Y Rhedegydd

I LLANRWST. I TREFN Y MODDION SABBOTHOL. Yr Bglwys Sefydledig. ST, CRWST.—10 30 a 6, Gwasanaeth Cymreig. ST. MARY.-ll, a 6, Gwasi-naeth. Seisnig. Y Methodistiaid. SEION.—Parch. William Thomas. HEOL SCOTLAND -Parch. R, Rowlands. Annibynwyr. TABERNACL ■—Parch. W. Cynwyd Williams. EBENEZER.— Wesleyaid- H OR,F-'B. -Parch. W. LI, Davies, Pentrachno. ST. IAMES Engl;lsb).-Rov. Silas Jones, Bcdyddwyr. PENIEL —Parch. H. Hughes. EGLWYS BABAIDD.-ll, Cymun Sanctaidd. 6-30, Gwasanaeth Cymreig, y Tad Treb- aol, O. M. 1. ETHOL SWYDDOGION,-Nos Sul, yn Seion (M c ) bu i'r eglwys gadarnbau v penodia.dau i wahanol swyddau ynglyn a'r Ysgol Sabbothol a wnaed gan y cyfarfod athrawon yn ystod y SuHau blaenorol, sM arolygwr y cape), Mr W. Williams, County School: arolygwr y Lecture Room, Mr David Ellis Tafarnyfedw; arol- ygydd y Festri Room, Mrs' J. M. Williams, Gwynfa; arolygwr yr Ysgol Genhadol, Mr Norman Rogers Jones, Gorphwysfa; is arol- ygwr, Mr John Griffith Jones, Brongerddi; ysgrifenydd cyffredinol, Mr C. 0. Jones, Wellington House; ysgrifenydd arianol," Mr Hughie Jenkins, George Street; cynrychiolydd, Mr John Richard Jones, Victoria Tftrrace holwyddorwyr, Mri John Davies, Wern; W. H. Williams, Station House; O. R. Hughes, County School; D. J. Williams, Council School; ac O. Evans-Jones, Bod Gwynedd. Y mae yr Ynigeiswyr- am sedd ar y Cyngor Dinesig wrthi ya brysur iawn, ac eithio Mr J., E. Humphreys. Y mae ef ar ei wyliau yn y Canary Islands. Cymer yr etholiad le dydd Liun. Yn ol yr ben ddefod, aefh nifer fawr o b!ant i fyay i'r Bowling Green y GrogHth, a mwyn- hasant eu hunain yn fawr gyda'u chwareuon ar y lie.

I Marwolaethau. D,&viF-s.-Nos Fercber, Mawrth 30, yn 46ain mlwydd oed. ar ol cystudd byr, end poenus, bu farw Thomas Davies, 17 Dolgarregddu (gynt o Efrlwysoach). Yr cedd yn un o'r cymeriadau mwyai tawel. gonest ac ucplyg, yn yr ardal. Y mae iddo ddwy chwaer a dau fnwd, un o ba rai ydyw Mr. John Davies, Carrier, LUnfcwst, Gedy ar ei ol briod a. dau fab i "■m cu colled. Nodded Ner fyddo, dros ei deulu a'i berthynasau lluosog, cleddir yn Llan Ffestiniog dydd Llun, Ebrill 4ydd. Cychwynir am ddau o'r glcch.

ARAETH MR JOHN REDMOND. I Pan eisteddodd Mr Baifour, cododd Ar- ?einydd y B!aid Wyddelig, ac nid cyht y cododd nag y gwelwyd arwyddion eglur fod pawb o'r bron yn Hawn o awydd pryderus i wybod beth oedd ei farn ef. Cerydd llym i Mr Balfour oedd y peth cyntaf a ddaeth 411an o'i enau. Dywedodd fod pwy bynag a oddaethaî i'r Ty gyda'r amcan o dreulio prydnawn difyr wedi cael a geisiai, oblegid yr oedd araeth Mr Balfour wedi difyru a pheri math o hyfrydwch i bawb ond na ieddyliasai neb, wrth wrando ami, fod yr areithiwr yn arweinydd plaid fawr yn trafod c* estiwn cyfansoddiadol pwysig-pwysicach "ag a fu gerbron y senedd er's canrifoedd. Wedi mynegi camweddau lawer Ty'r Ar- glwyddi, dywedodd Mr Redmond ei fod yn llongyfarch y Prifweinidog ar gynwys ei benderfyniadau, a'i fod yn eu cefnogi a'i holl galon. Er nad oedd yn rhwymo ei hun wrth bob gair ynddynt, yr oedd yi,, rtioddi iddynt gefnogaeth gyffredinol frwdfrydig iawn. Anogodd y Prifweinidog i fyn'd rhagddo yn eofn, gan ei sicrhau fod y Gwyddelod a'u Cynrychiolwyr yn barod i'w gynorthwyo hyd eithaf eu gallu. Ni soniodd air am y gyllideb, ac ni wnaeth gyfeiriad o gwbl ati. Pelly ni pharodd ei araeth ddim hyfrydwch i'r Toriaid, ac ni pharodd ddim blinder i'r Rhyddfrydwyr. Ymddengys i ni ei bod yn boddhaol.

