Y Rhedegydd

HEDEJLYS BLAENAU FFF-STINSOC. I Dydd laa, o flaen G, H, Ellis (Cadeirydd), Cadwaladr Roberts (leu), a Cadwaladr | Roberts, Ysweiniaid. Addysg. Nid oodd Swyddog Gorfodol y Dosbarth GwSedig yn bresenol i erlyn mewn 2chos  '0 T¡'sf'Y'Ci a th,u, v-I gohiredig o Trawstynydd, a tbaBwyd yr allan. Hfib 013U. Yr Heddgeidwaid W. Edwards a gyhaddcdd William Roberts, Fronwnion, Blaenau, a'r Heddgeidwad R. E. Davies a gyhuddodd Owen Williams, 28. "Maenofferen, B a u, o fod gyèa'u hclwyafeirch 11-30, Mehefia 18, heb ofeu. Yr oeddynt wedi ei gwysia at y Llys diweddaf, and gohiriwyd eu hachos am nad atebasant. Addefodd y ddau y trssedd. Cswsant geiydd llvm Rati y Faingc am beidio ateb y Liys diweddaf, a'u dirwyo haner coron yr un, ac 8/5 o gostau. Gorrra Moduricu, Yr Arolygydc Owen a gyhuddodd Godfrey Llewelyn Owen, 10, Westbury Road, Bectwood, Essex, o oryra ei Gerbyd Modcr yn Manod Road, Blaenan, Gorphenaf 31. Yr oedd yn gyru yn 01 29 milltir yr awr, newydd j'r bob! glirio"rr ol dod o'r Ysgolion Sul. Anicnwyd gak at yr awdurdcdaa yn Bestwosd.adaethyntsu drosodd i'r Blaenau ar unwniih i gyfaddet, a datgan ei ofid am y peth.-Cymerodd y Faingc hyny yn ei ffafr, a dirwywyd cf i ddim ond {210s Oc a il Ss 6c o gostau. Y i D. R. Dsvies, Fenrhyn, a „ Fitzroy. Co;e, Seafie'd Park College. t v. jan, Hampshire, o oryru ei olwynfarch modur, yn y Penrhyn, un o'r glccb. Awst 1. Dywedodd y Swyddog fod y iDiffynydd yn dod gyda chyfiymdra arswydas i'r Penrhyn o gyfeiriad Maentwrpg. Ataiiodd ef, a phsn yn cymeryd rhif ei drwydded a'i gyfeiriad, bu i'r Diffynydd gvnyg tri swilt iddo am beidio son am y petb. Dywedodd yntau y gwysiai ef am oryru, ac am geisio liwgrwobrwyo Swyddog tra yn cySswrii ei ddyledswydd. Y •rheswm roddai am ym mor gyflym oedd, fed ganddo eisiaa dal ei ddau siyfaiii.-Y Diffynydd, yr hwn oedd yn Uangc ieuangc. a ad defodd y trosedd, acmsi myfyiiwr yn NgoJeg Sesfisld Pask ydoedd,—Y Cadeirydd a ddywedodd fod y Faingc yn edrycb ar ei achos yn un drwg iawn. Yr cedd ei waith yn ceisio liwgrwobrwyo y Swyddog yn beth èiídbl iawn. Gallai ben iddo goliiei le pe derbyniasai yr ariaa. Yr oeddynt yn ei ddirwyo i £ 3 10s Oc, cost an y Llys, a fee y cyfreithiwr, yn gwneyd cyfacswna o £ 5 4s Sc--I-)ywedoil y Diffynydd yr anfonai yr arian draroeth i Glerc y Llys. Ymddacgosodd Mr R O. Davies i erlyn dros vr Heddlu yn v dd?.n schos uehod. Meddwi, Yr Heddgeidwad Evan Davies, Trawsfynydd, a gyhuddodd Henry Parry, Ty'r Mynydd, o fed yn feddw Gorphenaf 16. Hysbyswyd y Liya ei fod wedi myned i ffwrdd o'r ardal -Di-c,.N-y 5/- ac 8/6 o gostau, Yr un swyddog a gyhuddodd John Roberts, Ffordd Groes, Trawsfynydd, o fod yn feddw ac afreolus Gorphen&f 16 yn Trawsfynydd, Nid ymddangosodd, ac adroddwyd banes tor-calonus am dano. Dirwy swlit a 7/6 o gostau, gyda gorchymyn i'r swyddog ei rybuddic drcs y Faingc. Y Rbingyll J. Lloyd a gyhuddodd Hugh Morris Hughes, Freeman Terrace, B!aenau Ffestiniog, o fod yn feddw ac afreolus Gorph. 18, vn fam a ddaeth i'r Llys a dywedodd fod y diffynydd yn yr helynt yr oedd trwy ymddygiad ei wraig, a'i bod yn dywedyd fod yn well ganddi William Swan- cott nag ef oedd yn wr iddi.—Y Clerc a. ddy- wedodd fod y Diffynydd wedi bod oflaen y Llvs bedair gwaith o'r blaen y flwyddyn hon. —Y Cadeirydd a ddywedodd eu bod oil yn gwybod yn dda an dano, a'u bod yn gohirio ei achos am dri mis er gweled sul yr ymdeiygai yn y cyfamsar. Y Rhingyll J. Lloyd a gyhuddodd William Swancott, Back Park Square, o fed yn feddw ac afrsolus Gorphenaf 19, ugain mynud i baner y nos. Tyngai a rhegai yn ddifrifoi. Gallai hysbysu y Ltys fod y diffynydd wedi myned yn llwyrymwrthodwr, sc wedi uno ag un o'r eglwysi ar ol cael y wys.—Y Diffynydd a add- efodd y trosedd, ond mai cael aflonyddu arno yr oedd gan Hugh Morris Hughes, ahyny yn ei daflu allan o dymer priodol.—Dirwy 5/- a 7/6 o gostau. .A.A. A. A. A. A. A..A..A.. A. AA.Á.Ã.A. A. A..A A. A A A..A. It.

