Yr Amserau

At Ein Derbynwyr. CTHOEDDIB yr Ainsoran BOB WVTHXOS. no li, fel v s'ellir ei gyfeirio yn ddutoll i uurhyw barth yu y Devrnas Gyi'imol. Ei bris =ydd fol y oanlyn —los. nm fl-vyddyn; 7s.(ic. am hanir bltvyd tvn i 33. 9c. am cliwarter blwydilyn. OS AB GiJEL.-IÎ:i. am HwytUl- yn 8s. (5c. am liatiev bUvydilvu 4s. ;io. am chwurtev lilwvd'l- yn. Ni waeir un sylw o arciiebiou oddiwrtli ddyeitviaid lieb flaen-dal. a-n yr i -Ifr. Je) h ?i Cvft'irier yrarhebion (orders) am yr Amsvrau i Mr. John Lloyd, Ainnrraii OIfie,, 17, Q,?,,?n a(? el' eydd i ddei-byn yr hall da.tmd?n. Gellir !\nfuu postaye stamps (céiliog,\U) alII 7s. tic. a than hyny, ac Arcliebiou (Post Ojlice I Orfle?-s) tnlt symii-I mvcldawhyny. Nis gallvvn sicrhau yr an- fonir rhifyulIu y(hwanegol i neb oddieitlir i'w liarohebiou ddvtbd i law ddeuddydd o leiaf, cyn dvdd ei gyhoeddiad. Y LI.YrUyRkU R ARC HKBION IIIIAV.-Disg,yli,- i bob "ohebydd a devbvnvdd dalu trai.il clndiad ei lioll lvtbyr- an; yngllyd a thrul y Post Ojlice Ord-rs. Cofier, os ua bydd i stamp cyfateliol i doll y llythyr gael ei ddodi arno, y Korfy,ld i'r rlerbyny,!rl da] II tall tldabl:I!I, neu bei<lio llerhyn y llythyr; can na Aderbynii arian yn rl»aq-<Xiil yn y llythyrdai. ADXKWYDDU 1 ALIADAU.—Ur mwyu i U dcroyiiwyr ddeall pa brrd y hVtld eu t diadau i fyny, rboildir y rhifyn olafoii(I uu o bob rhatrdaliad lapivn amlen feten, yn 11p tin wen, a dealler mai y rliifyn nesit'fyd.l yr olaf, os na aduewyddir y tuliad cya cvhoeddi v rliifyn canlynol. Caniat'Jir yr elw aricrol i ddoRparthwyr. DALIER SVLVV.—Bvdd pob Newyddiadur tt gyfeirir i wlad dramor, u;-u i Diefedigaetli Frytanaidd, yn ddarostyngediK I gaol ei atal, od lieithr iddo ,tel ei roddi yn y llytbyrdy o fe\m eaith niwruod i ddydd ei gyhoeddiad. AT HfSBYSWYK, Gau mai yr Amseralt ydyw j y N'ewyddiadur helaethaf ei | gylchrediad yn y Dywy.sog- | *.f*th; y fo ydyw y c,, t: goren igyhoeddi Hysbvsiadau yn rnysg y Cymry. Cyhoeddir unrhyw hysbvaiad heb fod Uwchlaw « ilint?ll am '3s. a 2e. aIr. bob llinell (Yll eymvys tua 5<J o lythyreuau) vchwanegol. Lleiheir y prisiau pan l'yddis vn mynycliu cyhoeddi yr an faysbysiad. ITO ADYSiHULrSKUS. The Amsera-t being the most extensively circulated e\H- paper in the Principality, is the best medium for publisli- iug all kinds of A,lvert¡";f). ments amorii? the Welsh peo- ple. The terms are low -;ix lines aiid linger, three shil- lings and two pence for each additional line ( containing about ;0 letters). Discount will be allowed on Advertise- ments repeatedly inserted.

YR ETHOLIADAU ETO. A'r rhai a elwir yn wyr mawr yn tra-arghvydd- iaethu aroynt hwy." Dyna oedd vspryd ac arfer- iad "y rhai a elwid yn wyr mawr," yn yr oesau gynt, a dyna ydyw etc. Xid gwyr raawr aeivii gwirionedd yw y rhai a dra-arglwyddiarthant ar eu cydgreaduriaid, ond "rlwi a elwir," neu a gam- elwir felly ydynt. Peth a ffieiddia pob gwr gwir fawr, ydyw tra-arglwyddiaeth. Ni all gwir fone ld- igeiddrwydd ymddarostwng ac ymdiiraddio i wneuthurbyn: ac y mae amser i dclyfod pryd na elwir dynion coegwaelion o'r fath yma yn fonedd- igion, ae yn wyr mawr. Y mae y rhai a elwir yn wyr mawr, wrth ell hen ovchwyl budrfrwnt i bwrpas yn Sir Gucrnaifon y dyddiau hyn. Bit dyfodiad Mr. Davies allan foJ Ymgeisydd am gynhrychioheth own¡cisJrcfi y Sir hono fel daeargryn fawr, yr hon a ysgydwai seiliau Pwll y crochan, Castell y Penriiyn, Glyn llifon, a holl balasau y rhai a elwir yn wyr mawr o Gonwy i Aberdaron. Yn y dychryn a'r terfysg, rhedent allan yn wryw ac yn fenyw, i chwilio am ategion i ddal i fynu urddas eu gwaedoliaeth. Gwarchod pawb! Mr. Davies, un o'r bobl,-gwr heb waed bonedd yo ei wythienan-ac Ymneiilduwr gyda hyny, yn meiddio, yn rhyfygu—yn cabin urddas, dr\vy ddyfod allan ar gais y bobl yn ymgcisydd am y swydd o'u cynbrycbioli yn y SeD8dd "0, dear me, it is shocking, it is awful, meddeut. A dyna holl alluoedd trawster ar wnith i ddenu, i fwgwtl), a sCliwio hyù yr cithaf. Dodid yr holl gtiwardiaid, yr boll gynllonau, yr holl dwrneiod ar waith, i arfer pob dawn a dyfais a feddent i rag- flaetia y trychineb ofaadwy oed 1 yn bwgwth en goddiwes. Yu wyuch hyn oil ac-th Mr. Davies ai gyfeillion yn mlaen yu benderfynol, dnvy y bwr- deisdrefi, heb geisio gwasanaeth na tliwrnii na baili, i edrych betli oedd syniadau a theirnladau yr etholwvr. Ac wele v ftVwyth yn y eyfarchiad can lynol o eiddo Mr. Davies i'r ethohvyr, a ymddang- osodd yn y Carnarvon Herald am ddydd Sadwrn diweddaf:— AT ETIIOLWYR B\V RDE [SDRT5T? r Sir. OA f. ?.X A RTV) N". I (jyteillion a Chydwianwyr, — vvedi l nit nvilawni fy nihleid-geisiad (canvas*) yn y motltl niN-vaf us, y tnae yn llawen genyf eieh livshysn bod y can- ivniad yn gvfryw ag nad yw yn gadael yr amlienanth lieiafyn fy ineddwl vn nglivlch llwvddiant fy ethol- iad, ervr holl drawster, y dylamvad personol, a'r ym- yraeth angh)freitlilawn a ddygir ilin herbyn gan ,,i,)ti t i i,,) i zt'ti *yr, berchenogion etifeddiaethau tirol, a'u goruchwylwyr, a dvmunaf ddyehwelyd i ehwi fy niolchgarwch tnwy af ddluaot am eicli cefnogaeth wresog a rhvd ifrydig. "Gan mai ar daer wahoddiad I uaws mawr o hon- och y daethum yn mlaen, ni raid i mi gcisio gwasgu arnoeh yr angenrheidrwydd am i ehwi weithredu yn unlll a'ch egwyd lotion pruflesedig; ymdeimlaf yn sicr na fydd i chwi drwv livtiv ddio.ldef colied end yn hytrach yr enillwoh b irch ac ymddiried y rhai hyny a ymdrechant yu ar eich treisio a'ch gor- fodi. "Fel ag yry,lym yn yinladd brwydr egwyddor ion, yn erbyn llesiant ac ebv dosparth o bob!, ni raid i ni wneyd ymosodiadau persuuol-till hurvvyddair fyJdo, Y Gwir yn erbyn byd." Meddaf yr anrhydedd i fol, Foueddigion Eichufuddwas, ifin y Doii, .1f hiftiz 16, 1852. RiCHAUD DAV!ES Min y Don, M'ehefin 10, 18.32. Kis gallwn fynegi pa raor fawr yr ydym yn Haw- enhau yn v rhagarwyddion gobeitliiol hyn o lwydd- iant Mr. Da\i0S Yr ydym yn edrych ar yr ym- drech etholyddol hon o'r dechreu yr nu fwyaf pwys- ig a vn,.ei-c'),Id !e yn Nghymrn eriood. Y m z, -e yt-, nwylaw Ymneilldttwyr a rhyddgarwyr y bwrdeis- drefi liyn yn tillvi-, y gallu i cuiif iddyut eu hunain enw ac aurhydedd gor bron y Deyrua' oil. Nid oes eisieu o'u tl1 hwy, oDd tiyddlondsb Ïw hegwydd- orion,-U,ncleb a plienderfyniad er cnili buddugol- iaeth sicr. Hyddai y fuddugoliacth liono yn worth codi colofn ar ben y wyddla, i'w chadw mown y bobl, \n ymdrechu dros eu hiawndcrau gwladol a chrelydd- ol yu erbyn g-illitoedd ymanol, y rhai a chnr yn wyr mrlwr, a fynaut eu treisio a thra-ingi wyddiaethu arnynt,—buddugoliaetb egwyddorion,—bara rhad, masnachryddaddysg anmhleidgar.