Y Rhedegydd

HEDDLYS BLAENAU FFESTINIOG. Dydd lau, o flaen Dr R. Roberts (Cadeirydd), G. H. Ellis, Dr R. D. Evans, Dr W. Vaughan Roberts, Dr Richard Jones, William Owen, J. Vaughan Williams, D. Tegid Jones, a Cadwaladr Roberts (hynaf), Ysweiniaid. Meddw ac Afreolus. Yr Heddgeidwad E. Davies a gyhuddodd John Roberts, Maengwyn Street, Trawsfynydd, o fod yn feddw ac afreolus Medi 8fed.-Nid ymddangosodd, a dirwywyd ef 10/- a 7/6 o gostau. Y Rhingyll J. Lloyd a gyhuddodd Hugh Morris Hughes, Freeman Terrace, Blaenau, o fod yn feddw ac afreolus Medi 24. Yr oedd wedi ei ddodi ar yRhestrDdu y Llys diweddaf. Holodd y Llys He 'r oedd wedi cael diod, ac hysbyswyd mai ei gael gan rywun allan o'r tafarndai yr oedd. Hefyd hysbyswyd iddo fyned i Canada ar ol troseddu. Galwodd heibio yr Arolygydd i ddywedyd Good bye," ac y byddai i ffwrdd am saith mlynedd.- Dirwy 10/- a'r costau. Yr Heddgeidwad J. Morgan a gyhuddodd David Roberts, Blaenafon, Blaenau, o fod yn feddw ac afreolus Medi 24, yn High Street.— Addefai ei fod yn feddw, ond nid yn afreolus.— Y Rhingyll Lloyd a dystiodd iddo weled y cyhuddedig mewn lie arall yr un noson yn feddw ac afreolus. Nid oedd lie i amheuaeth yn ei gylch.—Gohiriwyd pasio dedfryd am dri mis er gweled pa fodd yr ymddygai yn y cyfamser. Troseddu Deddfau'r Chwarel. Mr W. Owen, Prif Oruchwyliwr, Chwarel y Llechwedd, a gyhuddodd John Parry Thomas, 7, Jones Street, o droseddu Rheol 29 (C), o'r Rheolau Arbenig trwy: esgeuluso myned ile diogel i gysgodi tra'r oeddid yn saetau y graig. Nid aeth ond i enau y level, a tharawyd ef a maen o'r ergyd yn ei goes fel y bu adref am bedwar diwrnod.-Dirwy 2s 6c a'r costau. Ymosodiad. Y Clerc a hysbysodd fod achos o ymosodiad ddygid gan Lizzie Jones, Ysgubor Wen, Maen- twrog, yn erbyn Deborah Ellis, Cefnfaes, Maentwrog, yn cael ei dynu yn ol. Trwydded Cl. Yr'Heddgeidwad R. E. Davies a gyhuddodd Arthur Bond, 3, Dean Street, Bangor, o fod yn cadw ci heb drwydded Hydref 4.-Dirwy 7s 6c a'r costau. Trosglwyddo Trwydded. Mr John Humphreys a ofynodd am dros- glwyddiad dros dro o drwydded y Commercial Hotel, Blaenau, oenw Mrs Miriam.Eynon i enw Miss Kate A. Roberts. Bu cais am dros- glwyddiad o'r drwydded hon yn flaenorol, ond oherwydd anhawsderau godasant y pryd hwnw, ni chaniatawyd y cais. Erbyn hyn yr oedd pob anhawsder wedi ei symud.—Mr L. Jones, ar ran Mrs Eynon, a gydsyniodd a'r cais.- Caniatawyd y trosglwyddiad. Gor-yru Modur. Yr Arolygydd Owen a gyhuddodd James Gwythyr, Erinhurst, Frodsham, Caer, o yru ei Fodur i berygl y cyboedd Medi 13, rhwng Bwlchygwynt ac Aelybryn, Blaenau.-Ym. ddangosodd Mr R. O. Davies i erlyn dros yr Heddlu, ac amddiffynwyd gan Mr R. T. Morgan, Caer.—Tystiwyd i brofi y cyhuddiad gan y Rhingyll Owen, Heddgeidwad R. E. Davies, Richard Williams, ac Eben. Hughes. —Mewn amddiffyniad, tystiwyd gan y Diffyn- ydd, a Mrs Harrison, ei Feistres.-Taflwyd yr achos allan, Lladrata Esgidiau. I Yr Arolygydd Owen a gyhuddodd David Jones, Carter, 18 Maenofferen Street, Blaenau, o ladrata par o esgidiau, gwerth deg swllt, eiddo Ifor Maurice Humphreys, Maentwrog, Medi 24.