Y Rhedegydd

DYDD CYNHEBRWNG FY MAM. I Dyma ddiwrnod bythgofiadwy, Dydd 'roes archoll ar ein bryd, Diwrnod wnaeth ei cartref dedwydd Yn alarus trwyddo'i gyd. Dydd cynhebrwng fy mam anwyl, Dydd trallodion erchyll fu, Ac yn mynwent dawel Soar Hawdd oedd rhwygo'n calon gu. Dydd i roi'r gymwynas olaf I fy anwyl, anwyl fam, Un fu'n ffyddlon hyd yn angeu Rhag im' dderbyn unrhyw gam. Ond fy ngobaith heddyw ydyw, Er mor ddued ydyw'r don, Y caf nerth i ddal y 'storom, Sydd yn dryllio serch fy mron. Er fy mod yn pael fy nghuro Gan ystormydd anial dir, Dal fi Arglwydd i dy garu Ni char aros yma'n hir. Fel i mam, 0 dyro Arglwydd, Ran o'r etifeddiaeth fawr, 'Rhon sy'n addawedig genyt I'r ffyddloniaid ar y Ila Nr. Talsarnau. D. R. JONES,

CYFLWYNEDIG ,I I Mrs. Griffith, Soar, Talsarnau, a mam y y Parch. William Griffith, America. Blwyddyn newydd dda i chwi, Heb ddim pryder, Yw fy nymuniadau i, A phob llawnder; Rhyw dangnefedd dan eich bron Gaffoch deimlo, Nad oes ar y ddaear hon Debyg iddo. Cyn bo hir cewch wel'd y wlad, Lie mae tyrfa, Wedi'u canu yn y gwaed Fel yr eira Testyn can y dyrfa fawr, Fydd yr Iesu, Am ei ddod o'i fodd i lawr I waredu. Dan arweiniad Brenin Hedd, Mae'r crsdadyn, Ni raid iddo ofni'r bedd, Nac un gelyn; Chwi gewch groesi'r ochor draw Yn ddiangol, Uwchlaw saethau brenin braw, Yn dragwyddol. Mae cyfeillion i chwi, lu, Gyda'r miloadd, Sy'n molianu'r iesu cu, Yn y nefoedd; Yno cewch chvvi wel'd y traed Fu dan hoelion, 'Rhwn ddirmygwyd yu ei waed Gan elynion. Os yw son am wlad o hedd, Yn Ilawenydd, Beth fydd bod wrth fwrdd ei gwledd, Yn dragywydd ? Byth ni thraethir yma'n llawn Am ddiangfa, Gawsom ni trwy rin yr Iawn,, Ar Galfaria. Croesoswallt. DAVID RICHARDS,

Neuadd Drefol, Bi. Ffestiniog. Cynhelir CYNGHERDD ELUSENOL yn y lie uchod NOS IAU, CHWEFROR 18fed, 1909, pryd y gwasanaethir gan SElNOOiRF FREMHINOL OAKELEY, Oor Brenhinol '"y Moeiwyra, ynghyda phrif Enwogicn yr Ardal mewn Datganu nc Adrodd. Cadeirydd—RICHARD JGNES, Ysw., M.D., U.H. Isalit. Arweinydd—BRYFDIR. Cystadleuaeth Datganu unrhyw Ddeuawd. Gwobr il Is Oc. Enwau yr Ymgeiswyr ac enw y Ddeuawd fwricdir ei ganu, i fod yn Haw yr Ysgrifenydd, Mr. Evan