Y Rhedegydd

ETO. I Elen fwyn, er dy fedd, Gad i mi son am danat, Mae adgofian yn fv nwyn I fin y fynwsnt at it Nis gall badd na. mynwent fawr, Dy gdw di yn aogof, Tra fod yn fy nghalon brudd, Am danat lav. er adgof. Cofio 'rwyf dy lel-inais hynt, Drwy lawer nos i Bethel, Eu dy gam fe! Jacob gynt, Yn gam i gwrdd a'r angel; Cefais ddatguddiadau glan, Yn gynar ar dy Iwybyr, Dyma p'am yr oedd dy fron, Mor lawn o gan a chysur. Nid oedd cvsur gwHl i ti, Na cherdded i i dd jli, Rwy'n dy gofio, Eien hoff, YoGhor y plant yn canu Dweyd dy adnod. gwneyd dy ran, 0 dan y gwiith a'r awel, Dym", oedd dy hoilder di, Drwy fywyd g.An a thawel. Miwsig pur awelon Duw, Fu'n lionder yn dy anian, Dyraa rym dy yspryd iach Er fod dv gwph yn egwan Arcs wnaeth dy sanctsidd wlith Ar lili wen dy brofiad, A bydd iaith dy fywyd gian Drwy fiwyddi hir yn siarad. Ar yr aehvyd byddet ti, Fel Mair yn llawn o gariad, Caru dyn, ac ofai Duw, Oedd nod dy landcg rodiad Pwy allasai beidio cod Yn Figos i dy galon, Pan yn gweled goieu Daw, Yn lion'd dy lygad tition? Bellach gorphwys, Elen hoff, Yn enw Duw yn dawel, Tyfed blodsu ar dy fadd Yn mghwmni haf ac awel Ar dywarchen werdd dy fedd Fe syrth ein dagrau'n gawod, Mae y dagrau'n mynu dod, Am na chae'm dy gyfarfod. Cadwed Duw dy Dad a'th Fam, A'th frawd anwylaf eto, Gwn mai anhawdd wrth dy fedd- Fydd atal Mam i wylo Ond dan aden dawel Duw, Mor felus, felus rneddwl, Y cwn eto th wel'd yn fyw Tuhwnt i'r ncs a'r ewmwi. ionypandy. JOHN ELLIS, I

Y BLWYDD-DAL HENAINT. Newyn tost ar "nain a taid "-a giliodd Gwelant wawr fendigaid Tymor heb ofyn t-imaid, A nawdd i'r hen yn nydd rhaid, Pontdinorwig. HEILYN JONES. Dyfarnodd y Parch. B. Thomas, B.D., yr "Dlyn uchod yn fuddugol yn Eisteddfad Beth- ania, M • C Portdinorwig, a diatt y cytuna y Uaws a'r cyfarwydd y buasai yn anhawdd ''CU, ur, i'w drechu.

I PENRHYNDEUDRAETH. LLONGYFARCHIAD. Credaf fy mod yn siarad teimlad ardal gyfan, wrth gyflwyno i Miss Marry Davies (gynt Cae Ednyfed) ein llongyfarchiad mwyaf calonog ar ei dyrchafiad yn Foster Mother y Cottage Homes, i ferched amddifaid o dan Ewrdd Gwarcheidwaid Conwy, am y cyflog o f 25 y flwy ddyn. Pan yn ieuanc iawn, fe'i gadawyd yn amddifaid, heb na thad na mam, brawd, na chwaer. Ond ymladdodd ei ffordd, a hyny trwy lawer o anhawsderau, ac y inae y safle ymae wedi ei enill mewn ymddiriedaeth, yn brawf eglur ei bod wedi, ac yn rhodio llwybr geirwiredd, a gonestrwydd. "I fyny bo'r Nod," ydyw dy- muniad-HEN BORTHOR.

