Baner ac Amserau Cymru

MYFYRDOPAU AR YR BTHOMAD DtWEDDAB. FONEDDMMN, I- Ni bu dyddifm argmw hanesyddiaeth, na ehofnod- i&dan wedi eu eronioto ch i'w gitydd n¡Íg:ydoedd diwedd Uywodraeth y cadMdog Cromwe!! a'r amser presennol tnewn. oyils Uiao ø. I'Ikrydai4 Fawr. Y mae swyddugion Eglwys Loegr yn gweithioynyr un Ilwybr- au Yl\, gymznhwys, a chyda )'r un otferyri;au. Btt Yhwer o ddynion yr adeg !iono yn fmdwyr ea phM, ae yn M- Nyddtawn i'r hyn a. broSetMit oed4 eu hwgyhoedd- iad. It; rhti y rho<Mfu en ?Mdtau tawer o ymddu'ied yDddyct; ond M hyny, trM yn Judseiaid & wnMthMt o dan wtMiMth a. dytanw? swyddo?ion Es?!! Loegr. Er M Uawer o'r ?yddogioc hyny yn an iid iw ?r, ? gWMtn adgyfodiad y !neinv ?d ydyw cwsg y bedd cn<r hun dra?wyddo!, etto s?erthodd thwei- eu pM &M ychydj?veuMBth&t?y&<??Mai[< ?YamhM y.hy<Mx ?se" ? yr M?. Iond,eb ? mod?yd, ta? dydAiau ChMlM yr Atl. ?rd6wyd etn gwMgM B?yMiM?/a hyny ?n..?yys Loegr et hun. Y mM adrych ar Ir amMmu,, a .maiM am yt hyn a Mibadefoddem nynaSMJ y? arteithia em calon. Ammharohu duwi<ylion. ?n eu l?Lda ?t Hu<? en CM- chMu &'u dirywio. Ysbwo? ?a?tthMyac?! et Mu yn He eaNMotM?.. ?, y ?M MW?t ?fe?dd adi? b<Am.?-?? "?? y"<'W? & ? ?ymmer&dwyaeth yr oSeiriaid yf y eMfone :Lc y Me yn golygu b? yn burp. b -pl?ttyrdiiala presen- ? mewn rhM MMM, b Yu iYR 9 r?L 14- ? erioed Mdithtwy M wjM ?bod eichre?dd mewB, cy?yUtMd A'r Ht?ottBttt? ''r ei?y<M ?M?. ?tdi ei gcMd mewn tfurf )MtMt?t. ?9.1'- yneglM tod rhai, hy<)-? ,<M<tytt y'.?'aS'g??''??? o daioddohtttt ?T?E? 'V ?-'?S''S'?'* ?"?<? timMjMt.N?'MtLt t f)t<h)')ttu]Jbu?<MrN? ? gwr y 1lJu" UM *hot 4,  ??S."?'?.??? w?d, "?beth 'ydd ttwneto crefydd & mattHom y ???????? dI'liáJi Uf Yt'thiMvt ??y???? W'I1é'!1l.ca.nqwr è, c.eaU'r;' dnü f6d 'II; W1f.e11iy fur i'?r ftwdvin vie o y crea, Ohid Y wladwriaeth sy<Hy.tt gwneut?t i fysy y l? w- ?? ??X.??y ??? ?di cM.y .r: ?.? a u,erii:\é'4¡¡ <. J\ Y ??e k4ot? a.?y??M? dj'hryd? ??.i '?htaiajh m?n?re?M? yn er?n y?g??- ioh,* ffeaa  ????'S??M.? ?h?.?r.o?BeA ?t????My???? ?T??&????? cY'W,mM.. I\b 'Vigi? wymci yu eh"il1ti I (.;fmtd? ??Ustwdtt?mt th?ed?! ?ateh .t'B t«?t <te& et.golh; anrhydedd a pharch i ?tMtt wedi ei c}(!H«u; cymmydogaethdd&wa<b?.t<tittttty?. twyll a hoced ? °? *? ".? <"?*h «a? ?&: tMtt- w?S ??wj?M. ??ttq?? ?'4? t4? 'vn meal. Co&M mat oymmerW.râ'EŸr je1f.eDptyd. a ddygwyd i fyny o dan adclysg yr Ymneill- 4wyr yw yr ucKg.(L T,,eb xty l w M ;r wvdwr uchod yni goiygu m&i yr a&4%g S tt .f'1JdAyf ;r ieaengc- <9rd ydoedd def.u dli'W, y. \l i. ¡¡p.e4t, moddwi, ch.t 'al'thilG'eh 'it' egtwylli, ymaOyd eo<w<)% a ,thll8u a, ,thll108l>l, a't tttmMMn yn WJDII4 if ¡-lUll ;d:,i oilo1Wllil caØu. IDs ceHidl.¡' rhy&(H<i stybeM hyay<y<MyBmwr- y?? M y? gwnettthur y hth Mat o Mn?wi?dB y dydd.