gofalas, fel ua byddai iddo fethu yn ei amcan dinystriol, yr byn a dybir yd- cedd bywyd Napoleon Y mae infer mawr eisoes wedi eu cymeryd i garebar, fcl cynghreirwyr yu yr amcan llofruddiog li vn, yr hwn a ddygid yu mlaen, meddir, mewn eysylltiad a phwvllgor o Ffraucod ecciliedig yn L'tundain. Cafodd" v darganfyddiad bwu effditb ddwys ar drigolion Paris, yr hyn sydd yn debyg o droi allan yn Q'afriol i'r Llywydd 0 berwydd darfod i lywodraeth Twrci omedd caniatau i'r cadiong Ffrengig Cbarlemgne, 90 rr.agnel, basio y Dardanelles, gorcbymynodd llyw- odraeth Ffrainc i'w cenadwr hwy yn Constantino- ple ymadael oddiyuo: parodd !J"y; ] ymherawdwl' I Twrci aiw ei waharduiad yn ol, dros yr hyu y gwnai efe amryw ffugesgusodiou. i
R HCFAIN. I
R HCFAIN. I Hyshysir mewn llythyrau o Rufain fod y Pab yn cael ei (ygwth gan y dyfrgiwyf (dropsy), a bod sefyllfa ei ieohyd yn peri llawer o auesmwytbdra i'w feddygon. Hyd yn byn gwnaed pob ymdrech i gelu ei berygl oddiwrtb y cyboedd. Yu sefyllfa breseno Ewrop, gallai marwolaeth y Pab elFeithio llawer mwy nag ar amserau ereill; ac odid na allai achlysuro chwildroad newydd yn V talaethau Pabaidd, lie y dywedir fod y parodrwydd mwyaf i ysgwyd yr iau oddiar y war, ac i honi en rhyddid 6L. ii biawoderau.
 - i AWSTRIA. J
AWSTRIA. Goliebydd y Times yn Vienna a ysgrifena fel y canlvn:-I)vs,,odd vi- Ymherawdwr dri plieth yn ei ymweliad a Hungari 1. Nad yw ymiyniad y gwladyddwyr wrth y teulu bveniuol wedi ei siglo nemawr trwy chwildroad. 2. Fod y dylanwad a nelnawr tl,w y honir gan y ceidwadwyr (conservatives) ar y farn gyboeddus, yn llai nag y mvuent hwy i ni gredu. 3. ltti po (lyritaf y gwneir ff'yrid da yn Hungary, o hyny yn gynt y bydd y bobl yn alluog i dalu eu hol-duylediou o'r tretlii.-livii i mi adael y mater hwn, y mae yn rheidiol eich hysbysn, fod gwerti) tir yo Hungary wedi cynvddu yn ddi.lawr ya ysbaid y c1d.y tlynedd ddiweddaf. Cyn y chwil- droad, gosodid y tir goreu am dri neu bedwar fflorin (Gs. neu 85) yr acr Ilungaraidd ond yn 1850, cyrhaeddodd o bump i cbwech fflol-iii ac y mae nl awr o 20 i 25 y cant uwch na hyny. Y mae ymddined wedi ei auferu, ac o ganlyniad y mae prisiau ffermydd da yn uweb llag y buont or blaen. Mewn cvhoeddiad o eiddo y Maeslywydd nl- detzky, dyddiedig Rhag. ->0, 1^51, gwaheradir i gludai cvboqddus o bob main yn itali-Awstr iaidd, j gario unriiyw lyfrau na llyfrynau argraffedig, dan boen cael ymddwyn tuag atynt fel dosbartlr-vyv j cyboeddiadau angbyitvitb'on. Mewn cyhoeddiad arall, dyddiedig Mehefin 2;-), y mae yr un gosped- igaeth i'w rhoddi ar y sawl a aniono y eyfryw bethau g3clit- un cludai cyboeddus, beblaw trwy v i llythyrfa. \Vcl, dnnll lem,theirio v wascr i bwr- pas, a rbwystro lledaeniad gwvbodaetbo bob math. Druain oedd cyhoeddvvyr llytrau "I
-I AM F. RICA.
AM F. RICA. Daeth yr agerlong brytanaidd America, gyda r I llvthyrgodau o Boston a Halifax, i'r portiuadd I hnl borea Sabboth diweddaf, t'ia baner awr wedi chwech o'r gloeh. Hwvliodd o Boston baner dydd JMebefin 23, ac o Halifax y 25ain. Nifcr y mor- deithwyr a ddaeth gyda bi yw Î4, a'r swm o arian a gyda hi yw 280,000 doler. Nid oedd ganddi ddim newyddion o nemawr dd\ ddortleb. Y mae y darpariadau at etboliad Liywvdd ac Is- lywvdd yu a-vr yn tynu sylw ac yn destun ymddy- ddan cyffredinol. Yr ymgeiswyr ydynt y rhai canlynol:—o r blaid Wort rf,ltld-FraLtik!in Pierce yn Llywydd, a W, ii King yn Is-JywydJ o'r blaid "\V bigaid l—W iuifield Scott yn LIvwydd, a • A. Graham yn Is-lywydd. Fel arferol, dygir mawr zel gan bob plaid dros ei dynion ei bun. Gyda liong o Honduras a ddaethai fNew Orleans, derbyniwyd y newydd fod tri^oliou ynys ÜI1;ltlln, a pbump o ynysoedd ereill yn y Bay of Honduras' wedi gwrtbod cydnabod awdurdod Prjdain ainynt ,a gofyn am fod dan nodded Honduras, yr hvn a | ganiatawvd iddynt. i r octld yr aro1ygw1' I3nta¡¡, aidd yn Ruatau wedi gorchyniyn gwertlui deil- adan y llywodrastii yno, yr hvn a wnaed er colled drotn. oedd pobpeth, meddir, mewn annbrefn a cholled, ac ofuid y canlyniadau a allent ddilyn.
[No title]
CYFLOGAC ESGOBIOX y inae papuryn Seueddol yr hwn a gafwyd gan Arglwydd Br.toke, A.S., wedi ei ar gratia ar orchyroyu Ty y Cytfredin, yn rhoddi cvfrif o nifer yr esgobion tref- edigaethol yngl.yd a'u cvflogau, ac o ba le y maent vn cael eu tala. Y mae Esgob Quebec yn cael £ 1000 yn y tlwvddvn Ksgob Toronto i;1250 E,;gob Nlo rl trc-,al X'800 Esgob Nova Scotia X.-).-)o E,gob Frederickton £1000; ESJob Xew!oundiand -C1200; Esgob Ruperts Land i:?00; Esgob Ja- Barbadoes Esgob Antigua Esgob Guana i'2000 ^Esgob Sydney Esgob Melbourne £;;00 a £::33 6c. Sc. Esgob Newcastle yr un swm; Esgob Adelaide Esgob Tasmania tSOI) a £:2I}Ü ara dy; Esgob Zealand Newydd £ 1200; Es?ob Cap9 To?Q JL?M); Esgob Coioniho ?UUC; Esgob Victoria ?lUUO; ac Esgob Gibralter £ UnO, Cy- llogau da iawn ïn tyb ni, yn enwedig pan goiiom rm y svmiau mawnon ychircinegol y hydd llvwod )?aeth y wiad bon yn eu ta]q fel costau ymwebadan sgüb()J. UeJ!¡d digwyl JhWPf iawn o wastiuaeih y-prydol gan y ??'i?'«? Dn,{$ 11m y svmiuu an j#.th h\n,
TY'R ARGLWYDDI. I
TY'R ARGLWYDDI. I I)7DD LLVN,—Mehefin 28. Pasiodd y rheithsgrif er talu i'r cartreflu trwy'r pwyligor, a chytuiiwyd a gwelliadau Ty y cy'lfredin g i (r?'fraith iiiewn. pe .i-t h ar y rheithsgrif er gweila y gyfraith mewn perthynas i freintehau (patents), adarilenwvd rheithsgrif cvfan- soddiad Zealand Newydd y drydedd waith a phas, iwyd hi. Pasiwyd rheithsgrifau ereill. DYDD MERCHER,—Mehefin 30. Arglwydd LYNDHCRST a longyf'arcdiai v Ty ar y nifer fa w r 0 rei tllsgnfa II a basi WI J yn ystod y scnedd dymhor byr hwn, a dywedai fod y w!ad yn ddyledus i I litril Derby am iddo wrthsefyli vn erhyn y cri C) fTred inol am dd adgorib.riad. Ar 01 peth dad leu rlnvng Arirlwyddi Beaumont, Lyndhurst.a. Brougham mewn perthynas j'r brvs gyda pha nn yr oeddid vn p a sin rhai rheitbsgrifau trwy'r Ty, cvflwynodd Iarll Derby ei ddiolchgar«ch i Aryh*ydd'Lvndhurst am v dvst- iolaeth a ddygodd i d ttdbyddioldeb y Weinyddiaeth yn ystod ei thymhor byr. Yna gwysiwyd Ty v Cy fired in i'r Bar a rhoddwvd cydsyniad y gorun i 96 o reitiisgrifaa.
