Yr Amserau

Y mae Ilygaid 1831 ar gau, a Ilygaid 1852 ar got yd pan ydym yn vsgrifeau y ]!ine3iau hyn. Ki agorodci un fiwyddyn yn yr oes hon ar y byd, ag' y bu cvmaint o ddyfalu yn ci chyleh. ar fhvvdd yn ng sydd yn awr ar ddecbreu ei gweinidogaetb. -i mae calonat; brenhinoedd a Ilywo,,Iraetli,.vyi- gortliiynil's weui bod yn anwydo ac yn cryna gan ryw ddysgwyl ofiiadwy, gyda gokg arai, ac y mae goboiibion goreu miioedd o drueiniaid goi tlirvm edig wecii en clymu vsrthi. Pa fodd bynag y try ci digwyddictdnu alian, rhaid y byddant yn bwysig —bydd L8D2 naill ai yn fedcl i ofnau y gorthrym- wyr, nen i obeitbion y gorUiryraedig, h,y, am ryw dyiiior o loiaf. Ehaid addef wrih cdrysli cywedcl gyfiradin petbau ar ddiwedd 1851, mui tywvllu yn liytracb na goleuo y mae ar achos cyfiawnder a thyddid yn Ewrob a'r byd. Y mae ofnau v gortbrymwyr yn llai, a gobeithiou y Irueiniaid. yp tvanacb rag oeddvnt ychydig amser yn ol. Llwyddodd L. Mapoleon yn ei ymosodifd treisiol i wncud FHainc yn aberth ar al!or ei nch.dgais xbwymodd hi draed a dwylaw, a llusga hi wrth ei gerbyd. Cafodd ddigon o bleidleisiau rn yr eth()I, iad, i sicihan yr awdurdod lywyddoi yn ei law am ddeng mlynedd eto Yn ddiau y mao rbyvr vsbryd frsrrthaysigrwydd wedi ei gvmvpgu yn y genedi Lon, p.g svdd yn p?n iddi gyfsiHorni id nieddwvu yn hoB ,"aith ei dWI'law. Y irao ei anwyI giriadus frodyr Niobolas o Rwsia, a Joseph o Awstria yn gorfoledda yn jlwyddbmt y trrrwsymhonwr NapoJenn, ac anfjn- ant 1 a wengyfar ebi a dan ac ambegion illdo. Llaw- enyclia yr lien dacl sanctaidd o Rufain yn fawr iawn yn yr arogylcbiad, a benditiiia ei anwyl fab Kappleon gan ddHtgan ei lawn gytiierr-.dwyKt^h wnaetbai, ac anfonai Napoleon rntau at lywydd y fyddin Ffrcngig yn Rhufain, i erchi iddo. beth bynag, i gvmeryd gofal am udyogelii person a llywodraeth y Tad Sanctaidd. Gostynga y tru- einiaid gwasgedig yn mhob gwlad eu penau mewij digalondid yn wyneb y pethau hyn, w,th vreled yr Vmwared disgwySiedig fel yn ymbellhau oddiwrth, yi-t. Crawl arall sydd ns^vyd 1 godi yn uut-fafen ^ladwriaetbol Ewrop ydv.v, enciiiad Arqlwydd Palmevston o'i swydd fel Ysgriisnydd Tram or y j llyn'cxlraetli. Yt. o-idd rhvW" nrO')('Hôn er ys tro kellach, nat: oedd perfflith undeb fhweg y gweini- tiogion a u>fiijdd, a bed lie A1". Paimerston vn ancsmwt"th', --4 fod pobpetb wedi ei j vueud i fvDM.rbyngddynt, byd ganoi yr wythnos ddiweddaf, pan dorodd y MwydJ allaD ci fod wedi iboddi ei swydd i fynll. PriodoSir hyn i gvnnifer o wahanol acbosion, yn v newyddiaduron Seisnig, fel na wyddis yn y byd beth i'w goclio, nea ei ang- hreciu. Ond bctb bynag oedd yr achos, y mae vn ttdigwyddiad p^vysig iawn, yn amgyichiadau pre- fienol p-atbaii, ac yn un sydd yn argoeli yn btir dywyll ar achos rhyddid yn Ewrob. Beth bynag oedd colliadau Arg. Paimerston, efe oedd y gallu- ocaf, y rhyddfrydicar, y medrnsaf, a'r rmryaf pohl. ogaidd, or holl weinidogion, a hwvraoh y goreu a'r galluocaf a fu wrth iyw goruclivvyliaeth dramor y deyrnss hon yn unrhyw gyfuod oÏ banes. Os aafoddlonmydd ei Mawrhydi iddo o beiwydd anilygu o bonogymaint o ewyllys da at Kos- f3;tlj yn ci atchiad Ïr cyfarcheb iddo aryr achlysur liwiiv. fel yr haera rhai, a barai iddo roddi ei swydd i fynu, y mae y dygwyddiad yn n.rgoel bur annvrmuiol ;• ni ryfoddctn weled vr boll dru- eiuiaid ffcedjg i'r wlad bon nm 3oe!;es a noddfa rhag y gwaodgwn a fynent ea llarpio, yn cael eu I)rmliti yu fuaa allia o honi. Y mae Ffrainc, ac Awstria, a Rwsia, yn procio ein lly-vodraeih o hyd am hyn; no yn ddiweddnv Dilg crioad 0,2(1(1 o by I ar eu ffordd, a dirfawr ydyw eu llawenydd yn ei fod wedi ciiio o'r swvddfa Dramor, i roddi lia i un arall; ni allasai dim fod yn f vy dvmnnol idJynt; y maent yn cm-o dwvlaw ss 11 noiclio gan orfoledd. Am Arglwydd Grenvllle, yr hwn a apwyntiwyd yn lie J'almerston, nid oes fawr i'w o,i.-I ei fod yn uoh-d yn iTafr y llvs, vn Jieiilduol y Tywysog Albert, mel-Vr: y mae o anghsnrheidnvydd yn gwbl anmhrcfudol yn ny- ¡ Jedswyddau y sv/ydd y gosodid ci vnd li, ac hwvr- nch yn gyfryw a gymcr ei Ar, J. Russell i'w ddefnydddio fel offervn ei ewyliys. Wr,"i eJryoh ar iaitb y papyrau vii vi, o byder ellir roddi ar ddy\—Gwae a ym&lirieJo meun dyn.Y rbai oeddvnt uchaf eu toit o blaid Arg. P-ilmerston pan mown swydd, ydynt yn awr yu giaeav a diiat^r tiiig ato, pan y mae megis wedi cwytapa tusd lant yri bytracii i foimiadu yn gon riemaiol ar si weinyddiadan Lng ïw amddiff. n; ac i geis:o baeru mai da at- y cyfan ydyw ei fod all an o swydd Pell y(lym otldiwrlh feddvvd fod ei Arglwyddiaeth yn gwbl a allesid ei dJymuno yn pi swydd ond yr un pryd, yr oedd yn mbell iawn o fiaen y 11.-ill, yn mhob ystyr, yn werth y cwbl o honvnt gyda'-a gilydl. O'n rilan ni rhoddasem ddeng mil o Husselliaid am un Paimerston. Car- em yn fawr weled Cymru yn d-T-o Yn yr ac!»oe i hwn, ao ya cytneryd y biaen ar bob dospartb o'r Wladwriaeth. mewn cySwyno cofehau o wabancd fanau, yn da'f!Ru cnnC¡'¡llwyath o weioyddiaetb I dramor ei Arglwvddiaith, gyda gohvg ,y I i arm,— aid yn mbob pet'n yn neillduol. Dvgai aiDhall symudiad o'r natur hwu ein cenedl i svlw yn fwy o lawer nag a t'eddylid, ic enilla felly nertb a dylanwad fel aelod o'r wladwriaetb, na euiLa byth mo hono wrth ciste ld i lawr yu Honydd a distuwarbob acblvsur. Ond yr ydym wedi myued oddiwrtb. v pwvnt j oedd genym yn ben?f i gyrcbu ato, s-f agwedd pethau ar ddecbreuad y flwyddyn bwysig, svdd yn awr yn esgoreddfa amser. 03 edrvcbwn ar ol Kossuth i Aii)c,,i-ica rb,w vri hytraoli na g ileuo y mae hi yno, yn ol rbai bancs- ion. Yuiddeugys y Uywodraeth a'i gwnlmddisai yno, fol malwoder] yn tycu ei choiu n ei ol vn bytracii, acy-i anrnh.iro.l i'w ddevbyn uÏ grocsawi I yn ei chymeriad ll\wydd.jl. llhoddir iddo y der byniad rnwyaf croesawgur grin y bobl yn mhot; tnan y mac yn wir; oad os gwrthyd y Uywodraeth I ei cbroesaw iddo, try ei ynivreliad yn ft thiant yno I i raddau helaeth. Y mae y Cardinal a'r Ofleinaid pabaidd yn arfer pob ystryw i ladd ei ddylanwad, mor belied ag y mae eu dylanwad lnvy yn cyrhaedd; ond efieitbia eu bytnurechion bwv, i gynbyddu y teimlad o'i blaid, yn y weiin Brotes- tanaidd. Y rnae iln Awstria a RW,'isia hefyd eu gweision cyflog vno yn ddvfal ar waith nid vNv pleidwyr caathiwed y Nogto ciivrait'i beb'eu bam- euon a'u hofnaa. Arwyddai Kossuth, na buasai yn ymweied ag Ameiica o gwbJ, p6 cavv^ai ar I ddeall, na bunsai y Uywodraeth yu foddlon i'w I ddsrbyn ac os pendeii'ynai i bei iio, mai trci yu ol a gadael y wlad yn union a wnai. Gwelsom wedi hyn ei fod wedi ei wahodd i Washington, gaa y Llywydd, a'r Ysgrifeuydd cai-trefol Mr Webster, fodd bynag, ytnddengya fod yno gryn ddy!unwad yn ei erbvn. Trown ein gohvg i r partb a ?'nom c'r Q'?rfafen w:adwri?etho!, y m?e ei hagwedd yn ddu a bv- gythio!. Baicb Ewrob, fel yn ga!w yn Lryc1erus, I Y Gwyliedydd, beth am y uci? Y Gwylicdydu, I both am y nos?" Oud, nid OL-S brophw^d mwy; nid oes goeym a wy)- pa byd:" ond hyn a wvddom, nad fingiioflr y tlawd byth, go'oaitb y trueiiiiaid ui cbollir byth:" er y gall ymddangos yn bir fod y naill wedi ei anghcilo, a'r Hull wedi ei golli y mac Duw a ddeffry ac a gyfyd i f.irn,—a wna gyuawnder a tbrngaredd a barn yn y duaear. Efe ydyw unig obaith y tlawd a'i, ac fe auwaenir yr ArghvydJ with y fain a wna." Yr amsor tywyl'iaf ar y nos natuuol ydyw yr adeg pan r" 1 v I' 11 to r wawr ar uori. Y mae gronyrmu y tvwvliwcb ftdyn ymchwyddoy pryd bwiiw, ac yn ymdcwychu yn Hen urwehus, ac fel mewn cyngrair psnderfyuoi i gau y goleuni ahun, ond yn ofer: l'hwyga golctl ni y wawr y lien a difa y gorehudd, ac ymlidia y tywybweh ymaith o'i fhen, Cvfyngdsr dyn yw cyfleusdra Duw." A bantu oddiwrth waredismf-th- au mawrion y cawa banes am daaynt yn y iiibl gallwn ymgysuro yn yr olwg dyv.eil biesenol ar Letban, a'i cbymeryd fel un arwvdd arall fod dvdd I yrymwared cyOredinol gerllaw. Goddefid i orth- hi111r CiCUiOn, goiynion jJ^w ai achos, Iwyddo^J yn rbyfedd yn eu barucanion, cyn en dymcbweliad bob amsar: tybient fod eu llwvddiant ar t-ael el bedLitbio y foment y byddent yn syrtbio; a thyb iai y trueiniaid gortbrymedigeu bod ya daifod am dauynt byth, pan fyddai breichiau y waredigaeth yu en cofleidio. Fellv yr oedd or lau y mor coch —yn amgyichiadau Human a ;-a liawer iawn o esiamplau gyda hyny. Fel hyn y mae ilaw yr Ai-wvd?l \,n )-r yr Ars?vydd y?i fwyat' amlwg yn yr orucbwy'liaeth sompd?Mtit a gwarth y geiynynhvy; allaweu- | ydd a diolchgarwcb y gvvaredigion yn fNY Lefyd- Hwyraeh yr a y nos bresenol ya dywyiiacb eto,— yr a v wasgfa yn gidetacli ac yn fwy cyfircdinol 1 nag ydyw.—v citiff y gelyn orfoleddu yn ei Iwydd- iaut, am beth aTnser; a thy bio ei fod wedi cael e\yyllys ei galon bron yu hollol; ac mai pan fyddo gobaitb EwroD fel yn marw, a'r gelyn yn meddwl | ei fod yu eodi ei ddwrn i roddi y dyrnod olaf iddo y hylid y dialedd dwyfol yn disgyn argona y geJyn ei linn. Y mae gelyuioa iawnderau a rhyddid dyn yn elynioa i IJdnw ac i deyrnas oi Fab, Ni allant gyngreirio ac ymosod ar ryddid dynol- iaeth, beb ymosod yn er!;yn yr Arghvvdd ac yu orbyn ei Grist ef. Y rnae gortbrymwyr Ewrob wedi tynu nefosdd a daear yn eu penau ac os gallant drechu a mathru gwerinoedd y ddaear clan eu traed am dvmor; y mao ganddvnt Bduw yn y nefoedd eto, i'w ddarosiwng, cvn y byddant wedi llwyddo. Galiui fod gormod o gnawd eto yn aros, gormod o obeithio a byderu mewn dyo, yn yr eglwysi Piotestanaidd, i'r Arglwydd roddi y waredigaeth yn awr. "Ets, y mae gormod o bohl, gyda thi, i mi roddi Miaiau yn dy law di," eb efc wrtb Gideon gynt; a djchon ei fod feily ynawr hefyd y trvdd raid gwasgu ar gnawd, a'i ddarostwng yn is eto, cyu llwyr ddurostwng y treiswyr.

