Baner ac Amserau Cymru

CEINEWYDD. *3 1 VM4DAWIAD GWEINIDOG.-Y ?AHCH. W. E. JONES (A.) DRWft genym orfod hysbysu fod yT awffrymiadaji a vnaed yn y newyddiaduron obryd i gilydd am yih-1 adllwiad y Parch. W. E. Jones erbyn hyn wedi trbi allan yn ffaith. Ni phetruMa rddywedyd fod y Oei-, newydd wedi oael colled ar Aniryw gyfrifon yn ei symmudiad, ar yahta i'r golled a gafpdd yr eglwys yr oedd yn weinidog arm. Byddai ef bob amser yn barod ae yn ewyllysgar i roddi help HMv gyda phob symmudiad a fyddai 4'i amean 1 lesoli y dref a'r gvmmydogaeth mewft ystyr wlodoi, foesol, neu grefyddol. y d-ai yn hynod fywiog a selog gyda phob peth yr ymgymmcrai ftg of. Bydd em colled ni yn ennill mawr, yn ddiau, i Drefoiiin, maes llafur newydd Mr. Jones. Dymunwn bob Uwyddiant a ehysur iddo, a gwell ieehyd i Mrø, Jopts nag a gaf- odd yn ystod ei hafosiad yma. Yr oedd gan sefyllfa waelleenyd Mrs. Jones llawer i'w wneyd tuag at anesmwytho Mr. Joiies, er mor gysurus oedd ei gya- sylltiadiu gydaY eglwys a'r lie. Gaa fod yr ymfud. iad i gymmeryd lis yr wythpos Wo, cynnaliwyd math o gyfarfod ymadawol yn nghapel y Towyn, nos Lun, wythnos i'r diweddaf, pryd y dewiswyd y Parch. T. Rees, Maengroes, sylraenydd yr eglwys hono, ac amryw eglwyai Annibynol ereill yn y gym- mydogaeth, i r gadair. ymmhv yeaer i'r Dadlettai y cadeirydd ei anghynunnwysdsr 1 r awydd, amraai pflchod anfaddeuol c&ddirydd ydyw iiarad gormod. Teimlai efe rywfodd bob ameer, pan fyddai ihewn lie o addoliad duedd i siarad; a siarad gormod, yr oedd yn ofni, gan lawer o'i frodyr. Ond hyderai na syrthiai i'r amryfusedd hwnw ar yr achlysur presennol. Credai ein bod ar y cyfan gyda glanaujy mOr yma, heb gyfeirio at nn enwad yn y byd mwy na'u gilydd, yn weddol iach yn y ffydd. Dyna un syniad lied boblogaidd sydd yn ein plith, incddai, "ser fod Duw a'i lywodraeth ta cefn gyda llawjyn rheoleiddiad ein holl amgylchiadau yn y byd. Nid oes un syniad mwy Beiblaidd na hwn yna. Yr Arglwydd yw y cwbl, meddwn. Gweddiwn ar fod idclo gymmeryd trugaredd ar ba wb ar dr ac ar fOr. Eithaf da. Y mae y theory yn iawn, ond yn y practical yr ydym yn colli. Os daw rhywbeth eroes i'n teimladau ni fydd dim yn iawn ae wrth ein bodd. Ni chaiff un dodrefnyn ei symmud o'i le na fydd un yn grwgnach. Bydd y penteuluyri gweddïo ar y ddyiedswydd deuluaidd yn y boren .r ilr Arglwydd wneyd iddynt yn ol ei ewyllys, fel yr oedd yn dda vn ei olwe. Ond dyma gystudd yn dyfod ar rai o'r plant. A dyna gyfnewidiad wedi dyfod—yr ynj- arferol yn methu-pob peth fod Mr. Jones yn cydnabod y Uywodraethwr yn yr ysgogiad presennol o'i eiddo, a gobeithio eirbn ninnau felly