Baner ac Amserau Cymru

Y CARCHAROEION PHYDEINIG YN ABYSSINIA. DywEDUythyroddiwrth Dr. Dekeiod Mr.Ra.ssa.rn, ar ei ddyfodiad i Matawwa, wedi ysgritènu at 'r ymlierawdirr, yr liwii a 3nfonodd osgord(Uu i'IV ar- wain ef i Debia Tabir, lie, ncu yn Komta-Ilid Dengelber-ileu 1,yn Tsana, y' mae de i  ,4ychweliad yr ymhemwdwl' o'i ryfelgyreh yn God- jaw, Y mae yr ymherawdwr wedi ysgrifenu at y crefftwyr Brad yn Gaffat, yn goreliym- yn iddynt roddi ùerbyniad i Mr. Rassamacymddwyn yn garedig ato Y mae llythyrau i lawr i Uhag- fyr 27ain oddi wrth y a Mr. liaraiis, yn wedi cyrhaedd Massowah irwy Mr, ond ni dJerbyniwyJ yr un o/ldi wrtll y carcbarorion ceiiiiadol. Y pryd hWllW, yr oedd yr holl genhadon yn diodtiel- oddi wrth anwyd trwlii. Derbyniwyd telegram yn y Swyddfa Mawrth 27ain, oddi wrth Drafnodliwr ei Mawrhydi YIl yr Aiplit, yn hysbysu fod Beke, mewn lIythyr wcdi ei ysgrifenll yn Massowah ar y 12fed 0 Cliwefror, yn hysbysl1 fod Mr. Rassam wedi ymano ae wedi cael derhyniad earedig. Yr yniliertwdwr, mewn attebiad i'w gais am ryddhâ(1 Cadben a ddywedodd nad oedd ganddo ef ddim yn ei erbyn ef, ac y buasai ef wedi ei ef ers llawer 0 amser, oni bai ei fod yn nacau myned ymaith heh y lleill. Yr oedd y mater i gael ei ddadlu yn mhellach yn Debra Tabor.

AWSTRIA A PRUSSIA YN YMARFOGL I Haera. rhai o newyddiaduron Berlin fod y perygl i ryfel dori all all Awstria a Prw8sia. Dywedant fod yn anion yn harhaus at y terfyn; mewn gwirionedd, fod y ddwy yn j ryfel. Y nlM Y1' adroddiadau hyn yn creu eyffro yn lllhoh 1'han 0 Geriiiany. Dywedir fod Prwssia yn appeliad at fân lywodraethau Germany. Anfonwydcylchlythyr hwn y cyhuddir Awstria 0 droseddu CyttundebGasteia.Rt)yddPrWBsiaMd<!ea.Ueibod yn ofni ymosodiad oddi wrth Awstria, a gofyna pa gymmhort!i & all hi ei ddisgwy! odd: wrttt y man iywodraethau. Onid ydyw ityn yn debyg ia.wn i wMth bta.idd yn proffesu ei bod yn ofni y defaid ? Y MM y National G'ctze«<- o Berlin yn cynghori itywodMethl'rwssiMyuiwrthod &'t' meddyiddrych o gyssylitu y Dugiaetuau, am nas gelltd cynawni y gyfryw weitbred cud trwy ryfel, !tc i wceyd ymgais i oMu am ucha6aet)i milwmidd a Uyngesot Prwssia yo mhoh penderfyniad a wneir ar acllOs Schleswig- iloistein. A ga.ntyn sydd ddyfyniad o'r Augsburu trazeKe;— Os tyr rhyiet allan, y mM yn sicr na. erye Bavaria yn ammnleidio]. Ddoe, cynnaiiodd y Tywyaog Charier, y maeslywydd, gynnadtedd gyda'f Cadirid- og van der TMn, gweinidog rhyfel, [ae amryw ga,d- iridopion ereiH. Y mM y bywiogrwydd yn ffynu er's rhM dyddiauyn Swyddfit Hhyi'cl." Dywed y Polito-, os tyr rkyfel allan, y gall Awstria. ddtbynu ar gefnoaeth wresog ei thaleithia.u. "Gyda golwg ar wrthwynebiad i Prirssia, nid oes mwyach yn NyM yn AwstrM. Dymuniad Bohemia. ydyw peidio tliflu un rhaystr a.r ffordd Awstria trwy Mrhyw anhawsder cartrefot." Ysbeiliad aruthrol yn New r.rA.-Mae heddgeid- ? ?id LIund?n wedi derbyn hysbyH-wydd am ys- iaid )MWf yn New York, yn gynnwysedtg yn So I?M, ?O", ? 1,080 oy.grif-rwym.ud.Ieri ? yM?"dr??hyrmol D?)eithM, M Myd cyfr?M ?yrdud hM?.?"' &?o °' yn cyrhaedd i o ddeutu mihwn a hanner 0 ddoleri. ? ?u bod wedi Eu hMion i'r ''?''?''?id My ?epobmoddio. wedi ? ??.A??y.? gwobr 0 15,000p. a<n adfm? o'r etddo.