E. Griffiths, Meir- ion House, Tanvgrisiau, ar neu cyn Chwefror 9fed. Beirniaid-Mri. J. E. Fidler-a Gad. Roberts, CyfeiKvyr—Miss A. E. Owen-Davies, A.R.C.M. J a Mr. David Francis, mm Drysau yn Egoraci am 6-30., i ddechreu yn brydlon am 7. Yr elw tuegat gynorthwyo Mr. John R. Williams. Doppog. Tanygrisiau, yr hwn sydd yn analluog i ddilyn ei orchwyl er's amser maith ohtrwydd gwaeledd. Myned- iad i mewn trwy docynau 2/ 1/ a 6c. EISTEDDFOD GADEIRIOL ION, AfVILWC-H, I GWYL Y SULGWYN, 1909 (LLUN a MAWRTH, MAI 31ain, a ME HE FIN laf). MAE Rhestr Gyflawn o'r TESTYNAU yn awr yn barod, ac i'w cael pris 2c drwy'r Llythyrdy 2|c, gan yr Ysgrifenydd, ROBERT JONES, 11, Parys Lodge Square, Amlwch. t

TREFN OEDFAON Y SUL Y METHODISTIAID. PENIEL.—Parch. R. Silyn Roberts, M.A. ENGEDI.—Cyfarfod Ysgolion. GWYLFA.—10, Parch. David Jones, Aberdyfi. 6, Parch. J. R. Evans, Birmingham. BETHESDA.—10, Parch. J. R. Evans, Bir- mingham. 6, Parch. David Jones, Aber- dyfi. TABERNACL.-10, Parch. D. Hoskins, M.A. 6, Parch. John Owen, M.A. MAENOFFEREN.—10, Parch. John Owen, M.A. 6, Parch. D. Hoskins, M.A-, GARREGDDU.—Parch. John Williams, Corwen. BOWYDD—Prof. J. O. Thomas, M.A. Rhiw. RHIW.—Parch. T. Lloyd, Capel Coch, Llan- beris. BETHEL.—Parch. E. J. Evans, Penrhyn. CAPEL SEISNIG (English Chapel)t Rev. J. R. Jones, B.A. YR ANNIBYNWYR. BETHEL.—10, Parch. J. W. Davies. 6, Parch. R. Talfor Phillips. HYFRYDFA.-6, Parch. J. Williams-Davies. BETHANIA.Parch. J. Rhydwen Parry. JERUSALEM.—Parch. J. Enoch, Llanddulas. 1* BRYNBQWYDD.—6, Parch. George Davies. B.A, SALEM.-6, Parch. T. Griffiths. CARMEL.-Oedfaon. Y WESLEYAID. EBENEZER.—10, Parch. J. Maelor Hughes. 6, Mr. E. R. Evans. DJSGWYLFA. 10, Cyfanod Gweddi. 6, Parch. J. Maelor Hughes. SOAR RHIW.—10, Mr. J. Jones. 6, Rd. Roberts. TANYGRISIAU.—2, Parch. J. Maelor Hughes. 6, Cyfarfod Gweddi. FFESTINIOG.-IO, Parch. P. Jones-Roberts. 6, Alun Griffiths. Y BEDYDDWYR. SEION.-Parch. Owen Davies, D.D., Caer- narfon. CALIFARIA.-Parch, E. Cefni Jones. MORIAH.-2, Parch. E. Cefni Jones. C\ERSALEM.—10, Mr. William Humphreys. 6, Mr. Phillip Lloyd. PISGAtl.-IO, Mr. Phillip Lloyd. 6, Mr. William Humphreys.