- I Mu gyp?. Etirychant ar fo?MtdeJb M aB?tty?HAe? y? de \I)'g I'F ch[t0te<«))t, yr h<vn & ymtiwia i j[?a!yti N9? gwrthddryoh a fo mew* cjMyUtM &t; ef. Ond pe hw&f&rnemniemhtMmM, Minbernid; barnu nid wrth Qlwg, nid wrtk h)mM, ac nid wrth duedd, eithr wrth Mql a CMrnNf y gwirionedd. Fe gwnelid feUy, t phe eylttt"i pe4 Rl&yd&frydwr- i fod ya wmoneddot a di- Mgrith, t bwdio a bttdirchttsu gNjfdd; yn& dMfy<M<t tra..gorthrwm,ae,Ao.heldieuiid3nigawsk" Widbarn ne ? am d&no ei hun, na. tliikeddia"u tufewnoi ydyw y ithqol gywir i ddymen fe)Mr a pbwyM et gijydd end wrth ei ffrwyth y dye-.nr i nt farnu pcb grM. Am hyay, thatd gl,sylw ar y¡;nddJlgia.dau dyeltn) y J:Il&é; eymmailt o betham tebyg. i'w RHydd; y nm ptM yn deltys i Mr o r&n lliw erhyny yn dra gwal)Mol men pwy< a gwerth. M!y ya gymmhwya y mae yn rhaid dyweyd «m amI i & werthodd ei han tun ycttydig bris, Ilawer Ilai n,i gySttwa wert)). Tm- dd?ngosM Jhwer un fel Khydd'rydwr ar dywydd ta.wet, end p?n gododd ychydig o ystorm, tKi€!t c) gpfa. Y mfw rhyddid wedi emiH aymtu?t o bM<tb H tit?fHH id()o ei hu?t, fel y mM t?wet wedijeyaeAi ddynwMtdtt et dlyiiam. CMf y corAo4 wi¡¡1,l yn dyxlwoved y <:awt< Ce)r rhai yn gwlsgo rhith geimm, yn Ue y gemw gwtr- M.D!eddo!, er d?Uu Dygaid yr M?wyt?qdm. RAM M'h dy? a wyr rywbetl)k hafyd p? t?? yw b?rp gwehdd?- Mn?sect y FreahtBea am yrhpU fie?t? ?'eiU trwy M. hoU fyd, gyd?g eithri? ?tw\? yp? yn Knig. Ct?tt ofFtiriaid N?lwys Rhufain fyHed' !aewn i b?paN Lotgr, a hyny heb ei MiordemM gan yr esgob. Ocd ?i Qh4uiateir hyay i un gweipidog o eawftd aralt, hyd yn ee() o elwys y Fre.t\!finf3jl yn Ysgotla\ld. Oddi wrA hyt. gwelir yu eglur nad qes (awr o drafferth i uno y ddyy Qhwaer: ycghyd m&w<t gtA<) briodM. Stier ydyw M 9ha)V<mm.M, IW]gciau yr Eryti, em ByoBryoincU ym deg, Moym unfd t'n Regwyddortou gtn y''cwmwt" tafM-nwyr. Hefyd, drygwyd sin ha*os gM a i ragrithiwr o y r. Feohgyn Mwyi! gadewoh i ni fod mo, ga a cbitdw Itr wa.tmn oddi wrt ygiwe af.- iiol, it hyny trwy fod yn DefnI- wyt Da, ne<n'ytf rywaga,etho dirw twyrg irioned ol; a chyn pen dwy nynedd, ni bydd gan un o bob deg o'r titfarnwyt a Mei<tteiedM!mty!i <Ayn einnegwydder- i<tn eteni tHu i wne<ithur hyny y tro Maitf. Na thrtftiwa ein novt4 cofp!t()rol, gM ei roi. yn aJ;¡iJrth ar. alter y tafMnwt i'v bessi 9f, '<'c hMhaa ei gnF4wd, t thrwy hyny diodi a theneuo ein hunain. CHna.liasom eu breichian y wMth hon i roi cadwyni am ettnoni. Ac y maent wtdi yBidraoha en holl egni gydag ofl'erynau an 0 daD weaeh y Toryaid. OHer- ynau y Teryaid yn mhob oes o'r bydoeddgweniaeth yn y geiMQg, &*r A<< ,iJJcl; ao wedi ein caet ofewn. eu rhwymau, yaa y SMtgeH. Co&wn tnai dyna y plu. l'a.beth eilwMth, wedi neidio at y plu a'n bactm? Dyma hwynt, a.o nid ydyw eu creithiaa etto wedi di- flanu. Y Star Chambe)-, a'r High CoMt)tHM:on, y 7''tt'e 3files Ad, y MQrtmain, yngayd a'r Conve?ttic!e. Dyna yehydig o hawf) 0'1' JR..ngel"u. Chwiliwch hwynt altaD, gtn edryoh ar en heSeithiau, langoian'r Btyri. Aeth can,noedd i'w beddtm yn inamserol o dan eSeithiau rhM o'r Na.ngeUau hyn ereill a loagwyd yn Undw; ereill a grogwyd gerfydd eu gyddfau, yn fwyd t fwystalod ac adar ysglyfaethus. & 0 ) Yr eiddooh, &o. I I- MIGNEnfT. t