I GyngorPlwyf Pcnrhyntieucfracth. Cynhslivvyd yr uchod nos Fawrth. dan lywyddiaeth Mr, Robert Williams, Boston Lodge (Cadeirydd). Ycbydig o'raelodau oedd j yn bresenol. Ll.vw, brau.-L- A'ybr Rock Terrace.-P.I- --iwvd i wahodd cynrychioiwyr Clwb Adeilada Pwllhsii i gyfarfod Pwyllgor y Llwybrau i gael drafod pallach ac i ymgyegori y modd goreu i symud ymiaen. Llwybr BrynhyfrycL-Teimlir gryn anhaws- fieri wneyd hwn yn hwylus i'w deithio, a hynv heb lawer iawn o gost. Pasiwyd i'w adael i ddoethineb y PwyHgor. Telephon —Darllenwyd ilythyr oddiwrth y Post feistr cyfirediaol yn dyweyd nas gallai sefydlu cangen c'r Telephon Cyheeddus yn yr ardal oherwydd r gost. Y Fiyrdd a'r Ystrydoedd.—Pasiwyd i alw sylw y Cyngor Sir a'r Cyngor Dcsbatth at sefyllifa anfoddhaol y ffyrdd yn yr ardal, hefyd fod HaWèr iawn o gwyno oherwydd y dull) anfoddhaol y dirir carthion yr ardal, yn ogystel a Minffordd, a bernid dylesid cael Fflushio y drains yn amlech ar dywydd gwresog y: hal, Y Gladdfa a'r Golcuo -Yn unol a'r cynyg- iad roddwyd yn y Bwrdd diweddaf, pasiwyd nad ydyw y ddwy swydd o don bsddau a goleuo y lampau o angenrhsidrwydd i'w gosod i'r un person, a phssiwyd i wshodd cynygion am y gwaith, a bod aelodau Minffordd i fod yn BwyUgor y Goleuo yno, a -DAri. Thomas Morgan, D. Lloyd Griffith a Rees Jones yn y Penrhyn. j

ADOLYGiAD Y WASQ. I RHYFELGAN IOLO GOCH "—Cydgan i T.T.B B., gan MrWilliam George, L.T.S.C., Ystalyfera. Pris dwy geiniog. I'w cbael oddiwrth yr awdwr. Rhecir v gydgan i bump o symadiadaa. Ceir ychydig o fesorau oflerynol i rhag-arwain, ac yea agorir y gydgsn gan y first bass mewn brawddeg gref ar y geiriau lviae gensu'r dewr wrth gorn y gad." a cheir adlais o hon yn y gwahaool syraadiadau drwy y darn, Mae hwn yn symudUd arweiniol boddbaol iawn. Mae'r ail svmu Ind ya llawer cyfiymach, wedi ei farcio yn Allegro Marcrrito, a'r lleisiaa yn agor mewn a o in. Effeithiol iawn ydyw'r trav.'sgyweiii' u yn v drydedd a'r bedwaredd lineli, felly hefyd v rkythm yn y ddwy linell gvntsf ar tudalen 6. trydydd symudiad a'r ffud gweddi am i'r Arglwydd &chub hwynt rbsg trais y gelyn, ac mae ceradcrn(th gyfoethog a swynol iawn n hwn, Yn y trawsgvweiriad yn y nodyn cyntaf ma ddvlasai fod yn He m. Diiycir y wsddi gsn symudiad ysgafn'a byváog, a gwasanaetha fal ymaeithgan orfoieddns i'r fnvydr; ac yn olaf dychwelir i'r gerddoriaetlvgeir yn yr ail symudiad ond gyda geiriau gwabanol ac ychydig gyfnewidiadau. Mae y gwabanol symudiadau wedi eu trefnu yn dda mewn nmseriad a chyweiriadau mewn gwrtbgyferbyniad i'w gilydd, ac mae'r oil yn gwneyd cyfuniad hapus a meistrolgar. Mae'r gydgan yn gyfaddas fel darn cystad- encl-i leisiau meibiOD a diaa y clywir llawer o garu arai yn y dyfodol. Mae'r geiriau Cymraeg wedi eu cyfansoddi gan Tudno a I