! TY Y CYFFREDIN. I
TY Y CYFFREDIN. DrDD MAWRTH,— Mehefin 29. Mewn atcbiaJ i ofviiiad Arglwydd D. Stuart dv- wedoJd CANGHKLI.YDD Y TRYSORLYS na fyddai yn nfleus yn bresenol osod yr oliebiaetb ar fwnld y Ty' mewn perthynasi Mr. Murray yr bun oeddyn gorwedd dan ddedfryd inarwolaeth yn Rhufain. Dealla'r Tv i (meddai) fod yr achos yn anr yn nwylaw s3,r Henry Bulwer ac nad esgeulussir un moddion er dwyn o am gykdi derfyniad boddloncd i'r wiad hon, ae yr wyf yn siwr fod y Ty yn meddu y fath hyder yn y boneddur bwmv fel na orfoda'r llvwodraeth i osod unrhvw I ohebiaeth ar y Bwrdd a all osod rhwystr ar ei floriid. Efallai y goddefir i mi, ac mi ddylwn yn wir hyspysu er pan gyfarfu y Ty o'r blaen, ein bod wedi derbvn liyspysiad oddiwrtb Syr Henry Bulwer fod yr achos- ion o gamddealltwriaeth rbwng y wiad lion a Tusc ani wedi eU SYllIud ymuith yn ilwyr. Bydd vn dda gan y Ty yr wyf yn siwr ddeall fod Tscani wcdi gwneyd cymaint ag a al!eiii t)i dd vniiiuo mor lJeli an y niae a wnelo hi a'r wiad hon yn aclios Mr. Mather -e1 bed wedi cyfaddef yn eglur Vod yn ddrwg ganddi —ei bed \ve d i eyiaddci'yn e?h)rto() yn ddrwg '?anmJi o berwydd yr hyn a gymerodd le yn aehos y gwr iiwnw, a'i bod yn cydnabod ei chyfrifoldeb ret jlyw odraetb anmbycol i arnddiffyn deiliaid Prydejnig tra vn teithio trwy neu yu byw yn y wiad hono. Y mae'r hyspysiad hwn yn eithaf boddaol i'r llvwodraeth, oblegid y mae'r mater wedi cael ei ddwyn yn mlaen mewn modd mor ddelieuig gan Syr H. Bulwer fel y mae'r tcimladau goreu yn banfodi xlnvng y ddwy wiad, ac yn lie bod y cydnahyddiad hwn ar ran Tuscani wedi ei ddwyn yn mlaen trwy foddion a fydd yn ami yn gadael teuniadau drwg yn mynwes y llvwodraeth fydd yn ei wneyd, y mae teitnladau y wiad wedi cael eu hystyried mor drwyadl gan Syr H Bulwer fel y mae y cyfeillgarwcb goreu yn awr yn banfodi rhwng llvwodraeth ei Mawrhvdi ac eiddo Ucliel Due'Itiscaiii," I Alltllaiad Cenhadau Protestanaidd o (iii-ilgoethau i Austria. j Syr H. VERNEY yn absenoldeb Mr. Anstev yr hwn a erfvniasai arnogynygy penderfyniad vn ei le, a gv- nygiodd'-Fod y Ty hwn yncydnabod hawlddiamheuol deiliaid y Frenhines yn byw mewn gwledydd tramor i nmddiffyniad parehus ei Mawrhydi, o ran eu rhvdd- id, eu beiddo, a'u hawliau persono), ac yn vstyried fod Vil vlt y i i e( i fod v Parchedigion Mri. Wingate Smith ac 'Edwards y rhai a yrwy 1 o diriogaetiiau Awstfla yn mis lonawr diweddaf, gyda ei g-.viagedd ,u plant o dan amgyieh iadau ag a barodd iddynt golli llawer o eicblo, a bod yn agored i adfydiau erei IJ wed i en hamddifadu o'r hawliau hyny, ac nad oes dim ad daliad wedi cael ei wneyd hyd yn hyn am y cyfryw gamdriniaetb, a bod y Ty o ganlyniad o'r farn fod yr achos yn galw am -;s vii galw Itii fesnrau buan a difrifol ar ran llywodraeth ei Mawr- hydi. CANGHELLYDD Y TRYSORLYS a gvfeiriodd at lythyr yr ysgrifenydd tramor diweddar Iarll Granville, i ddangos nad oedd y llvwodraeth bresenol pan yn addef fod gan lywodraeth Awstria berffaith bawl i benderfynn pa faint o ryddid a ganiatai o fewn ei tbiriogaethau, ond wedi dilyn esiainpl y llywodraeth ddiweddar. Yn ol a lroddiad yr Awstriaid yr oedd yn ymddangos meddai fod Mri. Wingate a Smith wedi myned dros ben y terfynau aganiateid i ddieithr- iaid trwy barhau i ymyrvd a cbrefydd yr Iuddewon Awstriaidd, ac yn achos Mr. Edwards fod aehwyniad wedi cael ei wneyd ei fad wedi bod yn pregethl1 mewn pentref Cristinnogot, ac wedi mvned drus y terfynau a osodwyd iddo, ac er ei fod wedi cael gorchvmyn i adael Lemberg, pan achwynodd o'r herwvdd ni ro id wyd y gorchvmyn mewn grym ac yr oedd ei daitii i Vienna a Breslaw yn nyfnder y gauaf, a'r h. n oedd destun yr aebwyniad yn hollol wirfoddol ac afreidiol. Yr oedd y gais am ad-daliad gan y ddau genad a',Itu,lie,li,- wed cael ei omedd jraii yr Awstriaid, ond ar yr un pryd os gellid profi fod y cenhadon wedi cael rbyw golled mewn gwirionedd byddai i'r. Gweinidog ni yn Awstria wasgu y peth atystyriactb yr A wstriaid Arglwydd I)Al,lfl',RITON a ddywciai, gan fou mater yn awr yn nv.-ylaw y llywodraeth, ac licb ei bendorfynu, y cynghorai efe Syr H. Verney i dynu ei gynygia-1 yn ol, gan ei fod yn fymvys y byddai yn ddrwg ganddo ei gweled yn cael ei gwrtli- od yn y Ty. Yr oedd yn ystyried fod yr lioll ym- drai'od ar y mater hwn wedi bod yn bur anffortunus. Yr oedd yn awyd.lus i lywodraethau tramor ddeall os na fyddai i'r llywodraeth arnddiffyn deiliaid Pryd- am ar led fod y Senedd yn penderfynu cjnieryd yr actios i-rivii Haw; ac yr oedd lielyd yn ystyned mai lies a ddeilliai oddiwrtb fod sylw y wiad yn gyffred- inol yn caul ei dynu at vmddygiadau y Swyddfa Dram or. bd v gallai ddvlanwadu ar y Senedd, at ar y l!ywodra«tb ni''wn aehosion fel byn. Yr oedd yn ystyned fod Mri. Wingate a Smith wedi derbyn cam j diri'awr. Yr oeddynt wedi bod yn byw am ddeng mlynedd yn y tiriogaethau Awstriaidd trwy wybod- aetli cyilawii a chaniatad y llywodraeth yr oeddynt yn i ymdrafod yn bersonol ag awdurdodau uCllaf y dal- j aetb,yn dilyn on ^orucbwyliaetb wrtb liw dydd, heb y dirgel weh lleiaf, yn adeiladu ysgoI, ae yn dan yr un grongiwyd ag oedd yn Jlochi awdurdodau uebaf y llywodraeth. Yn ddiatreg gorcbymynwyd | bwvnt i adael y wlad, al' ar y rbybudd lleiaf, ac yn nyfnder y auaf, pan yn y rbanau byny o Ewrop yr oedd teithio yn beth anbawdd iawn, byd yn nod i ddyn, ond i ferehed a phlant mewll afieebyd yr un petb a gwarant manvolaetb (fel JT ydoedd mewn imirionedd i un o'r plant). Yr oeddynt wedi der- bvn y gorchymyn hwnw liel) fod un rbeswm yn cael ei rili, Haerid wedi hyny eu bod wcdi troseddu y irvfraitb Awstriaidd. Os felly, gallesid disgwyl i | lywodraeth waraidd roddi rhybudd iddynt, a dv- wed yd, Yr ydych yn gv,-iipyfl yr hyn nad ydyw y crvfraith vn ei ganiatau. Ebaid i chwi beidio gwneyd hVny o 11"11 allan ae os gwneweh. rhafa i ni ddefn yddi'o v gyl'raitb i'cli troi o'r wlaa. f'o gwnaethid fellv, nis gelliil cwyno cymaint. Ond a ydoedd y gyfrait!) wf-di ei throseddu? Yr oedd yr Awstriaid yn baern byny. ond nid oeddynt wedi nodi y gyfraith a droseddwyd ac u'i ran ef, yr oedd yn