TYSTEB Y PARCH. D. LL. JONES, BETHANIA, I BLAENAU FFESTINIOG. I 01 galw tlroion at hyn, a y 0 gofnodi gweithrediadau y pwyHgorau, dyma ni yn awr yn mwynhau yr hyfrydwdi o gronicio i'r dysteb gMlei gweithio yn Uwydtlmnnus ae anrhydeddus. Cynna.Uwyd cy&u-fod cyhoeddus yn Betliania nos Fa.wrth, y 27Mn cy<!so!,ergwneyd cyawyniadohoni i Mr. Jones, pryd y dueth nifer 1iosog ynghyd i gyd- dystio am ei ritiweddau, ae i gyd-ddangos yr arwydd hWll 0 b, -treli iddo ar ei yiiiadawiad. Llyik, yddwyd gan Mr. W. a dygwyd y yn yn y wedd a ganlyn gyff- rediiiol, anerchiad hyr a phriodol gan y lIywydd ar amean y à chrybwyIlion am lafur, fryddloiideb, a 1hvyddiant Mr. Jones yn ei ei arobiad, deilyngdo(I i wneuthul' 0 honom hyn itlùo. Anerehiadau harddonol gan Mr. W. Ilughes, (Gutyn Ebrin) a Josephus o Feirion. Ton gyffred- inol; yna darllen yr i Mr. Jones, J'n gyntaf, auerchiad pwyMgor tieot y WM&t, gan Gut- yn EbriU, yn dadgan eu hymlyniad wrtlio, en eyd- nabyddiaeth o'l lafur gwerthfawr iddynt, a thra yn goftdio ej golli, ctto yn hydern y byddai ei syniiniid- iad 0 les ar0801 i'r Illudiad gwladychfaol. Yr oedd yr anerchiad J'n faitli, ac yn eyfeirio at amrywiol nodweddau 0 eiddo Jones, na chaniatâ gofod i ni en crybiv-yll yma. Yn ilesaf, darllenod(I D. Williatlis, ancrehiad i1r ran eglwys Bethania, o'r )iwn y mac a gaulyn yn adysgrif Anerchiad ar gytlwyniad tystcb i'r Pareli. D. Ll. Jones. Mawrth. t866. ddeallwyd eieh bod wer1i llwyr benderfynu rhoddi gofal eglwysi Bethania It Saron i fyny, dl1eth i feddwl eyfeilJionBethania wneyd an- rheg i ehwI, ao wele gynuyroh y meddwl hwnw wedi ei sylweddoli ger eich bron heno trwy gyfraniadau a ehltredigion ereiU y tu i gyleh yr eglwys hon. Cofus 64eiiycli yn dùiau ddarfod i ni wneyd anrheg feehau ar oich dyfodiad yma-a cich egni a'ch ymroddind yn cm phth yn ystod wyth m!ynedd eiell arositd, llefara y rhodd hou nn bu edifar genym wncyd y eyfryw. N i ddisgwyliem elnvi yn pcrffaitli ar eieh dyfodiad plitli-i atteb i hoU ddymunÜtdau yr 011 o lionoiii, a chredwn nad aethoch drwy y wers drom. lwythog 0 gada y eyfryw faicii, ond ehwi a osodae- och safbn eich pregethu a'ch bugeiUaeth eglwysig uwehlaw hoddhau iiiyn3pivyon a buoeh yn haUtrwydd i Iygredigaeth a pliceliod. nn bu tymmo1' ein hundeb yn faitli, diammbeu ei fod y pwysieaf er eglwys Gwel. soch bedwar tymmor ar yr achos crefyddol yn y He hwn. Daethoch yma yn ngauaf oer diiaterwch cre- fyddol ¡ weùi hyny daeth gwanwyn tlaenydd y 01 hyny, haf