Gwili, a.'r Ssisnig gan Gwili; a'r gwaitb wedi ei argraffa yn ddestlus yn Swyddfa'r RHEDEGYDD." Ma.e enw'r awdwr yn ddigon adnabyddas yn y Debeudir fel cyfansoddwr Hwyddianus, zc befyd fel beirniad eisteddfodol ac arweiaydd cymanfaoedd, ac yn sicr geuyf y clywir mwy am dano yn y Goglddd o hyn -all,an:-G. DAVIES, ¡ CYMRU,—Patha y cyhoeddiad campus hwn. i ddal ei dir, ac os yr un, cypyddu yn ei ddyddordeb i'w ddarflenwyr. Rhifyn llawa ¡ yw an Awst: llawn o sylwedd a msddwl, Ceir yma ddaritin lp, a restr daniun Beulah, Caernarfon, ftiort yn astudio "LiyIr y Tri Aderyn." Dyddorol iawn yr ysg:if Anthropos ar Morgan Llwyd o Wynedd, ei Oes a'i Waith." Cyfrana sin cymydog loan Brcthen chwech 0 englynion t'sysion ar blant natur, a Chofnodion Flwyf Lhnfrotben. Dyry Robert BryaI, Cairo, gyfieithiad tlws o "Lead kindly sight," cân wladgardl gan Llwvdiarth Mon, Dygwch fi i'r mynyddoedd ban," gan J. T. Job, "Afon Mawddach," gan I H. Williams, Y byd," a darnau barddonol eraill teilwng o !e yn y Cymru. Dwy ysgrif hynod werthfawr vdynt elddo y Parch R, Roberts, B.A ar Ddyddiau diweddaf Robert Owen; ac eiddo yr ysgrifenwr hyfedr Elfyn ar Dr Llugwy Owen," Cawsom bleser mawr wrth ddarllen y rhifyn hwn. Y GENINEN EISTEDDFODOL.—Llywyddodd y cyfaili di-i!dio Eifionydd i gasglu cyfan- soddiadau barddonol buddugol unwaith eto i wneyd rhifyn gwir gvfoethog o rawn yr awen, Y mae yma iu o Bryddestau ac Awdlau y dywedai y Beirniad wrth eu clotianu en bod yn "rhagmi ar gyfansoddiadau yr Eisteddfod Genedlaethol," ac oni bae ein bod yn gwybod mai beirdd yn clodfori gwaith eu brodyr oedd wrthi yn siarad bussem yn dysgwyl am y cynyrchion rhagoraf yn eia hiaith yn y rhifyn hwn. Byddwn yn syna c!ywed ein Beirniaid, Barddonol yn arbenig, yn nrfer y fath ormod- iaith ganmoliaechas mewn man eisteddfodau am gyfaGsoddiadaa a eiddo ymgeiswyralfwyddianns yn yr Eisteddfodaa Cenedlaethol; a phan enfyn y rhai hyny ddarnau iddynt i'w clorianu yn y Brif-wyl nid ces werth na theilyngdod ynddynt. Fodd bynag am bynag am hyny, y mae yn y rhifya hwn ddarnau gwirragorol. Y mae gan y Parch D. Emrys James ddau Gywydd byr, ond bsichiodd y cyntaf a 24, a'r Hail ag 21 o rvfedduodau, fod nemawr alw am I ragcr na dau neu dri o honynt. Agorir v rhifyn gyda Fhryddest Gadeiriol ar "Lwyddiant" gan ein cyfaili gynyrchiol Bryfdir, a chawsotn bleser mawr wrth ei darllen. Y mae llawer o'r cyfrinol yn mhryddest Gadeiriol y Parch J. D, Richards, Trawsfynydd, ar "Addewid." Canmolwvd hon yn fawr yn Eisteddfod y Nadolig, ac y mae yn deilwng hollol or gair. nchel roddwyd iddi. Gofod a balia i ni sylsvi ar yr oil yn y aociad hwn, ond diaa y geddefir i ni nodi yn arbenig iineilau Eifion Wyn i Drugaredd campus yn mhob ystyr. Teimlir yn rhwymedig i'r Golygydd am arlwy ini wledd mor flasus.

