Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
Advertising
AT ETHOLWTK SIR DDINBYCII. FONEDDIGIO,-y mae hysbysebion fy mhlnicl- J* ymgeiaiadau hyd yma. wedi eu gwneyd i fynu; 80Y mae yn dda genyf allu dywoyd eu bod yn rhoddi i mi bob gobaith &m iwyddiant. Dymunwyf ddiolch yn ostyngedig i'r boneddigion a addawsant fy nghynorthwyo, yn nghyd a'r rhai a ymdreehasant mor fnvdfrydig o blaid Rhyddid, gan fod yn hydenis y bydd iddynt barhan yn eu liyrn- drechion hyd ddydd yr Etholiad, yr hwn sydd pi awr with y drw. Mae meithder y Sir wedi bod yn rhwystr i rni aLIu talu ymweliad personol i bob t-Uiolwr hyd yn hyn ond gwnafbob ynnireeh i yiuweled i hwyut oil cyn dydd yr Etholiad. Yd wyf, Foneddigion, Eich ufaddaf wasanaethwT, R. MYDDLETON BIDDULPH. Castelly Wntut, l ilehejin 24, 1^52. j TO THE ELECTORS OF THE FLINTSHIRE! BOROUGHS, GENTLEMEN.—I liave taken moans to ascertain how far I might calculate upon your support at the forthcoming Election,and although circumstances prevented my callin: npon each of you as 1 had wish- Ij ed to do, yet I have Journt enough to satisiv me, that my going to the Poll this time would only endanger the Election of Sir John Hanmer without securing my own return, and that it is my duty therefore to retire at once from the contest, rather than divide the liberal interest by taking any further steps in the matter. I shall, however, address you more specifi- cally in a few days, by means of circular, and shall then explain fully my future intentions witli regard to your Boroughs. Thanking such of you as prorais- ed me their support at the Poll, and all I saw, for their united courtesy and candour; and with every sentiment of respect for you us a body, I am, Gentlemen, Your obedient servant, E. G. SALISBURY. London. Jit a t, 1 2.
ATE I X GOHEBWYR.
ATE I X GOHEBWYR. ADETHDWR.—Nid ydym yn meddwl y byddai yn gyf lens i Ab Ca'adoc," arfer yr un moddion tuag at gael arian i adgyweirio eglwys f.laufihangel-glyn- Myfvr, ag a arferwyd gan ei frody-r yn Llundain, pan y cvnnaliwyd cyfarfod i ddynwared Ibmlet" yn y Chwareudy Bi-tjiiiiol, er eael arian iadgyweir- in y eapel a gymerwyd oddiar gynulleidfa yr hy glod Daniel Burgess, a'i wneyd yn gymhwys i eg lwyswyr plIVyf St. Martin gynal eu gwasannethau ynddo at ur y cyfrif yna, tybiwn mai ofeiedd f\(ldaî c\ihnedJi vr!holl hanes. A Vr STRALIA Y mae y fJeitluau fou cyflawnder o aur vn Awstralia—foil viio rhy ychydig o ainaethwyr ac o ftigeiliaiii-ac nas gall y rliai a fethant gad by wioliiieth irysurus yu Mrydain, wneyd yn well nag ymfudo yno os oes ganddynt foddion, yn ddi- gon I'ysbys i'n darllenwyr eisvs; a chun nad ydyw llythyr Youth'' yn cytiivvs dim o bwys bebl.iw byuy, nid atebai ei gyltoeddiad oud ychydig ddyben. Y URETII EGLWVS. liv '(Iii eglurliad crvno ar y petbau a nuda Gwj r yr UHLe," g.\ da golwg ar y dretu eglwys yn bur d derby uiol; ond Illd "dldl YII mcdd?I y g-.vnal cyhc?'dd' r he>y m.ri'r £! 'I r drt''sgyJymn'u'<]?}fbpetha?.t:natcir?'iny?y' railh(jsbyd)yn d,yii elki, i'i- a ile s)'mau .vr "Y mnc:lluwr" dros beidio cydym ffurfio a'r gyfraith pan yn cyfyngu ar Tvddi• I cyd- ybod, yn rhyw lawer o les ilti darilenwvr, am nad ydynt yn ddinon cymbwysiuiiol a pliwviiteiig. Earn,—Nid ydyin yn meddwl yr ateh ii eyhoeddiad yr ymddvddun a fn yn n,rhylcb y Uytliyr a anfon- wy(i i i,fal Y Cymi-o" g,.tti lletmr," er di-, raddio un o barchediijioii Amineh,unrhyw ddyben i ddailienu'ir yr Amwrai/. Ac os ysv •' Ht tiivr'1 yn chwenvuh y swydd a g\fl,L\vinJ gvnt gan yr ben datarnwr dman, nid ydyin yn gwybod pahani y dylai yr Cry rod ytnyryd yn yr aciios. EISTEDDFOD MKRTIIVK. — Y tnae yn ddr«vsjiawn gen- J ym ein bod yn gorfod gohirio cyboedtiiad y rhun arall o'r "Feirmadaeth ar y cvfaiiso !d;adau Barddonol" a anfonwyd i Eiste Idfod Alertnyr Tydfil, hyd ein lhifyn nesaf. Felly hetyd yr ydyin yn srorfod gwneyd 4 (.iulr s VVladul. UN O'R DYKFA a ddylas.ii ant'.ia ei a-.vgryini;id o barth iawn drefn i'r saw! a feiir ganddo, neu ynte eu hysgrifenn mewlI dull nivvy evifte,iii-,ol, GI' na- wn v defny id goraf a allotn o'r ysgrif pan gulloiu bamduen. TVDHCHO a anghofiodd ofalu am ysgrifau priodol i bapyr nemydtlion. Y mae dyeliyinygion" a j cbwedian'' yn dduon difvras ar yr aelvvyd, hiv- I nayganaf; onadisgwylir atn rywbctli amgea mewn newyddia^nr. j DERBrstASOM ysgrifau oddiwvth Rbuddyn Awst. t'iniwnt Mar«.liaw, ransiieledtlvvr (Lianbiynmair) Owaiu Pen y he(hv, li^fa Moil, C'readdynlab, J w. (l.lanllecliyd), Ai-ti-Puseyist, Elias Klian, at I:ii iiii -?ii'-itret, t-i GWELIUNT C■ WALL.—Vn y dyfvniad o Hrvddest "Hector," yn ein riiilyn diweddaf, yn ile O'r uJigol aint," &e. TALHAIAFTN a ofalodd am anfon ei h/,Iler corou at Gofgolufn leuan (iwynetld yn brydlawn. C'olied v rbai a ewyllvsiaijt wneyd yr un modd, fod yr ad- g a benodwyd i dderbyn y cyfraniadau ar bell. RUES GRASWK, yn gystat ag amryw ohebwyr ereill a welant ar unwaith yr a-dios i ni orjud gadael eu bysgrifau allan yr vvytbnos hon. GOMES AU TEGID a ddylai syhvi yo funUach ar gyn- yrchion ysgriieli ei dad, cyn tybied yr eiddo ei bun yn deilvvug o gyhoeddiad. loo a ddylai anion ei obtbiaetiiau ddiwrnod yn gynt
At Ein Derbynwyr. i
At Ein Derbynwyr. CTHOEDDIK yr AffiSP!I/1 Bon WYTIFKOS. Y mae WF-DI EI fatli- nodi, I'ol v gellir ,"í gv1'c>iriv yn .¡i,I'Jil i unrjiyw barth yn y D.nn" GyÎunù I. Ei hri-; syjil I'-il y caulyn BLAEV-D.h,—am flwya'ilyn 7s. Oe. am hnner blwycldyn Os. 9o. am chwailcr blwyddyix. Os ar oot.L,—17s. :1m Hwy.ld- yn Ss. tic. am lianer blvvyddyn Is. :1< ftiti uliwai ter blwvdd- ya. Ni wneir un sylw o arcbebioa oddiwrtii ddyeitriuid hob iiaen-dal. Cyfttirler yrarchebion forders) am yr .Itnserau i Mr. John Xtloud, Aim emu Office, 17, Queen A/iv-street, Liverpool; ae eft' sydd i (ld,-rbvii vi- li,)Il daliadan. Gellir a,)f,,i postaye stamps (ceiniojjau) am 7s. ÛC. a ttian hvny, no Arciiebiun 1 Post UjJiee Orders; am symaii uiveldawhyny. Xis galJvvu sieriiau yr an- fonir rhifynan ychwanegol i neb o ldieitm* i w h-irchebiou j Udyfud i law ddeuddydd o leiaf. cyu dydd ei jJyhueddi.'i !■ rRAVL r LLYTHY ttAU AR AttCHKBlON* i bob ohelp.-(hl a llcrbynYlld dall! tI"clUl chldiad pi ¡,,)illyihyr- au yughyd a tbrrul v Post Office Orders. Cotiei", os lia bydii | i stamp cyfLtebul i ,loll y 11:, Lby,' gILd ei ddodi arno, y go,>r!'y,¡,1 i'r derbvnydd dal a toll ddeublw/, ueu \wi.lio lh:rbyn y llytlJyr; gan na dderbynii arian yn rhag-dal vu v AUXEWYDDU I AI.IADAU.—llr mivyu i'n dorbyuwvr dc'e.II fa bryd y bydd eu t li it i fvuy, fboddir y ruÜyn olaf 0,.<1 '1110 bob riiagdaliad ninvii 1i:>¡¡"11,f'1'i. yn ]1h UIJ 1\1, a <I",1I.'r mai v rbii'vn DeNt t'ydd yr ohf, os ua aduewyddir y tali ad cyu cyhoeddi v rbil'yn canlyuol. j 8—5" Cauiateir vr elw ar.'erol i ddosparthivyr. D.IUEK Svtw.—Bydd job NewjvWiadur a ffyfeirir i wlad diamor, neu i DielVdijfaetli Frvtanuid I, yn ddarosiynguclig i j gael ei atal; oll.1iei¡Jjr iddo gael fii ruddi yn y Ilylhyi j;. o fewH uuiilj ui'.vruod i ddyd 1 ei 6'hoeùdid.d. AT HYSBYSWYR. Gan mai yr A nut ran ydyw y Newyddiadur h^!aeth;if ei j gvlchrediad yn y Dywysog- aeth; y fo ydyw v eyfrwng j goreu igyboeddi Hysbysiadau yn m's y Cynirv. Cyhocldir Uili'bv.v bysbysiad 1H.b fOIl uwehlav: § Hinell a:n 3s.; a 2<, am bob n¡lnvl; 'Vll' tu 50 o iythynnau; ychwanegol. | leilleir v p,-i«iuu pad fy,¡,li, yn mynyjhu cyiioi.-ddi yr uu H'Bbpilill. j 'fO I ..J :)1' Th^ Amscran being the most exteusi\'dy circulated .N e\V". paper in thu 1'riiicil)alitN-, is,l the l)eL medium for !hIIJ¡¡"h iug all kinds of .\<1 Vl'ni"H- ments among tht-J Wt i -h peo- ple. The terms ai'u low > ix lines and under, three shiJ- liucs and two pence for each adclitioln] 1iUd (coaiaiuint? about .0 letters). Discount will bf allowed on Advertise- meiits n->p(1;J.tedl,y Ï!}"jprtf:ù.
