Yr Amserau

CVilANFA YLt ANXIBVNWKK YN RilfL. ilswn cyfarfod o Weinidogion Cynulleidfaol, a gynneiid yn Rhyl ar y 14eg cyfisol, cynvgiwyd gan y Parch. H Pnsjh, Mostyn a chefuogwyd gan y Parch. W. Griffith, Caergybi; a chvtunwyd yn utifiydol,—Bod y Cyfarfod hwn yn dllwys deimUdwy o bwysigrwydd yr ymdrech a wneir vn breseuol yn rhai o r Bwrdeisdrefl Cymreig o Maid egwyddorion mawrion rnyddid gwladol a chref- yddoi, yn dymuno ardJatgan ei gvineradwyaeth wresocaf a'l gvdymdeimlad dwysaf ynyrachos; afl yn taer erfyn ar eu cyfei 1 iion crefyddol, vn v gwabaool Eglwysi Cynulleidfaol, yn nglivd ag aplo la,j eu cynoHeidfaoedi yn gydrorlinoi, i gyd- ymdrech a chyd-gvnorthwvo yn miiob mOlLl teg a cbyfreithlon, drwy eu pleidlcisiau a'u dylanwad, er gweitbio allan yr egwyddoriou hyu i iuddug- oliaeth. -1 (Arwyddwyd) DAVID GRIFFITH, Bethel, Cudeirydd.

AT OLYGYDU YR AMSERAU. ANWTL SVR,—Mewn cyfarfod dylanwadol o fon j .ddwyr Cymreig, Etholwyr Liverpool, Thomas Mor- ris, Yswain, yn y gafiair dvinnnwyd ar y bone idwr hwiiw i ysgrifenti at E. Cardwell, Ysw., A.S., i arler ei ddvlanwad ) jjessio gan Svr Benjamin Hall fod yn breseuol mewn cyfarfod cyhoeJdr.s o Etiiohwr Cy- tnreik Liverpool, i i^aei ei ynal vn fuan, a deibyu- iwyd yr atebiad canlvnol. Os rhod Iwch le iddu yn eicb papur yforu chwi foddewcb, Anwyl Svr, Yr eiddoch, Liverpool, Mehejii 15, 1852. E. Pcca. 9, Great Stanhope St May Fliir, J una 14th. My dear Mr. Cardwell,— I have received a most gratifying com- munication from mv Weish countrymen in Liver- pool. They appear to think that if I were to attend a meeting of mv countrymen in that town, [ should render Nlr. Ewart and yourself some assistance in the approaching struggle. if 1 could see auy possibility of my being able to leave town. and if I could be assured that mv presence would be of any avail in a rigiit against a Protectionist Government aud Protectionist Candidates, I would gladly run down for a day, and ttike, plitt in that fight But uufortiitjat-ly all the Metropolitan business has been delayed by the Government till this time, and I cannot be absent when it comes on. My Welsh friends are as good judges ns any people of the ditFerence between Free Trudo) fllid a Tax on their Food, and if they vote for the latter, they are not as wiae in their generation as I be lieve them to be. We have a saying in our language, "Cas gwr ni charo y wlad ai maco."—"Hateful is the man that loves rIot the COIJntrv which bore him,"—and if the Welshmen of Liverpool love their country, tiler will not show that affection bv voting for Candi dates who, if they are politically honest, must impose upon this nation the greatest infliction that eould be devised—viz impose a tax on the Food of the people. Wistiing you every success, and trusting t'lat the Electors of Liverpool will not reverse the financial policy of Sir Kobert Peel, as some mein bers of tbe Government are pledged to do, I remain, 11y dear Mr. Cardwell, Yours truly, E. Cardwpll. Fq. B. ff A r- L.

FFR A I Nf". I Y mae adroddiad pwvllgor ty y cynnrychionvyr yn dangos fo I y Hwvddvn I'" tS wedi vchw.ine!»u at y ddyled wladol y swm dirfawr o francs, (sef tua Hie. o Brian Lloegr,) a'r Idy, nyddol o 73,2-37,809 francs -Catod I cyboeddwyr a an o'r pewyddiaduron gwledig, yn erbyn pt rai yroall eriyniadau am gyhoeddi newyddioa an- wireddus, eu rhyddhau gan y barnwyr. Gan fod prawf trwv reithwyr wedi ei ddiddymu »vda oJwg' ar droseddan y wasg, y mae hyn yn dd.ingosiad ycluvanegol o annibyniaeth pwrol v llysoedd harn —Y :nae y cvngbor gwiadol yn narparu cyfan- eorll;ad i Algeria, vn postal ag j'r trefd'iigactha!l A i e i- a, yn c Ffrengij; yn gy/fivuinol. — Y rnne v Puh ique. newyddur a'i hyrjodasai ei hun trwy ei amddifiyn- iad egniol o'r ymhevodraeth, wedi peidio vrnddan- gos; ac nid oes dirt) amheuaeih na chafodd ei attal gtn v llywociracth ac edrvchir ar v tfaith fel yn arvvyddo anew* Jlyggarwch y Llvwydl i'r mater hwn gael ei ^Irafod yu nihtsilaclr, yn bre- Benol o leiaf. Fel at-ddoJiad i gedon y gweinidog rhyfel, rboddir r!)estr o'r lioll longaii rhyfei, ageilorigau, a chlud-lesti'i, paithynol i lynxes rlivfel Ftruitm, yo nsfhvd a niter y llongau svdd yn awr yn eael eu hadeiladu. Ymd len^vs oddi'wrtli vr adroddiad hwn, mai cyfanrif vr lioll lestri, o hob maiutioli, yn llynge3 rhyfei Ffrainc, yw 330, o ba rai v trity 173 yn gad-iongnu hwyJío o wahanol fairitioli, 35 yn g'tnd-longati, a yn agf>r!eslri, bron i gyd yn lloogau rhyfei. Y mae yn awr yn cael ell hadeil- adu C)7 o longau, amrywiol eu uiiiiut, o OIL rai v mae 12 yn agerlestii. Uwelir fod tioli yn Uvnges gref; ac yn f-vv felly pan vstvrier niti oes braidd long yn perthyn i lvnges Fi'raine, nad w yn btrOfl i -0 leilf byddai tetty mewn ycii)dig ddyddiau neu wvthnosau. Ur Lnnis X/ipoieori yn iJ!!fflcth!1 W <i$g beisni j Dvdd Mawrth. gwysiwvd goh«l.»vvr y D>i\bj News, v Mornitvj Chronicle, a'r Jlorn¿n;¡ Atlcerti- IU, o flaen M. Latonr Dumotilin, a hysbvswyd hwynt fod y newydtlia.dllrorl Seisuigwedi ymdd.vyn yn v\arthns tuag at y Llywydd ac yeltwunewyd, os ymddangosai dim inewn newyddur feeisnig az a f'vddai yn waradwyd ius tnag nt y Llywydd rhagllaw, y d;«nfonid gohebwyr y newydutir h wnw allan o Ffrainc. Ar ol i'r gohabwyr ddvmuno am ryw gyhu idiad penodol, neit ryw brawt fod rhyw- beth anw!i?ddns vn c?e! ei dd nvevd yn y pap^iau, hv?bvs.vyd ma) vu p)thv?!?a ?oiy?vddot v Mim- ing Chronicle yn bonaf yr oe id yr yirudruddion yr aciiwvnid o'u berwvdd. Pan livsbysodd goheb- ydd y Morning Advertiser fod y Tiiiies wedi bod ju lied gaied ar v Llywydd, atebiad 31. Duniouiirj ydoedd, fod y Times yn cylioeddi v ddwy oohr. Efahai fud ar y Llywydd ofn tynu y Times yn Cl baii, Dell ycto ei tod yn byderu y bydd i'r 1) ii I)y hwuw, fel arferul, droi i'w gunmol cyu pen Lif. Y niae Arglwydd Cowley, ein ceuad ni vo Ffrainc. •wedi cyiner^d y mafsr mewn Haw. Afraid ydvw dywcJd fod y newyddiaduron hyn vn chwerthin 8111 ben ymlpia Louis Napoleoo i gau alliin now- jddioe o Ffrainc. Rhaia alitudio pob Slis o'r vlerl Uocc n gallir gwn«yd hyny.

I AMRYWLAETHATT. I I 0 berwvdd fod ein colofnau yn llawn gydag acbosion yr Etholiadau, nis gallwn ond rhoi brawddegau byrion o hanesion tranior. Lledaenir y gair yn Liydaw to i itoll Loegr yn mron yn ymuno a'r Kghvys Babaidd, a gotneddn yr awdurdodau roi caniatad i'r Protestaniaid sydd yilo wrthddvweyd hvny—Y mae Mr. Meagtter wedi diangc o'i alkudiaeth. ac y mae yn awr yn Efrog Newydcl Y mae v G-vvddelod yuo yn ei groe^awi yc galonog iawn—-Hyderir yn gnf na bydd i Lywodraeth y Pab roi Mr. Murray i farwol. aeth. Y mae gwaitlt y Consul Prydeinig yn ymyr aelii wsii peri iddynt betruso,—15u faftv 36 o hersonau yn Orleans Newydd trwv y cholera- Y mlle I" lIeWYd,diOl1 o Avvstralia a Cbalitforuia o'r uatur mwyaf calonog.