YSBYTTY DFAN. Wedi hir nychdod, yn blygeiniol iawn dydd Mawrth yr 16g cvfisol, bu farw y chwaer Mis, Jane Williams, Glan-y-porth, yn 72ain mlwydd oed, a dydd Iau dilynol, hebryngwyd yr hyn oedd farwol o honi, i fynwent Eglwys y plwyf, o dan y drefn newydd (yn ol ei dymuniad). Gwasanaethwyd wrth y ty, ac ar lan y bedd gan y Parch. T. O. Jones. Llawenydd genym ddeall fod teimlad yn mhlith yr ardaiwyr y dylid cael Elorgerbyd newydd i'r plwyf. Hyderwn y craurj y rhai y perthyr. iddynt, y mater mewn llaw o ddifrif gan fod gwir angen am un. Mae amryw yn disgwyl am gyfle i fwrw eu hatling i'r drysorfa hon. Mr. Jeremiah Jones, Penant, un o swyddog- ion hynaf Eglwys M C., yn yr ardal hon sydd wedi e benodi gan Gyfarfod Misol Dytfryn Conwy i draddodi y cyngor i Gaenonaid ce/vyddion dderbynir yn aelodau o'r Cyfarfod Misol. Bydd hyny yn cymeryd lie yn y cyfarfod a gynhelir yn Llandudno ddydd Mawrth nes.af. Yn ychwanegol at allu, a chraffder neilluuol Mr. Jones, yn y swydd ei hunan yn ei wnevd yd neillduol o gymwys at y gwaith.-All EIDDA.

HARLECH. I Yr wythnos ddiweddaf yr oeddwn yn cof nodi marwolaeth y gwrbonheddig Major Dug- dale, ac ar yr un pryd yn hysbysu fou ei wraig wedi ei tharo yn wael yn Liundain, ar ol cael ei galw yno at ei gwr. Nos Wener daeth y cewydd gofidus fod hithau hefyd wedi marw, a hyny yn mhea llai nag wythnos ar ol ei gwr. Oedawant ddwy ferch ieuanc hardd i alaru ar eu hoi. Mae cydymdeiml yr boll ardal a b.1y yn eu profedigaeth lem. Brrtwd ydoedd Major Dugdale i Mrs. Graves, y Wern. 'Roedd y teulu yn arfer gauafu gyda Dr. Field, yn Llys Tanwg. Nos Sui,yn C.E. y Tryfer. darlfenwyd papvr ar Paham yr wyf yn Fethodist," gan Mr. E. Griffith, Penybryn. Rhoddodd resymau da dros t i farn, a dangosodd y dylai pob dyn-o ba enwad byray y by dido—allu ateb i'r neb a ofyno reswm am y gobaith sydd ynddo. Caf- wyd gair gan amryw. Nos Sul, darllenodd Miss Jones, Post Office, ar Charles a' Bala. Yr oedd yn ddyddorol dros ben. Dewiswyd y rhai canlynol yn swydd- ogion am yr haner blwyddyn nesaf. Chwarter cyntaf, Ilywydd, Mr. H. Griffith, Ysg Maggie Williams, Rock Terrace; ail chwarter, L!y- wyddes, Miss Frances Roberts; Ysg. Lewis Jones, Tryfer. Ail-ddewiswyd Oapt. Wynne i'w swyddau yn Ysgol Sul y Tryfer, am y tymor dyfodol. Nid oedd y cynulliad yn Llechwedd Du, nos Wener, pan bregethai y Parch. Theophilus Lewis, cyital ag y gellid dymuao, a chafodd y rhai absenol golled. Mae Mr. R. Jones-NTcr,is, Ysw,, U fl., yn symud o Ty-cerrig' i fyw yn ei dy newydd hardd a adeiladoJd ar y Morfa. Dymunwn iddo oes hir a iecbyd yn ei gartref newvdd. Cynhaliwyd Cwrdd Plwyf Llandaawg yn Ysgoldy y Cvnghor, nos Wener, dan lywydd- iaeth Mr. Edward Griffith. Darilenwvd a chadarnhawydcofnodion y Cwrdd tliweddaf, a Mantolen gwaddol y diweddar John Ellis, yr hon a ddeibyniwyd yn foddhaol. Pasiwyd hefyd fod y Fantol-len i'w chadw ar lyff cof- nodion y Cwrdd Plwyf. Pasiwyd yn unfrydol y penderfyniad Ein bod fel cyfarfod o dreth- dalwyr PJwyf Llandanwg yn dymuno llongy- farch A, Osmond Wiliiams, Ysw, A.S., ar ei beoodiad yn Gwnstibl Castell Harlech yn lley diweddar Mr. Wynne." Pasiwyd i ohirio sylw ar tyshyr Mr. Thos Roberts, Clerc Cyngor Deudraeth, mewn parthyns i sefylSfa arianol Harlech hyd y Cyngor Plwyf. Pasiwyd yn unfrydo! i anfon cydymdeimlan y cwrdd a Mr. Foster Edwards yn ei waeledd, a dymuniad ar iddo gaal gwelihad buan i'w gynefin iechyd.