AMCAN-rON- fARLt. HKRB5T A'I…
AMCAN-rON- fARLt. HKRB5T A'I BI.AID. Nid yn unig yr hyn a una dyu, neu gynuleitlias o ddynion yw y rheol i'w cyfi;iwuhau neu eu coll- farnn, ond yr byn a amcananl wneyd. Nifedvodd y rliai a wrthryfelasaiH yu ddiweddar yn Nghvniru a'r Iwcrddon gael eu hitnieau i ben, eto dcdl'ryd- I wyd liu-yut fd t'hai ciog o deyfoiVadwriaetb. A j ddfrydir myrdJ niyrdiiivtiau yrL y farn ddiwedd- af i ddioduef ailtudiaetli drus oesau tra^wyddoldeb am iddynt amcanii rhedog iddo Ef yo y gwddl'trwy dewdwr torau ei darianaii. Ceisia bril Derby a'i gyfeillion yn awr gael plyfyD at, i;w y dwfr pa filth byuag I>J liwnw. Ac os tyhiatit v pryf genwar yn well na'r bluen, troant bob cartg. a rhoddant en dwylaw ya nibob llaid er mwyn cacl hwnw, ae abertbant eu haur a'u harian, a'u geirwiredd, au oymenadau am daiio. Uud dai v pvsgo !yo yw yr amcan, ac wedi cael y bach yu tL (jell bwnw, ctfifl'y p;u a'r pry t'aid eu g,Ivng gydn'r Ili, cm bathru yn y llaid, ticn ebedeg, neu yralusgo ir tnauau y gweloat yn oreu, Dywed Syr William Moleswonh am Derby, y "taera yn y trefydd ti fod yn erbyn treth yr yd, ac y tuera yu y wlad ei fod yn bleidiol iddi: y dvwed yn Lloegr a Scotland ei foil yu erbyn gvvaddol1 Psbyddieetii. ac y dy"-d jn yr Iwerddou ei fod nai waddoli Pabv IditieLh L i fod yn Qtb;.g i bap chwareuydd yn y faivlmad, protection yu ei by sen, ond er ei boll lwon blaenorol, nid yw bouo i w chael o dan yr un o'i thimhle3. Dywed ei lod wedi hwylio ei leytr, a'i llwytbo a phob peth sydd yn werthfawr, ac yna ei gadael ar y cefnfor heb un llyw, a'i fod yn sicrbul1 ei hunau mai ei ddyled swydd yw ei gollwng o flaen yr awelou o ba le bynag y chwytba y rhai hyny. Dywed ei fod yn eistedd ar larch ffromwyllt; ond heb llrwyn yn ei ben, a hwnw wrtb brancio acymdroi yn bygwth satbrl1 pob iawtiderau o dan ei draed, a rhodeg y deynius i ddinystr. Taera un petli bedd- yw, ei Illw yn ol yibry, ei ail ddweyd drenydd, u'j wada dranoetb. Er byu oil y mue gan Itiril Derby a'i blaid en heguyddorion a'u hamcanion, ond fod arnynt otn en harddel cyn i'r etholiad fyued drosodd. Protectionists ydynt hwy, ac y I mae ganddynt bed war petli neiliduol mewii golwg, set lata, crefydd, addt/sg a'r icasg. Y ]If ET AM DD1FFYND0LL BAP.A. Ond toll wrtbwynebu y bara lycldai yr enw tmvyaf priodol— Cylraith fyddai bon re] y bu o'r blaen i gau drysau poi thladdoedd y trior yu erbyn barti.-Cyfi-aitli i amddiffyn dnnedd clnvy eu cadw yn ian, ac yn segur, a chyfraith i amddifTyu cell a cbylla y tlilwd drwv eu cadvv yn weigion Niae yr bVl1 a ciwir (letlqf y i, y ti, yn gwbl nior afresyinol n piio gwnacd cyfraith mewn tref i ntal masnaebwyr i newid nwydda'i a'u gilydd. Y mae inor afresymol a phe oy'fodid mur i atul crydd i tyned byth i fusnachdy y gwniedydd, ond ei vwynio i wneyd (Iiiiat-i iddo ei bun, ac i atal y gwniedydd i (ynpcl bytii i weithdy y crydd, ond gsvneud esgidiau iddo ei bun. Ond mwy priodol yw gadael y rliai sydd wedi dewis y galwcdigaetbau byny i aros yn eu masnacbdai i chin en Ilyflall, el; bi-etli ytinti, a'ti sidanan.a gadael ereill sydd wedi dewis y galweJigaetium byny i ddilyu yr aradr a chyfodi glo, a gwneuthnr pob I eyOeustra iddynt newid eu uwyddau ? Gwiad y I jiueithiau yw hon, ac y mae dyfirynoedd y bant ar j gvfandiroedd Ewrop ao America. A goreu pa j rwyddaf y byddo y Uwybr trurnwy iddynt newid ell ) nwyddau a'ri gilydd. Y mae pob cvfVaitii a wneir i luddias hyn mor sieved o fod yn niweidiol a bod j Awdwr anian vn anl'eidrol ddoetb. Y mae larll Derby a'i gytciiiiun wedi addaw cyfodi mur niawr ac uchel i atal rhwyticl ddyfodiad bara i Brydain, ond nis gwnant. Na tbwyller neb sydd yn dis- gwyl wrtbynt. Ni cheisiant wneud, a liyny nid am nas dyinunent, ond am nas medrant. Y :HAE CVFHAITII YN 13AHOD I AMDDIFFYN CnEFYDD, A THOLL ANFKKTH l\V CHYNJL, OND Y.MD1) E N ti Y S FOD I.vnr.L DERBY AM WNEUD Y GYFRAITM YX FWY LT.EM, A CHWANEGU Y DOLL. Muddeuei* i mi am Idwc-tid fod cyfraith yn barod i amddiliyn crefydd. Na, na, amddilfynir hi fel yr oedd deddfau yr yd vn ainddiffyn y bara drwy wneud eu gorAtl i w gadw oddiwrtb v nowynog. I'nseyacUi, Pabvdii- iaetb, ac auifyddiaeth, 11 erlidgar, y dawnsiivr, yr heliwr, a'r sporting parsons sydd" o fewn y gwareligiawdd. Dyma y pelbau sydd o fewn cvlcii fiiuddi.'lyniad y gyfraith, ac yn vnibesgi ar v doll. Yr oedd crefydd bur yn metliu anadlu yma. Y mile bi wedi dianc allan. Y mae yr hyn a ehvir g.m Lull Derby a'i gy.ndeitbion yn arndditfvnfa cref- ycJd wedi ei droi yn gas to II i oliwng saetiiuu ati. a rhnn o'r doH fawr yu cael ei defnyddio i brvnn pvlor a phelenan, a. chyliogi i'w triu ludr-weision iliegwyddor, ond a fagwyd gan yr egwyddot- wir- foddoi, o'r tn allan i'r amddidyiifa, ar tronan Yinneillduaetb. Ond er y cwhl, v mae c-rei'ydd yn tnv, ac yn iach, heb yr amddiliyn liwn, a byw t. ycld bi. Gan hvov dyweder witli fei-eli Sion vn vr awr gyfyngaf, a phan y mae y cymyiau yn dduou tie yn ucwion, Dy Dduw di sydd vn tevrn- asu, ac nid neb arall." Y MAI; rABLL DERBY A'l GVFETLLION YN YM- FFltOSTIO YN M HO 15 MAN* EU KOI) AM WNEUD DEDPF I AMUDItTYN ADDYSG, A CHYFODI TltETII DKOM ODDtAU Y WLU), A RHODDI Y CWBL YN U,W YR OFFEiitiAiD PUSEYAIDD, liyny ydyw, Pabyddion yn mantell I'rotest.ani.teLb,—yr hen deulu a dder- byniant yu awr lawer riiagor na degfed ran cynvrch y deyrnas yn enw crefydd. Bydd cyfraith lei lion- i amddiliyn addysg mor sicr o tod yn niweidiol i addvsg, a bod sefydiedig yn wrth'.vyne'ool i wir grefydd. Os gwneir deddf tel bon, ca v wlad daiu yn ddrud am yr amddill'vnfa, a thaiu am gadw rhyw segiinvyv yuudi i fod vn j weision i dreiswyr, ond bydd gwir adihsg c,'i- t, i Iiiiu. Y mae miloeild yn Ng'iymru yn awr yn talu niwy na deg.vni at gyual crefydd ,8dyr11cclig, ac wedi hyuy yn dewis cymdekhas gretydd o'r tu ullan, ac yn myned i'r dranl o'i chynal. 0" ea larll Derby ei amean, caut dalu yn agos i ddegwm eto i'r un tetilu gynal addvsg j sefydiedig, ac wedi byny ymofyu am wir addysg i'w p)ant ar en traul cu bnna;n, ()'r m allan i SCt- -d)!.?? v Hvrr*(. I OND Y MAE DERBY, DTSRAELI, A'U PLATD, WEDI AWUYMU tub ARNYNT A'.VYDi) FFItWYNO Y WASG. .