  T-?rciLl? ?ROL?-'V?n ?ALMEHsru\ j OR WEINYDDIAETH. i Ichydig o amser yn 01, gwnaethom grvbwylliad byr am yr anghyafod personol oedd yn bod r'nwn" Arglwydd Grcv ao Arglwydd Paimerston. Dvdd Mereber (IiNVe,iClAf,. Times hysbvsiad fod Arg. Paimerston er yr 221lill o'r mis hwn wedi peiuio a bod yn aelod o weinyddiaeth ei mawrhydi. Yr unig awgrym a geir yn y Tim's am vr Hchos o hyn, sydd yn gynwysedig yn y geiriau canlynol:— "Uodasai anhawderau, nid yn unig yn nviad yu mlaeu acho^.oa G\Aledyrdd drauior, oud mewn pethau cyrvlltioilig a'n gwladj cbiaoth drlmor gartref, yr hyn a siglasai hyder y gweiuidogiou yn yr Ysgrifeuydd Trnmor. Nid' or doe y t-i a e i, an bawsderau hyn, or efallai eu bod wedicii livchwan- en gan rai s>jni id-m swyddol a ddatgaiuvjid yn ddiweddar, y rbai a dderbyniwyd gvda dujofaint oddicartref, a city la syndod ycirirej" Cyf'eiriad amlwg at yr ymadroddion a ddefnyddiodd Ar- glwydd Paimerston rtiewa porthynas i Kossuth Svtiir cyfeiliion ei Arglwvddiaetli hefyd trwv yr hyspysiad yn yr un papur m^i gweitbrerl olaf Pa J. men-ton oedd cymerml IV yo vmddvgiad presenol Louis Napoleon. Y dydd canlynoJ, gW!ldaïr Times fod gelyniaeth Arg. Grey wedi em¡tj¡io dim ar I encfliad Arg. Paimerston. Y Daily News yn crybwyll am un amgy'cbiad oe id vn tueddu i wneyd sefyiifa Paimerston yn fwy "dyrvs fvth. Dywedir fod y rbai oedd yn chwilio tai Cavaiguac a Cbangarnier yn Paris ai- yr ail o'r mis hwr. wedi dod o hyd i luaws o lytbyraa. oddiwrth Arglwydd Noriuiinby, ein gweimdog ni yD Paris, v rhai sydd yn da'tgan cymeradwyacth ein Uywodraeth ni vn y wermiaetb, ao yn siarad ya y rnedd mwvaf clivs-' tyidiyd am Louis Napoieon. rr ydym yn meddwl V gallwn ddvwevd yn ddi botrus mai gwir achos eiiciiiad Paimerston vdoadd yr angbydfod rhyngddo fig Arglwydd Grev ac er«til, mewn perthynns i achos Kossuth. Clywsom ar seiliall da, mai tel y oaniyn y cymerodd petbau le: ychydig cyu glaniad Kossuth yn Soutluunpton, hysbysodd Paimerston i Arglwydd Dudley Stuart ei fod yn brvriadu rhoddi derbyniad swvddol i'r gwron II u u gar aid d. Daetli hyn i ciustiau v weinyddiaeth. Ymgyfavfuwyd, ac nid yn ?vmaint y gwrthwynebwyd y liwriad ag y chwai dd wyd ?m ei ben gaa Arglwydd Grey, a chan S?- C. Wood, C, I ei frawd yn-nghyiraith. Yr ocdd Paimerston yn anmblygedig: Inierai fod Kossnth yn deiiwng o C' dderbyniad swyddol oddiwrtho ef, fel ° gweiuidog trainer. Gan fod mwya'r/f yn ei crbvlI, bu raid iddo l'oi i fynu ei arne.iii; eto,"nid oodli 111-a aherthn ei egwyddoriou, a datgau 11U syniad pau va mYII- lVesn un arall; ac o' ganlynind, cyineroild y cvf. ieusdra o draetbu ycbydig o'i syniadau yn b'ur ocbclgar with y dJirprvvyaetb o Islington, yn diolch iddo am y rhan a gymerocld yn rbyddhad Kossuth. Sylwyd yn bur wresog gan elynion ei Arglwyiidi^ aetl), yn y Cyfrin-gynghor canfvnol, ar yr atebiad Jnvn o eiddo Palmeiston, yr hvn a barodd i'w Argiwyddiaeth ddyweyd yn bur beuder- fyuol y gallai ei farnwyr gario acbosion "v wbid fel y myncnt, o'i ran ef, o hyny uiian, ond na fyddai gauddo ef ran yn en gweitbrediadau. Galwyd Cyfrin-gynghor ar y 3ydd, ar gais peuodol Pal- j icerston, (efe ei hun i fod yn ubscnoi) i ystyried ei atebiad i ddirprwyaeth Islington, ac y mae yn ddiau mai hwn a hiasai yr oiaf, oui bnasai ]1' ne.vyddiou pwysig o Ffraino y dydd h .vnw dail j angbydfod hwn o'r neilklu am \chydig. Ond torodd yrelyniacth flUnl1 dnlehefn mewn jiertbynas i ryw fater bed ddibwys mewn cysylitbid^ag acbos- ion I1 uLiiue, ac enciliad Puiinerstou vu"vw r can- Ein cred ydyw na pherv y weinyddiaeth bresenol beiiach ond yehydig: mae ei benaid wedi ymadael Tybiem mai yr byn a garni y viltid yn g\ ffreuinol, pe cy nbrychioiid bi yn iawn yn y Sowedd, fyddai gweifiyddiaoi.il ac Arglwydd Paimerston yn ben ami, ao felly gallai d:iewis ei gynoi thwywyr ei hun. Arglwydil Grenviile (OO oad) ydyw'r gweinidog tramor presenol. Dywedir y dilynir yr un cwrs riiyddfrydig ag a ddilyno.lif Palmeiston amser a ddengys.

