Baner ac Amserau Cymru

YR ETHOLIAD YN AIIFON. I YN yr ymgyrch hwn, saif y ih?" fel y canlyn Mr.R)tthbone(G.)  MU.P'?t(C.) 2,950 Mwyafrif 1,122

Salford, Gorphenaf 13eg. n I Yr oedd y cyflenwad o wartheg yn lial iia-r wytunoa utit- weddaf, yr hwn oedd yn cynnwys chwe cliant o amfeiliaid tramor. Yr oedd y gofyn yn well, ond nid oedd uncwliad i'w Met ar y prisiau blaenorol. Yr oedd llai o ddefaid ac y n yn cael eu dangos; lie yr oedd y fasnach yn araf, yn ol prisiau is. Y fasnach mewn lIoi yn dawel, ac heb gyf. newidiad yn y prisiau. Gwartheg, o SJo. inc. y pwys; defaid, o 7c. i 8:1c.; wyn, o 7c. i 8c.; lIoi, o 4Jc. i be. y I pwys.

TELERAU AN Y 'FANER.' I pris an/raphiad dydd Marcher ydyw 2g. Ei phns am chwarter, 11" rhad dTWY" post, on eymtmrir 2, neu unrhyw nifermwy dan yr un amlen, yw yn ol i?. V<J-W un, .nd talu Y" "MMm; MM ?. 60, M M? tVndT ?"i<. Eiphnz weth ei utanipio yw neu 2s. 9c. y ehaarter, mid tain yn mlaen; a 3s. 08 na wneir hyny, rrts arrjraphiad dydd Sadwrn ydyw 'g. yr un; ond ei phris am chwarter, yn r't<tft (irwy y poet, Idyiv Is. Sg" ond talu yn mlaen, tieu 2s os na rrneir hyny. Anfonir 2 gopi drwy y post am 4#.9e. ychwarter.ond latte yn mlaen; imit 3s. os na wneir honty. Høfyd, anfonir 4, 6, neu unrhyw gyfni'er yn daulraui dray y oost gan y Cyhoeddwr yn ol I y. yr un.

AT EIN GOHEBWYR. CAN fod ein colofnau mor llawn o lianes gweithrediadau yr 'Etholiadau,' bu raid i m adael y 'Nofei,' a lhaws o bethau dyddoroi eraill, allan byd ein rhifyn nesaf. Derbyni?vyd: Brodor; Penuwchian; Llanfairtalliaiarn; Etholiad sir Aberteifi; Llythyrau 'Gogrynwr' yn yr Ain- serau; ac amryw eraiU. Cilnt ymddangos yn ein rhifyn- I au nesaf. i

GENEDIGAETHAU. DAVlM-Gorphenaf Ueg. pnod Mr. W!Aiam Davies, Pen- tr Ll..nrbaladr, ar f..b. NicBwlso.^Oorphenanfcd, pr-ody Parch T. Ntoh.?n. ?ifa, pr.od y Parch T. Nicholson, PRIODARAU. JeeKpn-Owase-Gorphecaf LOFsd, yn tighapfll y T->ber nacl. Blaenau H-festtnlcg, ran y Paich. T. J. Wheldon, B A., Mr. Manasseh Joseph, Lerd street, & Miss Owen, Bryn i,egai-y ddaii o Ffestinog. WILLIADIS-ioNica-Gorphonaf 211, yn addoldy Salem <M C.», Uolnellan. gan y Parch. Robert Roberts, Rwein- HOII y lie, ger bran y cofrentrydd, Mr. Thomas Parry, Bro Arran, Mr. E, YUtyr Williams, llyftwerthwr, Pen- bryn street, it Miss Jane Jones, Idris terraoe-y ddau o Ddolgeilau. MARWOLAETHAU. DAvins-Mebeftn 2t->in, yn ei phreBwylfod Mrs. Mary Davies gweddw y dlweddar Mr. David Davies, Twnau Iasf Llanollan. Abergele, wedi cjrhaedd yy oedran tog o 78atn jilwydd oed-chwaer 1'r diweddar BarJh. David Williams. Llangollen Bu yn aelod triddiawn gyda'r Methodistiald