t UNDE8 Y GWBITHWYB. I JFONEDDIMON, ) Qs n&d ydyw yr oU !lfwn'l'llJi,tArteifi yn ay4- synio &'r oU & ddywetiwyd geayf V) fy ysgritau o'r Maen, mi wn y byddant un ao o!t yn eydsYDi¡¡.;âo ohya' nwsii4 yr yogrif yma.. Y ntae v<di caet ei ddyweyd genyf mad oes un dM- wth o weithwyr yn y blypyddoedd diweddaf (dywed- wn bymthpg net) t)gain ntiyne<)d), :fO gorged diod<}ef mwy-aant.hy&a.mnderjm mKnwyr air Abe.f<iei6,.ac y mat yr hyn a ddywed;<md. gepyf ya fy ytgrifau Matnorol yn dangoa hyhy i raddau mawr. Yr oedd {iteMer y cy&)gau, &o,, yn dapzpo,Lhyn, oad <!RUiE chwanegu fcl un path aaall, fod yr al\ghyfartr.lwch sydd yn y cydosau het'yd yn atighySa.wdder mawr. Wrth ddywodydhyn, Bid ydym yn rHeBtt'tt.yf oU o'r gweith- iM, oMegidymteUawerbhDnynt ynlted gysMn yn eu -taliadu, yn rhoddi brpn yr un peth t bawb o't mwrnwyr, or nM\'ydyw hyay omd yc)iycHg, U&wer ya rhy fMh i a¡tt¡eb'í'r liafur; ond y mae amryar o vieithiaa n&d ydynt yn gwMntb.ur liyny. (;!w)t,<Lm W o'r gweitbitm mwjmf, Ue y mae y nifsi fwyaf Q fwnwyr yn gweithioynddo, ,1.' J¡vaitj! 8yMYI\ WU o'r on o honynt; ac yr oedtt yi agent ar ddiwedd btwyddyn yn symio i fyay ra4c y cyaogau, a dywedai fod y gwMth< 'Y'P talu o Sp. i 3p. 109. y mi!t ar gyter pob dyn) Ohd ebynedrYCl yn fa.nw), eefaig"nad L oedd pob mwnwr wedi mwynhany Bwm yna. er iaor lleied ydoedd. Nid ydwyf am wadu Bad <'e<l'Lyf!'riMi_wedi. eu talu, o blegid nia gallaf bTon i'r gwrthwynM) fetty, bydded rhwng yr agent a'i gydwybod am winonMid yr hyn a ddywedwydgajiddo; on&hyn a, wn i, fad IlM?er o'r mwnwyr w<dt gweithio am fisoedd am M na dwy bunt y mis; a gwn am àmgylohladlI.u pan y gwelwyd rhai yn dyfod adraf diwmod y taju, adjm end d.yy geiniog yn en Uogettan; ac yn,wir, rfn hep u ddi, Qnd yn hyt- MchamrywobttB&oeM mewndyM. Yn tvr. yn ol fy marn i, a gwn fod y mwyafrif yn cydayBio i tiii, yr oedd byn yn ftment, te yn wif X" .gywUydd o'r mwyaf. Dyn yti gWeithio &m .Ss yn gMd wrth ei orabwYl bob dydd, etto yn gorfo4 ned àdref, heb dditna; o M yn y diwwd. Pa fo4d yj oedd oyd- wybodau yr f?fot? yn d&we]., nM gtUa? <Mitaxd. Hid dychynunyg nM ?er?d'diBaU ydyw hyB, end peth a brofwyd h.wer gwaith; Mty, 09 oedd t?if pumt a deg bi-ofwyd la,wer gwaith; sy?' pob dyn gM y cwntM, on talu eir gy rhaid fod r?yw aMhy fender &ean?