yr un modd wrth ei golli o'n plith. Peidiwch a therfysgu dim, gxfeillion. Dodrefnn sydd yn cael ei symmud 0 i le. Gaiiwn oil ym- orphwys ar y fraioh dragwyddol yn yr amgylohiad. orphwys ar y fraiob di-si-,0 K wi feL eglw.. ydv' yn dd?eth. Gobeithio yr ymddyh chwi fel eglwys yn ddoeth. Y mae rhai eglwysi me wa 104i$ au cyffelyb ;e(lia:olífl:Sl P:idiedIth chwi a dyweyd, 01 gan fod Mr. Jones yn ymadael mi yiuadawn ninnau. Os oes yma rai felly, nt olch tu. Nid oes llawer o golkd ar eich ol. Ni synwn pe baech heb orphwys nes cyrhaedd plas Pio Nono, a chusanu traed y Pab. Y mae achos Iesu Grist nidwa ffordd yn y carchar yma yn bi-esennol. Chwi cllweh fod yn sicr na wena efe arnoch os gadewch ef yn y carchar., Os oes gronyn o gariad yn eich mynwesau tuag ato, aroawch gydag ef yn y carchar. Bydd yn chwitti genyf ar ol Mr. Jones fel cymmydog hawddgar, ae fel Drawd ffvddlawn yn y weinidog- aetii. Y mae yn uchel yn ly meddwl fel pregethwr, ac yn ngolwg cynnulleidfa Maen y groes. Y tr« di- weddaf oedd y tro goreu. Arwydd dda yw hyny ei fod yn cynuyddu. Yr Arglwydd a fyddo gydag ef hyd ddiwedd ei yrfa. Y ffordd 1 gael mwy ydyw cydnabod am yr hyn a gafwyd. Yna chwauegodd ar gynghori yr eglwys mewn modd dwys a difrifol. Yna galwyd ar y Parch. E. Jones, Llwyn celyn, i anerch y cyfarfod. Dywedai nad oed- dim yn hyfryd yn y cyfarfod can D ?elled ag a fynai ymadaw- iid i'r mater. Peth diflas oOOd hyny ynd o eihun. Etto teimlai yn (14 gael y fraint o fod yn y cyfar- fml. Yr oedd vn cario v meddvliau uchaf am Mr. Jones fel cyfaill, a tlieimlai yn ddwys o herwydd ei I eth. Tei. m 1 ai yn fawr dros yr eglwys hefyd. Nid oedd ganddo efe na'i frodyrfawr e,?, l i hetyd. N 0 ddim i'w wneyd ar yr amgylchiaa;ond gweddio, a dymuno ya dda ^iddynt—dymuno am fendith i'r cglwys^ac i Mr. Jones ar ei ymadawiad. Bu ei ddy- fodiad atynt o les mawr. Ystyriai efe fod amry*' bethau yn y symmudiad yn destyn eysur i7" gyntaf, ei fod yn ymadael &'i gymmeriad gydag ef gystal a phan y daeth yma. Yr oedd yn adnabod Air, Jones yn dda cyn iddoddyfodyma. Treuliodd aiuser gydag ef yn y Coleg; a phrofodd ef yn gyfaill ffyddlawn yno. Felly yr oedd gan bawb—yu fach- geu nke M anwyl, ac;y mae Mr. Jones yn parhau IcIly. t Y mae rhai yn arwyddo yn dda ar y dechreu, ond yilnewid o dau amgyiehia1r.; ond nid oedd efe wedi cael dim ey?n?widiad yn Mr, Jones 'wadi iddo ynHefydin yn wemidog yn y Ceinewydd. Yr ail gysur yw, fod ymaeb'Y8 yn gyian. Y Mr. JoMa ya ei ?? f?ag y cafodd hi. Oa OM.gMym Jones 31, ei g hwli ddyvieyd brA#4 pan. !yddolrhai i'w euL yn sw y ??l?e genym Tl'iW?I ddywey am yr h?yn syad dd" a