Y Rhedegydd

PENMACHNO. TE PARTI A GWYLNOS.-Nos Iau yn y Neuadd, o 6 hyd 8-30, yr oedd digonedd o de wedi ei barotoi o dan nawdd cyfeillion Bethania a mwynhawyd y wledd yn fawr i aros y Wyl- nos oedd i'r chynal. At yr hwyr yr oeddis wedi sicrhau Cwmni y Siabod," i roi perfform- iad o'r Eneth Dwylledig," a rhoddasant foddlonrwydd llawn, I ddiweddu cafwyd gair o adolygiad ar yr hen flwyddyn gan y Parch. W. LI. Davies, ynghyd a sylwadau ar y Per- fformiad ac i aros i'r flwyddyn newydd ddod i mewn cafwyd mynudau o ddistawrwydd. Caf- wyd cynulliad da ac elw sylweddol. BETHANIA.—Nos Sadwrn cynhaliwyd cyfar- fod y Gymdeithas Ddiwylliadol o dan lywydd- iaeth Mr Henry Roberts, White Street. Caf- wyd anerchiad ar Nodweddion y Cymro," gan y Parch T, Gwilym Roberts, Eglwysbach, i gwnaeth sylwadau rhagorol. Diolchwyd yn gynes am y ddarlith, a therfynwyd trwy weddi gan Mr Roberts. BODDIAU.—Digwyddiad torcalonus ya y Cwm, boreu dydd Gwener diweddaf. Deuwyd o hyd i gorph Mrs Catherine Roberts, Peniarth Terrace, yn afon Machno.—Prydnawn Sadwrn cynhaliwyd trenghoJiad ar y ccrph o ilaen Mr. J. Pentir Wiliiams, a deuddeg o reithwyr. Wedi i'r Trcngholydd symio y tystiolaethau dygwyd rheithfarn o "farwolaeth tra mewn cyftwr o m'phwylledd tymhorol." Galwodd y Trengholydd sylw at y priodoldsb o gael St. John's Abulance yn y He. Claddwyd pryd- navin dydd Llun, yn mynwent m c., pryd y gwasanaethwyd gan y Parch J. H. Owens, Dinmael. Cydymdeimlir yn fawr a'r teaIa yn eu profedigdeth chwerw.—GOHEBYDD, MARWOLAETH.—Gyda gofid dwys y cofnod- wn am farwolaeth Master Owen W. Williams, Preswylfa, yr hyn gymerodd Ie Rhagfyr 3, 1908. Byr fu ei gystudd. Gwywodd yn rhosyn tlws 12eg mlwydd aed, Torcalanus ydyw gweled blodau ieuangc yn marw mor sydyn y dyddiaa hyn. Yr oedd Owen William yn gymeriad ieuanc pert rhyfecldo!. Bu yn selog yn y Band of Hooe yr oedd yn hoff iawn o ganu. Erbyn heddyw maa Owen wedi myned i blith v ilu sy'n canu mewn gwe11 byd. Prydnawn Sadwrn claddwyd ef yn raynwent yr Eglwys. Gwas- anaethwyd yn y ty gan y Parch W. Ll. Davies, ac yn yr Egiwys ac ar lan y bedd gan y Parch Ben Jones, scheithor. Cydymdeimlir yn fawr a'r teulu yn eu profedigaeth chwerw. v

NAftTMOR. -1 Dru g genym gcinodi rnarwolaeth un o hen drigolion ein hardal, sef Mrs. C. Parry, Bryn- tirion, yn 73 mlwydd oed. Cymerodd hyn le yr ail ddydd o'r flwyddyn hon, pan oedd yn derbyn ei Blwydd-dal cyntaf. Gweddw yd oedd i'r diweddar W. G. Parry, a'i rhag- flaenodd 14 mlynedd yn ol. Y mae iddynt yn aros mewn galar, ddwy ferch, Mrs, Oliver yn Liverpool, a Mrs. Thomas yn Nantmor. a phedwar o feibion, Parch. R. R. Parry, M.C., Rhuthyn; Mri. Griffith Parry, yn Australia, John Pritchard Parry, Saer, Nantmor, a W. Pritchard Parry, oedd yn gofalu am ei fam. a buont oil yn hynod ofalus o honi hyd v diwedd, a bu hithau yn fam ragorol iddynt. Y mae y ffrwyth sydd ar ei hoi yn adlewyrchu yn fendigedig ar ei cymer- iadau. CYMDEITHAS LENYDDOL CEDRON (A).- Cynhaliwyd cyfarfod y Gymdeithas uchod, nos Sadwrn, dan lywyddiaeth Mr. W. W. Parry, Post Office. Cymerwyd rhan fawr yn y cyfarfod gan blant y Gobeithlu mewn canu, adrodd, a dadieu, dan arweiniad Mr. Mathew Williams, Brynyffynon. Cafwyd caneuon ac adroddiadau gan amryw eraill o'r ieuengctid a rhai hynach. Gwnaed casgliad at gael Ilyfrau i'r plant. DARLITH.—Yr wythnos o'r blaen bu y Parch. D. Stanley Jones. Caernarfon, yma yn rhoddi Darlith ar "Kilsby Jones." Ni chawsom y fath wledd er's llawer dydd. Cafwyd elw rhagorol at dynu dyled Capel yr Anibynwyr, a rhodd gan yr Henadur J. Jones Morris oedd yn llanw y Gadair. Diolchwyd i bawb am bob cynorthwy.—GOH.