&}jEMt?v? m??r yn y <ifA<?u yn rpyw !? Y' a?ae hyn, i'ttt tyb j, jm xwllt yn 6&FAel 3rw 4aT ,r a<aMt<A Mf yr hyn a. ddywadws'd i genyt mt*s y*gri{ aMteroI, Mtd yetyw yr <?M<< yc toddlawn fed mwy e Mita na s*qt Manedo! ? gyter pob gweithi.wr.i gMl e? t?u, i;q y?t? ,????? byddont YJ1 IDE1\!iU. 'Utl ¡ or '1 Y fW}'ii..W.W11J;.t,l ed SMdr<mIU*?'?y?**?' ''T? Nia etStT dyweyd fed tegwoh yn y i&th MM o weith- redu, M yn wir, y tM9 yn rhoddi rhyw eynM M y f¡th\'1â'hrminh1tt M?- ?"?Mr, AM 'box,biA4 am SyXy,. ??? ? ?yf y .g?.rW?I ffiMtM?v?et B.wy <t gy??tw?, ? ? ye M?t' fod?imnn?omtbt i't aot!t?.ftr)t<! ytt <f?' b<& 'MM? obtt)j?y<«*eiy <!Mh g?newjdtf?u yn-y ct?iat* dor?'?y?y?t?tjfa.f?i?dt gy??d MgWeU ne?.?.??t??wn-.??w.??,; end ?Wdyw.h)? ya eu C)fp?"a?! ).p'dJ.i????tt;.M' .w?t&j rwyattj?., dymoB t :l1r;. a??o?me? ?t?'t? ? ?. ?????? ?'? ?<? ?? me?n "MoWtey??ytt y int,?')to?? !(,? y?edty<A hr' y!t)?<?M?dy!ett<, y?Md t!<?? m<))WM?tKtM' rttyWM't.o?fMMw? ya.yto?ae?.?.ty?'?; setiiM.?-fr<Hsnt yti M<?)?(?d? fA?tMMt ? chirt??-wyt m? t hynj y t??tMi'?M yn y S!&? hatM ?ghyS?.? ?? y? !<?, M? ya ba?oh bwy yr ho!): wpxtU?? D?h? yby?y enw?chedyn 'wnipM dd?efth? <r ?tM<?u a?yxt.o ddjatHeBwyr, o Meg!? nM yn gy?red!n yceir y f&th beth'yn na m<myn I?hymra'ttt?t ymt. WeLwrth j mi)!'<&<fw, y?e?-ty)5t- ymia :t.ged<nr Me? Baw hett da!? (t bob petit anghyStwe ?d'yn .bMeIi mcwm cyMH???'" '&wn?yt, y mae t?W y<t ttn o?rM a<wy<? a<ynguM? y mw)n<)f ?n. JMtM o tu?t?tt. ?on.My.mM jpt &n{)nttitU? hy)t3'& d?od if't'tct?a t«aw? Mew9!- fb«M, Y?:??!, <?Mw<h <<xt ?yn'/y* MyMd t rhyw rtc. e ?r A'te<<-ei& i .l IUW&WT. ar ya ei "11<81. y Mth) weitMe wyttL wythnos cyn y d(\r fl'\l1 4Ie.lfur; &< wrth gwrs, eddi eimr fed g<m y oyftJyr aritm wrth ,.e48, rhfud tJdo fyued i ddyM <M XMborth yn y sioc. TyMw& etto fed mwawr yn 0"1 ei dfMra.wga9 aueehy Mynmethu gwetthie, wrthgWr8, li> herwydd, iMMer y ey Qg,.yr c<edd ym anhawAd byn), a. ohaoir at daula tta mewtl ÙICd ao yn gweithio, ae nid .gwtw 4fagwyl fod I attaddo MMt wrth gtifii, ym,.e kyny ahu.o'r ew"wh,, (M diet<m fod g!tndda glwb, a tkvs la afwoho y mM yn cMt ythydig oddi yuN iirja dtspn. law" \,ryd t'w g&dw 4 tbamAicL o fllfa. aq mePYIl, heb s'tn m ausel&- '.8.eidiau erettl. GaU.y dyn fod yn y aetyUfe. yia. ant I),roryiw iillOedd¡ ac yn y cyffyw aWW, y mal). y miø cadw a. eyfan wadi ea tala tddo; end y m&e.y dyn yn gweUa M yn dyehwtiyd at ei w&ith, a.'r fanyd y &Cjlre"oyjtfolyrkeolaU,yMgot&lyrolWb,yndartod, a rht4d iddo y<Mtdtbyttn yn gytaugwbl ar ei Mur aj '11\111. o h.YlIya.!lan; oad.beth sydcl gan.y trMn. i waeydt Yrrae in.44iffygiol mewn ¡¡ciaJ!.3r 1'.o¡wb .wØ\li (hrfod, a mwy Ba')- eyfan, rhaid id4q tteithm d..tis o amSI\r ,èn defbyn dimM am ei vaittk; Mly, xiq myned. i'r aiop, a ohocU-iiwyddai4 a)! gchql 1\ !nyned f94, i fwy o tHodi nag o')- Maen. We!, os ydyw yr aubmtotdm ]=-'ftvr mewn cys- 'syUtiad A'r cyfryw a nodwyd ?yf, y wacl yn sior o fod felly i'r rhai hyny ydynt yn amd<KftH d gynnorthwy o un niAiA, Bel y m<te y mq.dd, y mfte \1¡¡'<i.nià.u o'n fnwBKyi- nad ydynt y)t l'f/ly t un gyiAOei,k4as, gyfeillpt. o, gw,bl, dav. ypethitp a Mdwyd t'w cyfarM, y mttent yn iíOdolit¡¡iWJ,aYII fwy nag eretft. Buwyd yn tneddwl &tf)ser yr undé oyntaf i $y,nunttA y drwg hwn ymatth ar ot y mis pma wythcos; oAd aros II wna, <)Alt eithr i'n mwBwyr ddyfod aUan fel un g<h' o Maid yt andeb i'w symmnd ymattli. Pa.)t yt ystyriom bob path. mew& ayMytlttMt A hyn, y mMy<it).f)yB.()odi{edd'of) pafodd ynMB we4i' cacl' 3t1Oi. cyhyd. Ntd wy( wedi dywed oyn1!l1&.Ín.\ ag nn mwnwr yn bl4i.<M i'w sadv mewn boùo¡aeth, ond ttn aa oM yn ymwyQxd\t\>.1 o'i ddrwg, a oharent ei dclifodiqni; <p etto, trvy y Mynyddau, y mae wedi cal at oddef t area er eu niwed. Ond sat y mae yn bod fiyda'r y,gentw t yrattebydyw,eu bot\ 'am 'Oi t\&w.YfJ!;lll.e yn anbad. rhoddi eyfrif am hyn he.fyd, o UagM Bt fyddai, ei symmudiad n eSeithio M un Mwed iddy».t hwy, eitht yn hytfaoh geitid raodckwl y hyddai ex,daioui ntdynt, o. blgid y ffiM;qt h.)vy ye; gafted. gftdMl cyaag mis mew,o, llaw fel pawb o' Inv.n¡¥h. Yt untf; wahan- taeth ydyv, eu bod yn cael rhagof o arian'yn eA dwy- taw, M fej[!y, yn jsa.tlu arcs yn we.)! hahddyat. Ond er hyn dU, yr ydyai yn cal niw afrif hyntXuwNth' wyne))o! i'w symmud, ao wgdi dangos hyny inewa geu' iau a gweithredoedd. 0 gan!yniad, y ntae yn natunol tybied iod rhyw {antais iddynt trwy hyny, set y {anta!a o gadw y mwnwyr yn t'wy caeth o dan eu hawdurdod; M heEyd, Ue byddoy duedd at hyny, y mM yn thoddi manÍI\ yn Haw yft agent i gadtf y mwnwyr yn y tywyllwp),¡n golw* Ai,, y)- "ii a "rbyjitaut &in Bs o J,afl.\f¡ ond mayeis\o\1. i8elwl ia.wn ydynj,, a goren p.p, cyntaf y fwup# ymaith a, hwy. Nid o?re?wm nà. syn?yr yn 'yt.Hth fbd y fftto beth yn b()dolt,,&ohi9du yr vyt y.gWM pob dyn ys.tyr?l ei gondetnnip', Gwn am rai o'r parehenRgion sydd yn foddiawn iawn i symmud y drwg y?aittt; ond pan yn son am hyny, y mae yr scem? ar unwaittt yn dangps eu bod yn wrthwynebol. Piywais uh shil1'eltoldel' mewn gwaith lied bwyag yn gefyn i rai d'r mwnwyr pa faint yn gySrcdm oedd en hemniUMn, a pha bryd yrceddynt ,yC eael BU talu ? A phan yr attobwyd iddo mai y cyf- log oedd o d:Jr punt i dair punt a choron, a'u bod yn t:Ml eu talu bob mis, a bod ;nis yn waet.ta.dol mewn }hw, dywedai pad pedd Yllwy. yn y fath beth. Dyl- eeh,"meddai, "gMleioh tatu bob Hythefnoa o Ieia.f; M am gadw mis mewn Haw, y mae hyny aUan oJr owesiiwit." Ond gyda hyn, daeth yr <tt'<< yn miaen, a dywedai mai hyny oedd yr arferiad yn mhob gwaitb, a bod y dynion yn gyn'redin yn foddlawn; !u} nad gwiw oedd id<tynt hwy i dori ar yr arferiad. Gwn'am amryw o