Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
(ODD! WRTttEtN GoR! PBYDD…
News
Cite
Share
(ODD! WRTttEtN GoR! PBYDD 0 FAKCHESTEr). | Dydd Mercher, Mawrth 30am. Cyfarfod Blynyddol y- GtfmdtUhas Ddirpesty. Nea, yn hyiraoh, parbâdo hanes Gymmanfa y Methodistiaid. Mae Y ibaihyliy ssdd wedi derbyn BAtlER ddydd Metcher, h-darlien y Hytliyr o Faiieheo, ter, yn gwybod eih bod we'didêchrén ar' hanes y gymmanfa uchod, a'n bod wedi diweddu ein ll;thy?, gyda'r cyfarfod egl?vvsi? boreu ddydd Gwener. Prin, y. byddfti yn deg i ni adael ar hyny, heb ddyweyd gair baeh am y gweddill o'r cyhrfodyda, er nad. ydym yn bwriadu manylli, dim ond g^neyd' rhyw sylw cyffredinot.. Preg«thwyd yn yrijioll gapelau perthynal i'r oyfu4- deb nos Wener. Boreu Sabbath, chwarter cyn naw, cynnaliwyd cylarfod eglwysig yn mhob oapel.. Godd- efir un gairyn y fan hon. 1 Mae llais y eyflfredin yn erbyn treulio y cyfarfod hwn yn gyfarfod eglwysig, a hyny oddi ar ddwy ystyriaeth. Yn :gyotaf, mai mwy priodol fyddai treulio yr amser yn gy'farfod gweddi. Ae yn nesaf, ein bodynbeizhioein gweirddogion yn ormodol wrth eu gosod i bregethti, dair gwaith, a threulio awr a phwarter mewn cyfarfod uglwysit, Mae eWYIr, oDd oofier, aid gan y gweinidogion. Mae yn hyfryd ch mawr i ni alltt sicrhau, itiai hoin opdd y gymmanfa fWYllf llewyrchus a welwyd yn Wticbeeter er's amser i^aith., Dyna, dysticaaoth pob- un y cawsom gyfle i glared Ag ef am dani. Y cyn- nulleidfaoedd yn fwy lliosog, y gwrandaw yn lwv difrifol, a'r gweinidogion yn fwy^ymdriechgar Me yn wir nad oedd ymt rhyw lawer 0 own a chyffifo; er hyny, yr oeddYI. delmlad,lU da. Nid ydym wedi arfer rhoddi pwys mawr ar deimladau, gan nad pa JDqr ddwys a fyddont. Ond er dim, ni fynem ddiystyru y teimlad lleiaf. 0 uor ddymnnol oedd gweled jweision yr Arglwvdd yn teimlo nertli y genadwrieir hunain. Yr oedd en gweled yn yr ymdrech mll.chnb i^neidiau eu gWi'andaw-yr, a rd 'grauynHifoo'ullygaid yo cynnesu ein calon tuag atynt;, ac os nad ydym ,yji camddeall, yn gymmhelliad lied gryf i ni wed lio yb daeRéh drostvnt. Dywedai brawd wrth ddychwelyd o oedfaeon y Sabbath, A Wyddoch chwi beth, gallu Duw ydyw peth fel hyn, mae y holl weinidogion lo ddifrif. Glywsoch chwi y Dr., fel yr oedd yn cym mhell ei wrandawyr I ddyfod at Grist a'i dderbyn., Yn siwr i chwi, ni chlywaisi.neb erfoedmorefengylavid. Rhyw S\W hylryifoedd i'w glywed ,yn mh(ib cyl. eiriad, cttatalfcferl Ddw,' caiiuaalwly gweinidogion, a aiarad yl1 barchus anti athraWiaefch gras. Nid oea zonym ond gobeithio y bydd ffrwyth toreithiog, o dy'vysenau aeddfed yn cael eu Casgltt, mewn cahlyniad i'r hau a fu trwy y gymmanfa. Bellach wedi hyp yna e ymdroi gyda hanesy gwailjh mawr, ni a denwn at ei? testyn, saf? Y cy£adod dii- ;,?i?. hoo Sadwrn, yn Groiven6 r Sq?are,? DMhreUwyd trwy'ddhrllcn rhan o'r Giriotlodd a gweddi, gan Mr. Thomas Williams, Lamb Lane. Llywydd, y Parch. W. James, B.A. y jymmaint a? y bydd Afr. James yma gyda ni bol auiaer, i wnaeth ond galw ary dyeitHHaid at eu gwaith. Y cyntaf a alwodd oedd y Parch. G. Hughes, Edeyri, v1"hwn A d(1vwedonr1. Mai np.t,h mawr u.