| ll' di ad LLYTHYRAU rhwng Li-antpldes, ANEII- YIT%N'YTH, A'R r NII I,; yn dead J'f?U Umid Pu?!<, Ysw., A.S., ?edi bod ?n I1wyddiann:; i drtfrJU i!vda'r Pen!lvtitvndtl, f 1 v bvdd i'I' Jinhvran ?aet CII CILI(I() .,Vli I,vn ;IIIUT; o Lau.,ur'?,trcvf:iJbJ i'?hy'r?utAherystwytha Chaertoe.v. Y?hwonfs?hyii I.i?erstKY?eusderan' trigo!ipn y Diefuewytbl, a rbanan dwyreinbd -iVr Drpf.td?ntyneugohcbiactauArhanau?cheuol C5tnnl.

-===== -=- C'. "I 'I'T -¡; "P" e-DHESI A ET17.. J I Ai .tU pub syniada-u a gcir meji n cylwcdtJitid, yn eynirys antnjfal fanuitt, fod yn gydsyniot â g0!y}ia,!au pcTsonoJ y Golif'jxvnr lIe vi | ddylid cyfnf iddynt Jury y bcuxu, vixvy na'r i rhttgoriaeihau, yn nulLpoc iaiih Oohchryr.

ItIIEN i Mao tipin o mgomio chweli bod fhyntha i a phersoti y plivn n ddiweddar yina, a toys" i mi ddini llonudd i gayl gin y enmdogion vma eisio i mi yruel r banes i'r Mysere, a mi ddara mi addo gwnawn i or diwedd prun newch chi roid o few a ue beidio, uwn i ddim am hynu, a rbyntboch chi acli btisties-v mucnes i ydi i syfenu fo rwan, a mi gewch chithe oeyd y fvnoch wedvn. Ond mi ddyiwd ddeydyd i chi cin dechre, inau gwr itanc ddoeth yrna rw dair hhmedd yn ol yd i'r person, a man o n biwsin gwulit o'j go. Mi rovdd o'n tynud syJw ac yn codi siarad iawn ar y ewehyn, OndlMn1 o ehwedi uumd nnt oys neruor neb yu iiidia mono fo rwan, a tao neb ar i gufyl'o, ond wel man o n evffona hefo'r buddi'g'ons vnm, a od ar bobiacii wrion ofu iddo 10 neycl drwgidtlvn -tr misired gwaith,— (1'1 fü,l O'¡¡ eel)] ariail a t]JO¡-tj¡e a g¡ü a diU/hI i'w rhanyd i'r tlouion. Dene ddigon arhyna. Mi ddoeth i ngwarwod i rw ddiwrr.od Dol y'ma—Wel, ii%vtl a li%vzI), 1)0 ,0, slit dâ? fydda i cuth vn ycli gweld ebi n dwad i'r eglwus, fydda i ? I blicidweli chi'n mund ar y siiie ? Stopiwch, stopiweb, be fine, un cweiuiwu ar unweth, SEfwel- web ellin dda, ue fedra i mo'eh aped .chi, Wel i I ddeehre, mi rydw i'n rite inch, diolch yfl; fawr i chi-dene i cbi aped i'r cwestiwn cvita. Am v? ail, ni welccb chin ycli buw mona i'n afly-sd i'r ail, iii weiceli e"Iii ii yc,i I)uw ii)oi)a I'n0 1 r dd;m ono cry dydd y priodis es Uawer bl'V^ddyn faith beHa¡;h, yui fydda În muad i ymbeH e?ii?- etli weitbie ami ddeyda beth arall, tyKbvi ddim yu meddwl dwad dno huth chwait.ii. Os oes ai" nocli cl,i cisio gwbod i hie y bydda i n. Tliiiii(I ar y sulie. mi ddeudai chi hynu hernd, iT capel isa, y bvdJa i a nheulu n niiiiiti i-ydan lit it licio n lie ono n ùJa iawn, a tudi dL,ii %.ii debug y ni fo, J "1' l' ';) 1 "] _1 f 1. ¡ gwelwn o'n eo li i ddwvlo a'i lygid i fynu ag yo ysgvvud i ben yn sobor drost ben. Be sy ar- noch ebi, be fi, yclach chi n sal? mi rydach chi n ddigon i neyd undun styrio! yn sal, Lc fynte, wrth siarad mor rufygus am yr igUvns santedd, tydach chi dilim yn gwhod dmau be ydncb chi n ddeyd ag yu neyd. Mi wn i o'r gore he ddeydis a be neis hefud, nieilJwn ine, a mi drleyda run p°th eto. 0, nag vdach, be fynte, tydach ciii ddim yn gwbod sut y may pethe n bod ne syriadech ddim wel ene, a taech chi buth i'r capel. Ydi o'n ddrwg muud i'r capel Syr, be fi. Yn ddrwg, ntedde to. ydi, y drwg a'r pechod mwua ellwcii cid buth fodyneyog o bono fo, mi fudde n well i chi iste gartre tr-.vvr dudil y Sal, ia, mnnd i'r dafarn, na mand ono. Cato })a,h, ebe fi, ydacb chi yn meddwl wel ene mewn difri ? Ydwi n nie,,Iklwl. vcliv-a, yn gwbod be vdwi'n ddeyd liefud, be'r person, toys gin y Senters cdim awdurdod i byrgethu, na gwnyddud rordinbade, simsaticied ydyn nhw, a toys dim I bendith na gras i'w gayl trwuddyn nhw, gin yr eglwus nunig man rawdurdod i bl'e,,etliu'i- tengil, ag i roid y sycrameute. Fellu u wir, ehe lino, !• mble cafodd reglwus rawdurdod bono, pwu rboes 1 ?Ili (?l),Ivl bi oddiwrth y postoiion santcdd che fo. 0, rydach chi n cial y petb may nhw n aliv yn lynietb postoledd mi wel t. Wel yelw siwr iawn, be fo mau'n sgobion ni yn lynwrs i'r postolioa. 0, vel) sgobion ciii sy- tydach chi ddim yn esgob eto, it leHu tycheh chi ¡ ddim yn lynwr iildyn nhw—a wnyth i (IIi fund i'r capel na dwad atoch chithe. Na rhosweb cbi — gwaith y sgobion fel lynwrs v postolioa ydi rhod- cinio dun ion cymwlls i byrgetiiu, a gwnvddu r sacramente, a'r rbai a rodeinir fellu ydi'r gwnidog- ion rhyoledd Hwrach may nhw niui? ad fod yu wni iogion rhyoicdd yn eg?w?s Ledger be fi, ond pwnc araH ydi pwu ydi'r gwnidogiou rhyoledd a chymwus yn eg?vus y Testament Nowudd. Ond e?twvs Loeger ydi bono, be fo. Wayt.h i chi gaisio gin i goylio man bweb gafr ydi'r cefl'ul yma, na tbeuru p-.tb wel eue na, na, lleied wn i, mi wn gimin am y lestameat Nowinid ag am eglwns Loegor, wei y gwn i nad oys dim unvu o dybygol- I ieth rhwn y n;iill a'r Ha!! sy ibwn y Pitrr a'r aur. May cbeglwus chi yn dy by each -i, -fegl w us y pab o Itil, "b 1) o 1 u e I-, T) ii meut Newudd. la, mi rytach chi chweiii ciyl ycb cam ariven gin bregethwrs'/ capeli ene, meadH fo. 1 feddwl yn ddrwg iawn am eglw 113 Bi• fen—egtous Ru"eii ire-.vii -Virioiiedd ydi'l- f;ittl eg!%vus; OtIO i bod hi rwan ehwedi ilygvud tipin. Wel dwn, be ti. tene't^ath all an o'r cwd, n:i royduwa a medd- j wl bod yf 12en lad: yn ycb Ifetan cbi smitin da iawu yn wir, mi wn he ydltch chi rwan, mewn gwrionedd; a mi rown i gyngor i chi fund i Rnfen rbag Fit blavn, rol y lord ene n Sir Ftlint, toys arno ni eisio monoeli ciii yn y wlad yma: giu may eglwus Eufen ydi'ch mam chi, ewch ati hi gynted galloch chi. Wel, medde fo, mi rydw i n disgwil y build eglwus Loeger ag eglwus Rufen ehwedi ninno nun eglwus ya fuan, may rwyddion gybeithio! am hynu rwan, ag ono mi fndd .petlse ehwedi dwad iw lie uiawa, wei royddeu nhw n deelire. Mi rydw i run farn a chi yn y petb ene meddwn i—ori fudde n burion i'r ddwn fuud at i gilidd, mi wasge hynu gimitJ o ddunion da sy yn ych cglwus clii allan o honi, man n biti bod nhw n aros yn y fatb Aifft 0 le (la iawil fndde fa'n wir, ond i'r wlad fynud i sgara nllw oddiwrth y Uywodraeth, a myond y cyfoyth sy u cayl i wstraffu ile Y(I rliw eitlioili ) Iefo fo ond mi royddwn i n meddwl cayl gwbod chwaneg gynthoch chi nghylch y lynieth yma roedden ni n son am dano fo, o ble a phy sut y cuwsoch cbi fo Wel ir i ddeyda i chi, medde'r person: mi cai'odsl eglwus Loeger o trwu eglwus Ryl'en. Mi roydd y sgobion a drovs allan yu amser y diwygiad Protestauedd chwediirbo- deinio yn rhyoiedd gin sgobion pabedd, a mi ddaru rheinirhodcinio erill wedyn, wel y may ehwedidilyn yn rhyoledd hyd y sgobion prvseuol. Ho, r.