Cwrdd Chwa-ter Besiycfclwyr I Undeb DyfFryn Conwy a Ffestiniog Cynhaliwyd yr uchod yn Mryn Seion. Eglwysbach, dydd LlUD, Awst 15, pryd y llywyddwyr] yn absenoldeb y Llywydd gan y Parch B, D, Harriae, gweinidcg. Awd trwy ragien amrywiol, rc y trafnwyd gogyfer a-- Gymanfa Ganu nesaf, sydd i'w chynal y Aberegele, yn mis Mai. Dewiswyd Jr. Arweinydd y Cana. Mr. O. T. Jone s, G. &! L.T.S C. (Alaw Flestin). Llywydoion, Mr, Arthur Davies, Coiwyn, a'r Parch. W. G Owen (Liifon), Abergele. I fMholi am Dystysgrifaa Cerddcroi Mr. Eduia Evans, L T.S.C., Fforddlas. Cafwyd amryw ym- drafodaethau pwysig a chyahadledd fywiog a dyddorol.~GOH.

BWRDD GW&RCHE2DWAED I LLANRWST. Cyfarfu y Bwrdd ddydd Mawrth, pryd yr oedd yn bresenol Mri D. G. Jones (Is-gadeirydd) yn y gadair; Parch J. Gower, John Hughes, O. Lloyd Jonas, John Richards, E. P. Hughes, John Owen, William Evans, Evan Roberts, E. Llewelyn Jones, Mathew Roberts, William Will iams, David Owen, David Lewis, fohn Williams, Edward Edwards, David Lewis, David Jones Gwyiherin). Thomas Hughes (Clerc), Edward Hugh., (Meistr y Ty), O. Evans-Jones a T. C. Roberts (Swyddogion Y Tlodion a'r Slusensa. Mr 0, Evans- Jones a adroddodd iddo da!u £97 2s, 6c. yn ystod y mis. i d!odion dosbarth Llanrwst, y rhai a rifent 137, a gofynodd am £100 ar gyfer galwsdau y mis dyfodol. Mr T. C. Roberts a adroddodd iddo dalu £66 19s. 6c. rhwng 130 0 dlodion yn nosbarth Pentrefoelas yn ystod y mis, a gofynodd am £ 1Q at alwadau y mis nesaf. Cydymdeiinlad. Y Cadeirydd a gyfeiriodd yn garecHg ?awn at absenoldeb Mr Evan W. Robens, Cwm, Pen- machno, yr hwn a fu mewn gwaeledd irwro. Colled fawr i'r Bwrdd ydoed- ei absenoldeb, gan fod ei larn mor addfed a'i gyngor mor ddoeth.—Pasiwyd pleidlais unlrydol o gydym- deimlad a Mr Roberts yn ei waeledd, gan ddymuno ei adferiad buan, Chwarel Cwt y Bagail. Y Swyddog Elusenol a alwodd sylw at aches Morris Jones, Cwm, Penmachücr, oedd wedi ei gymeryd i'r Gwallgofdy. Yr oedd y wraig yn dywedyd wrth y Swyddog mai wedi colli 1 o ddeg i an-again a'r ddeg o banau yr oedd yn Chwarel Cwt y- Bugail. Nid oedd ganddo yn awr ddim ond Llaw-nodyn am haner can' punt ac nis gallai sylweddoli y rhai hyny.—Mr, John Richards a ddywedodd iddo glywed i Morris Jones gael haner y swm oedd yn ddyledus iddo o'r chwarel, ond ni wyddai a oedd hyny yn gywir. Cafodd ef haner yr hyn oedd yn dod iddo, a dealiai i bawb arall gael yr na modd. Yr oedd achos pwysig i'wddwyn 0 flaen y Llys yn Blaenau Ffestiniog yn lean, a gwneyd ymchwiiiad pellach i bethau y pryd hwnw.—Ar gynygiad Mr, Gower. penodwyd y tri Gwarcheidwad Lleoia'r Swyddog Elusenol i edrych i mewn i'r achos er gweled a allai Mrs Jones £ yfranu at gadwraeth y gwr yn y Gwallgofdy. -1 Dodrefn. Hysbysodd y Swyddog fod gwraig o Trefriw wedi marw, Bu y bacbgen oedd gyda hi yn ofalus neilldaol am dani. Pasiwyd iddo gaef y dodrefn ond taiu £ 3 10s, am danynt. Myned i'r Ysbytty.. Hysbysodd Swyddog Elusenol Llanrwst am eneth bedair oed oedd a'i golwg yn ddrwg. Wedi trafodaeth ar y mater pasiwyd i'w banfon i'r STsbytty yn Lerpwl i fyned o dau driaiaeth feddygoL "Nid oedd gan y Bwrdd weledlgaeth eglur o gwbl gyda golwg ar gael tocynau i fyned i'r Sofwdiiad, a gosodwyd ar y Swydd- ogion i wneyd ymchwiiiad i'r path er mwyn arbed cymaint ag a e,id o gostau i'r Bwrdd. Cydymdeimlad. YCadeirycld a wnaeth gyfeiriad tyner iawn at y brofedigaeth oddiweddodd Mr John Wil- liams, trwy farwolaeth el dad a Mr David Owen, trwy farwolaeth ei ferch. Cynygiai eu bod yn cofnodi eu cydymdeimlad a hwy.