amheus ar y pwne. Dywedid, Nid gweddns ydyw i'r llywodraeth Brydeinig ymresyiuu ar t'aterion y Gyfraith Awstri- aidd." Nid oedif yn addef byny. Ond pan ddywedid j fod un o ddeiliaid Prvdain weili troseddu y gyf- raitlt, dylai y gyl'raitb a uroseddwyd gael ei nodi allan. Dylasai y llywodraeth lion tnvy ei eheuad fyned at y llyvyodraetb Awstriaidd a gofyn, Pain y mae'r dynion hyu yn cael eu danfon o'r wiad ? beth y maent wedi ei wneyd? Danghuswch i ni y gyfraith a droseddasant." Ond yr tlivr larll Granville yn gyfryw nas gallai ei ddarlleu gyda phlcser nag yra- ifro"t. Ni 1 ocdrl yn b,;io'r A1'gl wyeU aurhyelecL,ius j ond pan syinudwyd ei ragflaenydd o'i swydd, un o'r rbesynutu dros y symudiad hwnw ydoedd ei fod yn rIty hunandybus, ac nall ydoedd yn ymostwug digon i Bri f AVcinidog y Goron. (Clywcb, clywch, a chwerth- iniad.) Nid oedd wedi darllen llytbyr mwy isel, a gostyngedig ei don erioed; a phe buasai yn erfyniad oddiwi'th drigolion truenus pentref Tyrcaidd at ryw Lywydd trahaus, nis gallai fod yn fwy isel a digalon. Yr oedd yn credu mai nid o berwydd fod y gwyr hyn wedi troseddu un gyfraith yr alltudiwyd hwynt, ond yn unig o ddial am yr hyn a wnaetb y wiad hon ar ran yr ymnoddwyr JIungaraidd, a'n gwaitb yn bresen- id n caniatau rliyddid iddynt yn y wiad lion. Ar ol rhai sylwadau gan Mr. Plowden a INlr. Hume, Arglwydd D. ST CART a ddywedai ei fod yn ystyried yn beth teilwng, o sylw er pan adawodd Arg. Palmer- ei swvdd, fod llawer mwy o achwyniadau gan ddeiliaid Prydeinig am eu bod yn cael camdriniaeth. Ei ddymuniad difrit:laf ycloe\ld y catfai Arg. Ilatmer- ston ei ail osod yn ei swydd yn fuau. Wedi byny tynodd Syr H. Y crney ei gynygiud yn 01 ar gais Arg. Palmerston. DYDD MERCHER,—Mebefin 30. Jfr. H. 1 IERKELY a ofsnodd a oedd y ddeddf vn erljyn gorymdeithiau Pabaidd yn gwabardd olfeiriaid yr Egiwys Sefvdledig gerdded yn orymdaitb? Yr oedd y eyfryw crymileithiau wedi cymeryd lie mown lawer man, vr byn oedd yn peri blinder mawr i wir Jjrotestaniaid. "Yr F. KELLY a atebodd nad oedd y ddeddf yn cyf- eH'l'; at 0 1 1 ei. rio at oiymdeiihiau Protestanaidd mewn un modd. Oomnwyd y Ty. ?OHIRIAD Y SENEDD. GOHIRIAD Y SENEDD, Sene(Tl d? y(il Tau diwc(l(liif, gtn ei ?wr.ydi?be..s.n.I. Y" oe?ld yr hin i'n de ond %-r oedd niter ar oc(idyijt yn e"drych ar yr ° \T rt NU.'I'' 1? ,lai Gadawodd e M; Wrl"1' ,Bd aS ,,ll,'kl"-barn yebvdig o fynvdau cyn.ian?r?..ch.??thi.rTy?deut.,2. .?nvd ?cdi Jau, ac VN e ,I gwysio Ty-r Cythcdin, traddododd yr umeth ganiyiud — F'i: AA IIONFDDIGI(')N,- Tueddir ti gan ystyriacthan o ddootbineb il(-h chwi yii gynt nag arfero] oddrM th eich dyleds^yddau deddfwiieuthurol ond y mae'r ai !d a'r diwydrwvdd a amlyaasoch yu eicb j iiafur Seueddol wedi fy ngalln"si yn y Senedd dym- hor byr hwn i roddi fy nghydsyniad i luaws o fesur- an o bwys mawr, ac yr wyf yn byderu o les mawr a pharhaol. Yr wyf yn derbyn oddiwrtb yr boil alluoedd tramor, sicrwydd eu bod yn mcddu yteimJadau mwy af cyleillgar tuag at y wiad lion; ac yr wvf yn go- heithio yn hyclerus y bydd i'r cvfeilbrarwch sydd vn banfodi rbwng y prif baleithiau Ewropaidd gael ei 5ef%,dla iii )r gadarn fel 0 (faii Ddwyfol Hagbiniaeth, l sicrhau i'r byd barhad hirfaitb o fendUhion hedd- wch. Bydd ty svhv yn cael ei gadw yn barbaus ar yr amcan mawr hwn. Yr wyl yn Ilawenhau fod penderfyniad hollol ar acliosion Holstein a Schleswig. tflYV gydsvniad e y fl rCIlinul y prif alluoedd mewn eysylltiad" a hwynt, wedi symud un aehos mawr o anghydlbd mewn ain- gliv(ll' d ruev?n aiii- ser a fu, ae o bryderweh am y dyfodol. Y mae terfyuiad cvfeiilgar yr anghydfod a gy. merodd Ie rhwn y Sublime Port a Pasha yr AiHt. yn sicrhau [¡eddwch yn ,v dwyraju, ae yn gefnogaeth i helaethiad anturiaetb fasnaebol. Y mae^omeddiad breuin Ava i wnevd iawn am sarnad a in wed ar ac i fy neiliaid yn Itangoon, o angenrheidrwydd wedi arwain i ddryliial fy n^hvf- eillgarueh a'r penadur hwnw. Y mae'r penderfyn- iad a'r egni gyda pha rai y mae llywydd cyflredliwl yr India wedi delayduio mesurau ag oeddynt Tn an hebgorol, yn haedau fv nghymeradwyaetii ilwyraf, ac vr wyf yn byderu y bvdd i chwi gvf-anogi o'r boddlonrwydd gyda'r hwn yr wyf wedi sylni ar ym ddygiad yr boll alluoedd milwrol a llyngesul Ewrop- aidd ac indiaidd, ti\yy wroldeb a dysgyblaeth y rhai y mae Rangoon a Martaban wedi eu evmeryd, ac u'r gobaith sydd yriwyf v bydd i'r buddugoliaethau pwys ig hyn, arwain i beddweh buan ac anrbvdeddus. Y mae eytunuebau wedi eu gvvnev<l gan fy l!yw- yddion Jlyngesol a Brenin Dahomey, a'r boll ben- aethiaid Aflricanaidd, y rhai sydd yn rbeoli ar byd Ceiigliad Benin, er liwyr ddiddymu y gaethfusaaeb, yr hon sydd yu awr wedi ei difudi vn hoilol ar yr arfordir hwnw. Yr oedd yn dda iawn genyf gad yr hyfrydwch 0 roi fy ngbydsyniad i'r mesurau a fabwvsiadasoch er gwell rhcolti-ldiad y cartreflu— gailu cyfansoddiadoi, yr hwn gan ei fod yn e:iel ei ivfyngu i ameanion am ddiflyniad cartreful, nas gall fod yn un aehos drwg- dybiaeth ar ran y gaduocdd cymydogaethol, ond j>e cymerai r\w anubydfod sydyn le rbvngof a'r gwled- ydd tramor, a fyddai yn ainddidyniad a cbadernid mawr i'm tiriogaetliau. BONEUDWYR Ty Y CYFFREDIN.