M<hosion ereiU !te y mae owmni- oedd newyddipn yn cyohwyn eu gweithiau yn y air, a phob Mater yrydymyneuoMlyntaht bob bythehios neu b4 n)io, M pt eedwir Thyw ftunt mewn Haw, Bl fydd yn rhagor nag wythnoii o amsei-. Ond buan iawn yrhpddIt-attaKa.arnyntsa.n'wa.ith rhtd o'r ayt3itts yn aBfou atyct i ddyweyd en bod yn gwneuthm yr hy)i nad ydyw yn arferiad yn y sir, gan. ddymuno arnymt i beidio gwneuthur hyny yn y dyfodo!. Y mM genyf yn. kwr tythyr o fy miMn yn hytbyeu. am achoa arall sydd wedi cymmeryd )Ie o fewn y ped- war mis diweddaf, acwele ran o honb:—"Peth arall sydd genyt i d(tyweyd wrthych ydyw, fod ein gwaith wedi peidio taJn ddydd Sadwrn diweddaf. yr oeddym ynarfer cael ein talu. bob pythefnoa hyd yn hyn, a phan y gofynaapm i'r cigont ptt ham na, fuaMi yn tala !el aMer, dywedai eu bed yn myned i cMn o hyo aUan fet y gweithiau erei!); fod yn ddrwg gajlqdo am hyny, ond nad oedd_ dim i wneyd. o btegid yr oedd rhyw btrsoCau wedi a.nfon at y cwrnni i ddyweyd eu bod yn gwnenthur drwg i'r gweithiM) ereiH, ao yn tori ar yr arferiad a fodolti.yn gyffredinet yn mhob an o'r gweithiauereiH." .Tfnawr, ymtte y nodyn uehod ya ptofi gwirionedd yr hye 9, ddy%vodwy(i gtnyf, ae yn pron yn eg!ur fod y bai.mwyaf yn gorphwya ar ys- gwyddau yr I1Q4ntl, ac nad gwiw ditgwyl idf!ynt hwy i weithredu i gael gwared o hono; ao fe)iy, <od yn rbaid i'r mwnwyr wneuthtn- hyny eu hunain. Gwe!woh hefycTeut y maeht yn llwÿddo i ddarbwy!to y 'perchen- ogion i weithredn fel hym? sef ?d y peth.yn hen arfer- iad (egwyddor Doryaidd ydyw hos yna), a bod y mwn- wyr yn tpddlawn. Ocd y gwinonadti ydyw, M yr Imemd diweddaf yn toM anghyBawm a diMit, o.blej{id nid wy! yn !M 4 ?/y ? ?o bcb t)?t ). ddyw?Bt IPYÛTw.beth.. d I. gym ? ?on y gofyMr, gam fed b???°?'F?, a&int o tmiM!):. pt ha? yr -,¡.rt d*s?ilw nt 0 a .:r.: pa yf .Y.lf  tr" ?muA y?&r& Dh? fM?n a ??. ?'7 iBMy??-eSy pethaucMiynofyn fyr M ?teh?d:- ,?mae tM n??yn ?y??<????' !y m]mKTrBEtM?n??!LMach?-yP'?"??'? W 1 'I thmmm.v.r.I,JJL¡,¡,¡.t' -tr' ''??. rh<???????'???? d p& faint &en)???????.W??<' mi.ynmta?ySytywyHwohynghy!chhyny. ?h ymadMl, arbedir y pryder o ddtegwyl am &) o MMer ?? Tt'??' S?lt?!)? ?1}S?. ? 0 b<)&M. M?, h&d ? att??'?n?.. y ?? d?M? ?fgMlMdtunpeth dqnMB??-?bedM yn fynyoh Mwer o goUedt.? P,04-Rrbedai yu fyuyoh ?.-??.m tai?&oM?M?.it.?.ytt <.<!?? M' hn-?MMw'?.- lOM' ? ?Mo y d!itA<t??'y<t < ? Nth?<tMt&)MtM)e* ?9?, Y mm .y wnhn? t hM*- ,pw*ywM?t?'?'. '?!?? t?ys??. Y?B??f ?.?? ?t-& pM ?'Mf.MMy ???r? ? ? ?'? 1 Ij'l', j?th-oMh?M )xi<m. mr"I\ ;le<1efÐ4t'n '&? ? ?wm ?? 6< i<ffMr!?y!ntmo9 ym<nth, ?!? cythy. nm c<«?. ? p??T?symmud'v&'?? ;Ni<t y?p,'? ? ??)M<M??%<??????.'<?? y e&? f? ??w?'Mty?e<<S&?'ae' o???hy?be? dg ytt ?d<? tM&it?t* ? M)Hol f?-?yttuM? yottM!. ???y?&'I???<??M?. ? A?MeM??eth?wMh??'?'??yai?a? ? M!t B?? ? ?Wt??!.??M? '?'? <?"'<" ? pe??j?.?Mk tM?.<?wa? bhe?MM «tMy?;))t rolpyn* ? M?y B<at y'? ?'W ?% <W?. <hed?? ???&???t?? ?' ??? ?' f?fMt?tttawyr.de?n't'n?etJf? .t OJ' E?ch'eydfWettNwoA.; <?'i .< "'<IC a}'U..e,WCH 11 _1 "L:J.IfjTWi'