-lum ,7 -l. '¡. "J -n- 1' .n.J ,U-J "J'n. &1' ddirwest yr hyn ydyw. Dywed rhai mae rhwymo noae dirtoest. Ni; i ryddid mae dirwest yn galw. Dangbsai hefyd y pr(odoldeb 0 gael deddf er attal y fasnach feddwol, yn gynimaiiit ag raai pobl sobi- sydd vaid dalu tuag at gy^usl y tlotty, yearcnardy, y gwallgofdy, cadw a chynnal tefiieddwyr; a chrogi drwgweithredwyr, 4,0. Mae Mr. Hu»hes yn hen dirwestol, felly, yr oeddyn siarafl ia un i'? a?dardod ganddo. I' Y F?ch. 0. J\)J:¡e¡'.Bo9t!e,0ddYDe$af.Siarod 4r. Jones yn gamp?q 0 'blaid y Pmnissive BUI Dangosai y fdthle campus fuaeal 6n gwlad, pe bu??ai 99 y cant 0'1 tafarndai wedi en cau. Annogai bBWbil¡' y.drech o blaid sobrwydd, ac un ffordd effeitbiol i! gau yr holl dafarndai ed? i'r 'Yradd wneyd y cartref mo gyaurua ac oedd yn bOBSlbI 1 W gwJr. r parch. Rogei?1 Edwards a tidroddai hanes un carcharor, yr hwn a ddywedai winhy Capslwr, y buasai yn llawer iawh gwell a riiatach i'r IJywodraetji gau y tafarndai na chosbi dynion am gyflawni troa- eddau. Annogai yn ddoeth y merched ienjihgc !i beidio cadw tyfeillach ii dynioh ieuiingc os ui byddajjt yn ddirwestwyr, a'r dyiiioh ieniingc, y rhai oeddynt yn ddirwestwyr, am iddynt hwythau gymmeryd gof41, rhatr myned i'r stfid briodaaol A merch ieuangc os nja byddai hitHau wedi ymrestru i lwyrymwrthod A diilq- ydd meddwol ? Y nesaf oedd y Parch. W. WilIiams,Crugbywe11. Gamsyniad mynych yw ?dry?h Ar y meddwyn fdl Canisyni&d tByny?!yw edrych Ar y meddwyn fdl edrych ar bod medd?yn yn bechadur yn erbyn Dut?, yn orbynnatur, M yn MbyN cym?eithas: Mae yp ddvledswydd ar bob dyn gadw o'r taf?? Can. demn i a y dull presennol o gamatau trwyddedau. Fod gan yr exciseman awdurdod i werthu trwyddedati, a ic felly fod tai isaf eu cymmeriad yn llwyddo i ga«|l trwydded pari wedi eu gwrthed 'g&a yr yBadob. Mae rhwymau arnom I wneyd Ia allom er cyfhewld y dii jl hi-h.: y Parch. T. Owen, P?rththM 001, oedd y nesa|. (Jofdii^iah rai, meddai Mr. Owen, pa ham y cynhel cyf?rfodydd M hynyc erby& meddwdod mw narby ddrwg arall. Dy"? un pa ham, am drwdo ?yw pechod y pechodau. Mae ein gwaith gya eyrndcithM hon yn debyg i waith y rhai hyaya aetTti.? ?t&UM i chwilio am Dr. FrMkhn. Wedi'eyrhaedfi i ryw le tua'r pegwn oglMdol;' goHy?g?mnt f?a mown coerao 11 awr i r M6" n 0 b eiithibI ?d?i it- mdr gludo y linn ¡aebH'bObl o¥ d ed] w.Y ui'. !FellI 1r Tdym mecM yn fcrfer pbb mdddi m er ceitio ea Mfael er y rhai hyny ??dd wadi colli trwi 16ddwdM. Dr. Edwardsoodd y Desaf, &'t o)af ? tiM-adod d ,.DywedMM??4?'?dd9'w<!6dytei<tit<<d.nedd S,? v cvfarfod o blaid y Permimw BIll. Pa ham n&? 