TRAWSFYNYDD. EISTEDDFOD MEIRION .-Da. genym weled fod y Traws wedi manteisio mor dda ar y eis- teddfod eleni. Llongyfarchwn y Cor o dan arweiniad Mr Edwin'Lloyd am ddod allan yn fuddugoliaethus yn yr ail gystadleuaeth am y wobr o £ 10 10s. Hefyd da genym weled enw Miss Jennie Hughes, Brongwyndy, yn ail ar chwareu ar y berdoneg. Hefyd llongyfarchwn Cor y Plant ar y safe anrhydeddus a gafodd er na chafodd y wobr. Na ddigalonwch, disgwyi- iwn y cymer yr arweinydd Mr Ellis Jones, y Cor i fyny yn fwy penderfynol nag erioed nes enill y fuddugoliaeth y tro nesaf EIN CLEIFION.-Da genyf ddeal! fod Mr. W. J. Edwards, Bryneglwys Temperance, yn gwella ar ol y ddamwain a gafodd i'w law.— Drwg genym fod Mr Edwin Lloyd wedi cyfar- fod a damwain i'w goes ddydd Sadwrn diweddaf.

I Troi yn ol i Gymru. Cynhaliwyd cyfarfod ymadawol yn Daniels- ville, Northampton Co. Pennsylvania, nos Lun Rhagfyr 14eg, i dri o Gymru pa rai oedd a'u gwyneb ar eu hen ardal enedigol, sef Ffestin- iog. Y tri oeddynt Mr. Griffith G. Jones, Penygelli; John Hughes, Tanygrisiau; a Mrs. William R. Jones, merch Mr. Owen Owens, Aelybryn. Dewiswyd yn llywydd y cyfarfod R. J. Owen, Ffestiniog; arwain y canu, Rowland R. Jones, Tyddyngwyn; i gyfeilio I Mr. Arthur Davies a Mrs. W. R. Jones. Agor- wyd y cyfarfod trwy gael Ton Gyffredinol. I Cymerodd y brodyr canlynol amryw ranau gyda'r canu :—Mri. David Parry, Prenteg; T. J. Williams, John Anwyl, Wm. R. Williams (Wil Rhyd), Hugh Jones, Caeclyd; William P. Davies, William L. Jones, Hen Dyddyn; John G. Roberts (Canwr Mwyn). Cafwyd anerchiadau barddonol rhagorol hefyd gan Mri John M. Roberts, William L. Jones, William P. Davies, a geiriau byr a phwrpasol iawn gan Mrs. William P. Davies a Mrs. Robsrt Closs Jones. Bu canu penilion yn y cyfarfod hefyd gan y brawd W. P. Davies nes tynu y ty i lawr. Cynwysiad y penillion oedd profiad y brawd Griffith Jones ar ei ymadawiad ag America. Canwyd Ton, Gyffredinol, "Gopa'r Bryniau wedi ei pharatoi ar gyfer yr amgylch- iad, y maent yn nodweddiadol iawn o'r brawd fu yn canu cymaint ami, tra yn aros yn y wlad hon. Cafwyd gair ymhellach gan y brodyr canlynolWilliam Morgan, David E. Jones, John Jones, Evan Davies, John J. Griffith, Morris Pierce, Percy Davies. Yr oeddynt i gyd yn teimlo yn arw wrth golli y brodyr yma, a phawb yn dymuno pob llwyddiant iddynt. Yna cododd y ddau frawd i ddadgan eu diolch- garwch am bob csredigrwydd oeddynt wedi ei dderbyn. Yna canwyd Hen Wlad fy Nhadau gan David Parry, a'r gynulieidfa yn uno yn y cydgan, a therfynwyd y cyfarfod. Cafwyd ty llawn, canu da, ac areithiau hy- awdl yn llawn tan Cymreig.