Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

16 articles on this Page

FFKAINO. I

I'HWSIA. |

P'¡¡¡'F.\!'i. -

AMI: U ICA. I - I i I - ...

 All I '? N, (D f,I

NOiJJADAU " MEDDYLIWU."

News
Cite
Share

NOiJJADAU MEDDYLIWU." 3 r wyj yn mcthhcl. nad anfuddiol fvddai nnwaitli eto niw syirt- darilenwyr yr Amsermi at hysp -aa tb y ilywodraoth mevvii p.-rthynas j'w "bwriaduu pre- seiKj. gyila coiwg ar Mayuboth. Nodais yr wytbnos | ddweddai pa tbdd yr oedd Disraeli wedi datgan syn j | uidau y Uywouraetb ar y mater, ac nid itnl'udiiiel ■ fyddai yn awr gvi'eirio at eiriau I aril Derby, v prif j till y bydd rhai yntvb- K5d fod gormod o sylw yu cael ei wnevd vn fv "und iadar/' ar iiaynootb, iim hod eisoes wedi dyweyd | fy mrrf'hd arno ond gan mai ar faterion seneddol it,i, gorebwyi o j wnevd cauiatau uojiad rnor tynych ag y daw o dan sylw y Senedd. Ouu y mae datiwiad Arghvydd Dprby ar y mater bw o bwys ynddo ei bun, ac yn haeddu sylw tieillduol I etholwyr Cymrn a Phrydain oil. Ar ol dvwevd mewii atebiad Ai-d:tlrll(l oel(i y ],lywodraet!) yn nieddu un b.vriad yn bresenol [ i dvnu ymaitb waddoliiKl Maynootli, a'i tod yn I byderu na fyddai rnid ateb y cwe-tiwn bwn drachefn, g«u mai bono oedd y drvdedd waith I iddo wneutiHir byny, y mac ci A^-glvvyddiueth yn cleinyuiiio y geiiaau livnod a g.inlyn "Nid w\f yn cydohgu ar hyn, nine'n ymddaugos mai by11 ydyw svnjad yr Ardalydd anrbydeddus. sef uod bwn yn later nad oes dim cwestiwn o policy* yn perthi n iddo, ond mai gweitiiredo bechod rnarwol ydyw i lywodraeth wnevd ihodd arianol i berson- au o wahauol olvgiadau crefyddol. Nid wyf uieddaf yu cydsymo a'r golvgiad bwnw Nid wyt yn niabwysiagu yr egwyddor bono (elvweh ciywoli). 1 r w> f yn ystvried mai pwngc o hnlic; I yn mug ydyw y ewstiwn bwn, ae lei v cvfrs w rhaid ga la.d i'r 1 lywodraeth weithredu yn v modd v bydd amgylchiadau ar y pryd vn C)fiawobau, heb un goiwg ar unrhyw egwyddor neiiiduol inewn perthyuas i ddaioni neu dclrygioni y peth ynddo ei bun, ond yn unig gyda goiwg ar les y evffredin a chadwraeth hoddweh y wlad. Rhaid i ui gael ein gadael i weithredu yti berffaitb rydd ?ydtt?oiw?arGolo? Maynooth; ac "yr wvf v? hysbysu unwaitli eto nad ydym yn meddu vn bwriad yn bresenol i ymyraeth a'r rhodd i'r sefvdl hwnw." y I-rlpp v datganiadan o yr lard Derby feI Pril W'eiuidog ei Mawrhvdi, ac lei un sydd yn ymdrecbu cael awenau y llywodr aeth i'w ddwylaw am saitb mlynedd o bwys mawr. I r vci vni N-11'caiit'o.