-el, da iawn—may pyrthynas ych eglwus cbi a'r baton fa%vi- -vii (I%vi,,l yti liiii i'r gole 0 byd, Ond 0 bie y cafodd eglwus Rufeu i hunan o i ddeehre. Oddiwrth Sunt Peder y postol, y fo oydd yr esgob cvnta yn tlhyfen, a fo rodeiniodd y nesa ii t i) fo, a fellu mlayr,. Fedrwch cbi ddanos i mi trwlI y Testament Newudd fod Peder ehwedi'bod rioyd yn llltyi'en, beb son i fod o'n esgob ono? New eh chi gredu dim ond su ya y Testament Newvdu, be fo, mi fedra brofi trwu nesiou ond tydach cbi covlio dim nesion debic cin i, druan. Ydw, vdw, be fine, mi fudda i n darilen uesion weitbie, ag yn coylio Uawer 0 bethe fudda i'11 weld yathyu uiiw ond may nesiou ya deydvd na fa Peder rioyd yn lthyrcl, yn gvstal a t'bai n deyd i fod o wedi bod ono—am bethe fellu y bitihio cIy<Ue-ioa rhwn nes- wyr am dun tin nnw, ni fudda 1 ddim yn rhoid fawr o bwns arnun nhw, namser: may mor haw ld i mi brofid trwyr nesion na fu Peder rioyd yn Rhyfcn, ag ydi i chithe brofid i fod o chwecli bod ono a stvdi r line gyuta ya ych cat wen cbuKor wan ag ymbeus, druan o'Ii lynietb cbi ma*y hi. (',(,ilail ar s,,iil d%vo(!,Iii(I a fedd gin i at yoh inpidense ciii, be'r person, grya- dur clwl ansgedig ya siarad wel cue a ( Ull wel fi be wuddoch chi am nesion? Tyd,w i ddim yn pyrteaciio gwbod rhw lawer, be fine, ond mi wn both riiynv, a rai peliu atoch chi sy'n ddun sgedig, prun ydwi'n devdyd a rhaid i mi gayl devdyd i ehi bod yn rhufedd iawn gin in8f:t ych i-,?pi;lptise cl?itiie v i!,i it, yn sm. am ychJyuiLHth?'ch?wdurdod i bre- ??ii N?'I'th lydyltlio, a phethe fellu. Oes arnoci) chi ddimci'n gncud ycb hinen yn bricsiwu i'r hollt wlad, mewn difri calon ydllch chi mor wrion a meddwl fod poboi ya y dvduie yma mor benwaa ag y coyliaa pob nonsens yn y bud os ydacb chi, man n llawn brud iehi fund uaiil ai i Rufen ne i Fediem, ddyliwu I. A phy taech chi n tnedrud prufi fod Peder ehwedi boa yn esgob yn Rbufeu, (pet!) na fedrwch chi buth), a riiali fo rodeiniodd yr esgob nesa'ar i ol o a modr- tic.1 d-itios v gadwen yn ddidor byd y sgobion pyr- senol, fuddecb cbi fawr nes i'r pen cliwedva. Betb fudde r lynietb da, oui base 1 bod yn trys- ghvyddo vsbryd, a clia;itor a donie v postoiion. Ydaeh clil ddim yn coiio amybobol rheini stalwat oedd yn ffrostio wel chithe i bod nhw lynwrs i A brain, ng yn blant iddo fo, ac i raiin ddeydvd wrtbva nhw, pa lynwrs Abram fuddecb chi, gwtn- recloydd Abram a navch chi. A mi ddanosodd iiidyu nhw nat oydd i bod yn blant nyturiol.i Abram wcrth dim bud idilyn nhw hob tfudd a gwtbredoydd Altram, ond mewn gwiiionr;dd mai lynwrs i rwim arall, na vvayth gin i beb i euwid o rwan, oyddea nhw. Rmj lath uiuion y geilid devdyd wrthoch. chithe.— pe lynwrs y postoiion fuddeeh ciii, gwthredoedd y postolion a uavcU Æfti Vs tinu i ydrach -It. ycli sgobion cbi, a'u cmaru n!iw a'r postoiion, mi ry Ian ni n gweld na fu dun- ion mwu anhebig i'w giiidd ai y (idym' ynui'fw.d. j YIl y bud yma nvdd v postoiion, yu tcitbio ag yn dioddc, a mi no ebwith g^utbyn nliw i'ed'iwi am fyehogeth mewn coils a (lore, a eiia>J i g«|w u lords, a ruuboi mewn map. re .a a = ø saf phwmp 0 gorwagedd y bud yma, fel ycdi sgobion ehi, meduwl mwu am i gorseddfeineio >11 yr hows o lords, a round ono i wthnebu pob djwjgiad a dioni, nag am byrgethu r fengil. Wn i ddim snt ntay')' wlaa yma 11 eymid i nsyltio wel y mau hi, fedra i ddim dallt. O. be fynte, tydi pawb ddin run fath a ciii drwu a^ ligc:e.. d. May r wlad yn dechre agor i 1111 cid i I weld, a )T)ay mwu o Ivvuddian ar yi, v mbob y flyddie } nia, ting fu rioyd—mi dderi'udd y Svtaiians 0 bud yu bur fuan, a gore po r cynta. Y may m.vua dwad i eglwus v plwii yma es pen 1 duois 1 yma, na iu noes neb sv'n cofio. Wuddoch ciii be, ber fiae, rown i ddim Hand crogen o fanus am ych llwuddiant chi—tnau'r bobol yn dwad ar ych ol chi, wel budd ewn yu catiivn eigydd, clwed ogle cig ar i ddiliad 0, a mi fedrwn ins gas gInd holl loie r wlad yma ar ffol, ond dancs etinog a liayth id dyn nhw. Felly rydach chithe ninion, cario baia gwun, a gwlneni, i Inido'r trueiuied ryduch chi, os na ddaw y tlawd i'r eglwus, mi newch yen goie i rwstro iciclo to gavl dwrnod o waith, na inacn, na thamed o fara iddo fo a'i deulu Tydi rbii syn dwad atoch chi yn hidio dim bud am danoch cllii i.,acit e-Iwus, mewn gwirionedd iii;,e n gas gynthvn nhw am danoeh. a may pob dun-on call a "Wyd.:orol yn flieuidio'eh myddyg- iad cbi ir eitha, a phawb o'r rbai su'n gwneithio jelli. A mi rydwi n synud Uawer at y bobol ftiv, r, y byrldigions yma, fedra i ddim dyallt sut na bae mwu 0 .mor ynthyn nhw nag y ?Hea nhw DruaeJ y fath grefudd ag sy gyntLod¡ rilÏ-erefndd ar draul poldach drien, syn cnnHa! i crefudd i hinen O,raui T)()I,!a(?ii (ii-i?n,syii etinnal i e.ef i,i d i hirieii beb ofnn he'p ?u) y Uwodr&th, na che!s:o dim ond llonudd i neyd rol i dyallt a'u cudwuhode. Dyna ydw i n styrieil yn grefudd ng yn onor, a nawn i buth glwyswr, may gormod o onor ynthwi i fcddwl bod yn perthnn i grefudd syn gvrmcsu ar bobol erill. Wel ene v terfunodd y siarad, mi drovs i fi'wrdd tan ysgwud i ben, a throi i ffoa, a wolis i mono fo chwedyn byd y cludd heddiw. nIEN Fearmwb.

I ATEBLON ¡Ol:'Yi,ÜA- D- A U 'iili-N-DDIS- II I I Yn yr Amserav. am Bay. 17, 1831. Syn,—Eithaf angliyrnhwys yw i un anhvdcl'ysg yn y Saesoneg fod yn athraw mown ysgol Frutam aidd yn Nghyinru. Byddai mor gvmhwys i'r Hen Ddysgybl anfon ei oi-iawr i Ned Gofdu yr Efail i'w hadgyweirio yu He i oriorydd ag anfon ei blant i ddysg-lI Saesoneg gan y cyfrvw Dylid yn yr ysgoliou y byddys yn disgwyl" i'r plant gad eu dysgu yn yr ialtli Scisnig siarad ¡ Cymraeg a Saesoneg Uyda. hwy. Dvma fd y dýwed ysgrifenydd gwybodus yn y Traetbodydd, Cyf. Y. tu. 122. "Cyn y gellir gwelia cyfhvr a maen pvawf dysgeidiaeth yn y Dywysogneth, rhaid cael ysgolfeistri dysgodig a mcdrns, Os nad ellir cyfodi to o feistri yu feddiannol ar wvbodneth gvffredin or iaith Seisnig, ni wna dan foil y plant at v fttth dylwyth ag sydd yn awr wrth y gorchwyl 0 ad dysgu yr ieuane ateb yr un dvbe-n ymarforol." Y mae party zeal, javouv, and affection, vn newis- iac1 ysgolfeistri i'r ysgol Frutanaidd yu Ngbymru, mor amlwg ar haul banner dydd wvl Ifan, ac yn wir y mae yn haeddu cael ei ddynoethi, medd Glangu-yrfai. IOAN. æ Ap Llewelyn" a sylwayn e; atcbion, mai givell cael Athraw anbyddysgyn y aesaaeg, na bod beb vr ne. neu ynte gaellllJ anbyddys- yn v G'ymraeg, i d'lvsgn plant ed hefyd, y dyhd siarad Cymraeg a ^aesnaeg styda'r plant gan fod v gyntaf yn pyfrwng mnnteihl i ddysgu yr olaf licblaw hyn a, dywed Ap Llnwidyn" yr nflJa fod yr Hen ddysgybl" yn amcanu at dtlisroeni rhyw Athraw i!1vmr¡c.. ac yn a'vvddu am newid, n fod yn lldvsgwj! i fod yn Athraw.—A dywed yn mhellach pe byddai iddo gaei hyny, a cbael cant neu rid a u o b'ant Cvniru dan ei ofa', mai yehydig o addvsg inai o arl d-,s, a allai nyfranu iddynt, oddieitbr iddo arfer rÎJyw- beth heblaw y baesnaeg gydu hwynt.— GOL.