—UN OEDD YNO. PROFIAD GRIFFITH G. JONES YN CYCHWYN ADREF O'R AMERICA. Mynd yr ydwyf nad fy ngwaetha' Dros v dwr i'ni gwl.,Ifl -m cartra'; Wedi bod yn n gwlad Amerig Lie mae arisn fel y cerryg. Gwell fuasai genyf heno Aros yma. ennyd etc. Ond mae Jack yn myned adra' 1 A dim Saestieg genyf fina' Af yn 01 i wcied. Maty, Os na. ddaw yma, mi ddof hebddi 'Dallaf aros meddwl gweithio, LIe rhaid s-Irio pawb a chapio. Y mne ffrwythau ddigon yma, Gerllig, eirin, cnau a Celer lawn o lo a thatws, A chig --nochyn, 0 1 baradwys. Dyma le i Evan Jenkins, Lenwi-ei shop o fruits a ponkins Gwerthu rhaini yn Festiniog, Un a haner am ddwy geiniog. Ond waeih tewi sg udganu, Myned adre' raid i'm foru; A rhybela'r wythnos nesa.' Yn y dyna'r casa'. Begio clwt gan John a Gruffydd, wthio'r slr-,de i fynu'r mynydd, Llifo rhaini yn yr Engian, Hollti a naddu a chario allan. Edrych wedyn am bencyfri, Faint o dal sy'n dyfod imi; Tair a chweigian a dwy geiniog, Dyna gyflog pobol Stiniog. Danielsvilie Pa. WILLIAM P. DAVIES,

Am bob math o ddefnyddiau ysgrifenu ewch Shop y Rhedegydd.

BLAENAU FFESTINIOG. I Our Stock is so very large and varied, you can rely on the wear of our goods. We cater specially for your requirements.—Morton's, 10 Church Street. Y CLWB RHYDDFRYDOL.—Dymunir adgoffa yr aelodauy pydd Mr Evan R. Davies, Pwll- neli, yn anerch cyfarfod yn Ystafell y Clwb, nos Iau ncsaf, Ionawr 14eg, ar "Addysg a Mas- nach." Dechreuir y cyfarfod am saith o'r gloch. Gwahoddiad cynes i rai nad ydynt aelodau. PREGETH.—Nos Fercher (neithiwr), yn Vestri y Tabernacl, cafwyd pregeth ragorol iawnganycyfaiUieuangc, Edward J. Lloyd, mab Mr a Mrs Lloyd, Gemydd, High Street. BLWYDD-DAL.—DeaUwn mai Mr. GriBith 1 Roberts, y Gof, a'i briod, oeddynt y rhai cyntaf yn myned i'r Llythyrdy ddydd Calan am eu blwydd-dal. Boed iddynt hir oas i j fwynhau y cyfryw. 1 YN OL YN AMERICA.—Cawsom hanes dydd- orol am daith Mr. R. W. Parry yn ol i Amer- ica, a'r derbyniad tywysogaidd gafodd ar ei gyrhaeddiad gartref. Cyhoeddwn fanylion yr wythnos nesaf. Y DELYN.—Da genym glywed y canmol mawr sydd ar y Telynor Dall, a Dewi Mai o Feirion ar ol eu hymweliad a Bagillt ddydd Iau diwedcaf. Gwasanaethai Dewi fel Beirn- iad yr Adroddiadau, a Datganydd Penillion gyda'r Delyn, tra yr oedd y Telynor mewn hwyl gyda'r Tanau. Fe gawsant "encore" bob tro, a rhoddasant yboddlonrwydd llwyraf. Gyda Haw, yr eedd Dewi ar fin enill cadair Eisteddfod y Nadolig a Cbadair Eisteddfod Meirion. Rhagorol. Canmoliaeth uchel roddwyd i'r ddwy Awdl. MARWOLAETH.