—Mr William Williams a gefnogodd, a phasiwyd trwy i'r holl Fwrdd godi ar eu traed,Diolcb- odd y ddau am y teimladau caredig ddangos- wyd atynt. Y Ty. i Y Meistr a adroddodd fod 19 yn y Ty, ar gyfer 28 yr un amser y llynedd; a galwodd 83 o grwydriaid yn ystod y mis, ar gyfer 58 yr lie amser y llynedd. Gwaith Dwfr Cerrigydrud- ion a Gwaith Dolgarog oedd yn tynu y bobl hyn i'r cvich hwn. Yr oeddynt yn ddosbarth gwell o lawer na'r thai arferol o grwydron.—< Bu William Roberts (Wil Dolgellau), yn y Ty ar ol cael ei frathu yn ei wyneb gan gi dyeithr, Awst 1. Hefyd daeth Annie May Jones a,'i phlentyn i'r Ty, a Rubert Stanley o waith Dol- garog. Aeth y ddau ddyn tillan yn mhen ycbydig ddyddiau, Pasiwyd i'r ddwy wraig fynychant la o addoliad igael dillad i fyned, gan fod y rhai sydd gauddynt wedi myned yn bur waelion. Pasiwyd i ddiolch i Mrs Ashley, Cae'rgroes, am ei hynawsedd yn aafoa cyhoeddiadau at wasanaeth tlodion y Ty. Yr oedd y Meistr wedi rhoddi baban deufis oed v ddiweddar Kate Williams, Dolwyddelen, i'w fagti gan Mr Email Jones, 46, Denbigh Street, yn 01 4/- yr wythnos. Cyflog yr Is-Feisirss. Miss M. E. Janes, yr Is-Feistres, a wnaeth gais am godiad yneichytiog, £1 g cedd yn ei gael yn bresenol.—Mr W. Williams a gynyg- 'odd. a Mr John Hughes, a gefnogodd nad oedd Bwrdd yn gweled eu ffordd i ganiatau y jiis —Awgrymwyd i gyflog y Feistress a'r Is- tress gael eu hygtyried, gan nad oedd ond i-. y bunt o wabaniaath rbyngddynt. Mr John Williams a wrtbwynebodd i drafod dim ond y cais oedd ger bron neu y dylid ystyried cyflogau yr holl swyddogion yr un modd.—Pasiwyd y cynygiad. A..A. A .A. A .A .6-

Prlodasau. PUGH, -EVANS, -Awst 12fed, yn swyddfa'r cofrestrydd, Porthmadog, Mr Rees Pugh, Cefndeuddwr, a Miss Maggie Evans, Shop, Ganllwyd (gynt o Tyllwyd Terrace, Traws- fynydd) PARRY.—THOMAS —Awst 13eg, yn Eglwys St. Madryn. Trawsfynydd, trwy weinyddiad y Parch D. P. Davies. Rheithior, Mr Edward Parry, Werngron, a Miss Laura Ann Thomas, j Ponlaii,-y ddau o Drawsfynydd,

LLAN, Y CYNGORWYR A'R AGOR-I IADAU. Syr,—Yr cedd dau frawd yn y gymydogaeth hon Qynyddoedd yn ol, sc arferent weithio yn yr un chwarel; yr oeddynt mor debyg i'w gUydd fel na fedrai perchenog y gwaith wahan- iaethu ?ydrhyHgddynt, a dvma modd y galwai hwy,—"D?'yy?MM?e??." Fcllv y dywedaf inau am y "Trethdalwr Newydd," deimlodd ei fod yntau yn rhywun, a bod y fodolaeth yn bwysig ryfeddol, yn eich papyr am vf wythnos ddiweddaf, Dwy yr ua peth." Dwy, ac Did dau gan mor ferchadaidd yr ymddeogys hwn eto, Does dim yn fwy eglur erbyn hyn na bod V" mri o honynt, rhyw nifer o blantos penwan, drwg eu swn, ac yn llawn smni, yn bwhwman yn harwydd teimladau dwfn siomedig. Termau Cwmniol geisiant eu bandlo, a rhyfedd- mor ddilun yw eu medr, ac fel y cyfryw atempt i mi yw eu galw The Keys Fever Co, Er mwyn dyfod a'r trueiniaid hyn dipvn atynt eu hunain, buaswn yn awgrymu i'r Cyngor (aid i'r ddau Gyngorydd), roi presant iddynt o'r agoriadau y cedwir