—Yn ol y tystiolaethau, yr oedd y cyhnddedig yn symud dodrefn y diweddar John Humphreys,* Penybryn, Maentwrog, a lladra- taodd bar o esgidiau o'r ty, gan eu dodi am ei draed. Gwrthododd eu tynu pan wnaed cais taer arno wneyd hyny, a daliai i ddywedyd iddo brynu yr esgidiau gan Mr Ensor, Blaenau, ac wrth un arall dywedai mai eu prynu yn Lerpwl a wnaeth, Dywedodd y Swyddog a Mr Ifor M. Humphreys fod y cyhuddedig wedi cael diod, ond nid oedd yn feddw, a gwyddai yn dda beth oedd yn ei wneyd.-Mewn amddiffyniad addefid y trosedd, ac mai diod oedd yr achos o'r helbul i gyd.- Yr Arolygydd a ddywedodd i'r cyhuddedig ddod ato i addef ddydd Llun, a bu iddo beidio ei gloi i mewn ddydd Sadwrn, am ei fod yn dywedyd fod ei wraig wedi cael ei gwely dridiau cynt. Cafodd allan nad oedd y stori hono yn wir.-Wedi bod o'r neilldu, dywedodd y Cadeirydd fod yn ddrwg gan y Faingc ei gael yn y safle yr oedd. Rhwymid ef o dan Ddeddf Trosedd Cyntaf i ddod i fyny am ddedfryd pan elwid arno yn y swm o ddeg punt.

FFESTINIOG. DARLUNIAU BYW.—Da iawn genym ddeall fod Mr G. R. Davies, Bethania, Blaenau, wedi sicrhau y Neuadd i gynal Living Pictures, a bydd yn dechreu nos Lun nesaf am 8 15. Parha hefyd nos Fawrth a nos Fercher. Nos Fartll am 5 o'r:gloch bydd cyfarfod neillduol i'r plant. Mynediad i mewn 3c a 6c, plant Ie. Myned pawb eu gweled gan eu bod yn ddar- luniau clir, chwaethus, adeiladolac adloniadol, Dymunir gwneyd yn hysbys hefyd fod gan Mr Davies beirniant newydd, o'r radd oreu, ac yn un o'r rhai cryfaf posibl, a gweithir ef gyda'r try dan. Awn yno yn Ifa i roddi cefnogaeth i fachgen ieuanc ymdrechgar o'r ardal.

LLANFROTHEN. Clywais fod dryll (gun) liwythog wedi ei ganfod mewn hen ogof ar dir y Dinas, Llan- frothen, a geilir casglu oddiwrth ei wneuthuriad ei fod mewn bri yn amser Cromwell. Ac os yw ei berchenog yn fyw geilir ei gael ond rhoi desgrifiad llawn o hono.

CYNGOR DINESIQ LLANRWST. I Cynhaliwyd cyfarfod rheolaidd y Cyngor nos Wener, pryd yr oedd yn bresenol Mri. H. J. W. Watling (Cadeirydd), T. Rogers Jones (Is-gadeirydd), William Hughes, E. Mills, D. J. Williams, John Williams, Griffith Jones, William Davies, William Jones, A. Hughes. L. Latimer Jones (Clerc), George Wynne (Arolygydd), E. M. Jones (Treth- gasglydd), a T. R. Jones (Cadben y Dan Gatrawd). Cynllun. Pasiwyd cynllun ty i Mr. Charleton ar ffordd Abergele. Cynllunydd ydoedd Mr. D. Henry Roberts. Arianol. Mr. D. J. Williams a gyflwynodd adroddiad y pwyllgor arianol yn argymell talu biliau yn gwneyd cyfanswm o £ 169 15s 9c, yn gadael gweddill yn ffafr y Cyngor o £ 103 14s 4c. Yr oedd y"Trethgasglydd wedi casglii.,6215 19s 6c yn ystod y mis yn cael ei wneyd i fyny o £ 197 8s 6c treth gyffredittol; £ 3 7s 8c tollau'r Farchnadfa; a £15 3s 4c treth y dwfr. Carthion. Derbyniwyd rhybydd Mr. George Jones i derfynu y cytundeb i glirio carthioo y dref, ond pasiwyd iddo barhau i wneyd y gwaith hyd Tachwedd 30 yn ol 10/- y dydd. Yr oeddid yn awr yn chwilio am le newydd i ddodi y Carth- ion, ac ymddiriedwyd y mater i'r Cadeirydd a Mr. W. J. Williams i ymddiddan a Mr. T. Griffith, Goruehwyliwr Etifeddiaeth Gwydr, a'r Milwriad Higson. Archwilio Tai. Penodwyd yr Arolygydd i wneyd y gwaith gofynol o dan Deddf Archwilio Tai (1910), a bod y llyfrau gofynol yn cael eu pwrcasu. Atal Trafnidiaeth. Darlienwyd llythyr oddiwrth y Prif Gwns- tabl yn dywsedyd iddo dderbyn cwynion fod y drafnidiaeth yn cael ei atal ar yr heolydd gan waith masnachwyr yn gosod eu nwyddau oddi- allan i'w masnachdai, a gofynai a oedd y Cyngor yn dymuno i'r Heddlu gymeryd cwrs yn eu herbyn o dan Ddeddf Heddlu'r Trefi (1847).