—Y mae genym y gorchwyl pruddaidd o gofnodi marwolaeth Miss Kathleen Hi ghes, merch hynaf y Parch. T. H. Hughes, a Mrs. Hughes, y Ficerdy, yn yr 16 mlwydd o'i hoedran. Yr oedd y foneddiges ieuangc wedi bod yn ddysgybles am dair blynedd yn Ysgol Howell, Dinbych. Chwech wythnos yn ol tarawyd hi yn wael gydag enyniad Ilym o bilionen y galon, ac er pob gofal a thriniaeth posibl, bu farw un-a'r-ddeg o'r gloch ddydd Calan. Y mae cydymdeimlad dwfl) a chyff- redinol a'r teulu yn eu profedigaeth Iem. Yr oedd Miss Hughes yn boblogaidd iawn yn y plwyf, ac yn meddu Ilais eithrialol o gyfoethog a phur, a phe arbedasid ei bywyd diau y gwnelsai iddi ei hun enw yn y byd Cerddorol. Cymerodd y cynhebrwng le boreu ddydd Mawrth yn Llan Ffestiniog yn ochr bedd ei hewythr, y diweddar Barch. D. Richards, M.A., Cyn-Ficer Eglwys Dewi Sant, pryd y gasan- aeihwyd gan y Parchn. C. P. Price, M.A,, Rheitbor Maentwrog J. Lambert Jones, B.A.; a W. R. Jerman. B.A. Yr oedd y bedd wedi ei harddu a mwsogl gan Arddwr Mr. Bowton ac anfonwyd blodau gan y perthynasau, Mr. R. Walker Davies, Mrs. Bowton, a chyfeillion; a blodau-dyrch gan y rhai canlynolFather Mother, and Eva; Jack and Harry; Auntie Tooney and Antie Appie; Auntie Eva, Arthur, Peggie, Vera, Susan Cousin Emyr; Dorothy and Gwynedd Ruth and Nora Miss Mytton; the Rev. and Mrs. Grumaldi Davies the Rev. C. P. Price; Hancy and Kitty Jones; the Revs. W. R. Jerman and G. H. Harrison; Mr. and Mrs, R. O. Davies; Mr. and Mrs. Albert Roberts; Mr. and Mrs. Owen, North Western Hotel; Mr. and Mrs. George Penny "Edie," Oakeley Hospital; Dr. and Mrs. John Roberts, Llanberis; Mrs. Lloyd Verney; Mrs. Westly and Miss Lane "Babsie" Hughes; the members of St. Davids Church HaU Sun- day School; St. David Church English Congrigation; a'r Ysgol Sul Gymraeg. Dy- muna Mr. a Mrs. Hughes, ddiolch yn ddiffuant a chynes am gydymdeimlad etthriadol yr hell ardal a hwy yn eu profedigaeth a'u galar. SEION.—Nos Fawrth cynhaliwyd y Gym- deithas Lenyddol, pryd y Ilywyddai Mr. Hugh Jones. Darllenwyd papurau meistrolgar ac amseroi gan y Mri Griffith Roberts, Glanygors, a Richard Parry, Richmond Terrace. Y naill ar Egwyddorion Sosialaeth," a'r Hall ar "Beryglon Sosialaeth." Prif bwyntiau y papur cyntaf ydoedd:-(..yfleusderiu c-yfartti i bawb i ymladd brwydyr bywyd; Rhyddfreini&d dddysg, ys foesol: gan bob un yn ol ei allu, i bob un yn ol ei arige-,i,-yn wleidyduol, 11 yw- odraothiqd y bobl i'r, neu er mwyn y bc)bl,- yn gymdeithasol, un dros bawb a phawb dros un; Rhyddfreiiiiad y tir. Prif bwyntiau yr ail bapur oeddynt: Lleihau cyfoeth y wlad Din- ystrio yr unigolyn; Dinystrio y teulu; hefyd yr oedd yn ddinystriol i grefydd. Diolchwyd iddynt am eu llafur yn parotoi mor drwyadl ar y pwngc. Dstganwyd yn dhvs gan May Pierce Diweddwyd trwy ganu ton. GWYLNOS Y SEINDORF.