CalflQiidd am hanner oanrif; ond o he'»ydd llefgedd iechyli, n phellder y ffordd i'r capel, yr oedd or's biynyddoedd wed) ei haradd-fadu o t/eiatiau y tý; etto yr oedd mor awyddus ag ertoad am fortdlon grao. a byddat yn cael oodfa iL chyfarfodydd gweddio yn y if ar aohlysnror. Yr oedd yn medcu ar gut cr;t; sallai adrodd rhanau helaeth o hen bregethsu attlywodd yn sastynau y Hala pan yn lied iensngo. Yr o'dd betyd yn hofro gonu bob amser; a mynai gan y rhai a ymwelat a hi yn yatod ei gwseledd garni iddi, er bron yn rhy waR i ddlocldif. Yr adnod ar ba un y gorohwysai ydoedd. 'Dillon i ti fy ngraa I, >y terth i a beiffelthir mewn nweudid.' Dydd Ltun, 5 r 8ain, hebryngwyd el giveddill- ion i iynwent Bettws yn Kti09. yn luwydd tyrfa liosog o Ryfeilllnn. Gwaeanaefhwyd wrth y ty gan y Parohn. John Williams <M. 0.1, J. W. Jones (A), Colwyn, a Thomas Jones ( VI. C), L nnelian; ac yn yr eglwe a'r fyuweut, gan y Parch. J. Edwards, periglor y plwyt, yr hwn a roddoda ganiatAd i'r gwaiaidOKlon eraill I roddi pentiiU i'w ganu, a dyweyd gilir wrth y bedd. Gadawodd ddan o (eitiion a merch-yn nghyfraith i alaru eu colled. Hctldwch I'w lIwch. KvANS-Oorphenaf 4ydd, yn 33AIn mlwydd oed. Mrs. Mar- garet Evans, anwyl briod Mr. John Kvane, cutter King street, Blaenau Kestinios (gynt o Strata Florida, air Aberteifi). claddwyd bi yn mynwent Bethesda, cydd Mercher canlynol, gan dyrfa liosog. Gwasanaethwyd Ab.,t., tl) canlypoly bedd gan y Parch. favid Robert, v tk so or !an Rbiw, Gadawodd briod hoff a thri o blant byebain yn amddifaid. Bydded i Dduw gastelln drostynt JONE:i-Gorphenst 9fed, yn ei breswylfod, Giandwr, Llan. elwy, Mr. John Jones, yn Main mlwydd oed. JONSB—Gorphenaf 2il, yn Maidstone, o ennyniad yr Tsgyf. aint, Krederick Arthur, mab y Parch. W. E. Jonef, rheithior Bylchau, sir Vdl" byob, M0R04N—Gorphenaf 4ydd, Ellen Morgan, anwyl ferch Mr. Llewelyn ao Ellen Morgan, Mona terrace, Llanelwy, yn 22ain mlwydd oed, ac a gladdwyd yn mynwent eglwys y plwyf, Gorphenaf 6ed. MOROAN-Gorpheubf 7fed, Jane, gweddw y dlweddar Mr. Edward David Morgan, Llaethwr. Newcastle street, Strand, Llundain, yr Hon a fa far«r yn mhen tairwythnos ar ol el gwr, yn 67ain mlwydd oed, ao a gladdwyd yn Abney Park Cemetery, Llundain, PARRY-Gorpbenaf 7fed, Lydia Ccsia, merch Margaret a J. Parry (loan Dderwen o Ftin), Aberystwyth, ynddeng mlwydd oed Bu yn gystu idiol am rai biynyddoedd, yr hwn a ddioddefodd yn dwel a sirlol, a'i hnnwyldeb oedd »nni<grifladw> Ciaddwyd hi yn nghladdf v y tenln yn Llanbadara Fawr, Ryda'l dwy c-,wtler a'i thri brawd a'i rhagtlaenaaant yn nghorph y doing mlynedd dhvoddaf.