chanmoladwy. Undeb a cbydwelthredlad )"W y pethau mwyaf pwyeig mewn cyasylltiad ag eglwy. Y mae anghydfod ac anghariad o'r ochr arall yn dyfetha pob cysur. Yr oedd Mr. Jones bob auiaer j-n canmawl yr eglwys. Nid yw pob eglwys 511 alluog i fagn gweiuidog; ond fel arall yr oedd hi ma-eafo.ld Mr. Jonas bob chwareu fteg i gyn- "y'Mu. Yn drydydd, y mae ppb cofion am Mr. Jones yn destyn hyfrydwch i mi, moddai. Bu yn ?"'?thredu ag ef gydag achosion gwladol a chref- Juonil. B? yn S?iwy? iawn yn y cylch yr oedd yn tr,i ynddo. Yn bedwerydd, er fod Mr. Jon« yn ae o'r ?' ? ydyw ya ymad? oddi wrth y ??M? th;preg6thu Crist fydd ei waith yn Trefe?iB newydd mUDa' bob Uwyddiant iddo yn ei gylch ? g?wyd ar Mr. D. Davies, c6f, un o ddiacon-   fr ??'' i ?yveyd?ir. Rhoddodd Jjy1 a t eiinladwy i'r perwyl emipwl.- W? Sy?"?, cyfarfod ymadawol y gelwir hwn. ? f..))' ?? (,Ii gyfarfodydd y ddaear yma, ond y *)q1? 1myned i gyfarM na bydd ym- I Y. ? hoH gyfa.dodydd crefyddol a chym-  y Mint M y JA#oar yma, cyfarfodydd i vm! i y'Vnt. :Dywedir fod cymmanfaoedd yn liwi iU ? ?'"?'ca am bythef.o?. Ond nid 0C8 onr! «C+:(mnun'a y rbai eyfmwn yn y ? ?' par- b yth. Y mae ^'awer 0 gyfammodau pw/sig yn ?'?°? y;nN mogys y eyfII1M priodMOl, «vmIio s^ a ch:yfiø.rol. Ond cyfajomodw ?"?tM?ntorig?n?eu?dynt, neu gan 6Nt- gylchiadau. D?rma gyfammod yn cael ei dori. Yr mdd yr eglwys yn teimlo yn fawr, yn rhoi Sbrdd i'w teimladau, ac nid oeddwn nemawr rell fy hun. Bu sefyll uwch ben dau beth yn help i lonyddu tipyn ar fy nheimladau, sef sefyllfa iechyd Mrs. Jonee. Yr oedd yn methu cael iechyd yma. Fe allai y byddai ei symmudiad yn lies iddi, meddwn. Y peth arall, yr oedd yn gwella ei amgylchiadau drwy symmud. Beth oedd gan neb i'w ddyweyd yn erbyn hyny. Pe buasai i un ddyfod attaf.fr efail, a Chynnyg tair ceiniog am wneyd rhyWJ'o?', ac un arall yn cVnnyg chwe cheiniog, oni fyddwn yn blentynaidd iitwn i wrthod y cilwech a derbyn y tair. Yr'oedd yn ymadael yn nghanol ei ddefiiydd- ioldeb-wadi derbyn ugeimau i r lwyo, Ac yr oedd yn ymadael mewn perffaith heddwoh 1'r gwa- hanol enwadau. fYn y fan ton, gwnaeth y cadeir. ydd gyfeiriadauijym at y rhai By, (i vyn itrwngwyddo wrth y gweinidogion am dderbyn chwaneg o gyflog am en gwaitb, os cunt igynnyg amynt, drwy ddy- weyd, yn oihljth pethau ereill, am i'r neb 0 honynt hwy oedd yn ddibechod YR yr ystyr hwnw 4aflu yn gyntaf gareg at 't A gofaî, "Pwy o Mnocq a fyld.6 f.dil.?n i adael i'r gweinidogion a'u teuin6ed ddyfod i'ch masnacMai, neu at rai o'r crefftwyr heb dalu %r eu hoiYstyriech hyny yn aaonestrwydd mawr, oni wnaech Galwodd y cadeirydd ynnesaf ar