—Nos olaf y flwyddyn, cynhaliwyd Gwylnos arferol o dan nawdd ac er budd Seindorf Freiniol Oakeley. Yr oedd y Neuadd wedi ei gorlenxvi, ac yrri- ddygodd pawb yn ganmoladwy iawn ag ystyried y tyndra mawr. Arweiniwyd yn ffraeth ac hapus iawn gan Bryfdir, a gwnaeth pawb eu rhan yn y modd mwyaf canmoladwy, Agorwyd gyda chwareuad campus gan y Seindorf, a cbawsant hwy a'u Harwesnydd mecirus:a diymhengar groesawiad cynes iawn. Mr. Tegfan Roberts a ddatganodd Cartref," yn swynol, ac mewn atebiad i "encore, datganodd, "Meddyliau PIeatyn." Miss MinDie Jones, Fronheulog, a swynodd v dorf fav. r gyda'i datgatiiad o Gyda'r Wawr," a bu rhaid iddi ail ganu, pryd y canodd The Children's, Home yr un mor gymorauwy. Tynodd y lodes fach Florrie Horsficid y ty i lawr gyda'i chwareuad garcbestol ar y Cornet. Yr oedd yn wledd mewn gwidonedd glywed honyn chwareu, ac yr oedd yn syndod i bawb fodgenetn 10 oed a'i mhaint a'i golwg eiddyl hi yn gallu chwythu yr-offeryn mor rhwydd a meistrolgar. Nid oedd boddloni ar y dorf heb ei chiywed drachefn. Mr. Ted Jones a ddat- ganodd "Y Niagrall yn gymeradwy, fel arferol. Miss Alicia Maud Cove a ddatganodd "0 na byddai'n haf o hyd," a chafodd encore wresog. a chanodd, "You'd better ask me," Yna cafwyd Deuawd, Sibrwd yr awel gan Mri, Tegfap Roberts a Ted Jones yn brydferth iawn. Chwareuad rhagorol eto gan y Sein- dorf. Miss Minnie Jones, a wefreiddiodd y dorf gyda'i datganiad o Good bye Summer." Chwareuad ar y Cornet gan Miss Horsfield yn fedrus dros ben. Dilynwyd hi gan Mr. Ted Jones, yr hwn a ddatganodd Gwalia Dlos," a Mr. Tegfan Roberts, Pobpeth Ready Made," yn ddau yn cael hwyl dda. Wedi i Miss Cove ganu yn feisfrolgar neillduol "Jewel Song," chwareuodd y Seindorf, a chyn ymadael dat- ganodd y dorf, yn nghanol dyrnuniadau da am flwyddyn newydd ddedwydd a llwyddianus, 0 Arglwydd Dduw Rhagluniaeth." CYDYMDEIMLAD.—Yn Nghyfeillach Eglwys Jerusalem nos Sul, pasiwyd pleidlais o gydym- deimlad a Mrs Probert, gweddw Dr. Probert, yn ei phrofedigaeth o golli ei hanwyl briod. Byddai Dr. Probert yn arferol a gwasanaethu yn Jerusalem yn bur ami y blynyddoedd a basiodd, ac yr oedd ei bregetbau grymus yn i cael eu gwerthfawrogi yn fawr gan bawb MARWOLAETH.—Nos Sadwrn diweddaf, ar ol hir nychdod, a maith ddioddef, bu farw Mr. John Griffith Jones, 18, Park Square. Mab ydoedd i'r diweddar Mr. Griffith jenes, Tre'r- ddol. Bu iddo 13 o blant, ac y mae 11 yn awr yn fyw. Bu yn dad tyner a gofalus idd- ynt, a llafuriodd yn ddiwyd i'w dwyn i fyny, trwy lawer o anhawsderau. Yr oedd yn hir- aethu am y wlad, lie nad oes neb o'r trigolion yn dywedyd "claf ydywf." Yn ei oriau olaf canai y penill tyner, Cymer fi Iesu fel yr wyf," ac felly y bu farw, a'i ymddiriedaeth yn ei Waredwr. Bod gwenau y nef ar ei briod hoff a'r teulu i gyd. Dydd Mercher, hebryng- wyd yr hyn oedd farwol o hono i dy ei hir gartref. pryd y gwasanaethwyd yn y ty, ac ar lali y beddgan y Parch. E. Cefni jonrs, Cal- faria, Dymunir ar i'r Newyddiaduron Amer- icanaidd fod mor garedig a chofnodi yr uchod. CYDYMDEIMLAD.