-rhyddid gwlad- ol a cbrefyJdol, ar hull nerthoedd y bendt'fjgaetli a'r ofleiriadaetli buseyaidd, y rhai a ddygaut ailati holl aduoddau trais, t>vyll, dyfeisiau a gortlircch, i wrthladd yr egwyddorion hyn,—buddugoliaetb a dorai iau orthrymns y rhai a ehvir yn vyr mawr oddiav waraa y bob!, mi aHent eu hail osod yn drJgywydd-buddugoliaeth a ddysgai wers i'r mawrion hyn, na angnoflent nio horri am eu hoes; ac a ddysgai i'r bcbl hefyd deimlo eu gwir ncrth eu hunain, ac yr yrndeirolent yn ddynion annibynol, j i alln sefyil a rhodio yn sythion bytli wedi hyny,— buddugoliaetb a effeithiai fel ergyd trydan ar ewyn. au Cymru oil: rhoddai vspryd newydd yn y genedl —buddugoliaetb a buvai hyd y no t i Sir Foirion- ydd gvsglyd a diog, yr hon sydd yn gonvedd yn ddicfal yn ochr Arfon, i ddscureu stwyrian a rhwbio ei llygaid cyu bir. Etholwvr rhyddgarol Caernarfon, Bangor, PwJl. heli, Nefyti, Cricietb, a Chonwy Yn enwedig chwychwi, Ymneillduwyr o bob en wad, sy'n y Bwrdeisdrefi hyn,— vmwrolwch, byd.lwcb v;vr Y mae eioh buddugoliaetb yu eich dwylaw ;—os mynweh, chwi a ellwch. Gwyddoch hyn—gwyr eich gvvrthwynebwyr a'ch treiswyr hyn — gwyr Cytnni a'r deyrnas oil hyn,—ac y mac llygaid yn edrych arnoch o bob cIVr. Yr ydveh yn awr ar ymrycidliau o gadwynan dylauwad treisiol y rhai a eltvii- yiz wyr mawr, neu ynto ar gael eich sicrbau yn dynach ynddynt nag erioed. Os sefwch yn unol, ffyddlon, a phenderfynol dros eich egwydd- orion, cyflawuweb wasanaeth nas gellir ei brisio ¡cIt gwlad, ac i'r cenhedlaethau a ddeuant. Na lydded un llwfr a digalon yn eich phth-i gilio o'r neilldu, a sefyil yn anmhlcidiol ar ddydd yr etbol- iad ac 03 bydd i unrhyw Ymneiilduwr fraclychu ei egwyddorion, drwy roddi ei bleidlais i'r ochr wrth- wynebùJ, chwyJeJ y gymdeithas y perthyna iddi y cyfryw un allan o'i chylch. Na arswydweh y bydd i'ch ffyddlondeb i'ch egwyddorion eich colledu dilys yw, fel y sylwa Mr. Davies yn ei gvfarchiad, yr enillwch yn hytrach barch ac ymddiried y rbai a fynant eich treisio yn awr, drwy sefyil yn unol a phenderfynol dros yr egwyddonon a gredweh fel gwirionedd; ac o'r tu arali, os troi yn feddaliou a llwfr a wnewch yn nydd y prawf,—os cvnieryd eich dyclirynn gan fygythion, neu eich deriu a gwen dog ac addewidion o elvv ac en ill, i fradvehu oich pi-offes i wnpweli,-yr oil a eniilwch fydd cael eich dirmygn a'ch ffieiddio, hyd yn nod gan y rhai a'ch temtiant eu hunain. Y mae yn urswydus i glywed ambell i dd\vlyn anystyriol yn siarad am ei bleidlais, fel po ua byddai ond peth y mae ganddo of bawl i'w def- nyddio fel y gwelo yn oreu er ei fantais a'i enili personol ei hunan, ac nid fel ymddiried pwysig, ag y mae yn gyfrifol i'w wlad, i'r oesau a ddeuant, ac i orsedd cyfiawnder tragwyddol, am y modd yr arfora ac y defnyddia hi. Gobeitbiwn foel nifer dynion asynaidd o'r fath hyn yn ychydig ac ar leihad. Deallwn ddarfod i'r dyeithrddyn ieuanc, Mr. Peel, yn awr o Fryn y Pys, droi ei gcfn ar ei gyf- eillion yn Mwrdeisdrefi Sir Fdint, i gynyg yn erbyn Mr. Mostyn am gynhrychiolaeth y Sir; a bysbysir hefyd ei fod ef a'i bleidwyr yn arfor yr boll driciau bndron Toriaidd i gario eu hamcan yn mlaen. Dywedir ei fod yn ddiwygiwr ac yn wrt!J.dcliwyg iwr, yn rhyddfasnaclnvr ac yn ddiayndoliwr, yn bleidiwr ac yn wrthwynebwr i Weinyddiaetb larll Derby, &a., lawer gwaitb yn y dydd. Ceisia wneyd ei hun yn bob peth i bawb, fel y gallo euill rhai. Twyll a tbrawster ydyw Toriaeth drwyddi oil, felly arfan trawster a thwyll sydd retid i'w phleidwyr ddefnyddio i uuwyn ei h:\chosion yn mlaen. Y mae gwybodaeth a gwirionedd yn angeuol iddi, ac nid oes eisiau end tywynu goleu gwybodaeth ami, cr ei hymlid allan o'r hyd dangoser hi y peth ydyw i olwg pawb, a chyfy-d dynolryw eu dwylaw i'w hechrydu a'i hwtio allan o'r byd. Anhawdd genym feddwl y cvmer ethohvyr Sir Ftlint eu dallu gan hudoliaetbau twvilodrus v Peel hwn a'i bleidwyr, ond v safùut yn ddivsg \g i gefn- ogi Ali. Ilostvn, yr hwn a adwuonaut yn dda, a'r !nvn gwasanaethodd yn ffyddlon dros lawer o flynyddoedd. Er nad yw Mr. Mostyn, efallai, yn bob peth fel diwygiwr a ewyliysiai rhai ei gael, y mae yn ddiau i raddau qnniii-aetiiol yi) f\vy uewisol naï wrthwynebydd. Hyderwn y cailF ei with. wynebydd hwnw ddeall mai dyna yw syniad v ) mwvafrlf o'r ethohvyr ar ddydd y prawf, a deal! hyny i'r lath raddau a baro edifeirweh calon iddo am erioed wneyd v cynyg, a phenderfynu hefyd na chynygin byth ar y f,tli antnriaeth mwy.

Y LLYWODRAETH A GUIIYML)E1THIAU I PABAJDD. Yr oedd Gazette nos Fawrth yn cynwys yr hyn sydcl yu beth JbJ ddyeithr y dyJdiau llyn, ef Cy- hoeddiad Breninol. Yn y Cylriugynglior a gyn- haliwyd y dydd bhienorol, penderfyuwyd rhoddi allan y Cyhoeddiad o'r hwn y mae yr hyn a gan- lyn yn gyfieithiad :— Gan y Frenhinos.—Cyhoeddiad. Victoria n. Yn y ddeddf a hasiwyd n v ddegfed flwyddyn o (leyrnasiad ei ddiweddar Fawrhvdi, v Brenin Siov IV., er rhyddhau deiliai I Pahaidd ei illlvi-lly(i; gorchymymvvd nad oedd un OOeiriad neu Eahvyswr Pabaidd, r.en mirhvw aclod o uurhyw un <> urddau crefyddol cvmnndebaw, neu gyrndeithasau Kghvys b .m,)n. Rulaiii, y rhai sydd o (laii addunedao crefyddol i arfer un o ddefouau neu sereinon'iau yL- B ihaidd, na gwisgo divvyg ei urdd ond yn lleoodd ad loliad y Bahaidd, neu mswu tai annghy- hoedd; aehan ei fod wedi ei hysbysu i ni fod OIL-ir. iaid I'abaidd yn ngwisgoeud eu hurddau wedi bod yn cylla'vai defodau a serem.miau eu crelydd yn y prif-ifvrdd, ao naawn lleoedd cylioeddus gyda 11awer o bcrsou;lu mewn g-wisgoeùd scremonïol, yn dwyn bannerau a gwisgoedd neu arwy.ldion eu liaddol iad, mevva gorymdaitb, er gwaithrudd a blinder Ihiaws mawr o n p >hl, ac er nerygl yr heddweh cy- hoeddus; a chan em hod wedt cael ein hysbysu fod y cvfryw droseddiad o'r gdraith wedi cael ei wneyd yn o vii tins,,r atll dw\"fo!, ac yn y fath fo-Jd 1V1 a i aflonyddu y cvnalleidfaoe hi yn gynulledig ynddynt, yr vdvm gan hyny vvedi teimlo mai ein dvleuswyd l orpbwys e, 4, gan a chyda dyinnniad till Cyfringyughor i wneyd fin Cvhoyddiad ttremnol hwn, g-an rybnldio vn ddifrifoi bawb y mac yn dwyn pe'thynas a hsvvnt, tra yr ydym yn penderfynu aniddiiiyn ein deiliaid Pabaidd yn mwynbad diderfvsg en hawliau cyfeith- lon a'u rhy 'did crefyddol; ac yr ydym yn peuder- [vnn attal a darostwug cyflawniad pob troseddau cy- Ilelyb i'r rhai a enwvd, trwy y rhai y dicii,)n i'r ti-o, eddwyr dynu arnynt eu hunain y cospedigaethau sydd yn gysylltiol a tliroseddiad v cvfreithiau, a thrwy v rhai y pervglir heJdwell a diogelweh ein teyrnas. 1 Rhoddwyd yn ein idys yn Mhalas Bucking- 1 ham y 15fed o Fchetin, yn mhvyddyn ein HargKvyd 1852, ac yn y bymthegfed o'u teyni- asiad. Dew gadwo'r FRENHIVES. Gwelir sylwadau ar y cyhoeddiad hwn yn ein hadroddiad Seneddol am dJvdù Marcher. Y mae v Time* yn ei amddiflyn ar y tir fod heolydd Llundain yn cael eu llenwi a nifer lhiosog o otfvdriaid Pabaidd yn n^wisgoedd eu hurdd yn cerdded yn orymduthiau, y rhai sydd vn peri blinder mawr i'r trigolion. Y mae y Morning Chronicle yn gwawdio'r cyhoeddiad mown ymad- roddion llymiou. Dywed os hyn yn peryglu'r bc'ddweli, i.iai gorchwyl yr heddgeid- waiù neu'rvnadonYw hyny, ac nid v Garon. Y mae poh gorymdaith perthvnol i bt&idnu crefyddol yn hiino rliyw un. Y Daily yens a ddywed foci dtw?dy?hic'th yn n?ytj a'r Cyhoeddiad. 1thaid i'r Ctweiuido?ioa ddangos hd rhyw anel1dl¡'id fwydd am y Cyhoeddiad ^orthrymti3 !i?n,ouide 'haidcredueu bod wedi camarwain y Frenbines er mwyn cact vcbvdt? o bbdd.eisittn vcbwane?oi yri nydd yr etboliad. Y mae y Weekly News and ^niotnvle o y iti?io v JP !ly Nell's 111? l I00 0n ^awQ bryd cael esboniad vtl N,ellwqn Lh Wo(lmcth "'0 Y I !211 vaeth i attal v fath div?on a "!> •?; p' °Xley' a ?"?. ???'<???? i J' a ill H:;sey Ijm:ICl (/lIP; 1 b. 'u' .?'?o?dary?bb?h."N.d ??v?ddP yl¡?euJlad hwn, )'r bw11 a WiJaeJ fir (t:!i::5 z"vI;ln\,L,¡¡ec!1 Dc:'])\" e i'o"v V' Vf? ) n e, [) ,n gOl'ymdcltn:au ?' tu' 'ud l, ai goreh| ymvni aUal t] a.yra??d wcnn_to.?on y.,?iiHnol ?wo. i ?di?wb)o?nd? ;rod?,an.thoiiadoi.ag?)?! dO, a gwe ;r dr?ddynt Choe", ac yrydy? yn te¡'!lJlo 1 ] yn )yc or'ls v catilyddir cyn uo lur na thyci.aut ddim Y.tv y ca iily,idii- c. %']1 60 lli,yi, li'vil N'I' C,I"ycI,ii- ar y CYtioeddi-,t(l

0) hoedd wyd adroddiad SenHdol yn hysbvsu fodM)?r\-hon? "??!'0i'y?tttt ynu.ia?ny tasr.acb rhwn? iwerddon a H?fdn:?, yti m?? Y? 1200, heblaw LD o agerlestri; ac yn 1 ij 1, yroedd 290 o longau hwylic, a :30;: o ageilestn.