AT GELYN GORMES. I RYR,- Yn yr Amserrni am R ig. 10. Y mne I "Gelyn Cormes'' wedi anfon ataf amryw ofvaion, j mewn perthvnas i'r Clwb Diliad v cyfeirir ato gan I Argiwvddes Penrhvn yn Mhlwyf Llanllechid. Un gor,vni.icl gwii- _yw fod pobl iciiinoc newydd briodi, a theuluoedcl yu gallu enill eu bywioiiaeth vn gvsurus," &o yn cael eu derbyn i'r Clwh crvbwvlledig ? Ie, digort gwir, er oi fod yn gywilyd.dus i'w adrudd yn gvhoeddus Gofvn- iad arall vdyw :—"Ai gwir fod hen bobl fcthdj. — teuluoedd gwir anglierms- -a gweddwon digvm- borth vn -Del eu gwrthod Ie, nodi amryw o'r iiqiii yhtss a'r llnll, ond vstyriwvf mai doetWcb tewi fiT !.vn o oblegid 'gwyddordi fod v tlawd yn gy fired m yn falch a dtchcH na ddvniuuai weled ei euw yn myned tnor gyhoeddus, a thrwy gyfrwng vr Amxemu; o'r ochr pruli, mne genvf ormod o bareh i en wan y class "ieuangc a gnlluog," nng- y 1 dymunwn iddynt fyn'd mor gvhoeddus a tbrwy golpfnau prif newyddiadur Cymreig y Dvwysog- I aetb, ag yn wii', ar y cyfan nis gellir eu lJC10 am fyned yn nelodau, oblegid yn yr etholwyr y tnae y yn yr etholedigion. Dymtniwch hcfnl gael gwybod "Beth vdyw vr acbos o hyny, ynghvd ag enw v gwr sydd yn ethol yr aelodau, a pha beth an ydynt amodaa yr ethol- iad." Yr \vy n meddwl mai v fiordd oreu i mi ar hyn o bryd fvddai ppidio ateb y tri gofvniad yma, a gofyn a fvdd Mr. J. Williams y Church-wardm. gystal a gwncud, oblegid fe wyr of yn well na mi am vr "achos a'r amodnn," am m ii efe yw yr I ni,ii ere v?v yi- Etholwr. Y mae yn ffaith fold pethau ofaadwy wedi cael eu gwneud, tuag amser y rhaniad di- weddaf yn Llanllechid, ond gwell yw cymeryd yn ddystaw, rhag-ofa i'r .k fyned i glustiau yr Argiwvddes haelfrvdig, yr hon sydd yn cael ei gwn end yn ngwydd ei Ilygaid yn y naill I)Iwvf,l). Ac yn wir dywedir, mai nid mor anrliydcddus yr ymddygodd r!;ai m«snac)iwvr ar a-,irl,vrlcj,Iiis vi, gofl,i i)iosi-i'll?il ,i, r n r ddiwy?iorha?na'v. Yr wyf ?,n I y b),c.],l v s;.Jwf!lau n¡'nl vn ?tnd-?io "Gc'yn Gormes," ac nid e?o yn 'mig, oud y yr c1d y g)f)nion ar eu meddwl. Din ASYDn.

MILTON AC IONAWR. ¡ Svn.—Onid digrif cl vwed cornchod disvnwyr yn I ceisio diraddio pen hardd y byd ? Crwt atiwybodus fel Tenan Tonawr n) cvhoeddi yn vr Amseran, mai etryndraiih yw Coll Gwynf*ii" Iiiitoii Rhaid fod amrvfusedd IenlH) Ionflwr yn gadarn, a'i hnnaadyh yn ddiderfyn, plI) y beid.diai wnevd y fatb beth. A. fvyr yr burtyu yn mha belli y inae ardderehog- r-x-ydd caM yn gvnwvsodig? a wvr efe hcth yw barddonineth ? Na. wyr, na wyr: pro fond hynv ar gvhoedd gwlnd. Dangosodd (ys dywed leuan Gwynedd am wr arall) ei fod yn "asyn anfeidrol asvnaidd Byddwch cl< tied a cbnniatau i'r ycb- N-di- (lystiolgitlifiti hvn am deihafdod Milton f(d hardd, vrnddnngos yn eieh newyddvr. Nid er mwyn profi ei deilyngdo nid oes eisiau gwnevd j hyny ol legyd nad oes un dyn o arch>cacih a gynygia ei wndu: ond caniatewch iddynt gyhoedd- iad, er dang-os i Teiiin lonawr syniadau gwyr, nid j yw ef) ond "Uai na dim, ac na gwayedd'' mewn a nm vr aufanrol Filton a'i Gnll Gwynfa." This is part of the noblest ?O?'H that ever ?V? ?6'r??M in <1!K'/ /?/!?i'? or in ??.y?.   ?????? Ioli-?i Deiitnai-i. -7/,? i-I ruts Lt? aU out, ?j?? the ancients too !"—Dryden. 7"/? Paradise Lost is looked upon by the best judges, as the greatest production, or at least the voidest work of genius in our language. —Addison. By what- ever name it is to be called, it is, undoubtedly, one Cf tthe highest efforts of poetical genius; and in one <7r?< ??."?.?/;c of the Epic poem, ??/?/y ?K</  S 'M/? t'M' ? M ?/?  i'9 ?Ky ?/?? ??yr  Sitbli,tt;t,?l, it eqtieel to any that bear that '< 7?/i discovers a ?/OKr, ? </t'?s? of genius equal to any thing that is great; ifat some times be falls much below himself, at other times lie rises above every poet of the ancient or modern world —Bia'r. Befo)-e the greatness displayed in JIil- poem, all other greatness shrinks away."— -lobnsoa. "blid oes gan neb haul ison am lenydd- iaeth os nad yw yn gwerthfawrogi barddoniaeth Milton. Nis gwyddom am veil ff'ordd i ddyn adnabo l ei hun va Ihrwy eistedd i burr yn hicyllofl i dd aril en Coll G wynfa.' Os bydd yn blino arno ynfnan, dyna bra 11 f cir unwaith eifod yn am ddi fad o chuaeth. hid yw eto yn rtlíu!>!J i ddoshnrthu rlavng ?/ drug ar cZú. Y mae helt erioed agor ei hjgaid i weled anion.—Parch. L. Edwards. Gel!id yn rinvydd h?jwi Rhi?") cyf,)n o'r ???- ? ?!< a tbystiobiethau o'r fatb uchod, end i ba ddv ben ? Ni pherai hyny i Goll G?nf?" ?nc) ci werthiawrogi yn f\vy ua? y gwueir ya awr gau bob perchen chwaeth. Toiiiwi- aiii 7?M').??/ dvnafi'.rn ??n lon?wram rj()I.L GNVYNFA,, I Y BYD! E>n/u I ???Awir! He! macbgeai. Tcwehason Blair I ac Addisongwrundewch ar 7(??H lonawr. Thw, -Tohiis,);i ni 1 yw dy Eiriadur, na'th boil orchestion llenyddol, wedi rlioddi i li haw! i roi barn fir Go!) Gwyr.d'a Beth wyt ti at leuav lonawr! Pa fodd y !<e!ddia?t tit'?tt Lewis Edwards, roddi y fatb ganmoiiaeth i Milton? Dyfps't.cvn vs ?'ifena dy dreithawd, ym?yn?hon a? Jcnan Jon- awr, y r-iawr, y dirfawr, yr ??'o?; ?'r??'??r.? leuau lon-iv.r. Amser, pa fodd y buoit titl.uu mor1 rhyfygns a cbludo ar dy edyu enw rbywbeth I wael fel Milton? Dixea ef yn uniougyrcho!, a j chymer yu ci 10 enw yr anforwol leuan louawr: by* dd hynv o ryw aurbydedd i ti. Soviiai leuan yn yr Amserau am ddarganfy ddion | JohM Rces, y Penglogydd a ^esmeriwr. Paid ug j ofni, leuan anwyi: nid oes eisiau na John Roes, i nac uli John arall, i dcimlo dy ben eli, er deall pa fath syn wyr sy genyi. Mae dy ysgriiau hundyo- us He ewvnlnd" yu yr Amserau, yn rhoddi digon o eglurbad ar gynwysiad dy ben«log, Fed anion it ti dy bea. yca'1' i rywJe, a tlIEIIII wrtl) y pwys am ei giudo, ni fyddai r diaul ond ycbydig iawn, iawn. Da ditltau, paid bod mor ddwl. loEL CILCEHT.