Y SEXEDD YMHERODROL  j TYR AKCL?uuL i DYDO -IIERCIlFit Ifehefin 9. I IARLL ivJAI.MESBUKV wnh j^vnvg ad d^arlleniad | RheithsyriI l)ymroildiad I roseddwvr, :i eyltirai foil peribynas i fod v n;iiii a'r i'ad yn rlioi i I'ynu dros- e fdwyryn prbyn y <-yt' reiti)i!m )d, a dvwt- d o d d eddwjryn erbyn y cytreitiiiau il%v gily ld,a dvwt-dodd tra yr i-edd Flrainc bob amser vn rlioi troseddwyr i t'yrni i Loeafr, nad oedd Lloeur un amser vn rhoi yr un 1 tvuu i Ffrainc, ac ainenn vr ys:rif hOIl oedd dwyn hvny o amgvlcli yn fwy cvson. Nid neddid mewn un v.?,f) n. Ni?i iuewii t;n modd yn iioly^u tod troseddwyr gwladwriaethol i gael eu rliui i fyiiu. Pasiwvd vr ail ddarlleniad. I -Dyt)i) lo. i AROLWVDD HKOUOIUM a gyflwynodd dde:seb n Jamaica vn cwyuo II herwvdd cifviig(ler yn India'r (iorllew in. a chvnydd y yaethfasnach mewn canlvn iad i ddeddf IS 16, a chymerodd y cytleustra i ddatgall ei farn inni dueth oedd pa<io'r iiiit,,iiir h%vit, er ei fod yn addeffod y planwvr wedi dyoddefo'i herwyd t. IARLL (IKEV a wndai mewn modd pendant tod v i^ai'thfasnaclj wedi cyiyddu mewn cunlyuiad i'r j weithred y cyfeiriwyd ati. IABLL DeRBr a ystyriai mai yr iiniz foddion i lei han Y c.vf nder a Jei'mlld .vo [(idh'r G"rllewin o¡;dù, trwy atal gostyn^iad y tret'hi ^wabaniaethol. I)YL)D (i%VENER,Niel-,cfill I j. ARDALVDD LAsmoWNE a ofvnodd i larll Derby a I j oetld rhyw polnod wedi cael c'ytunu arno gnn Hwyllgor y Cytringyngor tr addysir.yn gwnevd rbyw | gyfne«idiadau yn y rhodd Seneddol tuag at addysgu y genedl. IARLL DERBY a atehodd eu bod, trwy yr hwn vr ocrid rhyw liniariad yn yr adranau hyny oeddynt yn etl'eitliio yn gaethiwus ar ysgolion Eglwys Luegr wedi ti wneyd. ARDALVDD LANSDOWNE a dditjanai ei ofid na ddarlu i'r cyfnewidiad gael ei osod ger (iron Ty y CytTredin pan oedd y plei 'leisia l i ddybenion ad (iy 19 yn cael ei gynyg. Nt hysbyswyd dim am v peth hvd nes yr oedd y swm wedi cael ei roi. ac hyd vn nod y pryu hyny nid oedd wedi cael ei wneyd wrth Dv y C y ff red in. TARlL DERBY a amddiffynai weitlirediadau PWJll | gor v Cvtiiu-ynnor ar Addysg yn y petti liwn, ac yeliwanegai na ■ oedd y llvwodraeth yuei vstyriad yn afresymol i roi i K-U-ys Loegr yr 1111 rhyddida,' oeil I yn IDcdrii lilt p!cidiau eredl mewn cvsyiltiad a'r rhodd. Ychwanegodd.mewn ateliiad i sylw jieliach na roddid naryw swm o d.ui y cofiiodiai, liyd iws v cafl'ai Ty y Cyffrediii gyfleustra i ddatiiati ei farn air y cytnewidiad. I TY Y CYFFRTEDIN. I I DYDD LLLN,—Mehefin 7. f 'I Ar ol ychydig o orucliwylion rhagarweiniol, vm- ffurfiodd v Ty yn Hwvligor o adgyflenwad, pan gyn- ygiwyd y swm am gostau auirywiaethol. Mr. ANSTEY f!dywd,)dd ei. [oj yo gwrtlllvyoebu V swin o £ KK) i Goleg Tyddewi.Lauijieter, i gynorth- wyo costau yr Atlirola. Nnl oed i y tiywndiaeTbau mewn cysylitjad a'r Coleg dros £9f¡iJ. Yr oedd yn beth hynoil fod yr un peth wedi ei ddyweyd am v Colegau er y flwyddyn 1823, pryd y gwaddolwvd hwynt yntat Y r uedd y costau yr un, yr ocdd y ditlyg yr un, yroedd yr arian oedd yn dod i mewn vr un, a'r arian oedd ofynol yr nn, Yr oedd banes yr actios nid yn unig yn tudr.vaith gwartlius, ond yn dwvll-twvll a.: vr oed" vn al1l11llOsil¡\ .lieuwTi'r h.;lI- ediwyr yn ei wynel), y rliai oedd >11 dod o flaen y Ty in>wn cysvlltiad ef. Yr oedd gvnt yn Nghymni niter o ysgolion gramadegol, yn m!ia rai yr oedd y boned lwyr ieuangc iig oeddvnt wedi hyny yn dod.v11 weinidogion yr Eglwys Sel'ydledig, yn cael en hadtl. y<iafit, ae o ijerwydd IJawe/ o resnna", gvvehvyd n dda rid vr ysg diou hyu o'r ntilldu er mwyn athiofa. Gwn:u-thpwyd cynvg atiau mawrion i sefyditi vr ath rofa trwy gasglu cvllid.tu i'r perwyi trwy yr ho!l dy- wysogiielh ac yn 1827, adeiladnyd a hi, fel y gall ii ddyweyd mcwlI (,rwi'rioiiedd, ag hatling y wruig weddw. Agorwyd yr athrofa yn :Sl8, a tbrwy d<!edtfSenedd.d. rboes Stor y IV i'r atlirofa yr bawl i osod gweinido^ion mewn chwecli o fywiol actban. Yn I8.'8, daetlj awilurdoditu yr atbrof.t i'r Seuedd i -).vii am rodd o £ 400, oblegi<l er v bnasai v chwe bywioliaetli yu llatvn ddigon I gynal yr atlirofa yr oeddynt y pryd hvny yu Ila"-ii, alr c%,Ilj(jttl vii annigonol Tr perwyi. () ganlyniad, cydsvniodd y Sene.id 5'r rhod I o I'HM) ar yr alllod penodol fod y siviii iian i gael ei ostwng fel v byddai i'r bywiol- iaethati hvny suthio i mewn, ae 11 a roddid dim g-an y Senedd pan fyddai'r hyn a dderliynia'r ath rofa yn syf'artal a'r treuiiadan. Yroedd pob un o'r bywiol- iaethau wedi syrtbin i mewn ond tra yr oedd yrhtdl fywiolaethau trwy Gymru a ldoegr, wedi cynyddu er ainser y d leddf er cyfartalu'r degwm, yr oedil y l'hwe bvwioimeth hyn wedi lleilian o ran eu cy Hid. Add- efid fod pedairo'r bv.violiaethan hyn yndwvn i inewn a'r bysbvsia! noetb.ohb.-gid gonieddid rlioddi cyfrit, r..d y cotau yu rwy III £rl.jo, yr ued!! aw !nrdo lau vr atlirofa vn dod j'r Scncrid fel carJutwyr twyllodrus am Ni 1 oedd yn defnvddio y geiriaa hyn mewn chwerwder, oblegi 1 yr ydoedd yn d»yll, os oedd y gwir swm yn cael ei gclu er mwyn cael y £ 4"0 gan y Sened-1. Yn taetb Mr. Anstey yn inlaen i geisio dangos fod vmgais wedi cael ei wneyd i geln I ifwertti v bywioliiietbua byn; a dyweilai y byddai yn ddrwg iawn ganddo wneyd dim adueddai i atal add ys yn Ngbymru, ti ddymnniail ydot-dil livT'.vyddo addysg, ne vr oedd yn credo y gwneid hyny trwy atiti y rhodd yma, yr lion oedd yn dyianwadu yn ddrwg iawn. gau ei bod yn creti ysbryd segnrdod, diofalwch, nc anoncstrwydd yn nygiud yr atlirofa yn nilaen. Yn lie bod vr i nth Gymreig yn cael ei dysgu yuo, vr ned vn deall fod yr etVydwyryu colli v Gymraeg a feddent ar eu mvnediad id li. Yr oedd llawer o'r cyfansodJia (an a dd.intonid at yr Esgob gan yrym geiswyr am ordemia 1 yn cael ci daidon yn 01 fd eyfanso Idiadau troenus. ae mewn llawer o amgvleb ia,],iii vr ,e(l(l v it gvinera(l%vyi(t, vii cael eu dnrj)an)?!'?t;<L'S"? ymneilldtiol, y rliai ?f)dcr')?nientp:im?ny??e??yrP?!?yf,<?r i'wevm!m-ys«vnt'd"n ))?it?i dd?.{t) y Cymry \n 'IIN,sl)vsiii id(If? c." f."l eii lii:iitli eLi litinlt i !j. pr?'t?ntt?neidytttyncaeieutraddodtg.tnyr.))!? eiriaid \'n H i¡tÏti1 (tymrae yn cad eu cytunsoddi ijan weinidogiiiii yr .vlllneilldnwyr. gan fo(¡" yr oOeir i:ii,i vii i %vrte,itli 11 r hyny eu hunatn. AmLUfn-nwyd y rhod 1, yn t?hyd a nodwe Idiad yr ath rofa gan Mr. MORRIS a Mr. DAVIRS. Dywedod.l yr olaf fod rhai o'r otTeiriaid oeddynt yn cael e? haJJ v^cru vn yr athrofa y:i a l lurni;vlau yn yr fighvys Gymr?ij, ?c yn b.?bto?a.idd iawn gyda'r bnbl, ac yr oeddyna.nmhrtsibi CAel?Wc-Upre?ethwyrn? oedd- ynt. Nid oadd ganddo ddim i'w ddyweyd mewn per- thvna^ i'r cyfrifon, oml yr oedd yn meldwl fod nod- v/eddiad swyd dogion yr athrot'a yn ddigon o rCjwm ?rr:,bi na 1 oedd din twyJJ yn cael ei wneyd. Mr..JOHN- CAMS, ar ol rini hanes yr atlirofa, i ddywedo Id ei bo l wedi derbyn erei sylt'aeniad, oddi- wrth v a tt v.- a Nid oedd dim evfrit' wedi ca?l ei rot er y pryd hyny hvd yn awr. Cwynid yn barhau> o ei-dau arian, a derbyniwyd symiau mawr- ion oddiwrth wyr hatdionus, y rhai oeddynt yn liys- bv-! o'r mod lion oedd yn nwvlaw yr ,tt,irofa. Nid oedd yn gwrthwynebu y riiodd pe ceid cyfrifon teg bita,,ii Vi dv,-i,,iino ei yn lie £100, a- ni^ pjsdlai fo I o fwy o les mewn un wlad nag yn Nghvmr-i Gallai wrthbrofi haeriad yr aelod anrhyd- e IduI Mr Anstey) fod y gwyr ieuangc yn an.tlluog i vii eii li:laltri cii iiii-iain. Yroedd rhai o'r otTeiriaid mwyaf e.iwog yn Nghymril wedi cael eu haddysgu yn yr athrofa hon. Adwaenai ehwi.-ch nen l saith o wyr ienainc ag oeddynt. wedi efrydn yn .■», y rhai a fuasent vn anrhydedd i unrhyw athrofa yn y deyrna^. Svrthiodd y tywioliaeth olaf yn 1815, a rboddwvd hi i'r Pareh. Ilenry Williams, yr hwn na fu erioed, ar nad oe ld yn awr, mewn cvsyiltiad a'r athrofa. Cyfririlgwerth y bywioliaethau ereill fel v £:211, £ 2v>i), £.)q, a £17(, sef Yr oedd yn hyderu, er hyny, liafydd- ai 1 aelo-l anrhvded-lus rami y pwyllgor, ond os gwnai, y byd dni iddo blei?llel?io ?vda-? ef. ?r. L?DR? a amddiFFvnndd v rho ld. ?.W[LLr?Ts i dJvw?d?i, efaH?! n?' oedt v pwyV.iIgor yn gwybod fod y, amser Harrv V[[T, vr holl ?t?n?u arben?ori?th?, vnf.awedi'? rh.u Dehen ( l ir Cvtiiru, .?vF?l l i (?ll cyrnei?vi o(l,li?ir yr a'ii ('r^taru' wedt ?icymervdoddiar? yr )?hvys, an rho. i l.?vyr 1 g.?., R?vdycham, n?.-vn ffyrdd eredl w8rh ? cvmeryd oddiar yr Ehy" Y ,.Jh'n- ?dydocdd fod Ly? u??y, R,?, ??hymm yn ca:'l en hr?nabod bob ams?. f.l y dodat-yn y deYm. a. nd a?dy wlad yn dlawd, obte?id pe ca?u yr *fyY }!'N-,lyr"nVyr hyn yr yd.?U vn per thl' y n .ddf, bydda. mol' ny?eth.? ag unrhvw ran aral o Eglwys Loegr, ac yn herffailh alluo. i gynal ei hllll Yr oedd y lies mwyaf wedi eael ei wneyd i Gvmru trwy -sefydlu yr athrofa hon, a tbrwy r addysg ragor- 01 a gyfranid ynddi, yr hyn oedd wedi d«rchai'u nod- we Idiad vr offeiriaid ieuairige. Yr oedd y boneddwr anrhvdeddtis a dysgedig (Mr- Anstey) wedi condemn- io penaethiaid vr athrofa, fel cardotwyr twyilodrus Nid oedd efe (Mr Williams) yn synu o herwydd j hynv. Yr oedd y boneddwr anrhydeddus wedi con- i demnio pobpeth o dan yr errv Protestaniaeth (clywch, cly/ch). Oddiar wybodaeth o E sgob presenol Tyddewj a llywydd ac is lywydd yr athrofa, ymrwymai i ddweyd fod yn anmhosibl cael dynion mwy gonest, a heriai gydmariad nodweddiad y boneddwvr hyny, a nod- weddiad unrhyw bel'on mewn cy?yildad ag e?twys yr ae!odanr!iydeddu? (Mr. Anstey), gan ddeehreu ?yda y Pab a Dr Cullen, hyd at yr aeiod distadlaf. Ni ddywedodd yr aelod anrhydedlus air yn erbyn y swm o .tHOO a roddwyd i adgyweirio Coleg Mavnootli, ac ni ddywedodd air ychwaith yn erbyn £ '-4,000 neu £ 5,000 i goleg Llundain, pan glywodd fod Pabyddion yn der- byn inaniais oddiwrtho. Yr oocld efe (Mr. Williams) yn dymuno gweled y rhodd hon yn cael ei thynu yn ol fel na byddai coleg Tyddewi o dan nvvniau i neb, ond yr oedd yn hydenl v byddai i'r Pwyllgor ar ol pleidleisio symiau i Rhydychain a Chaergaint, a'r athrofeydd Ysgotaidd a Seisnig, ganiatau y swm hwn o Ar ol vchwaneg o vmddiddan, amddiifynodd Mr. ANSTEY ei hunan. Yr oedd yn Grbvn poh gwaddoliad, a phan oeddyr aeIoel droq Macclesfield yn siarad ar yr addysg dda oedd yn cael ei gweinyddu yn yr athrofa, bydded iddo gofio beth oedd yr Arch- ddiacon Williams yn ei ddyweyd, sef ei fod vn credu yn gydwybodol fod yr athrofa yn Lampeter wedi bod vn falldod a melldith ar y Dywysogaeth, mainid di- ffvgiol ydoedd ond llygredig yn ei gweithrediad add- ysgiadol. Yn yr eisteddiad hwyrol, pa^iodd trydydd darllen- iad Rheithsgrif y Cartreflu, fel y sylwasom yn ein rhifyn diweddaf. DYDD MAWP.TII,—Mehefiu 8. I I I Cyfarfu y Ty haner dydd, ac aethpwyd yn mlaen gyda dadl ar gynygiad Mr. Spooner i gael pwyllgor o ymchwi'.iad i addysg illaynoot,h. Wedi i Mr. FUESHFIELD gefnogi y cynygiad, syl- wodd Mr. HERBKRT ar absenoldeb p »b on o aelodau v Weinyddiaeth o'r Ty yn ystod y ddadl. Os vr amcaii ydoedd yinehwilial gwir;onedd(d a didwyll, t\biai mai y peth goren i'r cynvcydd ydoedd tvnu ei gvmg iad yn ol, goan ei fod yn egluro v bvddai yn anmhos- ibl cael pwyllgor yn ystod y senedd dyinlmr hwn. Yr oedd gan vmwelwyr ethoiiadol Mayiiooth, g"vrla'r pump a benodwyd gan ei Mawrby li, berfi'nth bawl i alw ger eu bronau y Llywydd, y prolfeswyr uc «elod- all ereill y sefydliad, a chwijio i mewn i'w hWlId raetbiad.ei ddygial yn mlaen a'i ddysgybjaeth. Yr oedd y cynygiad yn hollol ddiangenrhaid, a bvddai pub vmchwiliad gan y Ty yn niweidiol ;-c afreidiol > yr W. VERNER a ddywedodd y dylid edrych i mewn i lyfiatt atlirawiactit Coleg Mm nooth, a bod yn llawn ond rhoi atalfa ar waith idl'eir.aid I)al)ai..I.i yr Iwerddon, yu coudetnnio dynion oddiar yr allor yn ell capelau. Mr. CULLY (fork) It lionai y ge'lid gwneyd yr ym. chwiliarl mwyaf cyfl.twn gan yr ytii%vel%yr J)t-esen,,l ond Ulai nid amcan yr ymchwiliad a ddylai fod, pa nn ai yr Eglwys Babaidd ynte yr no Brotestxnaidd ydyvv y wir Eglwvs. Yr oedd yn tybied mai pwyll. gor nt-illduol oedd y frawdlvs «a''tbaf i'r fsti, ym. cbwiliad. Trad fododd uratth faith iawnar vrach.is. ae yn ngborfl' yr banner awr ddiweddaf o'r bron vr oedd llygaid pawb ar vr awrlais, pan ei fod yn yin- ddangos yn amheus a allai ddtil Milan hydbedwar ond y foment vr ydoedd vn be Iwar cododd y Lletar- ydd a therfynwyd yr eistcd liad foreuol. y(ld a tlierf  t)wy( Yn yr eisteddiad liwyrol y mater a fu dan sylw gyntafydoedd Achos Mr. Bennett. n!r.HonsMA!< a adnewyddouu n gynygiad i eael pw\l g,.r o vmchwiliad i'r aclios hMn. Atth Mr. H"rsm?n dr')sh")l))aHe?e:?y"y?i'db).)en?r.)t,a'r atebi«naK?f'?d?anw:'h:n?d aelodau 'y weinyd I- iaetb ac ereill, ac wedi hyny dangosodd fod y ^wbl yn galuel y mater yti yr tiri mail, teth yn mlaen i ail ad rodd y cvbuddiadau yn erbyn Esgoii Bath a Wells,' am osod Mr. Bennett yn ficeriaeth F'ro'ne. DVIYed odd ei fod wedi dwyn tvstioiaeth Mr. Pr;ite yn mlaen yn IIni am fod y gwr b«nw yn wr o ymdduied, a'i dystiolaetl. yu anwadudwry, a'i fod Y" baroil er vi) anewyilvsgar I d lod yn mlaen i brofi ei sjvliuddiudau.' Yr tieda git) itio dystiolaetban ereill y gultasai eu dwyn yn ml«en pe bnasai raid. Gahasai ddyweyd yr hyn a welsai yn llawysgriten boneddiges yn Kessingen y flwyddyn d liwetldaf, lod organvd:l vr eglwys wedi nodI, allan, Mr. Bennett lawer gwaith, fel un wedi ei dderbyn o Eglwvs Locg-r i liglwvs Rhnfain gallasai grybwyll yr hyn Tltl fnasai vn ei enwi hyd yn breseuol, pe na tiuasai wedi cv- leiiio nt hym -10,1 a>ferion Air. Bennett n Kessingen 0 e: tha f adnabyddiis; fod ei enw wedi ei gyhoed li yn y "Roman Catholic Directory fe, ,in we,ii ei dderbyn i'r Eglwys Babaidd. Nlll oedd wedi eryb wy 11 hv-4 olr blaen, -ble,, i(I yn un peth, nid oe id yn gwybod a oedd y cvhoeddiatl hwnw vn nn awdurd.id- i edig", Oiid dyt.u'rTy wy)).) fod y liywodraetii wedi cael ei beill dro yn o!f am fod yn anhvspys o f"d Cardinal Wiseman yn cael ei a/IV yo Arelies -ob West minste am ei f.»d yn mvned o d?n y cvfryw enw vn .v evii,)ed(lia(i I'ai;,ti(l,l hwii, 0;1 t inviie,i vit y cyhoeddiad I'abaidd hwnw. Ond, a mvned Vn mlaen, vr oedd ganddo dysteb (cali/irale) oddiwrth was yn Kessingen, yr hwn a ddvwed ei to 1 yn beth enbaf a Inabyildus ;11 ei westv ef, f?d Mr Bennett yn arfer myned ) yr idVeren yn tjvson. Gailitsai Kryiiwyll htfy.t fod Mr. Bennett pan yn teithi-i tr leti izy,iit'i gyieillion, yn arfer e«rio gydai? d garea neu allor fecban ysegredi i bit le bvna^ yr elii. Yn awr yr oedd yn eitluit hvspys yn yr Eglwvs Bahaidd (od yn rliaid i bob offeiriad pabaidd gario tin felly gydag ef. Nis galiai gyflawni yr off ren beb- ddo. Yr oedd hyn yn arferiad yn yr Eglwvs Babaidd, ond nid yn yr Eglwys Seisnig. Yr oedd Mr. Bennett yn cario yr alloc lion gydag ef i bob man, ae 0'1 blaen v bvddai etc a'r tfuttt aT oedd VI1 cyd-deitbio gydag ef yn addidi. Yroedd dist awrw y'd Mr. Ben- nett yn ngwyneb y cyliu Idiadau livn yn siarad yn ri erbyn. Ofer ydoedd dyweyd nad ocdd yn -rwybod am danynt, oblegid yr oedd Mr. Hastings» ofleiriad yn yr Eglwy s Sefydledig, wedi danfon a to fwy nag un waith yn ?yfeiH?ar ) t)t\n i()d,, a') ?wir n?d?nt, ac hefyd i at? ei sylw at vr byn oedd yn y R""?n Catholic Directory, for) lieii dderbvn un atebiad Er v pryti yr oedd efe (Mr. Horsmaii) we li annereh y Ty 0 r hlaen, yr nedd wedi cael digon o mser i ail styriel ei aehwyniadau yn erbyn yr bsob a ,\Jr. Bennett, ac nid yn nnig nid yd.,c;\d wedl dy. wevd dim v dylasai ei alw yn ol, ond vr oedd ystvr iaeth pellach yn cadarnhau ei fed Iwl vil y svniad au a ddatganodd. Yr oedd vr esgob wedi penodi Mr. Bennett mewn modd a chyda brys a? oedd yn wir feins, a mwy na Ilvnv gyda bwriad i 1{'lII allan blwvtoljon Froine rhagdefuyddio V feddyg niaith fe wn en cvrbaedl ar y prvd. Yr oedd wedi ei benodi heb dysteb o Idiwrth esgob y hu Mr. Bennett dtliwddar n dano, a gwnaetb hyny hell gael ei boli N'll 01 y gyfraith, vr hvn yr oedd giln y piwytolion hawl i'w ddisgwyl. Er f»an v bu yn siarad ar y mater hwn „>r blaen, yr oedd wedi cael tod Esgob Llundain wedi dantoii gy'da'r dysteb a d dan foil wyd at Esgnh Bath a Weles, y IIvlhyr can- vnol, yr ''?" i'? ?yb ef oed I yn rhyddbau y gwr hwnw oXhwrth (.,d yn KYfrano.'yn v ?.sodiad. "Fy Ar?wy(td,—Yrwvfy,,?f.n fod fy Mawar wvddiad i o'r dysteb hon. i K,.el ei.ystvned yn nui? tel datgania.l o fy marn, fod v personau svdd yn ei tc[dat?aniad«fv,n!,rn.f,ivncr?"n'-?SYddvnt;i llawarwyddo "n dal bywioliaethau vn ? esgobaeth i,au hod yn dwyn tysiiolaetb dros yr hvn V m lent Ivii ei -re d u. ()11(1 vr yn e. ?redu. Ond yr wyfy? ,nedd?i mai fV nyted swydd vdyw hyspysn.rod Mr. Hcnn?tt vn mis Rha? fvr )8)U ?e<H rh.n i fynn ??radaeth "t. Paul, Knijbts. a l'y I in-,(I inati wedi derbviiei gydveliiiid (.resii/nafi»i) am (v mod o'r farn tod hed iweb a iawn dret'n yr l:.glwys yn fy esgobaeth i, vn deltyg «» g.iel ei ailonyddu os bvddai iddo barhau yn ei guradaeth Am fy rhesymau dros hyny yr wyf yn dvinuno cvt eirio eieh harglw.vddiaetb at ohehiaeth rliwng Mr Bennett a mi a gyhoeddwy,| yn y Times Khagfyr 12, 18oO. Vr wvf yn hollol a' hyspys o unrhyw gvf- uewidiad a ddiehon fod wedi cymeryd lie vn egwydd orion 31 r. Bennett ar y pryd y rhoddodd i fynu y gnra iaeth yr oeil vil ei (lal vn fv esgobaeth i. Ydwyf t'y Arghvydd eich ,as a*clj bra WI), I Charles J.nnes Llundain Yr oed(1 rhyw ddirgtlwch yn yr amgyiebiadan mewn perthvnas i ymddygiadau y ddau esgob.' Yr oe ld yn svn os darlicnodd esgob Bath a Wells y li\t!iyr nrboii, snt yr oedd wedi penodi Mr. Bennett i ficeriaeth pVome. Yr oedd v peth yn cedwng o ym eh-viliad. Yna aeth Mr. Horsmau vn mlaen i no li allan yr hvn oed I yn vm Idangos oddiwttli yr obeh- iaeth y evfeiria Esgob [ilundaiii ati, y d .las li Esg> >b Bath a Wells fyiiii sierwydd mewn perthvnas i Idvnt, cyn penodi Mr. Bennett i'w swvdd, a therfynodrl trwy ateh v gwrtlrbladleuon yn ebyn yr yinebwihad vr oedd yn gofvti am dano. Dywe.lwd wrtbynt (meddai) na ddvlai y Ty ymyraetb a materion yr Eubvys, am nad ydoedd wedi ei gyfansoddi o aelodau vr Elilwls, Paul nad ydoedd v SeredJ yn gvfin^o Id- edig o aelodau yr Edwys set'vdlcdigf Am n id odd v liobl y rhai yr oedd yn eu cynh'yclji,►!i yn aelodau yr Eglwvs ? ac os haerid en bod hwy, cynhrvchiolwyr h")[ e,ii vlt. Sefydledig fel ii-ivr Eglwvs, yna a fortiori yr oedd y genedl wedi ci gwaiiann a'i hvmneilbluo gvmiint oddiwrt'i yr Eglwys fel na ddylai Eglwys Sefvdlcdig fod 0 Yr oedd efe vn dal fod vr Eglwys, fel yr vd «edd wedi ei sefydlii trwv jjyfraith vn, greadnr v >enedd, ae nad i.liai y Sene<ld ymgymervd a eh\fr f,ddeb mwy ll,,t .y (Tydd bono fod yn ornehwylwyr dirgel nn^rall. (HII ychydig 0 gvnhwrf v pryd vtna mewn canlyn- i a (I i waith Svr B. Hall vn gahv sylw y [,|efa'-ydd at vmddygiad afreolns Mr. F, O Connor, yr bvn a ddi- we,¡.dd t rw v f,.d Mr. O'Connor vn I\"neyd diheuriatl boddlnnnl j'r Ty ac i ^yr Benjamin.) 