—Dymunwn ddatgan ein cydymdeimlad dyfnaf a Mr Fidler, Arweinydd poblogaidd Seindorf Frenhinol Oakeley, yn ei brofedigaeth o golli ei dad. Bu Mr S. Fidler farw ddydd Gwener yn 63 mlwydd oed, a bu yn Swyddog blaenllaw yn Eglwys Hadfield am flynyddoedd lawer. Gadawodd weddw ac amryw blant yn eu galar ar ei ol, Cafodd gladdedigaeth hynod o barchus a phoblogaidd ddydd Mawrth, a dangosid arwyddion cyffred- inol o alar ar ddydd ei arwyl. CERD £ >OROL.—Rhagfyr 17, cynhaliwyd yr Incorporated Society of Musicians eu haroliad cerddorol yn Blaenau Fiestiniog a bu y rhai canlynol yn llwyddianus:—mewn chwareu ar y berdoneg Grade v, gydag honours, Miss E. Lewis, Cromwell Street; Grade i, Miss Mag. Owen, Cwmdreiniog. Preparatory Grade, Master 0 Einion Morris, Harlech. Mewn canu, Grade iii, Miss Jennie Lewis, Plas Pen- rhyn. Parattowyd yr uchod gogyfer ar arhol- lad gan Mr. J. L. Owen. CURAD NEWYDD.—Deallwn fod y Parch. G. H. Harrison, B.A., gynt o Landudno, wedi dechreu ar ei waith yn ein plith fel Ciwrat yn pglyn ag Eglwys Dewi Sant. Dymunwn estyn iddo ein cruesawiad mwyaf calonog. Hyderwn y bydd yn ddedwy 1d a Ilwyddianus yn ein plith. EBE,NEZF-R,Cynhaliwyd Te a Chyngerdd Blynyddol Ebenezer dydd Iau diweddaf. Am 3-30 agorwyd y Te gan Mrs. Dr. R. D. Evans. Llys Meddyg, yr hon a gyflwynwyd i sylw cynulliad o dros 300 gan y Parch. P. Jones- Roberts. Dyma y tro cyntaf i Mrs. Dr. Evans ymddangos yn gyhoeddus yn y Blaenau. er ei symudiad i'n plith, ac yn ddiamheu, gwnaeth ei gwaith yn deheig ac yn ddoeth y tro hwn. Yn yr hwyr am 7 o'r gloch, cynhal- iwyd Cyngherdd Mawreddog, pryd y llywydd- wyd gan Owen Jones, Ysw., Dolawel-gan yr hwn y cafwyd araeth odidog, ac yr arweiniwyd gan Mr. J. Pritchard Roberts, Dufiws. Gwasanaethwyd yn gerddorol gan Llinos Dwyryd, Miss Janet Morgan, Mri. J. Lloyd Prodger a Tom Davies. Hefyd, cafwyd chwareuad ar y berdoneg gan Miss Gwyneth V. Jones, ac ar yr Euphonium gan Mr. Roberth Smith. Yr adroddwr oedd Mr. J. H. Jones, Bethania, yr hwn a adroddodd ddarnau chwaethus. Hefyd canwyd y Sleighing Glee" gan y cor dan arweiniad Tom Davies, ac encoriwyd, Cyfciliwyd gan Mr. M. E. Phillips, Ysw., B.sc., L.T.S.C., yn fedrus fel arferol. Cafwyd cyngherdd rhagorol. GWELLA.-Y mae yn dda iawn genym daeail fod Mr W. Edward Jones, Rhiwbach, yn gwella yn rhagorol 'r ol y ddamwain ddif- rifol gafodd yn y Chwarel hono tua mis yn ol. Gweinyddwyd arno gan Dr R. D. Evans a Dr Carey Evans, ac y mae fwy y gofal fu am da.no, yn awr wedi dod dros y gwaethaf yn llwyddianus. Dymunwn iddo wellhad Hwyr DAMWAIN.