"CADER IDRIS All GWADNAU I FYNIT," AC I IEUAN I ON AWR. ITP.. Cor, Yr wvf fl, fel ciarllenydd eysoli o'ch newyddiadur,yu heiS gvvelcd dadirlivvng dynioD gail- uejf, tra y safant ar livybr gwirionedd, uysondeb, a hrawdgarwch onc1 ya nif/'yg hyny, gvveii ènyf heidio daillen y cvfryw ysgrifau a dneddaiit i ddarostwng y blaid yvriiiwyneiiol. fcylwais yn fauvvl ar ysgriiau leuan lonawr, o'r hon a gyf inodd g.vntafat leuan Gwynedd, hyd y ddiwedd.if o'i eiddo, ae ni ehanfydd- ais i yn ddy nt ymgais i lselliau cytueriad neb, ond Yn hvtrach o'r oehr arall; end am y g-wr uchod, y 111, e wedi dansrus tralia tuag at Luan lonawr hyd yn sari.ad. Yr wyfyn ei barchti fel ysgrifenydd gallu og a chyvneradwy, ond y mae ei vmadroddioji bustl. aidd a bawlyd, a hyny at un O'!} Beirdd sy* dd yn an- rbydedd ïw gemdl, yn Saidd genyf. Dangoser \wdl, cloilwng i'w ehyfoehri a'i Awdl aryr Adgyfod- iad, o yyfaiisoddiad un o'i sefyiifa efyn Nghymrif. Gwn na tiiramgwydda ei haivdwr tafentog wrthyf am y u«dadyna,oble.d nira:() iddo gywilydd o'i har- ddel, a hyJd yn fwy o fri iddo na phe cawsai ei oreu ro Ii" allr darfodedig Rhud llan. Gan nad amiygodd "Cadet Llris" ei enw pi iodol, natnriol yw casglu fod arno ofu i'w angbyson lerau (Ï<1yfod i'r amlwg, ae y buasai eywilydd arno arddel ci gabldraeth drewedis». 0 ba le y cafodd allan nad eniilodd leuau lonawr v.obr efioedt Quid o'i ddychymyg penchwiban ei bun, ac o'i fwriad i'w ridirmygu.1 Awgryma yn ei ail epistid mai rhoddi s yhvadaii Ifuan yn amlyeaeh oedd mewn golwggan- (ido. Ie, bid siwr, a hyny tnvy Jucbio ei faw enilib- aidd arno! Ond reI Y lJlac goreu'r hap, darostyng odd ei bun i wan 11 ariirrnyg, a dyrchafodd leuan yn uweh vn nyob-vgei gydgenedl. Wrfh wcled cymaint o weniaeth a plileidiaetli, a'r slight of hand a yvelir men n Listcidlodau, nid rhy- feild i leuan lonawr ymysgwyd yehydig o'r ihveh, a llefiru yn wvnebagored. Mewn gwirionedd, nid oeild B' iniiaid iiiiuddlan yn ddigon o ddynion i'r swydd bwysijg a ymddiri.'dvvyd iddynt, v feirniadaeth erthvledig ar y cytansoddiadau a brawf hyny oreu. Mynai uu creadnr tordyn fod ei ryddestawd yn bed- waredd yn y rhifres. At dwg, pwy ond tfe ei hun a'i rhwystrodd felly 1 Ni ddengys y feirniadaeth lIyny, pa fodd bynag. Er nad yw o bwvs gan leuan lon- awr, debyg, yn nghykh "Cader Jùris," eto, dylai bwyso ar wynt y baldorddwr yn cil;igon trwm, nes gwneud iddo addef ei gamymddygiud, a hysbysu ei enw priodel. Fel un yn hotii tegweh, yr wyf yn barnu y dylai wneyd hyny. Ni buasai Hottentot, neu Laplaniad anwar yn arwyddo mwy o anghyreill- »arwtdi nag a ddangosodd yr "Hen Gader" yu ci Ivthyr cyntaf: oud er ei fod yn c'assical scholar, yn ei ail lytlivr, elafyehodd ar fvuydd, ac esgorodd ar ly, o, en. Na fyd led iddo feddwl lod leuan mor hvfr á y nedy yn ei druth cableddus: ac y mae yn fwy gwr nag y eeisiai efe a'i ystrvwiau diweddar ci osod aban. Heblaw ei foci yn Fardd da, y mae yn ymadrodriwr hyawul; a phe yinroddai yn fwy yo y dull hwnw, gvvnai gvwiiydd i ysgogvn coeg- faich sydd yn ymcnwyf;do lioeg a'i Llldin, a dychymyfuoi yr lieu Fei,-tici Dymunaf bir oes i'r ddau; ae am leuan Jcjuawr, dywedaf, Uweh, inveh ei J'wsg, nchacli 'r el, Dringed i gadair angel." Efa'lai y llidia Cader l(ii is" wrthyf firaa, o her- wydd ymildengys ei fod yn dyner a ehioendeneu iawn ond nid wyf yn ofni i'w fy nyfetha." Tanyfoel. L.ADitIERYL)D.

EISTEDDFOD IFORAIDI) CENDL A SIIANGO MINGO. Mr. Golygydd,— Ystyriwyfvr Amserau yr nn mor wasanaethgar i'r naill i amddlftyn ei gymeiiad, ag yw i'r Hall i vmosod arno gan hyny, hyderafy can iateweh i'r ycbydig nodiadau a gadyn yinddangos ynJdo,. I Ymddangosodd ysgrif bchan o ri(ido Slian,) Mingo" yn eich rhifyn am Tadi. 2 i, vn vr bon yr oedd thai golyniaiiau yn gyfeiriedig at Bwviignr elS- teddfod Ifnraidd Cendl, yn nghyd a ehybuddiad 0 bleidganvch yn ei erbVR: ni bnasawn yn guueyd "ylw o lioi)i oiii b;izt-ii'r ol)legld cre(t;tt futi S. 51. yn byw yn ddigon ngo< i Ucnli) i wybod nad fe, yina yn awr un Pw. llgor o r fath, gan eu hod wedi r'ii<n|di en swyddm i fynn i'r Gyfrinfa ag y perth'vnai yr ^i-iteannni ac hefyd )n byv. Yn (idigon cyf- leu:; i ymddi Jdan yn frii.achnl a plJersonol tt lIen nelodau y Pwyilgor hwnw; ond g-an iddo wucyd ev hudJiad in^r avinliebyg i wir yn gyhoeddus, maeevf- iawndcr a didwyllerid }u gaiw am umddiftyniad ey hocddn. Y ni,e*n trwv )fvi), "Unirl (Idd tegweh tuag at y cyli.^e id yn gaiw ani hanes vr Eis- teddfod, yn nghyd a'r Feirniadaeth gael ymddangos yn yr A vserau, &c." Ateb. Buasai yn ddigon n degweh iddynt gatd ymddangos yn mhob eyhoeddia.l Cymreig yn y Dywysogaeth; ond nid oedd enwog- rwydd y cyfansoddiadau, oddieitbr yehydig ohonvnl. yu g:dw atn hyny; a phe buasent oil yr un fath ag ei-blo y Tad G;ivazzi, buasai yn d.loethaeh p-;idi<> cyhu- Jdi y Feirniadaeth mewn nnrhvw gyhoed iiad pa bynag. Ond nid gwir" yw iod gweidirediadau y Pwyilgor sonicdig yn cael en nodweddu gan tin graild o blcid^arvcb, fel y soniai S. [v]., obleg'id nid fel erefyddwvr y gweithrc.ient yn yr achos lnvnwpnd fel Iforiaid; ae heblaw byn, nid tlynion o un biuid grefyddo! yn wnig a gyfansoduent y Pwyilgor hwnw, fel y gwyr S. M. yn dda; ond yr oeddynt yn gyfartal mewn rhif. mor agos ag y gallaseat fod, o Anymddi bynnyr n. Bedyddwyr, ac ni chafwyd lie i'fedd'.vl fed un o iionom yn adnabod neb vn ol y cnawd; ni d |p- wiswyd Beirmad na Lly ".ydd i'r Eisteddfod, oblegid en golygiad crefyddol, eitbr oblegid eu c^ir.wysder i gyda wni eu swyddriu, ac o her-.vydd eu bod yn gyfleus iddynt i bresemdi en hunain yn yr eisteddfod: aiti- gvlcliiadau a chyrnhwysder yn nghyd. Nid o fier- wydd fod y cvhoeddiad y cyfeiria ciell gtdiebydd ato yn (i%y%ln nolwei(iia,i unrhyw blai(i (os ydyw felly j, mwy na'r Amserau, neu rliynv gyhoedd- iad rhyddf'rydig arall, y cyhoe luvvyd hancs yr Eis- teddfod a'r Feirniadaeth ynddo, ond o e?yilvs d t iddo (el cyboeddiad ? ')ari::c, fod pethau o'"r fatb g.m f'od p'Umu o't- f:).? yn tueddn i ddwyn cyhoeiMiadan i sylw. Tvbiwvf nad oedd yn un trnsedd Rr foesaa, i gynyg y cyf ryw ?yitocddi?dyn anrheg i 'i. AT. Yii gof yna ?. M pa bryd y bwricdir cyhoe,!di y cyfansodd- iadau bnddngol? Atell Yr ydys. yn eu cadw byd nes eeir gweled pa un a ddv?-rcy!tnt-()diad allan g-an yr Iforiaid tea dC'hre¡¡'1' fJwydrlYIJ neyvvdd ai pcidlo; os Vilo y eyhocddir hwynt; ond dichon na fydd ? M yn fo l Hon i hvny, gan nad yw ei gyfan- soddiad efyn ea plith. Nid am nad yw S. M vn gwybod In fodd y mae pethau yn b id yn Ngbendlj y mas efe yn cvhoeddi ei lysnaledd, ond tyhiwvf mrli cydyindeimlo y mae a'r Tad Gavazzi yn Eisteddfod Cendl, yr hwn sydd gar agos iddo; yr hwn hefyd a sioinwyd yn ddirtawr yno yn ei ddisgwyliad, trwy )  "(Ii,g yi ?Lel v i ?tn.1 y cyfwsnddjarJ I g-()rn nr 1J! () detilnal1'l' l<;jstedJlo<i. üùicgid eai"od.l ar ddeall nad. oedd neb ond ei hunan wedi cyfansoddj ar y testim hwnw, am hyny pendcrh nodil cyn dydd yr Eisteddfod fod y wobr iddo; a einboeddixid, nes yw'r yii ,t(lsciii;o o hvny bvd yn awr, I mai dyn?'r.?'fo'c?M g?Iet..? a cniHodd erioed (dy?a <?"'d y wobr): ond pan .Jd-inth y dydd, cafwvd Had (?'dd y Heindad ac yutan o'r un )e'!dw!,nn<f barn v dr:1iad orld, bud ei «rv'ans»»diiiad yn annbeilwng I)ud (,i (2-, ,)'r wi,,I)r, o iwi)l a I'cl! vn d'ivys fo hc)".vyddsi.e(!i?a(t!)y?'.?d ?.)vnxzi,aeym!<evn h?r'd i ddial ar b.'w? a phob p'lh .)? oedd yn clwyn eysyiltiad a'r Eisteddfod ac am yr un rheswm y bu Cliagiras yn cicio yn eich rbifvn am Tach, J9. Yr ili) gwybod yn ardal Cendl, mai'r un person yw Tad Gavazzi E:Iste(l(lf,)d a Chagirus; ac os 1 yw sliango Mingo am ddial am y sarhad a gafod I y Tad Gavazzi, dialed ar y Beirnial, ac nid ar y P«yllgor; a rhaid addef mai Beiruiail hollo! galon g;iled oedd yr hwn aomeddai wobri unag oedd wedi if.tfitrto mor galed am daui, a lieb neb arall i'w hawlio Terfynaf yn an-f, gan ol)eitiiio y bydd gan Shango Mingo, Cliagiras, a minan, bctliau mwv ad- eiladol i'w liysgrilio y tro nesaf, "Y gwir YIl erbyn y byJ." Y I)ryw Bach.