—• Yr wyfyn dioich i chwi am v ddarpariaeth hael a wnaethoch ar gyfer angenrheidiau y t;was- unaeth cyhoeddns. Caitl' v ti-culia(litu a aw,iiii'did- asucli eu gwneyd mewn modrl effeithiol a chyrd, Y mae darganfyddiad diweddar o fuesydd eur aidd eang wedi achosi yn v trefedigaethau Awstral- aidd vchydig o ansefydlogrwydd anamserol mewn cymdeithas,yr hyn sydd yn gofyn am sylw buan. Yr wyf wedi defnyddio y moddion ag oeddynt yu ym- ddangos i mi yn fwyaf angenrheidiol er lledaeniad y niwed hwn. Pm-iiaf i wylied vn bryderus ganlyniad- an pwysig y darganfyddiadau byn. Yr wvf wedi cydsynio yn foddiawn a chwi mewn giveitlired, yr hon, trwy wnevd yn ddefnyddiol at wasanaeth y tref- edigaethau byny, y rhan syllllyn tarddu o lionynt o'r I cyllid etifeddiaetind a osodwyd yn nwylaw y Senedd ar fy nvfodiad i'r orsedd, a ail eu galluogi i gyl'arfod j a'u tieuiiadau, y rhai sydd o angeurheidrwydd wedi ychwanegu. Fy AKGLWYODI A BONUNNIOIOFJ,— Yr wyf yn foddiawn wedi pydsynio a'r rheithsg-rifall pwysig y bu i cllwi eu pusio er (Iwyn o amgylch ddiwygiadau maitii a pliiyderns ddisgwyl- iulig- yn arferion a gweithrediadaa uehel lysoedd, rhaith, a chvfiawnder. Y iiizie pot) i-nesur sn-dcl yn gwneyd y ffurfiau yn fwy syml, ac yn gwnevd yr ocdiad a'r eostau yn llai, tnewn acliosion cyfreiibiol, heb ddwyn i mewn ansicrwydd mewn dedfryd, gvvan- ychu awdurdod y llvsoedd, n;ic iselu safon uehel y faingc farnol, yn rhodd werthlawr i'r cvmundeb yn gydredimd. Yr wyf vn byderu y bydd y mesurau a fabwysiad- asoch er atal elaudedigaetiiau o lewn muriau v ddi nas, ac er gwella y cyflenwad o ddwfr, yn effeithiol er syinud yr angbyfleusderau hyny, hanfodiad y rhai sydd yn hir wedi bod yn waithrudd i'r brilddmas fawr hon, ac y bydd iudyut daeddu er vciiwanegu ¡et:hyd it chysur CI tbn,lOn. Y mae helaetiiiad iawnderau a "-alluoedd deddf wneutliurol fy neiliaid yn by-A yn y trefedigaethau, i mi bob amser yn bwne o ddyddordeb mawr, a hyder wyf y bydd eu sefy(iliadau el. hana-u. y i!;ai, mewn eydweuhre,Had a chwi a gyineiadwyais i Zea- land Newy id, yebwanegu llwyddiaut a boddb»ur« ydd v bono, ac yr ychwanega eu t.-yrngarweb a'u hyndyn izld wrtli l'y Yr iiyl yu (it, vll d la igyfansod y ly presenol a'm gAeldi doiiriftd vds w, y bvdd i'r j gwaiianol gorOonaethau yn iigiiyUawuiad d swydd bo.'ysig sydd yn ol ein eyfansoddiad ihydd ni, ."11 gorphwys arriynl, jrnei en eylarwy Ido gan raglun- iaetii boll udoeth i ddewis eyuhryehiolwyr, y rhai, trwy eu doetbineb a'n gwladgarwch, a'm-eynorthwv- j allt yo fy yingais yehwuncgol i ddai i fynu anriiy- dedd ac nrildas fy ughoroi, i gyual scfvifiadau Pro testanaidd v wiad, a'r rliyddid crefyddol a sydd yn dtalliaw yn naluiiid odiiiwrthvnt, i hclacthit a gwella add!}$] u-ladivriaelhol. < gelaogi a by r wyd do di wydrvvvdd a gWydiloriaeth, ac i ddyrt-bai'u sefyllfa foesol a ehyndtithaso!, a thrwy hyny lwydd, iant a dedwyddwcii fy mliobl. DADGORFFORIAD Y SENEDD. I Mewn attodiad i'r London Gazzrttc ara ddydd -z,,Itc ain d(il?(ld J1awrth, y mae Cyhoeddiacl BI'f'njnol,vn dadgorfl'ri y t'nedd, at- yn gorchyniyn danfon dyfnndebnu (writs) allan, y rhai sydd i gael en dychwelvd ar ddydd Gwener yr'2'Jfed o Awst. Y mae cyhoeddiad arall yn gorchymyn i bendefigion yr Alban gvfarfod yn Holy rood, ar ddydd Iau y l.ife'l o'r mis hwn, i enwi lti 0
Advertising
P R 0 T E S TAN 1 WE L S H M E N!  TC'T' ,) "PETH d? W?NnBO?'" "A THING THAT CARRIES TWO FACES UNDER OX'H HAT." Hen Gymru Protest an aidd, ?''?7?'' ??? ?'? ? ? JESUIT ?,q "HONn?T WKLKHMAN," ? "^frc.n-y ar "A-mc-rM-yt ?nvns?L) yn anuogil.vy t iL Gl' PHOTESi'ANAfDD i vninno a DEGUDEG CANT o BABVDIUON CWYDDELIGiVoti? o b?t? CA?D\\ELL, y Gwr a dewiswyù gan vi- Offeiriaid Pabaidd: Na chM v Rwr a uregetha t ehwi ar y Bahatb ? erl>yn PAI;Yf?I)IAEJ'H ac ar ao? weMr yNYm?rio?Ph?)?!iL"' yn vrArnpInthP?re, i ofyn Mch N'?t, I)y? C ?i ti 1) L de-viso] wr v PAUYnDION JESUIT yw ?athuT, Na piilaid y UJVFANTOU a ddanfonodd ddau Geiliowg'- j WY.Mih-. LOnCK ac HDWAHD J.KWiM, Gt Georcc S I i hisian fel HEiHi'H ar y Parchedigion, Tt?uina? A??i'?V. Diifyrtd James, Thomas P181TP, WiHiani H?)?, ur hell f??- eddigioLi eraill a ymgynnllodd y"S'?d yn -7 ti-ro(i I Jiuo??'?n fu vn v drr-f iion o Wuid PKOTFSTANTAETH. JERdTfAfD Y?YNT \NGVVISG CYMRY;! Ymo¡;dwch rhagdclyu t. PWY SYDD I GARIO'R DYDD? MACKENZIE A TURNER. A PII P, L I 1: A N I A E T H I Medrf vsbryrl Luther, Calvin, Wesley, Charles (y Bals,) Christoiag Evans, Eiiae \0 Fon,) Williaiag fv Wern,) Dr, Chalmers, a dl cydwhdw)"î
CYFARFODYDD Y TO III \ ID…
CYFARFODYDD Y TO III ID CYMREIG YN LIVERPOOL. Yn ystod y pymtliegnos diweddaf, derbyniasom nifer luosog o Ivthyrau yn eynwy i sylaiaditti ar 3 cvfarlndy-ld a gynafiwyd vn d iiweddar yn y dref hon if an y Toriaid Cymreig; ond gan fod yn aiiinchnu i ni eu c.hoeibli oil cyn yr etboliad, hydervva yr esgusuda ,r y>;rifesiw yr ui a n ddetb.d <) bonynt y d'yfynjada' c Kilvnol :—Dywed "Owain rcnh!cd\)"hd hyn,— ?;vljttis 1),tii %N-e!,t?s v 1);pyiaii ai- N cvnwv hysbysiad [od y i'arch. T. Anbery ya inviied i draddodi Dariitii ar yr "Heresi B b.cdJ" vn v )arlit!i ai- yi- lion o'r flwyddyn, a bod mynediad i fewn U'-v y o'r a- b,,)(! cafiynrhad! Ond?rtitymwa?d?ynttjysg v toriai I, deallais mai yr etboliad oedd i fo l vn brif bwyut y cyfarfod. Pa load bynag, acthuni yno, a welais y: 1 union mai toriaid a gymerent arnynt ) ffaenoriaetb Sylwais mai y blaid doriaidd a alljJY;¡1 y radd fwyaf <> lawer o gv mera Iwyuet !i, a hyny y n ami g^rt phethan a ystyriasid ar adeg arall 01 in yn I RIJuheilwng () unrhyw sylw, Wrth i mi elryeh o'm hamgylch, dealiais fod yno rai gwyliedyduion o'r biaid arall yn yr ystafell, yn dvsgwyl am i'r brad gael ci ddatgudd 10; ond os im iddiai neb beblaw v rhai penodedig yn .an gair, yr oed.i yno ryw faeh- genyn yn dwyn gradd o ddehv y Cadeirydd, yn arwain eyfeillion y liarlithydd i waeddi, Tr.iwch cf allan," ties oeddynt yn dditfon i fyddaru undyn. Yu ystod v ddwy awr y ltr"itl,,v:I,l Vl Soil atu gast iau yr Hen l.adi o liufain, yr oeddwn braidd in (lys-I gwyl y buasai yr. erybwyll rhywbetli am gastiati ey- Helyb a gvflawnid gan y Fe;-ch yn Liocgr; ond er- byn i rni edrych pwy oedd oddiaingvlcb iddo, deall- ais fod augellrhaid now j fod yn hvnod o wyliadwr- us."