—Wrth ddilyn ei orchwyl yn 'yd,J ,N ??l,-twrt h chwarel y L'echwedd ddydd Mawrth, cyfarfu Mr John Parry Thomas, New Brynbowydd, a .,nwain dnvm trwy gtel gweisgu ei law gyda 'u I 1. iwagem. Yr ei law wedi ei tnalurio mor dost fel y bu raid i Dr Evans, ei feclJyg, dorri tri o'i fvsedd ymaith. CWN LLADD DEFAID.—Dechreu yr wythncs hen canfyddwyd nifer o ddafaid wedi eu lladd gan gws, fi Hwyddwyd i drain ci o'r Rhiw a ¡ cbi o Cwmorthin fel y rhai fu wrth y gwaith. Lladdasant 15 i Mrs. Thomas, Cwmbowydd. Difrifol meddwl amy colledionmawricn achos- ir gan gwn fel hyn ar hyd Hechweddi a rnynyddoedd y gymydogaeth, GARREGBDU,—Pregethwyd gan y Parch. Joseph Jenkins, yn Nghspel y Garregddu, y Sabboth diweddaf, am y tro cyntaf fel Gwein- idog, a chafwyd dwy oedfa neiilduol o ryrous. Deailwn y bydd y teulu yn symud o Dolgellau yr wythnos hon. Yr ydym yn llawenhsu yn nyfodiad pregethwr o. safle Mr. Jenkins 'i'n plith, a hyderwn y bydd llwyddiant yn dilyn ei ymdrechicn yn ei faes newydd, Pregetbir y Sabboth nesaf gan y Parch. 1. J. Roberts (lolo Caernarfon), Portmadoc. GWYDDONOL.-Y m3.e genym i longyfarch Mr E: Lloyd Jones, A.R.C.Sc., ar ei henodiad yn Athraw Gwyddonol yn y Soham Boys High School, Caergrawnt. Bu Mr Jones yn ddysgybl yn yr Ysgol Ganolraddol, ac ar ol hyny bu am dair blynedd yn Ngholeg Bren- hinol Gwyddoniaeth, Llundain,

Y NADOLIG A'R CALAIS. Dylem fod wedi cynwys yn rhestr buddugol- iaethau y Nadolig fod Bryfdir wedl enill y wobr o £2 am benillion coffa yn Eisteddfod Penmachno. Hefyd, efe allan o 45 o ymgeis- wyr, a farnwyd yn orsu ar benill i Ganghellydd y Trysorlys. Mae'r bardd gydag ycbydig o strokes cywrain wedi tynu darlun da o arwr y dydd. Dylem fod wedi croniclo hefyd mai Mr. Cadwaladr Roberts oedd beirniad y canu yn Eisteddfod Conwy. Mae yr Eisteddfod hon ynprysur enill ei lIe feI un o'r Eisteddfodau Ileol mwyaf pwysig a phoblogaidd, a da geaym ddeall fod gwaith ein cyd-drefwr wedi rhoddi boddlonrwydd. cyffredinol. Yn Eisteddfod Meirion, yr oedd Mr Kelt Edwards (Pwyntil Meirion), yn beirniadu yn adran y Celfau. Yno hefydenillodd Mr Evan Evans, Brondwyryd, Bl. Ffestiniog, ar yr Unawd Tenor. Mr. William Hughes, Bryn- blodau, Cerrygdruidion ar ddarlun o Tom Elis. Cor Mr Edwin Lloyd, Trawsfynydd yn yr ail gystadleuaeth Gorawl. Miss Lloyd, Llan- uwchllyn ar yr tinawd contralto, a Seindorf Dolgellau o dan arweiniad Mr Fidler, Blaenau Ffestiniog ar yr Ymdeithdon.—Yn Colwyn Bay enillodd Miss Sarah A. Morris, Blaenau, ar y Unawd Contralto. Mr. Ted Jones, a'i gyfaill Blaenau Ffestiniog, ar y Ddeuawd. Cor Meibion y Moelwyn o dan arweiniad Mr Cad. Roberts. Eto Mr Ted Jones, a'i gyfeillion oeddynt yr unig gystadleuwyr gyda'r Pedwar- awd, a chawsant y wobr. Unawd Baritone Mr Ted Jones. Hefyd, cafodd Miss S. A. Morris ail wobr gyda chanu penillion.