gymmaint o drv/st yn eu cylch, yngbyd a'r ddau dy. Hyd y gwelaf, na byddai hyny nac yma. nac accw i'r Cyngor, nag i ninaa fel Trethdalwyr yn y pen draw. Ond, fe ailent hwy mewn canivniad fyned i bawb ei dy, yn ol eu xhyddid, i ddifyr chwarea gyda'r agoriadau sydd deganu o gymmaint swyn iddynt, pan delo'r d:wg ysbryd hwn i'w blino. Beth yn y byd, am y swm acferth o ofyn- iadau a ddaw allan, y naiSl dro ar ol y Hall, o Swyddfa y Firm anffaeiedig hon ? Nis gallaf eu cyffelybu i ddim, ond yn debyg pe byddai i ,g pe b 'ydr?lai. i rhyw hogyn farm afrosgo, wrth orchymyn ei fesstr, i doilti sached o dat NS pydredig, a drwg sawras, i lawr wrth eich traed. Dengys y gofyniadaa hyn falais a dig ar bersonad parchus a dilychwin eu cymeriadau, Er mwyn cyfleustra yn y dyfodol i gaal gweled yn liawnach a ba ysbryd y mae y bodau bychain hyn, atebaf un o r gofyrdadan ac yr un pryd y mae yn sicr genyf na bydd yn foddhaoL Dyma ofyciad No 1, "A ydyw ef bob amser yn mhlaid Y Gwir?" Atebaf yn y modd m wyaf pendant a diammwys,- Ydyw. I bob pwrpas ymanerol, cynhwysa hyn atebiad i'r oil, ond cawn weled eto. I HEN DRETHDALWR.

IVI Y Sal diweddaf bu Mr a Mrs Lloyd George a Megan, yn treulio eu Sabbath ya Mhcrth- madog. Yn y prydnawn aethant i'r hen add- -oldy bychan lie y mynychai Mr Lloyd George pan yn brentis yn y dref, yr oedd y Parch T. Bassett yn pregethu yno. Yn yr hwyr aeth- ant i gspel y Tabercaci lie yr oedd y Parch T. Charles Williams, M.A., yn pregethu. Aeth Mr Lloyd George i'r Set Fawr ond ni chafwyd gair ganddo. Buont yn cael prydnawnbryd gyda Mr a Mrs Jonathan Davies yn Bryneirian Cynhaliwyd yr Heddlys yn Mhorthmadog dydd Gwener, pryd y taflwyd yr achos yn erbyn Mrs Catherine Mandalph allan, Cy- huddid hi 0 fod yn feddw ac afreolus. Bu y gyhuddedig yn Nghaernarfon er cael barn meddyg y carchar ar ystad ei mheddwl, Gwnastb dwylaw bywydfad Criccieth waith gorchsstol nos Iau. Tua haner nos rhoddodd dwylaw llestr fechan arwydd ei bod mewn perygl, ac aeth y bywyd-fad allan. a chododd yr hon ymwelwyr o'u gwelyau a gweithiasant yn egniol i gael y bywyd fad i'r mor. Daeth y bywyd-fad yn ol tua 3 o'r gloch y boreu a'r ddau dayn oedd yn y llestr yn ddihangol gyda hwy. Yr oedd yn noswaith dywyll ac ystormus iawn. Ym mysg yr ymwelwyr a erys yn y drsf yn awr y mae Arglwydd Faer Lerpwl a'i briod. Hefyd erys Canghellor y Trysorlys a'i briod yn eu palas yma. Bu Cor Meibion Treorci yn cynal cyngerddau llwyddianus yma nos Iau a nos Wener. Mr Idwal Owen o'r Rhyd-ddu sydd wedi ei benodi yn glerc i Mr Robert Parry (Arwerthwr) Nos Wener, bu Cenhadwr brodorol a Miss Laura Evans, y Genhades, yn cynal cyfarfod cenhadol yn Mhwliheji. Nos Iau, bu Cor Mawr Undebol Caernarfon yn cyna! cyngerdd yn y dref er budd achos y Wesleyaid, Mr John Williams yn arwain. Cafwyd ffair Awst rngorol yn Mhwllheli dydd Sadwrn, er mai ychydig cedd nifer yr anifeiliaid a ddaeth yno. Bu merched y bleidlais ar eu hymweHad a'r dref nos Sadwrn, Caed anerchiad rhagorol gan 'Dr Helena Jones (Cymraes), ac ancgai yr holl etholwyr i anfon cerdyn i Mr Lloyd George i Criccieth i bwyso arno bleidleisio dros ymesur pieidiais i fgrcbed. Bu Ysgolion Sul o NantJIe, Ffestiniog a Chaernarfon ar ymweliad a Pwllheli dydd Llun. Cawsant ddiwrnod cysurus.

