Baner ac Amserau Cymru

Nid vdyw y rhyfel yn Paraguay etto wedi terfynu, Mnf.?op? etto yn y wlad. Yr oedd rbyfelgyrch ?20"0c wtr y. cael eu parotoi i fyned i cbwilio am d."D. Timet, wrth .y!w: ar farwolaeth Iarll Maeøy, ddywed iddo fy?ed i'r senedd beda;r Mynedd ey? marw-laeth Pitt a Fox, 8C yn mbln o ddeutu blwi ddyn ar ol yr undeb a'r Iwerddon. Mewn cyfarfod o ynadon sir Gaer, a gynnahwyd dydd Llun diweddaf, hysbyswyd y byddai y. rhaid iddynt, ynnecbreu Mebcfta godi treth o 111 yn y bunt, trwy yr boll air at dalu y colladion a gafwyd «wy fcla y gwnrtheg. Y mae yscrit wedi ei pharotol all dwyn i mewn i Dp Cyffredin gan Mr. Charles Reed, Mr. Basley a 7mr. M'Arthur, I ryddhau pob YSloldy a ddefnyddi r i gynnal Yagol Sabbothol, neu i gynnal yegolion carpiog, oddi wrtb rwymau i dalu tieth. Y mae cynllun ar droed i wneyd llong gamlaS rhwnff Gal way a Dublin, trwy yr lhwn y Rail y llongau Americwaidd mwyaf baaio o Werydd i Ddublin, heb osed eu bunain ynagored iV peryglon a'r colIedion y cyfarfyddir â bwynt tfwy forio heibio jlenydd 3 r lwerddoo. y mae pwyllgor o gyfreitbwi r a maanaebwyr Livfrpool wedi cynnal cyfarfod i yttyried y mesnr newydd ar fethdaliad, ac y maent wedi dyfod i'r nenderfyniad I) wneyd ymdrech egDi,)1 i ddarbwyllo y llywodraeth i'w wneyd yn fwy llym nag ydyw Teimhnt ei fod, fel y mae, yn iby ffaftiol i bob! Lonest diegwyddot. y y/br? Haiarn fwyaf yn y ? —Y mse y ffordd hMMO y», y* bon eydd i ?..y)ttu New TofM& San T?'MoiM—pet)der o dros dMr mt) o ?MiMedd- yn tycu yn tryour at otphm!td. Credir „ ?r EeMif ei gor?ea erbyn tut deubrm ?MheMfmea Awttt Nid "M yn awr ond 80 o ?d?dy. Morpheoo). Bydd yn myned trwy "ogeetli Un't y Dyddi.. Diwed?f. v^wi vail D??udir.-Y mae cannosdd lawer w^ vm^elyn yaod 7 y pythefoos diweddaf 0" Debeudir uag America Aeth deg ar bug.i, o twr«onau o dref LlaoeHi dydd Llun diwedlaf ic y >tae tua'r. nn nifer jrn bwriadu eyebwyn dydd Llun ._f. Ones bydd I funach Cymru wellbau yn kms coM<m Mi 6'z dynion foreu-goHuon Oymn oydd ya myned yn awr fr Amaim.

f fentili TV Y CTPFKBDIIT. Dydd Marcher.—Ar ol i Ysgrifenydd yr Iwerdd- j on a'r Ysgrifenydd Corti-efol atteb eweettynM a ofynid iddynt o bertbynas i drwyddedau tafamdai, j &'r Ilysoodd gwladol, &c., Mr. M'Mabon a gynnymodd ail ddarlleni. ad j»o Pesnr Qwelliant Cyfraith y Tlodion. Eglurodd ei fod yn gyffelyb o ran y prif adranan i'r mesur ar yr un petb. a ddygwyd i sylw yn 1866, a'i amoan yd-1 oedd eangu arwyneb trathiad yr Iwerddon, aci wod y draul o gynnal y tlodion yn fwy cyfartal ar bob rhan o'r gwahanol siroedd. Aeth y boneddwr an, rhydeddus yn mlaen i egluro ei wahanol ranau. Darfu i amryw o'r aelodau siarad ar y Mesur, ond gohiriwyd y ddadl. TY YR ARGLWYDDI. Dydd lau,- Arglwydd Redesdale a Mddoad rybudd o'i fwriad i ofyn i'r llywodraeth a oeddynt ,U. b b.dt a. fi?dd f ? ? ?,, Z yn y