Mr. J. Roberts, athraw yr Yagol Frytansidd, i ddyweyd gair fel un perthynol i un o'r enwatUu troill. Nid oedd efe yn njeddwl dyweyd dim, o blegid yr oedd yu credu ac yn gobeithio y buM?i Mr. Jones, y gweinidog, yn alluog i fod yn bresennol fel yr oeli, wedi Am i, yn ei ddymuniad am gael cyfarfod o'r fath wrtho ef yr wytb,nos ddiweddaf. Pe buasai efe, Mr. J., artref, buasai yn cynnrychiou eu teimlad hwy fel Metho- di.tia?ld, ? llawer gweK nag y g?U??i Me. Ond yr oedd oddi cartref er's diwrndi., a'i daith Sabbath- c4 vn dra phell; ond pe buasai yn cwywd mai heno y luassi y c?farfod, gwnaethai bob vmdrech yn ddiau, i ddyfod adref mewn pryd 1 r cyfarfod. Teimlai efe (Mr. J. R.) yn ddrwg iawn golli Mr. Jones o'r lie. Hoffai ef yn fawr fel dyn bywiog, caredig, a dirodrea. Dywedai Mr, Jones ei feddwl yn ddidderbyn wyneb, bydded y canlyniadau y peth a fyddenij. Ond nid er mwyn tranigwyddo neb, ond o gariad at y gwirionedd, Cyfeiriai hefy d at yr un- de a'r cydweithrediad oedd yn ffynu yma. Mewn gair *r oedd y gweinidogion, er eu bod yn eithaf Cwir ac eewyddorol gyda yr enwadau y perthynent, f, to yn gyfeillion mynwesol y naill i'i Ilati. Nid nmMvnt vn ceftficrenu wrth eu eilvdd. n Parch. L. Roderick, gweinidog ieuangc a pharchus' y ycldwyr, oada y'n a siaradodd. Yr oedd yctau yn barod i selio y cwbl a ddywed- wyd am Mr. Jones. Ni fu dl yddou neu dri diwt- nod yn y Ceinewydd, ar ei ddyfodiad cyntaf i'r Ue, na ddaeth Mr. Jones ato i roddi delieulaw oym- deithas iddo, a byth wedi hyny parhasant yn gyf- eillion ffyddlawn a chynnes I'W gilydd. Teimlai yn ddwys o'i golli. Gobeithiai, er hyny, er ei fodyn ei golli o'r lIe, y. byddai y gyfeillach yn parhau. En- nillodd iddo ei hun gymmeriad da, a gall Treforris fod ytt falch a hono. Ystyriai hefyd fod y He yn caeleolled fawr ar ol Mrs. Jones hefyd. Yr oedd yn foneddiges hawddgar, grefyddol, a thalcutog. Vlrl oedd yn ddrwg ganddo fod llf. i'hi.hyd mor wael, fel ag i'w lluddias i ddyfod ond ychydig i'r cyhoedd er's llawer dydd. Cai ei ddymuniadau goreu yntau eu dilyn i'w cartref newydd. YDa. galwyd ar y Parch. J. M. Prytherch, Llan- arth, i anerch y cyfarfod. Dywedai nad oodd dini newydd dan haul. Fod Duw wedirhagdrefnu pob peth. Ein dyledswydd ninnau oedd cydnabod ei fywyddiaeth, fel yr awgrymai y cadeirydd. Gwnaeth- ai ei oreu i daflu rhwystr ar ffordd Mr. Jones i ym- adael, pe buasai yn ei allu. Cyfaill twymngalon a charedig y gwel yntau ef o'r dechreu, ae yn par- a?dhaareel, dig y i T mae hyny yn dangos fod yr eglwys yn Towyn ya eglwys garedig a thwymngalon hefyd, gau nad ydyw ei chysaylltiad & Mr. Jones wedi' gwapthygu dim