\t byny v dyuuinwu alw syhv yn bemtf. Yr ydycli cliwi, Mr. (iol, wedi dweyd llawer iawn, a dweyd ,'11 dda iawn, ar y pennu ereill, ond tvbiwyf eich bod wedi esgeuluso byn. Y Bangor Chronicle yw genau Derby a Disraeli yn Ngogledd Cymru. NVi-ti- rolio lie >!ydd y ddinas bono y dydd o'r blaen, gwelwn y papuryn hwnw yn llenestr y ilyfrwertbwr; ac un o'r biawdclegau amlycaf, ar ben y ddalen, yn mhlitli yr arwyddeiriall a urgrctfir hob wytimos, yw, lf-e would ?i,isit t,) c!oittt'l the press." Gwir y dywed cyn byny ei lod yn bleidiol ) ryddid y a chwancg a, i ryddid v w?isg, a cbwanega, 11 ken it becomes licentious" at "We would wish to control the p, US". i Nine bvu yn dobyg i Derby ei hun, pan y dywed uu pel 11 yn y dret, a pheth arall yn y wladJfel hyn yn Lloegr, ac fel arall yn yr Iwerddon. le, y mHe hyn yn waeth na Disraeli, pan y dywed tel hyn be Idyw, y gwada byny for]. ac yr ymddvrysa yn ngbylcii byny drenydd. t mae lhyddid y wasg yn y t'rawddeg gyntaf, nid oes dim yn yr ail, yfit gywlir ac ymddyr/sir yn nghylch bvny yn y drydedd. "We would wish to control the press when it becomes licentious," medd genau boll j Buseyaid Cymru. Pwy sydd i bendeifvnu pa j brvd y bvdd y >vasg yn licentious? Pwy ond y 'we" svdd yn ihmuno contioho y press Vr wyf li vn credu tod lioli bonifllau Pu->eyaidd olynwyr vr apostolion vi licentious yn ol y lestaineut Newvdd, ond nid wyf fi am gontroiio en press. Ond o vsgt'uomf ti fy mod yn addas i wemi y) ti fy riio?l N'll I.Lldit -1 1 We,?'t 'vi,1 vi- lit?b gtiel fy aI hod vn bosiul I bleniyn iyneu ) r neioecm neu gitn ei fedvddio gill III) o vl,ij post,-)] I o I), tyldwn tod v wo yma yn rbwym o ly ystyried yu licen- tious, a dywedant, "We would wisli to control the press." Y mae yn bawdd g-jnyf eu civdu pan y dywedant y dyinunent fl'rwyno yr argrall'wasg Un o'r pethau cytitaf a wnaeut tyddai r!iwymo tafod argrufl'vasg Liverpool, lie y cyhoeddir yr 1. Ac v mae a fynwyf fi ychydig yn fwy neillduol a chyboeddiad bychau ag v bvddai vn I ? burion potll gin "we" Bangor gael do arei aafod. Ac YIl wir, y raae yn amheuaetti genyt fi a geid llawer argraifiad eto o'r Testament Newvdd. Dyma i lirif elyn pertiiynasau agos i "we" Bangor a bres wyliant yn lihufain nc ar Gyfandir Ewroj). Cai y wasg Babaidd fwy o ryddid gan "we" Bangor na'r wasg Ymneillduol, yn 01 eu baddtfiod hwy en 1 bunaiu. le, dyma "We would wish to control the press" yn dvfod allan o enau Puseyaid y Dywys- ognerb, a bvny bob wytimos Y rnJ yn Inuth gweied wyneb y fath l'i N'll un ffenestr yn y bvd, rhagor Gogledd Cymru. Bu amser pan y gali esid edrycb ar v fath eiriau fel cellwair y rlwi na wvd-.ient pa beth oeddyt:t yn ei wneuthur: ond nid vw felly yn awr, yn ngwyneb awgrymiadau arwein- v Senedd-dai, a'r I'LUl a ddymunant ein pieitllais yn yr etholiad nesaf. Dy lid edrycb ar y i'rawddeg, "We would wisli to,. I gicia'r difrdb'deb nnvyafy dyddiau hyn. pan vdaw o ennu v blaid ag y mae eu Pabytidiaetli wedi berio boil aliuoecid V Senedd. Byddai yu dda i bob ymneillduwr sydd yr. pe truso yn ngbylch rhoddi ei bleidlais i Derby a ei amcann at ryddid masnaciiol, rhy ddid cref> ddol, rhyddid addysg, a rhvddid y wasg, pa un bynag « lvvydda y bhrid neu beidio, bydd pob pluitllcisiwr j vn gxtnfol am yr umcan. Dywed lesu Grist wl'th >r ysgrileuyddion a'r Phariaid y deuai arnynt "?yy''hoH\Y,).edcyUa\\nao!iyng\v?d ar y udaear | Abel i)?-d i it s. 11 Nv% s fli liyil?- wae°. ocsau. Na ddvweded neb nad \'w j P.?c.dtaisef oud o vebvuig bwys. y it dd?<m p?s?nbd yueuog °0 wa.d cr.fvdd/o wa(td 1-11.sd?i 0 add\ o ward I ?g.o?ac.dycydw.bodan a boenugauH?v-t "d yr oci .n a|'u waed y Cn.Uono?on a ia ?d- wydgau H.?.y?ouy..o?auor)?,<-n. Pv.? bynag rydd M?!(-hnaisihiaid"\Vp"Pmj?r who would w!shtocjutro?beprpss,dv?.tt"t?d vn lod-(Ion l rodUi eu harian hel'vd iadeii .du !!a?er inwy o garcharau yn Ngl.ymrfj nag svdd vn egej")" ?"wyt Y" mcdwl fotl yma ?i!oedd" a ai yn foddlon i lety John Bunyan e'yn y goddefent 1 neb gymeryd yr 11 felt 0 u !law, ac y pmdieut n IroJa eu barn. n UF)(\j!Jdll\)r pi belli a gavvsoeh, neu pa hdh a Jji;wyjiwh oddiAr lew plaid "Cbroxjiole Bangor" With ymblygu ya wasatdd iddynt? Byddai yu haws cael He ganddynt i gyfodi mil o chwareudai nag i sylfaenu un capel. A jiiwn ni ddim cyfeirio at lawer man lie yr addawyd tir i adeiladu, oud pan tidealKvyd y lyddai capel yn mblitb yr adeiladau, gwnbodwyd ef draeheln 1 Eti,,olw,r! ii:ic ct'tl%i,cli eicii iiieisti-iztici, pa un bynag ai arglwyddi tiroedd, arglwyddi chwaielau, ai stewardiaid a fyddont. Y mao Awstralia ac America, a liuaws o fanar. eieill, yn Uedu eu breichieu, ac yn agor eu mynwesau," i'n derbyn Pe byddai y govthrymwyr yu dirwa-sgu ambell i amaethwr, ac ami.ell i weitiu'wr, i adael ei fro enedigol, byddai yn gysur ganddo with gefnu, ti tod wedi gwneyd oi oreu ïw gened1 àï ldeidluis ohif. Meilrweh ehwl wreyd yn well heb eich meistriaid nag y medraMnwy behocb chwi. GaJ- awer y Maeslywydd P. i weitbio ei gwarolau ei huuan a gadawer i larll C., a Syi W it drin eu tiroedd eu hunain. 11) wir bvddni vn dda ganddynt anfon ar eich hoiuu, u boddiouent i ddweyd, Cewch blc.dleisio bytb ond hYlJY let y gwelooh yn dda, ac iji ddywedwn air yu eieh her byn, uc ni chad! yr un o r stewardiaid ddweyd gair chwaith" Ytnwrolwch o blaid eich gwiad. Y mae yr ymgyrch yn un annhraethol bwys'g. Yu wir, amaetir.vyr, protection sydd arnoch eisiau, oud cynhildeb, fel y eeir gostyngiad yn y trethi a'r ardretbi. Gallai protection ateb peth dybeu am dro i rai o'eb goithrymwyr, ond dim i chwi. Y Syr Benjamin Hulls, yr llumiaid, y Cobdeniaid, i a'r Brigbtiaid, a rimi cytlalyb, i'r ihyddymgeisydd dros Pwrdeisdreti Avfon, y rhai sydd am gynifdeb yn y fyddiii, yr eglwys, a )toll evil)- deithas yw y rhai a waredaut y wind. Mae yv etholiau presenol yn sicr o droi y fantol ryw oclir. Gallai hwn tod y cvnyg diweddaf drwy foddion muesol, os gelwir pleid leisio yn ei ddull presenol yu foddion moesol. Os ca y blaid wastrailus a gorthrynjus y mwyafrit, ac os rhoddant.eu ham- canion mewn gweitbrediad, yr yilym yu credu na oddofy bobl ddim. i\lae pieidleiswyr yn uwtyn gweilhredu drostynt hwy, ac os cant gam, gallai y gwthir y liuaws i gymeryd y mater yn eu Ilitiv 3ii bunaiu. A gwareder ein gwlad ni rhag golyg- j fevdd csU'eivb i a welwyd yn Ffrainc y blynydd | oedd diweddaf! O ethohvyr Cyinreig! y mae ? dydd y pr?\\t geriiaw. Gweddiwch ac ystynwci] cyn ac with fyued at y bwth. Yr wyf yn ysgrif- enii mewn gwaed oer, ac yn y teiuiiadaa mwyaf (I I it i i ot. Y mae yn dda geuyf roddi ly enw wrtb j fy 1 ly thy r, er gwrthwynebu rhai o brifgymwynas wyr ty oes. J. R. Rlwth!Jl1, 'fIt {;an ein bod yn ewyllysio rhoddi adroldiad mor »ryHawii ag- a allien o'r byu a g yuierodd le yn y cyfarfod etholiadid a gynnaliwyd yn y dref linn yr wythnus ddiweddaf; a bod yr erthy^l uchod 0 ciddo j ein guhebydd o llutliyn mor amserol. ae in<»i deiiwm; I o syhv ein dailLnwyr, hyderwn yr eMusodir ni am beidio cyhoeddi unrliyw sylw'adau o'r eiddoni ein hunain yn y rhif'yn hwn. Ond diamuein alw svhv | iieilldind ein darihnwyr at yr ohebiaeth ganlynnl, yn yr hon yr amlvgir yn y modd uiwyif cirodres OLYGIADAU YP. AN It HYD W 0, STANLEY, A S. SYlt,Tybiwyf tod dywediad yr Anrhydeddus \Y. O. Stanley, A.S., wrthvf yr wjthnos ddiweddaf, yn deiiwng o'i wneyd yn hysjys, a'i wasgu at vstyriaethau boll Ymneillduwyry L)\,w.N,sc,ga tli- ie, y deyrnas; yu enwedig y rlni jsy'n meddu ar bleidiais mewn etholiad uelodauSeneddol. Dvina fo: — "Mao eich enwad chwi, y Metliodisti.'iid Caiflnaidd, a'r An ni byn wyr, yn dyfod allan eleui i weithredu lei y dy'ient gyda golwg ar etholiad aelodau Seneddol ond rni weluf fod y Weslovaid (yn enwedig yn Lloegr), a phobl Vlr. WhitUeld, yn cymeryd eu twyllo gan y loriaid, ac yn vtnrwbio vnihlynt, dan l'ith purchu ?jr UllJ y maent yn sicr o gael gweied, er eu go/id mor gynt.ed yr Ii yr nchcl-h'j/tcysuyr i awdurdod, mai troi arnynt a uuant, gan gyiyugu rhvddid, ac na bydd iddynt bwytnau ddyengyd hob gvl'ranogi ov cacthiwea y buorii. n lie]^ i ',v udvvyn tiriiyiit oil
- - - - - - - -MANION A HYNOQION.