poeth -ac yn olaf, er ein gofid, wde auaf ór di- fatcrwch a cllllledrwydd etto, Nis gaUem lai ua chrybwyIl fod un arwedd neill- duol trwy eich holl bregethau a, ch yr angenrheidrwydd i feddu erefydd bersonor,7, ae ymwybyddiaeth o'r grefydd hono. Gwyddect.1f gattasech gael mwy o sylw trwy bregethan mwy.' bwys-(,n d yn hytraeh nag ennill ar draws Cttddio pwngc bywyd, chwi a ddangosasoch wir onestrwydd fel dlt i lesu Grist." Cysurir do meddyliau yn wyneb y gofid eoUi ein bod yn ymadael 0 dan amgylchiadau gysur- us—heb gael em gorfodt i hyny trwy eich gwasgu mewn angenrheidiau tymmorot; neu yn ol dywed- iad yr Apostol PiMi, trwy gau safn yr ych sydd yu dyrnu." Geliwch .fed yn hyderus y hydd gwedd;au a dym- uniadau dit gwrthddryehMt eich gofa.t yn eien dityn ehwi a'ch a.nwyl briod, a'ch plant, yn mha. ie bynag y byddoch ac yn ddiweddgB), dywedwn yn ngeirmu Ymhct'a.wdwr Ffraingc :— "May God have him in hi9 holy keeping." Cadwed Duw ef yn ei gadwraeth sanetaidd." Arwyddwyd dros yr eglwys gan' y awyddogion. Aaerehiad ar ran pwyttgor yr arda!, gan Mr. R. Hughes, Four crosses. Yn;nesaf. daethpwyd at y gorchwyt o gynwyno—eyawynwyd pwrs hardd, yn cynnwys 40p. yn enw egtwys a chynnuHeidfa Beth- auia, ynghyd â lliaws earedigion y tu aUan iddi, gan Mr. It. Parry cynwynwyd' ysgrifddesg, fahogani, ardderchog iawn i Mr. Jones, oddi wrth gangen o bwyHgor y WIadychfa yn yr ardal, ae:oriawr aur gan Miss Thomas, MMnoneren, dros bwyHgoryrar- dat. YiM daeth y Parch J. OadK-aMr yn mtaen dros eglwys a chynnuUeidia Saron i gyHwyno iddo eu hanrheg hwythau, sef 6p. 5s. mewn arian. Yr oedd yr 011 gilydd yn agos i 70p., yr hyn oedd dda iawn, ao ystyried yr holl am- gylchiadau.. BeUach, daeth Mr. Jonea yn miaen i gyd, nab, oa yr anrhegion trwy ddyweyd— Yr oeddwu yn meddwl oyn dyiod yma heno fy mod yn Uawer cryfach i sel- ylt i fyny i gydnabod yr hoU garedigrwydd a'r teim- ladau da s' vdd wedi en siaMd, eu darHen. a'u dangos yma. heno. Y mae yr wyth mtynedd diweddaf, sef fy arosiad ynia gyda chwi, yn sicr o arcs y rhan bwysicaf o fy mywyd, a.e nis gall dim ddileu yr eff- eithiau a gynnyrchwyd ar fy meddwi gan yr am- gykhiadau a gy&.rfum yma. Bydd enw pob bryn, craig, a chtogwyn yn y He yn sicr o atw i'm cof fil- oedd o hen adgotton dymunol. Daethum yma yn ieuMgo a dibrofiad, ae felly i raddau yn anaddas i'r gwaith. Ond trwy ddylanwad amgyIcMadan ffafr- iol a bendith Duw, cefais y fraint o weithio yn miaen cyda. graddau o Iwyddiant trwy Jawer o