3 I ¡ oedd gan wlad o fco^t l»<!lfJiymyrtM!th â', Uy wodrai t'l I yn y peth b" :r.t.e y llyWodiaeth yn rhwystro gwerthiant amryw bethati, n pha ham y ca iiateir i bobl werthu y diydydd mcddivol, os ccir lIais y wild vn erbyn, Ein bwnge ihawr id 'ydyw gwaredu yr i néngctydranw)1 yma rhag avrthio ynJtberlH i'fr diod- ydd meddwol. Beth yn well" allwiv ni ei wnfeyil <)ia chynghori y bobl ieuMogcyma i fod yn sobr. Un peth y buaswn yn ei gynnyg iddynt, Qr..1I cJlI- northwy i fyw yn sobr, ydyw, ymgadw rbag cwmpeini llygredig. Cofiwchfechgynanwyl.fixl"ymddiddanion drwg yn llygru moesau da." CyHghor araU y buaswn yn ei gymmhell arnoch er eich cynnorthwyo i fyw yn sobr ydyw, Gofalwch am gadw y Sabbath: bydded g inyoh barch yn eich meddyliau i ddydd yr Arglwydd. leueugetyd anwyl, o'r holl gynuulleidfaQedd, codweb gynghorion caiedig Dr. Edwards, Gochelwch gwmni drwg; mae ei eiriau yn werth eu hadrodd droaodd a throsodd drachefn. 0 blegid 4yoa sydd yn cychwyn ein trefydd mjiwrion i ddi tr :rtgu I 'a cholledigaeth, cwmm drwg, a d]ystyæu dy4l? Arglwydd. Terfynwyd y cyfarfod trwy weddi. Gallwn ddyweyd am y cyfarfod hwn hefyd, nil welwyd cyfarfod dir- westol mor liosog er's llawer blwyddyn yn Manches- ter. • Disgwyli wn yn fuan gaQ\ dyweyd wrt4 ddarU.nwyr y FA?EN bthyw, nifer yr enwau a go(nodwy4 ar tyfrdirwestyn yrhoUYsgoIionS?bbathoJ. YmMy)- enwau wedi eu rhestru, ond nid ydy!B wedt<!Mte?el pwjynt. l,m7nt. ddydd Llun, ,am wytli o'r g!och, dienyddwyd J?mes Johnson, ?,bachg?n ?uMgc ? dd?d{rydw4 KMV g'm Mr. Bafwn Brett, yn y 'fmWdlYS ddiweddaf, am lliruddio dyn or ell" Patrick Nurney. O'r ta fewn i'rxajcjmr yn Strangeways y cymmerodd y diery-ldiad Ie. Nid oedd 4Wlfldol i'w weled yn o.rfflw.ihge Farehar. f
]-,,;,?f (, ? : ?. i: :??…
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
] ,? f (, ?. i: :?? :? GOHEbWd o; LtVJWOOfc). ¡'d 1', Er'fod' • I II Dtjdd Gwener y Givylir.h wedi ei restru yn mhlith y p'ethau a fu er s ttos wythnos beilich, etto, nid anfuddiol, one! oaid. fvddai c.1 ychydig tligyru mewn. ?y.yllt,?,d i'r diwrnod. Cawn ar ddearfifod ,o ddeutl 38,000 o berdonau wedi croesi yr afani Birkenhead erbyn wyth o'r gloch y nos, ac yr oeddynt yr adeg hon yn myned drOsodd yn ol yrhifedi o 3,000 yr awr. yrhyn a bar ihigredufod y rhai agroesanant yn y.tod y dydd 0 ddeutu 45,000. Ond deallwn fod hyn yn IhinÙ flwyddyn ddiweddaf. Ar ddydd Gwener y Groglith, 1868, aftth 60,057 drosodd 1867, 44,364 a 1866, 49,097. Aeth yn agos i 7,500 gydÙ excursions o liirkenIleadiwahaliol fanau. C udwyd o ddeutu 1,506 i Southport, yn 'yr h.vn le yr oedd cwtdd tg ga.n y Methodistiaid, CaHjn- i,41, uiewu cy«sylltiad 'r acl"s 0) nmi¡; yuo; (Md Hid ydym yn d, bid y 1600 ??,ti myned Ú cwrdd, e, y dynnmasemhyny.' Yr oedd gan yr un$nwad gyfarfod eyff?ly b ya Hock Ferry befyd. Ber!