MAN ION A HYMODION. Ychydig- auy kiian yn oJ, cymerwyd i fynn ddyn a dynes ar fwrdd Hong yu yr afon hon {s- Mersey), yr hon lcstr oedd ar hwylio i Awstrnlia: enw v dyn ydoedd Asquith, ac 1JW y ddynes, Livitock. Gadawsai ef wraig a saith o blavit yn Bisrnsley, a gadawsai hithau ei gwr a'i phlant yn Newlaiid, gan gymcryc1 gyda hi £ 153, Y rhai a gafwvd wed; eu cuddio yn oi gwasgrwvm (stays). Cymerwyd v ddau yn garcharorion i Barnsley. Yr oeddvnt wedi tain £ '■}") am en clndmd i Awstralia, dan yr enw Air. a Mrs. Jackson. Yn v ncwvddiaduron Gwyduelig, rlioddir hanes nifer mawr wedi ymwrthod a PhaViyddiaeth, mewn gwabanol barthau o'r Iwerddon. ,) Y mae y Llywodraeth wedi gostwng Hog vr arian a fentliycwyd i'r rheilfl'yrdd GwyddeOg' o bump i bedair punt y cant. Dvdd Iau, wythnos ir diweddaf, llosgwvd ar- gi'alJdy mawr Clowes a'i beibion, yn Llundain, pryd y dinystriwyd eiddo o worth rhwng 40 a 50 mil o buntiau ond ni lydd y goiled iddvnt hwy ond o£,J.QOO i £;)000, eittir syrth ar y swyddfiiau diogeliad. Y mile yr agerlestri a ddaetlmnt vr wvtbnos ddiweddaf o St. Peiersburgh, dwy i Hull ac un i Lundain, wedi dyfod a tliua £ ^0,000 yn aur. Dywed papyr Yrsgotaidd, fod denddyu yn ddi- weddar yn myncd tua r llan, gyda'u eyfeillion, i roclrli eu cred i'w gilydd ae ar y ffordd yno, cy. merodd ffrau le rhwng y ddau, a deehrcuasant guro en gilydd, yr hyn a roddodd derfyn ar y bwriad o'u "huno mewn glan briodas." [Yroodd hyn yn ymwared prydlon i'r ddau ] L Dywedir fod gwerth y yuuno a ddefnyddir "D Swydt: Aberdeen yn nnig, yn awr yn cyrhaedu y swm dirfawr o £00,000 yn flynyddol. Yn 1H41, nifer y llongau Prydeinig a ddaetbant i mewn i bortbladd Llundain, yn dwyn yn mlaen drafnidaeth a gwledsdd tramor, oedd 401*0 o bwyl- y niler yn 5120 o hwyl-lougati, a liOd o agerlestri. Nifer y llongau tramor yn 1841, ydoedd Inn o h«-vl longau. « 70 o agerlesn-i; tra yr oeddynt wedi cynnyddu yn 1851, i 3474 o hwyl-longau. a 274 0 agerlestri. [Trwy yciiwanegu trafnidaeth yn y modd yma, y mae rbydd-fasnach yn dyfntha llong feddianwyr, ac yn dinystrio masuach y wlad 0 leiaf, dyna y caagliad cliwithig a wneir gan ddiflyndollwvr cibddall, oddiwrth ffeithiau swyddol o'r fath ymii.] Ar y 4\'dd cyfisol, yn Llundain, esgorodd ar fab, y Bendefiges Edward Fitzaban Howard, cariad yr hon at fywyd mynachaidd, pan yn Miss Talbot, fel yr honai y Pabyddion cehvyddog, a fu bron ag achlysnro ei chau am ei hoes a fewn nniriau mvnachlog. II yel v 2'Jain 0 Mai o'r flwyddvn bon, yr oedd GOOf) o ymfudwyr wedi glanio yn Quebec (Canada), yr hyn ydoedd 1200 ychwaneg nag a lanioclcl vu yr un yspaid v llvnedcl. Dywedir fod icchyd Mr. Roebuck yn gwelLui, er nad yw yn dobygol yr yuiduengys eto yn y S8- ll edd bresenol. Anfonodd Mr. Wakley at ethohvyr Finsbnry, yu hysbysu fod sefyil fa ei iechvd yn gyfryw, fel 1 nad yw yn bwrladu sefyil yn ymgeisydd am eu pleidlais yn yr etboliad dyfodol. Ond er-hyny y mae yr ethohvyr am iddo barhau w cyunrychioli Foneddigesuu, peidiweh cadw eich ynienvn ffres mown dwl'r: y mae yn niweidio ei bereid 1-der, gan ei wneyd yn ddiilas i r arehwactb. Dylid ei gadw mewn ile oer, awyrol, ond yn berlfaith sveh Ar y Gfed o'r mis nosat, agonr ghvvs-senedd 0 esgobion Pabaidd, o dan Iywrùdid y Gardiual Wiseman, yn Ngholeg Oscot, birmirigham. Ychydi nosweithiau yn ol, torwyd triugain a dan scwar o wVllr yn fLmestri Capel newvdd y Weslevaid yn Dunholmo. 1 vbir mai (frwyth yr ymraniad, ac enciliad y Diwygwyr, ydyw hyn. Yn ddiweddar, cerddodd dYll o IHackburn i Darwen, pelhler o beclait militir, ar ncson w'awog i iawn, heb ei ddillad uchaf. Ei resvvm dros wneuthur hyny ydoedd, fod ei ddillad yn new"vdd, ac y gwnai ei wraig ei guro os byddai "iddynt -'ael eu gwlyebu. Y mae Mr. Feargns O'Connor wedi clel ci symnd odditan ofal swyddo? Ty y CyliVedin, ac wedi ei osod o dan ofal !>r. Tuke. Y mae'r Morning Chromde yn dv-rnmo i ?\lr Hume ofy n i Lywydd y Bwrdd M 'i.snafh, beta sydd wedi d'od o'r cyfrifon misol sydd yn awr gymnint ar ol eu hamsor. A ydys yn eu emkio ? Ynto a vdynt rnor H'afno! i fasnaeh rvdd, fel nad doeth vdyw ea Jangos i'r wlad ar iin etholir.d ov- firedinol ? Y mae'r gair ar lei forI Louis Napolpin yn myued i briodi tywysoges—ei henw a'i gwlad yn an by shy s. CWYN AXNITEG YN ERBYX PYSO-WE KTff WRAIG. —Nid anfynvch y gelwir ar y Hysoodd cosbavvl yn ) Paris, i ddytavnu dirwyon yn herwydd niwed a wnair i bersonau gan gwn ac aaift'iliaiij fereiU ond peth tra anghyifre.lin y w gwysio perchendgioa pysgod 0 f-laen yr awdurdodau, am ymosodiad ar neb modd byuag, daeth y cyfryw gwyn yn mlaen J yr wythnos o'r blsen. Gwysiwyd gwerth wraig j cregin-bysg gan Madam Grebuchot, o herwydd niwed a gafodd ei thnvyn gan grauc y diffynydd yn y farchnad, a gofynai 30 francs. Aetbai y foneddiges i'r farclmaci i geisio tamaid blasus iw gwr bryd einiaw, a thra yn bargetuio am y crane, cymerai ef yn ei ilaw, a thallai cf i lavvr drachefn, gan ddyweyd nad oedd yn fires. Haorai y gwerth- ydd ni fod yn fyw; ond taerai Madam Grehuchet i'r gwrthwyneb, a'i fod hyd yn oed yn drewi. Er mwyn ei boddloni ei bun mai fellv yr oedd, ym, a'lai drachefn yn y crane, gan roddi ei flroenau urtiio, ond, lei pe buasai am gadarnhau tystiolaeth ei heichenog, ymaHodd v crane yn uhrwyn y tou- eddiges anghrediniol a'i grafange gref, nes .Y gwaotida) allan am gvmhorUi oud vn He lhoudi yr ymwared y gwicbiai am dano, aetli p'Lwb o'i hamgylch 1 lesmeirio gan chwerthin, aebymerodd CjlJ goliwng trwyo y foneddiges or d([HIta. Dewu arnddi?yni?d iddi ci bun, dywedai y '\?? ?''a?'ddarfod iddi ddyweyd fodypys?yQ yn fyw gan hyny nad oedd hi i'w beio yn herwydd annoethineb Madam Grebuchet yn rhoddi ei thrwyn yn ngiiyvaedd y crane ond mai ami hi 0) Gvmerai y livs yr unrhyw olygncl ar y mater, a throisant beibio y cwyn, gan adael ar yr erlynwraig dalu v costau. Y WEINmo3IOX YMNETLLDL-OL YN