- l ?,n y ]lIe cyntaf, os oes ystyr mewn geiri-ui, mai ot'-r ydyw i neb ymddiried yn Mhrotestauiaeth v Weinyddiacth bresenol, hvny yw mor hell ag i dybied na bydd iddi roi un math o gelnogaeth i Babyddiaeth. Y mao ei Argiwydd- iaeth yn datgan yn y bydd i hyuy (idibyuu vn ho'lol ar amgylcbiadau. Pa un bvnag nid oes dim "I)xl.l ht(I presenol" gan y Weinyddiaeth i dynu yinaith waddoliad Maynooth. Oddiwrtb yr ateb- iad ueliod o eiddo ei Arglwyddiaeth, tybiodd Ar- glwydd Beaumont fod yr J aril Derby yn dy- weyd na fyddai i'r Weinyddiaeth bresenoi uvriu yinaith y gwaddoliad pabetb bynag fvd.iai fFr A VtlI yr ymchwiliad y mae Mr. Spooncr yn awr 'yn golvn a.n dano. Oiid i hyn y mae larli Der'ny'yn ateb nit tyddai iddo barhau y gwaddoliad oseeid fod ae yn cael eu dysgu yn Ngholeg Maynooth. Y mae yn an ba.-vdu den 11 bwriadati y weinyddiaeth ar y peu own yr wyt yn addet; ond ar ol pwyso geiriau larli eii bod yn cyfleu mirbyw ystyr arall bebkw yi- li-, ii a I 'I] N:(] yuyw y wemvudiaetli vn nieddu un bwriad proscnol i a nooth, oddietthr y geliir dangos fod anf'oesoldeb"a theyrnfradvvrinetl) yn cael eu dysgu vnddi. lYirl ydyw fod y Coley yn un Pabaidd yn IlIZ rfieswm yn ei erbyn yn nqohvy y Weinyddiaeth. Pa fodd' y diebon i Mr. hoi bes Mackenzie barhau yn aeiod o eiuyd iiaeth larli Derby ar ol v datganiad pen- dci'f}nol bwn o eiddo ei Argiwyd*d;aet!i, tia v mae yn cynyg ei litill i etholwyr Liverpool fei un sydd ynpendenynu tynn ytiol waddolilld .\laynooth, ar lt3 I)i- I gais Dr. MeNeile ac eieiii y rhai sydd yn tybied mai pechod gwladwriaethol ydyw y gwaddoliad ani eijud yu Golej Pabaidd, nid wyf yn gwsbod. i mae yn meddu llr liaerllugrwydd Ys-jotaid ac y mae yn bur bawdd ca-jfod mai y prif lietli mewn goiwg ydyw dal ei swydd, eled egwvddorion Pai>- aidd neu li'rotestana dd i ba le vr elont. CoDer nad ydyw Arglwycld Derby yn dvweyd nad ydyw yn bwriadu cyffwr id a gwaddoliad Maynootb am fi fod yn ofni nt clln gei'uogaetb ddigonol, fel y mae yn bwriadu gyda golwg ar ddiU'yndolliaeth. Y m:e ei Arg!wyddiaeth yn bwriadu ail osod tretii ar yl os gal;, ond nil ydyw vn bwriadu t\n ymaiih waddoliad Jay nooth tra na ddvsgir an loesoldeb a theyrnfradwriaetii yn v f\cg. l'i iiyti t'e welir fbd far'! Derby yn .vy o DdiUyndoli- wr nag o Drotestant Ond v inae pot li HI all i'w! gaulbd yn titebi-tfl larli Derby noa Wcuer ag sydd yn deiiwng o s\lwpob Protestant goneit—Nid vd- yw ei Ai glwyddiaeth yn ystyrieJ ei i'od yn beetiod i waddoli cvff-ilio)nad. Nid ydyw drygioni neu ddaioni (rijht or ivrong) yrhyn a waddolir i gael ei gvmer\d o dan styriaeth. Y mae y ilywodraeth t gael el riieoleidd;o gan amgviehiadau yn holiol. j -\lewn difrit, a ydyw yn hos;l I fod neb mor fl'ol ag ym I liriud I'ruttr'staniaeth y wlad i wr sydd vn coieddii svniadau fid bvn. \n o! egwvddorei Ar- glwyddiar t!i, ni tyddai yn bechod gwaddoli yr boll egiwys TLb,.j,LJ yn vr fwerddon, liyny ydy. talll tuagat adeiladti Capelan, Gwyryfuai, Mynar-bdai, j ii- otl' (' ii- i!i(i Pabaidd yn vr Ynys I \e"11:1, p.. tueddai byny i vvueyd lies tyudiorol ir vil v tir. Y mae ei Ar- glwyddiaeth yn edrych ar Grefydd fel riyimnwad yn nwylaw oiiciriaiii i'w defnydiiio at wasaiiaetb y livwo Iraetii. E irrcba ar \r Egiwys-fel peiriant yn nwylaw y L.lvwo ii-aeib i gario alianei hamcan- i'lu. Os b\vl,l rlioi yclivdig o fi'o-rld, ie filivnaii o biinnau yn y ftwvddyn i ryw blaid gref'yddol, neu egiwys, yn tueddu i gatlw path ail yn dawel a h ed ci ychol yn y Wl.niwmeth, y mae y peth yn eithaf cyfiawnauwy, boed y blaid neu yr egiwys bono or natur y ho hi, neu yn rgeiriau ei Arglwyddiaeth 'with-ml referen-e to any$pec t fie principle oj right | or irronj." Ymnoullduwyr na ebymerwcb eich !iudo gan n,vb i dySued tbd gweiny<ldiaeth larli Derby yn ifdr;ol i wir Brotestauiaeth. Y mae vr 1 cgw;, d torso:) hyn o'i eiddo yn myned o dan wraidd Protastsiniaeth. Byddai yn well gunddo wario j nrian y wiad i gynal pob plaid gref'yddol, Protes- I i-ioiaid, i'a bydd ion, Sosiniaid, r»'r ug«nniau o • i'i lina ereili yn hytrach na elioiii dylanwad teiinl- • a-iati tuvty'.la.j] v bobl o b!.i;d v llywodraatli. l.vyswvr! A ydvch Vii roddhl i ymddiried eich IL'g'.wya ydvu- vn gweied un niwed mewn gwadd di P.ibyddiaeth fel y c, iVvw, un uud ydrw yn mado d:;n yn riyht neu irro iy y peth ynddo ei bun, tra bydd y c) fryw vvsddoiiiid yn wusanaetiigar i beddwoii tyuihoroi y wia d wrbi' t'i ? Yr tryf yn mi'ddtd fod y dadknion yn Nhy yr Argiwyddi nos Lun yn dra dyddoiol. Nid yn ami iiiiie (Iti vii i draddodi areit'oiau meithion, ond nos Lun tra ddododd y Due :\o\Yelcth> n.rncth ai- rydd. Pro:odd y tu hwnt i bob amheuaeth I'od y wlHd we.di llwvddo o dan fasnach rydd mewn modd anhvgoei ymvon. ?ct)rvy.!v?!?!?),c))ae] Arglwydd Dei by i wnevd ymgais 1 ateb rhesvmau Due Newcastle. Mae'.u wir iddo wnevd riiyw fath o :.t"hia;l.¡ hi II o;icl yii ,iyell ganddo hoidrj. i r oedd v blaid ryddfasnaeiiol yu y 'l'y vn ei herio a'i feid'dio mor erwin fel y bu raid iddo wnevd rhyw fatb o »yhvadau ar v mat?r. Pan ar- -??K)"d)\vyd l\(' 0 rldl\iof,i rh';c1¡jf¡¡snaeh tl'WV res? ymau C,)L,?eri a?, er,,il'li y Z??-M?,y)'"oedd yu d i!fc'on mawrlndig i addef byny; oud yr oedd Argiwydd Derbv trwv'r cwbl ynparh?ni?t'ed'.)y ?'