Ûr fod ?h?,i i,' dal?iti?nt ym%vt-lih?d A'r gerddi'yho. yn agos i 13,000. Y.?a?elwyi A New'F??y pm o ddetitti 3,000, ac ag EMthsM? o ^deutu 30,000. Ond os Mth miló.ddalJno'r}ref; daeth miloedd i mwnbefyd. Daeth un tr|n jivtfft Le Street aeith- yro oèaf T,'dud,,6 'a, M4ii?lV??100 .? -befyd. r da? ko?ll o or?af Ord??all LMe o'r ?d d?M gydag o A?6utu. 1 560, dau o Leeds gyda l,I58,oB?ton 4M. o'Wi?. 450, Birmingham a Shrewsb?ii 760, a? llawer o fanau ereill, felly yehydig, os dim, o wahgziiukh".dd f,, ganfod yma. Bttagil yn dda geaym allu terfynu aiD hadroddiad am y diwrnod-trwy. ddyweyd na ddig wyddodd yr un dilamwain, ond nilt gallwn. Fel ag 1,?dd,?n o gychod New ?r iyvn beshau at y G,.rg,. Landing Stage, o ddeutu hanner awr,,we<jli nawo'r gl.ch yo yr hwyrjamcaBodd uo o'r .en^auWs AcTaibB ncidio oddi ar y paddle box ar yi'etigyn 4i?r, yr,.N,n sydd y? 6rbyn,,yr'?w?6 r?,jda6, er fud peit,?l x?aWT 0 syrthio i'r dwfr, fel y g??i?.th y dy. h?.. Neidiodd Id? o ddylaw y cwji u. ei ol, ? bufq4t yn llwyd. ;&OnU8 i'w ?..l allan yn dùiogl, 4ii y b.. ?y. dyfod ato ei hun,ac yn anuog fyned garlWf. Dell- Wit. fod'y truan dan eifcitruau diodyda meddwol. Da genym allu bysbysu fod nifer y rh,ai a, welsoih, yo. y sjtyllfa hono yn llawer Ili IJg rfcrol ar ddiwrnod o'r fath. Erbyn hyn, y mae yr holl dwrw wedi distewi, a'r diwrnod Wedi ei restru yri mhlith y philU a fu, a minnau a'm oyfaillldwal wedi cyrhaedd adref yn llwyddiahnas. Ieobyd i galon Idw«il.: Cad y lafamdai yn f/ymtarach.—Nd s Fawrth diw- eddaf, eyu? aliwyd' Gyfarf?d e?h.,?ddde yn neti"dY' (o Ilge yn Sh\v Street, 1 ystyried a? ",?s modd cae! rhyw fesiirau oddi am^ylch ti?g at gael y tafr.di yn gauedig Yn gynnarach hag y mapnt yn bresennol.   Y Llyw?dwyd ga T?'S. ?Raffl,, Y., uh 6' h'?ddy. .d.? e!n tref, gM yr Mn; yBg)tyd ?!' P?rchn. G. W. Walr? M.A., John Kelly, W. R.'S. 'Brown, &e" a draddodasant anerchiadau campus ar yr achlys- ur. Yr oedd y lleyn Uano wrand,a4vyr. U Y1¡!fildi<wtll"Ýn ol yr adroddiad II rydd bwrdd masn^ch ein tref fl nifer yr ynafudwyr oadi, yma, i wa- hanol wledydd, eawn eu bixl yn sefyll fel y aaolyn, am diweddu dydd Mfereber ,di- weddaf. HwyWld 31 o longau i'r- Uuoi Daleithiau yn.4ati,o 12,338 o deitbwyr, sef 513. a)Mn .p((*mny«rs, J.18,26,tl'a!1e. O'r nifer diwaddaf yr yn SaesoD, (!&7,M X?M? 3,?.4 yc .Wy?4tM? a 4i0.?o?edyddTmmor. Yn ystod y mis diweddaf- (Mawrth), nifer yr ym. ? Ad*? (Mawrth), nifer yr ym. Nifei- y liongait Lie >) T#im,"Jr 1 .UpolDtteitbiM- SO 3 Victoria, AwBtmt)?M;.t(n')KaS ? f?-tvw »lNi^<Sn«wiwebi'»8 t?'? YI6 I 'x t'om ?.?L'.N?w?adtattAt,} n ?j t,?f?t? p" uH.? .a.w.f??th.A.!??'? Mnu ?ri"'M[ 4 j?.tt? ,-?;"?SMM. 'i-K.^yllywuibb K'( M i l /iiHWllw«d im If S ?. [ .Vl1IaJí. iL., II tiTN 282 d Y cyian, 282 Ymaeyeyfnfant?t<9fm;di<Mddtf drMhefnM ycanlyn ,:a niw.lram Y Tinwh .?J?! '? Z/o?ttM ibte — ?'«?M?r 90 Unol Daleithiau ?. ?7?. '?. <:?;if) ?!.rvic<!)M?i.?<at)*i?c.?.t «2 ,1 bwl# j 1 l.1 < 14 S«»th,A,i}»erci 185 9 w-?S 9 Am-ica.-wvb~ £ 6 3 West Indies 13 1 China "'1; '¡"'¡{"J'. f.ril fJ i..I Mwy o" 5310 M'r tn mis cjma yn y WY yn IS6S. ,?
I BRAWDLYSOEDD CYMRU.