arno. Y mae ambell i eglwys yn effeithio yn ddrwg ar dymmer ac ymddygiad Hawer weimdog oedd yn naturiol 0 dymmer ac imddyg- ad gwahauo i?r oedd yn deall ei fod ef fel cadben doeth yn eu plith, a'i holl officers a'r dwylaw yn lifndd ac ewyHysgar i wneyd yn ol gorehymyn a chais y llywydd. Yr oedd yn dda iawn ganddo fod y crfarfod wedi cael ei drefnu. Nid yn unig yr oedd y lie hwn yn teimlo colled ar ol Mr. Jones, ond yr oedd Annibynwyr y sir Ylteimlo felly hefyd. Awdurdodwyd ef (Mr. P.) fel ysgrifenydd, wrth roddi llythyr ymadawiad i Mr. Jones oddi wrth y cwrdd chwarter, i amlygu eu gofid fel eyfundeb ei fod yn gadael y sir, gan fod ganddynt olwg fan?r arno, fel gweinidog ieuange gobeithioL Yn nesaf galwyd ar Mr. Jones ei hun i ddyweyd 4dig, akiau am ei deimladau ar vr achlysur. Dywedai mai dyna y eyfarfod rhyfeddaf y bu efe ynddo erioed o'r blaen. Mewn llawer ystyr yr oedd yn ddrwg ganddo ei fod wedi achosi cael cyfarfod o'r fath. Ond yr oedd ganddo resymau digonol i'w foddloni ei hunan dros gymmeryd y owrs a gym- flierodd. Cafodd yreglwys ar ei ddyfodiad yma, yn ag os i bedair blynedd yn ol, mewn trim gweithio, wedi ei Aoddi felly gan ei barchua hen dad, y cad- eirydd. Ar ol aros ychydig yn y lIe fel ar brawf, ppnderfyipw ei wneyd yn nyth, meddai, anyth eysums y cefais ef;" ond nid heb yr un ddraea, peidied neb a meddwl hyny. Nid oes gehyf ond 'obeithio y bydd Treforris a chan 11 eied o ddrain. Nid wyf yp disgwyl y eM un man heb rai. Tra y bum lyiua. treiais wneyd fy nyledfswydd, Yni. drechais fod yn attest, i5 ddyweyd y gwirionedd yn ddidderbyn wvneb d'r pwlpud yn gystal ag o'r s^t fawr. Byddai yn well genyf ddiio yr holl ddaear nlHÜgiO fy Arglwydd 'a'm cydwybod drwy gario wyneb a chelu y gwirionedd. Derbyniwyd amryw ugeiniau i'r eglwys ac i gymwundeb yn yatod yr ainser y bum yma. Peliheredrych arnaf fi. am hyny. Bydded yr holl glod i'r nefoeddam y gwaith. Ni foar neb chwennychu y drychfedawl o ymadael ynddo ei hunan. Ond y mae y meddwl ein bod yn ymadael na chawn byth weled ein gilydd fel hyn mwy yn tldrychfeddwl pirysig iawn." Yr oedd yn ddrwg ganddo adael amryw o i wrandawyr ar ol heb ymostwng i wneyd proffes o Iesn Grist. Gwnaeth ei oreu yn gyhoeddus ac yn bersonol ar eu rhan. Gweddiodd hefyd bwer drMtynt. Ond bu y ewbl yn aneffeithiol iddynt byd Yma. Yr oedd hyny yn Chos o ofid mawr iddo ar ei ymadawiad. Mewn perthyna# i'r 1 e a'r gwahanol enwadau, teimlai yn SolehgMameu cydymdeimhd ii .?dgwdd tuag ato bob amser. Yr oedd yn meddwl ei fod wedi rheddi y cymmhorth a a U ai gyda phob sym- mudiad Ileol a gwladol mewn unde ?'i frodyr. Os oeM wedi