-Pasiwyd i anfon atebiad nad oedd y Cyngor wedi pasio Man Ddeddfau yn delio a'r mater, a chan nad oedd y Cyngor wedi derbyn unrhyw cwynion, ystyrient mai mater I'r Heddlu ydoedd i arfer eu barn a'u gallu eu hunain o dan y Ddeddf ucbod, ac nad oeddynt fel Cyngor yn rhoddi unrhyw gyfarwyddyd. Ymddiswyddiad. Cyflwynodd Mr T. R. Jones ei adroddiad ar y Goleuo Cyhoeddus a'r Dan Gatrawd. Hefyd rhoddodd i mewn ei ymddiswyddiad fel Arol- ygydd y Goleuo Cyhoeddus ac fel Cadben y Tan Gatrawd. Gwnaeth y Cadeirydd sylwadau caredig iawn ar yr amgylchiad. Wedi bod yn flaenllaw a defnyddiol gyda holl fuddianau cyhoeddus y dref ar hyd y blynyddoedd, yr oedd Mr Jones yn awr am eu gadael am Pata- gonia. 'Gofidient yn fawr ei golli, a chynygiai eu bod fel Cyngor yn datgan hyny yn ffurfiol gan ddymuno yn dda i Mr Jones yn y dyfodol. -Mr W. Hughes a gefcogodd, ac ychwan- egodd caredig i'r cyfeiriad. Pasiwyd y bleid- lais ac hefyd fod Aelodau y Cyngor yn rhoddi pob cefnogaeth i'r Pwyllgor sydd yn symud yn mlaen i wneyd Tysdeb i Mr Jones ar ei ym- adawiad o'r dref.-DioIchodd Mr Jones am y geiriau caredig fynegwyd, yn nghyda'u dymun- iau da. Gan ei fod yn ymadael yr oedd yn dymuno cael ei wisg Swyddogol fel Cadben. Bu yn ei gwisgo am ddeuddeng mlynedd, ac ar un amgylchiad arbenig roddai iddo ef werth eithriadol arni.-Caniatawyd y cais gyda'r ewyllysgarwch mwyaf.—Pasiwyd i'r Is-gadben gymeryd gofal y Gatrawd hyd nes y penodir Cadben newydd. Y Gwaith Nwy. I Darllenwyd llythyrau oddiwrth Mri Carter, Vincent, & Co., yn nglyn a gwneyd cais am Archeb Darpariaetbol i Gwmni Nwy Caergybi a Gogledd CymrU. a gofynant am gydsyniad y Cyngor i wneyd y cais.-Y Clerc a eglurodd mai y pwngc oedd a wnaent fel Cyngor brynu y gwaitb, a bod buddiant y dref i'w ystyried. Fe hysbysebid y peth yn y Wasg. a chaffai y Cyngor amser i ystyried beth i'w wneyd.— Pasiwyd eu bod yn gwrthwynebu y cais yn ffurfiol. I:chydol. I I Hysbysodd Dr. Travis i wyth genedigaeth I gael eu cofrestru yn ystod mis Medi, a thair I marwolaeth. Treth y Reilffordd. Yr oedd Cwmni'r Reilffordd yn gofyn am ddychweliad y tair punt oeddynt wedi eu talu dros ben gan fdd eu gwerth trethiadol wedi gostwng.-Oedwyd ystyriaeth y mater am fis. Y Cyngaws Agoshaol. Hysbysodd y Clerc fod y Cyngaws ddygitt gan Mr. O. Isgoed Jones yn erbyn y Cyngor i lawr ar restr yr Uchel-lys i'w wrandaw yo 24 o'r achosion o flaen y Barnwr Parker, ac y byddai yn debyg o gael ei gyrraedd ddiwedd y mis presenol. ( Cadarnhau. Cadarnhaodd Bwrdd y Llywodraeth Leol ail benodiad Dr. Travis a Mr. George Wynne yn Swyddogion i'r Cyngor. Ciirio Papurau. Cafwyd trafodaeth faith ar fod p3purau ofer y masnachdai yn cael eu cludo i'r Gwaith Trydanol i'w dinystrio, ond ar awgrym y Clerc gadawyd y mater heb benderfynu dim arno. Gwellalr Ffyrdd. Yr oedd y Cyngor Sirol wedi caniatau haner can' punt at wella'r ffordd yn y ffyrdd croesion wrth yr Eglwys Newydd. Ystyrid y peth yn dra boddhaol.

