Baner ac Amserau Cymru

Tolersu am Hysbysiadau. !=3S«iS5S«eSigs £ i lli1lCll ar[J"t<¡JMdig, .8 telir un --?- tlaw; 1- 4o, 11 ¡¡neU, 01  "d?'. r dair llineU am 0 ddigwyddo fed yn "a? hyny. 

AT EIN G 0 H E JB W Y R. Lleds y cyfmfod,- Y mae'r ddau yn ddigon hawdd i'w cyssoni; ond gan fod eich llythyr yn ddienw, ni wneir sylw pellach o bono. Trethdalwr.—Oa o un o bibellau y cwmpeini y ceir y dwfr, y mae yn yniddangos l ni fod yn rhaid talu. Ond os o n'vnnon y buwyd yn cael dwfr o honi yn ddidftl am flynyddoedd, nid oes gan y perchenog presennol hawl i godi tAl, gan fod amser yn rhoddi hawl i'r cyffredin ar y cyfryw. J/etp? Ka?.-C?a??fM Misol Trefaldwyn Isaf a Jletvit Ilaiv.-Cy JI, M. Stanley Y mae y ffeithiau a nodwch yn gywir am dano, gvda'r eithriad ei fod yn fabi saer- maen. Nid saermaen oedd ei dad, ac nid ydyw yn perthyn o gwbl, am a wyddom ni, i'r Rowland a enwch. Ei dad oedd Mr. John Rowlands, Llys, ijer Dinbych, ac yr oedd ei daid yn byw yno cyn hyny. Bu ei fam farw yn ddiweddar yn Glasgoed, ger Bodelwydden, yn agos i Lanelwy. Yn Mancr Sadwrn.—Cyfarfod Dadsefydliad yn Cefn Mawr, Llithoedd Clawdd Offa, ac eraill.

CHENEDIGAETHAU. EDWARDS—Mawrth 23ain, P'iod Mr Edwards, dentist, Blaenau Ffeatiolog a Dinbych, ar fab. JONES—Mawrth 24ain, priod Mr. Robert Jones, 18, Chapel  o'r dref hon, ?r fab, M?D??awr't?.. priod Mr. Thomas Myddle. ton, o'r swyddfa hon, ar fab. PRIODASAU. DAvies- JONRB- Mawrth 6alo, yn Maentwrog, trwy drwydded, Mr. Richard William uavies, Pen-y-caean. ft Miss Anne Jones, Fuches W en-y ddau o Blaenau Ffes- H??s-OWEN-Mawrth 23ain, yn Eglwys Gynnu leldf apl Gymreig Li..dud.o g.. YM'Big:dNgá: ? a J. Nptnther James, Mr. T. 0. Hughee, adeiladydd, C.kwy. Bay, & Miss U. Owen, Bronhyfryd, o'r un lie. JOMS-HuQHKs-Mawrth 33?n, ynnghMet Bethesda. Blaennu Ffe??tiniow, gan y Parch. T. J. Wheidoc.B. A., yncM) et gynnorthwyogan Mr, U. Humphreys, cofrestr- Tdd Mr. W. R. Jones, Tyddyn gwyn Terrace, & Miss Jane Hoghea. prif athrawes ManocL B. B.-y ddau o Blaenau feetinlog J?'°'P??'Maw'-th 28ain, yn nghapal y Methodist, iald Calfinaidd, Corwen, gan y Parch. D. Hughes, Mr. Edward Jones, Dee Mill Place, a Miss Sarah Parry, Bryndwr-y ddau o LaDgollen. JONKS-SIMNBB-Mawrth 29«n, yn y C„apel Mawr, Din- bych, g? Mr. Gee (yn mhresennddeb y cofrestrydd), Air William Jones, P eI i.' Rhuthyn, ftg Annie Eliza beth uni? feroh y dyiwedd&r TT. mes Simner, Hish street, Dinbych. XARWOT-A THAU. DAvlxs-Mewrth 18fed, Mrs. Ellen Daries. anwyl briod Mr Evan Davles, Blaenau Ffestiniog, yn Wn mlwydd oed. Y dydd Mawrth contyno), ctaddwyd hi o dan y drefn newydd, yn mynwent y Ltan. Qwman- anthwyd wrth y bedd gan y Parch. T. J. Wheldon, B. A Cvdymdeimlir a phriod yr ymadawedig y. i drallod. HUGHES—Mawrth 21ain, Richard Hunhes, baohgen Mr. Griffith Hughes, Nant-y-felin, Llanfair fechan. Mawrth 27ain hebryngwyd ei weddillion marwol gan dorf liosog I dy ei hir gartref. Gweinyddwyd ar yr achlysnr wrth y ty yn y capel, ac yn y fynwent newydd, gan y Parch. Edward Roberts, 2, North Parade. JONEs-Mawrth 20ted, ar ol aflechyd dwys, o'rennynfa, yn Haln mlwydd oed, Mr. David E. Jones, masnachydd halarn, Birmingham House, Watling street, Llanrwst Hebryngwyd yr hyn eedd farwol i'w gladdu yn myn went St Mair, ar y 23ain. Daeth y Parch. Canon Jones yr holl ffordd o Llan lwyi weinyddn yn y oynbebrwng. Daeth tyrfa Uosog i'r oladdedigaeth. Ni welwyd cyn- nulliad mor Uiosog er's lliwer o amser. Gadawodd fam weddw, Ulaws o frodyr, a chwiorydd 0'1 ol, oil yn llawn o deim'ad galarus. 