News
Cite
Share
y Ilythyrdy. Aethnm i fuarth y M oddi ar ffordld 1 y mob; ondffc'm dilyins.uit yno befyd. Darfu i Thonas a linnau lwvddo i agor y llidiart. Yr oeddwn yn bur wan o lierwydd colli gwaed. Cyn i (hlrws y llythyrdy agor, daethant attaf drachefn); .0rasaDt fy nannedd, a fy ngwofus uchaf. Agorwyd y drws o'r diwedd, a t'j3 nwydjfi i mewn gan Mrs. Junes. Nid wyf yn hollol sicr i mi weled Evans yr ainser yma, ac nid wyf yn aicr i mi weled Owens, end yr oeddwn yn iaeddwli Hii glywe(I ei laislawer gwaith. Yr wyf yn meddwl iddo ddy- wcyd, os na ollyngid fi allan y byddai iddo roddi y U ar dan. C'ymmerwyd fi i'r store-room. Dywed. asant yn Gymraeg, Llosgwch y t £ Triniwyd fy ughlwyfau gan Mr. Pierce, meddyg cynnorthwyol, a thenant y tJ tafarii. Yr oedd fy nghefn yn bur aufus wrth i mi gael fy nragio yn erbyn gwallt fy mlien. Yr oedd genyf farf hir yr amser hwnw, a thynwyd llawer o honi ymaith. Bum yn sStl am ddau lis oddi wrth y driniaeth a gefais, a bum wythnos yn fy ngwely beth bynag. Oroeaholiadau gan Mr. Morgan Lloyd—Gadewais gartref y boreu hwnw o ddeutu pnmp o'r gloch, a chyrhaeddais y Bettws 0 ddeutu naw. Aethum i fform o'r'enw Plas Glascwm am ddau etliolwr. Dyg- ais hwy i fotio dros Major Pennant. Ni ddygais hwy ddim pellacli na Phenmachno, i ba Ie y daethum drachefn yn y prydnawn. Nid oeddwn yn cymmer- yd rhan yn yr etlioliad-diin ond cerdded oddi am- gylch. gBum yn Gwydr House ran o'r dydd, lie y oefais beth lluniaeth i'r eeidwad. Y mae yn bossibl i mi waeddi Major Pennant for ever." Y Barnwr-Nid yw y peth o bwys. Ni fyddai y ty,? yn fy ngolwg i na gwell na gwaeth pe gwaedd- asai felly. Tyst- Y n y cerbyd, wrth fyned i Benmachno, gallaswn waeddi felly, a Griffith Roberts waeddi Parry for ever." Y peth cyntaf a welais yn ymyl y White Horso oedd goleu t'n. Ni ddywedais Saethweh yld-d," na chwaith, "D y d d,"„neu "Eweh i ufferu." Yn wir ni wyddwn ystyr hyny. Cefais lasiad 0 gwrw gyda fy l ngbiniaw, un yn Bettws, ae un arall gyda fy swper. Ni chefais Scotch Whiskey y diwrnod hwnw; pur an- fynych y byddaf yn yfed gwirodydd un amser. Nid oeddwn mewn cytlwr 0 feddwdod. Gallaawn fod wedi rhoddi fy llaw ar ysgwydd ffermwr o'r enw > Griffith Jones yn y Bettws. Mr. Lloyd-A ddarfu i chwi ddim cusanu ei war ? Tyst-Naddo; 'doodd genyf fi ddim y fath gariad at unrhyw ddyn ag y gwnawn hyny (chwerthiii). lieb law hyny, fe ddarfu iddo fy nifrio yehydig o ddyddiau yn flaenorol. Ni thfowyd fi allan o'r Waterloo. Gallaswn yn liawdd adnabod Owen. Gwelais yn amlwg ei wyneb ef a llawer o .wyncbau 16wel alis ?? iwelais Thomas yn tanio, ond yr wyf yn credu iddo wneyd. Jlevolvo oedd ganddo yn ei feddiant; nid oedd ganddo lawddryll hefyd. Ceisiodd y latullord gcnyi fyned allan drwy y cefn; ond dywedaia wrtuo yr awn adref yn sytli, ac na wnai neb ddim niwed i mi. Y owbl a ddywedaia i ynghylch fy revolver ydoedd gofyn Ile yr oedd pan yr 0,"(Iynt yn ymoaod amM. Ni ddywedaia yn mhresenaoldeb Pierce y saethwn y cyntaf a gyfar- fyddai a mi. Ni thaniais fy hunan y noswaith hono —ni chylt'yrddais yn neb a fy mys. Ni wyddwn i William Owen gael ei saethu yn eigefll. Glywaid fod dau ddyn wedi eu saethu, oncl ni wyddwn åwy oeddynt. Ni saethwyd ergyd hyd nea yr oeddym wedi ein taflu i iawr. Gwelaia bamphled yn cyn- uwys tystiolaetliau o'r achos o flaen yr ustusiaid. Ni roddwyd hWYllt i fy nhystion i. Yr wyf wedi darllen un, ond nid yn y llys. Y mae pob peth yn fresh yn fy nghôf. Rhyddhawyd John Evana gan yr ustusiaid. Dywedais wrth fy nghyfreithiwr am wneyd yr hyn y gwelai efeyn dda yn yr achos. Holwyd y tyst yn fanwl gyda golwg ar bwy oedd yn (lwyn y cyhuddiad yn mlaen yn erbyn John Evans, a phwy oedd i dalu, ond dywedodd y barnwr 110.