I TO DYE OR NOT TO DYE ?-You can I get a reliable Hair Dye, any colour, from Hugh Jones, Medical Hall, BI. Fcstiniog. r

I CYNGOR DOSBARTH QEIRIONYDD. Cynhaliwyd cyfarfod rheolaidd y Cyngor ddydd Mawrth pryd yr oecld yn bresenol Mri. Hugh Hughes (Cadeirydd), Parch. Henry Jones (Is- gadeirydd), D. G. Jones, Parch. J. Llewelyn Richards, William Evans, Mathew Roberts, R. T. Ellis, Ll. G. Jones, Thomas Hughes (Clerc), a H. P. Evans (Arolygydd). Cofnodion y Cyngor. Gwnaeth un o'r Gohebwyr gais ar rhan y wasg gynrychiolid am gael copi o'r cofnodion I argraffedig fel yr un anfonid i'r aelodau—Mr Matbew Roberts a gynygiodd fod y cais yn cael ei ganiatau. Nid oedd gan y Cyngor dim i'w gelu fel ag i fod cywilydd o houo.—Wedi i amryw o'r aelodau siarad, tynwyd y cais yn ol gyda dywedyd fod Cyngorau eraill yn ei ganiatau, ac na thybiasid y buasai unrhyw wrthwynebiad gan y Cyngor hwn i wneyd bvnv. I Rheolau. Mr LI. G. Jones a alwodd sylw at y fiailh nad oedd gan y Cyngor unrhyw fath o F&n- ddeddfau i fyned wrthynt, ac y dylent gael rhai.-Pasiwyd i symud yn mlaen yn y mater, a bod y Clerc i ofyn am gopiau o FAn-ddeddf- au Cyngorau eraill. f Ffordd Tanybenar, Dolwyddelen. Bu trafodaeth faith yn nglyn a bod y Cyngor yn cymeryd y ffordd hon i fyny i ofalu am dani.—Y Clerc a ddarllenodd benderfyniad blaenorol y Cyngor ar y mater, pryd y gwrth- odwyd ei chymeryd am mai ffordd cyfieusdra ydoedd, ac nid ffordd a'i dau ben mewn Prif- ffordd. Eglurwyd y modd y bu i wahanol ddarnau o dir gael eu cau allan i'w diogelu i'r cyhoedd ar ol arwerthiant rhanau o etifedd- iaeth Gwydyr.—Cynygiodd Mr Richards a chefnogodd Mr William Evans fod y ffordd yn cael ei chymeryd drosodd gan y Cyngor. Cynygiodd Mr D. G. Jones welliant nad oeddidf yn ei chymeryd am yr agorai ddrws i llu o geisiadau cyffelyb a wahanol rhanau o'r Dosbarth. Cefnogodd Mr Mathew Roberts. Cododd 4 eu Haw dros y gwelliant, yr hwn a basiodd. I Y Galwadau. Y Clerc a ddarllenodd y Daflen am yr haner blwyddyn, yr hon ddangosai fod eisiau J826 at y gofynion:— £ 416 treuliau cyffredin y ffyrdd, £ 80 cyflogau, £ 70 y Swyddfa, &c a C70 y Swyddfa, &c a £ 250 wrth gefn yr oedd £ 279 i'w tynu alJan, gan adael £ 547 i'w codi trwy dreth o saith ceiniog a ffyrling yn y bunt: codiad o ddwy geiniog a ffyrling. Cyfrifid am y codiad trwy y gostyngiad fu yn ngwerth trethol y reilffordd a'r costau ychwanegol, ar y Swyddfa trwy y clefyd yn Dolwyddelen. Costiodd y clefyd hwnw £ 92 trwy bobpeth, yr oedd y Nurses yn unig wedi costio £ 87 9s 10c. Pasiwyd i ddyn ychwanegol gael ei gadw yn Nolwyddelen ar y ffyrdd yno. I Trethi Dwfr. I Cyflwynodd Mr R. E. Thomas y llyfr trethu am ddwfr yn Dolwyddelen, Penmachno, a