—Dywe i gidiebydd arall, yr Btholwr Rl.ydd," iddo lod yn yr un cyfarfod, ac i bio gael rbyw bapyr- vn yno, yn cynwys y jxjthan mwyaf lselwael ac an wireddus a ddyferwyd erioeJ ar hapvr: tnewn ean- lynwd, efe a lawer er cael rbyw w\ bod aetb pwy oedd yn cvuieryd y flacnoriattb yn nygia l y papvrrlJ )¡wnw trwv'r wt')g'. Yr oedd rhai yn dwevd ('meddai if) mai rliviv Joab oedd yn blaen- ori vn vr aehos; ac ereill vn taeru vn groeh 111 ji rlHw dunicout a fa yn derbyn ei addys^ y:i Llys v Methdatwyr, ac yn myned trwy ei arholiad yn rbyw le tua Preston, ac svdd yn awr yn syn wvro am job oddeutu elocbdai yr Cglwvsydd Sefydledig, oedd yr un a Ilaolloraj yn yr acllOS, Ond pa fodd bynag, methodd ein gohebydd a cliael cvflawii f iddlonrwy Id- -Dvwed 14 Guttyn" draehefn, fod y toriaid Cyinreig I yn Liverpool wedi dirostwng ilawn cymaint arnynt eu bunain yn ngolwg eu eyinvdogi'Oi <Saesonig trvvy eu cy f,,iri' ')(iy,id eyhceddus/ ae a ddarfu iddynt trwy fetii ddiebell y Bohl Letter; ohle«id dywedai un o'r Saeson wrtb'" (iuttyn y dydd o'r blaen fel hyn, Ay, bnt the Welsh will not he gammoned, mind you. To Gammon a Welshman is a hard j,-I)-and the attempt will turn out to he a bad one too," &c. Dvwed ein nobebvd-1 yn mhellacb, na 1 allasai beidio meddwl am bobl Sir'(;aeriiarfon ar ), pryd, a'! f'o(t el yn hydcrl1 y byddai i bleidwyr rhvddid yn y Sir bono fyned trwy yr ymdrech yn dêg, a jrwyneb ago. el, a gadael i'r pendefjgion wybod eu bod yn gallu medd wl, bam 11, ae adnabod eu hiawnderau er i'r wrthblaid chwareu yr antics mwyaf cywilyddus. Ond am etii- olwyr Sir Feirionydd, nid oes gan ein gohebydd ond jfadael iddynt gywilyddm obiegid eu diofalweb. Dvwed I, Cymro Gonest''iddo fod yn nghyfarfod y toriaid Cymreig yn y dref hon wythnos i 110s Wener diweddaf, pan oedd y Parch. D. James, Kirkdale, yn yindreehu cuddio ei dymer gylfrous ei hunau trwy ddadguddio yr ysgelerderau a ddysgir i ereill yn Atbrofa Maynooth; ac yn ymdreehu daruwdlo y rhai oeddynt yn ei wran law i gredu mai twvll a rhagrith ydoedd vi- lioll dwrw a wneid gan bleidwyr rhyddid yn y dref hon, am eu bod yn gofalu a:n faia rhad, rhyddid gwhubd a chrefvddol, &e., yu lie bod fel efe a'i gvfeillion (lidwyil ( t ) yn golalu am burdeb y Bzti-,t o'r nef" &c.- Y Parch. D. Williams a y fl) dreciiai gael gan y b,#bl feùdwl ei fod ef yn deall rhywbeib —ie, rhywbetb, sylweh, o baith atbroniaetb v meddwl, ii lie dangos iddynt ei wvbodaetii ;Idigyffdyl) mewn "ilywoù dd'ys! grfvdcl[)I:l Parch. Mr. Aubrey draehefn, a ainlygai gryn lawer o ei Idigedd, am fod rhyw "greaduruud baeli, bach," wedi meiddio agor eu genenau, neu ddefuvddio eu hysgrifedau, er amlygu i'r eyhlledd eu bod yn feybied yn wahaind i HUYN MAWR A DV.-GFOIQ FL EFE,- I Dywe-1 ein gohebydd mai y difvrwcii penaf a gafixld el yn ystod yr boll gylarfodydd ydoedd, givraudavv ar flraetoiueb a byawdledd annghydinharol v Parch. W. Hughes,— boneddwr sydd wedi hynodi ei bun i'r fath l.uldau yn mhob cangen o wybodaeth, ae «edi yinoiebestu cymaint i wneyd ei hunan yn od Jiill gyda poob symudiad daionus.—Ni oddef ein g<dod i ni ddytynu ychwaneg o Iythyr" Cymro Gonest," gai) ei.n bodyn ewyllysio rbo'ddi i'n darllenwyr ycbfdig tldyfynion 0 lythyr "Cymro Gonest Arall," y rhai ydynt fcl y canlyn Tybiwvf fod anrhydedd Ym- yii gystal a tliwvli neillduwyr Cymreig y dref hon, yn gystal a tliwyll a hooed y blaitl doriaidd, yn galw am sylw cyhoedd- Us ar v cyfarf'.d rhith grefyddol, a gwlr boletieaidd, a dallbleidiol a gynaliwyd vn y Concert Hall ar yr d1 d1icb1 idil Ti'8 Vt,tl<Jat- Cyfarfod a luniwyd trwy dùu:lidl JJlgYlnysg, Cymerwyd yr Hall mewn modd wnael y tocvriau mewn iijodd (i.eheilgar —dewiswyd y darlitbydd (Gweinidog Wes- leyaidd ar cadeirydd (Blaenor Calfinaim), trwy ddjch-dl-penodwy-t y testyn (yr "Heresl Bab- aidd l ) N tru.y ddieoell —a dygwvl va mlacn holl weithrediadau r cyfarfod y„ y doll mwyaf gwyhad- wrus a dieliellgar y gallai toriaid Liverpool ei wneyd. Atoltvg beth a brofai gwyliadwriueth y cadeirydd ar udechreu y cyfarfod,-beth a brofai avvgrymiadan r darinhydd yn awrac eilwaith o barth "poletics crefyddol,—a plia beth a brofai y cry- bwylliadau am enwau y ddau ymgeisydd toiiaidd dros y dief, amgen fed y cyfarfod wedi ei fwriadu nid ei niuyn ainddiffvn ProtestaniaiUb, nae er mWYII gwrthvvynebu I^.byddiaeth. Na, nat y prif amciin ydoedd dwyn yr etboliad i sylw. Pe buasid yn galw | cyfarfod etholiadol mewn modd didwyll, ptt-v a all aai fejo 1 Gwn fnd gan y naill Weinidog efengyl- aidd gystal bawl a'r Uall i gojeddu a datgan y syniadsu a fyno gyda golwg ar bethau gwladyddol; oud y mae cymeryd crefydd yn g-nchl-dwyn perlau dysgleiriaf, a gwirioneddau pwysieaf teyrnas Crist, a'ti Ilticiii,) fel tegiinau neu abvvyd o flaen ethohvyr. er Hlwyn cyffroi eu tvmerau, ac ennill plaid, yn hollol o Crist. A dymunwn wybod pa fodd y -,ill v Parlithydd, yn gvson ag ef ei bun, golifarnn y ffurfiau a arferir yn Eglwys Rufain fel pethau annghydweddol a symledd crefydii Crist, pan yn gallu goddef, os nad cymeradwy», yr urkl(]:Iu-v teitlau-vr ,illor,,iti-v penydiau-y wen- wisg—y elychau—y groes yn y uedydd, Ste., &c., yn Eglwys olvgus Loegr."—Am y Parch, D, James, oferedd perfTaith oedd iddo geisio ymtrrostio vn ei efengyleiddiwch a'i genedl aarweh, aliaeru ei fod yn ddyn aninfilei(liol-liel) adnabod na wig mi thori fel y cyfryw-tra y mae ystaen y Bold Letter heh ei dynu ymaith. Ystaen a lyti wrth ei enw y mae'n debyg am ei oes. Ac nid ydoedd ei waith vn honi jiertliynas a Harri viir,yrArcb (gwell i mi beidio euwi beth), ac Elizabeth, tywvsoges uchel- eglwysyddiaeth, yn un anrbydedd iddo ef, nae yehwasth i genedl y Cymry.—-Ac am y Parcli. VV. Hughes, yr boll orebesc anngliyifredin a wnaetb ef yn y cyfarfod dan sylw ydoedd, aros yno hvd y di- wedd Deailed v darlienydd gymaint a hyn, mai nid amcan y blaid doriaidd ydyw cael dyn a wrthwyneba wa ldoliad Atbrofa Maynooth, yn gv- niaint a cliael dyn a bieidia waddohad Atbrofa Rhydyehain—dyn a bieidia vr Sefydledig— a sefydln doll ar fara, ac a gyfynga ar iydd: d yr Ymneillduwyr. Ond hvderwyf gymaint a hyn, sef fod tair rhan o bedair o etholwyr Cymreig Liver- pool wedi penderfynu pcidio eelnogi y fath dwyll, ond yn bytraeh y bydd iddynt bleidio ymgeiswyr gonest—dynion cyfarwydd mewn lly\\ oÜddys ilynioii a wrtlnvynebant osod tretb ar fara-dvllion nad ant i ganlyn pob clnva—eto yn baro l i gl- ineiyd eu hargyboeddi gan resymau ac amgyieh- iadau—ac yn eyfeillion trwyadl i Brlltcstaniaeth- Gvrnry Protestanaidd. Bydded i ni gadw ein ban- nibvniaeth—peidi > llychwino ein hanrhydedd-a bydded RhyddirL Gwladol a Chrefyddol yn arwyddair ae yu etifedciiacth i ni a'n plant byth." Hyderwn yr esgusoda ein gohebwyr ni am dallvru cymaint ar eu llythyrau, tra yr oedd yn annicbon i ni eu cyhoeddi yn ilawn.