3NZS-Y. wythoos oed, haRe, anwyl bTentyn David a Sarah Jones, Bryn Tirion, 8aron ger Dinbych. MYDDLKTON—Mawrth 27ain, Norman, mab Mr. Cornelius Myddleton, The Ridgeway, Wimbledon, Surrey. OWBN—Mawrth 16egr, yn 68ain mlwydd 3ed, Mr. Richard O;,M:r.b! fnI:,ylo,r, ic3; OWEN-Mawrtk 16ag. an-y-grik?iau, Fft?atiniog. Y dydd Meroher canlynol, claddwyd d yn St. Michael, gan dyrfa fawr, pryd y gwasanethwyd yn yr eJdwys gan bedwar o barsoniaid. Yr oedd yn aelod o eglwys Tan-y-grlsiau, ac yn arweinydd y gia; ac yn dad ft diweddar gerddor R. k Owen. yglJ;y'.f ar hyd yd:d;e::gF. ar Ian y bead, gan gorau Tan-y grisiau, o dan arweiniad Mr. Cadwaladr RebertB, a Mr. John Jones, eglwys St. Dewi. Duw a ddiddano 01 briod, a'r holl deulu, OWEN—Mawrth 27ain, yn 26, Victoria Grove, Llondaln Mr. Edward Owen, o swyddfi y Feibl Gymdeithas (ac unig fab Mr. David <{.dy\ot';ddl FANBK), yn 28a n mlwydd oed Yr oedd el iechyd vedi bod Yn Iled elfwan oes rhai blynyddoedd; ond cyfarfyddodd ft'i ddiwedd braidd yn oydyu ac anni-gwyliad?y, yn gym- maint &'i fnd yn parhau i ddHyn ei alwedigaeth hyd o fewn py th f 'o.d( i "'ddaf '(4 "'t 'odde efynefthar y ffor g d; byrhaodd fy nydaiau. 17.Iaw.dd weddw ie.. ango'&c n ple.tvn, ynghyd 6, th#d a mam-pa rai sydd :J1 lgnele:JDbl:nhl;.h?trr.E: :o8[ cbwaer, yn eu dwfn drallod ar ei ol. Nawdduuw fyddo drostynt yn eu profedigaetb chwerw. PUGH-Mawrth 20fed, yn Mnenymaes, Trfffynnon, yn 67ain mlwydd oed. David Pugh, Yaw.. eYf?-ithi??. a chofrestrydd Ilya y miuddyledion. Bu yn byw am nyn- jddoedd yn Nolgellau. 'Yr oedd yn un o gyfreithwyr mwyaf adnabyddMairoedd Frt<ntaMei''iony?,ao fel Rhyddfi-ydwr rhoddodd wasan"th galluog a ffyadlawn 1'r blaid HydAfrydig, a theimitr wl?ed dirfawr ar at ol. Cymmeiodd ei K?tdoedt?atth le ddydd Mercher, yn myn- .t arynford, ger TreffyLn'>n. GBICRTa--Mewr & !r TrOffyLn-)n. R??RTc?Mawr?Ueg, yn 80ain mlwydd oed, Mr. John Roberts, saer maen, Saron, ger 'gffynnon. Dydd Mawrth, claddwy4 ef yn mynwent Brynford. Gwein- ,ddwyd w?th y ty gan y Parobn. D Oliver a Robert Griffith; yn yr eglwys gan y Parch. D. Jones, rheithior; 800 wrth y bedd, gan y Parch, W. Williams, gweinidog Saron. Gadawodd weddw oedraaus, a lliaws o blant I &laru ar el ol. TIIOMAS ?