Trefriw, a phasiwyd fod y trethiad hwn i aros fel y Ilynedd. I Cae Chwareuon, Trefriw. I Yr oedd y Milwriad North, fu yn cynal ymthwiliad i gais Cyngor Plwyfol Trefriw i fenthyca. £ 5Q0 at brynu y cae chwareuon, wedi rhoddi ei adroddiad i Fwrdd y Llywod- raeth Leol, ac yr oedd y Weithred wedi ei gwneyd i Gyngor Trefriw, yn lie i Gyngor I Geirionydd. Pasiwyd i'w newid yn unol a'r cyfarwyddyd ddaeth o Lundain i'r perwyl. I lechvdol. -1 Dr Travis a adroddodd i bump genedigaeth a thair marwolaeth gael eu cofrestru yn y Dos- barth yn ystod mis Awst, ar gyfer saith gen- edigaeth a chwech marwolaeth yn Awst y llynedd. Amrywiol. Rhoddodd yr Arolygydd adroddiad rhagorol -.0 gynwys Deddf lAneddau, &c., 1910, a phasiwyd iddo gael y llyfrau gofynol at ei gweinyddu. Yr oedd Mri. Green wedi dechreu cario Coed ar hyd ffordd Nant-bwlch-yr-heyrn. Cyfarwyddwyd yr Arolygydd i gadw cyfrif o'r draul ychwanegol o gadw y ffordd mewn cyflwr priodol. Gofynodd Cyngor Arfon am gynllun o'r gwaith i ledu ffordd Cwm Penmachno., Anfon- wyd un iddynt, ac yr oedd hwnw yn awr wedi ei ddychwelyd gyda chyfarwyddyd i'w anfon i'r Swyddfa yn Llundain er mwyn cael y ddau gant addawedig o dan Ddeddf Gwelliantau Cyhoeddus.—Y Clerc a hysbysodd fod hyny wedi ei wneyd. Oedwyd symud yn mlaen gyda chyflenwi Anti-toxine at y Gwddfglwyf hyd nes y ceid trafodaeth ar y mater gyda Dr. Travis. Cyflenwad Dwfr Dolwyddelen. Hysbyswyd fod Swyddog o dan y Llywod- raeth yn dod i gynal ymchwiliad i'r cais am fenthyg £ 1,600 at wneyd Gwaith Dwfr Newydd i Dolwyddelen yn y pentref hwnw am haner awr wedi deg boreu ddydd lau. Penodwyd Mr D. G. Jones, y ddau aelod Ileol, y Peirian- ydd, Arolygydd a'r Clerc i gynrychioli y Cyngor yn yr Ymchwiliad. Bil y Cyfreithiwr. Yn nglyn a chyngaws y Cyngor yn erbyn Mri Green, Masnachwyr Coed, am gario llwythi eithriadol ar Ffordd Dylasa, Penmach- no, yr oedd bil Mr A. Lloyd Griffith, Cyfreith- iwr y Cyngor yn cyraedd y swm o £ 200 2s 6c. Awd a'r bil i'w drethu, a thynodd y Taxing Master £ 131 15s 6c o hono, yn gadael gweddill o £ 81 10s 6c i Mr Griffith o'r rhai yr oedd i dalu costau y trethu yn cyrhaedd y swm o £ 23 2s 6c. Honai Mr Griffith fod gweddill dyledus o £ 70 lis 2c yn dod iddo wedi iddo roddi £ 128 4s 4c yn ffafr y Cyngor, yr hwn swm oedd y Cyngor wedi eu talu iddo, Can- lyniad y trethiad yw, enill clir i'r Cyngor o £ ll7 Is 8c, hyny yw, y mae y Cyngor i dderbyn £ 58 7s Oc yn He talu £70 18s 21c. Hefyd y mae £18 8s yn ddyledus i dystion, y rhai oedd Mr Griffith wedi cael arian i dalu iddynt, and hyd yma heb wneyd hyny,