gyfnodau tra phwytig ar yr achos yn y Ue. Cefais hefyd yr anrhydedd o wneyd fy fhan dros yr ardal yn re?r- inol gyda. gradd o gymmeradwyaeth. Ymdreehais ddilyn llwybr dyledswydd heb ofn gwg na deisyf gwen neb. Er mor ddymunot yw y pettiau hyny, y maent yn rhy ddrud os rhaid gadael y Hwybr er eu mwynhau. Coltais fel hyn nilfr Uiaws lawer tro, bryd araH, eeiais end trwy gamddeaUtwnMth. Modd bynag, y mae genyfawydd diolch i bawb am eu cymmwynasau i mi lawer adeg heNaw heno. Cefais bob ohwareu teg i weithio fy irordd yn miaen. 1_ +. ",n;1 r\1!1P c101.. tium mewn tywyua gaI"W in?vc- ?l., ?.1- J  ygi&d brwydrM wedi pMio yn rhoddi ysbryd a byw- yd newydd gyda golwg ar y dyfodot. N1 cheiaM fawr o h&wddfyd erioed-yma ifhoddodd ychydig o r hanes-o fod yn blentyn bach ar &ehvyd ei neni hyd yn breseunol, gan ttdrodd rhai o'f helyntton a. r cyt- yngderau y daeth trwyddynt-ac wed'yn Mtli yn mtMn—y mM yr anha.vsderM yr aethum drwyddynt wedi fy nysgu i T&ddM i edrych pob Mhawsder yn ei wyneb-i ddibynu ar egwyddorion yn fwy nag am- gylchiadM, i beidM dibynu a.r neb na. duu end mor belt ag y btrnwyl fed y cyfryw yn dibyna ar yr An- weledig *'f AnghyfMwidiol. Y mae yr ythydig brgfi%d a ge&ia byd yma wedi ty argyhoeddt mM Jlwyhr dyledswydd YIV yr unionaf a'r haWBd i ben y daith, gan nad beth fyddo y cantyniadan dros am- ser. re cawn gyfle t ait fyw yr wyth mlynedd diwedd- af etto, credwyf y gwnitwn hyny yn Ued debyg i'r modd y treuliais !twy. Er 'hyny, nit gaM gau fy Dygaid ar hwer o ffaeleddaut difrygion, etto gatM ymadnet gyda tha.wetwch meddwl ar sait fy mod wedi gwneyd fy ngoreu dan yr amgylchiadaa. Cef- ais yn eich pHth bob cydymdeimlad a dymuniadM da-yn nghanol aSeehyd am hif amser, yr hwn yn einaturagynnyrchailawer obruddgtwyiedd tch. elder ysbryd, yr hyn drachefn a roddai ei Mw trym. aidd ar fy ho)) gyaawniadM, cydoddeftMCh tmi, gan wneyd a aHeeh er sirioli a chodi fy meddwl er fy adferiad o'm anhwyMeb. Ond wacth tewi: dyma'r adeg ymadael wedi dyfod, ac y mae Hawer yn ofni fy mod yn gwneyd yr hyn nad yw iawn wrth roddi gweinidogaeth i fyny, er mwyn pcth y llawer, nid yn unig annliuodd- garwch ato, ond gwrthwynehiad iddo. Aeth Mr. Jones yn mlaen yma i amddiffyn y Wladychfa Gym- reig ei natur, ei rliagolygon, It à graddau y gclyniaèth Brad tuag alt; ond ni oddef ein gofod i ni ei roddi i niewii. Daetb anerchiad i derfyn- iad trwy ddyweyd mai dyma y pedwefydd tro tddo gael tysteb, ail waith gan wrthddrychau ei ofal yn Betliania. Y