AT MR. "CERDDOR- I ?yk,— 'Rwyf ncwydd fod yn sylwi arnoeh vn ceisio g'igrynu" beirniadacth M*r. (iogrynwr'' ar Anthem eich cyfaill Tydfylvn." Yinddengvs i l ?v l .vn. Yin d ( l ,,?-1 ,,? y s i yn amlwg taw gwr ydyeh cbwi sydd wedi tain gryn syiw i'r geiryn bach hwnw; sef, t)g 11 a by ddi yry f bydd gafriei/s. Y mae eich gwaith vn (i) fllll 'r inites yn awr, (?!) ar yr adeg prvd y mae, ac y gwyddeeh chwithau o'r goreu fo 1 drws yr Amserau ar gael ei gau, yn yn taw dynsawd vd yell chwi sydd yn spio am gyfleustra i i.yrthio ar hobi ar a<)c? n?s gaHant amddiilvn en hunain, na dwde'vd gr.u* yn eich erbyn, gan nad pa hpthnu i?af) a dis- tadi a welwch yn addas i'w dwyn ger bron er rhoddi burn eondemniad arnynt: rhaid iddynt hwy foil vn lud, a pheidiu yugan g-ai. dvwedcr a duyweder! Nifl vvyl, ac riis galbif, feio diin ar O'yrydd an- mhlei !gar yr .Imuran, am adael i ehwi ad y fra;r:! o ddangos i'r bvd eich plentyni wyi.d, ond y m:c an:uf eisiau i ihwi ddeall it theinjio iieiyd, ei fod yo yin- d 'ygiad eithi-f annheg ac nnf'oned'igaidd, yno' h 1ei f-.r <f :n os i dd irl! tiiwyr y r t,,t?t hold Y;i F) i betb anig 'n nac ydych mewn mwiriored J Y inaet ii h ysiirif v:i ddigon i boh v rdjcrr ail, f, I prawl diyonol dros gi\du nad ydyob omi "^Lnt^u |n lB mf. m o'r ben ysgol." Nid yw eich sylwadaw vn werth ym- aratiertnu riioddi 4< pin ar banur," o ran dangos i9t gwybodus eu gwaeldera'u gwendid, eithr y mae can- fuion ieuane yu y g- li'yddyd, vii a-ottd i gael eu camarwuia qenvch drwyddynt, vr hyn svdd o bwyg iddynt hwy, a cherddoriaeth eu gwlad," .f!da golwlf ar y dyfodiant. Oji ofynasoch chwi Mr. Cerddor," am gamatad Gel. yr Amserau am ofod ynddc i edoi- er's odtietitti tri-. ciiwaiter blwyduyn yu ol ? Ac oni Chawsitcb addew- id t)leli dymuniad, yn -1 a gwahoddjad croesaw- garyvjcl. ? ■ llefyd oni ddaifu Mr. li (4o.rylwr" anllygn ei barodrvvyud iych cyfarfod ar dir "boneddigeidd- ruy t Dvma chwithau, ar ol cael poh petb o'ch tu, yn y in odd mwyaf (fafriol yn ymgilio i'r cvsgod- 10U lei 1.0, tniyouwyd byth hine na dine o'ch hanesi erymhoh (.roion, hyd nesy daethoch vn esgobol all- an yn y lhilyn yina o'r Amserau Pwy o'r darilen- wyr mewn cymLarilleth sydd yo cofio llythyran rha- guro! .Mr. Gogrynwr ar Anthem Tycifylvii ? fellyt sut y gallant fainu priodoldeb nac anmhriodoldeb eicii ad dygiad chwi arnynt. Ni wna vr esgua plentvnaidd taw y gair bach bicli" a'ch cadwodd yn ol hjfd yn awr, mor tro. Pw 01/rwystra ytt gweleu ei yyjleustra ] Y mae dyrnu, nithio, a gog- rynu" cynnyrchion cerddol crach gyfansoddwyr Cymru wedi ei benderfynu; er y bernir fod y cvn- llun yn t-teb dyhen er derchafu Cerddoriaeth Gym- reig, yn Uawer gwell a mwy etleithiol na thrwy i ryw fan a chrachgyfansoddwy r, ymeryd armnt yr esguI 1; w isanaethu ell ccnedi drwy wneyd iddi dalu vtw diiiud am wenilion a sothach nas gall amgen na llyg- ru ei chwaeth. Deuir am draws y llyfrynaeh a gy-* hoeddwyd yn lied ddiwediiar, yu dwyn y cvmeriad yti a%N-  n y c y tnerit d yna i tryn laddau myinr gwyhod yn mha gywair a chvflwr y mae nnibelli "DELYN" yn y Dywysog- aelh, a niynir lefyd gael gallu y telynor i oleuo'r dydd Y mae y cynllun wedi ei dynn, a'r adeg i'w rodni ar hwyl gerlfaw. Cryned yn eu lie, y sawl y perthvn iddynt! Gan urtd oes modd ymgomio A chwi yn yr Amserau o barth y mater dan svhv, sef beirniadaetb Gogrynwr ar ,ji!J "Tydfyhn," rhaid i ji" ymhwedd am i ddarllenwyr yr 'Amserau fod am ycbydig yn amyueddgar, ac "hefyd i beiilio » rhoddi un pwys ar ejeh truth, hyd nes v can: yr hyf- rv 11 wch o'm gweled I yn eu malu vn chwilfry w, ac vn eu lianfon o flaen y wyntyll i bedwar ban y byd Y mae yr adeg i'th « drin a'th droi, ac i'tb glymu a'th gloi, yn dynesu. Gyfaili! bydd barod. Llawrdyrnu. iilENCYN r Dyknwk.

AT OLYGYDD YR AMSERAU. Syn,-Canii,.tewch i mi wneyd yehydig sylwadau ar lith olaf Gogrynwr. Yr wyf yn amheu svniad- au Gogrynwr o barth Cerddoriatth Eghvysig Gym. gwn ei bod yn well ac yn bnraeh mewn llawer o arduloedd na ydoedd ddeg mlynedd yn ol. An- ami y clywir "Litlgham," y 11 Delvil Aur," a'u cy- ffelyb yn ein haddoldai yn awr; y niae M, Steph- eii "Luther," "Mynwy, a thonau da ereill vn cael eu hystyriel yn llawer mwy dewisnl. Os gwyt Gogrynwr am rai ardaloedd yn ateb i'w ddesgnfrid ef, dylasai enwi y rhai hyny, a nid cymeryd holl Gymrn i'w o¡;r, Heblaw hyna, dyweda ormod am y caniadan Dirwestol; nid wyfyn gwybod fod dim ya anaddas yn y tduau a enwa, os cymhwvsir bwynt at ganiadau moesol a phriodol Yr wyf "yn im ddwl y dylai yr achos Dirwcstol roddi He i achos pwysicacb ar y abboth; ond nid wyf yn meddwl fod dim yn an.au.las yn ngwaith y rhai a gvnaliant gyfar/odydd Djrwestol, ac a ganant y tonau Dirwestol yn y capel- ydd aradegan ereill. Nid wyf yn cyd weled a'ch gfl- liebydd ychwaith pan y mae yn ein cvnghori i fyned yn ol yn lie ymestyn yn mlaen. Dywed y dylid cv- hoeddi rhyfel vn erbyn y slurs, y repeats, 6a-. Atobvg Keth a wneir o gyfansod liadau y prifaw;iwyr? A raid alltudio y "Messiah," yr I, Haieluia chorus, a darnall cyfldyh, t'r bnddio Gogrynwr? Yrwvfvii tyhied y dylai yoiyrwyr fel Gogrynwr fod yn !wy gwyliadwrus pa beth a ysgrifenant. Dyna yw dy- muniad I Antigoguynwr.