ARWEINYDD PLAID LLAFUR. I Gweddus fuasai i Mr Barnes, Arweinydd Plaid Llafur, ddilyn Mr Redmond, ond achulodd Mr Munro Ferguson yblaen arno. Rhyddfrydwr ydyw ef, ond araeth a gyrrier- adwywyd gan y Toriaid a draddododd. Vchydig eiriau a ddywedodd Mr Barnes. Bwriada bleidleisio dros y penderfyniadau, er nad ydynt cyn gryfed ag y mynai iddynt fod. Yn bersonol, nid yw yn credu mewn ail dy seneddol ond gofalodd am ddywedyd nad yw Plaid Llafur wedi ymrwyrro i wrthwynebu ail dy, o ba natur •bytiag y bo.. Dichon y ceir hwynt yn bétfOJ gymeradwyo ail dy seneddol ond iddo gad "<ei gyfansoddi o wyr yn rhagori ar eraill mewn gwybodaeth a doethineb a chymhwys- der i'r j,^aith i ofalu am wir fuddianau'r bob!, ac am ei buddianau eu hunain a'r dosbarth y perthynant iddo. Ei air olaf oedd anogaeth i'r Llywodraeth i fyn'd ymlaen yn benderfynol i orphen y gwaith da ag y mae wedi ei ddechreu.

MR. EDGAR JONES, A.S. I O'r Ileill a gymerasant ran yn y ddadl, nid oesangenamenwi mwynag un, Mr Edgar Jones, yr aelod dros Ferthyr 'Fydv?l, ydyw hwnw. Siaradodd yn elteithiol dros ben, a buan y gwybu Ty'r Cyffredin fod ymhlith ei aelodau newyddion o'r hyn Ileiaf un areith- ydd hyawdl yn wir. Gwyddem am Mr Edgar Jones ei fod yn areithydd gwych ar Iwyfan mewn cyfarfod cyhoeddus, ond gwyddom am lawerag y mae hyny yn wir am danynt nad ydynt erioed wedi enill gwrandawiad, heb son am enill gradd dda fel siaradwyr, yn Nhy'r Cyffredin. Llawen jawn ,genym ydyw wrth ddarllen newydd- iaduron Lioegr fod Mr Edgar Jones; wedi gwneyd araeth a dynodd sylw pawb oedd yri bresenol, ac a barodd i lawer iawn frysio i'w longyfarch ar ei lwyddiant eithriadol. Yr ydym ninau yn ei longyfarch, ac yn edrych ymlaen at yr hyfrydwch o gael ei longyfarch drachefn a thrachefn ar ol hyn.