I 0 BORTHMADOQ I BWLLHELI. Caed cynulliadau da, cyfarfodydd sylweddol, a chasgliadau grymus yn y gwahanol gapelau yn ystod Gwyl Diolchgarwch dydd Llun di- weddaf. Mae yr hen wyl hon yn dal ei gafael yn dyn yn ngrigolion y dref. Mae cryn dipyn o wrthdarawiad rhwng plant y safonau uchaf yn Tremadog a'r awdurdodau Addysg. Mae y plant yn gwrthod myned i'r Ysgol Uwch-elfenol i Porthmadog, Bu pryder mawr yn y dref dyddiau lau a Gwener, gan fod cychod pysgotau a phedwar o bysgotwyr ynddynt allan yn yr ystorm. Bu i. fywyd-fad Criccieth fyned yn ddylliau tra yn ceisio eu hachub, a daeth bywyd-fad Pwllheli a hwy i dir prydnawn Gwener, ar ol iddynt fod mewn ystorm am 48 awr. Mae Mrs Dodd wedi ei phenodi yn athrawes gynorthwyol yn Ysgol Uwcb-safonol Porth- madog. Bu Mrs Jane Pritchard, East Avenue, farw vn bur sydyn ddydd lau diweddaf, pan yn 81 mlwydd oed.—Bu farw Mrs Dorothwy Owen, priod Capten John Owen, Maelgwyn, ddydd Mercher, ar ol maith waeledd, yn ei 53 mlwydd oed. Bu cryn ferw yn nhref Pwllheli ddiwedd yr wythnos, pan yr oedd achos tri dyn o'r cwm- pasoedd yn cael eu hystyried yn Mrawdlys Caernarfon. Aeth llu mawr i Caernarfon i glywed yr achos. Mae y berw yn dechreu codi yn nglyn ag etholiad y Cyngor Trefol. Mae pedair sedd yn myn'd yn wag, ac yn ol pob tebyg cymer etholiad le. Bu i Mr Samuel Roberts, Abererch, gael ei ethol ar Fwrdd Undeb Pwllheli ddydd Sadwrn gydag wyth o fwyafrif. Mae Cymdeithas y Rhyddfrydwyr ieuanc wedi penderfynu cael y Parch Gwynfryn Jones, Abermaw, i gynal cyfarfod yn fuan. Mr J. R. Jones, U.H., Ty Engan, yn Llywydd.

VWVWWVWWWVSMA/NMAAIVW TALSARNAU. Cynhaliwyd dydd Llun yn Ddydd Diolch- garwch am y Cynhauaf gan Ymneillduwyr ac Eglwyswyr yr ardal, ac yr oedd y cynull- iadau yn lluosog ar hyd y dydd, a chaed cyfar- fodydd neillduol o afaelgar. Bydd cyfarfodydd y gauaf yn cael eu cych- wyn yn Bethel a'r Canghenau yr wythnos hon. Mawr lwydd iddynt yw ein dymuniad. Nos lau, yr oedd y Cor yn cyfarfod am y waith gyntaf er paratoi at Gylchwyl Castell Harlech sydd i'w chynal yr haf nesaf. Mae gwahoddiad taer ar i rai ymuno ar y cychwyn. Drwg genym glywed i'r brawd David Jones, Tanygraig, gael ei daro yn wael ddiwedd yr wythnos. Da genym ddeall ei fod ychydig yn well. Caffed adferiad buan. 'Roedd geneth fechan yn dweyd adnod yn y Seiat y nos o'r blaen, pryd y gofynodd y swyddog iddi Yn mha le y mae yr adnod yna 'ngeneth i ?" "Yn y Beibl" oedd yr ateb parod. Nos Sabboth, mewn lie arall, yr oedd y pregethwr ar ol yr oedfa yn gwrando adnodau y plant. Yn eu plith yr oedd un bachgen heb fedru ei adnod yn ddigon da i'w dweyd heb orfod stopio cyn ei gorffen. Wel, sut y mae hi ?" meddai'r pregethwr er ei ail-gychwyn, Go lew, thank you," ebai'r bychan yn ol. Disgwylir Arglwydd ac Arglwyddes Harlech i'r Glyn yr wythnos hon i aros am ysbaid o amser.