LLYGAID DOLURUS. EL1 ANFFAELEDI-Q. BLAENAU FFESTINIOG. Yr wyf yn õjo1ch vn fawr am yr hyn a wnaeth eich ELI i mi. Y mae yn werth i ddweyd yn dda am dano." Mr. Pris Cc drwy y post. Canoedd o dystiol- aethau o Gymru a Lioegr. JOHN HUGHES, Chemist, Castle House, Holyhead. WHIT-MONDAY, 1909. VALE OF CONWAY [CHAIR EISTEDDFOD, to be held at LLANRWST. LIST OF SUBJECTS NOW READY, to be obtained from the Secretary, J. D. JONES, WatliDg Chambers, Llacrwst. PRICE Zid. GOLEUNl DA Yw y peth goreu i sirioli HWYRNOS GAUAF, a gellir caci y GOLEUNI GOREU am y PRIS ISELAF trwy alw am wasanaeth m ?-? ?? F?? F ?-?. ??? a M  a. ?  H. R. GRIFFITH. F Ft F ?? ?c<? F ?FF F F F F Fy PRACTICAL PLUMBER & GASFITER. Ceidw y 810C OREU sydd yn bosihi llw chael o Ie" T BURNERS, a PHOB GAS FITTINGS EAILL. Hefyd gwna bob gwaith gyda gosod BATHS, WATEP, CLOSETS, PIBELLAU DWFR, ic., am y Prisiau iseiaf, ac yn y rnodd goreu. PJioddir E87IMMTE am bob gwaith PLUMBER ond gofynamdano. H p GRIFFITH, .t.1> Ai. A. AA, Plumber & Giisfitter, High Street, Bl. Ffestiniog. 'U 'q¡: :IfflIfm'3- -U ROBERTS' BOOT & CLOG FACTORY, LLANRWST. Dymuca W. n. ROBERTS, ■ (Gynt yn ngwasanaeth UIr. William Hughes, Watling Street), hysbysu y CYHOEDD ei iod "VEDI AGOR Y ^AS^ACHDY UCHOD YN No. 1, WILLOW STEET, LLANRWST, (Y drws nesaf i Mri. E. B. JONES & CO.), at Prwsio, a E^idi^u a ClO^S.- Dyma. heb os nac onibai, y lie GOREU a RHATAF yn Nghymru. Sicrheir y gwaith a'r defnyddiau goreu. am y prisiau gostyngol isod, gan un sydd wedi cael 13 mlyneda o brofiad mewn trwsio a gwneuthur Esgidiau. Caiff pob cwsmer ein sylw personol. Gwadnu a Sodlu Esgidiau i Ddynion, 2s 6c. Eto eto i Fechgyn, 2s. Eto eto i Ferched, 1s 6c. Eto eta Plant, ts, i fyny. Gwarentir y gwaith a'r defnyddiau. Mae gcnym Stoc nclaeth o CLOGS newydd, ac hefjfd rhai ail-law ilw cyaay, am brasia,M rhesymoi, Cofiwch y Cyfeiriad:- ROBERTS', Boot & Clog Factory, Llanrwst. (Y Drws Nesaf i Mr. E. B. JONES & CO.) C).S.-Tr-.vsir Esgidiau a Clogs tra byddweh yn y drf, neu danfomr hwy. ;j' -1./t:.1'-f.'l'ÇÎ DALIER SYLW! Dymuna SIMEON JONES, 123, MANOD ROAD, BLAENAU FFESTINIOG, Hysbysu y Cyhoedd ei fod yn cychwyn busnes fel NEWYDDIABURWR vn y lie uchod, ac y pall gyflenwi pawb a phob Newyddiadur a Chyhoeddiadau Cyfnodol yn Gymraeg a Saesneg. Cymerir Archebion am Gyfnodolion y gwahanol Enwadau, ac befyd am bob Llyfraa. Bydd yn ddiolchgar am gefnogaeth y Cyhoedd, a sicrba y dyry y sylw mwyat golalus i bob archebion a d'derbynia. At Drigolion TANYGRtdlAU a'r AIVIQYLCHOEDD. DYMUNA EDWARD HUMPHREYS,' Trwsiwr Esgidiau a Clogs, ddiolch i bawb sydd wedi bod mor garedig a'i gynorth- wyo trwyroddi