CRONA YMGYROH ADDYSG. I Mae chwe' mlynedd wedi myn'd heibio er's pan ffurfiwyd "Cronfa'r Ymgyrch." Hyd y dydd hwn, nid oes neb tu aHan i'r nvyUgor yn gWybod faint a gasglwyd. Yr a w. ddom ydyw mai o'r grdnfa y cafwyd cepd yn angenrheidiol i agor a 1;\1yuäl dros amser yr YsgoSion wrth Raid" wy y rhai y gwnaethpwyd gwaith mor •'«^oroI ac effeithibl yn Meinon-yr unig Sir yn yr hon y gwnaed dim gwaith gwerth son am dano. Onid ydym yn camgymeryd, nid agorwyd ond un Y sgol wrth Raid oddi- allan i derfynau Meirion. Lawer gwaith y cly wsom y rhai oedd yn arwain yr ymgyrch yny Sir hon, ac yn dwyn pwys y dydd, a'r gwres, yn cwyno yn fawr ohdrwydd yr an- hawsder a gatnt i gsel gan swyddogion Pwyllgcr yr Ymgyrch i gyfranu o'r gronfa yr bya oeddreidiol iddwynyr ysgolion a sefydli<5:d ymlaen yn eUeiihiol. Trwy ym- dtech paled iawn y llwyddasant i'w gael. Yn wir, ctywsom yn gydmarol ddiweddar, fod rhai symiau cydmarot fychain heb eu tlli eto, er fed ceisiadau lawer am danynt wedi eu gwneyd. fod v swm a gas- gwyd yn rfeywla o £ 15,000 i £ 20,000 ond ;,nul oes wybodaeth sicr gan neb ond aelodau yPwyllgor Cenedlaethol. Yr oedd yn wyb- yddus i rai er's amser hir fod gan y Pwyligcr hwnw fwriad i ddefnyddio cymaint ag a ellid o'r arian i ryw ddyben arall; i'r bwriad hwnw y priodolant y ff. y -:t?tti fod swyd d c g to!i y pwyllgor mor gauad-faw. Erbyn hyn y mae wedi ei wneyd yn hybvs fod y Pwyllgor wedi ceisio barn gyffre t ucl yr ghyJch eu hawl i wneyd hyny, a'i fod wedi cael ei hys- bvsu nas gellir defnyddio yr arian i ddim ond i'r diben y'u casglwyd, gan eu bod o natur ymddiriedaeth." Cyn y gallant eu defnyddio i bwrpas arall, rhaid iddynt gael caniatad yr Uch-i-lvs neu gydsyniad y cyfranwyr. Nid j w yn rhyfedd os ydyw hvn yn peri tipyn o fwynhad >n hytrach na gofid i rai a dnnwyd yn ddibris, os nad yn sar- haus, gan rai o adodau p>vysicaf Pwyllgor yr Ymgyrch. Nid }W yn ddrwg genym ninau chwaith, oblegid oid yw brwydr addvsg drosodd eto, a hyd oni fydd wedi ei henill ni ddylid gwario dimai o'r gronfa i ddyben a rail. Beth sydd gan y Pwyiigor yn erbyn gadael i'f wlad wybod faint a gas- glwyd, faint a wariwyd, faint sydd mewn llaw, a faint sydd yn ddyledns «"to ? Y mae ganddi hawl i wybod, ac ni ellir dim trwy gadw'r wybodaetli oddiwttlii.,

BEIO ARW £ inWlfR. Yn nghynhadledd flynyddol Plaid LIafur, yn Llundain, dangosodd cryn lawer o'r cynrychiolwyr awydd cryf a pharodrwydd mawr i feirniadu yn llym, ac i feio cynrych- iolwyr seneddol Llafur. Pan gynygiwyd penderfyniad yn yr hwn y cvdnabyddid eu gwasanaeth gwerthfawr yn Nhy'r Cyffredin, cododd llawer i'w wrthwynebu, a phleidleis- iodd yn ei erbyn haner cymaint ag a bleidleisiodd drosto. Cwynai- y gwrthwyn- ebwyr fod cynrychiolwyr seneddol llafur yn rhy hydrin a thawel, ac yn teimto ac yn gweithredu yn garedicach nag y dylent tuag fit y Wtinyddiaeth a'r Blaid Ryddfrydol. Ymddengys i ni ei bod am i'w haelodau seneddol rwygo a rhegi pawb a phob peth yn barhaus. Gofidiwn weled cyniferyn cael eu lIywodraethugan yspryd fel hyn, ac yn coleddu s niadau o'r fath. Ni phetruswn ddywedyd fod gan aelodau Plaid Llafur achos i fod yn falch o, ac yn ddiolchgar i'r rhai a'i cynrychiolant yn Nhy'r Cyliredin. Trwy ddoethineb a phwyll a chryfcler hefyd maent wedienill serchrrawr, ac yn of eu parch y mae eu dylanwad. Temtir ni i gredu mai cenfigen sydd wrth wraidd yr ymosodiad a wnaed arnynt. Gan bobl a fynent fod yn eu He, y'u beir, dybygwn—a chan y rhai ang- hymwysaf i fod yn eu Ile. Gallwn alw i gof enwau nid ychydig a ddaethant i'r golwg" trwy feirniadu aelodau gwshanol Fyrddau a Chynghorau cyhoeddus. Y diwedd fu iddynt hwy eu hunain gael eu hethol yn lie rhai o'r gwyr a feient, a throisant 'allan yn fethiant Uwyr. Anfonwyd hwy yno i frathu a chnoi, fel y tybid ond wedi myn'd i fewn trwy y drws, ni ddangosodd rhai o honynt fod gan- ddynt ddant, ac ni feiddiodd eraill o honynt gymaint a rhoddi cyfarthiad. Gobeithiwn y dengys aelodau Plaid Llafur barodrwydd i helpu eu cynrychiolwyr seneddol yn hytrach nag ewyllvs i'w beio ac i ymosod arnynt heb achos. Os ceir llawer mwy o'r yspryd yr ydymjyn cyfeiriofato, yn nghylchoedd Llafur, collant wasanaeth eu goreugwyr, a byddai. hyny yn golled i'r senedd ac i'r wlad. Rhodder hyd yn nod j Gynrychiolwyr Llafur yn Nhy'r Cyffredin y parch sydd ddyledus iddynt.