- M&Wrth 24&in Ya'dra anniagwylladwy, Mr. John Thomas, Pelican, ?ont-y-benra, yn 72&in mlwydd md. o ba rai y treuliodd yn agoo I 40ain mlynedd maw. :e;:Iar &r tt:gftihg;: :r'4tr.cdI\ trydydd rhwyg a wn"d gaD angeu yn yr eglwyB fechan hon yn yBtod mie o ameer. Yr oedd yr ymadawediR yn amaethwr parohus a thra adoabyddos drwy y cylchoedd hyn. Yr oedd yn ddyn hirben a YDwyrol-yn feddian- Doi ar 3 Wr he1atth o arabedd naturiol, o dUeddtryd air ioi a cbymdeltbaagar, ao o delmladau bywiog, ao yebryd Swresog-bob amser wrth el fodd ya awrando neu alarad am weuudowaoth y cymmod, Er nad oedd ei gymmer- iad moesol ynmo, mwy nag eraill, heb tod yn dwyn ,briwiau Y owymp bomuol,'nidxdye heb sail I obeltbio ei tod. er's Hawer ?lwyddy., ai Ymddiried at &chos 1r Hwn a ddi?h m yn gwbl iachau. Claddwyd ef y dydd W;r: c?n)yaot yn g':yeapeI1:nytt tyrfa Uosog a pharohus i dalu y gymmwynas olaf iddo. Preg- etbwyd yn y ty cyn cychwyn gan y Parch. D. Lewis, Ferry Side; a gwamnaethwyd yn yr eglwys a'r fynwent gan y Panh. 1. Jone., St. J.hD a. Gadawodd weddw oedranus, a pliertbynasau eral, 1 deimlo hiraeth a c'houed ar ei ol.

I CART REFOL. WYTHNOS i heddyw, talodd y frenhines, yu ol ei haddewid, ymweliad a, Birmingham. Fu hi ddim yno o'r blaen er's mwy na chwarter canrif. A ddaethai hi yno yn awr pe buasai prif ddinas canol- barth Lloegr wedi ymgadw yn ffyddlawn at ei hen draddodiadau Rhyddfrydig yn yr etholiad oyffred: inol diweddaf] A anrhydeddasid Birmingham ai phresennoldeb oni bae fod ganddi Dori yn awr yn mysg ei chynnrychiolwyr, a'r gweddill yn Undeb- wyr? Nis gwyddom; ond hyn a wyddom, mai wedi i'r ddinas ddirywio yn ei gwleidyddiaeth y daeth hi yno. Buwyd yn ofni y buasai yr oil o'r rhialtwch yn oael ei ysbwylio gan y gwlaw. Y diwrnod blaenorol, disgynai y oenliifoedd yn ddi- brin yno, ao ofnid, oddi wrth yr olwg ar yr awyr- gylch, a chyfnewidioldeb hinsawdd Brydain, y buasai dydd yr wyl yn fwy drychinog fyth. Yn wir buwyd yn ofni Da ddaethai y frenhines ei hun yno o gwbl. Dydd Llun, oawsai anwyd; ac y mae gronyn o anwyd ar frenhinas, cofier,lyn beth difrifol iawn. Ofnid y buasai ei meddygon yn gwneyd mynydd o'r mymryn crygni yn ei llais, ao yn ei gorchymyn i1 gadw yn glos' am ddyddiau. Ar oi y miloedd lawer o bunnau oedd wedi eu gwano 1 addurno y dref, buasai hyn yn drychmeb mawr. Yn ffodus, cliriodd y cymaaylau; pellhaodd y gwlaw; ui chyfryngodd y meddygon; a daeth hithau i'w chyhoeddiad. Bu yno o dair i bedair awr; oyflawnodd y gwaith y daeth erddo-sylfaenn y llysoedd cyfreithiol newyddnn; ao aeth adret. Croesawyd hi gan rai myrddiynau o bobl, ac aeth pob peth heibio yn dra didramgwydd. Digon i ferwi gwaed Ymneilldiiwr selog yn grvchias ydyw gwrandaw neu ddarllen am y trabi oreulawn & pha un yr ymddygir tuag at ei frodyr gan uchel-Eglwyswyr beilohion, rhagfarnllyd, a ohul-eneidiol yn mhob ystyr, Yn un o'r newydd- iaduron crefyddol Seisnig yr wythnos ddiweddaf, ceir disgrifiad o'r dull annbeilwng yr ymddygir tuag at yr Ymneillduwyr yn mhentref Nayland, yr hwn sydd yn gyfagos i Colchester, yn Essex, gan y dosbarth anghristionogol hwn o Gristionogion. Dau addoldy sydd yn y dreflan capel yr Annibyn- wyr ac eglwys y plwyf. Pan absenuo10 y plwyf. olion eu hunain o'r eglwys, ni elwir hwy i gyfrif; ui ddywedir gair wrthynt. Ond meiddiodd un o honynt fyned i'r capel am dro, ae fe'i herlidir hyd y goddefa y gyfraith—yn wir, yn mhellach nag y goddefa (pe mynai y dyn ei rhoddi mewn gweith- rediad). Caiff fyw yn baganaidd, os myn treulio ei Sabbothau