Prif Atdyniad yr Wyl. Cyfarfod Llenyddol a Chystad- leuol ELIM (M.C.), Bettwsycoed, GWYL DEWI, MAWRTH laf, 1909. Beirniad Cerddorol ar Brif Adroddiad: MR. G. H. ARVON. RHESTR O'R TESTYNAU. I.-I'r Parti heb fod dros 24 mewn nifer, a gano'n oreu y ddwy don "Carmel" a Profiad (allan o Dafien Cymanfa Rhydy- meirch, 1909 )—Y Ddwy Benill gyntaf o "Carmel." Gwobr 16/ 2-Am yr Wythawd goreu "Y Gwlithyn" (D. R. Jones, Alaw Madoc ) Gwobr 10/ 3.—Solo Soprano neu Tenor, Boreu Trydydd Dydd" (E. D. Lloyd, R.A.M.) Gwobr 12/6. I ,4.-Solo Alto neu Baritone "Adgofion" (T. Hopkins Evans.) Gwobr 12/6. 5.-Solo i Blant dan 16 oed. Cwymp Llewelyn" (Rhan 3 o "Ceinion y Gan.") Gwobr laf, 3/ 2il, 2/ 3ydd. 1/ 6.-Deuawd i rai dan 18 oed, Meddyliau am y Nefoedd (E.D. Lloyd, Bangor.) Gwobr 5/ i rai mewn oed, Y Royal Charter (Trebor Mai.) Gwobr 5/- a Medal Arian. 8.-Adroddiad,i rai dan 16 oed, U Rhagor- fraint y Gweithiwr." Naw Penrill cyntaf (allan o Caniadau Elfed.) Gwobr laf, 3/ 2il, 2/ 9.-Chwareusd ar yr Ofleryn, unrhyw Don o Daflen Cymanfa Rhydymeirch, 1909. Gwobr 2/6. Bydd Rhag-brawf nr Rhif 3, 4, 5, 6, 7, 8, am. 4-30, yn Ysgol y Genethod a Brynmawr. Bydd y Gerddoriaeth i'w chael gan Mr. Williams, Library, Llanrwst. Enwau ymgeiswyr i fod mewn llaw Chwefror 26ain. Drysau yn agored am 6 o'r gloch i ddech- reu am 6-30. Gellir cael rhestr gyflawn o'r testynau ond anfon stamp ceiniog i'r ysgrifenydd S. N. DAVIES, 18, Gethin Terrace, Bettwsycoed. ESGIDIAU ESGIDIAU Dymuna OWEN PARRY, CQYDD, DIPHWYS TERRACE, Hysbysu yr hon ardalwvr ei fod yn parhau i wneyd pob math o ESGID8AUS ac yn TKW.SiO pob math gan nad gwaith pwy fyddont. Gwneir y gwaith ya y modd goreil a rhataf, gan ofalu am y defnyddiau goreu yn bosibl. Dymuna ddiolch am y gefnogaeth a dderbyniodd yn, ystod y eteaiiaw mlynedd a basiodd, ac hydera am barhau yr unrhyw. Cofiwch y Cyfeiriad:- OWEN PARRY, Diphwys Terrace, Blaenau Ffestiniog. Cigars a Cigarettes. Y mae dros 100 o wahanol fathau o'r uchod mewn Boxes ac yn rhydd yn Shop Y GLOCH," y drws ncsaf i'r Maypole Dairy Co. NEUADD GYNULL, BL. FFESTINIOG. Cynhelir BUDD-GYNGHERDD MAWREDDOG yn y lie uchod NOS IAU, MAWRTH 25ain, 1909. Datgenir gan Miss EDITH DAVIES, Wrexham (Enillydd yn Eisteddfod Corwen, 1908). Mr. H. VAUGHAN DAVIES, Caernarfon (Enillydd mewn Eisteddfod Genedlaethol). SEINDORF FREINIOL OAKELEY, ynghyda phrif gantorion yr ardal. Adroddir gan Mr. Edward Edwards, New Market Square, a Mr. H. VaughantrDavies,, Caernarfon. Cadeirydd:—Dr. R. D. EVANS, U.H. Arweiuydd:—BRYFDIR. Cyfeilydd:—F. P. DODD, Ysw., M.A. Yr elw er cynorthwyo Mr. John G. Jones, Park Square, yr hwn sydd wedi ei analluogi i ddilyn ei waith er's amser maith. Drysau yn agored am 6-30; dechreuir am 7 o'r gloch. Mynediad i mewn trwy docynau 2/ 1/ a 