SEFYDLU CYFNEWIDFA" LLAFUR YN BLAENAU FFESTINIOG., Cynhaliwyd cyfarfod arbenig o'r Cyngor Diaesig nos Fawrth, pryd yr oedd yn breseuoi Mri Cadwa'.adr Roberts (Is-gadeiry^d), yn y Gadair, John Cadwaladr, David Will ams, William Edwards, John Lloyd Jones (ieu ), R. C. Jones, E. Lloyd Powell, Evan T. Pritchard, W. W. Jones (Gyftifydd), ac R. O. Davies (Clerc). Adroddodd y Clerc i Mr O. H. Owen, y Swyddog Adranol Cymreig o dan Gyfnewid- feydd Llafur, ymweled a'r dref ddydd I.-lun y Pasg, a chafodd ymgyngoriad maith gydag ef mewn perthynas i gael Cyfnewidfa Lafur yn y Blaenau. Mynegodd ei gydyrndeimlad a'r cais wnaed i sefydlu Cyfnewidfa Llafur yma, ond ofrtai osl pwysid am Gyfnewidfa hollol ar wahan i'r He nad altaiY Bwrdd Masoach ddim 'caniatau un ond ar raddfa fechan. Awgrym- odd y gallai y Gyfnewidfa yn Nghaernarfon ac yma gael ei chario yn miaea yn gyfqnol o dn un Rheolwr e?itbio! a dy!aawado!. yr hiwn allai ranu ei amseryn gyfal tal rhwng yma a dosbarth Caernaifon. Wedi cryn d., afoclaeth, pasiwyd ei fod yn cael ei ystyried yn ddymunol er budd y Gyf- newidfa. ynygiedig ei bad: yn. cael ei sefydlu ar y llindilau awgrymid gaa y Swyddog, a bod y datgaoiad hwn o farn y Cyngor yn cael ei anfon iddo. Dywedodd y Clerc iddo addaw anfon barn y Cyngor i'r Swyddog dranoethy boreu, am ei fod yn bwriadu adrodd i'r Bwrdd Masaach yn ddiced. Yn y Gynbadledd rhwng y Swyddog a'r Clerc, bu i'r Swyddog fynegi ei obaith y y gwnelai y Cyngor ei hun bob defnydd pasibl o wasanaeth y Gyfnewidfa pa bryd bynag y byddai angen arnynt am weithwyr, ac y caffai nawdd a chefnogaeth cyflogwyr y cylch. ;S Pasiwyd i ddiolch-yn gyucs i'r Clerc am ei wasanaeth gwerthfawr i'r. Cyngor trwy, y dull uniongytc*hol ac,ymarf,-rol yn dwyn y raster hwn oddiamgylcb,ac iddo ef yn bersonol y mae clod yn ddyledus am yr hya a wnaed.

z- Am bris Argrafifwaith o bob math, ymofyner yo Swyddfa'r Rhedegyid.

r ETHOLIAD Y CYNGOR DINESIG. At y Golygydd. Deallat fod y gair or led fod Pwyllgor Llafur wedi pasio penderfyniad i anog pu holl gefneg- wyr i beidio pleidleisio i neb ond i Ymgeiswyr Llafur. Ni chododd y mater hwn yn y pwyll- gor, ond rhoddwyd anogaeth i'r ymgeiswyr i ?ydweitbio, hyd yr oedd modd, gyda'r ymgeis- wyr eraill. T. GRIFFITH, Cadeirydd y Pwyllgor.