RHUTHYN. Claii'Mifiaeth Miss Edith Roberts, Vale Viov.-Cymmer. odd claddedigaeth Miss Roberts, anwyl forch Mr. a IIIrs. Ezra Roberts, Vale View, Rhuthyn lyr hon a fu farw y 26ain oFehefin, yn 17eg mlwydd oed), le ddydd Mercher, y 30ain, yn myuwent capel y Rhewl. Wrth y tf, darUenwyd gan y Parch. D. M. Davies, Nautglyn a gweddiodd y Parch. Evan Jones, Pentrecelyn. Yna symmudodd y dorf fawr tna'r gladdfa. Ar Ian y bedd, cafwyd gair pwrpasol gan y Parch. Owen Evans, Bolton (gynt o Rhuthyn); ac wedi darllen, efe a weddiodd ar ran y teulu a'r cyfeillion galarus. Traddodwyd amryw o anerchiadau byr yn y capel, gan am- ryw o weinidogion. Y mae tref Rhuthyn wedi cael colled fawr trwy ymadawiad Miss Roberts o'n plith. Yr oedd yn un o'r boneddigesau mwyaf addawol, a diau, pe wedi ei gadael, y buasai trwy ei Uwyddiant, yn anrhydedd i'w thref enedigol. Y mao yagol y bwrdd, befyd, wedi cael colled ddirfawr—wedi oolli un o'i liathrawesau mwyaf selog-un a wnai yr oil a aUai (yr hyn oedd lawer iawn), i greu awydd yn neiliaid ei dosbarth am wybodaeth, nid yn unig bydol, ond hefyd o'r cariad dwyfol. Yr oedd yn ddeiliad selog hefyd o yegol Capel y Rhos, a gwnai yr hyn oil a allai er hyrwyddo teymas Crist. Y mac wedi anrhydeddu yr ys- gol hon amryw weithiau, trwy cnuill y Heoedd uchaf yn'yr arholiad mro). Ond y mae wedi cin gadael; a chredwn fod yr hyn oedd yn bleser iddi yma, sef gweithio yn y winllau, yn bleser iddi hefyd yn awr, a'i bod yn canu ger bron yr or- eedd eiriau a arferai eu canu yma-- 'Teilwng ywlr Oen a lpddwyd,' &,c. Wedi ei chymmeryd oddi wrthym pan ond yn 17eg mlwydd oed, priodol ydyw i ni oil ystyried ein diwead, a gwneyd ein hunain yn barod i gyfarfod ft Duw.—Qohebytld.

CAR TREPO L. YN ei lythyr at Ryddfrydwyr Wrdeisdrefi sir Fflint, i'w hannog i gefnogi Mr. Joun ROBERTS, ac ar yr hwn y gwrandawsant hwythan, dywed Mr. GLADSTONE fod y rhai sydd yn gwrthod dymuniad- au cyfiawn a rhesymol yr Iwerddon yn gwneyd gwawd o Ryddfrydiaetb, ac yn gosod attalfa ar ffordd deddfwriaeth dda yn y dyfodol. Dydd Llun, bu peth yn Brighton nas gwelwyd mo hono er's banner canrif yn y dref. Cynnelid y frawdlys clrvrarterol yno, ac nid oedd cymmaint ag un carcliaior i'w brofi. Am hyny, rhoddwyd par o fenyg gwynion i'r cofiadur gan y maer. Yr wythnos ddiweddaf, cynnaliwyd Cymmanfa Gyffredinol y Methodistiaid Calfinaidd yn Nghaer- gybi, o dan lywyddiaeth y Parcb. HUGH JONES, Liverpool. Cafwyd anerohiad doniol ar Orphenol, presennol, a dyfodol Methodistiaeth,' gan y cyu- lywydd, y Parch. DAVID PHILLIPS, Abertawe. Yn llywydd y flwyddyu nesaf, dewiswyd y Parclt. T. CHARLES EDWARDS, M. A., Prifathraw Prifysgol Aberystwyth; ao yn ysgrifenydd, y Parch. W. R. JONES ( Goleufryn), Caergybi. Digwyddodd amgylchiad oywilyddus iawn ynglyn a'r etholiad yn Northwieh. Tra yr ydoedd Mr. BRUNNEII, yr ymgeisydd Rhyddfi-ydig, yn mwynhau ychydig luniaeth yn nhy ficer St. loan, Over, ym- gasglodd torf gytbryblus o bobl heb bleidlais gan- ddynt o'r tu allan i'r atmedd. Arosasant yno i ddisgwyl hyd nes y byddai Mr. BRCNNKR a'r rhai oedd gydag ef wedi dyfod allan. Pan y daethant allan, ac yr aethant i mewn i'w cerbyd, ceisiodd y gwylliaid annheilwng ddymchwelyd y cerbyd, a hyrddio y cerbydwr oddi ar ei efidd. Yn ffodus iawn, aflwyddasant yn eu hymgais; ac am hyny, nid oedd ganddynt, pan yrwyd ymaith, ond lluchio llaid a cheryg ar ol y fintai. Cafodd un o honynt cbwip' y gyriedydd i'w chadw fel arwydd o'r fuddngoliaeth (?)