I!KIIFAU ANI.KNOL Y I AMDDIFFYN…
I!KIIFAU ANI.KNOL Y I AMDDIFFYN Y FFYDD. I Yebvdig cyn dau o'r sjloch prydnawn ddydd Sad- wrn oberwvdd hysbysiaetb a dderbvniodd vr liedd geidwaitl aethpwyd i weitbdy un Mr. Jervis, yn Wit lianison Street, Williamson Square, yn y dref hon a chafwyd yno 400 o'r arLu. Vr oedd pob un « bon- ynt yn gyfansodtledig o ddau dclarll 0 bren onen dwy d roe (ifedl o hyd, bob un wedi eu troi (el ffon liedd- geidwad fel ag i fed yn gadarn yn y liaw. Gellid defnyddio poll un o bonynt fel y defnydoir tron hcdd. geidwad, ond yr oeddynt yn ffitio i'w gilydd â sidrwy (screw) a pliit) tiiii(I A'ti gilyd,l yr oeddynt yn gwneyd earn hitiog pedair troed/edd II hyd, Eu hod wedi en bsvriadu i'r pcrwyl hyny sydd oglur obiegid yr oedd uu pen wedi ei gyinhwyso i roddi llaln bidog yndo. Cywedir fod yr a'f 11 byn w edi eu gwneyd ar orchymyn un o henaduriaid (,I,ierozeti) y di-cl Nils St(lwrn c;if,,y(i iiif'ei- o a,,fati ev- (Telyb yn slop Mr. Tat lor, Great Crosshail Hall St. I Yr un noson mewn lie yn Hatton Garden, eaf.vyd i nifer o goronau, biblau, ser, lleu ;dau, &e., wedi eu I ewneyd 0 11 lean y rhai oeddynt wedi eu gwneyd i ffitio pen vr eirf a gafwyd yn Williamson Square a Great Crosshad Street. Mae'n ddianiheu fod yr eirf hyn i gael eu defnyddio yn yr orymdaitb ddoe gan yr Orangemen Protestanaidd (?) fel arwvddion o'u haidd dros v BibJ &c. ond ar amser cvfa,l?as ?ailant dynn y Biblau allan a rh"ddi bidc?au yn eu Ile ?an eu bod yn meddwl yn ddiau fod bidogau ynfwvevm- bwys i arnddiffyn v dydd Brotestanaidd na Biblau alan, Y fath anmhareb y mat"r Toriaid hyn yn ei daflu fel hyn ar Brotestaniaeth I Y inae (fdiaiyr eirf dinystriol hvn wedi J peri fiyehrvn mawr yn y dref ond yr ydym yn credu | mai hoilol ofer fvdd pob ymgais i aflouyddn beddweh j y dref gan lod prif swyddog yr Ijeiidgeidwaid wedi gwneyd darpariaethau tra cbymwys ar gyfer y cyn- hwrf
CYNNYRCH ETHOLIAD LIVERPOOL.…
CYNNYRCH ETHOLIAD LIVERPOOL. Efallai v bydd ein darllenivyr yn awyddus i wybod sut y mae'r fantol wedi troi yn y dref hon, nythle tori- I Ddoe. ^(dydd Mawrth) oedd diwrnod y peno,t- ia-i (nomination dcij/j, Yr oedd y toriaid wedi mynn c.i.c'l gorymdaitli yn groes i gais yr Yna lon, ac fel y V,, I r oddiwrtb yr hysbvslaeth blaooovol wedi; penueri^ vnu amddiflyn eu ii'ydd gydag eirf din- ystriol. Boreu ddoe yr oedd y tiref yn ferw drwyddi. I Yr oedd y swn a'r dwndwr a wnaeth y toriaid yn an- nbrethadwy. Cyrhaeddodd y ddwy orymdaitb,—yr un I rbyddfasnachol a'r un doriaidd, neuacld y dref ychydig cyn un ar ddeg yn y boreu. Yr oedd gory iidaitb y t,oriaid yn bur fawr, ond yn rnhell addiwrtll fod yn wir balchus --yr oedd llawer o ysgubion y ("Ver a gwelsom nid ychydig yn cliwiiio banerau ac yn ar- grafTedig arnynt "The Church and Queen," y rhai nacl allent prin ddal ar eu traed gan effeitbiau y ddiod feddwol. Yr oedd gorymdaith y rbyddfasnacbwyr yn un llai o ran nifer ond yn Ilawer i-iiwy parcbus, ac nid oedd un math o fanefau partiol ganddynt, vr liyn oedd yn eu. gwahaniaet-hu yn fawr oddiwrtb eu gwrth- wynebwyr. Ond ar yr Hastings y gwelwyd gan bwy yr oedd yr egwyddorion goreu. Areitbiodd yr ymgeis- wyr a'u cefnogwyr—Mr. Cardwell ac Ewari yn gamp- us. Fel y givyr ein darllenwyr y mae Mri. Macken- zie a Turner y ddan doridJ yn sylfaenu eu bawl i efno:aeth ar eu gwrthwynebiad i Maynooth ond pa faint o ymddiried y mae'r blaenaf yn ei haeddu ar y pen hwtnv a weiir oddiwrtb yr ymddiddau canlynol a gymerodd le ar yr Hustings. Mr. DANIEL NEILSON a ofynodd i Mr. Mackenzie a oedd efe yn barod i wrthwyuebu pob rhodd enecldoi o ba un yr oedd y Pabyddion yn cyfranogi. ? Mr. MACKENZIE.—Nid wyf yn ystyried fod y cwest- iwn yna wedi ei roi yn deg. Os gofynweb i mi gwest- iwn mewn pertbynas i ryw road, neillduol, mi a'i liatcl)af, Mr. NEILS ox.—A dlarfu i chwi bleidleisio dros y rbodclion seneddol i addysg y sonedd-dymhor diweddaf'? Mr. MACKENZIE.—NID WYF YN COFIO.—(Oh, Oh,) Mr. JEFFEKY.—Can eich bod yn ystyried y rhodd i Maynooth yn hollol niweidiol i'r wiad, a waewch chv.-i ddod a rheithsgrif i mewn i duadwaddoli y rhodd hono YllíHioecl ? M"' -^ACKENZIB' — atebiad ydvw fy mod yn gwybod f01 aelod arall am vcl?'v fy mod yn J 1. JFFFERY -Oad os bydd v dvn hwnw farw, neu yn gumewl gwneyd hyny a wneweh chwi ? D DI A TEUIAD,-G wnaeth y toriaid swn anferth a methwyd a gofyn un cwestiwn pollach. iel hyn le welir nad ydoedd y swn ynghylch May- nootb a Phrotestaniaetb ond cachl-Toriaeth oedd y pnf beth. Pan ofyn wyd am lais y dorf trwy godiad dwylaw tystiodd y Maer fod y mwyafrif o blaid y ddau ym- geis.ydd rbyddfasnachol. Cynhaliodd y gwahanol bleidiau gyfarfodydd mawr- ion yn yr awyr agored yn y prydnawn. Yr oedd rhwng 15 ac 20 mil yn gwrando a'r Cardwell ac Ewart yn Clayton-square.
[No title]
Terfynodd yr ymdrech bed war o'r gloch bryd- nawn heddyw, fel y gallesid ddisgwyl oddiwrth ysbryd budr-doriaidd y ceubwll ffiaidd hwn, yn nyclnveliadMackenzie a Turner, y ddau yn bleid- wyr gweinyddiacth Iarll Derby y trohwn budd- u^oliaethodd twyll, a chehvvddau, a bol-wobrwy- on, (os nad llogell wobrwyon hefyd,) ar achos gwirionedd, a chvfiawnder, a rhyddid masnachol a chrefyddol. Y mae enw y dref lion yn ddrew- dod yn ffroenau y deyrnas, ac yn gywilydd i wYllcb pob dyn gonest, deallus, a chydwybodol, sydd yn byw ymldi. Gyfeillion rhyddid yn Siroedd Arfon, Fflint, a Diubych, unwch gyda Llundain, Manchester, Birmingham, a phrif leoedd y Deyrnas, i roddi sel gondemniol ar lais y mwyafrif meddw a llygredig o etholwyr y dref hon. Y mae yn dda iawn genym hysbysu ddarfod i'r Etholwyr Cymreig, h.y. y dirfmvr fwyafrif o honynt, bleidleisio dros Mri. Cardwell a Ewart a dengys hyny eu bod weitliian yn rhy oleuedig, (leA!Lts ac annibynol i gymeryd eu dallu a'u hudo gwj y rhagritbwyr diegvvyddor a geisient wneyd ysglyfaeth o honynt i wasanaethu eu dybenion Toriaidd.