n? coronog. Gwnaethpwyd sylw ar amryw bethau, a darllen- wyd Mesur Attahid Troseddau y drydedd waith. TY Y CYFFREDIN. Yr oedd eynnulliad Ilioaog o'r aelodau yn y Tt yn ar iawn, o blegid disgwylid i Ganghellydd y Tryaoriys gyhoeddi cyllideb y Mywodraeth. Mr. Stapleton a ofynodd i'r Ysgrifenydd Cartrefol a oedd efe wedi gwneyd rhyw sylw o'r orymdaith Ritualyddol, ddydd Gweaer y Groglith, yn Saint George's-ia-tne-east. Mr. Bruce a ddywedodd ei fod wedi derbynnanee I yr orymdaith oddi wrth y prif heddgeidwad; ond nid oedd yr orymdaith yn un anghyfreithlawn, o blegid nid oedd y gyfraith yn gwneyd gwahaniaeth rhwng gorymdeithiau orefyddol a gwleidyddol, pa rai ni ellid eu rhwyatro heb yn gyntaf i bersonau fyned ar eu llifr yr effeithiai ar heddwch y dref neu yr ardal, neu ynte yr aohosent rwystr i deithwyr a cherddedwyr ar y ffordd. Mr. Disraeli a ofynodd i Mr. Gladstone a allaiete nodi nifer ac enwau personau oeddynt i'w nodi yn ddirprwywyr eiddo yr Eglwys Wyddelig yn unol a. Mesur yr Eglwys Wyddelig. Mr. Gladstone a amlygai ei ofid am nas gallai ar y pryd gydsynio gyda ebais Mr. Disraeli. Yr oedd awgry m yn y mesur mai tri fyddai eu nifer, a byddai y llywodraeth yn anfoddlawn i chwanega y 1Iüer hwnw. Nid oedd yn alluog ar y pryd i nodi enwau y dirprwywyr, ond gobeithiai y byddai yn alluog i wneyd hyny cyn myned i bwyllgor ar y meeur, neu i hysbysu pa bryd y byddai yn alluog i wneyd hyny. I Y GYLLIDEB. Canghellydd y Trysorlys a ddywedai ei fod yn ofni y byddai yn rhaid iddo flino y Tj a chyfrif hir a dyms o dderbyniadau a threuliadau y wladwr iaeth. Yr oedd yn bwriadu peidio gwneyd un sylw ar y pryd at Abyssinia, Yr oedd Mr. Ward Hunt wedi gwneyd ameangyfrif o dderbyniadau y flwydd- yn yn 73,150,000p., ond yr hyn a dderbyniwyd mewn gwirioOedd ydoedd 72,592,000p.-Itai o 558,000p. Yr, eed(I yr amcangyfrif o'r treuliadau am y flwydd- yn bresennol (1869-70) "fel y canlyn :-Llog y ddyled, 26,700i,000p.; treuliadau ereill yngtyn a'r ddyled, 1,700,000p.; y fyddin, 14,330,000p.; llynges, 9,997,000; cyffredinol,9,530, 000p. swyddfa y cyllid, 4,976,000p. j y llythyrau a'r llong-wasanaeth, 1,090,000p. Y treuliadau y flwyddyn ddiweddaf oeddynt 72,591,000; yr ameangyfrif o'r treuliadau am y flwyddyn hon fyddent 68,223,000; ac yroedd y ffigyrau yna yn dangos lleihld yn y treuliadau 0 2,261,000p., yr hyn oedd i'w briodoli yn benaf i ymdrechiadau gwrol yr Y sgrifenydd Rhyfel, a Phrif Arglwydd y Morlys. Y mae chwanegiad wedi cym- meryd lie yn y pethau canlynol :—addysg elfenol, 68,000p.; addysg Wyddelig, 13,OOOp.; heddgeidwaid Llundain a'r siroedd, 36,OOOp.; y gwasanaeth diplomyddol, 148,000p.; Ty yr Arglwyddi, 45,000p. Cyfrifai y byddai y derbyniadau am y flwyddyn hon fel y eanlyn :-Tollau (customs), 22,450,000p.; cyllid (excise), 22,450,000p.; stampiau, 9,350,000p.; trethoedd eiddo, 8,800,000p.; swyddfa