MANION A HYNOQION. Mewn GOT > Uudebau a phkvvfsdd vn l.loegi- a Chy'uru, y !!atsy.!d dnn re,):aeth Dirprwywvr deddtyt..o?n?,yi'ocddy uraui am yr Iilc¡'cr biwvddvn a (ue lvno ld v o Fawrtb, IWy-j, vn (I'?ll'.?-I)o,i(l N, o L,;INviti,, )?l, vil thi'uu! yr imner biwyddyu gyferbyuiol y llyneiU. vi-'y i)ivnt?,(i,,t a I)iij(-r a fit- y l?:dd c\Lts?), vr ocdd infer y personal! a ?a?'sam eu lladd trwy ddamweiuiau yn y mwngloddia i Brytuuaidd, yn oyvbaedd i 2:¿,¡\); ac anafwyd 7 T LS vn yr un yspaid. Ymddeugys oddiwrtli gyfrif Seneddol lod niter y u \I\Oo,t nn èiu Snl\cd.J\vyr vn vatod vr Jjuner can mivued.i u'iweiidaf, yu cvrhaedd y presenol, ni fu yr ycliwanegiad at eu rinledi iianiy n cant, set o ddeddf'au cyhoeddus. Dyivedir ddavfod i Lsgob presenol Llanelwy fuddsoddi (invested) anriieg haelionus o tii o buu- nau, i'r dyben o gyliwyuo eu Hog blynyddol tuag at gynnorthwyo gwragedd gwoddwon tlod'.on, (Jymerodd dwy farwohieth in yn Llundain yr wythnos ddiweddaf, y rhai a briodolidir hyn a elwir y geri Seisnig (English cholera.) Coliodd ti-i o wsr ieuaiuc eu liywyd yn Ardros san, wythnos i heddyw, trwy ddyinchwe'iad eweh Y tnae Otto Goidschimdt, Ysw, a Madame Goldschmidt, ( Jenny Lind) wedi ymadael o Lun dain, a myned drosoud i'r Cvlandir. Dvwed Mr. yn Shelliehi, fod ei lat'ariad wedi ei adferu eto fel o'r blaen, n hod ei wendid yn ei adael yn raddol. n y lhvydilyn ly.jl, derbyniwyd agos i xig,f-)I)o oddiwrth filwyr Brvtiinaidd, yu daledigaeth am eu rhyddhad o wasanaeth y Goron. Yr wy tbnos cyn y ddiweddaf, vr oedd nifer y genedigaethau a gofi-esti-\Y)-d yn Duadain. yn 153(5, sel 774 o feehgvn a bl2 o enetbod. Y niter cytar- hI yn yr wythnosau cv ferbvuiol y saith miyiiedd blaonovol, ydoedd 1814 Dydd Llun, wytimos i'r diweddaf, ymweiwyrj a C^ haei'lleon ai chvlliniau itg un o'r ystormydd mwyaf dyehrynliyd o tdlt n tharanau, a ddygwydd odd er ys liawer o flvnvddoedd. Ni ciilywsoin j ddarfod ir elten dry-dan wnevd dim niwed. Daiiwyd gleisiad (sahnon ) vn V afou L'ee, ger Kiikeudiiright, Yssothmd vn nwvso deugain invvs, yr hwa ydoedd y trymaf 1, I s blynydd- v tl*ytuaf a (idtli?vy( er' ,3 L1 1 .1 ll?VL i d- y y I e it a (I N, n llawn ddwywaith yn y niis nesaf,(Govpbenaf,) set ar y dydd cyntaf u'r dydd o'iaf o'r mis Ni chy merodd y lath ddvg-.vyddiad le o'r blaen er y Hwyddyn llawn ar y dydd cyntaf a'r ddegfevt ar hugniu. | Yr wythnos ddiweddaf, yn Llnuuaiu, fel vr oedd (I r t I I drwg-weitiiredwr yn derbyn ei ddedfryd o flaen y i hnrnwr yn y JIVS, atti sc,.f Ieii, mlynedd o ef-e a iiie ,eiiiio, at y barnwr, yr bon a fu agos a chyrhaedd ei i>eu. Galwodd y barnwr d yr ol, ac yna dyfarnoud ef i bvmtbeng mlvneed o aJitudi'iotli. 'Allan o I'-ob cant o bersonan a acthant i Cali foruia i chwilio o.in aur, bernir tod uO wed: dyfetoa j | eu hamgylcbiadnu, 40 heb fod dim gweil aag oedd | yntgaitref, 0 ychydig gwell allaii, I yn well of lawer, ac 1 wedi gwneyd ei fortune. I Y mae dwy long eto wedi cvrl:aedd Llundain 0 j J Awstralia, gyda li1.) owns o aur, yr iiwn a ys I tyrir vn wertli tua X'^40 000. Tua chwoch o'r glocb pry.lnawn ddydd Llun, vr wythnos ddiweddaf, darfu i rldyn or enw Willi un Jenkins, yr hwn sydd yn byw yn fvi'ford, Man- chester, gwt-ryla a'i wrai.^ yn ei f'oddwdi.cl ae mewn caulyniad i rywbftii ? ddyw??.i wrtl;o. eyífl'Odd j r"'fath JadtÏlllI lel y<'ip!fhid?v]?.-n ft«'r oddiar v bwrdd, a tiny Wauodd ei bochgern eh^iib, lies ei boliti o'i Ilygad hyd oi gO-i [Oiiond.n c'n?ion y udaear, gwragedd y medd A on yw y ei)ti,,ioii y g?,Nx?a?,,edL I y 1110(l,l?%OLI y%V j
[No title]
_=-=;.=: [,IVFRP?)OL -Nos t''erchcry'M!un,.?,,? ,j?,?!t;s Dr. C..H:'n, Rlarylebono, derfyn ar ei einio^s tnw gv I 111cryff B?til -Itii,eryti ,I,a,tilti fc'ch ?)hdd Mm haner cant o bmian, dn s un o'r enw W:1 !h.ut!S.Drun?.st,V<)nxhatt Ro:)j,,?.sY<!d?))a?r ?vn tri?f rt??'ty?t.tfci)Trt(;(j,???,,)' Street. (iwerthwyd ho'l <'?"??"m!isyn()dine!dt)- ehan naii ta'dd hvuy yn i (oddlonpr i-tdiwyn ?vr, bwriedul vmosod ar Cohan am m- lunur cant j j)))n"<?'t?''Yt!.??<"?'?e?'?!r))nn;?.,).f,,(t en !tn)u.c\n)cr:?tn?cnwyu\nos<)h!n"n,!tci)?)\\y(t ct' y b irengwailh liwnw yn geiaiu yn ei wely.— .?;r ?.?./ ('¡.tW(II!, B [ lit II Ii N OCT !ONr EIIlDO OWMiWCH EICH EWVt.LVS i,tu- Uwybr Mi.Ivr,' i dyihivnwr vn d(b sviiuvih.il gadael gweddw adigon o eidtio i'w clnidw vn lied gvsoi us ar ei ol; ond «an nail oedd ei ewyll- 'I'Y" yn ysnrilenedig, daeth biawd ir iruncedig yit nilaen mewn tnodu holhd anysiyri'd i bawlio rhan In hie tii o'r eiddo, yr byn a aehos.>dd huver n tlitelei ac aniiw vbisdod i'r werld A ddigymortn a thrallodedig. g-wy. bod pa (odd y ^ail y rliai a ewyllysiant feddianu Elndau C' rcld" yn Sir Foi^anwg ei gael am v pris v cyhoeddir n, a byny heb r derbynydd orf"d !al» tiaul ei gludiad. U,-I) !till]
--_---- ..- - - - -_ - n_-_-=-=…
n_=-= I CYFARFOD THOL UDOL A GYNALIW YD 1, GAN Y DIWYGWYR P ROTES TAN AID!) 1 CYMREIG YN LIVERPOOL. DAn" UnAD——MA8XACH HYUU—ADUYSG AM11ITI.EID- OAK EHYDOID GWLADOL A CU?EFYDDuL. i Cynnaliwy,1 cyfarfod eylioeddus CvmreigynyrAm- phitiieatre, nos Fercher diweddnt, i tdeidio etholiad Mri. Cardwell ac tlwart, y riiai a bleidialit yr egwvLiLl- oiion uchoJ, ac a wrthwynebant egwyddorion a mesurau y 1 lywodraetli brestmol. Ar yr esgynlawr yn luhhth ereill gllelsmn-E. Itisill Yswaili; It. Jones, Ysw.; 11. Jones, Ysw.; Edward Ltias Ysv»,; M. Jones, Ys>w.; VV. L" lias, I' S\ ilir. J. Lto\ ci,; A. i nil )i*d, Ysw.; Dr Lodge,; y Parch. D. Price, S. Dalies, Ysw; T. liu,Ilcs, I's,v.; D. irltiglies, Ysw.; Ltlward Rogers, Ysw., iliri. Joseph Jones, Mulntw Wiiiiains, leu Maurice Williams, ""Skv.; H, Unfiles, H. Koberts, Y sw.; J.Jones, Yt%v.- H. Williams, icsw. &.c.. &c., &e. O r tudl g\fartiidyeld (nietld papuryn Seisnig) a gynhabwyd yn y Ueufis Ulneddu! iiiuw ii eysylltiad iÙ etholiad dytudol, tv biwii y trailwn udyweyu, pa un bynag ai o ran riiii, dvlauwad y peisoiiau oeddynt yii Iiyawdl y ia¡adwI r, a cll)LiwellLrcuH\u IIlIlryduj it brwuD idedd j y yngb>'d a'r yiiKleygimj gwedd;.id-J o r deehrcu i'r di^eUd, lod y eylurtod hwn uiewu pwys i^rvwdd yn inheil o llaen unrliyw uu a gymc-ioud iv yn y drel hon ar achlysur yr ethoh.ui Imll lieu un rhyw etholiad Haenorul. Yr uedu yr adeilad eung j'vt- hon a gynal yn agos i 3000 o hnhl] yn orlawn, nid o weiinos deriysgiyd, let y inaeyn bou y n gy fliedm yn amser yr etholiad, ond o wrauduwyr trvvsiadus, I.unydd, trefnus a meddyigar, y rhan h\yaf o ltll rai ocJd)'lIt lIJe'l1 dtiiumheu Ileell dod, U\I UIJdyii,lu Y" ddiduedd i wrando yu astud ar y siaiadwyr, ae vn i,gored i dderbyn audysg ae argyhoeddiad ac I weith icdu yn ol byny. Rtiaid i ni addet na buniu mewn cyfarfod eriued mor luosog a threfmis. YroeUdyni yu teiuilo yn faleh o'n eenedi, ohlegid dyrehatasant | coa hunain yn ngol»g eu eytnyuogion y Saeson yn fawr iawn. Tybiasant hwy nu tuas.ii y Cymry bytli ) yn-galln llenwi adeilad mor eang a Ctijinry yu uiii" ac nid rliyfedd gan liyny oedd i Sais oedd yn dig } wydtl bed yno ddyweyu wrtliym pan yn d'od allan j "i never saw a more numerous, orderly and respecta j hie UlcetJIIg in my life —it was a credit to y,.u, Welshmen, and it ought to be a pattern tu us, l-.nj, lishmen." Yr ydYIll vn ddyledos am oresenoideh dau lieu dri o le al o'r siiinidwyr a gyinerasar.t ran yn y eyfarlod i'r blaid arall, y rhai a gyboeddasant cliwedlau celwyddog ar furutu y dret am y biaid ryddgaroi, gau eu eyhuddo o rud yn Jesimiaid ae ) II bleidwyr pabyddiaeti), a chan ddrlnyddio en au y Parch. H. itees, y Parch, J. Fuulkes. y Parch. Lot Hugiies, y Parch. J. Davies, Mr. Ldward Morris, I Mr. D. Price, a lliaws ereill, nid yn llllig heO eu cenad, ond pan y dYlascnt wybod fod y gwyr pardietiig ac it :,rii.