BONNERS- FTKrD—Ni wnar heddgeidwuid oddef i weinidog- ion v\ umeil.duol gyfarch y miloedd sydd yn ym- gynull ar y maesydd hyn bob Sabbotb, ac rn ycbwaith fel y galler dwyn cyfreitblondeb y petit o laen y hysoecid gwladol. Gellir gwoled miloedd o bobl yn syinud yn araf yn mlaen, yn pregethu ac yn danlen i r eynulleidfaoedd trayn gwneuthur byny. er mwyn ufuddhau i'r gorchym"vn i svmud yn mlaen {move on) "Nis gall y mater barhau fel hyn, (ebe 1 Daily News) Rheswtn vr Ysgrif- euydd C^ artretol dros ei ymosodiad ar v rhyddid i gynnal cyfarfodydd cyboeddus, (oblegid nid ydyw tuedd heddyohol y cyfarfodydd yn yr amgylchiad hwn yn cael ei wadu,) ydyw, fod addysgiaclau cableddus, atifoesol, a ffiaidd, yn cael eu cyfrann. Nid oes dim prawf or cyhuddiadau hyn wedi cael eu rhoi, a chredir nas gellir rhoi un prawf. Os oes, dylai pobl Lloegr ei gael cyn ymostwng i oddef lW hawliau i gynnal eu cyfarfodydd cy- boeddus gael ei gymeryd oddiarnynt gan un o aelodau y Vvreinyddiaeth." Nid ydyw hyn oud esiampl o'r hyn y mae Ymneillduwyr i'w ddisgwyl oddiar law Gweinyddiaetb uchel Doiiaidd. Damweiniau.—Cymerodd damwain le ddydd Gwener ar gangen Aylesbury o'r London and North-western Railway, trwy fod y gerbydres we ii myned oddiar y cledrati. Lladdwvd un dyn, ac anaf.vyd un arall yn fawr. Dydd Linn, cymerodd damwain arall le ar hriflineil yn un rheilflbrdd trwy fod y naiil gerbydres yn rliedeg i un arall pan o dan diinel Kdcby. Lladdwyd un dyn o'r enw Williams, trwy iddo gael ei wasgu rhwng rhai o'r Sadwlai, trwy i gerbydres ar ndflordd wrilltlV Perth redeg drosto yu y nos Nid ydys yn gwy- bod pam yr oedd ar y ridlll'ordd ar y pryd. Cedl- i wyd pump 0 tywydau dilydd Lluu yn uu o byilau g-lo M1 i- Demmock a Ciiyf, trwy dumchwa. Bodd- odd oneiriad Pabaidd o'r enw Mr. Fitzpatrick ddydd Sad wrn yn Dowtipatriek. Coll wyd tri o f'ywydau ar 'lal.vVS ddydd M a wrth, trwy fod y eweh yn yr hwn yr oeddynt wedi troi mewn cuu- lvniad i udynesiad ageriong fawr. C'VMDUITHAS A GWAOOOLIAO MAV.NOOTM. Y mac cyleli-lythyr wedi cael ei ddanfon at aelodau Seneddol ga,i y :{rift;J)- vitd y Gyaideithas. A ganlyu sydd u;v!i"itbjad 0 jiono —" Syr, yr wyf wedi cael (y n^orehymyn i liysp.su i chwi mewn r, fat fod o bwyllgor Seneddol y Gsiadcithas hou a g>nliuhwyd ddoe, pea lerfynwvd a uufrydol,' gan fod pol) jieth yn Ngholeg Maynooth yu cael ei ddwyn yn mlaen mewn roodil agored a rheolaidd.ac yn herio ymehwiliad. y mae y pwyllgor iiwu 0', iaro mai dviiiunol iawn lyddai na to i'r cynvgiad am vuithwibad gael ei wrtov. yneliu gan unrhyw iitvi'.i <'at; 1 hcaido 111 elian unrhy \v iji-otest- allf sydd yn cydweilhmlu gyda hwyiit. Yr wyl'lielyd i hyspysu i chwi fod y jienderlyniad hwn wedi ei gyflwyn.) o flaen vr Ar^lwydd Andies ;ob, ac wedi derby u ei gymeradwyaeth.' Y mae "cm f yr anrliyd- edd i barhau, fc>yr, eicii liufadd Wasu::aethwr, H. VV. llberforcc, i'sgrifeoydd.' AI

CYLCHWYL CYMRODORION DIRWESTOL MERTHYR TYDFIL- I Dydd 1,1 un y S dgwyn diweddaf, cynaliodd y gym de it'll as htm ei'phumed cylehwyl, yn un o'r capelvdd helaethaf vn y lie, vr hwn a gynalia o leiaf I .fiob o i bnhl. Y Llywydd "ar yr aebtysur ydoedd y Parch. I John Roherts. Yn ystod v g-vlchwyl, dyfarnwyd vr amrvwiol wobr- I wvoii goraf yn y gvvahanol gvstadlcddao. Y Beirniaid yn y gwabanol ados- peirth oeddynt wedi eu penodi yn v drefti giudvmd: j Yn uosparth y I'ractho'lau, v Parchn. E. Roberts, a T. Thomas, Pontypool. Yn nospai th y Fardthniaeih, Mr. E. Thomas, (Ehen Fardd.) a'r Parch. R. Parry (Gwalehmai). Yn nosparth y GerJfhrbuth, y Parchn. E. Stephens, Dwygyfylchi, a J. Mills, Lhmdain. Yn nosparth v Dadyviniaid, Mr. Evan Davies, A. C' Abcrtawc. Ac yn nosparth yr Adroddiryr, V Parchn. J. Rowlands, Ctvinafon, a J. Jones (loan Emlyn). Dyma fel y dyfarnwyd y gw(dirau Am y Traeth- awd goraf ar Fcddyleg, mewn cvsylltiad a Phen Mr. John Morgan, argrafTvdd, Gwreesani; a £ 2 i Mr. Al,)Ylis, Attir(,f,t AI)erlioii(](Iti, tin yr -ii oraf. Dcibyniwyd 4 ereill. Am y Traethawd goraf a r Eifeitiiiau v Fasnaeh Feddwol yn Wladol a Mocs- ol," dyfarnwyd £ 4 i Sherlock, sef y Parch. John Jones, Caersale 111 Newydd, "ger A herta we. Perbyn- j iwvd 3 ereill. Dan dradhawd a dderbyniwvd ar "Öysdltiatl y Ciwyddianau. barnwyd y d,¡;lU yn rhwng 31r. J. Rees, Penydaran, a'r Parch. John Jones o'r 1111 lie. Alii v Traethawd iroraf ar "Bryillonr\ei, (jI Lrnwyd y wobr, sef" Hanes y Net' a'r Ddaear," (rliodd Mr. R. Lewis, Mcrthyr,) i Llai na'r Llebf," sef Mr. Rees Thomas. Derhyiuwvd 4 ereill. Am v Traethawd goraf a1"" Yr Ysgol Sabhotlud," dyfarnwyd i Padarn," sefy Parch. E. Kvans, Nantygio. Derbyn- j wyd 5 ereill. Am y Bryddest oraf ar RydJid," dy- fa,iwyd £.j i "(-rWfIIlJ," sef lorwerth Glan Aled; a £ 2 i Brochwael Ys^ythrog," sef Mr. \V. Thomas,' Ynysddu, Coed duon, am yr ail oraf. Derbyniwvd 5 ereill. A01 v Bryddcst oraf ar Paul yn A then," dy- farnwyd zL I i "Hector, sef Mr. William Williams (Creuddynfah); a" Dinuvsius" yn ail. DerbYIlÍllyd I 1 ereill. Am y Bryddcst omf ar Naomi,dyfarn- wyd £ 3 i Obed, sef Mr .P. Williams (Pedr Mos- tvn). Derbyniwyd 8 ereill. Am yr "Alareb nraf i Mr. Evan Davies, Arolyjy hi Ysgol Sabbothol Z ,ar Merthvr," dyfarnwyd yr euldo Galarwr Galatns," a Chyfaill Calon," yn gyfartal, a rhan wyd £ l 10s. rhwng lorwerth Glan Aled a Mr. Abraham Williams, Mostyn. Derbyniwyd 4 ereill. Am y Bryddest oraf j (heb fod dros lOd llinell) i'r "Fcibi GymdeithaV' dyfarnw yd Xi 10s i logo I,eiaf, sef y Parch. T. B. Morris, Rhyl. Derbyniwyd ID ereill. Am y 4 Pennill goraf (ton, y GKLVNEN) I H.Junes, Ysw., am ei anrheg llyiiyddol i Ysgolion Sabbothol, ilerthyr, y £.1 i Mr. D. VV. Jones, t,,rN r ccrig. Rhym- ney. Derbyniwyd penuillion oddiwrth 7 ereill. Am v 4 Pennill goraf (tdn, y GELYNKN) i'r Ferch Rin- "weddol, (yn gy'yngedig i ferehed.) dyfarnwyd 10s. i'r Froufraith," sef Mary VVriliiauis, Rhyuiney. j