[No title]
YSTORM 0 GENLLYSG YN MANCF.INION —Pryd- nawn ddydd Linn yr 21aii o'r mis diweddaf, gwnaed 11awor iawn o niwed i eiddo yn nbref a ehymydogaeth Manceinion trwy ystorm o genllysg ynghyd a meilt a tbaranau. V i-titte yn ymddang- os mai eiddo yn Pendleton, Eccles, a Putricrolt a niweidiwvd fwyaf. ae yn y manau Inn y wae ffenestri melinau a hafdai wedi eu dryllio trwy yr hyn y gwuaetbpwyd miloedd lawer o bunau 0 golled. EstAMPL TEILWNG 0 EFELYCHIAD TIRFEDnTAN- WYR CyiiRu-Y mae y Gwir Anrbydeddns G. R. Dawson wecli ysgrifanu at ei denantiaid ai, ei eti eddiaeth yu Castiedawson y llytbyr canlynol. Gvfeiliion a Cbvmvdogion Gofyn wyd 1 un gan lawer o'm tenantiaid sot yr oeddwn yn dymmio iddvnt bleidleisio yn yr etboliad sirol nesaf, a rn ateinad fu "PleidleisiwclJ fel y gwelwcb yn dda, heb eich llyffetheirio gan undyn; a pho fwyaf annibynol yr nifet-weli eich etholfraint balebaf oil y byddaf j o gael bod yn feistr tir i cbwi. Yr wyf yn hyderu y gweitl.redvvch yn ol yr egwyddor hon. Ydwyf eioh ffyddlon gvlaill, GEORGE E. DAWSON," I
MARCIINAD YR YO, LIVERPOOL.…
MARCIINAD YR YO, LIVERPOOL. Gorph. 6 0 herwydd mai heddyw yr enwir yr ymgeiswyr am gynnrycbioliad y twrdeisdref hon yn y enedd, nid agor.vyd mai-cli nad yi- yd yma,— Yn ein march- nad ddydd Gwener diweddaf, gwnaed crvn lawer o fasnaeh mewn Gwenith, ac am yr Atuericanaidd gorcu ceid ychydig mwy o bris.— Yr eedd gofyn cymedrol am Haidd, Ffa, Pys, a Che rch, am y pris- iau blaenorol. Blawd Ceirch vn (Irymaidd, a braidd y geliid cael pris y farchnad o'r blaen. B. d. s. a. GWEINTH, Lloegr, gwvn y 70 pwys.. 6 4 16 7 coch » 6 0 6 4 Iwerd don „ ..5 4 5 7 Tramor, Cyf. Ewrop 5 9 7 If » linol Dal. a Canada" 5 9 HAIDD, 60 .pwys.. 4 2 4 4 Tramor 11 4 0 4 3 BRAG, Lloegr, y Grynog Ymherodrol.,54 0 08 0 t CEIUCH. pwys.. 3 4 3 8 Iwerddon 2 11 3 2 Tramor. ? 0 0 0 0 FFA, Lioegy y Grynog Y,;h,?,33 0-'8 0 Iwei-d?ton?'rAlbau. ? ..27 03? 0 Tramor .26 033 0 PYS, i'w Oerwi, gwynion, « ..38 040 0 bryehion „ 0 0 0 t) PEILLIED, g,,reu.y sach 0 280 pwys..33 C 36 0 yr ail „ ..29 0 31 0 Ffrengig „ ..33 0 3.5 0 America .y baril o 196 pwys..20 6 23 6 BLAWD CEIUCII, y 240 pwys..25 0 26 0 GH-AWN INDIA, y 480 pwys..32 0 34 It YMENYN, Iwerddon y 112 pwys..63 0 72 0 CIG MOCH SYCH, lwerddon. „ ..48 0 50 0 Awcrica ..45 0 46 u
MARCHNAD Y GVVLAN.
MARCHNAD Y GVVLAN. Liverpool, Gorph. 3. Nid oes dim cyfnewidiad i'w nodi yn marchnad y Gwlan. Y mae y golvn am bob math yn para yo bur dda, ond gan va ct.ynygiwyd ond ychydig gan y gweithwyr, cJfYlIgwyd y fasnaeh vveitbredol i gylcb bychan. Dysgwylir y bydd y cyflenwad yn heiaeth- ach yn fuun, fel ag, i roddi gv-ell amrywiaetb i't prynwyr. ],aid Highland Wool,per 241bs. 93 a » White do. do. 11 6 13 6 Laid Crossed, do. unwashed.. 10 6 12 f Do. do. washed 11 0 12 0 Laid Cheviot do. unwashed.. 11 0 13 0 Do. do. washed 13 6 15 0 White Cheviot do. do 22 0 24 0
MARCHNAD LLUNDAIN.
MARCHNAD LLUNDAIN. Mark Lane, Dydd Llnn, Gorph 5. Y mae yr bin by fry d wedi achosi i fasnaeh yr yd fod yn dra marwaidd. Nid oedd genym yn ell) marehnad beddvw ond ychydig sainpiuu o Wcnilh Lloegr; ond gaa fod y lasnach yn drymaidd, cyaier- odd gostyngiad o Is. y grynog le, mewu G cartieloi a tiiramor. ) r oedù Haidd grynog rhaiacli. Ffa a Fiiys hen newidiad. Brag fei o'r blaen. Er Had oedd y dangusiad 0 Geircu ond priii, ni chymerodd dim cyfnewidiad le yn y pris. s..e 's e GWENITH, Lloegr,gwyn,y Grynog) 42 0i 50 0 Ymberodrol ) Lloegr, coch 38 0 43 0 Tramor,Cytandir Ewrop..•-32 0 51 0 HAIDD, at Fragu &c.27 0 31 0 at Ftiu i 0 2S V) BRAG, Llucgr .41 0 59 U CEIKCH, Lloear 18 0 22 0 :utlallu. .19 0 24 0 Iwerddon .14 0 22 (J FF, Li,)egr 30 0 28 0 Tramor t45 0 30 0 Pn;, Lloegr, gwynion 37 0 39 0 bryehion 33 0 35 0 PiULLiED, goreu, y sach o 280 pwys..35 0 4J 0 yr an 30 0 32 0 America, heb suro, .y baril..20 0 21 0
C A N O L BR IS IA U YMHERODJTOL.
C A N O L BR IS IA U YMHERODJTOL. Am y chwech wythnos a derfj'uodd Meh. 26. Gwenith. Haidd. Ceireh. Ffa. Pys. s. d. s. d. s. d. s. d. s. d. 4j 8 21 7 20 2 31 9 SO 7
LO;, DON BATTLE MARKET.
LO;, DON BATTLE MARKET. Comparative Prices of corresponding weeks in 1851 and Per 8lbs. to sink the Ufils. I- July 7, Idol, July 5 y loo*- s. d. s. d. s. d s. d. Coarse Si inferior Beasts 2 4 to 2 6 2 8 to 2 10 Second (.juali ty, ditto. 2 8 2 10 30 34 Prime lzt 3 4 3 6 3 8 Prime Scots, č(.c. 36 3 t; 3 8 3 io Coitrse 6c interior Sheep 30 3230 32 Second quality, do 3 4 3 8 3 4 3 6 Piimecoarse-wooded,do 3 10 4 u 3 io 4 0 Prime Southdown, do.. 4 2 4 4 4 2 4 4 Lambs. 4 4 5444 5 0 I arge coarse Calves. 2 lo 3 8 2 10 3 6 Prune small do 3 8 3 ID 3 8 4 0 Large Hogs 30 3 4 3 o 3 4 Neat small lJoikers 3 6 3 1U 3 6 3 10
LiVEiirooL CATTLE MARKET,…
LiVEiirooL CATTLE MARKET, July 2. Sinking the Ojjal. s. d. s. d Prime fi rst-class Heifers.per lb. 0 5 to 0 6 Second class ditto. 0 4* 0 5 Prime first class Oxen 0 5 0 5J Old Cows haii-feu Oxen. 0 3 0 4 Prime WctlHrs. 0 6 U 6 Se"ulI,dqualIty. 0 5$0 6r Oid LNves 0 4 0 5 ¡Fibs per 121)10" 40 0 42 t
^ PRICES CURRENT IN LIVERPOOL.—TULY…
PRICES CURRENT IN LIVERPOOL.—TULY 5 Five per cent, additional payable on all arlicm subject to dilly, except Sugar, Molasses, Spiiits, ai. Cloversced. HARK, duly paid Quercitron, per cwt. 0 6 9 to 0 8 Oak, Dutch & Flemish per ton. £ 4 0 0 5 10 COCOA, in ',rmd,luty Trinidad Id., Brazil 2d. per Tiinidad per evvt. 35 0 42 0 Brazil » 2J 0 24 < COFFEK, in bond, duty on all sorts 3d. per lb. Jamaica, triage, & ordinary, per cwt. 30 0 41 0 Good and line ordinary. „ 45 0 51 0 Middling. »> 65 0 65 Good miÜ..llin, 68 0 76 Fine midd.Iiiig & fiije 80 0122 Moeiia 0 0 0 0 GINGER, duty, 5s. per cent. For Plant, 10s. Barbadoes, duty paid 25 0 30 Jainaic-t » fO 0 180 0 East India, iit load 16 0 I < GLANO, Peruvian, per ton, L9 5 0 iL9 i(i -J Ichaboe. 6 10 0 7";) Other sorts „ 3 0 0 6 10 C- MOLASSES, duty 4s. 2d. per cwt. Ikroiæ, Demerara, &e. per cwtl3 0 to 15 C Barbadoes 6c Antigua, J6 0 16 6 East india. 11 6 U) PBPPKK, in bond,—duty, 3d. per lb. Black, FC lb 0 4 0 t1 hi t \) 6 0 t1 RICE, in bond,—rtuly, T aroiina Is., r.. I. bcl.per CW I Carolina, ord. to mid. per cut ..15 b I" Do. good to tine 18 0 U o East India, ordinary. 8 0 9 v Do. nud.to good. 9 6 lu Do. fine 10 6 11 SUGAR, duty 10s. per cwt. moist brown .31 0 31 dry brown 32 0 33 0 miJdlin¡; .34 0 35 good 3,5 6 37 1J tine &. very ti ne 6 4V h strong grain TALLOW, duty Is. 6d. per cwt., Brit. Pos. Id. Peteisburgh, Y. C. per ewt. 38 b 3f v North American. 0 31-, Buenos Ay res 61 0 37
META LS.