llythyrau, 4,880,000; tiroedd y Goron, 375,000p.; eyffredinol, 3,000,000P.; trothoedd, 3,550,000p. Mewn canlyn- iad yr oedd yr amcangyfrif am y flwyddyn ar ddyfod yn cyrhaedd i 72,855,OOOp.; a'r derbymadau gwirioneddol y flwyddyn ddiweddaf oeddynt, 72,591,000p. Y treuliadau am y flwyddyn ddiwedd- af, heb gyfrif Abyssinia, ydoedd 68,223.000p.; gan hyny, pe buasem heb y diweddaf, buasai gweddill mewn Haw o 4,632,000p. Yr oedd costau y rhyfel- gyrch wedi ei gyfrif yn ddim llai na 9,000,000p. Yr oedd efe newydd dderbyn pellebyr o Bombay yn hysbysu na byddai i'r draul yn yr India fod yn ddim mwy nø. 6,830,000p., neu 170,000p. yn llai nag y cyfrifwyd ar y cyntaf; ac wrth yetyried pob peth yr oedd ganddynt reswm cryf dro3 gredu na byddai i'r draul fod uwch law 9,000,OOOp.; gan hyny yr oedd yn angenrheidiol darparu ar gyfer diffyg o 4,000,000p. Yna aeth y boneddwr anrhydeddus yn mlaen isylwi ar y eyfnewidiadau y bwriadai eu cynnyg; a chwynai o blegid y dull presennol o gaaglu y trethi. Tybai efe y byddai yn welliant anghyffredin pe byddai i'r trethoedd yn lie cael eu casglu ddwwaith yn y flwyddyn gael eu casglu unwaith, a hyny gan swyddogion y cyllid oeddynt yn deall eu gwaith. Yr oedd y dull yr oedd treth yr inewm yn cael ei chasgln yn hynod o r anfodd. haol. Os byddai i'r awgrymiadau oedd ganddo ef i'w eynnyg gael eu mabwyaiadu, byddai yn ennill i'r wladwriaeth o 100,000p, yn flyuyddol. Ae hefyd yn y cyfnewidiadau yr oedd yn eu cynnyg byddai gweddill yn aros, ar ol talu costau rhyfelgyrch Abyssinia, o 3,382,000. Gyda'r swm yna yr oedd yn eynnyg yn gyntaf ostwng treth yr inewm; gan fod y dreth wedi ei ehodi i datu "stau y rhyfel- gyrch, ystyriai efe mai tegwoh ydoedd iddi gael ei gostwng un geiniog yu y bunt. Cynngiw efe hefyd dynu ymaith dreth yr yJ; er nad oedd ond swilt y chwarter, etto tybiai efe ei bod yn dreth oedd yu rhwystr, ac wedi peri niwed i fasnach. Yr oedd y TY wedi pasio dedfryd amryw weithtau ar dreth arall, sef y dreth ar yswiriaeth gan hyny yr oedd efe yn meddwl maigwoJl oedd ei diddymu yn hollal. Yn mhellacli yr oedd y cyfnewidiadau can- lynol i'w gwneyd :—y dreth ar wallt weal ei OowUro iw diddymu; y dreth ar arfarwyddian l gael ei gostwng i un gini; sefydlir y dreth ar gerbydau merliwnyn 15eg swllt; troth y gweision t fod yn 15eg swllt; trwydded porthmyn ceffylau i fod yn 12] i. 10s.; y dreth ar geffylau i fod yn 10s. oc. y tirathargerbydau teitbio igael oi diddymu; gos- tyngir y dreth ar cabs pedwar olwyn 1 ddau gini; a'r hansom cabs, i iod yn dri gini; y. drwyiwed i werthu tS igae1 ei diddymu, a gostyngir y drethar I geffylau 116g. P.rh.ad wth Y bD-dd- -rhydeddus ?" d^tu dwy awr a baDner ^o0 Uwc Gwøaed 8ylwadaa W ronl2yglon L4we gm JLJn^i^e we& paaio-Maryw  M,Iwn ysyUtiad S"r gyllideb, dorlle. ? Mesur Pl. Y Gwarthq am yr ail waith,  &nwyd y T? dd..t. d.? --Yd weai un o'r gloch y bo-n. I ty yr arglwyddi. TY YR AKUIjV! IW.. Dydd <t——c?'yf"?'  