TRAWSFYNYDD. GWAELEDD.-Gofidus genym ddeall mai dan law afiechyd y ceir amryw y dyddiau hyn yn ein mysg, a dywedir i rai fod dan afiechyd pur newydd yn yr ardal hon. sef y jaundice, ond llawenychwn wrth ddeall fod y cyfryw Oil wedi troi ar wella, ac eiddunwn iddynt adferiad clau. GWELLIANTAU.-Deallwn fod yn mwriad Cwmni y Reilffordd wneyd rhai "gwelliantau pwysig ger yr orsaf. Torid ar dawelwch y Sabbath diweddaf gan nifer fawr o weithwyr a threns i symud ymaith ddarn o dir gyferbyn a'r Goods Yard. 1-1 Yn gynar boreu ddydd lau. yr wythnos ddi- weddaf, daeth gyrfa ddaearol yr hen fam ragorol Mrs Catherine Williams, Beehive, i derfyniad wedi cyraedd o honi yr oedran teg o 79 oed. Yn Harlech y trigianai y rhan fwyaf o'i hoes faith, er ei bod yn meddu cysylltiadau agos yn Trawsfynydd, yn enwedig a hen deulu anwyl y Shop Isaf. Yr ydoedd yn ystod yr wythnosau diweddaf yn adrodd ei hanes wrth ei mab, W. J. Williams, am ai hymweliadau a Thrawsfynydd pan yn eneth ieuanc, fel nad oedd ardal Trawsfynydd yn ddieithr iddi cyn iddi ymsefydlu yma cddeutu an mlynedd ar ddeg yn 01 i gadw ty i'w mhab, yr hwn gymerodd y busnes i fyny gan Mrs Jones a'i brawd-yn-nghyfraith Mr David Jones, Cafodd gystudd maith a phoenus, a bu yn orweddiog mewn rhan er's dros ddwy flynedd, ond gofalwyd yn dyner am dani gan ei mhab, yr hwn a ddangbsodd y cariad a'r hunan-aberth mwyaf ffyddlon iddi yn ystod ei holl afieqhyd, ond er pob gofal roddwyd drosti, y diwedd a ddaeth fel y teimlir cbwithdod mawr ar ei hol, a lie gwag amlwg arft aelwyd. Yr ydosdd yr hen chwaer yn aelod ffyddlon yn eglwys y Bedyddwyr yma, ac yn Harlech cyn hyny. Cymerodd y gladdedigaeth le ddydd Llun diweddaf yn mynwent Pehoboth, Harlech,, Cychwynwyd o Trawsfynydd am 11-15, pryd y gwasanaethwyd yn y ty gan Mr William Humphreys (Elihu), a Mr Phillip Lloyd, Bl. Festiniog. Daeth tyrfa fawr ynghyd, gan fod yr angladd yn gyhoeddus drwy y pentref. Wrth y bedd gwasanaethwyd gan Mr J. D. Davies, Bl. Ffestiniog; Mr Robert Humphreys, Harlech; a'r Parch J. D) Richards (A.), Trawsfynydd. Gadawsdd ddau fab mewn galar ar ei hol, sef Mr W. J. Williams, c s., Trawsfynydd, a Mr John Williams, Liverpool. Heddwch i'w llwch. Ymae ein cydymdeimlad dyfnaf a hwynt yn eu profedigaeth. GWYL DIOLcH.-Cynhaliwyd yr wyl ddiolch eto eleni yn Eglwys St. Madryn nos Fercher, ac ar hyd dydd lau, pryd y gwasanaethwyd gan y Parchn Evans, Llandderfel, a J. Ll. Richards, Dolwyddelen. Cafwyd cynulleidfa dda ar hyd yr wyl, a phregethu rhagorol. Yn y capelfiu Ymneillduol, cafwyd cyfarfodydd gweddio ar hyd dydd Llun, a chaed cynulliadau rhagorol. Fel arfer, cafwyd pregeth yn Salem y nos, a gwasanaethwyd eleni gan y Parch. Rees, Croesoswallt, yr hwn a wasanaethai yno y Sabboth hefyd. Y NEUADD.—Bellach y mae y chwiorydd wedi ymgynull. ac wedi penderfynu symud yn mlaen yn ddiymdroi er cael Dosbarthiadau Gwnio, &c., yo ystod y gauaf gogyfer a'r Nodachfa yr haf nesaf. Pob llwyddiant iddynt yn eu hymdrech. Yn Dolwyddelen y bu y Parch D. Davies, ein Rheithior, yn cadw gwyl ddiolchgarwch ddydd Llun diweddaf.

TREFRIW. Cynhaliwyd Cyfarfodydd Diolchgarwch St. Mary, ddydd Mawrth, pryd y cafwyd gwasan- aeth Saesaeg yn y prydnhawn, a Chymraeg yr hwyr. Gwasanaethwyd gan y Parchn. Tidey Williams a Jenkins Jones, Llanrwst. Mewn cyfarfod o bwylJgor y Ddarllenfa nos Fawrth yr wythnos o'r blaen, penderfynwyd peidio cadw y Ddarllenfa yn mlaen os na rydd y bobl ieuangc well cefnogaeth iddi nac a rodd- wyd yn y gorphenol. Da genym glywed am Iwyddiant Mr. T. R. Williams gyda'i nwyddau yn Arddanghosfa'r Welsh Industries yn Newport. Llwyddodd i enill 9 o wobrwyon, ac efe gariodd y wobr arbenig (special prize). GWELLIANTAU.—Y mae yn debyg nad oes yr un lie yn Nhrefriw, wedi gwneyd cymaint o welliantau arno a Coed Gwydr Hydro gan Mrs. Pickford. Yn awr y mae ei front wedi cael ei rough castio gyda White Pibbli Dash. Deall- wn fod y stwff prydferth yma yn cael ei godi gan yr Hafna Mines Cqpapany, Llanrwst. Gallwn feddwl fod yn anhawdd cael dim byd harddach na hwn i addurno tai, llwybrau, a rockreys. Y mae yn sicr y bydd llawer yn manteisio arno.-GOH.

