Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

8 articles on this Page

COR MEIBION Y MOELWYN. I

News
Cite
Share

COR MEIBION Y MOELWYN. I I Gan Perorfryn. I CLEVELAND, O. 5 Sul, Mawrth 6ed. Gadewais y nodiadau diweddaf gyda'n hanes JQ cyraedd Huntington, Pa. Mae Huntington Yo He poblog a phrysur, a threuliasom bryd- oawn dydd Iau, 24ain, a boreu Gwener, i Serdded yma ac acw, Yr oedd ein Cyngherdd yny "New Grand Theatr," a chafwyd cynull- Ëd ardderchog, yn enwedig fel gwrandawyr. awdd oedd deall eu bod yn gwybod beth sydd dda.-Bu yn rhaid i ni yma roi llawer JOwy nag oedd ar y rhaglen. LIe Saesnigaidd lawn ydYN, ni chyfarfyddais ag un Cymro yma. Ar ol ciniawa dydd Gwener, y 25ain, tethom i le pwysig o ran maint a thrafnidiaeth r enw Altoona, Pa. Yr oedd genym engage Went yma ar y cychwyn, ond rhywfodd aeth Yo dd, ryswch, ond gan ei fod ar y ffordd i'r lie yr oeddym nos Sadwrn, aethom yno i gwtogi dipyn ar daith dydd Sadwrn, a threuliwyd nos Wener fel yr ail noson wag ag eithrio dau Sul ery cychwyn, Cawsom noson at ein dewisiad, c mi dreuliwyd y noson yn ddifyr, pawb yn ei ffordd ei hun. Dydd Sadwrn, 26ain, cych- Wynem am Ebensburg, Pa. Yr oedd y tren yn trwy ddyffryn prydferth, ac yn rbedeg fel Pe ar silff ar lechwedd ei fryniau amgylch "edig, ac yn myned o'i gylch fel mae y G.W.R. Yh ymyl Teilia Bach, a gelwir y lie yn Horse shoe curb." Edrychai yn hynod darawiadol buora yn aros tua dwy awr yn y Cresson Junction, ac wedi cyrhaedd Ebensburg, yr odd y sleigh yn ein disgwyl, a chludwyd ni 3 n baggage i'r Mountain Hotel. Cyn pen 11 hydig ar ol i ni gyrhaedd, daeth amryw o Gymry twymgalon yno, a phob un am y goreu yn ein croesawu, Yn rbyfedd iawn, digwydd- USOM fyn'dyno ar ddiwraod ffair, a rnanteis. lWyd ar hyny genym i -weled bywyd y ffarmwr yo ei "gymanfa Lie cydmarol tychan yw Ebensburg, ac yn sefyll ar y llecyn uchaf yn y state. Yma, mae Court Houe y "Cambria County." Yr oedd mwy o ei. a yma bythefnos yotnag yn unman yn y dalaeth Lie tebyg i'r Bala neu Llanrwst, o ran ei ddtfnyddioldeb; thifai rhyw 2,500, a'r trigolion yn byw ar Sfflaethyddiaeth a mssnachu; nid oes yma ddim arall, ond fel y mae yn dref marchnad y Cylchoedd. Enwyd v County yn "Gambria," am mai Cymry oedd y teuluoedd cyntaf o ddylanwad a sefydlodd yn y lie. Yn ymyl, o fewn 4 milldir i Ebensburg, ceir He bychan o'r enw Willboro', neu yn ol ei enw dydd Sul, "The Welsh Settlement." Ymddengys mai dyma y liecyn y daeth yr anghydffurfiwr cadarn a gwrol S. R. o Lanbrynmair, er's tros 100 mlynedd yn ol, ac fel y cofir, —iddo anfon am amryw o deulu gorthrwm y Landlords yn Sir J^refaldwyn^r ei ol, ac mae y Cymry sydd yn y parthau hyn heddyw, yn blant ag wyrion y rhai hyny, ag ychydig deuluoedd o Sir Ddin- bych. Mae y wlad o amgylch Ebensburg yn cael ei hamaethu am 18 milldir o gylch gan waed Cymreig. Gwelwch felly ystyr yr enw Cambria sydd ar y Sir a cheisir dweud mae Cymro oedd sefydlydd y dref hon, sef Ebenezer Lloyd. Nid oedd sicrwydd pa un a'i Cymro a'i YsgoJyn ydoedd, ond gelwir y lie ar ei enw. Yr oedd ein Cyngherdd yn y Court House, He y cynhelir llysoedd y Sir, lie helaeth a chyfleus, Re er nad oedd yn gynulliad mawr, yr oedd yn on brwdfrydig iawn ac yr oedd Hen wlad fy nhadau ag Harlech yn tanio y tyrau o Gymry oedd yno, ac mi llawer llygaid llaith pan ganat Miss King Sarah Unwaith eto yn Nghymru anwyl" fel encore. Yr oedd J. Corris Jones mewn extra form y noson hon, ac mi ail alwyd ef ddwywaitb, hynny yw, cafodd encore ddwbl, yr oedd pob un o'r Unawdwyr a'r Cor mewn hwyl dda. Encor- iwyd Miss Sarah bob tro, Ted Jones, a'r Delyn, ac mi ddyblodd y Cor ei items oil ond nn. Dydd Sul aeth amryw o'r Cor i gapel yr Annibynwyr Saesnig gan nad oedd un Cymreig i'w gael, a mi roddwyd unewd yn y gwasanaeti gan J. E. Williams, ac mi ga (Id uchel gymer ,I adwyseth am ei gan. Edrychai yn gartrefol iawn fel pe wedi ei eni yn aelod o Gor yr Eglwys y boreu hwnw. Nos Sul, yr oedd y capel mawr dan ei sang, yn