(1 oedd a wnelo hyn a'r mater 0 gwbl. Tyst-Yr ydwyf bob amser yn ymddwyn yn heddychol. Yr wyf yn meddwl fy mod yn d-wyn y cymmeriad hwn yn marn yr ardahvyr. Dirwywyd ti unwaith am ymosod ar heddgeidwad. Ar ol i Hunter roddi ei dystiolaeth, holwyd y personau canlynol:—William Thomas, game-keeper, Arglwydd Penrhyn; Pierce Janes, Sarah Roberts, Mrs. Sarah Price Jones, John Pierce, Rees Hughes, Johu Jones, Ellen Jones, &c., 0 blaid yr erlyniad. Mr. Morgan Lloyd a anerchodd y rheithwyr o blaid y carcharorion, gan ddyweyd nad oedd efe yii dymuno cynneu y fflam boliticaidd a fodolai ar adeg yr etholiad; ac ni ddymunai ddyweyd gair yn am- mharchus am Major Pennant. Nid oedd yr achos dan sylw yn ddim amgen na chythrwfl politicaidd. Yr .zdd yn ammhossibI cau allan wleidyddiaeth o'r achos. Yr oedd Hunter wedi myned i Bcttws-y-coed gydag etholwyr ar ddiwrnod yr etholiad, ac yr oed f wedi aros yno trwy y dydd y tliwrnod hwnw. 0 ddeutu un ar, ddeg o'r gloch- y noson hono, yr oedd pobl Pcnmachno wedi ymgynímll yrighyd, er mwyn gwybod diwedd yr etholiad, &'r pryd hwnw yr oedd Hunter, ac ereill, yn dychwelyd yuo 0 Bettwa-y-coed. Aeth Hunter 1 mewn i'r Horse Shoe, ond nid oedd efe (Mr. Lloyd) yn dymuno dyweyd dim beth oedd ei agwedd, ac yr oedd, trwy ei bleidgarwch yn gwaeddi "Pennant forever!" a "Parry in hell!" wadi oyffroi teimlad y bobl. Ar ol myned i'r Horse Shoe, ceisiwyd per- swadio Hunter i fyned adref drwy y cefn; ond ni fynai ei berswadio. Aeth allan o'r tf gan wneyd byjjythion, yr hyn oedd yn dangoa yr yabryd oedd yji ei feddiannu. Yroedd Pierce Jones a William Tlomas gyda Hunter. Ynaaeth y dadleuydd dysg- ? yn mlaen i ddangos mai Hunter oedd wedi dj echreu yr helynt, ,i fod wedi tanio amryw ergyd. ion at y bobl. Gwnaeth adolygiad mauwl a galiuog lawn ar y tyatiolaethau. Gyda golwg ar y cyhudd- _YI1 erbyn John Evans, gallai brofi fod v awr y.??'"M' o'r lie pan ddigwyddodd yr heiynt. NK d(lo y syniad lleiaf y bua?i y yh,4ddiad yU(iael ei ddwyn yn ?y? Johu FvS,« \^)l ?d yr erlynwyr wedi ymddwyn Sydar hyMWMdd hwnw a amlygir yn gyffredin pan y byddo achos wedi ei ,UtismQo gan yr ynadon >>id oeddynt wedi rhoddi ar ddeall, yn y radd leiaf, eu bod yn meddwl ymddwyn fel y ?aent yn gwneyd. ?roeddyat weai gadael John Ev? yn y ?uL ?h. Yro?dynt wedi dyfod .'r tu ol iV eefn a gosod achos unochrog 0 R?u yr uch.I.reith?' a ch?ant ?K i gael John Evans i sefyll ? S W. <?. Dyua'r ifordd yr oeddy?t wedi ??' A ydyw hyny yn Mrhydeddus' P? ivdd o'r tai 01 yn gwthio yr erlyniad yn mlaen Pwf oedd ™ talu i'? ci?f??ithwyr, yn '?? y ty?olLt?u, ? ?empMotMycyuUuMMt? YroeddMr GriStht i y ecyvtfrmeittlhu.wwrrV, 0 b^ ossibKl, yn bared i cvmmervd arrio Cr"llgyfrifoWob>an eie uyn euog o'r criuloadeb. Ond yr cell' yno rbywun o'r tu of yn dywedyd„ "Yr ydym >"31 barod l fyhod yn mlaen gyda'r achos hwn i'w eitliaf- ion pelkif." io l ?) ,i ughe labrwr, Glancwm, a ddy wedai ei fod ya,?Mtteamachno ar nosanl ft etholiad. Gwelodd Hunter, Mr. Pierce, a Mr. Jones, yn yr Horse Shoe. Cododd Hunter