rwwvvvvvvvxv WV V V V WV VVVW\ Treialon Own Defaid. RHYD Y FEN. Yn Rhyd y Fen, ddydd Gwener, a buont yn llwyddianus iawn, agos i 100 wedi anfon eu henwau i mewn. Yr enillwvr oeddtnt.- Dosbarth agored: 1, R. E. Jones, Llan- uwchllyn 2, George Barcroft, Manchester 3 a 4, B. Lloyd, Ysbytty, a T. Roberts, Llan- gollen. Ail ddosbarth: 1, J. Thomas, Dinbych; 2, J. Ellis, Dolgellau; 3, D. Jones, Trawsfynydd 4, John Jones, Celyn. Gweithio dau gi: 1, J. Thomas, Dinbych; 2, G. Barcroft; 3, R. E. Jones, Llanuwch- llyn. ;PENLLYN. Cynhaliwyd hwy yn y Bala ddydd lau, Oherwydd y tywydd ffafriol daeth lluaws i edrych arnynt. Mae y gwpan roddwyd gan Dr. Williams eleni wedi myn'd yn eiddo i Mr. Joseph Moses, Croesoswallt, gan mai dyma y trydydd tro iddo ei henill. A ganlyn yw enwau yr enittwyf :— Dosbarth agored; 1, Joseph Moses, Os- westry; 2, D. J. Williams, Llansannan; 3, B. J. Lloyd, Ysbytty; 4, R. H, Storey, Llan- armon 5, Joseph Moses. Cyfyngedig i Gymru: 1, W. O. Williams, Dinbych; 2, W. C. Jones, Ffestiniog; 3, B. J. Lloyd, Ysbytty; 4, D. J. Williams, Llansannan; 5, D. Williams. Trawsfynydd., Oherwydd y nifer fawr o gystadleuwyr— tua 80 wedi anfon eu henwau i mewn- methwyd cael amser i weithio dau gi, a gohiriwyd hwn hyd y flwyddyn nesaf.

MAENTWROG. YMADAEL.—Tra wrth y gwaith o groesawu ein Kheithor newydd i'n mysg, a'n hiraeth heb ddarfod am yr hen, wele ni yn colli un o weith- wyr ffyddlonaf ein heglwys, ymherson y brawd ieuanc David Morris Jones, Tanydduallt. Dymunwn estyn Haw cynhesaf Hongyfarchiad a dymuniadau da iddo ar ei benodiad i ofalu am eglwys St. John, Prenteg. Chwith genym ei golli o bob cylch, yn enwedig yr Ysgol Sul, yma un yr oedd yn Arolygwr gweithgar. Bydd ein colled ni yn ennill mawr i ardal Prenteg. Ein dymuniad o galon yw, ar i fen- dith Duw fod ar ei lafur, ac ar ei ymdrech i gyrhaedd y nod uchel mae wedi ei osod o'i flaen.—EDMYGYPD,

TANYGRISIAU. CARMEL-Nos Fawrtb, cynhaliwyd Cym- deithas Ddiwylliadol Carmel a'r Canghenau dan lywyddiaeth Mr. Rowland W. Roberts, Ty'nllwyn. Cafwyd Papyr rhagorol gan Mr. John J. Williams, Bryn Melyn, ar "Ddylanwad iaith ac arferion teuluaidd." Siaradwyd yn mhellach gan amryw o'r aelodau,

A WORD TO LADIES bend 2 stamps for our new & original Illustrated Booklet, containing plain & practical advice how Irregularities, Suppressions,&c.may be prevented or removed by simple means in a few hours. Re- commended by eminent Physicians & thousands of Ladies, as being the only Genuine Remedy. This is not a quack medicine. Established 30 yrs LESLIE MARTYN, LTD. CHEMISTS, 34, DALSTON LANE, LONDON I