^_ Nid ydyw y TorJaid yn St. Pancras, Llundain, yn teimlo yn esmwyth eu meddyliau o gwbl, dy- bygid, o berwydd iddynt anrhegu Syr JULIAN GOLDSMID a'r sedd. Teimla yr ymgeisydd Toriaidd a ddaeth allan yn ei erbyn fod rhai o'i 'frodyr' wedi myned yn ei erbyn, ac i hyny y mae yr Iuddew barwnigol i ddiolch ei fod yn 'A. S.' Mewn llythyr a ysgrifenwyd ganddo i'r Times, efe a awgryma y buasai yn hawdd iddo ef gael y sedd pe buasai ei' frodyr' wedi bod yn ffyddlawn iddo. Dywed y Lato Journal fod 248 o gyfreithwyr wedi cyhoeddi anerchiadau fel ymgeiswyr yn yr etholiad sydd bellach yn prysur dynu tua'i therfyn. O'r rhai hyn, yr oedd 140 yn fargyfreithwyr yn ennill eu bywoliaeth wrth gyflawni gwaith y swydd; 88 yn fargyfreithwyr wedi pasio yr arholiadau, ond heb ymarferiad, o ba rai y mae y ddau ym- geisydd yn mwrdeisdrefi sir Ddinbyoh-y Mri. BARLOW a KENYON-yn enghreifftiau; 19 yn gyf- reithwyr cyffrediu; ac un yn efrydydd cyfreithiol. Yn eu daHadau gwleidyddol, ceir 67 o honynt yn G-ladstoniaid; 60 yn Doriaid; 22 yn Undebwyr, a 10 yn Barnelliaid. Gaflwn ddyweyd yr wythnos nosaf pa gynnifer o honynt fydd wedi llwyddo yn eu hymgeisiaeth. Nid ydyw haneswyr galluog yn bobl ddoeth bob amser. 0 hyn, ceir enghraifft nodedig yn Mr. FKOCDE, yr hwn sydd bleidiwr selog i orfodogi y Gwyddelod. Os oes meddwl yn ei eiriau o gwbl, ii'i efe yn mhellach nag Ardalydd SALISBURY ei hun. Am ugain mlynedd y mynai y pen Tori osod gorfod aroynt, tra y cred Mr. FROUDE mai dan y wialen y dylent fod yn dragywydd. Rhag ein bod ni yn gwneuthur cam tig ef, gwrandawer ar ei eiriau ef ei hun wrth fagad o Doriaid sir Devon, ychydig ddyddiau yn ol. Wedi olrhain hanes yr Ynys Werdd o'r dechreuad nes cyrhaedd at gyfnod y Weriniaeth yn Mhrydain, dywedodd fod OLIVER CROMWELL wedi trin y Gwyddelod fel gwr elldarn; gan chwanegu eu bod hwythau, y Gwyddelod, bob amser yn parchu y cadarn;' a chan fyned yn mlaen, efe a barablodd yn mhell. ach, gan ddywedyd :—1 Pe buasai yr Iwerddon wedi parhau i gael ei llywodraethu yn ol yr un cynllun ag a fabwysiadwyd gan OLIVER CROMWELL, cawsem glywed llai o son am anhawsderau Uwydd- elig. Po f wyaf y cedicoh y Owyddel i lawr, gorew yiz y byel yr yrnda ggitr.? Os cedwoh chwi ef yn ei le ei hun, ymddwyn yn gyfiawn ato, gan ddangos eich bod chwi am fod yn fsistr arno, efe a ganlyn ar eich ol i ben draw y byd. Dyna ei natur.' Yr ydym wedi ei gadw ar lawr am 8G o fiynyddoedd, gan ddangos, trwy ugeiuiau o gyfreithiau gorfodol, ein bod am ei feistroli; ac yn lie ein canlyn i ben draw y byd,' ein ffieiddio a'n cashau y mae. Onid gwell ynom ni fyddai rhoddi ei iawnderau iddo, a gadael iddo lywodraethu ei achosion ei hun ? Credwn fod 'yn ei natur' ddyfod yn gyfeillgar A ni, pe gwelai ni yn ymddwyn yn wir gyfiawn ato, ac nid yn ei fathru dan ein traed. Bydd cerflun newydd o'r frenhines ar yr holl arian a fathir y flwyddyn nesaf blwyddyn ei jiwbili. Mr. BOEHM, y cerfluniwr, sydd i wneyd y ddelw newydd. Yr nn ddelw