carde am gyfrifon neillduol yn daI I)Y"litid 1'r SgZ&Si Cy&yi.dd AT9,IWYAIDdffern'   ArgIwydd Russell 0 alwodd sy v yT' at bender' fyni.d a bi?yd yn mis Chwefror, 1856, 0 berthynas i deitl  Wauleydale i eiatedd ya Nh' yr Arglwyd Ar yr achlysur hwnw yr ^ld eu harglwyddiaethan wedi pennodi yllgor i ^eyd ymchwiliad i'r gyfraith a hmesyddiaeth Y mater@ &a yr oedd eu casgliadau Yn Ilea gymmysf lyi61' rj^4^yr ??m o ga?M i bersonau Mtedd y?? yr ??yddiyn ystod ea by?u, ar y dLlt^riaeth nad oSd YteM i M yn eiddo tenIuo!, Me tddMgyn ?w.?wyr Dadleuodd ei arglwyddiaeth mewn modd gal1uog 0 blaid y mesur, m Yr Ardalydd Salisbu^ ddiolchodd i'w arglwydd- i? MYTM?eth a'r mesur, yr hwn, yn 01 ei hm ??d?d!ei6yKMn.?r?wyddor gadarn, ond ?' yr un pryd -&Iocld &mryw bethau yr .odd yn anghyttuno 4'i MgIwyddlMth. Arglwydd CMma a siaradai yn anaafrMt am y meaur. m Iwli Granville a ddywedodd y byddai i'r llywodr. aeth roddi cefnogaeth wresog i'r mesur. Ar ol ychydig sylwadau pellach gan Iarll Stan- hope a Iarll Colchester, darllenwyd y mesur am y waith gyntaf. I TY Y CYFFREDIN. Mr. Fawcett a gynmygiodd benderfyniad j'r per- wvl fod y Ty o'r farn y dylai y swyddfeydd diplom- I f d y 'T' Y yddol a gwladol fod yn agored, ac i'w llenwt drwy ymdrechfeydd cyhoeddus. Dadleuai efe mai tuedd y dull presennol ydyw cau allan deilyngdod, a gwneuthur y gwasauaeth diplomyddol yn rhydd i ddylanwad a ffafraeth yn unig. Canghellydd y Trysorlys a ddywedai nad oedd y gwasanaeth yn y sefyllfa hwnw y gellid caniatau i'r swyddfeydd cyhoeddus fod yn agored; ac yr oedd yn gamgymmeriad pwysig i dybied am foment y gellid dwyn y gyfundrefn hono a gynnygiwyd gan Mr. Fawcett i weithrediad uniongyrchol. Hyderai efe na byddai i'r cynnyg gael ei weithio yn mlaen, o blegid nid oedd y llywodraeth wedi cael hamdden i ystyried y cwestiwn yn bnodol. Cymmhellwyd Mr. Fawcett gan Arglwydd Stan- ley i dynu ei gynnygiad yn ol; a Mr. Gladstone a ddywedai ei fod yn ammhossibl i'r llywodraeth roddi barn benderfynol ar y cynnygiad, ac am hyny; yr oedd efe yn tybied mai y cynllun goreu yaoecla ei wrthwvnebu. 1_- Yn erbyn y cynnygiad 281 Oblaid 30 Ynerbyn 251 I Y Oymdeithasau C'yfeillgar. Cododd Mr. E. M. Richards i alw sylw y Tt at y cwestiwn o gymdeithasau cyfeillgar; a sylwoad fod cyfraith wedi ei phasio yn 1860 i orfodi cymdeithas- au cyfeillgar i wneuther adroddiadau i'r Cofrestrydd Cyffredinoll ond er gwaethaf y gyfraith hono yr oedd yr adroddiadau yn dra afreolaidd a diffygiol. Yn 1861 pasiwyd cyfraith arall i wellhau rheoleidd- iady oymdeithasau, ond teimlid yr anhawsder mwyaf i'w roddi mewn gweithrediad. Yr oedd sylwy ddau dJ wedi ei alw amryw weithiau at y pwngc, ond etto yr oedd y gyfraith berthynol i'r cymdesthasau yn aros mewn sefyllfa