I EOS 1LECHID. I Mr. Gol.— Byddaf bob amser yn ystyried cariad gyvladgarol yn un o'r rhinweddau penaf a all ber'h- ynn i unthyw genedl: a phwy bynag fydd,) yn meddii yr egwyddor hon, mae'n rhwym bob ainscr t ddweud yn ada am ei gydgenedl, a gwrtiisef'yil hyd eithaf ei aliu holl vmrafaelion a rhuthriadau gel"vnion tr.ag at ei gyd genedl. A dyma'r egwyddor am ttieddodd inau i ysgrifenu fy nheiniladan gyda glJlwJ ar fy ngbvd blwyfwr Eos Llechid." Dywedaf, a dywedai wir hefyd, fod fy nheiuodadau bron yn fy liethu, pan v gwelais ogr.vniaeth ag amryw frawddegau cas o eidd" "Gogrynwr" am dano. Meiddiaf dttyweud m wnaeth,ag na ddywedodd Mr. O. Davies. yr un -,t;r a acliosiiud y fath t'rawddegau gyvael ac isel oddiwrth neb am danr); ae nid wvf yn ameu pe gwy buasai Mrr Gogrvnwr fwy am yr '-Eos, a'r modd y ilaeth i fYDY i'r graddau y mae, na buasai yn dyweud ga;r nac yn ysgrifenu sylw arno Alaer Coswedi dyfudi fynu megis o ddi in, fel y dywedir; ac nid tvf meddwl iddo ga"i cvmaint a? un wers??n m b erioed ined,lwl iod "i gavi ev,inaitit a!y un wers q:iii ii? b cr i 4) e 4 )3?wn cerddnfi ii th, mng at ti?? v gr 'd?u y mae wedi ei gvrhaedd ynddi. Na, (iactli i fyna vit hollol ac yn gwbl trwy ei ddiwvdrwydd a'i aliuoedd ei hiin; ac mewn gwirionedd (lid ydyw gogryniaeth Mr. Gogrynwr yn iselhau dun ar ein "H ells" yngohvg prif gerddorion Cymru; oblegid dywed un organydd, a d\ wedir am dano y gellir ei ostid wrth ochr v cvnt- al yn.Mrvdain, nad ydyw svlwadau Go'gr"ynwr yn werth ci sylw ef am fynud: ac nad ydvw y pvthau » gondemnir yn wallau yn anthem yr "Eos," oild-p,-th. au sydd yn britho gweithiau Haydn, Handel, ie, Menilelsdion, prif gerddor y byd. Felly gwelwn fod yr Eos" yn setyll ar dir lied ncbel etc. Cresyn yw dy wend dim yn fvehan am facbgen o'r fath, yr hwu sydd yn anrhydedd i'r plwyf a'i magodd, ac yn eiihr- iad i fechgyn Llanllechid ers oesoedd. Dvwi'd.tf hefyd ei fod yn wr ieuane mor bynaws, gostyng. dig, a diymflVost, fel v mae yn cael ei garu fel v cyftyW gan ba wb o'i gvdnabod. A dymunwn na byddoiddo ddigaloni dim er yi, boll donau cynddeiriog sydd yut ymguro arno; ond y bydd iddo fyned ynilaen er pob- rbnystr a all ei gy.'ar/dd yr wyf yn dyweud hyn am Eglwyswr selog, pan yn ewyllysio cytcnwi fy hun ya ddidwyll y lNE JtLDUWlt.

AT "GOGRYNWR." Syr,—Cytnerasoch y gorch wyl ouogryn'' fy Anthem, yr lion oedd ail fuddugol yn nghylehwvl Cant riart Bethesda. A chan eich bod yn gweled BeirniadaeiJi y Parch. E. Stephens yn fyr o nodi ci bdan. buaswn yn ddiolcligar i chwi am ei "gogryn," ar wir seiliau Gramadegau Cyineradwyol yr oes; uc nid ar y rhau hebiethaf o'ch hnnanfynipwyaeth. Kid ydych Vti ymddangos i fi fel un yn earn gwir lesud Cerddor- iaeth Cymreig, onite dctiech alian fel dyn gonest dan ci enw prioduJ, One y mae eich yinddygiad fel ys- grifenwr yn hynod o ddichellgur, nc yn hollol o dau ddylanyvad ysbryd tenfigen; efallai am na cidvlarn- wyd y gwobrau i ymgeiswyr heblaw y riiti a,ti caf- odd. Ond, yr yd wyf yn redu (J g-alon, fud "In I," ac "ObedernufI," fel yr "1;"s '> ac "Alawydd, wedi cael eithaf chwareu teg. A plie dango?ai rhy.nm rywbeth yn amenaciJ, parol yd wyf i roddi yn ol fy yuiiveliad i'r 8:1wl fydda'n deiiwng o'i dderbyn. Buaswn va ymgyfarfod a chwi yn y Eeirniadaeth, oni bac fy Old ar fwriad cyfansoddi i'r <;yl hwyl nesaf yn Bethesda; ac yr ydwyf yn gwtied hynv yn llawer gweil uu gisod fy hun ar dir hi)h l/lack/nard. Yn eich llythyr at Mr. 0, G. y dangosasoch eich bun yn r.wit hijh blaekqnard, 'does bosib nin i, fod neb o. syn wyr cyifredin. ae drycha ar eich llinellau, oad Ll petb hollol cenfigenus a disail. Cofiwch na wnaiII' cenfigen byth fugu "cywion." Os oeddvcli, nen os ydych yn ameu eich hun yn rhywbeth "tublaen i'r "bOS" ncu'r "Ala-;vydd," paham na fnasech yn doll. yn mlaen at y cynygiad a ro.idoibl Mr. D. G. i chwi, dyliwn i, yn sicr ei fod yn bur deg (!) Ac os yilvch yn gweled y wobr yn rby fechan, r!io Idvvyf fi, er nul yn gwe!ed y wtibr yn rliy rlj0,1( f fi, e r ii t(i xvyl ond darpar marchogwr mul, bum swlit atynt. Ond pa nn bynag 'mar-jhog tntil," ai pe i('tio, ymrys- onaf a chwi, ar yr un a fynoch o dest mau y Gy'lcli- wyl nesaf y 11 Bethesda, ond i chwi nodi un a bonyut. Ac os byddwch yn aufoddloni ar y Parch. E. Step- hens, fel beirniad, cewcb ddewis cich tri, a dew isaf linau ddau. Dyna eithaf chwareu teg debygwn i, cael y blaen o bob cynygiad, a'r mwyafrif o ddewis- iad y beirniaid hefyd. Os dowch yn mlaen, hvsbvs- wch hyny yn yr Amserau nesaf, pa un a gymerweh nen ynte ymfoddloinvch yn dawel. Terfynaf vn awr, (!,au obeithin y !law hln ddydd arnoch vn bur fu:,n, ihig y bydd i chwi fyned yn aderyn ysglafacthus y nos. Owes DAVE$, ( Has Lleehid.) S^TVVITti nodyn diweddaf ein gohebydd—dylasai anfon i ni dolluod os ydoedd yn disgwyl i nf gyd- synio a'i gais. Os yw ef am ga lw ei gymeriad, rhaid iddo ddysgu llywodraetlm ei dymiierau, ac arfer pwvil; ystyried byna.—Gol.

GORSEDDOGION Y MAE); CTIWVF. Syr,—Rbag ofu i'r gwyr da uchod, o arddenb- awgrwydd y bydysawd, anfon y sarlT ilorchog i lawr Glenyiid Taf, a'm lly neu lei y ilyncwyd C'adiir gyfiawn Dewi Wyn o Esyllt, am ymyratth Yn ei* cwerylon, byddwch cy.'tai a hysliysu liali yw livthvr Rohyn Wyn yn rhoddi golwg hollol gywir ar yr livii a ddywciiais am ei Bryddest. Gan na ddyweduis t,, r t ti, el ond yehydig o'r hyn a ddvwedais" with y Beirniad, nid wyf yn lioffi i'r cvfaill caredig hwnw feddwl fy mod wedi dywedyd yn wabanoi wrth nth. a rail. Dywetlais with Robyn Wyn Old ri gAn ef oedd v fwvaf bardlonol o ddim cymh; r all), ond aw. grymais ar yr un pryd fod ynddi umrvwiol go'lridnn. Ni vvelais 1 ond pednir ,)- i'ry Idtstan, ac y- wyf yn lied sicr pe y cyiioeddid y pedair byny, til yr oeddynt pau Ilury, y !j_ydd ii y c vhoe<!d o'i' tarn-mal v oyfausod ii d gw.itdaf o lawer a wobrwy«yd. Maa yn wir ei iod yn dwyn il;;i o bethan nnmln rthynasol i meWII, na Percrin ac Eleuzer o Dda'ir;a^< «s, uc y tune ¡{a.ntlJu I'w v ar y muter na. I'hryddi?^ ler wew"