.):n?3dn3ltTet!jftryry.t\ni?nd!t.h i'r wlud. 1 mae, meddui, yn credu bynv eto. D?wedodd nos I am ei fod yn eredu y bydd ail osod 'y di'eth .:r yd yn U,?.')! "i'r dyben ar unwaiih (eanys dvma ci on-:nnl o ys.rafnhau beieiiiau y dosbarth amaeth yddol ac het'yd i'r dyben o yciiwanegn'r cvilid. F hyn a'u galiuogRi i ay mud trethi ereill heb ar yr '?' pryd ddrycu'r bw\tawyr." Y mae y geiriau Iiyn ynrho! ur ddeali i mi fod larli Derby yn ystyr- ""? v" d\i ydrfth aTvd ychwaneg i d mown i'r eyl!id:ond y mae ffeithiau yn proti i'r gwitiiwyn- c?.'?l; d iiiowti co. i niao y cy!dnn?.wu?wo!)c?i\Yr yn awr y bu eiioial yn amser y dreth sr vr yd. Ond > ".HoA^hv-ydd Derby yn tybied gun yr yebwaneg- 'Ci''Clr vy d!Ct!iU >' yi- YCIIWRIICII- treth?|'i-t;;iu 1' ^i>euw pob pa dreth tVy .?;.?'"?' ?"'?R''?r..? O?vn??.y- (Ha/°™ A.w\d,i n(1 h\ tydd aii ,n.IT i!;VU a ddvmimai Arg.wydd Dei by  ,Ct   ????vt??'e-"?-"r'—mc??vfiret7h?rin?Knf"!   Tix. O? .U. d:f!¡,Jaf "rid lW ?.???'y?<!?ym'?.i i!t.?.o fll,'t¡1 1::1' Ib,>y ::dyw ::i. hčn ¡;a,liad !},l fjdJlli ??.o '? ?'??'??????u????h?v?- p lJI!i!Y!\ yn HIP,j,1wl ci hod wetli ??dyu.rr.?Sn'? ''°(1 "h"1; a'.?-r.y. y.?..ynanuic?..???;'   .?beni?y?? J; <)n)a(?()?;Lebar)r ,m ?prvfi b«i l„i .L'r.?.rh -r h?t..nvr. Y inae'r e.wvtVlo- i • ivyf yn mcdhrl yn ddiwrthbrawf, ac y, w v' sy.i!i b.U y ?ni) (h?ndoiiwyr ha?-n i r-.w .tLwv'? (i)O?roi tro heb geis-o profi eu haeriad. '()fer yd\w i unrhyw umaethwr edrych am gvnnortliwv oauiwrth hea ddeddt'au yr yd. Y mae h?ijweu; CMt e- ddvwejd yn fynycb yn yr J???n. ond v macnangeurhpidiotei dd?.?-d eto. Ni oddjf | !)C)?)l V biiri gitel eidreHi?er lies un dosbarth boed y dosbarth hwnw mor bwys- i yll'YI'Y'l? 2ile?l(licl eu bod VU eu no yn hoilol. Nid ydyw v peth yn deg. Na foddvl- ied \v Amaeth wyr am foment fy mod vnd?ivs?r oll IN a, all) f'y ,,loci 'Ve?i llw?,(iti- i?ilit 3-1- w  t %v r' ?.nt yr wyf yu eymeryd y drafferth i'w riiybu'ddio oto. OsydyntynmnhouyrhyQyrw<t'fiYnci ddywevd, bydded iddynt wrando ar yr hyn a dJy- ?HdoddAi?iwyddDei?yenu.nannos 1.un yo NhyyrA?i?ydJ;. "Fy marn i ydyw, (medd'ai) oddiwrtb yr hyn yr wyf wedi ei glywed ac wedi ei 1 ddysgu, na fvdd, yn ddiamheu, 0 blaid ai] osodi?] tr?thin' vd tramor ddigon o f.vyafi it'yn y wlad' heb yr wyf wedi hysbysu i Dy eich llarphwddi I' 11 nwn ni 0} miai yu lIuymnnol gosocl y cvfrvw di-eth." Yn awr, Amuethwyr Cymru, a ddichon fod eto yn breuddwydio am adferiad difiyndolliaetb, betli meddweh cbwi ? Tybiwvf fod yri rhaid addef bell- ach fod y eyfryw beth yn anllicbonadwy. Niù oes neb a faidd gynyg