Derbyniwyd penndlion oddiwrth 3 ereill. "Am yr Englyn goraf i'r Gwirif, dyfarnwyd 10s. i Mr. 1 Morgan Jones, Mcrthyr. Derbyniwyd"23 ereill. Am v lie(i(iai-graff g(,Itt i Abr,,tli,,Im Gomer, vn cynwys eu Henwau," dyfarnwyd ;3s. i "• Barchwr eu Cofiant," sef Mr. D. W. Jones, Rhvm- nev. Derbyniwyd 21 ereill. Gan nad v loedd beirn- iadarth y C.yfansoddiadau Cerudorol wedi ei tdivfann, ni chyhoediiwyd pa un o'r 2b ymgeiswyr ydJedd v buddugol. hid, sef corau Mr. T. Jones, Rhymney; Mr. D. p'ri-elYore-t; Mr. S. Watkins, Merthvr; a chor Llewelvn, Merthvr. Dyfarnwyd y brif wobr, i xor Mewelyn*, a'r ail, 3s., i gQr illri IV;, t 1, i r! S. ymgeiswyr agan.isant y DJwyawl- "Tune has not thinned my flowing hair"—lyfarn- i wvd y brif wobr ( £ 2 2-.) i J. a D. Beyuon; a'r ail (I Is.) i NNI. a P. Davies. Ae oi- 8 11 a ganas suit y Ddwyawd—" Hark, the goddess Diana," -dy- firnwyd v brif wobr ( £ 2 2<.) i Ann Parry a Mary Thomas, "a'r ail (CI Is) i Mary a Matilda Phillips. O'r 9 a adroddasant" Boreu y dydd olal," dyfarllwyd y Wobr i David Jones, a'r ail i Theophilus VV11 | ji.d,v,s. Ac o'r p-dair merch a a '.rod 'asant Wraig v Pvs-ro lwr, dyfarnwyd y brif wobr i bydia. Evans, t r iii i Marv Francis. Yn y gystadledd gynadled.lol bechijyn tan 15 oed, dyfarnwyd y brif wobr i Wiiliaal Lewis a Thomas Williams, Owmafon. i'r amlygu eu diolchsrarweh i'r Beirniaid, v Llywydd, a Chor y Gymdeithas, yr j,wa a'i difvrui ar vr achlysur, terfynwyi un o'r cyf- orf'„lydd mwvaf dyudorol fa'11 Mcrthyr Tydlil erioed. Y FEI A VIA DAETH AR Y C VTA N SODDIADA I' BA KDDON OL. Y [Tn-ir yn crh\'n hrd," Ril) lr!ir yma "fam ^orsedd ar bob aweuydd a barddoni a anl'onwvd i'r i i?stfddf?d hoH, "yn liy?ad ha'dac ynwyncb?o- 1. Pryddestawd ar Rynnin gwobr ?o ai! nren !:)ll ni s 0 j £ .2. Cynoyrciiwyd c/wve't o r>iyddesta:i meitbion iawn at: y testy0 liwa; rhai o houyot yn eynwys 0 dair i bedair mil o lincllau. Mae yn hyfryd gan y Beirniaid fvnegi, nad me Wider yn unig sydd vn e { hvoodi; addangosir 11awer o awen a chrebwyll yn d¡ynt. Gelwir sylw at y dosparthiad eaidynol arn yrit, sof I f" r>. 'oc11"'ae1 V't1"'r> Gwron' a e.rochwael Ysgytnrog." v pedwar ereill. Mae Broclunael'' yn gwneyd i'r vmeangn ?mwyda!ie) dti:uat;ti)!i?'run?')' dníys lawer .c?I:dcny-i!)' d'chymvg a ehreb?'yU' m'rM ei ddarfelvdd yn antur us; ond y mae yn dditfygiol i raddau mewn eyfan- sodoiiad ac iaith. Yo hyn drachefn tr»i rhagora "Gwron:" mae ei Bryddest ef yo gocth a thlos i) ran ieithwed 1, ei gynlliunad yn gryuo, a'i gviiawnial yn ddestbis, gan atnlygu gradd" dda o grebwyll a phriodoldeb; o herwydd ei fedr awdurol, ei chwaeth pur, all goethder prydiertli, ystvrir ef yn oivn. Gresyn fod ychydig gainarfeiiad o eiriaa, a'r arfe'iad o eiriau gweimon wcithiau yn brvchu dim ar gan mor ddisg|aer. Yn tndalen draetb," (nfull-draethfl/ml, nen ¡[railhaw,{) yo II.: e.vt un-drefn, trelniaut, cyiuniaut, neu cyssawd, o'r bron yn nihob pennill, megys Cy 11111 d rac 111 fa w r yr haul,' kr\ Nul y w'r gyfundraeth f«ch,' &c. %I-tli sVfl Ni wehvn gvfuudraethau cam,' &<•. Y11 un gyfundraeth fawr ddig;ol1; &c-, &. On 1 beth yw brychau bychain o'r fath, fuwy na'r geiriall gulell!wys, gtdeulon, a'rcH'e!yb, i sylwi amynt nac i gwvnoo'u p!t'Îd, pan y ceir daman mor ^oditiog a'r un canlvnolj 1)?ill ceir (i?ti-iiall iii,,r odl"iog a'r u n c,tinl?,n(,l )'r I)ron (ii-,?y yr iioll wititil; Dros foroedd daiar fawr, I bob rliyw fangre drist lie mae Caethiweil prudd ei irmvr I Tyr bob cadwvnau svdd Yn dal yn gaethion lu Gwna ddynolrvw vn rliydd Tr\v gyrau'r ddaiar Î!n. Nes byddo'r ddaiar fel y nen A clioron rhyddid ar ei plien Barnwn Gwron yn oreu, a Brochwael yn ail oreu: y pedair ertiil o eiddo Arthur Freielifras, Ceitho, Caraetacus, a [<ainartine vdynt s^yfansodd iadau o deilyngdod mawr, yn profi eo hysgriiwyr yn Feirdd dysgedig a chralf, yn meddu gwybodaeth eang I ae athryiith gref. I 11. Pryddest ar PATL YN ATHEN." Ymgystadlena ■ 12 ar Paul yn Athen," a chyda golwg ar en teilyug- 1 dod cymhariaethol, gellid ea dosparthu yn y drd'1I ganlynol: — Dosparth laf, yn cynwys Hector a Dionysiim: Hec- tor yu oreu, a Dionysius yn ail oreu. Y evntaf vn dipyn iiiwy barddonol o ran anian a chrebwyll. Gwasanaetha y darlumad cardvnol o Paul a'i wrandawvrfel cvnllun o ddotiiau Hector: — 31 ae pawb yn glust o'i uchel ben i lawr, Ar ddirgel lech y cof fo roir jiob sill yn awr; Aii! daew'r ureithyrld yn seivll yn wrol, A'i tuoedd gwrandawyr \n fywiog eu gwedd, Rhaid imi ddarlunio'r teiinladau amrvwiol O'r eschyll ddigofaint i'r haiu-U o hedd, A godir fel rhitliiau gan hudlath v swynydd; Wrth archiad gorymus yr hvlithr lefaiydd, Ei ardeb ei hunan yn flaenaf ddarlunir, Ac yna'i wrandawyr yn fanwl a dymr. Mue ywrolfrydedd yn ei agwedd Ac ar rellladh yn ei dr?idditd drcm; Ei dalcen uchel sydd yn deml gref I fed ;wi pur: c id1 ei,:dwild lem I  d !etn Ufydd dod ilwyr a rydd yrh?!tf/<?S!/?fr))!. M?tohtad?ys?onedd gwn ar nen ei aid, Ond lleudfir hyn gan garcdigrwydd hael; Ac yn nawdd-livvjau'r dduu mae lIf ragorion, Ac mae ei feddwl Ilawii, j Ei ddo!n a i nefoi ddawti, Yn n.oddi tyner rvoi i'w lioil acceuion. A cher ei Iron, ac ar ei d tehealaw, Mae un a i fynwes yn Yllldlll"vdlo'u llawn Ni (yn ei gvnhes galon sVfyll draw, Am dd od yn mlaen mae yn awyddus iawn Ac yn ei wedd mae eres, wir frwd frydedd, Ei argyhoeddiad sieryd yn ei agwedd; Tyr! tyr'. ar f'yr yn for o orfoledti! All Dionysius yw, I'r newydd gred o'i Dduw, AiAtiiio.;wir.ymaeamrnianrhYdcdd!" Dosp.'rth2U, Titnntheus, Anvs?.-?i?, a. Luc laf Y mae Timotheus yn a.ngjk-niadol ac annyben (I a'i lie vilI)Iciiin o got-tiitler a ehidfyddgarweh cyfansoddol. Anys^edig a arfera ar<!dfd'?y?y".a""?'?d,a?wyntdrotd!i?:achYda ?d?-ar y ioy,lr, ri(I vv ive(ii t),)!i (,i gorfaiiau a'i orphwvsiadau. Luc laf" a arfera rui I ymadrodeion aiimuriodol nt amser ac a.?ykiii?dau cattHt;?:H, ?t-.