sydd ar ein punnoedd, ein sylltau, a'n ceiniogau, er pan y dechreuodd hi deyrnasu. Tra yr oedd y gweithwyr yn cloddio sylfaen gwaith nwy newydd a wneir yn Briggs, air Lin- coln, daethant o hyd i fad wedi ei wneyd o bren derw, wedi ei gladdu yn y pridd, a'r hwn, oddi wrth ffurf ei wneuthuriad, y tybia yr hynafiaethwyr ei fod yno er's tua dwy fil o flynyddoedd. Aeth perchenog y tir a'r nwy-gwmni i gyfraith â'u gilydd ar y owestlwn-pwy oedd piau ef. Y Barnwr CHITTY a ddywedodd yn derfynol mai y blaenaf. Dylai yntau ei gyflwyno yn anrheg i'r Gymdeithas Hyn- afiaethol Brydeinig, od oes ganddi le priodol i'w gadw. Camgymmeriad oedd y dywediad mai Mr. HENRY MATTHEWS, yr hwn a etholwyd y dydd o'r blaen, ydoedd y Tori cyntaf erioed a fu yn eistedd dros Birmingham. Yr ail ydyw efe, mewn gwirionedd. Gwr o'r enw Mr. SFOONER oedd y cyntaf, yr hwn a etholwyd yn 1844; ond yn nghorph y ddwy flyn- edd a deugain sydd wedi myned heibio er y pryd hwnw, dylasai etholwyr Birmingham fod wedi eu ewreiddio yn ddigoriol yn egwyddorion Rhyddfryd- iaeth i'w gwneyd yn ammhossibl i un Tori feddu y siawnB Ueiar, o dan ba amgylchiadau bynag y cym- mer yr etholiad Ie. Y mae Mr. HENBAGE wedi ei esgymmuno o Gym- deithas Rhyddfrydwyr Grimsby. Daw Syr EVELYN BARING adref o'r Aipht yn fuan. Boddodd gwraig o Birmingham yn ngliymmyd- ogaeth Stratford-on-ATon, ddydd Mercher, trwy ddymchweliad pleserfad. Yr oedd ei gwr gyda In. ac achubwyd ef, mewn cyflwr hollol ddideimlad, gan weithwyr yn y gwair, a ddigwyddent fod ger Haw. Y tebygolrwydd ydyw, y bydd deiseb yn cael ei chyflwyno yn erbyn etholiad Mr. YERBURGH, y Tori, yn N gbaerlIeon. Teimla yr Oreinwyr yn awyddus cael lvlr. GOSOHEN yn ymgeisydd dros un o ranbarthau Ulstei ond ymddengys fod Undebwyr St. Ives, yn Lloegr, wedi gofyn yn gyntaf iddo ddyfod yn ym- geisydd iddynt hwy, ao yntau wedi Red addaw cydsynio â'u cais. Bu terfysg difrifol yn Nghaerdydd nos Fercher, ar ol i ystad y pol gael ei wneyd yn hysbys. Gan benderfynu clirio yr heolydd, dechreuodd yr hedd- geidwaid ddefnyddio eu pastynau, ac anafasant lawer o ddynion a rhai merched a hwy. I Ffaith hynod ydyw, mai ychydig o bobl a leddir gan belydrau yr haul yn ngwledydd poethion y byd, tra y clywir am farwolaethau beunydd trwy yr achos hwn mewn gwlad dymmherus fel Prydain. Nid ydyw ein gwyddonwyr yn gallu rhoddi eyfrif boddhaol am y ffaith. Gan nad pa beth ydyw yr achos, ymddengys fod gwres mawr y dyddiau di- weddaf wedi bod yu angeuol i laweroedd, yn enw- edig yn meusydd sir Gaerlleon, yn mysg y cyn- hauafwyr gwair. Cymro ydoedd un, o'r enw WIL- LIAM EVANS. Cwynai fod y gwres yn mron a'i lethu. Eisteddodd i lawr o dan gysgod pren. Syrtbiodd i gyflwr o ddideimladrwydd, o'r hwn nad ymddadebrodd. Addefir ar bob Haw fod liin ragorol yr wythnos ddiweddaf wedi cario y dylanwad mwyaf bendith- iol ar y cnydau trwy y deyrnas hon yn gyffredinol. Y mae golwg hynod o'r addawol ar y gwenith yn yr ardaloedd cynuaraf; ac hyd yn oed yn y rhai mwyaf diweddar, y mae yn dyfod yn mlaen yn mhell uwch law y disgwyliadau. Wrth gwrs, bydd y cynhauaf bytliefuos, neu dair wythnos yn ddi- weddarach nag arfer. Y prif reswm am hyn yd. oedd, yr ennyd faith o dywydd gauafol a gafwyd ar ol