¡. PJtB.V vN'YmttN r'.f't'1(J'' f iiinv 'N'k to", 4Vur. ?r?5? ?r?.?'??? ?.ytw ? ?, ttt;hyd<?Mt?l yn Umtthut ?t y ?t?tu catena!. Dt? ?(Mtddtitttt f??tun o sapettuCyotrMxy ddMhf rytr moo Mth?th y& MiwmMxr, & thatawyd B gM sy? do? w<<??a:M ttrnt?w berMtMn yt ym?di<Man ? j plydi}, ? ya ta?am.Ot <Mt?tu ye tt?eMy, a hyny ?etilat), tr p! ? ??MMth da<?)Ma—])terohed o nn 91 iriaa yn dixgwyl,niarohe& Q'r axiMtM «n.H cJU mj'ne<H mewn; M <tr o! cyfarfoft &'a gHydd yno, a ,¥wdiddan(alll. bethau y cliwo diwrned, tra yroeddy J;I!(\gath)tt yn ymdMchu a. Duw mewa gwedM, meu: y gytnu!M<mtytt MatmstwHdJt; ae yna. pan dd!\et4, yf tmjMr i d())M-Htn y testyn, wele hwythaa y<i dyM t M"D, a'a talouu %Vodk eu hangbymmhwyso gan yr ,ymddid0ex blaenoro.1 i wraadaw Gtir Daw. Ond ar <t y)f oejf:ur oad<t y): olq fwyaf diMot, sef gwaled dw.W,e.1J, o'r g.wra1\i4111 yn !jOf':U o BMn drwt yt ad(}oMy i 1Ulddidda,n i'u.gilyd,d YnYWt helynt;Y byd hwn, phob YI(.dddda,t1, cmwdcl,& llYarJ, tobyeac4 i &ir ua:, wed dyfod aHtn o 4 Dduw. Y 't<M Sa.' batp yr:wyf yn, eyfeirio ati,, traddo4wy4 yn y oapel W' o'r p"ethou mwyaf difhM i gli,vvait, yh fy CM gan u. o welltidoøion Mr AberteiB, & diamlibau genyf, oM' eitkr focl dytt w«ti mynad i chat Ht)t<th Miy u,rtph ar ei fedttwi. On<t Ow y<c oedjd 9. 1M1I1\Y4. ym y gy(loh uooitod tu. aNttn i !)tt- iaa y captt, yn dduou t dditeu p4 arffrapb, i htdd pob.. ¡;r¡yh.oeMi.ad, a y dyIA4wad Y breg4t]a, $ thrwy hyny "ddifenvt Yehryd y p'M. BethM'eN a. dYlloli,4 fy gyw, le, Nb ,Tf OCIdAig&to faH)r, oedd gweted dyn yn iar;Ws !y capel wrth daw4l ullqn ytt gWortho, n6Wyddndtron, &, newyddiadnt* Cyt)f)0t<{h d'talter, M yr oedd mwy nag un peth yn peri i ini faddwl ar y pryd fed thyw Spaylkiaa rhwcg y dytt II 'f exttMlhfKMt h«a*t M htfyd rhwag y. nawyddiadHtt 11"" &'r gy.u4ulloidfA honp.tefyd. Nid M i geitM.i pro&M'hyB 0 b,rjí.d¡)(1' \\I\lm.riodpqeb ,a'f mved 6)f44 mewn Rryau a gw?rf??, a darHen .newydd'adur ac ? ddydd Duw, a.hyay yn n?hyntedd e[ denil.. Ond yi wyt yn dyweyd hyn?yna, ?n dd??svy? y bydd i ryw ra! mwy en dylanw,ad; symmeryd y pett\4u noliod i yst- is* h, t;an en bed, ret yr wyf yn aeaM, yn digwydd bbn ii!e.li¥!atli. Yimaiteliaiø rhag enwi unrhyw fan nao un. Yw enwad, er y gaUwn wneyd hyny yn rhwydd. Fy iotodyt anwyt, nt ddyh} y pethau ,hyn M {atty." &< CI .N, ;Nj] 'tt1¡4P I" f i