6c NEUADD GYNULL, BL. FFESTINIOG Cynhelir BUDD-GYNGHERDD MAWREDD0G yn y lie uchod NOS IAU, EBRiL.lL 23am., ,1909. Gwasanaethir gan y ROYAL OAKELEY SILVER PRIZE BAND, a'r Baritone Byd-enwog MR. DAVID CHUBB, PONTYPRIDD, (Winner of Nine First Prizes at the Royal National Eisteddfod of Wales). SOPRANO :-Miss Davies, High Street, Blaenau Ffestiniog. BASS Mr. W. O. Jones, Ffestiniog. ADRODDWRMr. John Henry Jones, Bethania, Bl. Ffestiniog. yn nghyd a PARTI MEIBION ENWOG GRAIGDDU, (o dan arweiniad Mr. W. Jones, Bodunig). Llywydd RICHARD BOWTON, Ysw., Cartre' Arweinydd :—DAVID DAVIES, Ysw., Wynnes Road. CyfeilyddF. P. DODD, Ysw., M.A. Drysau yn agored 6-30, dechreuir am 7 o'r gloch. Yr elw at gynorthwyo y brawd Robert Ellis, un o weithwyr Ch .varel Graig- ddu, sydd yn wael er's blwyddyn a haner, ac mewn gwir angen. Mynediad i mewn trwy docynau 2/ 1/ a -/6. LLEW. p" GRIFFITHS, PHOTOGRAPHIC ARTIST (UNDER DISTINGUISHED PATRONAGE) FOR PHOTOGRAPHY OF THE HIGHEST CLASS AT THE LOWEST PRICES. ENLARGEMENT o unrhyw DOARLUN am 2/6 i fyny CABINET o 3 am 2/6. POSTCARDS 3/- a 3/6 y dwsin. Highly Finished. AN^RCHIADAU [Illuminated Addresses] o waith fy llaw- i gyd, wedi eu gweithio yn y modd goreu am y Prisiau issSaf. Cofiwch y Cyfeiriad :— Ti-e "STUDfO." ,59, HIGH STREET, Bl. Ffestiniog. At DrigoSion Llanrwst a'r Wlad yn gywredinol.. Y MAE WSLLSAIVI THOMAS, R.S.S. (Mab y diweddar John Thomas, Foundry), yn dymuno gwneyd yn hysbys ei fod wedi cymeryd EFAGL Y BE DOL, DENBIGH1 STREET, L L AN R IVC, T, lie y gwneir pob math o waith Gof am BRIS IRHESYMOL. Y mae W. T. wedi cael 16 mlynedd o brofiad gyda'i ddiweddar dad yn y Foundry, ac yn dal Tystysgrif o dan law y London Worshipful Company of Farriers" fel Pedolwr. Adgyweirir Erydr a phob Celfi Amaethyddol &c. Teirnliryn ddiolchgar am bob cefnogaeth GWALLT GWYN a adferir yn barhaol a chyflvm i'w liw cyntefisj trwy ddefnyddio HARRISON'S HAIR COLOUR RESTORER. Nid cyiiar llifo ydyw, ond gweithreda trwy foddion naturiol fel arferydd. Ni chynwysa ddim niweidiol, ac y mae yn llesol i;dyft,mt a harddwch y gwallt. Mewn poteli, 1/6 yr un (3c rhagor trwy'r post).—G. W. HARRISON, Hair Specialist, Reading.—Goruchwyfiwr i Bettwsycoed, R. PARRY, Chemist; i 4anrwst a Trefriw. A. PARRY, Chemist. CYFARFOD LLENYDDOL HYFRYDFA, BLAENAU FFESTINIOG, a gynhelir GWENER A SADWRN, MAWRTH 27 a 28, 1909. Beirniad CerddorolMr. TUDOR OWEN, A.R.C.M., Blaenau Ffestiniog. Cyfeilydd:—FRANK P. DODD, YSW., M. A., Blaenau Ffestiniog. RHESTR O'R TESTYNAU AGORED I'R BYD. BARDDONIAETH: 1.—Cywydd, "Diwydrwydd" (heb fod dros 40 llinell). Gwobr 7s 6c. 2.-Englyn, Y Llygad." Gwobr Is 6c. 3.-Emyn (dau benlii ar unrnyw fesur). Gwobr Is 6c. 4.—Chwe' phenill, "Seren Noswyl." Gwobr s. Beirniad: Dewi Mai o Feirion, Bl. Ffestiniog. TRAETHODAU, &c: 5.