hollol anfoddhaol. Yn ddi- weddar daeth achos o flaen Mr. Selfe, un o ynadon heddgeidwaid y brif ddinas, yn yr hwn y dygai dyn o'r enw Bohan gwyn yn erbyn Cymdeithas Gyfeill- gar Ddyngarol Gorllewinbarth Llundain, yr hon a fu yn cynnal ei chyfarfodydd yn y King's Head, Chelsea. Yr oedd y dyn wedi bod yn aplod o honi am lawer o flynyddoedd, ac yr oedd 7p. i gael eu talu ar yr achlysur o farwolaeth ei wraig. Wel, hu ei wraig farw; ond pan aeth efe i geisio yr arian dywedwyd wrtho nad oedd dim arian mewn Raw, a bod y gymdeithas wedi ei dadgorphori. Rhoddodd yr ynad yn yr achos hwnw warant yn erbyn ysgrif- enydd y gymdeithas. Ond nid oedd cwynion o'r natur yma yn cael eu cyfyngu i'r brif ddinas, ond clywid hwynt o bob patth o'r wlad, yn enwedig mewn cyssylltiad A chymdeithasau angladdol. Dywedwyd gan Mr. Tidd Pratt mai trwy ddeddfwr- aeth eithriadol yn unig y gellid rheoli y cymdeith- asau a adnabyddir fel oymdeithasau angladdol. CymmeroddMr. Tidd Pratt restr o ddeg o gymdeith- asau o'r adroddiadau a wnaed i'r Ty arall, y rhai a ddangosent fod nifer yr yswirwyr yn cyrhaedd i 486,612, ond dywedwydnad oedd nifer y tanysgrif- wTat y cymdeithasau angladdol hyny yn ddim ii nag u n miliWD. Yr oedd cyfanswm y derbyn- iadau am y flwyddyn yn cyrhaedd i 94,383p.; yr oedd treuliadau yr arolygiaath yn36,301p.; a'r tal- iadau ar yr achlysur o farwolaethau yn 64,380p.; ac felly yr oedd y taliadan ar farwolaethau athreuliad- au yr arolygiaeth ynfwy na holl swm y derbyniadau, Nifer yr arian mewn llaw oedd o ddeutu 2s. 10c. yr aelod; eyfrifid fod yr holl swm oedd wedi eu hys- wirio yn cyrhaedd i 1,500,OOOp.; ac i gyfarfod y rhwymedigaethau i yswirwyr yr oedd yr ciddo yn 67,267p. Dangosodd Mr. Tidd Pratt focl traul arol- ygiaeth cymdeithas St. Padrig yn 16s. 3c. am bob 20s. a wari wyd i gynnorthwyo yr aelodau. Am bob punt a dreulid gan Gymdeithas Gyfreithiol Victoria i gynnorthwyo yr aelodau yr oeddynt yn gwario 3p. ar yr arolygiaeth. Yr oedd Mr. Tidd Pratt wedi eymmerydy canolswm oedd gan bob aolod yn yr amrywiol gymdeithasau, ae ymddangosai mai y swm oedd gan Gymdeithas St. Padrig ar gyfer pob aelod oedd 2a. 4c., a chan gymdeithas aralli 5a.; ac Did oedd gan Gymdeithas Gyfreithiol Victoria, lie yr oeddyut ya gwario 3p. i roddi lp., ddim ond 7c. Dywedodd Mr. Tidd Pratt, pan y byddai ar y bøbll dlodion oeddynt wedi yswirio eisieu adferu eu har- ian, fod yn rhaid iddynt fyned i Liverpool neu Birmingham i'w cael os codai unrhyw ddadl. Yr oedd trysorfa Cymdeithas y Royal Liveryn Liverpool yn cyrhaedd i 78,930p., neu 4s. 5c. ar gyferpob aelod. Vr «edd y treuliadau yn 15&. 