PYFOPIAIP Y DUO A'R DDUCES 0 KplliBujwji I BRYDAIN. GL4MOI?g y. Da<t ,r Dduee8 0 Edi4bargh yn Oravell ent!, boreu Mydd "d\1 diweddtf. Am rat oriM,' 0 c)'egai Tttfwya sroeyr heU I frO¡DU!\n y troliliYn fat niw, aonidoedd y oildd, er y,r hoti Mwyddion cyptaf, eynddrwg ag yj otntd fel yif oâ:yr:b,aú\ yn ymgodi yp y Catfaten, Tra.y cerdda! y Dito t'r Djucea o'f He)tr ar hyd y b0!thf&, buliwyd eu llwybr & blodau gan chweeb uga;o'ó bendèfigesAIl leuainic o saith mlwyjd I bedatr" blwydd .ddeg oeli, ?lIw11mwlsgQ)'uhardwyoà' mewa gwisgoedd priodct i'f MMy<ur. Md oed<t A achly's u r. IVid ood d der ttron ar yr addumittdan, yn cynnwye btN9t* 1 au, bjchIn A mitwnaB, blodau b,ytÎ1wy;rdd¡bn\ htfy!. I bre!ia'J VeMtftidd, a phoatydd bad&ugoinMb, >1' ;s batl, rhyfel a tharitnnttn, bretbyaysgarM, te wyddioner.oassivus. Yr oedd y dorf a ddastbs1 hI" ''( oroasa.wn ya ofrifed, a phawb S'i wAn aret wyneb t dderbya y pat !eoango dedwydd. 1'\i welwyd y fath mdd<tbga<i<d o lawenydd ya y gyiumydo 9aeth erloe4 o'rbhen. Er tnwya y fha: hyny o'n darUenWyr y rhyw deg yn benllof, y mM yn ddia,u — a tteiM&nt radd o gywreiarwydd t wybod pa fodd yr oedd y DywyMg. et wadi ymdtw-.M, gallem ddyweyd flld gdd1 am dtmjt wisg Ma gydag over-8kiit gvtyn; ac am ei p,hen fonew wid 7'ei l d? -imio phen foaet ved! at <Mm!0 a blagur eurafala a: Ii. rhedyo. H'abhwhyB)', gwisgai gl? wen wed! e<? g?Bentharoeiditndtu'tfawr. Dywed y ?por?f? "fodeiBucheMer Ymhemdrol yn ymddMgo? M ? p9W<dieibeddhxuttt hwnt ifetM yn yderbys;?. t 6tyd. Mdcattcn? a.ttfodd ?r 6i'difocWs eyatil'i ki?d.. tttn. "'? Yt oeM e[ phriod, y Bue, wee!) ymvh?o mewa f *? tM?M oadbeu pet&y'pol i'r HypgetfrenMnoL' '? Dy?red gohehyM arbenig un o tiewyddMtn-oa -? Lluhda.? "Fodyrhaal fetpswedi arfaethu cadw ''? fynygyi!tttebiaethb9r?Mt&rhwnK y seremoni bretemol a' nn gyMyb a gymmerodd 14y nn mtyn- odd ar ddeg yn o! [pan roddwyd de?yniad i Dy?- { ages Cymftt ar e) dyfodM cyntaf i? wha hot), w?d! "? ti,phr!odM?<it!feddy goron ], wad! dadeuddio e? hu)t gyd&'f an di<f!eMeb HM?r. Y)M I ,etk $6 fomeatb?ty<ie&f;sef, p?o oedd Mhts Mce, mefe& nMter Gr?e?d, gyn'vyno pwyai yaMenydd a' chelae, yr?*n ceddyBMdfmgoMadofoDff?t '*< Hyf?en ('io? cMiM), wwdi ei Mod mewn per!au, oyda?arfba'sGMveoendM un. t)t Hdo, y w?dwr- '? iaot?ttfytH?*'? CyrhaeddoddyDMytDaMe" t WiadMret?n taag en o'f gtobh; a d?rbyni? i Windsor eti?in' t? w, raci ?i!M gM y F?BMnet, 'e )Iwy ?r b4tffoiiii btenhiBol. yna, doHyt)gwy<t a6Ioà..uerelør teuln brenhino1. Yna, M mawt!? MthMt t&eWB eei-byd ? Caatdt. 8aluoultåi 1m iiliL'b'f. "el.I1an tMt ?r jtrnM. p 0 ?, ? 1'4 t, _II ,I ? 'f.' ?X't.t.'< ? ?" t

? ?' .?. .4.t'.<tft<t PT) ? ?.y!)tj?.? ??.-??,el?t?,,? h?,, P?tt yti(tntc&tthryb!M y 'f§.?0[?M*?*? ?th?%!T??. ''Sj)M't H??SirW? tt lulU iiJù1if".ftH,t' 'Ii 11, fJýdd t., a?y?' ? ?u??t?)Httt, '?a ? ?dy c?' ? eietogMloydydd.. y I Dy)<?3&!&aeyttih)3e!n gynenwi W1 gaa )))?! ?'- e)U yn See! wedi Mel M wMyd t ehwnmi tgetHh?. 't' M.