1\Ir. GLADSTONE a ddywedai fod yn rhyfedd na-I oedd nno aelodau y weinyddiaetb wedi d:itgan ei svniadau ar y evnvahtd ac ar y cwestiynau eytreith- iol oediiynt vn tarddu o ln.no Nid oedd yn medlwl fod v Tv yn lie priodol i'r f.ith ddadlenon. A oedd yn debvg yr iacheid clwylau yr Eglwys, neu y Ilei- I)ei,i ei I)ytnr;iiiiadka ti,-y are-ltlii,-tti liva,(Il, dir- dyniadau ar trdtbiau, a chamesSoniadnu o'r gtfraith. On oedd y Ty i gael ei wnevd yn t ies i luchio mater ion crefyddol o'r naill blaid i'r Hall, ni fyddai sefydl- inflau cynhrychiolaetbol ond ynfydrwydd, a chwest- ivnan crefyddol fyddent vn rhwystr ar ffordd eu boll ddadlenon. Yr oedd vn rhaid i'r wlad ?ael ei liyw- odraethu can egwvddorion yn annibynol ar •yntadafl in-lodsa unigol Dichon mat gwjr vdoedd Loegr. Ond ar yr nn pryd yr oedd vn amhens a ellid dadiesi v c v fi: vw faterion gyda dun bnddioldeb yn y Tv. Nis gallai gan hyny bleidio yr egwyddor 0 wneyd ynuldygiad Esgob yn destun < ymcbwniad I'w,ril-llt)r 'I'v'v *v tY, e(i i ii. Wedi i Syr W. P. Wood, Ardalvdd Boyle, Mr. Yorke. Syr B. Hall a Mr. Newdegate gymeryd rh.m y:i y ddadl. riywedo Id CA-GIIELLVDD Y TRYSORI.YS ei fod vn mehlwl fod oedd dim bai ar Esgob Bath a Wells (oh oh !) vr liwii yli d liauieu a fnasai vn agored i eostau cyfreithiol trymion pe gomedd isai benodi Mr. Bennett. Nis gallai feddwl y bvddai penodi Pwvllgor yn ateb un dyben, on l yr oedd sefyllfa ein cvfraitli eglwysy<ldof yn eyfryw ag 1 ofyn sylw buan a dyfal v Liywodraetii. Hvderai na rcnill y Tv ar y cynvgiad, ond pe gwneid, yr oedd vn rnwym i'w wrtliwynebn. VVedi i luaws ereill gymeryd rhan yn y ddadl,rhan- odd v I v, a chafwvd O blaid v cvnygiad 1.56 Ynei erbyn III Mwyafrif o blaid 45 Dyon MKKCHER, Mehefin 9. j Jlhet'thxyrif y Cyllidau Esijobol. Pan grnvgiodd Ardalyd I Blandfonl ail ddarllen- iad y rlieithsgrif hon. dy wedodd Mr. WALPOLE ei fod yn med iwl nas gellid mvncíI vn mlaen gyda'r rheithsgrif iion y Senedd dynibor hwn. Yr oe ld y llvwodraeth yn barod i ymgvmei vd Hg vstvriaetb y pwnc o gvilidan a cliyrlf Of}, iriadol. i,w 11;1 J ydvnt yn bre- seno!, ac hei'vd evda'r amcan o Ieiiaenn a ldvsg ae hv ffordd iad ysbryd d, yr hyu a ellid yn fantei'siCl ei gnrio allan gan y cyrff byn, gan eu gosod ar sail mwy vm irferol nag y maent vn breseuol. W,di i Arci;tl-v(l,l BLANDFORD ddatgan ei evmernd wytictiv o'r a wgrvm, cymerodd ycli vdig ymddy" ddan Ie, I prvd y dywedodd Mr. WALPOLE ei fod ef vn goiygu mai amcan v mestir velned,I, yn gvntaf, diddymn deoniiethan. a uniad v swydd o ddcon a swy Id esgoh. Y11 ad, llei ha,1 ¡.:irer eglwysfnddion. Yn drydydd, ychwanegu nifer yr esgobion a'r cyllidau a arbedid. Ac yn beil- iverydd, darjiarn ar gyler gwell del'nyddiad cvllidau offeiriadol; a rhoddoJd oi farn ar hub un ,r amcan- ion hyn. f,,( l vn llf) l l,)l g?'tuno Svr R. IsGUs a ddywedodd el fod yn !]"o!??tun? ag awgrym y llvwodraeth i beidio a myned yn mlaen i,,vdalr mestir h%vn, -te yr ,ed,l yn teimlo vn ddiolch- Kar i'r Ysgrif'envdtl Cartrefol am ei sy'lwadan Ond vr oedd un yinadrodd a d lefnyddioul Mr. Walpole yn Kalw am eglurhad. S-miodd am rvddhnn yr es- gobion oddiwrth eu dyledswyddau bydol. Nis gallai grelu fod yr Ysgrilenydd Cartrefol yn bwriadu did gysyllni yr Eglwys »ddiwrHi y Wladwriaeth, a'i fod vn golygu mai buddiol fyddai symud yr Esgobion o Dy yr Arglwyddi. Mr. J. WILLIAMS a ddywedai fod yr Offeiriaid Cymreig <• dan rwvma-i mawr i'r Arglwydd anrhv- ded<)))''an!eiy")( ) ) )ionar y )nater))wn. Yruefi d deddus am ei ynidrechion ar y mater hwn. Yr oedd- vnt vn hyderu na fyddai i nn off iriad gael ei fldvr, c hafn i'r gadair esgoh.d, a fvddai yn anhyddysg "yn iaith v bobl; ac vr oeddynt yn priodoli vmneilidua t coiff mawr v boblogaeth oddiwrth Eglwys I.oegr, i'r n,itil fod cwrs gwahanol wedi ei gymeryd hyd yn hvn. Srr H. HALL yn lied faith a ddywedai ci fod yn d'ymuno gweled trimaeth eiddo esgobol vn cael ei gvmervd allan o ddwyhnv yr Esgobion a cbvrff offeir- iadol,'fel na byudai raid iddo ef ac ereill gwvuo mwy, a dymonai weled rheolau liewyddion yn cael eu gwnevd er sicrban ymweliad amiacli ar ran yr eSIy.,hiflll å'll heAlwysl cadeiriol. fie er m"\JI1 cael cyfrifon mwy cywir o gyllidau offeiriadol. Mr. HORSMAN a ystvriai in it yr esgobion oeddvnt y gel vn ion penaf i bob dhwgiad egl wysig, ae os oed I v llvwodraeth am gael diwygiad gwirioneddol, yr oedd vn rliai I i klvnt fvnu hyny er gwaethaf yr es- gobion. Yr odd y vtraith eglwysig yn ei cind vr dvrvs prcsenlll. am fod ei gweba wedi ei adael i'r esgobion, y rhai sydd wedi proh ea huuain yn an- nigonol i'r gorehwvl, a'r canlvnial ydyw fod yr lwvs vn "?'?? ar ol yspryd ac arigeiirheidiau yr ie?. Mr. OSWALD a g-nlai vn nnig i wrtb-tystio yn ernvn v dvbiaeth tod Tv y Cy!tre?)n hwn nac unrhvw Dv  mcd< ) n Cvlfredin arall yn allnog ei hunan, nac yn meddu unrhvw bawl ci huna>i i reoieiddio acb^si.in mewnol Kglwys Loegr (clywch, clywch). Bvd lai hvny vn ibliin' atngen na gwnevd yr eglwys vr hvn a ddywed- odd yr aelod dros Coekermoutb (Mr. Horsman) sei yn greadnr y Senedd, ae yn sefyll ar ddnn mwy 3ef- ydlog nag anadl barn y CyflVe lin. yn He bod niegis vr oedd e (Mr. Oswald) yn ei iivstvrie.l, yn sefvdliad dwvfol, yn meldn ar genadwri ddwyfol, ac yn gor rhvys ar egwyddorion ag oeddynt wrth wrai Id Cymdeithas vn Vlr%,(I.iin, a'r r)i,ii itai qltil'ti y Tv hwnw bytb, ac yr oed I vn dra sicr nad ewyllysient bytb eu dadwreiddio (clywch, clvweli ) Mr. S. HERBERT a vstvriai fod yn anmhosibl gad- act yr achos nie.vn dwylaw gwell nag eiddo vr Ys grifenydd Caitrefol, a chydolygai a Mr. J. Williams mewn perthynas i'r Esgobion Cymreig. Ardalvdd BLAJJDFORD a ddywedodd nad ydoedd vn rhwvmn ei hun i gymeradwyo mesur y llvwodraeth. Wedi petb dadleu yn Haenorol, vinilarfiodd y Tv yn Bwyllgor ar Re tbsgrif yr Eth >lia lau Sir.,I, am- can vr hon ydoedd cvtyngn yr tinier i gymeryd pleid leisisiu si roi i un dydd, yn lie d ii fell evnt. Cvn invned at yr a Iran gvntaf, cwynodd Mr. B. DKNMSON ei fod wedi eael ei darn yu ei wynel) FFFIN .\lr, F.lH.'tlnnor, ym'ld.¡;iad yr hwn oed I wedi mvned yn annyoddefol. Ar ol llawer o siarad rhoddwyd orehYIDYIl i'w gymeryd i'r ddalfa gan swyddog y Yn y pwyllgor cytnnwyd a boll adranau y rheith sgrif ar ol ychydig o ddadieu. DYDD IAU, Meliefin 10. Yn yr eisteddiad boreuol cynveiodd Mr. T. Dcn- CMdBE lei gwelliant iVCYNVGJIIICI fll v Ty vn vinllurfio yn HwytH-'ro A.tgynenwad.t.dv di etl) ar,leitlileir,-Ii (posthorses) i g;tel ei di idymn, pryd yr atebodd (^ANGHELLYDD Y TRYSORLY-S nad oedd ganddo ddllll arian mewn llaw fel ag i'w allnogi i ddiddymu y dreth; ond awgrymodd y byddai id lo efallai pan mewn selvllfa i wneutbur hynv, leihau v dreth ar ger bydati, a fvddent yn eu l|o «-i. Gwithwynebwyd v gwelliant trwv iwyaftif o 91 yn erbyn 43. Wedi yiuffnrfiad v Tv y 1 Bwvdgor o Adgvflenwad, ac ar y cynvgiad fod y Swm o £ 41 >9 i gael ei bleid leisio i daln costau, as oeddynt o'r blaeu ar y Civil Hat a'r cyllidau etifeddol. Alr. AVSTKY agyuv/iodl fod V swm i eael ei os twng £ 1.8)0, yr hwn swm ocdd yn cynwys lluans o betliau yr oedd efe vn eu gwrthwynebu, y rhai a enwodd, ac yn eu plitb stvin i gvnorthwyo costau col- eg Lampeter. Cwynai « berwvdd y modd vr oedd y coles; yn eael ei dwyn vn inlaen, ac vn enwedig na Iti dim proffeswr Cvmreig ynddo er's llawer o flynydd oedd. Y canlvniad vdoedd, fod boneddwr ag nedll 1 yn dal dwy fywj.diietb, vn gorfod darbthio ar yr iaith (iymraeg yn y cole. ond i wneyd hyny, yr yn rl aid iddo roi i fynu y gwasanacth dyddiol. Un 0 am?dim y gwaddnhad ydoedd, fod vr iaith Gym rae? i ?e[ ei dvs?u yodd?'. nc nsfeUy. a ?edd hyoy yn ?ydymffurHan ? f.enden? Y canlvniad ?d"edn fod Esgob fdandaff wedi tvstio ei fod yn analhiog I I gael idl'eiriaid vn gvfarwydd yn yr iaith (iymraeg, ac er fod 2")û ii cglwvsi yn yr esgobaeth, nis gallai gat 1 olleiriaid i ddarlien y gwasanaeth yn Gvmraeg oud lUewn lOo o houynt. Yr oceld araeth wedi cael ei thra Idodi yn yr iaith Gym raeg, gin lvwydl v coleg, p.in yn gweinyddu ei sw.v,I11I heddvnad, ac yr oedd brawddeg o honi yn cael ei chvfieithu i'r iaith I Seisnig, fel y canlyn:—" I never yielded to any one since I was a fat, dumpy brat, and I will n"t vield to them if I ¡"s.: lily life" (uehel chwertliiiiiad), {h. 'v. "nil ymostyngais neb er panoedlwn yn fretyn hychan tew, ac ni I ymostvngaf iddvnt pc eel wn )'y I mywyd "] Nis giill .ii Idvfijil oddiwrth v cyriitil iad uchoo, beth oedd y geiriau a ddefnyddiwy ar yr a -hlysur. Baasai yu dda gan Ido fe (\Ir. Anstev) pe bnasai yr ysgrifenydd cartrefol wedi darllen yr araeth nch."¡ c. n eS1{lIodi prif.ltl1rRW ac efrvdwvr. coleg Lantp.-ter rh ig gwasauaetbu yn y eaVtretln (chwerthiniad). Yr oed I yn vmddangos rod vr yiii- geiswyr am ordeiniad pertbyuol i'r coleg, m »r ang- hytarwydd yn vr iaith (iymraeg fel yr oe Id ordeiniad yn cael ei wiliar-lil, ac vr oeddynt wedi dyebwelyd vn ol i'r coleg, yn brotion o'r addysg gywilyddus a gyl'renid iddynt. Yr oedd yn eitliaf gwir pIll fvddai yr efivdwyr yu llwvtidianus, fod y cyfansod Iiadau yn wa tll gwemidojion yiiueiJIduol, a'u bod yll caei eu pregetiiu gauddynt we li eu hordeiniad, n'tt put pud tn. Wedi hyny, cyfeiriodd at yr anmbosiblrwydd jj o gael cyfriton gan lvwvddion y coleg, yr byn oedd yn pro.i os nad oedd twvll fod diofalwch m Iwr, Mi". fiooKKa a ddywedodd ei fod wedi derbvn Ilylhlr 41 tdiwrtl¡ is-atbriw y coleg y diwrnod hwnw, ] yi- hwn -L (Idy,v.) i,i f,Hj ypiifatbraw \n feiniadj cymhwys vn vr iaith (iymraeg, fel y dysgir hi ar Ivfr, ac yn y Yr ) e (I yn ere<n I., I y gyiraith vn annig,jl i gyfarfo I a tbrosedduu E,gol.ii.ii onu gwadai f.,d Esgob Bath a Wells wedi I villi Iwvn yn anmbrio lol. yr ne,m Mr. Bennett vn dra olmblo -ai Id yn ei blwyf. Am vr bvn a gy.uerodd leyn Kissinger,, ins gallai yr Esgoh zy:liery,l ii ii svlw 41 bo lynt gan en bod allan II gylch rhagddarbodiad vr I i- -)etl,l e vniddwvn trwy vr amgylclnad yn bollol nnol a'r g'vfraitb. Yr oedd yspryd a theimlad y llvsoedd vn edrych yn .i.lditd Ins ar bob ymyriad ag hawlian v noddwr, vr hyn sydd yn cvfvngn galln yr esgob i raddau IlIuwr lliwn N,s L!.tilasai I. Bath a Wells omedd gosod MAt r fleinett helt fod vn agored i gael ei wysio o flaeii Brawiilys y Irerihines ar gais yr Ardalvddcs, vr lj(,i) ,edii Yti tile(I,I,t'r noddaetb ac nid digon a fnasai 1 r Esgob ddywelyd ei f,id yn angbytuno a olnia lau Mr, Bennett. Yr oedd achos (iorham wedi eostio £ .}J)00 i E,,(, Exeter, ac yr oed I Esgob (Jaerloyw a Cijacroior we,li g.»r),ui tulu £ 42UU ) gostau cyfreithud, er mw, ei alluogi i ddiswydùo i gweinidog am anloesoldeb. St-n J. PAKINGTON a gvdofiiliai a'r bnncrldwr an rhy" deddus o herwydd yr ymraniadau iiitl,odus oedd ynriiwygo Egjwys Loe«r yn breseuol, ac vr lIedd yu rliwyin i'w priodoli i tesur mawr i'r blaid bono vn mysg yr ofleiriaid ag oeddynt wedi ymddwyn vr un inodd a Mr. Briiiett-vr hyn ag oedd wedi peri am heuaeth yn meddviiau llawer, a oedd v eyfryw offeir- iaid yv Refodao gi»irionea''t>J a didwyll a Eglwys fod nraeth y prif-athraw wedi cael ei chvfieithn yn anghvwir i'r iaitb Seisnig. a gwa lai lod dimanmhri odolJeb wedi cymeryd He yn ngwneuthuriad y cyf- ri fon. SYR IJ, Hut a ddvwedold ei fod wedi taiii svlw mawr i goleg Lampeter, ac yr oe Id yn rhaid i Ido d Ivwevd fod vr aehwviradau a ddvgwv I yn erbyn v coleg gm Mr. Anstey. ° ran sylwedil, vn gywir. Dy lent gnfio en bod we li eu sedio i raddau belaeth ar h ieria I An lid Ijaeon Abevteifi, un o ddynion en woe- af v dvd liau hvn, vr hwn a fuusai yn ben ar t>rif ysgol Edinburgh, yn vr hon vr oedd rhai o brif enw ogion llenv 'diaeth wedi en haddysgn, ae yr oedd ele (Svr B, Hall) vn ystvied barn y gwr hwnw yn deil, wng o vm bliried. Nid oedd vn meddwl tod coleg Lampeter i iiiibvm raddau vn sefydliad mor effeitb- )") atj v gallai fod ac yr oeld vn eu herio i roi cyf- rif heb ddangos fid llawer iawn o gam vmddygiad vn I'vme'vd lie ilitj%ii l)lrtfivn,,t-, i'r s,-Fv(iiiad;ill hvny. Dvleut vmdreehn gwnevd v sefydliad liwnwyn ddeln- vd li--i i'r ETIWVS vn y wlad h'oi. a danfon dospaitb •> wp'ni 'o'jion evoiwvs i> n'*rwvl hwnw. Yn mis Hvd- ref IRV1. danfonwvd efrvdwvr i'r coleg nt f.land iff. ac hefvd vr oed I yn meddwl at E()h v I dilewi, i f!:J"1 en h'>rdeinio. flolwvd hwvpt mewn perthvnas i'w hy 'dysgedil "n \r iaith Gvmraeg, a (I vl,,nt vl ](It vn vr i-!itli )n(I mor aomherff-iith v'oedd en gwvbod ietb o honi. ac ,'r npd,1 ('f:ln<;o'l ti:Hlflt: ,.hai f,'r efr\'(]wyr lIl"r wal'l fel y danfonwvd hwvnt y»i ol i'w dangos i brif-ath- rawon C'deg Tvdd^wi. Sefvdhvvd y coleg er ft 111- bw v«o oflei'iai i bregetbn ir bohl vn en hiaith en hnnain, a dvlent edrvcli fod v nrif am anion yn eael en cario allan (elvweh. RU'WCH). nymnnai eu bad gofio fod v Pabvddion wedi sefvdln coleg Jesnitaidd vn NGOU'Iedd Cvmrn. ac yr oeddvnt mor wiliadwrus mewn perthvnas i'r personalia ddanfonent allan vn v weini logaetb Gvmreig. na adawent i no dvn fined allan i bregetbn gair Dnw-, os na fyd bii yn berffaith hvrlrhsz VI1 iaith v IH'rslJ!l9.n v nreg-t'tli'lIlt yo PI! mvsg1. Mewn nprthvnas i'r araeth v cyfeiriodd Mr Anstev ati, sicrbawvd ef tran un ag oedd wedi darllen "r araet" vn yr iaith Gvmraeg, ei fod yn gyfie triiad llvthvrenol a citywir o'r araeth. (Is fcilv, vi- vit osn I person vn ben ar v 'ath sef- vdliad, vr hwn a ddefnvd liai y f'atli iaitb ynfvd, g-an rldwvn ei swvdd i warth, fel vnad, fel ofleiriad yr Eg- lwvs. RC Jet prif-lIthraw v ('"It, 1:) ArgHvydd EMLYV a addefat fo<l yr Ar<l,dd itkenn yn ag oeddvnt yn gwneyd ei farn ef a,,) y (,iez (](Iilli awdurdod. Awgrymai y dy 1 ai y Llvwodraeth dalu svlw priodol i'r mater, a gosed y Coleg ar well syl faen. YVeli vehvd:sr 0 vmddvddan pellach, eafwvd — () 1)1,li(i v zvvelliaiit 2(5 YneierbYA 11:1 1 Mwvrif vn erbvn 87 Pan gvnvgiwvd v swm o £ 38.-5fio i daln costau yr Yir.neilblnwyr Anghy Iffurfiol, ac Ymneilldnwyr Vro- testanai Id yn vr Iwerddon. cvmerodd dadl faith le ar vr achos. Dvwedodd Mr. AN'STGY nad ydoedd y Refibtm Donum lion yn cael ei rhoi find i Iwgrwohr wyo y Presbvtcriaid, vr bvn a wadai Mr. G. A. HA- MILTON. E-lliwi ti Cadb-n JONBS i Mr. An«t<»v fod v rhan Breshvteraid 1 o'r Iwerd Ion vn llawer rliagor aeh vn mhob ystyr na'r rhinau Pabtidd. l'asiwyd v rhodd trwy fwynfrif o o7 vn erbvn 3L Ae'h v Pwvllgor vn mlaen \rvda Rhei\hQrif Cv f. ansoddia l New Zjaland ac ar adnewvddiad v Ty cymerod l dadl le ar helJlldiad Pwvll.IIT Mr. Horsman, mewn perthvnas i achos Mr. Bennett, gan fod an hawsder we li co li ar onieddiad Mr. Gladstone, Mr. L. Wigrun. ac nn neu ddau o aelodau ereill i weitb redu O'r diwed I gohiriwv i y cwestiwn, gan fod v [dvwodraeth yn ynigvmeryd i enwi persooau i wneyd y nifer angenrheidiol. DYOD GWKNER.—Mehefin M. Yn vr eisteddiad boreuol, pan gvnygiwv 1 fod v Ty yn vmlTurfio yn Bwvligor o \-IgvBenwad, cyfeiriodd Mr. M >NS"LL atvlfiith nal oedd dim swm am adgyweirio Coleg Maynooth y flwyddvn lion, er fod swm penodol yn cael ei bleidleisi,) bob biwvd,lyti, yi, annibvn'd ar v rhndfl. Mr. WALPH.E a atebodd, gan nad oedtl v Llyw. odraeth ddiweddar wedi rhoi swm i'r perwyi i mewn vn eu haincan gvfrifon. v rliai a fabwysiadwyd gall v Llyw-idraet'i breseixd. o herwvdd eu ),I, I vn vstvr- le 1 n d ydoedd vn angenrheid-ol, nid oed.lvut vn meddwl mai doeth oedd evnvg swin i'r perwvl yn yr anigvlchiadao cvnhvrfus ar vr achos, o idigertii y gelhd dangos ci fod vn llwyr angenrhfi liol. Wedi hyny yinffurfio Id y Ty yn Bwyllgor o Adgvf- lenwnd. Mr. ACSTEV a wrthwvnchndd v svniadau oanlvnoj. c, L' t.. 1)1 I C'stin Esgob Barbad ies yo ei ymweliad ag vnvs o* ld St. Vincent a St. 10c costau E-;L,,wh Antigua :tm ei fordeit'iian i liaws o vnvsoedrt" 0 f»wn ei esgohaetb £ 12 8s. 4c.; costau esgob N'-JW foundland ar f >rda;th o Newfoundland i Bermuda, i vuweled ?t rhan o'i esgobaeth, £ '>0; costau y Parch. 11 M. HL?keston am ei fordaith i C?r Cvstenvn ar ei benodiad yn gipelwr i penbadaetb ei M'?r'iy'ti vn y lie hwnw £ ->0; er?e<awi?d ('?!??'"Mt'"C ?s?"b Victoria ar liaws « achlvsnron tra vn ym weled a'r dinasoedd isfaenol yn China ar tvvrdd Hong ei Mawr. tivdi. v Reynard i! 12 10s. Yr oedd rhnib yr esgob- ion allan o reswni. Yr oeddvnt fel syelod tu cri yn I harln! vd"dd Moes, mops. ni<»es. Svr 0 PAKIVOTOS a am Idiffynodd v rboddinn hyn ei vsvmiau trvmion hvii ddisgvn ar yr E«gobiaa rhaj y temtid hwynt i bt-idio ym weled an praidd. l\1r. Hnu,; a rldvwdoil.1 fod yn llawn brvd rind j rvw ddeadtwriaeth pa an ai ni vote r trcfwl'gaethau oedd i daln am cos'au byn. l'.v dyb et vr oedd vn waithus fod esgobion cv'oet'iogion y trefedigaethau vn at bobl Lloegr am daln costau en bvniweliad s'n di idelloed 1. Hvderai vr tli Ilr. Anstev vn mlaen i witliwynebn y cvfrvw betliau. My ldai efe yn ar- ferol II wnevd ei d 'yl.:ris'NvdJ. ond yr oedd yn ftwr yn anallnog i wneuthnr hvny. Coliodd Mr. Austey ei weiliant trimy fwyafrif o 98 yn erbvn 40.