i fyned allao, ond rhwystrodd y meddyg ef i fynM drwy y tfrynt. Yr oedd Hunter eisieu ffon, a nodiodd at un oedd gan Pieroe, ond ni adawai y meddyg iddo ei chael Dywedodd wedyn, Mae genyf lawddryll yn fy mhoced, rÚ person cyntaf a wnnitf ryw beth I mi, mi a'i saethaf." Wedi i Hunter fyned allan, gwelodd y tyst nifer o ddynionar y bont; clywodd ergyd yn cael ei saethu pan oedd wrth ddrws yr Horse Shoe; aeth ar ol y bobl, a chlyw, odd amryw ergydion 0 gyfeiriad y llythyrdy. chlywodd ddim am Hunter yn cael ei ddyweyd yn yr heol. Ni welodd Hunter ysn dyfod i'r Horse Shoe gyntaf; gwelodd ef gyntaf yn dyfod i lawr y grisiau. Yr oedd y tyst wedi bod yn gweithic) tan chwarter i chweeh; yr oedd-yn arfer gweithio yn chwarel Clwtybugail. Ni ddarfu iddo ef roddi rhybadd i'r bobl fod Hunter yn dyfod allan. Ni welodd efe y i-evolver gan Hunter. Dywedodd wrth Hunter na wnai y bobl ddim iddo, a chynnygiodd fyned gyda ef. Ni welodd y tyst W. Owen yn yr? Horse Shoe! gwelodd John Evans tua hanner awr wedi deg ger y Ilythyrdy yr oedd yno gythrwfl, a'rpryd hwnw y saethodd Hunter yr ergyd; ni welodd y tyst efyn tanio. William Thomas, High street, Penmachno; a doy. wedodd ei fod rhwng banner awr wedi deg acunarddeg noson yr etholiad ar y bont; yroedd yno nifer 0 bobl. Gwelodd Hunter yn dyfod o'r Horse Shoe gyda W. Thomas (y keeper), a Jones (yr ysgolfeistr), un bob ochr iddo. Yr oedd y bobl ar y bont yn gwaeddi 1. Parryforevei." PAsiadd Hunter droa y bont drwy y bobl. Yr oedd Hunter a'r bobl yn myned yn yr un cyfeiriad. Ni welais, nob yn gwneyd dim i Hunter. Olywais ef yn dyweyd, D-'r cythreuliaid ewch yr oedd y pryd hwnwyn myned yn ughyfeir- iad y llythyrdy, ac o fewn 30 i'r Ile hwnw. Yr oedd W. Thomas yn cerdded wrth ei oehr. Y peth nesif y sylwais arao oedd Hunter yn gwaaddi Goll- 'w'" fi; mi a saethaf y diawliaid." Yr oedd W. ??hg.m.. yn gafael ynddo, ond gollyngodd ef y pryd hwnw. Nidjoedd y bobl yn gwneyddiUl i'w gynnhyrfu; ond gwaeddi IIPWyambyth." Gwelais Hunter yn troi yn ol gyda revolver yn ei law, ae yn tanio. Ryel hyny nid oedd y bobl wedi gwneyd dim iddo yn ol diln a welais i ar y bont. Pe buasent wedi gwneyd rhyw beth ar y bont.gallaswn i eu gweled, Pam., daniodd Hunter, eadwodd llawer yn ol, a throdd Hunter heibio oornel uchaf y llythyrdy. Aeth rhai o'r bobly, flordd hono. Clywais ergyd wedyn ar ol iddo ef droi heiMo y gongl. ATosais i lie yr oeddwn. Croosholwyd-Ni welais W. Owen y noson hono, pa John Evans cyn i'r ergydion gae^u tanio. Ni chlyw; ais y tbobl yn dywtiyd un gair am Hunter, Nid oeddwn yn gwybod agafoddnebeisaothu. Yr oedd- Wu tua thair llath oddi wrth Hunter pan y taniodd I'ynedd Hunter ei fraicb oddi wrth Jones; yr wyf ýu s'or na chafodd Jones ei dynu oddi wHho ef. Tystiodd bachgen o'r enw D. Da vies i fodyn cofio gweledhuntery. troi aty bob]; acyn gollwng yr ergyd, a gwaeddodd yntau, Edrychwch lan, hogiau, y mae Hunteryn myned i saethu." I Cad^rqhawyd ydystiolaoth uohod gan David Rob- erts, bachgen o saer. Yea holwyd Richard Roberts, ehwaralwr, Tygoeli, a bacbgen o'r enw Thomas Williams; a galtrodd Mr. IVtorgan Lloyd ar y tystioii canlynol i bronfod John Evans mewn lie arall ar y pryd, sef Ellen Williams, Rebecca Vaeghan, a John Griffith. Y'11a anerohwyd y rheithwyr diachefn g,n Mr. M. Lloyd yn hynod aUuøg, ac wedi i Mr. Mc'Intyre anerch y rheithwyr, symiwyd yrholl