%tit'(i(lus li?"Y Y" ctsil?tu eu -,tlu g%vt:itlij,edoedti a clias Yi oedd yu an mhosibl i'r blaid donaidd was?nactia) auhusy rtndd g.tr?yrvnwnd na thrwy ddd'nyddio ellWau y g\I'\T i?nhebeucenad. Yr oedd eu piesenoideb Vn v c'yiarfod H<? tereher yn bra,f gWe!eulg o a:.w'ncst. rwydd g waradwydduseingwrthwyncbwy r,a cliawsom ?ttit'u-.?now''a"dnarsymad.<uy??c).nd.?)..n pa re bus hyn ar 1,. tenon gwiudwriaetind, heb iddynt ?u(i), ?' v gwctsmn raj yn ??ncy? YII duiwed(iar, ddyliewyd asymlendy Cristion u'r Prcgetliwr. C'vnnvgiwyd gan Dr. ??'?ciit-j,t?wyd <« 0  \Yiina.ns,Ys?.,?di.U?d,Ysw.,C.T.,)?y,?,? y?.U<yr)]waddetUyntwy.!?:u)y?v,?it?)??? m('dd'"?yafcr()cs.iwus. Ltcaddy?ed?dd.b?dv.j <jdr??8'?"?'"?'?" y 'yii?Jdi ? cie'hotttan?y ?a'ui'd,attt.) iud?d?.d yno  l ??na'ei '"f"'??d-.v tieln, ae i ddwyn aehi>s y cvl- arfod v""i'"f" yn rheolaiud. ??" .\IJ OIJ am uf,i'u, jn'd oedd yn olm y ''yddai.)chust?du gynieiyu dun zt,ser y c?l??r?,)d i'?v galw 1 8;111%v b"d ei gYd wyl. y) gvilredm ya ddwn.?! ).j<?,)- j id, ac yti gy tire d.M.l, vn bobl sydd yu L\u;w tu ne, etto bod yn b''?'bt ?'d rhai ')"'?)jwc?i ;h?t)t)t j iilltli y ?y"??'?" *'???"??"?)"'?'?'?"u,t;? £ ras vn tey ruasu y'i?L)t)uny??.t)"cdd,()?.ut:??.d i b)d?nc.trnan?itydf?'t;«ttdw\uytum;m?)i U):trt't.<??d?t'???y'?!'?y?'?U'?'dt?u?()? d vn eicl. pntb isytUtt.tytuaitity)?? lyiidn ju ull^j i\(tduy?t'? (Cvineradw yaeili.) Yr jdy'm » n ae" ell)fieti cill d,ji, e?ii 1)."l .Ut'?d | pltiid gyda'r p iby Idnm uiac'n wir tin b.)d yu rlwllui I vr un riiagoiliciiitiau i'r pubyduion ue y<?:i) yi) -u r!?'dni i'f lo ioewon, See rhy<idld tct duiiun ?- uu ?rh\'ddid ac y dymuueiii »ael ein buuain. (Ciy?ch,; 1l\I'J ydvm am wneud dun i'w cy nnuitii wyo mewn un vsty' Yr ydyin yn gwrtliwyncba rh-.dui armn > wlad i gyual Loleg xVlayiinotli, peitbynoi i'r Pubvdd ion; ar yr uupryd yr ydym yn wriiiwyneboi i bob a r ? 1, ti:) I)i,? ti y r 1% til ?ll Sefydiedig,ae i'rgwulianol enuadau eruid. (BOUIk-1- j au 'i gytnerad'.vy iielii ) ?.f y <i\ m .im r.j! diui o drcth i?dd y wlad I ?v:ina[ crd:,d¡ u? cun?d u)'vv ??'i j gdvdd. Gau ooeitoio y Ijytid i ehwi e t ii oi (ivmo.i i'r i-. senedd ne.-af a wna hyd v mae y luidy nt l gad w v liy w-odraeth yt> y I ai li u u,i h,ud^ iddni ro ;di -ii-, ei,li 1 L; enwad YI. y byd o gn.d'vdu. (Ucliel gy uierad w v ai. tii ) Yna giiliMidu ar JON* JONES, YSW 2iS, Be iLrd- j trect, park, y pciidei iy .iiail cy ntul. Ssef j Boil y Cyfarfod k,wn yn gwM.argyhoartileilisf, od-li.vr v seil- iau cjdai'uat' rod .M i«uvli liyu d, O;.idy;ni,i,i i' i<- l j n?byd? ?Ootyu;;iiid [j?y-.i j yu uli.ihaa y „!• aun ..t' o itugeiirlieuii.ui en-ill uyvvyil, we.ii uod o l..sjuut uuuiir.<i.i.n i i'n {jwlad—yn euvvedtgui i dioaiuu a g'waitmvyr a eniit.ua bywioiiaeth drwy Ln\n- en tl,VytlW a ctuv?e.th?-ym.u?;— a euau byny, v bydilai anion Cyuuryclujhvyr i i- .Seaeiid a ?ftut.i.u??y'.vddt'tt.'t.uj?rlii?urby,ya iVaiiycuiad o'r orion u'r beuditniou muiviiou a gvvertUl'av'yi- Uyn ouleuid'u'od yUy?O(U'?tat«)u)nyt.ir\vytnetd?i?hL'rH'VLnti;L. .[t??°- hyti<tWMa.th''?.?yuy,tjt.u yute «» rn.i.u i i.<?,n,??",?i tirot'dd ryw elw eyl'.utal, mown riiy.v lioiad arttU l id ))? L).'u'tl?'y. ?rt.?nwedid?nit;n y penderfvnia a ddvwcdodd Fy Ngliyd-drefoiinii, pan fedUylmm tod y wciiu, dospanhiadaii tlofaf yn talu urns 2 > miiivvn at y trysonys, y ii bryd i iii pa y III a e h, II. Wei, y inatut yn talu h yn'v, sef ar i, ctl;ali c;,Illyll"l ? ?'y.?miJiwu. Si%vgr 7, j 1 ft i 1 j j ,tlalll Yd, CULUV, a pluii) (>i-avnj 1 „ L"tH,?.iCi?.\i?t.hh.ii;, Hum-s, Caws, Aml'tilutiil; (Jut- ?'?,?lui,am.tu,U.vtj.j,tt 2 i O'-ver 2 A thros filiwn o drethoedd porthladdol heblaw liyny. (;(sly III r% w I, ,I, ttritil lit y niue angenriitidiau, a n a v dd an, y n eael eu tn-tlui uior uchel ? Wei, y mae'ii liy w odraeth wyr prcteuol yn rhoddi dau res win; sel yn gvntaf. Bud eisiau treiliu augenrheidiau hywyd er invvyn codi y cyiliJ _Vn antbulcdig; yu ail, Bod eisiau trethu yu uchel augenrheidiau a nwyddau tnnuorei I aiuddilfyniud rhag estroniaid i-n lt)vdkiiiin,,yr C.Ill I nyretiiol a'n inarsiaudwcr Prvdeinig. Oud le In,dir | inn y cyntiit mtd vvv v t.vllid yu colli dim odoiwiih j dlileu tollau oddiar au.;e:n tieidiau bywyd; ue aiu yr ail, na raid i'i« marsiun iwvr nfni rhag yr estroniaid, ae Had yw trethnedd i.t-i sir nwyddau Irainur yn i actios o uflvvvridiant perchei.ogi»u etiteddiaetliau, a iiiarsiandiueiti a llongaii Pryiicinig. Y mae pleid. wyr V lhwndraetii bresemd yn codi adiind fel sail i dretlui estroniaid, sef Matl. xvii. (jail bwy y mae brenlunoedd y d laear vn cymeryd teyrnged, gan eu plant eu litia yule gan estroniaid ?" Y r alteb.\ w, gau esti-.tmaidI } a bod "y plant yn rhyddion. Wei, traetliu Hiuiii li-,tries lid I setY(fiti ti-,I"l awl, yr lIedd y Person mawr liwnw Y niae" dau gwestiwn yu angenrheidod eu hatteb, er e 1 n r i j uu yr eg%yd,lor o lzisii.t(.Ii. It] -,vt;tlt', ';Iy egwyddor yr oclir arall, Protection f Dirlvndohiaelli vvv attai, trwy dreilioedd ucliel, neu urwy iKiiim w-ahardd adgknliadau traiuor, os byddant o'r "un matii a'r nwyddau a gynnyrchir gartref, neu yu ein trefcit- igaethan. Y'n ail, I'a lieth yw monopoly, sef ibagaf aelind ? Wei, ihanaiaeiiad yw rllag-IIr,attll afail y" y lurchnad gartiefol yn eael ei sicriiau i'n cvd fur- siandwyr. F>r engvaidt: yr<)?d.' v gwuhurddiad u f'n!H'adn'iud.:ut!tm!eU).nd:?ch)?i?iiito?ic(iydu! Iraw.1) II sinhal1 i bortbniyn Prydum al.iel j ar t-ucy?-?'yr y"y!h'?K'?'?a:)'L Ltlo. 'Y t,,I? ,t.l itr (i ti*,Illi?i:* Nrliit I :u)'ser.n)<?"t?"(?''? uied-l oeiidynt tel gwahaidd :1111.1ici,?iti (!zil I'L? Iful w\r cartrefbl y nwyudau bvny. Yn gyllrediuol. I lianer inaili o ddaoe.id Haw-wci thy ddol a yin 'facias I ant ar y riiagoraf.i. iiad 1,%? 11 l?.1' I'll ("I ?\ (n vr amrywiuttli o nwyddau a v\aliardd wyd n 110;! oi, neu nIewii riian, i guei eu badtclu !» i Brvdaiii, vn j t*i, vi-llV it 'A <)-'tfJ)fui;i?, rai nad \(iynt yn i/ydnuhyddus u deddfau v cry 111 lau. t it it)' :4 ul ir vii ei .1,11ile, %(iviit %it t,N,(Iii:il?N,Iilus ?l, v c,?, yn aros eto. Ond synuulwn yn awr at yr egwyddor ar.ill, sef iMasmicli Rvdd. Pa belli ydy\v ? R'iiytid f-mach yw yr hop svdd vn eael ei ch'ario vn m'ae o ?a!!y?'ddm?y?t<.ry(i(),,i. Yr<.??vf:dor?Yh. -l'adad m.trsnt)).rt?t.H)y bvd dan <I.:vi:>r wn',1 n' uu natur yn onij, lieb ddedd'an Imnamd ue attai-a < „) d-.n. I'jtfeithiau cytTreduud yr egwyddor lion > w Lledaenial cyfoeth yn mliliih V werin, yr hvn a vil I)PII;it, yi, -ta vvelirmewn rbai eeiieiiloe.dd. Y mae'r anvm 'dii)vn- i seth bvny wedi eileithii. inwy o ryddid a t).nu?s j-wydd yn v byd, mul yu nedidn.d y,, Mhrydani. Y f.tn He mac gwladlywiad yn anmherd'ailh ydyw, 1 c in ie iilta.iadau wedi eu pisnd ur reoiad natnri? ?,r ,)r.-sh.?.<t.v"<.i. Ydr?.?.[).,thi.,?)id.i,r<-it.,tu ,,?b!)