YR ETHOLIADAU. I I, Deallwn f,.1i hwriad ) gvhoeldi eviw.-tn vr holl etholwvr vn I it i I. h Pwrdeisdrc', a pha lodd v bvddant wedi pleidleisio bvdd hyr. yn gvmorth i adnabod pobl. canys y mae rliai yn proffesn nn peth ac yn vmddwyn vn wahanol; ond ceir gweled b Ihich pvvy svdd wyr a phwy sydd fradvchwvr. >id ydvm yn disgwyi gweled enw vr nn nthel-Eglwyswr yn pleid- leisio dros un a aniddiffvuo rvddid crefyddol; a diamen na welir enw yr nn Ymneillduwr yn pleid leisio dros nn a fyddo am gvlyngu arein rhyddid, vn enwedig yu v dydlltan Inn, j)an y mae y mesur a ddvair ger bron g;jn v Prif VVeinidog (os gall gael eefnogaetb) a'i (Iiie(l,i ini)r tiritin L):vreli(ol i't) li.vsl)-,ilio) fel Yinaeilldowyr o'u rhyddid. Yrydvm yn cynier- adwyo v cvnllun, fel y gallo pawb lynu with ei enw. Ni edrychir bvth gan un dvn gonest ar rai a broffes- aut mneillduaeth, fel y cyfiyw, os na roddant eu cvrnhorth ar adeg fel livn-vr adeg bwysicaf a fu ar I eiii iz%vli, .ri,,e(I -,)nd tel bradychwvr hollol bvdd ell heuwau yn felldith ac vn dlrewlod. Pobl II werthant am beth mor fyclian, vr hyn a gostiodd SVmiiut i'n tadau,-dylai y rhai hyn, cr mwyn bod yi) gys,)n, vinzili,) i) re,tr N'tiiiiill,ii I-.tt,tii tir it liwiti tli. Nid oes 11 n ddadl na Iwyddir i anfon Mr. Daviesdros Fwrdeisdrefvdd Sir Gaernarton, ond i Ymneillduwvr fod vn on est, diin ond gonestrw vdd ac edrvebid arnynt hyd v nod gan v blaid arall fel rhai anonest os pleidiant hwv ar dra'ul gwerthu eu cvteillion. Pe gwyddai v dynion hyn fel v mae y rhni a Iwyddant i gael ell pleuil lis yn chweithin am eu penau ar ol en gadael: fel V dywedai 1111 cvfreithiwr, ar ol cael vote gan Ymneiliduwr o blaid Tory, '"Ovna i l'hwi, pwy a rod lai trust yn v dvn yna "0 newr min,t;' ineddai y lllill, "Y mae wedi gwneud eill irwas.tna th ni, ond I ni ytn Idiriedwn I bvtli itioi'r c-I Clvwsoni fod bwriad i svdwi ar y masnaehwyr, &.c a b eidleisi,mt yti erl) vii liais v bold, er mwvn vingadw o n inasnach- d ii a'-ii gweitlidai, >>s bradveh int egwyddor er mwui .business, a'u gadael yn hollol i gwsmeriaeth y bohl f.iwr on,1 prin yr ydvm yn eymeradwo h\n yna. Y mae yn ymddangos yn chwithig iawn r.rl p 'til a vm ddibvnant br >n vn hollol ar v werin. yn vmatal rliag pleidleisio yn "t eu cvdwyood, rliag digio rhvw wr mtwr, O'n rhan ni. yr ydvm yn cyngiiori gadael y I dull yna ofrilio i'r blaid svdd yn erbvn pob rhyddid, ■ >nd ofnw 11 y hYlld gormod hvn, gan y deallwn fod I can >edd vn cydnno yn ddistaw. (iotynwyd j nn y j dydd (1'r hIn'n, a \,I¡O¡;dCl am 1'<11\' ei bleidlais \'1) erbvn rhvddid crefyddol. \-Vel, iawn, rhaid i mi wneud vn awr; yr wyf wedi n/id-ui: n: fynecli i mi d .ri adlewid. Gwnaeth Herod (I;), a Uw hefyd, 0111 bnasai yn wdl idll. ] dllfi y IIw na thori pen I ian Fedvddiwr; a bydd;ii vil well i viiii,,eisi,) at d"i pen Ymncdilduaeth. Ond v 'n?a ':11 orniod o'r 1 dydd ni fyddai raid di deli 1 rai a ant i Gap dydd I pe bv Idem hebddvnt, os c;t Earl Derby a'i blaid eu I ";Imcan, liebd?i%nt, os e; 't Earl I)erby a'i eu Gvrtiiiciekvcli tir .,nI Derbvnia~om amrywiol fynegiadau 0 Fon, Axfon, Dinbych, a Fdint, o barth yr Etholiadau, yn ystod y ddsuddydd diweddaf; ond y raao yn annichon i ni eu cyhoeldi oil yn y rhifyn hwn. —GOL. —«-»- = Jlll-l — L-f, i,