-Prif Draethawd, "Etifeddeg." Gwobr 7s 6e. 6.-Traethawd i Ferched, "Y cylchoedd priodol i ferched eu lLmw." Gwobr 4s. Beirniad Parch. R. Talfor Phillips, Bethel, Ffestiniog. 7.-Ateb cwestiynau ar y Maes Llafur, cyfyng- edig i gyl h Ysgolion Sul Anibynwyr Ffest- iniog, Maeotwrog a Trawsfydydd (gwelar y Rhaglen ) Gwobr 4s. Beirniad Parch. J. Rhydwen Parry, Bethania Bl. Ffestiniog. ADRODDIADAU: 8.—Prif Adroddiad, Y Berth yn Llosgi" (J. T. Job). Gwobr 7s 6c a thlws arian canol aur (rhoddedia; gan Mr. J. Bollotten, Bangor). 9.-Adroddiad i rai dan 16eg oed, "Suly BIodau" (Fafion Wyn). Gwobr 2s 6c. Beirniad: Mr. Haw Elis Huws (Deryl), Bl. Ffestiniog. GERDDORIAETH 10.—I'r Parti Cymysg heb fod dan 16eg mewn nifer, a ddatgano oreu, Deuwch, canwn i'r Arglwydd" (Gabriel, Bargoed, S. Wales). Gwobr £ 1 10s. 11.—-Cor Plant, 12 mown nifer, heb fod dros 16 oed, "BeddioDuw" (allan o Daflen Cymanfa Plant yr Anibynwyr 1909). Gwobr 6s a Pitchfork i'r Arweinydd. 12.-Unrhyw Unawd i rai heb enill 7s 6e. Gwobr 7s 6c. 13. -Pedwarawd, "YRhosynau" (E.D.Lloyd). Gwobr 6s. 14.-Unrhyw Unawd o waith Dr. Joseph Parry Gwobr 15s. 15.—Deuawd i & ac A., ceu T. a B., Sibrwd yr Awel (Tom Price). Gwobr 8s. 16.-Deuawd i blant dan 16 oed, Y Lili," allan o Delyn y Plant (Tom Price) Gwobr 39. 17 vVythawd, y ddwy don, "Kilmorey" ar y geiriau Mae'r stormydd p-ydd yn curo, &c. a Portmadog," ar y geiriau 0 blen- ty.G y n efoedd, &e. G A c br Ss. TESTYN YCHWANEGOL.—Chwareu ar y Ber- doneg i rai dan 14eg oed, y don Y Delyn Aur" (rhif 91 o'r Caniedydd Cynulleid- faol '). Gwobr 3/ AMRYWIAETH. 18.—Am y par Hosanau coch a du goreu i ddyn. Gwobr 4s 6c. 19.—Am y par Hosanau ribs duon i blentyn dwy flwydd oed. Gwobr Is 6e. Beirniad, Mrs. Ann Ellis, Glan Eiddon, Manod Road. 20.—Cry a goreu i ddyn (gwlanen oleu gwddf 15). Gwobr 10s. Beirniad, Mrs. Ellen Edwards, 166, Manod Rd. 21.—Am .y Pencil Sketch goieu o Gapel Hyfrydfa (20 x 15). Gwobr 5s. Beirniad, Mr. Hnw Elis Huws. 22.—Am v Bonnett weued;g oreu i blentyn. Gwobr 2s. 23.—Am y par o pillow slips gOien. Gwobr 4s. 24. — Am y Crotchet tie goreu. Gwobr Is. Beimiad rhif 2-24, Miss Hughes, Dress- maker's Supply Stores, Manod Rd. Y goreu yn rhif 18-24 i fod yn eiddorhodd- wyr y gwobrwyon. Y cyfansoddisdatj,&c, i fod yn Haw eu priodol feirniaid erbyn Mawrth 7fed; sc enwau yr ymgeiswyr ar yr Adrodd:adau a'r Gerddoriaeth i fod yn llaw yr Y sgrifenydd erbyo Mawith 20. Gellir cael rhestr gj Hawn o'r testynau, amodau, &c oad anfoa stamp dimea at yr Ysgrifenydd: J. W. THOMAS, Tanybwlch, Manod Road. -LLYGAID DOLURUS.. ELI ANFFAEK,EDiG. BLAENAU FFESTINIOG. Yr wyf yn diolch yn fawr am yr hyn a wnaeth eich ELI. i ini. Y mae yn werth i ddweyd yn dda amdaao." Mr. Pris Cc/'drvvy y post. Canoedd