Dywed nai Mr. Rosser Beyuon a tlaeuorai Gor Llewelvn, a 1)1111 ei yn hollol deilwng o esgynlawr Exeter UcJl. Dywed ein aohebydd yn inliellatdi, y byddai yn dda iawn i wahauol Ysgolion ac Elgwysi'y Sir! pe byddai i'r Cor hwn yiuwejod a hwynt, er'diwvlfio I eu chwaeth gyda golwg ar Gerddonaeth. i Dosparth Coiniiien Saier, Idwvnhywel, Luc 2il. Awchus am air nw yn uwchaf, Driw o'r 11 wyn j draw, Cicero ic Anysgedig wyf i, ydynt oil yn gyfan soddiadau gwtlbis ae israddol, er nad heb lawer o deilvngdod vn achlysurol. Felly rhesir Hector'' yn oreu, a Dionysius yn ail oreu. [Dodir Bcirniadaeth y Cylansoddiaiiiu ereill mewn rhifvnan d" v.'edo!.—(JOL.I

NKWYDl) I O X C YJ.S E E IG | _1 D J 0 N C Y?\I n E I G, Y MABCiiRAnoEDD.— Gwetiilh, o 13-. i 15s. yr 1H8 obwvsau; Haidd, o 9s. i 10s. yr 147 0 bwysan; Ceirch, o os. 6c. i 7s. yr 105 o bwysan Pdawd Ceirch, j o 13s. 1 14s. yr 120 o bwysan; Cloron, 0 7s. i 9s, yr 210 o bwysan; eto, newydd o lc. i 3e. y pwys; yri ymenyn a'r cijau yn agos fel yr wythnos ddiweddaf'. j Yr an:fei!iaid vchy<? vn nwch.—CfHyIan da vn am- rywin n £ 25 i £ 45 Haner Merlynod, o ?!'2 i .MO y i X 14 Myswynog- vdd o £ 5 i £ 7. Y defaid yn gvverthn yn rhvvydd am brisiau da. Y Moch ychvd g vn nweb na'r wythnos o'r blaen y Pfrchyll o 10s. i 15s, a'r Stdrs o £ 2 yr un. li[IL'TtiyN.-Ar yr Ifieg cyfisol, arholwy 1 yr Ysg-ol Frytanaidd yn v dref hon. Llywvdd yr arholiad | ydoedd W. Cole, Ysw. Yn ystod y cyfarfod dangos odd .v Prif Athraw, yr Is athrawon, a'r Ysgnleigion lawer iawn o fedrusrwydd. Dangosai y dosparth ieuangaf eu bod yn bur gvnnefiu a'r llythyVaeth Seis- nig, ac elfenau cyutaf rhifyddiacth. Yr ail ddosparth a dilangosent en bod yn gwbl byddysg meWIl Gra- madeg a Daeaiyddiaeth a'r dospeirth uwchaf a am lygasant lawer o fedrusrwydd a nianyldeb mewn Uaoesiapth a Rhifvcldiaeth feJddiol. Ymunodd yr holl ddospeirth hefyd, i ganu amrywiol ddarnau yn hynod o ledrns. Cafodd y rlrai oeddvnt bresenol lawer o foddhad wrth eu gwrando. Yn ystod y cyf- arfod traddododd y Llywvdd a'r Parch. \V. josies nV.), aiuryvv sylwadau tra anogaethol gyda golwg ar vr Ysgol. a deallwn fod yr Ysgol mewn sehllfa pur obeitl.iol. Pan gvmeredd Mr. Jones ei gofal gynta! nid oedd ar y llyfrau ond 125 o en-A an ond yn awr y inaent wedi cvnyddu i 324. LLvyddiant iddi, yw dymiiiiiad, —Car/cr Addysg. BROOKIIOUSF., GER DINBVCH. — Ar y 13eg cyfisol, cyshatiodd y Trefnyddion Calfinaidd, gyfarfod" ysgoj hynod o ddyddorol, mewn ysgoldy yn y lie hwn. irN (I yr hoi wyd lie y gwrandawyd yr ieuenotyd yn adrod 1 amryw ranau or Ysstrythyr, ynghyd ag amryw wersi eraill er nrai f eu cydnabyddiaeth a gwahanoi ranau y g re fydd Gristionogol. Yr oedd vn bresenol ary pryd y Parchn. J. David, Tv Mawr, a D. Charles, Gwaleh- mai. Yroeddyn dda iawn genym weled cymaint o fywiogrwycid gyda'r Ysgol Sabbothol yn y lie hwn, yr hyn sydd wedi ei aehosi yn beuaf, trwy ddyfodiad Mr. Iliunphreys, Mr Williams, a Jfr. Gee, yn ddi- weddar i'r ardal. Parodd vmweliad vsgol Dinbych a'r lie yn y prydnawn, lawer o foddhad i'r rhai oedd- ynt yn earn lies yr Ysgol. Y mae yn ddiau pe eeid capel cysurus yn v He hwn, y gellid cael ychwaneg i'r ysgol, ac y dellai lluaws vngiivd i gynal cyfarfod- ydd ereill. Bydd y rhai a ddeuant yn nghyd yn bre- senol yn Hawer mwy yn ami nai; a gvnalia yr vsgol dy* Puaii y cafiom babell helaethaeh yw dyinuniad, — G tralia. RIJYL.—Cynhaliwyd cvrannfa flynyddol Anniby'n- wyr Swvddi Dinbych a Fdint, yn y lie ucliod, M>hs- tiri H a. 15. Pregethwyd gan Mai. Roberts, Ll in erchymedd; Roberts, Caernarfon; Lewis, Dolvddel en; Griffiths, Bethel; Griffiths, Rhosian; Parry, Ffestiniog; a Griffiths, Caergvbi. Deehreuwvd v gwahanoi gyfarfodydd gan Mri. Robots, Rutliin"; Everett, Llangwyfan; I'arry, Llanarmon; Lloyd, :11 r y Wern; a Williams, Bagiilt. Cafwyd ev m an fa dra chysnrus, a gobeithiwn fod eneidiau lawer wedi cael llesad, ac y bydd i vmweliad y brodyr a'r dref fod vn godiad i achos Duw yn y He, yn ngwyneb yr am- gylchiadau D23 3U3>I7?. ABSRTAWE —(-yn halt wyd cydgor yshlenvdd yma | wytil nos 1 heidvw, (lan reolaeth Mr. Bassett Jones Y r oedd Mr. Ellis Roberts, telvnwr Tvwysog Cvmru, j yn ehwareu ar y delyn ar;ider<diog o waith Bir. Bas- sctt Jones, oedd yn cael ei harddangoo yn y Palas j Gwydr y flwyddyn ddiweddaf. Cynorthwywyl ar y vi,ilil/. gan Mr. T. Weaver, blaenor yr Athrofa Fr-ui- inol; a Mr. E. Queleh, Yr oedd y chwarcu yn ar- j dderehog, a'r gvnu'leidfa wrth ei bodd. Yrydyinyn deall y lJ,vddallt yn fUi!n yo ghastellned\J, l\h:J'lhy! a Chaerdydd. ABERTAVVE.—Y'r oedd Arddangosiad Flodetiol vn cael ei dang 'S yn ngeiddi Mr. White dvdd Iau wyth- nosi'rdiwcdd:?. yr ()efl(l iiit?.vr o o !f!)mathyn'i,ond o herwydd fod v tywrdd vn an. ILuriol, ni I oedd yr e(irvch%N,.vr in,)r N, .n:id Ar.v d¡"wedd; L'Y,;bl'wywyd pcr!:e()6i;)n y b« -oau goreu. — Gohchydd. I'e.AWDLYsOKDD y DEHEVIR. — Yinwclir a'r Deheu- dil ele'ii gan Mr. Justice Croinptuii, fel y canlvn — j A■oryaniey,—Caerdydd, dydd (iweuer, Gor. l(j. Peniro, —H',1 llfordd, Sadwrn 2-1. Crrcdi:iion,—Aberteili, Mercher 28. B-ychtiniog,—Abevhonddn, Sadwrn 31. Myntoy,—Mynwv, Lttiti, Awst 2. 1 C4STE1.LNEOD.—Dydd Ian wythnos 1 r diweddaf, a flair yn Nghasteiiueod; nid octl-l rt., w lawer o anifeiliaid yno, ae nid oedd y gwerthianaa °nd ychydig iawn. Yroedd y piistau yn lied sefydl- og.—Golichydd. J. LJ. Phillips, pleidiwr i Argiwytid Derby, yn hwriado dyfod i'r mixes yn cr 11 yrielod prescnol, Mr. J. Evans, it. C. Y maent yn siarad yn lied sicr eill dan. oes neb wedi atnlygu eu bwr- iad i wrthwynebu Mr. D. Morris, yr aeiO(! rlnddlryd- ig prcsenol tiros fwrdtisdreti Caeriyrddin a Llanelli, i CAERDYDD. —Dywedir fod Waiter I'oiiia, isw., yr hwn sydd yn duiyn rbyd Ifrydi^ iawn, yn bwriaou gwrti-rwyoebu yr aeiod prescnol dros iwrdeisdrJi a LlanUisant, sef John Nichoil, Ysw. u dywedir yn gyO'redin mai Coffin fydd y gwr a ddych- vvelir. CH:rujYDD.- YmwcJodd yr areithyddes ysblenydd hono Mrs. Balfour, a'r dref hon ar yr Bred cyiisol. Diau genym y gellir ei rhesu gyf'a yv areitliyudcs flaenaf yn ei hoes. Yinwelodd befyd a Hwiii'uiud, Llanelli, ae Abertawe. AREUOAKE.— Tuiiehwa eto.—Cymerodd tanchwa arall le yn mhwll Lietv S:encyn, ger Aberdare, dvdd w.vt.Iiii(,s i'r (IiNve(itiaf, ("i,i-vy yr ii,,i. v i,,i ti-i dyn hroll yn ngal'ael angati. Act:) y tri i mewn i hen ?'a'tb a ({¡aowy:l n,)etli N ri eu ;4, elial, f,,?i awyr yn dtlrwg, taniodd yn union, a Ib>sgwvd y tri I yn enbyd. (I li%?-vnt t?lla;i yi -)"I I aid oes ond gobaithgwan am cti \i\M'\iM.—Go!i<>bydd. C-ASNEWvui>. Darlu i bicif!wvr('r.)v.-sh?-B'n'!p-' Ysw" ,IT aelnd p!.e.?n()! u?st\vni?sdr?M\n??? wib?('d!gun;nvy,b;??.?,j,?,?j??.?,??,?.?,??. Da tienyin ddeall fi. i ei wrtbwvoebvdd Air. Liiidsoy n Hbvg o ddyfod i ,n?.vn d?sj)?-[m<,nth. <AEK?n,c,h?,?jdyH?iGvmde!t).as..i cl?yi?l-!(I(l viyia Yr wvti).?,,s e?'ll v t,pan arcithi'hl,¡ D;oll 1lanJ.:dr,'y Pa\e'Jcdi?ion L. J o'gan, tut?, Wrcn!orJ, Jo?s.&:c. C?I?yd?S at y Gymdeithas. ABERTAWE.—y ??/ D. R. Xh-phen.—Dn genym | ?,af-,l ar (i(leall (?yt,?illi,)n Ijr. Ile  )wn, wedi Hurtio eu hnmun yn bwv)I.?"r i ?!vr'- d y uwybr goreu j cyf.?ii swnj di??n'd') ?.Ldw ei w?ddw a 1 cbwe phlentvii allan o eisiau. Drwg iawn genym leddwl iddo farw mewn (I y I o heb ddarparu dlln ar gyfer ei wraig a'i dculu. Gwneir y pwyllgor i fvnu o foneddigion mwyaf dvlauwadol y dref. Os bydd rbywrai yn teimlo awydd i danvsgrifio at yr achos, neu ynte gael Hyfr i gasglu, bvdded iddynt ysgrifenu at v Parch. C. SnORT, A.M., Abertawe, neu y Parch. D. IN'ANS, York place, Abertawe.