EGLURHAD I ETHOLW-YR, &c, Oherwydd path camddealltwnaeth ar ran yr Etholwyr a rhai Ymgeiswyr, dymunaf wneyd yn hysbys nas gall neb pwy bynag fotio mewn mwy nag un Ward yn Etholiad y Cyngor Din- esig dydd Sadwra. R. O. DAVIES, Clerc i'r Cyngor, a'r Swyddog Dychweliadol.

¡- Cyflawnder o Bapur Ysgrifenu o'r radd oreu a't,worth -yn Shop "YRHEpBGYDD," High Streetf Blaenaa Ffestiniog.

f Cy Hehoboth ft i,.riech. Dydd Llun y Paaff c "aliodd ysgolion sab- bothol y Bedyddwyr Ah. yn Engedi a Rehoboth, Ha-lecb. en chwyl lenyddol fel arfer. a bu'r tywydd 11 braf yn help ilw gwneyd yn un o'r rhai mwval .Hwyddianus. Yn y prydnawi) cifwyd te parti yif v ddau le, a gwemyddwyd gaei lu o cbwiorydd alwyllysgar a charedig. Arweiniwyd yn ddeheufg nghyf- arfod yr hwyr gan Mr W. S. JOS& Rhos. Belrmad w yd y cLAntaiion gan Mr Isaac Jones, Rhos, a'r adroddiadat? gan Mri G. W.  Humphreys, D G. Owen,ac K. S. Wimam. Bl. Ffr-stiioiag. Gwubt wywyd y rhai canlynol- Prif draethawd, Miss Humphreys, Castle House; trie'hawd i rai dan 22iin oed, M. C. Owen sc Annie Price yn gyfartal; traethawd i rai dan 18 oed, 1 Losvri Griffith, cyfartal 2 Maggie Junes ac Eisie Price traethawd i ferched, 1 Annie Price, 2 Un o'r Hen Ferched; parti n 8 a gaoo or. u "siliraeth y Cymro," parti M. C. Owen p ;dwarawd, Blaeccefn," parti M. C. Owen (kllawd i rai dan 17 oed, Para y byddwn ddis<aw," Elsie Price a Msry Williams unawd i r,i dan 17 ced, Holly," 1 Maria J. Hnmph.res, cyfartal 2 Enid Williams, Louisa Thomas, Elsie Price, a Maggie Jones; unawd i. r^i dan 13 ced, "Thanet," 1 Enid Williams, 2 Maggie Thomas, 3 Kate Jones; unawd i rai dan 10 'Chvdig flynyddau'n hwy," 1 Ann Roberts, 2 May Wiiliams, 3 Bessie Wil- liams, 4 Pegie Jones arholiad dosbarth hynaf, 1 M. A. Jones, 2 Annie Plica. 3 Catherine Jones; arholiad dosbarth dan 20 oed, 1 Annie Price, cyfartal 3 Jennie Williams a Maggie Jones; arholiad dosha: th dan 17 oed, 1 Lowry Griffith, 2 Enid Wiliiarns, 3 Maria J. Hum- phreys; arboliad dtsbarth dan 15 oed, 1 Katie Jones, 2 Elsie Price, 3 Helena, 4 Henderson, Arina copio ton i rai dan 17 oed, 1 Idloes, 2 Maggie Thomas, 3 Ellen Williams copio ton i rai dan 13 oed, 1 Maggie Thomas, 2 Willie Jones, 3 Claris Williams, 4 John R. Griffith adroddiad, Ac yr oedd hi yn nos," 1 J. M. Lloyd, 2 Annie Price; adrodd emyn i rai dan 17 oed, Maggie Jones adrodd emyn i rai dan 15 oed, 1 Louisa Thomas, 2 Elsie Price, 3 Willie Parry, 4 Willie Jones; adrodd emyn i rai dan 11 oed, 1 Owen Morris, 2 Willie Jones, 3 Cassie Williams, 4 Hugh Thomas; adrodd emyri i rai dan 8 oed, 1 Katie Parry, 2 Jennie Meredith, 3 Annie Jones, 4 May Roberts ad- roddiad goreu o adnod ofynwyd ar y pryd, John Jones a Catherine Jones yn gyfartal; etc i rai dan 17 oed, cyfartal 1 Maggie Jones ac Elsie Price, 2 Maria J. Humphreys; araeth, "Cynildeb," Humphrey Jones; araeth ddifyfyr, Humphrey Jones ac Annie Price yn gyfartal. Cafwyd deuawd yn ystoci y cyfarfod gan M. C. Owen a M. J. Hughes adroddiad gan Louisa Thomas; dadi gan Claris Williams, Enid Williams, a Katie Jones; anerchiadau gan y Beirdd. Yr oedd pawb yn eu hwyliau goreu, a chafwyd cyfarfod liwyddianus yn mhob ystyr. Yr ysgrifenydd oedd Mr, Morris Jones, Pantmawr yr hwn gyda Mr. Evan Jones, Llys Maelor,arweinydd y Cor tllant,sydd ynhae(lclu canmoJiaeth am eu llafur tuag at wneyd y cyf- arfod mor lwyddianus. Methodd dwy feirn- iadaeth a chael eu ffordd o Flaenau Festiniog mewn pryd i'r cyfarfod, cyhcedcir enwau'r buddugwyr yr wythnos nesaf. •4