META LS. Lllndon, July 2. BRITISH IRON, PER TON. £ s. d. £ S 0, Bar, bolt and square ..4 17 6 to a J b Nail rods .5 15 0 6 0 0 Hoops 6 12 6 6 1 o Hoops.) ? 6 6)' '.i Sheets, singles 7 2 6 7 10 U Bai-s, at Caraitl, 4 7 6 4 1J 0 Pig, do. 2 17 6 0 0 0 Do. No. 1, Clyde 1 17 6 2 0 U BRITISH COPPER. Sheets,stieatbing & bolts, per Ib.O 0 10 Old Copper, 0 0 9 —~ Yellow metal Stieathing.0 0 61 Tough Cake,, .per ton..0 0 0 Td?. 0 0 0 87. 0 BRITISH LEAD. .16 10 0  0 Sheet 17 10 0 PI 18 0 0 LIVERPOOL. Printed and Published by JOHN LLOYD, at bis reiU deuce, No. 17, Queen Auqe-sttcet, Live p-o1 Wtdnesday, Jiily 7. 1852,
]rlIoLL\Dto L_-c== I
]rlIoLL\Dto L_-c== I Y mao n debyg y" y bydd N-i- etholiad yn y drefbon drosodd erbyn bydd y rlnfvn liwu yn nwyiaw lluaws o'n darllenwyr, obiegid disgwylir y bydd yn cymeryd lie heddyw. Y mae y Cymry yn y dref nou wedi cvinervd rhan arbeni g yn yrethoiiad presenol, ac y mae pob lie i Uvderu y byddant yu foddion i droi v fantol o blaid'y ddau ymgeisvdd rbydd fry dig, Sef Mri. Card well ac Ewart. )[ mac yu ddrwg genym fod y blaid fecman o Doriaul sydd yn mysg y Cyinry vn v dref hou wedl gwaitli- ruddo yr enw Cyinreig a Phrotestauaidd sydd ainynt trwy eu hymddygiadau twyllodrus. Y masnt wedi myned yn wai. tii yn ngolw,, eu cym. ydüglOli y Saeson; ac y mae yn ddiumen locI yni- ddygiad Diacomaid a Phregetbwyr yn yr ctholllld piesenol yn rhoi acblvsur i anfiydiiwyr a Phab- yddion gablu. y mae yn clda genvm ar yr uu pryd fod corff cenedl y Cymry yn Y dref wedi ymdawyn yn deilwng o lionynt eu htllJaJf He 0 u ilro 's, ac y maent wedi hynodi 8lt bunain yn y dref mewn modd ag a fydd yiienw acvu anrhyd- eild iddynt am lawer o flvnvddau. oedd y tylailod mawr a gynbaliwvd yu yr Amphitheatre pymthegnos i beno, o'r y rboddasoui ad roddiad cvllawn yu ein rhifyn diweddaf, yn dell- wil- o bonynt fel cenedl, ac o'r egwyddorion yr oeddynt yn eu pleidio; ac y nine yu ddianien genym na faidd y dyrnaid o doriaid Cymreig sydd yu y dref godi eu pouau yn gvhoeddus/^ y cyf- ryw 1;)th mwy. Fel y sylwasora yn ddiweddar, yr ymgais gyntaf a wnaetb y toriaid Cymreig yn y dref i gefnogi y ddan ymgoisydd toriaidd oedd, ceisio galw cyfar- fod crefyddol, Syr Watkin i fod yn y gadair. Ertbyiodd yr amcan hwn trwy fod y twvll wedi dod i'r goleu. Yr ymgais nesaf oedd i un o IVein- idogion yr Efengyl draddodi Dariitli ar yr Heresi Babaidd ond morgryf oedd y toimlad yn erbyu amcan politicaidd y cyfurfod fel y troes hwnw allan drucbefn yn fetbiant IJwyr, Lie laen- wyd y sotiiach papyryn hwnw a ymddangosodd yn ein rhifyn diwcddaf ollll un, yn y cy far fod bWllW yn mha un yr oedd enwau dynion medrus ac enwog yn cael eu henllihio, ac enwfln gweinidogion parcbus ereill yn cael eu gosod wrtb y papytyn v j buasai yn well ganddynt dori eu lIaw yrnaith nalu gosod wrth y fath sothaeh iselvvael. Ond nid oedd yr enilibiau a'r celwyddau hyu yu ddigon, obiegid erbyn v Sabboth canlynol, yr oedd papyrau mawr- ion, copi o'r rhai sydd fel y "canlyn wedi eu gosod ar hyd barwydvdd y dref, ac ar fu,iau y Cap'-di ac ar i ui- i itu y CL'Plli Alderman Griffiths, Dr. Game9, Councillor Jeffreys .Ellis JOnee6 I Councillor Briscoe, Lewis, Parch. Henry Rees, Mr. E. Morris, X.Aubrey, Jolni Lloyd, Wm. Hughes, T. Dickrh, Lut Jhhiijhes, N. Williams, J. Williiima, y. Eraim, David James, Wm. Dickens, E-bt Mr. John Hughes, Sanil. Roberts, E. P. Jones, Bennett Williams, Jolin Eviti,9, T.Lloyd, David Le»;i», J0]iU jotms, oweii Williaiiis, aiiiiiel Evaiis W. B. Jones, T, Edward, Thomas Jones, P. Roberts w-  E J wurd ?'?''? John Williams, 3 Dickf'us II, PiercR, Wm. Williams, Benjamin Powell D. Edwards, j D. Thomas. i iJefnyddiwya yr enwau sydd mown llytbyrenan I Eídalaldd yn y rhestr uchod heb genad y personau eii litinain, a phob un o bonynt, oddigerth T Dickins, yn cashan y fa^h druth ynfyd a chiis perflaitb, ac yn bleidiol i Mri, Cardwell ac Ewart. Peth pur anngbysurus ydyw dwyn cyhuddiadau yn erbyn Gweinidogioa yr Efengyl; ond pan y mae lies y cvftreciiu yn galw am hyny, y mae hyny yn ddyledswydd. Haera un o noK-yddiadurou y dref fod y Parch. D. Jamps wedi bod VI) swyddfa argralfydd y papyryn ffiaidd"uchod fwy nag un- waith y diwrnod cyu iddo gael ei argralfn, ac nad oes amiienaetii ei tod yn gwybod am dano cyn ei gyhoeddiad. Y tnne Cvmry gonest y dref hon wedi syrtledu ar westliredoedd twyllodrus toriaid Cymreig y urel, ac y mae yn ddianiheu ein bod yu ddyledus am breseuoldeb fwy llag un o'r Gweiuid- oflion parcbus yn y cyfarfod mawr ynyr Amphi- theatre i enllibiadau v cvfryw. Ond a fllllsai ein cydwladwyr yn meddwl v buasai Cymry ar ol v cylarfod mawr hwnw yu mha un y daetn y Parch, H. Rees o'i anfodd ttie,,)s, a't- Parch, J. Fooikes, i dystio yn gyboedduso tlaen yn agos i 4000 o bobl i bod eu hen wan wedi eu deflJYddio bob eu cenad, yn groes hollol i'w dymuniad a'u svniaduu a fuasai ein cydwladwyr yn tnerldwl, meddsvn, y cuwsid Cymry tilor ddiegwyddor ag i aUll gosod y papyrau uchod ar furiau y dref gyda'r un enwau wrtho dranoeth wediy cyfarfod, ac am ddeuddydd neu dri ar ol hyny. Eto gwelsom y papvrau yn c,tel cii gosoci eiii liiiijain. A tbyma'r gwyr sydd yn dvwevd fod Crefydd a Phrotestaniaetb mown perygl! Na ddeued ein heuaid ni i'w c) ftiiiact hwvut. Ymgals olaf ar ran y toriaid Cymreig a wnaetb- pvvyd nos Wener diweddaf ond un, pryd y cynal- ivvyd cyfarfod i wrthwyuebu Gvvaddoliad May- nooth. Ni feiddiant alw cyfarfod mewn modd agored a gonest o blaid y ddau yfngeisydd toriaidd. a g ot'e d a gonest o blaidy d d a H ynjgcisydd toriaidd. Oud er fod y cyfarfod hwn draehefn wedi ei alw trwy dwyll, yr oedd yn fetbiant llwyr, cyn belled aS yr 0 £ dd a wnelo hyny a'r etboliad, sef yr amcan mawr oedd ganddynt oil mewn golwg; obiegid yr oedd mvvyafrif v gwyddfodolion o blaid y ddau vmgeisydd rhyddtasnachol. Digvif iawn oedd clywed titi clerigwr yn son am y Parch. Griffith Joues, Llanddowror; -Rowlands, Llangeitlio; a Jones, Llangan, er prop fod yr Eglwys wedi bod yu liat'urus iawn yn Nghyinru am v ddau can mlynedd cyn toriad ailan y Diwygiad Methodist- aidd. Y inae l'haielerigwyr dysgedig yu gweled yn wahanol iawn i lJobl ereiU; ac y mae'n ddiam ben fod gan y larch. Mr. Hughes, Gwcitiidoir Eglwys St. Davids yu y dref hon, rhyw fath o syuiad fod cry bwy ihad am yr enwau uchod yn gwasanaethu yr amcan o wrthbrofi haeriad y Parch. John Hughes yn y cyfarfod mawr yn yr Amphitheatre; ond in tyb Di. iiid oes mwy 0 sylwedd yuddo nag sydd mewn "mwg." otid er yr hoi 1 dtvyll crefyddol y mae toriaid Cymreig y dref hon wedi bod yn euog o hono vii nghorfl y dyddiau diweddaf, yr ydym yn byderu y bydd y dydd heddyvv yn brawl' iddynt fod y cwbl wedi bod yn hollol ant-ffeithiol.