yn iighyfeddach y dafarn, os dewisa; rhodiana o foreu glas hyd dywyll nos, os gwell ganddo; ac ni ynganir gair wrtho am ei bechod yn esgeuluso y moddion gras. Ar ei boen, gwylied fyned i' gapel y sismaticiaid,' modd bynag. Buan y deuir o hyd i wybod am ei drosedd; ac yn y fan, fe'i ceryddir a dannodir iddo ei fod yn creu siam yn yr Eglwys.' Os llafurwr fydd, dim chwan- eg o waith; y mae yn ormod pechadur ar ol ym. gymmysgu l a'r rhai dienwaededig.' Nid ar antur y dywedir y pethau hyn. Yn ddiweddar, cafodd dyn o'r ardal dro arnltvg. Or blaen, meddwyn oedd efe, heb ofal am ei deulu, na phris ganddo ar grefydd na'i phethau. Ond fe'i dygwyd i 'ystyr- ied ei ffyrdd; ymunodd a'r frawdoliaeth yn yr addoldy Annibynol; a buan y dangosodd fod cyf- newidiad trwyadl er gwell yn ei fuchedd. Ond byth o'r pryd hwnw hyd yn awr, poenydir y dyn a'i wraig gan y blaid Eglwysig yn mhob dull a modd dichonadwy. Y dydd o'r blaen, gadawyd pamphledyn yn eu ty, yn yr hwn y oeisia yr awdwr, ficer Hambridge, brofi, yn mysg pethau eraill, fod gadael Eglwys Loegr a chofleidio Ym- neillduaeth, yn waeth na'r pechod o feddwdod; ac yn mysg y llu o haeriadau ffohon a geir yn y llyfr, taerir nad oes gan bobl gyffredin hawl i'w barn eu hunain yn eu darlleniad o'r Beibl-un o athraw- iaethau amlycaf y Babaeth. Ac Eglwys y degwm yn ei dysgu hefyd. Nid ydyw erledigaeth yr Eg. Iwyswyr uchel ar Ymneillduwyr yn gyfyngedig i'r dreflan a nodwyd yn Essex. Ceir yr un peth mewn cannoedd o bentrefydd gwledig yn Lloegr. Rhwng y parson a'r yswain, llethir Ymneillduaeth yn mron yn hollol mewn lliaws o honynt, nes ydyw yr ardal- oedd hyny yn mron mor ddifoes a digrefydd ag oedd Cymru cyn gwawr y Diwygiad Method- istaidd. Haeddiannol oedd y gospedigaeth o ddau fis o garchariad a roddwyd ddydd Mercher diweddaf yn heddlys Hammersmith, Llundain, ar fasnachwr mewn melusion o'r gymmydogaeth. Yr oedd y trosedd y cafwyd ef yn euog o hono yn un o'r rhai mwyaf anfad ar lawer o gyfrifon. Mewn gair, caed ef yn euog 0 droi ei fasnachdy yn ysgol i ddysgu beohgynos i hapohwareu. Wedi deall fod y cymmydogion yn owyno, gwyliwyd y lie gan un o'r heddgeidwaid, yr hwn, yn y llys, a ddywedai iddo weled ugain o fechgyn, yn amrywio mewn oedran o ddeg hyd yn bedair ar bymtheg mlwydd, yn myned i mewn i'r Biop ar un nos Sadwrn; a pban, tua hanner awr wedi deg o'r gloch, yr aeth i mewn ei hunan, cafodd lawer, os nad yr oil o hon. ynt, yn chwareu dominoes. Pan yr edliwiodd efe i'r dyn yr hyn a wneid ganddynt, efe a geisiodd ymesgnsodi trwy ddyweyd mai chwareu am felus- ion a chacenau yr oeddytit. Teimlai y barnwr yn dra digofus yn erbyn y dyn a geid fel hyn yn ddigon diegwyddor i hau hadau un o'r arferion mwyaf melldigedig yn meddyliau plantos yr ardal, a gorchymynodd iddo gael ei gymmeryd i'r oarchar am ddau fis. Pan glywodd y carcharor y ddedfryd hon yn oael ei chyhoeddi arno, efe a ddechreuodd wylo, gau ddyweyd fod ei wraig yn min rhoddi genedigaeth i un bychan. Ond nid dagrau edifeir- ch efengylaidd o herwydd ei drosedd oeddynt, eitbr o blegid ei fod ef ei hun yn eael ei fwrw i an. hunedd