v.v.V' BEDDGELEitT. Cafwyd tywydd eithriadol y Pasg yma, ac fe gafwyd mwy o ddielthriasd tros yr wyl nag yd- ym yn godo. Yr oedd yr Hotels yn Uawidoa-, hyd yr yniylon. Fu y fath brysurdeb erioed ar yradeg yma o'r flwyddyn yn y Bedd. Yr oedd y llettydai mwyaf yn llawn hyd at gymer- gwelyau allan i'r dieithriaid, Yr oedd Motors yn gwibio trwodd nes ei gwneyd yn beryglus cerdded y sirydoedd. Cannoedd yn dringa'r Wydrlfa a'r Glyder a'r Lliwadd. Drwg genym glywed i foueddwr golli ni fywyd ger Hyn Og- wsn, trwy syrthio 30 o droedieddi. Rhyfedd fel y maent yn liringo i Isoedd morbervglus. Nawyd I eco borau LIun y Pasg, un o'r C,imL- ers oedi yn aros yn yr Hotel, Capei Curis. Coliodd yntiu ei fywyd trwy fyced i ie psryglus a syrthio. Aethant a'i gcrph i'r FlotÛ. >. r oedd y newydd yn eiu taraw a syndod gan mor agos i'r Bedd y digwyddodd ar y Lliwedd. Cymered y uringwvr rybudd o'r damweiniau a chadw draw o'r fah leoedd peryglus. Eu aimyw o honynt mewn Iluwctifejdd cira a hwnw wedi rtiewi yn galed nes yr oeddynt yn methu tranrwy trosodd. Pa ryfedd fod colli bywydau ya ciulya croesi a driogo y fath leoedd. Mae yma arnryw yn sylwi mor isei ydyw y dwfr yn yr aJoaydd: Fr/sied Cynghor Dos- barth Glaslyn gyd;'t gwaith ogael Gwsith Dwfr atbreiob y pentref rhag digwydd a Jyddo gwaeth i'r ardal. Da genyf glyvred fori rhagolygon gweH nag glywyd y dyddiau hyn. Gobeithiwn y got,eu.-D.,i genym fod yr anwydwst yn goilwng ei. afael o'r rhai oedd ganddo yn ihwym i'w gwelyau. A. A

I- -I- -1111.11.11.111 BALA. • ) LLWYDDIAKT EisTEDDFor.oL.—Mewn cys- tadieuaeth chwareu r Oelyn yn EiShd(lfOd. Liun y Pasg yn Ngbaems.Tfon. yr oedd t.??;r yn cystadlu, a chipiodd Telynores Tegid (Miss A. C. LICy d), merh i'n cyi;dre_b..yr é!.redig :r'l a Mrs. G. JoneE-Lloyd, Cigydd, c'rdte?bcn, y wabr gyntaf o ?1 10", Oc,, a thIwsanM hardd. gydn riban a clasp, a cbafodd uchel gymeiadw/seth y beirniad adnnbyddus Dr. D, Thomas, M.A., Abertawe. Sylwodd y beira- iad tileutog fod Miss Lloyd yn chwareu ar y Delyn Gyrareig, a'r ddwy Brail ar y Delyn Seisnig, ac. feiiy fed ei gatlu Y11 llawer iawn mwy. Cyflwynwyd y tlws am ei gwcldf gan Mr. Richard Lloyd George, mab hynsf v Gwir Anrhydeddus D. Ltbyd George, Canghellydd- y Trysorlys. Dymunwn iddi bob llwyddiant yn y dyfodol, gan fawr obeithia rad yw y buddugoHaetb hyn M ei rhan, ond rhyw e,?n,,?? fechan o'r hyn sydd i ddod ya y dyfodol. CYFAILL.