Cymro 0 Bwllheli, or ep.w Tiiomos Uowlands. vr hwn a ano ldai I street. Everton, ac svdd vn bvvv yn breseno yn N?.19. St?e. street.'a emllodd yr ail ??"' ain Draethawd 8.?u? ar "1 ?nH ?'-af r Dospen ? Gweithiol lesoli oil hunain;" yr boo wobi a raId. wyd gan \V. Ratbbor.e, Ysw, mown cysvln ad a r CYllgherldun Nos Sadwrn vu y Conceit Hall 'Llolruddiwvd (Ivii nos t awrfh. wy Jmo^ j'r Iii. weddaf, ar y'tfordd rhwng Watered a Kelmnc- thornas, gan ladron pen y lFordd tybir, obiegid cymerwvd ei boil ai iun o i logellau. Cymerodd terfys"» ofr.adwy le yn Belfast ddvdd Linn rhwng nifer o ddtrwestwyr a theifys^wvr Hg oeddvnt yn wrthwynebol i'r "elfen bur." Ba raid galw y milwyr ailttn i amddiffyn y dirwestwyr. Y mae Jenny Lind (Mrs. Golisfihinidt) yn awr rn y dref hon, oild nld ydyw yn debygol v bydd iJ-31 ganq dim vml gyb^ddus