mae yn wir fod y rhai yn fychain mewn cymmhariaeth i hon, ond credai eu bod oil yn tarddu oddi ar yr uu petli-eariad a serch tuag ato, a 0'1' gwasanaeth a Imactll iddynt. Nid oedd ganddo wrtll eu gadael ond diolch yn gynnhes a gwresog i bawb am eu car- cdigrwydd ar yr acMysur presennol fel ar lawer o adegau ereill. Cafwyd anerehiad da drachefn gan y Parch. O. Jones, It A., Bron y graig, yr bwn, yn mysg ereit!, a ddywedai fod y eyfarlod heno yn debyg t gyfarfodydd y ddaear yn gyffredin, eymmyeg detm- lad 0 lawenydd a galar. Hyfryd oOOd gweled teil- yngdod yn cael ei gydnahod, a'r gydnabyddiaeth yn codi oddi ar werth y teilyngdod bwnw, ond y mae achlysur cyfhvyniad y gydnahyddiaeth yn ei ymadawiad y gwneir hyn i Mr. Jones. Yr oedd byn yn adgofio iddo ddywediad un o'r hen athron- wyr, na welir byth braidd bleser yn ymddangos ei liunan, y mae poen mor agos, fel y geUid tybied dwy ran 0'1' un corph ydynt. yn yr arngylch. iad yma, yn nghanot holl brydferthwch y darlon, y mile gwedd hagr poen ac ymdeimlad 0 golled yn ym- Y mae yn sirioldeb mawr genyf weled yr arwyddion hyn 0 gymmeradwyaeth o Jafur ac ymdrech Mr. Jones tra yn yr ardal. Yr J'dym yo teimlo yn oi ymltdawiad y eoUir oàdi yma, ao y mae hyny bob amser yn goUed bwyoig. Ni raid end edrych i melm i'r gwahanol gy!choedd y bu yn troi ynddynt, na wetir y bydd yno fylchM pwysi- eisieu en Ilanw. yr oedd yn gwcithio yn ddi-ildio, M yn benderfynol yn tort trwy rwystrau fwy 11& mwy; fel cefnogydd a dyrchafiad y yr oedd yn ffyddlawn ac ol -gwnelai bob peth yo ei allu er sicrhau yr canion hyn. Fel un am godi moesoldeb yn yr I' aI, hu yn wyliedydd pl1rod ac yn weitbiwr pwysig phob ysgogiad yn tfafr rhinwedd a moeso deb. lD-yma yr adgof eyntaf sydd genyf Ii am dano yn kreitliio yn mhlaid rhyw rinwedd neu gilydd yn y Bala, IO mlynedlt yn 01, a dyma glywais ganddo tro rhinwedd a gall em fcùdwl wrtl1 yr arwyddion sydd yma heno, mai yr un ydoedd )'n yr yst?,r yma trwy ystod y cyfnod ymt 0 ddeng mlynedd. Un elfen neiliduol yn Mr, J oncs ag sydd yn cyfrif pur fawr am ei benderfynhtd ddiysgogrwydd ydoedd, ei fod yn gwneyd y cwbl oddi ar egwyddorion pob peth yn gydwybodol, ae anhawdd iawn ydyw troi y cyfryw yn 01 gydag unrhyw amcan. I chwithau yn Betl1ania, y mac yr adeg yma yn bWYI- ig-nid yr wyth mlynedd y bu yn eieh mysg yn  neu cipher, beb dd?m pwys arno, ond y mae rhywbeth w?di ei wneyd, y mae cyfrüoldeb ar Mr. Jones ae arnoch chwithau o'i blegid, bydd yna gyfrif etto amlY cyfan-y