personol ac anghyfleusdra yn ei fasnach. Dylasai feddwl am beth felly cyn cyflawni ei drosedd. Pan y gwnaed Mr. HOLMES yn Gyfreithiwr Cyffredinol yr Iwerddon gan Ardalydd SALISBURY, rhoddid ar ddeall nad oedd efe i aros yn y swydd yn hir; ond yn hytrach, y byddai yn oael ei ddyrchafu i'r faingc farnol y eyfleusdra oyntaf. Gallem dybio mai ar y dealltwriaeth hwn y cym- merodd yntau y swydd. Ond yr ydjs yn dyfalu y ¡ bydd raid iddo ddygymmod â. hi am ennyd etto, a hyny o herwydd rheswm sydd yn glod iddo ef yn bersonol. Pan wedi ei darostwng i fwy o gyfyng- der nag y gwelwyd unrhyw weinyddiaeth Brydeinig ynddi erioed, ac yn enwedig o herwydd tlodi y blaid o ddynion cymmhwys a galluog i lanw swydd- an, nis gall y Prif Weinidog hebgor gwasanaeth ? ?ME?r hyn o bryd; a chanlymadhyn.ond odid, fydd, ei fod yntau yn colli ei gyfleusdra i wisgo ermine. Gan v Daily News, rhoddir ar ddeall fod Mr. CHAMBERLAIN a Changhellydd y Trysorlys yn hollol gydweled ar y cynllun i brynu y tirfeddian. wyr yn yr Iwerddon o'u hetifeddiaethau; ond cedwir y manylion yn gyfrinach perffaith. Yr ydym yn gobeithio nad ydyw teimladau Mr. MORGAN MORGANS, 0 Gaerdydd, yn rhyw dra chythruddedig yn y dyddiau presennol, er yr addefwn fod y brofedigaeth yn un lem i ddyn o yabryd uchelgeisiol Nid 'gwynt croes' hawdd dal dano ydoedd cael gwrthodiad pendant i'w wneyd yn arglwydd faer. Yehydig ddyddiau yn 01, efe a dderbyniodd hysbysiad swyddol oddi wrth yr Ysgrifanydd Cartrefol yn mynegu nad ydoedd y frenhines yu teimlo nnrhyw duedd i goleddu deiseb y gorphoraeth o blaid gwneyd Caerdydd yn arglwydd-iaeroliaeth.' Nid oes un dreflan Gym- reig yn meddu yr 'anrhydedd' bwn; a chan mai Caerdydd yw y fwyaf poblogaidd o'r holl drefydd, tybiodd ei chynghor yn bur naturiol y buasai y frenhines a'i llywodraeth yn falch or eyfleusdra, yn mlwyddyn y jiwbili, i oaod y dyrchafiad hwn arni, a thrwyddi hi ar Gymru benbaladr. Druain ang- hofiasant ddwy ffaith bwysig erbyn eu gosod yn nghysswllt y naill y Hall. Yn gyntaf, anghofiasant mai gweinyddiaeth Dorïaidd sydd yn teyrnaBu yn Mbrydain y flwyddyn hon. Yn ail, anghofiasant, hi,fyd, mai Rhyddfrydwr ydyw oynnrychiolydd Caerdydd yu y senedd; a bod chwech ar hugain, allan o ddeg ar hugain cynnrycholwyr Cymru, yn perthyn i'r un dosbarth. Pe cofiasent hwy hyn, a fuasent yn yinffoli, tybed, trwy anfon y ddeiseb. Yn epistol yr Ysgrifenydd Cartrefol, gwneir un peth arall yn hysbys i Mr. M. MORGANS, Y mae y priodoldeb o aurhydeddu maerod y trefydd mwyaf, er cof am y jiwbili, o dan ystynaeth y llywodraeth, ond, medd efe, nid oes dim sail i'r chwedl eu bod wedi penderiyuu gwneyd marchog o faer Caerdydd. O'r bron y gallwn ddychymygu am lythyr yn cyn- nwys cynnifer o hysbysiadau oreulawn mewn cwmpas mor fyr. Ymledu, ysywaeth, y mae yr haint ar yr anifeil- iaid yn sir Gaerlleon. Nid oes odid ddiwrnod yn myned heibio na chlywir son am dano yn tori allan mewn rhyw fferm newydd neu gilydd. Yn nghymmydogaeth Frodsham y gwnaeth ei ym- ddangosiad cyntaf. Nid anhwyldeb y traed a'r genau mo hono, ond y llosglynor (anthrax); a tbery bob