!?'e.tdnc))yf<t?yd?w?y,?,???.????, ?t.?iU'?.Y" <t' t"ch i i)ob dvn'cyhvd ac y da 1 i:' at reolau eyfiawnder, i ddilyn ei 'fndd ei luin y? t>i U'tiriid ei hull. (iod'delwell idii dd\ lod a'i gyl'oeih a'i <1 iiwydrwydd i'r cvdvniryson rhwvdilat' a'. gvd ",lad"Vf Y )n)e?.-??,r farsi.ind'iaeth m?r -v,i?li',Itllls. i)es v iiia(-iit v mvvyaf ar V corjdi gw|;u|„|. Y?'.rundra?h'?tH.)))!) ?dv?,'h\dd)<( a ehv ti,(wnder, yr hon v dylid, nl ei 1),Iof,-rti. f,,il i-ii,vii,lili (d yn annheifviiol. Trwy yr un egwyddor Imn v d vil I.Vwo(Il'.1t.tilli 1)(,Il tasnaeh v byd"! We!, vn awr, at y eyinhwysiad cr dangos etlaitll yr egiv yd dor ar (?et-wf-ydd a Chaerefrog- Lancashuc a tllrv,,v y rhai hvuv ;tr (iret il,,n, -_+-a.- lr>4l, trd'u:iL1JtlU (exports) 74 rni!liou3. IS JI, jbialaa (exports) 7. millions, Y eynvdd yn '27 miliwu. Yr o"d i hyn vn aehosi gwaitii ycliwane^td v n y dref hon — ■, u syuiuii û iiong au y m le it .).i U. ?r dr-f noi:. Y mar t.li y n >h.n i ?tt.Ye:i./ r lie. ;:t;I;c:I;¡1 J. r: ,1:: ¡' ¡\ > ;J;t; i¡ J:¡.I Kh\dd Ltsoacb, sd o herwydd tretbeeud iscl. Ac, | etto, y mae 10 niil.wn o drethoedd wedi eu (iiicu ei j \s?cn?miynetid,achcb gulled i'r cy I Sid. Y mae y 10 miliwn yma wedi eu tynu oddiar gofi'ee, siw-^r, gwartheg, c-a««, eotwm, coed, a gwenitb. Y mae 20 iniliwn o dreulwyr, oud nid oes ond dau can unl- (•iU ijUOU) 0 gynnyrehwyr yu Jlhrydain. Y mae tun- nelliaeth Uongau Prydeimg wedi eynnyddu o 5 mil- iwu yn y Hwyddyn 1811, l 8 miliwn yu 1831. Ond te ddvwed rhvw un—Y mae hvn yna er gwaetlial 31 asuacli Itvdd, ac nid o'i herwvdd. i* mae lion.'aa I Prydeinig yn eael eu ear. allau o rai porthiauui>edd traiuor: y mae'r .•»paeaiaid yn eodi £ i> y uunuell ar e'n Itougau ni, ae un bunt ar eu lit>ugau ea hunain. Wd, F utteb. 1. Y mae c}!lld pa"1I yn c?jili lHl. oedd trwy attai ein ilong.iu uueirif, i'n truvv^ludia mu gwerthfawr, a tlirwy gyliidrhedegiad. (smuggdng.) f rhwiig .iselion Spaen ac anfoesuliun Prv dain. i a 2. RiiCvd i devruasiiedd cvstal ag i odjinon )"1"" Yr ,),.j u c.yy l iysioeh i ereill ci wneuthur i chwi, gwuewen iddvut hwy." Y n 3. 1'e wel _v ? paeniaid eia it-vydd- iant cyr.ny(idol, ac In efleitiiia em esiauijil ;ruy:it. lliiaul teitynu. VYcl, er dcetnvu'r eyfaifod vn isel, !e welir ei gynny id yn raddol. a'i duiwedd >i lu !;i- ugoliaetlius. Yr byn a gefuogwyd gau JOHN ii iGEiis, Ysw., CT. Mr. Jons ROGEUS, o'r Cynghor Trefol, ar ol ymesgusodi am mid allai eyfareh ei ^yd«ladwyr vuyr Iil'uii ei L, y l  l iidvv y r yr ¡,lith (1)I1Hel; a ddywedod,¡ 1'1 fo(1 we¡j c,¡ùi i eillo'r cynvgiad. Ond eyn deehreu ar y mater a ym• 1 dir- iedwyd iddo, yr ot-dd yn dymuno gwneyd un svkv. Yr oeJdid wedi edliw i.cly nt yun eu gvvrtiiwy iKljvv y r mai rhai gwuel ac isel oe(l(i vilt oil(] I' "e(ld etc yn dyweyd uad oedd pohl o dan y net yn fwy gwn so* yu eu gwl idgarweli, eu tev nigar«ch, a'i) t:,ii-iztti at e' (irasusaf Fuwrhydi, Brei.ines Lloegr, nag ydoedd y Cymry. (Uchel gvuieradwyat-th ) Yr oeduid yn gwyhod yn Jda fed y Cynirv, u'r Ssaeson hetyd, yn eael eu gorthryniu gau ly wodraetli ag sydd we II pasio deddtau er lies yr yctiydig ar i,t v liuaws (Ctywcli, clyweh.) Cymerai y cylarfod alii foment i Sir o ba un y daethui efe, set Sir Prefaldwyn. Yr oedd cyn rychioiia l y Sir bono yn nwylaw dau neu dri o ber- sonau, set teulu (.live, Wyun, a Syr Watkin, ac ych ydig ereill. Yr oedd y riiai tiyu nid yn unit; yn cy- uieryd eu tro yn y Senedd; ond yr oedd y cvuryeii loliad yii rii) dti i buint) neu saith o'u de, (fly well, clyweh.) Sut y geliid disgwyl ilr gvvvr iiyu vvueyd ey liavvnder a'r vv lad f Quid oeddynt vn <ie- bygol o ddiogelu eu hunain, i ddal i lyiiu renti eu fi'ennydil eu buuain, heb falio argostpwv (Clyweh, civweh.) Nid oekill vii eii-i y persouitu byuy let rbai gwaeth nag ereill; ciedai yn hvtrach eu bod vn ihagoii, Yr o«dd yn cydnabod tod Syr Watkin ei j iiniian, fel tir feddiannwr, yn ddiffyndodwr parcims, liotfuhela. (Cyiuei-adwyaeth a chweithiniad.) Yn awr, v pwnc mawr o Hat a y cyfarfod oe.id, y pwne o ( ryddiastiaeh. Yr oedd yu credn y geliid ihanu dosbaithiadau y wlad hon i dri — y peu ietigion tirfeddiannol, y dnsb.irth canol, a'r i;weiiiiv. yr, y rhai sydd yo i n Ii eu taoiaid trwy ehw ys eu gwyu- ehau. Yn awr, yr oedd efe yn iia>Tu nad oedd v tirfeddianiiwyr pend. tigaidu yn un rliau o wytho'r bob.ogaitli. Y r oedd yn credu foil y dosbeiitn ereili yn Saith (I bob wyth o'r bobloiaelti., (flywcii. ciywcli.) ei fod yu iiietini vehy 114, oud dy na oedd y ilaith yu lied a^os. Yr oeddvnt wedi cael eu liywodraetliu gan udynion yn golaiu a,1I lei un tioshanll yn unig am fl>liviid redd, ond vr oedo yu credu lod cyfoeth y wlad hon yn myned i ddwf- iaw erenl yu gyllym, set o dclwvlaw y bi.i;uefi.tj.eJh i duwvJaw y cdum. t t* os.a I vn crc lu tod gUll y dosbeiith canol, a'r rh u a wei.i o'i tl .1. gyinamt o autnr y wlad ag uurhvtv rail o'r eyuiuudeb, a c-hyuieryd eu ihii i'r cvfr,f. Y I' oedd deddf i < tiled iiaeriiju arwystledi:; yn yr In c 1 1), ac vn bum, efallai. bvd.lai vu rliuid eael lid i koe^r. Vr oeuil e'iieiidiaeth HI yn cael en urwvst t o. y,) iiw, fel ii,, d oedd oud i;t,,i yu ngwe ddill. (iwyddai y (iricddiaiinwyr Y.1 y riieoti I I iwr OIl I y,;ill(!I, --111.1 oeociyut \\e II dud eto, — v ey iiieiai y tirwysttog y cw hi. Yr ocud ,.}'o vu credu Hal yu.-L-dd liicuti well :U to i 1.1. Yr oeddvnt yn clywed am t«n<-ddvtyr gorhaekonu.i vn gostwug eu rlienti ryw do eg u.-u liy.ulhe; v I eaut, a thv 11a r huii ostyn.;md y triv w;d s 01 aui Uufio. Y pwnc inawr o'n blaen tti yn awr vdoeihl, A oedd Y, V WV1-, a'r eeltvddi'Iwyr, roi'ik.iy ar unw;. tii y P'A|u: o rydoiaMiuci! (,->ac ydyin, nnc vdvin.) jvdyni, nid ydym am g--i;i un r tfl. a 10111. kiiai i iddynt yinJaid dmed yn niiroed, ue ysgwydd wrtii ysgwyil.l, i i-adu en sefyiifa, a gwnevd eu dy ledswydd fel Cy III ry, ae lel t'rydi inmid, er nnvyn da .I'o'i i'r Senedd ddyi.iou a vvnaut ttvlimn- iter nid a'r C/uirv yti oil. (Cy uieradwyaet1..) Vr oedd yn civdu nad oedd :in di.sbailh yn i.iver'ioo! wedi ei ddrygn mewn can- iyuiud 1 tasiificu ,}cld, ae yr oed I ell ¡ (i.iyigu III i)y.?y.'n".t y Ituiiit'eddianwyr yu Jyui^icf. j r oedd 1 c.fmn wedi dy.veyd vvrillo yu ddiweldar nasn.llai | tl vv adeii- adu tii; ac yr oe ld yu b.vnadu rlioi ci ..ri.lI} "lall ar Ionian. (Clyweli cl vwr'i ) ue i I we.li pr fod y lioagf d a tiinwvr ui dy ori -h-i Yi' oer id |]:-iii. Mil yu eu h. ibyu, ue 1 r O»M,I ind vn nod eu ^weitli- redoeiid eu iuui .in y 11 eu heruyu. 0 ie; dymou rde-yui 1, lei dynion yn niiuo^ i i.-ud i dros dynteu iiunaiu, yr oedd vn uulw arnvul 1 ddwd v ii 'Nr o buddugokaetiius, .M ri. f ardu ell ae Bwart (Cvm-r ad wy..eth.) AmddiHyuai y bon-d i vv v r )i y n v e-i JI es- i int, ae 111 ddv wcdeiit un peth nu ui>v nsod a pln-tii arall ar ddiwrnod arall. Yr oeddynt vu ddynion ag j oi'ddynt utdi vinrw-.ino i gario aiian bob diwv^iao yil y tretboeild. am ddiwrnod, pe eytluvvnai y l.ohi ca uvledswydd. Yr oedd yn cyleirio at y dretn ar (1?. vywcd,o¡d to?i y (ii-etil v.i 2,. -2+ v,v Ir i,? L<ttu ?-i<ic.d)?-?'d ,s tl y gwerthvvr yu meddu te ayr oedd wedi coitio iddo el "2*. lie. Yr in; id yn rhoi a,,r ()Lli'd %t,(Ii id(l?, I ')- (ic. ei wneyd va :2s. 9e. A ttiybier ei i'od yn eo.-tio 10 n> el os., ac iddo y"?' d--i;- v c.uit arno, gwnelai ef vn >s. c. (Ciy«ch, ely w i-ii.) Y 1 oedd y gwerth lll?