9c. am bob 20s. a roddid i gynnorthwyo yr aelodau. Gan hyny, yr oedd pob -un e'r pwyllgor yn derbyn 529p. yn y flwyd dyn, ac ymd(U%"ai nad oeddun Ilywodraeth- w neuMÙld o bwyl?or uarhyw swyddta ynwinol yo Uoegr, yn derbyn, oyiruaaint o gyftan. ag a delid ? AcMt? pwyI? Cy?dt?ha* Jh? ZiW. SeMtwyA CymdeitMs Victona yn 18W; „ ■ ?byniada. blynyddol yn ?ooop.; aelod (j LrMOp.;t?adau at angla&au, 12,oo(?, oedd y ooBtsu yn & ON 9W am bob aelod a de),? I& lao"u. Ymddategal nad oedat SoU i? <?de.thMM Mgtaddat yn cynn d uwch law miliwn o yi?rwyr, a chyda thair mili^ wedi enhyawmo yn cyrhaedd ond yn unig i 18t,oo?' Yr oedd casglwr yn myned yn achlysurol oddi??' hen gymdeithas at un newydd, ar r ammod o rth .MiaMdfgaaw y deibymffllau iddo ei hun ?" chwechwythnoogyntaf Dy???yryewi; wyr yn yr hen gymdeithw mai eii humg ddi.getw?? oedd troi gydag ef at y gymdeithas newydd, a'r ch lyniad eedd fod y rhai agymmerent ei gy?hort. colli eu hawl yn yr hen gymdeithas, ac n?doeddv? yn cael hawl yn y gymdeithas newydd, M os dV ?ddaiiddyntftrwo fewn y tymmhor o ehw ¡g. wythnos ni byddai ganddynt un hawl arygymd.,? Mt adawvd gmddynt, nac un hawl chwaith yn v gymdeithas newydd y byddent wadi ymuno ? hY YstynM efe (Mr. Richards) fod y sefyllfa h? bethau mor ddrwg fel y dylai y Ty ar bob c fif drefnu rhyw feddyginiaeth iddi. Yr oedd god ef fath beth yn warth i'n teymas. Un ai yr oe1dy r wedi gwneyd gormod neu rhy fychan drwy y ddeddf. wriaeth, o herwydd yr oedd pobl dlodlon yn ymono A'r gymdeithas o dan y dybiaeth, o herwydd fod. y rheolau wedi eu cymmeradwvo gan Mr. Tidd Pratt, fod pob peth yn lawn a chyfreithlawn; ond pan ofynid i Mr. Tidd Pratt gymmeradwyo y rhwl. au yr oil a wneid ganddo ydoedd siorhau nad oedd y rheolau yn wrthwynebol i'r gyfraith, ond aid oedd yn cymmeryd arno sicrnau fod taenau y oymdeithasau hyny yn gywir. Yr oedd trealiadnu cymdeithasau Liverpool yn erchyll o wastraffuj. Tybiai efe (Mr. Richards) nad oedd yswiriant y Llythyrfa yn'debyg o fod yn anturiaeth ennillgar (oiywch, clywoh). Yn nesaf eyfeiriodd at gym. deithasau mawrion tebyg t'r Coedwigwyr. Yr oedd nifer yr Odyddion yn 412,000 o aelodau, ac yr oedd eu derbyniadau y llynedd yn cyrhaedd i 499 Yr oedd y treuliadau yn 32ô;000p" ac yr oedd yr ennill ar holl weithrediadau y flwyddyn yn 172 ODOp Gwertheu heiddo oedd 2,600,000p., neu 6p. y pen am bob aelod. Yr oedd gan y Coedwigwyr dros 300 000 o aelodau y llynedd; yr oedd yderbyniadau YII cyrhaedd i 336,840p.; y treuliadau, 273,OOOp,; ennill ar weithrcdiadau y Rwvddyn, 03,000P. Dy. wedid gan yr ysgrifenydd y dylid rhoddi 4O,OOOp. at gyfrif arall, ond at- 01; gwneyd hyny byddai yr ennill trwy weithrediadau y flwyddyn ddiweddaf uwch law 50,000p. Yr oedd y Coedwigwyr yn werth uwch law miliwn o bunnau, yr hyn oedd yn 3p. 9s. 9c. ar gyfer pob us o'r 300,000 o aelodau. Diffyg mawr y cymdeithasau hyn oedd eu bod heb deimlo yr angenrheidrwydd am brisio gwerth eu heiddo, ac yr oedd eisieu pasio cyfraith i'wrhwymo i wneyd hyny yn rheolaidd ar wahanol amserau. Ond yr oedd yn dda ganddo ef ddeall eu bod yn awr yn