math o dda byw. Dywed uu meddyg anifeiliaid ei fod yn auhwyldeb tra pheryglus, ac nad ydyw bodau dynol yn ddiogel rbagddo. Fel y gallesid disgwyl, gwna yr awdurdodau bob peth o fewn eu gallu i attal ei ymlediad; ond hyd yma, heb lawer o lwyddiant. Ni a hyderwn y llwyddir i'w gadw o fewn terfynau sir Gaerlleon ei hun, ac na ddaw droaodd i wneyd ei anrhaith yn Nghymru. Bu agos i'r ymweliad brenhinol a Birmingham droi yn achlysur tra difrifol i esgob oedranus Wor- cester. Pan oedd y miri' drosodd, hwylioda y prelad ei gamrau tua gorsaf y ffordd haiarn; ond y fath ydoedd y tyndra yn yr heolydd fel y gwasg- wyd ac y llethwyd ef yr un mor ddiseremoni a phe na buasai namyn pechadur hollol gyffredin. Adwaenwyd ef gan rywrai, y rhai a wnaethant eu goreu i'w waredu; a chyda chymmhorth tri o hedd- geidwaid y Ilwyddodd efe i gyrhaedd yr orsaf. Ni ddylasai gwr o'i oed a'i urdd ef fod heb rywun yn gofalu am dano. Mewn llythyr a anfonwyd ganddo at ohebydd yn y Dywysogaeth, dywed Mr. CHAMBERLAIN fod gan Gymru, yriglyn a phwngo y dadsefydliad, hawl arbenig ar help a chydymdeimlad y blaid Rydd- frydig. Ar yr un pryd, awgryma nas gall efe wneyd dim ei hun gydag I ysgarmesoedd' rhagar- weiniol o fath yr ymdrech a wneir gan Mr. DIL- LWYN. Pan ddygir y mesur yn ffurfiol ger bron y Ty y daw efe allan o'n plaid, y mae yn debyg. Wythnos i heddyw, yr oedd rhai cymmydog- aethau gwledig yn sir Devon yn teimlo mwy o ddyddordeb mewn priodas a weinyddid yno na phe buasai hanner dwsin o gyplau brenhinol yn priodi. Deuddyn o sipsiwn a wneid yn un cnawd ar yr achlysur, ac hyd y gwyddai y rhai hynaf, nid oedd dim o'r fath wedi digwydd yn y rhandir o'r blaen. Yn ol defod Eglwys Loegr yn 'llan y plwyf' y gweinyddwyd y seremoni. Yniddengys fod y llywodraeth yn bwriadu ym- ddiried ei mesur newydd ar briodasau i bwyllgor arbenig cyn ceisio ei basio trwy y senedd. Mewn cyfarfod o'r aelodau Cymreig Rhyddfrydig a gyn- naliwyd ddydd lau, penderfynwyd gwneyd cais teg i gael un, os nad chwaneg, o'u plith hwy i wasanaethn ar y pwyllgor, gau fod y mesur yn un pwysig i wlad Ymneillduol fel y Dywysogaeth. O'i garchar, i ba uu y taflwyd ef gan Mr. BOYD, barnwr Llys y Man-ddyledion yn Youghal, ysgrif- ena y Tad KELLER i ddyweyd mai am geisio am. ddiffyn y tlodion yr oedd ei ryddid wedi ei gymmer- yd oddi arno; ond nad oedd mymryn o edifeirweh yn ei flino o herwydd yr hyn a wnaethai; yn wir, pe cedwid ef yn y ddalfa hyd derfyn ei oes, nad oedd berygl iddo ymostwng i wneyd yr hyn a geisia y barnwr ganddo. Am y drydedd waith, y mae y tad a'r Jfab, JOSEPH a JOHN WALKER, wedi eu gosod ar eu prawf ar y cyhuddiad o lotruddio yr Heddgeidwad HUGHES, yn y terfysgoedd a fu yn Belfast yn yr haf diweddaf. Ar y ddau brawf blaenorol, methodd y rheithwyr a chyttuno a'u gilydd. Ar hyd y senedd-dymmor eleni, y mae un o'r rhai mwyaf siaradus y tymmorau blaeuorol wedi bod yn nodedig o ddistaw. Mr. JOSEPH BIGGAR ydyw n6d y cyfeiriad hwn. Pa reswm sydd i'w roddi am ei dawedogrwydd, ni wyddom. Nid awn chwaith i geisio penderfynu maint colled Ty y Cyffredin, yr Iwerddon, a'r byd o