-i Vil Li -,iid en: 1 ar v ureth bono; y r oeld \<tth.yJdi?f?a!jt)yn.ntjh) ?st? v p?\Sf) dreth, o leiaf, ar hob pwys u de yr <n-dd yu ..?.?ict'tt'. ddu>, Y l'oedd etc yn tlainoi 1 dri. tii reol aidd ar eid io, („id yr ,,eddtretn u'r dvntawdyn auuiiiounyrehoi 1 2. (jc. ar hob pwys 0 ue r .redd Vu ei (Ideiny.'ldio yn anf.ul ae yn wn p.m svmudi<i' v dreth, syneut ac edrvcheut ar eu nilvdd, a ili\feddeiit eti U,i e(l, i d. i, t eii!Krcyt. yi'ld. Yna??'vyduryp?rch. HENRY "E' yr hw?i a ''dHr?,?vy.t nyu?u.?c)?y,t.radAy?t).. Wedi ?tt.??hty.uuY.-?ydd.ciea.td??.),,dJ.t.? j\?i?.j. ?i.)d?yr,frycr..e?t\Y yr ydyi h yn ei roddi 1 mi, yr wyt y"'?ti..)ch?',tn..i vil i?llr gi.Ci l?11.1 S" ?"'tt;)n)inL)?), yr wyf yu yanhbingu.s niewu eyf.afod a(,*I)L stii- fel iiyu • yn war. nil wyf yn coti > i mi Wneyd eiioed o'r b.ae 1 — t^cy u.eraii w v act Ii) -ae mil .VW yn dehyg iawn y '^wual bitii eto- (uehel yyuer y i MI gvlarehiad a dyiiwyd i fvnu ut VINIK-idduvvv* (is y hwinv Vll itiii i yurddnngus vn cyhoeddus. Yr ateb a roddais i'r gais luoio ydoedd. er to 1 y cyfarehiad ar y cyfan yn a. yn ei gv meradwyo, etto nail oeddwd yn:.{weJed priod i. i yuiddung.is yu iiylioedd us gvda mateiiou o'r fath y 1 11. Er liyny mi a a idevv- ais diivtod yma Ian", ohlegid le wnu' tli rlivwuii odelnvdd auulie^ o'm In-uw ar y gwa:;dtl- (hwiiaii, liwrrah)—a plum y dealiais h ny p-ydn^w ■> >y ■; Idun mi fwncdais yuof ly lillO, a-: till a aiidew ili. w rth rai lieeo un-Wji hiinan-ani'. lillvniad—<>nd, vr uodri v pe'hl Oraelleln mor grots v Dell ei t., II Ij, anfon Llythyr yn Ile dvfod; ond yr o.-dd rluv \11 d>weyii y dyiaswn s. fyll at ly nuair, onme ef..tlai v bua.M<i r'oyw rai yn gwuentlinr cam ddefuydd o'r I y'hvr liwnw, ae f liy mi a ddaethuin ym 1 fv Inn; i'w t:dar!1ell. (B\I¡.r;J II gvmeradw vaeih) :lr Cadeirutd,— Mcvvu euulyni id .'r rlr.d.lui d'i-vwiivuu a gyuierodd ruyvvun ar ly enw. yr oeddwu v\e-!i bW.- i a.- wcl: a:,daw wrtli r.ti o'm cyieilimii, v o'inwn i'r v;tr; hem>, ae yr adroddwn >vrth t\ || dwa • w. r v.t'v.-fi- i- j j\! Ii ')'?)?t"?iniy huu ?. j?' nu.vrf r y, ;1): \Ij f,:I:; J:II,I, i ,l ;,¡; I,: II!; "I ,I :{¡l i: 'I'¡' :I II liy.i y;nd :an g "s y!t. y i) < !t?<:tr?.i .siiro.k /t 'tttUU!. Y' 'n.'s?(i .??)'?.i ivwed\d y u ;;t,l: '¡;l1JJ' I:: I ;'y \i: J '¡\ '/I "J ;"1 dd d? i,tt")?)?:d ':H,)!)??j y??.?j)?. y;??;? 1 n ryw ar hyd y Parwy hd.) In v dr hon. (fvuii i vdd A byuy uiewu du>l vn h iw.ul g.'is^hi fy wedi o'vi'»d alian 1 d Ivsgu ly n rhvuwladwyr, pa blai i'w chvniiorth ..1. ..1 wvo yti vr einoiiau syu-i vn ajosn-su. rr viivvvl v > 1 dvm ino hvsbvsu fod tiv nv wedi ei wr rnthnr hen y ngliennad, ae ill ludbd dditir>vv!)od 1 mi. Yr y??'? hyd vma wedi »vvrth<> I ym.daugos yn gvho. ddus ar on aehlvsur, livd y nod u uehr v dynion an yr wyf' yn 1,(l y puilio: ond feellid easalu o.oil N If' i*ll 1);Li 111) ,ii?i 1e cilsti, »n pleo.io v r eadir .vrliiwyneti d. (Hii"'d :i..(hni evmei .u.tw/?L) Ala-, 'ij wir ->e bans ii gwciuido^ior. p eien ?J C. A; ..?.i.?C?! d.t'k.?. \'?K?.H' ey uu r- yd en swyddau^cit bod yn heoderlyn d, os it<iilan', d.(H!?.. s'-?"?'M'?- ?? Pal)v.ul.aeth vn mhol> man a.rv mae yn r.aujos er hu.)uv.hd?.n. hv'),??? .y"??'??"'?<'?' ti h:c!t.?.i?\.d?nci.?'?'?.t'?n?'???'?\?'?'? (.n-?-l a hnf.?'v'?.r:?V.t''t'?'"?'K'"?""y" ..b Y" lndlol m-e'r aehos. (Ch?ch! cfvw.h? Mae V ll'vwudracth wedi hjshysu drael.efn a tlira du n:t?<.cs'??!'t(?'!tur)t?n?hrv.t'n)'twrm.i i y.i)Yry? a M?"'?'?'tun'wtI? h nu sail i gredn y hyd t Vi ynisteiswyr liynv inn aehuiaeth yn y senedd ag sydd yi) eu ll,,v, I?ytll .I) int')Si<'ty'"ttt?w'y''hyu y mae v liy wodraetli a liti i l?iwi- yi. li?-ti nl;;e y 't m!-ra''w\R?t?.) Atui?'Y ???dp?p??f?e? gilydd, yu y muter iiwo, mac ty meddwl i yn natur- 1 i d ? phendorfyiMi yn syrthio i gef'no?i y blaid ag s', eld o eiJwydddor yn c b. n tretuu bara. (Clyweb Hnwer« 0ya clywch !) Ae wt- li prof: eu hunain ers liawer o flva- yddoeJd yu bleidwyr (iyddiou i riddid gwiadtd a cure! • ddol. (U.?i. gy niei adv. y at th.) Nid oedd geuyf un bwri.ui i wm-yj cyniauit a byti olid syiiind- au yu i yhoedans uu-vvn uu r.radd, ,)nd tei v'm teinpt- iwyd trwy yr yw> 1 ivguui twyllodrus ae anfuneddig- y evitir aii uto o' biaeii. — Yr eiddocli yn gar- edig, lieiuy K-.e.-> Listeduod-i y gwr parchcdig i lawr yu ughanoi y buuiletau mwyuf o gyuieradwy- aetti. Yiirt galwyd ar y Parch. JOHN JONES i gynnyp, Do,] y Cyfarf^l hwa ya d Ivrys doi-.nwwy o'r perygl sydd i vldyag y gau^tU giei ei itrodgivryikio I iu-LIygiaqtb Orleinaid yr Egivyi sefydiedig; yu enwedig yr amser 11*11, PCI y raae lla.i.va miwr o hoayut, 03 nid y mwyairif, yl1 Buseyaidd uau Babaidd eu hysoryd a'u liegwyddorion gaa rod larli Darby ei3ue3 vradi wgryaxa mat- etflw ana geiilr ei gungyraei-yd, m.vi idu>vyi;yw y. OJeiriaid pi rV>1 yn Imnaf y uiyaui ed ylU^.Uried addysg wlatlwriaetiioi, i)yweùo'\d-fo'¡ y mater y mae y penderfyniad hwn yn ei osod 0 u blaen yn gyirylV ag a ddyiai beri i oi ■oil, f^i y mae yu dy-veyd, ddwys deiuilo: y peth pwysjeat o bob pe.J y-iyw addysg ieuengctyd; flurlio cvuieiiaci dyu sydu 0 lav\i- bwysiddii ef ei but:, ) ri gystal ag 1 gyuiGeitlias yn alr u,id)sic a gy ei sydd mewn gwiriuii- yn gosou syilaeu ei gyiuaieradvvyacth, a'igymer- iaLl mewn biynydilau a u-Jaw wedi byny. Y mae y gein.fi <Jyuneig yu Ngoy inr. ac yn Liverpool, hyd yn hyn, cael v fantais o gael eu haddvsgu 0'11 ii.eueiigcty d heb 1 hyuy tod o dan olygiad neb ond a lyuai eu rhieui f'ou vn arolygwyr ar yr addysg; ond y mae y 11) Oresemd yu amcanu I holi arm. ygiaeth ysgoiiou y vv hid 1 fod yu nwylaw clfeiriaid J wlad. Ni ddywedat li ddun am dauynt fel corph a bobi: in 1 a wn lod yn eu plitli luaws, a liuaws helaeth, n. fllasai yn rliaid 1 neb ddvebrynu rhag i olygiaetli addysg eu plant lod vn eu ilwylaw— ond, y camwri yw, gosod arolygiaetjj aiidysg plant ymuenllduwyr yu uvvylavv clen-rwyr lIell otleiruidyr liglwys iSefydledig. .Mi leddyliwu tod y peth yna. yn taro yu erbyn rhyw beth. a aliaf ti ei gulw In _Tu reddff mi feddyliwrri y gallai. Byddai yu mcudwl fod eaiiad at ryddid yn ei- feii uynn wyuol yn nghytansodiliad Cyinro: welaisi yr uu Cymro eto, nad y w yn curu rtiyddi:, (uehel gywer- adwyaetli) y mae yreilien hou wedi ei ciiytntmiielbu & mitnr y Cymro ae os edrychwu yn ol rai eaiiuoedd « dynydduedd, 111 nawn weled prufiun anwadadwy o tiyu yn ngwroldeb di iulio ein henatiaid i amdditfya eu riiydfhd a byddem uinau fel eu hiliogaelh ya anuheilwng o honynt, os yo ddiymdrccli y rtioduwa 1 fynu un iota o'n rhyddij. (Cymeradwyaeth.) Mae hen wirair wedi ei adael ar lawr i 111 oudiwith ein liymifiaid dm th, ae yr wyf ti yu tneddwl bod rhyw dant yu uiliob caiou o'r ^ynuulleidfa fawr hou, yn l'yd ilaro a'r dywediad bwnw "Rhydd i bob meddwl ei f.irn,ae i boll bainei 1I,.far.' (Vehe! gymeradwy- aetli ) Wel, aiiieau cymeiyd addvsg y genedl ieu- amgc ydyw atal y rhyddid yu ei trrydle cyntaf yn y meddwi, dyna yr a mean: a "Yllll fel y gwneir yu wir mewn mai o wU-iyd i Germ.iny y mae y meddwl ya I eael ei ifrybycliu o'i ieuengctyd—y iiiae yn cael eu dy imn at ei gilydd, u'i dd rdynu i'r fatli raddau, fel j nas gall ymeslvn mewn iiiodu yn y b\d. Hyuy a j tynai larll I)C!Ily wneud a'r iiei(iwi Pi-ydeiiiaidi- ttlal rlivddid y meddwl. (e\m< rudwyaetn) Obiegid, i, r., (I y deduu pou rhvddid arall. D) 11 %ii inil)ltl me..i.w! ac ya muiu barnu drosto ei bun, d • i) <• y dy n inwy ;»i llywodraeth orthiyui- .1 ■» <i svdd n cvd bys i la^ei o houocu .uiueli.1 wr.attth viwr Ijoneod- ig a sil.i ui esgyuiawr ui\m, ;ios Fercher diweddaf: lysui o ua.