i I TREFRIW. Aeth chwech o hen bobl i'r Llythyrdy ddydd Calan am eu blwydd-dal. Y mae Dr Thompson Hill, Llanrwst, wedi ei benodi yn Feddyg Gwaith Mwn yr Hafnau. Cafodd cyfeillion Peniel Sale of Work llwyddianus iawn, a gwnaed elw sylweddol rhwng y ddau ddiwrnod. Cynbaliwyd Cyngor Plwyfol nos Fercher, o dan lywyddiaeth y Parch Henry Jones, pryd yr oedd yn bresenol Mri Robert Evans, Robert Roberts, David Roberts, Central Buildings; D. Roberts, Brynafon; T. R. Williams, W. Owen, Samuel Hughes, a R. E. Thomas (Clerk).—Rhoddodd Mr T. R. Williams ad- roddiad art y gwelliantau wnaed yn ddiweddar ar y llwybrau cyhoeddus, yr hwn a fabwysiad- wyd, a phasiwyd i wario swm yn mbellach i adgyweirio IIwybr Ardda.—Pasiwyd i wneyd cais am i Gyngor Plwyfol Llanrhochwyn ad- gyweirio eu llwybrau yr un modd; ac i geisio sicrhau palmant priodol trwy y pentref. *1 mae cyfeillion Ebenezer wedi penderfynu cael Goleuni Trydanol i'rcapel yn lie y lampau olew sydd ganddynt. Bydd hyn yn welliant pwysig yn y lie. Cynhaliwyd y Wylnos arferol yn Ysgoldy Ebenezer, a chymerwyd dyddordeb neillduol yn yr amgylchia -au gan i'r "Hen Langciau" cysylltiol a'r achos benderfynu te at y noson. Wedi clirio y byrddau, llywyddwyd ar gyfarfod amrywiaethol difyrus nodedig gan Mr R. Rob- erts, Bronderw, gan yr hwn y cafwyd anerch- iad pwrpasol. Cyfeiliwyd gan Mr William Owen. Cymerodd y rhai canlynol ran yn y gweithrediadau :—Misses Charlotte Rcberts, Gertie Davies, Lizzie Pierce, Annie Williams, Blodwen Gabriel, Jennie Evans, Elsie Evans, Mrs Geirionwen Jones, Mri E. Williams, Gwilym Eigiau, Dewi Deulyr, ac Iorwerth Ddu. Rhoddodd y Parch Henry Jones an- erchiad priodol iawn ar fynudau olaf yr hen flwyddyn. Derbyniwyd SYlm sylweddol at drysorfa yr eglwys. Cynhaliwyd cyfarfod cystadleuol St. Mary ddydd Calan yn y Neuadd o dan lywyddiaeth Dr. W. M. Williams. Y Beirniaid cerddorol oeddynt v Parch. J. Ll. Richards, Dohvydcl- elen, a. Mr. Me Gaul, Trefriw; yr Adroddiad- au Mri. T. Thomas, Ysgol Eglwysig Llanrwst. a R. Roberts, Ysgolfeistr Trefriw. Cyfranodd v Cor o dan arweiniad Mr. W. Owen lawer a fudd y cyfarfod. Cyfeiliwyd gan Miss Lizzie Jones, Eirianfa, Mrs. Geirionwen Jones, a Miss Enid Hughes, Has Coch. Mwynhawyd y Gramaphone yn fawr iawn. Yr eniilwyr oeddynt i-Adrodd Emyn, 1, Maggie Evans 2, R. Jones; 3, E. Evans; 4, Annie Evans. Unawd i rai dan 13 oed, 1, G.-Davies 2. J. Evans, a Lizzie Jones yn gydcadd. Adrcdd y Deg Gorchymyn, 1, Nancy Prysor 2, Jennie Evans; 3, M. Evans. Unawd dan 12 oed, 1, R. Roberts; 2, G. Davies. Adrodd lhydd- had y carcharor," Lizzie Evans. Ebysgrifiasth, L. Evans. Darllen difyfyr, Mem Roberts. Deaawd, Jennie a Lizzie Evans. Unawd (xgored), Trefor Crafnant. Cafwyd cyfarfod da, a chyculliad lluosog.,

Tanygrisiau. DAMWAIN.—Boreu Mawrth diweddaf, wrth ddiivn ei orchwyl, cyfarfu Mr. Hugh GabrkJ, Foundry House, a damwain i'w lygaid. Dymunwn iddo adferiad buKii. GWAELEDD.1—Drwg genym ddesil mai parhau yn bur wael y mae Mr. JohnR. Davies, GelSiewigod. YN GWELLA.—Da genym ddeaU fod Mr. Robert Lewis, Gwyndy. wedi dechreu gweithio ar 01 yr afiechyd a'i goddiweddodd.

I FOOTBALL, FESTINIOG DISTRICT LEAGUE. The following games came 'off on Saturday last, under the auspices of the above League, at the Recreation Ground, HI. Festiniog, and at Trawsfynydd Ground. Moelwyn United, a; rJamc is. i. 0. Dorvil United, 2; Ystrad Albion, 0, Trawsfynydd, 3 Festiniog, 1. Next Saturday's League Matches at the Recreation Ground At 1-30, Manod Villa v. Dorvil United. At 2-30, Baltic S. E. v. Festiniog W. Also Ystrad Albions will visit Trawsfynydd, to play at 2-30,