herwydd y distawrwydd anesboniadwy hwn. Nid yw efe gwbl ddi son-am-dano, bid a fyno. Byddai yn mron mor ammhossibl i Mr. BIGGAR fod yn ddi- s6n-am-dano a'r dyn a'r baich drain.' Yn yr adeg nan oedd Mr. DILLON yn oael ei rwymo i gadw v heddweh, un o'i feichiafon, am y swtu o bum cant 0 bunnau, ydoedd Mr. BIGGAR. Myned yn mlaGU yn ei gwrs arferol a wnaeth Mr. DILLON. DYn ddisgwylid iddo. Mewn canlymad, daeth yn angen, rheidiol I er mwyo anrhydedd y gyfr&ith,, attafaelu swm y feicbiafaeth. Ond nid oes gatl Mr. BIGGAR worth ffyrhng o eiddo 1 w attataelB 0 fewn holl sir DubHn M 0 1 mewn hi yn ? y "Hid attafaelu. Mewn rhanau eraill o' y?? £ ?e ei eiddo ac yn Llundain y mae efe e. bu? y? byw y misoedd hyn. Nid oedd gan Mr. ,SESTos gan hyny, ddim i'w wneyd, fel uchel sirydd, ocd hysbysa y ffaith nad oedd yr attafaeliant, o her. wydd y rhesymau a nodwyd, wedi ei wneyd Llawenydd, yn hytrach na phrofedigaeth, ydoedd cael cyflwyno adroddiad o'r fath i'r awdurdodau gan yr hyawdlaf o'r aelodau Gwyddelig, yr ydjBl yn dyfalu. Yn ddiweddar, bu dinas Glasgow yn pleidleisio ar bwngc y fasnach feddwol. Y cwestiwn cyntat a ofynH ydoedd, a fyddai yn ddymunol rhoddi yr hoÙ awdurdod ar y fasnach feddwol i'r bobl trwy eu pleidleisiau. Attebwyd yn gadarnhaol gan 41,242; yn nucaol gan 77,246; tra yr oedd 8,535 yn mhleidiol. Yn yr ail gwestiwn gofynid-' A ydych chwi o blaid gwahardd pob trwyddedau tuag at werthu diodydd meddwol fel diod gyffredin?' « Ydym,' ebai 57,704; Nac ydym,' meddai 19,411; 'Nis gwaeth genym pa un, attebai 5,556. ydych o blaid lleihau nifer y tafarnau prosennol?, a attebwyd yn gadarnhaol gan 71,727; yn nacaol gan 9,591; ac yn ammhleidiol gan 4,445. 'A ydych yn erbyn rhoddi chwaneg o drwyddedau newyddion ?' a attebwyd yn gadarnhaol gan 68,302 yn nacaol gan 11,230; ac yn ammhleidiol gan 4,506. 0 fewn dwy flynedd, y mae tair ynidrechfa ethul. iadol wedi cymmeryd lie yn Ilkeston, rhanbarth o sir Derby; a'r Rbyddfrydwyr wedi eunill buddu.. oliaeth bob tro. Yn 1885, yr ymgeiswyr oeddynt v diweddar Mr. THOMAS WATSON (Rhyddfrydwr), yr hwn a gafodd 5,780 o bleidleisiau, a Mr. DUCKY- LOWE (Tori), i'r hwn y rhoddwyd 3,793 o bleid. leisiau, gan adael 1,987 o fwyafrif i Mr. WATSOS, V pryd hwn, yr oedd y blaid Ryddfrydig yn uu a ohyttun. Yn 1886, yr oedd Mr. WATSON dra. chefn ar y maes, a rhoddwyd iddo 4,621 o bleid- leisiau; ac i'w wrthwynebydd Toriaidd, Mr. LEEUE, rhoddwyd 3,793, sef yr un nifer yn gymmhwys ag a gawsai Mr. LOWE hanner blwyddyn yn flaenorol, gan adael mwyafrif o 828 i'r Rhyddfrydwr. Cyf. rifir am y lleihâd, with gwrs, trwy y ffaith fod rhwyg wedi ei wneyd yn y blaid gan Fesur Ymreol. aeth Mr. GLADSTONE, a bod yr Undebwyr wedi ymattal rhag pleidleisio. Yn yr ymdrechfa ddydd Iau diweddaf, yr ymgeiswyr oeddynt, Syr WALTER POSTER, 0 Birmingham, a Mr. LEEKE drachefn. 1'r Rhyddfrydwr y waith hon, rhoddwyd 5,512 a bleidleisiau, Be i'r Tori, 4,180, gan chwyddo y mwyafrif i 1,332. Yn yr etholiad hwn, y mae yu amlwg fod yr Uudebwyr wedi pleidleisio, yr hyn sydd yn esbonio paham yr oedd y bleidlais Dori- aidd gymmaint yn fwy.