mhell cyn amser dechreu; ac mi gafwyd Cyngherdd a gryn lawer o eneiniad amo, o du y gwrandawyr a'r Cor. Canwyd un o'r hen donau ar gais, yn ein dull ein hunain, a mawr gymeradwvwyd hi Cawsom gasgliad teiiwng iawn am ein Hafur yma, o 45 dolars, 50 cert: dros £ 9 o'ch arian chwi; a bydd genyf adgofion melus am ein cyfarfyddiad a llu o blant ag wyrion y rhai megis a ffoisant o gystudd mawr" gothrwm a thrais crcch Arglwydd. "Gwlad y menyg gwynion" ddaethant allan i etifeddu rbyddid a mwynhad y wlad fawr a ddi!efethair hon a "gwyneubyd," Cychwynasom boreu Llun, am Johnstown, Pa., gan gychwyn drwy yr un ffordd ag y daethcm i Cresson Junction. Yno gwe!som elor-gerbyd yn cael ei chario, ag arni ddyn (Italian) wedi ceisio tori ei wddf. Bum yn sefyll uwcb ei ben am tua haner awr, ac mi .roedd ei ocheneidiau yn dwyn 'gofid i'm bron, ar ei dtiith i'r Yspytty yr oedd, ac nid oedd fawr obciith am ijdo fyw hyd yr hwyr. Gyda llaw, nid yw yn newyddbeth i ni weled am- gylchiaaau fel y rhai hyn yn yr un teen a ni; Mae cr, ff yn cael ei gosod mewn eich gwynion (os mai ieuanc fydd yr ymndawedig), yn fyn-1 ychaf, ac yna dodant yr eirch mewn box, a'u dudo i r van, &c ni fydd gwahaaiaeth rhyng- ddynt nslthelj-n Cor y Molwyn yn mhlith y iugeage. Yr oedd corff bachgen 10 oed yn yr Un tren a. ni ddoe, yn dod o Canton, yr hwn gollwyd yn yr nfon nos lau. Yr oeddym ar ein taith i Johustown, fel y soniais, a than gyfar- Wyddyd un Mr Thomas, brodor mi gredaf o gyffiniau Nefyn, yr hwn oedd wedi methu aros. gartrtf yn Johnstown, ac a ddaeth i Ebensburg dreuiio y Sul yn nghwmni y cor. Wedi cyr- haedd gorsaf Johnstown, wele amryw o ferched a tneibion, gwyr a gwragedd, am y cyntaf yn ein derbyn, a thtefnwyd lleoedd i'r oil ohonom mewn cartrefi cynes, y mwyafrif o honom gyda Chymry. Trefnwyd practice yn y prydnawn, ac ar ol y practice aeth rhai o'r cor i weled y fyawent anfarwol hono lie mae 816 o gyrff anadnabyddedig gafwyd o'r clai a tbomenau adawodd y dylifiad torcalonus fu yn y lie hwn 1889; aeth mintai arall o honom drwy y gwaith Dur. lie nad anghofiaf mohono yn fuan; mae gallu celfyddyd yn y lie hwft yn wyrthiol bron. Gweithiau yn y lie dan Gwmni y Cambria, o 18 i 20 mil o bobl. Yr oedd yn ofynol i ni gael trwydded i fyned drwy y gwaith, a chan fod rhai o honom yn aros gyda un o orucbwylwyr y lie, trefnodd haner dwsin o honom i roi ein henwau iddo amser cinio, er cael caniatan, ac mi gaed hyny. Aethom at y gwaith bedwar o'r gloch, a than ofal, y goruchwyliwr caredig, caed dwy awr o syllu ar oreu celfydd yn handle mater caletaf y cread,fel. pe bai yn Indian Rubber; Ellmyn (German), oedd ein guide, a dywed am un o'r Rollers ei bod yn rolio 330 tunell bob dydd. Deuai pisin o ddur tua 4 troedfedd o hyd, a 20 modfedd o led, a rhyw 3 modfedd o drwch allan o'r ftwrnes, a cherid ef drwy gafn gan olwynion droir gan drydan, nes dod dan y Roller, a chvn pen dau fynud, byddai wedi ei ymestyn yn 80 troedfedd. Yr oedd yn syndod yn ei symledd, pan gofiwn yr orchest wna mor ddirodres. We), mae genyf lawer o wersi gwerth i'w cadw o'r lie hwn. Aeth yr holl feHnau perthynol i'r gwaith mawr hwn gyda'r diluw yn 1889,— Am Gyngherdd yr hwyr, yr oedd y Theatr yn lie ardderchog i ganu, a thorf gampus yn gwrando, a llu o Gymry brwdfrydig yn barod i wreichioni, fel mae digon yw dweud fod yr encorio yn frwdfrydig. Tynodd Ted y ty i lawr hefo'i Revenge," a chafodd encore, a Miss Sarah bob tro, i'r hon y trosglwyddwyd torch o flodeu costfawr, gan deulu Cymreig, fel croesaw a dymuniadau da. Cafodd Corris encore ar Cadben Morgan," ac er mai encore oedd hi, felly y galwyd ef y drydydd waith, ac felly Mr Ffestin Jones. Canmol mawr oedd pawb, hyd nod y deheuwr yn dweud mai dyma'r cor goreu groesodd y mor o Gymru erioed. (I'w barhciii).

Trengholiad ar Ble,ntyn ynI…

IAchos y Parch. T. o. Jones…

ILLANBEDR, MEIRiOniYDD.

ICylchwyl Lenyddol St. Martha,…

I ---- PENRHYNDEUDRAETH.

▼▼▼▼VVvvvvvvvvvvvvvvvWVWVV…

-- - - -I-FFESTINIOG.