gwaith iddo er pan y mae wedi dechreu trwsio ychydig, gan ddymuno am yr uo caredigrwydd yn y dyfodol, agydangoswyd hyd yma. Hefyd dymuna hysbysu ei fod wedi symud o Brynffynon i URE'LLWYN, gyferbyn a Shop Mr. J. Robeits, Grocer, lie ilawer rnwy cytleus. Ymrwyma, i wneyd gwaith gonesti bawb am brisiau rhesymol, ac am Arian Parod yn unig. Cigars a Cigarettes. Y mae dros 100 o wahanol fathau o'r uchod mewn Boxes ac yn rhydd yn Shop U Y G LOCH, It Y drw nesaf i'r Maypole Dairy Co. Eisteddfod Trawsfynyd&; A gynhelir DYDD SADWRW, rviEDI lafed, 1909, Testynau yn awr yn barod, ac i'w caelJB trwy ddim ond taiu y cludiad, oddiwrth yr Ysgii/envdd, J. R. JONES, Council School. RHAG-BYSBYSIAD. "Y DOAU DEILJWR." Tracidodir IDARLITH ar y testyn ucbod yn NGIIAFEL Y FRON, PENRHYN, gan y Parch. R. R. Jones, Abcrg^nolwyn, NOS SADWRN, EBRILL lOfed, 1909. (Nos Sadwrn y Pasg). Tocynau allan yn fuan. YSGRIFENYDD. CYFARFOD LLENYDDOL BETHEL, TANYilRISIAU, wedi ei OHIRSG h/d MAI y 7fedji alr Sfed. Y C YF A NSO D DIA D U i fod mewn Haw erbyn Ebrill 24ain, 1909. Arca-iiau Pottery, with Local Coat of Arms. Pr crs fsom 61. to 1/4 per piece. Suitable for; i Pr.Stjjiis.—hhedegydd Office, Bl. Festiaieg. NEUADD GYNULL, BL. FFESTINIOG. Cynhelir BUDD-GYNGHERDD MAWREDDOG yn y lie uchod NOS IAU, MAWETH 25ain, 1909. P-atgenir gan Miss EDITH DilLVIES, Wrexham (Enillydrl vn Eisteddfod Corwen, 1908) Mr. H. VAUGHAN DAVIES, Caernarfon (Eniilydd mewn Eisteddfod Genediaethol). SEENDORP FREINIOL OAKELEY, ynghyda phrif gantorion yr ardal. Adroddir gan Aft. Edward Edwards, New Market Square, a Mr. H. Vaughan Davies, Caernaifon. Cadeirydd :-Dr. R. n. EVANS, U.H. Arweiuydd :—BRYFPIR. Cyfei!ydd :-F. P. DODD, Ysw., M.A, Yr elw er cynorthwyo Mr. John G. Jones, Park Square, yr hwn sydd wedi ei analluogi i ddilyn ei waith er's amser maith. Drysau yn agored am 6 30; dechreuir am 7 o'r gloch. Mynediad i mewn trwy docynau 2/- 1/- a 6c EISTEDDFOD GADEIRIOL AtON, AI¥1LWCH, GVVYL ¥ SULGWYN, 1909 (LLUN a MAWRTil, MAI 3lain, a MEIiEFIN laf). 1/TAE Rbestr GyGawn o'r TESTYNAU 1Ÿ  yn awr yn barod, ac i'w cae! pris 2c drwy'r Llythyrdy 2ic, gan yr Ysgrifenydd, POBERT JONES, 11 Parys Lodge Square, Am!wcb. E!ated<df?? (?ade!?!o! B h os 8 S are e rc  rc ii r Li f- O g. Dydd Lluo, Gorphenaf 5ad, 1909. PRIF DESTYN Y FARDDONIAETH— Awdl Bryddest: ficii Gartref Meddylian o Hedd." Gwobr £ 5 a Chadair Dderw Ifardd. Bciroiad, Bethel. PRIF-GYSTAULEUAETH :—(a) "Worthy is the Lamb (Liaadel; (b), Tyr'd Swynol Serch (Uowland), C c b ic xL3 5. CORAU MEIBION: Cydga.n y Pererinicn" (Dr. Parry). Gwobr 120. AIL G Y'STADLEU A ET i I GORAWL:- Dyddiau'r Haf (J. Price). Gwobr [10. COEAU PLANT Y Fordaith" (Hopkin Evans). Gwobr laf, £ 5 2il £ 2. Beirniaid y Gerddoriaeth—-David Evans, Ysw., Mus. Bisc., a Mr. W. O.Jones, Cilfynydd. Rhestr o'r Testynau i'w cael gan yr Ysgrifen- yddion ;— JOSEPH DAVIES, 25. Brook Street, Rhos; J, T. EDWARDS, 72, Bank Street, Pankey, H uabon NEUADD GYNULL, BL. FFESTINIOG Cynhelir BUDD-GYNGHERDD MAWREDDOG yn y lie uchod NOS IAU, EBRILL 23asrs., 1909. Gwasanaethir gan y ROYAL OAKELEY SILVER PRIZE BAND, a'r Baritone Byd-enwog MR. DAVID CHUBB, PONTYPRIDD, (Winner of Nine First Prizes at the Roya National Eisteddfod of Wales). SOPRANOMiss Davies, High Street, Elacnau Flestioicg. BASS Mr, W. O. Jones, Ffestiniog. ADRODDWRMr. John Henry Jones, BctUania, EI. Flestiniog. yn nghyd a PARTI MEIBION ENWOG GRAIGDDU, (o dan arweiniad Mr. W. Jones, Bodunig). Llywydd :—RICHARD BOWrON, Ysw., Cartre' Arweinydd :-DAVID DAVIES, Ysw. Wynnes Road. Cyfeilydd F. P. DODD, Ysw., M.A. Drysau yn agored 6-30, dechreuir am 7 o'r gloch. Yr elw at gvnorthwyo y brawd Robert Ellis, un o weithwyr Chwarel Graig- ddu, sydd yn wael er's blwyddyn a haner, ac mewn gwir angen. Mynediad i mewn trwy docynau 2/ 1/ a -/6. VALENTINE'S LOCAL VIEW POSTCARDS ARE THE BEST AND CHEAPEST. 12 ASSORTED COLOURED CARDS l of fESTINIOG, or BLAENIU FESTINIOG in PACKET, nay be obtained at the 'RHEDEGYDD' OFFICE, BL. FESTINIOG, for 7 id. per packet. CALL AND ASK TO SEE THEM. ^AAA/WVVWVAA/VVWWVWWVWV( Am bob math o ddefnyddiau ysgrifenu ewch S&ep y •Rbelfegj'dd.

ER COF Am ELLEN WYN, march Mr. a Mrs. John Wynne, Penybryn, Ffestiniog, a fu farw Mawith 15, 1909, yn 23 oed. Heulog wlad ar ol y glyn-gyrhaeddodd- Gwlaa gruddiau di-ddeigryn; 'E ddug hoenedd ei gwanwyn Wyrthiol nerth i Ellen Wyn. Oddiyma'i plieraidd emyn-geir am gur, Am gariad y Duwddyn A rhed hwyl ar aur delyn Yn nwyfol nef Elen Wyo. Heb donnau byd a'i wenwyn-anwyl yw, Ni wel ing i'w chanlyn Ni ddaw niwloedd neu elyn I flino haf Ellen Wyn. I'w gwisgo hi ga'i esgyn-uwch y rhod, Gyda Christ yn ddillyn 0 bla i hynt cywir blentyn I'w ddilyn oedd Ellen Wyn. Ni ry galar ei golyn-iddi byth, Ni fydd bedd i'w dychryn O'i llonder ni all undyn Alw yn ol ELm Wyn. Bu ferch wiw, heb frycheuyn,—a cherddodd Mewn gwych urddau'n ddichlyn Ni wedid am funydyn Hawl y net i Elen Wyn. Ca hi oleur.i ghnwyn-gwlad y wawr- Gwawl Uuw ar bob llccyn Ni ddaw diwedd i dy wyn Yr heulweu ar Elen Wyn. Bywyd hirfsith heb ck-rfyn—wel o'i chylch, A ch -,va'r ref a'i (,'C b 'i TI Rhy lesg fydd angau i esgyn Uchelion iach Elen Wyn. Os yma eiii dwvs emyn,—yn y nos, Ganwn ni drwy ddeigrvo, Mewn tymor uwch min twymyn, Ymlonhau mae Elen Wyn, ELFYN. I -I-