T R A M 0 R. 0 FEWN y pythefnos diweddaf, y mae sefyllfa wleidyddol Ewrop wedi dyfod i wisgo gwedd new- ydd, annhraethol fwy dymunol na'r un oedd arni yn flaenorol er's misoedd. Yr ydys i briodoli hyn i'r I eydghrair triphlyg' sydd wedi ei gwblhau rhwng yr Almaen, Awstria, a'r Eidal. Dan ammodau eu cyttundeb newydd, ymrwyma y tair i ddiogelu cyfander tiriogaethau y naill y Hall, a'u safle bres- ennol yn mysg y prif alluoedd. Yn chwanegol at hyn, hwy a ymrwymant i gynnorthwyo eu gilydd, os bydd meddiannau neu fuddiannau un o honynt yn cael eu peryglu gan ryw allu arall. illawn gair, y mae y cynghrair yn un diffynol ac ymosodol, ac yn sierhau-os cedwir yn ffyddlawn at ei ddarpar- iaothau-pan y bo un o honynt yu gorfod myned i ryfel cyfiawn mewn hunan-amddiffyniad, y bydd y ddau allu arall yn cydfyned i'r un rhyfel. Yn sef- yllfa bresennol Ewrop, gan hyny, gwelir fod cyfam- mod 0 fath hwn yn rhwym o fod yn elfen neillduol o gref yn nghadwraeth yr heddwch ar y Cyfandir; canys pe tybiem, er enghraifft, fod Rwssia yn ym- osod ar Awstria, neu ar yr hyn a ystyrir gan Aws- tria yn fuddiannau iddi yn Ngorynys y Balkan, hi a fyddai ar yr un pryd yn tynu yr Almaen a'r Eidal yn ei phen neu, ar y llaw arall, fod Ffraingc yn cyhoeddi ei rhyfel o ddialedd yn erbyn yr Al- maen, nid a'r gallu hwnw yn unig y byddai ganddi i ymladd, ond ag Awstria a'r Eidal yn ogystal. Hyd yn oed pe yr ymunai Ffraingc a Rwssia yn nghyd, ni byddent yn ddigon nerthol yn erbyo. nerth unedig y tri gallu cynghreiriol. 0 herwydd hyn, dywedwn etto ein bod yn edrych ar ffurfiad y cynghrair hwn fel siorhad o'r fath fwyaf dymunol am gadwraeth yr heddwch cyfandirol. Ysgatfydd, na chaiff Bulgaria, bellach, well llooydd gan Rws- sia, ao na bydd y Cadfridog BOULANGER 0 Ffraingc yn tyuu ei gyrn ato gan arswydo rhag rhoddi ei gynlluniau dialeddol mewn gweithrediad. Wythnos i ddoe, yr oedd patriarch-ymherawdwr yr Almaen yn cyrhaedd pen ei flwydd yn ddeg a phedwar ugain, a mawr y rhialtwch a fu ar yr ach- lysur. Y mae yn debyg na bu cenedl erioed o'r blaen yn dathlu naw deng mlwydd ei theyrn. Yn y brif ddinas (Berlin), yr oedd yr arddangosiadau o lawenydd yn mron yn annisgrifiadwy. Yr oedd brenhinoedd a thywysogion brenhinol yn mron mor amled yno a gwybed yn yr haf. Yn cynnrychioli Brydain Fawr yr oedd Tywysog CYMRU. Gyda llaw, i'r Iwerddon yr oedd efe a'i dywysoges wedi arfaethu myned yr wythnos ddiweddaf. I Berlin i'r miri yr aeth efe ao i'r Iwerddon enfyn gwein- yddiaeth greulawn Ardalydd SALISBURY angel din- ystr yn ffurfmesurgorfodol. Druan o'r Gwyddel a'i gyni! I'w gynnrychioli efyn Berlin anfonodd ymher- awdwr Rwssia ddau o'i uchel-dduciaid. Wrth gwrs, nid oedd cymmaint ag un o fan dywysogion yr At- maen ei hun yn absennol. Gwae yr hwn a fuasai, heb esgus digonol mewn clefyd hyd fin angeu. Brenhinoedd yr Eidal, Denmarc, a'r Ysweden a gynnrychiolid yno, hefyd. Anfonodd y Pab gardin- al; Yspaen gwpl o gadfridogion; y SULTAN, maes- lywydd ei fyddinoedd; y Transvaal un o'i gwyr penaf; ie, Japan, yn eithafoedd y ddaear, dywysog a thywysoges; a China weinidog urddasol, yr hwn a chwanegai fod anrhegion drudfawr i'r ymherawd- wr ar ei ffordd yn dyfod. Rhwng pawb a phob peth, yr oedd yr wythnos ddiweddaf y ryfeddaf yn holl hanes Berliu. Ond haenau uehaf oymdeithas