dechreu dyfod i deimlo yr angen am hyn. Yr oedd eu holl adroddiadau yn y blynyddoedd diweddaf vi galw am brisiad teg. Gobeithiai efe y byddai i'r Ysgrifenydd Cartrefol roddi pob cymtohorth o fewn ei allu i gario hyn allan. Y r oedd rhai ysgrifenwyr yn arfer haern fod holl gymdeithasau y Coedwigwyr a'r Odyddion mewn dyled o 9,000,000p.; ond cyfrif- ai mab Mr. Neison nad oedd eu dyled ond 2,000,000p., abod y rhan fwyaf o honynt yn ddy. ledus oddi wfth gymdeithasau Odyddion siroedd Lancaster, York, Derby, a Chaer. Gyda)r eithriad o'r pedair sir hyn, credai Mr. Neison y gellid frosod cymdeithasau cyfeillgar or sylfaen ddiogeL Trwy gymmhorth cyfreithiau doeth, rheolau teg, it arolygiaeth fanwl, gellid, eu gwneyd yn sefydliadau bendithiol iawn i'r doebaxthiadau gweithiol, ac ystyriai efe y dylid gwneyd pob ymdrech i'w gosod ar sylfaen mor ddiogel ag y gellir. Wrth dli- weddu, gofynodd Mr. Richards a oedd y llywodr- aeth yn baxod i ddwyn mesur i mewn ar y mater hwn, ac os nad oeddynt, dymunai efe wybod pa un a gydflyniant i wneyd ymchwiliad, nell i appwyutio dirprwyaeth i gael chwaneg o wybodaeth ynghylch yr Odyddion a'r Coedwigwyr Mr. Bonham Carter a longyfarchai y dosbarth gweithiol 0 blegid fod ganddynt aelod MrhydeddM yn y senedd ? W(I yn deall eu hangenion a'u dymun' iadau fel Mr. Richards, ond yr oedd efe yn meddwl fod y rhan liosocaf o'r Cymdeithasau Cyfeillgar yn foddlawn i'r gyfraith fel yr oedd yn bresennol. Mr. Bruce a longyfarchai Mr. Richards o blegid y modd rhagorol y traddododd ei araeth gyntaf yn y senedd. Yr oedd efe yn cydnabod fod y mater a ddygwyd i sylw gan ei gyfaill anrhydeddus y9 un hynod bwysig. Yr oedd efe yn ystyried fod digoa wedi ei wneyd yn ystod y 30ain mlynedd diweddat er sicrhau i'r cymdeithasau hyn gael eu gosod ar sylfaen ddiogel. Yr oedd efe yn meddwl y gallai v cymdeithasau eu hunain wneyd yr hyn y cymmhelhd y llywodraeth i'w wneyd. Os oedd ei gyfaill an- rhydeddus (Mr. Richards) yn dymuno gwn evrt chwaneg, tybiai efe mai y ffordd oreu fyddai iddo gynnyg am bwyllgor neillduol, a byddai ilr Ilywodr. aeth ei gynnorthwyo i'w gael. Yna terfynodd yr ymddiddan. Treuliwyd y gweddill o'r eisteddiad gyda'r pleid- leisiau arianol. TY YB ARGLWYDDI. Cafraith "Copyright." Dydd Llun.- Gosodddd Arglwydd Westuur) ysgrif ar y bwrdd.i gorphori a diwygio cyfraitli cm right, yr hon a ddarllenwydy tro cyntaf. Addysg yn Ysgotland. .1 d nnr. Ar gais amryw o'r arglwyddi,, cydsynioaa Y o Argyle i ohirio y pwyllgor ax y mesur ar Adtly,g ya Yagotland. 1 Cwmniau Ffyrfid Haiarn, Darllenwyd Y sgrif CWllïw. Ffyrdd lialaru ail waith. TY Y CYFFREDIN. Eta perthynasau â China. Dydd Llun.—Mewn ittabiad i'r Milwriad y..c., dywedodd < Mr. Otway, yr Y?grifenydd Tramor, ei t'? wirionedd fod digwyddiadau gofidus wedi cyrV(i He yn ddiweddar yn ChjM, a bod liawer  eu bywydau. DymunMefehyabyau'M? ?? m&wr gwladweiniaeth y Uywodr?thya? oBjd sefydlu a- -el?dw perthynMau c eillgar 93"1,, llywdmeth a phobl hina, ahelae  gyda'r ?0 ymh?rodr?th. Oa de y_ 0 ddei),? -Pr?? ui?hy? uiw-d, lszw gweinidog ynPe?in oedd hy?y" hyny i'r l1yWO aeth ByS-redm.), ? yr .?id Syr R. yA, l l!Lk ^^j, gwneyBhyny M'h<?MHytM, ao yr Mdd.Ufdr. Mth China boh <umMr wedi t?eya, neu ",cd .d<hw?m?,??U.d. Cyd?h?y??cd<!