cadw draw oddi wrth rai p"thau,1r oedd hyny wedi cael ei achosi oddi wrth nad eedd yn cydwybpdol gredu y dylasai roddi ei gefnodieth idd- ynt. Credai fod yn ammhossibl i well undeb fodoli rbwg (pyabawjl va 43,4 nag wdd ytaa. Yr oedd y eyfarfodydd undebol a gynnelid yn eu mysg bob blwyddyu yn brawf o hyny. Am dano ei hun yr oedd yn Annibyn wr sl-log a chydwybodol. Yr oedd Mr. Jones y Tabernacl yn adysgybl ffyddlawn i hen gorph parchus y Methodistiaid, ac am Mr. BW,erjok,y.r yn anhawdd. cael tynach Bedydd- lwr nag ef. Er hyny, yr oaddynt ar y terms goreu ft'U gilydd fel cyfeillion a brodyr. Weithiau deuai rhai o frodyr y Tabernael ataf, can hysbysu 611 bod yii'bwriadu cynnal cyfarfod diolchgarwoh yr W) t'l- doS ganlynol gyda dymuniad ar i ninnau yn y Towyn i ymuno, Hyny yn cael ei wneyd gyda phob parodrwydd. Mr. L. Roderick, ac eglwys Bethel, yr un modd, "O'r goreu meddynt." Ar ddiwedd ei anerchiad diolchai yn fa\yr i'r eglwys a'r,gynnullei(Ifa, ac i'r walianol enwadau, ac l gyf- eillion yr Eglwys Sefydledig hefyd, am eu caredlg- rwydd tuag ato yn ystod ei arosiad yn V lle. Pan oedd Mr. Jones tua chanol ei anerchiad, daeth y Parch. J. Jonea, Tabernacl, i ttietpn. Gilwyd arno ytitau i ddyweyd ^air. Gofidiai na fuasai yn galla bod yn y cyfarfod yn gynt. Pe buasai yn gwybod am dano, gwnaethai bob ymdrech at hyny. Yr oedd yntau yn hoff iawn o Mr. Jones. Cai yr eglwys yn y Towyn golled fawr ar ei ol. Creiai ei bod yn amhawdd iddynt gael u. yn eu taraw yn well nag ef. Yr oedd yn llygeidiog a chall iawn. Yr oedd ganddo ffordd i fod yn familiar a chymdeithasgar ft hwy, ae etto gadw digou 0 ddis- fotice, a bod uweh law iddynt, fel yr oedaynt yn ei barchu a'i ofni yr un pryd. Ystyriai fqd ei ymad. awiaclyn taflu anrhydedd mawr i eglwys y Towyn; eu bod wedi niagii gweinidog digcm teilwng i eglwyej lliosog a pharchus fel rhai Lliulelli a Threforris I roddi galwad iddo. Bu cyasylltiad Mr. Jones (j fendith fawr i'r Towyn, pe na buasai dim ond aml cyfnewidiad er gwell a wnaeth ar y capel. Mae Yli wir fod tipyn o ddyled arno o herwydd y cyfiiefwjd- iad; ond beth oedd hyny at:y gwelliant mawr a wnaed. O'r blaen yr oedd yn un annypiunol i,.W¡r( ■i fod ynddo. Ond yn awr y mae yn gapel hardd a) chysurus. Dymunai yntau oes hir 0 ddefnyddiolj deb i Mr. Jones. Dibenodd y Pai-ch. J. Jones, Tabernacl, drwy: weddi. Dechreuwyd y cyfarfod drwy dûatllen a gwedetio gan y Parch. J. M. Prytherch. Yr oedd Mr. Jones yn gadael y lie boreu ddydd Mercher. Gwelais ef nos Fawrth. Teimlai yn flinedig ar ol bod yn galw heibio yr aelodau yn ystod y dydd i'r dyben o ganu ffarwel" iddynt. Gohebydd.