LL A% F i't?OTH EiV. TRIP —Dydd Mawrtb, aeth aelodaa Ysgol Sul Tanlan, Llanfrothen, am wibdaith i PWJI- beli. Hhifai yr Ysgol tua 80, Cychwynasant gyda'r run ar Linell Croesor, yna gyda'r tren o Portmadog i Pwllheli. Cawsant ddiwrnod fiafriol, a phawb fwynhau ei hunain yn rhagorol. YSGOL NEWYDD Y RHYD —Mae trefniadau yn cael ei gwneyd i agor Ysgol Newydd y Rhyd dydd Sadwrn, Awst 27. Ceir y many lion yr wythnos nesaf. TO DYE OR NOT TO DYE ?—You can get a reliable Hair Dye, any colour, from Hugh Jones, Medical Hall, Bl. Fcstiniog.

DOLWYDDELEN. Drwg genym hysbysu am farwolaeth yr hen- gymeriad diddan, Mr John Hughes, Ty'nycoed yn ei 73 mlwydd o'i oedran. Bu yn analiuog i ddilyn ei oruchwylion am flynyddoedd lawer. Gedy ddwy ferch a thri mab ar ei ol, un o ba rai (William) sydd yn Awstralia, Cleddir prydnawn heddyw (dydd Iau) yn nghjaddfa Brynybedd. Cafwyd Nodachfa hynod o Iwyddianus gan gyfeiilion Motiah ddiwedd yr wythnos. Dydd Iau anrbydeddwyd ni ag ymweliad Mrs Lloyd George a'r Cangheilydd i agor y gweithrediad- au. Yr oeddid wedi darparu i ollwng magnelau allan ar gyrhaeddiad v Cangheilydd i'r peatref yn ei Fodar. Daeth modur a boneddwr a bon- eddiges ynddo. a safcdd gyferbyn a thy y Parch O. J. Griffith, B.A., a chymerwyd yn ganiataol mae Mr a Mrs George oeddynt. Yna gollyngwyd yr ergydion, ond caed allan mai MrJ. D. Jones, Cylreithiwr, Llanrwst, a Miss Jones, ei chwaer, oedd yn y modur hwnw, y rhai ddaethant yno i lywyddu y Nodachfa, a chawsant hwy y croesuw fwriwyd i'r Canghell- yad a Mrs George. Fodd bynag, pasiodd pob peth yn ddymunol er y camgymerisd, a theyrn- asodd ysbryd rhagorol trwy yr holl weithred- iadaa. Gwnaed eiw da at yr achos ya Moriah, Dydd Mawrth, yn y Victoria Hotel, Llanrwst, gosododd Mri Blackwall, Hayes & Co., Beaar View a'r tir cysylltiol ag ef o dan y morihwyl. Y mas y lief yn eiddo Clwb Adeil- adu Dinbvch, a hwy oedd eisiau gwenhu yn awr gan ei fod yn wag, a dim yn dod i rnewn oddiwrtho. Cynygiwyd i gychwyn £ 300, a chodwyd i £ -175, oud tynwyd yr eiddo yn oi ar y swrn diweddaf.