I MARCHNAD YR L\ LIVERPOOL, Mek. 15. Yr oedd cryn lawer n brynwyr o'r wla l a'r dref yn ein marchnad heddvw, a gwnawd inasnach go dda mewn Gwenitb am la%vr, brisittu.-Yr oedd ar Flawd, ac liel) gy fliewidiati. Ceircb a Blawd Ceirch yn drymaidd, ac ychydig ,v" rhatach. Haidd, Ffa, a Phys, heb gy fuewidiad. Yr oedd Yd India, o herwydd swin mawr a dditetfe i tnevvn, yn Is. y chwurter rhatacb. a. d. a. a. GNTEINTEI, Lloegr, gwyn y 70 pwys.. 6 4 16 7 coch „ ..6064 IWèrddnn. 5 4 5 7 Tramcr, Cyf. Ewrop. ..6 2 7 0 4 2 4 4 Tram or 4 0 4 3 y 41 51, 0 CEIUCH. U"eg-r,y4.j pwys.. 3 4 3 8 ..211 3 2 u 0 0 0 FFA, y Grynog Ymher.,33 0 37 0 Iwerddon a'r Alban „ ..27 0 31 0 Tramor 2fi 0 3:1 0 I'vs, i'w oerwi, gwyn ion, • .38 0 40 0T brycltion 0 0 0 0 PEiLLiio, goreu.y sacli o 28i) pwys..33 C 36 0 %,r ail 2 U 0 al 0 33 0 35 0 America .y baril o 1%. pwys. ,20 0 21 0 BLAWU CEIUCH, y 24U pwys..2} 0 27 0 GKAWN INOIA 480 pwys..30 0 33 11 YMENYN, Iwerddon,y 112 pwys..64 0 73 Q Ciu MUCH SVCH, Iwerddoii. „ ..48 0 J 0 Ameiica u ..45 U 46 0