rhoddi yr h&d i lawr yn y ddaear. Diweddar fydd y cynhauaf ceirch, hefyd, am yr un rheswm. Y mae y cynbauaf gwair yn un o'r rhai goreu a gafwyd er's Hawer o flynyddoedd, a chymmeryd y deyrnas yn gyffredinol. Nid ydyw wedi dechreu etto ar ucheldiroedd Cymru ac Yagotland ond os ceir parhad o'r hinon presennol am ychydig wyth- nosau, bydd porthiant yr anifail yn ddiogel yn- ddynt hwythau hefyd. Digwyddodd amgylchiad arswydus yn Nghastell Caerlleon, noa lau diweddaf. Aeth y 'corporal' HICKEY, swyddog yn un o gatrodau sir Lancaster, i'w wely yn lied gynnar. Yn mhen ychydig amser, gwelwyd ef yn cwympo allan trwy ffenestr yr ys- tafell, ac yn disgyn ar reiiiau haiarn ddyfnder mawr is-law. Ychydig a fu efe byw wedi hyny. Y mae y digwyddiad alaethus wedi ei ordoi a dir- gelwch. Taera heddgeidwaid Caerdydd yn galed mai mewn amddiffyniad i'w bywydau eu hunain yr ymosodasant hwy ar y werin derfysglyd I noson y lecsiwn.' Nid hwy yn unig oedd mewn enbyd- rwydd. Gwaredigaeth gyfyng a gafodd Syr ED- WARD REED, yr ymgeisydd llwyddiannlls, rhag der- byn niwed personol. Dynes ieuange, a'i henw JANE KELLEY, yn Nghaergwrle, ycbydig amser yn ol, a gwerylodd yn erbya ei modryb; ac yn angerdd ei digofaint, hi a dailodd lonaid ysten o ddwfr berwedig i wyneb ac ar wddf y druanes anffodus; ac ymddengys nad oedd gwneyd hyn yn ddigon ganddi chwaith, canys ceisiodd fwrw costrelaid o vitriol arui, hefyd. Dydd lau diweddaf, dygwyd hi o flaen yr ynadon a pha faint feddylia y darllenydd oedd y gospedig- aeth arni ? Dim ond pythefnos Cawsai fwy na hyny am ddal ysgyfarnog ar ganol prif-ffordd Yn rhanbarth Newton, o sir Lancaster, ymgeis- iai Syr GEORG: ERRINGTON yn erbyn Syr RICHARD CROSS, a da fuasai pe gallasai ei drechu. Un o ys- trywiau y TorJaid i gyfnerthu achos Syr RICHARD CROSS ydoedd, ellwedlena fod Syr GEORGF ERRINGTON wedi eyflwyno y mesur a dynodd Mr. ULADSTONE allan ar Ymreolaeth i'r Iwerddon i sylw y Pab yn y Fatican, ac mai un o brif amcanion ei neges ef yn Rhufain yn 1884 ydoedd, cael gwybodganLEO XIII. pl1 fath Ymreolaeth a wnaetliai y tro gan ei sanct- eiddrwydd. Gan fod y Toriaid yn wehelytli mor ehud, yr oedd yn werth i'r Prif Weinidog anfon gwadiad pendant allan i'r ystori wael. Nid oes dim gwir yn yr ystori,' meddai; ac etto, y mae yn bur debyg fod liawer wedi ei chredu; ac mewn canlyniad, wedi pleidleisio i'r Tori rhongc. Yn y dyddiau hyn, y mae rhai o heddgeidwaid sir Ddinbych yn gwneyd ymchwiliad i achos o gnoi a lladd defaid gan gwn yn nghymmydogaeth y Waen a'r Presgwyn. Lladdwyd pedair o ddefaid a berthynent i amaethwr o'r enw HUGHES, a chnbwyd naw eraill yn dost. Y mae rhybuddion wedi en rhoddi allan yn hysbysu y bydd pob cwn a geir yn crwydro, ac heb neb yn gofalu am danynt, yn cael eu lladd. Hysbys i bawb ydyw fod rai, ugeiniau o ddefaid ao wyn wedi eu lladd eleni gan gwn yn Nyffryn Clwyd yn unig, ond ni wnaethpwyd dim gan yr heddgeidwaid i'w attal. Rhyfedd yd- yw na buasent yn dyfod ar draws rhywbeth o'r fath pan yn gwylio helwriaeth ein boneddigion. Barn Syr GEORGE TREVELYAN ydyw, y bydd Mr. GLADSTONE, ar ol gwneyd ei oreu yn y dyddiau hyn o blaid yr Iwerddon, a digio y drydedd ran os nad chwaneg o'i blaid, trwy hyny, etto yn cael ei