o dystiol- aethau o Gymru a Liofegr. JOHN HUGHES, Chemist, Castle House, Koiyhaad. WHST-MOMDAY, 1909. VALE OF CQMWmY CHABS » EISTEDDFOD, to be held at LLANRWST. LIST OF SUBJECTS NOW READY, to be obtained from the Secretary, J. D. JONES, Watling Chambers, Llanrwst. PRICE 2jd. Dymuna Mrs. DANIEL JONES, FRONDEG, BETTWSYCOED, alw sylw:y Cyhoedd at y STOCK NEWYDD. o DDILLAD GAUAF sydd ganddi, yn cynwys JACEDI, FURS, GWLANENI CYMREIG, &c. Yr oil o'r defnyddiau goreu, ac am y prisiau mwyaf rhesymol. Cedwir STOC FAWR o bob math o MILLINERY, DRESS MATERIALS, DRAPERY, DILLADAU DYNION, &c., ar law bob amser. ESGIDIAU gan y gwneuthurwyr goreu am brisiau isel. Hefyd Stoc o Lyfrau Cymraeg Safonol. Sylwch ar y Cyfeiriad :— Mrs. DANIEL JONES, Milliner, Dressmaker, Sc., FRONDEG, BETTWSYCOED. NOTICE. W. G. JONES, OF FARM COTTAGE, Llanrwst Desires to make it known to the public at large that he has again taken out an AUCTIONEER'S LICENSE, and that he will undertake SALES OF PROPERTY, STOCK-IN-TRADE, FURNITURE, &c., &c., AT MODERATE TERMS and with Prompt Settlements. VALUATIONS FOR PROBATE AND OTHER PURPOSES. /WVWWS/VWWWWVWWVWWN. Eisteddfod Gadeiriol Rhoslianerchrygog- Dydd Llun, Gorphenaf 5ed, 1909. PRIF DESTYN Y FARDDONIAETH— Awdl Bryddest: Hen Gartref Meddyliau o Hedd." Gwobr £ 5 a Chadair Dderw Hardd. Beirniad, Bethel. PRIF-GYSTADLEUAETH:-(a) "Worthy is the Lamb (Handel); (b), Tyr'd Swynot Serch (Dowland). Gwobr ^35. CORAU MEIBION:—" Cydgan y Pererinion" (Dr. Parrv). Gwobr 120. AIL GYSTADLEUAETH GORAWL:- Dyddiau'r Haf (J. Price). Gwobr £10. CORAU PLANT" Y Fordaith (Hopkin Evans). Gwobr laf, £ 5 211 J2. Beirniaid y Gerddodaeth-David Evans, Ysw. Mus. Bac., a Mr. W. 0. Jones, Cilfynydd. Rhestr o'r Testynau i'w cael gan yr Ysgrifen- yddion ;— JOSEPH DAVIES, 25, Brook Street, Rhos; J. T. EDWARDS, 72, Bank Street, Ponkey, Ruabon. GAN ei bod yn neshau at ddiwedd y fiwyddyn, a thymor gwasanaeth ENVELOPES CASGLIADAU -MISOL bron a therfynu, dymunwn yn gywir alw sylw Swyddogion ein gwahanol Eglwysi ar hyd y wlad, at y Stoc rhagorol ydd genym newydd ddod i mewn. Yn sicr, y mae y Stoc hon eleai yn rhagori ar yr hyn gynygiwyd I' o'r blaen, yn eu cryfder wodi eu gummio yn briodol, ac mewn lliwiau gwahanol. Ni chynygiwyd am y pris yn yr ardal hon, well Sioc o ENVELOPES CASGLIADAU MISOL, na'r hon sydd genym i'w chynyg i chwi eleni am brisiau a bar syndod cyffredincl. Yn ychwanegol, gallwn ddweyd cia bod wedi derbynflongyfarchiadau gan amryw o'n cwsraeriaid, sm y gwaith I rhsgorol a wnsethom y blynyddoedd a basiodd, yn epwedig y fiwyddyn ddiweddaf, gyd¿Ú ENVELOPES CASGLIADAU MISOL. CYN rhoddi eich Harchebion yn un- man arall, gwahoddwn chwi i weled ein Stoc rhagorol, ynghyda'r Prisiau. SWYDDFA'R "IUiEDEGYDD," BLAENAU FFESTINIOG.