-l Cyfarfod Cyimeig i fynu ur enedi^aetU i v vvysog Cymry, yr oedd uu lioneduwr yn gofyu i'r 1!;i! yw yr aehos nad clli l dwy 11 y genedl Gym- I reig at ci gilydd 1 gydw eiiluedu tei y S_e.ion a chen- edh.edd ereili.' Svt vr ydym fel byn wedi yinranu i gynder o ddusbarthutuau f JJyweaodd y lla.ll, yr aehos "yw hyn. tnae y C'ymro yn uiynil barnu droktff el bun: (Uct.et gvinerudwyaetli ) dmlchais iddo yn y ian r yr oeddwu yu vstyned ei fod yii till o,r catimol- i.tethau IIl.j¡cial aliasli el r..d<ll i ni. Oud lDae rhoi V !jit iiii.-r yi I "WIlaw yr Egiwya Sefydiedig. bmidd yu twy gwrlhwynebus Ùl meddyi- 1- i i)?! ) e i)tjs I'll tut!Aidyi- pall mat: ltauw9 m I'M- o d niyi.t, o.. „ia y mwyairif, naillai yn Busey- noiud, inn vote vn m lie! Eglwyswyr—lie v nme v nw tthauiavtu ihwijgy naiil a'r llall nisgivn. (C) ru- ? liii i i it')-iiii iiii g %vii. o.i i(i^ yiu-lh uehel ) Y m ie y blaid liou yn y dy lit- ian .hvn, yo yr wvthuosau divveddal byn, vn iiedaenu fold yn in hell lawn odd). lull v M -r>ey, diwvdrivydd raw vaf, to mae v tiaeliiodau liyiiv «> uatur lndlol Baseaidd, mevvii 1111 o honynt feannyir Cymrv i dalu pol) pareh- e iu.-leth i'r fen ugedig Forvvyn Fair. Mae bvn vn cael ei wneyd yu Esgobaeih Idarietwy gan y fiear a (ban ei gucaii • a thraeth(»dau tjeisi ig yw v rhai hui. Yi wyf yn gobeithio cael giifaei ti- tai yn fa ill, ac mi jvmer il y pleier i'w eyfieithu i'r (iyiuraeg fid y CMll-i y Cyuii Y weled yr addysg a weinyudir gau otleir aid pi vvfol i'r werin yn gytlredinol. (UcIJd gyiiiei-adwyaeth) VYtl, gyfeinion, y il!ae tij"u(t"t tros^lwydm. a dvsg y geueoi 1 babyddion yn ddigon berwi j) ni diferyu o waed Cvuireig sydd yu 1If;Y. tlt:t:I!1 y Cvmry J" miiob man. (Cymeradwyaeth.) Belli {nt bed y cyiiimer Y genedl ei maieiiogaetn od liynddidxar yr ym ulwyn y wlad o dan gyuuifciaj or fath yma Na.. un l.d.r",t" (ui Did 1.1: y f.»y(i(] :re.1 clie. gydaYpiisur- a Iiii-ftilli YHi galwyd ar y PMch. JOliN HUOHKS i eilio l l yoy^'iiti uwn, yr llvvn a drlerbyillwyd a boulietau 11'1'1'11 o guiei ao ,v y.jelh, a dy weduild ;1< nghy< w 1 idwvr, — Fe nihil tod main II esgusawd lieu npo.ojiy II,L!i"ltiJyf tidal! YII Ü!i.llnius am jy ngwaitb yn vm- yn v lie hwu ar yr aenhsur pieseiiol,— liwsr.u h v (iisgwyiir hvn yn nei lduol, giin ei bod yu grots 1 fy nrfeiiad yn absea- ji bun II o r fath niewn aunera fu o be;-vvyd(l edrycb ar y eyfarlodyddd Ityny yn dùrwg nac vu afreidiol. (Cyiueraiiwyaeth ) (,)n<l vroeddwn vn tybied y gailesiii eu cyual JllllawlI c):,taJ hebwyf ti ae nid wyf yn nitieil et > oddiwrth loctii yr un syniad ug oedd genyf y pryd byny. Ar yr un pryd oieliou fod rhyw amgytcfiiudau 'yn aclil.vsui-ol Nti cylartud. ie, a i;weiui u.^i.«n yr efen^v! prvd y dyieut d ,))-vdy d y i t.- t:t iiouui eu havvt ddtu .syd iol (t.ryUieradw* Jaeth.) Y mae ilu er <• bethau y n gy fi ei tiilon, onduid ydynt v 11 ileih..ii yr uetidvvn i yutyoied yn Witsta^l tod elllf bawl gytreithlon i yinddangus tiietvn eyfarlod- ydd poiitieiidd, oud uid ocildwn yn tybied fod bvny nob auiscr yu llealiau; oud le ddichou ar yr un prvd tod riiyw ai:ii>ylcbi).dau yn cyiarfod a gweinidogion r ti it %i,t g v iioed lus. Fe iy dd wi.-ithiau, gwyddoch, rliyw ger ded y terfvnau yn y wlad i hwug y naiil tit wyf a ptilwyf arall—ni wneir hyn v bou (iyild ilit pnoh vvy ti>nns, na mis, nac hwyr. ..¡;iJ b,d) hhn'd,¡YII: I"tll Illat,'n 'I'IH!¡eiuiol gwney,l iiyuy yn tciily,lll,-I, rh g angliolio y terfynau. Nid wyf liuau yn yslvried v uylwu ei gvvneyd yn yniar- fV;riail i \md langos mewn Cyt'irf dydd gwhidy ldoj yn Ivnych ond fe ii hcbon bodce-dded y tei f. nau weith- lan vn aiigeu; heidiol—( m tiei f.y tuera dwy aeth )—rhag hvvyrach .rrdiweihl vr eid 1 diiwayd. wrtii ly mod yu cadw draw o gwbl, nad oes nenyt ii'iim ri'jht 1 usod ly syniadau all.,n ar be-:baii gwta iyud -1, ac mi feddyiiwn fod achivMit fcllv o ran ei bwysigrvvydd wedi ein cvfarfod ui vn vrade^ hon — efaliai to 1 byuyna, Mr. Cadeirydd, vil ddigon o ttponoi/ aryradeg bresenoj ('cymeradHy. aeti.). Vr oedd rhyw fath u angenrheidrvvydd neu orfodai th yn eael ei nsml aruaf oblegid y eauisvniad, neu y ca njasgliad, a dy.ml oddiwith ly ahsenolJeb, ac v mae liyuv wedi achlysuio yn gy.stai a'r liall i mi I ymdd.iii :os v a.t In n inae pettinu pwysig ffydu'r j .r.v i'l yn a,v r ;.r > m u-s 1 m le egwyddorion pwysig mewn m th «, ■ ui.- «->U i' l g-lydd yu y tymhor hwn —ae mi tin aiiiser, ?\?:tht' a ■: id rvv < i.a iiwnw yn ymddangcS i,w •. ?;w uiiun i ardystio ein syniadau ar ■/>• y .» a a 1 iiuieuu p?'t arall, uyda'ch cenad, Syr, v t'uas.vi. y .1 c-'i'-i ■ 4; y. rv.eyn myned at y mater :Vu ?i) y ;let i at v water sv d I ar p..j>y.\n hw„ F lydd yn ddrwg genyf .b 1 eth dum seneddol yn agoshau, ell,% C ig Cill Iii,d cy<tr. d.n?J t)?yyr?.t.ii?l!)d, -)? iv?!.i yti tes?ii -,te )it It?id'wi atu vr v, pryd eyllr uis, diuofus, di.dgar, a ymddengys ar r iN. s, r I.% n y i i f-Y (1,1 v i i a rs %v v, I p e ii i ii u yr ai hreln, anions, yr ystr..viau, y ceiwyddau — (c yw, h, c yweli) 1 y iiryiillyu—(clyweh, clyweh) — y t-o's. y g 'itiiryind.r s,dd yr eael ell uefnyddiogan y ;ia U biaid, a clinn y Itnii liefyd (uchel gymeradwy- i .1(1%,v c,i Iiaiiic-iiiioii i t)ejt. Yr 'i,f ) .< Iioih i ai.gbymera tvvyo hynyua, a phahaui r v. j" vn gofvr., a all rhyw uaatteb, na allai etbol- ,vyr P?d<HKt'?'? ?"?'??"? '??"?.??' iadau mew n gwaed OI! Paliatn nad aliaut ediycfi ar ri it (tul, tivn(Il a rhes- t")t?.tt?'b<'fr'"i.au''Y?'<s.t.d?ii?.tr'act)?b ca •ys' i ill vehwaitii a'r boll ""?'??"? ?'!w"?i'm', l i ?t,! vu re sNn t;el)Nf s,?ndd.")?"st'wy'?"??'?.Y"rfs\nsfen\f rt"d?jtb.?"y?.??"?''?-'?"?'???.')—y b.nedd?v'y"?'?'???;'??"?''??'? "y"! A )dy VU belli teg en hod, llaid ai Vn fwy neu LÜ arntwg \n cel.iog' y1 b"i' ?'?"y holi hnlJest ? yr holl irais a gortbr** 111 a ynurlex :ys ar vr i hivsnron hvn T ().Ii(i it v'id,ti "I li g? dsy nio a'u?!'t?'??"?'y'?"n'!t'r)'tnM))tft;t.e'jiia? u\vlIenc II yh fy lied i r .-senedd o dau amgylciiiadau felly! Yr <,(':?ynd<ht?pn?d(tf-)lb?dvrinbar?h Richard U.?icj). Ysivam, o Mont Alcn.t?(i)<)?tft;fnuu'jhe{ o gvuieradwyaeth, a hwre 1 Mr. Davies) wedi pender- f nn, ;i: bleidwyr hefyd wedi penderfvnu, y eaifi ei • tii.diad i'r Senedd, os llwyddo a wna hefyd, fod yn berifajfh rydd oddiwrth y llychwin hwn (uehel gymer- a I wy-ieth),a phe na bae dim ond hyn,te ddy inunwn i ei wy d iut 111 (cymeradwyaetli)—le fyddai ynddagenyf weled un etholiad yn r'IíII\IIJI"n weu ei lIychwillo ¡¡'i lianunldo a'r dry gau baibamidd sydd wedi yind lang- (uchel gymeradwyaetli),agoheith- io yr vvyf yr eit) y gwr leuane p irehus hwnw i f viiu, a bvnv dan a ngylehiadtvi 11 fydd yn auihydeod iddo. Y line guir, Mr Cadeirvdd, eto,ar vr etholiad dyfodol, vn ejth il priodol. Nid wyfyn awryn myned i ddweyd Iros bwy na thros ha achoi;. i chwi roi eich pleidlais, oud yr wyf yn galvv arnoch, pen y bydd yn cymeryd lie, i chwi wneyd liyliy yn oncst a thydwybodol, all i ehwi edrveh ar y vote sydd genych, nid fel ctifeddinetb < cliwi eicb buuain, uud fel ycaddiried i'ch gvlnd: nid