wneyd yn wrthddrych dialedd a sarhad yr aelodau Gwyddelig. Nid ydyw hyny yn ammhossibl, er mor annhebyg ydyw. Ond pe digwyddai, bydd cydwybod yr hen wr yn gallu bod yn lied dawel— bydd' wedi gwneyd cais i estyn eu hiawnder- au i'r gened, ac y mae yn ddiammheu genym nad ydyw efe yn fwy na llawer o'i gwleidyddwyr pen. af eraill yn rhoddi nomawr bwys ar ddiolchgarwch pleidiau. Y mae Rhyddfrydwyr Caerlleon wedi pender- fynu rhoddi anrheg i Dr. FOSTER am ei ymdrechfa ddiweddar fel en liymgeisydd. Yn yr etholiad nesaf, hwy a'i hail ddewisant yn aelod, hefyd, ni a obeithiwn, er gwaethaf holl ddylanwad y Due o WESTMINSTER, yr hwD, er yn proffesu Rhyddfryd. iueth, a ymddyga yn Doriaidd. Nos Iau diweddaf, taflodd gwraig i yriedy.y acerbeiriant, o'r enw WESTON, ei phedwar PLEUTYA bvehan i'r gamlas yn Wolverhampton; ac yna, neidiodd ei hunau ar en holau. Yn ffodus. achuL- wyd y pump gan fadwr a ddigwyddai fod yn ymj], Ar hyny, gwelodd Mrs. WESTON heddgeidwarl yn nesliau at y fan. Ofnodd ef, a neidiodd Pr ùwlr ond fe'i caed allan drachefn y tro hwn yn nÙ boddi, bid a fyno. I'r carchar y cymmerwyd hi, i aros cael ei dwyn o flaen yr ynadon. Yn inarwolaeth y Parch. J. P. Ciiowt;, o Lun. dain, yr hwn, boreu ddydd lau diweddaf, a liunodd yn dawel, coUodd y Bedyddwyr un o'u gweinidogion mwyaf galluog. Wythnos i heddyw, cwympodd gwr ieuangc dros ael clogwyn yn mynyddoedd Cumberland; torodd asgwrn ei gefn a bu farw cyn pen ychydig funvdau. Dyn yn Nghymru dan ddedfryd marwolaeth! Diolch mai anaml y digwydda hyn. Maldwyn bia y llofrudd presennol. Dydd Gwener, cyhoeddodd y Barnwr GROVE ddedfryd dïenyddiad ar y chweg- nwyddwr ieuangc, WILLIAM SAMUEL, am wenwyno WILLIAM MABBOTT, yntau yn chwegnwyddwr, yn y Trallwm, fel y darluniwyd genym mewn rhifynau blaenorol. Hyd y gellir barnn, osgoi taliad rhyw un swllt ar bymtheg ydoedd unig amcan SAMUEL yn Uoftuddio ei gymmydog. Dydd Gwener, cynnaliai crwner Dwyrain Surrey drengholiad ar ddau a fuasent feirw o herwydd gwres angherddol yr bin. Colli y dydd a wnaeth y Rhyddfrydwyr yn mwr- deisdrefi Sir Ddinbych ddydd Gwener diweddaf, er fod ganddynt ymgeisydd nad oedd modd cael ei well, pe na chawsid Cymro yn credu yn yr un egwyddorion, ac yn gallu eu dadleu yn iaith y bob]. Modd bynag tynwyd y mwyafrif Toriaidd i lawr o 306 i 211. Cafodd y Milwriad WEST, o Gastell Rhuthyn, ei ddychwelyd yn ddiwrthwynebiad dros ranbarth gorllewinol Sir Ddinbych yn unig o herwydd i'r Rhyddfrydwyr Gladstonaidd, y rhai a ffurfiant y mwyafrif o'r etholaetb, arfer eu hymunedd tuag ato. Mr. SCIINADHORST, mewn llythyr a ysgrifenwyd ganddo 6t yr ymgeisydd Bhyddfrydig aflwyddiau- nus yn yr Amwythig, a ddywed ei fod ef yu ofui fod y Uanw wedi decbreu troi o du y Toriaid, ond y ceir cyfleusdra i ail brofi nerth y pleidiau yn mhen tua chwe mis, yn ol poil tebyg. Nos Wener diweddaf aeth yr ymgeisydd Vmleb- 01 yn Caithness i gynnal cyfarfod yn Clyth, y ttai- barth y dechreuodd cyffrawd' y Crofftwyr ynddo ryw ddwy flynedd yn ol. Ymgadwodd y bobl rha, myned i'r cyfarfod. Un yn unig, heb law yr ym- geisydd, a roddodd ei bresennoldeb. Y tu allan, yr oedd crofftydd blaenllaw yn barod i gymmeiyd enwau pawb a elent i mewn i'r ysgoldy, lie y cedwid y cwrdd.