DIOFALWCH YSGRIFENWYR CYMREIG. Siaredir ac ysgrifetiir llawer am sefydlu rlieol gy fl'redinid er undnrfio a chywiro yr Orgra'T Gymreig, ue y mae yn ytnddangns fod a in; en mawr am ddi \y >g- iad. Oo.i v mae gwall ¡¡ntil, mwy amhvg 11a beiau mewn s.llebiaeth, i'w gasifod yn dra mvnvch mewn mt:'wns. n ehtat'th,t'w?a' d o( t yn d ramyttych meM'n ysgrilau Cyrnreig, sefdywey t un petit a rneddwl peth arall hollol groes i'r hyn a ddywedir; ac ni l mewu ysgrifau rhyw fechgvn antedrus ilti unig y gwelir hyn, olld helvd yn ysgrifau euwogion ein ccnedl, ac mewn ambell lyfr a ystvrir giin rai fel safon cywirdeb; ond tardda yn ddiau o ddifFyg gofal, giin yiiiollwng gvdag arferiad direswm, heb ystyried y gallai gamarwain y dardenvdd. Yr hyn y cyfeiriwyf a to yn benaf yw, camarferiad o'r geiriau gwndu ac am hen, gan ddefn- yddio y evntaf yn yr 1111 vstyr a'r gair addef, a'r olaf vn yr un ystyr a'r gair credit, y rhai ydy it o vstvi "hollol wabauol. Yn gysylltiol a hyn hefyd, gwneir j camddefiiydd o'r geiriau tin, tins, nad.Sn: iel v gwelir yn yr anghroiOtiau canlynol:—Mea n traethawd argralledig ar Ddirwest, gwelais y geiriad canlynol, N l's nad ydoedd braidd yn aumhosibl." Mae y gair "nad" yn hollol afreidiol. Yn Methodistiaeth Cvmrti" gwelir ymairoddioti cyifelyb, megvs iaidal. ;J,r): Ac nid aiihygoel genym, ehwaith, 11a theiml- odd y boned Ivvr hwn Eto, ttnial. 609: •' Nid oes amhèuaetlt na fu yu edifar gan y gwr." Y11 yr Amseran" am 1\TdJefin 9 dywcdir, 11 Nil ops ai-n- heuaetli nad boddi a wnaetbent." Yn y Traeth- odvdll" am rbrill, tudal. 21)8, dywedir, Ac nid oes ammheuaeth nad yn yr un lie yr oedd" Eto, tudal. 179: Nid ydym yn gwadu nad oes cywreinrwydd yn liuniad amryw o'r mesurau caethion." Y11 awr, pa j angen sydd am yondroddi cymaint mewn fiurl j nacaol, pryd y geilid atnlygu v tneddwl yn llawer egluraeb ac yn rymusach liefvd mewn Hurt galarn haol J Syhver ar yr anghraidt olaf a nod wyd, ei esiampl, fid hvn: Yr ydym yn oddef.fod cytorebiru-ydd I. ,< t' 't'r un modd yn liuniad o'r a r un mot 1 ar y iieill. Yn olaf, wele fV'awddeg o'r" Methodist am Mehefin, tudal. til: "Wrth ddarllen areUhiau larll Derby, Disraeli, a'u caidynwyr, yn y >enedu, ae allau o'r Sene id, a'o cymharu an gilydd, m.ie yn j aninhosiid peidio teimlo, nad ydynt yn gwueyd eu I goreu i geisio twyllo p iw!> am eu hegwyddorion. Ile g weiswn y fr iwddeg m hod yu v vmro, III buaswll Vn vhvfed'du; oad credwyf mai barn yr ysgrifeuvdd I iiedd, eu bod yn ceisio trwyllo pawb. Gan obeit'aio y cvmera rhvw ysgnfenvdd iny galimyg v jjwnc dan svlw. vr anturiais visrifeau hvu. Glon Me nen, PHILOMATH.

A T O L Y G Y D D Y Ii AMStRA t'. SYR.-Gf-,nfod cyfeiriadan wedi eu awnerd yn yr Amserau amrvw droion at (y liyfr, ar "ür.t,dd yr Oesoedd tywyll, yo cynwys hanes IlDri Lloyd, a def'odp.u, chwareuon ae ofergoelion ereill, efallai y godiiefir i mi wneyd yehvdig o nodion a fyddant o le* 1 dderbynwyr a chyhoeddwyr llyfrau yn gyffredinol. Yr oedd amryw o'm eyfeillion earedig yn cwyno fy mod yn hir iawn yn dyfod a'r liyfr allan. Yitiudttng- osodd rhai tiioti yn yr Amserau, y Seren. Gum#r, S,c. Cydmarai fy hoff gyfaill, lorwerth Glan Aled ti i "gvich ar GamIas," yn sicr o ddyfod rywbryd, yn slot* and 'Yr (ied(I v gyiiiii,riaeth yn deilwng I) feddwl by wing lorwerth, ac y mae yn rbaid i mioau gyfaddef ei bod yn lied gy wir. Ond yr wJf wedi cael allan un rinrganfyddiad oedd vn ddirgelwch i mi er ei fod yn ddiau yn adnabyddus i ereill; sef, fod yn irtdl cymeryd ychydig bwyll irrth gyhoeddi Hyfr. Daelh llesiant mawr i'r tansgrifwyr yn gystal ez i minau, j canys nid oeddwn yn meddwl ar y evntaf argradii ooil 500, o lyfrau a bwwriadwn roddi 72 tudalen, 8 plvg am Is. 6e. Ond feI yr oeddwn vn oedi cy. hoeddi, a'r tansgrifwyr yn amlhau nes dyfod agoa yn 500, tybiais v gallwn gyhoeddi noil, a rhoddi j pedwar/om yn ychwaneg yn gwneyd 104 tudalen am is. Cc.—Daeth y Geri Marwol i'r wlad, achusodd hyny oediad pellach yn nghoeddiad y gwaith, wrth hyny ychwanegodd nifer y tansgrifwyr hyd yn agoo ,h v ta- -g i til; erbyu hyn yr oed.'wn yn lied hyderus y galhvn anturio cyhoeddi dwy fil 0 lyfrau a rhoddi pedair form eraill am yr un bris; sef, 13G o dudalenau am y | pris oeddwn yo feddwl gael am 72 wrth argraftu 500. Ond nis gelhiis ei orphen yn ol y cynllnn oedd- wn wedi ddechreti yn y dosran <daf o'r llyfr, a rhoddi enwau y tansgrifwyr yn 01 fy addewid heb ychwanegn form a banner, felly m :e yr oediad yn nghvhoeddiad y llyfr wedi aehosi i'r darllenydd gael 148 tudalen yn lie 72, ac am yr un bris. Riiodday cyfrif hwn eglur- hud sir y go fy niad a gynygir yn fynych i werthwyr l'yfrau; sef, "paham y mae llyfrau Cytnreig ruor ddrudion mewn cymhariaeth i'r llyfrau Cytnreig mot ddrudion mewn cymhariaeth i'r llyfrau eisl)i 1" Wrth farn 11 pris llyfr, y pe h cyntaf a ddylem wybod yw, p't nifer a argraffwyd, ac yna quantity, and quali- ty. Gan hyny mae gan fy anwyl gyfaill lorwerth, a'r achwynwyr ereill achos i lawenhan am yr oediad, os ydyw cael mwy o werth am eu harian yn bwysig yu eu golwg. A gwn y cyd-lawenhant a myfinau pan y • lywcdaf wrthynt fy mod yn awr yn editarhau am na vn arzrafl'ti te,ir 'v n lie dwy fil. Mae hynod~ rivydd a dyeithrweh cvnwysiad y llyfr yn ddiau yu codi awydd mewn llawer am ci gael. Meddwl jr yr wyf y bydd y ddiry fil oil wedi mvned o hrn i i ddi wedd y mis Awst. Os felly, byddafyn dechren patotol ail-argraffiad i ddyfod allan gyda vr ail run, yr hon fydd yn cynwys y pethau ygorfu amaf eu gadael allau er mwyn cadw fy addewid a'r tansgrif- wyr cyntaf o barth v pris, (Cwel, clawr y llylr). Meddwl yr wyf mai tua Is. neu Is. 3c. fydd pris yr ail ran. Gan na ysgrilenwyd o'r blaen yn Gvmraeg ar y pethau a gvnwys fy llyfr byddaf yn ddiulcgar i bob un a fyddo mor garedig a nodi eynnifer o diwyg- g, I' a n( jadaua gwelliannau a ganfyddant vn angenrheidiol. j Blaenau Gieent. W. ROBERTi.