r BLAENAU FFESTINJOC. Nid oes gwell Cod Liver Oil i'w gael yn lln- man na'r hwn a werthir am bris bynod o i%el gan HUGH JONES, Chemist, Medical Hail, Blaenau Ffestiniog. Dcrbyniodd y Parch, W. G. Jones, Eglwys St. Martha, lythyr oddiwrth berthynas iddo yn Chicago, yn yt hwn y gwneir y cyfeiriad canlynol at Gor y Moelwvn Well, we are looking forward for the Moelwyn Choir now you must book your seats weeks and months in advance here or you won't have a seat." Deogys y difyniad hwn mor boblogaidd yw Cyngherddau y Cor yn y ddinas hono. YMWELYDD,—Da genym gsel croesawu Mr. ChatJes Robinson Thomas, Marine Engineer. ptyid Mrs Maggie Thomas, a mab ya nghyf- raitii i Mr a Mrs Griffith Edwards, High Street gartref, wedi bod i ffwrdd ysbaid hir ar fordaith bydd yma am fis, a dymunwn iddo bob rhwyddineb i wneyd ei hun ya gartrefol yn ein plith. GWAELEDD.—Parhau yn bur wael y mut Mrs Jane Ccomes, duseth a dref yn wael a Manceinien dro yn 01 i dy ei brawd Mr Griffith Owen, Bethania. Dymunwn ei hadferiad ya f aan. CYFARFOD LLENYDDOL.—Mae cyfarfod llenyddol y Garregddu a gynhelir yn flynyddol wedi ei ohirio hyd nos Fawrth nesaf. Disgwyl- ir cyfarfod rhagorol gan fod llawer o gynyrch- iou wedi dod i law ar yr oil o'r testynau. Mr. W. Morris Williams, A.C., Tanygrisiau, fydd yn clorianu yr adran gerddorol, a Ilywyddir gan Mr. W. P. Evans, U.H. Dechreuir yn brydlon am 7 o'r gloch. Mynediad i mewn yn rhRLI. PREGETHU .Gwasanaethaj y Parch. John Hughes, Jerusalem, yn nghyfarfod pregethu blynyddol Beddgeisrt, y Pasg. AR El FEDD.—Dyma yr englyn, o eiddo ein cyfaill Bryfdir, a fwriedir ei roddi ar garreg iedd Gutyn Ebrill ym Mhatagonia bell:- O'i Walia hoff. ar wely hedd-obry Gutyn Ebrill orwedd; a briw gau daw bro Gwynedd A'i Wladfa i wel'd ei fedd. TAIR SPECIAL LINE. Hosannau Duon i Ferched (gwlan i gyd;, am6|cypar; Dove Grey Corsets Is yr un {di^y'lejyb am y pris). Eto, Dove Grey Corset, double busk, a shields yn yr ochrau. Is 4,1;c-gwerth yn unrhyw fas- nrchdy arall Is llc, I'w cael gan J. G. Evans, Boston House (gyferbyn a Dick's), Blaenau Ffestiniog. DRAMA YR YSGOL SIROL.-Deallwn fod. 'paratoadau mawr ion yn cael eu gwneyd ar gyfer perfformiad y ddra.ma, yr hyn sydd i gymeryd He nos Iau wytnnos i heno. Trwy na roddir ond ua perfformiad, a trwy fod y lie yn gyfyngedig, y mae o'r pwys mwyaf i bawb sic-hau tocynau mewn pryd. Y mae y Gwisgoadd a'r golygfeydd y rhai na cheir cyfle yn ami i welecl eu tebyg. Y mae yr elw i fyned at amcan teilwng iawn, sef at gael llyfraa newyddion i'r Llyfrgell Gyhoeddus. CYMANFA'R PASG—Cafwyd Cymanfa o'r fath ddymunolaf eleni eto pregethau grymus, cynnlieidfooedd lluosog, a thywydd ffafriol. Hyderwn y ciiff yr had da ddyfnder dasar, ac y dwg ffrwyth toreithing. Arbedwyd y gweision wahoddwvd, a daethant a'r newyda- ion da ini gyda melusdsr a dylanwad. ESBONIAD Y PARCH. E. CEFNI JONES.