Synod yn r-rof^don. ac yr oedd en & r peader- ffWadau Sdiaeth Pr?tMaidd! ^dad^yMad. Y maehTnyn beth felh!ff^wl am dano. MM yn d?g y bydd jtw Gwyddel, serch byn 7, yu faichD weled yr, j.w 5ii cvchwYC, M md ow Aim yn eu 7J» fTrrAln ond y ^doliadau a rSnhant. Nid oes etto ddim sd i ba ?v maeut ar fedr myned, ond Y mae yn eglnr ???hwenavch "gwlad well." Dywedai rhvw walch wrthyf ddoe mai nld y nef yw bono o ?Xb.d?oe< ya tynu tnag yno. M? rhai ?n meddwl y gallant fod yn meddwl ym- fudo i California nen El Dorado, er ?c.-hau y c? h hwnw ag ayd? mor Mgenrhe.d.oH Broteatant Gwyddelig brofstio yn erbynyPpaLb', a gochel ei burdan. Pe basmut yn gofyn is nghvnghor i, rboiawn bob anDogaeth iddynt brofi gwirlonedd eu Protestanlaeth drwy barhau I ddal lamp y bywyd yn yr Iwer(ldon ar 01 colli o\ew y llywodraeth. Ond DI waeth beb siarad, ?i  gael y'?"? pan attelir en moetbau. eaGanddymnno iechyd ph.b?i're.goM.n. nisgallaf gau y llytbyr hwn heb ddyweyd aAIB AM Y "BALOT." I GwdMf) cbwedl yn ddiweddar ? sydd yn .nvn? ynmheU i wrthbrofi y rhai a baerant y Si'?Tgymm?i twg.wobrwy?th mewn Sddleiaiad dirgel brofi yn Syddl.wn i'r hwn llwgrwobrwya. 11WCvTc™' l°u" Phillip, brainy Ffr?gcod  meddu pleidlais. Gan feddwl fod yo hawdd llwgr vobrwyo nifer bye?ain o etholwyr, daeth eyf- reithiwr yn Bordeaux yn mlaen fel ymgel8^d Im eTnnryehiolaeth y ddinas. Er nad oedd nifer yr etholwyr dros 6C0, etto yr oedd y tugel yn anbaw'der o'i Baen. Pa fodd bynag, gwa- boddodd 250 o'r etholwyr i wledd fi a ?2 a chym- Zrodd ofal am i bob etbolwr gael rhywbeth mwy .ylweddol na bwyd a diod yn g6f am yr yebleddach. Wedi hyn o rarym" dtodd, aeth i'r ?,.?dd un ? bymtbeg o ble.dlemau. Toe wedi byny aeth un o'r ^hoiwyridala Mo .m rvw wasanaetb a ?BMtbM; "'?°?y eyfreitbiwr yn 2,500 0 ffrangciau. CXo\wr" wah ato 126 o ?ngciM," meddM yr etholwr." Pa'm" "Ma h't'wch ddim, do?wch nhw i mewn." Gan ddilyn yr ben air ibeidio byth a gwrthod, newidiodd y cyfreithiwr ei fil. a de byniodd ye-M. Yn awr, meddai yr etholwt, mi rof eglurhâd ar fy ymddygixd. Yr oeddych yn ymgei»ydd am Bordeaux, a gofynaaoch  roifyM«- i chwi. DywedMa wrthvch fod fy nillad yn rhy waelion (ar y Sabbath y mavnt yn pleidl..isio yn Ffraingc) i fyned i'r poll, a fhodd- asoch chwitbau i mi 125offrangciaui brynu rhai newydd. Aethum i blndleiaw, ond yr oeddych chwi y favh yagogyn fel y fotiais yn eich erbyn Ac yu awr, gan fymod yn gyfoethoc- ach, nis gallaf gadw eich aiian.