mae ef wedi tystio ei fod yn dawel i'w cyiarfod, end bettt am y gwra.nda.wyr ? Dylent ystyried a.c ufuddtiau i'r hyn a. draddodwyd iddynt, fel y g&Uont hwythM ci gyfMfod ynta.u yn d&w<t, gan roddi eu cyfrifyn Uawen ac nid yn drist. Ar ol cael ton neu ddwy, a myned trwy y Surf- ddiotchia.dau arferol, terfyriodd y cyfa.rfod; a gtUem ddyweyd mai ein teimtad gyda golwg arM ydoeM, ei fod yn un rhai goreu y buom ynddo erioed, a hyny am y cymmedroldeb a arferid, doethineb a ddangosid yn y gwaith 0 ganmol yn y Nid ydym heb deimlo fod Mr. Jones yn haeddu eanmoUMth, end crtAem bob a.mser fod y dysteb, a'r byn a gyfrenir, yn s:Mad mwy ac fwy effeithiol na dim geiriau à IIrferir Ag ereill ar y pryd. B)i y pwyDgor yn dra doeth, tyb ni fclly, yn gadael allan yr ac yl1 gwneyd y cyfarfod dipyn yn ffurfiol a business like. Y mae y Cyddlondeb a ddangoswyd a'r pModrwydct gyda phil un y cyfrenid y gwahanol symiau a gyf- yn hrawf mwy sylweddol ns. dim wneyd ar y 0'1' lIe ueheJ a fedds¡1 Jones yn mynwes yr ardal, ac 0'1' dyrch&1iad an rhydedd yr oedd wedi ei eonUI yn eu plith. BeU&eh, dyma fe wedi ein ga.dMl, a. d!ammhM mai wedi ei symmudiad y teimlir mwyaf 0'1 werth yn y golled am dano. Dyrnunem bob Uwydd\t.1!t a rhwyddineb iddo ef a'i deulu tM M y ddaeM. Gwen- ed Rttaghniaeth yn siriol arnynt, a disgyned i'v rhan y bel\Qitl¡ion It iddynt yn y cyfàrfod hwn, M yna dedwydd fyddant yma, a dedwydd hefyd wedi ymadael &'r fnehedd lion.-Gohebydd. Dydd Mereher diweddaf, ail ethotwyd Argtwydd John Hay dros Ripoa yn ddtwrthwyneMad. Rhewi t_/ttrtco!(tett.—Yn ddiweddar, rhewyct tair a foneddigesau ieuaingo i farwoitteth ger Chain Lake, MinnMota. Hwy a wnaethant ymga.M i ddychwelyd adrefo ysgol ganu mewn ystorm eirs gsda gwedd o ychain, ae er n:td oedd y pellder ond miUdir a han- ner, bMnt a!lan ddwy noson ao )ni diwrnod. Rhewyd ° ddynion ieuainge oedd gyda hwynt YI1 ddrwg iawn. Cynllygiad t wneyd cyfieilhiad newydd o'f Beibl t'r Pfi-angeaeg.-Dydd Mereher diweddaf, eynnitliwyd y cyfarfod cyntaf perthyno) i'r gymdeitht: newydd, yr hon gydd newydd gael el ffurflo yn Paris dyben o wseyd eyfieitliiad newydd o'rBeibli'rFfmngCM?, yn neuadd fawr y Sorboung, M. Amedee Tht'erry, s6neddwr ac aelod o'r Institttte, yn y gtdair. Ya mhtith y siaradwyr, yr oedd offeMMdPabMdd.Mbbi luddewig, a gweinidog ProtestaBMdd. Yr oedd yr uudeh mwyaf yn ifynu yn eu plith, gM tu bod yn goehetyd pob peth o duedd i greu Mghydfod. Cynnoht cy??d ?MU o'r gym?tthM ya mh<a pytheinos.