I TRAMOR. MYNED ar gynnydd y mae y geri yn Itali; yn enwedig yn y dalaeth a adwaenir wrth yr enw Lecce. Mewn un kef yn y dalaeth hon, a'i henw Latiano, bu dros saith gant o achosion mewn ych- ydig ddyddiau, a bu 170 feirw o'r haint. Derbynir newyddion cyffelyb o dref a'i henw Francavilla. Anfonir meddygon a mammaethod o Naples a Leghorn i'r dalaeth i weinyddu ar y cleifion. Gan yr awdurdodau, gwneir pob peth dichonadwy i attal ymlediad yr haint. Dengys dydd ar ol dydd yn fwy-fwy eglur ffolineb gwaith ein llywodraetli ni a llywodraeth yr India yn ymyraeth a Burmah. Tybiwyd y buasai rhyw fagad fechan o Brydeiniaid yn ddigon i ddarostwiw y wlad yn rhwydd; ond erbyn hyn, pan yn gwelcll fod y genedl yn codi fel un gwr yn ein herbyn, uill oes genym ond anfon chwaneg o filwyr yno—yn lie dyfod oddi yno Os ydyw yn dymmhor o sychder yn Mhrydain, ceir gormod o wlaw yn y Punjaub, rhanbarth eang o'r India. Gan y llifogydd a achoswyd gan y gwlaw, gwnaed dinystr mawr ar eiddo. Mewn rhan o'r wlad, dinystriwyd tuag ugain milldir o'r ffordd haiarn, yr hyn a bar attalfa ar drafnidiaeth a thramwyaeth am gryn ysbaid yno. Y mae yn y wlad hon yn awr ymwelydd a mwy o hynodrwydd yn perthyn iddo nag a ddichon berth- yn byth i'r mfin dywysogion Allmaenaidd y teimla ein teulu brenhinol mor dueddol i'w gwahodd drosodd s'n croesawu. Penaeth Indiaidd o Ogledd America ydyw, a'i neges fawr yn dyfod drosodd, ydyw casglu arian tuag at draul ail adeiladu cryn nifer o ysgoldai a losgwyd yn y rhanbarth a bertliyn i'w lwyth. Ei enw ydyw WAUBUNO; a chofleidiocU Gristionogaeth o ddeutu deugain mlynedd yn 01. Yr un adeg, efe a ymwrthododd, hefyd, a'r ltyg oedd wedi bod yn felldith id do ef, fel i fiIoedd J Indiaid Cochion yr America, a myrddiynau 0 a' wariaid mewn rhanau eraill o'r byd nid amgen 5 gwirod poethion. Cristion trwyadl a dirwestwf selog ydyw efe, a bendithiol fu dylanwad ei esamp ar ei frodyr. Perthyna i gyfundeb y Wesloyald- Cymdeithas dramor yr enwad hwnw a anfonoud ) cenadwr cyntaf at ei bobl. Y mae y llwyth sydd wedi ei ddewis ef yn benaeth arno er's amser inaitll wedi symmud i fyw i Canada o'r Unol I)alaetbal"; ond, yr oedd gor-hendaid WAUBUNO yn un 0 r Indiaid fu yn rhoddi ei enw wrth y cyttundeb byth, gofiadwy a wnaeth yr anfarwol WILLIAM PENN ¡t r Indiaid. Y meddyg Prydeinig enwog, Dr. DRYSDALE, Lundain, ar ol bod am beth amser gyda M. :'d I TEUR yn Paris, a ddywed yn awr ei fod ef yn croda

ef 3,n ritagorol yn G,I'mraeg a Saesneg gan Mr. ^'ulestonc, A. £ a T H. Owen, \sw Yr oedd ? ne t?Yh Mi'oMog???? ae jr oedd y dM.eindor?t.resyncynuneryd rh.m bwysig yn yi ,yreli. Y mae y gobeithion goreu yma am ddy- chweliad Mr. Rathbone etto, ond md mwyafrif mawr fel yr aek'd o Bryn AtM?.—A 0■