achos gan y barnwr, ac yr oedd tuedd ei sylwadau braidd yn an- &af rill i'r carcharorioni. Ar ol absennoldeb o ddwy awr, dyehwelodd y rheith- wyr, a rhYddbaWydEvans, 6 gofycasant am gael dwyn i m!?w4 gyh,4dd?ad 0 ymosadiad cyffredin ya erb?n Owm. Dywedodd y BarnwriiKS gallant. Yna cliiwyd hwy i fyny yn yr adeilad am y noson heb fwyd. I DYDD MEBCHER. I Agorwyd j llys heddyw am hanner awr dideg, a' phan y galwydy rheithwyr 1 mewn, hwy a ollyngas- ant garcharorion Ponmachno ary prifgyhuddiod. Yr oedd y Batnwr ar fedr rhyddhau y ddau garcharor, pan y dywedodd Mr. Mc'Intyre fod ail gyhuddiad wedi ei gael yn eu herbyn gan yr uchel-reithwyr am gam. ymddyglad. Dywedodd ei Arglwyddiaeth ei fod yn gofidio nis hysbysid hyny yn flaenorol, o blegid' buasai yn gwneyd peth gwahaniaeth yn ei gyfarWyddiadau i'r, rheithwyr. i Mr. Mc'Intyre a ddywedai ei fod ef dan. yr argraiff fod ei Arglwyddiaethyn wybyddua o'r ffaith, a'i fod yn peidio crybwyll rhag gwneyd niwed i achos y cyhuddedigion. Yr oedd yr ail indictmelil hwn yn eu eyhuddo o wneyd ymosodiad niweidiol, a thrwy hyny wneyd niweidiau corphorol gerwin, ac yr oedd ynddo adranau ereill, yn cynnwys cyhuddiad 0 ymosodiad cyfiredin ( common assault ). Y Barnwra ddywedai fodyn rhaid myned yn mlaen yn awr gyda'r ail gybuddgwyn. Ar hyn, gofynodd Mr. Morgan Lloyd am ganiatad i dynu yn ol y plediad o ddieuog" i'r couitt cyntaif, ac i roddi yn ei blediad 0 autre fois aapiit. Caniataodd y Barnwr y caio, a oylwodd y Barnwr, ar ol yr hyn oedd wedi digwydd, yr oedd gydalr dadl- euydd dysgedig dros yr erlyniad i bendeifynu pa una oedd yn ddoeth myned yn mlaen. Derbyniwyd awgrym y Barnwr ar fmwaith, ac ni chynnygiwyd chwaneg o dystiolaeth yn erbyn y carch- arorion, y rhai gan hyny a oliyngwyd ar yr ail gy- huddgwyn. ABERIiONDDU. Agorwyd y frawdlys yn y Ho, uchod gan Syr Fitzroy Kelly, ddydd lau, yr wythnos ddiweddaf, ond ni ddarfu i'w arglwyddiaeth cistetld ar y faingc ddydd Gwener y Groglith, a chan hyny ni dde- chreuwyd ar orchwyTioi\ y frawdlys hyd Q,dydd Sadwru. I Llwgrwoh'imjmth yn yr etholiad. Yh vstod y prydnawn, dychwelwyd ?'Ke bills 'in erbyn James Morgan, tafarnwr, a George Thomas, naer maen, pa rai a gyhuddid o gyflawni lIwgr. wobrwyaeth, er mwyn tlenu pobl i bleidleisio i Mr. Howel Gwyn yn yr etholiad diweddaf. Yr oedd Mr. Morgan yncael ei gyhuddo o roddi 5p. i bleidl: leisiwr, o'r enw New (y prif dystyn yr achos), lie hefyd, y mae yn caelei gyhuddo o fodwedi rhoddi ;4p. i William Adairia, .am iddynt bleidleisio i Mi; i<3wjn, yr yrogeisydd t'eidwadol. Yr oedd 'llaw«r iawn o ddyddordeb yn cael ei deimlo yn yr achoe, a, yr o;dd lliaws maivr 0 bobl wedi dyfod ynghyd, n 1 caws,'hit eu -somi. 0 ddeutu pitmjj o'r glocli, gwi aith Mr. Brown, y dadleuydd dros yr erlyiiiail, appeuad ar fod i'r aohos gaol ei bhirio, '0 blegid foil hmlad etrf lawn yn bod yn y gymmydogaeth, ac y bydd yn ammhossibl, ar hyn 0 liryd, gael prawf teg a d-Idiedd, <3wrthwynebai Mr. Michell yr Mjpehad, ond ei arglwyddiaeth, ar 01 gwrahdaw y qdwy oehr, a orehymynodd fod i'r treialon gael eu hoedi hyd y frawdiys nesaf. Pan gymmerwyd y personau uchod i'r ddalf a, y cyhuddia 1 yn en herbyn y pryd hwnw ydoedd, eu bod wedi csisio lIwgrwobrwyo nifer 0 wasanaetb- wyr y rheilffordd er mwyn iddynt bleidleisio i Mr. Gwyn, a.n bod wedi yinddiddan gyda'u gilydd mewn cutting, yn agos i'r dref.