r MARCHNAD Y GWLAN. I Liverpuol, Jlfeh, 14, Mae gofyn da wedi bod am W Ian yr vryltbnos hon, tramor a cbaitref.l, ac y mae ant ryw werth. i.id.iu ticlaetn weii cyiner.td lie yn y Wliid, UQJ yclisdig uwch prisiau. imde'r g,,Iyii yij fawr iawo yn \r Iwerddon, a'r cnaif newydd yu cael ei bryno yn barou aou 6e. &Liu helÓpwfU i 17s. tic. uID tollt. I^aid Highland Wool,, .per 241bs. 9 3 9 0 VVijite do. do 116 13 6 Laid Crossed, do. unwashed.. 10 6 12 M Do. do. wahllvd 11 0 12 0 Luid Cheviot do. unwashed.. ;1 0 13 0 Do. do. washed 13 6 1 6 White Cheviot do. do 22 0 24 0

MARCHNAD LLUNDAIN. I Murk Lane, Djdd Lhm, Meh 14. Nid oedd llawer o VVenith o'r newydd, y rhan fwyaf yn my ned y 11 uniou^y rcliol 1 teiiiiyddion. Gofvuld cbWdueg o ariau ai a;oriad y taichuad, ond- vu y livvedd cilflllytlYIl u oda am brisnau ttvdci Liua dlo we;id-i. 1 rumor yn kefyutu^ am iawn pii^iau. Haidd Lloegr yn selyiliog, ond gwerthiud iiral.id,t itr y tr-nuur. Y mae symiau maw 11011 u Ueircii liamor weiii uytbd i mevvii, ac mewn rhai amgytetnadaa cymerood gosty ngiad 0 lb. y chwiirter ie. 1- la 4 Phys ileO gyiiitWiuiau. s. e GWLNL-rLi, Lioegr,gwyny Grynog) 43 0 i 48 0 Vmnerodrol | Lloegr, coch 39 0 43 0 Tramor,Cyiaimir Ewrop.34 0 48 0 ) IIAIDD, at I'ragu c. -8 0 31 6 at Fal u, 2<> 0 28 0 1 BUAG, Lloegr 45 0 til 0 CEIKCH, L.toear |y 0 2& 6 21 0 25 0 1 wcrú.Jull I (i y 22 0 FF.I.L¡ucgr,ô 0 34 0 Tramor 24 0 30 0 r¥s,L1uL'r,gwyuwu.a:¿ 0 aj 0 urycliion 29 0 3j e, PElLLlEO, g'Jit:u, y sacu u ;¿bV pwys..35 0 4 1 0 }rulI.3J 0 35 a AiLericit, he!» suro, .y oanl..20 0 21 6