a dad leu dros v fath beth a phe byddai ni fyddai i'r wlad ei oddd am fynud awr. Y path evntaf y dylai'r Amaethwr sydd vn methu d J a "deupen y llinyn ynghyd" ei wnevd I' ydyw cael gostyngiad yn y rhenti. Y mae vn rhaid cael Iiyn, a gwyr y meistraid tir hyny yn i dda. Fel hyn y dywedai Due Newcastle nos Lun yn ei araeth "Yr wyf yn un na feddydodd crioed na fyddai peth caled; vii gysylltied:g a'r svmudiad oddiwrtb ddiffyndoiliaeth at fasnach rydd. Yr wyf o dan rwymau hefyd i ddvwevd ac yr wyf vn ei ddvwevd yn eofn yn y gynnl!e:di'a broil fod rhenii yn rhy aclwl. Dywedaf )-I, eol'ii o liacii cioli tl,ir glwyiidi yr hyn yr W)f wedi peidio a'i ddvwevd wi th fy nhenantiaid, mewn p-rthynas ii" rhan i'awr o'r bobiogaeth arnaethyddoi y mae v cwestiwn hwn yri un i'r meistr tir mewn modd arbenig llhaid iddo ef gyfaddasu y rhenti i amgylcbiadau cyfnewiuiol yr amaetiiwyr." Ar ol y fath dsstiol- lolacth oddiwrtb y fath bendefig urddasol ac un sydd yn meddiarm cynifer o amaetbdai ei hunain afreidiol ydyw ychwanegu dim. Fc1 y dywerlllis lawer gwaith o'r blaen, bydded i'r Amaeth wyr yiniino a u gilydd i gael vii eu rLcuLl- ymuuoarblaid riiyddgarol yu y Senedd i gad gostyngiad yn y ti-etiti o bob math, ac yuiinio a Uhymdeithas y Dadgysylltiad er niwyn cael gwaredigaetb oddiwrtb y dreth eglwys a'r degwm, a byddaut yn debyg olwyddo oud es breudd- wydiant am adferia<i ditTyudolliaeth, ac os dibyn- ant ar hyny, bydd.int yn sicr o gael eu siomi. r:: Diangodd gwall yn lly thy r ein gohebydu Meddyliwr yn ein rbifyn diweddaf, a hyderwn na chymer yn anngharedig arnom am elll" eyJ em Led yn meddwl iddo arfer gair annihrirdol yn y Nodiadau byny. Yn y GSfed liuell o'i lythy"yr efe a ddywed fod rhvw rai yn "doflJyddio y yyfraith i lad rata" eiddo i bob ds n weled fod yr ymadroddion yua yn cy- nwys gwrtliddywediad. Nid oes un gyfraith yn ilhrydain yn awdurdodi neb i ladrata; ond v d ur d odtff«' '<t' a.gwert.hueiddo niae yn awdurdodi atlafaelu, a gwerthu eiddo yr bwn a wrthodo dalu yr hyn sydd ddyledus arno. Tyhed na wna "Me idyiiwr" audef iiiai 3, gair attafaelu a ddylnsai efe ei ddefuyddio, yn llytrach na'l' gair lladmtlt, or cyuiaint ei ddv- gasedd at y Dreth Egiwys. Ymgais am ddi ddymiad y gyfraith a ddylid wneyd canvs heb byny ni choir ymwared eyllrodmol oddiwrtb y ol.,

YSEXED1)Y 1 r 111 11."Il-O-'…

TY Y C y L. D I N.

jMARCIINAD YR Y1), LIVERPOOL.…

MARCIINAD Y GWLAN.

MARCHNAD LLI NDAJN.

I CA.NOLBUiSlAU YMHEliODilOL.

 LONDON TATTLF MARKET.

LIVERPOOL CAI'1'L.E .UAitKEl',…

PRICES CURRENT IN LIVERPOOL.-May…

I METALS.