- LJawen genym ddesil fod gslwadau eithriadol trjvy'r De a Gcgledd am Esboniad campus Mr Joces ar yr Episto'au at y Thessiloniaid, Nid oes ball ar y cR,nmol ar ragoroldeb y gwaith. ac y mae yr awdwr wedi enill safle trwyddo fel un o'r Esbonwyr medrussi. L.long«>farchwo ef yn galoacg iawn ar ei Iwyddiant gyda'r gwaith. MARWOLAETII—-Mae genym y gorchwyl pruddaidd o hysbysa am farwolaeth Mr Hum- phrey Owen, Tanymarod Terraca, yr hyn gyrnerodd le ddoe (ddydd Meicher), yn ei 63 I mlwydd o'i oedran- Mab iddo ef y-v Mr W. J. Owen, cyn-arweinydd Seindorf O;Lk,Iey. Bwriedir claddu ddydd Sadwrn am ddau o'r glcch., MARWOLAETII MR EVAN EVANS, PEN Y- GARTH.—Pan oedd y wawr ar dori borea I Sadwrn Mawrth26¡ ehedodd yspryd y dyn da uchod at yr Hwn a'i rboes, yn 69 mlwydd oed. Y mae ein cydyrndeimlad gyda Mrs Evans, ei bd,n\ chyèh I'vfr E. L. Evans, ei fab. Yr oedd Even Evans yn un o rsgorolion y broydd hyn. Yn un call,. synwyrol, ci-hunan, tawel a heddychol. Dygwyd ef i tyny yn Llwyngwril. Pcrthynai ar y pryd i'r Anibynwyr. Ymfudodd yu facngen ieuangc i Laceeryn ac yrnunodd a'r Weley&id. Fri-.idodd ac ymnuodd a'r Meth- IVV',r,I.l' n J. "h. odistieid. Bu yn preswylio yn yr ardal hon In agos i 50 o flynyddcedd. Bu yn arweinydd y C.ma yn eglwys y Tabernacl am tm. 37 a flyn- yddoeJd, ac ar hyd yr holl' ilyr-yddaedd gwnaeth y gwaith heb don unwaith ar yr hedd- wch. Diau mai i ras ei oddefg->.rwch a'i bwyll yr oedd hyny i raddau mawr i'w br;i.odpH. Yr osdd yn w« hiel a charedig ac yn un 0 ddymon mwyaf gostyngectg y tir. Yr oedd yn wr mawr mewn g'<.eddi &c yn deall yr efecgyl yn. dda. Dtau fod brychsu atno fel ar bob un o honom ytJ y fuchedd hon, ond ya ei' banes ef bychao. oeddynt a hrychau ar gymeriad trwva- Hawdd gweled rhai by chan ar gyn eriad fel'y Cafodd ymosodiad 1:/ f pariys ya y c^i i ou g teddi yn y Vestry rhyw beawar I *JJ» Yü 11, oDd gwellodd yn siriol ar ol byay. ond pan gafodd yr ail ymosodiad cymerwyd ef ymaith. Bydd yn cbwith ar ei ol fian la mawr o gvfeillion. Yr cedd yn ddinefsydd anrhydeddiis iawn, yn v?lsdw.r gdleuedig, yn wr allisai gynrychioll yn deg iiwn y dosbarth goreu o werin gwlad. Yn I sicr yr oedd yn un o ddynion rhagoraf y cylchcedd i gyd. a bu yn nodedig aa ni ffydd- kndtb yn y Tabern&cl ar hyd y blynyddoedd ■ oedd yn un a ddynion Inwyaí ûidrwst n. heidychoi a charedig y lie. Cafodd ddiutdrju er oes yn siriol, ac nid oes amheuaett fnachatodd fycediad helaeth { mewn i'r Ddinas Sanctaidd, a derbyn gwoklr gwas, fWddlon. •

argraph a wnaac feddyliau llawer nad 'Oes ganddoll argyhoeddiadau sefydlog" yn gwneyd ei dylanwad yn llai nag a fuasai angen, ac yn ei wneyd yn anmhosibl iddo gael ei gyfrif ymhlifh y gwladweinyddion penaf. Byddwn yn teimlo, bob amser o'r bron wrth ddarllen ei areithiau, y buasai yn gwneyd llysgenhadwr (diplomatist) gwych ben, ond ei fod yn ddiftygiol mewn YWbeth sy'n anhebgorol i wladweinwyr teIlwng o'r enw. Arferodd ansoddeiriau ¡JaWcr a chryfion iawn i wawdio a dirmygu ,Cynllun y Llywodraeth. Felly parodd .ddlfyrwch i lawer. Nid ydym yn tybied ei fod wedi chwanegu at wybodaeth neb. Yr ydym yn sicr nad argyhoeddodd gynifer ag iiti.