r" v "V'V"V'v V 'Vv'V 'VV-V' PENHYNÐEUDRAETH. Y DEML,—Mae aelodau y Deml wedi pasio yn anfrydol i gael Trip i Moda, Bychan cyn diwedd y mis hwn, a disgwylir yr holi aelodau yn gryno i'r Ysgoldy erbyn 7-15, nos Wener nesaf, i'r cyfarfod amrywiaethol sydd i'w gynal, ac er gwneyd trefaisdaa paliach gogyfer ar wibdaith. Dechreuir yn brydlon fel y gellir gorphen mewn pryd i fyned i'r Cor. CYMDEITHAS YMDRECHOL --Nos Sabboth, yn Nazareth, cafwyd papyr rhagorol gan Mr, D. Lloyd Griffith, Penbryn View, ar y Gwyl- iadwriaeth priodol o amgylch ac yn Nby Ddaw." Siaradwyd yn mhellach gan amryw o'r aelodau. MASNACH RYDD,—Ar ran Undeb Cym;1 deithas Masnach Rydd, bu Mri. K. Brown a H. W. Nettleship yn anerch cynulliad ger y Neuadd Drefol, nos Sadwrn. Bychan ydoedd y cynulliad gan na wyddai llawer am dano, Cafwyd anerchiadau rhagorol, a rhoddwyd cyfle yn y diwedd i ofyn cwesdynaa Aeth nifer fawr gyda'r Wibdaith dydd LIun, i Aberystwyth, drcs 300 acbawsant ddiwrnod ffafriol iawn. Yr oedd Ysgolion Sul Minffordd. Gerphwysfa, ag Eglwys y Drindod yn myned. a manteisiodd )Jawer eraill ar y cyfle. Dydd Sadwrn nesaf, bydd Ysgolion Sul, Nazareth a Carmel yn mwyahau eu huaain o'r gwleddoedd sydd yn cael ei parotoi gan y chwiorydd ar eu cyfer. Yr wythnos hon mae Mr. Griffith J. Jones, Bryn'.lewelyn, wedi cael ei apwyotio yn Oruchwyliwr i'r Cwmni enwog y City Life Assurance, ar y Dosbarth o Dolgelley i Pwllheli, Llwyddiant fo'n coroni ei ymdrech- ion yn ei gy!ch newydd. Yn Arddangosfa Beaamaris enillodd Mr. W» J. Humphreys y wobr gynt if gyda'i Spaniel, a'r ail wobr gyda Daeargi Cymreig, Wedi hyny dydd Sadwrn, yn Arddangosfa Vaynol Park, cafodd y wobr gyntaf am y Daeargi Cymreig, ac hefyd Special am y Sporting goreu, hefyd, y wobr gyntaf mewn unrhyw rywogaeth o gwn dros 25 pwys gyda'i Spaniel. Bydd Ysgol newydd y Rhyd yn cael ei hagor dydd Sadwra, Awst 27. Ceir y malylion yr wythnos nesaf.

TRAWSFYNYDD. CYNGHERDDAU.I—Cynhaliwyd dau gyngerdd er budd y neuadd gyhoeddus, y cyntaf.nos Ian yn y Wersyllfa, o dan lywyddiaeth Mr Jones, Canteen, ac arweiniad Mr Evan Jones, Ysgol y Cyrgor, L!anrwst. Cymerwyd rhan ynddo gan y Cor Undebol, dan arweiniad Mr Edwin Lloyd, a'r Prysor Glee Party, dan arweiniad Mr J. R. Jones, Mri David Morris, William Edwards, P. Humphreys, Camp Post Office, a Miss Davies, Ysgol y Cyngor. Chwareuwyd ar y berdoneg gan Mrs Morris, Bnonygan. Trefnwyd He hynod gyfleus trwy garedigrwydd Mr Jones, Canteen, ac y mas clod yn ddyledus- iddo am ei garedigrwydd tuag- at y symudiad hwn. Cynhaliwyd yr aii nos Sadwrn, yn Ysgol y Cyngor, o dan lywyddiaeth Mr Jones, Ysgol y Cyngor, Llanrwst, ac arweiniad deheuig y cyfaili tirion Mr Omri Roberts. Cymerwyd rhan yn hwn gan Mri J. Corns Jones, Dol- gellau W. O. Jones, Ffestinicg; Humphreys. Camp Post Office; Miss Davies, Ysgol y Cyrgor Mri Evan W. Davies a David Morris;, a chafwyd adroddiadau gan Mri John Owen,, Hafodwen John Edwards, Postman, Bl-enau Ffestiniog; W. C. Williams, a'r arweinydd. Cyfeiliwyd yn hwn eto gan Mrs Morris, a chredwn y dylem fel ardal fod yn ddiolchgar i Mrs Morris am ei pharodrwydd bob amser gyda'r gwaith pwysig hwn, PLESERDAITH —Dydd Merchefr, aeth Ysgol Sul St, Madryn am bleserdaith gyda'r tren 7 oddiyma i'r Abermaw, CLADDEDIGAETH-CJudwyd i fynweatSalem nawn Iau diweddaf, ddaearol dy yr hen frawd cu a'r cristion gloew, David Pugh, Frongaled. Gwasanaethwyd wrth y ty gan y Parch David Davies (Dewi Eden), Harlech, a thrachefn uwch y bedd, yn cael ei gynorthwyo gan y Parch R. Jones (w ). Bydd englyniou coffa am dano yn y rhifyn neSaf,-R, Nid oes gwell Cod Liver Oil i'w gael yn un- man na'r hwn a werthir am bris bynod o ISeL gan HUGH JONES, Chemist, Medical Hall, Blaenau Ffestiniog,