CA?OLbKi?AU YMHEUODROL. J Am y cnwt'cii wythnos a UerJyttQdd Meh. 5. Gwenith. Haidd. Ceirch. Ffa. Pys. I s. d. 8. d. s. d. s. d. s. d. U 9 28 0 2J 0 31 0 23 8

LONDON CATTLE MARKET. Comparative Prices oj'corresponding weehs in 1851 and H!.)J iler 8lbs. lo snik ilw odals. s. d. s. d. II. d s. d. Coarser inferior Beastik 2 4 tu -4 ti 2 8 to 2 Ij .').c<)nd'?t..my,?it<.?.?! 8 ?H) ? u ? 4 Prime large U.ieii 30 3 4 ? 6 J ? Prime .m^u, xe, 3 6 3 ? 3 8 3 to Course: it iuitsfior Sliuup 3 iA a 4 2 ii> a" oetoua (j u-tlity, do 6 a 10 » 2 3 S 0 4 2 3 10 4 0 1' 2 4 4 4 0 4 4 I JAMBS 48 ij t) 4 6 5 ti 6 2 10 3 d i'i i,tiu uu, 3 t) 3 1-1 3 14 4 d ijaige liogs 30 3 4 2 it 3 4 Ac.il Mnaii Poikeis 36 3 10 36 38

LiVEiU'UOL CATTLE MAitKE f, Juiu i i. Sinking the Ojfal, a. d. s. d. Prime 5rst class Ileifers. per lb.0 uj to 0 rfecood ciass ditto 0 0 t> Prime bisl class Oxen 0 41 U 4i Old C ows oc tialt-ted Oxen. 0 3 0 4 Prime Wemeis. 0 6i 0 t) j ?e?oit.t?unhty. 0 ?? 0 6 qua.,?.i.ty 1: 0 0 ? 0 5§ ??per 12J1L»S.. 4t ? 43 0

PRICES CURRENT IN LIVERPOOL. 14 r^T Five ptr cent, additional pug able on all arliclet subject tu utttg, except Sugar, Molasses, Spirits, and Cluverseed. UARK, dilly paid (Quercitron, per cwt. 0 6 9 to 0 8 0 0,,k, Duteu &. Flemish per ton. jEt 0 0 5 10 0 COCOA, in hotirf, —duty Trinidad Id., Brazil 2d per Ib Tuniiiad per c«t. 35 0 44 0 liruzii „ 2-J 0 21 0 COFFEK, its bond, duty on all sorts 3d. per lo. Jamaica, triage, & ordinary, per cwt. 30 0 42 0 Good and tine ordinary. „ 45 0 52 0 .\1 ¡tit! llllg. „ 64 0 6i 0 Good 11IIùàJÍug, 68 0 75 6 l'ine iiiiialitig fi!le 80 0 122 0 ill.,cilii U 0 0 0 GiNCiisR, duty, 5s. per cent. Ft-r kllant, los. BarUadoes, duty ptttd 25 0 30 0 Jammm. 411 0 180 0 baat liiditt. i,i ho,ti 16 0 17 6 GL'ANO, VerilVittil, per ton, £ 9 5 U £9 1ù () lcnaboe. 11 6 10 0 7 0 o Other sorts „ a U 0 6 10 0 MOLASSES, (tHfy 4s. 2d per cwt. Bct'oice, Uem jrara, Xe. per cwtl3 0 to 13 6 liarbailees & Antigua, 14 6 1Ii 0 East lauia » 11 6 13 0 pEi'i'tut, in bond,—duty,0d. per lo. per lb 0 3 0 3, II i tll 0 41 0 8 RICE, i.i i/u/i<—(iuiy, Carolina Is., E. I. 6d.per cwt. Carolina, ord. to und. per uwi.,15 6 16 6 nu. good to tiue 18 0 lL4 6 EasL InLlia, jr(litiary 8 0 9 0 VU. uw1. t.) ¡;oud. 9 6 10 3 DL). if,,e to 6 11 U SUGAR, duty 10s. per cwt. moist iirowu .31 0 31 6 dry brown 3 2 0 33 0 dry hrown .J2 0 33 0 middling 34 0 35 O good 35 6 37 0 tiue & very hne .3) 6 4'J 6 strong giain 1-5 4) 42 0 TALLOW, duty Is. (id. per cwt., Brit,. Pos. Id. I Pcleisburgh, V. C. per-;wu..37 0 37 fl North American. 0 37 0 0 37 0

METALS. London, Mag 28. BRITISH Taos, PER TON. £ a. d. s. d. Bar, bolt and square I 15 0 to 0 Nail rods .) 15 0 6 6 0 Hflflps.6 12 (> 6 17 6 Sheets, singles 7 2 6 7 10 0 Bars, at Car Jill', &c 4 7 6 4 10 0 do. 2 17 6 0 0 0 Un, No. I, Clyde 1 17 6 2 0 0 BRITISH COPPER. Sliects,stleathin., k bolts, per ib.O 0 10 Oi l CoI)per o 0 9 — Y cllllw metal Slieathinl;.Li 0 SJ- — Tou<j;h Cake, per ton..0 0 0 Tile. 0 0 0 87 10 0 BRITISH IÆAO, Pig .16 15 0 16 10 0 Sheet 17 10 0 Pi.je 18 0 0 — I J L I VE It POOL. Printed and Published by Jons LLOTD, at his resi- dence, No. 17, (\.1een Anoe--etr!;Ct. LivrpoH)1,- I& 1&52,

tEbÐ"O[) MERTHTR TTDML.—Yr oeddym wedi bwri:idu rlioddi hanes yr Eisteddfod hon vh lied fanwl vn y rliifyn hwn; ond o herwvdd nniledd a tHeithder yr ysgrifau ar faterion ereill, vr vd,Jt1 vn gorfod gohirm ei uvlineddiad livd rifvn dyfodr.l, prvd v cyhoeddir hefvd Feirniadaeth v Cvfansodd ladau Bafd.lonoi a anfonwyd i'r gystaddleuaeth.- GOL.