G E N E D I G A E T fl A U PRIODASAU, | A lU A R W 0 L A E T II A U. Esgirodrt, MeheSn 8, gwraig Mr. David Davies, crydd, Hewl Peolon, Pwllheli, ar ferch. —— 9, gwraig y Parch. John Hughes, Ficar, Pen y bryn, Cerediion, ar fah. U, gwraig Mr. Edward Simon Jones, grocer, Caernarfon, ar ferch. —— 15, gwraig Mr. William Griffith, saer llongta, Pozth jlaiioc, ar fab. Priodwyd, M.u 23. yn Nj?anel Mvnydd Seion, Aberge!?. Mr, Richard Jones, Bettws, a Miss Anne Jones, A'ter?fip, '5, yn N'r Aiiiiib?,il,,vr, Llan(-,Iwy. Mr. William jones, Llansannan, a Miss Ann Wynne* Ilr. ?V Joiies, Liaiis aniiuii, a Ann ?Vytin e, Lianefydd. ——— 10, vn Ngbaergybi, Mr. G. F. Hook, Devon- shire, a Miss Margaret Julies, Nliiies' Arins, Caer- gybi. — 12, yn L'?nfrnthpn, Mr. R. Ll. Jones, Pare, a;.iss':arvCr:i.!tUis,A??Hd, L?nb?dr- —— t?. v?) E?i?ys St. P?h, P?Ilheii, Mr. Rich- ard Jones, Gloria. Nefyn, a Miss Ann Thomas, Bwlch y Llao, Boiiveau. I;j, yn Nghapel yr Annihynwyr, IJanelwr, Mr. Richard Edwuru^, Prestatyn, a Miss Margaret Owens, Abergele. T,Ianc?ollen, El?vard C l ar k s. | )' vn F??iwvs Llangollen, Edward Oark?, t Ysw., H ill Bank, a Iliss Ehzxbeth Jones, Bron- }¡ell:og-. —— 16, VI1 Who, ger Pentrefoelas, gan v Parch. W. Roberts, gweinidog v !h", Mr. Phillip WH!t.tm<, Craigforis. Caiielcurig, a Mi?s\!i('c Jones, Nebo. ——— 16, yn Idanfar is geer, y PAr,-I). Barbazon J Hdlnwes, F.ear Cilcen. a Miss J. C. M. Howard, L!a¡¡,11Ii;dr Dvfirvn Ciwy-h 17. vn S' rlwys B: tws v Copd, Mr. William Jones, Pearuachno, a 31 iss Sarah Roberts, BdtwI T Coed. IS, vn NahnD?l Pendref, Caernarrnu, Mr^_ Ht-nry J..hn Parry, Bethesda, a .MiM JOVOO. !Hm\t\ lly "ti, Caernarfon. Ra Farv7, M: i 2'\ William H!JIJ" Earl street, yn •• dref Inm. Oed 16 Mai 31, Mr. David Griffiths, Brithdir, Berriew, Maldwyn. Oed 42. Gwnacth Mr. Griffiths lawer i» dtlafoni vn ei oes; ond ar deydd ei farwolaeto ueth I ar gefn ei ferlen i farchnad Tra'lwin, vfodd fwy nasj v n ddvlasai, at- wrth ddyehwelyd adref, cwympodd, a bu farw VTI y fan Mrs. Ellis Jones, draper, Trailwm. Oed 2t. —— 7, Mr. John Evans, Bryneira, Llanfair-pwll- gwvnryll, Mon. Oed 42. -8, yn nhy ei Modryb, (Goat) Beddgelert, Miss Alice Pritcbard. Oed' 19. 9, Ann, gwraig inir. Richard Hughes, Siopwr, Tydweilio-r, Lieyn. Oed 45. —— 9, Elizabeth, gwrais Mr. Robert Parry, Pen- 1 yhryn, ger Bethesda. Oed 33. 9. Ali- Grace E INvards, Wig, Llanllyfuj, I Arfon. Oed (17. j 9, Mr. Owen Williams, 'Rafonddu, Llanllyfnl. j Oed 78. 12, Mr. John Williams, paentiwr, Abergele, yr hwn yuiicdd bregetiiwr tfyddlon g"ia'r Trefnydd- ion Woieyaiud. Yn Niot)>ch yr oedd J. VV. ar yr ad eg y bu farw, wedi cael ei symud yno er ys naw iiiwrnod o dan ofal y meddyg, Mr Pierce. Dangos- <old ei gyfeillion vn Niobych lawer o garcdigrwydd iddo yn ei gysttidd a'i angeu. Ae ar ddydd ei gladd- edigaeth. vr oedd yn ei liebrwiig i (it ei hir gartref rai o'i gyfeillion crefyddol o bob ardal yn y gymyd- ogaeth, o (ionwy hvd Dvsertb. Hernid fod y gynull- eiola a'i hel>ryn»ai yn cyuwyst) 400 i 500 o bobl, yn | mysg y rhai vr oedd amryw o'i gvmdeithion yn j Urdd y r i'orestwyr, a nifer luosog o hregethwyr a brodyr crelvddol. Yroedd yr ymdeithdorf wedi ei tbreihu yn y niodd mwyaf gweddus, ac oil yn amlygu galar mawr ar ol eu cvfaill flyddlon a rhinweddol. Ond—" Er cwvno yn hir, canu'n iaeh I wr da bwyll a raid bell.,ici).W. A. 13, Mr. John Roberts, barcur, Pentre-poetb, Pwllheli. Oed 57. 14, Susan, mereli Mr. H. G. Hughes, cyffer. iwr, Caergvbi. Oed 1 (1. ac 8 mis. 14, Elizabeth, gwraig Alr. William Robert*, Duke-street, E/erton. Oed 41. 14, Mr. Isaac Hammond, goruchwyliwr yn ngwaith eopr Llanelli. Oed 37. Perchid ef gan bawb I'd meistr (?aredi,, a da, ac y mae ugeiniau ya atnlygu en colled mewn galar ar ei ol. —— 14, Bir. John Jones, gynt 0 1.anidloes, onfl yn ddiweddar teithiwr trwy Ogledd C'vmru, dros fas- nachydd cyfrifol o Fanceiuon. Oed 48. Yr oe,ld Mr. Jitnes yn gerddor medrus, vn nrteddu gwybodaetb eang mewn materion gwladol a clirefyddol, ac yn un tra ymdrechol dros lwyddiant pob achos da. Dian y teimla ei wraig, ei dri phlentyn, yn nghyd a'r eglwyi y perthvnai iddi, golled fawr ar ei ob 15, Mr. John Owens, lhvytbwr lleehi, Caer- narfon. Oed 80. 15, Sidney, gweddw y diweddar Mr. R. Williams, teiliwr, High-street, Pwllheli. Oed 72. 15, Mrs. Evans, gwraig Mr. Evans, cytferilvr, Llanbedr, Ceredigion. Oed 39. If), Catherine, gwraig Mr. R Davies, Llys- gwynt. Llanfairfechan, Arfon. Oed 38. 17, Mr. John Davies, ysgrifenydd cyfreithiol, Hewl Bangor, Caernarfon. Oed 74.

Yit ETHOLIAOAU. —Dywed"Etholwr o Ca,rnirfon" fod yr vmdiecb rhwng Mr FIa3Ir. D. yn debyg o fod yn un liect hocth yn y dref hono-fl)d yr etholwvr yn D., ond fori amryw o uchel wyr vrSi rdal yn arfer eu holl ddvbmwad O 1)1 aid Mr. H.—rhai goruchwyr yn arfer iaith lied an- weddus mewn bygvtbion, edliwiadau a cbainfynegion, ond v mae ef yn ilra hyderus er y eytan y bydd i bleidwyr Mr. D. brofi eu hunain nid yn nnig vn ddynion gonest, ond hefvd yn fud iugwvr anrhydedd- Its. Y mae "Un o Cil wi r Llanddeiniolen," wedi ysgrifentl dros ei gyd-charehvyr, ae yn dvuiunO ca»d gwvbod Pa rai o Fasnachwyr Bwrdeisdiefi Sir Gaernarfon a roddant eu pleidlais i gefno^wyr diffvn- dolliaeth; neii ynteu a omeddiint bleidio y rliydd- f.isuacbwyr, fel y byddoiddvtU wyborl pa fasnachwyr fyddant deilwng o'r. cefnogaeth a'u cwsmeriaeth hwythau meun amser dyfodol. Dvtnnna ein golieb- vdd ar i chwarelwyr IJaullvfui a Llandegai gymeryd yr awgrvmiad. CFULEM AM RILTWV o BUNNAC.—Dywed "Solon" nad argraflodd Ariundv Linear erioed ychwaneg ca pbedair o gedleni (Bunk-notes) am liliwn o bonnaa. Gvvedi argraftu y rhai hyny distrywiwyd y cael bJid. Am y peiiair a argraliwvd, dvwed eiri gohebydd fo4 un yn ineddiaut Rotl)scllil(l,-tin gaii deubi y diwedd- ar vii Aiiati(iy Lioezr-ar llall wedi ei hvstramio (frame) yn mhalawr (pnr'our) Rogers, Pry dydd ac Arianydd, »